โครงงาน ลดขยะลดมลพษ

จดทำาโดย

นายบญวเศษ แซฮอ เลขท 3

นายสรภพ สมมาคณ เลขท 5

นายกตตภพ บญเลศ เลขท 7

นางสาวฌชรนทร สขสม เลขท 13

นางสาวมนตนภา อนทรแสง เลขท 16

ชนมธยมศกษาปท 6/1

เสนอ

ครทรงศกด โพธเอยม

รายวชา IS3

โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร กาญจนบร

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558

สารบญ

เนอหา

หนา คำานำา..................................................................................................................................................ก

กตตกรรมประกาศ..........................................................................................................................ข

เกยวกบโครงการ............................................................................................................................ค

บทท 1..................................................................................................................................................1

หลกการและเหตผล.....................................................................................................................1

2.การบรนาการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง...................................................................1

3. วตถประสงคของโครงการ.....................................................................................................2

4.สถานท ดำาเนนการ....................................................................................................................2

5.วธการดำาเนนงาน......................................................................................................................2

6. ระยะเวลาการดำาเนนงาน.........................................................................................................2

7. รายละเอยดงบประมาณของโครงการ................................................................................2

8. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ.......................................................................................................3

บทท 2 เอกสารทเกยวของ.............................................................................................................4

ความหมายของขยะชนดตางๆ.................................................................................................4

แหลงกำาเนดขยะ...........................................................................................................................6

สาเหตของมลพษทางขยะ..........................................................................................................7

สาเหตปญหาขยะในเมองไทย....................................................................................................7

ผลเสยทเกดจากขยะมลฝอย....................................................................................................9

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอสงแวดลอม..........................................................................10

ผลกระทบของขยะมลฝอยตอสภาวะแวดลอม...................................................................12

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอเศรษฐกจ..............................................................................13

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอภาวะโลกรอน........................................................................13

การดำาเนนงานจดการขยะมลฝอย.........................................................................................14

วธการกำาจดขยะมลฝอย...........................................................................................................15

วธการทำาปยหมก (Composting).................................................................................................15

แนวทางการแกไขปญหา..........................................................................................................16

การคดแยกขยะมลฝอย............................................................................................................17

ภาชนะรองรบขยะมลฝอย........................................................................................................17

บทท 3 วธการดำาเนนงาน..............................................................................................................19

วสดอปกรณ................................................................................................................................19

วธการดำาเนนงาน.......................................................................................................................19

บทท 4 ผลการดำาเนนงาน............................................................................................................21

บทท 5 สรปผลและอภปราย.........................................................................................................22

สรปผลและอภปรายผล............................................................................................................22

ประโยชนทไดรบ..........................................................................................................................22

ขอเสนอแนะ.................................................................................................................................22

ภาคผนวก.........................................................................................................................................23

บรรณานกรม..................................................................................................................................26

สารบญรปภาพ

รปท หนาภาพท 1 ศกษาคนควาเรองทจะทำาโครงการ…………………………………………………….23ภาพท 2 นำาเสนอโครงการ………………………………………………………………………23ภาพท 3 จดทำาบอรดความรหนาหองม. 6/1……………………………………………………..24ภาพท 4 ตดใบความรตามทตางๆตามอาคารเรยน……………………………………………....24ภาพท 5 ใหเพอนๆ และนองรวมกนทำาแบบประเมน…………………………………………..25ภาพท 6 นกเรยนศกษาความรเรองปญหาขยะ…………………………………………………..25

ก

คำานำา

จากการเราไดศกษาถงปญหาของขยะเรากพบวาในปจจบนขยะเปนมลพษทอนตราย และยงเปนปญหาอยางยงสำาหรบหลายๆประเทศในโลกนดวย รวมทงในโรงเรยนเฉลมพระเกยรตฯ กาญจนบร กมปญหาเกยวกบการทงขยะไมเปนท ทำาใหบรเวณโรงเรยนอาจเกดมลพษทางอากาศและสงผลรายตางๆตามมาไดกลมของขาพเจาจงไดมการจดทำาปายนเทศใหความรในเรองของขยะและปลกจตสำานกในการทงขยะใหกบบคคลในโรงเรยนเพอหวงวาโรงเรยนจะสะอาดยงขน

กลมของขาพเจาหวงเปนอยางยงวาโครงงานการลดขยะลดมลพษ จะเปนประโยชนแกโรงเรยนและสามารถเปนสวนหนงในการรวมอนรกษโลกของเราได หากกลมของขาพเจาทำาผดพลาดประการใด ขออภยมา ณ ทนดวย

คณะผจดทำา

ข

กตตกรรมประกาศ

โครงการเร องลดขยะลดมลพษสำาเรจลลวงไดดวยความกรณาของอาจารยทปรกษาโครงงาน ไดแกอาจารยทรงศกด โพธเอยม ทไดใหค ำาปรกษา แนะนำา ชแนะในการศกษาคนควา แนะนำาขนตอนและวธจดทำาโครงงานจนสำาเรจลลวงดวยด คณะผจดทำาจงขอขอบคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอขอบคณเพอน และนองๆทใหความรวมมอในการจดกจกรรมโครงการในครงน ตลอดจนไดใหคำาปรกษาแนะนำาการจดทำาโครงการจนประสบผลสำาเรจ

ขอกราบขอบพระคณ บดา มารดา ทใหกำาลงใจในการศกษาเลาเรยน และสมาชกในกลมทใหความรวมมอเปนอยางดในการทำาโครงการครงนจนกระทงประสบความสำาเรจดวยด

คณะผจดทำา

ค

เกยวกบโครงการ

เรอง ลดขยะลดมลพษกลมสาระการเรยนร IS3ผจดทำานายบญวเศษ แซฮอ นายสรภพ สมมาคณนายกตตภพ บญเลศนางสาวฌชรนทรสขสมนางสาวมนตนภา อนทรแสงครทปรกษาครทรงศกด โพธเอยมสถานศกษาโรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร กาญจนบรปการศกษา 2558

ง

1

บทท 1

โครงการ ลดขยะลดมลพษหลกการและเหตผล

ปจจบนอตราการเพมขนของ ประชากรโลกเปนไปอยางอยางรวดเรว ควบคไปกบการบกรกทำาลายทรพยากรปาไมเพอแสวงหาทดนทำากนของประชากรโลก มการใชทดนเพมขน มการผลตเพอการอปโภค บรโภค เพมมากขน เปนเหตใหเกดขยะเศษสงของเหลอใชมปรมาณมากขน มนษยเราผลตขยะในแตละวนโดยเฉลยวน ๑ กโลกรม ประชากรโลกกวา ๖,๐๐๐ ลานคน กจะผลตขยะมปรมาณมากมายมหาศาลสงถงวนละ ๖,๐๐๐ ลานกโลกรม แลวขยะเหลานประกอบดวยอะไรกนบาง ขยะถกนำาไปจำากดอยางไร

ในปจจบนปญหาสงแวดลอมของประเทศไทยทควรใหความสำาคญอยางยงคอ ปญหาขยะทมปรมาณเพมขนอยางรวดเรว ทกวนนคนไทยกวา 60 ลานคน สามารถสรางขยะไดมากถง 14 ลานตนตอป แตความสามารถ ในการจดเกบขยะกลบมไมถง 70 % ของขยะทเกดขน จงทำาใหเกดปรมาณมลฝอยตกคาง ตามสถานทตาง ๆ หรอมการนำาไปกำาจดโดยวธกองบนพนซงไมถกตองตามหลกสขาภบาลกอใหเกดปญหาสงแวดลอม

โดยภายในโรงเรยนกเปนอกสถานทหนงทมปญหาเรองการทงขยะไมเปนท ซงมผลทำาใหสภาพแวดลอมภายในโรงเรยนเปนมลพษ เพอเปนการทำาใหสภาพแวดลอมดขนจงมการจดทำาบอรดใหความรเกยวกบการทงขยะใหถกทและใหความรเกยวกบมลพษทางขยะกบนกเรยนภายในโรงเรยน เพอเปนการใหเหนถงปญหาของขยะ และยงเปนการชวยลดปญหาการทงขยะไมถกท

2.การบรนาการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงก. ความพอประมาณ กลมเราเลอกทำากจกรรมในโรงเรยน ทำาใหเราประหยดคาใชจายในการเดนทาง และประหยดเวลาในการจดกจกรรม

