29/ )۴۸پي در پي ( ۴شماره / ۱۵دوره / ۱۳۹۲ زمستان/ مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان

34تا 29 صفحات

تحقیقی

نخاع يآلفا حرکتی هاي نورون دانسیته بر دانه سیاه گیاه الکلی عصاره اثر

ییصحرا موش در سیاتیک عصب کمپرسیون از پس ۳شهري مهدوي ناصر دکتر ،۲*رپو طهرانی مریم دکتر ،۱جاللی مژگان

،اسالمی آزاد دانشگاه جانوري، فیزیولوژي دکتري ،دانشیار - 2 .مشهد ،شناسی ستزی گروه ،مشهد واحد ،اسالمی آزاد دانشگاه جانوري، علوم شناسی زیست ارشد کارشناس -1 .مشهد ،شناسی زیست گروه ،مشهد واحد ،اسالمی آزاد دانشگاه هیستولوژي، - سیتولوژي دکتري استاد، -3 .مشهد شناسی، زیست گروه ،واحدمشهد

________________________________ ___________________________ چکیده منظـور به مطالعه نیا. شود می نخاع هاي موتونورون آلفا در نورونی مرگ القاي سبب سیاتیک عصب کمپرسیون یا قطع : هدف و زمینه

موش در سیاتیک عصب کمپرسیون از پس نخاع قدامی شاخ يآلفا حرکتی هاي نورون دانسیته بر دانه سیاه گیاه دانه الکلی عصاره اثر نییتع .شد انجامیی صحرا

تیمار+کمپرسیون ،)B( کمپرسیون ،)A( کنترل گروه چهار در ویستار نژاد نریی صحرا موش سر 24ی تجرب مطالعه یندر ا : بررسی روش گـروه در .شدند قرار داده )D( mg/kg50 دوز دانه سیاه دانه الکلی تیمارعصاره+کمپرسیون و )mg/kg75 )C دوز دانه سیاه دانه الکلی عصاره کمپرسیون تحت راست پاي سیاتیک عصب تیمار، و کمپرسیون هاي گروه در .شد شکافته آسیب بدون سیاتیک عصب محل در عضله کنترل

آمیزي رنگ و سریال میکرونی7 هاي برش و S3 و S1 ، S2 و L2-L4ی نخاع قطعات از برداري نمونهبا روز 28 از پس .گرفت قرار )هیثان 60( .شمارش شدند دایسکتور روش به نخاع قدامی شاخ حرکتی هاي نورون، تولوئیدین آبی با

C هـاي گروه در و داشت داري معنی کاهش )1803±24( لکنتر گروه به نسبت )650±32( کمپرسیون گروه در نورونی دانسیته : ها هیافت ).>001/0P( داد نشان داري معنی افزایش کمپرسیون گروه به نسبت نورونی دانسیته )49±1543( D و )47±1581(

از پـس یی صـحرا مـوش نخـاع قـدامی شـاخ آلفا حرکتی هاي نورون دانسیته افزایش باعث دانه سیاه دانه الکلی عصاره : گیري نتیجه .دیگرد سیاتیک عصب کمپرسیون ییصحرا موش ، آلفا حرکتی هاي نورون ، دژنراسیون ، سیاتیک عصب ، دانه سیاه : ها واژه کلید

________________________________ ___________________________ maryam_tehranipour@mshdiau.ac.ir الکترونیکی پست ، پوری طهران میمر دکتر : مسؤول نویسنده *

0511-8435050نمابر تلفن و ،یست شناسیگروه ز، واحد مشهد یدانشگاه آزاد اسالممشهد ، : ینشان 5/12/91 : مقاله پذیرش ، 14/8/91 : نهایی اصالح ، 23/5/91 : مقاله وصول

مقدمه در نـورونی مرگ القاي سبب سیاتیک عصب قطع ای ونیکمپرس

ها ویروس ژنتیکی، اختالالت ).1( دشو می خاعن هاي موتونورون آلفا ).2( شوند ایمنی سیستم وییگپاسخ موجب توانند می ها باکتري یا و

همچنـین و شـوان هـاي سـلول کمـک بـه آکسون مجدد زدن جوانه شـروع شـده قطع آکسون پروکسیمال انتهایی بخش در رشد عوامل

حـد از تر زكنا میلین مجدداً گرفته، شکل تازه آکسون در .شود می دیـده گذشـته از تر کوتاه نیز رانویه هاي گره و شود می ایجاد طبیعی

2-4 طول در و کنند می ترك را محل ماکروفاژها تدریج به .شود میــه ــترش هفتـ ــیت گسـ ــا آستروسـ ــدهاي و هـ ــنتز فراینـ ــروتئین سـ پـ

GFAP glial fibrillary acidic)( تشـکیل و هـا آستروسـیت توسـط پلیمـر از متشـکل گلیـال سـلولی داخـل هاي تهرش متراکم توده یک

