โครงงาน ลดขยะลดมลพษ

จดทาโดย

นายบญวเศษ แซฮอ เลขท 3

นายสรภพ สมมาคณ เลขท 5

นายกตตภพ บญเลศ เลขท 7

นางสาวฌชรนทร สขสม เลขท 13

นางสาวมนตนภา อนทรแสง เลขท 16

ชนมธยมศกษาปท 6/1

เสนอ

ครทรงศกด โพธเอยม

รายวชา IS3

โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร กาญจนบร

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558

สารบญ

เนอหา หนา

คานา ........................................................................................................................................................ ก

กตตกรรมประกาศ ....................................................................................................................................... ข

เกยวกบโครงการ.......................................................................................................................................... ค

บทท 1 ....................................................................................................................................................... 1

หลกการและเหตผล .................................................................................................................................. 1

2.การบรนาการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ............................................................................................... 1

3. วตถประสงคของโครงการ ...................................................................................................................... 2

4.สถานท ดาเนนการ ................................................................................................................................ 2

5.วธการดาเนนงาน .................................................................................................................................. 2

6. ระยะเวลาการดาเนนงาน ....................................................................................................................... 2

7. รายละเอยดงบประมาณของโครงการ ....................................................................................................... 2

8. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ..................................................................................................................... 3

บทท 2 เอกสารทเกยวของ ............................................................................................................................. 4

ความหมายของขยะชนดตางๆ .................................................................................................................... 4

แหลงกาเนดขยะ ...................................................................................................................................... 6

สาเหตของมลพษทางขยะ .......................................................................................................................... 7

สาเหตปญหาขยะในเมองไทย .................................................................................................................... 7

ผลเสยทเกดจากขยะมลฝอย ...................................................................................................................... 9

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอสงแวดลอม ................................................................................................... 10

ผลกระทบของขยะมลฝอยตอสภาวะแวดลอม ............................................................................................. 12

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอเศรษฐกจ ...................................................................................................... 13

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอภาวะโลกรอน ................................................................................................ 13

การดาเนนงานจดการขยะมลฝอย ............................................................................................................. 14

วธการกาจดขยะมลฝอย .......................................................................................................................... 15

วธการทาป ยหมก (Composting) ............................................................................................................ 15

แนวทางการแกไขปญหา ......................................................................................................................... 16

การคดแยกขยะมลฝอย ........................................................................................................................... 17

ภาชนะรองรบขยะมลฝอย........................................................................................................................ 17

บทท 3 วธการดาเนนงาน ............................................................................................................................ 19

วสดอปกรณ .......................................................................................................................................... 19

วธการดาเนนงาน ................................................................................................................................... 19

บทท 4 ผลการดาเนนงาน ........................................................................................................................... 21

บทท 5 สรปผลและอภปราย ........................................................................................................................ 22

สรปผลและอภปรายผล ........................................................................................................................... 22

ประโยชนทไดรบ .................................................................................................................................... 22

ขอเสนอแนะ ......................................................................................................................................... 22

ภาคผนวก ................................................................................................................................................ 23

บรรณานกรม ............................................................................................................................................ 26

สารบญรปภาพ

รปท หนา

ภาพท 1 ศกษาคนควาเรองทจะทาโครงการ…………………………………………………….23

ภาพท 2 นาเสนอโครงการ………………………………………………………………………23

ภาพท 3 จดทาบอรดความรหนาหองม. 6/1……………………………………………………..24

ภาพท 4 ตดใบความรตามทตางๆตามอาคารเรยน……………………………………………....24

ภาพท 5 ใหเพอนๆ และนองรวมกนทาแบบประเมน…………………………………………..25

ภาพท 6 นกเรยนศกษาความรเรองปญหาขยะ…………………………………………………..25

ก

คานา

จากการเราไดศกษาถงปญหาของขยะเรากพบวาในปจจบนขยะเปนมลพษทอนตราย และยงเปน

ปญหาอยางยงสาหรบหลายๆประเทศในโลกนดวย รวมทงในโรงเรยนเฉลมพระเกยรตฯ กาญจนบร กม

ปญหาเกยวกบการทงขยะไมเปนท ทาใหบรเวณโรงเรยนอาจเกดมลพษทางอากาศและสงผลรายตางๆ

ตามมาไดกลมของขาพเจาจงไดมการจดทาปายนเทศใหความรในเรองของขยะและปลกจตสานกในการทง

ขยะใหกบบคคลในโรงเรยนเพอหวงวาโรงเรยนจะสะอาดยงขน

กลมของขาพเจาหวงเปนอยางยงวาโครงงานการลดขยะลดมลพษ จะเปนประโยชนแกโรงเรยนและ

สามารถเปนสวนหนงในการรวมอนรกษโลกของเราได หากกลมของขาพเจาทาผดพลาดประการใด ขอ

อภยมา ณ ทนดวย

คณะผจดทา

ข

กตตกรรมประกาศ

โครงการเรองลดขยะลดมลพษสาเรจลลวงไดดวยความกรณาของอาจารยทปรกษาโครงงาน ไดแก

อาจารยทรงศกด โพธเอยม ทไดใหคาปรกษา แนะนา ชแนะในการศกษาคนควา แนะนาขนตอนและวธ

จดทาโครงงานจนสาเรจลลวงดวยด คณะผจดทาจงขอขอบคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอขอบคณเพอน และนองๆทใหความรวมมอในการจดกจกรรมโครงการในครงน ตลอดจนได

