؛ بررسی مايع منی)SOP(دستورکار اجرای يکسان [Type the document subtitle]  [Type the abstract of the document here. The abstract is typically a short summary of the contents of the document. Type the abstract of the document here. The abstract is typically a short summary of the contents of the document.]  VIPER 

 آزمايشگاه سينا 

1SEMEN ANALYSIS   

؛)SOP(دستوركار اجراي يكسان آزمايش مايع مني

٨٩خرداد :تاريخ تهيه

حسن بيات :كنندهتهيه

:منبع

WHO  laboratory  manual  for  the  Examination  and  processing  of human semen; 5th ed.; © World Health Organiza on 2010

2SEMEN ANALYSIS   

o مقدمه د ھمی هنتيجبرای اينکه د، باي راھم کن اربردی ف ی هآزمايش منی اطالعات ارزشمند و قابل ک

.انجام شوداند هيی که به درستی استاندارد شدھا بر اساس روش آزمايش،ھای جمع آوری و جنبه

 

:آزمايش منی از مراحل زير تشکيل شده است

:ابتدايیی هدقيق ۵در

 گذاشتن نمونه روی روتاتور برای حل شدن •

 

:دقيقه ۶٠تا ٣٠بين

 ارزيابی حل شدن و ظاھر نمونه •

 حجم نمونه گيری اندازه •

 PHگيری اندازه •

ابی • ين ظاھر ميکروسکوپی، حرکت وفراھم کردن گسترش مرطوب برای ارزي تعي رقت مناسب برای شمارش اسپرم

 )ھای متحرک کم باشد در صورتيکه درصد اسپرم(ھا ارزيابی ويتاليتی اسپرم •

 ھا برای ارزيابی مورفولوژی اسپرم الزمھای فراھم ساختن گسترش •

 غلظت اسپرم برای ارزيابی الزمھای فراھم کردن رقت •

 ھا شمارش اسپرم •

 )باشد زيادگرد ھای سلول تعداد چنانچه(پروکسيداز مثبت ھای ارزيابی سلول •

ساعت ٣در

 )چنانچه درخواست شده باشد(کشت نمونه •

ساعت ۴پس از

 از نظر مرفولوژیھا ارزيابی گسترشو آميزی رنگثابت کردن، •

3SEMEN ANALYSIS   

o ها هايمن نمونآزمايش د عوامل عفونی خطرناکی ی هدر بردارند استی منی ممکن ھا هنمون .باشندHSVو HIVمانن

.زيست زيانبار کار کردی هبه عنوان ماد ی منی بايدھا هبا نمونبنابر اين،

شرايط پيش سنجش

اگونی بستگی داردھای آزمايش منی به عاملی هنتيج ن عامل. پيش سنجشی گون ا اي وروش ھ :استآورده شده در زير ھا گزارش آن

در .نکه بيماری ھمراه تب باشداي ه، به ويژ)گذشتهی هسه ھفت(وجود بيماری اخير •وان ل عن دھی در مقاب رم جواب ر«ف اری اخي خ را، »بيم ه پاس ی از ب کليک ھای ش

 .کنيدگزارش »غير تبدار«، يا »تبدار«،»نه«

د در فاصل .فاصله از آخرين فعاليت جنسی • ه باي ا ٢ی هنمون آخرين روز پس از ٧ت . بنويسيد» مدت خود داری«فاصله را به روز جلوی عنوان . خروج منی گرفته شود

د ھا شمارش اسپرم ،روز بيشتر باشد ٧فاصله از ن اي هچنانچ:نکته انگر فعاليت تولي بييل ه وس پرم ب ود؛ در ھا هبيضی هاس د ب ن نخواھ ب،صورتاي ا را اين مطل ب

 .دکنيگزارش »PrlgAbs«کامنت

هروش • ی ب .گيری نمون ايع من ت م ه روش کيفي ته ب هس د گيری نمون ر ميکن از . تغيي :استفاده شود گيری نمونهی زير برای گزاش روش ھا هنشان

 MIL: استمنا در آزمايشگاه -

 MOL: استمنا بيرون از آزمايشگاه -

 SI: ويژهھای نزديکی با استفاده از کاندوم -

 EE): در مورد افراد قطع نخاعی(با تحريک الکتريکی گيری نمونه -

.گذاشته شود »EEثر ا«با تحريک الکتريکی، کامنت گيری نمونهدر صورت

ه • ودن نمون ی از اسپرم تشکيل بخش .کامل ب تاتی غن ايع پروس ه بيشتر از م اول نمونت ده اس دد ضميم ،ش حات غ تر از ترش ه بيش ر نمون ه آخ ده ای هدر حاليک کيل ش تش

 .آزمايش داردی هبيشتری بر نتيج ربنا بر اين، از دست رفتن اول نمونه اث ؛ستا

وان وی عن ت جل ل اس ه کام ورتيکه نمون ه«در ص ودن نمون ل ب يد »کام بنويسان »ناکامل بودن«جلوی عنوان و »کامل« د) *( ستارهی هنش ه . بگذاري چنانچه نمون

4SEMEN ANALYSIS   

وان وی عن ل است جل ودن«ناکام ل ب ان »کام وان ی هنش وی عن د و جل تاره بگذاري سودن« ل ب ه بخشی ،»ناکام ته ب ه بس ه استاز نمون ه از دست رفت يد ،ک اول «بنويس

.»آخر نمونه«يا »نمونه

همشکل در وجود .گيری نمونهدر وجودمشکل • ودن را گيری نمون ا نب ودن ي ه ب بسته ب .کنيدگزارش »خير/بله«به شکل

آزمايش مايع مني

ايش ابی آزم ش ارزي ی از دو بخ ايع من کوپیم ابی ماکروس کوپیو ارزي کيل ميکروس تش .ودش می

كوپيارزيابي ماكروس

اد،آزمايش را بايد به سرعت پس از حل شدن نمونه ابی س هی هبا ارزي رد نمون آغاز . آغاز کاثير برتری دارد گيری نمونهدقيقه پس از ٣٠تا آزمايش از ، و نبايد از يک ساعت بيشتر باشد تا از ت

.و تغييرات دما بر کيفيت نمونه جلوگيری شود آب رفتندست

o حل شدنLiquefaction  Liq: کوتاهی هنشان

ه فاصلمعموال . نيمه جامد استی هودتمايع منی پس از خروج به شکل يک ه ی هب د دقيق چنه ،)رقيقتر شدن(ند به حل شدن ک میشروع ه شکل و در اين مرحل وطی از تود ب ا همخل اھمگون ھ ی ن

امال آبکی ی هبا ادام. ديده خواھد شد ر و ک ايع منی ھمگون ت انش میحل شدن، م ا ،ود، و در پاي تنھ . کوچکی از لخته باقی می ماندھای بخش

ا خيلی کمود، و ش میدقيقه حل ١۵نمونه معموال در ی هھم ه طول ۶٠ت ان . شدک میدقيق زمه گزارش شود يش از حل شدن کامل چنانچه . حل شدن کامل نمونه بر حسب دقيق ه طول ۶٠ب دقيق

.گزارش شود <۶٠کشيد به صورت

ور دارای حرکت دو تبرای حل شدن روی روتااند هيی را که در آزمايشگاه گرفته شدھا هنمون .ندک میمک اين کار به يکنواخت شدن نمونه ک .بعدی با دور آرام بگذاريد

5SEMEN ANALYSIS   

دھا هنمون د بررسی پس از دريافت درنگ بی،يی را که بيرون از آزمايشگاه گرفته شده ان کنيان حل گيری نمونهی هو چنانچه حل شدن کامل شده است فاصل د و زم ه را حساب کني ل نمون تا تحوي

زا ثال رشدن را به صورت کمتراز آن فاصله گ د؛ م ا چنانچه .>٢٠ش کني ه ت ل حل نمون ان تحوي زم .آن را روی روتاتور بگذاريد ،نشده بود

د باشند هی ژلھا هناممکن است دارای داند هيی که به طور طبيعی حل شدھا هنمون وا(مانن دمه حل ن) ژالتينی ن دانش میک ه نظر نمی رسد اي ند و الزم نيست ھا هوند؛ ب الينی باش دارای اھميت ب

.ی موکوس ممکن است با آزمايش مايع منی تداخل کندھا هشتر بودنبا وجود اين، . گزارش شوند

ه شکل ميکروسکوپی :١ی هنکت بررسی گسترش مرطوبدر حل شدن را ھم به شکل چشمی و ھم بچنانچه در . نندک میحرکت شده توانايی حرکت پيدا بیھای اسپرم ،فرآيند حل شدنطی . کنيد

ترش رای ادامھای گس ده ب ه ش ايش، ی هتھي پرمآزم ده ھای اس ده دي ت ش ی حرک وند،ش میب .بگيريدزمان بيشتری برای حل شدن کامل در نظر را دور بيندازيد وھا گسترش

رای حل شدن ٣٠چنانچه نمونه تا :٢ی هنکت د و ب ايش را شروع نکني ٣٠ کامل دقيقه حل نشد آزمدی هدقيق ر بگيري ر در نظ ه . ديگ دن چنانچ ل ش ا ح س از ۶٠ت ه پ هدقيق ل گيری نمون کام .شود کمکی زير به کار گرفتهھای روشيکی از ،نشد

شدن تاخيریکارھای کمکی برای حل

ه ھای ان به يکی از روشتو میدر صورتی که لخته در مدت يک ساعت حل نشود، زير لخت .را حل کرد

ول ھم حجم .١ ه آن (Dulbecco’s phosphate‐buffered saline)دالبسکونمونه محل ب .پر و خالی کنيدپيپت بيفزائيد، و سپس آن را چند بار با

د شمار با سرنگ بار به آرامی ١٠تا ۶نمونه را .٢ قطر درونی ( ١٨ی هاز يک سوزن کن .عبور دھيد) ميلی متر ۶٩/٠قطر درونی ( ١٩ی هيا شمار) ميلی متر ٠/٨۴

ا .٣ ردن ب م ک روملينھض يع (Bromelain)ب ی وس ا ويژگ ک ب زيم پروتئوليتي ک آن ه ي ، کده باشد ه نسبت . است، ممکن است در حل کردن کمک کنن ه را ب ا ) ١:٢( ١ + ١نمون ب

د، و قيق کنيدر IU/mL١٠بروملين م بزني ه در ١٠، با يک پيپت ھ د ٣٧ C°دقيق . بگذاري .آزمايش، نمونه را به خوبی ھم بزنيدی هپيش از ادام

 

بروملينساختن

ول دن آن IU/mL١٠محل ل ش د؛ ح ه کني کو تھي افر دالبس روملين در ب از ب .ودش میدقيقه حل ٢٠تا ١۵بيشتر آن در ،سخت است، اما با ھم زدن

6SEMEN ANALYSIS   

ه ن ای کمکی:١کت رای حل کارھ ردن ب ه ممکن است ک ه، لخت مای نمون يمی پالس حرکت و بربيوشارگيری آنبنا بر اين، تاثير بگذاردھا مرفولوژی اسپرم ه ک ا ، بايد ب رد؛ ھ رای را گزارش ک ب

رنگ ا روش س کو ي ول دالبس تفاده از محل ی، در صورت اس ار کمک ارگيری ک به ک گزارشوان ل عن يد »Treat«مقاب يد ،»Mec«بنويس روملين بنويس ری از ب ره گي و در صورت بھ

»Brom« )ی هبا انتخاب گزينTreatرا ار ھم ه طور خودک وان در اي ه، ب ار ن عن جواب بيمر ن ا ب ن کارھ اثير اي زارش ی هيجتت ايش گ ه از روش( .)ودش میآزم ول ک ه طور معم ھای ب .)ستاره بگذاريدی هنشان» Treat«ود، جلوی عنوان ش میکمکی بھره گرفته ن

د در عدد ھا ، غلظت اسپرميا بروملين در صورت استفاده از محلول دالبسکو:٢ی هنکت ضرب ٢باي .شود

o ويسكوزيتيViscosity  Vis: کوتاهی هنشان

.پس از حل شدن نمونه، ويسکوزيتی آن را به يکی از دو روش زير بررسی کنيد

ر ۵/١به قطر حدود (نمونه را درون يک پيپت يکبار مصرف پالستيکی گشاد )الف ی مت يد ) ميل بکشد ه بچک روی جاذب ا ني د ب ازه دھي ت .و اج ه ای هطول رش کيل ھرا ک دن تش ام چکي ود ش مینگ

د ی کني یی هنمون. بررس ه صورت قطر طبيع ا هب ت را ی ھ ه پيپ دک میترکجداگان ه . ن چنانچيش از ای هرشت ،ھنگام ترک پيپت ھا هقطر ،ويسکوزيتی غير طبيعی باشد انتی ٢به طول ب س

.متر تشکيل خواھند داد

ه، طولرشترا درون نمونه فرو کنيد و ای هھمزن شيشی هيک ميل) ب را ای هھنگام بيرون کشيدن ميليش از . ود بررسی کنيدش میکه تشکيل ر باشد ويسکوزيتی ٢چنانچه طول رشته ب انتی مت س

.غير طبيعی است

.گزارش کنيد Hحرف اباال را بی ه، و ويسکوزيتNطبيعی را با حرف ی هويسکوزيت

.و غلظت نمونه مداخله کند در بررسی حرکتاند تو میباال ی هويسکوزيت :١ی هنکت

اال از روشی هبرای بر طرف کردن ويسکوزيت:٢ی هنکت هھای ب اخيری گفت رای حل شدن ت شده بود تفاده ش اخيری، .اس دن ت د حل ش ر نتيجھمانن ار کمکی ب اثير ک ردن ت زارش ک رای گ ی هب

وان ل عن ا روش سرنگ مقاب ول دالبسکو ي تفاده از محل ايش، در صورت اس »Treat«آزم .»Brom«، و در صورت بھره گيری از بروملين بنويسيد »Mec«بنويسيد

7SEMEN ANALYSIS   

د در عدد ھا در صورت استفاده از محلول دالبسکو يا بروملين، غلظت اسپرم:٣ی هنکت ضرب ٢باي .شود

باال از حل شدن تاخيریی هشناسايی ويسکوزيت

ا نمون ه دارای وای هدر مقايسه ب ده است، نمون امال حل نش ه ک اال ی هکوزيتيسک ی حل (ب ولده ر ن) ش ان تغيي ا گذشت زم وام آن ب دک میدارای سختی يکنواخت است و ق اال از ی هويسکوزيت. ن ب

ه پيپت ن شکل که ھنگام تالش برای اي هخصوصيت ارتجاعی نمونه قابل شناسايی است، ب کردن، نمون .به شدت به خودش می چسبد

o ظاهرAppearance  App: کوتاهی هنشان

ک نمون اھر ي تریی هظ ت، خاکس ت از يکنواخ ارت اس ی عب ات و طبيع م)Homogeneous, grey‐opalescent(ه صورت ی؛ در صورت طبيع ودن ب گزارش »HGO«ب

ا .شود اوتی ب ه تف ه صورتچنانچه ظاھر نمونه ھر گون گزارش »Abnorm«ظاھر طبيعی داشت بچنانچه نمونه خونی ؛ مثالنوشته شودغير طبيعی بودن نمونه شرح Abnormی هکلممقابلشود و در

:است به شکل زير گزارش شود

Abnormal: Homogeneous, Bloody 

o حجمVolume  Vol: کوتاهی هنشان

ه ی :نکت ايع من ايش م ق شمارش،در بررسی جواب آزم پرم مطل ز و ھا اس لولني پرم ھای س ر اس غير از ت ت ا اھمي يار ب ای غلظتبس ا آنھ تھ ارکرد بخشاس انگر ک ر بي يار بھت ای و بس اگون ھ گون

ه حساب از مطلق با استفاده ھای از آنجائيکه شمارش. می باشنددستگاه تناسلی مردانه حجم نمون .، تعيين دقيق حجم نمونه بسيار با اھميت استبنا بر اينوند، ش می

برای تعيين حجم نمونه، ظرف دارای نمونه را وزن کنيد و وزن ظرف خالی و برچسب را ه دست ) ه شده استتتعيين و روی ظرف نوش گيری نمونهکه قبل از ( ه ب ا وزن نمون د ت م کني از آن ک

8SEMEN ANALYSIS   

د يت. آي ا فرض دانس ه را ب ی 1g/mLی هوزن نمون ايع من رای م ه صورت ،ب ر ميلیب م ليت ا يک رق ت . است ٣/mL۴است حجم آن ٣/g۴مثال چنانچه وزن نمونه .رش کنيدگزا اعشار

دھا وزن ظرف :نکته اوت دارن ن. با يکديگر تف ر اي ا ب راه برچسب روی آنبن د ھر ظرف ھم ،، باي .ه باشدو وزن آن روی ظرف يادداشت شده وزن شد گيری نمونهجداگانه پيش از

