คู่มือกิจกรรม kaizen - ba.cmu.ac.th manual1.pdf · "การด...

คมอกจกรรม Kaizen

ผลตโดยคณะกรรมการสงเสรมกจกรรมไคเซน คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม

ส�าหรบคณาจารยและบคลากรคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม

"การด�ารงชวตทดจะตองปรบปรงตวตลอดเวลา

การปรบปรงตวจะตองมความเพยรและความอดทนเปนทตง

ถาคนเราไมหมนเพยร ไมมความอดทน กอาจจะทอใจไปโดยงาย

เมอทอใจไปแลว ไมมทางทจะมชวตเจรญรงเรองแนๆ"

พระราชด�ารสของ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช

(พระราชทานแกครและนกเรยน โรงเรยนจตรลดา ๒๗ มนาคม ๒๕๓๓)

เรยบเรยงโดย ผศ.ดร. อดศกด ธรานพฒนาทปรกษา ดร. กอบกจ อสรชววฒนพมพครงท 1กรกฎาคม 2560จ�านวน 150 เลม

พสจนอกษร รชนกร สนทรเมอง ออกแบบรปเลม จฑามาศ สธ

คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม239 ถ. หวยแกว ต. สเทพ อ. เมองเชยงใหมจ. เชยงใหม 50200โทร 0 5394 2116 โทรสาร 0 5389 2201http://www.ba.cmu.ac.th/th/accba-kaizen/**ส�ำหรบเผยแพรในองคกรเทำนน

ไคเซนทกคนทกท

ทกเวลา

ค�ำน�ำ

ไคเซน(Kaizen) เปนการปรบปรงอยางตอเนอง เกยวของกบทกคนในองคกร โดยพนกงานทกคนมสวนรวมและชวยกนด�าเนนการเพอปรบปรงองคกรอยางยงยน คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม เหนความส�าคญของการปรบปรงและพฒนาอยางตอเนอง จงจดใหมกจกรรมขอเสนอแนะไคเซน เพอน�าไปสการปรบปรงงานและคณภาพชวตการท�างานของบคลากรอยางตอเนอง ในทกหนวยงานภายในองคกร โดยมงหวงใหการปรบปรงอยางตอเนองเปนวฒนธรรมทดขององคกร บคลากรของคณะบรหารธรกจ จะท�า ไคเซน ทกคน ทกท ทกเวลา ค มอกจกรรมไคเซนเลมนจดท�าโดยคณะกรรมการสงเสรมกจกรรมไคเซน คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม ส�าหรบใหอาจารยและบคลากรทกคนไดศกษาอางองในการท�าระบบขอเสนอแนะ ไคเซน (Kaizen Suggestion System) โดยไดรวบรวมความรทไดจากการอบรมและประสบการณ น�ามาสรปใหสามารถศกษาไดดวยตนเองแบบงาย ๆ

คณะกรรมการสงเสรมกจกรรมไคเซนหวงวา คมอกจกรรมไคเซนเลมน จะเปนประโยชนตอองคกรเพอใหการปรบปรงอยางตอเนองอย กบองคกรของเราอยางยงยน ตลอดไป

คณะกรรมการสงเสรมกจกรรมไคเซน คณะบรหารธรกจ

มหาวทยาลยเชยงใหม

สำรบญ

• ประวตไคเซน

• วตถประสงคและเปาหมาย

• นยามไคเซน

• เหตผลทตองท�าไคเซน

• โครงสรางคณะกรรมการไคเซน

• เคลดลบไคเซน

• ขนตอนการท�าไคเซน

• ประเภทของปญหา

• ระบบขอเสนอแนะ

• ขอบขายของขอเสนอแนะ

• แนวคดทไมสามารถลงทะเบยนขอเสนอแนะ

• ตวอยางขอเสนอแนะทรบพจารณา

• ตวอยางขอเสนอแนะไคเซน

• วธการเขยนขอเสนอแนะ

• เกณฑการใหคะแนน

• หนาทของหวหนางานตอกจกรรมไคเซน

8

9

10

11

14

15

16

17

19

23

24

25

26

29

32

35

คมอกจกรรม Kaizen6

“ไมเปนไรหรอกแคหนวยงานเดยว”“ยาก”“เบอ”“เหนอย”“ไรสาระ ไมมอะไรจะท�าแลวเหรอ”“หนวยงานนน… ยงไมเหนสงขอเสนอแนะเลย”“งานประจ�ากเยอะอยแลว”“ไมใชหนาทฉน”“ไมเปนไร”“หวหนางานยงไมท�าเลย”“สงไปกไมไดรางวลหรอก”

ถาเราเพกเฉยไมท�าไคเซน

อนาคตตอไปจะเปนอยางไร!