GFAP خاکسـتري مـاده در آکسـون مانـده جـا بـه فضاهاي تمام در مرکـزي عصـبی دستگاه در آکسون بازسازي عدم .گیرد می صورت

شـواهد بلکـه ؛نیسـت رشـد و زدن جوانه در آکسون ناتوانی دلیل به رشـد یرمسـ مانـدن فعـال از مانع آستروسیتی اسکار که دهد می نشان

رشـد عامل گیرنده و Neuregulin1 .شود می رشد عوامل و آکسون شـوان هـاي سلول کنترل سیگنالینگ مسیرهاي در (ErbB) اپیدرمال

دیــده آســیب محیطـی اعصــاب سیســتم در آکسـون بازســازي بـراي و حسـی عملکـرد رشـد بهبـود موجـب امـر ایـن کـه دارند دخالت S100و GAP43و neurofilament بیان افزایش .شد خواهد حرکتی

مـؤثر محیطـی عصـب آسیب درمان براي آکسون جراحت محل در یکساله علفی و اي دولپه گیاهی (Nigella sativa) دانه سیاه ).3( است هاي گل و شکل نخی و منشعب هاي برگ با آالله خانواده از و است

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 4

:46

+03

30 o

n W

edne

sday

Dec

embe

r 16

th 2

020

ییصحرا موش در سیاتیک عصب کمپرسیون از پس نخاع يآلفا حرکتی هاي نورون دانسیته بر دانه سیاه گیاه الکلی عصاره اثر / 30

)٤٨پي در پي ( ٤شماره / ١٥دوره / ١٣٩٢زمستان / مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي گرگان

برگه میوه درون .است منظم ردیفی دو گلپوش با مهمیز بدون منفرد .)4( تاسـ صـنعتی و دارویـی خاصـیت داراي و رنگ سیاه رگیاهبذ صـعودي، عربسـتان آفریقا، در سودان مصر، محققان توسط آن دانه و کانـادا انگلسـتان، فرانسـه، ژاپـن، در اخیراً آسیا در پاکستان و هند

به مربوط آن بالینی پتانسیل .)4( است گرفته قرار توجه مورد امریکا آن روغـن .اسـت thymoquinone فرار روغن و پروتئینی فراکسیون

غیرفعـال را H2O2آن الکلـی و آبـی عصـاره و اسـت سیتوتوکسیک متالوپروتئـاز و کالژنـاز از ناشـی متاسـتاز از مـانع تواند می و کند می مرحلـه در آپوپتوز تحریک و BCL2 مهار و P53 بیان افزایش .شودG1 سـرطان در نآ اثـر کـه داشـته ضـدتوموري نقش سلولی چرخه

موجـود Nigellone .است شده مشاهده بزرگ روده و معده پوست، آزادسـازي از ممانعـت بـا التهاب و آلرژي آسم، درمان براي آن در

از و فالونوئیـدها طرفـی از ).5( شـود مـی هـا سل ماست از هیستامین kaempferol و quercetin فالونوئیدهاي یعنی آنها ترین فراوان جملهــ داراي ــدالتهابی راتاثـ ــی و ضـ ــیدان آنتـ ــتند اکسـ ــات .هسـ ترکیبـ

شـوند مـی وارد نیز الکلی عصاره در دانه درسیاه موجود فالونوئیدي مـواد اثـر ).8( اسـت یدانیاکسـ یآنت تیفعال يدارا دانه اهیس ).7و6(

ماننـد مـوش مغـز مختلـف منـاطق در را ویداتیاکسـ استرس و یسمــر - مخچــه ــز قش ــپیه و مغ ــاهش پوکام ــ ک ــدد یم ــفعال ).9( ه تی

دانه در ).10( است شده اثبات دانه اهیس عصاره کالینوروفارماکولوژــیاه ــه ســـ ــاتیترک دانـــ ــانن، بـــ ــفالونوئ تـــ ــآلکالوئ د،یـــ د،یـــ

α- نیتامیو( توکوفرول E(، بیترک p-cymene فـرار يهـا روغـن و يدارا نـون یموکیت ماننـد ییهـا روغـن و Carvacrol و thymol مانند ).4( هستند یضدالتهاب و یندایاکس یآنت اثرات در را دانـه سـیاه هـاي اسـتفاده شناسـان گیـاه کـه ایـن به توجه با

سیسـتم هـاي بیمـاري درمـان در خصـوص بـه ،مختلـف هاي بیماري در تحقیقـی تاکنون که این به توجه با و )10( اند نموده تأیید عصبی تـه نگرف صـورت دانـه اهیسـ گیاه دانه الکلی عصاره اثر بررسی زمینه سیاه گیاه دانه الکلی عصاره اثر نییتع منظور به مطالعه نیا لذا ؛است از پـس نخـاع قـدامی شـاخ آلفـا حرکتـی هاي نورون دانسیته بر دانه

