. Ki!Zh g!l'i : PGS. TS. Nguy~n H6ng San

~ ASEANtrong cacvong x06y chien IUQC

~ Kinh te Trung Quocsau khi gia nhQpWTO

~ Van de va giai phapphat tri~n Vi~t Namhi~n nay

~ Thach thuc cuaVong dam phonDohadoi voi cacnuocdang phOt tri~n

Thong 11 - 2005

iSSN 0868-2984

VIEN KHOA HOC xA HOI VIET NAMVI:e:N.KINH TE &. CHINH"T~ .THE GIOI

3

79

76

75

45

70

42

59

30

22

13

Trang

M11 (115)tluUr.g. 11 - 2005

NAM THU' M1101 BAYg'q.p. Jti I'd 1 tluUr.g. 1 ~

MUCLUC. .

. " '~KINHN<;Hl~MNUOCNOOA!"";' "." ," .. Y,''"',;'~,"r:'-"'.,',: ,_.~, i.....i.! '.;;';';;,io~',

'-',' .

Ngo Thi Trinh: Cae cam ket eila Trung Quae va Dai Loantrang tien trinh gia nh~p WTO.

U Thu Ha: Kinh te Trung Quoc sau khi gia nh~p WTO.. " '. '., ."•.. ~,,:..,:,',:.:":V",.1~, '; ,',':.

>""'.'KINI:IDOANH:QUOC TE_,.':,' ", ".;"-.~~o',~.:l~'.'.:,:,'. '., .~,':-t.. h;;:.~~,:'.~.''.'. " . ~.'"~:';'.1"';" " '?

Doan Van TruOng: Lu~t chong ban pha gia eila My ngaycang toi t~.

..,.,' 'i\. ,~K'~~"~;~'~'~~J';t3;:![ir~~;f;~tE,;fj::~~jVo D~i Luge: MQt so van de va giai ph3.p pbat trien Vi~t Namhi~n nay.

Nguy~n Hong San: H~ thong ngan hang Vi~t Nam: D~cdiem va mQt so dieh VI! C0 ban.

Phan Tien Ngqe: Xuat khau thuy san ella Vi~t Nam - Thl)'ctr~ng va tbaeh thuc.

D~ng Xu an Thanh - U Kim Sa: ASEAN trang cae vbngxo<iychien luqc.

Vo Tri Thanh - Nguy~n Anh To: MQt so van de va tbachthue eila Vbng dam phan Doha doi vai cac nu6c dang phat trien.

'KiNH lETHE Gloi VAKHU vtlc

';...'~ :' !~_;'1.:.':: ':~f{~;F;::,~'<{i:,;~;~:r' .~.'.:';;,.~-.«.- '7£~,':>'i" - ",' ~ .THONGnN VA SINHWAN

".,,'. "(~ .•..~"l •...'.;~,:<~,~i..•.ht~,,~LT••~, •.,.,- ,~~ \1-_~.~~',•.••. ', .

Vo D~i LIJ'IJC: Cuon sach "Chien lranh Viiftl Narn va Kinh le'Mj'cila co Giao sU'Dao Van Hp nh~n Gi<iithU'ang H6 Chi Minh.

Nguy~n Hong Thu: Trung Quoc tang gia d6ng Nhan dan te -Nguyen nhan va tac dQng.

Nguy~n Tran Que: HQi thao quae te "Ti&l l'llng Mekong rnarong: Cae val' eM nghien ClIl! va mgng /zr6i JzqJ lac":

,.

N~.1iKinh teThe gi6i

HQi delng bient~p..

Ph6 t6ng bi~nt~pTS. NGUY£N VAN TAMTS. eHU Due DUNG

T~U'ky to,'"soan"TS.TO TH! THANH TOAI'i

•Trinhbay' '.'~','. ," .. ' ;

. VOTh!Th~~':2~~".. '.- .' 's.:,:':/' --.-"-. Toa'-so~ltf>.'::-i __'.(.~-:f~""":;"'\~j~:/-~~,'

176 Th~ii.i~:E!6nfrDii,HaNOi:,:. TeL 85743io. 8570363" .'.'.' ..' ..': ....85'm~64~ 85712.91:". 85.727.6i!;'.. Fa;iiB574:Jl.6"..'.:)'.;,; '.'''» •.'E-mail: ...tapchiktfg@hn.Vni ••vri.;. 0, ,",_ ~_ :,::'~:~~ •.-.';~r{~.: --:'.:\ .-~~';:).. :,;.'; ".'

Ph6ri!iphaFfj~~h'i<"': '.176Th~;J-ia;!iJ6ngD~,HaNO;:•.

,.i~i:lr57~i15"?326723"~' .'" . :~>::'; :«~.;~"Giay" phep :_x~at\ban',-,So _24,1/GP.:BVHTT'ngayS/Sf2(j01,'.'" , .,.. .•.•... Che ~rl' di~ tlt taiVt€nKirih tl~'.vi! 'Chfnh tii'T1l€i'gi6i/.;,-;:"; :'-';'.~: ~',-.'i>~~:,:' >,.', .In kh4 20'~5':x#28:5'cM:":>' .>~':'.'-,J,-,,- •• '

l~tai N'ha'xuat'ba'f(B~ii:.d6 ;.-..:.'. -, In x~ng\'a'n9PliAi''cll!elj:iii~nf/1!;~605... ,.,:"'. ~;.., .'.

ISSN0868-298,f .'.GI6 b6~:15,OOOd

-LPGS.TSKH. yo D•••HUQC ..2;PGS:TS, llO DOC £l!NH .'3: PGS: 15. L~B(iUN H ..4. PGS, 15.L~\tAN SANG5. PGS. 15. NGUYENXU~N THANG .6. TS. TO THI THANH.TOAN'.

• • " • ';.<>" -:,:, '.' :.-.,' I :.

. 1. PGS. TS. LUU NGQCTR!l'iH\ :.

" ";'".- ",';:'

'n,ng biim t~pPGS. TS. LE BQ LiNH

Bang 1: T6ng lili san/GOP clia h~ thong ngiln hilngVi~lNams;ovoi cac n~oc lfon'g khu "I!C(%J

H~thong ngon hang Vi~tNom:Doc mim va mot s6dich vu co ban• •••

1-

PGS. TS. NGUYEN HONG SON"

I. NHUNG DAe DIEM eo BAN ellA HeTHONG NGAN HANG VieT NAM

H~ th6ng ngan hang Vi~t Nam la mQth~ th6ng ngan hang 2 effp bao g6m Nganhang Nha nuoe (Ngan hang Trung udng)va cae t6 ehue tin dVng voi nhi~u hinhthue sd huu va kinh doanh khae nhau: 5ngan hang thudng m,,"inha nude, 37 nganhang thudng mll-i e6 phiin, 4 ngan hanglien doanh, 27 chi nhanh ngan hang nudengoai, 1 quy tin dVng nhan dan Trungudng voi 24 chi nhanh, 897 quy tin dVng

cd sd, 5 eong ty Uti ehinh va 8 eong ty ehothue tai ehinh (SBV, 2003).

Tuy da dll-ng vEt hinh thue Sd huu vakinh doanh nhung h~ th6ng ngan hangVi~t Nam hi~n dang n&m trong tinh trll-ngkem phat tri~n.

