گوشه ای از تنگناها و مشکلات - اداره كل حفاظت...

62
. ت س ا هان ف ص ر ا ه ش ان ت س ر ه ش ن ی ا ز ک ر م. ت س ا ران ی ا ز ک ر م در هان ف ص ا ان ت سی ا ها ن ا ت س ر ه ش ی ار ک# ی هان ف ص ا ان ت س ر ه ش اهان ادش;pma&) ی ار دودم;pma&ان د ن) چ ت خ ت ی ا) ری ه ش ن ی . ا ت س ی ا ن ها6 ج رت ه ش که دارای ت س ا ران ی ی ا خ ی ار رگ و ی ر6 ی رهای ه ش ی ار ک ت ی ها ف ص ا ;pma&ز ک ر م ر ی & ن و هان ف& ص ا ان ;pma&ت س ا ;pma&ز ک ر م هان ف& ص ر ا ه & ش ;pma& زدد. گ ی م ر6& ی ان وی ف& ص ;pma& دوره ه6 ن نF ی ا ن ا وف ک & ش و اوج ;pma&ت س وده ا6 & ب ران& ی ا ن ی & ش# یO پ ن می ;pma&و س هان ف& ص . ا ;pma&ت س ه اS ت;pma& ف ز گزار& قه رود د ت;pma& ی ا ارر ت ک و در ران & ی ا ;pma&ز ک ر می درر ی ;pma&و ک م;pma&ه ی ی ه ای ق;pma& ط ن م در ر ه & ش ن ی . ا ;pma&ت س ا هان ف& ص ا ای ت س ر ه ش وای ه و6 تF . ا ت س ور ا ش ک ن یدی ا صاS ن ف ی و ا گ ت ه ز ق ری، گ ش زد گ ز ک را م و ار) هد ش م و ران ه ن شار) پ( ت ی مع6 ج رn ظ ن ار ران ی رگ ا ر6 ی ر ه ش ی، مکارش;pma& ار ل ف ک;pma& اری، ج یر6 یهک;pma& اری،ر ق ن ه6 ت;pma& ی وا ب ی م نF ی ا ت& س ع د ی ا ;pma&ت ص ره;pma& ا و هی . ار ;pma&ت س م اn ظ ن م ;pma& ول ص فل و دارای د ت;pma& ع م نF ا رد. هک ار ری اش مکا ت ا ی و خ ورشار ب ا ت ن ت م ار ی ک# یم;pma&ا دارد ا ان ر ی;pma&6 ج ان ;pma&ت س ج ا ط& سه در ر ی & غ و ;pma&ان گ اي) ت گل اد ،6 ی;pma&F ا ف6 & ج ی6 ات رغ;pma& م رم ، می س درر6 ی مار های ه ان له رودخ م6 ج ه ار ان رودخ ن ی د ن6 چ راپ ی ا ی ز ک ر م لات ف ی ل خ دا های ه ان رودخ ن ی ر گی ر ر6 یه رود د ت ی ا ر ت ه6 ج ا6 س ی) شی ه وS ت ف ز گ مه ش) چ ر س اری ت ت خ6 ی وه ک رد ر اغات ف ن ار که ار ت س ا1

Upload: others

Post on 31-Jan-2020

10 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

شهرستان اصفهان یکی از شهرستانهای استان اصفهان در مرکز ایران است. مرک��ز این شهرس��تانشهر اصفهان است.

اصفهانیکی از شهرهای بزرگ و تاریخی ایران است که دارای شهرت جهانی است. این ش��هرپایتخت چند دودمان از پادشاهان پیشین ایران بوده است و اوج شکوفایی آن بهدوره صفویان ب�ر می گ�ردد. شهر اصفهان مرکز استان اصفهان و نیز مرکز شهرستاناصفهان است. این شهر در منطقه ای نیمه کویری در مرکز ایران و در کنارزاینده رود قرار گرفته است. اصفهان سومین ش��هر ب��زرگ ای��ران از نظر جمعیت )پساز تهران و مشهد( و از مراکز گردشگری، ف��رهنگی و اقتص��ادی این کش��ور اس��ت. آب وهوای آن معتدل و دارای فصول منظم است. از هنرها و صنایع دستی آن می توانبه نقره ک��اری،

برنج کاری، قلم کارسازی، مینیاتورسازی و خاتم کاری اشارهکرد.

جندين رودخانه از جمله رودخانه هاي م��اربر در س��ميرم ، مرغ��اب نج��ف آب��اد ، گلپايگ��ان و غ��يره در زاين��دهس��طح اس��تان جري��ان دارد ام��ا يكي از بزرگ��ترين رودخان��ه ه��اي داخلي فالت مرك��زي ايران

است كه از ارتفاعات زردكوه بختياري سرچشمه گرفته و سپس با جهت غ�رب ب�ه جن�وب ش�رقرود استان به تاالب گاوخوني واقع در شهر اص�فهان مي ري��زد و نقش بس�زايي در ط�راوت و ش�ادابي و

سرسبزي محيط شهرهاي همجوار به ويژه از نظر محيط زيست و اقتصادي ايفا مي كند .

1

آثار معماري ارزشمندي كه از ادوار مختلف تاريخ اصفهان بر جاي مانده است در زمره عالي ترين و كم نظيرترين آفرينش��هاي جه��ان ب��ه ش��مار مي رون��د . رم��ز و راز ش��كوه جاودان��ه فرهن��گ و تم��دن اصفهان را ازيك سو بايد در پيشينه تاريخي و خلق آث��ار ش��گفت انگ��يز معم��اري و شهرس��ازي و ن��يز هنرهاي زيبايي جستجو كرد كه هر يك از آنها همچون فانوسي در گ��ذرگاه ت��اريخ اين م��رزو ب��وم مي درخشيده و هيچگاه در برابر تندباد حوادث تاريخي خاموش نشده اند و از سوي ديگر اينچنين اعتالي ماندگاري را باي��د مول��ود مس��اعد ب��ودن م��وقعيت ت��اريخي ، اقليمي و ف��رهنگي خط��ه پهن��اور اس�تان

اصفهان دانست كه اين شهر در مركزيت آن واقع شده است .

تقسیمات کشوری این شهرستان دارای نه شهر است: شهر اصفهان، خوراسگان، بهارستانشهرها:

)شهر(، نیک آباد، نصرآباد، کوهپایه )شهر(، سگزی، تودشک، محمدآباد.

بخشها: بخش مرکزیبخش کوهپایه

بخش جلگهبخش بن رود

بخش جرقویه علیابخش جرقویه سفلی

دهستانها: دهستان جرقويه سفلى

دهستان جرقويه وسطىدهستان تودشك

دهستان جبلدهستان زفره

دهستان سيستاندهستان براآن جنوبىدهستان براآن شمالى

دهستان جىدهستان قهاب جنوبىدهستان قهاب شمالى

دهستان كرارجدهستان محمودآباد

2

فرآورده های کشاورزی

از فراورده های آن می توان به پنبه، تنباکو، غالت، برنج و صیفی اشاره کرد.

اصفهان:مهمترين فرصت ها و قابليت هاي استان

- موقعيت مكاني ويژه استان )قرار گرفتن استان در مركز كش��ور و در مس��ير راه ه��اي استان (9ترانزيتي شمال-جنوب و شرق- غرب و همجواري با

درصد13- استان اصفهان در مركز ثقل حمل و نقل كشور قرارداشته و ساليانه باحدود

3

ميلي��ون نف��ر مس��افر20از سهم حمل و نقل بار داراي بارنامه صادره كشور و با ح��دود حمل و نقل با صورت وضعيت به ترتيب رتبه هاي اول و سوم را در سطح كشور دارد.

وجود پتانسيلهاي قوي كارآفريني رو به رشد-

- رتبه سوم صنعت گردشگري خارجي با توجه ب��ه داش��تن ق��ابليت ه��اي توريس��تي ش��هر برخورداري از جاذبه هاي گردشگري بسيار در زمينه ه��اي ت��اريخي ، ط��بيعي وو اصفهان

انسان ساخت با ارزش ملي و فراملي و وجود بيش از پنج هزار اثر تاريخي غيرمنقول و ده هزار اثر شناخته شده منق�ول بازمان��ده از ادوار مختل�ف در ج�اي ج�اي اس�تان و ن�يز چشم اندازها و گردش��گاههاي ط�بيعي و ي��ا اح��داث ش��ده طي س��الهاي اخ��ير در حاش��يه رودخانه پربركت زاينده رود و مناظر حاشيه آن و تبديل استان به عنوان ي��ك قطب مهم

گردشگري كشور

وجود سرمايه هاي انساني )ظرفيت هاي علمي ، هنري ، فني ، تخصص��ي و م��ديريتي-�� و ...( انباشته شده به عن��وان مكم�ل فع�اليت ه�اي س�رمايه گ��ذاري در راس�تاي اقتص�اد

دانايي محور

- وجود ظرفيتهاي قوي دانشگاهي و مراكز توليد علم و فن آوري ، مراك��ز ب��رگ علمي ،تحقيقاتي متعدد ، مراكز آموزش فني و حرفه اي

- وجود بخش غير دولتي توانمند زمينه ساز جذب سرمايه گذاري خارجي

- اس��تقرار ص��نايع م��ادر و ب��زرگ در س��طح ملي همچ��ون ذوب آهن ، فوالدمبارك��ه ، پااليش��گاه ، دي ام تي ، داروس��ازي ، پتروش��يمي ، هواپيم��ا و هليكوپترس��ازي ، ص��نايع و مراكز نظامي ، انرژي اتمي ، راهه��اي اص�لي و ف��رعي مناس�ب ، فرودگ�اه بين المللي ، خط��وط راه آهن و از هم��ه مهم��تر رودخان��ه زاين��ده رود ... فرص��تهاي خ��وبي را ب��راي

جويندگان فعاليتهاي اقتصادي در سطح استان فراهم نموده است .

-داشتن درجه حرارت مناسب فصل هوا، بطوريكه ميانگين درجه حرارت هواي زمس��تان ،30 ت��ا 4/20، در تابس��تان بين 5/25 تا 7/14درجه سانتيگراد، در بهار 9 تا 5استان بين

درجه سانتيگراد متغير است. با توسعه راههاي اصلي، احداث6/13 تا 7/6و در پائيز بين كنارگذر ها، احداث آزادراهها،احداث كمربندي ها در طي يك ده��ه مبل��غ قاب��ل ت��وجهي از اعتبارات كل كشور وارد استان اصفهان گرديده كه باعث توسعه صنايع مادر در منطق��ه شده است. افزايش و توسعه ص��نايع در منطق��ه ب��اعث اف��زايش رش�د جمعيت ميگ��ردد.

% از جمعيت ك�ل كش�ور در اص�فهان زن��دگي ميكنن�د ت��راكم متوس�ط7بطوريكه تقريب��ا نفر در7/1605 تا 5/1 نفر در كيلومتر مربع بوده كه از رقم 6/42جمعيت استان حدود

شهرستانهاي مختلف استان متفاوت مي باشد.- داشتن درجه حرارت مناسب فصل هوا،

4

درجه سانتيگراد، در بهار9 تا 5بطوريكه ميانگين درجه حرارت هواي زمستان استان بين درجه سانتيگراد6/13 تا 7/6، و در پائيز بين 30 تا 4/20، در تابستان بين 5/25 تا 7/14

متغيير است. با توسعه راهه��اي اص��لي، اح��داث كنارگ��ذر ه��ا، اح��داث آزادراهه��ا،اح��داث كمربندي ه��ا در طي ي��ك ده��ه مبل��غ قاب��ل ت��وجهي از اعتب��ارات ك��ل كش��ور وارد اس��تان اصفهان گرديده كه باعث توسعه صنايع مادر در منطقه ش��ده اس�ت. اف��زايش و توس��عه

% از جمعيت7صنايع در منطقه باعث افزايش رش��د جمعيت ميگ��ردد. بطوريك��ه تقريب��ا نف��ر در6/42كل كشور در اصفهان زندگي ميكنند تراكم متوسط جمعيت اس��تان ح��دود

نف��ر در شهرس��تانهاي مختل��ف اس��تان7/1605 ت��ا 5/1كيلوم��تر مرب��ع ب��وده ك��ه از رقم متفاوت مي باشد.

