˘ˇ ˆ ˙ ˝ ˆ ˛ syrphidaejournals.iau.ir/article_527739_e6ac0a44da84f39a05f... · l6 / .(ˇ( m...

)27-11، (1395 ، سال1، شماره 8جلد شناسي فصلنامه تخصصي تحقيقات حشره

٣٧

در منطقه اراك ومقايسه Syrphidaeي خانواده هااي مگسبررسي تنوع گونه

برداريها در مناطق نمونهآن هاي تنوع زيستيشاخص

3، شيال گلدسته2، بابك قرالي*1فاطمه خاكي

شناسي كشاورزي، دانشگاه آزاد اسالمي، واحد اراك آموخته حشرهدانش -1

استاديار، مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي قزوين -2

دانشگاه آزاد اسالمي، واحد اراكشناسي، گروه حشرهاستاديار، –3

چكيده

در مزارع سيرفيدههاي خانواده اي مگسمنظور تعيين تنوع گونهبه 1391هايي كه از فروردين تا آذر ماه سال در بررسي

جنس 13قبيله و گونه متعلق به دو زيرخانواده، شش 21هاي شهرستان اراك و حومه صورت گرفت، جمعا و باغ

با دو منطقه نيز تنوع زيستي .بود Sphaerophoria rueppelli بيشترين فراواني مربوط به گونهآوري و شناسايي شد. جمع

هفته اول تير ودر 1391ازفروردين تا آذر سال بيشترين ميزان تنوع .وينر محاسبه گرديد–از شاخص شانوناستفاده

هاي خرداد، و كمترين ميزان تنوع نيز در هفته چهارم ماه گيري شدهاندازهو سوم مهرماه در هر دو مكان ي دومهاهفته

مرداد و مهر مشاهده شد.

شاخص شانون وينر ،فون، اراك، تنوع زيستي ،Syrphidaeهاي كليدي:واژه

[email protected] پست الكترونيكي: رابط، نويسنده *

)25/2/95تاريخ پذيرش مقاله ( -) 15/7/94تاريخ دريافت مقاله (

دانشگاه آزاد اسالمي، واحد اراك

2008-4668شاپا

http://jer.iau-arak.ac.ir

شناسيفصلنامه تخصصي تحقيقات حشره

پژوهشي) -(علمي

)46-37، (1395، سال 1، شماره 8جلد

...در منطقه اراك ومقايسه Syrphidaeهاي خانواده اي مگسنوع گونهبررسي تخاكي و همكاران:

٣٨

مقدمه

. خانواده باشدميهاي حشرات هزار گونه يكي از بزرگترين راسته 120پوشان، دوباالن با حدود بالپس ازسخت

برخالف حشرات كه) Sadeghi Nameghi et al., 2006(يقي هستند هاي دوباالن حقسيرفيده يكي از بزرگترين خانواده

شكارگري (زيرخانواده )، Merodonو Eumerus هايخواري (جنسهاي غذايي متنوعي نظير گياه الروها رژيم ،كامل

(Syrphinaeجنس ، قارچ) خواريCheilosiaخواري (جنس ) و پوسيدهEristalis دارند (.(Rotheray, 1989) اصلي غذاي

ها ها تغذيه از گرده گل خصوص در مورد ماده، بهدهدها تشكيل ميهاي گل را اغلب شهد و گرده گلحشرات كامل مگس

. اين حشرات در بازديدهاي روزانه خود (Gilbert, 1993)ناپذير است جنسي يك ضرورت اجتناب بلوغرسيدن به براي

اي براي هاي بالقوه هاي گل گرده افشان بنابراين مگس (Golding, 2000). كنند بار بازديدتمايل دارند كه از هر گل فقط يك

. در دسترس بودن منابع گل براي باشند هايي تك پايه مانند خرما مي هاي خانواده چتريان و گونهها نظير گلبسياري از گل

هاي عنوان شاخصتوان بهسيرفيده ميهاي اي مگسهاي گل اهميت دارد. از تنوع گونهرشد، توسعه و نگهداري مگس

