به نام خدابه نام خدا

سمینارسمینار

نیازمندینیازمندیوومفاهیممفاهیمباباآشنائیآشنائییکپارچهیکپارچهمدیریتمدیریتسیستمسیستمهایهای

میثم جهانیـار مقدم 1393اردیبهشت

meisam_j_moghadam@yahoo.com

جنبه مثبت کار : جنبه مثبت کار :ایجاد ادزش افزوده از طریقایجاد ادزش افزوده از طریق

سرعت سرعت و و هزینه پائینهزینه پائین ، ، کیفیت باال کیفیت باال تحقق محصول و یا خدمات با تحقق محصول و یا خدمات با تحویل مورد نظرتحویل مورد نظر

می باشد .می باشد .نیروی انسانی سالم نیروی انسانی سالم که نشأت گرفته از که نشأت گرفته از

جنبه منفی کار : جنبه منفی کار :ازجمله دیسک کمر ، ازجمله دیسک کمر ، :: ((HHealthealth))بیماری های مرتبط و ناشی از کار بیماری های مرتبط و ناشی از کار

آسم و . . .آسم و . . .

ازجمله نقص عضو ، ازجمله نقص عضو ، :: ((SSafetyafety))حوادث حین کار حوادث حین کار سوختگی و . . .سوختگی و . . .

ازجمله آلودگی آب ازجمله آلودگی آب :: ((EEnvironmentnvironment))پیامدهای زیست محیطی پیامدهای زیست محیطی های زیرزمینی و . . .های زیرزمینی و . . .

22

کار ، دارای دو جنبـه اصلیکار ، دارای دو جنبـه اصلیبا پیامدهای مرتبط با خود می باشد :با پیامدهای مرتبط با خود می باشد :

عناصر تشکیل دهنده محیط زیست : عناصر تشکیل دهنده محیط زیست :آب ، خاك ، هوا ، موجودات زنده و انرژي آب ، خاك ، هوا ، موجودات زنده و انرژي

انواع آالینده هاي محیط زیست : انواع آالینده هاي محیط زیست :- آالینده هاي شهري خانگی شامل زباله ها و فاضالب- آالینده هاي شهري خانگی شامل زباله ها و فاضالب11- آالینده هاي صنعتی ) عمدتاh دارای امکان بازیافت (- آالینده هاي صنعتی ) عمدتاh دارای امکان بازیافت (22- آالینده هاي بیمارستانی که بسیار عفونی است- آالینده هاي بیمارستانی که بسیار عفونی است33

و باید دفن یا سوزانده شود . و باید دفن یا سوزانده شود .

33

: :AccidentAccidentحادثه حادثه یک اتفاق یا واقعه ناخواسته و برنامه ریزی نـشده که در اثر عوامل یک اتفاق یا واقعه ناخواسته و برنامه ریزی نـشده که در اثر عوامل

و شرایط غیر ایمن به وجود می آیدو شرایط غیر ایمن به وجود می آیدو منجر به صدمات و یا خسارت های مالی و جانی می گردد.و منجر به صدمات و یا خسارت های مالی و جانی می گردد.

: :HazardHazardمخاطرات ) خطر بالقوه ( مخاطرات ) خطر بالقوه ( شرایطی که در آن امکان صدمه شرایطی که در آن امکان صدمه

و خسارت جانی و یا مالی به افراد وجود دارد.و خسارت جانی و یا مالی به افراد وجود دارد.

دسته بندی مخاطرات :دسته بندی مخاطرات :- مخاطرات برای تجهیزات - مخاطرات برای تجهیزات 22- مخاطرات برای انسان - مخاطرات برای انسان 11 - مخاطرات برای محیط زیست- مخاطرات برای محیط زیست33

- - 33- مخاطرات برای همسایگان - مخاطرات برای همسایگان 22- مخاطرات برای کارکنان - مخاطرات برای کارکنان 11 مخاطرات برای بازدید کنندگانمخاطرات برای بازدید کنندگان

- مخاطرات غیر مترقبه- مخاطرات غیر مترقبه22- مخاطرات دست ساز - مخاطرات دست ساز 11 - مخاطرات دراز مدت- مخاطرات دراز مدت22- مخاطرات آنی - مخاطرات آنی 11