คมอกจกรรม Kaizen 7


ประวตไคเซน

ไคเซนคอปรชญาทางธรกจของชาวญปนในการปรบปรงอยางตอเนองเกยวกบการปฏบตงานและประสทธภาพของบคคล องคกรตาง ๆ ในประเทศญปนไดน�าแนวคดของไคเซนมาใชในการพฒนาและปรบปรงงาน ท�าใหประเทศทเคยแพสงครามกลบมาฟ นฟขนมาอย ในระดบ แนวหนาของโลกได ไคเซน เปนภาษาญปนทมความหมายถงการปรบปรงอยางตอเนองตลอดไป มาจากค�าวา ไค (Kai) คอการเปลยนแปลง และ เซน (Zen) หมายถงด

นโยบำยไคเซน

กจกรรม Kaizen Suggestion เปนกจกรรมทมงสงเสรมใหบคลากรทกระดบ ไดเขามามสวนรวมในการบรหารพฒนาองคกรอยางตอเนอง เพอเปดโอกาสใหบคลากรไดน�าเสนอปญหาพรอมแนวทางในการปรบปรงพฒนา โดยขอเสนอแนะจะตองเปนขอเสนอทเปนประโยชนตอการพฒนาองคกรทงในสวนยอยและสวนรวม



วตถประสงค ระบบขอเสนอแนะเปนกจกรรมทสนบสนนใหบคคลากรทปฏบตงานไดแสดงความคดรเรมสรางสรรค โดยเนนทพนกงานในองคกร เพราะเชอวาผทปฏบตงานยอมรปญหาตาง ๆ ไดดกวาบคคลภายนอก ระบบขอเสนอแนะ จงมวตถประสงคเพอ 1. เพอสงเสรมใหพนกงานมจตส�านกในเรองของการท�างานและแสดงความคดรเรมสรางสรรคในการพฒนาองคกร 2. เพอกอใหเกดขวญและก�าลงใจและความพงพอใจในการปฏบตงาน โดยใชพนกงานฝายตาง ๆ มสวนรวมในการปรบปรงงาน 3. เพอยกระดบงานและวธการท�างานแบบใหม อนกอใหเกดคณภาพในงาน 4. เพอเสรมสรางใหองคกรไดมการพฒนาและปรบปรงไดอยางตอเนองและอยางเปนระบบ

เปำหมำยป2560

• จ�านวนขอเสนอแนะ (Kaizen Suggestion) ไมนอยกวา 60 ขอเสนอแนะ/รอบกจกรรม (โดย บคลากรของ ภาควชา ส�านกงานเลขานการ หนวยงาน ศนย โครงการ สามารถสงขอเสนอแนะไดมากกวา 1 โครงการ)



นยามไคเซน

ของคณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม

“ไคเซน (Kaizen)”ของ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม หมายถง การปรบปรง อย างต อ เน อง (Cont inuous Improvement) โดยใชระบบกจกรรมขอเสนอแนะ เพอน�าองคกรไปสสงทดกวาเดม (Change for Better) การปรบปรงอยางตอเนอง เปนหนาทของทกคน ทจะตองท�าทกกระบวนการท�างาน และจะตองปรบปรงตลอดเวลา (ทกคน ทกท ทกเวลา)

Kaizenคออะไร

• Kaizen (ไคเซน) หมายถง การปรบปรงอยางตอเนอง ในเรองทเกยวของกบทกคน • การปรบปรง (Improvement) เปนหนาทของทกคน (Every Level) เปนแนวคดทมงเกยวกบกระบวนการท�างาน (Every Process) และจะปรบปรงตลอดเวลา (Every Time) • ชาวญปนมค�ากลาวทวา “ไมมสกวนเดยวทจะผานไป โดยไมมการปรบปรงสวนใดในองคกร”

เหตผลทตองท�ำตองท�ำไคเซน

เพราะโลกเปลยนแปลง คแขงพฒนา ลกคาตองการ ท�างานลาชา พฒนาทกษะและคณภาพชวต o โลกเขาสยคเทคโนโลยดจทล หากยงท�างานแบบเดม ๆ โดยไมปรบปรง จะแขงขนสคแขงไมได o เพอพฒนาองคกรใหทดเทยมกบคแขง ไคเซนเปนเครองมอหนงทจะชวยตอบโจทย Innovation, Impact, Engagement ตามมาตรฐานประกนคณภาพระดบนานาชาต AACSB o เพอใหเปนไปตามระบบประกนคณภาพการศกษาระดบนานาชาต ABEST21 ทคณะจะตองแสดงใหเหนถงการปรบปรงการด�าเนนงานอยางตอเนอง o นกศกษาและผรบบรการตองการกระบวนการท�างานทมคณภาพ และรวดเรว o เพอพฒนาทกษะในการปรบปรงงาน และพฒนาคณภาพชวตในการท�างานของพนกงาน