. (Tscharntke et al., 2012)بيولوژيكي براي ارزيابي زيستگاه هاي طبيعي استفاده كرد

اي، بلكه به فراواني نسبي هر گونه در اجتماع نيز بستگي دارد تنوع زيستي نه تنها به تعداد گونه يا غناي گونه

.(Magurran, 1988) وينر اشاره -توان به شاخص شانونها ميدر بررسي تنوع زيستي اكوسيستمهاي مرسوم از شاخص

آوري شده از هر گونه حشره مورد نظر شمارش و با استفاده از مقايسه نمود كه در اين روش تعداد كل نمونه جمع

گردد. با توجه به ها) وضعيت تنوع زيستي مشخص ميها (نسبت تعداد نمونه هر گونه به تعداد كل نمونهيكنواختي گونه

دوباالن گل نيز افزايش ايها در يك منطقه تنوع گونهگل ها، با افزايش تنوعها به گلوابسته بودن مرحله بلوغ اين مگس

است كه از آن جمله مطالعه فون و ها در ايران انجام شده. مطالعاتي در مورد بررسي فون اين مگسGeist, 1978)يابد (مي

گونه متعلق به 27كه در آن جمعا است 1380-1379هاي هاي گل در منطقه گرگان و حومه طي سالاي مگستنوع گونه

هايي در بررسي .(Goldasteh, 2001)آوري و شناسايي گرديد جمعMilesiinae و Syrphinaeاز دو زيرخانواده جنس 16

1378-1376هاي ها در اهواز طي سالآناي هاي گل و نيز تنوع گونهآوري و شناسايي فون مگسمنظور جمعكه به

آوري و شناسايي جمع Milesiinae و Syrphinaeجنس متعلق به دو زيرخانواده 14گونه از 27صورت گرفت جمعا

. (Dousti, 1999)گرديد

هاي البرز و زاگرس و در مجاورت كوير مركزي استان مركزي بخشي از فالت مركزي ايران است كه بين رشته كوه

با توجه به گستردگي .باشديم متر از سطح دريا) 1700 با ارتفاع متوسط حدود( و مركز اين استان شهر اراكرار گرفته ق

هاي گل انجام نگرديده بود اي مگساي در زمينه تنوع گونهاستان مركزي و تنوع آب و هوايي در اين منطقه، هيچ مطالعه

برداري در مناطق مختلف استان انجام شد.ل نمونههاي گاي مگسهدف بررسي تنوع گونه لذا با

هامواد و روش

هاي خانواده سيرفيده، دو منطقه شامل يك باغ و يك مزرعه در دو مكان با شرايط اي مگسبررسي تنوع گونه منظوربه

جغرافيايي زير انتخاب گرديدند:

كنار كوه راسوند پنجعلي و، آلبالو و گردو) در منطقه (سيب، گالبي، زردآلو، آل يك باغ كه شامل انواعي از درختان ميوه

متر 1843و ارتفاع از سطح دريا 34° 2' 36/35''، عرض جغرافيايي 49° 17' 19/42''طول جغرافيايي با مشخصات

)46-37(، 1395، سال 1، شماره 8جلد شناسي فصلنامه تخصصي تحقيقات حشره

٣٩

34' 07/1''طول جغرافيايي يك مزرعه يونجه در منطقه گاوخانه در نزديكي كوير ميقان به و (حداكثر ارتفاع در منطقه)

(حداقل ارتفاع در منطقه). متر 1708 و ارتفاع از سطح دريا 34° 7' 38/48''عرض جغرافيايي ،°49

ها با دام افتاده در داخل اين تلههاي بهدو عدد تله ماليز در هر يك از مناطق نصب و نمونه 1391در فروردين سال

انجام طبق برنامه منظم هفتگي بردارينمونه و گرديدميبود كشته روي تله نصب شده درصد كه 98حاوي الكل ظرف

هاي ماليزبررسي تلهآوري يادداشت گرديد. زمان و تاريخ جمعشمارش شده و اطالعات مربوط بههر گونه تعداد شده

نر شناختي و بررسي دستگاه تناسلي ها بر اساس خصوصيات ريختتمامي نمونهادامه يافت. 1391نصب شده تا آذرسال