.شد انجامیی صحرا موش در سیاتیک عصب کمپرسیون بررسی روش بـا ویسـتار نژاد نریی صحرا موش سر 24ي روی تجرب مطالعه این زا وانـات یح .شـد انجـام هفته 12 بیتقر نس و گرم 250-300 وزن

گـروه حیوانخانـه در هـا مـوش .دندشـ هیته رازي سازي سرم سسهؤم تـا مشـهد واحـد اسـالمی آزاد دانشگاه علوم دانشکده شناسی زیست درجـه 21 دمـاي با نگهداري شرایط .دشدن نگهداري آزمایش زمان 12 و نـور سـاعت 12 نوري سیکل و درصد 50 رطوبت ،گراد سانتی و آب بـه دسترسـی امکـان همگی که طوري به .دبو تاریکی ساعتوانـات یح يکـار بـر رو یپروتکل اصول اخالق .دداشتن کافی غذاي

.ت شدیعار داخـل را آن و هکـرد وزن را دانـه سیاه دانه پودر گرم50 ابتدا درــذ ــوص کاغـ ــارتوش مخصـ ــه )cartush( کـ ــتگاه در و ریختـ دسـ کیسـه یـک شـامل گیـري عصـاره تگاهدس .میداد قراري ریگ عصاره پـودر گـرم 50 الکلـی عصاره تهیه براي .است (shofbalon)ی حرارت سـی سـی 350 مقـدار بـه )درصـد 97-100( اتانـل با را دانه سیاه دانه

عصـاره آرامـی بـه و شـد گـرم الکل تدریج هب و میریخت بالن داخل کـردن دسـر کار مبرد، .برگشت بالن به و شد مخلوط آن با دانه سیاه

محلـول کل حجم از ترتیب بدین .شتدا برعهده را اضافی بخارات نسبتاً مایع و شد انجام بالن شوف حرارت با گیري عصاره .شدن کاسته حـذف عصاره از گیري عصاره پایان در .شد جمع بالن ته در غلیظی ).11( گرفت صورت حالل

،)B( کمپرسـیون ،)A( کنتـرل تـایی 6 گـروه چهـار به حیواناتــیون ــار + کمپرسـ ــا تیمـ ــاره mg/kg 50 زدو بـ ــی عصـ و (C) الکلـــا تیمــار + کمپرســیون تقســیم (D) الکلــی عصــاره mg/kg 75 دوز ب

بیهوشـی مـاده صـفاقی درون تزریـق بـا گـروه هـر ي ها موش .دشدن بیهـوش کیلـوگرم بـر گـرم میلـی 60 و 6 نسـبت به کتامین و رامپونــس .)1( شــدند ــد موهــاي زدودن از پ ــ زائ ــف هناحی راســت ران خل زدن کنـار بـا و شـد شـکافته متـر انتیس 2-3 اندازه به پوست حیوان، از اسـتفاده بـا سـیاتیک عصب کمپرسیون عمل ران، خلف عضالت ).13و12( گرفت صورت ثانیه 60 مدت به )دوم قفل( دار قفل قیچی گیـره توسـط و ضـدعفونی ضـایعه محل عصب، کمپرسیون از پس عصـاره تزریـق مرحله اولین تیمار هاي هوگر در .دش زده بخیه فلزي

داخـل صـورت بـه بـدن وزن کیلـوگرم بر گرم میلی 75 و 50 دوز با وانـات یح ).14( شـد انجـام کمپرسیون عمل از پس بالفاصله صفاقی شـرایط در و شده منتقل جداگانه هاي قفس به آمدن هوش به از پس

درون تزریـق مرحلـه دومـین .شـدند نگهـداري حیوانخانه استانداردــس روز 7 تیمــار هــاي گــروه در عصــاره صــفاقی تزریــق اولــین از پ از اسـتفاده بـا کمپرسـیون تـاریخ از روز 28 از پـس .گرفت صورت .شـد فیکسـه حـدي تـا حیوانـات بدن هاي بافت ابتدا پرفیوژن روش ).1( آمد عمل به برداري نمونه آنها کمري ناحیه نخاع از سپس

انتهـایی مخروط انتهاي تا نخاع برداري، نمونه بودن یکسان براي انتهـایی مخـروط انتهـاي از سپس .دش خارج ها مهره ستون داخل از

.شـد تهیـه متر میلی 8 طول به هایی نمونه و رفته باال متر میلی 18 نخاع اعصاب شامل عصب ریشه پنج از سیاتیک عصب که این به توجه با

در )(S1-S3 خـاجی مسـو تـا اول و (L4-L5) کمري پنجم و چهارم محـدوده شده، تهیه متري میلی 8 هاي نمونه لذا ؛گیرد می منشاء نخاع .بودنـد سـیاتیک عصـب دهنـده تشـکیل هـاي نـورون سـلولی جسم