تقيم آن است که نمونه حجمروش ديگر برای تعيين اد ھا هدرون لول را مس ان گش درج دھ ی م .جمع آوری کرد و با استفاده از آن حجم را تعيين کرد ھستندليتر ميلی ١/٠که دارای درجه بندی تا

ا خالی کردن آن درون لول گيری اندازه:توجه ا سرنگ، ي ه درون پيپت ي ه ب ا کشيدن نمون م ب ی هحجه ی هود زيرا ھمش میمدرج توصيه ن د شدنمون ا نخواھ ين .جابج ده ب اقی مان ا ٣/٠حجم ب ٩/٠ت

.خواھد بود ليتر ميلی

محجم :١ی هنکت ان ک ه نش ژی هنمون ا نبودندوطرفای هوي ودن مجرای دفعی ي رای بسته ب ی هاست بران ادرزادی وازدف ين کيس(CBAVD)م ه در آن ھمچن م ھا ه، وضعيتی ک ی ک مينال خيل ی س

.رشد کرده اند

د نتيجتو میحجم کم مايع منی ھمچنين :٢ی هنکت هدر اشکالی هان تن بخشی ( گيری نمون از دست رف .، برگشت نسبی نمونه، يا کمبود آندروژن باشد)از نمونه

ال ارگانرتی هحجم باال ممکن است بازتاب دھند:٣ی هنکت ھای شح فعال اگزودا در موارد التھاب فع .باشدای هضميم

)۴/١-٧/١ %:٩۵پنجمين صدک، محدوده اطمينان ( ١/mL ۵:پائين مرجعحد

   

   

   

o PH اگون ای هی ضميمھا هھای ترشحات غدPHتعادل بين ی همايع منی بازتاب دھندPHسطح گون

د پس PHسطح.ی منی و ترشحات اسيدی پروستاتھا هترشحات قليايی کيس بيش از ھمه؛ است را باي

9SEMEN ANALYSIS   

ا پس از ين، ترجيح ان مع ه در يک زم رد؛ ولی در ھر حال ٣٠از حل شدن نمون ه، بررسی ک دقيق .دنک میتغييرCO2به دليل از دست رفتن نمونه PHدقيقه بيشتر شود، زيرا ۶٠از نبايد

.استفاده شود ١٠تا ۶بين PHی طبيعی از کاغذھای ھا هبرای نمون

 .نمونه را خوب ھم بزنيد •

 .بماليد PHقطره از مايع منی را به طور يکنواخت روی کاغذ يک •

 ).ثانيه ٣٠کمتر از (نمونه گذاری شده يکدست شود ی هصبر کنيد تا رنگ منطق •

• PH بخوانيد و تا يک رقم اعشار گزارش کنيد رنگی را از روی مقياس. 

رای بررسی ون ب د از ھا هنمون PHچ کوز باي ژPHی ويس ای وي ای محلولی همترھ يظ ھ غلناستفاده شود که در آزمايشگاه موجود نيست، تبنا بر اي ود کامن يظ ب ه غل »PH‐Vis«، چنانچه نمون

.گذاشته شود

 

ه ذھای :توج تی کاغ ود PHدرس د ش ده تايي ناخته ش تانداردھای ش ل اس د در مقاب ار، .باي ن ک رای اي بذ ته کاغ ر بس تی ھ از PHدرس ه ب ای ش میک تفاده از بافرھ ا اس ود و در PHود ب ين ش تعي

ودن روی بستھنوشته شود ام »درستی بررسی شد«صورت درست ب اريخ و ن راه آن ت و ھم .ھمکار بررسی کننده نوشته شود

٢/٧>:پائين مرجعحد

ر از ای هنمون PHچنانچه :١ی هنکت ائين است کمت ه حجم و شمارش آن پ ودن ٠/٧ک باشد، بسته به مطرح است (CBAVD)مادرزادی وازدفران ی همجرای دفعی يا نبودن دوطرف ، وضعيتی ک

.ی سمينال خيلی کم رشد کرده اندھا هدر آن ھمچنين کيس

هپس از :٢ی هنکت انگيري نمون ی ،با گذشت زم افری طبيع ت ب ه فعالي ددر نمون اھش می ياب PHو ک .ندک مینفراھم یھای باال اطالعات بالينی سودمندPHنمونه افزايش می يابد؛ بنابر اين،

ارزيابي ميكروسكوپي

10SEMEN ANALYSIS   

o گسترش مرطوبابتدايي ارزيابي و شيئی ١٠ چشمی( ١٠٠ارزيابی ابتدايی عبارت است از غربالگری گسترش با بزرگنمايی

:ندک میاين کار يک شمای کلی برای روشن شدن موارد زير فراھم ). ١٠

 ؛ی موکوسھا هتشکيل رشت •

 ؛ھا تجمع يا آگلوتيناسيون اسپرم •

ال، سلولھای غير اسپرم، مانند سلولھای وجود سلول • ا ھای اپی تلي رد، و سرھا ي گ .جداھای دم

ايی ا بزرگنم ترش را ب د گس پس باي می ( ۴٠٠س يئی ١٠چش رد) ۴٠و ش ی ک ن در . بررس اي :ودش میبررسی بزرگنمايی موردھای زير

 ؛ھا حرکت اسپرم •

 .الزم استا ھ تعيين رقتی که برای ارزيابی درست شمارش اسپرم •

o نمونه؛ هم زدن 

نمونه باشدي هكامل و نمونه برداري به طوري كه نمايندهم زدن ده ی حل ش د ،طبيعت من ه نماين ه طوری ک ه از آن را ب د مشکل ی هبرداشتن نمون ه باش نمون

م زده نشود ممکن است . ندک می ه خوبی ھ ه ب ينچنانچه نمون ايیھا هنتيج ب اليتی، ی دوت حرکت، ويتده شودبه دست می آينداز بررسی دو گسترش جداگانھ که مورفولوژی ظت ولغ ادی دي . ، اختالف زي

ه،ی تکرارپذھا هنتيجبرای اطمينان از به دست آوردن يش از برداشت از نمون د پ آن را خوب ير، باي .بررسی کردھا هآن نتيجل از دو گسترش، ھمخوانی حاصھم زد، و پيش از پذيرش نتايج

ھم زدن کامل نمونه

دان شديد ه چن ا ن د؛ ام م بزني پيش از برداشت از نمونه، آن را در ظرف اصلی خوب ھا می. که حباب تشکيل شود ار را ب ن ک وان اي اد ١٠ت ه درون يک پی پت گش ار کشيدن نمون ب

ن از ميکسر ورتکس با دور باال استفاده نکنيد زير. انجام داد) ميلی متر ۵/١تقريبا به قطر ( ا اي .ھا آسيب خواھد رساند کار به اسپرم

11SEMEN ANALYSIS   

o گسترش مرطوبي هتهي  .نمونه را به خوبی ھم بزنيد

ه اسپرم ،پس از ھم زدن درنگ بی • ه نشين شدن ب ، بخشی از ھا بدون دادن فرصت ت .را برداريدنمونه

 .برای گسترش دوم، دوباره نمونه را به خوبی ھم بزنيدپيش از برداشت •

د کهی هنمونه و اندازبايد حجم ه روی گسترش حدود المل طوری باش اع نمون µm٢٠ارتف :برای اين کار. باشد

• µLه را ١٠ ه روش از نمون مپلر و ب ا س رداری معکوسب ه ب ر نمون اليد ب روی اس .منتقل کنيد

 .بگذاريد ٢٢ ٢٢Xmm mmالملروی نمونه يک •

 .دقت کنيد که بين اساليد و المل حباب تشکيل نشود •

 .ه سريعتر پيش از اينکه تغيير يابند بررسی کنيدچرا ھرھا گسترش •

ا :توجه ام برداشت کردن از آن ب يظ است، ھنگ به دليل اينکه مايع منی يک مايع غل .سمپلر، حتما بايد به روش نمونه برداری معکوس با سمپلر کار کرد

 

.محدود خواھد کردرا ھا ميکرومتر حرکت چرخشی اسپرم ٢٠عمق کمتر از :١ی هنکت

ل اينکه اسپرم ٢٠چنانچه عمق بيش از :٢ی هنکت ه دلي ر باشد، ب ه محدودھا ميکرومت فوکوس ی هب .شدمشکل خواھد ھا وارد و خارج خواھند شد بررسی آن

انای هبه طور قابل مالحظھا در ميدانھا چنانچه تعداد اسپرم :٣ی هنکت اوت دارد، نش آن است ی هتفم زد و . خوب يکنواخت نشده استکه نمونه اره خوب ھ ه را دوب د نمون وردی باي در چنين م

.گسترش جديدی تھيه کرد

12SEMEN ANALYSIS   

ين ممکن :۴ی هنکت ودن ھمچن ی، ناشی از است يکدست نب ر طبيع دن غي ی، حل ش وام غيرطبيع ق .باشدھا تجمع يا آگلوتيناسيون اسپرم

o تجمعAggregation  Agg: کوتاهی هنشان

پرم بيدن اس ی ھای چس ديگرب ه يک ت ب پرم حرک ا اس تمتحرکھای ي ه رش وس،ھا هب ی موکن ش میبه عنوان تجمع غير اختصاصی در نظر گرفته غير اسپرمی يا بقاياھای سلول وند و بايد با اي

ه شکل .عنوان گزارش شوند ودن تجمع ب د و در صورت وجود »NS«در صورت نب گزارش کني .کنيدگزارش »فراوان«يا »متوسط«، »کم«تجمع به صورت مقداربر حسب تجمع،

دار تجمع WHOدر روش کار :توضيح ورد گزارش مق دی ،در م راوان«درجه بن م، متوسط، ف » که وجود تجمع گزارش شود اری . بيان نشده است و فقط نوشته شده است ک رای اينکه معي ب

ن يم، اي دی برای گزارش شدت تجمع داشته باش ن آزمايشگاه درجه بن دی از طرف اي ه بن ب .روش کار افزوده شده است

o آگلوتيناسيونAgglutination 

 Agl: کوتاهی هنشان

بيدن اسپرم ارت است از چس ه طور اختصاصی عب ه متحرکھای منظور از آگلوتيناسيون ب به شکل درگيرھای اسپرم حرکت. به صورت سر به سر، دم به دم يا درھم يکديگر معموال شديد و ب

اھی اسپرم ا گ دھا سراسيمه است، ام ه ش ان آگلوتين ه حرکت آناند هچن ا ک ه . ودش میمحدود ھ ھرگون

عمق گسترش مرطوبی همحاسب

را بر مساحت µL، حجم نمونه با واحد µmی عمق گسترش به واحد برای محاسبهرای حجم . ضرب کنيد ١٠٠٠تقسيم، و نتيجه را در mm2المل با واحد ن، ب ر اي ١٠بنا ب

ل ر و الم دود ٢٢ X ٢٢ميکروليت ود می µm٧/٢٠، عمق گسترش ح ل. ش رای الم X ١٨بدان . شود می µm١/٢٠عمق گسترش حدود µL۵/۶و حجم ١٨ ه عمق مي اھی ب چنانچه گ

ه ٣/٣٣ µmعمق حدود ، ٢۴ X ۵٠و المل µL۴٠بيشتری نياز باشد با استفاده از حجم ب .دست می آيد

 

13SEMEN ANALYSIS   

ا اسپرم متحرک که توسط سرھا، دم ا قطعھ ه ی هي انی شان ب بيدمي ديگر چس ورد توجه اند هھم د م باي .قرار بگيرد

ه گزارش شود آگلوتيناسيون بايد به شکلیچگونگی را در آگلوتيناسيونوسعتو محالتصالک .برداشته داشته باشد

:محل اتصالآگلوتيناسيون بر اساس تقسيم بندی -الف

A. سر به سر(H‐H) 

B. دم به دم(T‐T) نندک میحرکت ھا هآگلوتينبيرون از به وضوح ؛ سرھا آزاد ھستند و 

C. دم دم به نوک نوک(Tt‐Tt) 

D. در ھم(Mx)واضح سر به سر و دم به دمھای ؛ آگلوتيناسيون 

E. تنيده(tg)ه سرھا . در ھم تنيده شده اندھا ؛ سرھا و دم هب ه در صورتی ک آگلوتيناسيون دم ب ينه نيستندبه وضوح بيرون از آگلوتود ش میدم ديده

 

:وسعت آگلوتيناسيونتقسيم بندی آگلوتيناسيون بر اساس -ب

 .تا اسپرم در آگلوتينه، تعداد زيادی اسپرم آزاد ١٠از کمتر:جدا؛ (G1)١ی هدرج •

 وجود دارد آگلوتينه، اسپرم آزادتا اسپرم در ۵٠تا ١٠:؛متوسط(G2)٢ی هدرج •

 ھستند اسپرم، ھنوز تعدادی آزاد۵٠يی با بيش از ھا هآگلوتين :زياد؛(G3)٣ی هدرج •

 به ھم متصل ھستند ھا هآگلوتينه ھستند و آگلوتنيھا اسپرمی هھم :شديد؛(G4)۴ی هدرج •

يون ودن آگلوتيناس ورت نب وی عنوان ،در ص ای جل يون از ھ ف آگلوتيناس ا H‐Hمختل Tgتيد ود. »NS«بنويس ل در صورت وج يون در مقاب وع آگلوتيناس اس ن يون،بر اس انآگلوتيناس آنی هنش

دت ،نوع يونش ا G1ازرا آگلوتيناس زارش G4ت ل عنوانگ د و مقاب ا کني دھ ده نش ه دي NSاند هيی ک .بگذاريد

ديگر بی حرکت ھای يا اسپرم ،يا بقاياھا چسبيده به سلول متحرک ھای اسپرم:توجه ه ھم چسبيده ب

.شوند نبايد به عنوان آگلوتيناسيون در نظر گرفته) عتجم(

14SEMEN ANALYSIS   

اروری :١ی هنکت ل ناب ه دلي وجود آگلوتيناسيون دليل کافی نيست برای اينکه نتيجه گرفته شود کد رح کنن ا مط ت، ام ک اس ی بادیی هايمونولوژي ود آنت ای وج ت؛ ھ پرم اس د اس ض

.بيشتر الزم استھای بررسی

.تداخلکنداند در ارزيابی حرکت و غلظت تو میآگلوتيناسيون شديد : ٢ی هتنک

o حركتMotility Mot: کوتاهی هنشان

اروری بستگی داردھا اسپرمی هوسعت حرکت پيشروند زان ب ا مي ا . ب د ت ابی حرکت باي ارزيه پس از ٣٠ هدقيق د از گيری نمون ه ھر حال نباي ا ب ام شود، ام ا از ۶٠انج ر شود ت ه طوالنی ت دقيق

.پيشگيری شودھا يا حرارت بر حرکت اسپرم PH، تغييرات آبدست دادن از اثرات تخريبی

ت • ده اس ه ش تر گفت ه پيش ی ک ه روش فح( ب ق ٢ ،)١١ی هص ا عم وب ب ترش مرط ٢٠گس .ميکروليتر تھيه کنيد

 .ثانيه صبر کنيدتا جابجايی نمونه متوقف شود ۶٠حدود •

 .بررسی کنيد ۴٠٠بزرگنمايی اساليد را با •

در بررسی حرکت در نظر گيرند میيی که تحت تاثير خشک شدن قرار ھا برای اينکه اسپرم •م ای همنطق در راھا گرفته نشوند، اسپرم ه دست ک ر از لب ۵ک ی مت ی المل فاصله داشته ھا هميل .باشد بررسی کنيد

ود • رار نش ه تک ک منطق دن ي ا دي د ت ی کني امانمند بررس ور س ه ط ترش را ب اب . گس از انتخ .بايد تصادفی باشدھا متحرک خودداری شود؛ انتخاب ميدانھای اسپرمبر اساس تعداد ھا ميدان

ا اسپرم ؛اتفاقی شروع کنيدی هدر يک لحظ راھا طبقه بندی اسپرم • د ت ه درون ھا صبر نکني ب .که در دست بررسی است وارد شوندای هطقمنميدان يا

پرمی هھم • دی هدرون يک منطقھای اس دان را بررسی کني ين از مي ا . مع دان ي بخشی از مير اساس غلظت اسپرم )چشمیی هشبکدر صورت استفاده از ( کادر ھا را که بايد بررسی شود ب

ا زيادھا تعيين کنيد؛ يعنی مثال اگر غلظت اسپرم ا اليیاست تنھا بخش ب دان ي ادر را بررسی مي ک .کادر را بررسی کنيدميدان يا ی هاست ھم کمھا ظت اسپرمو اگر غل ،کنيد