Thlt nhiit, m~e dil.ehie"mWi tren 80"10t6ngtai san ella h~ th6ng tai ehinh nh\tng t6ng taisan ella h~ th6ng ngan hang Vi~t Nam so vmGDP chi tren 70%, thffp hdn nhi~u so vm caenude trong khu vtfe,d~ebi~t la sovmMalaysia,ThaiLan, Indonesiava Trung Quoc(xemBlmg1).

, 2000 2001 20032002VietNam 56,7 64,2 66,6 74,2

Malavsia 182,3 191,8 189,8 1935.

Thai Lan 142 137 147,8 145,8

Indonesia 76,7 78,5 74,0 77,6

Philippines 71,3 67,0 67,8 68,2

SinE!:apore 145,6 167,6 151,4 .TrunE!:Qu6e 155,4 1636 2013 211,1

Ngu6n: Tinh toan til: IMF (2004),International Financial Statistics, July2004.

Thlt hai, cae tieu chi nhu dQ sau tai va Trung Qu6c (xem Bang 2 & 3). Hdn the"ehinh (M2/GDP); tin dVng nQi dia/GDP nua, ty l~ S11 dVng tiEtn m~t trong thanhella Vi~t Nam tuy lien tve gia tang trong toan va mue dQ dola hoa ella Vi~t Namthdi ky 2000-2001 nhung d~u d mue thilp (23% nam 2003) cling Ion hdn nhi~u so voihdn so voi cae nuoe trong khu vve, d~e cae nuoe trong khu vve (tn't Trung Qu6e,bi~t.so voiMalaysia, Thai Lan, lndonexia xem Bang 4).

Nhiing van oe KINH TETHE GIOI S611 (115) 2005 -----------------11,

• 'O'.." .• ,,~ ••. - .- • • ~" ~~.• ,.,< "....,-:' .' • •• w

H$ thong ngan hang Viet Nam ..

M2/GDPelia h~ thong ngan hilng Vi~tNam so vdi cae nUde trong khu VI/C (%)

Tien m~t/GDPclia h~ thong ngan hilng Vi~tNam so vdi cae nUde trong khu v,!e (%)

Bing2:

Ngu6':':Tfnh toan ti't: IMF (2004),In.ternational Fin.ancial Statistics, July 2004.. :.'

Nguy~n Hong Scm

2000 2001 2002 2003Vi~tNam 44,6 52,1 - 53,0 ._._- __.~_62,4 ___Malaysia 103,5

- 108,4 10l),3_____ 108,7Thai Lan 105,6 103,7 99,2 96,7

-Indonesia 59,1 58,~_ 54,9 59,4Philippines 61,6 58,2 58,7 56,1Singapore 108,4 118,94 115,8 - --Trung Qu6c 152,2 158,6 182,4 191,6Ngu6n: Tinh toan tit: IMF (2004), International Financial Statistics, July 2004.

Bing J: TInd\lng niii dia/GDP elia h~ thong ngan hilng Vi~tNam so vdi cae nUde trong khu v,!e (%)

2000 2001 2002 2003VietNam 35,1 39,7 44,8 52,5Malaysia 148,2 155,5 154,2 152,9Thai Lan 121,3 111,5 116,4 112,8Indonesia 67,4 62,7 59,5 61,8Philippines 62,3 58,0 55,9 55,1Singapore 65,5 80,3 65,8 -Trung Qu6c 132.9 136,8 170,3 178,8Ngu6n: Tinh toan tit: IMF (2004), International Financial Statistics, July 2004.

Bing 4:

2000 2001 2002 2003VietNam 11,8 13,8 13,9 15,0Malaysia 6,5 6,6 6,6 6,7Thai Lan 8,3 8,6 9,1 9,2Indonesia 5,7 5,3 5,0 5,9Philippines 5,7 5,3 5,5 5,5Singapore 7,2 7,8 7,9 -Trung Qu6e 16,4 15,9 16,9 16,9 -

.-~~~~~~~~~~~~~---~ NhiJng van eM KINH TE THE G1el! so 11 (115) 2005

Lo~ihlnhsCIhii'll 56 ht<;1ngV6ndieu I~ TYtn;>ngellatU'ng

TYdong TrieuUSD lo~ihlnhSCI hii'll('!o)

. Ngan hirr'c&.-qu5cdoaPh_. __ 5 12.890 832 77,6-_._-_ ...- _._-----_._-_ .. --'--'--- _ .._-_ .•_-_._-J'l.gan hang]MCP Do t~ __ 23 3.290 2.123 19,8_ .•._--- _._--_ .. •._-_. __ ..__ ..• ---_ .._-_.-

J,!gan himg TMCK.l"!~r'cK~hO!'c_. 12 102 66 .___ .Jl.,.li ___----_ ..._- -----_ ...._-..Q0!'cK!Y..taichinh 5 320 206 2. .- ----_._-- _ ••....__ .•.•.•_- --_._----

TonI! 45 16.602 10.715 100

,-Nguy~n Hong San

Bang 5:

H~ thong ngan hang Vi~tNam...

Vont\f eo ella h~thong ngan himgVi~tNamtheo lo~ihlnh sCIhii'll

Nguon: Hi~p he;,ingan hang Vi~t Nam (2003): Bao cao he;,ithao ve Ie;,trinh he;,inh~p kinh te'quac te' clla nganh ngan hang Vi~t Nam.

Bang 6: Von t\f eo/tilisan eo ella eae ngan hilngthlfdng m~iVi~tNam('!oj

2000 2001 2002Nga!,._hang n0rig nghi~p va pMt tri€n !,:.~ngthO!,:_ ___ 4,7 __ 3,09 __ 4,75 ..._-----

.Ngan_hang ngo:;J.ithuang 1,79 1,39 3,08

f-ligan h.ang dliu tu pha.t tri€n .. .. 2,60 . 1,7!l_ 3,38

J':lKan hang eong thuang 233 1,47 3,00- ..• ____ .1....-_. ____

4 Ngan hang thuang m:;J.i 2,8 1,92 3,57

Ngu6n: De {m cd diu l:;J.icac Ngan hang thudng m').i. Trich l:;J.itit: Ths. Nguy&n Thi HUdng(2003), Cac ngiin hang thztdng m(1.iViqt Nam ciin siin sang trudc nhiing thach thu:c mdi. trangqua trinh hQi nhg.p quoc ta:

Thu: ba, van l:1f cOclla h~ th5ng ngan hangnho: chi han 1 tY USD (xem Bang 5). Nganhang co v5n tv co lOn nhAt (Ngan hang Nongnghi~p va Phat tri€n Nang than Vi~t Nam)cling chi co sO"v5n khoang 290 tri~u USD,trong khi do, muc trung binh clla dc nganhang a cac mtoc nhu Thai Lan khoang 813tri~u USD; Singapore: tren 1 ty USD; Nganhang Cong c9ng Malaysia (Public Bank): 964tri~u USD; T~p doan Ngan hang Thu<;1nghiliH6ng Kong (HSBC): 25,78 tY USD; City Bank(My): 21 tY USD ... (IMF, 2003). Han the'mla,v5n tv co tren t6ng s5 tai san clla phiin lOncaengan hang thuang m:;J.iVi~t Nam chi d:;J.tmuc glin 5% (tinh Mn 31/12/2003) thAp hannhieu so voi muc t5i thi€u 8% du<;1cquydtnh bai Uy ban Basle ve ty W v5n an toanv5n t5i thi~u (xem Bang 6).