ใหคาปรกษาแนะนาการจดทาโครงการจนประสบผลสาเรจ

ขอกราบขอบพระคณ บดา มารดา ทใหกาลงใจในการศกษาเลาเรยน และสมาชกในกลมทใหความ

รวมมอเปนอยางดในการทาโครงการครงนจนกระทงประสบความสาเรจดวยด

คณะผจดทา

ค

เกยวกบโครงการ

เรอง ลดขยะลดมลพษ

กลมสาระการเรยนร IS3

ผจดทา

นายบญวเศษ แซฮอ

นายสรภพ สมมาคณ

นายกตตภพ บญเลศ

นางสาวฌชรนทร สขสม

นางสาวมนตนภา อนทรแสง

ครทปรกษา

ครทรงศกด โพธเอยม

สถานศกษา

โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร กาญจนบร

ปการศกษา 2558

1

บทท 1

โครงการ ลดขยะลดมลพษ

หลกการและเหตผล

ปจจบนอตราการเพมขนของ ประชากรโลกเปนไปอยางอยางรวดเรว ควบคไปกบการบกรกทาลาย

ทรพยากรปาไมเพอแสวงหาทดนทากนของประชากรโลก มการใชทดนเพมขน มการผลตเพอการอปโภค

บรโภค เพมมากขน เปนเหตใหเกดขยะเศษสงของเหลอใชมปรมาณมากขน มนษยเราผลตขยะในแตละวน

โดยเฉลยวน ๑ กโลกรม ประชากรโลกกวา ๖,๐๐๐ ลานคน กจะผลตขยะมปรมาณมากมายมหาศาลสงถงวน

ละ ๖,๐๐๐ ลานกโลกรม แลวขยะเหลานประกอบดวยอะไรกนบาง ขยะถกนาไปจากดอยางไร

ในปจจบนปญหาสงแวดลอมของประเทศไทยทควรใหความสาคญอยางยงคอ ปญหาขยะทม

ปรมาณเพมขนอยางรวดเรว ทกวนนคนไทยกวา 60 ลานคน สามารถสรางขยะไดมากถง 14 ลานตนตอป แต

ความสามารถ ในการจดเกบขยะกลบมไมถง 70 % ของขยะทเกดขน จงทาใหเกดปรมาณมลฝอยตกคาง ตาม

สถานทตาง ๆ หรอมการนาไปกาจดโดยวธกองบนพนซงไมถกตองตามหลกสขาภบาลกอใหเกดปญหา

สงแวดลอม

โดยภายในโรงเรยนกเปนอกสถานทหนงทมปญหาเรองการทงขยะไมเปนท ซงมผลทาให

สภาพแวดลอมภายในโรงเรยนเปนมลพษ เพอเปนการทาใหสภาพแวดลอมดขนจงมการจดทาบอรดให

ความรเกยวกบการทงขยะใหถกทและใหความรเกยวกบมลพษทางขยะกบนกเรยนภายในโรงเรยน เพอเปน

การใหเหนถงปญหาของขยะ และยงเปนการชวยลดปญหาการทงขยะไมถกท

2.การบรนาการปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

ก. ความพอประมาณ กลมเราเลอกทากจกรรมในโรงเรยน ทาใหเราประหยดคาใชจายในการเดนทาง และ

ประหยดเวลาในการจดกจกรรม

ข. ความมเหตผล เนองจากในโรงเรยนของเรานนมพนทบรเวณทยงสกปรกอย พวกเราจงเลอกจดกจกรรม

นในโรงเรยน

ค. การมภมคนกนทด เนองจากกลมของพวกเราไมคอยมเวลาในการทากจกรรม เราจงเลอกทากจกรรมน

แคในโรงเรยนของเรา

ง. เงอนไข

1.เงอนไขความร มความรในการจาแนกประเภทขยะกอนทง เพอหาแนวทางทเหมาะสมกบขยะประเภท

ตางๆ

2.เงอนไขคณธรรม สมาชกในกลมแบงหนาทกนทางาน มการทางานกนเปนทม รวมแรงรวมใจกนทางาน

ดวยความสามคค เพอใหกจกรรมนสาเรจลลวงไปดวยด

2

3. วตถประสงคของโครงการ

1. เพอสงเสรมใหนกเรยนภายในโรงเรยนมจตสานกในการทงขยะใหถกท

2. เพอใหพนทภายในโรงเรยนใหมความสะอาดขน

4.สถานท ดาเนนการ

โรงเรยนเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครนทร กาญจนบร154 หมท 1 ตาบลทาลอ อาเภอทามวง

จงหวดกาญจนบร 71000

5.วธการดาเนนงาน

1. ขนเตรยมการ

- ปรกษาสมาชกในกลมเกยวกบการทาโครงการ

- หาขอมล

2. ขนดาเนนการ

- หาขอมลจดทาบอรดใหความรเกยวกบการทงขยะใหถกตอง

- จดหาอปกรณในการทาบอรด

- ลงมอทาบอรดใหความรเกยวกบการทงขยะใหถกตอง

- ใหความรเกยวกบการทงขยะใหถกตองแกนกเรยนภายในโรงเรยน

- ใหนกเรยนภายในโรงเรยนทาแบบสอบถามเกยวกบโครงการน

- เขยนโครงการ

- สรปโครงการ

- จดทาเวบไซตเผยแพรขอมล

6. ระยะเวลาการดาเนนงาน

เดอน พฤษภาคม – กนยายน 2558

7. รายละเอยดงบประมาณของโครงการ

- คาอปกรณจดบอรด 150 บาท

3

8. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. สงเสรมและปลกจตสานกใหนกเรยนภายในโรงเรยนทงขยะใหถกท

2. พนทภายในโรงเรยนใหมความสะอาดขน

4

บทท 2 เอกสารทเกยวของ

ขยะ หมายถง สงของเหลอทงจากกระบวนการผลตและอปโภคซงเสอมสภาพจนใชการไมได

หรอไมตองการใชแลว บางชนดเปนของแขงหรอกากของเสย มผลเสยตอสขภาพทางกายและจตใจเนองจาก

ความสกปรก เปนแหลงเพาะเชอโรคทาใหเกดมลพษและทศนะอจาดมลฝอย

มลฝอย หมายความวา เศษกระดาษ เศษผา เศษอาหาร เศษสนคา ถงพลาสตก ภาชนะทใสอาหาร

เถา มลสตว หรอซากสตว รวมตลอดถงสงอนใดทเกบกวาดจากถนน ตลาด ทเลยงสตวหรอทอน

ความหมายของขยะชนดตางๆ

จาแนกประเภทไดดงน

1. ขยะมลฝอยทเผาไหมได เชน เศษไม, ใบหญา, พลาสตก, กระดาษ, ผา, สงทอ, ยาง ฯลฯ

2. ขยะมลฝอยทเผาไหมไมได ไดแก เศษโลหะ เหลก แกว กระเบอง เปลอกหอย หน ฯลฯ

3. ขยะมลฝอยทไมเปนพษหรอขยะมลฝอยทวไป ไดแก ขยะมลฝอยทเกดจากบานเรอน รานคา เชน พวกเศษ

อาหาร กระดาษ พลาสตก เปลอกและใบไม เปนตน

4. ขยะมลฝอยทเปนพษ ซงเปนอนตรายตอสขภาพและชวตมนษยตลอดจนสงแวดลอมอนๆไดแก ของเสยท

มสวนประกอบของสารอนตรายหรอของเสยทมฤทธกดกรอนหรอตดไฟงาย หรอมเชอโรค ตดตอปะปนอย

เชน ซากถานไฟฉาย ซากแบตเตอร ซากหลอดฟลออเรสเซนต กาก สารเคม สาล และผาพนแผลจาก

โรงพยาบาล

ถาแบงประเภทขยะตามลกษณะของสวนประกอบของขยะมลฝอย มประเภทตางๆ ดงน

1. กระดาษ ถงกระดาษ กลอง ลง เศษกระดาษจากสานกงาน

2. พลาสตก มความทนทานตอการทาลายไดสง วสด หรอผลตภณฑททาจากพลาสตก เชน ถงภาชนะ

ของเดกเลน ของใช

3. แกว วสดหรอผลตภณฑททาจากแกว เชน ขวด หลอดไฟ เศษกระจก ฯลฯ

4. เศษอาหาร ผก ผลไม ซงเปนสารประกอบอนทรย ยอยสลายไดงาย เปนสวนประกอบสาคญททาใหขยะ

เกดกลนเหมน สงกลนรบกวนหากไมมการเกบขนออกจากแหลงทงทกวน

5. ผาสงทอตาง ๆ ททามาจากเสนใยธรรมชาต และใยสงเคราะห เชน ผาไนลอน ขนสตว ลนน ฝาย

6. ยางและหนง เชน รองเทา กระเปา บอล

7. ไม เศษเฟอรนเจอร โตะ เกาอ ฯลฯ

5

8. หน กระเบอง กระดก และเปลอกหอย พวกนไมเนาเปอย พบมากในแหลงกอสรางตกททบทง

9. โลหะตาง ๆ เชน กระปอง ลวด สายไฟ ตาป

10. อน ๆ ทไมอาจจดกลมได

ถาแบงประเภทขยะตามแหลงทมา

1. ขยะมลฝอยจากถนน ( Street Refuse ) ไดแก เศษสงของตาง ๆ ทปรากฏและกวาดจากถนน ตรอก ซอย

เชน เศษกระดาษ ผง ฝ น ใบไม พลาสตก อฐ หน ทราย กรวด

2. ขยะมลฝอยทเกดจากสงทเหลอจากการเผาไหมทเรยกวา ขเถา ( Ashes ) เชน เถาทเกดจาก เตาไฟ, การเผา

ถาน ฯลฯ

3. ขยะมลฝอยจากการกอสราง ( Contruction Refuse ) ไดแก เศษวสดกอสราง เชน เศษไม เศษกระเบอง

เศษปน อฐหก ฯลฯ

4. ขยะมลฝอยจากการรอถอนสงกอสราง ( Demolition Refuse ) ไดแก เศษสงทไมตองการทเกดจากการรอ

ถอนอาคาร บานเรอนเกา ฯลฯ

5. ซากสตว ( Dead Animal ) จากสตวตาย เนาเปอย เหมน

6. ซากยานพาหนะ ( Abandond Vehicles ) ทกชนดทหมดสภาพ ใชงานไมได รวมทงชนสวนประกอบ เชน

แบตเตอร ยาง ฯลฯ

7. ขยะมลฝอยจากโรงงานอตสาหกรรม ( Industrial Refuse ) ไดแก เศษวตถทเกดจากการผลต หรอขนตอน

การผลต

8. ขยะมลฝอยประเภททาลายยาก ( Hazardous Refuse ) ไดแก ขยะมลฝอยทตองการใชกรรมวธทาลายเปน

พเศษ เชน พลาสตก ฟลมถายรป กากแรธาตตาง ๆ

9. ขยะสด ( Garbage )

10. ขยะแหง ( Rubbish )

11. ขยะพเศษ ( Special Wastes )

12. ของใชชารด ( Buldy Wastes )

13. ขยะจากการกสกรรม ( Agricultural Wastes )

14. กากตะกอนของนาโสโครก ( Sewage treatment residues )

6

ประเภทของขยะมลฝอย ทสานกรกษาความสะอาดของกรงเทพมหานคร กลาวไวม 3 ประเภทใหญคอ

1. มลฝอยเปยก ไดแก พวกเศษอาหาร เศษพชผก เปลอกผลไม อนทรยวตถทสามารถยอยสลายเนาเปอยงาย

มความชนสง และสงกลนเหมนไดรวดเรว

2. มลฝอยแหง ไดแก พวกเศษกระดาษ เศษผา แกว โลหะ ไม พลาสตก ยาง ฯลฯ ขยะมลฝอย ชนดนจะมทง

