1

မာတကာ

စဉ အကကကာငးအရာ စာမျေကနာ

၁။ နေါနး ၂

၂။ ကကျေးရာအကပခအကနနင ကကျေးရာစမကနးကရးဆပခငးဆငရာ ကနးဂဏနး၊

အချေကအလကမျေား

၃

၃။ ကကျေးရာလေကယတင ဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆပခငးလြငနးစဉ (အသးပြ

ကသာနညးမျေားနင လြနညးကငနညး အဆငဆင)

၇

၄။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆပခငး လြငနးစဉ အဆငဆင ၁၀

၅။ ဖ ဖဖးကရးအတက အကောကအြပဖစကစမည အကပခအကနကကာငးမျေား၊ ရငဆင

ကကျောလားရမည အဟန အတားမျေား

၂၇

၆။ ဖ ဖဖးကရးဗျေဟာနင ရညမနးချေကြနးတငမျေား ၃၂

၇။ ကကျေးရာဖ ဖဖးတးတကကရး ကစစရြမျေားနင ဗဟအဆငမဝါေမျေားအကကား အစအစဉ

ကျေကသာချေတဆကမမျေား

၃၄

၈။ စမကနး၊ စမချေကမျေားအား အမျေးအစားခပခားပခငး ၃၄

၉။ အကကာငအေည ကဖာကဆာငရကမည အချေနကာလ ၃၇

၁၀။ စမကနး ကကးကကြစစကဆးပခငးနင အကပဖတသးသြပခငး ၃၇

၁၁။ နညးြညာဆငရာ အကအည ၄၀

၁၂။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေားအကကာငအေညကဖာမည နညးလမးနင အစ

အမမျေား

၄၁

၁၃။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးအကဆာကအဦမျေား အသးပြပခငးနင ေနးသမးပခငးအတက

စစညးစစဉမနင ကငကကကးဆငရာ ကဆာငရကမ အစအစဉ

၄၂

ကနာကဆကတမျေား

(၁) ကကျေးရာရ တစအမကောငစအလက အကပခခအချေကအလကမျေား ကကာကယ

သညြစ

၁-၆

(၂) ကကျေးရာစမကနးကရးဆကရးအကောကအကပြဇယားမျေား ၁-၄၁

(၃) ဖ ဖဖးကရးဗျေဟာတညကဆာကမ အကပခပြဇယား ၁

(၄) စမချေကအဆပြလာ (သ) စမချေကအကကကာငးအရာ ၁-၃

2

၁။ နေါနး

ဤလကစစာအြသည ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆရာတင ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးအကျေး

ကဆာငမျေား၊ ဖမ နယဖ ဖဖးကရးစမကနး ကရးဆသမျေားနင ဖမ နယကကျေးလကကေသဖ ဖဖးတးတကကရး

ဦးစးဌာနမဝနေမးမျေားက လမးညနမ ကြးနငရန ရညရယြါသည။ ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေား

နငအတ ကဆးကနးဆးပဖတပခငး လြငနးစဉမ ေကကြါလာသည သတငးအချေကအလကမျေားက

စနစတကျေ တညကဆာကေားကသာ စမကနးကရးဆကရး အကောကအကပြဇယားမျေားတင တကျေ

မနကနစာပဖညသငးရန နညးလမးနင သကဘာတရားမျေားက ဤလကစစာအြတင ကဖာပြေား

ြါသည။

ရရလာကသာကနးဂဏနးမျေား၊ သတငးအချေကအလကမျေားက စမကနးကရးဆကရး အကောက

အကပြဇယားမျေားတင ကရးသငးပခငးအားပဖင ဖ ဖဖးကရးအကတးအပမင တစစတစရာ ရရကစရန

အကောကအကပြမညပဖစြါသည။ ေသကရးသငးရာတင ကအာကကဖာပြြါ အဆငမျေားအတငး အစ

အစဉတကျေ ကဆာငရကရန လအြြါသည။

အဆင (၁) ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေား နငအတ ကဆးကနးဆးပဖတပခငး လြငနးစဉ

ပြလြ၍ ကနးဂဏနး သတငးအချေကအလကမျေားနင ဖ ဖဖးကရးအကတးအပမင

တက စကဆာငးမတတမးတငြါ။ ဤသ မတတမးတငရာတင ဗဟသတ

ကကယဝကသာ ရြမရြဖမျေား၊ အြချေြကရးမ းနင ရာသရာသားမျေားေမ အက

အညရယြါ။ ကကျေးလကကျေနးမာကရးဌာန/ဌာနခ၊ မလတနးကကျောငး၊ ကကျေးရာ

အြစအြချေြကရးမ းရး၊ ဖမ နယအဆငဌာနဆငရာနင အာဏာြငမျေားေမ

အကအည ရယနငြါသည။

အဆင (၂) ကကျေးရာ၏ လကရလမစးြားဆငရာအကပခအကန၊ ဖ ဖဖးကရးက အကောကအက

ပဖစကစမညအချေကမျေား၊ အဟန အတားပဖစကစမည အခကအခမျေားစသည

အကကကာငးအရာမျေားက စမကနးကရးဆကရး အကောကအကပြဇယားမျေားတင

မနကနစာ ပဖညသငးြါ။ ေကနာက ဇယားအချေငးချေငး အပြနအလနကကညမ

ရ၊ မရ၊ ကနးဂဏနးနင သတငးအချေကအလကမျေား ကဖာပြရာတင တစကနရာ

နင တစကနရာ ကကညမ ရ၊ မရ စစကဆးြါ။

အဆင (၃) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး စမကနးကရးဆကရး အကောကအကပြဇယားမျေားက ဖ ဖဖး

ကရးအပမငပဖင လကနမဘဝနင လသားအရငးအပမစဖ ဖဖးကရး အကကကာငးတရား

တက ဆနးစစကလလာြါ။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးဆနးစစချေကက ကျေစလျေစစာ

ပြလြရနသာ လအြဖြး ြညာရြသကတသနလြငနး မဟတသညအတက

စာရငးအငးစစစသည နညးလမးမျေားသးပခငးအေ လြရန မလအြြါ။

အဆင(၄) ေကနာက ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးက မာတကာ၊ ရညညနး အစရကသာ

လအြသညမျေားက ပြညစစာ ေညသငးဖြး အဖြးသတကရးြါ။

3

၂။ ကကျေးရာအကပခအကနနင ကကျေးရာ စမကနးကရးဆပခငးဆငရာ ကနးဂဏနး အချေကအလကမျေား

ကကျေးရာအမကောငစစာရငးအတက စကဆာငးေားကသာ ကနးဂဏနး၊ အချေကအလကမျေား

တင ကကျေးရာလဦးကရနင လဦးကရနင သကဆငကသာ အချေကအလကမျေား၊ ကကျေးရာလမကရး၊ စးြား

ကရး အကပခအကနနင ကကျေးရာ၏လကရဖ ဖဖးတးတကမ အကပခအကနမျေား ြါဝငြါသည။ ကအာကြါ

ဇယားသည ပဖစနငကပခရကသာ အရငးအပမစမျေားမ ကကာကယရရကသာ တကရကသတငးရငးပမစ

(တ) နင တစဆငခသတငးရငးပမစ (ဆ) မျေားက အကသးစတ ကဖာပြေားြါသည။

တကရကကကာကယသတငး ရငးလငးကဖာပြချေက တကရက (တ)၊ တစဆငခ

(ဆ) ကကာကယသတငး

လဦးကရ၊ လဦးကရနင သကဆငကသာ အချေကအလကမျေား

၁။ လဦးကရ၊ လဦးကရနင သက

ဆငကသာ အချေကအလကမျေား

ဆ: ဖမ နယ လဝငမ ကကးကကြ

ကရးနင ပြညသအငအား

ဦးစးဌာန

လမစးြား အကပခအကနမျေား

၂။ သဘာ၀သယဇာတ အရငးအပမစ

ကပမယာ အရငးအပမစ

ဆညကရကသာက ဧရယာ

အဓကသးနနင ေကရမ

အခကအခနင အခငအလမး

သဘာ၀အရငးအပမစက

အကပခခကသာ

ကပမယာ အရငးအပမစ

ဆညကရကသာကဧရယာ

အဓကသးနနင ေကရမ

ပြဿနာနင အလားအလာ

ရမ

တ:သယဇာတပြကပမြ၊ ဦးတည

အြစ ကဆးကနးပခငး

ဆ:ဖမ နယအဆင ဌာနဆငရာ

မျေား (လယယာကပမ စမခန

ခကရးနင စာရငးအငးဦးစး

ဌာန၊ သစကတာဦးစးဌာန၊

ဆညကပမာငးဦးစးဌာန)

၃။ အသကကမးဝမးကကျောငးလြငနး

အမျေးအစားမျေား

အမကောငစမျေား၏ အဓက

အလြအကင အကပခအကန

တ:ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

ဆ: ကကျေးရာအြစ အြချေြ

ကရးမးရး

၄။ ဓနအဆင၊ ဝငကငအဆငနင

ဝမးစာဖလမ အခကအခ

ကကျေးရာအမကောငစမျေား၏

အဓက ြငဆငြစစညးမျေား၊

ဓနအဆငသတမတပခငးမ

ဝငကငနင ဓနြငဆငမက ညန

ပြသည။

တ: ဓနအဆင သတမတပခငး

ကလကျေငခနး၊ ဝမးစာဖလ

မစစတမးကကာကယပခငး

လကရ ဖ ဖဖးကရး အကပခအကန

၅။ ကကျေးရာအကပခပြ အဖ အစညး

ြစမျေားနငအဖ အစညးဆငရာအကရး

ကစစမျေား

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေား

အတက အဖ အစညးအမျေးမျေး

၏ဖ ဖဖးကရးစမအြချေြမတင

ြါကသာ အခနးကဏဍ

တ:ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

1. ၆။ ပြငြအဖ အစညးမျေားနင ၎ငးတ

၏လြငနးမျေား

ပြငြရ အဖ အစညးမျေားနင

၎ငးတ ြြးသညလြငနးမျေား

တ:ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

ဆ:ဖမ နယအကေကေအြချေြ

ကရးဦးစးဌာန၊ စမကနး

ဦးစးဌာနနငကကျေးရာအြစ

အြချေြကရးမးရး

၇။ သးနေတလြမ အကပခအကန စကြျေးသးနအလကေတ တ:သယဇာတပြကပမြ၊

4

တကရကကကာကယသတငး ရငးလငးကဖာပြချေက တကရက (တ)၊ တစဆငခ

(ဆ) ကကာကယသတငး

စကြျေးသးနအလက ေတလြ

မအကပခအကန

တးတကေတလြနငရန အခင

အလမးမျေား၊ အခကအခမျေား

လြမအကပခအကန၊

တးတကေတလြနငရန

အခငအလမးမျေား၊ အခကအခ

မျေား

ဦးတညအြစ

ကဆးကနးပခငး

၈။ တရ စဆာန ြငဆငမ ( ကျ၊ နား၊

ဝက၊ ဆတ၊ ပမငး၊ လား စသည)

အမကောငစမျေား၏ အသက

ကမးဝမးကကျောငးနင လြငနး

သးြစစညးမျေား ြငဆငမ

တ: အမကောငစစာရငး

ကကာကယပခငး၊ ဦးတည

အြစ ကဆးကနးပခငး

၉။ အသား၊ န ေတလြမ တးတက

လာကစရန အခငအလမးနင အဟန

အတားမျေား

ကမးပမေတလြမ တးတက

ကစရနအတက အခငအလမး

နင အဟန အတားမျေား

တ: သယဇာတပြကပမြ၊ ဦး

တညအြစ ကဆးကနးပခငး

ဆ: ဖမ နယ ကမးပမကရးနင

ကသကရး ဦးစးဌာန

၁၀။ ကရချေနင ကရငန ငါးသယ

ဇာတမျေား

ကရချေနင ကရငန ငါးသယဇာတ

မျေား

တ: သယဇာတပြကပမြ၊ ဦး

တညအြစ ကဆးကနးပခငး

ဆ: ဖမ နယငါးလြငနး ဦးစး

ဌာန၊ ကကျေးရာအြစအြ

ချေြကရးမးရး

၁၁။ ငါးဖမးလြငနး − ငါးကန၊

ငါးဖမးကလ၊ ငါးဖမးပခငးနင ြတ

သကကသာ ြစစညးကရယာမျေား

ကရချေနငကရငနငါးဖမး လြ

ငနးနငြတသကကသာြစစညး

ကရယာမျေား

တ: သယဇာတပြကပမြ၊ ဦး

တညအြစ ကဆးကနးပခငး

ဆ: ဖမ နယငါးလြငနး ဦးစး

ဌာန၊ ကကျေးရာအြစ

အြချေြကရးမးရး

၁၂။ ငါးေတလြမ တးတကလာ

ကစရနအတက အခငအလမး၊

အဟန အတားမျေား

ငါးေတလြမ တးတကလာ

ကစရနအတက အခငအလမး၊

အဟန အတားမျေား

တ: သယဇာတပြကပမြ၊ ဦး

တညအြစ ကဆးကနးပခငး

ဆ: ဖမ နယငါးလြငနး ဦးစး

ဌာန၊ ကကျေးရာအြစ

အြချေြကရးမးရး

၁၃။ စကြျေးကရး၊ ကမးပမကရး

မဟတကသာ ဝငကငရလြငနးမျေား -

မသားစရြတညနငမ

တ:ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

၁၄။ စကြျေးကရး၊ ကမးပမကရး

မဟတကသာ ဝငကငရလြငနး

မျေား၏ အခငအလမးမျေားနင

အလားအလာမျေား

တ:ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

၁၅။ ကရ ကပြာငး လြကငမ တ:ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

၁၆။ ကစျေးကကလကလမးမမမျေား အကာအကဝး၊သယသြကဆာင

ကရးလမးကကကာငး၊ကနြစစညး

အမျေးအစားမျေားနင ရရနင

ကသာ ဝနကဆာငမမျေား

တ:ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

5

တကရကကကာကယသတငး ရငးလငးကဖာပြချေက တကရက (တ)၊ တစဆငခ

(ဆ) ကကာကယသတငး

၁၇။ ကစျေးကကတးတကကရးအတက

အခကအခမျေား (အကဆာကအဦ၊

ဝနကဆာငမ၊ ကစျေးနနး သတမတပခငး)

တ ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

၁၈။ ကငကကကးဝနကဆာငမမျေားနင

လကလမးမမ

တ:ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

၁၉။ ြညာကရးနင စာတတကပမာကမ

စာတတကပမာကမနငစာမတတ

ကပမာကမ၊ လဦးကရ၊ ကကျောငး

တကရာခငနနး၊ ြညာကရးနင

ြတသကကသာ အခကအခမျေား

(ဆ၊ အ၊ နားမကကားကကျောငးက

သ ကကျောငးပြငြ ြညာကရး၊

ဆရာ/ ဆရာမ ရရနငမ၊

ကကျောငးသးစာအြနင စာကရး

ကရယာမျေား၊ ကကျောငးကနသည

ကနကျေစရတ အပြညအဝ

မကြးနငကသာဆငးရသား

မသားစမျေားကစစ၊ မဘဆရာ

အသငး၏ အခနးကဏဍ၊

စာတတကပမာကမနင

စာမတတကပမာကမ လဦးကရ −

ကျေား/မ

ကကျောငးကနအရယကကလးမျေား၊

အေကတနးကကျောငး တက

ကရာကမ ရာခငနနး −ကျေား/မ

ြညာကရးနငြတသကကသာ

အခကအခမျေား (ကကျောငးသား/

ဆရာ အချေး၊ ကကျောငးေက

နနး စသညပဖင)

တ:ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

ဆ: မလတနးနငအလယ

တနးကကျောငး ြညာကရး

၂၀။ ကျေနးမာကရးနငအာဟာရ

အပဖစမျေားကသာ ကရာဂါ

ကျေနးမာကရးကစာငကရာကပခငး

ဝနကဆာငမမျေားနင ကျေနးမာ

ကရးအတက ြြးြစစညးမျေား

လကလမးမမ

အပဖစမျေားကသာ ကရာဂါမျေား

ကျေနးမာကရးကစာငကရာကပခငး

ဝနကဆာငမ အကပခအကနနင

ကျေနးမာကရးအတက ြြး

ြစစညးမျေား

တ: ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

ဆ: ကေသရကျေနးမာကရးဌာနမျေား

၂၁။ ကရကကာငးကရသန ရရမနင

ြတဝနးကျေင သန ရငးကရး

အရငးအပမစ၊ ကရြကလငး၊

ကကျေးရာကရကန၊ ကရတငး၊

အဝစတငး အကရအတက

ကရအရညအကသး− စမးသြဖြး

မစမးသြ၊ ကကာငး/ဆး

ကသာကကရသးကရ ရရမ −

အမကောငစမျေား ရာသမကရး

ကရလကလာကမ၊

ကရကကာငးကရသန နင ြတသက

ကသာ ြြးြစစညးမျေား

အဓက ပြဿနာ၊ အဟန

အတားနင အခကအခမျေား

တ: သယဇာတပြကပမြ၊ ဦး

တညအြစ ကဆးကနးပခငး

၂၂။ ကျေား-မ ကရးရာ ကစစရြမျေား တ:ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

6

တကရကကကာကယသတငး ရငးလငးကဖာပြချေက တကရက (တ)၊ တစဆငခ

(ဆ) ကကာကယသတငး

၂၃။ ယဉကကျေးမနငလငယဖ ဖဖးကရး

အားလြချေန အသးချေြမျေား

အနြညာ၊ ယဉကကျေးမ

လြရားမမျေား

ဘာသာကရးနင ဆငကသာ

လြငနးမျေား

လငယနင အားကစား

ဆ:ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး

၂၄။ သယယြကဆာငကရးနင ဆင

ကသာ အကဆာကအဦမျေား

လမးမကကးမျေားနင လကလမး

မမမျေား

o ကကျေးရာနင အနးဆးလမးမ

ကကးအကာအကဝး (မင)

o ချေဉးကြလမး၊ အရည၊

တညကဆာကခကသာနစ၊

လကရအကပခအကန၊) အမျေး

အစား၊ ကကာငး (သ) ဆး၊

ရာသမကရး သားလာနင၊

သား၍ရကသာ လမးကကကာငး

ကရလမးသယယြကဆာငကရး

o ပမစကချောငး သယယ

ြကဆာငကရး

o ြငလယကရကကကာငး

သယယ ြကဆာငကရး

တ: သယဇာတပြကပမြ၊ ဦး

တညအြစ ကဆးကနးပခငး

၂၅။ ကကျေးရာအကဆာကအဦမျေားနင

အပခား

ကကျေးရာအကဆာကအဦမျေားနင

လကလမးမမ

တ: သယဇာတပြကပမြ၊ ဦး

တညအြစ ကဆးကနးပခငး

၂၆။ လျြစစ စမးအင

မဟာဓာတအားလငးနင လက

လမးမမ

ဆလာစမးအင

အကသးစားနင အလတစား

ကရအားလျြစစ

ေဇယ လျြစစဓာတအား

ကြးစက

ကလအားလျြစစ

ဇဝဓာတကင သးလျြစစ

တ: သယဇာတပြကပမြ၊ ဦး

တညအြစ ကဆးကနးပခငး

7

တကရကကကာကယသတငး ရငးလငးကဖာပြချေက တကရက (တ)၊ တစဆငခ

(ဆ) ကကာကယသတငး

၂၇။ ဆကသယကရးနင သတငး

အချေကအလက နညးြညာ

တယလဖနး ကနယက

လကကငဖနး ကနယက

ကရေယ ဆကသယကရး၊

ရြပမငသကကား

သတငးစာ၊ ဂျောနယ

သတငးအချေကအလကနင

ဆကသယကရး နညးြညာ၊

အငတာနက လကလမးမမ

တ: သယဇာတပြကပမြ၊ ဦး

တညအြစ ကဆးကနးပခငး

၃။ ကကျေးရာလေကယတင ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနး ကရးဆပခငးလြငနးစဉ (အသးပြကသာ

နညးမျေားနင လြနညးကငနညး အဆငဆင)

ကကျေးရာလေကယတင ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆပခငး လြငနးစဉသည အလာစမ

ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေားအားလး ြါဝငလြကဆာငခင ရကစြါမည။ ဤလြငနးစဉတင

ကကျေးရာလေ၏တကကကစာ ြးကြါငးြါဝငမရကစမည လြငနးမျေားနင လြနညးကငနညး အဆင

ဆငတက ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေား အသးပြကဆာငရကနငရန ဖမ နယဖ ဖဖးကရးစမကနး

ကရးဆကရးအဖ မ ကညမည ပဖစြါသည။ ေကကကာင ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆပခငး လြငနး

စဉသည ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေားအား ရညမနးချေကြနးတင တညကဆာကပခငး၊ ဖ ဖဖးကရး

ဗျေဟာမျေားနင အကကာငအေညကဖာမည စမကနးမျေား စစဉကရးဆကရးဆငရာ စမးရညမျေား

တးတကကစြါမည။

စမကနးကရးဆကရးဆငရာ ကနးဂဏနးနင သတငးအချေကအလကမျေား

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနး ကရးဆရနအတက လအြသည သတငးအချေကအလကမျေားက

ရရရန ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေားနငအတ ကဆးကနးဆးပဖတပခငး လြငနးစဉမျေား ပြလြပခငး

အပြင ဆငြားကနးဂဏနး အချေကအလကမျေားလညး ကကာကယြါမည။ ဤသကဆာငရကပခငး

သည ကအာကကဖာပြြါ ကနးဂဏနး သတငးအချေကအလကနင ဗဟသတမျေားက ရရအသးပြနင

မည ပဖစြါသည။

(၁) ကကျေးရာ၏ လကရဖ ဖဖးမ အကပခအကန

(၂) ကကျေးရာလေ၏ ဖ ဖဖးကရး ရညမနးချေကမျေား

(၃) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးက အကောကအကပဖစကစမည အလားအလာကကာငးမျေား

(၄) အခကအခနင ပြဿနာမျေား၊ ရငဆငကကျောလားရမည အတားအဆးမျေား

(၅) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးဗျေဟာ

8

(၆) ကကျေးရာ၏ဖ ဖဖးကရးကစစမျေားနင ဖ ဖဖးကရးဗျေဟာမျေား ကဆာငရကရနအတက လအြ

ကသာ ဗဟအဆငဆငရာ မဝါေနင စမကနးအကအညမျေား

(၇) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး စမကနးမျေားနင အကကာငအေညကဖာကရးကာလ

(၈) ဘတဂျေကနင ကငကကကးေညဝငကရး အစအစဉ

ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေားနငအတ ကဆးကနးဆးပဖတပခငး လြငနးစဉတင သတငး

အချေကအလကမျေား ကကာကယရာ၌ ကကျေးရာအဆငဆငရာ သတငးအချေကအလကမျေားနင မသားစ

အဆငဆငရာ သတငးအချေကအလကမျေားဟ၍ (၂) မျေးစလး ကကာကယရမည ပဖစသည။ ေအပြင

လအြကသာ ဆငြားကနးဂဏနး အချေကအလကမျေားကလညး ဖမ နယဌာနဆငရာမျေား၊ ကကျေးလက

ကျေနးမာကရးဌာန/ဌာနခမျေား၊ ကကျောငးမျေား၊ ကကျေးရာအြစ အြချေြကရးမးရးနင အပခားသကဆင

ရာ ကနရာဌာနတမ ကကာကယမည ပဖစြါသည။

ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေားနငအတ ကဆးကနးဆးပဖတပခငးလြငနးစဉ၌ ကကာကယမည

မသားစအဆငဆငရာ သတငးအချေကအလကမျေားနင ကကျေးရာအဆငဆငရာ သတငးအချေက

အလကမျေားက ကအာကြါဇယားတင အကျေဉးချေြ ကဖာပြေားြါသည။

ဇယား - အပခားဌာနအသးသးမ တစဆငခကနးဂဏနးမျေားနင ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေား

နငအတ ကဆးကနးဆးပဖတပခငးလြငနးစဉတင ကကာကခရမည စမကနးကရးဆကရး

ဆငရာ ကနးဂဏနးနင သတငးအချေကအလကမျေား

သတငးအချေကအလက

ရယမည ကနရာ

သတငးအချေကအလက ရယမည

နညးစနစ

ရရလာမည သတငးအချေက

အလက

ကကာကခရမည ကကျေးရာအဆင သတငးအချေကအလကမျေား

ကကျေးရာလေအစညးအကဝး

ကကျေးရာသ/သားမျေား

အားလး

ကဆးကနးဆးပဖတပခငး

ကဆာငရကကရးအဖ

ဦးတညအြစ ကဆးကနးြ

အသကကမးဝမးကကျောငး

ကဏဍအဖ (လယသမား

အြစ၊ စကြျေးကမးပမကရး

မဟတကသာ ဝငကငရ

လြငနး လြကငသမျေား

အြစ)

အမျေးသမးအြစ၊ရြမရြဖ

အြစ၊ လငယအြစ)

ဓနအဆင သတမတပခငး

ကကျေးရာကပမြနင သယဇာတကပမြ

အဖ အစညးဆငရာ အကပခအကန

ကဆနးစစပခငး (အဖ မျေား

ဆကစြမက အသးပြပခငး)

ဦးတညေားကသာ စမကနးမျေား

က ဦးစားကြးအဆင သတမတ

ပခငး

ကကျေးရာကပမြ (အပခားကသာ

သတငးအချေကအလကမျေားနင

ဆနးစစကဝဖနမမျေားအတက)

အဖ အစညးဆငရာ အကပခအကနက

ဆနးစစပခငး (အပခားကသာ

သတငး အချေကအလကမျေားနင

ဆနးစစကဝဖနမမျေား အတက)

ဓနအဆငသတမတပခငး-

ဓနအဆင သတမတမက

ရာသရာသားမျေားသကအာင

မျကဝပခငး။

ကကျေးရာကပမြ - ကကျေးရာ၏

ကရကပမရာသဥတနင

သယဇာတ အရငးအပမစမျေား

အဖအစညးဆငရာအကပခအကန

ကဆနးစစပခငး - ကကျေးရာရ

အဖ အစညးမျေား၏ ဖ ဖဖး

တးတကမမျေားကဆနးစစပခငး

စမကနးမျေားက နစသကမ

အကပခအကနအရ ခပခားပခငး −

ရရကသာ အရငးအပမစ၊ စမး

ရညနင အကကာငအေညကဖာ

မ ကန သတချေကမျေား

9

သတငးအချေကအလက

ရယမည ကနရာ

သတငးအချေကအလက ရယမည

နညးစနစ

ရရလာမည သတငးအချေက

အလက

စမကနးမျေားက နစသကလ

လားမအရ ဦးစားကြး အဆင

ခပခားပခငး - (စမကနးမျေားက

ဦးစားကြး အစအစဉသတ

မတပခငး)

ကကာကယရမည အမကောငစအဆင သတငးအချေကအလကမျေား

သတမတအမကောငစ

ဆငးရကသာ အမကောငစမျေားက

စနစတကျေပြစေားကသာ ကမးခနး

မျေားပဖင ကမးပမနးကဆးကနးပခငး၊

ဝမးစာဖလမ အကပခအကနမျေား

အခကအခကပဖရငးသည နညး

လမးမျေား

ဆငြားသတငးရငးပမစမျေားမ ကကာကယရမည သတငးအချေကအလကမျေား

သတငးအချေကအလက -

အစးရဌာနနငအပခားအဖ

အစညးမျေား

ဖမ နယအဆင တာဝနရကသာ ဌာန

ဆငရာမျေားတင ေနးသမးေား

ကသာ မတတမးမျေား၊

ကကျေးရာအြစအြချေြကရးမးရး

မတတမးမျေား၊

ကကျေးလကကျေနးမာကရးကဆးကြး

ခနးနင ကကျောငးမျေားရ မတတမး

မျေား၊

အပခားယကကညစတချေရကသာ ရငး

ပမစမျေားမ မတတမးမျေား၊

ကကျေးရာ၏လမစးြားဖ ဖဖး

ကရးဆငရာ သတငးအချေက

အလကမျေား၊

ကကျေးရာ၏အဖ အစညးဆင

ရာနင စမခန ခမဆငရာ

သတငးအချေကအလကမျေား၊

ကကျေးရာ၏ လကရဖ ဖဖးကရး

အကပခအကနဆငရာ သတငး

အချေကအလကမျေား၊

အေကြါဇယားမ အချေကအလကမျေားက ချေြလကလျင ကအာကြါဖ ဖဖးကရးဗျေဟာတည

ကဆာကမအကပခပြဇယားက ပြစကဖာေတနငြါမည။ ယငးကအာကြါဖ ဖဖးကရးဗျေဟာတညကဆာက

မအကပခပြဇယားက ရာခစမကနးကရးဆသမျေားက ကကျေးရာလေအစညးအကဝး၌ ကကျေးရာ၏ ဖ ဖဖး

ကရးအကပခအကနမျေားနင ဗျေဟာမျေားက အကသးစတပြနလည စဉးစားသးသြရနနင ကရ ဆကကဆာင

ရကမည ဦးစားကြးစမကနးမျေား ကရးချေယသတမတရန ရငးလငးရာတင အသးချေနငြါသည။

ဇယား - ဖ ဖဖးကရးဗျေဟာတညကဆာကမအကပခပြဇယား

လကရ အကပခ အကန၊ အခက

အခနင ပြဿနာ

အခကအခ၊ ပြဿနာမျေားက

ပဖစကစကသာ အကကကာငးရငး

ဖ ဖဖးကရးအ

တက အကောက အြ ပဖစမည အကပခအကန

ကကာငးမျေား

အတားအဆး၊ အဟန အတား

မျေားနင စနကခါ မမျေား

ကပဖရငးရန

နညးလမးမျေား

အကကာငအ ေညကဖာရန

စမချေကမျေားနင လြငနးမျေား

ကအာကြါအခနးတင ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးအစအစဉကရးဆပခငး လြငနးစဉအဆငဆငက

