www.mui.ac.ir

www.mui.ac.ir

جلب حمايت همه جانبه در حوزه سالمت

( Health Advocacy)

www.mui.ac.ir

مراحل جلب حمايت

اهميت راهبرد جلب اصول و مفاهیم: 1.حمايت همه جانبه

تعیین و تحلیل مشکل2.

تدوين اهداف برنامه3.

شناسايي و تحليل دست اندرکاران4.

تدوين راهبرد )رويکردها، فنون، مواد و 5.پيام ها(

توليد پيام جلب حمايت6.

تهيه طرح عمل براي جلب حمايت همه 7.جانبه

برنامه ريزي براي پايش و ارزشيابي8.

www.mui.ac.ir

مراحل جلب حمايت

اصول و مفاهیم: -1اهميت راهبرد جلب

حمايت همه جانبه

www.mui.ac.ir

بسياری از برنامه هايی که در حوزه سالمت با هدفبدون اصالح ديدگاه تغيير رفتار طراحي مي شوند،

تصميم گيرندگان و ايجاد تغيير در سياست هاي امکان پذير نيست. عمومي

توسعه مهارت هاي براساس منشور اتاوا، در کنارسه فردي و بازنگري در نظام ارائه خدمات،

مکانيسم ديگر ارتقای سالمت شامل : اصالح سياست عمومي مرتبط با

سالمتايجاد محيط هاي حامی سالمت تقويت اقدامات جامعه براي مشارکت

بدون در برنامه های مربوط به سالمت حمايت افراد، سازمان ها و بخش هاي

موفقيت آميز نخواهد کليدي جامعه بود.

5

اهميت راهبرد جلب حمايت همه جانبه

www.mui.ac.ir

به سوی پيشرفت زندگي سياست عمومي هدايتافرادي که صداي ضعيف تر و قدرت کمتري دارند.

بر تصميم گيري فرآيندي که در آن تالش می شودمرتبط با سياست هاي عمومي تاثير گذاشته هاي

شود. تاثيرگذاري بر سياست هاي عمومي تالش برای

با استفاده از اشکال مختلف ارتباطات ترغيب جامعه کننده که مخاطب آن افرادي هستند که مسووليت راهنمايي يا کنترل رفتارهاي سازمانی، اجتماعي و

گاه فردي را برعهده دارند.

6

جلب حمايت همه جانبه Advocacy

www.mui.ac.ir

مجموعه اي از راهبردها، برنامه ها و فعاليت هايي کهدر جهت منافع برنامه مورد اصالح سياست ها برای

و تالش آن براي تغيير در نظر طراحی و اجرا می شود برای تامين سياست هاي عمومي مرتبط با سالمت

اهداف و منافع مورد نظر است. استفاده از رويکردها، فرآيندها، دستورالعمل ها، منابع و

راهکارهاي اختصاصي از سوي گروه يا جمعيتی خاص است که براي ايجاد تغيير اجتماعي يا سازماني و

به کار تاثيرگذاري بر سياست عمومي يا خصوصي گرفته مي شود.

7

جلب حمايت همه جانبه برای سالمتHealth Advocacy

www.mui.ac.ir

هدف درAdvocacy کسب حمايت وسيع و همه جانبه ،از موضوعات مرتبط با سالمت است. به عبارت ديگر

، رفتارها موثرترولی غيرمستقيم قصد دارد کاری کند تا، به جاي جلب نظر و تاثير اصالح شود. به عبارت ديگر

بر دريافت کنندگان برای استفاده از خدمات سالمت، به افرادی که در رده های باالتر و تاثيرگذارتر قرار دارند

. )قانونگزاران و سياستگزاران( توجه دارد هدف درIEC آن است که افراد و جوامع را درباره لزوم

ايجاد و منافع خدمات آموزش دهد و به تغيير رفتار ترغيب کند.