Thu: tzt, theo WB, cong ngh~ trong linhvvc ngan hang a Vi~t Nam viin con a mucthAp kern. Chi s5 cong ngM ngan hang aVi~t Nam moi chi la (-0,47) trong khi a TrungQu5c la (-0,35); Thai Lan la (-0,07); Indonesiala (-0,66); Malaysia la 1,08 va Singapore la1,95 (IMF, 2003). Ngoai ra, cong ngh~ du<;fcap dVng trong cac ngan hang thuang m:;J.iaVi~t Nam khong d6ng b9, gay kho khan chovi~c lien MOt,h<;lptac va nang cao hi~u quathVc hi~n cac dtch vv ngan hang.

Thlt nam, ngu6n nhan IVc trong linh VVcngan hang a Vi~t Nam con rAt nhigu bAtc~p va ye"u kern. Khoang 1/2 s5 can b9 trend:;J.ihqc trong nganh du<;fcdao t:;J.O a nuoc!,goai duoi thdi bao cAp; trinh de;,ngo:;J.ingu,trinh de;,tin hqc clla dic can b9 nganhangchua dap ung dU<;fcnhung yeu ciiudat ra

Nhilng van de KINH TE THE GIOI So 11 (115) 2005 -----------------~~ltl

2002 3/20032000 2001Thana 3 Thana 6 I I Thana 12Thana 9

(Fy d6/lg, CUO!tltiii ky)Ciie 1l0~nhan~ lIntong mai 15.1 ]] 16.072 16.343 16.324 16.502 16.305 16.6924 ngan hang thuo'ng I1l<;ti

10.902 12.002 12.504 1.2712 12.969 12.672 13.078nhl:! nuac 16n nhttlCae ngiln hilng khac 4.209 4.070 3.839 3.613 3.533 3.633 3.614

()i} 16~1l!!,.'IiI clio vay)Ole ngiln himI'.t1H10Ilgmai 9,7 8,5 8," 7,8 7,5 7,1 6,84 ngiln hang thul1ng m~i

J ,0 8,8 8,6 8,4 8,2 7,6 7,4nha nuae lCrnnhft!Cae ngiln hang khae 9,0 7,7 7,2 6,3 5,8 5,6 5,3

(0/(. 1611" fiJi san ngcm bono)~ngiin him)!thuon)! Illa; 5,4 4,7 4,8 4,4 4,3 4,1 3,94 ngiin hang thuong Ill~i

5,4 4,9 5,1 4,8 4,7 4,4 4,3nha nuae Jan nh5tOie ngiln han)! khae 5,1 4" 3,9 3,4 3,2 3,2 2,9,-

Nq qua h~n eGa h~ thong ngiin himg IhLfdng m~i Vi~l Nam, 1998.2003'

ehuyen mon hoa trong vi~c phan tich, daOOgia tiOOtr(1ng tai ehinh va dlj baa xu hliangphat tri~n eua cae ngan hang thliong m",i.

- Quy djnh vii ph an IO(1inq, trleh Ii).pquydlj phong va ty I~ v6n t6i thi~u khong pMhqp vai thong I~ qu6e t8";

- Co s6 du li$u vii ho",t dQng eua cae nganhang khong dfry du va khong nhftt quan .

Thu: bay, nang sulit va hi~u qua kiOOdoaOOkhong eao: kha nang sinh Iili thftp vadang co xu hliang giam; nq qua h",n fJ mueeao (xem Bang 7), d(ie bi~t, nq qua h",n b&ngngo",i 1$ co ty tr<;mggftp doi nq qua h",n b&ngVND trong tbng no qua h,m; ty I~ chi phinghi~p Vl,1tren tai san co tU 5-7,5% eao hdnmite 2,5-3% 6 cae nliae trong khu vljc.

H$ thong ngan hang Viet Nam ...

Bang 7:

Nguy;;n Hong San

ella nganh. (Ngan hang Nha mtae, Vi~nnghien euu Khoa h<;>eNgiln hang, Vl,1Chi8"nhiqe Ph at tri~n Ngan hang va Ngan hangCong thliong Vi~t Nam, 2003).

Thl£ sau, trlnh dQ quan Iy, giam sat vadiiiu ti8"tM th6ng ngan hang y8"u:

- Thi8"unhung tieu ehuii'n khach quan viiquan Iy tin dl,1ng, khong co nhung tieuehuii'n 1'6 rang vii di? an toim, Iimh m,mheua nghi~p vl,1, h~ th6ng k8" toan khongtliong thieh vii.nghi~p Vl,1eua cae thanh travien ehlia eao; slj can thi~p eua nha nliacthi8"u slj minh b(1eh vii phap Iy va "Iu",tehoi" khong binh d~ng.

- HO(1tdQng thanh tra giam sat can eh5ngeheo va thi8"u dQe I",p; thi8"u cae bQ ph",n

,i. ,

! i,

I'i'..

"Do kltac bifttro/lg vitic ph6/l/OI;Ji I/(f Ue/l so'!ifU /lay th6il !/(fl/Illtiei, so wn dallit gia Clio cac 10"c/u'(Cquoe Ie'Ngllo'n: Ngiin hilng Nha nuae Vi~t Nam. Trfch I~i tit: IMF, Viet/lam Slatislica! Appendix, Augusl 28, 2003.

H~ th6ng ngan hang thlidng m",i Vi~t Iy nq xftu(l) va co eftu I",i tai eh£OOeua dieNam dang trong qua triOO cai each (dliqe ngan hang; ii) tach cae h01,lt dQng eho yayb~t dfru tIt nam 1998) OO&mtang eliilng eh100 saeh ra khiSiho",t dQngkiOOdoaOOeuahi~u qua va ehuii'n bj diiiu ki~n d~ hQi nh",p die ngan hang thlidng m",i; iii) pMt tri€nkiOO t8" qu6e t8". Qua trinh eai each nay eeng ngh~ c4eh V1,1ngan hang; iv) nang eaodliqe th1,:lehi~n thea cae hliang cd ban: i) xli nang llje quan Iy, kiOO doaOO eua dQi ngii

'1J~'------"-----------Nh[Jn9 vanrJeKINH TETHE GIOI S611 (115)2005

f-

Nguy~n Hong SCin

nhan vien; v) tang Ctidng cong hic thanhtra, giiun sat cac ngan hi'mg thtiCingm?i.

ThI1 nhCit, hnh Mn 31/12/2003 t6ng s6n<;Jt6n d,:mgcua cac ngan hi'mg thtiCingm?inha ntidc da dti<;Jcxu ly la 11.682 ty d6ng(chiem 53,7% t6ng s6 n<;Jt6n dQng can dtiQcxu ly), trong d6 cac ngan hang thtiCingm?it\J xu ly la 7.476 ty d6ng, Nha ntidc cipngu6n xli ly la 4.206 ty d6ng. TY l~ n<;Jxiutren t6ng dti n<;Jt?i cac ngan hang den cu6inam 2003 khoang 4,74%, giam so vdi mlic7,06% cua nam 2002 (SBV, 2003).