ကဖာပြေားြါသည။

10

၄။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆပခငး လြငနးစဉ အဆငဆင

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆပခငး လြငနးစဉ ကဆာငရကရာတင ကအာကြါအချေက

မျေားအား အကပခခ၍ ကဆာငရကရမည။

(က) ကဆာငရကမည လြငနးစဉအတက ကကတငပြငဆငပခငး

ကကျေးရာမျေားတင ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆပခငး လြငနးစဉ ကလကျေငခနးမျေားက

ကဆာငရကရန သကဆငရာ ကကျေးရာအြစအြချေြကရးမးနင ရြမရြဖမျေားမ ရာခစမကနး

ကရးဆသ (၂) ဦးက ကရးချေယကြးရန ပဖစြါသည။ ကရးချေယရာတင ဘ ရ (သ) အေကတနးကအာင

(သ) သငကတာသည ကျေား/မ အား ကရးချေယကြးရန ပဖစြါသည။ ကရးချေယခရသမျေားသည

ကကျေးလကကေသဖ ဖဖးတးတကကရးဦးစးဌာနက ဦးကဆာငြချေကသာ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနး

ကရးဆပခငးသငတနးက ဦးစာတကကရာကရြါမည။

ေကနာက ရာခစမကနးကရးဆသမျေားသည လြငနးမစတငမ (၂/၃) ရက ကကတင၍

ကကျေးရာကခါငးကဆာငမျေား၊ ရြမရြဖမျေားအား ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆပခငး လြငနး

ကဆာငရကမညအကကကာငး သတငးြရမည။ လအြကသာ သတငးအချေကအလကမျေား ကကာကယ

ရနနင ကဆးကနးြကျေငးြမညကနရာ၊ ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေား စကဝးပခငး အစရသညတက

ပြငဆငရန ပဖစြါသည။

(ခ) ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေားနငအတ ကဆးကနးဆးပဖတပခငး လြငနးစဉ အဆင (၇) ဆင

အဆင (၁) ကနးဂဏနး၊ သတငးအချေကအလကမျေား စကဆာငးပခငး

ကကျေးရာနင ကကတငကတ ဆရာတင ရာခစမကနးကရးဆသမျေားသည စာသငကကျောငး၊ ကကျေး

လကကျေနးမာကရးဌာန/ဌာနခ၊ စကရ၊ အလြရစသညတက အဆငသင ပြစေားဖြးကသာ ကနး

ဂဏနး အချေကအလကမျေားက တစဆငကကာကယေားရြါမည (တစဆငကကာက ကနးဂဏနး

အချေကအလက ပဖစြါသည။)

လဦးကရဆငရာ သတငးအချေကအလကမျေား၊ ကကျေးရာလမကရး၊ စးြားကရးအကပခအကနမျေား

က ကယတငကကာကယရန ပဖစြါသည။ ေြမလအြချေကမျေားက ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေား

နငအတ ကဆးကနးဆးပဖတပခငး ကလကျေငခနးတင ကယတငေြမ ကကာကယရြါမည။ (ကယတင

ကကာက သမဟတ ြငမကနးဂဏနး အချေကအလက ပဖစြါသည။)

အဆင (၂) ကကျေးရာအကပခအကနပြ ကပမြကရးဆပခငး

ကကျေးရာသယဇာတပြကပမြ

ကကျေးရာသယဇာတပြကပမြသည ကကျေးရာတငးနင ကကျေးရာြတဝနးကျေငတင ရကသာ အရငး

အပမစမျေားအကကကာငး ကလလာကဖာေတရန အကအညကြးကသာ နညးတစခ ပဖစြါသည။ ဤနညး

က အသးပြပခငးပဖင ကကျေးရာ၏ လကရေတလြမဆငရာ အရငးအနးမျေားအကကကာငးနင ကနာင

11

အလားအလာကကာငးကသာ အရငးအနးမျေားအကြါ ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေား၏ အပမင၊ သကဘာ

ေားမျေား ကဖာေတနငြါသည။

ရညရယချေက − ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေားသည ၎ငးတ၏ကကျေးရာရ သဘာဝအရငးအနး

သယဇာတမျေား၊ ယငးတအားလေ၏လကလမးမမနင အသးပြနငမစသညတအကြါ သးသြ

နားလညနငစမးမျေား တးတကလာနငရန ပဖစြါသည။

တကကရာကသမျေား - ရြမရြဖ အြစ၊ လယသမား အြစ။

ကကာချေန - (၁) နာရ

ရာခစမကနးကရးဆသက ကညကဆာငရကရန နညးလမးနင အဆငမျေား

ဤကဆးကနးခနးက ရြမရြဖ အြစ၊ လယသမား အြစတပဖင ကဆာငရကြါမည။ ကျေား/မ

ကရာကနာ ြါဝင၍ ကဆးကနးရပခငးသည ကနစဉလကနမဘဝတင လြငနးတာဝနခကဝရာ၌ အမျေးသား

အလြ အမျေးသမးအလြဟ၍ ခကဝလြကငကလ ရြါသည။ ေကကကာင လအြချေကမျေား၊ အပမငမျေား

ကပြားလျေက ရသည။ ကျေား/မ ကရာကနာေားကသာ အြစကဆးကနးမမျေားမ အမျေးသမးမျေားသည ကရ

အရငးအပမစမျေားအကကကာငး၊ ေငး၊ မးကသးမျေားအကကကာငး စသည အကရးကကးကသာ အကကကာငး

အရာမျေားနင အမျေးသားမျေားသည စားကျေကကပမ၊ လယယာကပမနင အကပခခအကဆာကအဦမျေား

အကကကာငး စသည အကရးကကးသည သတငးအချေကအလကမျေားက ဦးစားကြး ကဆးကနးကကလမ

ပဖစသည။ ကပမြတင ပမစ၊ ကချောငး၊ ကတာ၊ ကတာင၊ လယကငး၊ လမး၊ တတား၊ သကဘောဆြ၊

ကရကန၊ အမ၊ ရြရာ အကဆာကအအစသည အကကကာငးအရာမျေား ြါဝငမည ပဖစသည။

တကကရာကသမျေားအား ကကျေးရာနယနမတက ကရးဆသတမတ၍ စတင ကရးဆရန

တကတနးြါ။

ေကနာက

ကရအရငးအပမစ တညရရာ ကနရာမျေား။

စကြျေးကပမ၊ ကတာငကစာငး၊ ပမစ၊ စမးကချောငး၊ သစကတာကပမ၊ စားကျေကကပမ။

ကစျေးဆင၊ အစညးအကဝးကျေငးြရာ ကနရာ၊ ဘတစကားဂတ။

ကကျေးလကကျေနးမာကရးဌာန/ဌာနခ၊ စာသငကကျောငး။

ဘာသာကရးအကဆာကအအ၊ အကလးပမတေားရာ ကနရာ၊ သဿနနင

အနာဂတဖ ဖဖးတးတကမအတက အလားအလာရကသာ ကနရာမျေား စသညတက ကရးဆ

ရမည။

ကရးဆပခငး ဖြးဆးသားကသာအခါ ေြမပဖညရမည အကရးကကးကသာ အချေကမျေားကျေန

လျင ေြမပဖညစကရန တကတနးြါ။

ကနာကဆးအဆငအပဖစ ကပမြတင ကပမြ ရညညနးချေကမျေား ြါဝငရမည ပဖစသည။

လကရကကျေးရာဖ ဖဖးမ အကပခအကနက သးသြရနအတက ဦးတညအြစကဆးကနးရာ

တင ကပမြက အကးအကားပဖင အသးပြြါမည။

12

အဆင (၃) ကကျေးရာလကရဖ ဖဖးတးတကမ အကပခအကနမျေားက ကဝဖနဆနးစစပခငး

အကပဖတဆနးစစရမည ကကျေးရာ၏ လကရဖ ဖဖးကရး အကပခအကနဆငရာ အချေကမျေားမာ

ကအာကြါအတငး ပဖစြါသည။

ဖ ဖဖးကရး အဖ အစညးမျေား၊

စးြားကရး အကပခအကန၊

ဝငကငနင ေကကင၊

ဝမးစာဖလမ၊ ဆငးရနမးြါးမနင ေခကလယမ အကပခအကန၊

စးြားကရးနင အသကကမးဝမးကကျောငး လြငနးမျေား၊

ကရကပြာငးလြသားမျေား

ကဘးအနတရာယကကကာင ဆးရးနငကပခ ကလျာချေပခငး အြါအဝင ြတဝနးကျေငနင သဘာဝ

အရငးအပမစမျေား(ကတာကတာင၊ ကရ၊ ကပမ၊ ကတာရငးတရ စဆာနမျေား) စမခန ခပခငး၊

ကငကကကးနင ဘဏလြငနးမျေား လကလမးမမ၊

ြညာကရးနင ကျေနးမာကရးအကပခအကနနင ၀နကဆာငမ၊

ကျေား-မ ကရးရာ ကစစရြဆငရာ၊

လမအကဆာကအဦမျေား အကပခအကန၊

လျြစစနင ဆကသယကရးလြငနး၊

ယဉကကျေးမနင လငယမျေားဖ ဖဖးကရး၊

ကဘးကငး လပခ မ။

ဦးတညအြစကဆးကနးပခငး (Focus Group Discussion) ပြလြရာတင ရြမရြဖအြစ၊

လယသမားအြစ၊ အမျေးသမးအြစ၊ စကြျေးကမးပမကရးမဟတကသာ ဝငကငရလြငနးမျေား လြ

ကငသအြစ၊ လငယအြစ စသညပဖင အြစဖ ကဆးကနးပခငး ကဆာငရကရန ပဖစြါသည။ ဦးတည

အြစကဆးကနးပခငး ပြလြရာတင ကကျေးရာသယဇာတပြကပမြနင ဆငြားကနးဂဏနး အချေက

အလကမျေားက အသးပြ၍ ကဆးကနးရြါမည။ ကဆးကနးသးသြဆနးစစမည လြငနးအဆငမျေား

က ကအာကြါအတငး အကသးစတကဖာပြေားြါသည။

ဆနးစစမညအချေက/

နညးစနစ ကမးခနးမျေား (Key Questions)

ကကျေးရာအဖ အစညးမျေား

အကပခအကန

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး ကဆာင

ရကရန ရာတငး၊ ရာပြင

အဖ အစညးမျေား၊

ရာလေအတက အကရးကကး

သည အဖ အစညးမျေားနင

အကကကာငးပြချေက မျေား။

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

ကကျေးရာအတငး၌ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကဆာငရကရန ဘယအဖ ကတ

ရကနသလ။ ကဖာပြခကသာ အဖ အစညးမျေားအနက မညသညအဖ မျေား

က ကကျေးရာအတက စမးကဆာငမ အကကာငးဆးလ၊ ဘာကကကာငလ။

မညသည ပြငြအဖ အစညးမျေားက ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးအတက

ဝငကရာကကဆာငရကကနသလ၊ ဘာလြငနးကတလ။

ကကျေးရာ၏ဖ ဖဖးကရးအတက အဖ အစညးဆငရာစနစ တးတကကရး

အတက ဘာကတလြဖ လြါသလ။

13

ဆနးစစမညအချေက/

နညးစနစ ကမးခနးမျေား (Key Questions)

နညးစနစ

ရြမရြဖ အြစ၊အမျေးသမး

အြစမျေားနင FGD ပြလြ

ပခငး။

ကဆးကနးဝငးအဖြးတင သတငးအချေကအလကမျေားက လြငနးသး

ဇယားမျေားပဖင ကကာကယရန (ဇယား - ၁၁ မ ၁၂)

ကကျေးရာတငးရ လေအကပခပြ အဖ အစညးမျေား၏ အမည၊ အဖ ဝင

ဦးကရ (ကျေား၊ မ)၊ အမျေး အစား (၁။ စးြားကရးအကပခခကသာအြစ/

၂။ လမကရးအဖ / ၃။ ဘာသာကရးနင ယဉကကျေးမအဖ )၊ လြကဆာင

ကနကသာ လြငနးတာဝနမျေား၊ အဖ စမးကဆာငနငမ အကပခအကန

(ကကာငး/ သင/ ည)

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး ကဆာငရကကနကသာ ပြငြအဖ အစညးမျေား၏

အမည၊ အမျေးအစား (၁။ ဘာသာကရးနင ြတသကကသာ အဖ

အစညး (ပြညတငး/ ပြညြ)/ ၂။ အစးရမဟတကသာ အဖ အစညး

(ပြညတငး/ ပြညြ)/ ၃။ အရြဘကလမ အဖ အစညး/ ၄။ ဘက

ကြါငးစဖ ဖဖးကရး အဖ အစညးမျေား/ ၅။ ကဏဍအလက ဖ ဖဖးကရး

အဖ အစညး/ ၆။ ြရဟတအဖ (ပြညတငး/ ပြညြ)/ ၇။ ြဂဂလက

အဖ အစညးမျေားနင လြငနးတာဝနမျေား။

စကြျေးကရး−သးန

သးနတးတကေတလြကရး

ဆငရာ အကောကအြ ပဖစ

ကစမည အကပခအကနကကာငး

မျေားနင ရငဆငကကျောလား

ရမည အဟန အတားမျေား၊

ကပဖရငးနညးမျေား၊

လယသမားမျေား၏ ရညမနး

ချေက၊ ြနးတငမျေား။

နညးစနစ

ကကျေးရာ သယဇာတပြကပမြ၊

လယသမားအြစနင FGD

ပြလြပခငး၊

ရဖြးကသာကနးဂဏနးမျေား

နင အချေကအလကမျေား။

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

ကကျေးရာတင သးနေတလြမ တးတကနငရန ဘာလြလ ရနငမလ၊

ဘာကကကာင ကပြာနငတာလ။ ဘာအခကအခကတ ရြါ သလ။

ကဆးကနးဝငးအဖြးတင သတငးအချေကအလကမျေားက လြငနးသး

ဇယားမျေားပဖင ကကာကယရန

(၁) ကကျေးရာ၏စကြျေးကပမ ြငဆငမ (ဇယား - ၄)

ကကျေးရာြင စားကျေကကပမဧရယာ၊ ကပမလတကပမလြဧရယာ၊ အပခား

မစကြျေးနငကသာ ကပမဧရယာ ဘယကလာကရသလ။

စကြျေးကပမအမျေးအစားအလက ကပမဆလာအရညအကသးမျေား ဘယ

လကနြါသလ။

(၂) ကရရငးပမစနင ကရသငးဧရယာ (ဇယား - ၁၄)

ကကျေးရာ၏ စကြျေးကရးအတက သငးကရ ဘယက ရရြါသလ။

ကရအရငးအပမစအလက ကရသငးနငကသာ ဧရယာမျေားနင ကရရရနငမ

အကပခအကန ဘယလရြါသလ။

(၃) အဓက သးနမျေားနင အေကနနး (ဇယား - ၁၅)

ကကျေးရာတင အဓက စကြျေးသးနမျေားအလက စစကြါငး စက

ဧရယာ ဘယကလာကရြါသလ။

စကြျေးသးနမျေားအလက အနညးဆးနင အမျေားဆး အေကနနး

မျေားက ကပြာပြကြးြါ။

စကြျေးသးနမျေားအလက ဘယလမာ စစကဖြး ဘယလမာ ရတ

သမး ြါသလ။

စကြျေးသးနအလက သငးအားစလအြချေက အကပခအကနကဘယလ

14

ဆနးစစမညအချေက/

နညးစနစ ကမးခနးမျေား (Key Questions)

ရြါသလ။

စကြျေးသးနအလက အကျေးအပမတ ရရနငမ အကပခအကနကဘယလ

ရြါသလ။

(၄) လယယာသး စကကရယာမျေား (ဇယား - ၁၆)

စကြျေးကရးသး စကကရယာမျေားက ဘယသြငသလ (တစဦးတညး

/ ရာြင/ အဖ ြင)

ကတာငသ ဘယနစဦးက ငားရမး အသးပြြါသလ။

ငားရမးခ ဘယကလာက ရြါသလ။ တစရကက ဘယကလာက ဖြးစး

ြါသလ။

ကမးပမကရးနင ကရလြငနး

ဖ ဖဖးကရးက အလားအလာ

ပဖစကစကသာ အကပခအကန

ကကာငးမျေား၊ ရငဆငကကျော

လားရမည အဟနအတား

မျေား၊ တရ စဆာန တးတက

ကမးပမနငကရးအတက ကပဖ

ရငးရနနညးလမး

ကတာငသလယသမားမျေား

၏ရညမနးချေကမျေား

နညးစနစ

ကကျေးရာ သယဇာတပြကပမြ

လယသမားအြစနင FGD

ပြလြပခငး

ရဖြးကသာ ကနးဂဏနး

မျေားနင အချေကအလကမျေား

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

(ဇယား - ၂၀ မ ၂၁)

ကကျေးရာတင တရ စဆာနကမးပမေတလြမ တးတကနငရန ဘာလြ

လရနငမလ၊ ဘာကကကာငကပြာနငတာလ။ ဘယလ အခကအခကတရြါ

သလ။

ကကျေးရာတင ငါးလြငနးတးတကနငရန ဘာလြလရနငမလ၊

ဘာကကကာငကပြာနငတာလ။ ဘယလအခကအခကတ ရြါသလ။

ေပြဿနာမျေားက ကကျောလားနငရနအတက ဘာလြနငမလ။

စကြျေးကရး၊ ကမးပမကရး

မဟတကသာ အသကကမး

ဝမးကကျောငးလြ ငနးမျေား

ကကျေးရာလေအတက စက

ြျေးကရးမဟတကသာ စးြား

ကရး လြကဆာငမမျေား

တးတကရနအတက အကပခ

အကနကကာငးမျေား၊ အဟန

အတားမျေား၊ ရညမနးချေက

မျေား၊

နညးစနစ

စကြျေးကမးပမကရးမဟတ

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

(ဇယား - ၂၂၊ ၂၃)

၎ငးလြငနးမျေားဖ ဖဖးတးတကမ အကောကြပဖစကစမည

အချေကကတက ဘာကတလ။

စကြျေးကရး၊ ကမးပမကရးမဟတကသာ အသကကမးဝမးကကျောငး

ဖ ဖဖးတးတကမအတက ဘာလြနငမလ၊ ဘာကကကာငလ။

ကဆးကနးဝငးအဖြးတင သတငးအချေကအလကမျေားက လြငနးသး

ဇယားမျေားပဖင ကကာကယရန (ဇယား - ၂၊ ၃)

ကကျေးရာတင အမျေားစလြကငသည စကြျေးကမးပမကရး မဟတ

ကသာ အဓကဝငကငရလြငနးမျေားနင ရြတညနငမ အကပခအကနမျေား

က ဘယလ ရြါသလ။

15

ဆနးစစမညအချေက/

နညးစနစ ကမးခနးမျေား (Key Questions)

ကသာ ဝငကငရလြငနးမျေား

လြကငသအြစနင FGD

ပြလြပခငး

လြငနးနင ကျေား၊ မအလက အနညးဆးနင အမျေားဆး လြအားခ

နနးေား မညကသ ရရြါသလ။

ကရကပြာငးလြသားမျေား

ကရ ကပြာငးလြကငမ

အကပခအကန

နညးစနစ

ရြမရြဖ အြစနင FGD

ပြလြပခငး

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

(ဇယား - ၂၅ ကလလာကတရချေကတင ကရးသငးရန)

ကရ ကပြာငးလြသားမျေားရပခငးကကကာင ကကျေးရာအား မညသည သက

ကရာကမမျေား ပဖစြါသလ၊ ကရ ကပြာငးလြသားမျေား ကယတင၌ကရာ

မညသည အနတရာယ/ အခကအခမျေား ရငဆငကနရြါသလ၊

ကနစညနငဝနကဆာငမ

ဆငရာကစျေးကက

ကေးကကဖ ဖဖးကရး အတက

အကကကာငးကစစ အကပခအကန

ကကာငးမျေားနင ပဖစနငကသာ

ကပဖရငးနညးမျေား

နညးစနစ

စကြျေးကမးပမကရးမဟတ

ကသာ ဝငကငရလြငနးမျေား

လြကငသအြစနင FGD

ပြလြပခငး

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

(ဇယား - ၂၇)

အနးဆးကစျေးက ဘယကနရာမာ ရသလ။

အေမာ ဘာကနစညက ဝယနင/ ကရာငးနငသလ။

အေကစျေးက အဓကြကဆာငကြးကသာ လမးကဘာလ။

အပခားြ၍ကကးကသာ ကစျေးဆရင ဘယကေးမာ ကရာငးဝယမပြြါသလ။

အေမာ ဘာကနစညနငဝနကဆာငမမျေားက ကရာငးနငသလ။

အေမာကရာငးချေပခငးပဖင ကစျေးကကာငးြဖြးရရနငြါသလား။

ဘာကတကာပခားမရသလ။

ဘဏနင ကငကကကး

ဝနကဆာငမမျေား ရရနငမ

ကချေးကငရရနငမ အကပခအကန

ကက ကတကနရကသာ အခက

အခမျေား

နညးစနစ

လယသမား အြစ၊

စကြျေးကမးပမကရးမဟတ

ကသာ ဝငကငရလြငနးမျေား

လြကငသအြစနင FGD

ပြလြပခငး

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

ကချေးကငလအြချေနတင ေကသငသည အတးနနးပဖင (ပြငြ ြျမးမျ

အတးနနး) ကချေးကငရရရန ဘယလ အခကအခကတ ရြါသလ။

ဘာကတလြကဆာငဖ လြါသလ။

ကဆးကနးဝငးအဖြးတင သတငးအချေကလကမျေားက လြငနးသးဇယား

မျေားပဖင ကကာကယရန (ဇယား - ၂၈)

ဘယလကနရာမာ ကချေးကင ရရနငြါသလ။ (အစးရကချေးကင၊ ြဂဂလက

ကချေးကင၊ ကငစကငကချေး၊ စသညပဖင ကဖာပြရန)

ကချေးကငရရမ ကနရာအလက အကြါငခြစစညးလအြမ အကပခအကန၊

ပြနလညကြးဆြရမညကာလနင အတးနနး သတမတချေကမျေားက

ဘယလြါလ။

ြညာကရး အကပခအကနမျေားနင

ဝနကဆာငမမျေား

ြညာကရးဆငရာ

အကရးကကးကစစမျေား၊

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

ြညာကရးအကပခအကနတးတကဖ ဘာကတလြကဆာငဖ လအြြါ

သလ။

16

ဆနးစစမညအချေက/

နညးစနစ ကမးခနးမျေား (Key Questions)

ကပဖရငးနညးမျေားနင

ရညမနးချေကမျေား

နညးစနစ

ကကျေးရာ သယဇာတပြကပမြ

မဘဆရာအသငး၊

ရြမရြဖအြစတပဖင

FGD ပြလြပခငး

ရဖြးကသာ ကနးဂဏနးမျေား

နင အချေကအလကမျေား

ကဆးကနးဝငးအဖြးတင သတငးအချေကအလကမျေားက လြငနးသး

ဇယားမျေားပဖင ကကာကယရန (ဇယား - ၃၂ မ ၃၃)

စာသငကကျောငးကဆာငမျေား အရယအစား (အလျေား၊ အန၊ အပမင) နင

အမး၊ နရ၊ အခငး အရညအကသး၊

စာသငကကျောငးအတက ကသာကသးကရ ရရသညကနရာ၊

ကကျောငးအမသာနင ကကျောငးြရကဘာဂမျေား လကလာကမ အကပခအကန၊

ကကျောငးရ ဆရာ/ဆရာမ ဦးကရ (အစးရခန / အရြခန)

ကကျေးရာ၏ ြညာကရးတးတကလာကစရနအတက အခကအခမျေားနင

(ရလျင) ပဖစကစကသာ အကကကာငးအရာမျေားက ဘယလ ရြါသလ။

တြည - ဆရာ အချေး (မလတနး/ အလယတနး/ အေကတနး)

မသနစမးသမျေားအတက ြညာကရး အေးအစအစဉမျေား ရြါ သလား။

ကကျောငးသးစာအြနင စာကရးကရယာဆငရာ လအြမ အကပခ အကန။

ဆငးရကသာမသားစမျေားအတက ကကျောငးစရတမတတနငမ အကပခ

အကန။

ကကျောငးသ/သားမျေား အားကစားြစစညးမျေား သးစနငမ အကပခအကန။

ကကျေးရာရမဘဆရာအသငး၏ အခနးကဏဍနငြးကြါငးလြကဆာငမ။

ကျေနးမာကရး အကပခအကနမျေား

နင ဝနကဆာငမမျေား

ကျေနးမာကရးဆငရာ

အကရးကကးကစစမျေား၊

ကပဖရငးနညးမျေားနင

ရညမနးချေကမျေား

နညးစနစ

ကကျေးရာ သယဇာတပြ ကပမြ

အမျေးသမးအြစပဖင FGD

ပြလြပခငး

ရဖြးကသာ ကနးဂဏနးမျေား

နင အချေကအလကမျေား

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

ကကျေးရာ၏ အဓက အပဖစမျေားကသာ ကရာဂါကတက ဘာကတလ၊ ဘယ

လ ကပဖရငးကနကကလ၊ ြကကာငးကအာင ဘာကတလြမလ။

လာမယ အနာဂတမာ ကကျေးရာရ ကျေနးမာကရးကဏဍ တးတကလာမ

က ဘယလပမငလြါသလ။

ကဆးကနးဝငးအဖြးတင သတငးအချေကအလကမျေားက လြငနးသး

ဇယားမျေားပဖင ကကာကယရန

(၁) ကရာဂါ ပဖစြားမ (ဇယား - ၃၄)

ကကျေးရာအတငး ရာသအလက အပဖစမျေားကသာ ကရာဂါမျေားက ဘာကတ

ပဖစြါသလ။

ပဖစြားကသာ ကရာဂါမျေား၏ ပဖစြားမအကပခအကန (ပမင/နမ/မရ)

စသညပဖင ကဖာပြရန။

ကရာဂါတစခချေငးအလကမတချေကမျေားရြါကကဆးကနးကဖာေတရန။

(၂) ကာကယကဆးေးနမ (ဇယား - ၃၅)

လနခကသာ (၁၂) လအတငး ကာကယကဆးေးနမ အစအစဉမျေား

ရြါက မညသည ကရာဂါမျေားအတက လြကဆာငခြါသလ။

ကာကယကဆးေးနမ တစမျေးချေငးအလက မတချေကမျေား ရြါက

ကဆးကနးကဖာေတရန။

(၃) ကျေနးမာကရး အကောကအြမျေား (ဇယား - ၃၆)

ကကျေးရာတင မညသည ကျေနးမာကရးဆငရာ ဝနကဆာငမမျေားအား

လကလမးမြါသလ။

ကကျေးလကကျေနးမာကရးဌာန/ဌာနခ/ တကနယကဆးရ/ ဖမ ကဆးရ

စသညတနင ခရးအကာအကဝး၊ အသးပြကသာ ကျေနးမာကရး

17

ဆနးစစမညအချေက/

နညးစနစ ကမးခနးမျေား (Key Questions)

အကောကအကပြြစစညး လကလာကမအကပခအကန၊

ကဆးကရာငးချေသည ကဆးဆငက လကလမးမမ အကပခအကန၊ ကဆးရရ

မနင သကလာငမ အကပခအကန၊

အပခားကသာ အကကကြးလမမျေားရြါက ကဆးကနးကဖာေတရန။

(၄) ကသာကသးကရ ရရနငမ (ဇယား - ၃၇)

ဘယအချေန ကရအရားဆးလ။ ယခဘယလ ကပဖရငးြါသလ။ ကရဖလ

ကအာင ဘာလြဖ လမလ။

(၅) ြတဝနးကျေင သန ရငးကရး (ဇယား - ၃၈)

ယငလအမသာ မသးစကသာ အမကောငစမျေားရလျင ဘာကကကာင မသး

စတာလ၊ ဘာလြဖ လြါသလ။

ကျေား၊ မ ကရးရာဆငရာ

ကျေား၊ မကရးရာ ဆငရာ

အကပခအကန

နညးစနစ

အမျေးသမးအြစပဖင FGD

ပြလြပခငး

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

အမျေးသမးမျေားရြကရးရာကရးကစစမျေားတင ြါဝငမအကပခအကနဘယလ

ရြါသလ။ ြမတးတကြါဝငနငလာကအာင ဘာလြဖ လြါသလ။

ကဆးကနးဝငးအဖြးတင သတငးအချေကအလကမျေားက လြငနးသး

ဇယားမျေားပဖင ကကာကယရန (ဇယား - ၃၉)