8

مقايسه دو راهبرد جلب حمايت همه ( و اطالع رساني، Advocacy)جانبه

(IECآموزش و ارتباط )

www.mui.ac.ir

فرآيند جلب حمايت همه جانبه

رويکردها، فنون، مواد و پيام ها

سياست هاي جاري مرتبط با سالمت

سياست هاي اصالح شده مرتبط با سالمت

Input OutputProcess

www.mui.ac.ir

-تعيين و تحلیل مشکل و 2دستورکار برنامه

مراحل جلب حمايت

www.mui.ac.ir

مسئوليت برنامه هاي بخش سالمت درشهری با جمعيت بيست هزار نفر و تعداد پنج هزار خانوار به ما سپرده شده است. از شما

انتظار می رود در زمان مشخص و با بکارگيری تمام توان خود، رفع مشکالت

سالمت شهر را رفع کنيم.

براي شروع کار چه می کنيد؟

11

تصور کنيم !

www.mui.ac.ir

شناخت دقيق موقعيت و شرايطمنطقه و کسب اطالعات کافي از وضعيت شهر و ساکنان آن برای

شناسايي مشکالت سالمت اولين و اساسی ترين گام ما خواهد بود.

چه راه هايي براي اين ارزيابي محيط سراغ داريد؟

12

اولين گام

www.mui.ac.ir

: وضعيت بررسی ويژگی های دموگرافيک•سن، جنس، تحصيالت، وضعيت تاهل، سطح

درامد، محل سکونت و ...بررسی وضعيت دانش، نگرش و عملکرد •

مرتبط با موضوعات مختلف: بررسی اين ويژگی ها می تواند جهت برنامه ها و مداخالت

رفتاری را مشخص کند.سياست ها، قوانين، بررسی سياست ها: •

مقررات و دستورالعمل های موجود در نظام مديريتی و شکاف سياستی )فاصله آنچه هست

و آنچه بايد باشد(مشورت با افراد کليدی و مطلع•

13

بررسي وضع موجود- جمع آوری اطالعات

www.mui.ac.ir

بررسی نقاط قوت )موارد : SWOTتحليل 1.مثبتی که در درون سيستم و به نفع اهداف مورد نظر وجود دارد(، نقاط ضعف )موارد

منفی که در درون سيستم و به ضرر اهداف مورد نظر وجود دارد(، تهديدها )موارد منفی مربوط به بيرون سيستم که به ضرر برنامه است( و فرصت ها )موارد مثبت حاصل از

بيرون سيستم که به نفع برنامه است(

بررسی دقيق مساله و عوامل تحليل مساله: 2.موثر بر ايجاد، تداوم و توسعه آن و تفکيک

بخش های رفتاری و غيررفتاری از يک طرف و درون بخشی و بين بخشی از طرف ديگر می تواند به طراحان برنامه جلب حمايت ديدگاه

مناسبی را ارائه دهد.

14

بررسي وضع موجود- تحليل وضعيت

www.mui.ac.ir

مشخص است که براي پرداختن به تماممشکالتی که شناسايي کرده ايم، نه وقت

کافی داريم و نه منابع و توان الزم در است.اولويت بندی نياز اختيار ماست. پس

اگر بخواهيد از بين اين مشکالت و موضوعات چند مورد را مشخص کنيم، چه

براي اين چه معيارهايي خواهيم کرد و از انتخاب استفاده مي کنيم؟

15

قدم بعد از شناسايي مشکالت سالمت

www.mui.ac.ir

:آيا مشکل مورد بزرگی مسالهنظر، تعداد افراد يا گروه هاي

زيادی از جامعه را دربرمی گيرد؟ :آيا سالمت تاثير بر سالمت جامعه

جامعه ما تاثير زيادی از مساله مورد نظر می گيرد؟

:همخوانی با ماموريت سازمان ماآيا برخورد با مشکل مورد نظر با ماموريت سازمان ما تناسب دارد؟

:آيا هزينه ای که برای هزينه پايينبرخورد با اين مساله نياز است،

قابل پرداخت است؟

16

چارچوب انتخاب موضوع برنامه جلب حمايت:

معيارهاي عمومی در انتخاب موضوع

www.mui.ac.ir

راه حل تمام مشکالت در حوزه سالمت يکسان نيست. بخشي به عوامل رفتاری و گروهی به عوامل

غيررفتاری مانند فقدان شرايط فيزيکی، نيروی انسانی، مالی و مديريتی، ارتباط دارد.