5

از اهميت زاينده رود همين بس که با خشک شدن آن نه تنها تمامي فعاليت هاي اقتصادي و اجتماعي ساکنان اصفهان دچار دگرگوني مي شود، بلکه پيامدهاي روحي – رواني، زيست

محيطي، و حتي سياسي آن در سطوح منطقه اي و ملي تأثيري ژرف برجاي مي نهد.

41500رود حوضه ي آبريز زاينده رود با مساحت حدود کيلومتر مربع، حوضه ي کامال بسته اي است که هيچ خروجي به دريا ندارد. رودخانه زاينده رود از کوه هاي زاگرس در

غرب اصفهان سرچشمه مي گيرد و در باتالق گاوخوني در شرق اصفهان به پايان مي

6

رسد. قمست عمده اي از حوضه به خصوص در پايين دست )منطقه دودشت( داراي اقليم ميلي متر در سال است.130خشک و نيمه خشک است. متوسط بارش در اصفهان

ميلي متر و حداقل بارش حوضه در ورزنه1400حداکثر ميزان بارش حوضه در کوهرنگ با ميلي متر است. بخش عمده اي از بارندگي حوضه در ماه هاي زمستان رخ مي دهد88با

و در فصل تابستان بارش مؤثري وجود ندارد. همچنين متوسط ساالنه ي تبخير و تعرق ميلي متر است؛ لذا بدون دسترسي به منابع قابل اطمينان آب،1500پتانسيل در حوضه

کشاورزي در سطح حوضه ي زاينده رود ممکن نخواهد بود. پيش تر از آن که گروهي از حاکمان در گستره ي تاريخ ايران زمين سپاهان )اصفهان( را شاهدي بر قدرت و شکوه حکمراني خويش جلوه گر سازند، اين سرزمين جلوگاه طبيعت

بود. کسي نبود تا ديگري را بيازارد. درختان سر به آسمان کشيده با دلربايي شاخساران سبز خود پهلو به پهلو، چمن زارهاي پهناور به همره سرود باد و آواي نسيم و طنين نغمه

هاي دل انگيز پرنده هاي رنگارنگ و ترنم بال هاي آنان همه بر بستر جاودان موج هاي خروشان زنده رود با پايکوبي و هيجاني وصف ناپذير، زيباترين و شگفت انگيزترين

سمفوني حيات و شادماني را بر پيشاني فالت مرکزي ايران رقم مي زدند. زاينده رود، مرواريدهاي سپيد دامنه هاي زردکوه بختياري را در هر بهار با گرماي عشق خويش به قطرات آب مبدل مي کرد و روح زندگي را در اين قطرات چنان جاري مي ساخت که

زردکوه بر خود مي باليد که زنده رود، تاالب گاوخوني را نيز از سينه ي او آب مي دهد و بدين سان نام او را همواره جاودان مي سازد. زردکوه از اين رو تاالب گاوخوني را نيز

فرزند خود مي دانست و زنده رود را رگ جاري سينه ي خويش. او نمي پنداشت زماني خواهد رسيد که رگ سينه اش را تکه تکه کنند. آنگاه زاينده رود همانند اژدهايي مهربان از فراز کوهرنگ تا گاوخوني آرميده بود و هر از چند گاهي با خروش ناگهاني اش به هر سو

طراوت نثار مي کرد. بهشت سبز سپاهان را کويري خسته از شمال و جنوب و مشرق دربرگرفته بود. مردمان از هر سو خود را به اين بهشت مي رساندند و هرکدام به نوعي در

سمفوني حيات همراه با زنده رود در جشن و هيجان طبيعت شرکت مي جستند. در زمينه ي حوضچه ي آبياري زاينده رود اين خردادبه در »المسالک و الممالک« احتماال

قبل از ديگران در اين مورد اظهار نظر کرده و گفته است: »سرچشمه ي زرين رود، دره ي اصفهان است. از اين رود روستاهاي هفت گانه )اصفهان( سيراب مي شوند«. بر اساس

توسط دانشکده ي علوم1344تحقيقات اقتصادي و اجتماعي زاينده رود که در سال سياسي و اقتصادي دانشگاه تهران انجام گرفته است، بلوکات آبخور زاينده رود، منطقه اي را شامل مي شود که از پل زمان خان شروع مي شود و بر مبناي طومار منسوب به شيخ

بهايي، نظم و نسق خاصي بر آن حاکم است. اين حوضه ي وسيع که در طرفين شرق و جنوب شرقي و جنوب غربي اصفهان واقع شده است تا حاشيه ي گاوخوني ادامه مي يابد.

حسين ابري به نقل از مأخذ پيش تر ذکر شده، ميزان وابستگي اراضي بلوکات آبخور زاينده رود را به ترتيب از سرچشمه تا پاياب )غرب به شرق( در جدول زير نشان داده

(1است. )جدول بر اساس بررسي هاي تاريخي موجود، در دوران هاي گوناگون تقسيم آب زاينده رود و

ماهه ي دوم سال که هوا گرم و آب6بهره برداري هر يک از روستاها از آب رودخانه در

7

کمتري موجود بوده است، تابع تعداد سهامي بوده است که در طومار منسوب به شيخبهايي تعيين گرديده بود.

ردیف نام بلوک درصد وابستگی اراضی به آب زاینده رود درصد91 آیدغمش و اشیان 1 درصد95 گرکن 2 درصد6/58 اشترجان 3 درصد35 ماربین 4 درصد66 جی 5 درصد47 کراج 6 درصد14 براآن 7 درصد80 رودشت 8

بر اساس کاوش در متون تاريخي مي توان چنين نتيجه گيري کرد که رودخانه ي زاينده رودبه عنوان شاهرگ حياتي و تمدن ساز در فالت مرکزي ايران داراي جايگاهي ويژه

واستثنايي بوده است. يکپارچگي اکوسيستم رودخانه که از زردکوه بختياري تا تاالبگاوخوني موجب تنوع زيستي، گياهي، جانوري و نيز پيدايش جامعه هاي انساني متعددگرديده، رمز

اصلي در پايداري محيط زيست و جريان هاي انساني در حاشيه ي اين رودافسانه اي بوده است. هرگز نمي توان در دوره اي از تاريخ زاينده رود، گسستگي دراکوسيستم رودخانه را

مشاهده کرد و تمامي فعاليت هاي انساني و تقسيمات آبي اين رودتاريخي همواره بر اساس اصل يکپارچگي قوانين حاکم بر تقسيم آب رودخانه ي زاينده رودو مندرجات طومار

منسوب به شيخ بهايي، ساکنان ساحل رودخانه از باالدست تا پاياب، براساس اصول منطقي به نحو عادالنه اي داراي حق برداشت از آب رودخانه بوده اند ومديريت بهره

برداري از آب به شيوه اي مشارکتي توسط مردم و با نظارت نمايندگان مورداعتماد آنانانجام مي گرفته است.

تاالب گاوخوني از جنبه ي پيوستگي با اکوسيستم زاينده رود و نقش فزاينده اي که در اقتصاد مردم منطقه ي جرقويه و به ويژه روستا – شهر ورزنه ايفا مي کرده است، همواره جايگاه متمايزي داشته است و بنابر نقل قول يکي از ساکنان کهن سال ورزنه تا پنجاه سال

گذشته در ايام زمستان صدوپنجاه هزار گوسفند از نيزارهاي آن تعليف مي شده اند. اين نيزارهاي انبوه که تا کيلومترها به همراه تنوع گياهي کم نظير آن وجود داشته، موطن حيات

وحش پرندگان بي شماري بوده است که برخي از آن ها در فصل هاي خاص مهاجرت مي کرده اند. از سي سال گذشته شکار بي رويه و نيز کاهش ورودي آب به تاالب نه تنها در شرايط زيست محيطي منطقه ايجاد بحران کرده، بلکه موجب کاهش اشتغال، افزايش

فقر و مهاجرت هاي فزاينده به حاشيه ي شهر اصفهان شده است. از جنبه ي تاريخي ابن رسته در »االعالق النفيسه« مي گويد: »... آن گاه باقيمانده ي آب

روستاي روي دشت را که آخرين روستاي اين مسير است سيراب مي کند و سپس بهزمين فرو مي رود«.

ميرزا محمدحسين خان تحويل دار، در کتاب »جغرافياي اصفهان«، گاوخوني را جايي مي داند که: »... غير از آب هاي مادي هاي مزبور، زمين گاوخوني تمام فاضالب رودخانه را که در اوقات سيالبي بزرگ به اندازه شط بغداد مي شود، مي خورد و باز )هل من مزيد( مي

8

گويد: گاوخوني زميني است وسيع و محيطش دو فرسنگ، کنارش گزستان و ميانش را کسي نديده«. بر اساس پژوهش حسيني ابري در کتاب زاينده رود از سرچشمه تا تاالب،

»محققاني که، رساله ها و جزوه هاي جديدتر در مورد اصفهان نوشته اند نيز به علت دشواري دسترسي به مرداب گاوخوني نتوانسته اند اين مرداب را از نزديک مشاهده کنند.

در نتيجه با زبان ديگر کم و بيش همان مطالب گذشتگان را تکرار کرده اند. براي نمونهتوصيفي که در يکي از متون تحت عنوان گاوخوني يا گاوخاني آمده چنين است:

مرداب گاوخاني در جنوب شرقي اصفهان واقع است. بلوک جرقويه در جنوب غربي آن، و ابرقو در جنوب آن واقع شده است. وسعت اين مرداب در موقع طغيان زاينده رود يعني

بهار زياد مي شود. در اطراف نيزارهاي زيادي است، به طوري که نزديک شدن به آن خطرناک، و ممکن است انسان در زمين فرو برود. فقط بعضي راه هاي مخصوص است که بلدهاي محلي از آن اطالع دارند و در موقع چرا گوسفندان از اين راه ها استفاده مي

کنند.« هزار رأس150 سال گذشته حدود 40 – 30معمرين روستاي ورزنه اظهار مي دارند تا

دام در فصل زمستان در اين علف زارها تعليف مي شدند، اما امروزه اين ظرفيت به مراتب کمتر شده است زيرا اين ظرفيت چرا، در سال هاي اخير با گسترش اراضي

زراعتي و زهکشي اراضي اطراف شاخ ميان به شدت در حال کاهش است. از اين گذشته علفزارهاي حاشيه ي گاوخوني مأمن حيواناتي از قبيل گورخر، آهو و انواع پرندگان است، که با وجود شکار بي رويه ي سال هاي بعد از انقالب، هنوز حيات آن ها قطع نشده است.