2

ข. ความมเหตผล เนองจากในโรงเรยนของเรานนมพนทบรเวณทยงสกปรกอย พวกเราจงเลอกจดกจกรรมนในโรงเรยนค. การมภมคนกนทด เนองจากกลมของพวกเราไมคอยมเวลาในการทำากจกรรม เราจงเลอกทำากจกรรมนแคในโรงเรยนของเราง. เงอนไข1.เงอนไขความร มความรในการจำาแนกประเภทขยะกอนทง เพอหาแนวทางทเหมาะสมกบขยะประเภทตางๆ 2.เงอนไขคณธรรม สมาชกในกลมแบงหนาทกนทำางาน มการทำางานกนเปนทม รวมแรงรวมใจกนทำางานดวยความสามคค เพอใหกจกรรมนสำาเรจลลวงไปดวยด3. วตถประสงคของโครงการ1. เพอสงเสรมใหนกเรยนภายในโรงเรยนมจตสำานกในการทงขยะใหถกท

2. เพอใหพนทภายในโรงเรยนใหมความสะอาดขน

4.สถานท ดำาเนนการโรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร กาญจนบร154 หมท 1 ตำาบลทาลอ อำาเภอทามวง จงหวดกาญจนบร 710005.วธการดำาเนนงาน1. ขนเตรยมการ

- ปรกษาสมาชกในกลมเกยวกบการทำาโครงการ

- หาขอมล

2. ขนดำาเนนการ

- หาขอมลจดทำาบอรดใหความรเกยวกบการทงขยะใหถกตอง

- จดหาอปกรณในการทำาบอรด

- ลงมอทำาบอรดใหความรเกยวกบการทงขยะใหถกตอง

3

- ใหความรเกยวกบการทงขยะใหถกตองแกนกเรยนภายในโรงเรยน

- ใหนกเรยนภายในโรงเรยนทำาแบบสอบถามเกยวกบโครงการน

- เขยนโครงการ

- สรปโครงการ

- จดทำาเวบไซตเผยแพรขอมล

6. ระยะเวลาการดำาเนนงานเดอน พฤษภาคม กนยายน – 25587. รายละเอยดงบประมาณของโครงการ- คาอปกรณจดบอรด 150 บาท

8. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1. สงเสรมและปลกจตสำานกใหนกเรยนภายในโรงเรยนทงขยะใหถกท

2. พนทภายในโรงเรยนใหมความสะอาดขน

4

บทท 2 เอกสารทเกยวของ

ขยะ หมายถง สงของเหลอทงจากกระบวนการผลตและอปโภคซงเสอมสภาพจนใชการไมไดหรอไมตองการใชแลว บางชนดเปนของแขงหรอกากของเสย มผลเสยตอสขภาพทางกายและจตใจเนองจากความสกปรก เปนแหลงเพาะเชอโรคทำาใหเกดมลพษและทศนะอจาดมลฝอย

มลฝอย หมายความวา เศษกระดาษ เศษผา เศษอาหาร เศษสนคา ถงพลาสตก ภาชนะทใสอาหาร เถา มลสตว หรอซากสตว รวมตลอดถงสงอนใดทเกบกวาดจากถนน ตลาด ทเลยงสตวหรอทอน

ความหมายของขยะชนดตางๆจำาแนกประเภทไดดงน

1. ขยะมลฝอยทเผาไหมได เชน เศษไม, ใบหญา, พลาสตก, กระดาษ, ผา, สงทอ, ยาง ฯลฯ

2. ขยะมลฝอยทเผาไหมไมได ไดแก เศษโลหะ เหลก แกว กระเบอง เปลอกหอย หน ฯลฯ

5

3. ขยะมลฝอยทไมเปนพษหรอขยะมลฝอยทวไป ไดแก ขยะมลฝอยทเกดจากบานเรอน รานคา เชน พวกเศษอาหาร กระดาษ พลาสตก เปลอกและใบไม เปนตน

4. ขยะมลฝอยทเปนพษ ซงเปนอนตรายตอสขภาพและชวตมนษยตลอดจนสงแวดลอมอนๆไดแก ของเสยทมสวนประกอบของสารอนตรายหรอของเสยทมฤทธกดกรอนหรอตดไฟงาย หรอมเชอโรค ตดตอปะปนอย เชน ซากถานไฟฉาย ซากแบตเตอร ซากหลอดฟลออเรสเซนต กาก สารเคม สำาล และผาพนแผลจากโรงพยาบาล

ถาแบงประเภทขยะตามลกษณะของสวนประกอบของขยะมลฝอย มประเภทตางๆ ดงน

1. กระดาษ ถงกระดาษ กลอง ลง เศษกระดาษจากสำานกงาน

2. พลาสตก มความทนทานตอการทำาลายไดสง วสด หรอผลตภณฑททำาจากพลาสตก เชน ถงภาชนะของเดกเลน ของใช

3. แกว วสดหรอผลตภณฑททำาจากแกว เชน ขวด หลอดไฟ เศษกระจก ฯลฯ

4. เศษอาหาร ผก ผลไม ซงเปนสารประกอบอนทรย ยอยสลายไดงาย เปนสวนประกอบสำาคญททำาใหขยะเกดกลนเหมน สงกลนรบกวนหากไมมการเกบขนออกจากแหลงทงทกวน

5. ผาสงทอตาง ๆ ททำามาจากเสนใยธรรมชาต และใยสงเคราะห เชน ผาไนลอน ขนสตว ลนน ฝาย

6. ยางและหนง เชน รองเทา กระเปา บอล

7. ไม เศษเฟอรนเจอร โตะ เกาอ ฯลฯ

8. หน กระเบอง กระดก และเปลอกหอย พวกนไมเนาเป อย พบมากในแหลงกอสรางตกททบทง

9. โลหะตาง ๆ เชน กระปอง ลวด สายไฟ ตาป

6

10. อน ๆ ทไมอาจจดกลมได

ถาแบงประเภทขยะตามแหลงทมา

1. ขยะมลฝอยจากถนน ( Street Refuse ) ไดแก เศษสงของตาง ๆ ทปรากฏและกวาดจากถนน ตรอก ซอย เชน เศษกระดาษ ผง ฝน ใบไม พลาสตก อฐ หน ทราย กรวด

2. ขยะมลฝอยทเกดจากสงทเหลอจากการเผาไหมทเรยกวา ขเถา ( Ashes ) เชน เถาทเกดจาก เตาไฟ, การเผาถาน ฯลฯ

3. ขยะมลฝอยจากการกอสราง ( Contruction Refuse ) ไดแก เศษวสดกอสราง เชน เศษไม เศษกระเบอง

เศษปน อฐหก ฯลฯ

4. ขยะมลฝอยจากการรอถอนสงกอสราง ( Demolition Refuse ) ไดแก เศษสงทไมตองการทเกดจากการรอถอนอาคาร บานเรอนเกา ฯลฯ

5. ซากสตว ( Dead Animal ) จากสตวตาย เนาเปอย เหมน

6. ซากยานพาหนะ ( Abandond Vehicles ) ทกชนดทหมดสภาพ ใชงานไมได รวมทงชนสวนประกอบ เชน แบตเตอร ยาง ฯลฯ

7. ขยะมลฝอยจากโรงงานอตสาหกรรม ( Industrial Refuse ) ไดแก เศษวตถทเกดจากการผลต หรอขนตอนการผลต

8. ขยะมลฝอยประเภททำาลายยาก ( Hazardous Refuse ) ไดแก ขยะมลฝอยทตองการใชกรรมวธทำาลายเปนพเศษ เชน พลาสตก ฟลมถายรป กากแรธาตตาง ๆ

9. ขยะสด ( Garbage )10. ขยะแหง ( Rubbish )11. ขยะพเศษ ( Special Wastes )12. ของใชชำารด ( Buldy Wastes )

7

13. ขยะจากการกสกรรม ( Agricultural Wastes )14. กากตะกอนของนำาโสโครก ( Sewage treatment residues )ประเภทของขยะมลฝอย ทสำานกรกษาความสะอาดของกรงเทพมหานคร กลาวไวม 3 ประเภทใหญคอ

1. มลฝอยเปยก ไดแก พวกเศษอาหาร เศษพชผก เปลอกผลไม อนทรยวตถทสามารถยอยสลายเนาเป อยงาย มความชนสง และสงกลนเหมนไดรวดเรว

2. มลฝอยแหง ไดแก พวกเศษกระดาษ เศษผา แกว โลหะ ไม พลาสตก ยาง ฯลฯ ขยะมลฝอย ชนดนจะมทงทเผาไหมไดและเผาไหมไมได ขยะแหง เปนขยะมลฝอยทสามารถเลอกวสดทยงมประโยชน กลบมาใชไดอก โดยการทำาคดแยกมลฝอยกอนนำาทงซงจะชวยใหสามารถลดปรมาณมลฝอยทจะตองนำาไปทำาลายลงได และถานำาสวนทใชประโยชนไดนไปขายกจะทำารายไดกลบคนมา