فیزیکیفیزیکی عوامل عوامل

شیمیائیشیمیائی عوامل عوامل

بیولوژیکیبیولوژیکی عوامل عوامل

روانیروانی عوامل عوامل

55

ـنیروی ـنیروی هر ـعاملی ـکه مواجـهه ـبا مـقدار ـکافی از آن ، ـسالمت هر ـعاملی ـکه مواجـهه ـبا مـقدار ـکافی از آن ، ـسالمت

انی انی انـس ا انـس ـی ا و ـی ت و زیـس ط ت محـی زیـس ط ، محـی دازد بیاـن ر خـط ه ـب ، را دازد بیاـن ر خـط ه ـب عواـمل عواـمل را نامیده می شوند .نامیده می شوند .زیان آور زیان آور

این عوامل در محیط کار شامل دسته های ذیل می باشند :این عوامل در محیط کار شامل دسته های ذیل می باشند :

در پاـيان جـنگ جـهاني اول و 1919 در ـسال ، المللي ـکار سازمان بين قرارداد صلح ورساي 13بموجب ماده

:براي ايجاد شرايط مساعد کار ، کارگرانحمايت از حقوق

سطح زندگي مناسب براي و امکانات کافي براي اشتغال کارگران سراسر دنيا

.تأسيس شد

کـشور ـبه عـضويت اين ـسازمان در آمدـند و در ـحال 45در ـبدو تأـسيس کشور عضو اين سازمانند.174حاضر

ــايي از ــني اعض ــت يع ــه اس ــه جانب ــازمان س ــارگران اين س ، ک در آن عضويت دارند. ها دولتو کارفرمايان

ست.االمللي كار عضو سازمان بين1919ايران از سال

وزارت کار ، تامین اجتماعی و وزارت بهداشت

66

نگرش نوین نگرش نوین رویکرد قدیم رویکرد قدیم

کار همراه با ایمنیکار همراه با ایمنیاول ایمنی ، بعد کاراول ایمنی ، بعد کار

اول بقاء ، بعد شروع تولیداول بقاء ، بعد شروع تولیداول شروع تولید ، بعد ایمنیاول شروع تولید ، بعد ایمنی

تجزیه و تحلیل شبه حوادثتجزیه و تحلیل شبه حوادثتجزیه و تحلیل حوادثتجزیه و تحلیل حوادث

سالمت نگرسالمت نگربیماری نگربیماری نگر

مدیریت زیست محیطیمدیریت زیست محیطیکنترل محیط زیستکنترل محیط زیست

وظیفه شخصی و همگانیوظیفه شخصی و همگانیبرقراری از سوی سازمانبرقراری از سوی سازمان

بهسازی مستمر به عنوان هدفبهسازی مستمر به عنوان هدف رعایت حدود قانونی رعایت حدود قانونی

رفتار خودجوش رفتار خودجوش رفتار واکنشی سازمانرفتار واکنشی سازمان

سازمانسازمان

حداقل ، رعایت دستورالعمل حداقل ، رعایت دستورالعمل رعایت دستورالعمل ها رعایت دستورالعمل ها

هاها 77

فلسفه ایجاد و بکارگیری استاندارد ايزو فلسفه ایجاد و بکارگیری استاندارد ايزو

1400114001

(( حفاظت از زيستگاه بشر حفاظت از زيستگاه بشر ) )

88

جهان خاكي و محيط پيرامون آن، متاثر و آسيب ديده از .تعرض بشر است

ـمواد و اـنرژي ـمورد اـستفاده ـبراي زـندگي بـهتر ـخود انـسان ــا بهــره گــيري از خالقيت، ــد و ب را از دل آن خــارج مينمايدانش و تجـهيزات ـمدرن و در طي فرايـندها، ـبر آنـها ارزش افـزوده نهـاده و بـه محصـوالت قابـل مصـرف يـا خـدمات

.تبديل و مورد استفاده قرار ميدهد در حـــالي كـــه در طي اين فراينـــدها و پس از مصـــرف ان ر هـم ددا ـب ر آن را مـج ده مـض دمت، باقيماـن ا ـخ محـصول ـيآب، ـخاك و ـهوايي وارد مينماـيد ـكه از آنـها بـهره ـها گرفـته

. و زندگي خود را مديون آنهاست

ــردان، ــياري از دولتم ــير بس ــه اخ ــد ده از اين روي در چنه متخصـصان و كارشناـسان در انديـشه و تالـشي گـسترده ـبــيرامون آن همت ــط پـ ــتگاه و محيـ ــاظت از اين زيسـ حفـگمـارده و بـا بهـره گـيري از مقـررات و الزامـات قـانوني ان دگان ـحتي االمـك دگي بـشر اـمروز و آيـن ا زـن ـسعي ـشده ـت

از خطرهاي جدي محيطي مصون نگه داشته شود.