پرم • داد اس ماری تع يش ش وگيری از ب رای جل رک، ھای ب مارش را ی همنطقمتح ورد ش ه م بدسرعت د ديد بزني ه ھم. و شمارش کني ه متحرک درون ھای اسپرمی هھدف آن است ک ادر ب ک

15SEMEN ANALYSIS   

شمارش نيستند و سپس ی هيی که در ابتدا درون منطقھا اسپرمسرعت شمارش شوند؛ از شمارش  .وند خودداری کنيدش میبه درون منطقه وارد

د (PR)پيشرونده ھستند ی را کهيھا اسپرمابتدا • ا(NPھا هناپيشروند سپس. شمارش کني و در )ھ . را شمارش کنيد )ھاIM(ھا بی حرکت پايان

 .اسپرم را بررسی کنيد ٢٠٠ھر اساليد دست کم در •

 .حساب کنيد را که بيشترين درصد را داردای هواختالف طبق ميانگين •

ه آن بودن اختالف بين پذيرفتنی ، ١با مراجعه به جدول • وط ب انگيندرصدھای مرب دو در مي .را بررسی کنيدگسترش

د مربوط بهھای نگينامي، بودپذيرفتنی ن اختالفاي هچنانچ • ه را حساب کني ر . ھر سه طبق در غي .اينصورت دو گسترش جديد تھيه و بررسی کنيد

ت • ه از حرک ر طبق رای ھ د ،ب انگين درص د ھامي رد کني حيح گ دد ص رين ع ا نزديکت و را ت .گزارش کنيد

پرم :١ی هنکت ط اس ه دھای فق ل را ک د؛کام ابی کني تند ارزي ر و دم ھس ين ارای س را در تعي زي

در نظر سرسوزنی را ھای اسپرم. وندش میکامل شمارش ھای فقط اسپرمھا اسپرم غلظت .نگيريد

ام :٢ی هنکت ه ھنگ هاز آنجائيک دا طبق دی ابت پس PRبن ا، س ان NPھ ا و در پاي ا IMھ ھا، PRپس از شمارش وند، بنا بر اين، ممکن است ش میبررسي وز ھمھ ی هدر حاليکه ھنNP ا و اIMھ اب ی هی درون منطقھ ده،انتخ د ش مارش نش ل اند هش مارش ک ه ش ٢٠٠ب

يش شماری اسپرم .برسيم د شمارش ،متحرکھای در اين حالت برای جلوگيری از ب باياسپرم در ٢٠٠از مجموع شمارش ادامه داد و ی هی باقی مانده را تا انتھای منطقھا هطبق

.گذشتگسترش

وان باشمر معموال امارخدادی شايع است، ھا بيش برآورد حرکت اسپرم :٣ی هنکت ا PRدن ميت ھدا ھاNPو تفاده از شبکدرابت ابع اختالف، از ی ه، اس ز از من چشمی، و شناختن و پرھي

.اين رخداد پرھيز کرد

 

ھا طبقه بندی حرکت اسپرم

رونده • ت پيش  Progressiveحرک motility  (PR): پرم ال ھا اس ه صورت فع ه ب يی کت ی و ک میحرک ورت خط ه ص ه ب د چ رنن ک داي ه در ي رفنظر از ی هچ زرگ، ص ب .سرعت

16SEMEN ANALYSIS   

ه :Non‐progressive motility (NP)حرکت ناپيشرونده • تمام اشکال ديگر حرکت کی کوچک، جابجا کردن سر به سختی توسط ھا هپيشرونده نيستند، مانند شنا کردن در داير

 .ودش میه تنھا يک ضربان فالژلی ديده ک مینيروی فالژلی، يا ھنگا

 .بدون ھر گونه حرکت: Immotile (IM) بی حرکت •

ال ر يک از ٢٠٠در بررسی :١مث پرم در ھ ترش،اس ده است دو گس ه دست آم ددھا ب ن ع : ايرونده رونده %۵٠و % ٣٠پيش ت %١۵و % ۵، ناپيش ی حرک در %. ٣۵و % ۶۵، ب

ابی، ن ارزي ه طبقاي وط است ب داد مرب االترين تع انگين ی هب ا مي ی حرکت ب و % ۵٠بتالف ه%. ٣٠اخ ه ب ا مراجع دول ب ده ١ج رای ش میدي ه ب انگينود ک داکثر % ۵٠ مي حده یھا ه، نتيجبنا بر اين. است% ١٠پذيرفتنیاختالف ذيرفتنیبه دست آم د پ تند و باي نيس

.دو گسترش جديد تھيه و بررسی شود

ال ر يک از دو گسترش ٢٠٠در بررسی :٢مث پرم در ھ ده است ،اس ه دست آم ددھا ب ن ع : ايرونده رونده %٢٨و % ٣٧پيش ت %٣و % ۶، ناپيش ی حرک االترين . ۶۶و % ۶٠، ب ب

ه %. ۶و اختالف % ۶٣بی حرکت با ميانگين ی هتعداد مربوط است به طبق ه ب با مراجعا . است% ١٠ پذيرفتنیحداکثر اختالف % ۶٣ود که برای اختالف ش میديده ١جدول بن IMو ،NP ۴%، %٣٢ PR:ودش مینتايج پذيرفته است و ميانگين نتايج گزارش ، بر اين۶٣%. 

ائين حد مرجع رای حرکت پيشرونده پ ين صدک، محدود% (٣٢ :(PR)ب ان ی هپنجم %: ٩۵اطمين٣۴-٣١.(

ين صدک،محدود% (۴٠ :(PR + NP)برای حرکت کل پائين حد مرجع ان ی هپنجم -۴٢%: ٩۵اطمين٣٨.(

ه مارش : نکت پرمش ق اس تھای مطل ک اس ت بيولوژي ه دارای اھمي ل نمون رونده در ک ن . پيش ايق اسپرم«عدداز ضرب ه دست می »پيشروندهھای درصد اسپرم«در »شمارش مطل ب

:آيدT. PR = PRxTN 

o زنده بودنVitality  Vit: کوتاهی هنشان

17SEMEN ANALYSIS   

ودن اسپرم ابی سالمت غشای اسپرمھا زنده ب ا ارزي ين زده ھا ب ين درصد . ودش میتخم تخمپرم دهھای اس ژه ،زن ه وي پرمک میھنگاب رونده از ھای ه درصد اس د% ۴٠پيش ر باش از ارزش ،کمت

ام شود د انج ين . بيشتری برخوردار است و باي اليتی وسيلھمچن ابی ويت رای بررسی استای هارزي بد از درصد اسپرمھای چون درصد اسپرم ؛حرکتطبقه بندی درست بودن رده نباي بی حرکت ھای م

.بيشتر باشد و معموال کمتر است

ه نيگروزين -ائوزين آميزی رنگدر اين آزمايشگاه از ره گرفت ودن بھ ده ب ابی زن رای ارزي بدگی. ودش می ر اساس بازدارن وذ روش ائوزين ب ن روش غ. رنگ می باشد نف ھای شای اسپرمدر اي

.د که رنگ به درون سلول نفوذ کندنمرده اجازه می دھ

ه ٣٠ارزيابی زنده بودن بايد پس از حل شدن لخته ھرچه سريعتر انجام شود، ترجيحا تا دقيقی ۶٠، اما به ھر حال نبايد از گيری نمونهپس از رات تخريب ا از اث ر شود ت از دست دقيقه طوالنی ت

.پيشگيری شودھا يا تغييرات حرارت بر زنده بودن اسپرمآب دادن

الينظاز ن :١ی هنکت ا اسپرمر ب ه مشخص شود آي م است ک ا ھای ی مھ تند ي ده ھس ی حرکت زن ب .ارزيابی شود ھمان نمونه ازحرکت ی هزنده بودن بايد در کنار نتيجی هنتيج. مرده

اال :٢ی هنکت ود درصد ب پرميوج انگر ھای ی از اس ی حرکت ممکن است نش ا ب ده ام نقص زنپرم االی اس د ب د؛ درص الژل باش اختمانی ف یھای س رده ب ت و م پرميا(حرک ) نکروزواس .ممکن است نشانگر پاتولوژی اپی ديديم باشد

نيگروزين -ارزيابی زنده بودن با رنگ ائوزين

ه و سر اسپرم استفاده ھا در اين روش از رنگ نيگروزين برای افزايش تضاد بين پس زمين . را آسانتر ميکندھا ود تا ديدن آنش می

زين نيگرو -تھيه رنگ ائوزين

گرم کلريد سديم را ٩/٠و ) ۴۵٣٨٠شاخص رنگ ( Yگرم ائوزين Y ۶٧/٠:ائوزين .١ .آب خالص حل کنيد mL١٠٠با حرارت دادن ماليم در

وزين .٢ رم نيگروزين ١٠ :نيگروزين -ائ ه ) ۵٠۴٢٠شاخص رنگ (گ mL١٠٠را ب .از محلول ائوزين بيفزائيد

 .دمای اتاق سرد شودسوسپانسيون باال را بجوشانيد، سپس اجازه دھيد در .٣

دا شود و آن را صاف کنيد تا رسوب) g/m2٩٠مثال (با کاغذ صافی .۴ ھای ژالتينی ج .ای تيره و در بسته نگھداری کنيد سپس در بطری شيشه

18SEMEN ANALYSIS   

روش ارزيابی

 ).ديده شود ١١ی هدر صفحروش ھم زدن (نمونه را به خوبی ھم بزنيد .١

ا ۵٠ .٢ ه را ب وزين ۵٠ميکروليتر از نمون ر سوسپانسيون ائ يک نيگروزين درون -ميکروليت .ثانيه صبر کنيد ٣٠ .مخلوط کنيد ريخته و لوله

 .نمونه را دوباره ھم بزنيد ،دومی هلولی هپيش از تھي .٣

 .از ھر لوله يک گسترش تھيه کنيد و اجازه دھيد در ھوا خشک شود .۴

گ بی .۵ س از خشک شدن درن تپ ا آن ،ھا رشگس ا را ھ ايی ب ی و بزرگنم ی روغن ١٠٠٠عدس .بررسی کنيد

 .را تعيين کنيد) زنده(و رنگ نشده ) مرده(رنگ شده ھای درصد اسپرم ،با استفاده از کانتر .۶

 .اسپرم را بررسی کنيد ٢٠٠در ھر گسترش .٧

 .را حساب کنيد زندهھای ميانگين و اختالف درصدھای مربوط به اسپرم .٨

 .بودن اختالف را بررسی کنيدپذيرفتنی ،١جدول با استفاده از .٩

دھا .١٠ ين درص تالف ب ه اخ ذيرفتنی چنانچ د پ ت، درص انگين اس پرممي ده را ھای اس ا زن تزارش رد و گ حيح گ دد ص رين ع دنزديکت تالف . کني ه اخ ذيرفتنی چنانچ اره پ ت، دوب نيس

 .را بررسی کنيدھا گسترش

طبقه بندی

رده، و اسپرم صورتی پر رنگيا قرمزھا يی را که سر آنھا اسپرم .١ وان م ه عن يی را ھا است ب .نده در نظر بگيريدزاست به عنوان صورتی کم رنگيا سفيدھا که سر آن

سر بی رنگ ی هناحيی هگردن محدود است، و بقيی هفقط به بخشی از ناحينفوذ چنانچه رنگ .٢ه» نشت دار یغشای گردن«است، اين وضعيت به عنوان انش می در نظر گرفت ی هود و نش

 .زنده در نظر گرفت راھا اين سلول ايدبو ناسالم بودن غشا نيست؛ مرگ سلول

 

).۵۵-۶٣%: ٩۵اطمينان ی هپنجمين صدک، محدود% (۵٨:پائين حد مرجع

. دارای غشای سالم در کل نمونه دارای اھميت بيولوژيک استھای شمارش مطلق اسپرم :نکته :به دست می آيد »زندهھای درصد اسپرم«در »اسپرم کلشمارش «اين عدد از ضرب

T. Vit = TN xVit 

19SEMEN ANALYSIS   

o ؛ها شمارش اسپرم

 Concentration & Total Countغلظت و شمارش كل

 TNو Cons: ی کوتاهھا هنشان

ا و غلظت آنھا شمارش کل اسپرم ا ھر دو ،ھ اردار شدن و می هفاصليب اروریزان يب ب .باردار شدن ھستندی هکنندد و پيشگويی نبستگی دار

رد بسته نيست و فاصلک میی طبيعی، ھنگاھا هدر نمون خودداری ی هه دستگاه تناسلی ما حجم بيضھا اسپرم شمارش کلکوتاه است، ت ھا هدر نمونه ب نگبس ر اي ا ب اری ،ی دارد و بن معي

ايی بيض ی توان رای بررس ت ب ال ھا هاس پرم و س د اس لی مدر تولي تگاه تناس هردمت دس .انه تاگرچ پرم غلظ اروھا اس ا ب ه ب اثير ردر نمون ت ت ا تح تگی دارد، ام ارداری بس ی و ب

ارکرد بيضھا هترشحاتکيس رای ک ھا هی منی و پروستات قرار می گيرد و معيار اختصاصی ای ب .نيست

ه ه شمارش کل اسپرم:نکت ن مطلب ک دھا اي اب دھن پرم توسط بيضی هبازت د اس ايی تولي ھا هتوانایدر مورد ،است ا تحريک ھا هنمون ھ اعی ب ه آسيب نخ تال ب ردان مب ده از م ه ش ی گرفت

ا یھا هنمون ،(Electro-ejaculation)الکتريکی د، ي دروژن دارن ود آن ه کمب انی ک کسه ھا هنمون ديی ک ده ان ه ش والنی تھي ودداری ط س از خ ت ،پ تناد نيس ل اس ورد ( .قاب در ما تحريک الکتريکی گرفھا هنمون ه ب ه يی ک ا ش میت ه ب ن نکت تن وند، اي تگذاش ر « کامن اثEE« ودش میگزارش ،گيری نمونهروش به دنبال(.

:ی زير استھا هشامل مرحلھا شمارش اسپرم

ار مناسبھای محلتعيين رقت مناسب و • رای شمارش الم نئوب ھای از روی گسترش( ب .)مرطوبی که در آغاز آزمايش اسپرم تھيه شده است

 .رقت با پايدار کنندهی هدو لولی هو تھيھم زدن نمونه •

 .ھا اسپرمبه ته نشين شدن فرصتو دادن دو طرف الم نئوبارپر کردن •

ر محل(دقيقه ١۵تا ١٠ درالم نئوباربررسی • رفتن پس از اين مدت، اثر تبخير ب رار گ ق ).قابل مالحظه خواھد بود ،روی المدرھا اسپرم

 .تھيه شده رقتاز دو اسپرم در ھر يک ٢٠٠ دست کم شمارش •

ام پذيرفتنی چنانچه نزديکی نتايج . رقتی حاصل از دو ھا هارزيابی نزديکی نتيج • بود انج .جديدھای رقتی ه، اگر نه، تھيھا همحاسب

 .ليتر ميلیدر ھا غلظت اسپرمی همحاسب •

20SEMEN ANALYSIS   

 .ھا شمارش کل اسپرمی همحاسب •

 

شمارش در الم نئوباری همنطق

ه ھر طرف يک بخش تشکيل شده استطرف از دو الم نئوبار ده (Chamber)ک ناميه در شکل ٩ھر بخش داراری .ودش می ا شمار بعدی هصفحشبکه است ک ا ١ی ھا هب نشان ٩ت

و ٨، ٧، ۴، ٣، ٢، ١ی ھا هشبک. ھر شبکه نيز به چند رديف افقی تقسيم شده است. داده شده اند .رديف ھستند ۵ی دارا ۶و ۵، ۴ی ھا هدارای چھار رديف، و شبک ٩

دهھای بسته به رقت و تعداد اسپرم اگون الم ھای ، بخشدر گسترش مرطوب شده دي گونرای رقت. ودش میشمارش ا رديف) ١:۵( ۴+ ١و ) ١:٢٠( ١٩+ ١ھای ب و ،۵ی هيی از شبکھ

رای رقت .وندش میبررسي ۶و ۴ی ھا هيی از شبکھا در صورت نياز رديف ام ) ١:٢( ١+ ١ب تم ۴٠٠در مجموع(اسپرم در ھر بخش ٢٠٠ود تا شمارش ش میشبکه در صورت نياز بررسی ٩

.ممکن شود) اسپرم در دو طرف الم نئوبار

. تقسيم شده استشبکه ٩ھر بخش الم به : شکل الم نئوباربک ر يک از ش ه ھا هھ ائين ب اال و پ ۴ی ب