လနခကသာနစအတငး ကကျေးရာအတငးရ မနးမြျေ/ အမျေးသမးမျေား

အား သသယပဖစဖယ အကကမးဖကမ (သ) တငကကားမမျေား ရခြါ

သလား။ ရခြါ က မညကသ လြကဆာငခကကြါသနညး။

လမးြနး ဆကသယကရး

လျြစစ၊ ဖနး စကသာ ဆက

သယကရးအကဆာကအဦ

အကပခအကန

လမးြနးဆကသယကရး

အကပခအကန

လျြစစမး ရရမ

သတငးအချေကအလက

ရယသးစမ

နညးစနစ

ကကျေးရာသယဇာတကပမြ

လငယအြစ၊ ရြမရြဖ

အြစမျေားနင FGD

ပြလြပခငး

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

လမးြနးဆကသယကရးဆငရာ အခကအခကတက ဘာကတလ၊

ဘာကတ အကရးတကကး ကဆာငရကရမာလ။

လာမယ အနာဂတမာ ကကျေးရာရ သယယြကဆာငကရးကဏဍ

တးတကလာမက ဘယလ ပမငလြါသလ။

လျြစစမးနငြတသက၍ ကက ကတကနရသည အခကအခမျေားနင

တးတကလာကစရန ကဆာငရကရမည ကစစမျေား။

သတငးအချေကအလက ရယသးစမနင ြတသက၍ ကတ ကက

ကနရကသာ အခကအခမျေား။

ကဆးကနးဝငးအဖြးတင သတငးအချေကအလကမျေားက လြငနးသး

ဇယားမျေားပဖင ကကာကယရန

(၁) လမး၊ တတား၊ သယယ ြကဆာငကရး (ဇယား - ၄၀ မ ၄၃)

ကကျေးရာအတငးရ/ကကျေးရာသ/ကကျေးရာနင ဆကစြကနကသာ လမး

အမျေး အစား၊ လမးအကပခအကန၊ တညကဆာကခကသာနစနင အသးပြ

နငမမျေား၊ လမးအရညတက ကကာကယရန။

ကကျေးရာအတငးရ/ကကျေးရာနင ဆကစြကနကသာတတားမျေား၏ အမျေး

အစား၊ တတား အရယအစား၊ တတားအကပခအကန၊ တညကဆာကခ

ကသာ ခနစနင အသးပြနငမ တကကကာကယရန။

ကကျေးရာအတငး အသးပြကနကသာ ကရကကကာငးသယယ ြကဆာငကရး

18

ဆနးစစမညအချေက/

နညးစနစ ကမးခနးမျေား (Key Questions)

အမျေးအစားမျေား၊ ခရးအကာအကဝး၊ သးစသည ယာဉအမျေးအစားနင

ယာဉစးခ၊ ငားရမးခ၊ အသးပြနငမတက ကကာကယရန။

ယာဉအမျေးအစားအလက ယာဉစးခ၊ ငားရမးခ အကပခအကန။

(၂) လျြစစမး ရရမ (ဇယား - ၄၄)

ကကျေးရာရ အမကောငစမျေား၏ လျြစစမး ရရနငမ အကပခအကန။

သးစသည အမျေးအစားအလက ပြပြငေနးသမးမ စနစမျေား အကပခ

အကန။

(၃) ဆကသယကရးနင သတငးအချေကအလက (ဇယား - ၄၅)

ကကျေးရာလေမ သတငးအချေကအလက လကလမးမမ၊ (ဖနး/ အင

တာနက/ သတငးစာ/ဂျောနယ စသညပဖင ကကာကယရန။

ယဉကကျေးမနင လငယ

မျေားဖ ဖဖးကရး၊

နညးစနစ

လငယအြစ၊ရြမရြဖ

အြစမျေားနင FGD

ပြလြပခငး

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

လငယမျေား အချေနြကတက ဘယလ အသးပြကနကကြါသလ။

လငယမျေား ဖ ဖဖးတးတကဖ ဘာကတလြဖ လြါသလ။

ကဆးကနးဝငးအဖြးတင သတငးအချေကအလကမျေားက လြငနးသး

ဇယားမျေားပဖင ကကာကယရန (ဇယား - ၄၆)

လငယကတကကကာ ကကျေးရာရ ဘယလအြငးကတမာ ြါဝငလြကင

ကကြါသလ။ (ဘာသာကရး၊ သာကရးနာကရး၊ လမကရး၊ ကခါငးကဆာငမ၊

ရးရာ ယဉကကျေးမ ေနးသမးကရး၊ ကကျေးရာ ဖ ဖဖးကရး စသညပဖင)

လငယမျေားအတက အြနးကပဖမယ ကနရာကတ ရြါသလား။

လငယမျေားအတက အားကစား လြရားမ အစအစဉမျေားနင အား

ကစားကငး၊ အားကစားြစစညး လကလမးမမ အကပခအကန၊

လငယမျေားအတက သတငးအချေကအလက၊ ဗဟသတ လကလမးမမ

(အငတာနက၊ စာကကညတက စသညပဖင)

လငယမျေား၏ အလြအကင အခငအလမး လကလမးမမ အကပခအကန

ေခကလယမ၊ ြတဝနးကျေင

နင သဘာဝရငးပမစမျေား စမ

ခနခမ

ေခက သကကရာကမ

အကပခအကန

ြတဝနးကျေငနင သဘာဝ

ရငးပမစမျေား စမခနခမ

အကပခအကန

နညးစနစ

ရြမရြဖ အြစနင FGD

ပြလြပခငး

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

ကကျေးရာအား အဓကေခကသကကရာကမကတက ဘာကတလ၊ ဘယလ

/ ဘယကလာကေခကကလ ရြါသလ၊

ကဆးကနးဝငးအဖြးတင သတငးအချေကအလကမျေားက လြငနးသး

ဇယားမျေားပဖင ကကာကယရန

(၁) ေခကလယမ (ဇယား - ၈)

မသားစ ကစာငကရာကမမရကသာ သကကကးရယအ ၆၀ နစနင အေက

ကျေား/မ ဘယကလာက ရြါသလ။ လကရ ဘယလ ရြတညကနြါ

သလ။ မညသည အကအညမျေား ရရြါသလ။

မသားစ/ရြရာ၏ ကစာငကရာကမမရကသာ မသနစမးသမျေား ကျေား/မ

ဘယကလာက ရြါသလ။ လကရ ဘယလရြတည ကနြါသလ။

မညသည အကအညမျေား ရရြါသလ။

အမျေးသမးဦးကဆာငသည ဆငးရကသာ အမကောငစ အကရအတက

19

ဆနးစစမညအချေက/

နညးစနစ ကမးခနးမျေား (Key Questions)

ဘယကလာက ရြါသလ။

မဆးဖ/တစခလြရသည ဆငးရကသာ အမကောငစ အကရအတက

ဘယကလာက ရြါသလ။

အပခားကေသသ ကကာပမငစာသားကရာက ကနေငလြကငသည ဆငးရ

သည အမကောငစ အကရအတက ဘယကလာက ရြါသလ။

(၂) ြတဝနးကျေငနင သဘာဝရငးပမစမျေား စမခနခမ (ဇယား - ၂၉)

ကကျေးရာအတက အကရးကကးသည သဘာဝြတဝနးကျေင ေနးသမး

ကရးဆငရာ အကကကာငးအရာကစစမျေားက (ကတာကတာငကရကပမ၊ ဖျေကြး

နငကရာဂါ၊ သဘာဝတရ စဆာနမျေား၊ စနြစြစစညး စသညပဖင)၊ ေခက

မမျေား ကလျောနညးလာကရးအတက လကရကဆာငရကမမျေား။

ပြညသမျေား၏ ကဘးကငး

လပခ စတချေရမ

လပခ ကရးဆငရာ

ဝနကဆာငမ အကပခအကန

မခငးပဖစြားမ အကပခအကန

နညးစနစ

ရြမရြဖ အြစနင FGD

ပြလြပခငး

အဓကကဆးကနးရမည အကကကာငးအရာ

လပခ ကရးဆငရာ ဝနကဆာငမရရသည အကပခအကနက ဘယလြါလ။

ကကျေးရာမာ ဘယလ မခငးကတ ပဖစကလရြါသလ။

ကဆးကနးဝငးအဖြးတင သတငးအချေကလကမျေား ကကာကယရန

(၁) လပခ ကရးဆငရာ ဝနကဆာငမမျေား (ဇယား - ၄၇)

ကကျေးရာတင ဖနး စသည ဆကသယကရးဆငရာ အကဆာကအဦ

မျေားအား လကလမးမမ အကပခအကန၊

ကကျေးရာတင ရရနငကသာ အာမခ အမျေးအစားမျေား၊၊

ကကျေးရာအတငး လေအကပခပြ သဘာဝကဘးအနတရာယ ကလျာချေကရး

အစအစဉမျေား ပြငဆငေားရမ၊

(၂) မခငးပဖစြားမ (ဇယား - ၄၈)

ကကျေးရာတင ဘယလ မခငးမျေး အပဖစမျေားြါသလ။ (ခကရန ပဖစမ၊

ခးမ၊ လကနကးမ၊ မးယစ ကဆးသးစမ စသညပဖင)

အဆင (၄) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမချေကမျေားက ဦးစားကြးသတမတပခငး

FGD မ ရရကသာ သတငးအချေကအလကမျေားက ေြမသးသြလကလျင ပဖစနငကပခရကသာ

ကပဖရငးချေကမျေား (သမဟတ) စမချေကမျေားက စာရငးပြစနငြါသည။ ယငးဇယားမျေားက ကကျေးရာ

သကကျေးရာသားမျေားမ Preference Ranking (နစသကလလားမက အကပခခ၍ အဆငခပခားပခငး

နညး) ကအသးပြ၍ ဦးစားကြးစမချေက ကရးဆနငြါသည။

ရညရယချေက - စမချေကမျေားအား ဦးစားကြးအဆင သတမတရန။

တကကရာကသမျေား - အလာကြါငးစ ကယစားပြြါဝငကသာ အကပဖတအမတကြးသ key

informant (၇ - ၁၀) ဦးခန ကရးချေယ ကဆာငရကမည။

ကကာချေန - (၁) နာရ

20

ရာခစမကနးကရးဆသက ကညကဆာငရကရန အဆငမျေား

အဆပြေားကသာ စမချေကမျေားက စာရကကကးကြါတင စာရငးပြစကရးသားကာ အသေက

၍ဖတပြြါ။ ေကနာက အမတကြးစနစက ကအာကြါအတငး ရငးပြြါ -

အမတကြးသတငးသည စမချေကတစခလျင (၁) မ (၁၀) ေ အမတကြးနငသည။ (၁)

သည နစသကမ အနညးဆး ပဖစနငဖြး (၁၀) သည နစသကမ အမျေားဆး ပဖစသည။

ြါဝငသတငး စမချေကတငးအတက အမတကြးရမည။

ရာခစမကနးကရးဆသသည စမချေက၏အမညက အသေကဖတပြလက သညအခါ

ြါဝငသတငးသည အမတကြးဇယားစာအြတင အမတကြးရမည။

ရာခစမကနးကရးဆသသည အမတကြးဇယားစာရကမျေားက စယဖြး စမချေက

တစခပခငးစအတက ရမတက ကြါငးရမည။

စစကြါငးရမတမျေားက အကပခခ၍ စမချေကမျေားက အဆငသတမတကြးမည။

ယငးကစစအားလးက ကကျေးရာသ/သားမျေားကရ တင ကဆာငရကဖြးသညအခါ ရမတမျေားက

စာရကဖြးကြါတင ကရးသငးရမည။ မရငးစာရကမျေားက ရာတငသမးဆညးဖြး ရာခစမကနး

ကရးဆသမ ဓာတြပဖင မတတမးတငယေားြါ။

ဦးစားကြးအဆင ခပခားသတမတပခငး

စမချေက

အက

ပဖတ

အမတ

ကြးသ

(၁)

အက

ပဖတ

အမတ

ကြးသ

(၂)

အက

ပဖတ

အမတ

ကြးသ

(၃)

အက

ပဖတ

အမတ

ကြးသ

(၄)

အက

ပဖတ

အမတ

ကြးသ

(၅)

အက

ပဖတ

အမတ

ကြးသ

(၆)

အက

ပဖတ

အမတ

ကြးသ

(၇)

အက

ပဖတ

အမတ

ကြးသ

(၈)

အက

ပဖတ

အမတ

ကြးသ

(၉)

အက

ပဖတ

အမတ

ကြးသ

(၁၀)

စစ

ကြါငး အဆင

အဆင (၅) ဥစစာဓနအဆင သတမတပခငး

ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေားအားလး သကဘာတေားကသာ စသတမတချေကမျေားက အသး

ပြ၍ အမကောငစတစစချေငးစ၏ ဓနအဆငက ခပခားသည။

ရညရယချေက - အမကောငစတစစချေငးစ၏ ဓနအဆင သတမတပခငးပဖင ဖ ဖဖးကရးစမကနးမျေား

လြကဆာငရာတင သာတညမျမကစစက ကပဖရငးနငရန။

တကကရာကသမျေား - ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆကရးအဖ

ကကာချေန - ြေမအဆင (၃) နာရ ၊ ေတယအဆင (၁) နာရ

21

ရာခစမကနးကရးဆသက ကညကဆာငရကရန အဆငမျေား

ခပခားသတမတရန ဓနအဆငမျေားမာ -

အဆင (၁) - ကချောငလညသ

အဆင (၂) - အလယအလတ

အဆင (၃) - ဆငးရသ

အဆင (၄) - အလနဆငးရသ (အခငအလမး နညးြါးသ၊ ေခကလယသ)

ကအာကကဖာပြြါဇယားတင ကကတငသတမတကြးသည စနနးသတမတချေကမျေားက

အကပခခ၍ အားလးသကဘာတညမပဖင မသားစတစစချေငးစ၏ ဓနအဆငက ခကြးြါ။

ကကတငသတမတေားသည ဓနအဆင သတမတချေကမျေားမာ ကအာကြါအတငး ပဖစြါသည -

အကကကာငးအရာ

သတမတစနနး

အဆငကပြကသာ

အမကောငစ

အလယအလတရ

ကသာအမကောငစ

မကပြလညကသာ

အမကောငစ

အလနမကပြလည

ကသာအမကောငစ

ကပမယာြငဆငမ မျေား အသငအတင နညး အလနနညး (သ)

မရ

အမအကပခအကန အလနကကာငး အသငအတင

ကကာငး ည အလနည

ကနေတလြမနင

ဆငကသာ ြငဆငမ မျေား အသငအတင နညး မရ

အဓကစးြားကရး

လြငနး

စးြား (ဝငကင)

အလနကကာငး

စးြား (ဝငကင)

အသငအတင

စးြား (ဝငကင)

နညး

စးြား (ဝငကင)

အလနနညး

အမကောငစ

သတမတေားကသာစနနးမျေားနင တညသည အမကောငစမျေားက ဓနအဆငတရာတင

စာရငးပြစရန တကတနးြါ။

ရရကသာ ဓနအဆငမျေားအား ကနာကတစကကမ ကစကစစြစြပြနလည သးသြ၍ ကပြား

မမျေား တစစတစရာရြါက အားလး၏ သကဘာတညချေကက ကနာကဆးရယြါ။

ကဆးကနးဆးပဖတသညမျေားက မတတမးတင၍ ကနာကတစကန ပြလြမည ကကျေးရာလး

ကျတ အစညးအကဝးတင အမျေား၏ သကဘာတညချေကပဖင အတညပြရန ပဖစြါသည။

ရရခကသာ ဓနအဆငစာရငးက ရာလေအားတငပြ၍ ကပြားချေကမျေားရြါက အမျေား

ဆးပဖတချေကယ၍ ကနာကဆး သကဘာတညချေက ရယြါ ။

အဆင (၆) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမချေက အကကာငအေညကဖာကရး အစအစဉ

ဦးစားကြးအဆင ခပခားဖြးပဖစကသာ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမချေကမျေားစာရငးက ရာခစမကနး

ကရးဆသမ ရငးလငးတငပြရန ပဖစြါသည။ ဦးစားကြးအဆင သတမတဖြးကသာအခါ စမချေက

အလက လြကဆာငမည ခနစ၊ ခနမနးကနကျေစရတ စသညတက ကဆးကနးရြါမည။ ကဆာငရက

မညစမချေကမျေားတင ရနြကငအား စနစတကျေ မနကနစာ ခကဝသးစနငမသာ ေကရာကမ ရြါမည။

22

သပဖစ၍ စမချေကမျေားအား အကကာငအေညကဖာရန ရာခစမကနးကရးဆသမ ကကျေးရာလေသ

ကအာကြါအတငး ကဆးကနးတငပြသငြါသည။

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ ဖ စညးပခငး

(က) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ၏ရညရယချေက

၁။ ကကျေးရာလေ၏ လကနမဘဝ တးတကမအတက လြငနးမျေားကဆာငရကရာတင

ကကျေးရာ လေ၏ ြးကြါငးြါဝငကဆာငရကမရရရန စညးရးကဆာငရကမည။

၂။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးအတက လအြကသာ အကောကအြမျေားရရရန ပြငြအဖ အစညး

မျေားနင ဆကသယကဆာငရကမည။

၃။ ကကျေးရာရအဖ အစညးမျေား၏ အဖ အစညးဆငရာ စမခန ခမစနစနင ဖ ဖဖးကရးကစစမျေား

အတက ညနငးကဆာငရကမမျေား ြမကကာငးမနလာကအာင ကဆာငရကမည။

(ခ) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ၏ လြငနးမျေား

၁။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆအကကာငအေညကဖာပခငးလြငနးက ဦးကဆာငမည။

၂။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေားက အကကာငအေညကဖာရနနင စမခန ခနငရန ကကျေး

ရာရ လမကရး၊ စးြားကရးနင အြချေြကရးအဖ အစညးအမျေးမျေးနင ညနငးကဆာငရက

မည။

၃။ ကကျေးရာရ လကရအဖ အစညးမျေား ခငမာကတာငတငးမရရနနင ကကျေးရာရ ဖ ဖဖးကရး

လြငနးမျေား ကဆာငရကရာတင လအြြါက အဖ သစမျေား ေြမဖ စညးရန ကကျေးရာ

လေက ဦးကဆာငသားမည။

၄။ ကဖာေတေားကသာ ဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေားက အကကာငအေညကဖာရန လအြကသာ

အရငးအပမစမျေားက ကကျေးရာအတငးနင ပြငြမ ရာကဖရာတင ဦးကဆာငမည။

၅။ လြငနးအကကာငအေညကဖာမ ကအာငပမငနငရန ကကျေးရာတငးရ သကဆငရာ အဖ

အစညးမျေားက တာဝနနင ဘတဂျေတ ခကဝချေမတကြးမည။

၆။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးရနြကငမျေားက စမခန ခနငရန ကကျေးရာဘဏစာရငး ဖငလစရာတင

ြငလငးပမငသာစာ ကဆာငရကမည။

၇။ ကကျေးရာရအဖ အစညးမျေားနင အမကောငစဝငမျေားက အဖ အစညးဆငရာ ဖ ဖဖးကရး

ကျမးကျေငမ၊ အသကကမးဝမးကကျောငးလြငနးကျမးကျေငမ၊ လြငနးစမခန ခမ စကသာ

စမးရညပမငတငကရးလြငနးမျေား စစဉကဆာငရကမည။

၈။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနး အကကာငအေညကဖာမမျေားက ကကးကကြ၊ အကပဖတမည။

၉။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေား အကကာငအေညကဖာရာတင ပြနလညသးသြနငရန

ကကျေးရာရ အဖ အစညးမျေားနင ညနငးအစညးအကဝးက ြမန ကျေငးြသားမည။

23

၁၀။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး အကပခအကနနင ကရ လြငနးစဉက သးသြနငရန ရာလးကျတ

နစြတလညအစညးအကဝးက ကျေငးြမည။

၁၂။ ကကျေးရာအြစအြချေြကရးမးနင ကကျေးရာလေေသ ကဆးကနးချေကမျေားနင သကဆင

ရာ အချေကအလကမျေားက သရကစရန မျကဝမည။

၁၃။ ကကျေးလကဖ ဖဖးတးတကကရးဦးစးဌာနနင သကဆငရာဖမ နယဦးစးဌာနမျေားသ အစ

ရငခစာက ြမန တငပြမည။

၁၄။ ဖြးစးခကသာလြငနးမျေား ပြပြငေနးသမးကရးနင လြငနးလညြတကရးအတက

ကငကရးကကကးကရးနင အဖ အစညးဆငရာ အစအစဉချေမက ဦးကဆာငမည။

(ဂ) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတဖ စညးြ

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတသည ကရးကကာကတငကပမာကသည အဖ အစညးတစရြ

ပဖစဖြး ကကျေးရာရ အမကောငစအကရအတကအလက ကကာမတဝငအကရအတက ကပြား

သားမည။ ကကာမတဖ စညးြမာ ကအာကြါအတငး ပဖစသည၊

(ကကာမတဝငအကရအတကသည မ ဂဏနးပဖစသငသည။ အမကပခ ၅၀ မ ၃၀၀ ဝနး

ကျေငအတက ကကာမတဝင (၇) ဦးမ (၁၃) ဦးေ ဖ စညးနငသည၊ ေးပခားစာ အမကောငစ

မျေားကသာ ကကျေးရာမျေားအတက ဥကက ဌ၊ ေဥကက ဌ၊ အတငးကရးမ း၊ တဘကအတငးကရးမ း၊

စာရငး ကင− ၁၊ စာရငးကင −၂ စသညပဖင အငအားတးချေ ဖ စညးသားနငသည။)

ဥကက ဌ

အတငးကရးမ း

စာရငးကင

ဘဏဍာကရးမး

ကသာကင (၁)

ကသာကင (၂)

အဖ ဝငမျေား

(ဃ) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတဝငမျေားက ကရးကကာကတငကပမာကပခငး

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတဝင ကရးချေယရာတင စဉးစားသငကသာ အချေကမျေားမာ

o ရာအတကအချေနကြးနငသ

o ကကျေးရာတင အကပခတကျေကနေငသ

o အသကအရယ ၁၈ မအေက

o ကကျေးရာလေက ယကကညအားေားသ

24

လြငနးမျေားအကကာငအေညကဖာရာတင ြမေကရာကနငကရးအတက ကကာမတဝင ကရး

ချေယရာ၌ လငယလကကး၊ ကကျေးရာရအဖ အစညးအသးသး ကယစားလယမျေား၊ ကျေားမ စသည ပဖင

စလငစာ ေညသငးဖ စညးနငရန စဉးစားကဆာငရကသငြါသည။

(င) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတဝငကရးချေယြ

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတဝငကရးချေယြ ကျေငးြနငရန ကကျေးရာအြချေြကရးမ း၊ ရာအမ

မး (အြချေြကရးမးမရကသာ ရာတင)၊ ရြမရြဖတက ကကျေးရာလေအား ဦးကဆာငကဆာကသ

ြါမည။ ကရးချေယြကျေငးြြက ကအာကြါအတငး ကျေငးြကဆာငရကြါမည။

၁။ အနညးဆးတစအမလျင (၁) ဦးနနး ကရးချေယြ တကကရာကရန ဖတကကားမည။

၂။ ရြမရြဖ (သ) ရာမး (သ) ကကျေးရာအကျေးကဆာင တစဦးဦးက ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး

ကကာမတ၏ ရညရယချေကနင လြငနးတာဝနမျေား၊ ကကာမတဖ စညးြ၊ ကကာမတဝင

မျေားတင ရရမည အရညအချေငးသတမတချေကမျေားက ကကျေးရာလေအား တငပြမည။

၃။ ကကာမတဝငလျောေားသအမညစာရငး ကဖာေတနငရန ဆယအမစလကကသာလညး

ကကာငး၊ ရာကကးလျေင ရြကကလကကသာလညးကကာငး၊ အြစမျေားဖ ၍ အဆပြ အမည

စာရငး ကတာငးခမည။

၄။ ကကာမတဝငမျေားက သတမတအကရအတကအရ အဆပြအမညစာရငးမျေားေမ မကြး

ကရးချေယ၍ ကသာလညးကကာငး၊ အမျေားသကဘာတ ဆးပဖတချေကယ၍ ကသာလညး

ကကာငး ကရးချေယရမည။ အဆပြကကာမတဝင အကရအတကမာ သတမတအကရအတက

ေကမျေားကနလျင ၄ငးကကာမတဝငမျေားက မကြး၍ သတမတအကရအတကက

ကရးချေယရနပဖစသည။

၅။ ရာလေက ကရးချေယလကကသာ အဖ ဝငမျေားက ၎ငးတအတငး ရာေး/တာဝနခမက

၎ငးအဖ ဝငမျေားကယတင ကဆာငရကရန ပဖစသည။

၆။ ကကာမတဖ စညးဖြးလျင ကကာမတဖ စညးြနင အမညစာရငးက ကကျေးလကကေသ

ဖ ဖဖးတးတကကရးဦးစးဌာနသ ပြနလညကြးြမည။

အဆင (၇) စးြားဓနအဆင (၃ နင ၄) အမကောငစမျေား၏ ဝမးစာဖလမနင အကကကးတငရမ

အကပခအကနက ကတဆကမးပမနးပခငး

ရညရယချေက - ကကျေးရာ၏ ဆငးရအဆငနင အလနဆငးရအဆင အမကောငစမျေားမ ၃၀%စက

၄ငးအဆငမျေား၏ ဝမးစာဖလမအကပခအကနနင ကပဖရငးနညးလမးမျေားက သရရန စစတမးကကာက

ယမည ပဖစသည။ စစတမးကကာကယရပခငး၏အကျေးရလေမျေားမာ -

- အမကောငစမျေား၏ ဝမးစာဖလမ အကပခအကနက သရပခငးပဖင အစးရအဖ အစညးက

ပဖစကစ၊ အပခားပြငြအဖ အစညးကပဖစကစ ဆငးရကသာမသားစမျေား၏ ဝမးစာဖလကရး

25

လြငနး စမချေကမျေားကဆာငရကရန ဦးစားကြးေညသငးစဉစားလာနငမည ပဖစသည။

- ကကျေးရာ၏ ဝမးစာဖလမနငြတသကကသာ ကပြာငးလတးတကမအကပခအကနက တငး

တာရနအတက ယခကကာကယမညဝမးစာဖလမဆငရာ ကနးဂဏနးမျေားသည အကပခခ

အချေကအလကမျေားအပဖစ အသးပြနငမည။

(က) ဝမးစာဖလမ အကပခအကန (ဝမးစာအတက မကချေးမငားဘ စားကသာကနငမ)

အချေနကာလ အမကောငစ

အကရအတက

ကပဖရငးသည နညးဗျေဟာ (ကပဖရငးနညး တစခစအလက

အမကောငစ အကရအတကမျေားက ကဖာပြရန)

၃ လကအာက

ဝမးစာဖလမ

အပခားအစာကပြာငးလစား = ___________

အစာကလျာစား = ___________

အကောကအြယ = ___________

ကချေးယ = ___________

လြအားခကကယ = ___________

၃ လနင ၆ လကကား

ဝမးစာဖလမ

အပခားအစာကပြာငးလစား = ___________

အစာကလျာစား = ___________

အကောကအြယ = ___________

ကချေးယ = ___________

လြအားခကကယ = ___________

၆ လ မ ၁၂ လအေ

ဝမးစာဖလမ

အပခားအစာကပြာငးလစား = ___________

အစာကလျာစား = ___________

အကောကအြယ = ___________

ကချေးယ = ___________

လြအားခကကယ = ___________

26

(ခ) ဝ

မးစ

ာဖလ

မအ

ကပခအ

ကနန

င အ

ကကကးတ

ငရ

မက

ဆန

းစစ

ကသာ ကမ

းခန

းမျေား

စဉ

အ

မကေ

ာငဦ

းစး

အမ

ည

ဓနအဆင

ဝမ

းစာဖ

လမ

အကပခ

အကန

ကကာက

ယပခ

ငး

(သက

ဆင

သည

အက

ကက

ပခ

စရ

န)

အကကက

းတင

မ စ

စတ

မးကက

ာကယ

ပခင

း

(မတ

ချေက

တင

ကဖာပြ

ေားခ

ျေကမ

ျေားက

အသ

းပြရ

န)

လန

ခကသ

ာ ၁၂ လ

အတ

ငး ဝ

မးစ

ာမဖ

လ၍

ဝ

မးစ

ာဖလ

မ (လ

)

အကကက

းတင

မ (ရ

၊မရ

)

မည

သေ

မ

ကချေးယ

(၁−

၇)

မည

သည

ကစ

စ

အတ

ကသ

းစ

(၈−

၁၃

)

အပခ

ားအ

စာကပြ

ာငး

လစ

ား

ကလျော

စား

ကချေး

ယ

အကေ

ာ

က အ

ြ

ယ

လြ

အားခ

ကကယ

၃ လ

ကအာ

က

၃−

၆

လ

၆−

၁၂

လ

၁

၂

၃

၄

၅

၆

၇

၈

၉

၁၀

၁၁

၁၂

၁၃

၁၄

၁၅

မတ

ချေက

အ

ကြါင

ဆင

− ၃

အစ

းရစ

မက

နး −

၆

အဝ

တအ

ေည

၊ ကနစ

ရာ - ၉

ဝ

ငကင

ရအ

လြ

အက

င - ၁

၂

ကဆမ

ျေး (သ) မ

တကဆ

− ၁

အ

စးရ

ဘဏ

− ၄

အန

ဂျေအ

− ၇

က

ျေနးမ

ာကရး -၁

၀

အပခ

ားြစ

စညးမ

ျေားဝယ

ယရ

န- ၁

၃

ကငတ

းကချေးသ

- ၂ ြ

ဂဂလ

ကဘ

ဏ −

၅

စားသ

းရန

အတ

က - ၈

ြ

ညာကရ

း - ၁

၁

27

၅။ ဖ ဖဖးကရးအတက အကောကအြပဖစကစမည အကပခအကနကကာငးမျေား၊ ရငဆငကကျောလားရ

မညအဟန အတားမျေား

(က) ဖ ဖဖးကရးက အကောကအြပဖစကစမည အကပခအကနကကာငးမျေား

ဤအခနးသည ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးအတက အလားအလာနင ပဖစနငဖယရာမျေားက အက