ThI1 hai, v6n digu l~ clla cac ngan hangthtiCingm?i nha ntioc dti<;Jctang Ctidngtren cCis6: i) ngan sach illla ntioc dilu tti tr\Jc tiep(trong thdi kY2000 - 2003 cac ngan hang thtiCingm?i Nha ntioc da dti<;Jccip v6n b6 sung 3 d<;Jtva; Wng tIi gia la 8.750 tY d6ng); ii) cac nganhang t\J b6 sung tren ccis6 1<;Jinhu$.n giu l?iho(ic cac khoan phill ni)p ngan sach dtiQcmi~n; iii) chufu>bi dieu ki~n c6 philn h6a mi)ts6 ngan hang (ngan hang Ngo?i thtiCingvangan hang Dilu tti va Phat tri,gnVi~t Nam).

ThI1 ba, v6n t6i thi,gu quy dinh cho cacngan hang thtiCing m?i c6 philn do thi t?iHa Ni)i va Thanh pM H6 Chi Minh la 70 tyd6ng, t?i cac tlnh thanh ph6 khac la 50 tyd6ng, va ngan hang thtiCing m?i c6 philnnong thOn la 5 ty d6ng. Nhung ngan hangkhong c6 dll v6n dieu le k,g tren da buocphai d6ng ci'ia ho(ic sap nh$.p. .

ThI1 t/.t, thang 10/2002 ngan hang Chinhsach Xa hi)i dti<;Jcthanh l$.p thay cho nganhang Ph\lc V\lNgtidi ngheo (dti<;Jcthanh l$.pthang 9/1995) nhAm tach ho?t di)ng cho vaychinh sach ra khOi ho?t di)ng kinh doanhclla cac ngan hang thtidng m?i. Ngoai ra,chlic nang cho vay chinh sach trong xayd\Jng va phat tri,gn h? tilng clla ngan hangDilu tu va Phat tri,gn cling nhu tr<;Jcip xuitkhiiu. clla ngan hang Ngo?i thudng dU<;Jcchuyen sang cho Quy H8 tr<;JPhat tri,gn.

ThI1 niim, cong ngh~ dich V\l ngan hangdang dU<;Jcphat tri,gn tren cd s6 ling d\lngc6p,g ngh~ thong tin trong ql12.I:ly va vanhanhcac drch V\I ngan hang; ling d\lllg

He thong ngfm hang Viet Nam ...

philn mgm h~ th6ng tien tien va pMt tri,gnphiln mgm ling d\lng xli ly cac nghi~p Y\Ingan hang hi~n d?i nhu dich V\Irut tign t\Jdi)ng (ATM), ngan hang di~n tli (e-banking),ngan hang t?i nha (home banking) ...

ThI1 sou, nang l\Jc quan ly kinh doanhclla di)i ngil nhan vien dang dU<;Jcnang caotren cd s6 th\Jc hien che di) tuy,gn chQncongkhai, xay d\1ng cac chuiin m\Jc tuy,gn chQn,xay d\Jng cac trung tam dao t?o, cd ciu l?id9i ngil lao di)ng...

ThI1 bay, mi)t s6 ngan hang thudng m?inha nuoc da thiet l$.p cac ban ki,gmsoat riliro tin dung, ki,gm toan noi bo va tien hanhki,gm t~an di)c l$.p (Nga~ hang Congthtidng, Ngan hang Dilu tu va Phat tri,gn,Ngan hang Ngo?i thtidng). Ngan hang Nhanuoc cilng da sua d6i cac chinh sach va quytrinh d,gtang cUdng cac chlic nang giam satho?t di)ng ngan hang va vi~c giam sat dU<;JCchuy,gn sang phtidng phap danh gia d\Jatren rlli ro nhigu hdn. Cac chuiin m\Jc qu6ctil' vg thanh tra giam sat nhu CAMEL vaBASEL da tUng buoc dU<;Jcth,g che h6a vaap d\lng (CIEM & UNDP, 2004).

Qua trinh cai cach k,gtren hi~n dang t?Ora nhung tign dg quan trQng d,g cac nganhang thudng m?i Vi~t Nam ho?t di)ng hi~uqua va hi)i nh~p qu6c til' thanh cong nhungqua trinh nay dang du<;Jcdanh gia la tienhanh ch~m so voi keho?ch da dg ra.

M(ic dli dang d trong tinh tr(ing kern phattri,gn nhling trong b6i canh thi Wdng chUngkhoan chi chiem khoang 2-3% GDP, thi trtidngtriii phieu ngheo nan vg chUng lo(li, giao djchtrilm lfulg va tang giam thit thudng, ciicnganhang thudng m?i Vi~t Nam dang giu vai troChllch6t tren thi tr11dngtign t~ va thi trudngv6n. Dieu nay du<;Jcth,g hi~n thOng qua dichO(itdi)ng dich Y\Iclla cac ngan hang.

, ~ 'J _ _'

II. THUC TRANG PHAT TRIEN CUA MOT SOD!CH 'Vl,I NGAN HANG d VI~T NAM '(THOIKY 2000-2003)

Nhung djch Vu cd ban dti<;Jccac nganhang thudng m(ii Vi~t Nam th\Jc hi~n bao

NhIJng vEin ae KINH TE THE Gldl s6 11 (115) 2005 --------------.-------~II3.;i:,'i:._:;"~}

Nguylin Hong Son

g6m dteh V\J.eho vay va nh:!-nWin gtti, dtehV\J.thanh toan, dteh V\J.bao Iil.nh, dtch V\l

eho thue tai ehinh, dich VI}chung khoan,dteh V\J.ngan hang ban IiL.Dich v!l tien gil:i va cho vayDich V\l ti~n gi'tiva eho vay Ia dtch V\l Chll

ye'u clla cac ngan hang thuelng m?i Vi~t Nam.Dich V~ltdn glti

H~'lh6ng ngan hang Vi~l Nam ...

Theo bao cao thuilng nien ella Ngan hangNha nuoe Vi~t Nam (cae nam 2001, 2002 va2003), trong thili ky 2000-2003, mue v6n huyoi;'mgqua M th6ng ngan hang oil.tang trungbiOO28,4% trong do mue v6n huy o{mgb{,.ngVND tang giin 31,4% va b{,.ngngo?i ~ tanggiin 24% (ti~n gi'ti ngo?i ~ co xu huang giamm?OOtrong thili ky 2001-2003).

Bang 8: Toe d(i tang huy d(ing von ella h~ thong ngiin himg Vi~t Nam ('!oj

2000 2001 2002 2003T6c o';'ng tang chung 43,3 __ ~5,1 19,4 ___ 25,8 ___.- ._-_._-_._~------------------.Ti~n gtti Vl':J~ __ .__...___ .___ .33,~ __ _____24L~ ____ 29,22 38,6----------Ti~n gtti ngo?i ~ 60,5 26 . 5,6 3,7

Nguon: Ngan hang Nha nuoe Vi~t Nam, Bao caDthztdng nien 2001,2002 va 2003.