دو مـدت بـه شـده تهیـه هاي نمونه )1( نخاعی 24-28 هاي سگمانت پاسـاژ مراحـل وارد آن از پـس و گرفـت قرار فیکساتور درون هفته

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 4

:46

+03

30 o

n W

edne

sday

Dec

embe

r 16

th 2

020

31 / همکاران وی جالل مژگان

)٤٨پي در پي ( ٤شماره / ١٥ره دو/ ١٣٩٢زمستان / مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي گرگان

الکـل، از اسـتفاده بـا بافت از آبگیري مرحله سه شامل که شد بافتیــه و زایلــن توســط ســازي شــفاف ــا آغشــتگی مرحل ــارافین ب ــو پ .دب کـه طـوري بـه .دش انجام میکروتوم دستگاه از استفاده با گیري برش صورت به گیري برش .دگردی ایجاد میکرون 7 ضخامت با هایی برش منتقـل الم بـه والیمتـ برش 3 برش 30هر از و گرفت صورت سریال با ها نمونه آن از پس .شد تهیه الم 30 نمونه هر از نهایت در و گشت مرحلـه در ).1( شـدند آمیـزي رنگ تولوئیدین آبی رنگ از استفاده قـدامی شـاخ منطقـه از فتومیکروسـکوپ دستگاه از استفاده با بعدي متـوالی بـرش دو از شـده، تهیـه هـاي الم در راسـت سمت در نخاع شاخ آلفا حرکتی هاي نورون شمارش براي .دگردی تهیه هایی عکس این در .دش استفاده دایسکتور روش از راست، سمت در نخاع قدامی اي ذره اگر .شدند شمارش ها نورون مرجع چهارچوب یک در روش بــرش در( بعــدي چهــارچوب در ولــی بــود؛ مرجــع چهــارچوب در

چهـارچوب دو هر در ینورون اگر و شد شمرده نبود؛ )بعدي متوالی .شـد شـمارش بـرش 1440 مجمـوع در ).15( دینگرد شمارش بود؛

توسط فرمول زیـر محاسـبه ها دانسیته نورونی پس از شمارش نورون :شد

ND=ΣQ/Σframe ×V dissector ΣQ :یک نمونه هاي شمارش شده در مجموع نورون

Σframe :برداري شده در یک نمونه مجموع دفعات نمونه V disecector : ــه ــارچوب نمون ــم چه ــرداري حج ــرو ب ــا براب ب

×H V dissector= A frame باشد می. A frame :برداري مساحت چهارچوب نمونه

H :فاصله بین دو برش متوالی یا ضخامت هر برش آمـاري هـاي آزمون و Minitab-14 افزار نرم از استفاده با ها داده

ANOVA از کمتـر ریمقـاد .شـدند تحلیـل و تجزیه یو آزمون توک .شدی تلق دار یمعن 05/0

ها یافته در آلفـا حرکتـی هـاي نـورون دانسـیته معیـار انحراف و میانگین

تعیین 652±32و 1803±24 ترتیب به کمپرسیون و کنترل هاي گروه ).کیجدول ) (>001/0P( گردید

بـه D و C هاي گروه در آلفا حرکتی هاي نورون دانسیته میانگین ).کیجدول ) (>001/0P(شد تعیین 1543±49 و 1581±47 ترتیب

D و C هـاي گروه در آلفا حرکتی هاي نورون دانسیته بین مقایسه داد نشان داري معنی افزایش )Bگروه ( کمپرسیون گروه با مقایسه در

)001/0P<) (نمودار یک.( آلفـا بررسـی بـراي نخـاع بـافتی هـاي بـرش ک هیستولوژی نتایج

در شکل یک نشان قدامی شاخ راست نیمه در نخاع هاي موتونورون در هسته و دوکی یا کروي ها نورون در گروه کنترل. داده شده است

بهون یها در گروه کمپرس شکل نورون. است گرفته قرار سلول وسط

کـرده مهـاجرت سـلول کنار به هسته و آمده در چندوجهی صورت، الکلـی يهـا عصـاره بـا تیمـار از پـس Dو C يهـا گـروه در. است ها هسته و آورده دست به را قبل هاي گروه حدواسط حالت ها سلول .اند ت کردهمهاجر مرکز طرف به مجدداً در نخاع قدامی شاخ آلفاي حرکتی هاي نورون دانسیته : 1 جدول + کمپرسیون ، (B) کمپرسیون ، (A) کنترل هاي گروه راست نیمه دانه الکلی عصاره بدن نوز کیلوگرم بر گرم میلی 75 دوز با تیمار بر گرم میلی 50 دوز با تیمار + کمپرسیون و (C) دانه سیاه گیاه