ပဖတဆနးစစ ကဖာေတေားသည။ ဤသတငးအချေကအလက၊ ေးေငးသပမငမ စတကးအရငး

အပမစမျေားက ကအာကြါတမ ရရပခငးပဖစသည -

မပငမး စာရကစာတမး အကောကအေားမျေား၊

ကကျေးရာအြချေြကရးမး၊ ဖမ နယဌာနဆငရာ ဝနေမးမျေားနင တငြငညနငးပခငး၊

ကကျေးရာသ/သားမျေားနငအတ ကဆးကနးဆးပဖတပခငး လြငနးစဉတင ကကျေးရာလေ၊

အြစမျေားနင တငြငကဆးကနးပခငး။

ဖ ဖဖးကရးက အကောကအြ

ပဖစကစမည အကပခအကနကကာငးမျေား ရငးလငးကဖာပြချေကနင ကဝဖနဆနးစစချေကမျေား

သဘာဝအရငးအပမစမျေား စကြျေးကပမ - အကရအတကနင အရညအကသး

ငါးေတလြမဆငရာ အရငးအပမစ - ကနးတငးနင ြငလယ

ကမးနး၊ ကမးကဝး

သစကတာဆငရာ အရငးအပမစ

ကရ အရငးအပမစ

ဇဝမျေးက ကကယဝမ

သဘာဝကအကပခခကသာ ခရးသားလြငနး

ကပမကြါကပမကအာကသယဇာတ- အဖးတနကကျောကမျေက၊ သတတ ၊

ကကျောကမးကသး၊ နမးဖတကကျောက၊ သနင လမးခငးကကျောက

ကလာငစာဆနင ဓာတကင

ရာသဥတ အကပခအကနကြးမ

ကနရာကေသအားပဖင အချေကအချော

ကျေမ

အနးအနားကေသတဝက စးြားကရး လျေငပမနစာ ဖ ဖဖးတးတကမ

နင ကကးြားလာမ

တညဖငမကအးချေမးမ တရားဥြကေစးမးမ

ြဋြကခကကးကကးမားမားမရပခငး

ရာဇဝတမမရပခငး - လယကမ၊ဓားပြမ၊ကကးကကးမားမားမရပခငး

အချေငးချေငး သဟဇာတပဖစပခငး၊ လမျေးစ ြဋြကခမရပခငး၊

ခပခားဆကဆမမရပခငး၊

လမကရးအြစမျေားအကကား ကလးစားချေစကကညမ

ရးရာနင ယဉကကျေးမ ယဉကကျေးမအကမအနစ ကကယဝမ

စတဝငစားဖယ သမငးအစဉအလာကကးမ

သမငးစတဝငစားမေကသနပခငး

ြညာတတနင ကျမးကျေင လြသား ကျမးကျေငလြသား

28

ဖ ဖဖးကရးက အကောကအြ

ပဖစကစမည အကပခအကနကကာငးမျေား ရငးလငးကဖာပြချေကနင ကဝဖနဆနးစစချေကမျေား

မျေား ြညာတတလငယမျေား

လဦးကရ စးြားကရးဖ ဖဖးရနအတက အေကအကလျောက လဦးကရမျေား

သည ရာပဖစပခငး။

လငယဦးကရ မျေားပခငး။

ကကျေးလကလေနငလမအဖ အစညး

မျေားကကားေတင တညရကသာ လမ

ကရးဆငရာ အရငးအနး

(Social capital)

ရးရာအစဉအလာနင ညညတမက အကပခခသည အချေငးချေငး

ရငးြငး ြြးကညမစနစ ရပခငး။

ကကျေးရာအဆငဆငရာ အလြအကင ကညသည အစအဖ

ကေသအာဏာြင၊ ြဂဂလကကဏဍနင စးြားကရးလြငနးဆငရာ

အဖ မျေားနင အားကကာငးကသာ ချေတဆကေားရမ

တညဖငမကကာငးမနကသာစမအြ

ချေြမစနစ

ေမကကရစကျေငစဉအရ သးသြဆးပဖတ စမအြချေြမစနစ

ဦးကဆာငဦးရကပြနငသညအရညအချေငးပြညဝသည ကခါငး

ကဆာငမ၊ ကကျေးရာရ အမျေးမျေးကသာ အဖ မျေားက တစသားတညး

ပဖစအာင ကြါငးစညးကစနငစမးရမ

တရားဥြကေစးမးမ -ဥြကေနငပြဌာနးချေကမျေားကလကနာပခငး။

အကျေငြျေက ပခစားမ ကငးစငပခငး။

တရားဥြကေစးမးကရးနငအကပခကျေ ဖဖဖးဖြးပဖစကသာ တရားစရင

ကရးစနစရပခငး။

အကပခခအကဆာကအဦကကာငးမျေား

တညရမ

လမးမ၊ လမးသယ၊ ဆြခတတား၊ တတား၊ ြကဆာငကရးဝနကဆာငမ

ြညာကရးနငြတသကကသာ အကဆာကအအ

ကျေနးမာကရးနငြတသကကသာ အကဆာကအအ

သငတငကလျောကြတကသာ ကကျေးလကလေအကဆာကအအ

ဆကသယကရး အကဆာကအအ

ကကာငးမျေားတညရမ

မဘငးဖနးကနယကနင လကလမးမပခငး

အငတာနက လကလမးမပခငး

လျြစစ စမးအား အကသးစားကရအားလျြစစ၊ ဆလာ၊ ကလအားလျြစစ

စန ြစဇဝအမကမ လျြစစဓာတအား ေတယသးစပခငး

မဟာဓာတအားလငးမ လျြစစတးချေ သယတနးပခငး

အငဂျေငမရကသာ လျြစစ

ကစျေးကကကကာငး လကလမးမမ

(ကနစညြစစညးနင ဝနကဆာငမ

မျေား ကစျေးကက)

ကကျေးရာကစျေးနငဆငကသာ အကပခခအကဆာကအဦ

ကစျေးကက သတငးအချေကအလက ရရမ

ကစျေးကကနင နးကြမ

ကစျေးကကဆငရာ အကပခခအကဆာကအဦနင သယယြကဆာင

ကရး ဝနကဆာငမမျေားအား လကလမးမမ

ဘဏနငကငကရးကကကးကရးဝနကဆာင

မမျေားအား လကလမးမမ

ဖ ဖဖးကရးဘဏလြငနးဝနကဆာငမမျေားအား လကလမးမမ

အကသးစားကချေးကငမျေားက လကလမးမမ

ကကျေးရာလေမ စမကဆာငရကကသာ ကငစ၊ ကငကချေးအတက

ဖ ဖဖးကရးရနြကင လကလမးမမ

ြမနလညြတ ကဆာငရကကနကသာ သမဝါယမအသငးမျေား

29

(ခ) ရငဆငကကျောလားရမည အဟန အတားမျေား

ဤအခနးသည ကေသတစခ၏ဖ ဖဖးကရးအတက အကောကအြပဖစကစမည အကပခအကန

ကကာငးမျေားက အေကရာကဆး အသးချေနငရန ကကျောလားရမည အဟန အတားမျေားက ကဖာပြမည

ပဖစြါသည။ ဤသတငးအချေကအလက၊ ေးေငးသပမငမ၊ စတကးအရငးအပမစမျေားက ကအာကြါ

တမ ရရပခငး ပဖစသည-

မပငမး စာရကစာတမး အကောကအေားမျေား၊

ကကျေးရာအြချေြကရးမး၊ ဖမ နယဌာနဆငရာ ဝနေမးမျေားနင တငြငညနငးပခငး၊

ကကျေးရာသ/သားမျေားနငအတ ကဆးကနးဆးပဖတပခငး လြငနးစဉတင ကကျေးရာလေ၊

အြစမျေားနင တငြငကဆးကနးပခငး။

ဖ ဖဖးကရးအတက ရငဆင

ကကျောလားရမည အဟန အတားမျေား ရငးလငးကဖာပြချေကနင ကဝဖနဆနးစစချေကမျေား

သဘာဝအရငးအပမစ လကလမးမမ

အကန အသတ

စကြျေးကပမလကလမးမမ - ကပမယာလကဝယြငဆငခင၊

ကပမလတကပမလြနင အသစကဖာေတေားကသာ စကြျေးကပမ

မျေားအတက မရငးလငးကသာ အကောကအြကြးမ မရပခငး၊

မညမျကသာ ကပမယာြငဆငမ

အရညအကသးနမ စကြျေးကပမ - လယယာကပမမျေားေသ ဆားငနကရ

ဝငကရာကပခငး၊ ကပမဆကသဇာနမကသာ ကတာငကစာငး၊ ကနးကပမ မျေား

ကနးတငးြငး ငါးသယဇာတ လကလမးမမ၊ ငါးဖမးလြငနး ရြင

ခင လကလမးမမ အခကအခ၊ ငါးဖမးလြငနးအား လကဝါး

ကကးအြေားပခငး၊ ငါးလြငနးရငကကးမျေားသည ငါးလြငနး

ရငငယမျေားက ပခယလယအငား ချေေားမ

ကပမကြါကပမကအာက သဘာဝသယဇာတနင ြတသက၍ အကန

အသတမျေား (သ၊ လမးခငးကကျောက၊ အဖးတနကကျောက၊ သစ

ကတာ၊ ဇဝမျေးက၊ စားကျေက)

ကေသဆငရာ အခကအခ အနးအနား ြတဝနးကျေငစးြားကရး ကနးကကးမ− လကနကကင

အပငငးြားဖယရာ ဇနနယကပမတင ကဝးလကခါငသကသာ ကေသ

တညရမ

ရာသဥတ အကပခအကန မကြးမ မးရာသနးမ နညးြါးပခငး

မးကခါငကသာကာလ ကကာရညမ

သဘာဝကဘးအနတရာယ ကျေကရာက

လယကသာကေသ (ရတတရက

ကရကကးမ၊ ဆားငနကရ ဝငကရာကမ၊

ဆငကလးမနတငး၊ ငလျေင

ဆားငနကရ ဝငကရာကပခငးကကကာင

ကပမဆလာအဆငအတနး နမကျေပခငး

ဆညကရ၊ သငးကရ မရရပခငး မးရာသနးမနညးြါးပခငး၊ မးကခါငပခငး

ကရအရညအကသး၊ ဆားငနကရဝငကရာကပခငး

သငးကရရရနငမ - စမးရညကကာငးကသာ သငးကရြြးမစနစ

30

ဖ ဖဖးကရးအတက ရငဆင

ကကျောလားရမည အဟန အတားမျေား ရငးလငးကဖာပြချေကနင ကဝဖနဆနးစစချေကမျေား

(ဆည၊ စကကရတင၊ ြကကရတငး၊ လကယကတငး စသညတ

တညကဆာကပခငး)

နညးြညာနင နညးြညာဆငရာ

ဝနကဆာငမမျေား လကလမးမမ

အသကကမးဝမးကကျောငးလြငနးနင ကနေတလြမမျေား တး

တကရန ကညမည နညးြညာနင နညးြညာဆငရာ ဝနကဆာင

မမျေားအား လကလမးမမမ

စကြျေးကရး၊ ကမးပမကရး လြငနးမျေားအတက ဖမ နယဌာနဆင

ရာမျေားနငပြငြအဖ အစညးမျေားမ နညးြညာဆငရာ ဝနကဆာင

မမျေား ရရကသာလညး အလယတက လကလမးမမမ

ကချေးကငနင ကငကရးကကကးကရး

ဝနကဆာငမမျေားအား လကလမးမမ

(ကငကချေးလြငနး၊ အာမခလြငနး

ကသကသာ)

ကငတးကချေးစားသမျေားနင အကသးစားကချေးကင လြငနးမျေား၏

အတးနနး ပမငမားပခငး

အကသးစားကငကရးကကကးကရးလြငနးမျေား မရပခငး (အကသးစားကချေးကင

နင အာမခ)

စးြားကရးနင ဖ ဖဖးကရးဘဏမျေားတင ကချေးကငအတက အကြါင

ြစစညးမျေား လအြမက တငးကျေြေားပခငး

ဖမ ကြါရ ဘဏလြငနးဝနကဆာငမမျေားသည ကကျေးရာသ နယ

လညကဆာငရကမ မရပခငး

စးြားကရးနင ဖ ဖဖးကရးဘဏမျေားတင ကချေးကငအတက စာတမး

စာတမးလအြချေကရရရန

ဆငးရသားကငကချေးလသမျေားအတက ခကခပခငး

ကစျေးကက လကလမးမမ ခကခပခငး

နင ကစျေးကကမပဖစေနးပခငး

ကကျေးရာ ကစျေးကက အကပခခအကဆာကအဦ၊ ကနရာနင သကလာင

ရမျေား မရပခငး

ကကျေးလကကနေတလြသမျေားအတကကစျေးကကအတကအကျေ

ကကကာင သငတငကသာကစျေးနနး မရရပခငး

လကဝါးကကးအြ ေနးချေြမရပခငး

ဌာနဆငရာမ ကနစညစးဆငးမတင ကနသတပခငး (ရခလျင)

ကကျေးရာအဆင ဆကသယကရး

အကပခခအကဆာကအဦ လကလာကမ

မရပခငး

ြညာကရးအသးအကဆာငနင ဝန

ကဆာငမမျေား လကလမးမမ

ကျေနးမာကရးအသးအကဆာငနင

ဝနကဆာငမမျေား လကလမးမမ

လျြစစဓာတအား မလကလာကမ

(သ) လကလမးမမ မရပခငး

တယလဖနး ဆကသယကရး မရပခငး

31

ဖ ဖဖးကရးအတက ရငဆင

ကကျောလားရမည အဟန အတားမျေား ရငးလငးကဖာပြချေကနင ကဝဖနဆနးစစချေကမျေား

ပြပြငေနးသမးမအတကလကလာက

ကသာအစအစဉနငအရငးအပမစမရ

ပခငး

ကျမးကျေငလြသားမျေားအကနပဖငအလြအာမခချေကရရနငသည

စကြျေးကမးပမကရးမဟတကသာလြငနးမျေားနင လကမလြငနး

မျေား လကလာကစာ မဖ ဖဖးကသးပခငး

စန ဦးတေငလြငနးမျေား ဖ ဖဖးမ နညးြါးပခငး

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေားနင

ကကျေးရာစမကနးကရးဆပခငးမျေား

တင ကကျေးရာသားမျေား အေးသပဖင

ဆငးရသားအမကောငစ၊ မနးက

ကလးနင အမျေးသမးမျေားြးကြါငးြါ

ဝငမ အားနညးပခငး

32

၆။ ဖ ဖဖးကရးဗျေဟာနင ရညမနးချေက ြနးတငမျေား

ဤအခနးတင ကကျေးရာလေရညမနးေားရသည ဖ ဖဖးကရးြနးတငအကကကာငးက တငပြ

ေားြါသည။ ြနးတငအကကကာငး ကဖာပြဖြးလျင ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေား ရငဆငရမည

အခကအခမျေား၊ အတားအဆးမျေားက ကကျောလားရန ဗျေဟာက ဆကလကကဖာပြ သားြါမည။

(ကေသတင ရဖြးပဖစသည ဖ ဖဖးကရးက အကောကအကပြကသာအချေကမျေားနင ပဖစနငကချေရကသာ

အကနအေားမျေားက အကကာငးဆးအသးပြ ဖြး) ဗျေဟာက နစြငးခ ကဖာပြေားြါသည။ ၄ငးတမာ

ဖ ဖဖးကရးဗျေဟာနင ကဆာငရကမည နညးလမးတ ပဖစြါသည။

ဤဗျေဟာသည ကကျေးရာ၏စတကးစတသနးနင ယခလြငနးမ ရရကသာ ဉာဏအလငးနင

အသအပမငတက ဖမ နယဌာနဆငရာမျေား၊ အာဏာြင အဖ အစညးမျေားနင ကကျေးရာအြစ အြချေြ

ကရးမ းမျေား၏ အကကပြချေကမျေားက ကြါငးစြ၍ ပြစေားပခငး ပဖစြါသည။ အပခားအဖ အစညး၏

ကကျေးရာအကြါ စစစအကပဖတချေကမျေားကလညး ေညသငးစဉးစားရြါမည။

ဖ ဖဖးကရး ဗျေဟာ ကဆာငရကမည နညးလမး

၁။ လြငနးကဆာငရကရန အရငးအနး

ရရရနကဆာငရကပခငး

အကပခအကနကြါ မတည၍ ကငလကြးပခငး

အကသးစား ကချေးကင

ကယအားကယကး ကကျေးရာဘဏ

ကကျေးရာ လညြတရနြကင

သငးအားစ ြြးပခငး ( မျေးကစ၊ ကပမကသဇာ)

၂။ အသကကမးဝမးကကျောငးသးြစစညး

မျေား ဖနတးကြးပခငး

ကသာကကရကြးကဝပခငးနင ယငလအမသာ ြြးပခငး

စမးအငပြနပဖည လျြစစမးကြးကရး

သတငးလာ၊ ဂျောနယ၊ တယလဖနး၊ အငတာနက စသည

ဆကသယကရး ကနယကကရယာမျေား

ေငးသကသာမးဖ ပဖန ကဝပခငး

စြါးဘဏ

ကကလးကစာငကရာကကရးကဂဟာ

သယယြကဆာငကရးလြငနး

အစားအကသာက ပြပြငကရး

၃။ ဝငကငရ လြငနးမျေား ရာသအလက အလြဖနတးကြးပခငး

ရးရာအေည ယကလြပခငး

လကမြစစညး ေတလြပခငး

စကြျေးကရးနင မြတသကကသာ လြငနး ( ဆြငညြ၊

စကပြင)

သစမဟတကသာ သစကတာေကြစစညး ေတယပခငး

တစနငတစြင ကမးပမပခငး

ဘကစဥယျောဉ တညကောငပခငး

33

ဖ ဖဖးကရး ဗျေဟာ ကဆာငရကမည နညးလမး

၄။ လမစးြားကရးတးတကကရးအတက

အကဆာကအဦဆငရာ ြြးပခငး

ကကျေးရာလမး၊ တတားကဆာကလြပခငးနင ေနးသမးပခငး

ကပမယာကဖာေတပခငး

စကြျေးကရးအတက အကသးစားဆညကပမာငးမျေား

ကရကဝ၊ ကရလ ေနးသမးပခငး

ကကျောငးကဆာကပခငး၊ ပြပြငပခငး

ကကျေးလကကဆးကြးခနး ကဆာကလြပခငး၊ ပြပြငပခငး

လျြစစမး ပဖန ကဝပခငးလြငနး (အစးရ ဓာတအားလငး၊

ကနကရာငပခည စမးအင၊ ကလစမးအငသး)

ဘကစသး အကဆာကအဦမျေား

ကကျေးရာေတကနသကလာငရန၊ တနဖးပမင လြငနးလြရန

ကနရာ

ကစျေးကဆာကလြပခငး

၅။ သဘာဝြတဝနးကျေင တညဖငမကရး

နင ြတဝနးကျေငမြျေက ေတလြ

ကရး

ကကျေးရာြင သစကတာစကခငး ေကောငပခငး

မသားစြင သစကတာစကခငး ေကောငပခငး

ကကျေးရာစမသည လတကကျောငးကငးနင စားကျေက

ေကောငပခငး

ကရေကကနရာ ေနးသမးပခငးနင နကတာကနရာ

ေနးသမးပခငး

အြငစ စကခငးမျေား ကာကယပခငး

ကကျေးရာအကပခပြ အမကသမးစနစနင ကပမကဆးပြလြပခငး

ကကျေးရာအကပခပြ ငါးသယဇာတ ေနးသမးပခငး

၆။ လေအငအားစစညးပခငး၊ ကျမး

ကျေငမ တးပမငကရး၊ လမကရး၊ နငင

ကရး၊ ြတဝနးကျေင သဘာဝ

အနတရာယ ကျေကရာကပခငးတ ကလျာ

နညးကစရန ကခါငးကဆာငမစမးရည

နင လမလပခ ကရး ကနယက

အားကကာငးကစပခငးပဖင လေ၏

ရနးေနငစမး တးတကကစကရး

အသကကမးမ ကျမးကျေငကစပခငး

ကကျေးလကအကပခပြအဖ မျေား ကြါကြါကလာဖြ:

ကငကကကးဆငရာ စမခန ခမ ကျမးကျေငလာကစပခငး

စကဆာငးကငနင အာမခဝနကဆာငမ

ကကျေးလကကေသတင သဘာဝအနတရာယ ကကတင သတကြး

စနစ ပြငဆငေားရကရး

ကကျေးလကအကပခပြ ပြညသကျေနးမာကရး ကစာငကရာကမ

ကကျေးလကအကပခပြရးရာ ယဉကကျေးမဓကလေနးသမးပခငးနင

စာတတကပမာကကရးနင ကခါငးကဆာငမ၊ ကျမးကျေငမ၊

နငငသားကကာငး ြသကရး၊ ကျေား/မ ဆငရာ တနးတညမျကရး

နငကခါငးကဆာငမ ကျမးကျေငကရး။

34

၇။ ကကျေးရာဖ ဖဖးတးတကကရး ကစစရြမျေားနင ဗဟအဆငမဝါေမျေားအကကား အစအစဉကျေကသာ

ချေတဆကမမျေား

ဤအခနးတင ကကျေးရာလေအကနနင ပြငြအကအညမြါဘ မစမးနငသည အကကကာငး

အရာမျေား၊ အခကအခမျေားက ကဖာေတတငပြ ေားြါသည။ ေကစစမျေားက ပြညကောငစအဆင

အစးရက မဝါေအရ ကဆာငရကကြးမနင လြငနးဆငရာ ြြးမမျေားကြးပခငးတက ပြလြရန

လအြသကသ တငးကေသကကးနင ပြညနယအဆင၊ ဖမ နယအဆငတမလညး လြငနးမျေား၊

အကကာငအေညကဖာနငရန ကဆာငရကကြးမမျေား ပြလြရန လအြြါသည။ ဤသကသာ မဝါေ

ကရးရာနင ြြးမလြငနးအစအစဉမျေား ချေမတကြးပခငးသည ကကျေးရာအချေအတကသာ လအြချေက

မျေားက ပဖညဆးရနမဟတြ၊ တစနငငလးရ အမျေးမျေးကသာ လေအစအဖ မျေား၏လအြချေကက

ပဖညဆညးကြးသကသ ကေသကရကပမ ကာပခားသည ကနရာအမျေးမျေးတ၏ ကေသအလက သတသတ

မတမတ လအြချေကမျေားကလညး ပဖညဆးကြးြါလမမည။

၈။ စမကနး၊ စမချေကမျေားအား အမျေးအစားခပခားပခငး

စမကနး၊ စမချေကမျေားက တာဝနယကဆာငရကမ အကပခခ၍ အမျေးအစားခပခားပခငးနင

ရငးနးပမြနမအကပခခ၍ အမျေးအစားခပခားပခငးဟ၍ နစမျေးခေားြါသည။ သမသာ စမချေက

ဆငရာ သတငးအချေကအလကမျေားက ခပခမးစတပဖာသးသြ နငြါမည။

တာဝနယကဆာငရကမအကပခခ၍ ခပခားပခငးတင ဝနကကးဌာနမျေား၊ ဦးစးဌာနမျေားအလက

တာဝနယကဆာငရကရမည စမချေကမျေား ပဖစြါသည။ အဆြါြစပဖင ခပခားေားမက ကအာကကဖာ

ပြြါဇယားတင ကဖာပြေားြါသည။

၁။ စးြားကရး ဖ ဖဖးမ

ကပမယာ စမခန ခပခငး

သးနမျေား

ကပမကသဇာ၊ ြးသတကဆး

ဆညကပမာငး

ငါးလြငနး

ကမးပမကရး

သစကတာ (စးြားပဖစ ကရရညဖမ

သစကတာ)

သမဝါယမမျေား

ေတလြပခငးနင

ကနကချောပြလြပခငး

ကနသယ

ကကျေးလကအကပခပြ

စးြားကရးလြငနး

အလြအကင ဖနတး ပခငးနင

စန ဦး တေငမ ဖ ဖဖးကရး

၂။ လသားနင အဖ အစညး

ဖ ဖဖးကရး

ကျေနးမာကရး၊ အာဟာရ

ကရနင သန ရငးကရး၊

တစကယကရ သန ရငးကရး

ြညာကရးနင စာတတ

ကပမာကမ

အမယာနင အကဆာကအဦ

အကပခချေ ကနေငမ

ကရ ကပြာငးခ လေအား

ကာကယပခငးနင ပြနလည

ကနရာချေေားပခငး

ယဉကကျေးမ နင အားကစား

လမဆငရာကာကယကရး

ကကလးသငယ ဖ ဖဖးကရး

ကကလးသငယ ကာကယကရး

ကျေား/မ တနးတကရး နင

၃။ သယယြကဆာငကရး ဆငရာ

အကဆာကအဦနင ဝနကဆာငမ

ကနးလမး ြကဆာငကရး

တတား

ပြညတငးကရကကကာငး

ြကဆာငကရး

ကလကကကာငး ြကဆာငကရး

၄။ လျြစစစမးအား

ကရအား လျြစစ စမးအား

ဓာတကင စမးအငသး

လျြစစဓာတအားကြးစက

ကနကရာငပခညသး စမးအင

ကလအားသး စမးအင

ဇဝြစစညးသး စမးအင

ေဇယလျြစစဓာတအားကြး

စက

35

ဘဏကငကကကးနင

အာမခဆငရာ

ခရးသားလြငနး (ြတဝနး

ကျေင ေနးသမးသည

ခရးသားလြငနး)

ဓာတသတတ မျေား

ကရနနင ဓာတကင

အမျေးသမးမျေား စမးရည

တကကရး

၅။ ဆကသယကရး

တယလဖနး ဆကသယကရး

ကရေယ ဆကသယကရး

ဆကသယကရး ကနယက

၆။ သဘာဝြတဝနးကျေငနင

သဘာဝသယဇာတ

သဘာဝ ကဘးေဏ

ကလျောနညးကရး

ဇဝမျေးက ကကယဝမ

အစအဖ ြင သစကတာ

သစကတာ ေနးသမး ပခငးနင

ပြနလည ရငသန ကကးေားကစ

ပခငး

ကပမဆလာ ေနးသမးပခငး

ြျေးဥယျောဉ တညကောငပခငး

စန ြစြစစညး ေနးသမးပခငး

၇။ ပြညသနင ကကျေးရာ

အြချေြကရး

ကကျေးရာရ အစအဖ

ကကျေးရာလမ အငအား

တညကဆာကပခငး

ကအာကကပခအဆင

အစအစဉဆပခငးနင

ဘတဂျေကတကပခငး

ပြညသလြငနးကကျေးရာ

အကဆာကအဦ

၈။ အမျေားပြညသ ကဘးကငး

လပခ မ

ဥြကေ စးမးကရး

ရလြငနး

မးသတ

ရငးနးပမြနမအကပခခ၍ အမျေးအစားခပခားရာတင −

(၁) သာမနအသးစရတ − ြါဝငသညအသးစရတမျေားမ တစနစအတငးကနဆးသားမည အမျေး

အစားမျေား၊ အဖမတမးလအြကနမည ြစစညးမျေား၊ လြငနးလညြတကဆာငရကပခငး၊ ပြပြင

ေနးသမးပခငးတအတက နစစဉပဖညတငးကနရမည အမျေးအစားမျေားအတက ကနကျေစရတ

တ ပဖစြါသည။

(၂) ကငလးကငရငး အသးစရတ− ေအသးစရတတင ကငလးကငရငး အသးစရတနင စမးကဆာင

ရညပမငတငပခငး အသးစရတ စသညပဖင ေြမခပခားနငသည။

ကငလးကငရငး အသးစရတ − ြါဝငသည အသးစရတမျေားမ ရငးနးပမြနလကသည

သကဘာသဘာဝ ရြါသည။ ၎ငးတသည ြကသကနကျေမညပဖစဖြး လြငနးတစခတင

အရငးအနးအပဖစ ကရာကသားမည ပဖစြါသည။ ဥြမာ - ရးသးြစစညးမျေား၊ ကဆာကလြ

ကရးြစစညးမျေား၊ (လမးကဖာကပခငး)၊ စကယနတရားမျေားစသညပဖင။

စမးကဆာငရညပမငတငကရး အသးစရတ − နညးြညာဖ ဖဖးကရး၊ အသငးအဖ ဆငရာ ဖ ဖဖး

ကရးတအတက ရငးနးပမြနမ ပဖစြါသည။ ဤအသးစရတတင ဖ ဖဖးကရးဆငရာ နညး

ြညာြြးမမျေား၊ အသငးအဖ စစညးတညကဆာကကရး၊ စနစတကျေ လညြတရြတည

နငသည အဖ အစညး ပဖစကစကရးအတက ကနကျေကသာစရတမျေား ြါဝငသည။ ဤစရတ

တင နညးြညာြြးကရး တစကကမသာ ကနကျေမည ကြါငးစြညနငးကရးနင စမအြချေြမ

စနစမျေား ကြါေနးကရး၊ အဖ အစညး တစခအတက စနစမျေားနင လြေးလြနညးမျေား

36

ပြစကရးအတက ကနကျေစရတမျေား ြါဝငြါသည။ စမးကဆာငရညဖ ဖဖးကရး ဘတဂျေကတင

စမးကဆာငရည ပမငတငကရးအတက သဘာဝအရ ဆကစြကနကသာ သကဘာတရားဆငရာ

အနစတလြငနးမျေားအတက အသးစရတမျေားလညး ြါဝငြါသည။

(၃) လသားချေငးစာနာကောကေားကသာ အကအည − ဤဘတဂျေကသည သဘာဝကဘးအနတရာယ

ကကကာငပဖစကစ၊ ကေသအတငး ပြနလညကြါငးစညးကရးအတက ကနဦး ြြးကြးကသာ ကနကျေ

စရတမျေး ပဖစသည။ ဤအသးစရတတင အစားအစာ၊ ကရ၊ ကဆးဝါး၊ အမကဆာကြစစညး၊

အကရးကြါကျေနးမာကရးနင အာဟာရဆငရာ ြြးမ၊ အြျေကအစး၊ အမကသရက ရငးလငးကရး

စသည အဆငကပြစာ အသကရငကနေငနငကရးအတက ြြးကြးကသာ ကနကျေစရတမျေား ြါဝင

ြါသည။

စဉ စမချေက ရနြ

ကင

ရငးနးပမြနမအရအြစသတမတပခငး(ကျေြ)

