ΊδρυμαΥγείατουΠαιδιού md, Αντώνης Μιχάλης Καφάτος ... ·...

24
Ίδρυμα Υγεία του Παιδιού ΄΄ΑΝΕΡΟΒΟΥΛΙ΄΄ Επιδημιολογία Παραγόντων Κινδύνου για Διατροφικές Διαταραχές σε 1900 Παιδιά και Έφηβους της Κύπρου Χαράλαμπος Χατζηγεωργίου MD, Μιχάλης Τορναρίτης PhD, Σάββας Χρ Σάββα MD, Αντώνης Καφάτος MD Ερευνητικό & Εκπαιδευτικό Ίδρυμα ¨Υγεία του Παιδιού ¨ Πανεπιστήμιο Κρήτης.

Upload: others

Post on 30-Jun-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

΄΄ΑΝΕΡΟΒΟΥΛΙ΄΄ Επιδημιολογία

Παραγόντων

Κινδύνου

για

Διατροφικές

Διαταραχές

σε

1900 Παιδιά

και Έφηβους

της

Κύπρου

Χαράλαμπος

Χατζηγεωργίου

MD, Μιχάλης

Τορναρίτης

PhD, Σάββας

Χρ

Σάββα

MD, Αντώνης

Καφάτος

MD

•Ερευνητικό

& Εκπαιδευτικό

Ίδρυμα

¨Υγεία

τουΠαιδιού

¨

•Πανεπιστήμιο

Κρήτης.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Σκοπός

Διερεύνηση

παραγόντων

κινδύνου

για

Νευρογενή

Ανορεξία

(ΝΑ) και

Νευρογενή

Βουλιμία

σε

αντιπροσωπευτικό

δείγμα

παιδιών

και

εφήβων

ηλικίας

10-19 ετών

στην

Κύπρο

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Υλικό

-

Μέθοδοι

1900 παιδιά

Παγκύπριο

αντιπροσωπευτικό δείγμα

Ερωτηματολόγιο

EDI-2 (Eating Disorders

Inventory 2)

Ερωτηματολόγιο

ΕΑΤ-26 (Eating Attitude Test)

Μέτρηση

Βάρους

(kg) και

Ύψους

Σώματος

(cm)

και

υπολογισμός

του

Δείκτη

Μάζας

Σώματος (ΔΜΣ, kg/m2)

Τριήμερα

διαιτολόγια.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Κατηγορίες

Ερωτηματολογίου

EDI-2

Drive for Thinness –

DT=Τάση

προς

αδυνάτισμα•

Bulimia –

BU=τάση

προς

βουλιμία

Body Dissatisfaction-

BD

=Δυσαρέσκεια

προς

το

σώμα•

Ineffectiveness –

I=Αναποτελεσματικότητα

Perfectionism –

P

=Τελειομανής

συμπεριφορά•

Interpersonal Distrust –

ID

=Διαπροσωπικές

δυσκολίες

Interoceptive

Awareness –

IA= Αισθητική

Αντίληψη•

Maturity Fears –

MF

=Φόβοι

Ωρίμανσης

Ascetism

A

= Ασκητική

Συμπεριφορά•

Impulse Regulation –

IR= Παρορμητική

Συμπεριφορά

Social Insecurity –

SI

=Κοινωνική

Ανασφάλεια

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Κατηγορίες

Ερωτηματολογίου

EAT-26

Dieting –

D

= Ενασχόληση

με

Δίαιτα

Bulimia & Food Preoccupation –

BFP

= Τάση

προς

Βουλιμία

και

ενασχόληση

με

το

φαγητό.

Oral Control –

OC

= Έλεγχος

της

λήψης

τροφής

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Αποτελέσματα

1900 παιδιά

και

έφηβοι

(αγόρια

47,6 %)•

3 Ηλικιακές

ομάδες

10-12,9 ετών–

13-15,9 ετών

16-18,9 ετών

Ποσοστό–

Λιποβαρών: 3.1%, 3.2%

Καν

Βάρους: 68.2%, 75.5%

Υπέρβαρων: 22.5%, 16.9%

Παχύσαρκων: 6.2%, 4.3%

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Children with score above normal at EDI-2 subclases

.

EDI EDI ––

22

SUBCLASSSUBCLASS BOYSBOYS(%)(%)

GIRLSGIRLS(%)(%)

p valuep value

Drive for thinness 18.0 42.0 <0.001

Bulimia 17.7 17.7 NS

Body Dissatisfaction 18.0 41.0 <0.001

Ineffectiveness 35.5 40.4 NS

Perfectionism 68.0 62.4 NS

Interpersonal distrust 48.0 44.6 NS

Maturity fears 84.0 79.8 NS

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Συσχέτιση

ΒΜΙ

με

την

ολική

βαθμολογία

στο EDI-2.