3. ขยะมลฝอยอนตราย มลฝอยน ไดแก ของเสยทเปนพษ มฤทธกดกรอนและระเบดไดงาย ตองใชกรรมวธในการทำาลายเปนพเศษ เนองจากเปนวสดทมอนตราย เชน สารฆาแมลง ถานไฟฉาย แบตเตอร รถยนต หลอดไฟ สเปรยฉดผม ฯลฯ

แหลงกำาเนดขยะขยะเปนสงทเหลอใชหรอสงทไมตองการอกตอไปสามารถแบงตามแหลงกำาเนดไดดงน

1.ของเสยจากอตสาหกรรม ของเสยอนตรายทวประเทศไทย 73 %มาจากระบบอตสาหกรรมสวนใหญยงไมมการจดการทเหมาะสมโดยทงกระจายอยตามสงแวดลอมและทงรวมกบมลฝอย รฐบาลได กอตงศนยกำาจดกากอตสาหกรรมขนแหงแรกทแขวงแสมดำา เขตบางขนเทยน เรมเปดบรการตงแต2531 ซงกเพยงสามารถกำาจดของเสยไดบางสวน

8

2.ของเสยจากโรงพยาบาลและสถานทศกษาวจย ของเสยจากโรงพยาบาลเปนของเสยอนตรายอยางยง เชน ขยะตดเชอเศษอวยวะจากผปวยและการรกษาพยาบาลรวมทงของเสยทปนเป อนสารกมมนตรงสสารเคมไดทงสสงแวดลอมโดยปะปนกบมลฝอยสงปฏกลเปนการเพมความเสยงในการแพรกระจายของเชอโรคและสารอนตราย

3.ของเสยจากภาคเกษตรกรรม เชนยาฆาแมลง ปย มลสตว นำาทงจากการทำาปศสตว ฯลฯ

4. ของเสยจากบานเรอนแหลงชมชน เชน หลอดไฟ ถานไฟฉาย แบตเตอร แกว เศษอาหาร พลาสตก โลหะ หนไม กระเบอง หนง ยาง ฯลฯ

5. ของเสยจากสถานประกอบการในเมอง เชน ภตตาคาร ตลาดสด วด สถานเรงรมย แหลงชมชน กจกรรมอตสาหกรรม และกจกรรมเกษตร จดไดวาเปนแหลงกำาเนดของขยะมลฝอยทสำาคญ เมอประชากรเพมขนขยะมลฝอยกจะเพมขนเปนเงาตามตว ประกอบกบมการพฒนาอตสาหกรรมอยางรวดเรว กยงทำาใหมขยะมลฝอยใหม ๆ เกดขนมากมาย ขยะมลฝอยเหลานมทงขยะมลฝอยทวไปและของเสยอนตราย

สาเหตของมลพษทางขยะ 1. ความมกงายและขาดความสำานกถงผลเสยทจะเกดขนเปนสาเหตทพบบอยมาก ซงจะเหนไดจากการทงขยะลงตาพนหรอแหลงนำา โดยไมทงลงในถงรองรบทจดไวให และโรงงานอตสาหกรรมบางแหงลกลอบนำาสงปฏกลไปทงตามทวางเปลา

2. การผลตหรอใชสงของมากเกนความจำาเปน เชน การผลตสนคาทมกระดาษหรอพลาสตกหมหลายชน และการซอสนคาโดยหอแยกหรอใสถงพลาสตกหลายถง ทำาใหมขยะปรมาณมาก

9

3.การเกบและทำาลาย หรอนำาขยะไปใชประโยชนไมมประสทธภาพ จงมขยะตกคาง กองหมกหมม และสงกลนเหมนไปทวบรเวณจนกอปญหามลพษใหกบสงแวดลอม

สาเหตปญหาขยะในเมองไทย ปญหาขยะในเมองไทย เปนปญหาโลกแตก เปนเวลาหลายสบปทเจาหนาททางราชการ หนวยงานวจย สถาบนทางการศกษา พยายามหาหนทางในการแกไขปญหาเรองขยะลนเมอง ไมมทใดยอมใหกอสรางโรงกำาจดขยะใกลทอยอาศยของตนเอง ทำาไมจงเปนเชนนน ทงๆทเสยงบประมาณตงมากมายพาเจาหนาทไปดงานทตางประเทศ ใชงบประมาณในการรณรงคใหความรในการแกไขปญหาเรองขยะ มเทคโนโลยมากมายทสามารถจะนำามาใชในการแกไขปญหาเรองขยะ แตปจจบนยงไมมทไหนในประเทศไทย สามารถจดการขยะไดอยางครบวงจรเปนทพงพอใจของคนทกฝาย เพอใหงายสรปไดเปนขอๆดงน

1.ประชาชนยงยดตดกบการแกไขปญหาขยะแบบเดมๆ สถานทมกลนเหมน สกปรกไมนาชวนมอง จนทำาใหไมมใครยอมทจะใหมการสรางโรงกำาจดขยะในบรเวณใกลเคยงกบทตนเองอยอาศย เนองจากวากยงไมมทใดในประเทศไทย มระบบจดการขยะทประสบความสำาเรจ สะอาด สถานทนาชวนมองอยางทไปดงานทตางประเทศ

2.เทศบาลไมมแหลงกำาจดขยะเนองจากสาเหตขอแรก เพราะไมรวาจะชแจงยงไงใหประชาชนในพนทเขาใจ จงตองนำาขยะไปทงในพนทหางไกล นอกพนท ในปา สถานทรกราง สรางปญหาใหกบชมชนในพนทนนๆตามมา

3.ทกคนยงมองไมเหนคณคาของขยะเพราะวามมลคาเลกนอย ไมทราบวาขยะบางชนดมมลคา เมอแยกขยะแลวจะไปขายทไหนหรอมวธใดบางทจะจดการขยะไดโดยเปลยนใหเปนรายไดเขามา

4.เนองจากทางภาครฐยงไมมสถานทและวธการทถกตองในการแกไขปญหาขยะ มการกำาจดขยะทสามารถรองรบการแยกขยะได จงทำาใหโครงการรณรงคใหประชนคดแยกขยะ ไมประสบความสำาเรจ เปนเพยงแค

10

ไฟไหมฟางในชวงตนๆ แตเมอประชาชนคดแยกขยะแลวกลบไมมการเกบขยะแบบแยก เพอนำาไปกำาจดอยางถกวธ ขยะเศษอาหารถกเกบนำาไปปนกบขยะทวไปเชนเดม

5.การหาวธการจดการขยะยงไมลงลกเพยงพอในการแกไขปญหาขยะตามสถานทอยอาศยทตางๆกน บานเรอน ตลาดสด อาคารพาณชย โรงเรยน อาคารสงอยางโรงแรมและคอนโดมเนยม ชมชนชนบท บางทสามารถกำาจดขยะไดดวยตวเอง บางททำาไดเพยงแยกขยะ ทำาใหแตละทจะตองมวธการจดการทแตกตางกน เราสงเสรมใหประชาชนทำาปยจากขยะ แตผทอยอาศยในอาคารสง อาคารพาณชย ไมรวาจะเอาปยไปใชประโยชนไดอยางไรเพราะไมไดมพนทปลกพช นเปนตวอยางชใหเหนอยางงายๆ ทแสดงใหเหนเดนชดถงการใชวธจดการขยะอยางไมเหมาะสมกบสถานท

6.เทคโนโลยทใชกำาจดขยะ สามารถกำาจดขยะไดเฉพาะขยะแยกประเภท ไมวาจะเปนการทำาปยหมกจากขยะ การทำากาซชวภาพจากขยะเศษอาหาร การนำาขยะมาเผาเปนพลงงานความรอนเพอใชในการผลตไฟฟา แตขยะทเขาสกระบวนการกำาจดยงไมไดแยกอยางสมบรณ ทำาใหเทคโนโลยดงกลาวประสบปญหาในการดำาเนนการ

7.การขดผลประโยชนของกลมผฝงกลบขยะ โครงการใหมทจะเกดขนเพอพฒนาระบบกำาจดขยะจงถกระงบ ถกตอตานจากชมชนโดยมผมอทธผลทเสยผลประโยชนหนนอยภายหลง