D)( دانه سیاه گیاه دانه الکلی عصاره بدن وزن کیلوگرم

ها گروه موش شمارهA B C D

1 1735 789 1777 1540 2 1895 631 1669 1463 3 1822 677 1496 1469 4 1737 552 1540 1777 5 1831 612 1481 1549 6 1799 653 1523 1461

قدامی شاخ آلفا حرکتی هاي نورون تعداد دانسیته مقایسه: 1ر نموداو )>001/0P*( (B) کمپرسیون، (A)ل کنتر هاي گروه بین نخاع وزن کیلوگرم بر گرم میلی 75 دوز با تیمار + کمپرسیون يها گروه دوز با تیمار + کمپرسیون و (C) دانه سیاه هگیا دانه الکلی عصاره بدن هدان سیاه گیاه دانه الکلی عصاره بدن وزن کیلوگرم بر گرم میلی 50

(D) )**001/0P<.(

بحث عصـب در شـده ایجـاد کمپرسیونمطالعه نشان داد که این نتایج. تاس داده کاهش را قدامی شاخ نورونی دانسیته انتظار طبق سیاتیک افزایش و شود می آپوپتوزیس موجب عمل این تقدندمع نیز محققان

از بعـد 9و 3کاسـپاز و Bax ،Apaf-1 آپوپتوتیـک پـیش هاي ژن بیان ).17و16(د شو می دیده آسیب محـل در ثانویـه شدن دژنره موجب آپوپتوزیس حاد، آسیب در ).1( شود می عصبی هاي راه شدن دمیلینه و آسیب

کمپرسـیون با ییصحرا يها وشم در دانه سیاه دانه الکلی عصاره حرکتـی هاي نورون دانسیته دار معنی افزایش باعث سیاتیک، عصب

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

A B C D

ب)کعر م متلی(می

ی رون نویتھنسدا

*

** **

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 4

:46

+03

30 o

n W

edne

sday

Dec

embe

r 16

th 2

020

ییصحرا موش در سیاتیک عصب کمپرسیون از پس نخاع يآلفا حرکتی هاي نورون دانسیته بر دانه سیاه گیاه الکلی عصاره اثر / 32

)٤٨پي در پي ( ٤شماره / ١٥دوره / ١٣٩٢زمستان / مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي گرگان

روي بـر دانـه سـیاه الکلـی عصـاره .گـردد می نخاع قدامی شاخ آلفا دهنـده انتقـال ترشـح افزایش موجب قشري عصبی هاي سلول کشت اسـیدهاي مهارکننـده و آسـپارتات و گلوتامـات تحریـک و عصبی ).18( شود می گلیسین و GABA، aminobutyric آمینه

ــار ــب چهـ و t-anethole ،4-terpineo ، Thymoquinone ترکیـcarvacol 19(نـد مؤثر ناکسـیدا آنتی عوامل عنوان به دانه سیاه در.(

مخـاط مانند هایی بافت در ایسکمی کاهش در Thymoquinone اثر مجـدد برقـراري موجـب توانـد مـی و شـود مـی مشـاهده مغز و معده

حاصله شواهد به توجه با ).20( شود اسکلتی ماهیچه در خون جریان طـب در دارویـی ترکیـب عنوان به دانه سیاه از استفاده وسیع هدامن و

دامنـه واسطه به که خاورمیانه و آسیا دور، شرق کشورهاي در سنتی عصاره که داشت انتظار توان می است؛ ترکیب این گسترده عملکرد

سیسـتم بـه وارده صـدمات کـاهش جهت در گیاه این لیالک یا آبی ایـن اسـتفاده مـورد دوز میـان ایـن در که باشد مؤثر مرکزي عصبی ).21-23( است مؤثر آن نوروپروتکتیوي اثرات در عصاره

در را عصـبی هـاي سـلول ترکیبـات ایـن اکسیدانی آنتی خاصیت به منجر واکسیداتی استرس .دکن می حفظ اکسیداتیو هاي آسیب برابر

شده آلدئید دي مالون مانند لیپیدها پراکسیداسیون محصوالت افزایش ماننــد زا درون هــاي اکســیدان آنتــی فعالیــت افــزایش آن دنبــال بــه و

ــاالز، ــاتیون (SOD) دیســموتاز سوپراکســید کات و پراکســیداز گلوت طـور بـه کـه ROS ماننـد آزاد هـاي رادیکـال بـا ردوکتاز گلوتاتیون

.دگیـر می صورت مقابله ؛شود می تولید بدن متابولیسم توسط طبیعی و E ویتامین همراه به که اکسیدان آنتی مواد عنوان به نیز فالونوئیدها

از جلـوگیري موجـب ؛شوند می یافت دانه سیاه عصاره در C ویتامینـ عصبی سیستم براي محافظتی اثر و شده ها چربی اکسیداسیون د دارن