0.00 30.00 60.00 90.00 120.00 150.00

EDI-2 total score (64)

10.00

15.00

20.00

25.00

30.00

35.00

40.00

BM

I (kg

/m2)

P<0.001

Παρατηρούμε

αύξηση

της ολικής

βαθμολογίας

στο

EDI-2 παράλληλα

με

την αύξηση

του

Δείκτη

Μάζας

Σώματος

=ΔΜΣ

=ΒΜΙ=kg/m2

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Συνολική

Βαθμολογία

στην

υποκατηγορία

DT(τάση προς

αδυνάτισμα)

του

EDI-2

ανάλογα

με

την

ηλικία

και

το

φύλο

0 , 0

2 , 0

4 , 0

6 , 0

8 , 0

1 0 , 0

Συνο

λική

Βαθ

μολο

γία

στο

DT

(ED

I-2)

.

1 0 . 0 - 1 2 . 9 1 3 . 0 - 1 5 . 9 1 6 . 0 - 1 8 . 9Η λ ικ ια κ ή Ο μ ά δ α

Α γ ό ρ ιαΚ ο ρ ί τσ ια

P<0.001

P<0.001 Όρια

ΒαθμολογίαςΣτην

DT υποκατηγορία

του

EDI-2 ερωτηματολογίου.

DT >11= Αυξημένη

DT=7-11=Οριακά Αυξημένη

DT<7=Φυσιολογική

Τα

κορίτσια

σε

όλες

τις

ηλικιακές

ομάδες

έχουν

υψηλότερη

βαθμολογία

σε

σχέση

μετα

αγόρια. Στα

αγόρια

παρατηρείται

πτωτική

τάση

της

βαθμολογίας

με

την

αύξηση

της

ηλικίας

κάτι

που

δεν

συμβαίνει

στα

κορίτσια.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Συνολική

Βαθμολογία

στο

ΕΑΤ26 ανάλογα

με

την ηλικία

και

το

φύλο

0 , 0

5 , 0

1 0 , 0

1 5 , 0

2 0 , 0

Συνο

λική

Βαθ

μολο

γία

στο

EAT2

6 .

1 0 . 0 - 1 2 . 9 1 3 . 0 - 1 5 . 9 1 6 . 0 - 1 8 . 9Η λ ικ ια κ ή Ο μ ά δ α

Α γ ό ρ ιαΚ ο ρ ί τσ ια

P<0.001

P=0.017

P<0.001

Όρια

Βαθμολογίας

στο ερωτηματολόγιο

ΕΑΤ-26

ΕΑΤ>20= Αυξημένο

ΕΑΤ=10-19= Οριακά αυξημένο

ΕΑΤ<10= Φυσιολογικό.

Τα

κορίτσια

σε

όλες

τις

ηλικιακές

ομάδες

έχουν

υψηλότερη

βαθμολογία

σε

σχέση με

τα

αγόρια. Στα

αγόρια

παρατηρείται

πτωτική

τάση

της

βαθμολογίας

με

την

αύξηση

της

ηλικίας

κάτι

που

δεν

συμβαίνει

στα

κορίτσια.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Συσχέτιση

ηλικίας

με

υψηλή

βαθμολογία

στο

ΕΑΤ-26 ≥20

23.0

31.6

11.1

29.0

7.2

19.8

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0

35.0

% με ΕΑ

Τ sc

ore

> 20

10-12.9 13-15.9 16-18.9

Ηλικία (έτη)

Παρατηρούνται

υψηλά

ποσοστά

εφήβων

με

αυξημένη

βαθμολογία

στο

ΕΑΤ-26.Τα

ποσοστά

είναι

μεγαλύτερα

στα

κορίτσια. Με

την

αύξηση

της

ηλικίας

παρατηρείται

βελτίωση

κυρίως

στα

αγόρια.

Βαθμολογία

στοΕΑΤ>20, δείχνειτάση

για

εμφάνιση

διατροφικής διαταραχής.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Συσχέτιση

ηλικίας

με

υψηλή

βαθμολογία

(>11)στην υποκατηγορία

DT(τάση

προς

αδυνάτισμα)

του

EDI-2

13.2

19.6

5.5

24.3

3.4

17.2

0.0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

% με

EDI-2

DT

subs

cale

>11

10-12.9 13-15.9 16-18.9

Ηλικία (έτη)

Βαθμολογία

στοDT>11δείχνει

τάση

για

εμφάνισηδιατροφικήςδιαταραχής.