จากสาเหตหลกๆเหลนนทำาใหการแกไขปญหาขยะ ยงคงไมมความคบหนาและกอใหเกดปญหาหนกขนทกวน ดงนนแนวทางในการแกไขปญหาขยะจงตองมการปรบเปลยน แนวทาง วธการ และเทคโนโลยทเหมาะสมในแตละพนท ทมสถานทแตกตางกน ใชลกษณะเดนของแตละพนทมาแกไขปญหาเรองขยะ อยางเชน

1.ในชมชนทหางไกลจากตวเมอง มพนทเพาะปลกทางการเกษตร เปนชมชนทมความตองการปยหมกจากขยะเพราะตองใชในการเพาะปลก การใชปยหมกจากขยะสามารถลดคาใชจายในการใชปยเคม ซงนาจะมการรวม

11

กลมของเกษตรกร เพอทำาโครงการปยหมกจากขยะสด ขยะเศษผกเศษอาหาร เพอความยงยนในการทำาการเกษตร และเปนการชวยภาครฐในการแกไขปญหาขยะ สรางมลคาเพมใหกบขยะ

2.ในชมชนเมองใหญ มปรมาณขยะเปนจำานวนมาก โดยเฉพาะตลาดสด ตลาดคาสงสนคาเกษตร เปนแหลงผลตขยะทสามารถยอยสลายไดเปนจำานวนมาก ซงขยะทวานเปนวตถดบชนดในการนำามาผลตปยหมกเนองจากมการเจอปนของขยะชนดอนเชนพลาสตก กระดาษ ขวดแกว นอย หากมการทำาขอตกลงรวมในการสงขยะทคดแยกแตเศษผกเศษอาหารใหกบกลมเกษตรกร กจะสามารถทำาขยะทเคยเปนปญหา เปนประโยชนขนมาได

3.การจดพนทใหมการรบซอขยะทสามารถรไซเคลได ประจำาเดอนตามชมชนตางๆ โดยขอความรวมมอกบผประกอบการคาของเกา เรมตนโดยการะประชาสมพนธใหประชาชนรบทราบถงราคาทรบซอของขยะชนดตางๆ สถานทรบซอ และวนเวลาทจะมารบซอเปนประจำา วธการนจะทำาใหผคาของเกามผใชบรการมากขน มปรมาณขยะทจะนำาสงโรงงานรไซเคลไดมากขน ประชาชนมรายไดมากขนจากการแยกขยะและเกบสะสมขยะเพอจำาหนาย เพมรายไดใหกบครอบครว พลกวกฤตใหเปนโอกาสในภาวะทขาวของทกอยางมราคาแพง

4.บานทอยอาศย มบรเวณบานทเปนสวน สามารถแยกขยะเศษอาหารกำาจดเองได โดยทำาบอฝงยอยสลายเสษอาหารได ทำาใหขยะทจะทำาการกำาจด ไมมขยะเศษอาหารปนอย ไมเกดกลนเหมน ทำาใหการแยกขยะเพอรไซเคลทำาไดงายและมประสทธภาพ การแยกขยะทตนทางสามารถทำาไดดกวาการแยกขยะทปลายทาง

5.ผทอยอาศยในอาคารสงอยาง อาคารพาณชย ตกแถว หอพก คอนโดมเนยม ผทอยอาศยประเภทนไมสามารถกำาจดขยะดวยตวเองได เนองจากขอกำาจดในพนท ผทพกอาศยอยในอาคารประเภทน ทำาไดเพยงแยกขยะระหวางเศษอาหาร ขยะทวไปทสามารถรไซเคลไดและไมสามารถ

12

รไซเคลได ทางเทศบาลหากสามารถกำาจดแบบแยกประเภทได มการทำาปยจากเศษอาหาร อาจจะทำาการเกบขยะแบบแยกประเภท เชน แยกสถง ขยะทยอยสลายไดแยกถงเปนอกสหนงเพอเทศบาลจะไดแยกจดเกบเพอไปทำาปยตอไป สวนขยะทวไปทไมสามารถยอยสลายได จะแยกเกบเปนถงดำาเพอนำาไปคดแยกหรอกำาจดตอไป

6.การเรมทำาการกำาจดแบบคดแยก อาจะเรมโดยจำากดพนทกอนเพอใหงายตอการเรมตนประชาสมพนธ อยางเชน การขอความรวมมอกบ ตลาดสดแหงใดแหงหนงกอนเพอขอขยะทคดแยกเฉพาะเศษผกเศษอาหารเพอใชในการทำาปย โรงแรมแหงใดแหงหนงเพอใหมการคดแยกขยะ ใหหองพกทกหองมถงขยะแยกประเภทระหวางขยะรไซเคลและขยะทวไปเพอรอกำาจด หมบานใดหมบานหนงทจะมการเกบขยะแบบแยกประเภท เกษตรกรกลมหนงพอทำาปยหมก เมอเรมตนในจดเลกๆสำาเรจยอมจะเปนตวอยางในการดงานใหกบพนทอนๆทจะนำามาเขารวมโครงการตอไป

ผลเสยทเกดจากขยะมลฝอย ขยะมลฝอยกอใหเกดปญหาตอมนษยและสงแวดลอมหลายประการ คอ

1.ทำาใหเกดทศนะอจาด คอ แลดสกปรก ขาดความเปนระเบยบเรยบรอย เปนทนารงเกยจแกผอยอาศยในบรเวณใกลเคยงรวมทงผพบเหน โดยเฉพาะนกทองเทยวชาวตางชาต

2.เปนแหลงเพาะและแพรเชอโรค โดยเฉพาะขยะตดเชอจากสถานพยาบาล และขยะเปยกทแบคทเรยทำาหนาทยอยสลาย เชอโรคตามขยะจะแพรไปกบนำา แมลง หน และสนขทมาตอมหรอคยเขย เชน เชอททำาใหเกดโรคอหวาต ไทฟอยดและโรคบด

3.ทำาใหดนเสอมและเกดมลพษ เพราะจะทำาใหพนดนสกปรกดนมสภาพเปนเกลอ ดาง หรอกรด หรอมสารพษทเปนอนตรายตอสงมชวตในดน ตลอดจนทำาใหสมบตทางกายภาพของดนเปลยนแปลงไป เชน โซเดยมทำาใหเนอดนแตกรวน

13

4.ทำาลายแหลงนำา

4.1) ขยะทตกในแหลงนำาลำาคลองและทอระบายนำา จะทำาใหแหลงนำาตนเขน การไหลของนำาไมสะดวกจงเกดสภาวะนำาทวมไดงาย

4.2) ทำาใหเกดมลพษทางนำาในลกษณะตางๆ เชน ทำาใหนำาเนา นำาเปนพษ นำาทมเชอโรคและนำาทมคราบนำามน ซงไมเหมาะกบการใชอปโภคบรโภค สนเปลองคาใชจายในการปรบปรงคณภาพ เปนอนตรายตอสงมชวตโดยเฉพาะพชและสตวนำา

4.3) ทำาใหเกดมลพษทางอากาศ เพราะการเผาขยะทำาใหเกดควนและขเถา การหมกหมมและเนาสลายของขยะ จะกอใหเกดกาซพษและกลนเหมน

4.4) กอความรำาคาญและบนทอนสขภาพของมนษย เปนผลจากการเกดทศนะอจาด กาซพษ กลนเหมน เปนแหลงเพาะเชอโรคตลอดจนการเกดมลพษทางนำาและอากาศ

4.5) ทำาใหเกดอคคภย เนองจากขยะหลายชนดตดไฟไดงาย โดยเฉพาะเมอแหง

4.6) สรางปญหาในการจดการ เชน ตองเสยคาใชจายในการรวบรวมและกำาจด

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอสงแวดลอมขยะ เศษวสด ของเสย มปรมาณเพมมากขนทกขณะ เนองจากการ

ขยายตวของเมองการพฒนาเทคโนโลยเพออำานวยความสะดวกสบาย การอยอาศยอยางหนาแนน หากใชวธกำาจดทไมถกตองเหมาะสม ยอมกอใหเกดปญหาตามมา

นำาเสยจากกองขยะ ( Leachate ) มความสกปรกสง มสภาพเปนกรด มเชอโรค หากนำาจากขยะรว ไหลปนเปอนสสงแวดลอม เปนผลใหเกดอนตรายและเกดมลพษในบรเวณทปนเป อน ดงในแหลงทงขยะของเทศบาลตาง ๆ ทเอาขยะไปเทกองไวเปนภเขาขยะ นำาจากขยะจะไหลซมออกทางบรเวณขางกอง สวนหนงกซมลงสใตดน ในทสดกไปปนเป อนกบนำา