Theo eac chuyen gia clla Vi~n Quan 1:9'Kinh te'Trung uelng (CIEM & UNDP, 2004)trong thili ky 1996-2002, muc v6n huy d';'ngqua h~ th6ng ngan hang oil. tang gflp heln 6Iiin, til 43.000 ty VND len Mn 261.000 tyVND. Trong thai ky 1999-2002, celeflu v6nhuy o';'ng thOng qua h~ th6ng ngan hang conhung d!ic di€m celban sau:

Xit theo hl'nh thuc Sd hilu, cac ngan hangthuelng m?i Nha nuoc giu vai tro th6ng tq.TiOOtrung biOO,ty tr,;mg clla cae ngan hangnay ehie'm Wi khoang 78% t6ng s6v6n huyo';'ng, trong khi ty trqng clla cae ngan hangthuelng m?i c6 phiin Ia giin 11%; clla eac chiOOaOOngan hang nuoe ngoai giin 10% va cllacae Quy tin d\J.ngnhan dan chi la 1%.

Xit theo thiJi h'ln tien glti, m!ic du v6ntrung va dai h?n (tren 1 nam oe'n 2 nam) coxu huang gia tang ea v~ s61u<,Jngtuy~t 06i1&.ntuelng 06i nhung v&.n ehie'm ty trqngnho trong t6ng s6v6n huy o';'ng (trung binhkhoang 25%) so voi v6n ng&n h?n (trungbinh khoang 75%). Vi~e ngan hang Nhanude eho phep cae ngan hang thuelng ill?iNha nuoe stt d\J.ng25-30% v6n ng&n h?n d€eho vay kung va dai h?ne';'ng voi vi~c ngu6n

v6n nay ou<,Jeoiiu tu VaGnhung dv an IonOOunghi~u qua thflp oang t?O ra nguy cd saiI~chky h?n qua muc trong h~ th6ng.

Xit theo lO'li hinh tdn t~, v6n huy d';'ngb{,.ngVND luon ehie'm ty trqng tren duoi70% t6ng s6v6n huy o';'ng, phiin con l?i lango?i t~ (chU ye'u dudi d?ng USD). Di~unay khie'n eho ty 1~ dola hoa d Vi~t Namv&.nd mue eao (trung binh giin 24%).

Xet theo cd cdu khdch hang glti tdn,trong thai ky 2000-2002, ti~n gtti ella cae t6ehuc kinh te' luon chie'm ty trqng eao nhflttrong t6ng so' v6n huy o';'ng (trung binh50%); tie'p theo la ti~n gi'ti tie't ki~m dan eu(20,7%); ti~n gtti ella cae t6 ehue tin d\J.ngkhae (17%); oi vay eac t6 ehue tin dv.ngkhae (10%) va oi vay nude ngoai (1,1%).

Xet theo cd Cdll hllY di')ng von ci!.a tungngan hang, ti~n gi'ti eila cae t6 ehUe kinh te'va vay nuoe ngoai ehie'm ty trqng eao nhflttrong eel eflu v6n huy o';'ng ella cae nganhang lien doanh (trung binh giin 69%); tie'ptheo la chi nhanh ngan hang nuoe ngoai(heln 57%) va cae ngan hang thuelng m?i e6phiin (heln 51%). TYtrqng nay ella cae ngan ...._hang tp.uelng m?i nha nude la 50%. Ngoai

tBl----------~----- Nhflng van eJe KINH TE THE GIGI s6 11 (115) 2005~~~~Hf::@

-Nhilng van de KINH TETH€ Gldl 8011 (115) 2005 -~-_ .._-----------_. ki'

r-Nguy~nHong Sdn

ra, tign gi'ti tie't ki~m dan eu l.;ti ehie'm tytr9ng eao nhilt va eo xu hudng gia tang t.;tieae ngan hang thudng m.;ti e6 ph~n (35%)va vay nude ngoai ehie'm ty tr9ng eao nhilttrong ed eilu v6n huy d9ng eua eae ehinhanh ngan hang nude ngoai (hdn 7%), eaeeong ty tai ehinh (5,4%) va eae ngan hanglien doanh (2,1%).

Dich VI;' cho vay

Theo eae ehuyen gia eua Vi~n Quan lyKinh te'Trung udng (CIEM & UNDP, 2004)trong thCii ky 1996-2002, du nc;Jtin d~ngeila h~ th6ng ngan hang tang vdi t6e d9trung binh hang nam tren 25%. Trong thCiiky nay, du nc;Jtin d~ng eila h~ th6ng nganhang dii tang khoang 3,6 l.ln, tU khoang77,00 nghin ty VND nam 1996 len Mn277,3 nghin ty VND nam 2002. Trong thCiiky 1999-2002, ed eilu tin d~ng eua h~ th6ngngan hang eo nhung dii-edii1m ed ban sau:

Xet theo hinh thuc Sd hftu, eae ngan hangthudng m.;ti Nha nude luon giu vai troth6ng trj vdi ty tr9ng trung binh g.ln 78%tang du nc;Jtin d~ng; dung thu hai la ciiengan hang lien doanh va ehi nhanh nganhang nude ngoai (11,5%); tie'p theo la eaengan hang thudng m.;ti e6 ph.ln (hdn 9%) vaeu6i eling la eae quy tin d~ng nhan dan(g~n 1,5%).Trong do, dang luu y la tY tr9ngeila eae ngan hang lien doanh va ehi nhanhngan hang nude ngoai eo xu hUdng giam d.ln.

Xet theo cd diu khd.Ch hang, ty tr9ng ehovay eae doanh nghi~p Nha nude dang eo xuhUdng giam, tU mue 52,4% nam 1999 xu6ngcon 42,7%, d6ng thCiivm xu hudng gia tangtY tr9ng eho vay dili vdi cae thanh pMnkinh te' khae, tU mue 47,6% nam 1999 lenMn 57,3% nam 2002. Bay dUc;Jeeoi la m9txu hudng tieh elje, bdi vi do la bii1u hi~n euaehinh saeh giam thii1u d.ln slj bao eilp, lfudiii dili vm khu Vlje doanh nghi~p nha nudeva khuye'n khieh slj phat trii1n eua caedoanh nghi~p ngoai qu6e doanh.

Xet,theo. thiti hg.n cho vay, nam 2002v6ntin d\lllgtrung va dai h.;tn ehie'm 38-40% t6ng

H<i\thong ngiln hang Vi<i\tNam",

du nc;Jtin d~ng(2).Trong do, cae kboan nc;Jtrung va dai h.;tn ehil ye'u ti!-ptrung d cae nganhang thudng m.;ti Nha nude; cae chi nhanhngan hang nude ngoai ehil ye'u eho vay ngiinh.;tn(ehie'm 85% t6ng du nc;Jti~dl.mg).

Xet theo log.i tie'n cho vay, ty tr9ng ehovay b~ng n9i t~ eo xu hUdng gia tang (tilmue 79,1% nam 1999 len de'n 85,1% nam2002), nguc;Je l.;ti ty tr9ng eho vay b~ngngo.;ti ~ co xu hudng giam (tU 20,9% nam1999 xu6ng eon 14,9% nam 2002). Riengnam 2003, ty tr9ng eho vay b~ng ngo.;ti ~eo xu hUdng gia tang do liii suilt VND eaohdn liii suitt USD va USD milt gia tren thjtruCing qu6e te'. .

