( hydroponics...

18
ภาพแสดงการปลูกพืชแบบไม่ใช้ดินแบบหนึ ่ง การปลูกพืชโดยไม่ใช้ดิน หรือที่เราเรียกว่า โฮโดรโปนิกส์ ( Hydroponics ) ในการปลูกพืชโดยปกติทั่วๆ ไปมักจะมีปัญหาเรื่องโรคและแมลงต่างๆ มากมาย ซึ ่งปัญหา ส่วนหนึ ่งมาจากดินที่เราใช้ปลูก การปลูกพืชโดยไม่ใช้ดินช่วยให้เราหลีกเลี่ยงปัญหาเรื่องโรคต่างๆ ทาให้ ได้ผลผลิตสูง มีคุณภาพ ผลผลิตมีความสม ่าเสมอ สามารถวางแผนการปลูกได้ กาหนดปริมาณการผลิตให้ เป็นไปตามเป้ าหมาย หรือความต้องการของตลาดได้ดีกว่า ที่สาคัญในขณะนี ้ก็คือสามารถขายได ้ราคา เทคโนโลยีการปลูกพืชไม่ใช้ดิน ตรงกับคาในภาษาอังกฤษคือ Hydroponics โดย W.F.Gericke มหาวิทยาลัย แคลิฟอร์เนีย เป็นคนตั ้งขึ ้นจากคาในภาษากรีก 2 คาคือ Hydro แปลว่า น (Water) และ Ponos แปลว่า ทางานหรือแรงงาน (Labor) รวมกันเป็น การทางานที่เกี่ยวกับน (Water Working) เขาเป็นคนแรกที่นา เทคนิคการปลูกพืชแบบนี ้ไประยุกต์ใช ้เพื่อปลูกพืชเป็นการค้นในราวต้นศตวรรษที19 จากการทดลองของ เขาพบว่าวิธีนี ้สามารถปลูกพืชได ้เกือบทุกชนิด นอกจากจะผลิตพืชได้มากแล้วยังสามารถใช้ปลูกพืชได้ใน พื ้นที่ที่ไม่มีดินเหมาะสมต่อการปลูกพืช เช่น ในสภาพที่มีแต่หินบนหมู ่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิกซึ ่งทหาร อเมริกันได้ใช้วิธีนี ้ปลูกพืชผักเพื่อรับประทานสดได้ทุกวัน โดยเฉพาะที่โซฟุ (Chofu) ประเทศญี่ปุ ่ นจากนั ้น การปลูกพืชแบบไฮโดรโปนิกส์จึงแพร่หลายไปยังประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก การปลูกพืชไม่ใช้ดินอาจแบ่งเป็น 2 รูปแบบ คือ การปลูกพืชโดยให้ส่วนของรากแช่อยู ่ใน สารละลายธาตุอาหารที่จาเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืชโดยตรง หรือปลูกบนวัสดุอื่นที่ไม่ใช่ดินและรด ด้วยสารละลายธาตุอาหารหรือน าปุ ๋ ย วัสดุที่ใช้ปลูกพืชอาจจะเป็นสารอนินทรีย์ เช่น กรวด ทราย หิน ที่ได้

Upload: others

Post on 28-Feb-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

ภาพแสดงการปลกพชแบบไมใชดนแบบหนง

การปลกพชโดยไมใชดน หรอทเราเรยกวา โฮโดรโปนกส ( Hydroponics ) ในการปลกพชโดยปกตทวๆ ไปมกจะมปญหาเรองโรคและแมลงตางๆ มากมาย ซงปญหา

สวนหนงมาจากดนทเราใชปลก การปลกพชโดยไมใชดนชวยใหเราหลกเลยงปญหาเรองโรคตางๆ ท าใหไดผลผลตสง มคณภาพ ผลผลตมความสม าเสมอ สามารถวางแผนการปลกได ก าหนดปรมาณการผลตใหเปนไปตามเปาหมาย หรอความตองการของตลาดไดดกวา ทส าคญในขณะนกคอสามารถขายไดราคา เทคโนโลยการปลกพชไมใชดน ตรงกบค าในภาษาองกฤษคอ Hydroponics โดย W.F.Gericke มหาวทยาลยแคลฟอรเนย เปนคนตงขนจากค าในภาษากรก 2 ค าคอ Hydro แปลวา น า (Water) และ Ponos แปลวา ท างานหรอแรงงาน (Labor) รวมกนเปน การท างานทเกยวกบน า (Water Working) เขาเปนคนแรกทน าเทคนคการปลกพชแบบนไประยกตใชเพอปลกพชเปนการคนในราวตนศตวรรษท 19 จากการทดลองของเขาพบวาวธนสามารถปลกพชไดเกอบทกชนด นอกจากจะผลตพชไดมากแลวยงสามารถใชปลกพชไดในพนททไมมดนเหมาะสมตอการปลกพช เชน ในสภาพทมแตหนบนหมเกาะในมหาสมทรแปซฟกซงทหารอเมรกนไดใชวธนปลกพชผกเพอรบประทานสดไดทกวน โดยเฉพาะทโซฟ (Chofu) ประเทศญปนจากนนการปลกพชแบบไฮโดรโปนกสจงแพรหลายไปยงประเทศตาง ๆ ทวโลก