اما شوري آب رودخانه در مدخل مرداب حيات آبزيان را قطع مي کند، به طوري که در چندکيلومتري بعد از پل ورزنه، ماهي و ديگر آبزيان در رودخانه مشاهده نمي شوند.«

ورود آالينده هاي گوناگون از پساب واحدهاي صنعتي به زاينده رود و نيز زه آب هاي مزارع ( در پاياب رودخانه گشته است و اينک باECموجب افزايش ميزان هدايت الکتريکي آب )

خشک شدن تاالب، هر آنچه بر بستر خشک و تفتيده ي آن بر جاي مانده، رسوبات مهلکاست که به نوبه ي خود بسياري از جانداران را در حاشيه ي تاالب نابود کرده است

9

وجه تسمیه شهرها:کزی لغت :س.گزی کزی اس��ت. س�� جزی مع��رب س�� می باش��د و ب��ه دلی��لاوس��تایی پهلوی س��

در قدیم االیام در این منطق��ه ب��ه این ن��ام مش��هور شده اس��ت. در زب��انسکاهاسکونت قوم عامیانه سگزی گویند و اکثر اسناد تاریخی آنها بنام سجزی می باش��د ب��ه همین دلی��ل ن��ام آن

اعالم شده. به هر حال سجزی یا س��کزی هم��انسجزیشهر بر اساس مصوبه هیئت وزیران سیستان و محل قوم سکاها می باشد

بوده که اکثرا در اسناد و کتب قدیمی ب��ه چش��م می خ��ورد وی��رویر نام قدیمی آن کوهپایه: ب�هقهپایهکه از لغات زبان محلی کوهپایه نیز می باشد به معنی هوش و ذکاوت است. بعد به

و قبل از آن مشاهده شده۱۳۱۶معنی محکم و استوار نامیده شده )در اسنادی که در سال و نش��ریات ف��نی مهندس��ی و بازرگ��انی لغتکتاب گلچینی از شاهنامه فردوسیو از جمله در

۳۳۰۰قهپایه دیده می شود( سپس ب��ه کوهپای��ه ب��ه دلی��ل ق�رار گ��رفتن در حاش�یه ارتفاع�ات نامیده شده. در اصطالح محلی آنرا کوپا نیز می گویند )مشهور است که امام حسنمارشینان

10

مجتبی )ع( به ایرن )سرزمین عجم( تشریف فرما شدند و از ش��هر ری ب��ه قم و از آنج��ا ب��ه و قهپایه عزیمت فرموده و در قهپایه )کوهپای��ه( ن��زول اجاللکهنگاردستان و سپس به قریه

تش�ریف فرم�ا ش�دند و در آنج��ا زمین ب��الس�ان االرضفرمودند و س�پس ب�ه اص�فهان محل�ه حضرت سخن گفته است.

از روزگاران کهن تا کنون به نام های: ص��فاهان، ص��فویان، پارت��اک، پ��ارک، پ��اری،اصفهان: پاریتاکن، پرتیکان، جی، رشورجی، س��پاهان، س��پانه، شهرس��تان، ص��فاهان، ص��فاهون، گاب��ا، گابیان، گابی��ه، گ��بی، گی و نص��ف جه��ان سرش��ناس بوده اس�ت. پس از فتح توس��ط اع��راب مسلمان و چون در عربی حرف »پ« وجود نداشته بم��رور زم��ان ب��ا لهج��ه و ح��رف »ص«

بصورت »اصفهان« تلفظ گردید.

بیش��تر نویس��ندگان ب��ر این باورن��د ک��ه چ��ون این ناحی��ه پیش از اس��الم، ب��ه وی��ژه در دوران ،فارس، بختیاری، مرکز گردآمدن سپاه بود و سپاهیان مناطق جنوبی ایران، مانند ساسانیان و... در این ناحیه گرد آمده و به سوی محل نبرد ح��رکت می کردن��د، آنج��اسیستان، خوزستان

را »اس��پهان« گفت��ه، س��پس ع��ربی ش��ده و ب��ه ص��ورت »اص��فهان« درآمده اس��ت. این شهرنام های کهن تری هم دارد که با نام کن��ونی آن، هیچ گون��ه پیون��دی ن��دارد، مانن��د: گابی��ان،

گابیه، جی، گبی، گی، گابا

کیلوم��تری۲۰ ش��هر جدی��د بهارس��تان یکی از ش��هرهای اقم��اری اس��ت ک��ه در بهارستان: ، در مسیر جاده اصفهان-شیراز و در دامنه ش��مالی رش��ته ک��وهاصفهانجنوب شرقی شهر اس��تش��هرهای برنامه ریزی ش��ده قرار گرفته است. این شهر جزو الشترکم ارتفاعی به نام

ب�رای ج�ذب س�رریزاس�تان اص�فهانکه در برنامه ریزی های مربوط به اسکان و شهرسازی ۲۰۱۶ درنظر گرفته شده است. طب��ق پیش بینی ه��ا این ش��هر در س��ال شهر اصفهانجمعیت ه��زار نف��ر جمعیت۳۲۰ هکت��ار، در ح��دود ۳٬۰۰۰ خورشیدی( با وس��عت ۱۳۹۴ )تقریبا میالدی

متر از سطح دریا باالتر است.۱٬۵۳۷خواهد داشت. این شهر بطور متوسط حدود

واژه خوراسگان از نظر لغوی به ص��ورت ه��ای گون��اگونی آم��ده اس��ت مانن��دخوراسگان: خراسجان ،خراستجان، خوراسکان. خوراسگان از دو کلمه خور+ اسکان تش��کیل ش��ده ک��ه

خور به معنی خورشید و اسکان به معنای محل سکونت و تابش خورشید است

خورشیدی روستای ینگ آباد به درخواست اه��الی ب��ا مص��وبه ه��یئت۱۳۶۶ در سال نیک آباد:وزیران به نیک آباد تغییر نام یافته و به مرکزیت بخش جرقویه سفلی برگزیده شده است.

ازمعدود شهرهای ایران است که از زم��ان تأس��یس ت��ا کن��ون ب��ا همین ن��ام ( هرن��د(هرند: خوانده شده و تغییری در نام آن در گذر زمان بوجود نیامده، ش��واهد و ق��راین نش��ان ا ز آن است که علت بوجود آمدن هرند در دامان کویر وجود منابع آب کافی ک��ه ناش�ی ا زس�رازیر شدن آب از اعماق زمین به قسمت ه��ای مختل�ف این س�رزمین گ��ود اس�ت ک�ه در گذش�ته

کیلوم��تر و عم��ق ب��رخی چ��اه ه��ا20 رشته قنات که بعضا طول آنه��ا ب��ه بیش ا ز17توسط : بش��نوق آب��اد،ج��زاب،   متر می باش��د، واردم��زارع سرس��بز هرن��داز جمل��ه120متجاوز از

حسین آباد، مزرعه کاظم، مزرعه باال، مزرعه پایین،سید آب��اد، جم��ال آب��اد ، نورآب��اد ،رحمت آباد و دیزیچی می شده، از مشهورترین این قناتها ، قنات هرندآوری بوده که همچنان ک��ه از

نام این قنات استنباط می شود علت بوجود آمدن هرند بوده است .

ظاهرا پیشینه تاریخی یکسانی دارند . نام تودش��ک برگرفت��ه ازتودشک و تودشک چویه: = ت��وی دش��ت واژه تودشتک اس��ت . ) ت��و : درون + دش��ت + ـ���ک : نش��انه کوچکس��ازی

11

کوچک ( . از آنجا که این شهر درون دشتی در میان چند ک��وه ب��وده تودش��تک نامی��ده ش��د و تودشکچویه ب��ه معن��ای تودش��ک تودشتک بعدها در گذر زمان به تودشک تبدیل شده است .

هجری قمری(792-727کوچک می باشد. می گویند : بهاء الدین پدر حافظ شیرازی )حدود بازرگان و از اهالی تودشک یا تودشکچو بود.

، از ش��هرهای بخش جرقوی��ه می باش��ند ک��ه گرگویه:محم..دآباد و نص..رآباد جرقویه گركوا ، گرگويه ، جركوه ، جرقويه و سرانجام جرقويه نامهايي است كه در گذر روزگ��ار ب��ر

است.اين سرزمين نهاده شده

افراد محلی قبول دارند که ورزنه به معنای کشت دانه و کاربر روی زمین است کهورزنه: این مطلب ب��ا این خصوص��یات و م��وقعیت ش��هر ورزن��ه، انطب��اق دارد. کلم��ات هم خ��انواده بسیاری، که از ریشه کلمه رزی��دن می آی��د . ورز: کش��ت و ک��ار ، ورزن��ده: کش��اورز، برزگ��ر ورزکار: کشاورز ، ورزداد: گاوی که با آن زمین را شخم می زنند دوم اینکه: دو کتاب ادبیات

این گون��ه آم��ده اس��ت: حض��رت زرتش��ت89داستانی ایران نوشته محمد قائمی در صفحه یاران خود را به سه گروه تقسیم کرده است. ختیو یا خودمانی ک��ه بی ان��دازه ب��ه او نزدی��ک بودند. )ورزنه( یا ورزندگان که کشاورزان و دامپروران بودند و آریا منش ک��ه از دوس��تان او

بشمار می آمدند.

آب و ه��واي نيمه بياب��اني ك��ه شهرس��تان اص��فهان را در برمي گ��يرد.وضعیت آب و ه..وا: خشكي هوا و كمي بارندگي از مشخص��ات اين ن��وع آب و هواس��ت. رودخان��ه زاين��ده رود ب��ه طرز چشمگيري بر روي آب و ه��واي اين ناحي��ه ت��أثير مثبت داش��ته و آن را تع��ديل مي كن��د. اقلیم شهر اصفهان در شمال و شرق از منطق�ه ک�ویری ت�اثیر گرفت�ه و در جن��وب ب�ه جهت وجود کوه صفه از هوای خنک تری بهره مند است. آب و هوای اصفهان به طور کلی معتدل و خشک است و مقدار بارش باران و برف به نس��بت کمی دارد. ح��داکثر درج��ه ح��رارت در

درجه سانتی گراد است که تابستانهایی گرم و شک را می سازد.۴۰تابستان

12

رودها و واحدهای مهم آبی و موقعیتهای طبیعی و جاذبه های گردشگری:

كوه صفه و چشمه هاي آن

دنباله ارتفاعات شاه ك��وه لنج��ان در جن��وب اص��فهان ب��ه دو رش��ته ك��وه كم ارتف��اع ص��فه و باباسعيد متصل ميشود كه جهت آنها از جنوب به شرق است، ارتف��اع ك��وه ص��فه در جن��وب

متر ميرسد اين رشته ك��وه ب��ا تض��اريس زي��ادي ك��ه دارد و ب��ه علت2400شهر اصفهان به نزديكي آن به شهر بر زيبايي موقعيت طبيعي اصفهان افزوده اس��ت در ك��وه ص��فه چش��مه هاي آب طبيعي واقع شده كه از قديم شهرت داشته و تفرجگاه مردم كوهن��ورد و جوانه��اي عالقه مند به ورزش و راهپيمايي بوده است. از آن جمله چشمه درويش كه به شكل حوض

متر بعد200طبيعي و مسقف در پايه كوه واقع شده و آب از آن خارج نمي شود. در حدود از آن با راه صعب العبور چشمه گ��ل زرد واق��ع ش��ده ك��ه غ��ير از اش��خاص كوهن��ورد كس��ي

متر در مغرب چشمه درويش، قسمت ص��فه مانن��دي1000نميتواند به آنجا برود متجاوز از واقع شده كه به همين جهت اين كوه را كوه صفه مي نامند. اين قس��مت را مس��طح ك��رده اند و بر روي آن عمارتي به اصطالح چهارطاقي بنا كرده اند كوه در اين قسمت مانند ديوار صافي است و سايه مياندازد. در مغرب اين صفه چشمه ديگري به ن��ام چش��مه نق��ط واق��ع شده كه به صورت سنگابي است و از باالي كوه آب در آن قطره قطره ميچك��د و حيوان��ات

13

كوهي و كوهن��وردان از آب آن ك��ه بس��يار خن��ك اس��ت مياش��امند. آث��ار باقيمان��ده قلع��ه دي��و ) قرارگاه اسماعيليان طرفداران حسن صباح ( بر فراز كوه صفه ديده مي شود. هم چ��نين آثار برجهاي ديدباني انفرادي از پايين به باالي كوه يكي در كنار چشمه پا چن��ار و ديگ��ري در كمرگاه و زير ديواره گل زرد هنوز باقي است كه از آنجا رفت و آمدها ب��ه س��وي قلع��ه دي��و زير نظر داشته اند. براي صعود ب��ه قل��ه ص��فه چه��ار ط��رف راه وج��ود دارد. ولي به��ترين و مناسبترين راه براي همگان از طريق چشمة خاجيك به نزديك گردنه بادو س��پس ب��ه س��مت

 راست گردنه بادكه پشت كوه صفه به حساب مي آيد.

