ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ mkd(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки...

40

Upload: doxuyen

Post on 26-May-2018

238 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки
Page 2: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки
Page 3: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ

Секој регион има своја посебна кујна- сопствени начини на готвење,

состојки и јадења кои се одраз налокалната клима, географија, култура и историја. Сите овие јадења, заедно со нивните варијации,- од шпанската паелја и италијанските лазањи

до руските пирошки и јапонското суши- создаваат богато, разновидно (и вкусно!) културно наследство.

Овој краток прирачник за готвење е наменет за дополнително да го збогати ова наследство,

претставувајќи ги посебните вкусови кои доаѓаат од североистокот на Македонија,

односно регионите на Липково и Куманово, Осогово, Крива Паланка и Кратово.

Традиционалните рецепти кои ќе ги најдете на овие страници биле усовршувани низ вековите од страна на генерации и генерации домаќинки

кои на најдобар начин ги користеле локалните состојки. Сите тие состојките, пак, се производ на најразлични влијанија, како умерената континентална клима и планинската географија

на регионот, надополнети со историските и религиски традиции на локалното население.

Се надеваме дека ќе уживате во откривањето на медитеранските и ориенталните вкусови

на Североисточна Македонија, особено во многуте видови лиснати печива кои се вбројуваат меѓу

омилените специјалитети од овој регион.

Page 4: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

5 кг зелкасолвода

Зелката се сече на ситни парчиња. Се става во буре, се соли, се посипува со топла вода и се чува на топло место за да ,,стаса” побрзо.

При сервирање се додава црвен пипер или буковец по вкус.

салата од кисела зелка

Богатата традиција во приготвување на зимница отсекогаш била својствена за североистокот на Македонија. Скромноста и немаштијата на населението, при подготовка за зимската сезона, неретко го инспирирала народниот гениј да создаде што повкусна храна. Така на пример, зелката – расол не само што претставува главен деликатес од Липково преку целата Осоговија сè до Кратово, туку е и задолжително зимско мезе со ракија во секое домаќинство.

Page 5: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

пиперкизелен доматморковкраставичкикарфиолсолкиселина

Пиперките, доматите и морковите се сечат на ситни парчиња или тркалца.

Се редат во тегла заедно со останатите состојки се додека не се наполни истата. Теглите се прелеваат со мешавина од овошен оцет, сол и вода и добро се затвораат

Најчесто туршијата се консумирала во зимскиот период со леб или како мезе.

мешана салата во

Луѓето од овој регион на Македонија вешто ги ползуваат и останатите благодети на природата (пиперката, модриот патлиџан или краставичката) сé уште приготвувајќи несекојдневни закуски за студено време. Најчесто, на нивните трпези можете да сретнете и зимница од црвен и зелен патлиџан, жива туршија, како и еден мал, автентичен специјалитет карактеристичен за ова поднебје – туршијата од зелени динчиња.

Имено, локалното население

го култивирало зеленчукот во домашните бавчи, а при

подготовката на зимница не се користеле вештачки

конзерванси. Како замена, посебно во Крива Паланка, за

правење овошен оцет се употребувале сливи џанки кои се користеле и за

печење ракија.

Page 6: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

модри патлиџанисончогледово масловински оцетлукмагдоноссол

Модрите патлиџани се сечат на тенки кришки.

Во загреано масло се печат околу 20 минути. Се редат во веќе приготвени тегли и се попрскуваатсо сол, магдонос, лук, вински оцет и сончогледово масло.

Откако теглата ќе се исполни со целата содржина се додава уште малку сол, оцет и масло.

Во загреана рерна се оставаат да се стерилизираат 20 минути.

во вински оцет

Салата од печен

Page 7: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

1 праз4 варени компири2-3 суви везени пиперкилуксол масло

Откако компирот и пиперките убаво ќе се сварат, компирот се лупи и се трга настрана додека, на пиперките им се отстрануваат семките и дршките.