14

ใตดนเกดปญหาตอสขภาพอนามยของชาวบานทบรโภคนำา ถานำาจากกองขยะไหลซมลงสแหลงนำาในบรเวณใกลเคยง กจะทำาใหนำาในแหลงนำานนเนาเสยถาปนเป อนมากถงขนาดกจะทำาใหสตวนำาตาง ๆ เชน กง หอย ป ปลา กบ เขยด พชนำา ตายได เพราะขาดออกซเจน และขาดแสงแดดทจะสงผานนำา เนองจากนำามสดำา หากนำาขยะมการปนเปอนลงในแหลงนำาทใชเพอการอปโภคบรโภคของ ชมชน กจะตองเสยคาใชจายในการปรบปรงคณภาพนำามากขน

ขยะมลฝอยททำาใหเกดมลพษในอากาศ กองขยะมลฝอยขนาดมหมาของเทศบาล จะเกดการหมก โดยจลนทรยในกองขยะจะเกดกาซตาง ๆ เปนอนตรายตอสงแวดลอม หากไมมการกำาจดกาซเหลานอยางเหมาะสม กาซทเกดขนไดแก มเทน คารบอนไดออกไซด ไฮโดรเจนซลไฟด ( กาซไขเนา ) เปนตน และยงมฝนละอองจากกองขยะ กอใหเกดปญหากบระบบทางเดนหายใจ โรคผวหนง แกประชาชนทอยในบรเวณ ใกลเคยง

ขยะมลฝอยกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอมและสขภาพของมนษยหลายประการดงตอไปน คอ

1. เปนแหลงเพาะพนธของแมลง และพาหะของโรค

ขยะ เศษวสด ของเสย มปรมาณเพมมากขนทกขณะ เนองจากการขยายตวของเมองการพฒนาเทคโนโลยเพออำานวยความสะดวกสบาย การอยอาศยอยางหนาแนน หากใชวธกำาจดทไมถกตองเหมาะสม ยอมกอใหเกดปญหาตามมา

เนองจากเชอจลนทรยทปนเป อนมากบขยะมลฝอยมโอกาสทจะขยายพนธเพมจำานวนมากยงขนได เพราะขยะมลฝอยมทงความชนและสารอนทรยทจลนทรยใชเปนอาหาร ขยะพวกอนทรยสารททงคางไว จะเกดการเนาเป อยกลายเปนแหลงเพาะพนธของแมลงวน นอกจากนนพวกขยะทปลอยทงไวนาน ๆ จะเปนทอยอาศยของหน โดยหนจะเขามาทำารงขยายพนธ เพราะมทงอาหารและทหลบซอน ดงนนขยะทขาดการเกบรวบรวม

15

และการกำาจด จงทำาใหเกดเปนแหลงเพาะพนธทสำาคญของเชอโรค แมลงวน หน แมลงสาบ ซงเปนหาหะนำาโรคมาสคน

2. เปนบอเกดของโรค

เนองจากการเกบรวบรวมและการกำาจดขยะมลฝอยไมด หรอปลอยปละละเลยทำาใหมขยะมลฝอยเหลอทงคางไวในชมชน จะเปนบอเกดของเชอโรคตาง ๆ เชน ตบอกเสบ เชอไทฟอยด เชอโรคเอดส ฯลฯ เปนแหลงกำาเนดและอาหารของสตวตาง ๆ ทเปนพาหะนำาโรคมาสคน เชน แมลงวน แมลงสาบ และหน เปนตน

3. กอใหเกดความรำาคาญ

ขยะมลฝอย การเกบรวบรวมไดไมหมดกจะเกดเปนกลนรบกวน กระจายอยทวไปในชมชน นอกจากนนฝนละอองทเกดจากการเกบรวบรวมการขนถาย และการกำาจดขยะกยงคงเปนเหตรำาคาญทมกจะไดรบการรองเรยนจากประชาชนในชมชนอยเสมอ อกทงอดจาดตานาขยะแขยง

4. กอใหเกดมลพษตอสงแวดลอม

ขยะมลฝอยเปนสาเหตสำาคญททำาใหเกดมลพษของนำา มลพษของดน และมลพษของอากาศ เนองจากขยะสวนทขาดการเกบรวบรวม หรอไมนำามากำาจดใหถกวธ ปลอยทงคางไวในพนทของชมชน เมอมฝนตกลงมาจะไหลชะนำาความสกปรก เชอโรค สารพษจากขยะไหลลงสแหลงนำา ทำาใหแหลงนำาเกดเนาเสยได และนอกจากนขยะมลฝอยยงสงผลกระทบตอคณภาพดน ซงจะมมากหรอนอยขนอยกบคณลกษณะของขยะมลฝอย ถาขยะมซากถานไฟฉาย ซากแบตเตอร ซากหลอดฟลออเรสเซนตมาก กจะสงผลตอปรมาณโลหะหนกพวกปรอท แคดเมยม ตะกว ในดนมาก ซงจะสงผลเสยตอระบบนเวศนในดน และสารอนทรยในขยะ มลฝอยเมอมการยอยสลาย จะทำาใหเกดสภาพความเปนกรดในดน และเมอฝนตกมาชะกองขยะมลฝอยจะทำาใหนำาเสยจากกองขยะมลฝอยไหลปนเป อนดนบรเวณรอบ ๆ ทำาใหเกดมลพษของดนได การปนเป อนของดน ยงเกดจากการนำามลฝอย

16

ไปฝงกลบ หรอการยกยอกนำาไปทงทำาใหของเสยอนตรายปนเป อนในดน ถามการเผาขยะมลฝอยกลางแจงทำาใหเกดควนมสารพษทำาใหคณภาพของอากาศเสย สวนมลพษทางอากาศจากขยะมลฝอยนน อาจเกดขนไดทงจากมลสารทมอยในขยะและพวกแกสหรอไอระเหย ทสำาคญกคอ กลนเหมนทเกดจากการเนาเป อย และสลายตวของอนทรยสารเปนสวนใหญ

5. ทำาใหเกดการเสยงตอสขภาพ

ขยะมลฝอยททงและรวบรวมโดยขาดประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยงขยะมลฝอยพวกของเสยอนตราย ถาขาดการจดการทเหมาะสม ยอมกอใหเกดผลกระทบตอสขภาพของประชาชนไดงาย เชน โรคทางเดนอาหารทเกดจากเชอแบคทเรยทมแมลงวนเปนพาหะ หรอไดรบสารพษทมากบของเสยอนตราย

6. เกดการสญเสยทางเศรษฐกจ

ขยะมลฝอยปรมาณมาก ๆ ยอมตองสนเปลองงบประมาณในการจดการเพอใหไดประสทธภาพ นอกจากนผลกระทบจากขยะมลฝอยไมวาจะเปนนำาเสย อากาศเสย ดนปนเปอนเหลานยอมสงผลกระทบตอเศรษฐกจของประเทศ

7. ทำาใหขาดความสงางาม

การเกบขนและกำาจดทดจะชวยใหชมชนเกดความสวยงาม มความเปนระเบยบเรยบรอยอนสอแสดงถงความเจรญและวฒนธรรมของชมชน ฉะนนหากเกบขนไมด ไมหมด กำาจดไมด ยอมกอใหเกดความไมนาด ขาดความสวยงาม บานเมองสกปรก และความไมเปนระเบยบ สงผลกระทบตออตสาหกรรมการทองเทยว

ผลกระทบของขยะมลฝอยตอสภาวะแวดลอมขยะมลฝอยนน นบวนจะเพมมากขนตามจำานวนของประชากร ถาหาก

ไมมการกำาจดขยะมลฝอยใหถกตองและเหมาะสมแลว ปญหาความสกปรกตางๆ ทเกดจากขยะมลฝอย จะตองเกดขนอยางแนนอน ถามองกนอยาง

17

ผวเผนแลว ขยะมลฝอยนนไมไดมผลกระทบตอมนษยมากนกทงนอาจเปนเพราะผลกระทบทเกดขนโดยตรงตอมนษย ยงอยในขนทไมรนแรงมากนก ผลกระทบทเกดขนจงไมชดเจนเทาไร แตในความเปนจรงแลว ขยะมลฝอยจะกอใหเกดปญหาตอสภาพแวดลอมเปนอยางมาก และจะมผลกระทบตอสขภาพอนามยของมนษยดวย ทงโดยทางตรงและทางออม ทงนเนองจาก