သာမန

အသး

စရတ

ကငလးကငရငးအသးစရတ လသားချေငး

စာနာမ

အကောက

အြ

ကငလးကင

ရငးအသး

စရတ

စမးကဆာင

ရညပမင

တငကရး

၁

၂

၃

၄

၅

၆

၇

၈

၉

၁၀

၁၁

37

၉။ အကကာငအေညကဖာ ကဆာငရကမည အချေနကာလ

ကကျေးရာလေက ကဖာေတကရးဆေားကသာ ဦးစားကြးစမချေကမျေားက အကကာငအေည

ကဖာကဆာငရကရန စမကနးကာလက ကငးဆငးကဆာငရကချေကမျေားအား အကပခခ၍ ကရးဆေား

ြါသည။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး စမကနးကာလမျေားက နစစဉ ပြပြငကရးဆြါမည။ စမကနးကာလ

အြငးအပခားမျေားက ကအာကြါဇယားတင ကဖာပြေားြါသည။

စဉ စမချေက (Project) ဦးစား ကြး

အဆင ၂၀၁၇ ၂၀၁၈ ၂၀၁၉ ၂၀၂၀ ၂၀၂၁

၁

၂

၃

၄

၅

၆

၇

၈

၉

၁၀

၁၀။ စမကနး ကကးကကြစစကဆးပခငးနင အကပဖတသးသြပခငး

ကျနြတ၏ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနး အကကာငအေညကဖာရာတင တးတကမ အကပခ

အကနမျေားအား စနစတကျေကကးကကြ စစကဆးအကပဖတကကြါမည။ အစကနဦး၌ ြမရးရငးလယက

ကသာ နညးလမးမျေားပဖင ကဆာငရကြါမည။ သမသာ ရညရယသညအတငး ကကးကကြစစကဆး

အကပဖတသည လြငနးက ဖြးကပမာကကအာင ကဆာငရကနငြါလမမည။ ကကးကကြစစကဆးသးသြ

ရပခငး၏ ရညရယချေကမျေားမာ -

(က) စမကနးလြငနးမျေား၏ တးတကမမျေားအား အဖမမပြတ ကကညရ၍ စမခနခရန၊

38

(ခ) ကျနြတ ကကျေးရာဖဖဖးကရးစမကနး၏ ဖြးကပမာကကအာငပမငမမျေားအား ကလလာ

ပခငးအားပဖင ၄ငးတ၏အကျေးရလေမျေားက ကျနြတရငးလငးစာ နားလည

သကဘာကြါကလာကစရန၊

(ဂ) ပဖစကြါလာသည စနကခါမမျေားက ကဖာေတသရနငရနနင ဦးစားကြးကပဖရငး

ရမညမျေားက သတမတကဆာငရကနငရန၊

(ဃ) ကဆာငရကကနကသာ စမကနးအကတ အကက မျေားအကြါတင အကပခခ၍ အသးပြကန

ကသာ ဖ ဖဖးကရးဗျေဟာက ချေနညနငပခငးအားပဖင သငကလျောကသာ ဖ ဖဖးကရးစမချေက

မျေားက ကရးချေယကဆာငရကနငရန၊

(င) ဌာနဆငရာ အဖအစညးမျေားနင အပခားဖ ဖဖးကရး မတဖကအဖ အစညးမျေားေမ လအြ

ကသာ ဖ ဖဖးကရးအကအညမျေား တတကျေကျေ သတမတနငရန တပဖစြါသည။

လေဗဟပြ၍ အားလးြးကြါငးြါဝငကသာ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနး အကကာငအေည

ကဖာကသာနညးလမးက လကကငကျေငသးသညအကလျောက ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေားက ကကးကကြ

စစကဆးသးသြရာတင ကကျေးရာအတငးရ အဖ အစညးမျေား၊ အမကောငစမျေား တကကကစာ အတ

ြးကြါငးြါဝငလာကစမည အဖ အစညးစနစတစခက ကကျေးရာတင တညကဆာကသားရြါမည။

ကကးကကြစစကဆးပခငး

အေးသပဖင ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနး၏ လြငနးြငးဆငရာ တးတကမ (physical

progress) နင ကငကကကးြငးဆငရာတးတကမ (financial progress) တက စနစတကျေ ကကးကကြ

စစကဆးြါမည။ ၄ငးစစကဆးပခငးက (၃) လြတ အစအစဉပဖင ကဆာငရကြါမည။ ကကးကကြစစကဆး

ပခငးလြငနးက ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ၏ စစဉမပဖင သကဆငရာ စမကနးလြငနးအလက

တာဝနယကဆာငရကကနကသာ အဖအသးသး၊ ကကာမတအသးသးတက မမတတာဝနကျေရာ ကဏဍ

အလက စစကဆးသးသြြါမည။

အဖ အသးသး၊ ကကာမတအသးသးသည မမတ၏စမကနးဆငရာ ကနဦး သတငးအချေက

အလကမျေား (Baseline) ရရကအာင ကဆာငရကကကြါမည။ ယငးအကပခခ သတငးအချေကအလကမျေားသည

စမကနး၏ တးတကမက တငးတာမည ညနးကနး (indicator) မျေား ပဖစြါမည။ (၃) လြတကနဆး

ချေနတငးတင ကကာမတနင အဖ အသးသးသည ၄ငးတ၏ ကကးကကြစစကဆးကတရမ အစရငခစာ

(monitoring report) က ကကျေးရာလေအစညးအကဝး၌ အစရငခ တငပြြါမည။ ဆကလက

ညနငးကဆာငရကရမည ကစစမျေားက ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတမ ဦးကဆာငြါမည။ (၃) လြတ

ကကးကကြစစကဆးမအစရငခစာသည ကအာကြါအချေကမျေားအကြါ အကပခခြါမည။

39

(က) လြငနးြငးဆငရာ တးတကမ (Physical progress)

(၁) စမကနးလြငနးမျေား လြငနးြငးတးတကမနင ဖြးကပမာကမ အတငးအတာ၊

(၂) အကကာငအေညကဖာရာတင ကက ကတရကသာ အခကအခ၊ အဟနအတားမျေား

နင ပြပြငသငကသာ အဆပြချေကမျေား၊

(၃) ပြပြငကပြာငးလကဆာငရကရန လအြကသာဖ ဖဖးကရးဗျေဟာနင စမချေက

မျေား။

( ခ ) ကငကကကးဆငရာ တးတကမ (Financial progress)

(၁) ကငသားနငကငသားမဟတကသာ အရငးအနးလအြချေကမျေား စစညးဖြးစးမ

(မလ လျောေားချေကနင နငးယဉ၍)၊

(၂) (၃) လြတကနတငရကသာ ကငသားနင အပခားြစစညးလကကျေန၊

(၃) ကငသားနငကငသားမဟတကသာ အရငးအပမစမျေား စကဆာငးရာတင ကက ကတ

ကနရကသာ အခကအခမျေား၊ ပြဿနာမျေား၊

(၄) ကငကကကးစကဆာငးပြငဆငမ တးတကရန အဆပြနညးလမးမျေား။

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတသည (၃) လြတကကးကကြစစကဆးမအစရငခစာ အနစချေြက

ပြစပြငဆငဖြး သကဆငရာ ကကျေးရာအြစအြချေြကရးမးနင ဖမ နယဦးစးဌာနမျေားသ ကြးြ

ြါမည။ အစရငခစာတင အခကအခနင ရငဆငကကျောလားမမျေား၊ ကကျေးရာသကကျေးရာသားမျေား

ပြ ပြငကပြာငးလ ကဆာငရကမည အစအစဉမျေား၊ လအြကသာ အကအည အကောကအြမျေား စသညတ

ြါဝငဖြး စာမျေကနာ (၂-၃) မျေကနာခန ရြါမည။

နစြတလည ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနး အကပဖတြ

စမကနးကာလ နစတစနစ ကနဆးချေနတင စမကနး၏ တးတကမ အကပခအကနက ဘကစ

ရကောငစမ ပြနလညသးသြ အကပဖတကကြါမည။ ဤနစြတလည သးသြကတဆြ၏ ရညရယ

ချေကမာ ကဆာငရကကနကသာ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေား၏ တးတကမ အကပခအကနမျေားက ကအာကြါ

အဖအစညး/ြဂဂလမျေားအား ဖတကကားအသကြး တငပြနငကသာ အခငအလမး ဖနတးနငရန ပဖစြါ

သည။ ဖတကကားမည အဖအစညး/ြဂဂလမျေားမာ -

(က) ကကျေးရာအြစအြချေြကရးအဖ

( ခ) ဖမ နယအကေကေအြချေြကရးနင အပခားသကဆငရာ ဦးစးဌာနမျေား၊ အဖ အစညး

မျေား (ကငကကကး ေညဝငသမျေား၊ ြဂဂလက လြငနးရငမျေား)

( ဂ) သတငးမေယာမျေား

(ဃ) ဖ ဖဖးကရးအဖ အစညးမျေား စသညတ ပဖစြါသည။

40

နစြတလည ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး စမကနးအကပဖတြမ ဖ ဖဖးကရးမတဖက အဖ အစညးမျေား

နင အပခားြါဝငသကဆငသမျေားေမ အကကပြချေက၊ သးသြချေကမျေား ရယနငကသာ အခငအလမးက

လညး ရရနငြါမည။ ဤအကကပြချေကမျေားပဖင ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးက လအြသလ ပြနလည

ပြငဆင ကဆာငရကနငမည ပဖစြါသည။ နစြတလည ကကျေးရာဖဖဖးကရးစမကနးသးသြြတင

ကအာကြါအချေကမျေားအကြါ အဓက အကလးေား ကဆာငရကြါမည။

(က) စမကနးလြငနးမျေားမ ရရခကသာ အဓက လကငငးရလေမျေားနင အကျေးသကကရာက

မမျေား၊

(ခ) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးအကြါ စမချေကတစခချေငးစ၏ အကျေးသကကရာကမမျေားအား

အကပဖတ သးသြချေကမျေား၊

(ဂ) ဖ ဖဖးကရးစမချေကမျေားအား အကကာငအေညကဖာရာတင ကက ကတရသည အခကအခ

နင စနကခါမမျေား၊

(ဃ) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေား ကအာငပမငကရးအတက ဗဟအဆငမ ကညအားပဖည

ရမည မဝါေနင စမကနးအကောကအြမျေား လအြမ အကပခအကန၊

(င) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး ကဆာငရကမမ ရရကသာ သငခနးစာမျေား (အပခားရာမျေားနင အပခား

ကေသရာမျေားသ အပြနအလန မျကဝနငရန)၊

(စ) ဘတဂျေကရရမနင လကလာကမ အကပခအကန၊

(ဆ) အကကပြ သးသြချေကမျေား။

နစြတလည ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနး အကပဖတြ အစရငခစာက ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး

ကကာမတက အနစချေြပြစပြငဆင၍ ကကျေးရာအြစအြချေြကရးမးေ အစရငခြါမည။ အစရငခ

စာသည စာမျေကနာ (၂-၃) မျေကနာခန ြါဝင၍ ကအာကြါအချေကမျေားက အဓကေား ကဖာပြြါမည။

(က) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနး ကဆာငရကရာတင အဓက အကရးကကးသည အကကကာငးအရာနင

စနကခါမမျေား၊

(ခ) ပြငဆငကဆာငရကရမည အဆပြစမချေကမျေား၊

(ဂ) သကဆငရာ ဖမ နယဦးစးဌာနမျေား၊ အဖ အစညးမျေားေမ လအြသည အကအညမျေား

စသညတ ပဖစြါသည။

၁၁။ နညးြညာဆငရာ အကအည

ယခကသ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးကရးဆပခငးနင စမကဆာငရကစဉ အစကနဦး ကာလ

တင သတမတကာလတစခပခားအလက (ဥြမာ ၃ လ သမဟတ ၆ လပခား) မနမန ကလလာ

ကစာငကကညပခငးနင အကပဖတပခငးတလြရနအတက နညးြညာအကအညက ဖမ နယအာဏာြင

အဖ အစညးမျေား/နညးြညာြြးကရးအဖ ေမ ရယနငသည။

41

၁၂။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေား အကကာငအေညကဖာမည နညးလမးနင အစအမမျေား

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေား (စမချေက လြငနးမျေား) က ကကျေးရာလေက ဦးကဆာငစမ

ခနခဖြး ေကရာကကသာ အကျေးပဖစေနးမမျေား ပဖစလာရန ကကျေးရာလေက အဓက တာဝနယ

ရြါမည။

(က) ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ၏ အခနးကဏဍ

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးစမကနးတင ြါဝငကသာလြငနးမျေားက အေကရာကဆး အကကာငအေညကဖာ

ရနတာဝနမာ ကျနြတ ကကျေးရာလေ၏ တာဝနပဖစြါသည။ ကျနြတ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ

သည ကြါငးစြညနငးကရးနင စမခနခကရးတာဝနက အဓကယြါမည။ အဖအစညးအသးသး၊

ကကာမတအသးသးအား တာဝနမျေားခကဝအြနငး၍ သကဆငရာ စမကနးမျေား ကဆာငရကနငရန

ဦးကဆာငြါမည။ ဥြမာ - မဘဆရာအသငးသည ကကျေးရာမလတနးကကျောငး၏ ြညာကရး အရည

အကသး ကကာငးမနတးတကရန တာဝနယကဆာငရကကစ၍ လယသမားအဖ က ကကျေးရာလယယာ

ကနေတလမး အဆငပမငပခငးလြငနးက တာဝနယကဆာငရကကစပခငး ပဖစြါသည

(ခ) ဖ ဖဖးကရးမတဖက အဖ အစညး

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတက စမချေကမျေားက အကကာငအေညကဖာရာတင ဦးကဆာငစမ

ခနခမက တာဝနယကဆာငရကကသာလညး အပခားကသာ ဖ ဖဖးကရးမတဖကအဖ မျေားက ရာကဖဆက

သယြးကြါငး၍ ကယတငမတတနငကသာ အကအညမျေား ရယကဆာငရကရန ပဖစြါသည။ ဥြမာ-

မဘဆရာအသငးသည မလတနးြညာကရး သငကကားမ အရညအကသးတးတကကရး ကဆာငရကရန

ဖမ နယြညာကရးမ းရးနင ချေတဆကညနငး ကဆာငရကရြါမည။ လယသမားအဖ အစညးကလညး

လယယာကနေတလြငနး အကောကအကပြလမး အဆငပမငတငရန ဖမ နယကဆာကလြကရး

ဦးစးဌာန၊ ကကျေးလကကေသဖ ဖဖးတးတကကရးဦးစးဌာနတနင ဆကသယ၍ အငဂျေငနယာ ေဇငးြစ

နင တကချေကမဆငရာ အကအညမျေား ရယရြါမည။

(ဂ) ကနေရကနင ဝနကဆာငမကြးသည အဖ အစညးမျေား

စမချေကလြငနးမျေား၏ အကသးစတလြငနးအမျေးအစား ကဖာပြချေကတင တငေါကခါယ

ကဆာငရကရမညကစစမျေားကလညး ကတရရြါမည။ ဤလြငနးအမျေးအစားမျေားအတက ကအာကြါ

အဖ အစညး/ြဂဂ လမျေား၏ ြါဝငမမာ အမနြင လအြြါမည။

(၁) ကဆာကလြကရး၊ ကကးကကြကရးစသည လြငနးမျေားအတက ကနေရကမျေား၊

(၂) စကြျေးကရး၊ ကမးပမကရးစသည သငတနးမျေားအတက နညးြညာဆငရာနင စမ

ခနခမဆငရာ ဝနကဆာငမကြးသညအဖ မျေား (နငငတကာဖ ဖဖးမ အဖ အစညးမျေား၊

ကေသဖ ဖဖးကရး အဖ အစညးမျေား၊ ြဂဂလကအဖ အစညးမျေား၊ လေအဖ အစညးမျေား)

42

ကနေရကနင ဝနကဆာငမကြးသည အဖ အစညးမျေားက စမကနးလြငနးတင ကဖာပြေား

ကသာ သတသတမတမတကစစမျေားကသာ ကကးကကြမကြးမညပဖစဖြး လြငနးတစခလး လမးပခ

ကကးကကြရနမာ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတက တာဝနကြးေားကသာ အဖ၏ တာဝနသာ ပဖစြါသည။

အချေ ကစစမျေားတင ကကးကကြကရးတာဝနမာ ဖမ နယသကဆငရာဦးစးဌာနက တာဝနယြါမည။

ဤကစစမျေးတင ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတသည တာဝနကြးေားကသာ ကကာမတက ဦးကဆာင၍

ဖမ နယဌာနဆငရာ အဖ အစညးမျေားနင နးနးကြကြ ြးကြါငးကဆာငရကြါမည။

၁၃။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး အကဆာကအဦမျေား အသးပြပခငးနင ေနးသမးပခငးအတက စစညးစစဉ

မနင ကငကကကးဆငရာ ကဆာငရကမအစအစဉ

ပမနမာနငငကကျေးလကကေသမျေားတင ကတရကလရကသာ ဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေားမာ ကအာကြါ

အတငးပဖစြါသည။

ကဏဍ လြငနး

စးြားကရးလြငနး ကငစကငကချေးလြငနး (လညြတရနြကင )

ဆညကပမာငးကရကြးကရး လျြစစဓာတအားကြးစက

လြငနး

ကကျေးရာကစျေး

စြါးဘဏ

လမကရးဆငရာ

အကဆာကအအ

ကကျောငးအကဆာကအအ ကဆာကလြပခငး

ကကျေးလကကျေနးမာကရးဌာန

ကရနင သန ရငးကရး

ကကျေးရာခနးမ

ဓမမာရ

လျြစစဓာတအားကြးစက

သားလာကရးဆငရာ

အကဆာကအဦ

ဆြခတတား

လသားလမး

တတား

သဘာဝြတဝနးကျေင

ေနးသမးပခငးလြငနး

ကရတားတမ

ကရနတကပမာငး

ကကျေးရာြငသစကတာ

တညကဆာကဖြး အကဆာကအဦမျေားက အသးပြရနနင ပြငဆငေမးသနးရနအတက

သငကတာကသာ အဖ အစညးဆငရာ အစအစဉနင ကငကကကးဆငရာ ကဆာငရကမအစအမမျေား ရရန

အတက အကရးကကးြါသည။ သမသာ ကရရညတညတခငဖမမရဖြး လြငနးမ အကျေးခစားရြါမည။

ပမနမာနငင ကကျေးလကကေသအကပခအကနအရ ဖ ဖဖးကရးလြငနး အစအစဉမျေားနင ကငကကကးဆငရာ

ကဆာငရကမက အကပခခ၍ ကအာကြါ အဆပြနညးလမးမျေားအတငး ခပခားေားြါသည။

43

နညးလမး (၁) သးစသ အစအဖ

သးစသ အစအဖသည ဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေားဆငရာ အဖအစညးမျေားအနက အမျေားဆး

ကတရကသာအစအဖ ပဖစြါသည။ စမကနးလြငနးမ ေကကြါလာသညအကျေးက သးစသအဖ

သားမျေားမ တကရက ခစားရြါသည။ ဤအဖ တင အဖ ကခါငးကဆာင (၁) ဦး၊ ကငကကာကခသ၊

ကငေနး၊ စာရငးကငတစဦးစနင ကျေနအဖ ဝငတစဦး (သမဟတ) နစဦးြါရ ြါမည။ ဥြမာ (၁) -

ဆညကရ ရယသးစသမျေားအဖ အပဖစ ဖ စညးဖြး လြငနးကနကျေစရတမျေားပဖစသည ကရတခါး အဖင

အြတ လြအားခ၊ ကပမာငးပြငဆင ေနးသမးခ၊ ြစစညးဖးနင သယယြကဆာငခစရတ တအတက

သးစသမျေားေမ ကငကကကးကကာကခပခငးမျေား ြါရြါမည။ ရဖနရခါ အသးပြသ အချေငးချေငး အပငငး

ြားမပဖစလျင ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတက ကပဖရငးကြးြါမည။ အမျေားအပမငရငးကစရနအတက

ဤအဖ က ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတသ ကငကကကးဆငရာကစစမျေား အြါအဝင ကစစအဝဝက အစရင

ခစာ တငသငးရြါမည။ အသားတငြကငက ဘဏတင အြနေားရမည။ (ကငြမာဏ မမျေားြါ က

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ၏ စမခနခမကအာကတင ေားရြါမည။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ

သည ကကျေးရာလေ၊ ကကျေးရာအာဏာြငအဖ အစညးနင တငြင၍ ြကင၏ တစစတတစြငးက

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး ြငမရနြကငတင ေညသငးဖြး တစရာလးအတက အကျေးပြကသာ လြငနးမျေား

တင အသးပြြါမည။

ဥြမာ (၂) - စြါးဘဏတင အဖ ဝင (၅) ဦးြါ ကကာမတပဖင စမခန ခပခငးသည ေကရာက

ကကကာငး ကတရရြါသည။ ကကာမတက ကခါငးကဆာင (၁) ဦး၊ စာရငးကင (၁) ဦး၊ ကသာကင (၁)

ဦးနင အပခား (၂) ဦးမာ အဖ ဝင ပဖစြါသည။ ၎ငးတက ကကျေးရာမ (သမဟတ) စြါးဘဏအဖ မ

ကရးချေယြါသည။ စညးမျေဉးစညးကမးအကနနင ပြနဆြသညြမာဏက အသးပြသမျေား အဖ

အစညးမ သကဘာတ သတမတြါသည။ အမျေားအားပဖင စြါးပြနဆြရသညအတက စြါးကစျေးနနး

တကမက မေခကကစြါ။ အတးနနးက ဆငးရသားမသားစမျေား၏ ဆြနငသည အတငးအတာ

ပဖင ကကာကခသည။ လြငနးစရတအကနနင စြါးကျေပြငဆငခ၊ သယယြကဆာငခနင အတ၊ တငး

ကတာငးတ ဝယယရြါမည။ ကကာမတမ အဆပြဖြးအဖ ဝငမျေား၏ သကဘာေားရယကာ ရရသည

အသားတင အတးအြားက အဖ ဝငအသစမျေားသ တးချေ ကြးြါမည။ ေပြင ရာတင ေခကသက

ကရာကလယဆး မသားစမျေားနင သကကကးရယအမျေားအား လေါနးြါမည။ သးစသမျေားအဖ မ

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတသ အဖ ၏ဘဏဍာကရး အကပခအကနနင လညြတလြကဆာင မတက

အစရငခြါမည။ ြလျကငက ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး ကငစာရငးတင အြနေားရြါမည။

ဥြမာ (၃) - အပခားသးစသ အစအဖ တစခမာ ကကျေးရာြငသစကတာ အစအဖ ပဖစြါသည။

အစအဖ သည လြငနးအစအစဉအရ လြကဆာငဖြး အကျေးအပမတက အဖ ဝငမျေား မျကဝခစား

ြါမည။

44

ကရးချေယနငမ (၂) သကဝငယကကညကသာ ဘာသာကရး အကပခပြအဖ

ပမနမာနငငသည ဘာသာကရးအကပခပြ အဖအစညးမျေားက ဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေား စမခန ခမနင

တးချေ လြကဆာငမတင ြါဝငလြကဆာငသည အကလအေရကသာ နငငပဖစြါသည။ ဤအဖအစညး

မျေားသည ကကျေးရာလေက စစညးဖြး ဖ ဖဖးကရးလြငနးမျေား ကဆာငရကကကြါသည။ သတသည ကရနင

သန ရငးကရး၊ ကကျေးရာကငစကငကချေးလြငနး၊ စြါးဘဏ၊ အစအဖ ြင သစကတာ၊ ကကျေးရာမးလငး

ကရး စသညလြငနးမျေားက ကဆာငရကပခငး၊ ပြငဆငေနးသမးပခငးတက တာဝနယကဆာငရက

ြါမည။ အမကဆာငအဖ သည လြငနးကဆာငရကပခငး၊ ပြငဆငေနးသမးပခငးတက စမခန ခသည

ြငမအဖ ပဖစဖြး ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတက အဖ အစညးမျေားက စမအြချေြသကသ အလြလြ

ကကြါသည။

ဤအဖ မျေား အလြလြြမာ ဥြမာအားပဖင အစအဖ ြင သစကတာလြငနးတင အမကဆာင

ကကာမတက သးစသအဖ ဖ စညးရနနင ကပမသးစခငရရကအာင လြကဆာငြါသည။ ပြငြ အဖ

အစညးမ ကငကကကးနငနညးြညာ ြြးမ ရရကအာင ကဆာငရကြါသည။ အဖ သားမျေားေမ ကငကကကး၊

လြအား၊ ြစစညးေညဝငမက ရရကအာင ကဆာငရကသည။ အလြအမကဆာငအဖ ၏ ကကးကကြမ

ပဖင အသးပြသမျေားြါဝငကသာ စမခန ခကရးကကာမတသည လကကတအကကာငအေညကဖာ ကဆာင

ရကသည လြငနးမျေားပဖစကသာ ကရကလာငး၊ ကြါငးသင၊ ကပမဆေည၊ ပခကာပခငးနင အပခား

လြငနးမျေားက လြကဆာငြါသည။

ကရးချေယနငမ (၃) ကယအားကယကး ကငစကငကချေးအဖ

ကငစကငကချေးအဖ ဖ ရာတင စးြားကရးအဆငတဖြး အပြနအလန နားလညမ ရသမျေား

စဖ ကလရြါသည။ အနညးဆး (၅) ဦးမ (၁၀) ဦးြါဝငဖြး အချေငးချေငးယကကညမ တညကဆာကရ

ြါမည။ တစဦးနငတစဦး ယကကညမနင ဆကနယမအရ အပြနအလန အာမခကကရြါသည။ အဖ ဝင

မျေားသည အစအဖ အလက လြကဆာငပခငး၏ ညညတပခငး၊ တစသားတညးပဖစပခငး၊ အပမငရငး

ပခငး၊ တာဝနခပခငးတက နားလညရြါမည။ ရငသနတကကကကသာ အဖ ပဖစရနအတက အရည

အချေငးရဖြး အဖ က နစနစကာကာ သကဝငယကကညကသာသ ပဖစရမည။ စညးရးကရးမ း၊ စာရငး

ကင၊ ကငေနး၊ ကသာကငနင စာရငးစစ တစဦးစ ရရမည။ ကရရညအတက ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး

ကကာမတ၊ ရြမရြဖနင အာဏာြငမျေားနင လမကရးနင စမခန ခမဆငရာ ြြးမမျေား ရယရြါမည။

အဖသားမျေား၏ သကဘာတညချေကပဖင ဖစညးြဆငရာ သကဘာတညမက ပြစရြါမည။ ြမန

အစညးအကဝးတကပခငး အချေနကာလ သတမတချေကအတငး ြမနကငစပခငး၊ ြမနအရငးနငအတးက

ပြနဆြပခငး စသညတသည ရငသနတကကကကသာ ကငစကငကချေး အဖတစဖ၏ အကရးကကးကသာ

အဂေါရြမျေား ပဖစြါသည။ စနစတကျေ မတတမးမတရာ ေားရပခငးနင အကပခခစာရငး ကျမးကျေငမ

တသည အဖ ၏အရညအကသးက ပမငတကကစြါသည။

စကဆာငးရရသည အတးကငသည အဖ၏ အဓကဝငကင ပဖစြါသည။ သကသာ အတးနနးသည

ဆငးရသားမျေား တတနငကသာ အတငးအတာသာ ပဖစရြါမည။ ကချေးကငစစစအကပဖတပခငးက ကချေးလ

45

ကသာ ရညရယချေက၏ သဘာဝကျေမ၊ ယကကညရမ၊ ပြနဆြနငမတကြါတင မတည၍ လြရြါ

မည။ အစညးအကဝးမတတမးအပြင အဓကစာအြ(၄)အြက ေားရရြါမည။ ၎ငးတမာ စကဆာငး

ကငမတတမး၊ ကချေးကငနင ပြနဆြကငမတတမး၊ တစဦးချေငးစာအြနင အကေကေလယဂျောတ ပဖစြါ

သည။

ကရးချေယနငမ (၄) စမခန ခကရးကကာမတ

အချေ ကသာ သတမတချေက လြငနးမျေားအတက ကကျေးရာသည စမခန ခကရးကကာမတ

ဖ စညးရန လအြြါသည။ ဘာသာကရး အကပခပြ အဖ အစညးမျေား သမဟတ ကကျေးရာကစျေးကသ

ဖ ဖဖးကရး လြကဆာငမတစရြက လြရန အဖ အစညးတစရြက ဖ စညးရြါမည။

ကကျေးရာကစျေး

အဓကလြကဆာငမည အဖ အစညးမာ စမခန ခကရးကကာမတ ပဖစြါသည။ ဤအဖ က

ကကျေးရာရြမရြဖ၊ ရြရာမ ယကကညကးစားသ၊ ကစတနာဝနေမးမျေား၊ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ

မ ကယစားလယတ ြါဝငဖြး ကကျေးရာအြစအြချေြကရးမးက ဦးကဆာငရြါမည။ ကစျေးဆငမျေား

ကနရာချေေားကရး၊ အကဆာကအဦ ကဆာကလြပခငး (ယာယ သာမနဆငခနး)၊ သန ရငးကရး ကစစ

မျေားက စစဉရြါမည။ ကနကျေစရတက ကကာကခရကငမ သးရြါမည။ ြမနအားပဖင ကကျေးရာကစျေး

ဖငကြးပခငးသည ကကျေးလကကေသဖ ဖဖးတးတကကရးဦးစးဌာန၏ လြငနးတစခ ပဖစြါသည။

အကယ၍ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးအစအစဉတင ြါဝငြါက နညးြညာနင ကငကကကးဆငရာ အကအညတ

ကြးနငသည အကနအေား ရြါသည။

ကကျေးရာအကဆာကအဦလြငနး

ဆြခတတား၊ လသားလမး၊ ကကျေးရာမးလငးကရး၊ ကကျေးလကကျေနးမာကရးကဆးကြးခနး

ကသကသာ ကကျေးရာအကဆာကအဦဆငရာ လြငနးမျေားတင သကဆငရာ စမခန ခကရးကကာမတ

(သမဟတ) ကကျေးရာအြချေြကရးအဖ မ စမခန ခ တာဝနယရ ြါသည။ စမခန ခကရးအဖ သည

ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ၊ ကကျေးရာအြချေြကရးအဖ နင အပခားအဖ မျေားနင တငြငညနငး၍

နငငကတာ၊ ကကျေးရာလေ၊ ြဂဂလကအဖ အစညးနင တစဦးချေငးအလရငမျေားေမ ကငကကကး

စကဆာငး ကကာကခရြါမည။

အပခားကငစကငကချေး အစအဖ

ပမနမာနငငတင အစအဖ မျေးသည ဘာသာကရး အကပခပြအဖ မျေား၊ အေးသပဖင ခရစယာန

ဘာသာဝငတ၏ အစအဖ မျေားတင ပြလြကကြါသည။ ဗဟကငကချေးအဖ ြစပဖင ကချေးကငလြငနးက

လြကကြါသည။ ဘရားကကျောငး အလြအမကဆာငအဖ ၏ စမခန ခမကအာကတင ရာသရာသားမျေား

ကငစကကရန စညးရးကဆာကသဖြး ကချေးကငေတကချေးပခငး၊ စမခန ခမ အကေကေက ကဆာငရကကက

ြါသည။ ရနြကငက အပြညပြညဆငရာ အလရငအဖ အစညးမျေား၊ ြဂဂလကအဖ အစညးမျေားနင

အသငးသားမျေား၏ စကငနင အတးကငတပဖင လညြတြါသည။

46

ကရးချေယနငမ (၅) ညနကကားချေကအရ ဖ ေားကသာ အဖ မျေား (ဥြမာ− မဘဆရာအသငး)

ညနကကားချေကအရ ဖ ေားကသာ မဘဆရာအသငးတင ကကျောငးအြကကးမ ဦးစးဖြး ကကျောငး

ဆရာ/ဆရာမ၊ ကကျောငးသားမဘ၊ ရာမရာဖနင ကကျေးရာအြချေြကရး တာဝနရသတ ြါဝင သည။

ြဂဂလက ကစတနာရငမျေားနင ကကျေးရာသ/သားမျေား၏ တတအားသကရ သငတငမျတကသာ ေညဝင

မမ ရြါသည။ ကကျေးရာရ လငယအဖ ၊ လကကးအဖ ၊ အမျေးသမးအဖ စသညပဖင အားလးြါဝင၍

ကကျေးရာပြပြငကရးတင လြအားြါဝင ကကြါသည။ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတနင ကကျေးရာ

အြချေြကရးအဖ တမ ကတာငးခကသာ အကအညက ကြးကကြါသည။

ကရးချေယနငမ (၆) လမကရးအဖ (သာကရးနာကရးအဖ )

ဤအဖ သည ကကျေးရာ၏ ေးတမးစဉလာအရ တညရခသည ရာသရာသားမျေား၏ စမးအား

ေကကးြင ပဖစြါသည။ ဆငးရချေမးသာမကရး တစရာလး အဖ ဝငမျေား ပဖစြါသည။ ရနြကင

စကဆာငးပခငးက လြကဆာငရမည လြငနး၏ ရညရယချေကအရ ကကာကခရြါမည။ ဥြမာ−

တစဦးတစကယာက ကသဆးလျင တစရာလးလလမ ကင (သမဟတ) ြစစညးက စကြါငး ေညဝင၍

ဤအဖ မတစဆင ကာယကရင မသားစအား ကြးြါသည။ ကကျေးရာတစခလးမ ဖမ နယသ

ေညဝငရမည ကငကကကး၊ ေညဝငရမည ကစစမျေားရြါကလညး လတ၏ ကချောငလညတတနငမကြါ

မတည၍ ရာမသတမတေားကသာ နနးအတငး အမကောငစမျေားမ ကကာကခရြါသည။ အလန

အမငး အခကအခရကသာ အချေ ကသာ အမကောငစမျေားကမ ကငးလတခင ကြးေားြါသည။ ဤ

ကကာကခကငသည လကငငးကစစတစခတညးအတက ကကာကခပခငး ပဖစြါသည။ ရာရ အလာ

အသးသး၊ အစအဖ အသးသးတမ ြါဝငကကြါသည။ ကကာကခကငမာ ပြဌာနးအတညပြေားကသာ

နနးေားအတငး ပဖစြါသည။ တစခါတစရ ရာအကနပဖင ပြငြကစတနာ အလရငမျေားကလညး

ရာကဖကကြါသည။

အတ ( )

က မ က မ က မ က မ က မ က မ က မ ပ လပငနးကပ /

လသဦးရေ လပငနး

ကပ /

လသဦးရေ

၁

၂

၃

၄

၅

၆

၇

၈

၉

၁၀

၁၁

၁၂

၁၃

၁၄

၁၅

၁၆

၁၇

၁၈

၁၉

၂၀

စစရပေါငး

၁နစ ရအောက ၁နစမ ၄ နစ ၅ နစမ ၉နစ ၁၀ နစမ ၁၄နစ ၁၅ နစမ ၆၄နစ၆၅ နစ နင

အထကစဉ အမရထောငဦးစ းအမည

မသေားစဦးရေ ( ဇယေား ၁)

လမ းရပေါငး အဓက အခ ေား ၁

အလပအကင (ဇယေား ၂)

ခပညနယ/တငး ………………………….မမ ြနယ…………………………………..ရက းေ ောအပစ……………………………………………ရက းေ ော…………………...………………………ေကစ ……………………………

Page 1 of 6

အတ ( )

၁

၂

၃

၄

၅

၆

၇

၈

၉

၁၀

၁၁

၁၂

၁၃

၁၄

၁၅

၁၆

၁၇

၁၈

၁၉

၂၀

စဉ

လပငနးကပ /

လသဦးရေ လပငနး

ကပ /

လသဦးရေ

လယယောသ းပစစညးပငဆငမ ( ဇယေား ၁၆ ) ကယပင (ကနးဂဏနး )၊ အငေား (✓)

လက

တ နး

အရစ

ေတ

သမး

ရ ရလေ

ေတ

စက

ကငး

ကျနး

စကပ းရခမ (ဧက) ဇယေား (၄ − ၁၃)

ရခမ

လ တ/

လပ

စစ ရပေါငးလယ

ယော/

ရတောင

ယော

ဉယ ောဉ

ခ

ဓန ရတော

ရခမ

စေား

က က ရခမ

အခ ေား ၂ အခ ေား ၃

အလပအကင (ဇယေား ၂)

ခပညနယ/တငး ………………………….မမ ြနယ…………………………………..ရက းေ ောအပစ……………………………………………ရက းေ ော…………………...………………………ေကစ ……………………………

ရခ နငး

ရေတင

စက

ခမက

ေတ

စက

ရ

ရလေ

စက

ရေ စပ

စက

ထ န

စက

Page 2 of 6

အတ ( )

၁

၂

၃

၄

၅

၆

၇

၈

၉

၁၀

၁၁

၁၂

၁၃

၁၄

၁၅

၁၆

၁၇

၁၈

၁၉

၂၀

စဉ

၃ လ

ရအောက

၃ - ၆

လ၁၂ လ

၁၂ လ

အထက

၃ လ

ရအောက

၃ - ၆

လ

၁၂

လ

၁၂ လ

အထက

၃ လ

ရအောက

၃ - ၆

လ

၁၂

လ

၁၂ လ

အထက

ခပညတ ငး (မ)ကကက ဘ

န ေား

ရနောက

ငေါး

ကန

ပဇ န

ကန

ငေါးလပငနး ( ဧက) (ဇယေား ၁၉ )

ရေ

ငေါးဖမး

ကမး

လ န

ငေါးဖမး

ခပညတ ငး (က ေား)သး ဝကန ေား

ရေ ြရခပောငးသ ေားလောခ ငး (လ) (ဇယေား ၂၄ )

ခပညနယ/တငး ………………………….မမ ြနယ…………………………………..ရက းေ ောအပစ……………………………………………ရက းေ ော…………………...………………………ေကစ ……………………………

ခပညပ (က ေား)နေစေား

န ေားခမငး

ဂဏောနး

ကန

ရမ းခမြသည ရကောငရေ ( ဇယေား ၁၉ )

ကျ ခမညး လေား ဆတ

Page 3 of 6

အတ ( )

၁

၂

၃

၄

၅

၆

၇

၈

၉

၁၀

၁၁

၁၂

၁၃

၁၄

၁၅

၁၆

၁၇

၁၈

၁၉

၂၀

စဉ

ခပညနယ/တငး ………………………….မမ ြနယ…………………………………..ရက းေ ောအပစ……………………………………………ရက းေ ော…………………...………………………ေကစ ……………………………

၃ လ

ရအောက

၃ - ၆

လ

၁၂

လ

၁၂ လ

အထက

အလပ/

ဝငရင နငင ရေး ပဋပကခ

လမ/

က နးမောအခ ေား ခမင လတ နမ ဟ နဒ ဘဏ လကက က မ က မ က မ က မ က မ က မ

ရပေါငးမလတနး

အဆင ေသ

အလယတနး

အဆင ေသ

အထကတနး

အဆင ေသ

တကကသလ/

ရကောလပ

ရေ ြရခပောငးသ ေားလောခ ငး (ဇယေား ၂၆ )ရေ ြရခပောငးသ ေားလောခ ငး (ဇယေား ၂၅ ) အတနးပညော မပ းရခမောကမ (ဇယေား ၃၀ )

ခပညပ (မ) သ ေားေသည အကကောငးေငးခပနပေရင ကမ ရန

ေရသော အမရထောငစခပနပေရင လမးရကကောငး စောမတတ

Page 4 of 6

အတ ( )

၁

၂

၃

၄

၅

၆

၇

၈

၉

၁၀

၁၁

၁၂

၁၃

၁၄

၁၅

၁၆

၁၇

၁၈

၁၉

၂၀

စဉ

ခပညနယ/တငး ………………………….မမ ြနယ…………………………………..ရက းေ ောအပစ……………………………………………ရက းေ ော…………………...………………………ေကစ ……………………………

က မ က မ က မ က မ က မ

လကေပညောသငကကေားရနသ ဦးရေ (ဇယေား ၃၁)

ရေဆ

အမသော ( ဇယေား ၃၈ )

မးရေ

ရလောင

ကန

ခမစ/

ရ ောငး ရေရေကန စမ စမး ရေ ယငလ ရေတ ငး

အဝ စ တ ငး /

စကတပ

အဝ စ/

တ ကငတ ငးေ တ ငးမေ အမသော မေ

မလတနး အလယတနး အထကတနး တကကသလ ရပေါငး

ရေေေမ (ဇယေား ၃၇ ) ကယပင (ကနးဂဏနး )၊ အမ ေားပင (✓)

Page 5 of 6

အတ ( )

၁

၂

၃

၄

၅

၆

၇

၈

၉

၁၀

၁၁

၁၂

၁၃

၁၄

၁၅

၁၆

၁၇

၁၈

၁၉

၂၀

စဉ

ခပညနယ/တငး ………………………….မမ ြနယ…………………………………..ရက းေ ောအပစ……………………………………………ရက းေ ော…………………...………………………ေကစ ……………………………

ဖနး ရေဒ ယ တ ဗ စ

ရလောငး

ဓောတ

အေား

လငး

ဆလောရေ

အေား

ဒ ဇယ

အငဂ င

ရလ

အေား

ဇ ဝ

ရလောင

စော

အသ း

မခပ နင

ခမငး

လညး

န ေား

လညး

စက

ရလရလ

စက

ဘ းအခ ေား

ဆင

ကယ

ရထော

လောဂ ကေား

သ းဘ

ဆင

ကယ

လျပစစမ းေေမ အရခ အန (ဇယေား ၄၄ ) ဆကသ ယရေး (ဇယေား ၄၅ )

စ းပ ေား

အဆင ဆကသ ယေန ဖနးန ပေါတ

ပေရဆောငရေး ( ဇယေား၄၃)

Page 6 of 6

1

န တ (၂)

ရ ဖ ဖ ရ ထ ပ ယ မ

(၁) ရ လ မ ပ ရ န

( ) လ ရ လ ရ ရ လ မ

ယ ( ၁) လ ရ လ ရ ရ လ မ

သ ပ မ ပ

၁ ရ ယ

၁ မ ၄ ၅ လ ယ

၅ မ ၉ မ လတန သ ရ ယ

၁ မ ၁၄ လယ တန သ ရ ယ

၁၅ မ ၆၄ လ ပ လ ပ သ ရ ယ

၆၅ ထ သ ရ ယ

ပ

ပ မ ထ

ရ မ … (၁) မ ထ ရ ယ မ ၊ (၂) ရ ပ ပ ပ ရ မ ။

မ တ ။ ။ သ ပ ၁ သ မ မ မ သ (၁) မ ပ မ ရ ယ ၊ ၁ မ

၄ သ မ သ (၁) ပ ရ ယ မ (၅) မ ပ မ ရ ယ ၊ ၅ မ ၉ သ မ သ

(၅) ပ သ မ သ (၁ ) မ ပ မ ရ ယ ၊ ၁ မ ၁၄ သ မ သ (၁ )

ပ သ မ သ (၁၅) မ ပ မ ရ ယ ၊ ၁၅ မ ၆၄ သ မ သ (၁၅) ပ သ မ

သ (၆၅) မ ပ မ ရ ယ ၊ သ ၆၅ ထ သ မ သ (၆၅) ပ ရ ယ

၎ ထ သ သ ရ ယ မ လ သ ။

လ လ တ ရ ။ ။……………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

2

( ) လ ပ လ ပ သ

( -၁) လ ပ သ ဝ ရလ ပ န မ

ယ (၂) လ ပ သ ဝ ရလ ပ န မ

လ ပ န မ

ဓ လ ပ ဓ ဝ ရ

လ ပ န မဟ တ သ

ဝ ရ

လ ပ န ဖ

လ ပ သ ရ

ရပ တ မ

(မ တ

သ ဖတ ပ

မ န ရ တ သ

ရ ရန ။)

မ

ထ

မ သ

ဝ

လ ပ

ပ ပ လ ပ န မ

၁

လယ ယ ပ ရ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၂

တ ရ န မ မ ရ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၃

လ ပ န ( ရ / ရ န ပ န သ ရသတ ဝ မ ဖမ ၊ မ မ )

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၄

သ တ လ ပ န

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

ပ မ မ ရ မဟ တ သ ဝ ရလ ပ န မ

၅

သတ တ ဖ ရ ၊ ထ တ လ ပ ရ သဘ ဝရ မ မ ထ တ လ ပ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၆

ထ တ န လ ပ န

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၇

လ ပ ၊ ဓ တ ရ ပ ဝ ရ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၈

လ ပ ရ ၊ လ သမ ၊ ပန ရ လ ပ န

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၉

ယ ၊ ရ ယ တ ရ မ သ ပ မ ပ ရ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

3

လ ပ န မ

ဓ လ ပ ဓ ဝ ရ

လ ပ န မဟ တ သ

ဝ ရ

လ ပ န ဖ

လ ပ သ ရ

ရပ တ မ

(မ တ

သ ဖတ ပ

မ န ရ တ သ

ရ ရန ။)

မ

ထ

မ သ

ဝ

လ ပ

၁

မ ပ ရ မ ပ ၊ လ ပ ၊ ပ ပ ၊ န ယ ၊ သ တန ပ သ သ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၁ ၁

လ လ - လ ရ ဝယ ရ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၁၂

ဟ တယ သ လ ပ န

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၁ ၃

ပ ရ ၊ သ လ ရ သ ယ ရ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၁ ၄

ဝန မ လ ပ န ဘဏ ပ ဝ ဝန မ လ ပ န

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၁၅

မ မ၊ ယ ၊ ရ ယ ၊ ရ ဝယ ရမ ပ သ လ ပ န မ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၁၆

ပ သ ဝန မ လ ပ န မ ( ပ ပ ရ ၊ ယ ရ ဘ လ ရ )

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၁ ၇

ပ ရ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၁၈

န မ ရ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

၁၉

လ မ ရ လ ပ န မ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

4

လ ပ န မ

ဓ လ ပ ဓ ဝ ရ

လ ပ န မဟ တ သ

ဝ ရ

လ ပ န ဖ

လ ပ သ ရ

ရပ တ မ

(မ တ

သ ဖတ ပ

မ န ရ တ သ

ရ ရန ။)

မ

ထ

မ သ

ဝ

လ ပ

၂

မ မ တ လ လ ပ သ မ မ မ မ ဖ ပ သ လ ပ န မ

ယ ပ လ ပ န

လ ပ သမ ပန

ရ သ လ

လ ပ သမ

၂၁

ပ ပ ဖ မ မ ဏ မ တ လ ပ သ မ

ယ ပ လ ပ န မ လ တ န မ

လ ပ သမ ဝန ထမ မ လ တ န မ

ပ

ရ မ … (၁) မ ထ ရ ယ မ ၊ (၂) ရ ပ ပ ပ ရ မ ။

မ တ ။ ။“ ဝ ရလ ပ န ဖ လ ပ သ မ ” ရ တ တ “မ သ ဝ လ ပ ”

ထပ မ ထ သ ယ မ ပ ရပ ။ “ရပ တ မ (န မ ၊ လတ ၊ မ ” သ မ ဖ ပပ

လ ပ န တ တ ယ ပ လ ပ န လ ပ လ သ (သ မ ဟ တ ) လ ပ သမ /ဝန ထမ ဖ လ ပ လ သ

မ တ လ ပ လမ ရရ မ န လ ပ သ ။ ပမ -“ ပ ရ ”

၏ “ ယ ပ လ ပ န ”တ ရပ တ မ “ မ ” ပ ပ လ ပ န တ ယ ပ လ ပ န တ

လ ပ ရန လမ မ နသ ဟ လ ပ သ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၂) လ ပ န ၊ မ လ န မ လ ပ န ထ

ယ (၃) လ ပ န ၊ မ လ န မ လ ပ န ထ

# လ ပ ရတ

ပ

မ ( ပ ) န ( ပ )

မ မ

၁ လယ ယ ပ ရ န

၂ တ ရ န မ မ ရ န

၃ လ ပ န ( ရ / ရ န ဖမ

၊ မ မ ) န

5

# လ ပ ရတ

ပ

မ ( ပ ) န ( ပ )

မ မ

၄

သတ တ ဖ ရ ၊ ထ တ

လ ပ ရ သဘ ဝရ မ မ

ထ တ လ ပ

န

၅ ထ တ န လ ပ န န

၆ လ ပ ရ ၊ လ သမ ၊

ပန ရ လ ပ န န

၇ ယ ၊ ရ ယ ၊ မ သ ပ

မ ပ ရ န

၈ လ လ -လ ရ ဝယ ရ န

၉

မ ပ ရ မ ပ ၊

လ ပ ၊ ပ ပ ၊ န ယ ၊

သ တန ပ သ သ

န

၁ ဟ တယ သ

လ ပ န န

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ မ သမ ပ ၊ လယ သမ ပ ။

မ တ (၁) လ လ ပ သမ မ ၏ တ ရ ဝ = (လ ÷ ၂၂.၇၅)

(၂) န ရ တ ဖ ရ သ လ ပ သမ မ ၏ တ ရ ဝ = (တ န ရ ဝ × ၈)

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( ) သဘ ဝရ မ မ

( -၁) ပ သ မ ရ ယ

ယ (၄) ရ ၏ ပ မ ပ မ

မ မ ရ ယ ( ) မ လ ရ သ (မ န ရ တ သ ရ ရန )

လယ မ သ

ယ မ / တ ယ မ သ

ယ မ သ

/ န မ သ

6

မ မ ရ ယ ( ) မ လ ရ သ (မ န ရ တ သ ရ ရန )

ဓန တ မ သ

မ သ

မလ တ မလပ သ

ပ

ရ မ … (၁) မ ထ ရ ယ မ ၊ (၂) တ ပ - လယ သမ ပ ၊

(၃) လယ ယ မ မ န ရ ရ န၊ (၄) ရ ပ ပ ပ ရ မ ။

မ တ ။ ။ မလ တ မလပ သ မ ယ သ ယ လ ပ လ ပ မ မ

န လ တ ထ သ သ ယ လ ပ သ မရ သ ပ ရ (သ ) မ မ ရ လ ပ သ

မ တ သ သန လ ထ သတ မ တ သ မမ သ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၂) ဓ တ သတ သဘ ဝရ မ မ

ယ (၅) ဓ တ သတ သဘ ဝရ မ မ

မ

ရ န ပတ ဝန တ

သဘ ဝ တ တ ရ မ

(မ န ရ တ သ ရ ရန )

သ မ

(မ န ရ တ သ ရ ရန )

သတ တ ထ သယ

တမ (ဓ တ ၊ ရန ၊

မ သ ။)

မ သ န မ ရ လ ယ သ မ ပ ပ

၊ သ ၊ ရ

သ မ မ သ န မ ရ လ ယ သ မ ပ ပ

သဘ ဝ ပ မ တ မ

( ၊ ဘ ဝ ပ မ ) မ သ န မ ရ လ ယ သ မ ပ ပ

သဘ ဝ တ ရ န မ တ မ မ သ န မ ရ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ သ တ န၊ ထ ထ ပ ပ ရ

န။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

7

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

(ဃ) ဓန န

ယ (၆) ဓန န

ရ

သတ မ တ န

ပ သ

မ ထ

လယ လတ ရ

သ မ ထ

မ ပလ သ

မ ထ

လ န မ ပလ

သ မ ထ

မယ ပ မ မ သ တ န လ န န (သ )

မရ

မ န လ န သ တ

လ န

န ထ တ လ ပ မ

သ ပ မ မ သ တ န မရ

ဓ ပ ရ

လ ပ န

ပ (ဝ )

လ န

ပ (ဝ )

သ တ

ပ (ဝ )

န

ပ (ဝ )

လ န န

မ ထ

ရ မ … (၁) ရ လ တ ဝ ပ လ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………..

( ) ထ လ ယ မ

( -၁) ဝ မ ဖ လ မ

ယ (၇) မရ ဘ တ န လ န နပ သ မ ထ မ (

ဓန “၃” “၄” မ ထ ပ ၏ ၃ ရ န )

န လ မ ထ

ရ တ

ဖရ သ န ဗ ဟ ( ဖရ န တ လ

မ ထ ရ တ မ ဖ ပရန )

၃ လ

ဝမ ဖ လ မ

ပ လ = ___________

လ = ___________

ထ ပ ယ = ___________

ယ = ___________

လ ပ ယ = ___________

8

န လ မ ထ

ရ တ

ဖရ သ န ဗ ဟ ( ဖရ န တ လ

မ ထ ရ တ မ ဖ ပရန )

၃ လ ၆ လ

ဝမ ဖ လ မ

ပ လ = ___________

လ = ___________

ထ ပ ယ = ___________

ယ = ___________

လ ပ ယ = ___________

၆ လ မ ၁၂ လ ထ

ဝမ ဖ လ မ

ပ လ = ___________

လ = ___________

ထ ပ ယ = ___________

ယ = ___________

လ ပ ယ = ___________

ရ မ .. ဓန “၃” “၄” မ ထ ပ ၏ ၃ ရ န တမ ယ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၂) ရ မ ထ လ ပ သ ပ မ ၏ ထ လ ယ မ န

ယ (၈) ရ မ ထ လ ပ သ ပ မ ၏ ထ လ ယ မ န

ရ မ ပ

မ သ ရ မ မရ သ သ ရ ယ ၆၄ ထ

မ သ /ရပ ရ ၏ ရ မ မရ သ မသန မ သ ပ လ

မ ထ ရ တ

ရ ၍မ သ ရမ သ မ သမ မ ထ

ရ ၍မ သ ရမ သ မ ဖ / တ လပ မ ထ

ဒသသ မ သ ရ နထ လ ပ နသ

ရ သ မ ထ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

9

( -၃) ရ ၏ ထ သ ရ လ ယ မ န

ယ (၉) ရ ၏ ထ သ ရ လ ယ မ န

ထ လ ယ မ မ ( န) ထ လ ယ မ (မ န ရ တ သ ရ ရန )

၁ နပ ရ မဖ လ မ မ လတ န မ မရ

၂ သဘ ဝရ မ ရ ပ မ ( မ၊ ပ ရ) မ လတ န မ မရ

၃ ရ မ လတ န မ မရ

၄ မ မ လတ န မ မရ

၅ လ န မ လတ န မ မရ

၆ မ န တ မ လတ န မ မရ

၇ လ မ လတ န မ မရ

၈ မ ဘ မ လတ န မ မရ

၉ န ရဝ မ မ လတ န မ မရ

၁ မ ပ ၊ မ လ ပ ယ မ မ လတ န မ မရ

၁၁ သ တ ပ န တ မ လတ န မ မရ

၁၂ ဖ ရ မ လတ န မ မရ

၁၃ တ ဘ ရ မ လတ န မ မရ

၁၄ ယ မ ရ မ လတ န မ မရ

၁၅ ပ တ ပ ပ မ လတ န မ မရ

၁၆ တ ရ န ရ ရ မ မ လတ န မ မရ

၁၇ လ န မ လတ န မ မရ

၁၈ ဝ လ သ /လမ ပန သ ယ ရ

သ မ လတ န မ မရ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ။

မ တ ။ ။ ထ သ ရ လ ယ မ ရ ၌ ရ တ နပ ရ မဖ လ ၊ ရ ၊

မ သ နမ ဖ ပ ရ ပ ယ ဖ မ တ ရ သ ရ သ မ

ထ သ ရ မ ရ ပ သလ ။ ထ မ ရ ပ ရ ၏ မ သ သ မ ထ မ

မ ထ မ မ ထ သ ရ မ ရပ သလ ။ ( ပမ ။ ။

မ ထ ၁ တ ၂၅ မ ထ − န မ

မ ထ ၁ တ ၂၅ မ ၅ မ ထ − လတ

မ ထ ၁ တ ၅ မ ထ ထ − မ )

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………… …..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

10

( -၄) ထ သ ရ မ ရ သ သ မ

ယ (၁ ) ထ သ ရ မ ရ သ သ မ

ထ သ ရ မ ရ သ သ မ ထ လ ယ မ (မ န ရ တ သ ရ ရန )