Ситно сецканиот праз се толчи заедно со пиперките и лукчето и на крај се додава сол.

Потоа во смесата се додаваат сварените компири и со постепено сипување масло сè заедно се толчи се додека не се добие компактна смеса.

Кога кај нас ќе се слушне зборот мезе, веднаш се добива впечаток на разновидно, пред сè, студено предјадење. Бидејќи овој крај изобилува со зеленчук (најмногу праз, компир и пипер) кој се приготвувал на најразлични начини, се постаува прашањето ; - Какви сé предјадења има кај нас?, или уште попрецизно, - Какво е мезето во североистокот на Македонија?.

Page 8: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

250 гр јунешко месо250 гр телешка кртина5-6 чешниња луксолцрвен пипер може да се додадат и 2-3 јајца

Месото се вари во голем лонец на умерен оган околу 4 до 5 часа со постепено додавање на лук, црвен пипер и сол.

Како нареден чекор, лонецот се остава настрана да се олади додека свареното месо се сецка на ситни парчиња.

Течноста од варењето се процедува и во неа се додаваат толчениот лук и солта. На самиот крај од приготвувањето, месото се распоредува во чинии и во секоја од нив се полива густата течност.

Се декорира со црвен пипер.

Се служи како предјадење или како мезе со ракија.

или

Оригинален деликатес од североистокот на Македонија кој не смее да биде изоставен е секако кумановската пивтија. Како локална варијација на овој рецепт се јавува и традиционалната пача од Липково каде за прв пат се користи рачно месено тесто кое се пече заедно со преливот за пачата. Дилемата во чие село таа за првпат била направена на традиционален начин, останува вечна. Сепак, со цел да ги разбијат овие недоумици, Кумановци секоја година организираат гастрономска манифестација, наречена ,,Пифтијада” - најстара од ваков тип.

Page 9: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

250 гр пченкарно брашноводасолмасло за готвење150 гр сланина

Водата и солта се ставаат во котле или подлабок сад за да зовријат.

Се истура пченкарното брашно на куп, а со сукало се прават дупки на купот. По 40 минути котлето се трга настрана и со помош на сукало се меша брашното со остатокот од водата за да се добие еднолична густа смеса.

Вака подготвен, бакарданот се попарува со топла овча маст, а испржената сланина се додава одозгора за уште побогат вкус.

или качамак со кисело млеко

Не е никаква тајна дека пченката е најважната житна култура во целата наша земја. Пченкарното брашно се користело за приготвување на леб, разни видови специјалитети од тесто како и автентични јадења. Едно од најпознатите, секако е качамакот или бакарданот. Според народните обичаи, во минатото тој се приготвувал од пченкарно или т.н. ,,мумурузно” брашно и се попарувал со топла овча маст.

Бидејќи се подразбира дека

бакарданот не оди без кисело млеко, еве и еден

мал куриозитет, односно верување.

Жителите од овој регион имале посебна молитва за

заштита на млекото од скиселување, а доколку тоа се случело (за беља) се

мислело дека во близина има некоја лоша сила.

Page 10: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

½ пченкарно брашно2-3 компирисол½ квасец200 мл млака вода

Тестото се припрема така што варениот компир се ситни на најмали парчиња и се меша со брашното, солта и квасецот во млаката вода која етапно се додава.

Тестото се остава да отстои околу 20 минути. Се дели на 2 или 3 топчиња кои се ставаат во плех премачкан со масло и брашно.

Се пече во загреана рерна на 250 степени околу половина час.

Интересно, во некои планински села

ширум Осоговијата при месење на

лебот се ставале и варени компири.

На секаде низ светот, но веројатно најмногу меѓу балканско- словенските народи, најзначаен дел од исхраната, секако е лебот. На североистокот на Македонија, локалците го поврзувале со позначајните моменти од нивниот животен век како слави, крштевки, венчавки и погреби. Во минатото, а и денес, за најубаво да се почувствува житната арома, лебот се пече под вршник.