,Vockeroth (1971), Vockeroth & Thompson (1989), Stubbs & Falk (1996)استفاده از منابع مربوطه (و با

Sorokina (2007), Speight & Sarthou (2010) (هايمنظور بررسي تنوع زيستي مكانبه .شناسايي گرديدند

برداري شمارش و با هاي نمونهه موجود از هر گونه در تاريخهاي مگس سيرفيد و تعداد نموننمونه برداري، تعداد كلنمونه

هاي براي هر وينر و يكنواختي دو اكوسيستم باغ و مزرعه مورد مطالعه-معادالت زير، شاخص هاي تنوع شانوناستفاده از

تاريخ جداگانه محاسبه گرديد.

اد نها استاست كه در اين مقاله نيز به آنكارهاي تحقيقاتي در ايران انجام شده هاي تنوع زيستيدر محاسبه شاخص

است.شدهH’= -∑ [(ni / N) . Ln (ni/ N)]

E= H/H’ max

H’ : وينر -شاخص شانون

ni: گونه دتعداد افرا i

Nها : مجموع افراد همه گونه

H’ max :كه برابر است با وينر -حداكثر شاخص شانونlog S

S : هاتعداد گونه

:Eيكنواختي

شوند. داري ميآوري شده در كلكسيون حشرات دانشگاه آزاد اسالمي واحد اراك نگههاي جمعنمونه

نتايج

باغ (پنجعلي) و زراعت نمونه مگس سيرفيده از دو اكوسيستم 1380هاي ماليز نصب شده تعداد با بررسي تله

خوار خوار و گياهگونه به گروه پوسيده 439آوري شده به گروه شكارگر و گونه جمع 941آوري گرديد. (گاوخانه) جمع

درصد از كل 68دهد كه تعداد حشرات شكار شده در منطقه گاوخانه بيشتر بوده و تعلق داشت. مقايسه دو منطقه نشان مي

دهد. ل ميحشرات شكار شده را تشكي

گونه آن به 12 باشد.مي )1(زيرخانواده به شرح جدول 5گونه در 21آوري شده با تله ماليز شامل هاي جمعنمونه

دهد كه هاي دو منطقه نشان ميخوار تعلق داشتند. مقايسه گونهخوار و گياهگونه ديگر به گروه پوسيده 9گروه شكارگر و

).1در منطقه پنجعلي بيشتر از منطقه گاوخانه بود (شكل هاي شكارگرونهها و درصد فراواني گتعداد گونه


�٠

ها در دو منطقه گاوخانه و پنجعليشكار شده در تلهشكارگر و گندخوار سيرفيد هايفراواني نسبي گونه سهيمقا -1شكل

Fig. 1- Comparison of relative frequencles of saprophagus and predatory syrphids captured in traps established in Gavkhane

and Panjali region

آوري شده از دو منطقه گاوخانه و پنجعليهاي جمعگونهليست -1جدول

Table 1- Species collected from Panjali and GavKhaneh Total number of specimens Specie Tribe Subfamily

118 Episyrphus balteatus DeGeer, 1776

Syrphini

Syrphinae

26 Ischiodon aegyptius (Wiedemann, 1830)

22 Ischiodon scutellaris (Fabricius, 1805)

143 Eupeodes corollae (Fabricius, 1794)

137 Eupeodes nuba (Wiedemann, 1830)

166 Sphaerophoria rueppelli (Wiedemann, 1830)

151 Sphaerophoria scripta (Linnaeus, 1758)

78 Sphaerophoria turkmenica Bankowska, 1964

12 Syrphus vitripennis Meigen, 1822

20 Melanostoma mellinum Linnaeus, 1758 Melanostomini

19 Paragus bicolor (Fabricius, 1794) Paragini

4 Paragus haemorrhous Meigen, 1822

85 Eristalis arbustorum (Linnaeus, 1758)

Eristalini

Milesiinae

19 Eristalis tenax (Linnaeus, 1758)

45 Eristalinus aenaus (Scopoli, 1763)

138 Eristalinus sepulchralis (Linnaeus, 1758)

17 florae (Linnaeus.1758) Myathropa

1 Parheluphilus consimilis (Malm, 1927)

127 Syritta pipiens Linnaeus,1758 Milesiini

7 Syritta flaviventris Macquart, 1824

45 Eumerus spp. Eumerini


�١

هاي مختلف مگس گل در دو منطقه پنجعلي و گاوخانهگونه يهاتعداد نمونه -2شكل Fig. 2- Number of syrphid flies per species in two locations: Gavkhaneh and Panjali