ประโยชนของกำรท�ำไคเซน

• สนบสนนใหเกด “การใชความคด” ไมใช “การตรากตร�าท�างาน” • มงทจะลดเลกภาระทไมจ�าเปน หรอเปลยนไปใชวธอนทเหมาะสมกวา • ท�าเพอความสะดวกสะบายในการท�างานของตนเอง

ไคเซนชวยใหเราท�างาน … • นอยลง สะดวกสะบายมากขน • งายขน ไมล�าบากเหมอนกอน • ผดพลาดนอยลง ไมหงดหงดเหมอนกอน • ปลอดภยยงขน ไมมความเสยงภยใด ๆ • มประสทธภาพและประสทธผล รสกภมใจในคณคาของตนเอง

เราท�าไคเซนเพอใคร

สดทาย งานทตนเองท�านนกคองานทท�าใหกบองคกร



โครงสรำงคณะกรรมกำรไคเซน• คณะกรรมการไคเซน ของคณะบรหารธรกจ ม 2 ชด คณะกรรมการด�าเนนงานและตดสนรางวล หนาทและความรบผดชอบ • ก�าหนดขอบขายของขอเสนอแนะ • ลงทะเบยนขอเสนอแนะ • ประเมนขอเสนอแนะและก�าหนดหลกเกณฑการจายรางวล • ประเมนผลของระบบขอเสนอแนะ คณะกรรมการสงเสรมกจกรรมและประสานงานหนาทและความรบผดชอบ • วางแผนการสงเสรมไคเซน • จดท�าสอประชาสมพนธไคเซน • จดกจกรรมประชาสมพนธไคเซน • จงใจและกระตนใหบคลากรรวมเขยนขอเสนอแนะไคเซน


เคลบลบไคเซน • ไคเซนถอเปนวฒนธรรมองคกรอยางหนง ทจะตองท�าอยางตอเนองและสม�าเสมอ • ไคเซนเปนสงทเราทกคนท�าอยในชวตประจ�าวนอยแลว เพยงแตเปนการน�าสงทเคยปฏบตมาด�าเนนการอยางจรงจงและมหลกการมากขน • ไคเซนจะตองท�าใหการท�างานงายขนและมตนทนลดลง หากท�าแลวกอใหเกดความยงยาก จะไมถอวาเปนไคเซน • ไคเซนจะเนนคนทคนเคยกบงาน และท�าเพอตวเอง (กอน) • ไคเซนเปนสงทใคร ๆ กท�าได

ไคเซน

ควำมแตกตำงระหวำง

QCCVS

• ไคเซนท�าไดคนเดยว แต QCC ตองม 3-10 คน • ไคเซนท�าไดในระยะเวลาสน แต QCC มระยะเวลานานกวา • ไคเซนเนนการแกไขทมแนวทางแกไขอยแลว แต QCC เนนการแกไขปญหาทยงไมรสาเหต ไมรแนวทางแกไข


ขนตอนกำรท�ำไคเซน 1. คนหาจดทเปนปญหาโดยการสงเกต 2. ส�ารวจสภาพสถานการณจรงของปญหาในปจจบน 3. คดคนหาความคดตาง ๆ ใหมากทสดในการแกปญหา 4. คดเลอกแนวคดแลวสรางวธการทเปนรปธรรม 5. ปฏบตตามวธการทไดเสนอแนะไว และตดตามตรวจสอบ การปรบปรง 6. แสดงผลทไดจากการปรบปรง หรอผลทไดรบจากการปฏบต จรง

จดเรมตนในกำรปรบปรงมำจำกปญหำ

• ปญหา คอ สถานการณหนง ๆ ทเขามา แลวเราอดอด ไมสบายใจ ไมชอบ

• เราเรยนรสาเหตของปญหา เพอปรบปรง แกไขสถานการณใหรสกเบาสบาย แลวสถานการณนนกผานไป

• ไคเซน มไวเพอแกสถานการณหนง ๆ ทเราไมชอบ


Big Q : QCDSMPEE o คณภาพ (Quality) o ตนทน (Cost) o การสงมอบ (Delivery) o ความปลอดภย (Safety) o ขวญก�าลงใจ (Moral) o ผลตภาพ (Productivity) o สงแวดลอม (Environment) o จรยธรรม (Ethic)

ประเภทของปญหำ


ตวอยำงกจกรรมทปรบปรงไดดวยไคเซน• การปรบปรงความปลอดภย สรางสภาพแวดลอมทด• การปรบปรงเครองจกร อปกรณ เครองมอตาง ๆ • การปรบปรงวธการท�างาน ขนตอนการท�างาน• การปรบปรงการเคลอนยายวสด เอกสารตาง ๆ• การปรบปรงบรการตอนกศกษา หรอบรการลกคาภายใน• การประหยดพลงงาน วสด เครองใชส�านกงาน• การปรบปรงรปแบบของเอกสาร• การปรบปรงการสอสาร การประสานงาน• การปรบปรงเพอลดความเสยง หรอความผดพลาดของงาน • การคดคนบรการรปแบบใหม ๆ กระบวนการท�างานใหม ๆ