ه ھا هرديف، و ھر يک ازشبک انی ب ی مي .رديف تقسيم شده اند ۵

ه کل خط :توج ن ش ای در اي ان ھ ودی نش عم .داده نشده اند

روش شمارش در روی الم نئوبار

 .را بشماريد) دارای سر و دم(کامل ھای فقط اسپرم •

رفتن سر آن بستگی دارد؛ جھت دم آن • رار گ ه محل ق ه ب ا ن اينکه يک اسپرم شمارش شود يدارد رز. اھميت ن ا مربع م ا ھ انی از خطب ای خط مي هھ ين سه گان نود؛ ش میتعي ر اي ا ب ، بن

ا چنانچه ش میچنانچه سر يک اسپرم بين دوخط درونی قرار بگيرد آن اسپرم شمارش ود، ام .ونی باشد شمارش نخواھد شدسر آن بين دو خط بير

انی(روی مرزھا يی که سر آنھا ھنگام شمارش اسپرم • رار دارد) يعنی خط مي رای اينکه ، ق باره در خان ايه شمارش ی هيک اسپرم دوب ا اسپرمنشودھمس هرا يی ھا ، تنھ د ک ی هقسمت عم

٣٢١

۶۵۴

٩٨٧

21SEMEN ANALYSIS   

ه شکل (کنيدروی مرزھای چپ و پائين ھستند شمارش ھا سر آن ايی ک را تشکيل ”L“مرزھ .دکنيشمارش ن ، شکل راروی مرزھای باال و راستھای ، اما اسپرم)می دھند

دون دم وجود دارد ) سر سوزنی(دون سر بھای چنانچه تعداد زيادی دم :توجه ا سرھای ب د ي بايداد آنتو میدر صورت نياز . کرد گزارشرا ھا وجود آن ا ان تع د روش شمارش ھ را ماننين ھا اسپرم ی نسبی آنتعي ا فراوان رد، ي ا ک ه اسپرمھ ده راھا ب از روی گسترش رنگ ش

رد ين ک ت آن تعي بی، غلظ ی نس تفاده از فراوان ا اس ا و ب ردھ اب ک ای بخش( را حس ھ .)ديده شود »اسپرمی ويژهھای ارزيابی نقص«و »غير اسپرمھای شمارش سلول«

 

اھميت شمارش تعداد کافی اسپرم

داد اساسیبرای کاھش خطاھای ا (اسپرم شمارش شود ی ي نمونه برداری، بايد تع ترجيح ).اسپرم در ھر رقت ٢٠٠يعنی اسپرم، ۴٠٠

شمارشھای حفاظت از الم

ا الملھای ھماسيتومتر را الم • د ب رد باي ژه استفاده ک ه اصطالح (ھای ضخيم وي ب ).ميلی متر ۴۴/٠، ۴المل سنگی با ضخامت شماره

ی، الم شمارش و • ايع من برای جلوگيری از آلودگی با عوامل عفونی موجود در متکس ر ١% (١المل آن را در طول شب درون محلول واي رم در ليت د) گ . بگذاري

 .با آب بشوئيد روز بعد محلول عفونت زدا را

پايدار کننده برای رقيق کردن مايع منیمحلول

الين ١و (NaHCO3)ات سديمگرم بيکربن ۵ .١ ر فرم ی ليت را در (V/V)% ٣۵ميل .ميلی ليتر آب خالص حل کنيد ١٠٠

باع ٠/۵ .٢ ول اش ر محل ی ليت يش از (ميل تال ) mg/mL۴ب ه کريس اخص (ويول شد) ۴٢۵۵۵رنگ ه آن بيفزائي ه. (ب ول آبکی کريستال ويول ٠/g/mL۵ی از محل

 .)استفاده شود

ال .٣ د ۴در يخچ داری کني انتيگراد نگھ ه س وب، . درج کيل رس ورت تش در ص .صاف کنيد ٠/µm۴۵محلول را پيش از استفاده با صافی

22SEMEN ANALYSIS   

ه يک نتيج :١ی هنکت ه ممکن است ی هشمارش تعداد بسيار کم اسپرم ب د، ک امطمئن می انجام ن . مدھايی برای تشخيص و درمان داشته باشداپي

پرمک میھنگا :٢ی هنکت م اس م ھا ه حج پرمک داد اس داد ھای است و تع ر از تع ده کمت مارش ش شده است، دقت ل مالحظی هنتيجتوصيه ش ه طور قاب ده ب ه دست آم ودای هب د ب م خواھ . ک

ر از ت کمت ر رق ه در ھ د ٢٠٠چنانچ مارش ش پرم ش ر از ( اس وع کمت در دو ۴٠٠مجمل ٢، بر اساس جدول )بخش الم نئوبار رداری را در مقاب ه ب  Samp«کامنتخطای نمون

Er «گزارش کنيد.

تعيين رقت مناسب برای شمارش

.ودش میالزم است از روی گسترش مرطوب تعيين ھا رقتی که برای شمارش درست اسپرم

ترش • ی گس ا بررس يئی ب ا ش وب ب انگين ۴٠مرط پرم، مي داد اس ر در ھا تع دان ھ مي .کنيد تعينميکروسکوپی را

 . رقت مناسب را تعيين کنيد ٣با استفاده از جدول •

يچ اسپرمی در گسترش • ده نھای چنانچه ھ ه ش میمرطوب دي ده در ود، ب توضيحات آورده ش .مراجعه شود »پائين اسپرمھای شمارش«بخش

ولیگلبول سفيد و ھای پيپت:١توجه ار سمپلرھای معم وا ک ر اساس جابجايی ھ ه ب رای ک میک د ب نندازحجمی از مايع ھای رقتی هتھي د از ی هغليظ منی به ان تند؛ باي افی دقيق نيس ھای پيپتک

.استفاده کرد(Positive displacement)مثبت -جابجايی

ه ی: ٢توج د تشخيص رای مقاص م ،ب ده از حج ت ش یبرداش ايع من رای تھي م ای رقتی هب ھمارش، د ش ر ۵٠از نباي ر کمت ه ميکروليت وط ب رداری مرب ه ب ای نمون ا از خطاھ د ت باش

.کم پيشگيری شودھای حجم

اردر بررسی چنانچه :٣توجه داد کمی اسپرم وجود ، الم نئوب دان ميکروسکوپی تع در ھر ميادی . دارد، دوباره نمونه را با رقت کمتری رقيق کنيد چنانچه در ھر ميدان تعداد بسيار زي

.يدروی ھم افتاده وجود دارد، دوباره نمونه را با رقت بيشتری رقيق کنھای اسپرم

د ) ۴٩+ ١( ١:۵٠مناسب نيست، رقت ) ١٩+ ١( ١:٢٠چنانچه رقت : ۴توجه ه کني µL(تھي .)پايدار کننده µL ۴٩٠٠+ منی ١٠٠

ر از (در گسترش مرطوب کم باشد ھا چنانچه تعداد اسپرم: ١ی هنکت ايی ۴کمت ) ۴٠٠در بزرگنم .به دست نيايدھا ممکن است شمارش درست اسپرم

23SEMEN ANALYSIS   

ت غلظت :٢ی هنکت مارش درس رای ش ای ب پرم ھ ائين اس ر از (پ پرم ٢کمت در اسی هشبک ٩ود ھر ش می، توصيه )ليتر ميلیميليون در ۵/٠کمتر از ؛تقريبا ۴٠٠بزرگنمايی

.الم نئوبار شمارش شوند

ھماسيتومترھای بخشو پر کردن ھا رقتی هتھي

 .بر سطح ھماسيتومتر، سطح آن را کمی نمناک کنيد بخار دھان با دميدن •

د ھا هپايروی با فشار دادن المل سنگی را • زح . محکم کني وتن ھا هحلق(تشکيل قوس و ق ی نيه ين دو سطح شيش) چندگان دی ،ای هب ل در وضعيت درست استاست تايي ه الم ن ک ر اي . بر ا خطن اي هھرچ ا دو خط ؛ستھا بيشتر باشد المل محکمت ا يک ي ان ،وجود تنھ وجودی هنش .عمقی هدر انداز يی است مربوط به تغيير پذيریھا اشکال

 .مثبت حجم مناسب از پايدارکننده را درون دو لوله بريزيد -با استفاده از سمپلر جابجايی •

 .نمونه را به خوبی ھم بزنيد •

از را ھا مبدون دادن فرصت ته نشين شدن به اسپر ،پس از ھم زدن درنگ بی • ورد ني ، حجم م .برداريد

ا دھان • ه دستمال ب د ک د، دقت کني ز کني ی هسطح بيرونی نوک سمپلر را با دستمال کاغذی تمي .نوک سمپلر تماس نيابد

 .درون نوک سمپلر را بشوئيد ،نمونه را درون پايدار کننده بريزيد و با پر و خالی کردن •

 .دوم منتقل کنيدی همورد نياز را به لولحجم نمونه را دوباره به خوبی ھم بزنيد، •

ه نشين .ثانيه ھم بزنيد ١٠اول را با سرعت باالی ورتکس مدت ی هلول • وگيری از ت برای جل .ار شده را برداريددميکرولتير از سوسپانسيون پاي ١٠حدود درنگ بی، ھا شدن اسپرم

ا لبيحتسمپلر را با اسر نوک • ائينی يکی از ی هاط ب ارھای بخشپ يار الم نئوب شکل Vدر ش .تماس دھيد

ر شود بخشآن سمپلر را به آرامی خالی کنيد و اجازه دھيد که • وئينگی پ ا فعاليت م ام . ب ھنگن حالت ممکن است (زيادی پر شود دپر کردن نبايد المل جابجا شود، و نباي ه در اي المل ک

ر شود ) حرکت کند دار الزم پ ر از مق ن (يا نبايد کمت ه در اي ايیحالت ک ا سطح الماز جاھ ب ).ھوا اشغال شده است

ل باالی هلول • د مراح د و ھمانن م بزني اال ھ د ب گ بی،دوم را مانن ر ١٠ درن رو ليت از ميک .دوم را پر کنيد بخشبرداشته و سوسپانسيون را

دن • وگيری از خشک ش رای جل يتومتر را ،ب م ھماس ه ۴دست ک وب دقيق ک مرط درون اتاقن ).درون يک پتری ديش دارای يک تکه کاغذ صافی اشباع شده از آبمثال (بگذاريد در اي

 .وندش میته نشين مبی حرکت شده روی سطح الھای مدت اسپرم

24SEMEN ANALYSIS   

تند سنگ خوردهی ھا هبرخی از ھماسيتومترھا دارای پاي :١توجه ورد حلقھس ن م ی ھا ه، در ايين ھماسيتو. نيوتن تشکيل نخواھد شد ا نگه مترھايی در صورت استفاده از چن رای در ج ب

د آب روی منطقبگذاريد ھا هميکروليتر آب روی پاي ۵/١داشتن المل سنگی، ی ه، دقت کني .شمارش نريزد

ه وجود تو می،ی ھماسيتومتر برای درجا نگه داشتن الملھا هاستفاده از گير :٢توجه د نسبت ب ان .يک عمق پايدار اطمينان ايجاد کند

ی ی ھا هدر نمون :٣توجه يظ، چنانچه من يار غل ا ۵بس د ١٠ت ده باش دار کنن ه درون پاي ممکن ثانيه را درنگ بیدر چنين موردھايی، . تجمع يابداست پس از افزودن منی به پايدار کننده لول .ثانيه ورتکس کنيد ١٠مدت

روش معمول شمارش

ای رقت تر) ١:٢٠( ١٩+ ١و ) ١:۵( ۴+ ١ھ رای گس ای از غلظتای هب پرم ھ تند، و اس مناسب ھس .ان شمارش کردتو میرا ۶و ۵، ۴ی هاسپرم در يک يا ھر سه شبک ٢٠٠حدود

شمارشالم ھای بخشدر ھا بررسی تعداد اسپرم

 .بررسی کنيد ۴٠ يا ٢٠ را با عدسی ھماسيتومتر •

 .اسپرم را شمارش کنيد ٢٠٠در ھر طرف دست کم •

ه رديف بررسی ،به طرف ديگررا از يک طرف ) ۵ی هشمار(ميانی ی هابتدا شبک • رديف ب .کنيد

د در . ادامه دھيدشمارش شده باشد اسپرم ٢٠٠شمارش را تا زمانی که دست کم • شمارش بايدد . کامل انجام شودھای رديف چنانچه پيش از رسيدن به پايان رديف در دست بررسی، به عد و ٢٠٠از عدد رسيديد، ٢٠٠ ان آن رديف اد بگذري د؛ شمارش را تاپاي ه دھي ی هدر ميانام

د ف نکني ف توق ک ردي ر در ھم. ي ف ۵ی هاگ بک ردي انی ی هش د، ٢٠٠مي ده نش پرم دي اس .ادامه دھيد) ۶و ۴ی ھا هشمار(ی کناری ھا هشمارش را در شبک

 .ديده شده را يادداشت کنيدھای شمارش شده و اسپرمھای تعداد رديف •

داد رديفديگر بخشدر • ان تع د ھم ر از را بررسی کني ا اگر کمت اسپرم شمارش ٢٠٠، حت .شد

 .جمع و اختالف دو شمارش را حساب کنيد •

 .بودن اختالف را بررسی کنيدپذيرفتنی ، ۴با مراجعه به جدول •

25SEMEN ANALYSIS   

تالف • ه اخ ذيرفتنی چنانچ دپ اب کني ت را حس ت غلظ تالف . اس ه اخ ذيرفتنی چنانچ ت، پ نيس .جديد تھيه و شمارش را تکرار کنيدی هوباره دو لولد

 .ميانگين غلظت را تا دو رقم اعشار گزارش کنيد •

 .شمارش کل اسپرم در نمونه را حساب کنيد •

ان بررسیاگر :١توجه داد اسپرم ۶و ۵، ۴ی ھا هشبک تا پاي هھا تع ، شمارش را نرسيد ٢٠٠ ببک ا ٨، ٧، ٣، ٢، ١ی ھا هدر ش د٩ي ه ندھي م .ادام ر حج ف در ھ ک از ردي ر ي ھ

بک ر ۶و ۵، ۴ی ھا هش ت nL٢٠براب بکاس ر ش ه در ديگ ال آنک ف ھا ه، ح ر ردي م ھ حجه ھا هکه برابر حجم يک رديف در شبک ٢٠عدد چون. است nL٢۵برابر انی است ب ی مي

وان يک عدد ثابت ول محاسبعن ن، ؛غلظت وارد شده استی هدر فرم ر اي ا ب ی هادام بنائينی، ھا هشبکھای رديفشمارش در ا پ االيی ي ا در ی ب د شدسبب خط در .محاسبه خواھه رقتھايچنين مورد ا تھي دمکھای ی شمارش را ب ر تکرار کني الزم ١:٢چنانچه رقت . ت

.مراجعه شود »پائين اسپرمھای شمارش«شد به بخش

ر کردن ھر دو بخشيک کردن ارزيابیدوبار :٢توجه ا پ شمارش ،رقتی هيک لول ازبخشيار دوتايی واقعی نيست ن ک ا اي را ب م زدن و رقيق کردن ، زي رداری، ھ ه ب خطاھای نمون

.وندش میشناسايی ن

ھا غلظت اسپرمی همحاسب

ا رديف مجموعبر را شمارش مجموع دو، mL/106غلظت با واحد برای حساب کردن در ھر ،ضربدر ضريب رقت کنيد، سپس حاصل را تقسيمدو طرف در حجم يک رديف( ٢٠عدد و ب

:کنيد تقسيم )۶و ۵، ۴ی ھا هشبک

Cons (106/mL) = (N/n) X(F/20) 

N:  دو شمارش مجموع

n:  الم نئوبار در دو طرف بررسی شدهھای رديف مجموع

F:  )افزوده شده به آنی هرقت تقسيم بر حجم نمونی هحجم نھايی لول(ضريب رقت

20:  )حجم ھر رديف به نانوليتر(عدد ثابت

ه ب :توج ام محاس رای انج پرموگرام«ان از تو میھا هب ا فرمولی هدر پوش »حسابگر اس امپيوتر -ھ ک .اتاق کار، استفاده کرد

26SEMEN ANALYSIS   

، و در طرف ديگر رديف ٧اسپرم در ٢٠١، در يک طرف ١:٢٠ھای رقتی هبا تھي :١ثال مده است ٧اسپرم در ٢۴۵ ارت است . رديف شمارش ش ايج عب ن نت مجموع و اختالف ايه جدول. ۴۴و ۴۴۶ ده د ۴با مراجعه ب ه ش میي ذيرفتنیاختالف حداکثر ود ک ن پ رای اي ب

ن، نتيج .تاس ۴١ برابر مجموع اره رقت ھا هبنا بر اي د دوب ه نيست و باي د ھای پذيرفت جدي .شودتھيه و بررسی