تنوع زيستي

محاسبه شده بر اساس 1391آذر تا 1391 وينر دو منطقه گاوخانه و پنجعلي از فروردين -تغييرات شاخص تنوع شانون -3شكل

هاي گلهاي مگسنمونه

Fig. 3- Changes of Shannon- wiener index in Gavkhane and Panjali locations from April to November 2012, based on syrphid

specimens

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180N

um

be

r o

f in

div

idu

al\

spe

cie

s

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3

Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov

H'

H' Gavkhane H' PanjaliWeeks

Species

Sh

an

on

-Win

er I

nd

ex


�٢

يكنواختي

هاي گلبر اساس تعداد مگس 1391تا آذر 1391جعلي از فروردينشاخص يكنواختي محاسبه شده براي دو منطقه گاوخانه و پن -4شكل

Fig. 4- Evenness index of calculated for two locations: Gavkhane and Panjali from April to November 2012

based on syrphid specimens

بحث

باشد. با قرار گرفتن ايران در محدوده ميامروزه حفظ محيط زيست و چشم اندازهاي طبيعي امري اجتناب ناپذير

تواند اطالعات اوليه و اساسي را هاي موجود ميهاي خشك و نيمه خشك مطالعه تغييرات مربوط به تنوع و توالياقليم

هاي مديريتي در خصوص حفظ و نگهداري چشم اندازهاي طبيعي و حتي تعادل دام و چراي مراتع براي تصميم گيري

ها بر اساس اين حشرات مطالعات متاسفانه در خصوص بررسي حشرات گل و محاسبه تنوع اكوسيستم فراهم نمايد.

.اندكي صورت گرفته است

هاي تنوع انجام داده و بيان عنوان شاخصهاي گل بهگلدسته و دوستي مطالعات اوليه را در ايران براي استفاده از مگس

ها و افشانتواند منجر به تغييرات در جمعيت اين گردهو باران مي دار، گياهان گلهااند كه وجود انواع مختلفي از شتهنموده

. در اين مطالعات مقايسه دو اكوسيستم ,Goldasteh, 2001) (Dousti et al., 1999 هاي تنوع زيستي گردددر نتيجه شاخص

بيشترين فراواني مربوط به رديد كه است. در مطالعه حاضر مشخص گهاي گل انجام نگرفتهمختلف با استفاده از مگس

از باالترين Eupeodes corollaeگونهو S. scripta گونهترتيب بهاز آن پس و استSphaerophoria rueppelli گونه

هاي فراوان عنوان گونهها در بسياري از مطالعات به). اين گونه2(شكل خوار هستندكه همگي شته فراواني برخوردار است

هايي از گونه در مطالعات اروپايي نيز. (Sadeghi Nameghi et al., 2006)اند اطق مختلف ايران گزارش گرديدهدر من

Pobozniak و Wnuk توان به مطالعه عنوان نمونه مياند بههاي غالب مطرح گرديدهعنوان گونهبه Sphaerophoriaجنس

هايي از جنس واني مربوط به گونهاآوري شده و بيشترين فرعهاي گل جمهشت گونه از مگساشاره كرد كه در آن

Sphaerophoria شاملS. rueppelli ،S. scripta و S. menthastri بوده است. (Wnuk & Pobozniak, 2004) اين موضوع

جنس الغحشرات ب ها است.در برابر شرايط محيطي و قدرت پراكنش آنهاي اين جنس دهنده سازگاري باالي گونهنشان

Sphaerophoria توان گفت كه علت افزايش بنابراين مي ،دهندهاي زرد رنگ را ترجيح ميهاي جوان گلويژه مادهبه