به عنوان شاهرگ حياتي و تمدن ساز در فالت مرکزي ايران :رودخانه ي زاينده رود

اين چشمه در خيابان مدرس و در نيم كيلومتري ايستگاه سرچشمه ق��رار:چشمة هفتون متر مي رسد و پس از گذش��تن از پ��ل ط��وقچي و18 تا 15دارد. عرض بستر اين چشمه به

خيابان سروش، پس از چند كيلومتر به ده هفتون مي رسد.

كه از دو منبع سرچشمه مي گيرد، يكي در محل باغ مراد كه چشمه اي:چشمة خوراسگان است قديمي و در زمان ديالمه به صورت خندق، قلعة طبرك را احاط��ه ك��رده ب��ود، چش��مه

م��تر مي باش��د ك��ه پس از طي7دوم، در پ��ا قلع��ه، در مح��وطه اي بيض��ي ش��كل ب��ه ع��رض مسافتي حدود نيم كيلومتر به مسير چشمة اول مي رسد و هر دو چش��مه، مجموع��ا چش��مة باقرخ��ان را تش��كيل مي دهن��د. اين چش��مه پس از پيم��ودن مس��افتي، ب��ه خياب��ان بزرگمه��ر

مي رسد. اين چشمه از بزرگترين چشمه هاي اصفهان به شمار مي ايد.

اين چشمه در ضلع جنوبي خيابان احمدآباد و در محلة قديمي ب��اغ م��راد:چشمة راهروان متري سرچشمة خوراسگان قرار دارد.30 متر است و در 9واقع است. عرضه اين چشمه

آب آن پس از گذشتن از خيابان سروش ب��ه روس��تاي ره��روان مي رس��د و در ده مزب��ور ب��همصرف كشاورزي و آبياري كشتزارها مي رسد.

- چشمه ني مقابل حس��ن آب��اد2-چشمه ني واقع در كوه گبرها 1چشمه هاي كوه صفه : - چش��مه گ��ل زر5- چشمه خاجيك واقع در قلب ك��وه 4- چشمه قطار واقع در زرده پران 3

-8- چش��مه لن��گ واق��ع در تخت رس�تم 7- چشمه علي واقع در گردنه ب��اد 6نزديك فرح آباد چشمه درويش واقع در دامنه كوه.

- چشمه4- چشمه بابا عبداله 3- چشمه التاريك 2- چشمه توني 1 :چشمه های شاهکوه- چشمه روچهار.5سنجد

-4- چشمه آب بيد 3- چشمه الگرا 2-چشمه بخش علي 1 :چشمه هاي كوه كاله قاضي- چشمه صادق يا چشمه آب گل.6- چشمه توني 5چشمه قدبريده

كيلومتري شرق اصفهان ب��اتالق ب��زرگ و مش��هوري ب��ه ن��ام140تاالب گاوخونی: در فاصله مرداب گاوخوني وجود دارد. رودخان��ه زاين��ده رود پس از پيم��ودن فرس��نگها راه و مش��روب

كيلوم��تري پ��ل ورزن��ه و در23كردن مرداب وارد شده و فرو مي رود. مرداب گ��اوخوني در شمال شرقي دهستان جرقويه و جنوب غربي شهرستان ن��ائين و غ��رب منطق��ه ندوش��ن از استان يزد و شمال اراضي متعدد به اين غربي كوير ابرقو و شرق دهس��تان رودش��ين واق��ع شده است. مرداب شبيه گالبي است ك��ه ب��ه س��مت جن��وب كش��يده ش��ده اس��ت . م��رداب گاوخوني در كتابهاي قديم به نام هاي: گاوخوني، گاوخاني و گاوخانه نيز آمده ك��ه از دو ج��زء

»گاو« به معناي بزرگ و »خاني« به معناي چاه و چشمه، تشكيل شده است.

14

بر روی رودخانه زاینده رود چندین پل تاریخی از زمان صفویان و قب��لپل های تاریخی : پ��ل الل��ه« ی��ا »س��ی و س��ه پلاز آن برجا مانده است.در اصفهان پل های مشهور ت��اریخی »

پل زمانخ��ان نف��ر رئیس ای��ل »استان چهارمحال بختیاری« ، و در پل خواجو« و »وردی خان پ��ل« بن��ا ش��ده اس��ت.الزم ب��ه ذک��ر اس��ت یکی از ق��دیمیترین پل ه��ای زاین��ده رود »نفر

خاص��ی دارن��د. حاشیه س��ازی اینگردشگری« می باش�د. این پله��ا ه��ر ک��دام جاذب��ه شهرستان و بیش��ه های پ��یرامون این رودخان��ه دربوس��تان ها، و شهر اص��فهان، شهر سامانرودخانه در

فصل تابستان گردشگاه مناسبی برای ایرانگردان و جهانگردان است .

بازارهای تاریخی : بازار اصفهان- بازار قیصریه اصفهان یا بازار صفویه ی��ا ب��ازار س��لطانی - بازار شاهی یا بازارچه بلند بازار دردشت - بازار بیدآباد- ب��ازار ریس��مان - ب��ازار غ��از - ب��ازار

مسگرها- بازارترکش دوزها- بازارکالهدوزها- بازار لواف ها و بازار آهنگرها

مس��جد علی-مس��جد ام��ام-مس��جد حکیم- مس��جد ح��اج :مس..اجد ت..اریخی اص..فهان محمدجعفر آباده ای-مسجد علیقلی آقا-مسجد قطبیه- مسجد ایلچی-مسجد آق��ا ن��ور- مس��جد رکن الملک-مسجد سید-مس��جد رحیم خ��ان-مس��جد ص��فا- مس��جد ذوالفق��ار- مس��جد خ��ان-

مسجد مقصودبیک مسجد شیخ لطف الله- مسجد مصری- مسجد جمعه- مسجد لنبان-

میدان نقش جهان-منار جنبان-هتل عباسی- برج کبوترخانه-سایر آثار تاریخی اصفهان: گذر چهارباغ عباسی-سبزه میدان- کاخ چهلستون- آتشگاه اصفهان- کاخ عالی قاپو- کاخ

هشت بهشت-مدرسه چهارباغ

گوشه ای از قابلیتهای شهرستان:

وجود عرصه هاي طبيعي پارك ملي كاله قاضي درجنوب و جنوب شرقي و پارك ملي و پناهگاه حيات كيلومتر از 30وحش قميشلو در غرب و شمال غرب كالن شهر اصفهان در فاصله كمتر از

مركز شهر اصفهان كه تأثير بسزايي در تبادل هوا و كاهش آالينده ها داشته و به مثابه ريه هاي تنفسي اين شهر قلمداد مي گردند.

عبور رودخانه زاينده رود از شهرهاي مختلف شهرستان لنجان، مباركه، فالورجان، خميني شهر واصفهان باعث ايجاد پوشش گياهي مناسبي در حاشيه رودخانه و بخشهاي مختلف شهر خصوصا جنوب و جنوب غربي شهر اصفهان شده است كه اين موضوع نقش بسزايي در جذب انواع آالينده هاي اتمسفري داشته و دارد.

وجود تاالب بین المللی گاو خونی در پاياب زاينده رودوجود زيستگاههاي منحصربفرد و ارزشمند خشکی وآبی با توجه به جغرافياي متنوع شهرستان نظير

زيستگاههاي آبي و نقش مهم در جذب پرندگان مهاجر در شهرستان وجود گونه هاي متنوع حيات وحش حایز اهمیت و يا درمعرض خطر انقراض در زيستگاهها و مناطق

شهرستان وجود جاذبه هاي گردشگري طبيعي در شهرستان كه نقش بسيار مؤثري در جذب اكوتوريست، رشد

اقتصادي و افزايش درآمد جوامع محلي ايفا مي كند.تهيه طرح جامع منابع آب رودخانه زاينده رود و هواي كالن شهر اصفهان

استفاده از سيستم هاي آبياري تحت فشار به منظور صرفه جويي و حفاظت از منابع آب جهتآبياري فضاي سبز در برخي شهرهاي شهرستان

توانمندي مديريت شهري در توسعه فضاي سبز كه به عنوان يكي از مهمترين عوامل در جذبآاليندها مي باشد قابل ذكراست كه شهر اصفهان داراي باالترين سرانه فضاي سبز در بين كالن شهرهاي كشور مي باشد.

15

گوشه ای از تنگناها و مشکالت جدایی زیستگاهها به واسطه عبور جاده ها وتوسعه شهرها و جزيره اي شدن برخي از

مناطق تحت مديريت از جمله پارك ملي كاله قاضي و پناهگاه حيات وحش قميشلو به دليل رشد و توسعه شهری به طرف اين مناطق.

وجود صنايع بزرگ يا شهرک های صنعتی، معادن و تعداد زياد روستا در داخل یامجاورت مناطق تحت مديريت محيط زيست

عدم وجود منابع آبی کافی و فقر پوشش گیاهی به دليل خشكسالي هاي متعدد درمناطق چهارگانه

عدم تخصيص حقآبه تاالب گاوخوني بدلیل کم آبی و افزایش مصرف آب در سایر بخش ها كه منجر به خشكي كامل آن شده است.

ميزان باالي مصرف كود و سموم كشاورزي در مزارع، باغات و گلخانه ها و عدم وجودالگوهاي كشت متناسب با توانايي هاي محيط

وجودكانونهاي بحراني )تپه هاي ماسه اي و پهنه هاي ماسه اي( در شهرستان به ویژهشرق اصفهان

فقدان زيرساختهاي الزم يا بدون برنامه ريزي و مديريت صحيح براي توسعه گردشگري طبيعي از جمله راه ، برق، آب، گاز و برنامه هاي مديريتي جامع

موقعيت نامناسب و مديريت ضعيف در برخي از محل هاي دفن زباله شهري وروستايي در شهرستان

آلودگي هواي كالن شهر اصفهان و شهرهاي متصل و مجاور به آن عدم توانايي یا همکاری شركت گاز و ... در تامين گاز طبيعي مورد نياز نيروگاه ها و

صنايع بزرگ شهرستان مخصوصا در ماههاي سرد سال و استفاده اجباري اين صنايع از سوخت هاي فسيلي مايع و آلودگي شديد هوا و بيماري هاي ناشي از آن

پايداري هوا در اغلب اوقات سال بدليل موقعيت توپوگرافي و اقليمي كالن شهر روز از سال.260اصفهان و بروز پديده اينورژن )وارونگي( در

استقرار نامناسب صنايع بزرگ و آالينده در غرب و جنوب غرب كالن شهر اصفهاننظير نيروگاههاي بزرگ شهيد محمد منتظري و اسالم آباد در محدوده و حريم شهر اصفهان و شاهين شهر و استفاده از سوخت سنگين مازوت در بيشتر اوقات سال حجم

62عظيمي از خطرناك ترين آالينده ها را به فضاي اين شهرها تخليه مي نمايد. تجمع كيلومتري مركز استان در 50 درصد جمعيت استان در داخل شعاع 70درصد صنايع و

درصد مساحت استان با تأكيد بر شهرستان اصفهان7مساحتی حدود از بين رفتن و استفاده ناصحيح ازمنابع خاك رس و آلودگي هوا بوسيله هزاران کارگاه

توليدي آالينده نظير كوره سنتي آجرپزي، گچ پزی و آهک مستقر در پيرامون شهر اصفهان و برداشت از معادن گچ، شن وماسه، خاک رس وتونان خصوصا در شرق شهراصفهان

احداث واحدهاي صنعتي فاقد مجوز و عدم برخورد قانوني با ساخت وسازهاي غيرمجاز

قديمي بودن فرايند تصفيه خانه هاي فاضالب انساني شهرها و تخليه پسابهاي صنعتيكارگاههاي توليدي و آالينده درون شهري به شبكه فاضالب انساني و استقرار نامناسب برخي از تصفيه خانه ها

آبياري اراضي كشاورزي با پساب غير استاندارد و تهديد بهداشت و سالمت عموميجامعه

عدم بهره گيري از پتانسيل پسابهاي تصفيه شده صنعتي و انساني بدليل فرايندنامناسب تصفيه خانه ها و كيفيت باالي استاندارد پسابها

رشد بی رویه و بدون مطالعه شهرکهای صنعتی خصوصی با توجه به وجود فضا و ناحیه صنعتی( 2 شهرک و 9ظرفیت خالی در شهرکهای صنعتی موجود)

فقدان بانك اطالعات جامع در خصوص نوع و ميزان آالينده هاي آب، خاك و هواي شهرستان و كانونهاي توليد آلودگي)كشاورزي، صنعت، حمل و نقل و يا خدمات(

افزایش روزافزون مصارف آب و برهم زدن موازنه آن و محدودیت های شديد دربهره برداري از منابع آبي شهرستان.