نیا .دارد دیاکسا کیترین دیتول بر يمهار اثر دانه اهیس عصاره ).24( بـا .شود یم دیتول ماکروفاژها توسط و است یالتهاب واسطه کی ماده

اسـتفاده آن از سـم یرمات درمـان در یضـدالتهاب نقـش نیـ ا بـه توجـه داراي دانـه سیاه ایییبیوشیم ترکیب که این به توجه با ).25( شود یم

ــیدآمینه ــاي اسـ ــیدگلوتامیک هـ ــاتگ-L( اسـ ــپارژ و )لوتامـ نیآسـ

)L-وارد آن عصـاره تزریق از بعد اسیدآمینه این و است )آسپارتات بـه ؛شـود مـی مغـز جذب متفاوت هاي نسبت به احتماالً و شده خون را مرکزي هاي نورون تمامی آسپارتات و گلوتامات عمل، این دنبال

و کننـد مـی تحریک سلولی غشاء از سدیم هدایت افزایش طریق از موجـب و دارد یدانیاکسـ یآنتـ تیخاص آن کینولئیدلیاس نینهمچ

موجـود مواد یضدالتهاب اثر ).26( شود یم آزاد يها کالیراد کاهش اثـر ).27(شده است یبررس نیساپون و دهایفالونوئ مانند دانه اهیس در

).28( داد نسبت کارواکرول وجود به توان یم را دانه اهیس یضدالتهاب شـدن دژنـره کـاهش در دانـه اهیسـ عصـاره از دهشـ مشتق TQ ریتأث

).29(ه است شد اثبات ها نورونمطالعـه کیستولوژیه و یکم جینتا نیهمچن و قاتیتحق بنابراین

موجود ترکیبات از استفاده با دانه سیاه دانهکه گفت توان می ،حاضر لحـاظ بـه است؛ ضدالتهابی و اکسیدانی آنتی اثرات داراي که درآن دانسیته که ل استیدل همین به. است مؤثر نورون محافظت رد بالینی

در دانـه سـیاه دانـه الکلـی عصاره با شده تیمار هاي گروه در نورونی .نشان داد داري معنی افزایش کمپرسیون گروه با مقایسه

گیري نتیجه باعـث دانه سیاه گیاه بذر الکلی عصاره داد نشان مطالعه اینج ینتا

موش در نخاع قدامی شاخ يآلفا حرکتی هاي روننو دانسیته افزایش اسـت ممکـن .گردد می سیاتیک عصب کمپرسیون از پس ییصحرا

مانند یباتیترک وجود لیدل به دانه اهیس دانه یالکل عصاره یحفاظت اثر ،)E نیتـام یو( توکـوفرول -α ژلـون، ین د،یـ آلکالوئ د،یـ فالونوئ تانن،و Carvacrol ،thymol ماننـد فـرار يها روغن و p-cymene بیترک

.باشد نونیدروکیموهیت و نونیموکیت مانند ییها روغن قدردانی و تشکر درجـه اخـذ بـراي جاللـی مژگـان نامـه پایـان حاصـل مقالـه این

ی اسـالم آزاد دانشـگاه از جـانوري علـوم رشته در ارشد کارشناسی شناسـی زیسـت گـروه همکاران همه از وسیله بدین .بود مشهد واحد محتـرم مـدیریت و مشهد واحد اسالمی آزاد دانشگاه علوم کدهدانش .نماییم می قدردانی و تشکر زاده خیاط نایج دکتر خانم سرکار گروه

گروه تیمار الکلی : cگروه کمپرسیون، : bگروه کنترل، : a). آمیزي آبی تولوئیدین رنگ( برش عرضی نیمه راست شاخ قدامی نخاع: 1شکل )1600×نمایی درشت( کیلوگرمبر گرم میلی 50گروه تیمار الکلی با دوز: dکیلوگرم، بر گرم میلی 75با دوز

c d b a

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 4

:46

+03

30 o

n W

edne

sday

Dec

embe

r 16

th 2

020

33 / همکاران وی جالل مژگان

)٤٨پي در پي ( ٤شماره / ١٥ره دو/ ١٣٩٢زمستان / مجله علمي دانشگاه علوم پزشكي گرگان

References 1. Behnam Rasouli M, Nikravesh MR, Mahdavi Shahri N, Tehranipour M. Post-operative time effects after sciatic nervecrush on the nunmer of alpha motoneurons, using a stereological counting method (disector). Iran Biomed J. 2000 Jan; 4(1): 45-9. 2. Frank-Cannon TC, Alto LT, McAlpine FE, Tansey MG. Does neuroinflammation fan the flame in neurodegenerative diseases? Mol Neurodegener. 2009; 4(47):1-13.

3. Joung I, Yoo M, Woo JH, Chang CY, Heo H, Kwon YK. Secretion of EGF-like domain of heregulinβ promotes axonal growth and functional recovery of injured sciatic nerve. Mol Cells. 2010 Nov;30(5):477-84.