هاي هرز، با گل زرد هاي گل در مناطق ذكر شده وجود غالب علفهاي مگسفراواني اين جنس نسبت به ساير جنس

Weeks


�٣

هايبرداري اراك مربوط به گونهي در مناطق نمونهكمترين فراوان .)Wnuk & Pobozniak 2004( رنگ است

Parheluphilus consimilis (Malm, 1927) وParagus haemorrhous Meigen, 1822 است كه گونه P. consimilis

. خوار هستندشته P. haemorrhous خوار و گونهپوسيده

تا هفته ) April چهارم هشت (هفته) از هفته اول ارديب4(شكل برداريمونهن بر اساس مقايسه يكنواختي در دو منطقه

يكنواختي در اين منطقه باالترين در منطقه گاوخانه ) يكنواختي در هر دو منطقه شبيه هم است.Juneچهارم اول تير (هفته

(كه تله ين تاريخ در مزرعه يونجهاست. علت اين يكنواختي اين است كه در ا) رخ دادهJulyدوم در هفته سوم تير (هفته

است و عالوه بر اين پيچيدگي بود) جمعيت شته طغيان كرده و اين طغيان تا ماه مرداد ادامه داشتهمذكور در آن نصب شده

مي اين محصول يآورد و وجود داها فراهم ميساختاري گياه يونجه كه خود منابع غذايي بسيار زيادي را براي گرده افشان

شود اين محصول داراي فون قوي از گرده هاي گل را فراهم آورده و باعث مياخر مهر زمينه افزايش جمعيت مگستا او

باشد. و اين امر(طغيان جمعيت شته) باعث شده كه منابع غذايي كافي براي ها و در نتيجه يكنواختي باالتري را داشتهافشان

باعث دار باال بودن تنوع گياهان گل Wnukطبق تحقيقات فراهم گردد. طور يكنواخت در دسترس افراد ها بهتكثير گونه

و در مزارع يونجه (Wnuk & Pobozniak, 2004) شودكنند ميهاي گل كه از اين گياهان تغذيه ميافزايش تنوع مگس

تنوع گياهي و ساختاري باالتري وجود دارد.

شود ) يكنواختي محيط به حداكثر يكنواختي نزديك ميOctober چهارم در منطقه پنجعلي در هفته اول آبان ماه (هفته

اي در باشد. در آبان ماه هيچگونه محصول يونجهدهنده تفاوت ساختاري دو اكوسيستم باغ و مزرعه ميو اين موضوع نشان

داخل باغ سيب باشد اما در مزرعه وجود نداشته و در نتيجه منابعي از شهد و گرده در اختيار حشرات گرده افشان نمي

هاي گل به باغ بوده و تواند عاملي براي جلب مگسهنوز حشراتي همچون شته سبز سيب وجود داشته و وجود شهد مي

ها توجيه كند. ها را در تله ماليزتواند فراواني آنمي

در اهواز در ذكورم تله. (Dousti, 1999)اول خرداد ماه رخ داده است يزان يكنواختي در اهواز در هفتهباالترين م

ها افزايش پيدا كرده و به دنبال آن مزرعه يونجه نصب شده و به دليل مناسب شدن دماي هوا در اين تاريخ جمعيت شته

هاي دوم و سوم تير ماه باالترين ميزان يكنواختي در گرگان در هفته است.هاي گل نيز افزايش پيدا كردهيكنواختي مگس

به دليل بارندگي زياد، دماي هواي مناسب و رشد گياهان گرگان در منطقه. در اين تاريخ (Goldasteh, 2001) استرخ داده

ها گل در اين منطقه افزايش پيدا كرده است.علفي گلدار يكنواختي مگس

)، از هفته اول ارديبهشت 3برداري (شكل وينر در دو منطقه نمونه -ص تنوع شانونبر اساس مقايسه تغييرات شاخ

تنوع در هر دو دار در طبيعت و افزايش گياهان گل به بعد به دليل شرايط مطلوب آب و هوايي )Aprilچهارم ماه (هفته

) Mayاول تا سوم است. مقدار تنوع در منطقه پنجعلي از هفته دوم تا چهارم ارديبهشت (هفته منطقه رو به افزايش گذاشته