၁ လ ယ မ လတ န မ မရ

၂ မ သမ သ ရ သ မ ထ မ လတ န မ မရ

၃ မယ မ ၊ ရ သ တ သ မ လတ န မ မရ

၄

သဘ ဝ ဘ ဒဏ ရ ရ သ

မ ထ / ရ ထ ပ သ ဒသတ

နထ သ

မ လတ န မ မရ

၅ မ မ ဘ နထ သ မ မ လတ န မ မရ

၆ မ တ တ မ ဖ မ သ နရ (Prone to

accident) တ နထ သ မ မ လတ န မ မရ

၇ ပ တ နရပ န ရ ပ ရသ မ (IDP) မ လတ န မ မရ

၈ မန မ ပ နထ သ မ မ လတ န မ မရ

၉ န ပ ရ မ မ လတ န မ မရ

၁ လ လ ပ လ မ ၊ ပန မ မ လတ န မ မရ

၁၁ လ န လ မ မ မ လတ န မ မရ

၁၂ ဒသတ ပ ပ ရ ယ တ နထ သ မ မ လတ န မ မရ

၁၃ နယ ပ ဒသတ နထ သ မ မ လတ န မ မရ

၁၄ ရ တ လ ပ သ မ မ လတ န မ မရ

၁၅ သ မ မ လတ န မ မရ

၁၆ ရ ရ ရ သ သ မ မ လတ န မ မရ

၁၇ လ လ သ လ ၍ ရ သ မ မ လတ န မ မရ

၁၈ နရပ ပန သ မ မ လတ န မ မရ

၁၉ ရ ပ လ ပ သ မ မ လတ န မ မရ

၂ မ ပ သ မ သ မ မ လတ န မ မရ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ။

မ တ ။ ။ ရ ရ လ ယ မ ၊ မ သမ သ မ ထ မ သ တ သ

မ သ သ နမ တ လ ယ လ ယ ထ သ ရ မ ရ ပ သလ ။ ထ မ ရ ပ

မ မ ထ ထ ပ သန ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

11

(၂) ရ ၏ လ ရ ဖ ဖ ရ န

( ) ဖ ဖ ရ ဖ မ န

( -၁) ရ တ ရ လ ထ ပ ဖ မ

ယ (၁၁) ရ တ ရ လ ထ ပ ဖ မ

ဖ

မ

မ

(မ န ရ တ

သ

ရ ရန )

ဖ ဝ ရ လ ပ န တ ဝန

( န တ ထ

ရ သ ။)

မ

မ

(မ န ရ တ

သ

ရ ရန )

မ ပ

၁ ၁ ၂ ၃

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊လ မ ဖ ဖ ရ

လ ရ ယ ရ

သ

၂ ၁ ၂ ၃

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊လ မ ဖ ဖ ရ

လ ရ ယ ရ

သ

၃ ၁ ၂ ၃

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊လ မ ဖ ဖ ရ

လ ရ ယ ရ

သ

၄ ၁ ၂ ၃

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊လ မ ဖ ဖ ရ

လ ရ ယ ရ

သ

၅ ၁ ၂ ၃

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊လ မ ဖ ဖ ရ

လ ရ ယ ရ

သ

၆ ၁ ၂ ၃

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊လ မ ဖ ဖ ရ

လ ရ ယ ရ

သ

12

ဖ

မ

မ

(မ န ရ တ

သ

ရ ရန )

ဖ ဝ ရ လ ပ န တ ဝန

( န တ ထ

ရ သ ။)

မ

မ

(မ န ရ တ

သ

ရ ရန )

မ ပ

၇ ၁ ၂ ၃

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊လ မ ဖ ဖ ရ

လ ရ ယ ရ

သ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ မ သမ ပ ။

ပ မ

(၁) ပ ရ သ ပ - လယ သမ ဖ ၊ ဖ သ ။

(၂) လ မ ရ ဖ - ပမ - မ သမ ဖ ၊ လ ယ ဖ ၊ ယ ထ ယ ထ ဖ ။

(၃) ဘ သ ရ ယ မ ဖ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၂) ရ ဖ ဖ ရ ရ န သ ပ ပ ဖ မ

ယ (၁၂) ရ ဖ ဖ ရ ရ န သ ပ ပ ဖ မ

မ ဖ မ

(မ န ရ တ သ ရ ရန )

ဖ ၏ လ ပ န တ ဝန မ

( န တ ထ ရ သ )

၁ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊ လ မ ဖ ဖ ရ

၂ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊ လ မ ဖ ဖ ရ

၃ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊ လ မ ဖ ဖ ရ

13

မ ဖ မ

(မ န ရ တ သ ရ ရန )

ဖ ၏ လ ပ န တ ဝန မ

( န တ ထ ရ သ )

၄ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊ လ မ ဖ ဖ ရ

၅ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊ လ မ ဖ ဖ ရ

၆ ၁ ၂ ၃ ၄ ၅ ၆ ၇

ပ ရ

န မ ရ ဘ သ ရ

ပ မ မ ရ

သ ရ /န ရ ၊ လ မ ဖ ဖ ရ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ။

မ တ ။

(၁) ဘ သ ရ ပတ သ သ ဖ ( ပ တ / ပ ပ) ( ပမ − ဓမ လ ဖ ဒ ရ ၊

Christian Aid Missions သ )

(၂) ရမဟ တ သ ဖ ( ပ တ / ပ ပ) ( ပမ − Care International, Save the

Children, Gret, Pact Myanmar သ )

(၃) ရပ ဘ လ မ ဖ

(၄) မ ၏ ရန ပ ဖ ရ သ ဖ ဖ ရ ဖ မ ( ပမ - လသမ ဖ ၊

မ ဘဏ ၊ ရ ဖ ဖ ရ ဘဏ )

(၅) တ ၏ ရန ပ ဖ ဖ ထ သ ဖ ဖ ရ ဖ မ ( ပမ GIZ, UKAid,

USAid, သ )

(၆) ပရဟ တ ဖ ( ပ တ / ပ ပ)

(၇) ပ လ ဖ မ

တ မ ဒသ ၊ ပ သ ထ ရ ထမ ရန လ ပ ဒ၊ န ပ ဒ၊

လမ န မ ဖ ပ န ဖ ပ ထ န သ ဖ ၊ သ ဖ မ ( ပမ -

သမဝ ယမ န၏ သမဝ ယမ သ ၊ လ ဒသဖ ဖ တ တ ရ န၏ မ မ ရ

သ ) တ ယ တ ထ သ ဖ ပ မ ပ ပ ရန ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

14

ပ ရ သ မ မ န

( -၁) သ ထ တ လ ပ ရ

(၁) ပ မပ မ

ယ (၁၃) ရ ၏ ပ မ ပ မ ၊ မယ ပ သ မ ထ

မပ မ ရ ယ မ ထ ရ တ ဖ ဖ ရ မ သတ မ တ

၁ မယ မ မမ ယ မ

၂ ၂.၅ ရ သ တ သ

၃ ၂.၅ မ ၅ တ သ ယ

၄ ၅ မ ၁၂.၅ တ သ လတ

၅ ၁၂.၅ ထ တ သ

ရ ရ မ ထ ပ

ရ မ … (၁) မ ထ ရ ယ မ ၊ (၂) ရ ပ ပ ပ ရ မ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

(၂) ရ ပ လ ရ ရ မ မ မ ရသ သ ရ ယ

ယ (၁၄) ရ ၏ ရ ရ မ ရသ ရ ယ

ရ မ ရ သ

( )

ရရရ မ

တ ပတ လ / ရ သ လ

(မ န ရ တ သ ရ ရန )

လ လ မ (ရ /မရ )

(မ န ရ တ သ ရ ရန )

၁ တ ပ တ လ ရ သ လ

မ ဖ ပ ါ ရ မ ရ မ ဖ ပ

၂ ရလ တ ပ တ လ ရ သ လ

မ ဖ ပ ရ မ ရ မ ဖ ပ

၃ မ ရတ

မ န

တ ပ တ လ ရ သ လ

မ ဖ ပ ရ မ ရ မ ဖ ပ

၄ ရသ မ တ ပ တ လ ရ သ လ

မ ဖ ပ ရ မ ရ မ ဖ ပ

၅ ဝ တ တ ပ တ လ ရ သ လ

မ ဖ ပ ရ မ ရ မ ဖ ပ

၆ လ

ရတ

တ ပ တ လ ရ သ လ

မ ဖ ပ ရ မ ရ မ ဖ ပ

၇ မ မ ရ တ ပ တ လ ရ သ လ

မ ဖ ပ ရ မ ရ မ ဖ ပ

၈ ရ တ ပ တ လ ရ သ လ

မ ဖ ပ ရ မ ရ မ ဖ ပ

ရ မ …(၁) တ ပ -လယ သမ ပ ၊ (၂) မ န၊ ပ ရ န။

15

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

(၃) ဓ သ မ ထ န

ယ (၁၅) ဓ သ မ ထ န

သ

ပ

တ ထ န

သ

ပ

သ

လ

သ

လ ပ

(မ န ရ တ

သ ရ ရန )

မတ

ရရ မ

(မ န ရ တ

သ ရ ရန ) ယ န

န

မ

ပ မ

မ မ ထ

မ လ တ န မ မ လ တ န မ

မ လ တ န မ မ လ တ န မ

မ လ တ န မ မ လ တ န မ

မ လ တ န မ မ လ တ န မ

မ လ တ န မ မ လ တ န မ

မ လ တ န မ မ လ တ န မ

ရ မ … တ ပ - လယ သမ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

16

(၄) လ ယ ယ သ ရ ယ မ

ယ (၁၆) ရ ၏ ပ ရ သ ရ ယ မ ပ မ

မ တ

ပ ရ ပ ဖ ပ

ရမ လ ပ န သ တ သ

ရ တ

ထ န

လ တ န ထ န

ရ ယ

ရ တ သ မ လ

ရ တ သ မ

လ

ရ ပ

န ရတ

မ ရ တ

ရ မ … (၁) မ ထ ရ ယ မ ၊ (၂) တ ပ - လယ သမ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………..

(၅) သ ထ န တ ရန တ လ မ မ

ယ (၁၇) သ ထ န တ ရန တ လ မ မ

လမ

ဖ ပ /ရ လ

(မ န ရ တ သ ရ ရန ။ ယ ၁၇ ၁၈ တ

ပ မ ဖ ရန ။ ဖ ရန မလ ပ ဟ ယ သ

မ ရ ပ “မ ဖ ပ ” ဟ သ ရ ရန ။)

သဘ ဝ ရ မရ သ တ န ထ လ န သ တ မ တ မ ဖ ပ

လယ ယ မ သ မ လ န သ တ မ တ မ ဖ ပ

ပ ရ ရ မ ပ မ သ တ ရ မ ဖ ပ

ဝန မ လ ယ တ ရသ ရသ မ ဖ ပ

သ မ ရရ မ မ မ သန မ လ ယ ဝ ယ ယ သ

သ မ မ ဝ ယ ယ ရရ သ မ ဖ ပ

သဘ ဝ မ / န မ သ

န သ မ လ ယ ဝ ယ ယ /ရ သ ဝ ယ ယ ရ သ မ ဖ ပ

ဓ တ ပ သတ ၊ ဓ တ မ သ

ဓ တ ဗဒ သ မ လ ယ ဝ ယ ယ /ရ သ ဝ ယ ယ ရ သ မ ဖ ပ

17

လမ

ဖ ပ /ရ လ

(မ န ရ တ သ ရ ရန ။ ယ ၁၇ ၁၈ တ

ပ မ ဖ ရန ။ ဖ ရန မလ ပ ဟ ယ သ

မ ရ ပ “မ ဖ ပ ” ဟ သ ရ ရန ။)

လ ပ သ ရရ မ လ ယ တ ရ သ ရ သ မ ဖ ပ

န ပ ၊ ပ ပ ရ ပ ရ

ဝန မ မ လ ယ တ ရ သ ရ သ မ ဖ ပ

သ န သ ယ မ သ မ လ ယ န မ န န ဖ ရ သ

သ မ ရ သ မ ဖ ပ

ရ မ … (၁) တ ပ - လယ သမ ပ ၊ (၂) သ ရ မ နယ ရ

နမ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

(၆) သ ထ တ လ ပ မ တ ပ န မ

ယ (၁၈) သ ထ တ လ ပ မ တ ပ န မ

ပ န မ

ဖ ပ /ရ လ

( န တ ထ ရ သ ။ ယ ၁၇

၁၈ တ ပ မ ဖ ရန ။ ဖ ရန

မလ ပ ဟ ယ သ မ ရ ပ “မ ဖ ပ ”

ဟ သ ရ ရန ။)

သဘ ဝ ရ မရ သ တ န ထ မ သ မ ရ သ တ မမ န မ ဖ ပ

လယ ယ မ သ မ

လယ ယ မတ မ မရ ပ

လယ ယ မ မ မ သ

လယ ယ မ မ သ တ ရ သ

ပလပ မမ ရ သ

ပလပ မ သ တ ရ သ မ ဖ ပ

ပ ရ ရ မ လ ယ တ မရ လ ဝမရ မ ဖ ပ

ဝန မ လ ယ တ မရ လ ဝမရ မ ဖ ပ

သ မ ရရ မ လ ယ တ မရ လ ဝမရ မ ဖ ပ

သဘ ဝ မ / န မ သ

န သ မ လ ယ တ မရ လ ဝမရ မ ဖ ပ

ဓ တ ပ သတ ၊ ဓ တ မ သ

ဓ တ ဗဒ သ မ လ ယ တ မရ လ ဝမရ မ ဖ ပ

18

ပ န မ

ဖ ပ /ရ လ

( န တ ထ ရ သ ။ ယ ၁၇

၁၈ တ ပ မ ဖ ရန ။ ဖ ရန

မလ ပ ဟ ယ သ မ ရ ပ “မ ဖ ပ ”

ဟ သ ရ ရန ။)

လ ပ သ ရရ မ လ ယ တ မရ လ ဝမရ မ ဖ ပ

န ပ ၊ ပ ပ ရ ပ ရ

ဝန မ မ လ ယ တ မရ လ ဝမရ မ ဖ ပ

သ န သ ယ မ

သ မ လ ယ န မ န န ဖ

မ ရ ပ

သ မ ရ ရန မရ ပ မ ဖ ပ

ဖ ပ ရ ရ မ ရ သ တ န ယ

မ ဖ ပ

ရ မ (၁) တ ပ - လယ သမ ပ ၊ (၂) သ ရ မ နယ ရ နမ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

( -၂) မ မ ရ လ ပ န

(၁) မ မ ရ လ ပ န ရ မ န

ယ (၁၉) မ မ ရ လ ပ န ရ မ န

မ မ ရ လ ပ န မ မ ရ လ ပ န

လ ပ န သ မ ထ ရ

မ မ ရ

မ

မ

လ

တ

19

မ မ ရ လ ပ န မ မ ရ လ ပ န

လ ပ န သ မ ထ ရ

သ

ဝ

ဘ

န

လ ပ န

န

ပ န န

ဏ န မ မ ရ လ ပ န

ရ ဖမ လ ပ န

မ လ န ဖမ လ ပ န

ရ မ … (၁) မ ထ ရ ယ မ ၊ (၂) တ ပ - လယ သမ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

(၂) မ မ ရ သ ထ တ လ ပ မ တ တ ရ န တ လ မ မ

ယ (၂ ) မ မ ရ သ ထ တ လ ပ မ တ တ ရန တ လ မ မ

လမ

ဖ ပ / ရ လ (မ န ရ တ သ ရ ရန ။ ယ ၂

၂၁ တ ပ မ ဖ ရန ။ ဖ ရန မလ ပ ဟ

ယ သ မ ရ ပ “မ ဖ ပ ” ဟ သ ရ ရန ။)

မ မ ရ

မ ပ မ သ တ မ ဖ ပ

ရရရ မ လ လ ရ သ တ ရ မ ဖ ပ

မ တ ရ န လ လ မ မ မ မ တ ရ န မ လ ယ ဝယ ယ ရ

မ တ ရ န မ သ တ ဝယ ယ ရ မ ဖ ပ

လ ယ ရ သ တ ရ

မ ဖ ပ

20

လမ

ဖ ပ / ရ လ (မ န ရ တ သ ရ ရန ။ ယ ၂

၂၁ တ ပ မ ဖ ရန ။ ဖ ရန မလ ပ ဟ

ယ သ မ ရ ပ “မ ဖ ပ ” ဟ သ ရ ရန ။)

သ ( မ မ ရ

၊ သ )

သ မ လ ယ ဝယ ယ သ

သ မ ဝယ ယ သ မ ဖ ပ

ဝန မ

န ပ ပ ပ မ

န ပ ပ ပ ရ ရ ဝန မ မ လ ယ တ

ရ သ ။

န ပ ပ ပ ရ ရ ဝန မ မ ရ သ ။

မ ဖ ပ

ထ တ န ရ ဝယ မ ထ တ န မ လ ယ န မ န န ဖ ရ သ

ထ တ န မ ရ သ မ ဖ ပ

မ ဝ တ မ နရ

လ လ မ လ လ ရ သ သ တ ရ သ မ ဖ ပ

လ ပ န

/ပ န မ မ ရန ရ မ

န ထ လ န သ တ မ တ မ ဖ ပ

/ပ န သ ပ

လ လ မ မ မ

လ သ လ လ ယ ဝယ ယ ရရ သ ဝယ ယ ရ သ

မ ဖ ပ

လ သ လ လ ယ ရရ သ ရ သ

မ ဖ ပ

သ လ လ မ မ မ သ မ လ ယ ဝယ ယ သ

သ မ ဝယ ယ သ မ ဖ ပ

န ပ

န လမ မ

န ပ ပ ပ ရ ရ ဝန မ မ လ ယ တ

ရ သ ။

န ပ ပ ပ ရ ရ ဝန မ မ ရ သ ။

မ ဖ ပ

ထ တ န ရ ဝယ မ ထ တ န မ လ ယ န မ န န ဖ ရ သ

ထ တ န မ ရ သ မ ဖ ပ

ဖမ ရရ မ လ ယ သ သ တ လ ယ သ မ ဖ ပ

ရ မ … တ ပ - လယ သမ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

21

(၃) မ မ ရ သ ထ တ လ ပ မ တ တ ရန တ ပ န န မ မ

ယ (၂၁) မ မ ရ သ ထ တ လ ပ မ တ တ ရန တ ပ န န မ မ

ပ န

မ

ဖ ပ / ရ လ ( န တ ထ ရ သ ။

ယ ၂ ၂၁ တ ပ မ ဖ ရန ။ ဖ ရန မလ ပ

ဟ ယ သ မ ရ ပ “မ ဖ ပ ” ဟ သ ရ ရန ။)

မ မ ရ

မ မ ရ ပ သ မ လ ဝမရ ပ မ ဖ ပ

ရရရ မ ရ ရ ပ သ ရ လ ဝမရ ပ မ ဖ ပ

မ တ ရ န

လ လ မ မ မ

မ တ ရ န မ လ ယ ဝယ ယ မရ ပ

မ တ ရ န မ လ ဝ ဝယ ယ မရပ မ ဖ ပ

လ ယ မရ ပါ လ ဝ မရပ မ ဖ ပ

သ ( မ မ ရ

၊ သ )

သ မ လ ယ ဝယ ယ မရ ပ

သ မ လ ဝ ဝယ ယ မရပ မ ဖ ပ

ဝန မ

န ပ ပ ပ မ

န ပ ပ ပ ရ ရ ဝန မ မ လ ယ တ မရ ပ

န ပ ပ ပ ရ ရ ဝန မ မ မရပ မ ဖ ပ

ထ တ န ရ ဝယ မ ထ တ န မ လ ယ န မ န န ဖ မ ရ ပ

ထ တ န မ မ ရ ပ မ ဖ ပ

မ ဝ တ

မ နရ လ လ မ လ လ မရ ပ လ ဝ မရ ပ မ ဖ ပ

လ ပ န

/ပ န မ မ ရန

ရ မ န ထ ရ မ န ထ မ ပ မ ဖ ပ

/ပ န သ ပ

လ လ မ မ မ

လ သ လ လ ယ ဝယ ယ မရပ လ ဝ ဝယ ယ မရပ

မ ဖ ပ

လ သ လ လ ယ မရပ လ ဝ မရပ

မ ဖ ပ

သ

လ လ မ မ မ

သ မ လ ယ ဝယ ယ မရပ သ မ ဝယ ယ မရပ

မ ဖ ပ

န ပ

န လမ မ

န ပ ပ ပ ရ ရ ဝန မ မ လ ယ တ မရပ

န ပ ပ ပ ရ ရ ဝန မ မ မရပ မ ဖ ပ

ထ တ န ရ ဝယ မ ထ တ န မ လ ယ န မ န န ဖ မ ရ ပ

ထ တ န မ လ ဝ မ ရ ပ မ ဖ ပ

ဖမ ရရ မ မလ ယ ပ မ ဖ ပ

ရ မ … (၁) တ ပ - လယ သမ ပ ၊ (၂) မ နယ မ / န၊ မ နယ

လ ပ န န။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

22

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………

( -၃) ပ မ မ ရ မဟ တ သ ပ ရ လ ပ န

(၁) ပ မ မ ရ မဟ တ သ သ မ လ ပ န မ တ လ မ မ

ယ (၂၂) ပ မ မ ရ မဟ တ သ သ မ လ ပ န မ တ လ မ မ

လမ

ဖ ပ / ရ လ (မ န ရ တ သ ရ ရ န ။ ယ

၂၂ ၂၃ တ ပ မ ဖ ရန ။ ဖ ရန

မလ ပ ဟ ယ သ မ ရ ပ “မ ဖ ပ ” ဟ သ

ရ ရန ။)

လ ပ သ ရရ မ မ သ တ မ ဖ ပ

လယ ယ သ ထ န မဟ တ

သ ဒသထ န မ

ရ ရန ရ

ရ သ သ တ

မ ဖ ပ

ရ သ မ ရ န န လ သ ရ သ

သ တ န လ သ မ ဖ ပ

လမ ပန သ ယ ရ န သ မ ဖ ပ

န မ ရရ ပ မ သ မ ဖ ပ

လ ပ မ ရရ သ မ ဖ ပ

ရရ လ သ လ လ ယ ရရ သ

ရ သ မ ဖ ပ

သ မ ဝမ န ပ

ရ သ / လတ

ပ ရ ဖ ဖ တ တ မ ရ

ဝန မ ရရ

န ပ သ / လတ ပ ရ

ဖ ဖ တ တ မ ရ ဝန မ မ လ ယ တ

ရ သ ။

န ပ သ / လတ ပ ရ

ဖ ဖ တ တ မ ရ ဝန မ မ ရ သ ။

မ ဖ ပါ

လ ပ လ လ ထ ဖ

သ (သ မဟ တ ) သ မ ဝမ

ပ သ ပ တ

တတ မ

မ တတ မ သ သ တ

မ ဖ ပ

လ ပ လမ မ သ တ မ ဖ ပ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ ပ မ မ ရ မဟ တ သ ဝ ရ

လ ပ န မ လ ပ သ ပ ၊ လ ယ ပ ။

23

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

(၂) ပ မ မ ရ မဟ တ သ သ မ လ ပ န မ တ ပ န မ

ယ (၂၃) ပ မ မ ရ မဟ တ သ သ မ လ ပ န မ တ ပ န

မ

ပ န မ

ဖ ပ / ရ လ ( န တ ထ

ရ သ ။ ယ ၂ ၂၁ တ ပ မ

ဖ ရန ။ ဖ ရန မလ ပ ဟ ယ သ မ ရ ပါ

“မ ဖ ပ ” ဟ သ ရ ရန ။)

လ ပ သ ရရ မ ရ ပ လ ဝမရ မ ဖ ပ

လယ ယ သ ထ န မဟ တ

သ ဒသထ န မ

ရ ရန ရ

မ မရ မ ဖ ပ

ရ သ မ ရ န န မလ

လ ဝ န မလ မ ဖ ပ

လမ ပန သ ယ ရ န လ န မ ဖ ပ

န မ ရရ န မ ရရ မ န သ န မ မရ ပ မ ဖ ပ

လ ပ မ ရရ ပ မ န မရပ လ ဝ မရပ မ ဖ ပ

ရရ လ သ လ လ ယ မရရ ပ မရပါ

မ ဖ ပ

သ မ ဝမ န ပ

ရ သ / လတ

ပ ရ ဖ ဖ တ တ မ ရ

ဝန မ ရရ

န ပ သ / လတ ပ ရ ဖ ဖ တ

တ မ ရ ဝန မ မ လ ယ တ မရပ

န ပ သ / လတ ပ ရ ဖ ဖ တ တ

မ ရ ဝန မ မ လ ဝ မရပ မ ဖ ပ

လ ပ လ လ ထ ဖ

သ (သ မဟ တ ) သ မ ဝမ

ပ သ ပ တ

တတ မ

မ တတ မ မရ လ ဝ မတတ

မ ဖ ပ

လ ပ လမ လ ပ လမ န

လ ပ လမ မရ မ ဖ ပ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ ပ မ မ ရ မဟ တ သ ဝ ရ

လ ပ န မ လ ပ သ ပ ၊ လ ယ ပ ။

24

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………..........................

.( ) ရ ပ လ ပ သ မ

( -၁) ရ ပ သ လ မ ဖ ပ လ ပ ၊ ပ န လ

ယ (၂၄) ရ ပ သ လ မ ဖ ပ လ ပ ၊ ပ န လ

# ပ

မ ထ

ရ

တ

ပ တ ပ ပ လ ရ

မ ပ မ ပ မ ပ

၁

“ ရ ပ သ

လ နထ သ ”

တ န

ရ သ မ ထ

လ ရ

၂

ရ ပ ပသ ရ ပ မ လ

၃ လ ထ

၆ လ ထ

၁၂ လ ထ

၁၂ လ ထ

ရ မ … (၁) မ ထ ရ ယ မ ၊ (၂) တ ပ - ပ မ မ ရ

မဟ တ သ ဝ ရလ ပ န မ လ ပ သ ပ ၊ လ ယ ပ ။

မ တ ။ ။ ရ ပ သ လ ၏ တရ ဝ မ မဝ မ ၊ ရ ပ သ လ သ ၏ သ ဘ ပ မ

မပ မ သ ဖ မ ဘ ၊ မ န န မ မ န သတ ဘ ၊ မ သ ရ

ရ ပ သ လ ရသ ဖ မ မ လ န ဒသတ မ သ ဖ ၊ ပ တ တ နယ

တ သ ဖ ရ ပ သ လ နထ သ တ “ ရ ပ သ လ နထ သ ” ဟ သတ

မ တ သ ။ တ တ ဝန ၊ ဖ တ ဝန ဖ ရ ပ နရသ မ သ လ

ယ တ ဝ ပ သ ။ သ သမ မ မ ထ တ လ ရန ၊ မ ရန သ ရ

န သ ၊ န မ ရ ရ မ တမ ရ ပ နထ သ ပ လ မ သ ယ တ

ဝ ပ သ ။ တ ပ သ ရ သ နသ မ ၊ တ န မ ရ သမ ယ

25

နသ မ သ ယ တ မဝ ပ ။ ယ ရ ပ သ လ နထ မ ယ

လ ရ လတ မ လ နတ ပန လ နထ လ ရ သ မ သ ယ တ

မဝ ပ ။ ယ လတ တ လ တ ရ ယ ယ သ နသ မ သ လ ယ တ မဝ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၂) ရ ပ သ လ ရ ၏ ဓ ရ

ယ (၂၅) ရ ပ သ လ ရ ၏ ဓ ရ

ရ လ ရ

၁ ပ မ မ န သ လ ပ ဝ လမ မ ရ ဖ ရန

၂ ရ သ ရ

၃ ဒသတ ပ ပ ဖ ပ မ လ မ မရ သ ရ

၄ လ မ ရ ၊ န မ ရ မ (social protection, health)

၅ မ မ မ ဖ ပ (သ မဟ တ ) ရ ဖ ထ /

ဖ လ မရ

ရ မ … မ ထ ရ ယ မ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( - ၃) ရ ပ လ ပ သ မ မ ပန ပ

ယ (၂၆) ရ ပ လ ပ သ မ မ ပန ပ

ရ မ ထ ရ တ

ပ မ လတ န မ

၁ ပန ပ မ နရ သ မ ထ ရ တ

၂

ပန ပ လမ မ

- ။ လ လ ပ န (ဟ န ဒ )

- ။ ဘဏ

- ။ လ ဖ လ ပ

ရ မ … (၁) မ ထ ရ ယ မ ၊ (၂) တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ။

26

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

(ဃ) န ဝန မ

ယ (၂၇) န ဝန မ ၊ လ လ မ မ မ န

လ လ မ မ မ န

( န တ သ ဖ ပပ ရ န )

( ဓ တ သ ဖ ပပ ရန )

မ ( မ / ရ )

ရ မ ဝ (မ )

( န ပ တ

န မ န ပ ရ ယ ရန )

မ ၁ မ ၁ မ ၅ မ

၅ မ ၁ မ ၁ မ ၁၅မ

၁၅ မ ထ

မ ၁ မ ၁၁ မ ၂ မ

၂၁ မ ၃ မ ၃ မ ၅ မ

၅၁ မ ၁ ၁ မ ထ

သယ ယ ပ ရ

န လမ

လ ဘ ယ

/ ထ လ ရထ

သ ဘ ယ လ

လ

လ ဘ ယ

/ ထ လ ရထ

သ ဘ ယ လ

လ

န ဝန မ

ရရ မ ( န တ

ထ ရ သ ။)

သ န ( န မ ၊

န ) မ ဖ သ

မ သ ပ ဝတ ထ

လ ပ ရ ပ မ ၊

ပရ ဘ မ

ပ ဝန မ ရ

သ န ( န မ ၊ န

) မ ဖ သ

မ သ ပ ဝတ ထ

လ ပ ရ ပ မ ၊

ပရ ဘ မ

ပ ဝန မ ရ

သ သ

ဝန မ သ သ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ လယ သမ ပ ၊ မ သမ ပ ၊

ပ မ မ ရ မဟ တ သ ဝ ရလ ပ န မ လ ပ သ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