16

عدم وجود فرهنگسرا وساختمان اداری مناسب در مركز شهرستان به عنوان ادارهحفاظت محیط زیست شهرستان

آلودگي هواي كالن شهر اصفهان و شهرهاي متصل و مجاور به آنموقعيت نامناسب و مديريت ضعيف در بخش مديريت پسماند شهرستان

فعاليت هزاران کارگاه توليدي آالينده در محدوده قانوني شهرها خصوصا كال ن شهراصفهان

قديمي بودن فرايند توليد در بسياري از واحدهاي صنعتي شهرستان افزایش روزافزون مصارف آب ضمن برهم زدن موازنه آب محدودیت های شديدي را

در بهره برداري از منابع آبي شهرستان ايجاد نموده است. آبياري اراضي كشاورزي با پساب غير استاندارد و تهديد بهداشت و سالمت عمومي

جامعهفق�دان بان��ك اطالع�ات ج�امع در خص�وص ن�وع و م�يزان آالين�ده هاي آب، خ�اك و ه�واي

شهرستان و كانونهاي توليد آلودگي)كشاورزي، صنعت، حمل و نقل و يا خدمات(

شهرکهای صنعتی موجود شامل نام

مساحت كلنام شهرك / ناحيهشهرستانشهرك

فازعملياتي

تعداد كلقرارداد

تعداد قراردادبهره بردار

اشتغال تصفيه خانهمخابراتگازبرقآب)نفر(

فاضالب****310309.659552012464شهرك صنعتي جياصفهان

شهرك صنعتياصفهان*9539.08200تودشك

***9873.962211311شهرك صنعتي رامشهاصفهان

**5233.72327112 شهرك صنعتي سپيداصفهان

17

دشت****550544.566812123853شهرك صنعتي سگزياصفهان

شهرك صنعتياصفهان****500198146501316كوهپايه

شهرك صنعتي محمداصفهان****12.6312.632726915آباد مرغ

****50503116438شهرك صنعتي هرنداصفهان

**5042.671600شهرك صنعتي ورزنهاصفهان

ناحيه صنعتياصفهان****353581551472سروشبادران

ناحيه صنعتياصفهان***9555.095122336محمدآبادجرقويه

18

تاريخ مصوبهناحيهشهرك

مساح ت كل

شهر ك

)هكتار(

فازعمليات

ي)هكتار

)

زمينصنعت ي

)هكتار(

تعدا د

واگذاري

تعداد واحدبهره بردار

اشتغ ال

بهره بردار

مساح ت

واگذا ر

شده)هكتا

ر(

آب)لي تر برثانيه(

آب مورد نياز)ليتر بر ثانيه(

برق )مگاوات(

برق موردنياز )مگاوات(

گاز)مترمكعب(

مساح ت

فضاي سبز

)هكتار)

آبياريقطره

اي)كيلوم

تر(

جي )پايگاه80/07/12310309.6205.65955211248_هشتم(

6205.

55511321212500022

85/07/199539.0827.512003.6283612.5_تودشك

84/05/109873.9653.0522113117.632518_رامشه سپيد دشت

)حسنآبادجرقويه

)_84/05/105233.7228.4635711215.841558720

80/07/12550544.5_سگزي6469.86742164051437.

7301503040100001421

76/04/30500198151.0_كوهپايه3146521348107.

7451501414100002560

محمد آباد80/07/1212.6_مرغ

312.6311.47272689811.4556625002.5

محمودآباد_حسين آباد

شهر ك

خصوصي

8

76/04/30505042.93311643822.318184850001637_هرند

83/04/135042.6728.0216006.51330615_ورزنه

سروشبا_85/09/18353526.958256147224.9910445000دران

محمدآباد_85/09/189555.0938.4522233627.1252866214جرقويه

85/07/169547.3134.853046اژيه_

19

مشخصات اداره ) ساختمان، نشانی، تلفن نمابر( تاسیس شد و در1390اداره حفاظت محیط زیست شهرستان اصفهان در مهر ماه

حال حاضر درآدرس ذیل واقع می باشد: دروازه شیراز، خیابان هزارجریب، انتهای خیابان کارگر،ساختمان اداره کل آب و

فاضالب استان ) درب جنوبی اداره(

36693499 فاکس : 36690948-36690935-36690912 تلفن :

اطالعات پرسنلی

20

لیست کارمندان

وظایف ، خدمات، مراجعانمحیط زیست طبیعی:محیط زیست انسانی:

پاسخ به کلیه استعالمهای بخش های تولیدی ،صنعتی و خدماتی وبرخوردقانونیباصنایعآالینده پایش واحدهای صنعتی

21

نام: مهندس علیرضا چیت سازبخش: محیط انسانی

سمت: کارشناس پایش17داخلی:

نام: : مهندس مهران شنتیایی سمت:ریئس اداره حفاظت محیط زیست

شهرستان12داخلی:

نام: مهندس مریم شاه قلیبخش: محیط انسانی

کارشناس استعالم و پایشسمت:14داخلی:

نام: مهندس فاطمه آصالحبخش: محیط انسانی

سمت: کارشناس استعالم و آموزش13داخلی:

نام: مهندس سمیه سلطانیبخش: محیط انسانی

کارشناس پایش و پسماندسمت:15داخلی:

نام: مهندس خشایار ناظریبخش: محیط انسانی

کارشناس شکایاتسمت:18داخلی:

نام: مهران صادق زاده*** :بخش** :سمت

11داخلی:

نام: مهدی اورنگیبخش: دبیرخانه

:سمت11داخلی:

نام: مرتضی جوکاربخش: خدمات

:سمت*:داخلی

تشکیل جلسات مدیریت پسماند و سبز و جلسات مرتبط پيگيري امور مرتبط با پسماندهاي بیمارستانی ، صنعتی، خانگی

مردمی وشهرداریهابررسیورسیدگی به شکایات زیست محیطی آموزش و اطالع رسانی آموزه هاي زيست محيطي به اقشار مختلف

مراجعه کنندگان این اداره عبارتند از متقاضیان در بخشهاي مختلف معدن، واح��دهای تولی��دی و ص��نعتی، خ��دماتی و رف��اهی ، دوس��تداران ط��بيعت، همیاران محیط زیس��ت، ش��اكيان فع��الیت واح��دهای آالین��ده، دانش��جویان و

دانش آموزان.استان اصفهانمشخصات درصد از مساحت6/57 كيلومتر مربع ) معادل 107045با مساحت  استان اصفهان

درجه49 دقيقه عرض شمالي و 27 درجه و 34 دقيقه تا 42 درجه و 30كشور( بين دقيقه طول شرقي در بخش مركزي ايران در جلگه اي32 درجه و 55 دقيقه تا 38و

حاصلخيز و پربركت واقع شده و به طور خالصه مي توان گفت اكثر شهرها و است . شكل استان از لحاظ گسترش در زاينده رود روستاهاي ان حاصل جريان

532/5امتداد طول و عرض جغرافيايي به گونه اي است كه ميانگين طول آن كيلومتر مي باشد405كيلومتر و عرض استان برابر با

22

استان اصفهان از شمال به استانهاي مركزي ، قم و سمنان ، از جنوب به استانهاي فارس و كهگيلويه و بويراحمد ، از مشرق به استانهاي يزد و خراسان و از غرب به

استانهاي لرستان و چهارمحال و بختياري محدود مي شود . تقسيمات كشوري بر اساس آخرين

125 شهر و 103 بخش ، 45 شهرستان ، 23استان اصفهان داراي  1390در سال دهستان مي باشد.

، برابر1390جمعيت استان اصفهان طبق نتايج سرشماري نفوس و مسكن در سال نفر زن بوده كه2364216 نفر مرد و2451647 نفر ، شامل 4815863با

خانوار زندگي مي كنند .1410236 در نفر و جمعیت ساکن در نقاط روستایی4111355جمعیت ساکن در نقاط شهری

نفر مي باشد.704508 آب و هواي استان از نوع بياباني است كه وجود رشته كوههاي زاگرس در قسمت غرب آن مانع نفوذ رطوبت به نواحي مركزي و شرق استان مي گردد . از طرفي

وجود نواحي پست و كويري شرق استان هواي بخش وسيعي از آن را تحت تاثير خودقرار مي دهد .

120 ميليمتر و متوسط بارش شهر اصفهان حدود 160متوسط بارش ساليانه استان ميليمتر است . تنوع رژيم حرارتي در استان تحت تاثير مناطق كوهستاني و كويري و وزش بادهاي غربي است به طوري كه ميانگين درجه حرارت ساالنه در مناطق غرب

درجه سانتيگراد مي رسد . در بين مناطق استان ، خور با ميانگين4و جنوب به حدود 10/6 درجه سانتيگراد گرمترين و سميرم با دماي ميانگين ساالنه 19/5دماي ساالنه

درجه سانتيگراد سردترين منطقه استان اصفهان مي باشد . جندين رودخانه از جمله رودخانه هاي ماربر در سميرم ، مرغاب نجف آباد ، گلپايگان و غيره در سطح استان جريان دارد اما يكي از بزرگترين رودخانه هاي داخلي فالت

است كه از ارتفاعات زردكوه بختياري سرچشمه گرفته وزاينده رود مركزي ايران سپس با جهت غرب به جنوب شرق استان به تاالب گاوخوني واقع در شهر اصفهان مي ريزد و نقش بسزايي در طراوت و شادابي و سرسبزي محيط شهرهاي همجوار

.به ويژه از نظر محيط زيست و اقتصادي ايفا مي كند آثار معماري ارزشمندي كه از ادوار مختلف تاريخ اصفهان بر جاي مانده است در زمره عالي ترين و كم نظيرترين آفرينشهاي جهان به شمار مي روند . رمز و راز

شكوه جاودانه فرهنگ و تمدن اصفهان را ازيك سو بايد در پيشينه تاريخي و خلق آثار شگفت انگيز معماري و شهرسازي و نيز هنرهاي زيبايي جستجو كرد كه هر يك از آنها

همچون فانوسي در گذرگاه تاريخ اين مرزو بوم مي درخشيده و هيچگاه در برابر تندباد حوادث تاريخي خاموش نشده اند و از سوي ديگر اينچنين اعتالي ماندگاري را

بايد مولود مساعد بودن موقعيت تاريخي ، اقليمي و فرهنگي خطه پهناور استان .اصفهان دانست كه اين شهر در مركزيت آن واقع شده است

23

اصفهان: مهمترين فرصت ها و قابليت هاي استان

- موقعيت مكاني ويژه استان )قرار گرفتن استان در مركز كشور و در مسير راه استان (9هاي ترانزيتي شمال-جنوب و شرق- غرب و همجواري با

- استان اصفهان در مركز ثقل حمل و نقل كشور قرارداشته و ساليانه باحدود 20درصد از سهم حمل و نقل بار داراي بارنامه صادره كشور و با حدود 13

ميليون نفر مسافر حمل و نقل با صورت وضعيت به ترتيب رتبه هاي اول و سومرا در سطح كشور دارد.