๑. ขยะมลฝอย เปนแหลงอาหารและแหลงเพาะพนธของแมลงนำาโรค เชน แมลงวน แมลงสาบ ยง ฯลฯ และเปนทซกซอนของหนและสตวอนๆ

๒. ขยะมลฝอย ทำาใหเกดกลนเหมนและกอใหเกดความรำาคาญ

๓. ขยะมลฝอยททงเกลอนกลาด ถกลมพดกระจดกระจายไปตกอยตามพน ทำาใหพนทบรเวณนนสกปรก ขาดความสวยงาม เปนทรงเกยจแกผพบเหน และผทอาศยบรเวณใกลเคยง นอกจากนขยะมลฝอยทตกอยหรอถกทงลงในคคลอง หรอทางระบายนำา จะไปสกดกนการไหลของนำา ทำาใหแหลงนำาสกปรกและเกดการเนาเสย

๔. นำาเสยทเกดจากกองขยะมลฝอยทกองทงไว เปนนำาเสยทมความสกปรกสงมาก ซงมทงสารอนทรย สารอนนทรย เชอโรค และสารพษตางๆ เจอปนอย เมอนำาเสยจากกองขยะมลฝอยไหลไปตามพนดนบรเวณใด กจะทำาใหบรเวณนนเกดความสกปรกและความเสอมโทรมของพนดนและอาจเปลยนสภาพ ทำาใหดนมคณสมบตเปนดนดางหรอดนกรดได ในกรณทนำาเสยจากกองขยะมลฝอยไหลลงสแหลงนำากจะทำาใหคณภาพนำาเสยไป ทงนไมวาจะเปนแหลงนำาผวดนหรอแหลงนำาใตดนกตาม ลวนเปนอนตรายตอผใชนำาและสงมชวตทอาศยในแหลงนำา นำาทสกปรกมากหรอมสารพษเจอปนอย กอาจทำาใหสตวนำาตายในเวลาอนสน นอกจากนนสงสกปรกตางๆทเจอปนในนำา กจะสงผลตอระบบนเวศของนำาทำาใหสตวนำาทมคาบางชนดสญพนธไป นอกจากนนำาทมสงสกปรกเจอปนยอมไมเหมาะแกการอปโภคบรโภค แมจะนำาไปปรบปรงคณภาพแลวกตาม เชน การทำาระบบ

18

นำาประปา ซงกตองสนเปลองคาใชจายในกระบวนการปรบปรงคณภาพนำามากขน

๕. ขยะมลฝอยทำาใหเกดมลพษแกอากาศขยะมลฝอยทกองทงไวในเขตชมชน หรอทกองทงไวในแหลงกำาจดซงไมมการฝงกลบ หรอขณะททำาการเกบขนโดยพาหนะทไมมการปกปดอยางมดชด ขยะมลฝอยเหลานนสงกลนเหมนนารงเกยจออกมา

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอเศรษฐกจกอใหเกดผลกระทบตอเศรษฐกจ การจดการขยะทำาใหเกดคาใชจาย ตงแตการเกบรวบรวม การเกบขน การแปรสภาพ การกำาจดหรอการทำาลาย นอกจากนนยงตองจดหาซอทดนเพอการฝงกลบและการตดตงเครองเผาขยะซงมราคาแพง ยงมขยะมากกยงสงผลกระทบตอรายไดทางเศรษฐกจมาก

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอภาวะโลกรอนการทเราทงขยะทกประเภทรวมกนโดยไมแยกนน ทำาใหขยะทสามารถนำามาใชใหมได (Reuse) และขยะทสามารถนำาไปรไซเคลได (Recycle) ถกทงรวมไปกบขยะเปยกทงหลาย และอาจจะไมไดถกนำามาใชประโยชนไดอก และทอนตรายมากกคอขยะทเปนสารพษ พวกบรรจภณฑสารเคม กระปองยาฉดกนยง พวกหลอดไฟซงมสารเคมฉาบไว ถานไฟฉาย เหลานลวนเปนอนตรายตอสงแวดลอมมากๆ ถาเราเอาทงไปรวมกบขยะอนๆโดยทไมแยก สารเคมกจะไหลลงสพนดน ถาถกเผากจะเปนกาซพษลอยขนไปในอากาศ หรอถาถกฝง กระบวนการยอยสลายกจะทำาใหเกดกาซพษลอยขนไปในอากาศ ซงจะเปนอนตรายตอสงแวดลอมและเปนสาเหตหนง

ในบานเรายงไมมกฎหมายทเขมงวดเกยวกบการแยกขยะ แตถาเราทกคนชวยกนทำากคงจะดตอสงแวดลอม เวลาจะทงกใหเราแยกระหวาง ขยะเปยก แกว พลาสตก และขยะทเปนพษ เวลาเขาเกบไปจะไดสามารถนำาไปกำาจดไดอยางถกวธ บรรจภณฑประเภทแกวนอกจากจะดตอสงแวดลอม เพราะวาสามารถนำามารไซเคลได นอกจากนนยงดตอสขภาพของ

19

เราอกดวย เพราะขวดแกวจะไมทำาปฏกรยาตอสงทบรรจอยในนน ซงหมายความวามนดตอสขภาพของเรา และถอวาเปนบรรจภณฑของยคภาวะโลกรอน

การดำาเนนงานจดการขยะมลฝอยแนวทางจดการขยะมลฝอย

1. กำาจดขยะมลฝอยอยางถกหลกวชาการ เชน การเผาในเตาเผาขยะ การฝงกลบอยางถกสขลกษณะ และการหมกทำาปย เปนตน

ซงแตละวธมความแตกตางกนในดานตนทนการดำาเนนงาน ความพรอมขององคกร ปรมาณและประเภทของขยะ

2. จดการขยะ โดยอาศยหลก 5 R คอ

– Reduce การลดปรมาณขยะ โดยลดการใชผลตภณฑทมบรรจภณฑสนเปลอง

– Reuse การนำามาใชซำา เชน ขวดแกว กลองกระดาษ กระดาษพมพหนาหลง เปนตน

– Repair การซอมแซมแกไขสงของตางๆ ใหสามารถใชงานตอได

– Reject การหลกเลยงใชสงทกอใหเกดมลพษ

– Recycle การแปรสภาพและหมนเวยนนำากลบมาใชไดใหม โดยนำาไปผานกระบวนการผลตใหมอกครง

3. การแยกขยะ เพอลดขยะทตองนำาไปกำาจดจรงๆ ใหเหลอนอยทสด เชน

– ขยะแหงบางชนดทสามารถแปรสภาพนำามากลบมาใชไดอก ไดแก ขวดแกว โลหะ พลาสตก

– ขยะเปยกสามารถนำามาหมกทำาปยนำาชวภาพ

– ขยะอนตราย เชน หลอดไฟ ถานไฟฉาย กระปองฉดสเปรย ตองมวธกำาจดทปลอดภย

20

4. สงเสรมการผลตทสะอาดในภาคการผลต โดยลดการใชวสด ลดพลงงาน และลดมลพษ เพมศกยภาพการใชทรพยากรหมนเวยน การนำาของเสยกลบมาใชประโยชนและการออกแบบผลตภณฑใหมอายการใชงานไดนานขน

5. สงเสรมใหภาคธรกจเอกชนมสวนรวมลงทนและดำาเนนการจดการขยะ

6. ใหความรแกประชาชนในเรองการจดการขยะอยางถกหลกวชาการ

7. รณรงคและประชาสมพนธเพอสรางจตสำานกใหประชาชนเขาใจ และยอมรบวาเปนภาระหนาทของตนเอง ในการรวมมอกนจดการขยะมลฝอยทเกดขนในชมชน

วธการกำาจดขยะมลฝอยวธการกำาจดขยะมลฝอยแบบผสมผสาน (Integrated solid waste disposal)1) การเผาในเตาเผา (Incineration)เตาเผาทสามารถเผาขยะชนดตางๆ ไดอยางสมบรณ จะไมทำาใหเกดกลน และควน รบกวน, ไมกอใหเกดอากาศเปนพษ ความรอนของเตาเผาขยะทใชโดยทวไปคอระหวาง 676 -1100 องศาเซลเซยส, ณ ทความรอน 676 องศาเซลเซยส จะชวยทำาใหกาซทเกดขนจากการเผาขยะถกเผาไหมไดอยางสมบรณ, ทอณหภม 760 องศาเซลเซยส จะทำาใหการเผาไหมไมมกลนรบกวน อยางไรกตามการกำาจดขยะมลฝอยโดยวธนเหมาะกบขยะตดเชอบางชนด เชน ขยะตดเชอจากโรงพยาบาล