، و در طرف ديگر رديف ۴اسپرم در ٢٢٠، در يک طرف ١:٢٠ھای رقتی هبا تھي :٢مثال ارت . رديف شمارش شده است ھمان تعداد اسپرم در ٢١٨ ايج عب مجموع و اختالف اين نتن کھ ودش میديده ۴با مراجعه به جدول . ٢و ۴٣٨است حداکثر اختالف پذيرفتنی برای ايذيرفتنی استو .است ۴١ برابر مجموع و میبنابر اين، اختالف پ ام دادت . ان محاسبه را انج

ا Nدر اين مثال ا n، ۴٣٨برابر است ب ر است ب ا F، و ٨براب ر است ب ر . ٢٠براب ا ب بن :اين

Cons = (438/8) X(20/20) = 54.75 

ده است، و ٨اسپرم در ٢٢۴، در يک طرف ١:۵ھای رقتی هبا تھي :٣مثال رديف شمارش شايج . رديف شمارش شده است ٨اسپرم در ٢١٣در طرف ديگر ن نت مجموع و اختالف ايت ارت اس دول . ١١و ۴٣٧عب ه ج ه ب ا مراجع ده ۴ب تالف ش میدي داکثر اخ ه ح ود ک

ر ن مجموع براب رای اي ذيرفتنی ب تو . است ۴١پ ذيرفتنی اس ن، اختالف پ ابر اي و میبن ان تام داد به را انج ال . محاس ن مث ا Nدر اي ت ب ر اس ا n، ۴٣٧براب ت ب ر اس F، و ١۶براب

:بنا بر اين. ۵برابر است با

Cons = (437/16) X (5/20) = 6.83 

 

 

ورد نمون: توجه درت، در م اھمگون، ھا هبه ن ای ن ز ھای سری سوم شمارش حت ايی ني ذيرفتنی دوت پتند انگين ھر . نيس ايی، مي ين موردھ د و ۶در چن زارش کني را شمارش را گ ن نکتھ ه اي ه ب ک

ه اھمگونی نمون ل ن انگين ی هنتيج ،دلي ده مي زارش ش افی ۶گ شمارش است و دارای دقت کرای ( .گزارش کنيد »۶ميانگين «و »شمارش ۶«ھای با گذاشتن کامنتنيست، ن ب ام اي انجده ھای رديفی هرا بر مجموع ھم(N) شمارش ۶مجموع ھر ،محاسبه ۶ھر دربررسی ش ).تقسيم کنيد ٢٠تقسيم کنيد، سپس حاصل را در ضريب رقت ضرب، و بر عدد (n)رقت

 

 

27SEMEN ANALYSIS   

؛پائين اسپرمھای شمارش

ی الم نئوبارھا هدر تمام شبکھا شمارش اسپرم

ا (ی اسپرم شمارش شود ي برای کاھش خطاھای نمونه برداری، بايد تعداد اساسی ۴٠٠ترجيح ).اسپرم در ھر رقت ٢٠٠اسپرم،

 .نمونه را به خوبی ھم بزنيد .١

 .تھيه کنيد ١:٢ھای در دو لوله رقت .٢

 .رقت پر کنيدھر بخش را با يک .٣

م .۴ يتومتر را دست ک دن، ھماس وگيری از خشک ش رای جل وب ۴ب ک مرط ه درون اتاق دقيقدر اين مدت ). درون يک پتری ديش دارای يک تکه کاغذ صافی اشباع شده از آب(بگذاريد  .وندش میی بی حرکت شده روی سطح الم نئوبار ته نشين ھا اسپرم

 .بررسی کنيد ۴٠٠يا ٢٠٠را با بزرگنمايی الم نئوبار .۵

م برای به دست آوردن يک خطای نمونه برداری کوچک .۶ ذيرش، دست ک ل پ اسپرم ٢٠٠قاب .را در ھر طرف شمارش کنيد

د ١ی هشماری هاز شبک ،طرفدر يک .٧ ه دھي ه شبکه ادام د و شمارش را شبکه ب شروع کنيد در شبک. اسپرم شمرده شود ٢٠٠تا جايی که دست کم . کامل انجام شودی ھا هشمارش باي

بک ان ش ه پاي يدن ب يش از رس ه پ دد ی هچنانچ ه ع يديد، ٢٠٠در دست بررسی ب دد رس از عد و ٢٠٠ د؛ بگذري ه دھي بکه ادام ان آن ش مارش را تاپاي ف ی هدر ميانش بکه متوق ک ش ي .نشويد

پرم .٨ داد اس بکھا تع د ھا هو ش داد شبکه. را يادداشت کني ان تع شمارش الم در بخش ديگر ھم .خواھد شد

ود در آن ھمان تعداد شبکهرا بررسی کنيد و طرف ديگر .٩ را که در بخش اول بررسی شده ب .نرسيد ٢٠٠اگر به شمارش حتابررسی کنيد،

 .را حساب کنيدھا مجموع و اختالف شمارش .١٠

 .بررسی کنيد ۴بودن اختالف را از جدول پذيرفتنی .١١

ه . ساب کنيداست، غلظت را حپذيرفتنی چنانچه اختالف .١٢ يش از آن است ک چنانچه اختالف ب .باشد، دوباره دو لوله تھيه کنيد و شمارش را تکرار کنيدپذيرفتنی

 .ميانگين غلظت را تا دو رقم اعشار گزارش کنيد .١٣

 .را حساب کنيدھا شمارش کل اسپرم .١۴

28SEMEN ANALYSIS   

در مايع منیھا پائين اسپرمھای غلظتی همحاسب

ام ھا هود و شمارش در شبکش میاستفاده ١:١ه از رقت ک میھنگا يعنی (ود ش میی کامل انجداد کل )ودش میی مورد بررسی شمارش ھا هشبکھای تمام رديف د تع ، برای حساب کردن غلظت باي

ورد شمارش در دوطرف تقسيم کرد، ھا هطرف را بر مجموع شبک ٢شمرده شده در ھای اسپرم ی م :يعنی ،کرد ضرب۵٠/١عدد درسپس حاصل را

Cons (106/mL) = (N/n) X (1/50) 

N: مجموع دو شمارش

n:  ی بررسی شده در دو طرف ھا همجموع شبک

1/50:  )١٠٠(بر حجم يک شبکه به نانوليتر ) ٢(حاصل تقسيم ضريب رقت

 

ا فرمولی هدر پوش» حسابگر اسپرموگرام«ان از تو میھا هبرای انجام محاسب :١ توجه امپيوتر -ھ ک .کرداتاق کار، استفاده

حساسيت روش

خطای کمتر است، ۴٠٠از بخششمارش شده در تمام سطح دو ھای چنانچه تعداد کل اسپرم .گزارش کنيد»Samp Er«با کامنت جواب غلظتھمراه تعيين کنيد و ٢جدول را ازری نمونه بردا

ائين دقت ھای برای شمارش ه شده است% ٢٠پ ين دقتی . پذيرفت ه چن وان ب ه بت ن ک رای اي بن، . الم نئوبار شمارش شده باشدی هشبک ١٨ی هاسپرم در ھم ٢۵دست يافت بايد دست کم ر اي ا ب بن

ه تو مید،وشمارش ش دوبخشی هھم اسپرم در ٢۵چنانچه کمتر از ر ھا غلظت اسپرمان گفت ک کمت .خواھد بودبا دقت الزم ممکن نھا و تعيين غلظت آن ،استmLدر ۵۶,٠٠٠از

داد :«و کامنت >٠۵۶/٠بنويسيد Consدر اين حالت جلوی د و »;n<25تع وی بگذاري جلداد«ی هکلم پرم ،»تع وع اس ده در ھای مجم ده ش رف الم ٢دي د ط زارش کني زارش .را گ رای گ ب

دد ھا شمارش کل اسپرم ه را در ع ه، حجم نمون ا ٠۵۶/٠در تمام نمون د و عدد حاصلرا ت ضرب کني .بنويسيد TNدر مقابل عنوان »>«عالمتسه رقم اعشار با

ه صورت ١٨ی هاگر ھيچ اسپرمی در ھم ده نشد، غلظت ب شبکه در دو طرف الم نئوبار ديام ھا برای گزارش شمارش کل اسپرم. گذاشته شود »n=0«گزارش شود و کامنت > ٠/٠۵۶ در تم

ا عالمت ٠۵۶/٠نمونه، حجم نمونه را در عدد م اعشار ب ا سه رق >ضرب کنيد و عدد حاصل را ت .بنويسيد TNدر مقابل عنوان

29SEMEN ANALYSIS   

ه در بقي: نکته ای آن نيست ک ی هنبودن اسپرم در بخشی از نمونه که بررسی شده است الزاما به معن .نمونه نيز اسپرم وجود ندارد

ا تھي: ١مثال شبکه، و در طرف ديگر ٢اسپرم در ٢٠٠، در يک طرف ١:٢ی رقت ھا هوللی هبارت است . شبکه شمارش شده است ٢اسپرم در ٢۵٠ ايج عب ن نت ۴۵٠مجموع و اختالف اي

ورد حداکثر پذيرفتنی ود که اختالف ش میديده ۴جدول با مراجعه به . ۵٠و ن م رای اي ۴٢ب .جديد تھيه و بررسی کردھای بنا بر اين، نتايج پذيرفته نيست و بايد دوباره رقت .است

ا تھي: ٢مثال شبکه، و در طرف ديگر ٣اسپرم در ٢١٠، در يک طرف ١:٢ی رقت ھا هلولی هبارت است . شبکه شمارش شده است ٣اسپرم در ٢٠٠ ايج عب ن نت ۴١٠مجموع و اختالف اي

ورد حداکثر پذيرفتنی که اختالف ود ش میديده ۴با مراجعه به جدول . ١٠و ن م رای اي ۴٠بو میاست و بنا بر اين، نتايج پذيرفته .است ال . ان محاسبه را انجام دادت ن مث ر Nدر اي براب

:بنا بر اين. ۶برابر است با nو ۴١٠است با

Cons = (410/6) X (1/50) = 1.37 

شبکه شمارش شده است، و ٩اسپرم در ١٢٠، در يک طرف ١:٢ی رقت ھا هلولی هبا تھي:٣مثال پرم در ١۴٠در طرف ديگر ده است ٩اس بکه شمارش ش ايج . ش ن نت وع و اختالف اي مجم

ن پذيرفتنی که اختالف ود ش میديده ۴جدول با مراجعه به . ٢٠و ٢۶٠عبارت است برای ايه .است ٣٢مورد حداکثر ايج پذيرفت ن، نت ر اي ا ب و میاست وبن در . ان محاسبه را انجام دادت

:بنا بر اين. ١٨برابر است با nو ٢۶٠برابر است با Nاين مثال

Cons = (٢۶٠/١٨) X (1/50) = 0.29 

رداری از جدول ۴٠٠شمارش شده از ھای چون مجموع تعداد اسپرم  ه ب د خطای نمون کمتر است باي :گزارش بايد نوشته شودی هبرگ دربه طور تقريبی گزارش شود؛ بنا بر اين، ٢

Cons: 0.29 

Comment: Samp Er: 6

ال م ای هدر نمون :۴مث ه حج ر ميلی ۴/٣ب ا تھيليت ت ھا هلولی ه، ب پرم در ١٠، در يک طرف ١:٢ی رق اسبکه، و در طرف ديگر ٩ی هھم پرم در ھم ٨ش ده است ٩ی هاس بکه شمارش ش وع . ش چون مجم

ر از ھا کمتر است پس غلظت اسپرم ٢۵شمارش شده از ھای اسپرم رای ٠٠٠,mL۵۶/کمت است؛ ب :گذاشته شود» >٠۵۶/٠«و زير آن کامنت 0.056>نوشته شود Consگزارش جلوی

Cons: <0.056 

30SEMEN ANALYSIS   

Comment: <0.056 - ١٨:تعداد

:ودش میبه صورت زير گزارش ھا شمارش کل اسپرم

TN: <0.190

ه حجم ای هدر نمون :۵مثال ر ميلی ٢/۵ب ا تھيليت شبکه در ھر دو ١٨ی ه، در ھم١:٢ی رقت ھا هلولی ه، بده نشده است ر است پس ٢۵شمارش شده از ھای چون مجموع اسپرم. طرف ھيچ اسپرمی دي کمت

ر ھا غلظت اسپرم وی است ٠٠٠,mL۵۶/از کمت زارش جل رای گ ته شود Cons؛ ب و 0.056>نوش :گذاشته شود» n=0«زير آن کامنت

Cons:  <0.056 

Comment: n=0  :ودش میبه صورت زير گزارش ھا شمارش کل اسپرم

TN: < 0.291

)١٢-١۶%: ٩۵محدوده اطمينان ؛پنجمين صدک(١۵ mL١٠۶X/ :غلظتمرجعبرای حد پائين

ائين د پ رای ح ل مرجع ب ين صدک( ٣٩ mL١٠۶X/:شمارش ک ان ؛پنجم دوده اطمين -۴۶%:٩۵مح٣٣(

o ها مورفولوژي اسپرم  MORPH: کوتاهی هنشان

گسترشی هتھي

ا ٢بايد د رنگ شود ي عدد يا بيشتر گسترش تھيه کرد چون ممکن است يکی از اساليدھا بکند ت . بش ن اس ون ممک ترش، چ ا در دو گس ود؛ ترجيح ام ش ايی انج ه صورت دوت د ب ابی باي ارزي

.داشته باشدای هتغيير بين اساليدی قابل مالحظھا مورفولوژی اسپرم

31SEMEN ANALYSIS   

اصول کلی

 .نمونه را به خوبی ھم بزنيد •

 .بخشی از نمونه را برداريد درنگ بی، ھا بدون دادن فرصت ته نشين شدن به اسپرم •

 .پيش از برداشتن نمونه برای گسترش بعدی دوباره آن را خوب ھم بزنيد •

 .مناسب، نمونه را روی اساليد بگسترانيدھای به يکی از روش •

طبيعیی ھا هنمونگسترش از ی هروش تھي

ن روش ه روش ،در اي ه ب ی از نمون تری«بخش ان گس اليد »پرس طح اس ام س روی تم .ودش میگسترانيده

 .سطح اساليد را با يک دستمال کاغذی بدون پرز به خوبی تميز کنيد .١

د ١٠تا ۵بسته به غلظت نمونه، حدود .٢ . ميکروليتر از نمونه را در انتھای اساليد بگذاري .ديگری نمونه بگسترانيدبا اساليد

 .اجازه دھيد گسترش در ھوا خشک شود .٣

.گذاشته شده در انتھای اساليد بيش از چند ثانيه باقی بماندی هاجازه ندھيد قطر :توجه

:بستگی دارد به) ھا روی ھم افتادگی اندک اسپرم(خوب بودن گسترش

ا ھم افتادگی آن یاحتمال روکمتر باشند ھا ھرچه اسپرم :ھا حجم منی و غلظت اسپرم • ر ھ کمت است؛

 ود؛ش میھرچه زاويه کمتر باشد گسترش نازکتر :اساليد گسترانندهی هزاوي •

 .ودش میھرچه سرعت بيشتر باشد گسترش ضخيم تر :سرعت گسترانيدن •

م . ميکروليتر شروع کنيد ١٠و حجم ۴۵°ی هبا زاوي رای کاھش روی ھ زوم ب در صورت لولیروش پرسان گستری . را کاھش داد ھا هان اين اندازتو می، ھا افتادگی اسپرم رای غلظتھای معم ب

.ی خيلی غليظ نامناسب استھا هخوب است، اما برای نمون

رای غلظت ای ب ر از ھ ا نمونی ھا هنمون، mL١٠۶X٢/کمت يظ ي د ھا هغل ا باي ر از بقاي ی پ

32SEMEN ANALYSIS   

.ديگری به کار گرفتھای روش

ی دارای شمارش پائينھا هنمونگسترش از ی هروش تھي

 .سانتريفوژ کنيد g۶٠٠٠با دقيقھ ١٠ نمونه را .١

 .بيشتر مايع رويی را دور بريزيد .٢

 .باقيمانده معلق کنيدپالسمای کردن ماليم، دوباره رسوب را در پيپت با .٣

 .بيشتر نباشد mL١٠۶X۵٠/از تقريبا ؛بيشترين غلظت ممکن اسپرم را به دست آوريد .۴

 .ی طبيعی کار را ادامه دھيدھا همانند نمون .۵

پرم :توجه وژی اس ر مورفول ردن ممکن است ب انتريفوژ ک زارش ھا س ه گ ن نکت د اي ذارد وباي ر بگ اث