وجود پتانسيلهاي قوي كارآفريني رو به رشد - رتبه سوم صنعت گردشگري خارجي با توجه به داشتن قابليت هاي توريستي شهر -

برخورداري از جاذبه هاي گردشگري بسيار در زمينه هاي تاريخي ، اصفهان و طبيعي و انسان ساخت با ارزش ملي و فراملي و وجود بيش از پنج هزار اثر

تاريخي غيرمنقول و ده هزار اثر شناخته شده منقول بازمانده از ادوار مختلف در جاي جاي استان و نيز چشم اندازها و گردشگاههاي طبيعي و يا احداث شده طي

و مناظر حاشيه آن و تبديل زاينده رود سالهاي اخير در حاشيه رودخانه پربركتاستان به عنوان يك قطب مهم گردشگري كشور

)ظرفيت هاي علمي ، هنري ، فني ، تخصصي و مديريتي وجود سرمايه هاي انساني - و ...( انباشته شده به عنوان مكمل فعاليت هاي سرمايه گذاري در راستاي اقتصاد

دانايي محور - وجود ظرفيتهاي قوي دانشگاهي و مراكز توليد علم و فن آوري ، مراكز برگ

علمي ، تحقيقاتي متعدد ، مراكز آموزش فني و حرفه اي- وجود بخش غير دولتي توانمند زمينه ساز جذب سرمايه گذاري خارجي

24

- استقرار صنايع مادر و بزرگ در سطح ملي همچون ذوب آهن ، فوالدمباركه ، پااليشگاه ، دي ام تي ، داروسازي ، پتروشيمي ، هواپيما و هليكوپترسازي ، صنايع و

مراكز نظامي ، انرژي اتمي ، راههاي اصلي و فرعي مناسب ، فرودگاه بين المللي ، خطوط راه آهن و از همه مهمتر رودخانه زاينده رود ... فرصتهاي خوبي را براي

جويندگان فعاليتهاي اقتصادي در سطح استان فراهم نموده است . داشتن درجه حرارت مناسب فصل هوا، بطوريكه ميانگين درجه حرارت هواي

، در تابستان بين25.5 تا 14.7درجه سانتيگراد، در بهار 9 تا 5زمستان استان بين درجه سانتيگراد متغير است. با توسعه13.6 تا 6.7، و در پائيز بين 30 تا 20.4

راههاي اصلي، احداث كنارگذر ها، احداث آزادراهها،احداث كمربندي ها در طي يك دهه مبلغ قابل توجهي از اعتبارات كل كشور وارد استان اصفهان گرديده كه باعث توسعه صنايع مادر در منطقه شده است. افزايش و توسعه صنايع در منطقه باعث

% از جمعيت كل كشور در اصفهان7افزايش رشد جمعيت ميگردد. بطوريكه تقريبا .زندگي ميكنند

پارک ملی کاله قاضیKolah Ghazi national parkنام انگلیسی:

نام فارسی : پارک ملی کاله قاضی

عرضN3230 اليN3200 طول شرقي و E5215 اليE5145بين پارك ملي كاله قاضي در استان اصفهان شمالي واقع شده است . مساحت آن

25

هكتار مي باشد.47142درحدود

: انجير , بادام كوهي , انار , عناب , شيپوري , بيد , خارشتر, درمنه , اسپند, گل جاليز,پوشش گياهي شنگ , انواع گرامينه, كالغك , گل مريم , سلين , انواع گون , گل گندم , علف شوره , علف

مار , ريواس , اسپرس , چوبك .

: كل و بز و قوچ و ميش , آهو, خرگوش , پلنگ , گرگ , كفتار , يوزپلنگ, روباه , شغال , تشيپستاندارانوگربه وحشي.

:كبك , تيهو, باقرقره , كالغ سياه , چكاوك , كاكلي , دم جنبانك, زاغ نوك سرخ, زاغي, گنجشك سانانپرندگانو عقابها . : مارجعفري, افعي شاخدار, مارقيطاني , مار پلنگي , مارمولك , الك پشت .خزندگان

2534كوه كاله قاضي قسمتي از رشته كوه ماهدشت مي باشد . بلندترين قله اين كوه به ارتفاع مترميباشدكه درجنوب خاوري اصفهان واقع وشكلي شبيه كاله قاضيان درادوار گذشته دارد. كوه كاله قاضي

26

از مناطق حفاظت شده شكار ممنوع و پناهگاه حيات وحش مي باشد و داراي پاسگاههاي مختلف شكارباني است و چشمه هاي زيادي در دامنه هاي اين كوه وجود دارد كه گله هاي حفاظت شده بز و پازن از آن

كيلومتري30استفاده مي كنند. اين كوه را معموأل از گردنه أي موسوم به گردنه الشتر در فاصله حدود اصفهان در جاده اصفهان به شهرضا صعودمي كنند. اين كوهستان داراي دره هاي متعدد شمالي و جنوبي

است و وجه تسميه آن شكل كامأل مشخصي است كه قله آن دارد و از شهر اصفهان به شكل كاله قاضيانقديم ديده مي شود.

كوه كاله قاضي داراي ديواره هاي بلند با سنگهاي مناسب جهت صخره نوردي مي باشد به همين دليل موردتوجه صخره نوردان قرار گرفته و مسيرهاي گوناگوني در آن گشايش شده است.

در دره اي به نام دره شاهين كه در قسمت جنوب خاوري كوه واقع شده گروه كوهنوردي چكاد كوهستان اصفهان به همت ساير عالقه مندان در صدد ايجاد محلي با مسيرهاي متنوع آموزشي مي باشد كه تا پایان

. هیجده مسير مختلف در آن باز گرديده است1381سال

تاريخ حفاظت منطقه از ابتدا تاكنون شكارگاه سلطنتي از زمان صفويه و بعد از آن به خصوص درزمان قاجاريه و حكومت ظل السلطان بر

اصفهان : اعالم محدوده فعلي كاله قاضي تا كوه صفه در جنوب غرب اصفهان به عنوان منطقه قرق از سوي1346

شوراي عالي شكارباني و نظارت برصيد :تقسيم منطقه به دوقسمت و اعالم بخشي به عنوان پارك وحش)محدوده فعلي كاله قاضي ( و1348

بخشي به عنوان حفاظت شده:تنزل سطح حفاظتي قسمت پارك حيات وحش به پناهگاه حيات وحش1354:اعالم قسمت حفاظت شده به عنوان منطقه آزاد1369 هكتار باقي ماندن به عنوان پناهگاه حيات وحش طي3227 هكتار به پارك ملي و 47184:ارتقاء 1374

مصوبه شوراي عالي حفاظت محيط زيست

موقعيت عمومي جنوب شرقي شهر اصفهان و در مجاورت شهرجديد بهارستان

هكتار50911: وسعت ويژگي و سيماي عمومي متر است. دورشته كوه1720 ومتوسط ارتفاع منطقه 2534 متر تا 1350توپوگرافي : تغييرات ارتفاع از

27

اصلي به نام هاي شيدان در شمال منطقه و رشته كوه كاله قاضي در غرب و جنوب قراردارد.چشم انداز ::سيماي كوهستاني -دشتي

جاذبه هاي اكوتوريستي رشته كوه كاله قاضي عامل جذب بسياري از گروههاي كوهنوردي و طبيعت گردان مي باشد.

ذخاير فسيلي عامل حضور بسياري از دانشجويان ،استادان و محققين در منطقه است . گونه هاي حيات وحش اعم ازگياهي و جانوري موجود در منطقه عامل جذب پژوهشگران و دانشجويان مي

باشد.وضعيت عمومي و اقتصادي : در درون منطقه سكونتگاه انساني وجود ندارد.

تاالب گاوخونی

gavkhouny swampنام انگلیسی: نام فارسی: تاالب )باتالق( گاوخونی

بین استانهای اصفهان و یزد واقع است.N3212 E5252تاالب گاوخونی در موقعیت جغرافیایی تاالب گاوخوني يكي از بكرترين چشم اندازهاي طبيعي استان اصفهان محسوب مي شود كه به

علت موقعيت جغرافيايي و مشكالت دسترسي به آن- به ويژه در گذشته- چهره طبيعي اش كمتر با اقدامات سودجويانه بشر دستخوش تغيير شده است، از اين رو جلوه هاي بي نظير و

چشم انداز هاي زيبايي را براي اهل ذوق و دوستداران طبيعت در دامان خود به وجود آورده است. اين تاالب در آستانه ورود به كوير )مرز ميان اكوسيستم آبي با خشكي( واقع شده و انعكاسي از

شرايط حاكم بر اين دو بوم سازگان است. گاوخوني اين نام ما را به زمان درس و مدرسه مي برد و از آن نام هايي بود كه براي به خاطر

سپردنش به مشقت نمي افتاديم ، و به آساني از يادمان نمي رفت .در كتاب آورده بودند كه گاوخوني باتالقي است كه زاينده رود در آن فرو مي رود ، زاينده رود رودخانه اي است كه از

كوههاي زردكوه بختياري سرچشمه مي گيرد و پس از مشروب كردن خاك اصفهان و عبور از اين

28

شهر در باتالق گاوخوني فرو مي رود .

متر و اختالف ارتفاع آن1477 كيلومتر است ، ارتفاع تاالب از سطح دريا 405از سراب تا پاياب متر مي باشد ، تاالب وابسته است به مجموعه اي به2747نسبت به سراب )زردكوه بختياري(

درصد9/90 كيلومتر مربع است كه 41371نام حوزه آبخيز زاينده رود است ، وسعت كل حوزه آن در محدوده استان اصفهان و مابقي در استانهاي يزد ، فارس و چهارمحال بختياري قرار گرفته

كيلومتري مركز استان اصفهان واقع شده است ، )چادگان( كه110است و سد زاينده رود در حواشي آن از جمله زيبائيها و جاذبه هاي مناطق گردشگري ايران است و با وجودي كه عموما در كمربند خشك قرار گرفته ، اما كوههاي زاگرس و كركس منشا تغييرات بارز آب و هوايي در كل

حوزه مي شود.

شاخه هاي زاينده رود شامل : حوضه هاي اطراف درياچه پالس جان ، شور و دهاقان ، خشكه رود، حوضه مرغاب ، زرچشمه ، حوضه رحيمي و گاوخوني مي باشد .

از محل سراب ، صدها محل زراعي ، صنعتي ، روستايي و شهري در حاشيه زاينده رود واقع شده است و ورزنه آخرين نقطه جمعيتي رودخانه است ، اساسا در سراب و باالدست عمق دره ها و

شيب اراضي، مانع از كشاورزي مي شده و اين نشان از اهميت زراعت در پايين دست دارد ، ميليارد متر مكعب آب براي مصارف شرب ، كشاورزي و صنعت از زاينده رود به عنوان6ساليانه

يكي از منابع آبي كشور برداشت مي شود .