การปลกพชไมใชดนอาจแบงเปน 2 รปแบบ คอ การปลกพชโดยใหสวนของรากแชอยในสารละลายธาตอาหารทจ าเปนตอการเจรญเตบโตของพชโดยตรง หรอปลกบนวสดอนทไมใชดนและรดดวยสารละลายธาตอาหารหรอน าปย วสดทใชปลกพชอาจจะเปนสารอนนทรย เชน กรวด ทราย หน ทได

Page 2: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

จากธรรมชาตหรอทมนษยท าขนมา เชน เพอรไลท (Perlite) เวอรมควไลท (Vermiculite) รอกวล (Rockwool) หรอสารอนทรย เชน พท (Peat) มอส (Moss) ขเลอย เปลอกไม เปลอกมะพราวสบ ขยมะพราว แกลบสดและถานแกลบ เปนตน

ขอดและขอเสยของการปลกพชแบบไมใชดน เนองจากการปลกพชแบบไฮโดรโปนกสมการจดปจจยตาง ๆ เชน น า แรธาต แสงอณหภม

ใหแกพชอยางเหมาะสม พชจงเจรญเตบโตเรว และใหผลผลตมากสม าเสมอ สะอาด มคณภาพด ปลกไดตอเนองตลอดป สามารถปลกพชไดในพนทไมมดน หรอมดนไมเหมาะสมตอการปลกพช การใชน าใชปยเปนไปอยางมประสทธภาพ ใชแรงงานนอย การควบคมโรค แมลงศตรพชท าใหงายกวา ขอเสยมกจะเปนเรองการลงทนในระยะแรก มการลงทนสง แตในระยะยาวนบวานาลงทนเพราะความตองการในตลาดปจจบนมแนวโนมการบรโภคทมความปลอดภยตอสขภาพมากขนทกวน เราจะสงเกตเหนไดวา ราคาผกทวไปในตลาดสดและราคาผกทปลกแบบไมใชดนมราคาทแตกตางกนมาก

ตวอยางการปลกพชไมใชดนจากโรงเรยนลาดปลาเคาพทยาคม การปลกพชแบบไมใชดน (Hydroponics ) ของนกเรยนโรงเรยนลาดปลาเคาพทยาคม

นกเรยนไดท าการปลกคะนาโดยปลกในสารละลายทมสารอาหารผสมอย แบบของกระบะทใชปลกม

รายละเอยดดงรป

ภาพแสดงผงระบบการปลกโดยใชสารละลาย

จากผงดานบนเปนการน าเหลกสเหลยมมาท าเปนกระบะยาว 2.4 เมตร กวาง 1.2 เมตร มขาตงใหกระบะสงจากพนประมาณ 80 เซนตเมตร และใชพลาสตกมาป เดนทอสรางระบบน า ตวกระบะดานบนมปรมาตรน าประมาณ 200 ลตร สวนถงสฟาทวางอยใตโตะมปรมาตร 200 ลตรเชนเดยวกน เทากบในระบบม

Page 3: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

น าทงมด 400ลตร ทงนเราจ าเปนตองทราบขนาดความจของน าทงระบบเพอใชในการค านวณการใสสารอาหารในภายหลง

ภาพแสดงรายละเอยดสวนตางๆของกระบะ

สวนประกอบในถงขนาด 200 ลตร มทอแยกเพออดออกซเจนลงไปในน า

รายละเอยดการท าขอตอสามทาง

ทางน าเขาในกระบะ

ทางน าเขาเดนมาจากถงดานลาง

ก าลงเจาะรเพอตดตงทอทางออก เมอปพลาสตกและตดตงทอเรยบรอยแลว

Page 4: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

ประกอบทกอยางเรยบรอยแลวก าลงเตมน า

เมอระบบเรยบรอยกเดนเครองไดเลย

ตนกลาทเตรยมไวอาย 2 สปดาห

อนนเตรยมไวส าหรบปลกในถาดแบบแช

ท าการตรวจสภาพน า

ก าลงเตมปยน า

การใชเครองวดสภาพน า

ปลายทอน าไหลมาจากถงสฟาใตกระบะ

ทอระบายน าลงไปถงสฟาใตกระบะ

Page 5: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

สภาพตนกลาทจดวางเรยบรอยแลว นเปนการปลกแบบแชมการตดตงเครองปมใหอากาศแทรกตวลงในสารละลาย

ภาพการปลกแบบไฮโดรโปนคส ( Hydroponics ) หรอปลกโดยใชสารละลายธาตอาหารจากสวสดการเดน รายละเอยดเรองการปลกพชไมใชดน (Hydroponics) แบบคอนขางละเอยด ทสามารถไปปลกท าเอง