ทเผาไหมไดและเผาไหมไมได ขยะแหง เปนขยะมลฝอยทสามารถเลอกวสดทยงมประโยชน กลบมาใชได

อก โดยการทาคดแยกมลฝอยกอนนาทงซงจะชวยใหสามารถลดปรมาณมลฝอยทจะตองนาไปทาลายลงได

และถานาสวนทใชประโยชนไดนไปขายกจะทารายไดกลบคนมา

3. ขยะมลฝอยอนตราย มลฝอยน ไดแก ของเสยทเปนพษ มฤทธกดกรอนและระเบดไดงาย ตองใชกรรมวธ

ในการทาลายเปนพเศษ เนองจากเปนวสดทมอนตราย เชน สารฆาแมลง ถานไฟฉาย แบตเตอร รถยนต

หลอดไฟ สเปรยฉดผม ฯลฯ

แหลงกาเนดขยะ

ขยะเปนสงทเหลอใชหรอสงทไมตองการอกตอไปสามารถแบงตามแหลงกาเนดไดดงน

1.ของเสยจากอตสาหกรรม ของเสยอนตรายทวประเทศไทย 73 %มาจากระบบอตสาหกรรมสวนใหญยงไม

มการจดการทเหมาะสมโดยทงกระจายอยตามสงแวดลอมและทงรวมกบมลฝอย รฐบาลได กอตงศนยกาจด

กากอตสาหกรรมขนแหงแรกทแขวงแสมดา เขตบางขนเทยน เรมเปดบรการตงแต2531ซงกเพยงสามารถ

กาจดของเสยไดบางสวน

2.ของเสยจากโรงพยาบาลและสถานทศกษาวจย ของเสยจากโรงพยาบาลเปนของเสยอนตรายอยางยง เชน

ขยะตดเชอเศษอวยวะจากผปวยและการรกษาพยาบาลรวมทงของเสยทปนเปอนสารกมมนตรงสสารเคมได

ทงสสงแวดลอมโดยปะปนกบมลฝอยสงปฏกลเปนการเพมความเสยงในการแพรกระจายของเชอโรคและ

สารอนตราย

3.ของเสยจากภาคเกษตรกรรม เชนยาฆาแมลง ปย มลสตว น าทงจากการทาปศสตว ฯลฯ

4. ของเสยจากบานเรอนแหลงชมชน เชน หลอดไฟ ถานไฟฉาย แบตเตอร แกว เศษอาหาร พลาสตก โลหะ

หนไม กระเบอง หนง ยาง ฯลฯ

5. ของเสยจากสถานประกอบการในเมอง เชน ภตตาคาร ตลาดสด วด สถานเรงรมย แหลงชมชน กจกรรม

อตสาหกรรม และกจกรรมเกษตร จดไดวาเปนแหลงกาเนดของขยะมลฝอยทสาคญ เมอประชากรเพมขน

ขยะมลฝอยกจะเพมขนเปนเงาตามตว ประกอบกบมการพฒนาอตสาหกรรมอยางรวดเรว กยงทาใหมขยะมล

ฝอยใหม ๆ เกดขนมากมาย ขยะมลฝอยเหลานมทงขยะมลฝอยทวไปและของเสยอนตราย

7

สาเหตของมลพษทางขยะ

1. ความมกงายและขาดความสานกถงผลเสยทจะเกดขนเปนสาเหตทพบบอยมาก ซงจะเหนไดจากการทง

ขยะลงตาพนหรอแหลงน า โดยไมทงลงในถงรองรบทจดไวให และโรงงานอตสาหกรรมบางแหงลกลอบ

นาสงปฏกลไปทงตามทวางเปลา

2. การผลตหรอใชสงของมากเกนความจาเปน เชน การผลตสนคาทมกระดาษหรอพลาสตกหมหลายชน

และการซอสนคาโดยหอแยกหรอใสถงพลาสตกหลายถง ทาใหมขยะปรมาณมาก

3.การเกบและทาลาย หรอนาขยะไปใชประโยชนไมมประสทธภาพ จงมขยะตกคาง กองหมกหมม และสง

กลนเหมนไปทวบรเวณจนกอปญหามลพษใหกบสงแวดลอม

สาเหตปญหาขยะในเมองไทย

ปญหาขยะในเมองไทย เปนปญหาโลกแตก เปนเวลาหลายสบปทเจาหนาททางราชการ หนวยงานวจย

สถาบนทางการศกษา พยายามหาหนทางในการแกไขปญหาเรองขยะลนเมอง ไมมทใดยอมใหกอสรางโรง

กาจดขยะใกลทอยอาศยของตนเอง ทาไมจงเปนเชนนน ทงๆทเสยงบประมาณตงมากมายพาเจาหนาทไปด

งานทตางประเทศ ใชงบประมาณในการรณรงคใหความรในการแกไขปญหาเรองขยะ มเทคโนโลยมากมาย

ทสามารถจะนามาใชในการแกไขปญหาเรองขยะ แตปจจบนยงไมมทไหนในประเทศไทย สามารถจดการ

ขยะไดอยางครบวงจรเปนทพงพอใจของคนทกฝาย เพอใหงายสรปไดเปนขอๆดงน

1.ประชาชนยงยดตดกบการแกไขปญหาขยะแบบเดมๆ สถานทมกลนเหมน สกปรกไมนาชวนมอง จนทา

ใหไมมใครยอมทจะใหมการสรางโรงกาจดขยะในบรเวณใกลเคยงกบทตนเองอยอาศย เนองจากวากยงไมม

ทใดในประเทศไทย มระบบจดการขยะทประสบความสาเรจ สะอาด สถานทนาชวนมองอยางทไปดงานท

ตางประเทศ

2.เทศบาลไมมแหลงกาจดขยะเนองจากสาเหตขอแรก เพราะไมรวาจะชแจงยงไงใหประชาชนในพนทเขาใจ

จงตองนาขยะไปทงในพนทหางไกล นอกพนท ในปา สถานทรกราง สรางปญหาใหกบชมชนในพนทนนๆ

ตามมา

3.ทกคนยงมองไมเหนคณคาของขยะเพราะวามมลคาเลกนอย ไมทราบวาขยะบางชนดมมลคา เมอแยกขยะ

แลวจะไปขายทไหนหรอมวธใดบางทจะจดการขยะไดโดยเปลยนใหเปนรายไดเขามา

4.เนองจากทางภาครฐยงไมมสถานทและวธการทถกตองในการแกไขปญหาขยะ มการกาจดขยะทสามารถ

รองรบการแยกขยะได จงทาใหโครงการรณรงคใหประชนคดแยกขยะ ไมประสบความสาเรจ เปนเพยงแค

ไฟไหมฟางในชวงตนๆ แตเมอประชาชนคดแยกขยะแลวกลบไมมการเกบขยะแบบแยก เพอนาไปกาจด

อยางถกวธ ขยะเศษอาหารถกเกบนาไปปนกบขยะทวไปเชนเดม

8

5.การหาวธการจดการขยะยงไมลงลกเพยงพอในการแกไขปญหาขยะตามสถานทอยอาศยทตางๆกน

บานเรอน ตลาดสด อาคารพาณชย โรงเรยน อาคารสงอยางโรงแรมและคอนโดมเนยม ชมชนชนบท บาง

ทสามารถกาจดขยะไดดวยตวเอง บางททาไดเพยงแยกขยะ ทาใหแตละทจะตองมวธการจดการทแตกตางกน

เราสงเสรมใหประชาชนทาปยจากขยะ แตผทอยอาศยในอาคารสง อาคารพาณชย ไมรวาจะเอาปยไปใช

ประโยชนไดอยางไรเพราะไมไดมพนทปลกพช นเปนตวอยางชใหเหนอยางงายๆ ทแสดงใหเหนเดนชดถง

การใชวธจดการขยะอยางไมเหมาะสมกบสถานท

6.เทคโนโลยทใชกาจดขยะ สามารถกาจดขยะไดเฉพาะขยะแยกประเภท ไมวาจะเปนการทาปยหมกจากขยะ

การทากาซชวภาพจากขยะเศษอาหาร การนาขยะมาเผาเปนพลงงานความรอนเพอใชในการผลตไฟฟา แต

ขยะทเขาสกระบวนการกาจดยงไมไดแยกอยางสมบรณ ทาใหเทคโนโลยดงกลาวประสบปญหาในการ

ดาเนนการ

7.การขดผลประโยชนของกลมผฝงกลบขยะ โครงการใหมทจะเกดขนเพอพฒนาระบบกาจดขยะจงถกระงบ

ถกตอตานจากชมชนโดยมผมอทธผลทเสยผลประโยชนหนนอยภายหลง

จากสาเหตหลกๆเหลนนทาใหการแกไขปญหาขยะ ยงคงไมมความคบหนาและกอใหเกดปญหา

หนกขนทกวน ดงน นแนวทางในการแกไขปญหาขยะจงตองมการปรบเปลยน แนวทาง วธการ และ