Page 11: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

250 гр брашномаслосол100 гр маргарин

Се замесува тестото од брашно, квасец, млака вода, сол и масло и се дели на онолку парчиња колку сакаме да има кори. Најпрво во тепсијата се става една рамна кора додека останатите се редат врз неа набрчкани.

Помеѓу корите се става обарената коприва помешана со јајцата.

Зелникот се пече во загреана рерна на 200 степени околу 30 минути. *Ако во минатото оваа легендарна кулинарска класика се печела под вршник, тој незаборавен вкус нималку не изостанува и денес иако се пече во рерните на модерните домаќинства. Кој не верува нека се обиде сам.

Недвосмислено, најраспространетото традиционално јадење, од Липково па сè до Кратово, е секако зелникот. Зелник или народски „Зељанче“, е впрочем име кое доаѓа од самите зелјести растенија (зелка, праз, коприва) кои се ставале во питата.

со коприва

200 гр обарена коприва2 јајца

Page 12: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

700 гр брашносол5 лажици масло топла водамаргарин кисело млеко3-4 чешниња лук

Се приготвува тестото од брашно, сол, вода и масло. Се меси убаво и се дели на 16 топчиња. Секое топче се расукува и се премачкува со маргарин. Се ставаат едно врз друго по 8 парчиња така што се добиваат два дела. Секој дел се сука во правоаголни парчиња и се сече на три дела. Се премачкува со маргарин. Од коцките се прави пакетче на тој начин што краевите се собираат и лепат едно за друго.

Се пече на 200 степени, 30 минути.

Заруменетите сарамсаклии се вадат од рерна и се прелеваат со кисело млеко и лук и повторно се враќаат во рерна да се допечат уште 4-5 минути.

Со овој марифет, кога таа повторно се враќа во рерната, мирисот се збогатува и се добива на сочност.

Уште еден деликатес од кисело тесто, овој

пат карактеристичен за Крива Паланка, се

и сарамсаклиите.

Page 13: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

150 гр пченкарно брашно100 гр бело брашно4 јајца1 прашок за пециво220 мл млака вода150 гр ситно сецкан спанаќ 1 рамна лажичка солмасло за јадење

Двете брашна се мешаат заедно со прашокот за пециво и солта, додека јајцата се ставаат последни. Постепено се сипува млаката вода за да се добие убава еднолична смеса. Ситно сецканиот спанаќ се додава на крај.

Подготвениот пченкарник се става во подмачкана тава и се пече 40 минути на температура од 200 степени.

Во подамнешниот период најчесто во планинските

села пченкарникот се правел само од мумурузно

брашно, сол и вода, а се додавала кравја маст за

нараснување.

или проја

Page 14: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

600 гр Тенки кори250 гр Путер500 мл млеко150 мл масло2 кесички Ванилин шеќер7- јајца250 гр- Шеќер

Овој мини ,,Готвач” во никој случај не би бил

комплетен ако во него ги нема и автентичните

кулинарски финеси, зачини или пијалаци од

североистокот. Секој од нив со својствена намена,

секој од нив со традиционално потекло. Имено,

кривопаланечкиот симит или локално наречен

погача ,,Наутлија” се среќава само таму и никаде

на друго место, а за чудо, секогаш ќе го најдете

готов само во утринските часови. Тоа што

наутлијата ја прави единствена во светот е

нејзината долготрајна арома – последица на

макотрпно толчениот наут во тестото.

Page 15: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

600 гр Тенки кори250 гр Путер500 мл млеко150 мл масло2 кесички Ванилин шеќер7- јајца250 гр- Шеќер

Исто така, кратовскиот таен зачин, кај нас познат

како к’цана сол е пронајдок на семејството

Доневски од селото Шлегово и се практикува

неколку колена наназад. Интересно, за неговата

подготовка се потребни дури 14 часа, а содржи,

ни помалку, ни повеќе, 12 состојки, сите собрани

од падините на Осоговијата. Секоја тревка се сече

со дрвени ножици и со дрвен нож. Само така

може да се задржат хемиските состави што ги

поседуваат.