เรองเลกๆกเปนปญหำแตถำปรบปรงไดกเปนไคเซนแลว• ท�าอยางไรจะลดขอผดพลาดในการบนทกบญช• ท�าอยางไรจะสงจดหมายอยางมประสทธภาพทสด• ท�าอยางไรจงจะจดจ�าชอนกศกษาได• ท�าอยางไรทจะประหยดเครองเขยน• ท�าอยางไรจงจะลดการท�างานลวงเวลา• ท�าอยางไรจงจะท�างานใหงายกวาน• ท�าอยางไรงานนจงจะไมนาเบอ / ไมผดพลาด• ท�าอยางไรพนหองจงไมสกปรก• ท�าอยางไรจงจะสรางบรรยากาศทดในการท�างาน • ฯลฯ


• เปนระบบทรวบรวมความคด หรอ ขอเสนอแนะจ�านวนมากของพนกงานทกระดบ มาปรบปรงและพฒนาองคกรในทกดานอยางตอเนอง • เปนระบบทสนบสนนและเปดโอกาสใหผปฏบตงานในองคกรไดแสดงความคดรเรมสรางสรรค เพราะเชอวาผปฏบตงานยอมรปญหาตาง ๆ ไดดกวาบคคลภายนอก • บคลากรเปนผคนหาปญหา เขยนขอเสนอแนะวธการแกไขปรบปรง เสนอใหฝายบรหารทรบผดชอบ • ขอเสนอแนะจะตองมประโยชนตอการปรบปรงคณภาพ ทงตอสวนยอยและสวนรวมขององคกร • พนกงานจะไดรบรางวลตอบแทนทกขอเสนอแนะทเปนประโยชนตอองคกร

ระบบขอเสนอแนะ(SuggestionSystem:SS)

ขอดของระบบขอเสนอแนะ • สงเสรมใหพนกงานมความคดรเรมสรางสรรคในการท�างาน • กอใหเกดขวญและก�าลงใจและความพงพอใจในการท�างาน • ยกระดบงานและวธท�างาน ท�าใหเกดคณภาพในงาน • องคกรไดมการพฒนาและปรบปรงอยางตอเนองและอยางเปนระบบ

จดเรมตนของกำรท�ำไคเซน คอ การเปลยนความเชอและทศนคต และสรางแนวคดในการปรบปรงงาน

ควำมเชอดำนลบ(LimitingBeliefs) • คอ พนธนาการทางความคด เกดจากแตละเหตการณรวมเขามาเปนประสบการณของบคคลนน ซงจะสงผลตอพฤตกรรม และ ขดขวางการกาวไปขางหนาดวยความเขมแขงและมพลง • เชน ความเชอวา “ตวเองไมดพอ ท�าอะไรกไมส�าเรจ” • ความเชอวา “ท�าดไป กไมมใครเหน” • ความเชอวา “งานเดมออกแบบไวดอยแลว ไมมอะไรจะตองปรบปรง” เปนตน เรามความเชออะไร ทไมเปนประโยชนกบเรา หรอจ�ากดตวเราไว?



ควำมเชอดำนบวก • ความเชอดานบวก จะผลกดนใหเรากาวไปขางหนา • ตวอยางความเชอ ดานบวก เชน “เชอในความกาวหนาและความสามารถของมนษย” • เชอวา “คนเราสามารถพฒนาได” • เชอวา “ท�าด ยอมไดด ท�าชว ยอมไดชว” • เชอวา “เราสามารถท�าวนนใหดกวาเมอวานน และพรงนจะตองดกวาวนน”

ตวอยำงของกำรปรบเปลยนทศนคต/แนวคด • เดม : ปญหา กรอคนอนมาแก • ใหม : ปญหา กแคสถานการณหนง ซงแตกตางจากทคาดหวงไว เปนผลใหอารมณขนมว เมอแกไขแลว กจะผานไป และท�าใหเราเบาสบาย


อยายดตดกบความคดเดม ๆ ใหลอง…

• เลก สงทเปนความสญเปลา ทระบไมไดวา “ท�าไปแลวไดอะไร” • ลด คน เวลา รปแบบ ขอยกเวน • เปลยน วธการท�างาน เปลยนปจจยน�าเขา เปลยนจากสงเดม

"ไอเดยด แตไมมงบประมาณ" "ไอเดยด แตมปญหาทางเทคนค" "ไอเดยด แตไมมบคลากร"

ไอเดยทไมสามารถน�าไปปฏบตไดคอไอเดยทไมด

แนวคดเลก-ลด-เปลยนเพอกำรปรบปรงงำน

ไอเดยทดตองน�ำมำปฏบตได

ระบบขอเสนอแนะแบบไคเซน(KaizenSuggestionSystem)