4. Merfort I, Wray V, Barakat HH, Hussein SAM, Nawwar MAM, Willuhn G. Flavonol triglycosides from seeds of Nigella sativa. Phytochemistry. 1997; 46(2): 359-63.

5. Salem ML. Immunomodulatory and therapeutic properties of the Nigella sativa L. seed. Int Immunopharmacol. 2005 Dec; 5(13-14):1749-70.

6. Nair MP, Mahajan S, Reynolds JL, Aalinkeel R, Nair H, Schwartz SA, et al. The flavonoid quercetin inhibits proinflammatory cytokine (tumor necrosis factor alpha) gene expression in normal peripheral blood mononuclear cells via modulation of the NF-kappa beta system. Clin Vaccine Immunol. 2006 Mar;13(3):319-28.

7. Ahmed MS, El Tanbouly ND, Islam WT, Sleem AA, El Senousy AS. Antiinflammatory flavonoids from Opuntia dillenii (Ker-Gawl) Haw. flowers growing in Egypt. Phytother Res. 2005 Sep; 19(9):807-9.

8. Nickavar B, Mojab F, Javidnia K, Amoli MA. Chemical composition of the fixed and volatile oils of Nigella sativa L. from Iran. Z Naturforsch C. 2003 Sep-Oct;58(9-10):629-31.

9. Mohamadin AM, Sheikh B, Abd EI-AaI AA, Elberry AA, Al-Abbasi FA. Protective effects of Nigella sativa oil on propoxur-induced toxicity and oxidative stress in rat brain regions. Pest Bioch Physiol. 2010; 98(1):128-34.

10. Al-Naggar TB, Gómez-Serranillos MP, Carretero ME, Villar AM. Neuropharmacological activity of Nigella sativa L. extracts. J Ethnopharmacol. 2003 Sep;88(1):63-8.

11. Cicchetti E, Chaintreau A. Comparison of extraction techniques and modeling of accelerated solvent extraction for the authentication of natural vanilla flavors. J Sep Sci. 2009 Jun; 32(11):1957-64.

12. Gholizadeh Nasri F, Behnam Rasoli M, Nikravesh MR, Moghimi A, Behnam Rasoli F. Neuroprotective effects of sodium meta silicate on motoneurons of spinal cord ventral horn in rats underwent to compressived injury of sciatic nerve. J Iranian Anatomical Sci. 2007;5(1):9-16.

13. Tehranipour M, Javadmoosavi BZ, Kehtarpour M, Khayyatzade J. [Effect of aquatic extract of Cannabis sativa leaves on degeneration of alpha motoneurons in spinal cord after sciatic nerve compression in Rats]. J Gorgan Uni Med Sci. 2011;13(1): 16-22. [Article in Persian]

14. Tehranipour M, Ghadamyari T. The effects of root aquatic extract of Salvia staminea on neuronal density of alpha motoneurons in spinal cord anterior horn after sciatic nerve compression in rats. J Biol Sci. 2010;10(1): 48-52.

15. Tehranipour M., Kabiri M. The effect of exogenous testosterone administration on peripheral nerves regeneration after sciatic nerve compression in rat. J Biol Sci. 2009; 9(7): 692-6.

16. Li SX, Cui N, Zhang CL, Zhao XL, Yu SF, Xie KQ. Effect of subchronic exposure to acrylamide induced on the expression of bcl-2, bax and caspase-3 in the rat nervous system. Toxicology. 2006 Jan;217(1):46-53.

17. Nesic O, Xu GY, McAdoo D, High KW, Hulsebosch C, Perez-polo R. IL-1 receptor antagonist prevents apoptosis and caspase-3 activation after spinal cord injury. J Neurotrauma. 2001 Sep; 18(9):947-56.

18. El-Naggar T, Gomez-Serranillos MP, Palomino OM, Arce C, Carretero ME. Nigella sativa L. Seed extract modulates the neurotransmitter amino acids release in cultured neurons in vitro. J Biomed Biotechnol. 2010; Article ID 398312.

19. Vanamala J, Kester AC, Heuberger AL, Reddivari L. Mitigation of obesity-promoted diseases by Nigella sativa and thymoquinone. Plant Foods Hum Nutr. 2012 Jun;67(2):111-9.

20. Hosseinzadeh H, Taiari S, Nassiri-Asl M. Effect of thymoquinone, a constituent of Nigella sativa L., on ischemia-reperfusion in rat skeletal muscle. Naunyn Schmiedebergs Arch Pharmacol. 2012 May;385(5):503-8.

21. Fattahi Bafghi A, Vahidi AR, Anvari MH, Barzegar K, Ghafourzadeh M. The in vivo antileishmanial activity of alcoholic extract from Nigella sativa seeds. Afr J Microbiol Res. 2011 Jun; 5(12): 1504-10.