گل است، كه هاي در منطقه پنجعلي مصادف با زمان ظهور الروهاي مگس گاوخانه است، اين افزايش تنوع باالتر از منطقه

پنجعلي در داخل يك باغ نصب كردند. تله موجود در منطقههاي هرز زيست ميعلفي درختان ميوه و هادر باغ روي شته

باال رفتن تنوع شده و باغ مذكور داراي انواعي از درختان ميوه و پوشش گياهي متنوع است، تنوع پوشش گياهي باعث

است. هاي گل در اين منطقه شدههاي مگسهاي موجود در آن باغ شده كه اين امر باعث باال رفتن تنوع گونهاي شتهگونه

درجه سيلسيوس بوده و 9/21كه دماي هواي مطلوب )Juneماه سوم در منطقه پنجعلي در هفته چهارم خرداد ماه (هفته

است و چون دماي مساعد درجه سيلسيوس بوده 23دماي هوا )Juneهارم ماه چل تير (هفته در منطقه گاوخانه در هفته او

هاي گل را فراهم كرده، در نتيجه افزايش هاي مگساي ميزبانهوا شرايط مناسبي را براي افزايش جمعيت و تنوع گونه


��

برداريها در مناطق نمونهين مگسميزان حداكثر خود باعث ايجاد بيشترين ميزان تنوع اها بهيكنواختي اين مگس

درجه 5/26است و به ) كه دماي هوا افزايش يافتهJulyچهارم است. در منطقه پنجعلي در هفته اول مرداد (هفته شده

درجه 5/29) دماي هوا تا Augustاست و در منطقه گاوخانه در هفته سوم مرداد ماه (هفته دوم سيلسيوس رسيده

شود. اين كاهش هاي گل را باعث مياست، اين افزايش دما افت شديدي در جمعيت مگسايش يافتهسيلسيوس افز

هاي بالغ شده و در براي مگس جمعيت به اين دليل است كه افزايش دماي هوا باعث كاهش منابع غذايي مثل گل و شهد

ها دهد كه تعدادي از گونهم داده نشان ميانجا Hodekهايي كه است. در بررسيهاي بالغ كاهش يافتهنتيجه جمعيت مگس

دليل افزايش دما در گاوخانه ديرتر از كاهش جمعيت به .(Hodek, 2007) شوندبا افزايش دماي هوا وارد دياپوز اجباري مي

است و دليل آن اين است كه تله نصب شده در گاوخانه در داخل يك مزرعه يونجه نصب شده و شته در پنجعلي رخ داده

هاي گل داراي كند. بنابراين چون مگسزمان با گرم شدن هوا طغيان ميت يونجه در اواخر بهار و اوايل تابستان همكش

دارد و مزرعه يونجه رطوبت را در خود نگه مي و از طرف ديگر استميزبان مناسبي بوده جمعيت خود را حفظ كرده

هاي زايش دما نتوانسته تاثير شديدي در كاهش جمعيت مگسهاي گل به رطوبت تمايل زيادي دارند پس افهمچنين مگس

هاي گل دوباره افزايشهاي مگسنسبي دما، تنوع گونه كاهش. مجددا با (Jukes, 2010)باشد گل در اين منطقه داشته

فته چهارم ر است كه در پنجعلي اين كاهش دما در هزمان آن متغي يابد و اين الگو در هر دو منطقه ثابت بوده و فقطمي

درجه سيلسيوس و در منطقه گاوخانه در هفته سوم مهرماه (هفته 5/16) كه دماي هوا Septemberشهريور (هفته سوم ماه

است. كه اين كاهش دما باعث مناسب شدن شرايط محيطي شده درجه سيلسيوس بوده 20) داراي دماي Octoberدوم ماه

رسد. مي )Juneجهارم حداكثر خود يعني هفته اول تير (هفته ها نزديك به ميزان و در نتيجه تنوع گونه

دهد كه بيشترين ميزان تنوع در است نشان ميهاي گل انجام شدههايي كه در اهواز روي تنوع زيستي مگسدر بررسي

اه از تنوع زيرا در ماه ارديبهشت دماي هوا مساعد و رويش گياهان در اين م است، دو هفته اخر ارديبهشت ماه رخ داده