• ขอเสนอแนะ คอ บตรแหงความสข มทกขใหเขยน • ใครทกข คนนนเขยน • แกทกขดวยตวเราเอง• ถาอยากมความสข ใหแกไข • กาวขามความเชอดานลบ ไปสความเชอดานบวก ทงตอตนเองและตอ ผอน (+,+)

ขอบขำยของขอเสนอแนะ • การปรบปรงงาน การลดขนตอน และการลดความยงยากของพนกงาน • การประหยดพลงงาน วสด และทรพยากร • การปรบปรงอนามยและสภาพแวดลอมการท�างาน • การปรบปรงอปกรณและขนตอนการท�างาน • การปรบปรงคณภาพการบรการ • แนวความคดเกยวกบสนคาหรอบรการใหม • การบรการลกคาและความสมพนธของลกคา • ความเสยงและความปลอดภย

ขอเสนอแนะจะตองไมขดตอนโยบายขององคกร



• เปนเรองทเกยวของกบนโยบาย ระเบยบ สทธในการจดการ • เปนเรองทเขยนต�าหนบคคลอนเปนการสวนตว ไมเกยวของกบงาน • เปนขอเสนอแนะทเปนเพยงความคด ไมมการชแจงแนวทางปฏบต หรอไมสามารถน�าไปปฏบตไดจรง • เปนขอเสนอแนะทเสนอซอเครองจกรใหมรวมถงการกอสรางอาหารใหมและเพมจ�านวนคน ยกเวนมเหตผลอนสมควร • เปนกจกรรมทตองเกยวของกบบคคลหรอหนวยงานภายนอก • เปนสงทหนวยงานก�าลงด�าเนนการ หรอด�าเนนการเสรจสนไปแลว • เปนกจกรรมทมผเคยเสนอ และไดด�าเนนการไปแลว (ยกเวนแตมจดเพมเตมทดกวาเดม) • เปนแนวคดทสมควรตองปฏบตอยแลว อาท การแกไขสงทช�ารดหรอเสยหาย • เปนกจกรรมทตองใชระยะเวลานานจงจะเหนผลไดชด • เปนแนวคดทเคยเสนอมาและไมไดรบการพจารณาเพอปฏบต

แนวคดทไมสำมำรถลงทะเบยนขอเสนอแนะ


ตวอยำงขอเสนอแนะทรบพจำรณำ

ขอเสนอแนะเพอลดเวลาการปฏบตงานของพนกงาน ขอเสนอแนะเพอ

ปรบปรงวธการปฏบตงานของพนกงาน

ขอเสนอแนะเกยวกบการประหยดก�าลงคน

วสด และคาใชจายตาง ๆ ภายในองคกร

ขอเสนอแนะเพอการปรบปรงการใชงานอปกรณตาง ๆ

ขอเสนอแนะเกยวกบการปรบปรงสภาพการท�างานดานความ

ปลอดภย และสงแวดลอม

ขอเสนอแนะเกยวกบการปรบปรงคณภาพของการใหบรการ

ขอเสนอแนะอน ๆ ทเปนประโยชนในการปฏบตงานขององคกร

ขอเสนอแนะในการลดขนตอนการปฏบตงาน


ตวอยำงขอเสนอแนะไคเซน

Vol.4 No.43 April 2010 59

ตารางท 1

ปญหา (กอนไคเซน) => มมมอง รายละเอยดไคเซน => ลงมอแลว (หลงไคเซน)

ดำเนนการ แลว

ยงไมได ดำเนนการ แลว

รายละเอยดไคเซน => ความคด

ในใบลาหยดประจำปมรหสประจำตวพนกงานเขยนอย แตในใบลาหยดชดเชยไมม ทำใหเวลาบนทกวนลาหยดประจำปใน Excel ตองตรวจสอบรหสประจำตวพนกงานทกครง

สรางพนทสำหรบกรอกรหสประจำตวพนกงานในใบลาหยดชดเชยดวย

มรหสประจำตวพนกงานในใบลาหยดชดเชยแลว ทำใหไมเสยเวลาตรวจสอบอก

เรอง (หวขอไคเซน) ประเภทไคเซน

1) สงเสรมประสทธภาพงานธรการ ประสทธภาพในการทำงาน 2) ลดการใชแรงงาน พลงงาน วสด พสด คาใชจาย เปนตน 3) ไคเซนเครองจกร เครองอำนวยความสะดวก อปกรณ เปนตน 4) ไคเซนการรกษาความปลอดภย การบำรงรกษา เปนตน 5) เพมผลตภาพและลดตนทนการผลต 6) ไคเซนความปลอดภย ชวอนามย สภาพแวดลอมในททำงาน 7) ใชสนคาตำกวามาตรฐาน สนคาเสย ซำ 8) ปองกนการทำงานผดพลาด 9) สนบสนนการขาย พฒนาบรการ 10) เพมระเบยบวนย เพมกำลงใจ 11) อน ๆ (....................)