ทบานได ถาชอบจะท าเปนอาชพปลกผกขายกได เนอเรองอาจจะละเอยดหนอย ไฮโดรโปนคสคอ การปลกพชในน าผสมสารละลายธาตอาหาร หรอการปลกพชไมใชดน (Soiless

Culture) โดยผสมธาตอาหารทพชตองการ เตมอากาศในสดสวนทเหมาะสม ปรบความเปน กรด - ดาง ของสารละลายภายในใหเหมาะสมกบความตองการของพช(คา pH อยในชวง 6-6.5)

หลกการของไฮโดรโปนกสคอ การปรบสภาพแวดลอมของรากพชใหเหมาะสมกบความตองการและเหมาะกบสรระของพชดงตอไปน

1 ผสมธาตอาหารทจ าเปนส าหรบการเจรญเตบโตของพช 16 ชนด ในสดสวนทเหมาะสมกบความตองการของพชแตละชนด แรธาตตางๆ ทพชตองการมดงน

1 คารบอน 9 ซลเฟอร 2 ไฮโโดรเจน 10 เหลก

Page 6: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

3 ออกซเจน 11 แมงกานส 4 ไนโตรเจน 12 โบรอน 5 ฟอสฟอรส 13 สงกะส 6 โปแตสเซยม 14 ทองแดง 7 แคลเซยม 15 โมลบตนม 8 แมกนเซยม 16 คลอรน

2. เตมอากาศลงในสารละลายธาตอาหารในสดสวนทเหมาะสม 3. ปรบคาความเปนกรด - ดาง ของสารละลายใหเหมาะสมกบความตองการและสรระของพช ( คา pH ประมาณ 6-6.5 ) 4. ปรบอณหภมของสารละลายธาตอาหารใหต า 5. ปองกนรากพชไมใหกระทบแสงสวางโดยตรง

ระบบของไฮโดรโปนกส เราแบงออกเปน 2 ระบบใหญๆ คอ 1. การปลกแบบไมน าสารละลายธาตอาหารหมนเวยนกลบมาใชใหม ( Non Recirculate ) 1.1 การรดสารละลายธาตอาหารดวยมอ 1.2 การใหสารละลายธาตอาหารไปพรอมกบการใหระบบน าหยด ( Fertigation )

ตนไมกระถางทปลกในระบบน าหยด ถงใสสารละลายธาตอาหารทวางซอนอยดานหลง

Page 7: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

เครองปลกใชเปอรไลทจะเหนหวส าหรบปลอยน าหยดสด า ภาพถายใกลๆ จะเหนดอกขนสวยงามทเดยว

การปลกไมหมนเวยน เราใชวสดปลก เชน หนภเขาไฟหรอเมดดนเผา ใสในกระถางพลาสตกหรอ

กระบะปลก ปลกพชในวสดเพาะ แลวใหน าทมสวนผสมของสารอาหารพชทโคนตนเพอปลอยน าหยด ( Drip Irrigation ) ตลอดเวลา หรอปลอยน าเปนชวงๆโดยการตงเวลากได ระบบนมขอดคอ ถามโรคระบาดทระบบรากพชกจะไมแพรกระจายไปตนอน 2 การปลกแบบน าสารละลายธาตอาหารหมนเวยนกลบมาใชใหม (Recirculate) 2.1 การปลกแบบรากลอย ( Deep Flow Technic ) เปนการปลกบนโฟมและมรากพชลอยอยในสารละลาย มการเตมอากาศ หรอหมนเวยนสารละลายกลบมาใช

ผงแสดงสวนตางๆของการปลกแบบรากลอย สามารถ

น าไปสรางไดเลย

ภาพแสดงกระบะทเพงสรางเสรจ

Page 8: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

2.2 การปลกแบบทวมระบาย ( Flood And Drain Technic ) เปนการปลกแบบใชวสดปลกโดยปลอยสารละลาย ทวมวสดปลกและระบายออกโดยการตงเวลาเปนชวงๆใหสารละลายหมนเวยนวนละ 3 - 7 ครง

2.3 การปลกแบบรากลอยในอากาศ ( Airoponics ) เปนการใชสารละลายฉดพนใสรากพช 2.4 การปลกแบบ NFT ( Nutrient Film Technics ) เปนการปลกโดยใชสารละลายวงเปนฟลมบางๆไหลผานราก

เราจะเหนทอสงน าสารละลายธาตอาหารทมาจากปม เมอดงขนมาจะเหนรากอยางชดเจน

วสดทใชปลก ( Glowing Media )

เราใชวสดปลกทเปนกลางแลวใหสารละลายอาหารทเหมาะสม วสดทใชปลกไดแก เปอรไลท (Perlite) เวอรมคไลท (Vermiculite) ใยหน (Rock Wool) เมดดนเผา (Exfanded Clay) หน กรวด ทราบลาง ขยมะพราว ขเถา แกลบ