2) วธฝงกลบแบบขดเปนรอง (Trend Method) เหมาะสำาหรบพนทซงเปนทราบ โดยขดดนเปนรองลก 2-3 เมตร ผนงดานขางควรทำามม 30 องศากบแนวระดบ กนรองควรกวางประมาณ 3-10 เมตร ดนทขดขนจะกองไวขาง ๆ เพอสะดวกใน การนำามาปดทบหนาขยะ เมอนำาขยะมาเทกองในรอง กใชรถแทรกเตอรเกลย และบดอดขยะใหแนนหลงจากนนตกดนขาง ๆ มาปดทบและบดอดขยะดวยรถแทรกเตอรอกครง ดนทนำามาบดทบหนาขยะหนา 10-15 ซม. สำาหรบความหนาของดนทจะใชบดอดเพอปดทบ

21

หนารองควรมความหนา 15-60 ซม.และรองดนทจะเตรยมขนใหม ควรขดใหหางจากรองเดมไมนอยกวา 60 ซม.3) วธฝงกลบขยะมลฝอยแบบกลบบนพนดน (Area Method) เปนวธฝงกลบทเรมจากระดบดนเดม โดยไมมการขดดน โดยบดอดขยะตามแนวราบกอน แลวคอยบดอดทบในชนถดไปจนถงระดบทกำาหนดไว ทำาคนดนตามแนวของพนทกอนเพอทำาหนาทเปนผนงหรอขอบยน สามารถปองกนนำาเสยทเกดจากการยอยสลาย ไมใหนำาเสย ซมออกดานนอก ลกษณะภมประเทศของพนทเปนทราบลม หรอทมระดบนำา ใตดนสงหรอนำาใตดนอยตำากวาผวดนเลกนอย (ไมเกน 1 เมตร) ไมสามารถขดดนเพอกำาจดดวยวธกลบแบบขดรองได เพราะจะทำาใหเกดการปนเป อนของนำาโสโครกจากขยะตอนำาใตดน

4) การทำาปยหมก (Composting)การกำาจดมลฝอยโดยวธนเปนวธทนยมทำาตอเนองกนมาจนถงปจจบน เพราะประโยชนทไดคอปยอนทรย สามารถนำาไปใชในดานเกษตรกรรม เชนใชเปนปยปลกตนไมไดเปนอยางด

วธการทำาปยหมก (Composting)คดแยกเอาขยะทไมมคณคาทจะนำามาทำาเปนปยออก เชน เศษ

กระปอง แกว โลหะ และถงพลาสตก ฯลฯ เหลอเฉพาะขยะทสามารถจะถกยอยสลายโดยเชอจลนทรยไดทำาใหขยะเปนชนเลก ๆ โดยสงเขาเครอง หน บด ขยะจะถกนำาไปเขาถงหมก ถาเปนระบบใชอากาศยอยสลาย จะเปนถงเปดใหมการระบายอากาศเขาออกไดสะดวก ถงหมกจะเรยงซอนกนเปนชน ๆเปนแถว ๆ มประมาณ 5 ชน โดย ขยะทเขามาในครงแรกจะอยถงชนบนสด เมอหมกครบ 1 วน จะถกพลกกลบถายลงถงซงอยในชนลางถดไปขนาดถงหมก ลกประมาณ 0.90 – 1.20 ม. X 2.5 – 3.0 ม.ดานขางของถงหมกจะทำาเปนรโดยรอบ เพอใหมการระบายอากาศไดรอบถง จะชวยใหจลนทรยทำาปฏกรยายอยสลายไดมากทสดระยะเวลาของการยอยสลายโดยระบบทใชอากาศ (Aerobic Process) นใชเวลาประมาณ 5-6 วน กจะทำาใหเกดการยอยสลายของอนทรยสารไดคอนขางสมบรณความรอนท

22

เกดขนจากการหมก จะทำาใหพวกเชอโรคทตดมากบขยะหยดการเจรญเตบโต และตายไปได ขยะทหมกโดยสมบรณน จะมความปลอดภยมากพอทจะนำามาใชเปนปยอนทรย

อกวธหนงทเลอกใชในการหมกขยะพวกทมความชนสง คอ ระบบหมกไรอากาศ (Anaerobic Process) คอเปนการหมกขยะชนดทไมตองใชอากาศหรอ ออกซเจนในการยอยสลายจงตองหมกในถงปด การหมกใชเวลานานกวาวธ Aerobic Process ปรกตจะใชเวลาประมาณ 1-3 เดอน จะยอยสลายขยะไดสมบรณ จงจะนำามาใชเปนปยอนทรยได เชนกน

นอกจากจะใชวธกำาจดขยะมลฝอยชนดตาง ๆแลว แผนการลดขยะมลฝอยจากแหลงกำาเนด และการนำามลฝอยกลบไปใชใหม จะทำาใหแผนการกำาจดมลฝอยโดยรวมมประสทธภาพเพมขน

แนวทางการแกไขปญหา1. เรงรด ใหทองถน เทศบาล สขาภบาล ทกแหง ทำาแผนการจดการขยะมลฝอย ทงในระยะสนและระยะยาวในการดำาเนนการจดการขยะมลฝอยตงแตการเกบรวบรวม การขนสง การบำาบด และการกำาจดขนสดทาย ตลอดจนการเรงจดหาทดนสำาหรบใชกำาจดขยะมลฝอยไดอยางเพยงพอในระยะยาว และดำาเนนการใหมการกำาจดอยางถกสขลกษณะ

2. เรงรด ใหมการกอสรางโรงงานกำาจดขยะมลฝอยใหไดมาตรฐานและมประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยงในกรงเทพมหานครและปรมณฑลเมองศนยกลางความเจรญในภมภาค และเมองทองเทยวทสำาคญ

3. ควรมนโยบายและมาตรการ ตลอดจนแนวทางการจดการขยะมลฝอยและสงปฏกลของประเทศเพอเปนกรอบใหทอง ถนนำาไปดำาเนนการ

4. สงเสรม และสนบสนนใหมการลดปรมาณขยะมลฝอย ทตองเปนภาระในการกำาจด

– การใชผลตภณฑทมอายการใชงานนาน ( Increased product lifetime ) เปนการพยายามเลอกใชสนคาทมความคงทนถาวร

23

มอายการใชงานนาน หากชำารดแลวควรมการซอมแซมใหใชงานไดนานทสดกอนทจะทงไป

– ลดการบรโภค ( Decreased consumption ) วสดทกำาจดยาก หรอมปญหาตอสงแวดลอม

ในดานของเสยอนตราย รฐควรมการเรงรดใหมการจดการของเสยอนตราย ดงน

– ควรมการกำาหนดคำาจำากดความ เกณฑพจารณา และวธการกำาหนดลกษณะของเสยทเปนอนตราย กำาหนดระเบยบการปฏบต

การเกบรวบรวม การขนสง การบำาบด รวมทงมาตรการในการควบคมเพอปองกนมใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมและ ตอสขภาพของมนษย

– สนบสนนใหเอกชนมสวนรวมในการจดการของเสยอนตราย เชน หนวยงานทผลตของเสย ควรลงทนดำาเนนการแกไขเองโดยมสงจงใจในการดำาเนนการจดการของเสยอนตราย เชน การลดภาษนำาเขาอปกรณเครองจกรใชงาน

– สนบสนนใหมการปลกฝงทศนคตและสรางคานยมของประชาชน ในการรวมมอปองกนอนตรายจากการใชวตถมพษและทงกากของเสยอนตราย เพอมใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม

การคดแยกขยะมลฝอยเพอใหสะดวกแกการนำาไปกำาจด หรอนำาไปใชประโยชนไดใหมโดยทวไปแยกเปน 4 ประเภทคอ

1. ขยะเศษอาหาร หรอขยะทเนาเสยได เปนขยะทยอยสลายไดงาย มความชนมาก สงกลนเหมนไดอยาง รวดเรว ขยะประเภทนกำาจดและนำาไปใชประโยชนไดโดยการหมกทำาปย ใชในการเกษตรได ตวอยางขยะเศษอาหาร เชน เศษผกผลไม เปลอกผลไม เนอสตว เศษอาหาร เศษไม เศษใบไม ฯลฯ

24

2. ขยะพษ/อนตราย ถอเปนขยะอนตรายทจำาเปนตองแยกทงตางหาก เนองจากสมบตทางกายภาพ เคม และชวภาพ เชน ตดไฟงาย ระเบดได มสารกดกรอน ขยะพษ ไดแก ถานไฟฉาย หลอดไฟ กระปองยาฆาแมลง เครองสำาอาง นำามนเครอง ภาชนะนำายาทำาความสะอาดสขภณฑ ฯลฯ