. (Dousti et al., 1999) استهاي گل افزايش يافتهخوبي برخوردار است بنابراين شرايط مساعد براي افزايش تنوع مگس

هاي دوم است، بيشترين ميزان تنوع درهفتههاي گل انجام شدههايي كه در گرگان بر روي تنوع زيستي مگسدر بررسي

در گلستان به دليل ارديبهشت و خرداد هاي است زيرا در ماهاد ماه مشاهده شدههاي دوم و سوم خردارديبهشت و هفته

دنبال افزايش مواد غذايي، است و بهدار و علفي فراهم آمدهشرايط مطلوب آب و هوايي شرايط براي رشد بيشتر گياهان گل

.(Goldasteh, 2001) استفراهم شده كنند نيزها تغذيه ميهاي گل كه از آن گلتنوع جمعيت مگس

- گرفته هاي گل در اراك و حومه صورتآمده در بررسي هايي كه روي تنوع زيستي و يكنواختي مگسنتايج بدست

آمده در اهواز و گرگان مغايرت دارد و علت اين امر تفاوت در نوع آب و هواي سه منطقه است كه دستهاست، با نتايج ب

ان داراي آب و هواي گرم و مرطوب و اراك داراي آب و هواي سرد و اهواز داراي آب و هواي گرم و خشك، گرگ

كوهستاني است.

نسبت به )36/0پنجعلي ( اي در منطقهدهد كه تنوع گونهيمذكور نشان م سه شاخص شانون وينر در دو منطقهمقاي

متعادل و ميزان بارندگي، كوهستاني است كه دماي هوا تر است زيرا اين منطقه يك منطقهباال )33/0منطقه گاوخانه (

هاي دار علفي كه منابع تامين شهد براي بالغين مگسهاي سطحي باال است در نتيجه رويش گياهان گلو آبرطوبت هوا

پنجعلي داراي تنوع بااليي است در نتيجه جمعيت پوشش گياهي در منطقه .كند، در اين منطقه زياد استگل را فراهم مي

كند را افزايش ها تغذيه ميها از شتههاي گل كه الرو آنها، تنوع مگسيابد و افزايش جمعيت شتهها نيز افزايش ميشته

دهد.مي


��

)، 29/0) و پنجعلي (28/0منطقه گاوخانه ( در وينر-دست آمده از شاخص شانونبا مقايسه يكنواختي بههمچنين

كوهستاني است كه در آنجا نجعلي يك منطقهنطقه پنجعلي بيشتر است. منطقه پدر م يكنواختيشود كه مشخص مي

و منابع غذايي مناسب براي د و همچنين داراي آب و هوا مناسبشوها مشاهده ميدست انسانتخريب كم محيط به

گاوخانه كه يك منطقه زراعي با آب و يكنواختي بيشتري نسبت به منطقه ها است. بنابراين دارايافزايش تنوع اين مگس

شود است.كه در آن سموم و كودهاي شيميايي زيادي مصرف ميهواي كويري

ها عوامل مستقل از تراكم (آب و هوا) و عوامل وابسته به تراكماي اين مگسبنابراين براي افزايش تنوع گونه

در اين منطقه هاي گلاي مگس(غذا و فضا) از شرايط خوبي برخوردار است در نتيجه زمينه براي افزايش تنوع گونه

يابد.مي افزايش

References Dousti, A. 1999. Study on fauna and diversity on flower flise (Dip., Syrphydae) in Ahvaz. master

thesis. Ahvaz shshid chamran University, 129 pp.

Gholdasteh, SH. 2001 Study on fauna and diversity on flower flise (Dip., Syrphydae) in Gorgan.

master thesis. Islamic Azad University, Science and Research Branch Tehran, 148 pp.

Gilbert, F. 1993. Hoverflies. Naturalists Hand books. Slough. Richmond publishing Co. Ltd,

Slough, UK, 67 pp.

Golding, Yc. 2000. Behavioural mimicry of honeybees (Apis mellifera) by droneflies

(Diptera:Syrphidae). Proceedings. Biological sciences, 903-909.