1400114001مزایای استاندارد ايزو مزایای استاندارد ايزو

99

كاهش مصرف منابع

كاهش مصرف انرژي

افزايش بهره وري

اجتناب از وقوع يا محدود سازي وضعيتهاي

اضطراري

كاهش اثرات زيانبار فعاليتهاي صنايع بر محيط

زيست

تشويق به استفاده از انرژيهاي تجديد پذير

ايجاد بستر مناسب براي استفاده از موادي كه

اثرات سوء كمتري بر محيط زيست دارند.

ايجاد مكانيزمهايي براي بازيافت و بكارگيري مجدد

مواد

ارتقاء سيماي عمومي شركت

افراد جامعه و ارتباطات بهتر با مشتريان

در یک نگاه در یک نگاه1400114001استاندارد ايزو استاندارد ايزو

1010

- بازنگري مديريت4-6- تعريــــف خــــط 4-2

مشي

زيست محيطي

- بررســـي و اقـــدام 4-5اصالحي

و انــــــدازه - پايش4-5-1گيري

و اصــــــالحي-اقدام4-5-2پيشگيرانه

- سوابق4-5-3

- مميزي داخلي4-5-4

- اجرا و عمليات 4-4

4-4-1-مسئوليتهاوسازمانيساختار

و آگــــــاهيآمــــــوزش،-4-4-2صالحيت

- ارتباطات4-4-3

- مستندسازي4-4-4

- كنترل مدارك4-4-5

- كنترلهاي عملياتي4-4-6

ــادگي و واكنش در 4-4-7 - آمـشرايط اضطراري

- طرح ريزي4-3

ارزيابي و-شناســــــايي4-3-1هاي زيست محيطيجنبه

- قوانين و مقررات4-3-2

- اهــداف كالن و خــرد 4-3-3زيست محيطي

4-3-4-محيطيزيستهايبرنامه

بهبود مستمر

سه ركن اصلي استاندارد ايزو سه ركن اصلي استاندارد ايزو 1400114001

1111

پيشگيری از آلودگی

تطابق با قوانين و مقررات

بهبود مستمر

OHSAS 18001OHSAS 18001فلسفه ایجاد و بکارگیری فلسفه ایجاد و بکارگیری

1212

ده از ابـزار و ده از ابـزار و ــــ، مـوجب اسـتفاده فزاين، مـوجب اسـتفاده فزاينفراينـد صـنعتي شـدنفراينـد صـنعتي شـدنماشين آالت فني شده است. ماشين آالت فني شده است.

ايت اصـول صـحيح ايت اصـول صـحيح عدم رـع ا سـاختسـاختدر در عدم رـع ا ـي از وسـايل، از وسـايل، اسـتفادهاسـتفاده ـيحوادث ناشي از کار را افزايش داده است. حوادث ناشي از کار را افزايش داده است.

وـقوع انقالب ـصنعتي و اـستفاده از ـنيروي محرـکه مـکانيکي و وـقوع انقالب ـصنعتي و اـستفاده از ـنيروي محرـکه مـکانيکي و الکتريکي الکتريکي

ــديل ــديل موجب تب ــه ماشــيني موجب تب ــه ماشــيني کارهــاي دســتي ب ــاعث کارهــاي دســتي ب ــد و ب ــاعث گردي ــد و ب گرديشـد کـه نتيجـه آن شـد کـه نتيجـه آن سـرعت در انجـام کـار سـرعت در انجـام کـار و و افـزايش توليـداتافـزايش توليـدات

..افزايش خطر در محيطهاي صنعتي بوده استافزايش خطر در محيطهاي صنعتي بوده است

معـلولين معـلولين ـساختار آن ، ـساختار آن ، بوـجود آـمد و ـبه دلـيل بوـجود آـمد و ـبه دلـيل صنايع ـغول پيـکر صنايع ـغول پيـکر يافت.يافت.چشمگیری چشمگیری افزايش افزايش آن آن و مصدومين ناشي از و مصدومين ناشي از