เทคโนโลยทเหมาะสมในแตละพนท ทมสถานทแตกตางกน ใชลกษณะเดนของแตละพนทมาแกไขปญหา

เรองขยะ อยางเชน

1.ในชมชนทหางไกลจากตวเมอง มพนทเพาะปลกทางการเกษตร เปนชมชนทมความตองการปยหมกจาก

ขยะเพราะตองใชในการเพาะปลก การใชปยหมกจากขยะสามารถลดคาใชจายในการใชปยเคม ซงนาจะม

การรวมกลมของเกษตรกร เพอทาโครงการปยหมกจากขยะสด ขยะเศษผกเศษอาหาร เพอความยงยนในการ

ทาการเกษตร และเปนการชวยภาครฐในการแกไขปญหาขยะ สรางมลคาเพมใหกบขยะ

2.ในชมชนเมองใหญ มปรมาณขยะเปนจานวนมาก โดยเฉพาะตลาดสด ตลาดคาสงสนคาเกษตร เปนแหลง

ผลตขยะทสามารถยอยสลายไดเปนจานวนมาก ซงขยะทวานเปนวตถดบชนดในการนามาผลตปยหมก

เนองจากมการเจอปนของขยะชนดอนเชนพลาสตก กระดาษ ขวดแกว นอย หากมการทาขอตกลงรวมใน

การสงขยะทคดแยกแตเศษผกเศษอาหารใหกบกลมเกษตรกร กจะสามารถทาขยะทเคยเปนปญหา เปน

ประโยชนขนมาได

3.การจดพนทใหมการรบซอขยะทสามารถรไซเคลได ประจาเดอนตามชมชนตางๆ โดยขอความรวมมอกบ

ผประกอบการคาของเกา เรมตนโดยการะประชาสมพนธใหประชาชนรบทราบถงราคาทรบซอของขยะ

ชนดตางๆ สถานทรบซอ และวนเวลาทจะมารบซอเปนประจา วธการนจะทาใหผคาของเกามผใชบรการ

มากขน มปรมาณขยะทจะนาสงโรงงานรไซเคลไดมากขน ประชาชนมรายไดมากขนจากการแยกขยะและ

9

เกบสะสมขยะเพอจาหนาย เพมรายไดใหกบครอบครว พลกวกฤตใหเปนโอกาสในภาวะทขาวของทกอยาง

มราคาแพง

4.บานทอยอาศย มบรเวณบานทเปนสวน สามารถแยกขยะเศษอาหารกาจดเองได โดยทาบอฝงยอยสลายเสษ

อาหารได ทาใหขยะทจะทาการกาจด ไมมขยะเศษอาหารปนอย ไมเกดกลนเหมน ทาใหการแยกขยะเพอร

ไซเคลทาไดงายและมประสทธภาพ การแยกขยะทตนทางสามารถทาไดดกวาการแยกขยะทปลายทาง

5.ผทอยอาศยในอาคารสงอยาง อาคารพาณชย ตกแถว หอพก คอนโดมเนยม ผทอยอาศยประเภทนไม

สามารถกาจดขยะดวยตวเองได เนองจากขอกาจดในพนท ผทพกอาศยอยในอาคารประเภทน ทาไดเพยง

แยกขยะระหวางเศษอาหาร ขยะทวไปทสามารถรไซเคลไดและไมสามารถรไซเคลได ทางเทศบาลหาก

สามารถกาจดแบบแยกประเภทได มการทาปยจากเศษอาหาร อาจจะทาการเกบขยะแบบแยกประเภท เชน

แยกสถง ขยะทยอยสลายไดแยกถงเปนอกสหนงเพอเทศบาลจะไดแยกจดเกบเพอไปทาปยตอไป สวนขยะ

ทวไปทไมสามารถยอยสลายได จะแยกเกบเปนถงดาเพอนาไปคดแยกหรอกาจดตอไป

6.การเรมทาการกาจดแบบคดแยก อาจะเรมโดยจากดพนทกอนเพอใหงายตอการเรมตนประชาสมพนธ

อยางเชน การขอความรวมมอกบ ตลาดสดแหงใดแหงหนงกอนเพอขอขยะทคดแยกเฉพาะเศษผกเศษอาหาร

เพอใชในการทาปย โรงแรมแหงใดแหงหนงเพอใหมการคดแยกขยะ ใหหองพกทกหองมถงขยะแยก

ประเภทระหวางขยะรไซเคลและขยะทวไปเพอรอกาจด หมบานใดหมบานหนงทจะมการเกบขยะแบบแยก

ประเภท เกษตรกรกลมหนงพอทาปยหมก เมอเรมตนในจดเลกๆสาเรจยอมจะเปนตวอยางในการดงาน

ใหกบพนทอนๆทจะนามาเขารวมโครงการตอไป

ผลเสยทเกดจากขยะมลฝอย

ขยะมลฝอยกอใหเกดปญหาตอมนษยและสงแวดลอมหลายประการ คอ

1.ทาใหเกดทศนะอจาด คอ แลดสกปรก ขาดความเปนระเบยบเรยบรอย เปนทนารงเกยจแกผอยอาศยใน

บรเวณใกลเคยงรวมทงผพบเหน โดยเฉพาะนกทองเทยวชาวตางชาต

2.เปนแหลงเพาะและแพรเชอโรค โดยเฉพาะขยะตดเชอจากสถานพยาบาล และขยะเปยกทแบคทเรยทา

หนาทยอยสลาย เชอโรคตามขยะจะแพรไปกบน า แมลง หน และสนขทมาตอมหรอคยเขย เชน เชอททาให

เกดโรคอหวาต ไทฟอยดและโรคบด

3.ทาใหดนเสอมและเกดมลพษ เพราะจะทาใหพนดนสกปรกดนมสภาพเปนเกลอ ดาง หรอกรด หรอม

สารพษทเปนอนตรายตอสงมชวตในดน ตลอดจนทาใหสมบตทางกายภาพของดนเปลยนแปลงไป เชน

โซเดยมทาใหเนอดนแตกรวน

10

4.ทาลายแหลงนา

4.1) ขยะทตกในแหลงน าลาคลองและทอระบายน า จะทาใหแหลงน าตนเขน การไหลของน าไมสะดวกจง

เกดสภาวะนาทวมไดงาย

4.2) ทาใหเกดมลพษทางน าในลกษณะตางๆ เชน ทาใหน าเนา น าเปนพษ น าทมเชอโรคและน าทมคราบ

น ามน ซงไมเหมาะกบการใชอปโภคบรโภค สนเปลองคาใชจายในการปรบปรงคณภาพ เปนอนตรายตอ

สงมชวตโดยเฉพาะพชและสตวน า

4.3) ทาใหเกดมลพษทางอากาศ เพราะการเผาขยะทาใหเกดควนและขเถา การหมกหมมและเนาสลายของ

ขยะ จะกอใหเกดกาซพษและกลนเหมน

4.4) กอความราคาญและบนทอนสขภาพของมนษย เปนผลจากการเกดทศนะอจาด กาซพษ กลนเหมน เปน

แหลงเพาะเชอโรคตลอดจนการเกดมลพษทางนาและอากาศ

4.5) ทาใหเกดอคคภย เนองจากขยะหลายชนดตดไฟไดงาย โดยเฉพาะเมอแหง

4.6) สรางปญหาในการจดการ เชน ตองเสยคาใชจายในการรวบรวมและกาจด

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอสงแวดลอม

ขยะ เศษวสด ของเสย มปรมาณเพมมากขนทกขณะ เนองจากการขยายตวของเมองการพฒนา

เทคโนโลยเพออานวยความสะดวกสบาย การอยอาศยอยางหนาแนน หากใชวธกาจดทไมถกตองเหมาะสม

ยอมกอใหเกดปญหาตามมา

นาเสยจากกองขยะ ( Leachate ) มความสกปรกสง มสภาพเปนกรด มเชอโรค หากน าจากขยะรว

ไหลปนเปอนสสงแวดลอม เปนผลใหเกดอนตรายและเกดมลพษในบรเวณทปนเปอน ดงในแหลงทงขยะ

ของเทศบาลตาง ๆ ทเอาขยะไปเทกองไวเปนภเขาขยะ น าจากขยะจะไหลซมออกทางบรเวณขางกอง สวน

หนงกซมลงสใตดน ในทสดกไปปนเปอนกบนาใตดนเกดปญหาตอสขภาพอนามยของชาวบานทบรโภคน า

ถาน าจากกองขยะไหลซมลงสแหลงน าในบรเวณใกลเคยง กจะทาใหน าในแหลงน านนเนาเสยถาปนเปอน

มากถงขนาดกจะทาใหสตวน าตาง ๆ เชน กง หอย ป ปลา กบ เขยด พชน า ตายได เพราะขาดออกซเจน และ