رودخانه زاينده رود بر خالف همه رودخانه ها ، به جاي آنكه به دريا بپيوندد و به حيات خود ادامه دهد در يك ناحيه كويري داخلي كشور فرو مي رود و از حركت باز مي ايستد، و منشا اثرات

فراوان طبيعي است ، در برخي سفره ها و داستانها آمده است بعد از فرو رفتن آب در اين باتالق ، در دشتهاي كرمان ، به صورت چشمه هايي روان مي شود هر چند از نظر علمي اين موضوع

تاييد نشده است در طول تاريخ نام " گاوخوني " و " زاينده رود" به موازات هم مطرح بوده است ، و طومار معروف شيخ بهايي و تقسيمات آب زاينده رود كه از برجسته ترين نمونه هاي ميراث

فرهنگي اين مرز و بوم است ، نشان از اهميت حياتي اين رودخانه از ديد مردم در طول تاريخ كيلومتر از طريق جاده شوسه به سمت شرق مي رويم به تاالب مي25دارد . از شهر ورزنه كه

كيلومتر مربع470رسيم )ادامه اين مسير از كنار تاالب به يزد منتهي مي شود ( ، وسعت تاالب كيلومتر مربع آن را آب فرا گرفته است .50بوده كه در حال حاضر

تاالب بكر گاوخوني در پست ترين ناحيه دشت اصفهان و از نظر جغرافيايي در منطقه وسيع مسطح و يكي از با ارزش ترين اكوسيستمهاي كشور در فالت مركزي ايران و در خشك ترين

منطقه و با گونه هاي نادر گياهي و جانوري خاص خود ، چون گوهري در كوير مركزي ايران ميدرخشد و از نظر عملي براي محققين زيست محيطي حائز اهميت فراوان است .

همچنين دو روخانه ي فصلي به جز رودخانه دائمي زاينده رود به تاالب مي ريزد ، در جنوب تاالب جرقويه و معادن نمك واقع شده است ، از باال كه باتالق را بنگريم مانند يك گالبي يا يك مثلث به

نظر مي رسد . در مجموعه اي محدود همه گونه هاي طبيعي يافت مي شود و از تنوع توپوگرافي قابل مالحظه

اي برخوردار است ) كوه ، رودخانه ، كوير ، جلگه ، پوشش گياهي ، تپه هاي شني و تاالب ( و اين ( كه در1971 تاالب مطرح جهاني است كه در كنوانسيون بين المللي )سال 1328تاالب از جمله

شهر رامسر برگزار شد ، رسما به عنوان تاالب بين المللي شناخته شد و شرايط خاص جغرافيايي ، طبيعي و زيست محيطي و حدود سه فاكتور هيدروليكي ، بيولوژيكي و اكولوژيكي اين تاالب را

به عنوان نادرترين و كمياب ترين تاالبهاي كره زمين قرار داده كه از نظر علمي براي محققين گونه پوشش گياهي در منطقه وجود داشته از جمله : تاغ ، گز ،30حائز اهميت است . بيش از

اشك ، درمنه ، گون، شور ، پرند ، قيچ ، و ... پوشش گياهي عموما شور پسند است ، علفزارها ونيزارها ، در حاشيه جنوبي بيش از ده كيلومتر كشيده شده است .

29

گونه هاي جانوري : فالمينگو ، مرغابي ، آنقوت ، تنجه ، غاز خاكستري ، قورباغه تاالبي ، بزمجه ، انواع مارمولك ،

آهو ، گورخر و ... )كه متاسفانه اكثرا از ميان رفته است ( ، هزاران پرنده مهاجر اين منطقه را هزار پرنده ( ، شوري آب در مدخل20براي كوچ زمستاني و آسايش بر مي انگيزد)بيش از

مرداب ، حيات آبزيان را در رودخانه ميسر نمي سازد ، رنگ سرخ و زيباي اين تاالب نادر كره زمين ، به دليل زندگي يك نوع سخت پوست )آرتيماساليا( در آن مي باشد ، تاالب گاوخوني به

عنوان يك اسفنج ، در فصلهاي پرآب ، آب را به خود جذب و در فصلهاي ديگر پس مي دهد

مناطق تحت پوشش اداره شهرستان اصفهان:

شهرک صنعتی جی

کیلوم��تری17شهرک صنعتی جی در شهر ستان اصفهان واقع در استان اصفهان در 30

هکتار قرار دارد.309جاده اصفهان نایین به مساحت

شهرک صنعتی سگزی

واقع در استان: اصفهان واقع در شهرستان: اصفهان مساحت کل شهرک)هکتار(: تعداد427 مساحت صنعتی)هکتار(: 500 مساحت فاز عملیاتی)هکتار(: 500

تعداد واحد های به بهره0 مساحت واگذار شده)هکتار(: 352قراردادهای منعقده: 1487 تعداد اشتغال واحدهای به بهره برداری رسیده)نفر(: 62برداری رسیده:

کیلومتر0 فاصله ها فاصله تا فرودگاه: 56تعداد طرحهاي در حال ساخت و ساز: کیلومتر فاصله تا نزدیکترین30 کیلومتر فاصله تا مرکزاستان: 0فاصله تا راه آهن:

0 کیلومتر فاصله تا نزدیکترین بندر: 0 کیلومتر فاصله تا گمرک: 30شهرستان:

صنعتی کوهپایه

31

مساحت کل شهرک)هکتار(:،جاده اصفهان نایین70اصفهان کیلومتر ، آدرس شهرک تعداد123 مساحت صنعتی)هکتار(: 150 مساحت فاز عملیاتی)هکتار(: 150

تعداد واحد های به بهره0 مساحت واگذار شده)هکتار(: 103قراردادهای منعقده: تعداد678 تعداد اشتغال واحدهای به بهره برداری رسیده)نفر(: 21برداری رسیده:

کیلومتر فاصله0 فاصله ها فاصله تا فرودگاه: 27طرحهاي در حال ساخت و ساز: کیلومتر فاصله تا نزدیکترین70 کیلومتر فاصله تا مرکزاستان: 0تا راه آهن: جاده اصفهان نایین -دفترهیئت70 کیلومتر0 کیلومتر فاصله تا گمرک: 70شهرستان:

امناشهرک

شهرک

صنعتی هرند

واقع در استان: اصفهان واقع در شهرستان:،جاده اصفهان هرند80اصفهان کیلومتر مساحت50 مساحت فاز عملیاتی)هکتار(: 50مساحت کل شهرک)هکتار(:

تعداد0 مساحت واگذار شده)هکتار(: 28 تعداد قراردادهای منعقده: 34صنعتی)هکتار(: تعداد اشتغال واحدهای به بهره برداری5واحد های به بهره برداری رسیده:

فاصله ها فاصله تا9 تعداد طرحهاي در حال ساخت و ساز: 117رسیده)نفر(: کیلومتر80 کیلومتر فاصله تا مرکزاستان: 0 کیلومتر فاصله تا راه آهن: 0فرودگاه:

کیلومتر فاصله تا0 کیلومتر فاصله تا گمرک: 80فاصله تا نزدیکترین شهرستان:

32

شهرک صنعتی رامشه

0واقع در استان: اصفهان واقع در شهرستان: شهرضا مساحت کل شهرک)هکتار(: تعداد قراردادهای0 مساحت صنعتی)هکتار(: 0مساحت فاز عملیاتی)هکتار(:

تعداد واحد های به بهره برداری رسیده:0 مساحت واگذار شده)هکتار(: 0منعقده: تعداد طرحهاي در حال0 تعداد اشتغال واحدهای به بهره برداری رسیده)نفر(: 0

0 کیلومتر فاصله تا راه آهن: 0 فاصله ها فاصله تا فرودگاه: 0ساخت و ساز: 0کیلومتر فاصله تا مرکزاستان:

33

ناحیه صنعتی سروش بادران

شهرستان اصفهانواقع در استان: اصفهان واقع در شهرستان: اصفهان مساحت کل 0 مساحت صنعتی)کیلومتر(: 0 مساحت فاز عملیاتی)کیلومتر(: 0ناحیه)کیلومتر(:

تعداد0 تعداد واحد های به بهره برداری رسیده: 0تعداد قراردادهای منعقده: تعداد اشتغال واحدهای به بهره برداری0طرحهاي در حال ساخت و ساز:

فاصله تا راه0 فاصله تا فرودگاه: 0 مساحت واگذار شده)هکتار(: 0رسیده)نفر(: 0 فاصله تا مرکزاستان: 0آهن:

34

الزم اطالعات از شركت شهركها

شهرک صنعتی جی

.شهرک صنعتی جی بیشتر صنایع غذایی موجود است در

35

کارخانه صنعتی570 واحد را دارد لکن در حال حاضر حدود 630 شهرک پتانسیل حدود و خدماتی فعال می باشد.

شهرک سیستم تصفیه خانه فاضالب صنعتی و بهداشتی احداث نموده است.

شهرک صنعتی سگزی

واحد خدماتی را دارد لکن تنها250 صنعت و 380 تا 370 ظرفیت شهرک صنعتی سگزی واحد خدماتی فعال می باشند30 تا 20 صنعتی و 170

شهرک فاقد سیستم تصفیه فاضالب است.

شهرک صنعتی کوهپایه

واحد دارای پروانه42 واحد ظرفیت می باشد که 100 بالغ بر شهرک صنعتی کوهپایهدر واحد می باشد.25-20می باشند لکن در حال حاضر تعداد صنایع و کارخانه موجود

شهرک فاقد سیستم تصفیه فاضالب است.

شهرک صنعتی هرند

واحد صنعتی را دارد که30 در حالی که ظرفیت 16 تعداد صنایع و کارخانجات موجود=هنوز پر نشده است.

شهرک فاقد سیستم تصفیه فاضالب است

سروشبادران شهرک صنعتی

واحد که همه خریداری شده و پروانه دریافت کرده85 تعداد صنایع و کارخانجات موجود= واحد مجهز و مشغول به فعالیت بوده .40اند لکن تنها

شهرک سیستم تصفیه خانه فاضالب صنعتی و بهداشتی احداث نموده است.

کارگاههای مزاحم شهری و نوع فعالیت:

منطقه جلوان-1

منطقه حصه و کانال نوربخش در امتداد اتوبان فرودگاه-2

-اراضی منطقه دهنو و خاتون آباد )پشت کارخانه قند اصفهان(3

- جاده انرژی اتمی و پل چوم4

:منطقه قهاب و شش لنگی شامل

آجری که به گاز شهری اتصال یافته اند.واحد 104

واحد 85=گچ

مشکالت شهرستان اصفهان در مسیر شرق

36

پراکنش گرد و غبارعدم نصب فیلتر با وجود گاز کشی کوره های آجر پزی کماکان به دلیل را شاهد هستیم

کوره گچ پزی در وضعیت بسیار ابتدایی و سنتی سهم زیادی در ایجاد گردو80وجود بیش از غبار در منطقه سگزی دارند.