.گذاشته شود» سانتريفوژ«کامنت »MORPH«زير عنوان،برای گزارش اين نکته. شود

ی غليظھا هنمونگسترش از ی هروش تھي

االی ل ويسکوزيتی ب ه دلي ی، تھيگاھی ب مناسب سخت است و ھای گسترشی هپالسمای منو می،ی غليظھا هگسترش از نمونی هبرای تھي. يی با ضخامت ناھمگون به دست می آيدھا گسترش ان ت

.را شستھا يا اينکه آن ،رقيق کرددر بخش بررسی ويسکوزيتی را به روش گفته شدهھا آن

زيادی غليظ يا دارای بقايای ھا هشستشوی نمون

ا ٢/٠(بخشی از نمونه را .١ ر ميلی ۵/٠ت ه غلظت اسپرم ليت ر ميلی ١٠در ) ھا بسته ب الين ليت س .نرمال در دمای اتاق رقيق کنيد

 .سانتريفوژ کنيد g٨٠٠٠با نيروی دقيقه ١٠سوسپانسيون را .٢

 .بيشتر مايع رويی را دور بريزيد .٣

ا .۴ ت ب م، پيپ ردن مالي اره ک دهدوب ايع باقيمان وال ( رسوب را در م ا ٢٠معم ر ۴٠ت ) ميکروليت .معلق کنيد

ا ۵ .۵ ک ١٠ت ا ي د و آن را ب اليد بگذاري ک اس يون را روی ي ر از سوسپانس ت ميکروليت پيپ .)بعد ديده شودی هشکل صفح( پاستور بگسترانيد

33SEMEN ANALYSIS   

 .بررسی کنيد تا از يکنواختی گسترش مطمئن شويد ۴٠٠را با بزرگنمايی اساليد .۶

 .وجود داشته باشد ۴٠٠Xاسپرم بدون تجمع در ھر ميدان ۴٠بررسی کنيد که دست کم .٧

 .اجازه بدھيد نمونه در ھوا خشک شود .٨

ن، ھا ر مورفولوژی اسپرمممکن است بشستشوی نمونه :توجه ر اي ا ب ر بگذارد؛ بن ه اث د ب بايا گذاشتن کاربستن ن راھکار ب وان » شستشو«کامنت اي ر عن گزارش MORPHزي

.شود

ترش از ی هتھي دهھا هنمونگس ته ش اليد :ی شس يون را روی اس ره از سوسپانس ک قط ي .قطره را به جلوبرانيدپاستور پيپت بگذاريدو با استفاده از

ه پرم :١توج ادی از اس داد زي ر تع ری از ھا اگ م کمت ا حج ری ب ترش ديگ د، گس اده ان م افت روی ھ .سوسپانسيون تھيه کنيد

.با حجم بيشتری از سوسپانسيون تھيه کنيد یاند، گسترش ديگرخيلی پراکنده ھا اگر اسپرم :٢توجه

رای حل شدن، ممکن است سبب کاھش رنگ پس ٣٠بيش از :نکته دقيقه فرصت دادن به نمونه ب .زمينه شود

34SEMEN ANALYSIS   

 

؛ھا گسترش آميزی رنگ

 Shorrشر آميزی رنگروش

:ودش میاتوزوآ به شکل زير رنگ رممختلف اسپھای بخش شر آميزی رنگبا

ی کمرنگ و در منقطی هدر منطقسر :سر - روزوم آب ی -پسی هآک روزوم آب آک ؛ودش میپررنگ

 ؛ممکن است کمی رنگ قرمز بگيرد :ميانیی هقطع -

 ؛ودش میآبی يا قرمز :دم -

د - م باقيمان افیی هسيتوپالس ارنجی :اض ه ن ل ب ز ماي م ( ودش میقرم سيتوپالس .)ميانی قرار داردی هسر و پيرامون قطع پس ازمعموال اضافی ی هباقيماند

شر آميزی رنگروش

ھا معرف

 .ھريس ھماتوکسيلين .١

 .محلول شر .٢

 .بيفزائيد (v/v)% ٩۵اتانول ٧۵ mLاسيد استيک گالسيال را به ٢۵ mL: اتانول استيکی .٣

اکی .۴ انول آموني يد mL ۵: ات وم ھيدروکس ه (v/v)% ٢۵از آموني انول ٩۵ mLرا ب % ٧۵ات(v/v) بيفزائيد. 

 

خشک شده در ھواھای گسترش فيکس کردن

.به مدت يک ساعت فرو کنيد% ٧۵ اتانولرا در اتانول استيکی يا ھا گسترش

گسترش فيکس شده آميزی رنگ

35SEMEN ANALYSIS   

:زير فرو کنيدھای اساليدھا را به ترتيب در ظرف

 *بار ١۵تا ١٢ جاری آب شير .١

 دقيقه ٢تا ١ ھماتوکسيلين .٢

 *بار ١۵تا ١٢ جاری آب شير .٣

 *بار ١٠ اتانول آمونياکی .۴

 *بار ١۵تا ١٢ جاری آب شير .۵

 دقيقه ۵ (v/v)% ۵٠اتانول .۶

 دقيقه ۵تا ٣ رنگ شر .٧

 دقيقه ۵ (v/v)% ۵٠اتانول .٨

 دقيقه ۵ (v/v)% ٧۵اتانول .٩

 دقيقه ۵ (v/v)% ٩۵اتانول .١٠

ثانيه ١برابر است با فرو کردن اساليد در محتوای ظرف به مدت يک بار *

ارزيابی اساليدھا

اسپرم طبيعیمورفولوژی

ردن، قطع ر، گ پرماتوزوآ از س انی، قطعی هاس هی همي ده ی هو قطع ای پاي کيل ش انی تش پايوری سخت است، ی هچون ديدن قطع. است ا ميکروسکوپ ن انی ب و میپاي ه صورت ت ان اسپرم را ب

ن . در نظر گرفت) پايانیی هطعو ق پايانیی هقطع(و دم ) و گردن(سلولی تشکيل شده از سر برای ايابينی ھای شکلی هھم. بايد ھر دوی سر و دم آن طبيعی باشد ه بتوان يک اسپرم را طبيعی ناميدک بين

.را بايد غير طبيعی در نظر گرفت

وجود بايد يک بخش آکروزومی . بايد صاف، به طور منظم برآمده و عموما بيضی باشد سر •ا ۴٠حدود باشد و خوبی مشخصبه داشته باشد که ر ی هاز ناحي% ٧٠ت دکسر را پ در . ن

ا ٢کوچک نيز نبايد بيش از ھای آکروزوم ھيچ واکوئول بزرگی نبايد باشد و تعداد واکوئول تد آکروزومی -پسی هدر منطق. از سر را پر کنند% ٢٠نيز نبايد بيش از ھا باشد، که آن نباي

 .ھيچ واکوئولی باشد

دی سر باشدی آن اندازهبايد باريک، منظم و انی ميی هقطع • ی همحور اصلی قطع. حدود بلنر طبيعی . ميانی بايد در راستای محور اصلی سر باشد ده فقط ھنگامی غي سيتوپالسم باقيمان

دازک میود که زياد باشد، يعنی ھنگاش میدر نظر گرفته يش از يک سوم ان سر اسپرم ی هه ب

36SEMEN ANALYSIS   

 .باشد

اريکتر ی هبايد در سراسر طول خود قطر يکدست داشته باشد، از قطعای پايهی هقطع • انی ب مير طول سر اسپرم ١٠حدود (ميکرومتر طول داشته باشد ۴۵باشد، و تقريبا ی هقطع). براب

ه شده باشد ای پايه ه عقب برکشته و حلق ه ؛طبيعی ممکن است روی خودش ب ه شرطی ک بی است وجود نداشته باشدشکستگی فالی هھيچ زاويه تندی که نشان ن وضعيت طبيعی ژل اي

 .است

دازرويکردبا اين :١ی هنکت ر از ان دازی ه، شکل سر بسيار مھمت ی هآن است مگر اينکه ان .خيلی غير طبيعی باشد آن

: ميانی در يک بررسی به قرار زير بوده استی هی طبيعی سر و قطعھا هانداز :٢ی هنکت

 )٧/٣-٧/۴%: ٩۵اطمينان ی همحدود( ۴/mµ١: سرطول ی هميان -

 )۵/٢-٧/٣%: ٩۵اطمينان ی همحدود( mµ٨/٢: سر عرضی هميان -

ه عرض ی هميان - دود( ۵/١: سرنسبت طول ب ان ی همح -٨/١%: ٩۵اطمين٣/١( 

ول ی هميان - انیی هقطعط دود( ۴/mµ٠: مي ان ی همح -٣/۵%: ٩۵اطمين٣/٣.( 

.کارکرد بد اپی ديديم باشدی هاست نشانممکن ) ٣۶٠°>(پيچ خورده ھای دم :۴ی هنکت

غير طبيعیھای اسپرممورفولوژی

پرم ان دارای اس ی انس ايع من دھا م ی باش اگون م ای گون ا نقص کارکردھ پرماتوژنز . يی ب اسزايش شکلھای اشکال دار و برخی از آسيب شناسی ا اف ديم معموال ب راه ھای اپی دي ر طبيعی ھم غي

د و ممکن است نقصغير طبيعی، بسته به نوع ھای اسپرم. ھستند ، عموما توان باروری کمتری دارنDNAند ز داشته باش ه ھای ی انجام شده، نقصھا هدر مطالع. ی غير طبيعی ني ا قطع ايی ب مورفولوژي

دن ه ش قطDNAقطع االی س روز ب دی ھای ، ب ارس و آنئوپلوئي اتين ن اختاری، کروم وزومی س کرومد ته ان تگی داش ا . بس پرم بن ه دم اس ر است اگرچ کل س ر ش تر ب د بيش ن، تاکي ر اي انی و ی هقطع(ب مي

.وندش مینيز در نظر گرفته ) ای پايهی هقطع

:زير غير طبيعی ھستندھای شکل

، گرد، (Pyriform)، ھرمی (Tapering)بزرگ يا کوچک، باريک شونده : سرھای نقص •

37SEMEN ANALYSIS   

ولی رنگ ی هسر با ناحي% ٢٠از واکوئول يا بيش ٢بيش از (بی شکل، واکوئول دار واکوئد ده باش ر ش ده پ ود واکوئول)نش ا ، وج ش ھ سدر بخ ی -پ ی ھا ه، ناحيآکروزوم

ا % ۴٠<(وچک يا بزرگ ک میآکروزو ا ھر ترکيبی از )سری هناحي% ٧٠>ي ، دو سره، ي .ھا اين

انی هفرو شدن غير متقارن قطع :ميانیی هگردن و قطعھای نقص • ه درون سر، کلمي فت ی ب .ھا خميدگی تند، نازکی غير طبيعی، يا ھر ترکيبی از اينيا غير متقارن بودن،

ای نقص • هی هقطعھ دگی :ای پاي ته، خمي دتايی، شکس اه، چن رھای کوت بيه گي و، ی هش م .ھا ، يا ھر ترکيبی از اينتاب خوردهتند، عرض غيرطبيعی، ھای خميدگی

د • م باقيمان افیی هسيتوپالس پرم :اض ا اس ص ب ن نق د ھای اي ل فرآين ه حاص ی، ک ر طبيع غيتگی دارد تند، بس ی ھس ر طبيع پرماتوژنز غي ن ی همشخص. اس پرماي تنھا اس ادير داش مق

داز است سيتوپالسم فراوانی يک سوم سر ی هکه به طور ناھمگون رنگ گرفته است و به انبيعی غيرط يیھا چنين اسپرم. ھستندميانی ناقص ی هقطعبا ، و معموال ھمراه استيا بزرگتر  .می باشند

ا در محل اتصال سرھای وزيکول( ی سيتوپالسمیھا هقطر:نکته از ) گردن بهمتصل به غش

تند طبيعیمحتويات ا هقطر. اسپرم انسان ھس ی سيتوپالسمی از نظر اسمزی حساس ھظ ن وبی حف ه خ وا ب دن در ھ ک ش د خش تند و در فرآين ا هقطر. وندش میھس ی ھ

ترشسي می در گس ده نھای توپالس وبی دي ه خ ده ب گ ش ه ش میرن ت ب ن اس وند و ممکدر ارزيابی اساليد رنگ . ميانی ديده شوندی هکوچک در قطعھای صورت پھن شدگی

کوچکتر از يک سوم سر اسپرم است و غير طبيعی در نظر ھا هاين قطری هشده، انداز .وندش میگرفته ن

ھا ارزيابی مورفولوژی اسپرم

طبيعی ھای ارزيابی مورفولوژی اسپرم

پرم د اس ط درص ول فق ور معم ه ط گاه ب ن آزمايش ين ھای در اي ی تعي ن . ودش میطبيع ا اي باگونھای نيست که شکل ود، و نيازیش میدر نظر گرفته ھا ی کارکردی اسپرمھا هرويکرد، ناحي گون .از يکديگر شناسايی شوندھا نقص اسپرم

ابی دانارزي ابی در مي ل ارزي پرم قاب ر اس ر روی ھ د ب وژی باي ور ھا مورفول ه ط ه ب يی ک .انجام شوداند هسامانمند انتخاب شد

 .بررسی کنيد ١٠٠اساليد را با عدسی •

38SEMEN ANALYSIS   

 .درون ميدان را بررسی کنيدھای اسپرمی هميدان به ميدانحرکت کنيد، و در ھر ميدان ھم •

 .کنيد در ھر اساليد بررسیرا سپرم ا ٢٠٠دست کم •

 .طبيعی و غيرطبيعی را يادداشت کنيدھای تعداد اسپرم •

 .ارزيابی را تکرار کنيد؛ ترجيحا در يک اساليد ديگر •

انگين و اختالف درصدھای • ه اسپرم مي وط ب ه راطبيعیھای مرب ه ب ا مراجع د و ب حساب کني .بررسی کنيداختالف را پذيرفتنی بودن، ١جدول

ذيرفتنی است، • دنچنانچه اختالف پ ود، . تيجه را بپذيري ذيرفتنی نب ه اختالف پ در صورتی ک .ارزيابی اساليدھا را تکرار کنيد

د و • رد کني حيح گ دد ص رين ع ا نزديکت ده را ت اب ش انگين حس وان مي ل عن مقاب»Norm«گزارش کنيد. 

ط اسپرم :١توجه ين غلظت اسپرم )دارای سر و دم(کامل ھای فق را در تعي د، زي ابی کني ھا را ارزي

ارسھای سلول. وندش میکامل شمارش ھای فقط اسپرم ال ن د سل( ژرمين را شمارش ) ھا ران .نکنيد

ابی ش میاز پھلو ديده ھا يی را که سر آنھا و آناند هيی را که روی ھم افتادھا اسپرم :٢توجه ود ارزيافی بررسی کردی هان به اندازتو میرا نھا نکنيد، زيرا اين اسپرم گسترش خوب در يک . ک

واھا نبايد اين شکل ا م اد ي دار زي ه مق ا ب ژه رديده شوند، اما در صورت وجود بقاي د (د وي ماننين نمون. ممکن است ديده شوند) زمانيکه نمونه غليظ است يش از يی را ھا هچن د شست و پ باي

.از نظر کيفيت بررسی کردھا ، اساليدآميزی رنگ

. بوده است% ٩و % ١٨به ترتيب برابر ،بررسی دو گسترشطبيعی در ھای درصد اسپرم :١مثال ارت است از ه ترتيب عب ه جدول %. ٩و % ١۴ميانگين و اختالف گرد شده ب ه ب ا مراجع ب

انگين ش می، ديده ١ رای مي ه ب ذيرفتنی % ١۴ود ک ن، % ٧حداکثر اختالف پ ر اي ا ب است بن .ردرا دوباره بررسی کھا پذيرفتنی نيست و بايد گسترش هنتيج

ال پرم:٢مث د اس ترشھای درص ی دو گس ی در بررس ر ،طبيع ب براب ه ترتي وده % ١۴و % ١٠ب بارت است از . است ه ترتيب عب ده ب ه %. ۴و % ١٢ميانگين و اختالف گرد ش ه ب ا مراجع ب

انگين ود ش میديده ١جدول رای مي ه ب ذيرفتنی % ١۴ک ر % ٧حداکثر اختالف پ ا ب است بنذيرفتنی انگين .است اين، نتيجه پ وان درصد اسپرم% ١٢مي ه عن وژی ھای ب دارای مورفول

.ودش میگزارش طبيعی

).٣-۴%: ٩۵اطمينان ی هپنجمين صدک، محدود% (۴: حد مرجع پائين

39SEMEN ANALYSIS   

وژيکی استھا شمارش کل اسپرم !توجه . يی که دارای مورفولوژی طبيعی ھستند دارای اھميت بيول :به دست می آيد »طبيعیھای اسپرم درصد«در »شمارش کل اسپرم«اين عدد از ضرب