เปอรไลท ไฮโดรตรอน

ระบบทนาสนใจ มอย 2 ระบบ คอ 1 ระบบการปลกแบบรากลอย ( Deep Flow )

เปนระบบทเราท าทโรงเรยนลาดปลาเคาพทยาคม เรมดวยการสรางกระบะกวางยาวตามความเหมาะสมกบสถานททจะจดวาง ใหน าขงสงจากพนกระบะไมนอยกวา 4 เซนตเมตร มทางสงน าเขาและออกจากกระบะอยในทศทางตรงขามกนเพอใหน าหมนเวยนในกระบะได ตวกระบะใชวสดทบแสงทปองกนความรอนบดานนอกกระบะ ตดตงปมน าขนาดทเหมาะสมกบขนาดกระบะเพอดดน าจากถงใสสารละลายธาตอาหารไปสงลงกระบะ น าวสดทบแสงทสามารถปองกนความรอนไดเชน โฟม เจาะรใหมเสนผาศนยกลาง 1 นว เพอปลกพชในรน เวนระยะระหวางรตามความเหมาะสมของพชแตละชนด เชน

Page 9: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

คนชาย ระยะระหวางรประมาณ 10 เซนตเมตร ผกกาดขาว ระยะระหวางรประมาณ 20 เซนตเมตร เพาะเมลดในฟองน าทตดเปนชนขนาด 1 นว คณ 1 นว ตรงกลางกรดเปนรองเพอใสเมลด รดน าเชา เยน พออายได 1 สปดาห เรมรดน าผสมสารละลายธาตอาหาร ( คา C.F. 15 ) เมอตนกลาอายครบ 2 สปดาหกยายลงกระบะปลกโดยใสตนกลาลงแผนโฟมทเจาะร ปรบความเขมขนละความเปนกรด - ดางของสารละลายทกวน ( คา pH = 6.4 คา C.F.=30 )

2 ระบบ NFT ( Nutrient Film Technics )

เปนการปลกพชในรางขนาดกวาง 10 เซนตเมตร สง 5 เซนตเมตร ความยาวไมเกน 18 เมตร รางมคณสมบตปองกนความรอนจากภายนอกไมใหถงสารละลายธาตอาหารและรากพช รางตองมความลาดเอยงพอสมควร เจาะรส าหรบใสถวยปลก ปลอยสารละลายธาตอาหารใหไหลไปตามรางและไหลกลบไปทถงสารละลายธาตอาหารโดยอาศยปมเปนตวดดใหวนไหลกลบมาตลอดเวลา น าเมลดมาเพาะลงในถวยเพาะซงมลกษณะคลายถวยใสเยลล เจาะรทกนถวย ใชวสดทเปนเปอรดไลทหรอไฮโดรตรอน รดน าสม าเสมอ เมอตนกลาอาย 2 สปดาหจงยายลงโตะปลก ปรบความเขมขนและความเปนกรด - ดางของสารละลายธาตอาหาร เชา กลางวน เยน ส าหรบแฟนซสลดภายใน 2 สปดาหแรกรดน าผสมสารละลายธาตอาหาร ปรบคา EC = 4 หรอ สารละลายธาตอาหาร 2 ซซตอน า 1 ลตร เมอลงโตะปลกปรบคา EC เปน 8 หรอ 4 ซซตอน า 1 ลตร ( จะกลาวถงคา pH และคาEC ในหนาถดไป ) รางทใชปลกอาจดดแปลงใชกระเบองลอนคและใชแผนพลาสตกลกฟกปดดานบน เจาะรส าหรบใสถวยปลกเปนระยะๆ หางตามความเหมาะสม

อปกรณทจ าเปน

1 EC มเตอร วดคาความเขมขนของสารอาหาร 2 pH มเตอร วดคาความเปนกรด – ดางของสารละลาย 3 สารอาหาร 4 ปมน าหรอปมอากาศทใชกบตปลา

ทนเราจะพดถงเรองคา pH และคา EC ซงเปนเรองส าคญส าหรบการปลกแบบไฮโดรโปนคสเพราะ

เปนการวดสารละลายธาตอาหาร ( Nutrient Solution ) ทเราตองเตรยมไวกอนปลกและระหวางการปลกใหมคาทเหมาะสมกบพชแตละชนด

pH ของสารละลายธาตอาหาร

pH คอการวดคาความเขมขนของอออนไฮโดรเจน ( Hydrogen Ion ) ในสารแตละชนด เชน ในน า ดนและอนๆ หรอถาจะเปรยบงายๆ คา pH คอการวดคาความเปนกรดและดางของสารแตละชนด โดยเปน