اک اي سـخت و خطرـن اک کارـه اي سـخت و خطرـن لکارـه ادن و توـن ار در مـع لمثالh ـک ادن و توـن ار در مـع ا را مثالh ـک ا را ـه ـهدادند.دادند. انجام مي انجام مي““محکومين به اعداممحکومين به اعدام””

OHSAS 18001OHSAS 18001 ديدگاه سه جانبه ديدگاه سه جانبه

1313

در راستاي اهداف مديريت

.است

تنظيم يك سيستم ساختاري با عناصر و .روشهاي اصلي است

سازمان را قادر به ارزشيابي داخلي و خارجي

)بهبود مستمر براي توسعه بيشتر سيستم مي كند.سيستم (

OHSAS 18001OHSAS 18001 مزایای استاندارد مزایای استاندارد

1414

. افراد مهمترين دارايي و سرمايه سازمان هستند محافظت از منابع انساني و فيزيكي , مهمترين

وسيله كاهش هزينه هاست . ايمني و بهداشت و كيفيت دو روي يك سكه

هستند . ايمني و بهداشت جزو مسئوليت هاي مديريت است

و اهميت مساوي با توليد وكيفيت دارد.

. هزينه هاي مرتبط با نقص كنترل ريسك باالست ارتقاء آگاهي افراد نسبت به اينكه ريسك مي تواند

و بايستي مديريت شود . اين سيستم همه ريسكها و سيستم هاي مديريت

ايمني و بهداشت را پوشش مي دهد . مانند يك نقشه راهنماي جاده اي است .

( با سيستم هاي موجود ISO 9000 وISO 14000 )سازگار است.

سيستمي را براي شناسايي و اولويت بندي موضوعات ايمني و بهداشت در كل سازمان فراهم مي كند )با فرآيند ثبت ريسك ( وكليه واحد مشاغل

سازمان را در نظر مي گيرد . سيستمي ساده و با شفافيت زياد است كه از

دوباره كاريها جلوگيري مي نمايد .

IMSIMSمزایای مزایای

1616

انطباق با قوانين و مقرراتانطباق با نيازمنديهای

مشتريانقابليت بازاريابی گسترده تر

استفاده بهتر از منابعکاهش در هزينه های عملياتیارتباطات بهتر بين بخشهای

مختلفکيفيت باالتر

آسانتر شدن کار مديرانسطوح باالتر ايمنی

تصوير اجتماعی بهبود يافتهپايداری در خط مشی ها

پايداری در رابطه با تامين کنندگان و پيمانکاران

کمک در مسائل مرتبط با بيمه و خسارات

1717

اال ـب ا و ـکارگيری گـسترده اين اـستانداردها در دنـي ه ـب اال با ـب ا و ـکارگيری گـسترده اين اـستانداردها در دنـي ه ـب با در تاندارد اـس ه ـس ق تلفـي ا، کاريـه اره دوـب ه هزيـن در رفتن تاندارد اـس ه ـس ق تلفـي ا، کاريـه اره دوـب ه هزيـن رفتن

ه يکپارـچ ديريت ـم تم سيـس الب ه ـق يکپارـچ ديريت ـم تم سيـس الب اری IMSIMSـق ـک ه برناـم در اری ـک ه برناـم در سازمانها قرار گرفت.سازمانها قرار گرفت.

تلفـيق ـسه اـستاندارد هزيـنه ـهای اـجرای سيـستم را ـبه تلفـيق ـسه اـستاندارد هزيـنه ـهای اـجرای سيـستم را ـبه نحو قابل مالحظه ای کاهش می دهد. نحو قابل مالحظه ای کاهش می دهد.

در نظام يکپارچه روشهایدر نظام يکپارچه روشهای

بازنگری مديريت، بهبود مداوم، اقدامات اصالحی و بازنگری مديريت، بهبود مداوم، اقدامات اصالحی و پيشگيرانه و روشهای مشترکپيشگيرانه و روشهای مشترک

در استانداردها يکپارچه می شوند. در استانداردها يکپارچه می شوند.

با تشکر از توجه و همراهی شمابا تشکر از توجه و همراهی شما

13931393اردیبهشت اردیبهشت میثم جهانیـار مقدم میثم جهانیـار مقدم