หมายเลขประเภท ไคเซนใบลาหยดชดเชย

ประสทธผลแบบรปธรรม แบบนามธรรม

เขยนอธบายใหเขาใจงายดวยภาพเทาททำได

ในการทำงานและในททำงานของตนเอง KAIZEN รายงาน (ดำเนนการแลว) ✓

✓

✓

คำปรกษา (ยงไมไดดำเนนการ)

ยงยาก = เสยแรงและเวลา

ผลเปนตวเงน (จำนวนเงน) การพฒนาความสามารถ การพฒนาบคลากร (เงนสนบสนน)

มประโยชน

ดำเนนการจรง

คำแนะนำ การชวยเหลอ (OJT โดยหวหนางาน)

คำแนะนำ คำชแนะ (OJT โดยหวหนางาน)

● ไดรบ 500 เยน ซงมผผลกดนเปนคนตดสนเนอหาไคเซนและผเขยนไคเซน ● ไคเซนทมคะแนนมากวา 41 คะแนน จะใชเกณฑประเมนของตารางท 2 ตดสนวาจะไดรบ 1,000เยน หรอไดเขารอบถดไป

ความคด

มมมอง - - -

มากกวา 41 คะแนน

100 เยน นอยกวา 16 คะแนน

300 เยน 16 – 25 คะแนน

500 เยน 26 – 40 คะแนน

1,000 เยน หรอ ไดเขารอบถดไป

● เงนสนบสนนรายงานของกลม คอ จำนวนเงน x จำนวนคนในกลม แตสมาชกในกลมตองไมเกน 8 คน

300 เยน 16 – 25 คะแนน

500 เยน 26 – 40 คะแนน

มประโยชนด มประโยชนดมาก

สงตอบแทน (รางวลดเดน รางวลพเศษ) คำแนะนำ คำตอบ ขอคดเหน เสนอใหเขารอบถดไป

ระยะเวลาทลดลง ........................พนเยน/ป .........................ชวโมง/ป

คณโอคาดะ ผผลกดนของสงกด

(ประสทธผลจรง ประสทธผลทคาดหวง)

ทำไวลวงหนา

ทำใหตายตว

ใชกลยทธ ทำไวลวงหนา ทำใหตายตว กบ สงทตองทำบอย ๆเปนไคเซนทดมากครบ

หวงวาจะมไคเซนทใชกลยทธออกมาอกนะครบ

ทำใหการจดการงานธรการงายดวยการทำใหตายตว



Creative & Idea 60 Creative & Idea 60

　





เมาสททกคนใชเปนแบบใหมซงมแสงสแดงลอดออกมา รสกหงดหงดทตองกระพรบตาบอย ๆ ซงมผลใหทำงานยากเลกนอย

ตดซองจดหมายทใชแลว (สนำตาล) แลวใช กาวสองหนาตดบน

ทรองเมาส ใช ซองจดหมายทใชแลว

ไมมคาใชจาย!

แสงสแดงไมลอดออกมา ประสทธภาพในการทำงานเพมขน!! ไมรสกหงดหงด! ไคเซน!! ทกคนพอใจมาก!!



หมายเลขประเภท ทำใหไมตองกระพรบตาบอย ๆ ไมกระสบกระสาย ประสทธภาพในการทำงานเพมขน!!

เพมประสทธภาพทางธรการและประสทธภาพในการทำงาน ปองกนการทำงานพลาด




✓

✓


วบวาบ

วบวาบ

วบวาบ

ประยกตใช

เปลยนสทรองเมาส







ความคด




300 เยน 16 – 25 คะแนน

500 เยน 26 – 40 คะแนน



300 เยน 16 – 25 คะแนน

500 เยน 26 – 40 คะแนน




ไคเซนสภาพแวดลอมทมผลตอสขภาพของพนกงาน

คณฮโรช ผผลกดนของสงกด


คดวาเพมประสทธภาพในการทำงานได ขอบคณสำหรบไคเซนครบ

รายละเอยดไคเซน =>ความคด

ทำใหไมกระสบกระสายดวยการเปลยนส



Vol.4 No.43 April 2010 61

　