Page 16: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

500 гр брашно250 мл млака водамаслосол

400 гр мелено говедско месо1 главица кромидсол биберцрвен пипермасло

Зборувајќи за една регионална трпеза, не смееме, а да не го споменеме и влијанието на Ориентот врз североистокот на Македонија. Имено, тогашната османлиска кујна оставила силен белег на населението кое пак, ориенталните рецепти (слатки или солени) ги испраксирало до совршенство. Она што најмногу фасцинира е податокот дека низ овој македонски регион се правел и бурекот како последица на истата кујна, но овој пат со свој специфичен шмек, карактеристичен и познат низ Осоговијата како колбурек.

Кромидот се пропржува на тивок оган заедно со биберот и солта. Се додава меленото месо и црвениот пипер и се остава да се динста на умерена температура.

Се замесува тестото од брашно, сол, млака вода и масло и се дели на два еднакви дела. Секој дел се сука посебно се додека не се добие убаво тесто, се премачкува со масло за на крај да се развлече на чаршав. Растегнатото тесто се пропрскува со зејтин и се наросува со приготвениот фил.

Со помош на чаршавот се замотува тестото и се реди во тавче во форма на круг.

Се пече на 200 степени околу 40 минути.

Page 17: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

За тестото:2 килограми брашноводасол

За подмачкување:1 маргарин или путер1 чаша масло2 лажици јогурт или кајмак

Маргаринот или путерот, чашата масло, двете лажици јогурт или кајмакот се мешаат во еден сад. На тој начин се подготвува смесата која ќе се става помеѓу двата слоја на тестото за флија.

Прво се подмачкува широката тепсија. Потоа се поставува тестото оставајќи празнини во форма на триаголници. Затоплениот железен сач се става врз тепсијата. На тој начин првиот слој е веќе подготвен. Потоа се зема сачот и повторно се враќа врз огнот. Печениот дел се подмачкува со смесата, а на празните места се поставува тестото. Потоа пак се става сачот.

Најважен момент е да се подмачкува испечениот дел. Овој процес се повторува сé додека не заврши целата смеса.

Се служи со кисело млеко, ајран, мед или џем.

Едно од најомилените солени јадења одомаќинето на

североистокот а со потекло од албанската кујна е секако

флијата. Нејзиниот начин на подготовка воопшто не е

едноставен бидејќи повеќеслојното тесто се пече неколку

часа под сач (вршник)

Page 18: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

300 гр јагнешки црева500 гр јагнешко месо300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид2 домати3 свежи зелени пиперкимагданос

Кромидот се сецка ситно и се пропржува на загреано масло. Полека се додаваат парчињата домат и пиперки и се остава да се издинстаат уште 3-4 минути.

Во загреана вода се става коцката за супа. Додека се вари супата, јагнешкото месо и дробот се сецкаат ситно, се наросуваат со сол и бибер и на крај се валкаат во брашно. Вака приготвените парчиња месо и дроб се пржат. Готовата супа се додава во тавата каде што се динста зеленчукот и се промешува заедно со лукот и листовите од ловор. На крај се додаваат испрженото месо и дробот, се промешува целата содржина и се покрива со капак.

Плетенката од јагнешки цревца се сече на парчиња, кои добро посолени, се валкаат во брашно. Се пржат во тава и на крај се додаваат во приготвениот зеленчук. Целата содржина се промешува, се претура во земјен сад и се додава уште малку сецкан магдонос по вкус.

Тавата се прекрива со капак и се пече во загреана рерна на 250 Целзиусови степени 10-15минути.