قسمتي در درون بخشي که ما مسئوليت آن را داريدقابل اجرا می باشد و گروهی ديگر به ساير بخش ها

بستگي دارد.

اگر مشکل از گروه غيررفتاری ها- بين بخشی ها بود، چه بايد کرد؟

17

نکته

www.mui.ac.ir

- مشکل مورد نظر با استفاده از 1راهبرد جلب حمايت همه جانبه

قابل رفع يا اصالح است.

- افراد يا گروه های زيادي تحت 2تاثير آن قرار می گيرند يا از آن

متاثر می شوند.18

چارچوب انتخاب موضوع برنامه جلب حمايت:

معيارهاي اختصاصی نمونه

www.mui.ac.ir

تعيين راهبرد جلب حمايتهمه جانبه و طراحي و

اجراي برنامه مبتني بر آن تنها يکي از راه حل هاي

موجود براي برخورد با مشکالت سالمت است و

براي تمام مشکالت سالمت، راه حل اصلي به

شمار نمي رود.

19

فراموش نکنيم

www.mui.ac.ir

با شيوه بارش افکار، موضوعاتي را که در حوزهسالمت منطقه خود نيازمند مداخله مناسب است

را استخراج کنيد. با رای گيری درگروه، پنج موضوع را از بين آنها

انتخاب کنيد. با استفاده از معيارهای نوشته شده يا ساير

معيارهای مورد توافق اعضاي گروه، يکي از موضوعات را به عنوان موضوع نهايي برای

طراحي برنامه جلب حمايت همه جانبه انتخاب کنيد.

20

کار گروهي

www.mui.ac.ir

- تدوين اهداف برنامه3

مراحل جلب حمايت

www.mui.ac.ir

هدف کلی

موضوع اصلي برنامه حمايتهمه جانبه است و رسيدن به آن نياز به دوره هاي طوالنی مدت

دارد. جمله ای کلی، غيرقابل سنجش

و تا حدودی مبهم )شبيه آنچه در دورنمای برنامه راهبردی ديده

می شود( است. 22

www.mui.ac.ir

اهداف اختصاصي

اهداف اختصاصی کوتاه مدت تر و عملمحورتر هستند.

انتخاب اهداف اختصاصی برنامه جلبحمايت همه جانبه به عوامل مختلفي

بستگی دارد که از جمله آنها می توان به وضعيت سياسي جامعه، احتمال موفقيت برنامه، اطالعات موجود، منابع الزم براي پشتيباني از برنامه، ظرفيت سازماني و دانش و مهارت کارکنان بر روي فرآيند

تعيين اهداف برنامه اشاره کرد.

23

www.mui.ac.ir

قابليت های اهداف اختصاصي

- قرار است چه سياست، قانون يا 1تصميمی تغييرکند

(Decision or Policy Action)- چه کسي قرار است اين تغيير سياست 2

را انجام دهد( Policy Actor or Decision-maker)- قرار است تغيير در چه زماني رخ دهد 3

(Timeline )- ميزان مورد نظر براي اين تغيير چقدر 4

است( Degree of Change)

24

www.mui.ac.ir25

ويژگی های اهداف (SMARTاختصاصي)

بر اقدام مشخص و ويژه ای متمرکز باشد •(Specific)

( Measurable) قابل اندازه گيري باشد •

(Attainable)دست يافتني باشد •

( Reasonable)منطقی باشد•

Time)زمان رسيدن به آن مشخص باشد•bounded)

www.mui.ac.ir

نمونه های اهداف اختصاصی برنامه جلب حمايت

درصدی تعداد مراکز 20افزايش 1.تسهيالت زايمانی شهرستان کهنوج

استان کرمان تا پايان سال ....ادغام برنامه آموزش تنظيم خانواده در 2.

مقطع پيش دانشگاهی در طی دو سال آينده

تامين بودجه الزم برای دو برابر کردن 3.تعداد مراکز مشاوره بيماری های

رفتاری در استان کرمانشاه تا پايان سال ...

افزايش ساعت درس ورزش در مقطع 4. ساعت تا 4 ساعت به 2دبستان از

پايان سال ...