รายละเอยดไคเซน =>ความคด

ตอนตดตอเรองการกรอกใบสมครใชวธบอกดวยปากเปลา ทำใหตองบอกวธกรอกทางโทรศพทบอย ๆ

ทำตวอยางวธกรอกลงในสำเนาใบสมคร กอนแจกจาย

ทำไวลวงหนา ทำใหเขาใจ ทำเปนตวอยาง

เขาใจวธกรอกไดงายขนกวาเมอกอน ลดการสอบถามได



หมายเลขประเภท ตวอยางการกรอกใบสมคร

สงเสรมประสทธภาพทางธรการและประสทธภาพในการทำงาน




✓

✓


สรปคอตองอธบายซำ ๆ บอย ๆ ยงยากไมมประสทธภาพ ตดตอสอบถามลำบาก







ความคด




300 เยน 16 – 25 คะแนน

500 เยน 26 – 40 คะแนน



300 เยน 16 – 25 คะแนน

500 เยน 26 – 40 คะแนน




ผผลกดนของสงกด


การแจงขาวสารอยางชดเจนแกลกคา ถอเปนกลยทธทดครบ

*เอกสารบางสวนดดแปลงจากกองบรรณาธการ

ทำใหเขาใจงายดวยตวอยางสนคา


วธกำรเขยนขอเสนอแนะใหใชแบบฟอรมแจงขอเสนอแนะตามทคณะกรรมการก�าหนด ซงในแบบฟอรมจะประกอบดวยหวขอทจ�าเปนตอการประเมนดงน • ปญหาทพบ / สภาพกอนการปรบปรง • รายละเอยดการปรบปรงพฒนา (หรอ “สาระของการปรบปรง”) • ประโยชนทไดรบ

วธเขยนปญหำและสภำพกอนกำรปรบปรง 1. จะตองเปนปญหาเกยวกบงาน ไมใชปญหาสวนตว 2. อธบายปญหาใหชดเจน 2.1 ใชรปชวย 2.2 ใชตวเลข (เชน เวลาทสญเสย เวลาทรอคอย จ�านวนครงของการไมไดตามแผน รอยละความพงพอใจทต�ากวาเกณฑ) 3. ระบสาเหตทแทจรงของปญหา


วธเขยนรำยละเอยดกำรปรบปรง/พฒนำ

1) ระบวธแกปญหาอยางเปนรปธรรม o ตวอยางทไมเหมาะสม “ทางเดนแคบ - ท�าใหกวางขน” o ตวอยางทเปนรปธรรมยงขน “ทางเดนแคบ - ท�าใหกวางขนโดยการจดผงทางเดน จดวางสงของตาง ๆ ใหเปนระเบยบ และท�าปายบอกทาง

2) เปรยบเทยบก อนและหลงการปรบปรง : แสดงให เข า ใจได ง ายทสดว า ได ปรบปรงทใด อยางไรบาง นยมเขยนภาพแสดงการเปรยบเทยบระหวางกอนและหลงการปรบปรง3) กระบวนการด�าเนนการปรบปรง : สรปว าป รบปรงอะ ไร อย าง ไร กอใหเกดประสทธผลเชนไร ควรแสดงดวยภาพ


วธเขยนประโยชนทไดรบ

การบาดเจบจากการท�างานลดลง(พนกงานขาดงานจากอบตเหตลดลง)

ไมไดยนเสยงบนจากนกศกษาอกเลย(ขอรองเรยนเปนศนย)

การบรการดขนไมตองใหลกคาคอยอก(ลดเวลารอคอย)

ระบประสทธผลในหลาย ๆ ดาน ทงทเปนรปธรรมและนามธรรม

ปลอดภยขน ไมเกดการตกหลนอก(จ�านวนอบตเหตลดลง)



ชองทำงกำรรบขอเสนอแนะ

คณกงกาญจน แสงอาทตย เลขานการคณบด คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม

กำรสงเสรมขอเสนอแนะ

• มการจดตงคณะกรรมการสงเสรมกจกรรมไคเซน เพอใหความร และขาวสารเกยวกบระบบขอเสนอแนะผานสอตาง ๆ ขององคกร • หวหนางานมบทบาทส�าคญมากทจะท�าใหผ ใตบงคบบญชาของตน เกดความสนใจและสงขอเสนอแนะการปรบปรง • การสงเสรมในระยะแรกจะเนนปรมาณส�าคญกวาคณภาพ


หนำทของหวหนำงำนตอกจกรรมไคเซน

• เปนผน�าในการด�าเนนกจกรรมไคเซน • ก�าหนดใหมการประชมสมาชกโดยสม�าเสมอ อยางนอยเดอนละ 1 ครง • ใหค�าแนะน�าในการเขยนขอเสนอแนะของสมาชก • กระตน สงเสรม ใหสมาชกรวมกนเขยนขอเสนอแนะสงอยางตอเนอง • ตดตาม ดแล ใหสมาชกด�าเนนการปรบปรง • ตองเปนตวอยางทดในการด�าเนนกจกรรมไคเซน

ตนไมของหวหนำงำน

• เปนเทคนคหนงทชวยเสรมสรางบรรยากาศและสงเสรมการสงขอเสนอแนะ ทก ๆ ขอเสนอแนะทสงใหแกคณะกรรมการ จะไดรบใบไมเพอน�าไปตดทตนไมของหวหนางาน (และหวหนาภาควชา) หนวยงานใดสงขอเสนอแนะมาก ตนไมแหงความสขกจะเบงบานออกใบสวยงาม