عدم وجود تصفیه خانه فاضالب صنعتی و بهداشتی برای بعضی از شهرکهای صنعتی موجوددر شهرستان اصفهان

عدم دوره های آموزشی مرتبط به بخش انسانی و منحصر بودن دوره ها برای کارشناسانآزمایشگاه

*منطقه براآن شمالی ش�امل تع��داد انب��وهی از روس�تاها و م��زارع کش��اورزی و ج��اده ه�ای روس��تایی می باش��د ک��ه نهایت��ا ت��ا ش��هر ورزن��ه و ت��االب گ��اوخونی ادام��ه پی��دا ک��رده و طی خشکسالی های اخیر منجر به سیاست گذاری سازمان جهاد کشاورزی مب��نی ب��ر تش��ویق و تسهیل سرمایه گذاری و صدور موافقت اصولی در امور احداث انواع دام��داریهای ش��یری و گوشتی و نیز گلخانه می باشد که متعاقب آن حجم انبوهی از اس��تعالم ه��ای اح��داث، به��ره برداری، افزایش ظرفیت و طرح توسعه از جهاد کشاورزی شهرستان اصفهان و ش��رکتهای مرتبط به این اداره واصل گردیده و علیرغم کمبود وس�یله نقلی��ه کلی��ه اس�تعالمها در اس�رع وقت و ب��ا دقت پاس��خ داده ش��ده ک��ه در این راس��تا گ��امی در جهت تعام��ل ب��ا دس��تگاههای مربوطه و تولیدکنندگان و کش��اورزان در جهت ک��اهش اث��رات زیانب��ار اقتص��ادی و معیش��تی

ناشی از خشکسالی برداشته شده است. *از لحاظ سیمای طبیعی منطقه تاالب گاوخونی در انتهای منطق��ه ب��راان ش��مالی و فاص��له

کیلوم��تری ش��هر ت��اریخی ورزن��ه واق��ع گردی��ده30 کیلومتری جنوب ش��رق اص��فهان و 140 ت��االب بین19 م��تر می باش��د . این ت��االب یکی از 1470اس��ت. ارتف��اع آن از س��طح دری��ا

ب��ه ثبت رس��یده اس��ت. این1349المللی ایران است ک��ه در کنوانس��یون رامس��ر در س��ال تاالب یکی از اکوسیستم ه��ای ط�بیعی اس�تان اس�ت ک�ه در نقط�ه پای��انی زاین�ده رود ق��رار گرفته است و به عنوان یک اکوسیستم طبیعی واقع در منطق��ه خش��ک می توان��د و بای��د در توسعه پایدار منطقه نقش مهمی داشته باشد که تا کنون چندان به آن پرداخته نشده است. این ت��االب ب��ه لح��اظ ش��رایط جغرافی��ایی زیس��ت محیطی و س��ه ف��اکتور هی��درولوژیکی، بیولوژیکی و اکولوژیکی دارای اهمیت بسیار می باشد. متأسفانه اخ��یرا خشکس��الی ک��اهش آب زاینده رود و نهایتا ک��اهش دبی آب ورودی ب��ه ت��االب م��وجب خش��ک ش��دن و گاه��ا آتش سوزی در تاالب شده که جهت جلوگیری از نابودی کامل ت��االب و احی��ای آن پیگ��یری انتق��ال آب از سرچشمه های مجاور زاینده رود و اختصاص سهم مناسب از حق آبه رودخان��ه ب��رای

کیلومتری جنوب شرق اص��فهان167تاالب گاوخونی در حفظ حیات تاالب الزامی می باشد. ، بزرگ ت��رین تأمین کنن��ده آب ت��االب گ��اوزاین��ده رود و در مجاورت ورزنه واقع شده اس��ت.

خونی بوده است، اما اکنون زهاب های کشاورزی و پساب های راه یافته به کانال سگزی تنها آبی است که به تاالب گاوخونی سرازیر می شود. آب هایی که باعث افزایش غلظت ش��وری تاالب شده و این زیست بوم آبی را به نابودی کشانده است. در س��ال های گذش��ته، خش��کی

تاالب نیز موجب محدودیت پوشش گیاهی و جانوری گاوخونی شده است

37

پیشنهادات شهرستان اصفهان در مسیر شرق

با عنایت به اینکه اصفهان به تنهایی بیش از نیمی از آجر مصرفی کشور را تولید می کند تالش گردد از طریق استانداری ظرفیت تولید محدودتر شود و کارخانه ها پس از گازکشی مجبور به نصب فیلتر غبارگیر هوا شوند و برنامه ریزی برای انتقال و جابه جایی آنها انجام

گردد.

کوره های گچ نیز با توجه به سنتی بودن آنهابایستی جابه جا شوند.

پیگیری جهت تسریع در ساخت تصفیه خانه برای شهرکهای صنعتی.

الزام نیروگاهها برای استفاده از سوخت گاز چه در تابستان و چه زمستان با توجه به اینکهمصرف گاز از مصوبات دور دوم سفر ریاست جمهوری بوده است.

ضرورت بحث آموزشهای زیست محیطی برای شهرهایی از جمله سگزی، کوهپایه، هرند، ورزنه و اژیه، نیک آباد محمدآباد و... موجود در محدوده شهرستان اصفهان با عنایت به

معضالت و آلودگی صنایع در این مسیرها.

اقدامات انجام شده در خصوص وضعیت پسماندشهرستان اصفهان

برگزاری جلسات کارگروه مدیریت پسماند شهرستان به صورت فصلی

تهیه طرح جامع مدیریت پسماند شهر اصفهان

تشکیل جلسات متعدد در فرمانداری و بخشداریهای شهرستان در خصوص پیگیری تهیهطرح جامع مدیریت پسماند شهر وروستاهای شهرستان اصفهان

بازدید مشترک محیط زیست، مرکز بهداشت و معاونت درمان در خصوص بررسی وضعیتمدیریت پسماندهای پزشکی بیمارستان های شهرستان اصفهان

توزیع فرم مدیریت پسماندهای صنعتی و ویژه به واحدهای صنعتی

بررسی وضعیت پسماندهای صنعتی در پایش صنایع شهرستان

بازدیدهای دوره ای از محلهای دفن زباله شهری

انجام مکاتبات الزم با ارگانهای ذیربط)شهرداریها، بخشداریها، مرکزبهداشت، واحدهایصنعتی و ...( در خصوص رفع نواقص موجود و بهتر شدن مدیریت پسماند

اقدامات اولويت دار در بخش مديريت پسماند شهرستان اصفهان�

تهيه طرح جامع مديريت پسماند شهر و روستاهای شهرستان اصفهان

ساماندهي كارگاههاي ضايعاتي غير مجاز موجود در شهرستان

در نظر گرفتن محل هاي مجاز تخليه نخاله هاي ساختماني با همکاری شهرداریها و بخشداریهای شهرستان

38

مديريت مناسب پسماندهاي صنعتي در واحدها و شهركهاي صنعتي شهرستان با همکاری ارگانهای ذیربط

مديريت پسماندهای پزشکی جهت دفع اصولي پسماندهاي پزشكي مطب ها،مراكز بهداشتي و درمانگاههاي موجود در شهرستان

محلهای دفن زباله �

شهر اصفهان : محل دفن درشرق اصفهان ) محل دفن ریجکت کارخانه�کمپوست و همچنین دارای ترانشه جداگانه برای دفن پسماندهای پزشکی(

شهرهای بهارستان و قهجاورستان انتقال مستقیم زباله ها به کارخانه کمپوست�اصفهان

سایرشهرهای شهرستان دارای محل دفن زباله می باشند.�

طرحها و مطالعات پیشنهادی در سطح شهرستان

انجام مطالعات الزم در ارتباط با سالمت، بيماريها و آلودگي محيط زيستی در -شهرستان

Gisانجام مکانیابی محلهای دفن زباله در شهرستان با استفاده از -مطالعه اثرات ایجاد كمربند سبز و توسعه فضاي سبز شهري در اطراف -

شهرهاي شهرستان به منظور جلوگيري از تغيير كاربري و توسعه بي رويه شهر و همچنين تلطيف هواي شهري

مطالعه و بررسي همگون بودن توسعه صنعتي شهرستان با شاخص هاي توسعه -پايدار

مطالعات امكان سنجي استفاده از پساب تصفيه شده در آبياري اراضي كشاورزي با -اولويت گياهان غيرمثمر متناسب با اقليم منطقه مورد استفاده

تهيه بانك اطالعاتي كانونهاي آالينده محيط زيست شهرستان-تهيه بانك اطالعات نوع و ميزان پسماندهاي مختلف موجود در شهرستان شناسائی و مهار فرآیندها و عوامل تهدید فعاليتهای انسانی و طبیعی غیرمترقبهمطالعه راهکارهای کاهش عوامل تهدید تاالب گاوخونیطالعه راهکارهای کاهش عوامل تهدید رودخانه زاینده رود

39

*ازجمله معضالت موجود در محدوده شمال غربی شهر اص��فهان در ح��وزه ش��هرداری ه��ای اصفهان استقرار و فعالیت حجم انبوهی از کارگاههای مزاحم شهری از12و 11و 2منطقه

جمله ریخته گریهای سنتی می باشد که به لحاظ مص��رف س��وخت م��ازوت حجم انب��وهی از آالینده های حاصل از سوخت فسیلی به محیط اطراف پراکنده می گردد و موجبات آلودگی هوا و مزاحمت برای ساکنین اطراف می گردد. این اداره در این راستا کلیه واحدهای ف��وق الذکر را با هماهنگی اتحادیه مربوطه شناسایی نموده و نسبت به درج واحدهای فوق ال��ذکر

( اق��دام نم��وده ک��ه نهایت��ا اه��رم94) ب��رای اج��را در س��ال 93در لیست صنایع آالینده س��ال فشاری به واحدهای مذکور جهت انتق��ال ب��ه خ��ارج از ش��هر ت��ا حص��ول نتیج��ه باش��د. س��ایر کارگاههای دیگر نیز با توج��ه ب��ه ش��کایات واص��له در اس��رع وقت بازدی��د و در ص��ورت تأئی��د مزاحمت، موضوع به شهرداری ه��ای مربوط�ه جهت اق��دامات بع��دی ارس�ال گردی��د. ض��منا حجم عظیمی از کارگاههای تولیدی- خدماتی در منطقه کارگاههای مزاحم ش��هری امیرکب��یر فعالیت می نمایند که متأسفانه رش�د لج�ام گس�یخته واح��دهای ص�نعتی در اط�راف منطق�ه مصوب اولیه موجب معضالتي گردیده و این اداره حتی االمکان واحدهای بزرگ و متوس��ط

با پتانسیل آالیندگی را در برنامه پایش و کنترل مستمر قرار داده است.

462 واحد آالینده استان که به سازمان مع.رفی ش.ده بیش از 976از واحد آن در شهرستان اصفهان واقع شده است که به تنه..ایی نش..ان

درص...دی ص...نایع آالين...ده ک...ل اس...تان در47دهن...ده حجم بیش از شهرستان اصفهان می باشد. لذا تقویت امکان..ات و تجه..یزات اداری، خودرو و ...، تجهیز آزمایشگاه و به ویژه س..اخت اداره محی..ط زیس..ت شهرستان اصفهان در کمک و بهبود شرایط زیس..ت محیطی ط..بیعی و انسانی شهرستان و استان اص..فهان کارس..از خواه..د ب..ود. ب..دیهی است این امر مس..تلزم حمایته..ای م..دیرکل مح..ترم و تعام..ل ب..ا دیگ..ر

دستگاهها خواهد بود. درصد می باشد.40 درصد و صنایع 60نقش خودروها در آلودگی هوا

واحد صنعتی و آلودگی صنایع بزرگی چون نیروگاهها و ذوب400 هزار و 8تجمع بیش از آهن اصفهان را تهدید می کند.

پراکنش صنایع در شهرستان اصفهان آمده است.در ذیل نمودارهای توزیع

40

م.ح.مو.د. آ.باد.

س.گز.ی. ج.ی کو.ه.پایه. م.نط.ق.ه. ص.نعتی

م.ح.مدآ.باد. قهاب.

س.ر.و.ش. باد.را.ن

ه.ر.ند را.م.شه. ص.ف.ه.0

001

002

003

004

005

006

007

008

007 786

495

641

74 53 03 22 41

تعداد واح.دهای. موج.ود در من.اطق صن.عت.ی تح.ت پوش.ش. اداره ش.ه.رس.ت.ان. اصف.ه.ان.

41

103

55

33

23

آالین.ده واحده.ای انواع پراکن.ش

ریخت�ه گری�گچآج�رمت�ف�رقه

42

42

41

31

31

م.ست.قر آالين.ده گري ريخت.ه. اه.اي واحد پ.راكن.شاصفهان درش.هرس.ت.ان

آ�ب�اد محم�ودشهيدا�ن�

كهندژ خجدي�د شاهپور

43

1 1 12

991

در مست.قر آالین.ده آجري اه.اي واحد پراكن.شاصفهان ش.هرس.ت.ان

جيآ�ب�اد محم�ود

سگزيمتفرقه

قهاب آ�ب�اد محم�د صنعتي منطق�هقهاب آ�ب�اد محم�د منطق�ه

44

235

در م.ست.قر آالین.ده گچي واحده.اي پراكن.شاصفهان ش.هرس.ت.ان

متفرقهقهاب آ�ب�اد محم�د منطق�ه

45