3 чешниња луккоцка за супа1 лажица мелен црвен пипер50 гр брашнолистови од ловормасло за јадењесолбибер

Ако сте вистински мераклии за видови на теста и зеленчуци, тогаш сигурно нема да погрешите во изборот на овие наши регионални специјалитети. Со години наназад, варениот зеленчук со месо, чорбите и погачите преставувале главни јадења на североистокот на Македонија. Секое од нив, со свој препознатлив вкус, мирис и начин на приготвување, како во минатото, така и денес, оставиле силен печат врз македонската традиционална трпеза. На пример, освен популарните турлитава, јанијата или легендарниот кумановски мезал’к, се среќаваат и многу други историски подзаборавени деликатеси.

Page 19: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

За тестото250 гр брашно½ свеж квасецмалку зејтин¼ лажиче шеќер

Се замесува тесто и се остава да стаса. Се прават 4 топчиња и од секое се замесува пастрмајлија.

Се реди месото и се става едно разматено јајце.

Се пече на 250 степени додека не зарумени.

Се служи со лути феферони и чаша црвено вино.

За месото100 гр шарена сланина

Од друга страна пак, поголемиот дел од јадењата од овој живописен предел се

подготвувале на есен, а се јаделе зиме. Така, Кратовска

пастрмајлија која се прави исклучиво со сушено месо , морала да ја почека зимата за

да биде принесена на богатата софра. Интересно, месото се сечело на парчиња,

се солело и чувало на темно место. По неколку дена се оставало на

воздух за да се доисуши.

Page 20: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

300 гр телешко месо1 главица кромидцрвен доматпиперкакомпир2 лажици црвен пиперсол, бибер, магдонос1 лажица брашномасло за готвење

Исецканиот кромид се пропржува на умерен оган. Се додаваат пиперките и доматот и се меша целата содржина.

Коцките месо се ставаат во истата тава, постепено додавајќи вода. Месото се готви додека не стане меко. Излупениот компир се сече на мали квадратчиња и се додава во месото.

Во друг сад се прави запршка од поголема количина на црвен пипер, брашно и масло. Таа се додава врз чорбата .

Кога целата содржина ќе се претвори во густа смеса се трга од шпоретот.

Ова старо македонско јадење се готвело на свадби во големи котли. Кога станува збор за подготовка на запршката кај традиционалната јанија се поставува

едно помалку езотерично прашање на кое само домаќините од североистокот имаат одговор. Дали се става запршката во чорбата или обратно ? Вистински

кратовски кулинар без двоумење би одговорил: - Дел од чорбата се става во запршката за да

прокрчкаат заедно па подоцна целата содржина се посипува во чорбата.

Page 21: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

1кг кумановски суџук Суџукот се сече на мали парчиња а потоа на половина, се засекува.

Се пече на скара.

Се послужува со луто пиперче.

Page 22: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

200 гр телешко месо100 гр кромид1 морков1 доматлук

Кромидот се сецка на ситни делови и се пропржува на тивок оган додека не зарумени.

Се додаваат коцки месо, се меша заедно со кромидот и се остава да се пропржи уште неколку минути.

Се додаваат лукчето, морковот, доматот, солта и биберот.

Во целата содржина се додаваат водата и виното и се покрива со капак да се вари 2 часа додека месото не омекне и сосот не се згусни.

Музички

црвено вино300 мл водацрн биберловоров листцрвен пипер

Зборувајќи за автентичноста на главните јадења од ова

поднебје, ред е да го споменеме и Музичкиот гулаш.

Легендата вели дека при подготовка на ова јадење, околу

котелот каде што се динста месото, свиреле ни помалку,

ни повеќе, токму 100 труби. Идејата на овој обичај била да се

зачуваат сочните ароми, а истовремено и побрзо да се

заврши готвењето.

