η j νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915...

29
κosτas κaranτininis [email protected] κώστας καραντινινής καθηγητής σουηδικό πανεπιστήμιο γεωπονικών επιστημών SLu Jεσσαλονίκη 31/i/2020 νέα γεωργία - νέος συνεργατισμός προς ένα σύγχρονο υπόδειγμα συνεταιρισμών για τη νέα γενια ́ new agriculture - new cooperatives towards a new paradigm of cooperation for the new generation Νέα Γεωργία - Νέος Συνεργατισμός Προς ένα σύγχρονο υπόδειγμα συνεταιρισμών για τη νέα γενιά ΔΕΘ HELEXPO - ΝΕΑ ΓΕΩΡΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ - Υπουργείο Αγροτικής Aνάπτυξης και Tροφίμων - 28 η agrotica - Jεσσαλονίκη 31/i/2020

Upload: others

Post on 18-Jul-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

κosτas κaranτ[email protected]

κώστας καραντινινήςκαθηγητής

σουηδικό πανεπιστήμιο γεωπονικών επιστημών SLu

Jεσσαλονίκη31/i/2020

νεα γεωργια - νεος συνεργατισμο ςπρος ενα συγχρονο υπο δειγμα συνεταιρισμω ν για τη νεα γενια

new agriculture - new cooperativestowards a new paradigm of cooperation for the new generation

Νέα Γεωργία - Νέος ΣυνεργατισμόςΠρος ένα σύγχρονο υπόδειγμα συνεταιρισμών για τη νέα γενιά

ΔΕΘ HELEXPO - ΝΕΑ ΓΕΩΡΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ - Υπουργείο Αγροτικής Aνάπτυξης και Tροφίμων - 28η agrotica - Jεσσαλονίκη 31/i/2020

Page 2: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

1

©κaranτininisMMXX 1agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

ερωτήσεις εργασίας του συνεδρίου

1. τι έχουµε µάθει από τις πρόσφατες µελέτες για τους συνεταιρισµούς;• 2 µέλετες της ΔΙΑΝΕΟΣΙΣ • εκατοντάδες ακαδηµαϊκές και άλλες µελέτες

Page 3: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

2

©κaranτininisMMXX 2agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

2. Θεσμοί και θεσμικό πλαίσιο συνεταιρισμών

Page 4: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

3

©κaranτininisMMXX 3agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

ελέφαντας στο δωμάτιο

Page 5: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

4

©κaranτininisMMXX 4agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

ελέφαντας στο δωμάτιο

Page 6: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

5

©κaranτininisMMXX 5agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

Σύνταγμα της Ελλάδας 1975/αν2008/ άρθρο 5§4

• Οι γεωργικοί και αστικοί συνεταιρισµοί κάθε είδους αυτοδιοικούνται σύµφωνα µε τους όρους του νόµου και του καταστατικού τους

• προστατεύονται και εποπτεύονται από το Κράτος

• που είναι υποχρεωµένο να µεριµνά για την ανάπτυξή τους.

Page 7: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

6

©κaranτininisMMXX 6agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

1 91 5-2020: 1 00 χρόνια 1 1 περί συνεταιρισμών νόμοι1. Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου

2. Ν. 921/1979 - ΝΔ3. Ν.1257/1982 - ΠΑΣΟΚ4. Ν.1541/1985 - ΠΑΣΟΚ5. Ν.2169/1993 - ΝΔ6. Ν.2181/1994 - ΠΑΣΟΚ7. Ν.2538/1997 - ΠΑΣΟΚ8. Ν.2810/2000 - ΠΑΣΟΚ9. Ν. 415/2011 - ΠΑΣΟΚ10.Ν.4384/2016 - ΣΥΡΙΖΑ11.Ν.?????/2020 - ΝΔ

• 74• 3• 3• 8• 1• 3• 3• 11• 5• 4

έτη

Page 8: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

7

©κaranτininisMMXX 7agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

πληθωρισμός συνεταιριστικής νομοθεσίας• 105 χρόνια συνεταιριστικής νοµοθεσίας• 11 νόµοι και • 1000 σχεδόν τροποποιήσεις:

• 1 νόµος / 91/2 χρόνια (1/4 χρόνια µετά το 1978)• 1 τροποποίηση / 51/2 εβδοµάδες

• ερώτησις για προβληµατισµό:• τι επέτυχαν οι 11 νόµοι • και οι 1000 τροποποιήσεις • τα τελευταία 100 χρόνια;

• γιατί αυτός ο νόµος θα κάνει την διαφορά ;

Page 9: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

8

©κaranτininisMMXX 8agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

η ευημερία των αριθμών

• 2000: 6.500 συνεταιρισµοί - 750.000 µέλη• 2011: Yπουργείο Γεωργίας ερωτηµατολόγιο