ขาดแสงแดดทจะสงผานนา เนองจากน ามสดา หากน าขยะมการปนเปอนลงในแหลงน าทใชเพอการอปโภค

บรโภคของ ชมชน กจะตองเสยคาใชจายในการปรบปรงคณภาพนามากขน

ขยะมลฝอยททาใหเกดมลพษในอากาศ กองขยะมลฝอยขนาดมหมาของเทศบาล จะเกดการหมก

โดยจลนทรยในกองขยะจะเกดกาซตาง ๆ เปนอนตรายตอสงแวดลอม หากไมมการกาจดกาซเหลานอยาง

เหมาะสม กาซทเกดขนไดแก มเทน คารบอนไดออกไซด ไฮโดรเจนซลไฟด ( กาซไขเนา ) เปนตน และยงม

11

ฝ นละอองจากกองขยะ กอใหเกดปญหากบระบบทางเดนหายใจ โรคผวหนง แกประชาชนทอยในบรเวณ

ใกลเคยง

ขยะมลฝอยกอใหเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอมและสขภาพของมนษยหลายประการดงตอไปน คอ

1. เปนแหลงเพาะพนธของแมลง และพาหะของโรค

ขยะ เศษวสด ของเสย มปรมาณเพมมากขนทกขณะ เนองจากการขยายตวของเมองการพฒนา

เทคโนโลยเพออานวยความสะดวกสบาย การอยอาศยอยางหนาแนน หากใชวธกาจดทไมถกตองเหมาะสม

ยอมกอใหเกดปญหาตามมา

เนองจากเชอจลนทรยทปนเปอนมากบขยะมลฝอยมโอกาสทจะขยายพนธเพมจานวนมากยงขนได

เพราะขยะมลฝอยมทงความชนและสารอนทรยทจลนทรยใชเปนอาหาร ขยะพวกอนทรยสารททงคางไว จะ

เกดการเนาเปอยกลายเปนแหลงเพาะพนธของแมลงวน นอกจากนนพวกขยะทปลอยทงไวนาน ๆ จะเปนท

อยอาศยของหน โดยหนจะเขามาทารงขยายพนธ เพราะมทงอาหารและทหลบซอน ดงนนขยะทขาดการเกบ

รวบรวม และการกาจด จงทาใหเกดเปนแหลงเพาะพนธทสาคญของเชอโรค แมลงวน หน แมลงสาบ ซงเปน

หาหะนาโรคมาสคน

2. เปนบอเกดของโรค

เนองจากการเกบรวบรวมและการกาจดขยะมลฝอยไมด หรอปลอยปละละเลยทาใหมขยะมลฝอย

เหลอทงคางไวในชมชน จะเปนบอเกดของเชอโรคตาง ๆ เชน ตบอกเสบ เชอไทฟอยด เชอโรคเอดส ฯลฯ

เปนแหลงกาเนดและอาหารของสตวตาง ๆ ทเปนพาหะนาโรคมาสคน เชน แมลงวน แมลงสาบ และหน

เปนตน

3. กอใหเกดความราคาญ

ขยะมลฝอย การเกบรวบรวมไดไมหมดกจะเกดเปนกลนรบกวน กระจายอยทวไปในชมชน

นอกจากนนฝ นละอองทเกดจากการเกบรวบรวมการขนถาย และการกาจดขยะกยงคงเปนเหตราคาญทมกจะ

ไดรบการรองเรยนจากประชาชนในชมชนอยเสมอ อกทงอดจาดตานาขยะแขยง

4. กอใหเกดมลพษตอสงแวดลอม

ขยะมลฝอยเปนสาเหตสาคญททาใหเกดมลพษของน า มลพษของดน และมลพษของอากาศ

เนองจากขยะสวนทขาดการเกบรวบรวม หรอไมนามากาจดใหถกวธ ปลอยทงคางไวในพนทของชมชน เมอ

มฝนตกลงมาจะไหลชะนาความสกปรก เชอโรค สารพษจากขยะไหลลงสแหลงน า ทาใหแหลงน าเกดเนา

เสยได และนอกจากนขยะมลฝอยยงสงผลกระทบตอคณภาพดน ซงจะมมากหรอนอยขนอยกบคณลกษณะ

ของขยะมลฝอย ถาขยะมซากถานไฟฉาย ซากแบตเตอร ซากหลอดฟลออเรสเซนตมาก กจะสงผลตอปรมาณ

12

โลหะหนกพวกปรอท แคดเมยม ตะกว ในดนมาก ซงจะสงผลเสยตอระบบนเวศนในดน และสารอนทรยใน

ขยะ มลฝอยเมอมการยอยสลาย จะทาใหเกดสภาพความเปนกรดในดน และเมอฝนตกมาชะกองขยะมลฝอย

จะทาใหน าเสยจากกองขยะมลฝอยไหลปนเปอนดนบรเวณรอบ ๆ ทาใหเกดมลพษของดนได การปนเปอน

ของดน ยงเกดจากการนามลฝอยไปฝงกลบ หรอการยกยอกนาไปทงทาใหของเสยอนตรายปนเปอนในดน

ถามการเผาขยะมลฝอยกลางแจงทาใหเกดควนมสารพษทาใหคณภาพของอากาศเสย สวนมลพษทางอากาศ

จากขยะมลฝอยนน อาจเกดขนไดทงจากมลสารทมอยในขยะและพวกแกสหรอไอระเหย ทสาคญกคอ กลน

เหมนทเกดจากการเนาเปอย และสลายตวของอนทรยสารเปนสวนใหญ

5. ทาใหเกดการเสยงตอสขภาพ

ขยะมลฝอยททงและรวบรวมโดยขาดประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยงขยะมลฝอยพวกของเสย

อนตราย ถาขาดการจดการทเหมาะสม ยอมกอใหเกดผลกระทบตอสขภาพของประชาชนไดงาย เชน โรค

ทางเดนอาหารทเกดจากเชอแบคทเรยทมแมลงวนเปนพาหะ หรอไดรบสารพษทมากบของเสยอนตราย

6. เกดการสญเสยทางเศรษฐกจ

ขยะมลฝอยปรมาณมาก ๆ ยอมตองสนเปลองงบประมาณในการจดการเพอใหไดประสทธภาพ

นอกจากนผลกระทบจากขยะมลฝอยไมวาจะเปนนาเสย อากาศเสย ดนปนเปอนเหลานยอมสงผลกระทบตอ

เศรษฐกจของประเทศ

7. ทาใหขาดความสงางาม

การเกบขนและกาจดทดจะชวยใหชมชนเกดความสวยงาม มความเปนระเบยบเรยบรอยอนสอ

แสดงถงความเจรญและวฒนธรรมของชมชน ฉะนนหากเกบขนไมด ไมหมด กาจดไมด ยอมกอใหเกดความ

ไมนาด ขาดความสวยงาม บานเมองสกปรก และความไมเปนระเบยบ สงผลกระทบตออตสาหกรรมการ

ทองเทยว

ผลกระทบของขยะมลฝอยตอสภาวะแวดลอม

ขยะมลฝอยนน นบวนจะเพมมากขนตามจานวนของประชากร ถาหากไมมการกาจดขยะมลฝอยให

ถกตองและเหมาะสมแลว ปญหาความสกปรกตางๆ ทเกดจากขยะมลฝอย จะตองเกดขนอยางแนนอน ถา

มองกนอยางผวเผนแลว ขยะมลฝอยนนไมไดมผลกระทบตอมนษยมากนกทงนอาจเปนเพราะผลกระทบท

เกดขนโดยตรงตอมนษย ยงอยในขนทไมรนแรงมากนก ผลกระทบทเกดขนจงไมชดเจนเทาไร แตในความ

เปนจรงแลว ขยะมลฝอยจะกอใหเกดปญหาตอสภาพแวดลอมเปนอยางมาก และจะมผลกระทบตอสขภาพ

อนามยของมนษยดวย ทงโดยทางตรงและทางออม ทงนเนองจาก

13

๑. ขยะมลฝอย เปนแหลงอาหารและแหลงเพาะพนธของแมลงนาโรค เชน แมลงวน แมลงสาบ ยง ฯลฯ และ

เปนทซกซอนของหนและสตวอนๆ

๒. ขยะมลฝอย ทาใหเกดกลนเหมนและกอใหเกดความราคาญ

๓. ขยะมลฝอยททงเกลอนกลาด ถกลมพดกระจดกระจายไปตกอยตามพน ทาใหพนทบรเวณนนสกปรก

ขาดความสวยงาม เปนทรงเกยจแกผพบเหน และผทอาศยบรเวณใกลเคยง นอกจากนขยะมลฝอยทตกอย

หรอถกทงลงในคคลอง หรอทางระบายนา จะไปสกดกนการไหลของน า ทาใหแหลงน าสกปรกและเกดการ

เนาเสย

๔. น าเสยทเกดจากกองขยะมลฝอยทกองทงไว เปนน าเสยทมความสกปรกสงมาก ซงมทงสารอนทรย

สารอนนทรย เชอโรค และสารพษตางๆ เจอปนอย เมอน าเสยจากกองขยะมลฝอยไหลไปตามพนดนบรเวณ

ใด กจะทาใหบรเวณนนเกดความสกปรกและความเสอมโทรมของพนดนและอาจเปลยนสภาพ ทาใหดนม

คณสมบตเปนดนดางหรอดนกรดได ในกรณทน าเสยจากกองขยะมลฝอยไหลลงสแหลงน ากจะทาให

คณภาพนาเสยไป ทงนไมวาจะเปนแหลงนาผวดนหรอแหลงนาใตดนกตาม ลวนเปนอนตรายตอผใชน าและ

สงมชวตทอาศยในแหลงน า น าทสกปรกมากหรอมสารพษเจอปนอย กอาจทาใหสตวน าตายในเวลาอนสน

นอกจากนนสงสกปรกตางๆทเจอปนในน า กจะสงผลตอระบบนเวศของน าทาใหสตวน าทมคาบางชนดสญ

พนธไป นอกจากนน าทมสงสกปรกเจอปนยอมไมเหมาะแกการอปโภคบรโภค แมจะนาไปปรบปรง

คณภาพแลวกตาม เชน การทาระบบนาประปา ซงกตองสนเปลองคาใชจายในกระบวนการปรบปรงคณภาพ

นามากขน

๕. ขยะมลฝอยทาใหเกดมลพษแกอากาศขยะมลฝอยทกองทงไวในเขตชมชน หรอทกองทงไวในแหลง

กาจดซงไมมการฝงกลบ หรอขณะททาการเกบขนโดยพาหนะทไมมการปกปดอยางมดชด ขยะมลฝอย

เหลานนสงกลนเหมนนารงเกยจออกมา

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอเศรษฐกจ

กอใหเกดผลกระทบตอเศรษฐกจ การจดการขยะทาใหเกดคาใชจาย ตงแตการเกบรวบรวม การเกบขน การ

แปรสภาพ การกาจดหรอการทาลาย นอกจากนนยงตองจดหาซอทดนเพอการฝงกลบและการตดตงเครอง

เผาขยะซงมราคาแพง ยงมขยะมากกยงสงผลกระทบตอรายไดทางเศรษฐกจมาก

ผลกระทบจากขยะมลฝอยตอภาวะโลกรอน

การทเราทงขยะทกประเภทรวมกนโดยไมแยกนน ทาใหขยะทสามารถนามาใชใหมได (Reuse) และขยะท

สามารถนาไปรไซเคลได (Recycle) ถกทงรวมไปกบขยะเปยกทงหลาย และอาจจะไมไดถกนามาใช

ประโยชนไดอก และทอนตรายมากกคอขยะทเปนสารพษ พวกบรรจภณฑสารเคม กระปองยาฉดกนยง

พวกหลอดไฟซงมสารเคมฉาบไว ถานไฟฉาย เหลานลวนเปนอนตรายตอสงแวดลอมมากๆ ถาเราเอาทงไป

รวมกบขยะอนๆโดยทไมแยก สารเคมกจะไหลลงสพนดน ถาถกเผากจะเปนกาซพษลอยขนไปในอากาศ

14

หรอถาถกฝง กระบวนการยอยสลายกจะทาใหเกดกาซพษลอยขนไปในอากาศ ซงจะเปนอนตรายตอ

สงแวดลอมและเปนสาเหตหนง

ในบานเรายงไมมกฎหมายทเขมงวดเกยวกบการแยกขยะ แตถาเราทกคนชวยกนทากคงจะดตอ

สงแวดลอม เวลาจะทงกใหเราแยกระหวาง ขยะเปยก แกว พลาสตก และขยะทเปนพษ เวลาเขาเกบไปจะได

สามารถนาไปกาจดไดอยางถกวธ บรรจภณฑประเภทแกวนอกจากจะดตอสงแวดลอม เพราะวาสามารถ

นามารไซเคลได นอกจากนนยงดตอสขภาพของเราอกดวย เพราะขวดแกวจะไมทาปฏกรยาตอสงทบรรจอย

ในนน ซงหมายความวามนดตอสขภาพของเรา และถอวาเปนบรรจภณฑของยคภาวะโลกรอน

การดาเนนงานจดการขยะมลฝอย

แนวทางจดการขยะมลฝอย

1. กาจดขยะมลฝอยอยางถกหลกวชาการ เชน การเผาในเตาเผาขยะ การฝงกลบอยางถกสขลกษณะ และการ

หมกทาปย เปนตน

ซงแตละวธมความแตกตางกนในดานตนทนการดาเนนงาน ความพรอมขององคกร ปรมาณและประเภท

ของขยะ

2. จดการขยะ โดยอาศยหลก 5 R คอ

– Reduce การลดปรมาณขยะ โดยลดการใชผลตภณฑทมบรรจภณฑสนเปลอง

– Reuse การนามาใชซ า เชน ขวดแกว กลองกระดาษ กระดาษพมพหนาหลง เปนตน

– Repair การซอมแซมแกไขสงของตางๆ ใหสามารถใชงานตอได

– Reject การหลกเลยงใชสงทกอใหเกดมลพษ

– Recycle การแปรสภาพและหมนเวยนนากลบมาใชไดใหม โดยนาไปผานกระบวนการผลตใหมอกครง

3. การแยกขยะ เพอลดขยะทตองนาไปกาจดจรงๆ ใหเหลอนอยทสด เชน

– ขยะแหงบางชนดทสามารถแปรสภาพนามากลบมาใชไดอก ไดแก ขวดแกว โลหะ พลาสตก

– ขยะเปยกสามารถนามาหมกทาปยนาชวภาพ

– ขยะอนตราย เชน หลอดไฟ ถานไฟฉาย กระปองฉดสเปรย ตองมวธกาจดทปลอดภย

4. สงเสรมการผลตทสะอาดในภาคการผลต โดยลดการใชวสด ลดพลงงาน และลดมลพษ เพมศกยภาพการ

ใชทรพยากรหมนเวยน การนาของเสยกลบมาใชประโยชนและการออกแบบผลตภณฑใหมอายการใชงาน

ไดนานขน

15

5. สงเสรมใหภาคธรกจเอกชนมสวนรวมลงทนและดาเนนการจดการขยะ

6. ใหความรแกประชาชนในเรองการจดการขยะอยางถกหลกวชาการ

7. รณรงคและประชาสมพนธเพอสรางจตสานกใหประชาชนเขาใจ และยอมรบวาเปนภาระหนาทของ

ตนเอง ในการรวมมอกนจดการขยะมลฝอยทเกดขนในชมชน

วธการกาจดขยะมลฝอย

วธการกาจดขยะมลฝอยแบบผสมผสาน (Integrated solid waste disposal)

1) การเผาในเตาเผา (Incineration)เตาเผาทสามารถเผาขยะชนดตางๆ ไดอยางสมบรณ จะไมทาใหเกดกลน

และควน รบกวน, ไมกอใหเกดอากาศเปนพษ ความรอนของเตาเผาขยะทใชโดยทวไปคอระหวาง 676 -

1100 องศาเซลเซยส, ณ ทความรอน 676 องศาเซลเซยส จะชวยทาใหกาซทเกดขนจากการเผาขยะถกเผา

ไหมไดอยางสมบรณ, ทอณหภม 760 องศาเซลเซยส จะทาใหการเผาไหมไมมกลนรบกวน อยางไรกตาม

การกาจดขยะมลฝอยโดยวธนเหมาะกบขยะตดเชอบางชนด เชน ขยะตดเชอจากโรงพยาบาล

2) วธฝงกลบแบบขดเปนรอง (Trend Method) เหมาะสาหรบพนทซงเปนทราบ โดยขดดนเปนรองลก 2-3

เมตร ผนงดานขางควรทามม 30 องศากบแนวระดบ กนรองควรกวางประมาณ 3-10 เมตร ดนทขดขนจะกอง

ไวขาง ๆ เพอสะดวกใน การนามาปดทบหนาขยะ เมอนาขยะมาเทกองในรอง กใชรถแทรกเตอรเกลย และ

บดอดขยะใหแนนหลงจากนนตกดนขาง ๆ มาปดทบและบดอดขยะดวยรถแทรกเตอรอกครง ดนทนามาบด

ทบหนาขยะหนา 10-15 ซม. สาหรบความหนาของดนทจะใชบดอดเพอปดทบหนารองควรมความหนา

15-60 ซม.และรองดนทจะเตรยมขนใหม ควรขดใหหางจากรองเดมไมนอยกวา 60 ซม.