Παρατηρούνται

υψηλά

ποσοστά

εφήβων

με

αυξημένη

βαθμολογία

στηνΥποκατηγορία

DT του

EDI-2.Τα

ποσοστά

είναι

μεγαλύτερα

στα

κορίτσια

και

παραμένουν

υψηλά

παρά

την

αύξηση

της

ηλικίας

των

εφήβων.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Ποσοστό

παιδιών με βαθμολογία ΕΑΤ26>20 σε

σχέση

με

το

κοινωοικονομικό

επίπεδο

της

οικογένειας.

1 1 , 5

1 7 , 7 1 7 , 9

2 4 , 4

0

5

1 0

1 5

2 0

2 5

%

1 2 3 4Κ ο ιν ω ν ικ ο ο ικ ο ν ο μ ικ ό Ε π ίπ ε δ ο

Βαθμολογία

στοΕΑΤ>20 δείχνει

τάση

για

εμφάνιση διατροφικής

διαταραχής.

Παρατηρείται

αυξημένος

κίνδυνος

για

εμφάνιση

Διατροφικών Διαταραχών

στην

ομάδα

χαμηλού

κοινονικοοικονομικού

επιπέδου.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Αυξημένος

κίνδυνος

για

βαθμολογία

στο

ΕΑΤ-26 >20 σε έφηβους

που

διαμένουν

σε

αγροτικές

περιοχές

σε

σχέση

με

αστικές

περιοχές.

Διαμονή Odds Ratio

Διάστημα εμπιστοσύ νης

95%

P value

Αστικές 1,0

Αγροτικές 1,44 1,06 –

1,95 0,020

Βαθμολογία

στοΕΑΤ>20 δείχνει

τάση

για

εμφάνιση διατροφικής

διαταραχής

Παρατηρείται

αυξημένος

κίνδυνος

για

εμφάνιση

διατροφικών

διαταραχών

σταπαιδιά

αγροτικών

περιοχών.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Ομαδοποίηση

Αποτελεσμάτων

στο ερωτηματολόγιο

EAT-26

Βαθμολογία ≤10(Φυσιολογικό)

11-19(Οριακά

↑)

≥20(Παθολογικό)

Αγόρια 61.6 25.4 13.0

Κορίτσια 39.6 33.8 26.6

p value <0.001 <0.001 <0.001

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Διαγνωστικά

κριτήρια

(Νευρογενούς Ανορεξίας)

βάσει

του

DMS-IV.

Άρνηση

να

διατηρήσει

το

βάρος

σώματος γύρω

στο

85% του

κανονικού.

Έντονος

φόβος

στην

πρόσληψη

βάρους.

Διαταραχή

του

τρόπου

με

τον

οποίο βιώνεται

το

σχήμα

ή

το

βάρος

σώματος

στην

αυτοεκτίμηση

και

αυτοεικόνα

του

ατόμου.

Απουσία

τριών

διαδοχικών

κύκλων

εμμήνου ρύσεως

σε

γυναίκες

μετά

την

εμμηναρχή

.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Διαγνωστικά

κριτήρια

(ICD-10).

To σωματικό

βάρος

παραμένει

τουλάχιστον

15% κάτω

από

το αναμενόμενο

ή

λιγότερο.

Η

απώλεια

βάρους

αυτοπροκαλείται

με

την

αποφυγή “παχυντικών

τροφών’’. Μπορεί

να

υπάρχουν

αυτοπροκαλούμενοι

εμετοί

ή

κενώσεις, υπερβολική

σωματική άσκηση, χρήση

φαρμάκων

(διουρητικών, ανορεξιογόνων, κα).

Υπάρχει

παραμόρφωση

της

εικόνας

του

σωματικού

εγώ.

Υπάρχει

ενδοκρινική

διαταραχή, με

αμηνόρροια

στις

γυναίκες και

στους

άνδρες

με

απώλεια

του

libido ή

και

ανικανότητα.