Page 10: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

มาตรวดทางลอกการทม ( Logarithmic Scale ) จากชวง 0 - 14 pH ทเปนกลางจะมคา เทากบ 7 คา pH ต ากวา 7 จะมความเปนกรด ถามากกวา 7 จะมความเปนดาง

pH ของสารละลายธาตอาหารมความส าคญตอการเจรญเตบโตของพช พชแตละชนดมความตองการสารละลายธาตอาหารทมคา pH เฉพาะ ซงจะท าใหพชนนๆเจรญเตบโตไดดทสด ถาพชไดรบสารอาหารทมชวงคา pH เกนกวาชวงเฉพาะนนๆ กจะท าใหพชเจรญเตบโตชาหรอเปนผลใหพชอาจตายได ตารางท 1 แสดงชวงคา pH ทเหมาะสมส ารบพชทวไปกลมหนง จากตารางนแสดงใหเหนวา พชสวนใหญสามารถเตบโตไดดเมอไดรบสารละลายธาตอาหารทอยในชวงคา pH 5.5 - 6.5 คา pH ของสารละลายธาตอาหารไฮโดรโปนคสจะดทสดหารมคาอยระหวาง 6 - 6.5 แมวาสารละลายธาตอาหารเมอเรมตนจะมคา pH เปน 5 ถง 6 กตาม

ชอพชผล คา pH

1 หนอไมฝรง ( Asparagus ) 6.0 - 6.8 2 ถวเหลอง [ Bean ( common)] 6.0 3 ถวแระ (Broad Bean) 6.0 - 6.5 4 บรอคโคล ( Broccoli ) 6.0 - 6.8 5 กะหล าปล ( Cabbage ) 6.5 - 7.0 6 พรกขหนและพรกชฟา ( Capsicum ) 6.0 - 6.5 7 แครอท ( Carrots ) 6.5 8 กะหล าดอก ( Cauliflower ) 6.5 - 7.0 9 ผกเซลเลอร ( ไมตระกลคนฉายดอกใชรบประทานได ) 6.5 10 แตงกวา ( Cucumber ) 5.5 11 มะเขอขาวหรอมวง ( Eggplant ) 6.0 12 กระเทยม ( Garlic ) 6.0 13 ผกกาดหอม ( Lettuces ) 6.0 - 7.0 14 หวหอม ( Onions ) 6.0 - 6.7 15 ผกฉอย (Pak Choi ) 7.0 16 ถวชนดเลก เชน ถวลนเตา ( pea ) 6.0 - 7.0 17 มนฝรง ( Potatoes ) 5.0 - 6.0 18 ขาวโพดหวาน ( Sweet Corns) 6.0 19 มะเขอเทศ (Tomatoes ) 6.0 - 6.5 20 ผกซคน ( Zucchini ) 6.0

Page 11: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

21 สบปะรด ( Pineapple ) 5.5 - 6.0 22 สตรอเบอร ( Strawberries ) 6.0 23 แตงโม ( Watermelon ) 5.8

แสดงชวงคา pH ทเหมาะสมส าหรบการเจรญเตบโตของผกและผลไมบางชนด

คา pH ทสงหรอต ามากมผลตอพชดงน 1. สภาวะทคา pH ต ามากๆ ( ต ากวา 4.5 ) หรอคา pH สงมากๆ ( สงกวา 9 ) จะท าลายรากพชโดยตรง 2. คา pH ของสารละลายธาตอาหารจะมผลตอการละลายและการคงอยของธาตบางชนดอยางเหนไดชด

โดยเฉพาะธาตอาหารขนาดเลก ( Micronutrients ) สามารถพบธาตอาหารสวนใหญอยในชวงคา pH 6 ถง 7.5 ในสภาวะทคา pH สงหรอต ามากๆ ธาตอาหารบางชนดจะยงคงคางอยในสารนนแตไมสงผลตอการเจรญเตบโตของพช

3. เนองจากคา pH ของสารบางตว จะสงผลในทางลบซงจะเกดทผวหนาของของเหลวทมลกษณะคลายวน ( Cilloidal ) เชน ผวหนาของดน โดยจะลดความสามารถในการน าธาตอาหารไปใช ส าหรบไฮโดรโปนกสสารสวนใหญไมสงผลเชนน เนองจากโดยทวๆไปจะเปนสารทเฉอย เชน กรวด ทราย อยางไรกตามสารทประกอบดวยโคลนหรอหนภเขาไฟอาจกอใหเกดผลขางตน

4. เชอจลนทรย กมชวงคา pH ทเหมาะสมตอการเจรญเตบโตเชนกน คา pH ทเขมจดจะสงผลตออตราการเพมของจลนทรยทเปนประโยชน เชน ราไมคอไรชล ( Mycorrhizal Fungi ) สวนใหญเจรญเตบโตไดดทชวงคา pH ระหวาง 4 - 8 ขณะทแบคทเรยทชวยเปลยนแอมโมเนยม ( Ammonium ) เปนไนโตรเจน ( Nitrogen ) จะเจรญเตบโตไดดทชวงคา pH ทเกนกวา 6