กำรประเมนผลระบบขอเสนอแนะ

คณะกรรมการด�าเนนงานและพจารณาขอเสนอแนะ จะวดผลจาก • จ�านวนขอเสนอแนะทไดรบเฉลยตอคนตอป • สดสวนประเภทของเนอหาของขอเสนอแนะ เพอน�าไปสงเสรมการเสนอขอเสนอแนะในประเภททไมไดรบความสนใจ • รอยละของขอเสนอแนะทน�าไปปฏบตไดจรง • แนวโนมการเพมขนของจ�านวนขอเสนอแนะ • ผลประโยชนทคาดวาองคกรจะไดรบ ฯลฯ



Kaizen Awareness

4 อยา 1 ยอม เพอการเพมผลผลต

1. อยาเปนคนดอ2. อยาเปนกบอยในกะลา3. อยาเปนน�าชาลนถวย4. อยาเจบปวยแลวไมยอมรกษา

ยอมรบการเปลยนแปลงและปรบปรงอยางตอเนองเพอการเพมผลผลตและคณภาพชวตในการท�างาน


ไคเซน..

..เปลยน

แลว...ด


บรรณำนกรม

กอบกจ อสรชววฒน. (2560). กจกรรม Kaizen Suggestion. ใน เอกสารประกอบ การสมมนา เรอง การพฒนาองคกรอยางตอเนองดวย Kaizen และการตรวจ ตดตามภายใน (Internal Audit) (6 กรกฎาคม). เชยงใหม: คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเชยงใหม.ไคเซนในธรกจบรการ. (2555). แปลจาก Zukai Yoku wakaru Hiseizogyo mo Toyota Seisan Hoshiki. แปลโดย ประยร เชยววฒนา. กรงเทพฯ: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน).ณรงเวทย วจนพานช. (2541). การทดลองน�ากจกรรมขอเสนอแนะมาใชในองคกร : ศกษาเฉพาะกรณฝายขายสาย 3 บรษทพนาเฮาส จ�ากด. (วทยานพนธมหาบณฑต คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร).โตโย, โตโยซาวา. (ม.ป.ป.). กจกรรมขอเสนอแนะเพอการปรบปรงจดบกพรองและยกระดบ คณภาพงาน. แปลโดย ลดดาวล มงมงคลรตน. กรงเทพฯ: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน).เธยรชย พนธคง. (2557). ไคเซน (Kaizen) ทกคนท�าได ท�างาย ท�าเลย. สงขลา: มหาวทยาลยหาดใหญ.นภสสวงศ โอสถศลป และวรโชค ไชยวงศ. (2547). เอกสารประกอบการอบรมเชงปฏบต การเทคนคการวเคราะหงานและปรบปรงกระบวนงานกบ Kaizen Suggestions ส�าหรบเจาหนาท และบคลากรผปฏบตการหนวยงานภายใน จฬาลงกรณมหาวทยาลย (30-31 กรกฎาคม). กรงเทพฯ: หนวยวจย และบรการวศวกรรมคณภาพ ภาควชาวศวรรมอสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ยาสฮโกะ, โยชอารา. (2555). เพมประสทธภาพการท�างานดวยไคเซน (พมพครงท 9). แปลจาก SHIGOTO GA DONDON UMAKU IKU “KAIZEN” NO KYOKASHO. แปลและเรยบเรยงโดย สลภส เครอกาญจนา. กรงเทพฯ: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน).


บรรณำนกรม

สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. (2558). บทบาทคณะท�างานกจกรรม Kaizen Suggestion / SGA จากการเรมตนสความส�าเรจอยางยงยน. ใน เอกสารประกอบการสมมนา Technology Promotion Association (Thailand-Japan) (6 กรกฎาคม). กรงเทพฯ: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน).สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. (ม.ป.ป.). ไคเซนเพอการปรบปรงงาน. กรงเทพฯ: สถาบน เพมผลผลตแหงชาต.สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน). (2544). เอกสารสมมนา เรองกจกรรม ขอเสนอแนะ (ไคเซน) เพอการพฒนาอยางตอเนองสความเปนเลศ (31 มกราคม - 1 กมภาพนธ). กรงเทพฯ: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน).สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน). (2553). Welcome ตวอยางไคเซน บรษทโอกนาวากาซ จ�ากด. Creative & idea Kaizen, 4(43), 58-61.


• เปลยนมมมอง (Point of )

• เปลยนวธคด

• เปลยนวธการท�างาน (Way of Working)

Changes

Betterfor

View

คู่มือกิจกรรม kaizen - ba.cmu.ac.th manual1.pdf · "การด...

Documents