26

www.mui.ac.ir

نمونه های اهداف اختصاصی برنامه جلب حمايت

اجرای قانون عرضه دخانيات به افراد 5. سال در شهرهای با جمعيت 18زير

کمتر از يک ميليون نفر تا پايان سال ...تامين نيروی مراقب بهداشت برای کليه 6.

مدارس ابتدايي و راهنمايي کشور تا پايان سال ...

تجهيز کليه پارک های سطح شهر تهران 7.به وسايل ورزشی تا پايان سال ...

تدوين/ اجرای قانون استفاده از راديو و 8.تلويزيون برای نمايش کليپ های آموزشی رفتار درست رانندگی

27

www.mui.ac.ir

کار گروهی

با توجه به دستورکار انتخاب شده برایبرنامه جلب حمايت خود، هدف کلی

برنامه را بنويسيد. برای موضوع انتخاب شده و با توجه به

معيارهای نوشتن اهداف اختصاصی، اهداف اختصاصی مناسب بنويسيد.

،از بين اهداف اختصاصی نوشته شدهيکی از آنها را برای طی ساير مراحل

طراحی برنامه انتخاب کنيد و داليل انتخاب خود را بيان نماييد.

28

www.mui.ac.ir

- شناسايي و تحليل دست اندرکاران4

مراحل جلب حمايت

www.mui.ac.ir

دست اندرکاران (Stakeholders)

افراد، گروه ها و سازمان هايی کهبر برنامه تاثير می مستقيم يا غيرمستقيم

گذارند يا از نتايج آن تاثير می پذيرند.

،شناسايي و تحليل اين افراد و گروه هاجهت اصلي برنامه هاي جلب حمايت همه

جانبه در حوزه سالمت را مشخص می کند.

30

www.mui.ac.ir

گروه های اصلی دست اندرکاران

کسانی که از نتايج (: Beneficiaries)ذي نفعان 1.برنامه ما سود خواهند برد و به نحوی گروه هدف

مداخالت در حوزه سالمت محسوب می شوند.افراد، گروه ها يا سازمان هايي (: Partnersشرکا )2.

که اشتراک منافع با ما دارند و می توانند منابع حمايتی را در اختيار طراحان و مجريان برنامه

بگذارند. افرادی که (: Decision makersتصميم گيرندگان )3.

بدون موافقت آنها امکان پيشبرد برنامه ها وجود ندارد. سطوح تصميم گيری در مورد هر موضوعی

می تواند متعدد و متفاوت باشد.افراد، گروه ها يا (: Adversariesمخالفين )4.

سازمان هايي که از پيشرفت برنامه و رسيدن به اهداف آن واقعا زيان می بينند و يا تصور می کنند

که زيان می بينند.

31

www.mui.ac.ir

داليل تحليل دست اندرکاران

با تحليل دست اندرکاران می توان افراد يا گروه هايتاثيرگذار بر برنامه را شناسايي کرد و برای تاثيرگذاری

بر آنها اقدام نمود.

تحليل دست اندرکاران می تواند به شناسايي و جلبمنابع مالي، انساني و پشتيباني مورد نياز برنامه کمک

کند.

شناخت مخالفت ها و تالش براي کاهش آنها، منفعتديگر تحليل دست اندرکاران است.