การปรบคา pH การปลกพชแบบไฮโดรโปนกสสวนใหญ คา pH ของ

สารละลายธาตอาหารไมควรเกนกวา 6.5 หรอต ากวา 6 การปลกพชแบบไฮโดรโปนกสในเชงพาณชยจะมการวดคา pH ของสารละลายธาตอาหารอยางตอเนองโดยจะตดตงเครองควบคม pH ( pH Controller ) และหววด pH ( pH Electrode ) เครองควบคมนจะสงงานใหปมฉดสารทมคาเปนกรด หรอดางลงในถงเกบสารละลายธาตอาหารเพอปรบคา pH โดยอตโนมต ไมใหสง

Page 12: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

หรอต ากวาคาทตงไว ( Set Point ) สวนการปลกพชแบบไฮโดรโปนกสขนาดเลก การปรบคา pH จะท าโดยการวดคา pH ทกวน และปรบคา pH โดยการเทสารทมคาเปนกรดหรอดางดวยตวเอง

สารละลายโซเดยมไฮดรอกไซคหรอโปแตสเซยมไฮดรอกไซค เปนดางทเหมาะส าหรบใชในการเพมคา pH หรออาจใชแอมโมเนยมไฮครอกไซค กไดแตไมนยมเพราะการเพมขนของอออนแอมโมเนยม ตอสารละลายธาตอาหารไมเปนทตองการ ในการท าใหคา pH ลดลงสมารถใชกรดไดหลายชนด กรดไนตรก ซลฟรค และไฮโดรคลอรค เหมาะแกการน ามาใช สวนกรดฟอสฟอรค กสามารถน ามาใชไดเชนกน เนองจากกรดและดางทใชในการปรบคา pH ทมธาตทจ าเปน จะเปนทตองการใชนอยกวากรดและดางทไมมธาตเหลานน ดงนนโซเดยมไฮดรอกไซคจงเปนคางทนยมน ามาใช และกรดไฮโดรคลอรคกเปนกรดทนยมน ามาใชในการปรบค pH เชนกน พชบางชนดสามารถปรบคา pH ในสารละลายธาตะอาหารไดเองตามธรรมชาต ซงจะดกวาการปรบโดยการเตมสารอยางตอเนอง เชนพชบางตระกล สามารถลดคา pH ของสารละลายบรเวณรอบๆรากไดดวยตวเอง การท าใหเปนกรดอยางชาๆนจะเพมความสามารถในการดดซมธาตบางอยางเชน เหลกแตการปรบคา pH ในสารละลายธาตอาหารโดยการเตมดางเพมปรบใหสารละลานธาตอาหารเปนกลางโดยทนท จะไปรบกวนความสามารถในการดดซมอออนของธาตตางๆโดยธรรมชาตของพช การปรบสารละลายธาตอาหารโดยใชการน าไฟฟา ( Electrical Conductivity)

ความเขมขนของธาตในสารละลายธาตอาหาร สามารถวดไดโดยใชความสามารถของสารละลายธาตอาหารตอการน ากระแสไฟฟา จ านวนของของแขงทละลายในสารละลายธาตอาหารจะเปนสดสวนตอการน าไฟฟา เมอมความเขมขนของธาตอาหารมาก อตราการเคลอนทของกระแสไฟฟาจะเรวขน และเมอมความเขมขนของธาตอาหารนอย อตราการเคลอนทของกระแสไฟฟาจะชาลง ดงนนการน าไฟฟาจะเปนตวก าหนดวาธาตอาหารมความเขมขนหรอเจอจาง โดยทวไปจะวดการน าไฟฟาท 25 องศาเซนตเกรด ซงอณหภมทใชเปนมาตรฐาน อณหภมทเพมขนหรอลดลงของการน าไฟฟาแมวาจะไมมการเพมขนของธาตอาหารกตาม เปนไปไดทจะชดเชยคาการน าไฟฟาใหเปนคาการน าไฟฟา ณ .อณหภมมาตรฐาน ท 25 องศาเซนตเกรด โดยการคณคาการน าไฟฟาดวยตวแปรผกผน ณ.อณหภมตางๆ ( Temperature Conversion Factor ) ในปจจบนเครองวดคาการน าไฟฟาแบบพกพาซงท างานดวยแบตเตอรจะสามารถชดเชยอณหภมแบบอตโนมต สามารถหาไดโดยทวไป จะชวยวดคาการน าไฟฟาของสารละลายทเปนธาตอาหารไดทนทและสะดวกเพราะไมตองน าคาทอานไดมาคณกบตวแปรผกผน ณ.อณหภมนนๆ

การปลกพชแบบไฮโดรโปนกสเชงพาณชย จะมการวดคาการน าไฟฟาของสารละลายธาตอาหารอยางตอเนองโดยจะตดตงเครองควบคมการน าไฟฟา ( ) และหววด ( ) เครองควบคมนจะสงงานใหปมฉดธาตอาหารลงในถงสารละลายธตอาหารเพอปรบคาความเขมขนโดยอตโนมต ไมใหสงหรอต ากวาคาทตงไว

Page 13: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

อณหภม ( องศาเซนตเกรด ) ตวแปรผกผน 15 1.247 20 1.112 22 1.064 25 1.000 27 0.960 30 0.907