22. Babazadeh B, Sadehnia HR, Safarpour Kapurchal E, Parsaee H, Nasri S, et al. Protective effect of Nigella sativa and thymoquinone on serum/glucose deprivation-induced DNA damage in PC12 cells. Avicenna Journal of Phytomedicine (AJP). 2012; 2(3):125-32.

23. El-Tahir KH, Bakeet DM. The Black Seed Nigella sativa Linnaeus - A Mine for Multi Cures: A Plea for Urgent Clinical Evaluation of its Volatile Oil. Journal of Taibah University Medical Sciences. 2006;1(1):1-19.

24. Bastianetto S, Quirion R. Natural antioxidants and neurodegenerative disease. Frot Biosci. 2004 Sep; 9:3447-52.

25. Mahmood MS, Gilani AH, Khwaja A, Rashid A, Ashfaq MK. The in vitro effect of aqueous extract of Nigella sativa seeds on nitric oxide production. Phytother Res. 2003 Sep;17(8):921-4.

26. Singh G, Marimuthu P, de Heluani CS, Catalan C. Chemical constituents and antimicrobial and antioxidant potentials of essential oil and acetone extract of Nigella sativa seeds. J Sci Food Agr. 2005 Oct; 85(13): 2297-306.

27. Yuan G, Wahlqvist ML, He G, Yang M, Li D. Natural products and anti-inflammatory activity. Asia Pac J Clin Nutr. 2006;15(2):143-52.

28. Landa P, Kokoska L, Pribylova M, Vanek T, Marsik P. In vitro anti-inflammatory activity of carvacrol: Inhibitory effect on COX-2 catalyzed prostaglandin E(2) biosynthesis. Arch Pharm Res. 2009 Jan;32(1):75-8.

29. Kanter M. Protective effects of Nigella sativa on the neuronal injury in frontal cortex and brain stem after chronic toluene exposure. Neurochem Res. 2008 Nov;33(11):2241-9.

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 4

:46

+03

30 o

n W

edne

sday

Dec

embe

r 16

th 2

020

Journal of Gorgan University of Medical Sciences / 34 Winter 2014 / vol 15 / no 4

This paper should be cited as: Jalali M, Tehranipour M, Mahdavi Shahri N. [Effect of alcoholic extract of Nigella sativa seed on alpha motor neurons density of spinal cord following sciatic nerve compression in rats]. J Gorgan Uni Med Sci. 2014; 15(4): 29-34. [Article in Persian]

Original Paper

Effect of alcoholic extract of Nigella sativa seed on alpha motor neurons density of spinal cord following

sciatic nerve compression in rats

Jalali M (MSc)1, Tehranipour M (PhD)*2, Mahdavi Shahri N (PhD)3

1MSc in Animal Biology, Department of Biology, Islamic Azad University, Mashhad Branch, Mashhad, Iran. 2Associate Professor, Department of Biology, Islamic Azad University, Mashhad Branch, Mashhad, Iran.

3Professor, Department of Biology, Islamic Azad University, Mashhad Branch, Mashhad, Iran.

_____________________________________________________________________________________________________________________________ Abstract Background and Objective: Compression or sciatic axotomy induces neuronal death in spinal cord alpha motor neuron. This study was carried out to determine the effect of Nigella sativa seed alcoholic extract on spinal motor neuron density in anterior horn after sciatic nerve compression in rat.

Materials and Methods: In this experimental study 24 wistar rats were divided into four groups A: control, B: compression, C: compression+treatment with 75 mg/kg alcoholic extract, D: compression+treatment with 50 mg/kg alcoholic extract. In control group muscle was exposed without any injury to sciatic nerve. In compression and treatment group, the right leg sciatic nerve compressed for 60 sec. After four weeks of post operation, L2-L4 and S1, S2 and S3 segments of spinal cord were sampled, processed, serially sectioned and stained with toluidine blue. The number of alpha motor neurons was counted using dissector method.

Results: Neuronal density in compression group (650±32) significantly decreased in comparison with control group (1803±24). Neuronal density in C treated group (1581±47) and D treated group (1543±49) significantly increased compare to compression group (P<0.001).

Conclusion: Alcoholic extract of Nigella sativa seed increased the density of alpha motor neurons in spinal cord after sciatic nerve compression in rats.

Keywords: Nigella sativa, Sciatic nerve, Density, Neurons, Rat

_____________________________________________________________________________________________________________________________ * Corresponding Author: Tehranipour M (PhD), E-mail: maryam_tehranipour@mshdiau.ac.ir Received 13 August 2012 Revised 4 November 2012 Accepted 23 February 2013

Dow

nloa

ded

from

gou

ms.

ac.ir

at 4

:46

+03

30 o

n W

edne

sday

Dec

embe

r 16

th 2

020