32

www.mui.ac.ir

معيارهای تحليل دست اندرکاران

شناسايي زيرگروه های هر گروه اصلی از دستاندرکاران

ميزان آشنايي دست اندرکاران با گروه يا سازمانعمل کننده

موافقت دست اندرکاران با جايگاه گروه ياسازمان عمل کننده در برخورد با موضوع

دانش و وضعيت نگرش گروه دست اندرکار نسبتبه موضوع

33

www.mui.ac.ir

معيارهای تحليل دست اندرکاران

حمايت های قبلی و بالقوه گروه دست اندرکار

گروه های ثانويه تاثيرگذار بر دست اندرکاران

هنجارها، ارزش ها و باورهای غالب در گروه دست اندرکار

اندازه گروه های دست اندرکار و محل استقرار آنها

تاثيرات بالقوه آنها بر موضوع جلب حمايت همه جانبه

موانع ارتباط با دست اندرکاران و نحوه برخورد با آنها

34

www.mui.ac.ir35

موانع ارتباط با آنها و

نحوه غلبه بر اين موانع

تاثيرات بالقوه آنها بر برنامه جلب حمايت

همه جانبه

دانش و نگرش فرد

نسبت به موضوع

بزرگی )اندازه( و محل حضور

آنها

زيرگروه ها

دست اندرکارا

ن

ذی نفعان

تصميم گيرندگا

ن

شرکا

مخالفان

اندرکاران دست تحلیل جدول

www.mui.ac.ir

کار گروهي .دست اندرکاران برنامه جلب حمايت خود را مشخص کنيد.مخاطب کلی را دسته بندی کنيد و به دسته اختصاصی برسيد :درباره معيارهای زير برای هر دسته اختصاصی بحث کنيد

ميزان آشنايي گروه دست اندرکار با گروه يا سازمان ما ميزان دانش گروه دست اندرکار از موضوع جلب حمايت

همه جانبه ميزان توافق گروه دست اندرکار با جايگاه ما در برخورد با

موضوعميزان حمايت قبلی و بالقوه گروه دست اندرکار از موضوعتاثيرات بالقوه آنها بر موضوع جلب حمايت همه جانبهگروه های ثانويه تاثيرگذار بر دست اندرکار برنامه ما

36

www.mui.ac.ir

- رويكردهای جلب حمايت همه جانبه و فنون 5ترغيب کننده

مراحل جلب حمايت

www.mui.ac.ir

(Leaders Involvement)درگير کردن رهبران 1.

کار با رسانه های جمعی2.

& Partnership ايجاد شراکت و ائتالف )3.Coalition)

(Social Mobilization تحرک اجتماعي )4.

(Capacity Buildingظرفيت سازي )5.

جلب حمايت کليديرويکردهاي همه جانبه

38

www.mui.ac.ir

رهبران جامعه، کسانی هستند که در تسهيل فرآيندتغيير در زمينه مشکالت سالمت جامعه تاثير مهمی

دارند و مشارکت آنان در مراحل طراحي، اجرا و ارزشيابي برنامه هاي حوزه سالمت می تواند با

کاستن از ميزان مخالفت های آنها با برنامه به جلب حمايت آنان منجر شود.

:رهبران را می توان به سه گروه تقسيم کردکه وظيفه وضع قوانين را بر عهده قانونگزاران1.

دارندکه سياست ها را شکل می دهند سياستگزاران2.که وظيفه دارند که سياست ها مديران اجرايي 3.

را اجرا کنند.

درگير کردن رهبران جامعه (Leaders Involvement )

39

www.mui.ac.ir

نشست ها، سمينارها و محيط های رسمی(کنفرانس ها(

تجمع های عمومی، محيط های غيررسمی(جشنواره ها و رخدادهای ورزشی، داخل

منازل( جلسات، نامه نگاری ها و روش های مستقيم(

رسانه ها( همکاران، دوستان و روش های غيرمستقيم(

همسران آنها(

نحوه درگيرکردن رهبران جامعه

40

www.mui.ac.ir

برای رسيدن به اهداف همسو و مشترک، و نه لزومايکسان، به يکديگر می پيوندند و با هم کار می کنند.

شراکت می تواند رسمي يا غير رسمي، دائمی يا موقتباشند.

(: هر کسی وظيفه خود را Coordination)هماهنگی 1.انجام می دهد و تالش می شود اين وظايف تزاحم يا

تضادی با هم نداشته باشند. (: تقسيم وظايف صورت Cooperation )همکاری 2.

گرفته است تا کسی کار تکراری انجام ندهد و منابع درست مصرف شود.

(: همه Coalition( يا ائتالف )Collaboration )همدستی3.تحت امر يک مديريت واحد هستند و تقسيم دقطق وظايف و منابع شده است و وظايف مکمل يکديگر

هستند.