Xet thea cd cf{u cho vay ClOt vdi are nganhkinh te; cd clu nay it co slj thay d6ivm tYtr9ngtin d\lllg eho cae nganh djeh ~, eong nghi~p,nong-Iam-nglf nghi~p l.ln luc;Jtla 37%; 37%va27% niim 2002. Trang khi cae con so'nay ellanam 1995l.in luc;Jtla 36%; 37,5%va 26,5%.

Slj thay d6i trong Wed9 huy d9ng v6n (n9i. ~ va ngo.;ti~), tang trudng tin dVng qua caenam (b~ng n{>i~ va ngo.;ti~) rung nhu euatY tr9ng eho vay d6i vdi eae nganh phan anhnhung thay d6i trong liii suitt n{>i~ va ngo.;ti~, tY gia giua d6ng Vi~t Nam va Bola My,t6e d{>tang tru:dng kinh te' cling nhu djnhhudng ehuyi1n djeh cd eitu kinh te' va tr9ngtam phat trii1n kinh te' cila ehinh phil (kfehc.iu,d.lu tu:vao cae c6ng trinh tr9ng dii1m...)(3).

Dich v~ thanh to an

Nhung djeh ~ thanh toan ehil ye'u dU<;jethlje hi~n bili eae ngan hang thudng m.;tiVi~tNam bao g6m thanh toan qua tai kboan eanhan; cae hinh thue thanh toan truyen th6ngnhu sec, ily nhi~m ehi, ily nhi~m thu, thu tind\lllg, hOiphie'u, l~nh phie'u, the thanh toan,thanh toan qu6e te'.

Thanh toan qua tdi khoan c6 nhfin, lahinh thue djeh ~ ngan hang mm phat trii1nd Vi~t Nam va t6ng gia trj thanh tbanh toancon nho. TY l~ gia tang eua s6 IUc;Jngtai.kboan ea nhan ldn hdn ty l~ gia tang euaMng so du tren tai khoan (xem Bang 9).

Nguy~n Hong Sdn H~thong ngan hangVi~t Nam ...

-,I

Ngoai ra, ty l~ thanh loan biing tign m(it quatai kho.1mca nhan kha eao:40%, cOn4i 60% lakhong dung tign m(it. ThOngqua !iii khOM eanhan, m.;.ts5 ngan hang da buoe dftu th\le hi~ncae djeh ~ ngan hang qua ml).ngnhu InternetBanking, E-banking, Home Banking ...

I,.,,I,

toan bu trtt di~n tli cling da dU<;1edua vaohOl).td';'ng ehinh thue ttt ngay 1/1/2003.

Doanh s5 thanh taan quoc ti a Vi~t Namtrang thdi ky 1999-2002 da lien t~e giatang (ttl mue 23 ty USD nam 1999 len Mn35,7 ty USD ~am 2002) va ehu ye'u t~p

Trong s5 cac djch Ul} thanh taan truye'n trung a m';'t s5 ngan hang thuong ml).ilon,thOng (sec, uy nhi~m chi, uy nhi~m thu, thu dung dftu la Ngan hang Ngol).ithuong (xemtin d~ng, h5i phie'u, l~nh phie'u, the thanh Bang 10). Tuy nhien, eong ngh~, quy trinhtoan), uy nhi~m chi - ehuy~n tign ehie'm ty thanh toan con Il).eh~u va thua kern caetn;mg Ion nhilt trong t6ng phuong ti~n nuoe trong khu v\le.thanh toan voi 75%; thanh toan sec ehie'm Dick U!" bao lanh3,6%; uy nhi~m thu ehie'm gftn 2%; thanh Dieh v~ bao lanh ngan hang dU<;1eth\lcloan the va cae hinh thue thanh toan khae hi~n a Vi~t Nam ttt nam 1993. Trang thdi kYehie'mkhoang 16%; thanh toan thea phuong 2000-2002, doanh s5bao lanh da lien t~e giathue tin d~ng chung ttt trong nuoe ehie'm ty tang (ttt mue 13,527 tY VND va 622 tri~utr9ng thilp nhilt trong t6ng doanh s5 thanh USD nam 2000 len Mn 17,574 ty VNDva 876toan khong dung tign m(it (thiing 5/2003). tri~u USD) vOi t5e d(l trung binh 13%/niim,Cae phuong ti~n thanh toan khOng dung trong do bao lanh biing ngol).i~ tang eh~mtign m(it ehu ye'u dU<;1ecae t6 ehue kinh te' hon baa lanh biing n(li~ (xemBang 11).sli d~ng. TYl~ nay a khu v\le dan eu thilp. Trong s5 cae hinh thue bao lanh (bao

H~ thOng thanh taan r1i~ntit W}n ngan lanh vay v5n, baa lanh thanh toan, baohang eua Ngan hang Nha nuoe (bil.t dftu lanh h<;1pd6ng va baa lanh d\l thftu ...) baa

lanh h<;1pd6ng va baa lanh d\l th!l.u luonhOl).td';'ng ttt thang 5/2002) da co 85 thanh ehie'm ty tr9ng eao nhilt (28,8% va 18,47%,vien voi s51~nh xli Iy binh quan m6i ngay thea thu t\l, nam 2002). Ngoai ra, khaeh8.000 I~nh va voi s5 tign thanh toan qua M hang ehu ye'u eua cae t6 ehue tin d~ng lath5ng 4.000 ty d6ng/ngay. H~ th5ng thanh cae doanh nghi~p nha nuoe (gftn 90%).

Bang 9: Tylrc;mggia lri cae phu'ong li~n lhanh loan khong dung lien m~l

1999 2000 2001 2002S51uongtaikhoan 152.202 182.642 314.760 1.247.199S5 du (ty VND) 1.044,5 10253 3.612 11.726

Ngu{)n: Ngiin hang Nha nuoe Vi~t Nam.

Bang 10: Doanh so lhanh loan quoe Ie eua eae ngan himg lhu'ong m~i ('!oj

1999 2000 2001 2002T6ng s6 23.162 25.800 31.100 35.650Ngan hang Ngoai thuone- 9.152 10.244 11.815 13.440Ngan hang Cong thuong 1.066 1.190 1.586 2.069Ngan hang Dftu tu va PMt tri~n 1.045 1.465 1.641 1.747Ngan hang None-nghiep va Phat tri~n Nang than 2.686 2.701 3.534 4.313Cae ngan hang thudng mai khae 8.853 10.200 12.524 14.081

Nguon: Ngan hang Nha nUDeVi~t Nam.

11---------------- Nhilng van c1~ KINH TE THE GIOI so 11 (115) 2005

- ~~_ .. -~-'-' . - .- - '. ~.'

""iii. ~

Bang 11: Doanh so bao liinh ella cae t6 ehLie tin dyng, lhCli kY2000-2002

Jh()ng vEin de KINH TE THE GIGI So 11 (115) 2005 . ~.