• 5.648 αγροτικούς συνεταιρισµούς. • 1.543: 0 εισόδηµα• 3.266: ελάχιστο εισόδηµα

• 2019: 734 Συνεταιρισµοί = 11% (2000)

πηγή: Μ. Σκυλακάκη, Θ. Κανταρτζής, Θ. Μπένος, Θ. Σκυλακάκης (2019)‘Ένα Νέο Μοντέλο Συνεργατικότητας Για Τον Πρωτογενή Τοµέα στην Ελλάδα’’ Διανέοσις

Page 10: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

9

©κaranτininisMMXX 9agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

το εδώ που φτάσαμε ;

πηγή: Μ. Σκυλακάκη, Θ. Κανταρτζής, Θ. Μπένος, Θ. Σκυλακάκης (2019)‘Ένα Νέο Μοντέλο Συνεργατικότητας Για Τον Πρωτογενή Τοµέα στην Ελλάδα’’ Διανέοσις

Page 11: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

10

©κaranτininisMMXX 10agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

θεσμοί – θεσμικό πλαίσιο για Συνεταιρισμούς

• Οι νόµοι είναι απλώς ένα µέρος του θεσµικού πλαισίου

• Άλλοι κανόνες και η περιρρέουσα ατµόσφαιρα;• Το κοινωνικό κεφάλαιο• Το πλαίσιο ανταγωνισµού της αγοράς

Page 12: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

11

©κaranτininisMMXX 11agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

έλληνες: υγιείς – αλλά μη ανταγωνιστικοί

• greeks are healthy - but not competitive

Page 13: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

12

©κaranτininisMMXX 12agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

3. προκλήσεις

• ας κοιτάξουµε το µέλον• κλιµατική αλλαγή• νέες πολιτικές• νέος ανταγωνισµός• νέα ζήτηση• αναδιάρθρωση της γης• ποια µοντέλα συνεργατισµού ;

Page 14: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

13

©κaranτininisMMXX 13agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

Page 15: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

14

©κaranτininisMMXX 14agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

danmark

Page 16: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

15

©κaranτininisMMXX 15agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

6η αρχή: συνεργασία μεταξύ συνεταιρισμών

• τραγική η απουσία συλλογικών οργανώσεων• οµοσπονδιών• µετα-συνεταιρισµοί – οµοσπονδιακά σχήµατα

• συνεργασία µεταξύ συνεταιρισµών

Page 17: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

16

©κaranτininisMMXX 16agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

Διεπαγγελματικές Οργανώσεις – Νομοθετικό πλαίσιο

Legislation on IBOs at Member State level and its level of implementation taking into account existence or absence of recognised IBOs

Interbranch Organisations - legal framework

Page 18: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

17

©κaranτininisMMXX 17agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

Αριθμός ΔΟ ανά κράτος-μέλος

Total number of IBOs per Member State

Page 19: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

18

©κaranτininisMMXX 18agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

ΔΟ / κλάδο / κράτος-μέλοςDistribution of IBOs per sector and per MS

18

Page 20: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

19

©κaranτininisMMXX 19agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

διεπαγγελματικές οργανωσεις

Top 5 objectives of IBOs (n=59)

19

Interbranch Organisations

Page 21: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

20

©κaranτininisMMXX 20agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

Εκπαίδευση: η 5η αρχή του συνεργατισμού

• γιατί η εκπαίδευση των µελών είναι υποχρέωση του συνεταιρισµού;

Page 22: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

21

©κaranτininisMMXX 21agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

παραγωγικότητα εργασίας στην γεωργίαht

tps:

//ec

.eur

opa.

eu/a

sset

s/ag

ri/c

ap-c

onte

xt-i

ndic

ator

s/do

cum

ents

/c14

_en.

pdf

Page 23: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

22

©κaranτininisMMXX 22agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

ηλικιακή δομή αρχηγών γεωργών: 35-55 ετών

Page 24: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

23

©κaranτininisMMXX 23agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

γεωργοί που έχουν κάποια εκπαίδευση <5%

Page 25: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

24

©κaranτininisMMXX 24agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

brain drain

Page 26: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

25

©κaranτininisMMXX 25agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

Ο κατήφορος των δαπανών της ΚΑΠ25

Page 27: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

26

©κaranτininisMMXX 26agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

γεωργική συμβουλευτική

δηµόσιαιδιωτική

γεωργοίδηµόσιαΙδιωτική

Page 28: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

27

©κaranτininisMMXX 27agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

ελληνικές εξαγωγές– agriculture just above 1 0%

Page 29: η J νέα γεωργ ία -νέος συνεργατισμ ός · νόμοι 1.Ν. 602/1915 Νόµος Ελ. Βενιζέλου 2.Ν. 921/1979 -ΝΔ 3.Ν.1257/1982 -ΠΑΣΟΚ

28

©κaranτininisMMXX 28agrotica_cοοp_Jessaloniki/31/i/2020

τι είδους συλλογικές δράσεις θέλουμε ;