ايجاد شراکت و ائتالف (Partnership and Coalition )

www.mui.ac.ir

:افزايش قدرت حمايت، امنيت تالش های محاسنجلب حمايت، چند برابر کردن منابع موجود مالي و انساني، تقويت مشروعيت و تاثير تالش ها، ايجاد

رهبری جديد در برنامه ها و تشکيل شبکه های سازمانی

:بازماندن از ساير امور مربوط به گروه يا معايبسازمان، به خطر افتادن احتمالی موقعيت افراد، تاثيرپذيری شراکت از سازمان های بزرگتر و در

نهايت به خطر افتادن کليه فعاليت های جلب حمايت در صورت شکست خوردن شراکت

محاسن و معايب شراکت و ائتالف

www.mui.ac.ir

قابل رويت کردن و شناساندن برنامه ياسازمان برای جامعه

اطالع رسانی به تصميم گيرندگان و جامعهدرباره فعاليت ها

تحريک کردن بحث در زمينه مشکل مورد نظرايجاد حمايت عمومی از فعاليت ها و سازمان افزايش جلب منابع، عضويت و يا حاميان

جنبش مورد نظر

کار با رسانه هاي جمعي

www.mui.ac.ir

سرمايه گزاری روی برقراری ارتباطات رسانه ای•حفظ ارتباط با کمک فنون و تکنولوژی های رسانه •

ایتسهيل دستيابی اصحاب رسانه ها به اطالعات و •

داده هارفتار همراه با احترام با دست اندرکاران رسانه ها•سريع، واقعی، در ارتباطات رسانه ای: 5Fتوجه به •

صريح، منصفانه و دوستانهدروازه بان های ايجاد کانالی برای ارتباط منظم با •

رسانه ایقدردانی از خبرنگاران و دست اندرکاران رسانه ها •

از طريق اعطای جوايز و دادن ساير انگيزه بخش ها(

ملزومات يک پوشش رسانه ای مناسب

44

www.mui.ac.ir

تبديل مردم و گروه ها از حالت منفعل به افراد مشارکت جو و فعال که می تواند:

،مشروعيت و قدرت اعمال نفوذ بر اعتبارسياستگزاران را افزايش دهد

و کارايي و عزت نفس آحاد جامعه را اعتماد باال ببرد

برنامه را از حالت متخصص محوري خارجکند.

تحرک اجتماعي (Social Mobilization)

www.mui.ac.ir

درگيرساختن رهبران جامعه، تاثيرگذاران ورهبران مذهبی

شناسايی گروه های کليدی و شاخص موجود شناسايی کانال های اطالع رسانی موجود در

جامعه سازماندهی گروه ها شامل شناسايی اعضای

گروه ها، رهبران آنها و وجوه مشخصه آنان ،بسيج گروه ها از طريق نشست های محلی

بحث های گروهی، رسانه های سنتی و مردمی، سرگرمی

اقدامات الزم برای تحرک اجتماعی

www.mui.ac.ir

ايجاد زير ساخت هاي الزم برای اجرای برنامه هاشامل:

ايجاد نظام رهبری و مديريت1.

گسترش شبکه جلب کنندگان حمايت همه جانبه2.

توانمندسازی و حفظ دانش و مهارت کافی در 3.نيروی انسانی

تخصيص منابع الزم برنامه4.

ايجاد زمينه شراکت براي حمايت از تغييرات مورد 5.نظر

خلق دست اندرکاران متعدد6.

تدوين نظام هاي اطالعاتي براي تقويت نوآوري ها7.

هماهنگي و مديريت برنامه هاي اجتماعي مورد نياز 8.براي تغيير

ظرفيت سازي (Capacity Building )

47

www.mui.ac.ir

فنون ترغيب سازي

48

Pressuringاعمال فشار 1.

Sensitizingحساس سازی 2.

Negotiatingمذاکره 3.

Petitioningتظلم يا دادخواهی 4.

Lobbyingچانه زنی يا اعمال نفوذ 5.

Debatingمناظره 6.

Mobilizingبه تحرک واداشتن 7.

Media techniquesفنون رسانه ای 8.

www.mui.ac.ir 49

عوامل موثر در انتخاب فنون

طبيعت موضوع جلب حمايت همه جانبه1.

گروه های مختلف دست اندركاران2.