(tf VNo, tri~uUSD)

ThrJ tri, phuong thile va tai san eho thueella cae eong ty con ddn di<jlu,chua da d"ng,th~m chi qua t~p trung. Phudng thile ehothue ella cae eong ty ehll ye'u la phudngthue eho thue co slf tham gia ella ba ben(ehie'm tai 95% t6ng du n<;Jeho thue vaonam 2002). Cae phucJng thue nhu eho thueco slf tham gia ella hai ben, tai eho thueehie'm ty l<jlnho. Mgt 56 phudng thUe ehothue nhu eho thue h<;Jptae, eho thue giaplung ... hiu nhu chua dU<;Jethlfe hi<jln.Taisan eho thue ehll ye'u la 6 to v~n tai, maymoe thie't b! thi e6ng va san xuilt eongnghi<jlp (ehie'm Wi hcJn 90% t6ng du n<;lehothue). Cae th! tw2lng eho thue ph\Ie vJ;lkhuVlfe n6ng nghi<jlp hay thj tru2lng eho thuebilt dgng san con bOngo.

ThrJ nam, <l!aban ho"t dgng ella cae e6ngty eho thue tai chinh ehll ye'u ~p trung d caethanh pb6lOn nhu Ha Ngi va Thanh ph6 H5Chi Minh (ehie'mtill 80%t6ng du n<;l).

Ngoai cae d!eh vv kii tren, til nam 2000mgt s6 hinh thue djeh vv ngan hang mill ciingda ra ddi nhUng chua thlfe slf pMt triiin IIl?nhnhu djeh vv chUng khoan, djeh vv <l!a6e...

III. M('lT SO NH~N XET VA eANH GIA

Nhung phan tieh tren eho thily, mii-e diida co nhung buoe phat triiin tieh elfe theo

Ngu6n: VJ;lTin dJ;lng,Ngan h'lllg Nha nuoe Vi~t Nam.

Dfch v(l cho thue tiLi chinh tha"p hdn so vill d cae t6 chile tin dJ;lllgkhaenhling dang cO xu hUOng gia tang, tit mile0,18% t6ng du n<;J(917 tri<jluVND) niim 2000len Mn 1,31%(27,117 t.YVND) nam 2002.

2000 2001 2002.1:'lgan_~~-.!.hucJn~Lm"U'.Jha !,:uoe 10.287 454 _-.l!.301~_ 532 12.:!~ 658._--- -- -------_.- ----Cae ngan hilllg thucJng m(li khae 3.240 168 4.286 185 4.872 218

T6ngso 13.527 622 15.587 717 17.574 867

Trong 56 8 eong ty eho thue tai ehinhdang hO(lt dgng t(li Vi<jltNam, co 5 eong tytn!e thuge cae ngan h'lllg thudng m(li Nhanuoe, 1 eong ty lien doanh va 2 eong ty100% v6n nuoe ngoai. Cae eong ty eho thuetai ehinh thuge cae ngan hang thudng m(liNha nuoe ehie'm vai tro ehll d(l.otrong hO(ltdgng eho thue vai ty tr(;mg 70% t6ng du n<;Jeho thue tai ehinh d Vi<jltNam vao nam2002. Ho"t dgng eho thue tai ehinh ella caeeong ty nay co nhung dii-ediiim cd ban sau:

ThrJ nh{{t, trong th2li ky 1999-2002 doanh56 eho thue tai ehinh da lien tJ;legia tang, tilmile 145,847 t.YVND nam 1999 len till 1.507ty VND nam 2002 (tang gilp hdn 10 Mn).

ThrJ hai, cling trong th2li ky kii tren, dun<;Jeho thue ella cae eong ty nay cling dalien t\Ie gia tang, til mile 195,431 t.YVNDnam 1999 len Mn 2.068,120 ty VND nam2002 (tang ga"p10,5 lin). Co mgt diiim danglUll y la ty tr<;>ngdu n<;leho thue d6i voi caedoanh nghi<jlpnha nuoe co xu huong giam:tit mue 63% t6ng du n<;Jeho thue nam 1998xu6ng con 24,8% vao nam 2002, eung voi slftang len tUdng ilng ella ty tr(;mg du n<;Jehothue d6i voi cae doanh nghi<jlp ngoai qu6edoanh: tit 37% len Mn 75,2%.

ThrJ ba, ho"t dgng ella cae eong ty naykM hi<jluqua: lQinhu~n sau thue' lien t\Ie gia;ang va d(l.t26 t.YVND, gilp 2 lin so voi nam[999. Tuy nhien, eMt IU<;lngcho thue tai ehinhlang cOxu huong giam: ty l<jln<;Jqua h;tn tuy

rNguy~nHong Son He thong ngEm himg Vi$t Nam...

.~ ,

11----------------- Nhilng van rJiJ KINH TE THE G1ell so 11 (115) 2005

H~thong ngiln hangVi~tNam ...

chua ph an bi~t ro chuc nang quan ly nhanuac va chue nang quan tri ngan hang euaHgi d5ng Quan tri; ngu5n v5n ph\l thugeVaG ngan sach Nha nuae; vay ngiin h"nnhung chu ye'u cho vay trung h"n ...;

+ Tin d\lng vi mo chua thvc sV hi~u quado chua dU<;lCth~ che' hoa, chua co moitrudng phap ly ro rang;

+ Cae quy dinh vEldiEluki~n thu t\lC vayv5n con phuc t"p, chua 6n dinh;

+ NhiEluchinh sach kinh te' nhu chinh sachnh~p khil'u, thue', dilt dai ... khong 6n dinhcling nhu thie'u sv nhilt quan trong chinhsach cua Chinh phu vai cac quy dinh cuacae nganh va chinh quyElndia phudng clingh"n che' vi~c d.1u tu tin d\lng hi~u qua.

" Dol. vrJidich v~ thanh toan, cd sd philply vElthanh toan sec, the chua d.1ydu; quanM thanh toan qu5e te' chua co van banphap quy rieng M diElu chinh th5ng nhiltap d\lng trong ngan hang; chua co cac quydinh hinh thanh cac thoa thu~n, diEluki~ngiao dich tr thanh toano

- Dol. vrJidich v~ belaliinh, thie'u cae vanb9.n philp quy Mi vai mgt s5 nghi~p V\lbaalanh mai va cd ehe' quan ly rili ra Mi vainghi~p V\l b9.o lanh ngan hang (nghi~p v\ltin d\lng va nghi~p V\l baa lanh chua du<;lcphan bi~t ro trong lu(it cac t6 chuc tin d\lfig).

Thu:ba, cac dich V\l ngan hang mai (diehV\l thanh toan the, dich V\l cha thue taichinh ... ) con chu ye'u t~p trung d cac thanhphilIOn nhu Ha Ngi va Thanh ph5 H5 ChiMinh va diElu nay dang hll-n che' sv phattri~n cua cac IOll-ihinh dich V\lnay.