27

( ) လ လ မ မ မ ဘဏ လ ပ န

ယ (၂၈) လ လ မ မ မ ဘဏ လ ပ န

ရ ရ သ

န ရ

ဝ န မ

မ

ပ န လ

ပ ပ ရ မ

လ

တ န

(လ)

ပ

ပ

လ ပ မ

ရ ရန

မ

ရဘ ဏ ( မန မ

လယ ယ ဖ ဖ ရ ဘဏ /

မ န မ ပ ရ ဘ ဏ )

လ တ

လလတ

လ ရ

၃−၆ လ တ

၆ လ မ တ ထ

တ ထ

တ မ

၁ မ ၂ %

၂ မ ၅%

၅ မ ၁ %

၁ % ထ

လ ပ သ

မလ ပ ပ

န သ

ရ သ

မရ ပ

သမ ဝ ယ မ

လ တ

လလတ

လ ရ

၃−၆ လ တ

၆ လ မ တ ထ

တ ထ

တ မ

၁ မ ၂ %

၂ မ ၅%

၅ မ ၁ %

၁ % ထ

လ ပ သ

မလ ပ ပ

န သ

ရ သ

မရ ပ

ပ လ ဘ ဏ

လ တ

လလတ

လ ရ

၃−၆ လ တ

၆ လ မ တ ထ

တ ထ

တ မ

၁ မ ၂ %

၂ မ ၅%

၅ မ ၁ %

၁ % ထ

လ ပ သ

မလ ပ ပ

န သ

ရ သ

မရ ပ

ပ လ သ

ဝန မ

လ တ

လလတ

လ ရ

၃−၆ လ တ

၆ လ မ တ ထ

တ ထ

တ မ

၁ မ ၂ %

၂ မ ၅%

၅ မ ၁ %

၁ % ထ

လ ပ သ

မလ ပ ပ

န သ

ရ သ

မရ ပ

ဖ လ /

လ တ

လလတ

လ ရ

၃−၆ လ တ

၆ လ မ တ ထ

တ ထ

တ မ

၁ မ ၂ %

၂ မ ၅%

၅ မ ၁ %

၁ % ထ

လ ပ သ

မလ ပ ပ

န သ

ရ သ

မရ ပ

ပ သ

လ တ

လလတ

လ ရ

န

လ

၃−၆ လ တ

၆ လ မ တ ထ

တ ထ

တ မ

၁ မ ၂ %

၂ မ ၅%

၅ မ ၁ %

၁ % ထ

လ ပ သ

မလ ပ ပ

န သ

ရ သ

မရ ပ

ပ

လ တ

လလတ

လ ရ

န

လ

၃−၆ လ တ

၆ လ မ တ ထ

တ ထ

တ မ

၁ မ ၂ %

၂ မ ၅%

၅ မ ၁ %

၁ % ထ

လ ပ သ

မလ ပ ပ

န သ

ရ သ

မရ ပ

မ တ မ မ

လ တ

လလတ

လ ရ

န

လ

၃−၆ လ တ

၆ လ မ တ ထ

တ ထ

တ မ

၁ မ ၂ %

၂ မ ၅%

၅ မ ၁ %

၁ % ထ

လ ပ သ

မလ ပ ပ

န သ

ရ သ

မရ ပ

ရ မ … (၁) တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ လယ သမ ပ ၊ မ သမ ပ ၊

ပ မ မ ရ မဟ တ သ ဝ ရလ ပ န မ လ ပ သ ပ ၊ (၂) သ ရ

ဝန မ ပ သ ဖ မ ။

28

မ တ ။ ။ မန မ ပ ရ ဘဏ ၏ သတ မ တ ရ လတ သ မ န

တ ရ မ မ တ ထ ၊ လလတ သ မ ၃ မ ၅ ထ ၊ လရ

သ မ ၅ မ ၁ ထ ဟ သတ မ တ ထ ပ သ ။ ယ ၍ ၁ လ ထ

ရ ပ သ မ ရ သ လရ တ သ ထ သ ပ ရန ဖ ပ သ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( ) ပတ ဝ န သ ဘ ဝရ မ မ မ န မ

( -၁) ပတ ဝန သဘ ဝရ မ မ မ န မ တ လ ရ လ

မ

ယ (၂၉) သဘ ဝပတ ဝန သဘ ဝရ မ မ န မ တ လ ရ လ

မ

န

ရ ယ ရ မ

( “ရ ” ဟ ဖ ထ ပ

ဖ ရန ။ “မရ ” ဟ ဖ ထ

ပ ဖရန မလ ။))

မ သ န ရ မရ မ လတ န မ

ပ မ တ မ ရ မရ မ လတ န မ

ဖ ပ ရ ယ ထ န ပ မ ရ မရ မ လတ န မ

ရ ရ မ ရ မရ မ လတ န မ

မ မ ရ မရ မ လတ န မ

တ ရ န မ မ ရ မရ မ လတ န မ

န ပ ပ မ န မ ရ မရ မ လတ န မ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ လယ သမ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

29

( ) ပ ရ

( -၁) ပ ရ တတ မ မ

ယ (၃ ) မ လတ န ၊ လ ယ တန ၊ ထ တန တ သ လ တတ မ မ န

တန ပ ပ မ မ မ ပ

မတတ သ ရ

မ လတန ရ သ ရ

လယ တန ရ သ ရ

ထ တန ရ သ ရ

တ သ လ / လ ပ ရ သ ရ

ရ မ … မ ထ ရ ယ မ ။

မ တ ။ ။ ယ ဖ သ ရ တ ပ ထ သမ တ မန မ တ ရ၊ ပ ရ

ဝန နမ သ မ တ ပ ထ သ တန ပ တ ရ ပ /တ ရ သ မ သ ဖ

သ ရန ဖ ပ သ ။ ဖ ပပ မရ သ ယ တ ဖ သ မရ ဘ လ လ

တ ရ တ သ မ တ န ဖ ဖ ပရန ဖ ပ သ ။ တန ပ ပ မ မ သ မ တ

တ ယ ၏ ဘဝတ သ ယ လ လ သ န ပ ရ / န လ ပ သ ။

ပမ - ယ ရ ယ န တ မတန (Grade 8) တ ပ သ နသ ပ

“ လယ တန ရ သ ရ” တ လ တတ ယတန (Grade 3) တ ပ သ နပ

(သ မဟ တ ) ရ တတ ဖတ တတ သ ( ပမ -ဘ န ထ ) ရ သ ပ “မ လတန

ရ သ ရ” တ သ ထ သ ရပ မ ။ “ဘ န သ ပ ရ (ဘ - ”

ပ ၊ ပ ဖ ပ သ ရ တန ပ လ ထ သ ရပ မ ။ တ တ တန

(Grade4) မ ပ လယ တန ပ လ သ မရ ပ “မ လတန ရ သ ရ”

တ သ ထ သ ရပ မ ။ ပ မ လတန ပ သ ယ ပ သ သ ရ ယ လ န ပ

ဖ သ လ လ ဝ မတတ ပ “ မတတ သ ရ” တ သ ဖ သ ရန ဖ ပ သ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၂) တ န

ယ (၃၁) တ န

ပ ရ တန မ ပ

မ လတန

လယ တန

ထ တန

တ သ လ / လ ပ

ရ မ … (၁) ဝ ရ ၊ (၂) ယ မ မ မ ။

30

မ တ ။ ။ ယ ဖ သ ရ တ ပ ထ သမ တ မန မ တ ရ၊ ပ ရ ဝန

နမ သ မ တ ပ ထ သ သ မ ၊ တ သ လ လ ပ မ တ ပ တ ရ န

သ မ သ ဖ သ ရန ဖ ပ သ ။ ၄ ပ “ဘ န သ ပ ရ ” သ ယ ပ

န သ သ /သ မ ပ နမ သတ မ တ ထ သ ပ ရ န /

သတ မ တ မ သတ မ တ ဖ သ ရန ဖ ပ သ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၃) သ န ဝန မ မ

ယ (၃၂) သ န ဝန မ မ

ရ (၁) (၂) (၃)

။

မ လတန

မ လ န

လယ တန ( )

လယ တန ထ တန ( )

ထ တန

မ လတန

မ လ န

လယ တန ( )

လယ တန ထ တန ( )

ထ တန

မ လတန

မ လ န

လယ တန ( )

လယ တန ထ တန ( )

ထ တန

။ ရ မ ဝ (မ )

မ ၁ မ

၁ မ မ ၃ မ

၁၅ မ မ ၂ မ

၂ မ ထ

မ ၁ မ

၁ မ မ ၃ မ

၁၅ မ မ ၂ မ

၂ မ ထ

မ ၁ မ

၁ မ မ ၃ မ

၁၅ မ မ ၂ မ

၂ မ ထ

။ သယ ယ ပ ရ ဝန မ

လ

ဘ ယ

လ

ဘ ယ

လ

ဘ ယ

ဃ။ သ ၏ ပ

မ ရ ယ ( တ ရန ပ)*

။ မ ၊ န ရ ၊ ရ သ သ သ သ

။ သ ပရ ဘ လ လ မ

လ လ မ ရ သ

မ လ လ ပ

လ လ မ ရ သ

မ လ လ ပ

လ လ မ ရ သ

မ လ လ ပ

။ မ သ န သ

မ ရ

သ

မ ရ

သ

မ ရ

။ ဟ ရတ မ တ မ ရ သ တ မ မ ရ ပ

တ မ ရ သ တ မ မ ရ ပ

တ မ ရ သ တ မ မ ရ ပ

။ ရ /မ ရ မ ပ မ ပ မ ပ

ရ န

ရ န

ရ မ … (၁) တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ (၂) မ ဘ ရ သ ။

31

မ တ ။ ။ ရ တ သ မရ ပ ( ၊ ၊ ) သ ဖ ရပ မ ။ သ ၏

ပ မ ရ ယ ( တ ရန ပ = လ × န ) သ သ တ တ ရ

လ ၏ ပ ရ ယ လ သ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၄) ပ ရ ပ န မ

ယ (၃၃) ပ ရ ပ န မ

/ ပ န ရ လ

ရ /မ ရရ မ လ လ မလ လ

တပ - ရ ၄ : ၁ ၄ : ၁ ထ

မ လတန ပ ထ န မရ န လတ မ

မသန မ သ မ တ ပ ရ ထ ရ မရ

သ ပ ရ ရ ယ လ လ မလ လ

ရ သ မ သ မ တ ရ တ

မတတ မ မ သ တ

ရ ပ မ လ လ မ မ မ မရ န

မ ဘ ရ သ ၏ န သ

ရ မ … (၁) တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ (၂) မ ဘ ရ သ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

32

( ) န မ ရ ဟ ရ

( -၁) ဖ မ သ ရ မ

ယ (၃၄) ဖ မ သ ရ မ

# ရ ပ မ / ဖ ပ မ

၁ ဝမ ပ ဝမ လ မ န မ မရ

၂ သ လ န တ ပ မ န မ မရ

၃ ဖ မ န မ မရ

၄ သ ရ လမ ရ မ န မ မရ

၅ HIV, AIDS, လ မ တ သ ရ မ မ န မ မရ

၆ တ ဘ မ န မ မရ

၇ မ န မ မရ

၈ သ တ မ န မ မရ

၉ သ ရ ( ဘ ၊ ) မ န မ မရ

၁ ဟ ရ တ မ မ န မ မရ

၁၁ သ ရ မ မ န မ မရ

ရ မ … (၁) တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ မ သမ ပ (၂) လ န မ

ရ န/ လ န မ ရ န ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၂) လ န သ (၁၂) လ တ ယ ထ မ

ယ (၃၅) လ န သ (၁၂) လ တ ယ ထ မ

ယ ထ (ရ ၊ မရ မ န ရန ) ရ မရ

၁ တ ရ

၂ ၊ ၊ မ သ ရ သ ဝ

၃ ပ လ ယ ရ

၄ မ ( ယ ဝန လ တ )

၅ ဝ သ ရ

၆ ပ ယ ထ မ

၇ ဟ ရ မ တ တမ ယ မ ( ရပ မ ၊ လ န ၊ လ မ ပတ )

၈ ဟ ရ ပ ပ

ရ မ … (၁) တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ မ သမ ပ ၊ (၂) လ န မ

ရ န/ လ န မ ရ န ။

33

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၃) န မ ရ ထ ပ မ ( / ပ န မ )

ယ (၃၆) န မ ရ ထ ပ ဝန မ မ

န မ ရ ဝန မ ရ ဝ (မ ) န / တ လ လ မ

လ န မ ရ

န/ န

မ ၁ မ

၁ မ မ ၃ မ

၃ မ မ ၅ မ

၅ မ မ ၁ မ

၁ မ ထ

ရ

မရ

တ နယ

မ ၁ မ

၁ မ မ ၃ မ

၃ မ မ ၅ မ

၅ မ မ ၁ မ

၁ မ ထ

ရ

မရ

မ နယ

မ ၁ မ

၁ မ မ ၃ မ

၃ မ မ ၅ မ

၅ မ မ ၁ မ

၁ မ ထ

ရ

မရ

ရ တ (သ မဟ တ ) ရ န

န တ ရ သ

ရ တ (သ မဟ တ ) ရ န

န တ မရ ပ

တ ဝ မ

န တ သ လ ထ သ

တ ဝ မ န

တ သ လ ထ မရ ပ

ရ မ … (၁) တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ မ သမ ပ ၊ (၂) လ န မ

ရ န/ လ န မ ရ န ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

34

( ) ရ ပတ ဝန သ န ရ ရ

( -၁) သ သ ရ ရရ မ

ယ (၃၇) သ သ ရ ရရ မ

ရရရ မ

သ ပ

သ

မ ထ

သ သ ရ

ရ သ မ

သပ ထ မ

န တ မ သပ

ထ မ

ရ ပ “ရ ”၊ မရ ပ

“မရ ”

ရ ရ သ

သ သ ရ ရ

သ မ သပ

ထ မ တ “ရ ” ဟ ဖ

ထ ပ ဖ ရန ။

“မရ ” ဟ ဖ ထ

ပ ဖရန မလ

သ သ ရ ရရ

မ လ လ

မ န

(ရ သ မ ရ ရပ

၊ မ

ရ သ သ မ လ

ရ ပ ပ ရန

ရတ ရ မရ သ

မ

ဝ တ

တပ ရ မရ သ

မ

ဝ တ

တ ရ မရ သ

မ

မ ရ

သ လ န ရ မရ သ

မ

မ ရ ရ မရ သ

မ

ရ န ရ မရ သ

မ

မ မ ရ ရ မရ သ

မ

ရ မ … (၁) မ ထ ရ ယ မ ၊ (၂) တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊

မ သမ ပ ၊ (၃) ရ သယ တ ပ မပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

35

( -၂) သ န ရ ရ န ( မ သ မ မ ထ ရ တ )

ယ (၃၈) မ သ မ

သ သ မ သ မ သ သ မ ထ

သန ရ သ ယ လ မ သ သ မ

ရ မ သ

ရ လ /ယ လ မ သ

မသန ရ သ ယ လ မ သ သ မ

တ / လ မ သ

တ မရ မ သ

မ သ မရ

ရ မ … (၁) မ ထ ရ ယ မ ၊ (၂) တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊

မ သမ ပ ၊ (၃) လ န မ ရ န/ လ န မ ရ န ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( ) − မ ရ ရ

ယ (၃၉) − မ ရ ရ

#

ရ ၏ လ မ ပ ဖ ဖ ရ တ

မ သမ မ ၏ မ ရ မ သ သ မ

တ ပ ပ တ တ ရ

သ မ မ မ န သ ဟ ယ သ တ ရ ပ ပ ရ န

၁ ရ မ ပ ပ မ န တ မ သမ မ တ ပ ဝ မ / မ

ရ မရ

၂ ရ ဖ ဖ ရ လ ပ န မ ဖ မ တ မ သမ မ တ ပ ဝ ရ မ

ရ မရ

၃ လ န သ တ ရ တ ရ မ န လ မ / မ သမ မ သ သယ ဖ

ဖ ယ မ ဖ မ (သ ) တ မ မ

ရ မရ

၄

မ သမ ရ ရ မ ဖ မ မ တ ပ ဒ

တရ မ တမ ရ မ တ လ ထ ၏ သ မ ရ မ

ရ မရ

ရ မ (၁) ဖ မ ရ ၊ (၂) တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ မ သမ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

36

( ) မ န

( -၁) ရ ၏ လ မ တ ရ မ

ယ (၄ ) ရ ၏ လ မ တ ရ မ န

လမ မ မ ရ

သ

တ

သ

ရ သ လ

သ မ

လမ ရ

(မ )

ရ တ လမ ၁ ၂ ၃

၄ ၅

သ

၆ လမ ၁

၂ မ ၅

၅ ထ

ပ လ ရ သ

တ ပ တ လ

−၁ မ

၁−၅ မ

၅−၁ မ

၁ မ ထ

ပ လမ ၁ ၂ ၃

၄ ၅

သ

၆ လမ ၁

၂ မ ၅

၅ ထ

ပ လ ရ သ

တ ပ တ လ

−၁ မ

၁−၅ မ

၅−၁ မ

၁ မ ထ

ရ လမ ၁ ၂ ၃

၄ ၅

သ

၆ လမ ၁

၂ မ ၅

၅ ထ

ပ လ ရ သ

တ ပ တ လ

−၁ မ

၁−၅ မ

၅−၁ မ

၁ မ ထ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ။

မ တ ။ ။ မသ လမ - ၁၊ လမ - ၂၊ လမ - ၃၊ န ရ လမ - ၄၊ တ ရ လမ - ၅

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၂) ရ ၏ တ တ တ ရ မ

ယ (၄၁) ရ ၏ တ တ တ ရ မ န

တ တ

မ

ရ ယ

( လ ၊ န ၊ မ ) ရ သ

တ

သ ရ သ လ သ မ

ပ တ တ

သ

၆လမ ၁

၂ မ ၅

၅ ထ

ပ လ ရ သ

တ ပတ လ

န ရ

တ တ

သ

၆လမ ၁

၂ မ ၅

၅ ထ

ပ လ ရ သ

တ ပတ လ

သ သ

တ တ

သ

၆လမ ၁

၂ မ ၅

၅ ထ

ပ လ ရ သ

တ ပတ လ

37

တ တ

မ

ရ ယ

( လ ၊ န ၊ မ ) ရ သ

တ

သ ရ သ လ သ မ

တ တ

သ

၆လမ ၁

၂ မ ၅

၅ ထ

ပ လ ရ သ

တ ပတ လ

ဝ တ တ

သ

၆လမ ၁

၂ မ ၅

၅ ထ

ပ လ ရ သ

တ ပတ လ

ရ ပန

သ

၆လမ ၁

၂ မ ၅

၅ ထ

ပ လ ရ သ

တ ပတ လ

ရ

သ

၆လမ ၁

၂ မ ၅

၅ ထ

ပ လ ရ သ

တ ပတ လ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၃) ရ သ ယ ယ ပ ရ

ယ (၄၂) ရ သယ ယ ပ ရ ( သ မ ပ ပ ဝ (မ )

ရ သ မ ပ ပ တ ပ )။

သယ ယ ပ ရ ဝ (မ ) ယ မ ရ သ လ သ မ

မ

မ ၁ မ

၁၁ မ ၂ မ

၂၁ မ ၅ မ

၅ မ ထ

သ မ ပ ပ

၁ ၂ ၃ ပ လ ရ သ

တ ပတ လ

ပ လယ ရ

မ ၁ မ

၁၁ မ ၂ မ

၂၁ မ ၅ မ

၅ မ ထ

သ မ ပ ပ

၁ ၂ ၃ ပ လ ရ သ

တ ပတ လ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ။

မ တ ။ ၁ „ လ ၊ သမ န ၊ ၂ - လ ၊ ၃ - သ ဘ ။

38

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( -၄) သ ယ ယ ပ ရ ယ မ ဝန မ မ

ယ (၄၃) သယ ယ ပ ရ ယ မ

ယ မ

လ ၊

သမ န

လ

ဘ

မ တ

ယ

သ ဘ

ယ

ထ

လ

မ

လ လ

ရ တ

ရ မ … မ ထ ရ ယ မ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

( ) လ ပ မ ရရ မ

ယ (၄၄) လ ပ မ ရရ မ န

ရ မ မ ထ ပ ပ ထ န သ မ ရ န

မဟ ဓ တ လ သ မ ဖ ရ မရ

လ န သ မ ဖ ရ မရ

သ ရ လ ပ သ မ ဖ ရ မရ

ဒ ယ သ သ မ ဖ ရ မရ

လ မ သ မ ဖ ရ မရ

ဝ လ သ မ ဖ ရ မရ

မ မ ဖ ပ မ ပ

သ လ ပ ဓ တ ပ န သ မ ဖ ရ မရ

လ ပ မ သ မ ပ သ ရ မ … (၁) မ ထ ရ ယ မ ၊ (၂) တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………......

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

39

(ဍ) သ ယ ရ သတ လ ရ န ပ

ယ (၄၅) သ ယ ရ သတ လ န ပ န

ဖ န ရဒ ယ တ ဗ လ တ လ

ရ တ

ရ မ … မ ထ ရ ယ မ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

(ဎ) ယ မ လ ယ ဖ ဖ ရ

ယ (၄၆) ယ မ လ ယ ဖ ဖ ရ န

ယ မ လ ယ ဖ ဖ ရ ရ မ ဝန မ

လ ယ မ န ယ ပန ဖရန နရ မ ပ ပ ရ ပ

မ ရ ရ မရ မ ဖ ပ

လ မ ရ လ ပ န မ တ ပ ဝ မ သ မ ဖ ပ

ဘ သ ရ လ ပ န မ တ ပ ဝ မ သ မ ဖ ပ

ယ လ န မ ပ လ ပ ရန နရ

ထ ပ ပ မ ရ သ မ ဖ ပ

ဖ ဖ ရ လ ပ န မ တ ပ ဝ မ သ မ ဖ ပ

ရ ဓ လ ထ မ ယ မ မ မ

ထ န သ မ ရ တ ပ ဝ မ မရ န မ

တ ဝ ရ မ မ မ ယ တ လ လ သ ယ မ

နရ မ ၊ လ ယ ရ ပ သ မ ၊ တ မ သ

တ တ ဝ ရ လ လ သ ယ

ရ မရ မ ဖ ပ

ရ မ … တ ပ - လ ယ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

40

(ဏ) ရ တ မ ရ ဘ လ ရ န

(ဏ-၁) လ ရ ရ ဝန မ မ လ လ မ မ မ

ယ (၄၇) ဘ လ ရ ၊ ဝန မ ထ မ လ လ မ မ မ

ဝန မ မ ရ လ

တယ လ ဖ န လ ၊ တယ လ ဖ န တ ဝ တ မ ၊ နန

လ ၊ တ န လ ၊ ပ မ သ လ ၊ ရဒ ယ လ

သ သ ယ ရ သတ လ ဖန ဝ

ရ ထ ပ မ ရ

ရ မရ မ ဖ ပ

မ လ ပ န မ ၏ ဝန မ မ ရရ ရ မရ မ ဖ ပ

လ ထ ပ သဘ ဝ ဘ ရ ယ လ ရ ရ မရ မ ဖ ပ

မ မ ယ တ လ ရ တ ရ ဘ

ရ မ မ ဝန မ ပ ရ မရ မ ဖ ပ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

(ဏ-၂) မ ဖ ပ မ

ယ (၄၈) မ ဖ ပ မ န

မ ဖ ပ မ

န

လ န မ မ မ ယ သ မ မ ဖ မ

ရ မ ရသ

သ မန

မရ

ရ မ ရသ

သ မန

မရ

ရ မ ရသ

သ မန

မရ

ရ မ ရသ

သ မန

မရ

ရ မ … တ ပ - ရပ မ ရပ ဖ ပ ၊ မ သမ ပ ။

လ လ တ ရ ။ ။………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

.………………………………………………………………………………………………….

1

ကနာက

ဆက

တ (၃

)

ဖဖဖ

းကရးဗ

ျေဟာတ

ညကဆ

ာကမ

အကပခ

ပြဇ

ယား

စဉ

ပြ

ဿန

ာ အ

ကကကာင

းရင

း အ

ကပခအ

ကနကက

ာငးမ

ျေား အ

ဟန

အတ

ားနင

စန

ကခါမ

မျေား

ကပဖရ

ငးမ

ညန

ညး

လမ

းမျေား

အဆ

ပြစ

မခ

ျေကန

င လ

ြင

နးမ

ျေား

၁

1

ကနာကဆကတ (၄)

စမချေကအဆပြလာ (သ) စမချေကအကကကာငးအရာ (Project profile)

ကကျေးရာ -

ကကျေးရာအြစ -

ဖမနယ -

တငးကေသကကး / ပြညနယ -

စမချေကအမည -

စမချေကကဆာငရကရန လအြကကကာငး ရငးလငးကဖာပြချေက (သ) လကရအကပခအကန

စမချေကရညရယချေက (လကရအကပခအကနအား ြကကာငးကအာင ကဆာငရကလသည ဆနဒကဖာပြရန)

ကမျာမနးအကျေ းရလေ (လကငငးရညရယချေက ကရာကရဖြးကနာက ေြဆငရရလာမည အကျေ းကကျေးဇးမျေား)

2

စမချေကဆငရာ အချေကအလကကဖာပြပခငး (ဘာလြမည၊ ဘယကလာက ြမာဏလြရမည)

စမချေက ကနကျေစရတေညဝငမ

ခန မနးကနကျေစရတ (ကျေြ) ေညဝငမည အစအစဉ

xxxxxxxxxx (ကငသား)

xxxxxxxxxx (ကငသား)

xxxxxxxxxx (ြစစညး/လြအား)

ကကျေးလက/ဦးစး

ကကျေးရာ

ကကျေးရာ

စမချေက အကကာငအေညကဖာမည နညးလမးနင အစအစဉမျေား

(၁) တာဝနယအကကာငအေညကဖာမည အဖ အစညး (မျေား)

(၂) စမချေကစတငမည အချေန ခန မနး -

(၃) စမချေကဖြးစးမညအချေန -

(၄) ကကျေးရာေညဝငမ ရရကအာင ကဆာငရကမည အစအစဉ -

အကျေးခစားသဦးကရ လဦးကရ ဆငးရချေမးသာမ အဆငအတနး (အမကပခ)

ကျေား မ ကြါငး ၁ ၂ ၃ ၄ ကြါငး

ကကျေးရာအဆင

အကျေးခစားမညသ ဦးကရ

မတချေက။ ကချောငလညအဆင −၁၊ အလယအလတအဆင − ၂၊ ဆငးရ − ၃၊ အလနဆငးရ − ၄

3

(၅) လြငနးလညြတကရး၊ ပြပြငေနးသမးကရးတအတက အဖ အစညးဆငရာနင ကငကကကးဆငရာ အစ

အစဉမျေား

စမချေကလြငနး အကကာငေညကဖာမည အဆငမျေား

စဉ လြငနး(Activity) ရလေ(Result)

၁ စမချေကအကကကာငးအရာပြငဆငရန ကကျေးရာဖ ဖဖးကရး

ကကာမတ အစညးအကဝးမျေား

စမချေကအကကကာငးအရာ အကသးစတ

ကရးဆဖြးပခငး၊

၂ စမချေကအကကကာငးအရာက ကကျေးလကကေသ ဖဖဖးတး

တကကရးဦးစးဌာနသ တငပြပခငး စမချေကအကကာငအေညကဖာရန

ကကျေးလကဦးစးဌာန၏ အတညပြ

ချေက ရရဖြးပခငး

၃ စမချေကအတညပြချေကရယနငရန လအြသညမျေား

ကဆာငရကပခငး (မရငးသညမျေား ကပဖကကားပခငး၊

ပြငရနလသညမျေား ပြနလညပြငဆငပခငး စသည)

၄ ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ ဘဏစာရငးဖငပခငး ကကာမတဘဏစာရငးသ ရနြကင

လကပြာငးဖြးစးပခငး ၅ ကကျေးလကဦးစးဌာနသ ရနြကင ကတာငးခလာ တငပခငး

၆ လြငနးမျေားလကကတ အကကာငအေညကဖာပခငး

o xx

o xx

အကကာငအေညကဖာကရးလြငနး

ဖြးစးမ ရာခငနနး

၇ လြငနးဖြးစးမ လစဉအစရငခပခငး လစဉလြငနးတးတကမ အစရငခ

စာမျေား

၈ စမချေကအကကာငအေညကဖာမဖြးစးပခငး

o စမချေကဖြးစးမအကပခအကန၊ ကငကကကးရငးတမးမျေား

အား ကကျေးရာလေနင ကကျေးလက/ဦးစးဌာနသ

တငပြပခငး

o ကကျေးလက/ဦးစးဌာနက စမချေကဖြးစးမအား ကလလာ

ဆနးစစပခငး

o (လအြလျင) လြငနးလညြတကရး၊ကရရည ပြပြင

ေနးသမးကရးတအတက ကကျေးရာဖ ဖဖးကရးကကာမတ

က အပခားအကကာငေညကဖာမည ကကာမတ (သ)

ဌာနသ လြငနးလကပြာငး ကြးအြပခငး

စမချေကလြငနးဖြးစးမအစရငခစာ

စမချေကလြငနးဖြးဆးကကကာငး

ကကျေးလကကေသဖ ဖဖးတးတကကရး

ဦးစးဌာန၏ အတညပြချေက

လြငနးလကပြာငးကြးအြဖြးပခငး