Page 23: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

300 гр јунешка кртина300 гр јагнешка кртина300 гр свинска кртина300 гр патлиџан.300 гр зелени благи пиперки300 гр модар патлиџан300 гр компир100 гр кромид85 гр масло15 гр сол15 гр зачин500 мл вода

Во голем земјен сад се става целото месо. Сите погоре наведени состојки се сецкаат врз месото.

Тавата се става во загреана рерна на 250 степени. Откако ќе проврие содржината се намалува температурата на 200 степени и се меша со дрвена лажица на секои 20 минути.

Целиот процес на готвење трае 5 часа.

Може да се декорира и комбинира со исецкан кромид на кругови.

Заедно со оваа јадење се сервира свежа салата и жолта ракија.

Page 24: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

2 пилешки копани цели2 чаши оризпилешка супамасло за готвењесолцрвен пипер

Во тенџере за супа се ставаат пилешките копани заедно со зачините, се прелеваат со вода и се остава да се сварат. Сварените копани се ставаат во тава за печење.

Во посебен сад, на загреано масло, се пржи оризот постепено додавајќи од пилешката супа. Сварениот ориз се префрла во тавата со копаните и се додаваат уште 3 чашки од супата.

Се пече во загреана тава на 200 степени, 30 минути.

Page 25: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

400 гр ориз10 јајцасолбибермасло за јадењемагдонос

Оризот добро се измива во ладна вода.

Во загреана тава се пропржува заедно со останатите зачини и се полева постепено со вода.

Штом ќе изврие водата оризот се префрла во посебна тава , се кршат јајцата врз оризот и тавата се става во рерна за да се запече.

Page 26: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

свинско месо кромид или праз пиперка магдонос домат зачини ловоров лист сол и бибер масло

На загреано масло се пропржува месото. Пред да биде готово, се додава ситно сецкан кромид (или праз) и пиперка. Се пржат заедно.

По некое време се става ситно сецкан домат и се додаваат зачините. Откако ќе се изедначи смесата, се додава магдонос и се пропржува уште малку.

Се служи со туршија.

Ранковска

Page 27: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

1 јагнешка плешка 200 гр оризнане150 гр изнутрицикромид сол, бибер, зачини

Кромидот се сецка ситно и се пропржува на тивок оган заедно со оризот и многу нане додавајќи постепено млака вода. Се додаваат изнутриците заедно со зачините и се готви сé додека содржината не омекне.

Плешката се отвора внимателно, над ребрата, и се полни со дрвена лажица.

Се премачкува одозгора со масло и се става во тава да се пече. Се посипува и вода во тавата. Се пече околу 3 часа.

со ориз

Што се однесува до народните обичаи за пречекување

гости интересно е да се спомене дека посебно во Крива

Паланка, најпрвин на трпезата се принесувале, туршија,

лепче, чорба, додека овој специјалитет се служел на

самиот крај на гозбата. Тоа значело дека добрите

гости се веќе заситени и е време да си заминат.

Page 28: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

1 главица кисела зелкапраз200 гр чадено месомагдоноснане (џоџан)

Запршка1 лажица свинска маст1 лажица брашно1 лажица црвен пипер½ праз

Зелката се вари на тивко во тенџере заедно со сецканиот праз и парчињата месо.

Во друг сад, на загреана маст, се прави запршка од брашно, црвен пипер, коцки праз и поголема количина нане. Запршката се додава во сварената зелка, се промешува и така подготвената содржина се остава да прокрчка уште некое време.

Се служи со лута пиперка.

Page 29: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

20-30 листови од лоза200 гр оризсол, бибер, црвен пипер5-6 ситно сецкани ореви масло за јадење вода

Лозовите листови се ставаат во тенџере, се преливаат со вода за да провријат.

Во тава со загреано масло се става кромидот да се пропржи. Се додава оризот заедно со зачините. Ситно сецканите ореви се додаваат на крај и целата содржина убаво се меша. Оладените листови се полнат со смесата и се редат во тенџере.