ميزان دسترسي به منابع3.

www.mui.ac.ir 50

دست اندرکاران

فنون

ذي نفعان

شرکا

مخالفان

تصميم گيرندگان

حساس سازي

تحرک اجتماعي

گفتگو

مناظره

مذاکره

البی )اعمال نفوذ(

دادخواهي

ايجاد فشار

فنون رسانه اي

www.mui.ac.ir

با توجه به نتايج کارهای گروهی پيشين خود و برایاجرای برنامه، درباره اجزای کليدی پيام جلب حمايت

خود بحث کنيد:محتوای پيام1.زبان2.فرستنده يا منبع پيام 3.فورمت يا رسانه4.زمان و مکان انتقال پيام5. کدام رويکردها و فنون را برای ترغيب مخاطبان خود

به کار می بريد؟ استدالل های خود را ارائه کنيد.

کار گروهي

51

www.mui.ac.ir

- توليد پيام جلب حمايت4

مراحل جلب حمايت

www.mui.ac.ir

پيام همان افکار، نظرات ويا پاسخهاي ما به شرايط است که قصد

ابراز آنرا داريم. شامل تمام جنبه کالميپيام هاي :

هاي گفتاری است شامل رفتارهاي غيرکالميپيام هاي :

صوتي غيرکالمی و غيرصوتي مانند حالت هاي چهره است 53

پيام

www.mui.ac.ir54

خلق پيام

استفاده از پيام به عنوان ابزاری موثر و مهم در برنامه های جلب حمايت همه

جانبه قادر است: به دست اندرکاران برنامه اطالعات •

(Inform)بدهد

(Motivate) انگيزه بخش باشد •

(Persuade) آنها را قانع کند • آنان را به سمت عمل حرکت دهد •

(Move to Action. )

www.mui.ac.ir

گام های اساسی در توليد پيام

توجه و تمرکز بر يک ايده اصلی1.

سازماندهي اطالعات: استفاده نظام مند 2.از محتوای پيام و انتخاب چارچوب

مشخص قبل از پرداختن به محتوای پيامتوجه به ويژگی های پيام: خصوصيات 3.

محتوايي و ساختاری پيام شامل دقت و درستي محتوا، نحوه ارائه مطلب مورد نظر، جاذبه برای توجه به پيام و ترغيب مخاطب برای تغيير، سبک و شکل پيام، قابليت فهم پيام و توان سرگرم کنندگی

آن

www.mui.ac.ir56

پنج عنصر کليدي پيام

(Content)محتوای پيام 1((Languageزبان پيام )2((Messengerفرستنده پيام يا منبع )3((Formatشکل انتقال پيام )4(زمان و مکان انتقال پيام5(

www.mui.ac.ir

ايده اصلی پيام است و در آنمشخص می شود که قرار است کدام ديدگاه را به مخاطب خود

منتقل کنيد؟ و قرار است مخاطب از پيام شما چه بفهمد؟

57

محتوای پيام(Content)

www.mui.ac.ir

کلماتی که برای ارتباط با مخاطب به کارمی گيريم، زبان را شکل می دهد. مطمئنا

ارتباط با يک پژوهشگر با ارتباط با يک گروه از جوانان زبان متفاوتی خواهد داشت.

آيا کلمات مورد استفاده در پيام روشن وواضح هستند يا افراد مختلف، برداشت های

متفاوتی از آن دارند؟ آيا زبان به کار رفته در پيام متناسب با گروه هدف است؟

58

زبان( Language)

www.mui.ac.ir

.فردی که پيام را منتقل می کندآيا فرستنده پيام مورد وثوق

مخاطب است؟ آيا امکان آن وجود دارد که برای انتقال پيام به

مخاطبين، از مشارکت نمايندگان يک جامعه کمک گرفته شود؟

59

فرستنده پيام يا منبع (Messenger/Source)

www.mui.ac.ir

مجرايي که برای انتقال يک پياممورد استفاده قرار می گيرد. کدام

فورمت برای انتقال پيام به مخاطب تاثير بيشتری دارد؟ برای هر يک از دست اندرکاران و مخاطبين برنامه