Αν

η

έναρξη

της

ΝΑ

είναι

στην

προεφηβική

ηλικία

η

εξέλιξη της

ήβης

καθυστερεί

ή

αναστέλλεται.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Αποτελέσματα

στο

ΕΑΤ-26

EAT≤10 EAT11-19

EAT≥20•

Κορ

: 39,6 % 33,8%

26,6%*

Αγορ

:

61,6% 25,4% 13%

Σημείωση: EAT ≥

20

+ λιπόβαρο

άτομο

Κορίτσια

:0,78% *Αγόρια

:0,14%

*P>0.001

Τα

πιο

πάνω

ποσοστά

0,78% στα

κορίτσια

και

0.14% στα αγόρια είναι ταπιθανά

ποσοστά

περιστατικών

Νευρογενούς

Ανορεξίας

στην

Κύπρο.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Πιθανή

κλινική

ή

Υποκλινική

Νευρογενής

Ανορεξία βάσει

του

ΕΑΤ-26.

Ολική

βαθμολογία

στο

ΕΑΤ

-26 >20

&

ΔΜΣ

< 15η

ΕΘ

0 , 1 4

0 , 7 8

0

0 ,5

1

1 ,5

2

%

Α γ ό ρ ια Κ ο ρ ίτσ ια

Ποσοστό

0,78% στα

κορίτσια

και

0.14% στα

αγόρια

είναι

ταπιθανά

ποσοστά

περιστατικών

Νευρογενούς

Ανορεξίας

στην

Κύπρο.

ΕΑΤ>20 =αυξημένος

κίνδυνοςγια

διατροφική

διαταραχή.

ΔΜΣ= kg/m2

<15η

Ε.Θ= λιπόβαρο

άτομο

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Πιθανή

Κλινική

ή

Υποκλινική

Νευρογενής

Ανορεξία βάσει

της

υποκατηγορίας

DT

του

EDI-2.

Βαθμολογία

στην

υποκατηγορία

DT>11

&

ΔΜΣ

< 15η

ΕΘ

0 , 6 5

1 , 1 9

0

1

2

3

%

Α γ ό ρ ια Κ ο ρ ίτσ ια

DT= τάση

για

αδυνάτισμα

ΔΜΣ= kg/m2 <15η

Ε.Θ=Λιπόβαρο

άτομο.

Ποσοστό

1,19% στα

κορίτσια

και

0.65% στα

αγόρια

είναι

τα

πιθανά

ποσοστά περιστατικών

Νευρογενούς

Ανορεξίας

στην

Κύπρο

βάσει

της

DT υποκατηγορίας

του

EDI-2

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Συμπεράσματα

Υπάρχουν

προβλήματα

Διαταραχών

Διατροφής

στην Κύπρο

Οι

διαταραχές

είναι

πιο

συχνές, στα

κορίτσια, στις

αγροτικές

περιοχές

και

στις

χαμηλότερου

‘κοινοοικονομικού’

επιπέδου

οικογένειες

Είναι

απαραίτητη

η

πρωτογενής

πρόληψημε

έγκαιρη

ανίχνευση

των

παιδιών

υψηλού

κινδύνου

και

η

δευτερογενής

πρόληψη

με

έγκαιρη

διάγνωση και

αντιμετώπιση

των

παιδιών

που

πάσχουν

από

Νευρογενή

Ανορεξία

ή

Νευρογενή

Βουλιμία.

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Πρωτογενής

πρόληψη

Καλλιέργεια

της

αποδοχής

της διαφορετικότητας

των

παιδιών

από

την

πρώτη

νηπιακή

ηλικία•

Καλλιέργεια

της

αυτοεκτίμησης

και

αυτοεικόνας

των

παιδιών•

Εκπαίδευσης

ερμηνείας, αντίληψης

των

διαφημιστικών

μηνυμάτων (δίαιτες, απώλεια

βάρους,

σωματότυπος

, μοντέλα

κα)

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Δευτερογενής

πρόληψη

Να

υπάρχει

σε

κάθε

σχολείο

ομάδα επαργύπνισης

Έγκαιρη

ανίχνευση

περιστατικών

Έγκαιρη

ενημέρωση

γονέων

–παραπομπή σε

ειδικούς

Δημιουργία

πυρήνα

ενίσχυσης

αυτών

των παιδιών.

Βοήθεια

στο

παιδί

και

στην

οικογένεια

του

Ίδρυμα

ΥγείατουΠαιδιού

● ● ● ● ● ● ● ●

Τριτογενής

πρόληψη-

πρόληψη

υποτροπής

Ομάδα

υποστήριξης

ατόμων

που ¨πέρασαν¨Διατροφική

Διαταραχή

Άτομο

αναφοράς

σε

περίπτωση έκτασης

ανάγκης

Διευκολύνσεις

που

μπορεί

να

έχει αυτό

το

παιδί

στο

σχολικό

περιβάλλον•

Συστηματική

παρακολούθηση

ατομική-οικογενειακή

για

αρκετά χρόνια.