ตารางแสดงตวแปรผกผน ณ.อณหภมตางๆ ( Temperature Conversion Factor)

ส าหรบการชดเชยคาการน าไฟฟาใหเปนคาการน าไฟฟา ณ.อณหภมมาตรฐาน 25 องศาเซนตเกรด

การวดคาการน าไฟฟา ( Conductivity) 1. คา EC หรอ Electroconductivity คา EC มหนวยเปน Millimhos ตอ Centimeter ( mMho/cm ) หรอ Millisiemen ตอ Centimeter ( mS/cm ) หมายเหต 1mMho/cm เทากบ 1 mS/cm 2. คา cF หรอ Conductivity Factor

ในเคมเกษตรมกใชคาของ cF เพอหลกเลยงการใชจดทศนยมของ mMho หรอ mS หมายเหต 1mMho/cm เทากบ 1 mS/cm เทากบ 10 cF

Page 14: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

Conductivity EC( mS/cm ) cF TDS( ppm ) 1,000 1 10 700 1,500 1.5 15 1,050 2,000 2 20 1,400 2,500 2.5 25 1,750 3,000 3 30 2,100 3,500 3.5 35 2,450 4,000 4 40 2,800 4,500 4.5 45 3,150 5,000 5 50 3,5

ความสมพนธระหวางคา Conductivity EC cF TDS ( Total Dissolved Solid

ความเขมขนรวมของธาตในสารละลายธาตอาหาร ควรอยระหวาง 1,000 ppm และ 1,500 ppm ซงแรงดนออสโมตก ( Osmotic Pressure ) ในขบวนการการดดซมของรากจะท างานไดด หรอคา EC เทากบ 1.5 หรอ 2.0 mS/CM อยางไรกตามส าหรบพชบางชนดอาจเหมาะสมกบคา EC ทมากหรอนอยกวา 1.5 ถง 2 mS/CM โดยทวไปคา EC ทเกนกวา 4.0 mS/CM อาจสงผลใหพชรวงโรย เหยวแหง ยบย งการเจรญเตบโตของพชและท าใหผลปรแตก ดงนนการทราบคา EC ทพชแตละชนดตองการจงมความส าคญมาก เชน การปลกแตงกวาคา EC ทเหมาะสมกบการปลกชวงแรกจะเปน 2.0 mS/CM แตคานจะเปลยนเปน 2.5 mS/CM ในชวงกอนการเกบเกยว สวนชวงสปดาหท 3 ถงสปดาหท 7 หลงการเกบเกยว คา EC จะเปลยนเปน 1.7 mS/CM

ชอพชผล คา EC ( mS/cm) 1 หนอไมฝรง ( Asparagus ) 1.4 - 1.8 2 ถวเหลอง [ Bean ( common)] 2.0 - 4.0 3 ถวแระ (Broad Bean) 1.8 - 2.2 4 บรอคโคล ( Broccoli ) 2.8 - 3.5 5 กะหล าปล ( Cabbage ) 2.5 - 3.0 6 พรกขหนและพรกชฟา ( Capsicum ) 2.0 - 2.5 7 แครอท ( Carrots ) 1.5 - 2.0 8 กะหล าดอก ( Cauliflower ) 1.5 - 2.0

Page 15: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

9 ผกเซลเลอร ( ไมตระกลคนฉายดอกใชรบประทานได ) 2.0 - 2.5 10 แตงกวา ( Cucumber ) 2.0 - 2.5 11 มะเขอขาวหรอมวง ( Eggplant ) 2.5 - 3.5 12 กระเทยม ( Garlic ) 1.4 - 1.8 13 ผกกาดหอม ( Lettuces ) 1.0 - 1.5 14 หวหอม ( Onions ) 1.4 - 1.8 15 ผกฉอย (Pak Choi ) 1.5 - 2.0 16 ถวชนดเลก เชน ถวลนเตา ( pea ) 1.0 - 1.8 17 มนฝรง ( Potatoes ) 2.0 - 2.5 18 ขาวโพดหวาน ( Sweet Corns) 1.5 - 2.5 19 มะเขอเทศ (Tomatoes ) 2.0 - 5.0 20 ผกซคน ( Zucchini ) 1.8 - 2.5 21 สบปะรด ( Pineapple ) 2.0 - 2.5 22 สตรอเบอร ( Strawberries ) 2.0 - 2.5 23 แตงโม ( Watermelon ) 1.8 - 2.5 24 เบญจมาศ ( Chrysanthemum ) 1.8 - 2.5 25 มนท( Mint , พชจ าพวกสะระแหน ) 2.0 - 2.5 26 ผกช ( Parsley ) 1.0 - 1.8

คา EC ทเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของพชชนดตาง ๆ

ราคาวสดอปกรณปลกผก

การปลกพชไมใชดน (Hydroponic) เปนการ

ปลกทมหลายทานใหความสนใจตองการหาความรเพมเตม บางทานกอยากทดลองปลกเพราะสามารถปลกไดในพนททจ ากดได เปนงานทไดประโยชนทงในเรองการตกแตงบานและใหผลผลตทสามารถน ามารบประทานหรอน าออกขายเปนอาชพเสรม

