© mr. j. keizer 2008 internationaal privaatrecht, het evo-verdrag en rome ii week 4
TRANSCRIPT
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 1
Internationaal privaatrecht, het EVO-verdrag en Rome II
Week 4
Deelgebieden
• conflictenrecht, welk recht is van toepassing op een internationale rechtsverhouding
• materieel recht– voorbeeld: Weens koopverdrag
• bevoegdheid van rechters bij internationale (privaatrechtelijke) conflicten
• erkenning en executie van vonnissen
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 2
Internationaal?
• wanneer is een rechtsverhouding internationaal?– wanneer de partijen bij een
rechtsverhouding woonachtig of gevestigd zijn in verschillende staten
– in beginsel speelt nationaliteit geen rol
• probleem:– welk recht is dan van toepassing?
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 3
Welk recht is van toepassing
• partijen mogen zelf kiezen– arrest Alnati
• hebben partijen niet gekozen dan regelt het EVO-V welk recht van toepassing is
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 4
Dwingend recht
• Nederlandse rechter moet rekening houden met dwingend Nederlands recht (arrest Bredius)
• Nederlandse rechter moet rekening houden met dwingend buitenlands recht (arrest Alnati)
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 5
Overeenkomsten
• internationale koopovereenkomst– is in eigen verdrag geregeld; Weens
Koopverdrag
• internationale arbeidsovereenkomst– algemene beginselen (arrest Mackay II)– geregeld in EVO-V – art 6 en 9 BBA is dwingend recht (arrest
Sørensen)
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 6
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 7
Structuur van het EVO-V
• preambule:– “het recht dat van toepassing is op verbintenissen
uit overeenkomst”
• art. 1 lid 1 EVO-V– verdrag is alleen bij internationale
overeenkomsten van toepassing
• art. 1 lid 2 t/m 4 EVO-V– wanneer het verdrag niet van toepassing is
• art. 2 EVO-V– formeel toepassingsgebied
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 8
Wanneer is een overeenkomst international?
• wanneer partijen woonachtig of gevestigd zijn in verschillende landen, of
• wanneer de overeenkomst nauw verbonden is met een ander land
• door rechtskeus kunnen partijen een overeenkomst niet internationaal maken
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 9
Partijen mogen kiezen
• art. 3 EVO-V– rechtskeuze door partijen– vaak door algemene voorwaarden
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 10
Wanneer pp niet hebben gekozen
• art. 4 lid 1 EVO-V– wanneer partijen niet hebben gekozen:– “het land waarmee zij het nauwst is
verbonden“
• art. 4 lid 2 EVO-V– vermoeden van kenmerkende prestatie– arrest Jurgens van Heesch
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 11
Onroerende zaken
• art. 4 lid 3 EVO-V
– voor koop en huur• het recht van het land waar het onroerend goed
is gelegen
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 12
Consumentenkoop I
• art 5 EVO-V:– nuancering op de 2 hoofdregels van art 3
(wel gekozen) en art 4 lid 2 (niet gekozen)
• levering van roerende lichamelijke zaken of diensten aan consument
• wat is een consument?– “niet bedrijfs- of beroepsmatig”
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 13
Consumenten koop II
• rechtskeus (art 5 lid 2) en geen rechtskeus (art 5 lid 3)
• 3 voorwaarden– voorstel uit ander land– consument heeft bestelling gedaan in ander land– consument naar ander land gereisd en reis is
georganiseerd door wederpartij
• voldaan aan voorwaarde: dwingende bepalingen van het land van de consument
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 14
Internationale arbeidsovereenkomst
• art. 6 lid 1 EVO-V– uitzondering op de hoofdregel van art. 3 EVO-V
(wel gekozen)– dwingende bepalingen gaan voor
• art. 6 lid 2 EVO-V – uitzondering op de hoofdregel van art. 4 EVO-V
(niet gekozen)a. waar gewoonlijk wordt gewerktb. waar zich de vestiging van de werkgever bevindt
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 15
Dwingend Recht
• art. 7 lid 1 EVO-V – rechter dient rekening te houden met het
recht van een ander land, waar het geval nauw is verbonden (arrest Alnati)
• art. 7 lid 2 EVO-V – rechter dient rekening te houden met zijn
eigen dwingend recht (arrest Alnati)
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 16
Geldigheid van overeenkomsten
• art. 8 EVO-V – fictie:– ”het recht dat ingevolge dit Verdrag
toepasselijk zou zijn”– van belang bij de afweging of er een
overeenkomst is of een zuivere l.o.i.
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 17
Cessie en subrogatie
• cessie – het overdragen (verkopen) van een
vordering
• subrogatie– de nieuwe crediteur neemt alle rechten en
vorderingen met betrekking tot een bepaalde schuld over van de oorspronkelijke crediteur
– bijvoorbeeld: verzekeringen
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 18
Internationale niet-contractuele verbintenissen
• rechtsgrond voor schadevergoeding in het algemeen:
a. overeenkomst, wanprestatie
b. onrechtmatige daad
c. ongerechtvaardigde verrijking, zaakwaarneming en precontractuele verhoudingen
• onderscheid:– onrechtmatige daad wanprestatie
Rome II
• conflictenregels voor het bepalen van het toepasselijke recht op:– onrechtmatige daad (art. 4 t/m 9)– onrechtvaardige verrijking en
onverschuldigde betaling (art. 10)– zaakwaarneming (art. 11)– aansprakelijkheid uit precontractuele
verhoudingen (art. 12)
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 19
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 20
Internationale onrechtmatige daad II
• materieel recht– nationaal
• Wet Conflictenrecht Onrechtmatige Daad
• lex loci delicti• arrest COVA• arrest Schulte-
Deutag
– europees• Rome II• lex loci damni
• formeel recht– EEX-VO (Brussel II)
• Art. 5 sub 3 EEX-VO
Internationale onrechtmatige daad
• in Nederland geregeld in de Wet Conflictenrecht Onrechtmatige Daad– arrest COVA– arrest Schulte-Deutag– gaat uit van de lex loci delicti
• Europees– Rome II
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 21
Europese onrechtmatige daadRome II
• het toepasselijke recht moet worden bepaald volgens de plaats waar de schade zich voordoet– gaat uit van het beginsel lex loci damni,
• Rome II is een verordening
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 22
Europese onrechtmatige daadRome II
• algemene regeling onrechtmatige daad geregeld in art 4)
• specifieke regelingen OD– productaansprakelijkheid (art. 5)– oneerlijke concurrentie (art. 6)– milieuschade (art.7)– intellectuele eigendomsrechten (art. 8)– collectieve actie arbeidsconflicten (art. 9)
© mr. J. Keizer 2008 www.BedrijfenRecht.nl 23