Geist, V. 1978. Life strategies, human evolution, environmental design. Springer, New York, PP:

28-35. Hodek, I. 2007. Bionomics and Ecology of Predaceous coccinellidae. Annual Reviews. Florida.

79pp.

Jukes, Andy. 2010. Chalcosyrphus eunotus (Loew, 1873) (Diptera, Syrphidae) its status,

distribution, ecology and conservation. Dipterists Digest. 17pp.

Magurran, A. E. 1988. Ecological Diversity and its Measurment. Chapman & hall, Inc. London,

179 pp.

Rotheray, G. E. 1989. Aphid predators. Naturalist's handbook.2. Slough. The Richmond

Pub.Co.Ltd, 77 pp. Sadeghi Nameghi, H., Kyevanfar, N. and Jajvandian, R. 2006. Introduction to recognize the

flower flies. Mashhad Ferdowsi University, 176 pp.

Stubbs, A. E. and Falk, S. J. 1996. British boverflies. An illustrated identification guide. British

Entomological and Natural History Society, London, 235 pp. Sorokina, V. S. 2007. Hover flies of genus Paragus Later. (Dipters, Syrphidae) of Russia and

adjacent Countris. Institute of Animal Systematies and Ecology, Siberian Branch, Russian

Academy of Sciences Russia, pp: 352- 364.

Speight, M. C. D. and Sarthou, J. P. 2010. StN Keys for the identification of adult European

Syrphidae (Diptera). Syrph the Net, the database of European Syrphidae, Syrph the Net

publications, Dublin, pp: 60-107. Tscharntke, T., Clough, Y., Wanger, T. C., Jackson, L., Motzke, I., Perfecto, I., Vandermeer,

J. and Whitbread, A. (2012) Global food security, biodiversity conservation and the future of

agricultural intensification. Biological Conservation, 151: 53–59.

Vockeroth, J. R. and Thompson, F. C. 1989. Syrphidae. In: McAlpine J. et al., (eds.) Manualof

Nearctic DipteraVol 2: Quebec: Agriculture Canada, pp: 713–743.

Vockeroth, J. R. 1971. The identity of some Holarctic and Old World species of Sphaerophoria

(Diptera: Syrphidae). The Canadian Entomologist, 103: 1627–1635.

Wnuk, A. and Pobozniak, M. 2004. The influence of weeding treatments in red beet crop on

species composition of aphid ophagous syrphidae colonies of aphis fabae scop. Journal of plant

protection Research, 44 pp.


��

Investigation on Syrphid flies (Dip., Syrphidae) in Arak region and

comparison of their bio-diversity indices in sampling sites

F. Khaki

1*, B. Gharali2, Sh. Goldasteh

3

1- Graduated Student of Agricultural Entomology, Islamic Azad University, Arak Branch, Arak, Iran 2- Assistant Professor, Department of Entomology, Agriculture and Natural Resouresr Research Center, Ghazvin, Iran

3- Assistant Professor, Department of Entomology, Islamic Azad University, Arak Branch, Arak, Iran

Abstract In order to investigate the fauna and bio-diversity indices of syrphid flies in Arak region,

samples were taken from April to November 2012. The indices were calculated using the Shannone

Wiener index. Totally 21 species belonging to two subfamilies, six tribes and 13 genera were

identified. Results showed that the highest diversity was in the second week of October, fourth

week of June and the first week of October. The least index was in the third week of June, August

and November. Sphaerophoria rueppeli is the ecologic dominant species in Arak and neighboring

regions.

Key of words: Syrphidae, Fauna, Arak, Biodiversity, Shannon-Wiener index

* Corresponding Author, E-mail: [email protected]

Received: 7 Oct. 2015– Accepted: 14 May 2016

Islamic Azad University, Arak Branch

ISSN 2008-4668

http://jer.iau-arak.ac.ir

Journal of Entomological Research

Volume 8, Issue 1, pages: 37-46

46

˘ˇ ˆ ˙ ˝ ˆ ˛ syrphidaejournals.iau.ir/article_527739_e6ac0a44da84f39a05f... · l6 / .(ˇ( m...

Documents