Сармите се посипуваат со вода, доволно за да ги покрие и одозгора се ставаат два листа од лоза.

Се покрива тенџерето со капак и се остава да се варат на тивко.

Посна

и ореви

Во минатото, а и денес,

се правела зимница од

лозов лист. Листовите

се собирале во мај, се

ределе во тели и се посипувале со сол.

Вака складирани се

чувале до следниот мај

кога ќе се појавеле нови, свежи листови.

Page 30: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

Од друга страна пак, населението од

североисточниот регион на Македонија,

може да се пофали и со неколку оригинални

пијалоци.

Покрај традиционалите ракија и вино, автентично

за овој регион е и подготовката на вкусен ликер

од мед совршено избалансиран со вода, наречен

медовина.

Page 31: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

600 гр Тенки кори250 гр Путер500 мл млеко150 мл масло2 кесички Ванилин шеќер7- јајца250 гр- Шеќер

Со цел да ја изгаснеме вашата жед за откривање

на стари традиционални рецепти, ред е сите

заедно да се напиеме по една свежа жетварка.

Впрочем, ништо не го ,,чисти”телото подобро

од студена вода, краставица, лук и малку сол.

Од друга страна пак, населението од

североисточниот регион на Македонија,

може да се пофали и со неколку оригинални

пијалоци.

Покрај традиционалите ракија и вино, автентично

за овој регион е и подготовката на вкусен ликер

од мед совршено избалансиран со вода, наречен

медовина.

Page 32: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

KPATOBO

KPATO

BO

2-3 тиквимлеко шеќер400 мл млака вода

Кората од тиквите се лупи и тие се сечат на квадратни парчиња.

Се варат сé додека не омекнат во вид на каша. Откако добро ќе се сварат се полеваат со млеко и малку шеќер и се потпекуваат за дополнителен вкус.

Како што, да речеме, шеќер-парето е сето прелиено со шербет, така и Североисточниот Регион на Македонија тоне во изобилство на автентични слатки. Имено, освен класиците од Блискиот Исток како сутлијашот, гурабиите, баклавата или тулумбата, локалното население, инспирирано токму од нив, создава свои специфични слатки обележја. Тиквеникот, арм’кот, млечната баница или пак мафишите се само неколку оригинални слатки, карактеристични за Североистокот на нашата земја, кои за прв пат наоѓаат место и на страниците од овој мини регионален Готвач. Доколку, нивното разгледување и понатаму не го засити Вашиот апетит за нов и невообичаен десерт, нема да погрешите ако и самите отпатувате во североистокот на Македонија и се уверите на самото место.

Page 33: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

7 јајца7 лажици шеќер16 лажици крупен гриз4 лажици брашнопециво600 гр шеќер700 мл млака вода

Белките се делат од жолчките и посебно се матат со шеќерот.

Во друг сад се мати гриз, брашно и пециво. Двете смеси се соединуваат.

Во тестото се додава и рендана кора од лимон. Се пече во подмачкано тавче на 200 степени околу половина час.

Во посебно тенџере се остава водата и шеќерот да се варат 10 минути.

Откако тестото убаво ќе се олади се попарува со жешкиот шербет.

ТРАДИЦИОНАЛЕН

ПОСЕН

КОЛАЧ

ЗА ПРОЧКА Кумановско

КратовскоТРАДИЦИОНАЛЕН ПОСЕН КОЛАЧ ЗА ПРОЧКА

Page 34: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

600 гр тенки кори250 гр путер500 мл млеко150 мл масло2 кесички ванилин шеќер7 јајца250 гр шеќер

Во тава намачкана со масло се редат наизменично корите премачкувајќи ги со путер.

Потоа тие се сечат на квадрати и се печат во рерна додека не добијат убава румена боја. Квадратите се така сечени да има растојание меѓу нив.