3) วธฝงกลบขยะมลฝอยแบบกลบบนพนดน (Area Method) เปนวธฝงกลบทเรมจากระดบดนเดม โดยไมม

การขดดน โดยบดอดขยะตามแนวราบกอน แลวคอยบดอดทบในชนถดไปจนถงระดบทกาหนดไว ทาคน

ดนตามแนวของพนทกอนเพอทาหนาทเปนผนงหรอขอบยน สามารถปองกนน าเสยทเกดจากการยอยสลาย

ไมใหน าเสย ซมออกดานนอก ลกษณะภมประเทศของพนทเปนทราบลม หรอทมระดบน า ใตดนสงหรอน า

ใตดนอยต ากวาผวดนเลกนอย (ไมเกน 1 เมตร) ไมสามารถขดดนเพอกาจดดวยวธกลบแบบขดรองได เพราะ

จะทาใหเกดการปนเปอนของนาโสโครกจากขยะตอนาใตดน

4) การทาปยหมก (Composting)การกาจดมลฝอยโดยวธนเปนวธทนยมทาตอเนองกนมาจนถงปจจบน

เพราะประโยชนทไดคอปยอนทรย สามารถนาไปใชในดานเกษตรกรรม เชนใชเปนปยปลกตนไมไดเปน

อยางด

วธการทาปยหมก (Composting)

คดแยกเอาขยะทไมมคณคาทจะนามาทาเปนปยออก เชน เศษกระปอง แกว โลหะ และถงพลาสตก

ฯลฯ เหลอเฉพาะขยะทสามารถจะถกยอยสลายโดยเชอจลนทรยไดทาใหขยะเปนชนเลก ๆ โดยสงเขาเครอง

16

หน บด ขยะจะถกนาไปเขาถงหมก ถาเปนระบบใชอากาศยอยสลาย จะเปนถงเปดใหมการระบายอากาศเขา

ออกไดสะดวก ถงหมกจะเรยงซอนกนเปนชน ๆเปนแถว ๆ มประมาณ 5 ชน โดย ขยะทเขามาในครงแรกจะ

อยถงชนบนสด เมอหมกครบ 1 วน จะถกพลกกลบถายลงถงซงอยในชนลางถดไปขนาดถงหมก ลก

ประมาณ 0.90 – 1.20 ม. X 2.5 – 3.0 ม.ดานขางของถงหมกจะทาเปนรโดยรอบ เพอใหมการระบายอากาศได

รอบถง จะชวยใหจลนทรยทาปฏกรยายอยสลายไดมากทสดระยะเวลาของการยอยสลายโดยระบบทใช

อากาศ (Aerobic Process) นใชเวลาประมาณ 5-6 วน กจะทาใหเกดการยอยสลายของอนทรยสารไดคอนขาง

สมบรณความรอนทเกดขนจากการหมก จะทาใหพวกเชอโรคทตดมากบขยะหยดการเจรญเตบโต และตาย

ไปได ขยะทหมกโดยสมบรณน จะมความปลอดภยมากพอทจะนามาใชเปนปยอนทรย

อกวธหนงทเลอกใชในการหมกขยะพวกทมความชนสง คอ ระบบหมกไรอากาศ (Anaerobic

Process) คอเปนการหมกขยะชนดทไมตองใชอากาศหรอ ออกซเจนในการยอยสลายจงตองหมกในถงปด

การหมกใชเวลานานกวาวธ Aerobic Process ปรกตจะใชเวลาประมาณ 1-3 เดอน จะยอยสลายขยะได

สมบรณ จงจะนามาใชเปนปยอนทรยได เชนกน

นอกจากจะใชวธกาจดขยะมลฝอยชนดตาง ๆแลว แผนการลดขยะมลฝอยจากแหลงกาเนด และการ

นามลฝอยกลบไปใชใหม จะทาใหแผนการกาจดมลฝอยโดยรวมมประสทธภาพเพมขน

แนวทางการแกไขปญหา

1. เรงรด ใหทองถน เทศบาล สขาภบาล ทกแหง ทาแผนการจดการขยะมลฝอย ทงในระยะสนและระยะยาว

ในการดาเนนการจดการขยะมลฝอยตงแตการเกบรวบรวม การขนสง การบาบด และการกาจดขนสดทาย

ตลอดจนการเรงจดหาทดนสาหรบใชกาจดขยะมลฝอยไดอยางเพยงพอในระยะยาว และดาเนนการใหมการ

กาจดอยางถกสขลกษณะ

2. เรงรด ใหมการกอสรางโรงงานกาจดขยะมลฝอยใหไดมาตรฐานและมประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยง

ในกรงเทพมหานครและปรมณฑลเมองศนยกลางความเจรญในภมภาค และเมองทองเทยวทสาคญ

3. ควรมนโยบายและมาตรการ ตลอดจนแนวทางการจดการขยะมลฝอยและสงปฏกลของประเทศเพอเปน

กรอบใหทอง ถนนาไปดาเนนการ

4. สงเสรม และสนบสนนใหมการลดปรมาณขยะมลฝอย ทตองเปนภาระในการกาจด

– การใชผลตภณฑทมอายการใชงานนาน ( Increased product lifetime ) เปนการพยายามเลอกใชสนคาทม

ความคงทนถาวร

มอายการใชงานนาน หากชารดแลวควรมการซอมแซมใหใชงานไดนานทสดกอนทจะทงไป

– ลดการบรโภค ( Decreased consumption ) วสดทกาจดยาก หรอมปญหาตอสงแวดลอม

17

ในดานของเสยอนตราย รฐควรมการเรงรดใหมการจดการของเสยอนตราย ดงน

– ควรมการกาหนดคาจากดความ เกณฑพจารณา และวธการกาหนดลกษณะของเสยทเปนอนตราย กาหนด

ระเบยบการปฏบต

การเกบรวบรวม การขนสง การบาบด รวมทงมาตรการในการควบคมเพอปองกนมใหเกดผลกระทบตอ

สงแวดลอมและ ตอสขภาพของมนษย

– สนบสนนใหเอกชนมสวนรวมในการจดการของเสยอนตราย เชน หนวยงานทผลตของเสย ควรลงทน

ดาเนนการแกไขเองโดยมสงจงใจในการดาเนนการจดการของเสยอนตราย เชน การลดภาษนาเขาอปกรณ

เครองจกรใชงาน

– สนบสนนใหมการปลกฝงทศนคตและสรางคานยมของประชาชน ในการรวมมอปองกนอนตรายจากการ

ใชวตถมพษและทงกากของเสยอนตราย เพอมใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม

การคดแยกขยะมลฝอย

เพอใหสะดวกแกการนาไปกาจด หรอนาไปใชประโยชนไดใหมโดยทวไปแยกเปน 4 ประเภทคอ

1. ขยะเศษอาหาร หรอขยะทเนาเสยได เปนขยะทยอยสลายไดงาย มความชนมาก สงกลนเหมนไดอยาง

รวดเรว ขยะประเภทนกาจดและนาไปใชประโยชนไดโดยการหมกทาปย ใชในการเกษตรได ตวอยางขยะ

เศษอาหาร เชน เศษผกผลไม เปลอกผลไม เนอสตว เศษอาหาร เศษไม เศษใบไม ฯลฯ

2. ขยะพษ/อนตราย ถอเปนขยะอนตรายทจาเปนตองแยกทงตางหาก เนองจากสมบตทางกายภาพ เคม และ

ชวภาพ เชน ตดไฟงาย ระเบดได มสารกดกรอน ขยะพษ ไดแก ถานไฟฉาย หลอดไฟ กระปองยาฆาแมลง

เครองสาอาง น ามนเครอง ภาชนะนายาทาความสะอาดสขภณฑ ฯลฯ

3. ขยะทวไป เปนขยะทไมสามารถนามารไซเคลได และไมสามารถแยกเปนประเภทตางๆ ไดขยะทง 3

ประเภทขางตน ทาใหตองทงเพอใหรถมาเกบขนไปทาลายหรอกาจดตอไป เชน เศษกระจกแตก เปลอกลก

อม ซองขนม ซองบะหมสาเรจรป ฯลฯ

4. ขยะรไซเคล หรอขยะยงใชได ขยะประเภทนบางสวนสามารถแยกนามาแปรรปกลบมาใชใหมได เปนการ

ประหยดพลงงานและทรพยากร ไดแก แกว พลาสตก กระดาษ กระปองอะลมเนยม กระปองเหลก เศษผา

ฯลฯ

ภาชนะรองรบขยะมลฝอย

1) ถงขยะ

เพอใหการจดเกบรวบรวมขยะมลฝอยเปนไปอยางมประสทธภาพและลดการปนเปอนของขยะมล

ฝอยทมศกยภาพในการนากลบมาใชประโยชนใหมจะตองมการตงจดรวบรวมขยะมลฝอย (Station) และให

18

มการแบงแยกประเภทของถงรองรบขยะมลฝอยตามสตาง ๆ โดยมถงบรรจภายในถงเพอสะดวกและไมตก

หลน หรอแพรกระจาย ดงน

• สเขยว รองรบขยะทเนาเสยและยอยสลายไดเรว สามารถนามาหมกทาปยได เชน ผก ผลไม เศษอาหาร

ใบไม

• สเหลอง รองรบขยะทสามารถนามารไซเคลหรอขายได เชน แกว กระดาษ พลาสตก โลหะ

• สเทาฝาสสม รองรบขยะทมอนตรายตอสงมชวต และสงแวดลอม เชน หลอดฟลออเรสเซนต ขวดยา

ถานไฟฉาย กระปองสสเปรย กระปองยาฆาแมลง ภาชนะบรรจสารอนตรายตาง ๆ

• สฟา รองรบขยะยอยสลายไมได ไมเปนพษและไมคมคาการรไซเคล เชน พลาสตกหอลกอม ซองบะหม

สาเรจรป ถงพลาสตก โฟมและฟอลยทเปอนอาหาร

2) ถงขยะ

สาหรบคดแยกขยะมลฝอยบนครวเรอน จะตองมการคดแยกรวบรวมใสถงขยะมลฝอยตามสตาง ๆ

ดงตอไปน

• ถงสเขยว รวบรวมขยะมลฝอยทเนาเสย และยอยสลายไดเรวสามารถนามาหมกทาปยได เชน ผก ผลไม

เศษอาหาร ใบไม

• ถงสเหลอง รวบรวมขยะมลฝอยทสามารถนามารไซเคลหรอขายได เชน แกว กระดาษ พลาสตก โลหะ

อลมเนยม

• ถงสแดง รวบรวมขยะมลฝอยทมอนตรายตอสงมชวตและสงแวดลอม เชน หลอดฟลออเรสเซนต ขวด

ยา ถานไฟฉาย กระปองสสเปรย กระปองสารฆาแมลง ภาชนะบรรจสารอนตรายตาง ๆ

• ถงสฟา รวบรวมขยะมลฝอยทยอยสลายไมไดไมเปนพษและไมคมคาการรไซเคล เชน พลาสตกหอลก

อม ซองบะหมสาเรจรป ถงพลาสตก โฟมและฟอลยทเปอนอาหาร

19

บทท 3 วธการดาเนนงาน

วสดอปกรณ

1.บอรดประชาสมพนธ

2.แบบสอบถาม

วธการดาเนนงาน

1.จบกลมกบสมาชก เพอปรกษาหาโครงการทคนในกลมสนใจ โดยเรมจากการคดปญหาทอยภายใน

โรงเรยนและสามารถทาไดจรงจงมความคดเหนวาเปนปญหาเรองของขยะ จงตกลงทาโครงการเกยวกบขน

2.นาโครงการลดขยะลดมลพษทจะทาไปปรกษาครประจาวชา

3. คนหาขอมลเกยวกบปญหาขยะทเกดขนและวธการแกไขตางๆ

4.นาเสนอโครงการทจะทาหนาชนเรยน

5เตรยมอปกรณสาหรบจดบอรดใหความรการทงขยะใหถกท

6.ลงมอทาบอรดใหความรการทงขยะใหถกท

7.ใหนกเรยนภายในโรงเรยนทาแบบประเมนเกยวกบโครงการ แลวเกบรวบรวมขอมลทไดจากแบบประเมน

มาคดหาคาเฉลยเพอวดประเมนผลการทาโครงการ โดยใช Microsoft Excel ในการหาคาเฉลย โดยเกณฑ

คะแนนเปนดงน พอใจ = 5

คอนขางพอใจ = 4

ปานกลาง = 3

นอย = 2

นอยทสด = 1

8.สรปผลจากขอมลทไดจากการหาคาเฉลยในการทาแบบประเมนเพอสรปผลการทาโครงการ

9.นาเสนอสรปโครงการหนาชนเรยน

10.สงใหครทปรกษาโครงการตรวจสอบและแกไขผลงานรปเลมโครงการ

11.แกไขรปเลมโครงการและสงครประจาวชา

20

12.จดทาสอการเรยนรเพอนามาเผยแพร

13.นาขอมลของโครงการมาเผยแพร

21

แบบประเมนความคดเหนและความพงพอใจ

บทท 4 ผลการดาเนนงาน

จากการสรปแบบประเมนความพงพอใจ พบวา ความสมบรณครบถวนของเนอหา ความนาสนใจ

และความสวยงาม การนาไปใชประโยชน การมจตสานกในการทงขยะ และรปแบบการนาเสนอเปนทพง

พอใจมาก

หวขอ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

1.ความสมบรณครบถวนของเนอหา 4.45 0.77

2.ความสวยงามและหนาสนใจของบอรด 4.10 0.84

3.การนาความรทไดรบไปใชประโยชน 4.40 0.65

4.การมจตสานกในการทงขยะ 4.29 0.92

5.รปแบบการนาเสนอ 4.15 1.00

คาเฉลย 4.27 0.84

22

บทท 5 สรปผลและอภปราย

สรปผลและอภปรายผล

จากการทาแบบประเมนความพงพอใจ จะพบวานกเรยนในโรงเรยนมความรความเขาใจในปญหา

ของขยะมากขน มจตสานกในการทงขยะเปนคาเฉลย 4.29 การนาความรทไดรบไปใชประโยชนเปน

คาเฉลย 4.40

และพนทบรเวณหนาหองมธยมศกษาปท6/1และบรเวณทวไปของโรงเรยนสะอาดขน

ประโยชนทไดรบ

1. สงเสรมและปลกจตสานกใหนกเรยนภายในโรงเรยนทงขยะใหถกท

2. พนทภายในโรงเรยนใหมความสะอาดขน

ขอเสนอแนะ

1.ควรมการศกษาผลระยะยาว

23

ภาคผนวก

ขนเตรยมการทาโครงการ

ภาพท 1 ศกษาคนควาเรองทจะทาโครงการ

ภาพท 2 นาเสนอโครงการ

24

ภาพท 3 จดทาบอรดความรหนาหองม. 6/1

ภาพท 4 ตดใบความรตามทตางๆตามอาคารเรยน

25

ขนดาเนนกจกรรมโครงการ

ภาพท 5 ใหเพอนๆ และนองรวมกนทาแบบประเมน

ภาพท 6 นกเรยนศกษาความรเรองปญหาขยะ

26

บรรณานกรม

บทความเรอง : ขยะสงของเหลอใช ไรผเหลยวแล เรยบเรยงโดย : สานกงานประชาสมพนธจงหวดลาปาง

สบคนเมอ 17/09/58 จาก http://region3.prd.go.th/pr-lampang/showarticle.php?id=101219145137

เรอง : ขยะในสงคม สบคนเมอ 17/09/58 จาก https://dregsofsocietypmktbs.wordpress.com

เรอง : การคดแยกขยะ สบคนเมอ 17/09/58 จาก http://www.lpn.co.th/th/press/viewitem.aspx?nid=12

เรอง : ภาชนะรองรบขยะ สบคนเมอ 17/09/58 จาก http://www.lpn.co.th/th/press/viewitem.aspx?nid=12