3. ขยะทวไป เปนขยะทไมสามารถนำามารไซเคลได และไมสามารถแยกเปนประเภทตางๆ ไดขยะทง 3 ประเภทขางตน ทำาใหตองทงเพอใหรถมาเกบขนไปทำาลายหรอกำาจดตอไป เชน เศษกระจกแตก เปลอกลกอม ซองขนม ซองบะหมสำาเรจรป ฯลฯ

4. ขยะรไซเคล หรอขยะยงใชได ขยะประเภทนบางสวนสามารถแยกนำามาแปรรปกลบมาใชใหมได เปนการประหยดพลงงานและทรพยากร ไดแก แกว พลาสตก กระดาษ กระปองอะลมเนยม กระปองเหลก เศษผา ฯลฯ

ภาชนะรองรบขยะมลฝอย1) ถงขยะ

เพอใหการจดเกบรวบรวมขยะมลฝอยเปนไปอยางมประสทธภาพและลดการปนเป อนของขยะมลฝอยทมศกยภาพในการนำากลบมาใชประโยชนใหมจะตองมการตงจดรวบรวมขยะมลฝอย (Station) และใหมการแบงแยกประเภทของถงรองรบขยะมลฝอยตามสตาง ๆ โดยมถงบรรจภายในถงเพอสะดวกและไมตกหลน หรอแพรกระจาย ดงน

• สเขยว รองรบขยะทเนาเสยและยอยสลายไดเรว สามารถนำามาหมกทำาปยได เชน ผก ผลไม เศษอาหาร ใบไม

• สเหลอง รองรบขยะทสามารถนำามารไซเคลหรอขายได เชน แกว กระดาษ พลาสตก โลหะ

• สเทาฝาสสม รองรบขยะทมอนตรายตอสงมชวต และสงแวดลอม เชน หลอดฟลออเรสเซนต ขวดยา ถานไฟฉาย กระปองสสเปรย กระปองยาฆาแมลง ภาชนะบรรจสารอนตรายตาง ๆ

25

• สฟา รองรบขยะยอยสลายไมได ไมเปนพษและไมคมคาการรไซเคล เชน พลาสตกหอลกอม ซองบะหมสำาเรจรป ถงพลาสตก โฟมและฟอลยทเปอนอาหาร

2) ถงขยะ

สำาหรบคดแยกขยะมลฝอยบนครวเรอน จะตองมการคดแยกรวบรวมใสถงขยะมลฝอยตามสตาง ๆ ดงตอไปน

• ถงสเขยว รวบรวมขยะมลฝอยทเนาเสย และยอยสลายไดเรวสามารถนำามาหมกทำาปยได เชน ผก ผลไม เศษอาหาร ใบไม

• ถงสเหลอง รวบรวมขยะมลฝอยทสามารถนำามารไซเคลหรอขายได เชน แกว กระดาษ พลาสตก โลหะ อลมเนยม

• ถงสแดง รวบรวมขยะมลฝอยทมอนตรายตอสงมชวตและสงแวดลอม เชน หลอดฟลออเรสเซนต ขวดยา ถานไฟฉาย กระปองสสเปรย กระปองสารฆาแมลง ภาชนะบรรจสารอนตรายตาง ๆ

• ถงสฟา รวบรวมขยะมลฝอยทยอยสลายไมไดไมเปนพษและไมคมคาการรไซเคล เชน พลาสตกหอลกอม ซองบะหมสำาเรจรป ถงพลาสตก โฟมและฟอลยทเป อนอาหาร

บทท 3 วธการดำาเนนงาน

วสดอปกรณ1.บอรดประชาสมพนธ

26

2.แบบสอบถาม

วธการดำาเนนงาน1.จบกลมกบสมาชก เพอปรกษาหาโครงการทคนในกลมสนใจ โดยเรมจากการคดปญหาทอยภายในโรงเรยนและสามารถทำาไดจรงจงมความคดเหนวาเปนปญหาเรองของขยะ จงตกลงทำาโครงการเกยวกบขน

2.นำาโครงการลดขยะลดมลพษทจะทำาไปปรกษาครประจำาวชา

3. คนหาขอมลเกยวกบปญหาขยะทเกดขนและวธการแกไขตางๆ

4.นำาเสนอโครงการทจะทำาหนาชนเรยน

5 เตรยมอปกรณสำาหรบจดบอรดใหความรการทงขยะใหถกท

6.ลงมอทำาบอรดใหความรการทงขยะใหถกท

7.ใหนกเรยนภายในโรงเรยนทำาแบบประเมนเกยวกบโครงการ แลวเกบรวบรวมขอมลทไดจากแบบประเมนมาคดหาคาเฉลยเพอวดประเมนผลการทำาโครงการ โดยใช Microsoft Excel ในการหาคาเฉลย โดยเกณฑคะแนนเปนดงน พอใจ = 5

คอนขางพอใจ = 4ปานกลาง = 3นอย = 2นอยทสด = 1

8.สรปผลจากขอมลทไดจากการหาคาเฉลยในการทำาแบบประเมนเพอสรปผลการทำาโครงการ

9.นำาเสนอสรปโครงการหนาชนเรยน

10.สงใหครทปรกษาโครงการตรวจสอบและแกไขผลงานรปเลมโครงการ

27

11.แกไขรปเลมโครงการและสงครประจำาวชา

12.จดทำาสอการเรยนรเพอนำามาเผยแพร

13.นำาขอมลของโครงการมาเผยแพร

แบบประเมนความคดเหนและความพงพอใจ

28

บทท 4 ผลการดำาเนนงาน

หวขอ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

1.ความสมบรณครบถวนของเนอหา

4.45 0.77

2.ความสวยงามและหนาสนใจของบอรด

4.10 0.84

3.การนำาความรทไดรบไปใชประโยชน

4.40 0.65

4.การมจตสำานกในการทงขยะ

4.29 0.92

5.รปแบบการนำาเสนอ 4.15 1.00คาเฉลย 4.27 0.84

จากการสรปแบบประเมนความพงพอใจ พบวา ความสมบรณครบถวนของเนอหา ความนาสนใจและความสวยงาม การนำาไปใชประโยชน การมจตสำานกในการทงขยะ และรปแบบการนำาเสนอเปนทพงพอใจมาก

29

บทท 5 สรปผลและอภปราย

สรปผลและอภปรายผลจากการทำาแบบประเมนความพงพอใจ จะพบวานกเรยนในโรงเรยนม

ความรความเขาใจในปญหาของขยะมากขน มจตสำานกในการทงขยะเปนคาเฉลย 4.29 การนำาความรทไดรบไปใชประโยชนเปนคาเฉลย 4.40และพนทบรเวณหนาหองมธยมศกษาปท6/1 และบรเวณทวไปของโรงเรยนสะอาดขนประโยชนทไดรบ1. สงเสรมและปลกจตสำานกใหนกเรยนภายในโรงเรยนทงขยะใหถกท2. พนทภายในโรงเรยนใหมความสะอาดขนขอเสนอแนะ1.ควรมการศกษาผลระยะยาว

30

ภาคผนวก

ขนเตรยมการทำาโครงการ

ภาพ ท 1 ศกษาคนควาเรองทจะทำาโครงการ

ภาพท 2 นำาเสนอโครงการ

31

ภาพ ท 3 จดทำาบอรดความรหนาหองม. 6/1

ภาพ ท 4 ตดใบความรตามทตางๆตามอาคารเรยน

32

ขนดำาเนนกจกรรมโครงการ

ภาพท 5 ใหเพอนๆ และนองรวมกนทำาแบบประเมน

ภาพท 6 นกเรยนศกษาความรเรองปญหาขยะ

33

บรรณานกรม

บทความเรอง : ขยะสงของเหลอใช ไรผเหลยวแล เรยบเรยงโดย : สำานกงานประชาสมพนธจงหวดลำาปาง

สบคนเมอ 17/09/58 จาก http://region3.prd.go.th/pr-lampang/showarticle.php?id=101219145137เรอง : ขยะในสงคม สบคนเมอ 17/09/58 จาก https://dregsofsocietypmktbs.wordpress.comเรอง : การคดแยกขยะ สบคนเมอ 17/09/58 จาก http://www.lpn.co.th/th/press/viewitem.aspx?nid=12เรอง : ภาชนะรองรบขยะ สบคนเมอ 17/09/58 จาก http://www.lpn.co.th/th/press/viewitem.aspx?nid=12