کدام فورمت يا رسانه مناسب تر است؟

ارتباط چهره به چهره بيشتر تاثير می گذارد يا يک طومار امضاشده يا يک

برنامه راديويي تلويزيونی؟

60

شکل انتقال پيام ( Format/Medium)

www.mui.ac.ir

معموال استفاده از برخی فورمت هزينه: الف- های انتقال پيام مانند راديو و تلويزيون، هزينه

بااليي دارد و بايد به دنبال رايگان کردن و يا کاهش هزينه استفاده از اين رسانه های گران بود

و يا از آنها صرفنظر کرد. برخی موارد ممکن است انتقال پيام خطر: ب-

جلب حمايت خطراتی را به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال، وقتی موضوع انتخاب شده مورد

اختالف يا مناقشه در بين گروه های مختلف در يک جامعه باشد.

گروهی که می در معرض ديد قرارگرفتن: ج- خواهند خود و پيامشان در معرض ديد دست

اندرکاران قرار گيرد، استفاده از فورمت های اختصاصی را مدنظر قرار می دهند. بازديد فرد يا

گروه کليدی از محل اجرای يک پروژه خاص، فرصت مناسبی برای اين موارد فراهم می کند.

61

عوامل موثر در انتخاب شکل انتقال پيام

www.mui.ac.ir

کجا و چه زمان قرار است پيام جلبحمايت همه جانبه به مخاطب منتقل

شود؟ در بسياری موارد، جلب حمايت

کنندگان از مراسم روزهای خاص در سال استفاده می کنند. روز مادر،

روز جهانی بهداشت، روز کارگر و ... از جمله اين زمان های مناسب است. 62

زمان و مکان انتقال پيام

www.mui.ac.ir63

ام اثربخشيويژگی های يک پ

متناسب با مخاطب جذاب و جلب توجه

کنندهمتناسب با فرهنگ دارای تنوع شکلی ش آزمون شدهي پ

روشن و واضحبودن

غيرمتناقض بودنمعتبر بودنب کنندگیيترغشنهادگر اقدام يپ

يبعد

63

www.mui.ac.ir

انواع سبک پيام

جاذبه عاطفي در برابر جاذبهتمرکز بر روی احساسات : منطقی

مخاطب و يا استفاده از منطق و استدالل )معموال پيام های عاطفی تاثير

بيشتری دارند.(

:جاذبه مثبت در برابر جاذبه منفي تاکيد پيام بر نتايج مثبت مربوط به

محتوا يا اشاره به نتايج منفی حاصل از رفتار )پاسخ به پيام هاي مثبت بهتر از

پيام هاي منفي است.(

www.mui.ac.ir

انواع سبک پيام جاذبه جمعي در برابر جاذبه

تاکيد پيام بر فوايد جمعی و يا شخصي:پرداختن نتايج مربوط به فرد

پيام با نتيجه گيري مشخص در برابر پيام با نتيجه گيري باز:

مواردی که نتيجه گيری مشخصی ارائه می شود، در مقابل مواردی که نتيجه

گيری برعهده مخاطب گذاشته می شود. جاذبه هاي بيان تکراري يا بيان يک

پيام هايي که به دفعات و باره پيام:تکراری به موضوعی می پردازند و يا پيامی که تنها برای يک بار منتقل می

شود.

www.mui.ac.ir

:معرفي و بيان واضح و توصيف موضوع در پيامروشن موضوعی که جلب حمايت برای آن مورد نظر

است :پرداختن به بزرگي و اهميت بيان بزرگي موضوع

موضوع مورد نظر است که باعث مي شود توجه مخاطب به مساله مورد نظر جلب گردد. بيان نتايج و

تبعات حاصل از مساله و مقايسه آن با آنچه قابل فهم و درک است و استفاده از ابزارهای مناسب مانند

اعداد و ارقام مفيد است. بيان تاثير منفي مشکل بر جامعه يا گروه

ذکر تاثيرات منفي حاصل از موضوع هاي جمعيتي: بر جامعه در پيام ضروري است.

:پيامی که حاوی انتظارات از دست اندرکارانانتظارات از گروه مخاطب، تکليف گروه مخاطب پيام

را مشخص می کند.

اجزای کليدی در پيام های جلب حمايت

66