Page 16: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

ชดปลกผกไฮโดรโปนกส Hobby Kit ขนาดความยาวโตะ

ปลก จ านวนผกทปลกได

ตอรน ราคา (บาท)

1.00 เมตร 4 ราง 20 ตน 4.000 บาท 1.50 เมตร 4 ราง 28 ตน 5,000 บาท 2 ชน 1 เมตร 5 ราง 25 ตน 5,000 บาท

ประกอบดวยอปกรณดงตอไปน

รางปลกมาตรฐาน กวาง 100 มม.หนา 50 มม. พรอมฝาปดทายราง ความยาว 1.00

เมตรและ 1.50 เมตร ตามขนาดโตะ ชดขาตงอลมนยม 1 ชนและ 2 ชนตามขนาดโตะ ชดทอสงสารอาหารพช 1 ชด กลองรวมน า 1 อน ปมน าเลก 1 ตว ถงสารอาหาร 40 ลตร 1 ใบ สารอาหารพช 1 กก. วสดเพาะ 4 ลตร ถาดเพาะเมลด 2 ถาด ( 1 ถาดม 80 ถวย ) เมลดพนธแฟนซสลด 100 เมลด คมอการปลกพชไมใชดน

รางและอปกรณปลกผกไมใชดน ส าหรบทานทตองการน าไปประกอบเองไมวาจะตามแบบทใหไปหรอจะเปนแบบทคดขนเองหรออาจตองการซออปกรณตอเตมเพมขนในภายหลง เรากมอปกรณขายแยกใหเพอเพมความสะดวกและประหยด ดงรายการตอไปนครบ

รายการ ตอหนวย ราคา(บาท) รางปลกขนาดกวาง100 มม.หนา 50 มม.พรอมเจาะรเรยบรอย เมตร 200 ตวยดราง อน 80 ฝาปดทายราง 50 มม. * 100 มม. อน 50 รางขนาด Jumbo กวาง 150 มม.หนา 75 มม. (ส าหรบท ากลองรวมน าและปลกแตงกวา,มะเขอเทศ)

เมตร 300

ฝาปดทายราง Jumbo 75 มม.*150 มม. อน 60

Page 17: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

ขาเหลกชบกลวาไนซ ชด 600 กลองรวมน าส าเรจยาว 170 ซม.เทาโตะมาตรฐาน 8 ราง อน 1,000 ถาดเพาะเมลด (ชด 80 ถวย) ถาด 30 วสดเพาะเมลด (Perlite) ลตร 15 เมลดแฟนซสลด เมลด 1 เมลดผกไทย ซอง 15 สารอาหารพช (ปย) 1 กก. ชด 180 สารอาหารพช (ปย) 1.5 กก. ชด 270 สารอาหารพช(ปยน า) ลตร 100 ชดจายสารอาหารมาตรฐานส าหรบ 8 รางยาว 170 ซม. ชด 500 ถงสารอาหาร 200 ลตร(ส าหรบโตะมาตรฐาน 8 ราง 18 เมตร) ใบ 1,200 ปมน ามลกลอยดดน า 80 ลตรตอนาท ขนาด 1 นว ตว 3,500 ผาพลาสตกสด า ตารางเมตร 80 โฟมเจาะร แผน 60 ฟองน ากรดเรยบรอย แผน 30

ชดโตะปลก ส าหรบทานทมพนทกวางหรอตองการใหไดผลผลตตอรนสงแบบนเหมาะครบ เพราะใหผลผลตถงรนละ 50 ตน หากเปนอาชพเสรมนกเปนทางเลอกทด เพราะผกปลอดสารพษยงคงเปนผกยอดฮตทยงคงขายคอนขางไดราคาฃ

รายการ ราคา(บาท) โตะปลกยาว 3 เมตร 4 ราง ปลกผกได 50 ตน 7,000 ประกอบดวยอปกรณดงตอไปน รางปลกมาตรฐานกวาง 100 มม.หนา 50 มม. พรอมฝาปดทายรางความยาว 1.50 เมตร

และ 3.00 เมตรตามขนาดโตะทปลก ชดขาตงอลมเนยม ชดทอสงสารอาหารพช 1 ชด กลองรวมน า 1 อน ปมน าเลก 1 ตว ถงสารอาหาร 40 ลตร 1 ใบ สารอาหารพช 2 กก.

Page 18: ( Hydroponics )web.sut.ac.th/csu/new/add/trainning/D1.pdfระบบรากพืชก็จะไม่แพร่กระจายไปต้นอื่น 2 การปลูกแบบนาสารละลายธาตุอาหารหมุนเวยีนกลับมาใช้ใหม

วสดเพาะ 8 ลตร ถาดเพาะเมลด 4 ถาด ( 1 ถาด ม 80 ถวย) เมลดพนธ 200 เมลด