Thu:tu, m(ie dli da dll-ngVElhinh thuc sdhuu va kinh doanh nhung cac ngan hangthudng mll-iNha nuac v.ln chie'm thi ph.inth5ng tri trong cac dich V\l ngan hang chuye'u, d(ic bi~t Ill.dich V\l tiElngili va cho vay.D5ng thdi, doanh nghi~p Nha nuac clingv.ln dang la dOl tU<;lngkhach hang chu ye'u.~-

"eua cac ngan hang nay. DiElunay dang d.ln

Nguylln Hong Sdn

huang da d"ng hoB.dic IOlilihinh dich V\lvaap d\lng cac cong ngh~ dich V\l ngan hangWin tie'n, nhUng cac dich v\l ngan hang Vi~tNam v.ln ddn di~u, chua da d"ng va chu ye'uv.ln Ill.cac dich V\l ngan hang truyEln th6ng:tiElngili va cho vay_ Sv ddn di~u nay con th~hi~n ngay trong ca ban than -tUng dich V\lnhu dich V\l cho thue tai chinh, dich V\l baolanh, dich V\lthanh toan ... Cac dich V\lnganhang con chua dVng nhiElu rui ro: nguy cdmilt can dOlIOnvElkYh"n tiElngili va cho vay(khong chi trong tin d\lfig rna cOn ca hongdich V\lcho thue tai chinh); n<;lqua hlilnco xuhuang gia tang ... ; kha nang dap ung nhuc1l.ucua cac dich V\lngan hang chua cao, d(icbi~t trong linh vvc tin d\lng. Tin d\lng nganhang v.ln chua dap ung du<;lenhu c1l.uvElv5ntrung va dai h"n cua nElnkinh te"cling nhucac nhu c1l.uvElv5n nho, Ie va thdi V\l trongnong nghi~p, nong thon (chi dap ung du<;le30-35% nhu ciiu v5n tin d\lng trong khu vvcnong nghi~p, nong thOn)(');

Thvc trlilng phat tri~n tren du<;lcquye'tdinh Mi cac nhan t5 nhau:

Thu: nhfit, cho yay chinh sach v.ln tie'pt\lC t5n tlili duai nhiElu hinh thuc bie'n tuangkhac nhau; mgt s5 dv an IOn nhu tr5ngrung, xay dVng khu che' xuilt, mfa dUdng,khai thilc va san xuilt d.1u thO, danh bilt caxa bd d.1u tu kem hi~u qua, thie'u bElnvilng ; cac ngan hang thudng mlili thie'u cdche' giam sat va quan ly rui ro an toan vahi~u qua theo chuAn mvc qu5c te'...

Thu: hai, thie'u cae quy dinh phap lu~tMi vai nhiEluhOliltdgng dich V\l ngan hang:

- Trong linh vVc tin d~ng:

+ Ranh giai giua thi trudng tin d\lngthudng mll-iva thi trl1dng tin d\lng l1u daichua du<;lcphan dinh ro rang; hOlilt dgngcua Quy d.1u tu va phat tri~n vai ehinhsach lai suilt l1u dai trong mgt chUng mvcnao do dang lam mea mo thi trudng tind\lng. Ngoai ra, ho"t dgng cua ngan hangchinh sach x-ahgi v.ln con nhiElu bilt c~p do

:~

\:I,

FIi

-j,",II.'il "

I_

Tai li~u tham khao chinh

NhUng VEin ae KINH TE THE' GiUj 36 11 (115) 2005 ..... --.~--.-- ..- ------------------- HID!~::::~~::::::::::

v\l ngan hang moi va hi'.'n d,?-icung nhu caccan bi? duy tri va bao dUdng cac thie't bjph\lc V\l dich V\l ngan hang hi'.'n d,?-i(dophai thue chuyen gia nuoc ngoai nen chiphi 3 IAn si':lachua mi?t may ATM bAng giathanh mua mi?t may moil. Cong ngh'.' nganhang d1i<;1cap d\lng khong d6ng bi?, gay khokhan cho vi'.'c h<;1ptac, lien ke't va nang caohi'.'u qua kinh doanh.

H'.' thong ngan hang Vi$t Nam ...

1. CIEM & UNDP (2004), "Thi tru:dng tai chinh Vi~t Nam: Tlt/!c tr<;mg,van d€ va giai pMp chinhsach". NXBTai chinh, Ha Ni?i,

2. Hi'.'phi?ingan hang Vi'.'t Nam (2003),Bao cao hri thao v€ lr trinh hri nhg.p kinh te' quoc te'cuanganh ngan hang Vi~t Nam.

3. Nguy~n Thi Hudng (2003), Gac ngan hang thlidng mq.i Vi~t Nam cdn san sang thftJc nhlingtMch thuc mdi. trang qua trinh hri nhg.p quoc te:

4. Ngan hang Nha nli&:Vii.'tNam, Bao cao thudng nien 2001, 2002 va 2003,5. Dao Minh Til, ''Mi?ts6 v1lndil nh{,m 6n djnh va pMt trilln thi trudng tin d\lllg a mt&:ta", T'l-p

chi Ngan hang, s6112004,6. Till lii.'uhi?ithao: "Nhilng thach thuc cua ngan hang thudng m~ Vii.'tNam trong c'l-nhtranb va

hi?inhij.pquoc t€' do Ngan hang Nha nuoc Vii.'tNam ke't h9P voi ngan hang Cong thudng, Vi'.'nnghien cUukhoa h9Cngan hang va V\l chie'nlli<;lcpMt trilln ngan hang t6 chuc, Ha N9i,9/2003,

7. Ngii.nhang Nha nu&:Vi'.'tNam (2003),](P'hoq.chh9i nhg,p kinh te'quOC te'nganh ngan hang.

S. Vi'.'nKhoah9CTillchinh (2002),An ninh tai chinh Vi~t Nam. Diltai khoa h9CcllpNha nu&:.9. Ngt'Y~nDuc Thao (2004),Chie'n luqc phat trie'n dich V,!-ngan hang 11Vi~t Nam trang hOi canh

hri nhq.p kinh te'quO<:tt Dl)' an VIE/02l009. Ha Ni?i,8/2004.10.Vi'.'n Khoa h9CXii hi?iVi'.'t Nam, Vi'.'n Kinh te'Vi'.'t Nam (2004),Cac van d€ kinh te'V~t Nam

nam 2004 va trie'n v,mg nam. 200.5. Tai li'.'uhi?ithao. Ha Ni?i11/2004.11. IMF, Vietnam. Statistical Appendix, August 28,2003.12. IMF (2004),International Financial Statistics, July 2004.

Ghu thich:1. Thea djnh nghla cua Vii.'tNam, n<;1xllu bao g6m:i) n9 qua h"n thong thudng; ii) n9 kh6 doi (con

trong h"n hoij.cda qua h"n); iii) n9 chd xli ly (cotai san dam bao chd xli If) va n9 khoanb(dli9cphep cua chinh phu).

2. DaoMinb Til,Mf)t sf;' van di nham 6n dinh va phat trie'n thi tnidng tin dung 11nudc tao T'l-pchiNgan hang, s61/2004.

3. XemC\lthll: Ngan hang Nha nli&:Vii.'tNam, Baocao thlidng nien 2001, 2002, 2003.4. DaoMinb Til,Mrt so'van d€ nham 6n dinh va phat trien thi trudng tin d,!-ng 11nude ta. T"p chi

Ngan hang, s6 1/2004.

de'n nhung rui ro tiilm fin, d(ic bi'.'t trongdiilu ki'.'n suc c,?-nh tranh cua cac nganhang thudng m,?-i Nha nu:oc khong cao;nhiilu doanh nghi'.'p Nha nuoc lam an kernhi'.'u qua va suc ep c,?-nhtranh til ben ngoaidang de'n gAn trong qua trinh hi?i nh$.p.

Thu: nam, thie'u hIlt cac can bi? co chuyenman, nang lv:c va kinh nghi'.'m trong vi'.'cquan If, diilu hanh va kinh doanh cac dich

Nguyiin Hong San