T. Norm = TN XNorm

اسپرمی ويژهھای ارزيابی نقص

خاص دارای يک نقص اختصاصی ساختاریھا به ندرت ممکن است تعداد زيادی از اسپرمند ه . باش ود و ب کيل نش روزوم تش ت آک ن اس ثال، ممک رد«م رکوچک و گ تالل س ا » اخ ي

د» گلوبوزواسپرميا« ازی، ص. بانجام د اسپرم س ه ھسته وصل نشودای هقاعدی هفحاگر در فرآين ب ). اختالل سرسوزنی(در مايع منی ديده خواھند شد ھا سرھا جذب خواھند شد و فقط دم

وان نقص سر) آزادھای مد(ھا سرسوزنی :١توجه ر آنش میشمارش ن اسپرم به عن ا وند، زي ھيچ ھ .ندارندای هقاعدی هگونه کروماتين يا سری جلوی صفح

ه ش میو سرھای آزاد به عنوان اسپرم شمارش ن) ھا سرسوزنی(آزاد ھای چون دم: ٢توجه وند، پس ب .وندش میعنوان اختالل اسپرم در نظر گرفته ن

ارور ھستندھا اسپرم ايشان يکی از اين اختاللمردانی که د معموال ناب ن . را نشان می دھ ايزارش شوندموردھا کمياب ھستند، اما ه درستی گ ه شناسايی شوند و ب ر . بسيار مھم است ک ا ب بن

.گزارش شوندبايد سرھای بدون آکروزوم، و ھا سر سوزنی، سرھای آزادويژه شامل ھای اين، نقص

داد ن نقصچنانچه تع ادی از اي ا زي د غلظت آن وجود داردھ ا باي رد ھ زارش ک ين و گ را تعين شکلغلظت ،بسته به نوع نقص). غير اسپرم در زيرديده شودھای بخش شمارش سلول( ا ھا اي را ب

د وان mL/106واح وی عن  Free«، جل H« ،رھای آزاد رای س  Free«ب T«رای دم ای ب آزاد، ھ .گزارش کنيدبرای سرھای بدون آکروزوم، »Acroz«و

o غير اسپرمهاي شمارش سلول لول ود س ی ھای وج ايع من پرمی در م ر اس انتو میغي د نش ب بيضی هان لول(ای هتخري ھای س

ارس ت(، آسيب مجراھای آوران )ژرمينال ن لولھا هدس دارھای ی س ا ال) مژک دتي ی ضميمه ھا هھاب غ ).ھا لکوسيت(باشد

:ان به کار بستتو میدو روش ھا اين سلول رای شمارشب

40SEMEN ANALYSIS   

ن سلول.شمارش با ھماسيتومتر .١ داد اي اد باشد ھا چنانچه تع و میزي ا شمارش آن انت را ھ .با استفاده از الم نئوبار انجام دادھا مانند شمارش اسپرم

ا ھای غير اسپرم سلولدر صورتی که تعداد .نسبی فراوانی ا استفاده ازب .٢ برای شمارش بوژیتو مینئوبار کم باشد، الم ابی مرفول ی نسبی آن ،ھا اسپرم ان ھنگام ارزي ا فراوان را ھ

رد تعيين ھا به اسپرم نسبت ن سلولک ردھا و سپس غلظت اي ر،.را حساب ک روش در زيتفاد لول هاس مارش س رای ش بی ب ی نس تھای از فراوان ده اس ان ش رد بي رای( گ ر ب ديگ .)ودش میگرد به کار گرفته ھای ھمين اصول آورده شده برای سلول ،نيزھا سلول

o گردهاي سلولRound Cells 

RC: کوتاهی هنشان

م سلولھای ژرمينال و گلبولنارس ھای سلول ده ھای سفيد روی ھ رد نامي داد . وندش میگ تعو میزياد باشد ھا چنانچه تعداد آن. بايد گزارش شودھا اين سلول ا شمارش آن انت د شمارش ھ را ماننا ول شمارش آنم، اما به طور معبا استفاده از الم نئوبار انجام دادھا اسپرم ی نسبی ھ ين فراوان ا تعي بام ھای رشدر گستھا نسبت به اسپرمھا آن ام بررسی .ودش میمورفولوژی، انج ين چنانچه ھنگ ھمچن

رد ھای داد سلولمرطوب در ابتدای آزمايش مايع منی، تعھای گسترش ادگ ام زي د و انج ه نظر برس بد، ده باش ه ش ر گرفت يداز در نظ ايش پروکس و میآزم مارش ت يداز، ش ايش پروکس ار آزم ان در کن

 ). ديده شود »در مايع منیھا ارزيابی لکوسيت«بخش (گرد را ھم انجام داد ھای سلول

 گرد با استفاده از فراوانی نسبیھای شمارش سلول

اسپرم ٢٠٠بررسی (ھا اسپرم و در ضمنشمارش افتراقی ھا بررسی مرفولوژی اسپرمھنگام د راگردھای سلولتعداد ، )اسپرم در دو گسترش ۴٠٠؛ روی ھم در ھر گسترش جداگانھشمارش کني

رد ھای مجموعسلول سپس). CBCدر ديف کردن الم NRBCمانند شمارش ( در دو شمارش شده گ :تقسيم کنيد؛ يعنی ۴٠٠ عدد کنيد و بر بضرھا غلظت اسپرمدر را گسترش

RC(106/ mL) = Cons(106/ mL) X (C/400) 

RC: ھا غلظت راند سل

Conc: ھا غلطت اسپرم

C: در دو گسترشگردھای سلولمجموع  

41SEMEN ANALYSIS   

در دو گسترش ديف شدهھای اسپرممجموع :400  

ا فرمولی هدر پوش» حسابگر اسپرموگرام«ان از تو میھا هبرای انجام محاسب :١ توجه امپيوتر -ھ ک .اتاق کار، استفاده کرد

ا عدد ديف شده در دو گسترش ھای چنانچه به ھر دليلی مجموع اسپرم:٢ توجه اوت دارد ۴٠٠ب ، تف .آن عدد را در فرمولجايگزين کرد ۴٠٠به جای بايد

حساسيت روش

ر گردھای سلولچنانچه مجموع تفاده از ۴٠٠از شمارش شده در دو گسترش کمت ا اس ود ب ب .گزارش کنيدخطای نمونه برداری را ،٢جدول

ر از گرد ھای سلولچنانچه مجموع ود، محاسبه الزم ٢۵شمارش شده در دو گسترش کمت بت؛ وان نيس وی عن يدRCجل داد و >١بنويس لولتع رد ھای س ده را گ ده ش ویدي ت جل » C<25« کامن .کنيدگزارش

ر از ھای که مجموع سلول ھنگامی>١ ش به صورترگزا :توضيح ده شده در دو طرف کمت رد دي گده است ٢۵ زوده ش ار اف ه روش ک گاه ب ن آزمايش ار ؛است، از طرف اي WHOدر روش ک

.فقط کامنت گذاشته شود مواردنوشته شده است که در اين

ا غلظتای هدر نمون:١مثال ه ازای ھا طول ديف کردن اسپرم، در ٨۵ mL١٠۶X/ اسپرم ب ٢٠٠بپرم در ترش اول اس رد، ٢١گس لول گ ترش دوم س رد ٣٩و در گس لول گ ده است س ده ش . دي

ده ۴جدول با مراجعه بھ. ١٨و ۶٠مجموع و اختالف برابر است با ر ش میدي ه حد اکث ود کاره گسترشھپذيرفتھيجبنا بر اين، نت. است ١۵برابر پذيرفتنی اختالف د دوب را ھا نيست و باي .اسپرم بررسی کرد ٢٠٠ به ازایگرد ھای تعداد سلولاز نظر

رد، ٢۴گسترش اول ، درmL١٠۶X٧٠/ اسپرم با غلظتای هدر نمون:٢مثال و در گسترش سلول گا . ديده شده است سلول گرد٣۶دوم ه .١٢و ۶٠مجموع و اختالف برابر است ب ه ب ا مراجع ب

ه . است ١۵ود که حد اکثر اختالف پذيرفتنی برابر ش میديده ۴جدول بنابر اين، نتيجه پذيرفت :ودش میانجام محاسبه است و

RC(106/ mL) = 70X (60/400)= 10.5

ر از گردھای سلولبه دليل اينکه مجموع راه نتيجه ۴٠٠ديده شده کمت ن، ھم ر اي ا ب است، بن :ودش میگزارش » Samp Er«کامنت

RC: 10.5

Comment: Samp Er: 13

42SEMEN ANALYSIS   

ال تای هدر نمون :٢مث ا غلظ پرم ب  اس /mL١٠۶X۶ترش اول ٣ ترش دوم ١٢، در گس ٨و در گسل .ديده شده است سلول گرد ر است، ٢۵در دو گسترش از گردھای ولچون مجموع س کمت

وی ن، جل ر اي ا ب ته RCبن داد >١ود ش مینوش لولو تع ت ھای گرد س وی کامن ده جل ده ش دي»R<25 « ودش مینوشته:

RC: <1 

Comment: C<25; ٢٠:تعداد 

وژی اسپرمی هنتيج چنانچه :١ توجه اھا مورفول ه شده باشد ام هاختالف پذيرفت وط ب ھای سلول مربرد دگ ذيرفتنی باش ار ؛ناپ ی دوب ام بررس ترشی هھنگ ر روی ھا گس اره ب ت دوب الزم نيس

ی نسبی سلول ،تمرکز شودھا مورفولوژی اسپرم ه فراوان افی است ک رد را در ھای فقط ک گوژی آن اسپرماي هبدون توجه ب(اسپرم ٢٠٠برابر هھا ن که مورفول ا ن ين ) طبيعی است ي تعي .کرد

ا ھا اسپرم مورفولوژیی هچنانچه نتيجبرعکس، : ٢توجه ی نسبی پذيرفته نشده است ام نتيجه فراوانر اسپرمیھای يا ديگر سلول(گرد ھای سلول ذيرفت) غي ام نیپ تکرار است، الزم نيست ھنگ

اره فراوانی نسبيم اررزيابیکردن رد ھای سلولورفولوژی، دوب ا ديگر سلول(گ ر ھای ي غي .را تعيين کرد )اسپرمی

ام mL١٠۶X١/از ھای گرد سلولچنانچه شمارش : ١نکته ی ايش پروکسيداز انج بيشتر شود بايد آزم .شود

دھای گرد سلولشمارش کل :٢نکته ی اب دھن ا اسپرماتوژنيک ی هممکن است بازت ابی ي شرايط التھه«در » گردھای سلولت ظغل«از ضرب گردھای سلولشمارش کل . باشد ه »حجم نمون ب :ی آيدمدست

T. RC = RC X V 

43SEMEN ANALYSIS   

o ؛در مايع منيها ارزيابي لكوسيت  Poxidase Positive Cellsپروكسيداز مثبت هاي سلول

Prox: کوتاهی هنشان

يت دتا نوتروفيلھا لکوس ا ، عم تر نمونھ ده ھا ه، در بيش ی دي اھ .وندش میی من ی در گترش ده ھای گس گ ش و میرن ا ان آنت خيص دادھ ت . را تش ن اس ا PMNممک ا ھ انی ب ه آس ب

ا ؛اشتباه شوندای هاسپرماتيدھای چندھست ا رنگ صورتیام ر اسپرماتيدھا، در مقايسه ب ھا لکوسيتتده باشدھسته ممکن است در شی هانداز. تر ھستند آبی داز: ناسايی کمک کنن ھای سلولی هستھی هان

اای هتک ھست د، از تقريب رای ٧ µmتغييرات وسيعی را نشان می دھ يش اھا مفوسيتلب ا ب µmز تا ھستند ھا هاين انداز. برای ماکروفاژھا ١۵ وان راھنم ه عن را دژنراسيون و تقسيم ،فقط ب لول زي ر بس .دنھسته تاثير می گذاری هانداز

داد ١ mL١٠۶ X/گرد از ھای در صورتی که تعداد سلول دبايد تع ا نوتروفيلبيشتر باش راھتفاده از ا اس گب يدازآميزی رن رد پروکس زارش ک ين و گ ه از روی .تعي ورتی ک ين در ص ھمچن

و میمورفولوژی ھای گسترش داجزاء ان ت الھای سلولشامل گردھای سلولی هتشکيل دھن ، ژرمينPMNوان ھا آندرصد و ماکروفاژھا را تشخيص داد، ھا ھا،لمفوسيت ا RCزير عن » Diff«کامنت ب

.گزارش کنيد

 

 

 

پروکسيداز آميزی رنگ

اساس

افتی ،استھا گرانولوسيتی همشخصکه ،در اين ارزيابی آنزيم پروکسيداز د ب -طی يک فرآين :ندک میاين تکنيک آسان است، اما موردھای زير را تعيين ن. ودش میشناسايی شيميايی

 شان را آزاد کرده اند؛ھای فعال شده که گرانولھای پلی مورف •

 .ھا ، ماکروفاژھا و منوسيتھا داز ندارند، مانند لمفوسيتيکه پروکسھا انواع ديگر لکوسيت •

تPMNاند تو میاين آزمايش د ھس تند ای هھا را از اسپرماتيدھای چن ی ھس ه پروکسيداز منف ک .شناسايی کند

44SEMEN ANALYSIS   

د دارد(IARC, 1982)آژانس بين المللی تحقيقات بر روی کنسر :توجه ی، تاکي رای مقاصد عمل ه ب کينوژن ويی خطر کارس ه ی آناورتوتولوئيدين چنان در نظر گرفته شود که گ رای انسان را ب ب

ود، رعايت . استشده تاييد ر ھ ار زي ه ک ی، از جمل بنا بر اين، برای کار با آن بايد نکات ايمن .شود

:روش کار

 .نمونه را به خوبی ھم بزنيد .١

٢. µLاز نمونه را با ١٠٠µL١:١٠[ ٩+ ١رقت (محلول کار بياميزيد از ٩٠٠.([ 

 ثانيه به آرامی ھم بزنيد ١٠سوسپانسيون اسپرم را .٣

 .منی را خوب ھم بزنيدی هدوم، دوباره نمونی هلولی هپيش از تھي .۴

 .دقيقه در دمای اتاق نگھداری کنيد ٣٠تا ٢٠را ھا هلول .۵

ھا معرف

 .٠/۶برابر PH، mmol/L۶٧بافر فسفات، .١

رف .٢ د ٢مع وم کلراي باع آموني ول اش رم ٢۵ (NH4Cl):، محل ه NH4Clگ را ب

mLآب خالص بيفزائيد ١٠٠. 