Во сад се матат јајцата со шеќерот, се додава млеко и ванилата и се залеваат испечените топли кори.

Се оставаат корите така натопени најмалку еден час и повторо се запекуваат.

Page 35: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

6 јајца /4 цели и 2 жолчки1 чаша зејтин1 чаша млеко400 гр ореви 800 гр брашно1 пециво500 гр маргарин

2 кг шеќер, 1 литар вода Сок од ½ лимон

Во сад се матат јајцата, зејтинот и млекото со постепено додавање на брашно.

Се меси меко тесто кое се дели на 10 топчиња. Тие се делат на по пет мали топчиња така што се добива вкупна бројка од 50. Секое од нив се засукува во големина од 15-20 цм и се редат едно врз друго.

Зголемената кора се става во тепсија и се прска со маргарин.

Помеѓу корите се наросуваат сецкани ореви.

Баклавата се сече во било која форма.

Шербетот треба да врие околу 20 минути и потоа се додава сок од лимон. Топлата баклава се прелива со жешкиот шербет.

Традиционална брза

Page 36: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

2 жолчкизејтинсол200 мл вода или јогуртбрашно½ квасец

2 белки

Се замесува тестото, се прават 6 топчиња кои се премачкуваат со зејтин и се редат еден врз друг. Од тоа се сука тенка кора од која се сечат квадратчиња.

Се матат двете белки и од нив се става во квадратите.

Се превиткуваат во вид на бовча.

Се пржат во врел зејтин и на крај се посипуваат со ванилин шеќер.

Page 37: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

Гурабии со маст

Потребно:200 гр свинска маст4 чаши брашно 200 мл млеко1 јајцеМал филџан шеќер ½ квасец

Подготовка:Свинската маст се меша со останатите состојки за да се добие убаво меко тесто. Истото се расукува , се додаваат ореви по желба и се виткаат во вид на кифла или месечинки. Се печат во неподмачкан плех на 200 степени 15 минути. Откако ќе бидат готови се украсуваат со шеќер во прав. Се служат со турско кафе

200 гр свинска маст4 чаши брашно 200 мл млеко1 јајцемал филџан шеќер ½ квасец

Свинската маст се меша со останатите состојки за да се добие убаво меко тесто. Тоа се расукува, се додаваат ореви по желба и се виткаат во вид на кифла или месечинки.

Се печат во неподмачкан плех на 200 степени 15 минути.

Откако ќе бидат готови се украсуваат со шеќер во прав.

Се служат со турско кафе.

со маст

Page 38: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

Елица Илиевска, КратовоБорка Ристовска, Крива ПаланкаСнежана Костовска, Крива ПаланкаРуска Витковска, Крива ПаланкаМаре Шурлиновска, КумановоЃуле Исени, ЛипковоТања Петковска, КумановоВалентина Павловска, КумановоБлагоја Цветковски, Куманово

Драган Георгиевски (2012), Традиционалната народна култура во Кратовскиот регионд-р. Нако Ташков, д-р. Никола Димитров, д-р. Дејан Методиески (2016 г) Водич за препознатливите производи, локалитети, објекти и настани во Македонија.Североисток - Неоткриена Македонија (2009 г)

Флија- неодолив традиционален вкус, balcon3.comistrazijamakedonija.com.mk/receptidiscoverosogovo.com/hranaokno.mk/hranahttps://moirecepti.mkhttp://forum.idividi.com.mk/zimnica

Актив на пензионерки при здружението на пензионери на Крива ПаланкаГрадски музеј на Крива ПаланкаРесторан Грација, КумановоАнета Попова - Липа керамика

Македонија - Експорт, Скопје

Page 39: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки
Page 40: ДУХОТ НА СЕВЕРОИСТОКОТ MKD(1).pdf300 гр црн и бел јагнешки дроб 1 главица кромид 2 домати 3 свежи зелени пиперки

Empowered lives. Resilient nations.

Поддржано од