را٣معرف .٣ :mmol/L١۴٨، (Na2EDTA)استيک اسيد -، دی سديم اتيلن تت .ميلی ليتر برسانيد ١٠٠گرم ادتا را با بافر فسفات به حجم ۵

۴. ترای ا دين -سوبس ۵/٢ :تولوئي رم ا ی گ دين را در -ميل ر ١٠تولوئي ی ليت ميل

 .حل کنيد) g/L٩% (٩/٠سالين

 .(v/v)% ٣٠ (H2O2)ھيدروژن پروکسيد .۵

mL٩:محلول کار ، و ٣معرف mL١، ٢ف معر mL١تولوئيدين، -سوبسترای ا

µL١٠ H2O2 د% ٣٠ م بزني وب ھ د و خ م بيفزائي ه ھ ن . را ب اي

 .ساعت پس از فراھم کردن به کار برد ٢۴توان تا محلول را می

45SEMEN ANALYSIS   

کسيداز مثبت با ھماسيتومتروپرھای ارزيابی سلول

ا دقيقه، سوسپانسيون اسپرم را دوباره ھم بزنيد ٣٠تا ٢٠پس از .١ و ھر طرف الم نئوبار را ب .پر کنيد ھا هيکی از لول

لول .٢ دن س ين ش ه نش ز ت وگيری از خشک شدن و ني رای جل م ھا ب يتومتر را دست ک ۴، ھماس .نگھداری کنيد) مثال در يک پتری ديش دارای کاغذ صافی خيس(دقيقه در اتاقک مرطوب

 .بررسی کنيد ۴٠يا ٢٠را با چشمی الم .٣

م .۴ ذيرفتنی، در ھر طرف دست ک رداری پ ه ب ه يک خطای نمون رای رسيدن ب سلول ٢٠٠به ش ای می هپروکسيداز مثبت قھوھای سلول. پروکسيداز مثبت را شمارش کنيد وند، در حالی ک

 .گيرند میپروکسيداز منفی رنگ نھای سلول

بکه .۵ ه ش بکه ب رف الم را ش ک ط م ي ت ک ا دس د ت مارش کني يدازسلول ٢٠٠ش ت پروکس مثبد در شبک. شمارش شده باشد ام شودھا هشمارش باي يش از . ی کامل انج کامل شدن چنانچه پ

ه عدد ی هدر شبکھای پروکسيداز مثبت سلولشمارش ھمه يديد، ٢٠٠در دست بررسی ب رسد و ٢٠٠از عدد ا شمرده شدن بگذري ه سلولشمارش را ت يداز مثبت در آن ھم ھای پروکس

 .ست نکنيداي هيک شبکی هدرميان؛شبکه ادامه دھيد

 .ی بررسی شده را يادداشت کنيدھا هديده شده و تعداد شبک پروکسيداز مثبتھای تعداد سلول .۶

داد شبکه .٧ ان تع دبررسی را در طرف ديگر ھم لول، کني داد س ر تع ا اگ يداز ھای حت پروکس .نرسد ٢٠٠شمارش شده به مثبت

 .پروکسيداز مثبت را حساب کنيدھای سلولجمع و اختالف .٨

 .، پذيرفتنی بودن اختالف را بررسی کنيد۴با مراجعه به جدول .٩

د ھای پروکسيداز مثبت را سلولچنانچه اختالف پذيرفتنی است، غلظت .١٠ چنانچه . حساب کني .و شمارش را تکرار کنيد جديد تھيه کنيدی هاختالف پذيرفتنی نيست، دو لول

لول .١١ ت س انگين غلظ تھای مي يداز مثب وان پروکس ل عن ار »Prox«را مقاب م اعش ا دو رق ت .گزارش کنيد

د در نمونه را حساب پروکسيداز مثبتھای شمارش کل سلول .١٢ م اعشار کني ا دو رق ل و ت مقاب .گزارش کنيد»T. Prox«عنوان

پروکسيداز مثبتھای سلولغلظتی همحاسب

د ،برای حساب کردن غلظت ر مجموع ٢شمرده شده در ھای موع سلولجمباي طرف را ب :يعنی ،کرد ضرب ١٠/١در عدد ی مورد شمارش در دوطرف تقسيم کرد، سپس حاصل را ھا هشبک

Prox (106/mL) = (N/n) X (1/10) 

N: مجموع دو شمارش

46SEMEN ANALYSIS   

n:  ی بررسی شده در دو طرف ھا همجموع شبک

1/10:  ) نانوليتر ١٠٠(به حجم يک شبکه ) ١٠(عدد ثابت به دست آمده از تقسيم فاکتور رقت

ا فرمولی هدر پوش» حسابگر اسپرموگرام«ان از تو میھا هبرای انجام محاسب :١ توجه امپيوتر -ھ ک .اتاق کار، استفاده کرد

يش اي هب ،کردگرد نيز استفاده ھای ان برای شمارش سلولتو میاز ھمين روش :٢توجه ه پ ن شکل کان الم سلولھای يا پس از بررسی الم نئوبار برای سلول ت، در ھم يداز مثب رد ھای پروکس گ

د در صورتبراین يرا شمارش کرد؛ در ا) پروکسيداز مثبت و پروکسيداز منفی( محاسبه باي . گرد شمارش شده در دوطرف الم نئوبار را گذاشتھای مجموع سلول ،Nبرایباال فرمول

حساسيت روش

ده در دو شمارش ھای نوتروفيلمجموعچنانچه ر است، خطای ۴٠٠از طرفش ه کمت نمون .گزارش کنيد» Samp Er«با کامنتتعيين کنيد و ٢جدول را ازری بردا

ائين دقت ھای برای شمارش ه شده است% ٢٠پ ين دقتی . پذيرفت ه چن وان ب ه بت ن ک رای اي بم د دست ک ت باي لول ٢۵دست ياف د س ده باش مارش ش ن، . ش ر اي ا ب ر از بن ه کمت لول ٢۵چنانچ س

ت يداز مثب مارش ش طرفدو در پروکس ه تو مید،وش ت ک لول غلظتان گف ت ھای س يداز مثب پروکسودممکن ن با دقت الزمھا و تعيين غلظت آن استmLدر ٢٧٧ ٠٠٠کمتر از د ب ن حالت . خواھ در ايمجموع » تعداد«ی هکلمجلوی بگذاريد و »;n<25تعداد :«کامنت ، >٢٧٧/٠بنويسيد Proxجلوی لول تھای س يداز مثب ده در پروکس ده ش د طرف الم ٢دي زارش کني ل .را گ زارش شمارش ک رای گ بم اعشار ٢٧٧/٠در تمام نمونه، حجم نمونه را در عدد ھا اسپرم ضرب کنيد و عدد حاصلرا تا سه رق

 .بنويسيد T. Proxدر مقابل عنوان »>«با عالمت

د، ده نش ی دي يداز مثبت لول پروکس يچ س ه ھ وی چنانچ يد Proxجل ت > ٢٧٧/٠بنويس و کامن»n=0« ه را در شمارش کل،برای . بگذاريد ا عالمت ٢٧٧/٠حجم نمون گزارش »>«ضرب و ب

.کنيد

ای پروکسيداز مثبت ھای سلولنبودن : نکته ه معن ا ب ده است الزام ه بررسی ش ه ک در بخشی از نمون .دنوجود ندارھا اين سلولنمونه نيز ی هآن نيست که در بقي

اال، در يک :١مثال ه روش ب ام شمارش ب اراز طرفبا انج در سلول پروکسيداز مثبت ۶٠ الم نئوبام بکه ٩تم يداز مثبت ٩٠ ديگرطرف، و در ش لول پروکس بکه س داد ش ان تع ده در ھم ده ش ديه جدول . ٣٠و ١۵٠مجموع و اختالف به ترتيب عبارت است از . است ده ۴با مراجعه ب دي

47SEMEN ANALYSIS   

ه ن. است ٢۴ود که حد باالی اختالف پذيرفتنی برابر ش می د بنابر اين، نتايج پذيرفت يست و باي . جديد، شمارش را تکرار کردی هدو لولی هبا تھي

۵سلول پروکسيداز مثبت در ٢٠۴الم نئوبار طرف با انجام شمارش به روش باال، در يک :٢مثال ده شده است ١٩٨دوم طرف شبکه، و در داد شبکه دي ان تع . سلول پروکسيداز مثبت در ھم

ده ۴با مراجعه به جدول . ۶و ۴٠٢مجموع و اختالف به ترتيب عبارت است از ود ش میديام . است ٣٩که حد باالی اختالف پذيرفتنی برابر بنابر اين، نتايج پذيرفته است و محاسبه انج

:ودش می

Prox (106/mL) = (402/10) X (1/10) = 4.02 

اال، در يک :٣مثال ه روش ب ار طرف با انجام شمارش ب يداز مثبت در ١۴۴الم نئوب سلول پروکسبکه، و در ٩ی هھم ده ١۶٢دوم طرف ش بکه دي داد ش ان تع يداز مثبت در ھم لول پروکس س

ه جدول . ١٨و ٣٠۶مجموع و اختالف به ترتيب عبارت است از . شده است ه ب ا مراجع ۴بده هش میدي ذيرفتنی ود ک تالف پ داکثر اخ ن، . است ٣۴ح ابر اي يرفتنی است و ذاختالف پبن

يداز مثبت شمارش ھای سلولدر اين مورد چون مجموع تعداد . ودش میمحاسبه انجام پروکس :کمتر است، بايد خطای نمونه برداری را گزارش کرد ۴٠٠شده از

Prox (106/mL) = (306/18) X (1/10) = 1.70 

Comment: Samp Er: 6

طرف ھيچ يک از دو ، در ليتر ميلی ۶/٣به حجم ای هدر نمون با انجام شمارش به روش باال : ۴مثالار ده استسلول الم نئوب ده نش يداز مثبت دي لول. پروکس داد س ده از ھای چون تع ده ش ٢۵دي

ر از ه صورت کمت ه ترتيب ب ر ٢٧٧/٠کمتر است، بنابر اين، غلظت و شمارش کل ب و کمت :ودش میگذاشته » n=0«ود و کامنت ش میگزارش ٨۶٧/٠از

Prox = <0.277 

T. Prox = <0.867 

Comment: n=0

١ mL١٠۶x/کمتر از :محدوده پائين مرجع

ابی را ھای شمارش کل سلول :١ی هنکت ودن يک وضعيت التھ پروکسيداز مثبت ممکن است وخيم ب

48SEMEN ANALYSIS   

»پروکسيداز مثبتھای غلظت سلول«در »حجم نمونه«اين شمارش از ضرب . بازتاب دھد :به دست می آيد

T. Prox = Prox x TN 

ا عفونت و ) لکوسيتوسپرميا، پيوسپرميا(در مايع منی ھا تعداد زياد لکوسيت :٢ی هنکت ممکن است ب .کيفيت پائين اسپرم بستگی داشته باشد

داد ھا آسيب اسپرمی وابسته به لکوسيت به شمارش کل لکوسيت :٣ی هنکت ايع منی و نسبت تع در م .بستگی داردھا به تعداد اسپرمھا لکوسيت

يت :۴ی هنکت اجم تو میھا لکوس د از راه تھ پرمانن ارچگی اس ت و يکپ ه حرک يداتيو ب يب ھا اکس آسده شده آسيبيآ هبا وجود اين، تعيين اين ک. برسانند است زا ا سطح اينفيلتراسيون لکوسيتی ديه آنھا به عامل يا نه، ردن ب ه پی ب ا يی بستگی دارد ک ؛ منی ممکن نيستی هاز روی نمونھمانند علت اينفيلتراسيون، زمانبندی و محل آناتوميک اينفيلتراسيون، و نيز طبيعت يیھا عامل

.تحريک شده ھستند يا نهدر وضعيت ھا ا آنيآ هيی که نقش دارند و اين کھا لکوسيت

ويژههاي ابييارز

:زير الزم باشدی هويژھای ارزيابیپزشک درخواستگاھی ممکن است بسته به

 ژرمينال نارسھای ارزيابی سلول •

غير طبيعیھای اسپرمارزيابی مورفولوژی •

ی دارای شمارش پائينھا همتحرک در نمونھای ارزيابی وجود اسپرم •

o ژرمينال نارسهاي ارزيابي سلول رد ھستند، ھای اسپرماتوسيتگرد و ھایاسپرماتيدھای ژرمينال نارس به شکلھای سلول گ

ه شکل درت ب ه ن ا ب ده اسپرماتوگونیام ز دي ن سلول. وندش میني و میرا ھا اي ان از روی گسترش ت

49SEMEN ANALYSIS   

ا در حال از بين رفتن ھستند شناشايی آنھا ن سلولاي هرنگ شده تعيين کرد، اما ممکن است وقتی ک ھ .التھابی سخت باشدھای از سلول

ايی گتو میشناس اس رن ر اس د ب ته ان ودن ھس ته، نب کل ھس دازه و ش يداز درون ، ان پروکس .لکوسيت صورت بگيردی هويژھای آنتی ژن نسلولی، و نبود

.ودش میانجام پاپانيکوالدر اين آزمايشگاه شناسايی بر اساس گسترش رنگ شده به روش

ه ده در بخش ب وژی«روش توضيح داده ش ترش ،»مورفول رای دو گس ود و سپس ب ه ش تھيا ھا گسترش ،آميزی رنگپس از .ولوژی فرستاده شودپات هبه آزمايشگا آميزی رنگفيکساسيون و ب .بررسی شوندبيان شده در زير ھای توجه به ويژگی

ترش وال ھای در گس انيکوال، معم ه روش پاپ ده ب گ ش و میرن پرماتيدھا و ت ان اسا ای هاسپرماتيدھای چندھست. بازشناختھا را از لکوسيتھا اسپرماتوگونی به آسانی از نظر ظاھری ب

PMN تباه ا اش یش میھ گ آب ا رن ه ب ا در مقايس ر وند ام لولPMNت ن س ا اي ورتی ھا ھ گ ص رن .گيرند می

م (ھا اسپرماتوگونی: ھسته نيز در شناسايی ممکن است کمک کننده باشدی هانداز ی ک ه خيل کت) وندش میدر مايع منی ديده ه ای هھس ا قطرب ه قطر ای هھستھا سيتد، اسپرماتوندار µm٨تقريب ب

داز. دندار µm۵به قطر تقريبا ای هد، و اسپرماتيدھا ھستندار µm١٠تقريبا وان ھا هاين ان ه عن فقط ب .ھسته تاثير بگذاردی هاند بر اندازتو میراھنما ھستند، زيرا از بين رفتن و تقسيم

o غيرطبيعيهاي پرمسارزيابي مورفولوژي ا . مورفولوژيايی ممکن است دارای ارزش تشخيصی باشدھای ارزيابی افتراقی نقص

ورت ت در ص ی، نقصدرخواس ن بررس ای اي ر، قطعھ انی، قطعی هس ی و ی همي اساس .وندش میگزارش %C، و %H% ،M% ،Pاضافی به ترتيب به صوررت ی هسيتوپالسم باقيماند

پرم • ترش را از نظر درصد اس ول، دو گس د روش معم ر ھای مانن ی و غي ف طبيع ی دي طبيعوع ه مجم ا ب د ت يد ٢٠٠کني پرم برس واع نقص. اس ابی، ان ول ارزي ای در ط اگون را ھ گون

 .جداگانه شمارش و يادداشت کنيد

ودن ١را حساب کنيد، و با مراجعه به جدول طبيعیھای ميانگين و اختالف اسپرم • پذيرفتنی با آن دھ ر نقص ر. را بررسی کني انگين ھ دن، مي ه ش زارش در صورت پذيرفت اب و گ ا حس .کنيد

ھا بيشتر شود زيرا ممکن است برخی از اسپرم% ١٠٠مجموع اين درصدھا ممکن است از : توجه .بيش از يک نقص داشته باشند

50SEMEN ANALYSIS   

o پائيني شمارش ي داراها همتحرك در نمونهاي اسپرم بودنارزيابي ائينھا هدر نمون متحرکھای چنانچه جستجوی اسپرم مثال (در نظر باشد ی دارای شمارش پ

ومیی ھا هدر نمون انتريفوژ )پس از وازکت ا آن را س رد و ي ق ک ده رقي دار کنن د در پاي ه را نباي ، نمون .را بررسی کرد سانتريفوژ نشدهی هيی از نمونھا فقط بايد برداشت مواردیدر چنين . کرد

 .نمونه را به خوبی ھم بزنيد •

ه را روی اساليد بگ ۴٠ • د و روی آن يک المل ميکروليتر از نمون د X ۵٠ ٢۴ذاري . بگذاري .ميکرومتر به دست می آيد ٣٣يک گسترش با عمق ،ن ترتيباي هب

 .بررسی کنيد ٢٠٠گسترش را با بزرگنمايی •

د ،المل را به طور سامانمندی هھم • دان بررسی کني اال شروع چپ ی هاز گوش. ميدان به مي بداز در طول المل باال راست ی هکنيد و به سمت گوش ه ان دان ی هحرکت کنيد؛ سپس ب يک مي

د و ائين حرکت کني لبه طرف پ د طول الم ه چپ برگردي ا . را از راست ب ين شکل ت ه ھم ب .ميدان بايد بررسی شود ١٢٠٠برای بررسی کل المل حدود . پايان اساليد ادامه دھيد

ده شده را ھای تعداد اسپرم. VLبنويسيد TNو Consچنانچه اسپرم ديده شد، مقابل عنوان • ديه ٢۵در د (mL)ضرب کنيد و سپس نتيجه را در حجم نمون ا کامنت .ضرب کني نتيجه را ب»Apx« زير عنوانTN متحرک و ھای درصد اسپرم،در کامنت گذاشته شده .گزارش کنيد

 .بنويسيد Iو Mھای بی حرکت را به ترتيب جلوی حرف

وان • ل عن د مقاب ده نش پرمی دي يچ اس ه ھ يد TNو Consچنانچ وان ، وVLبنويس ر عن TNزي .بگذاريد »No Sperm«کامنت

زوده شده است؛ ی هتقريبی به وسيلگزارش انجام محاسبه و : توضيح ار اف ه روش ک اين آزمايشگاه به روش نوشته شده است WHOدر روش کار گزارش فقط روش بررسی بيان شده است و ب .نشده استای هنتيجه ھيچ اشار

ا ال روش شمارش: ١توجه دX ۵٠ ٢۴مل ب رم گزارش يادداشت کني ر ف رای ( را زي ن يادداشت ب اي .)مستند کردن است و برای گزارش به پزشک نيست

ان ١٠نمونه کدر باشد، ممکن است بررسی گسترش حدود ی هچنانچه پس زمين :٢ توجه ه زم دقيق .ببرد

ه اي همتحرک در بخشی از نمونه که بررسی شده است الزاما بھای نبودن اسپرم :نکته ن معنا نيست ک .متحرک وجود نداردھای نمونه ھم اسپرمی هدر بقي