Ο ΤΡΙΤΟΣ ΔΡΟΜΟΣΕΙΝΑΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

Σειρά: Ελληνική ΠεζογραφίαΤίτλος: Ο Τρίτος Δρόμος είναι της ΑγάπηςΣυγγραφέας: Θεόδωρος Παπαθεοδώρου

Φιλολογική επιμέλεια: Ανθή Μπίσσα Σελιδοποίηση: Έλενα Ματθαίου

Εκπόνηση εξωφύλλου: Φαίδων Σμυρναίος

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περι-ληπτική, η απόδοση κατά παράφραση ή διασκευή του περιεχομένου του βιβλίου με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχο-γράφησης ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα.

Copyright © 2017: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΩΚΕΑΝΟΣ& Θεόδωρος ΠαπαθεοδώρουΣόλωνος 136, Αθήνα 106 77

Τηλ.: 210 3829339-210 3803925, Φαξ: 210 3829659email: info@oceanosbooks.gr

www.oceanosbooks.gr

ISBN: 978-618-5104-97-9

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ

Το έργο αυτό αφιερώνεται στη μνήμη του πρόωρα χαμένου

πατέρα μου Νικολάου Θ. Παπαθεοδώρου, καθώς και σε όλους όσοι πίστεψαν σε μένα

και με προέτρεψαν να ασχοληθώμε τη συγγραφή.

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

x

ΚΕΦΆΛΆΙΟ 1

Αθήνα, 1η Οκτωβρίου 1940

x

Μ ε νευρικό βήμα, ο Βασίλης Δημακόπου-λος, ένας άνδρας τριάντα ετών περί-που, γεροδεμένος, με μαύρα κοντο-

κουρεμένα μαλλιά και σκούρα καστανά μάτια, κατέβαινε δυο-δυο τα σκαλιά του μεγάρου του Γενικού Επιτελείου Στρατού, όπου στεγαζόταν το γραφείο της νεοσύστατης Υπηρεσίας Πληρο-φοριών και Αντικατασκοπίας Ενόπλων Δυνά-μεων. Λοχαγός του πεζικού, αποσπασμένος στην υπηρεσία τον τελευταίο χρόνο, ο Δημακόπουλος είχε προσφέρει πολλά στην πατρίδα, καθώς είχε φέρει εις πέρας δύσκολες και επικίνδυνες απο-στολές και μάλιστα, συχνά με ανέλπιστη επιτυχία.

~ 12~

ΘΕΌΔΩΡΌΣ ΠΑΠΑΘΕΌΔΩΡΌΥ

Ήταν ένας νέος αξιωματικός, εκπαιδευμένος άρι-στα, ο οποίος διέθετε ένα έμφυτο ταλέντο να συν-δυάζει αρμονικά στοιχεία όπως η αυτοσυγκρά-τηση, το θάρρος και η ευστροφία. Σίγουρα δεν ήταν ένας από αυτούς που η ηγεσία θεωρεί ανα-λώσιμους, όπως αναφέρεται κατά τη συνήθη στρα-τιωτική ορολογία. Κανένας αξιωματικός βεβαίως δεν μπορεί να είναι σίγουρος γι’ αυτό.

Ένα από τα προσόντα αυτού του ανθρώπου ήταν η σχεδόν απόλυτη ψυχραιμία. Το ψυχρό αίμα του και η αποτελεσματικότητά του ήταν οι βασικές αιτίες για την ανάληψη κάθε φορά των πιο επικίνδυνων υποθέσεων, ύστερα από εισήγηση του διοικητή του, ταξίαρχου Ανδρέα Καραχάλιου, αρχηγού της Υπηρεσίας Πληροφοριών και Αντικα-τασκοπίας και συντοπίτη του. Κοινή η ιδιαίτερη πατρίδα για τους δυο τους, κοινές οι καταβολές. Ένα όμορφο μικρό χωριό στα ορεινά του νομού Αρκαδίας, στην επαρχία Γορτυνίας. Κοινά και τα χαρακτηριστικά της ιδιοσυγκρασίας τους, φαινο-μενικά τουλάχιστον. Φειδωλοί στον λόγο, άνθρω-ποι του καθήκοντος, εργασιομανείς και ψύχραιμοι, κυρίως ψύχραιμοι. Παρ’ όλα αυτά, κάτι φαινόταν να έχει διαταράξει την παροιμιώδη ψυχραιμία του Δημακόπουλου εκείνην την ημέρα. Το νευ-ρικό βήμα του, ο τρόπος που κατέβαινε τα σκα-λιά, η σκοτεινή όψη του προσώπου του, έδειχναν καθαρά, σε όποιον τύχαινε να γνωρίζει τον χαρα-κτήρα του ανδρός, ότι κάτι ασυνήθιστο συνέβαινε.

~ 13~

Ο ΤΡΙΤΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

Αφού κατέβηκε τα αμέτρητα σκαλιά της εξό-δου του μεγάρου, κατευθύνθηκε με γρήγορο βήμα προς την πύλη του προαύλιου χώρου και, χαιρετώ-ντας αδιάφορα τον φρουρό, έστριψε δεξιά προς τη μικρή πλατεία με τις μουριές και το παλιό γραφικό καφενείο. Εκεί, μέσα στο καφενείο, δίπλα στην παραδοσιακή ξυλόσομπα τον χειμώνα ή έξω, κάτω από τη σκιά των δένδρων το καλοκαίρι, συνήθιζε να πίνει τον καφέ του κάποια μεσημέρια που ξέκλεβε λίγο χρόνο από την άχαρη δουλειά στο γραφείο. Εκεί σκόπευε να πάει και τώρα. Ήταν πρωί ακόμη, ένδεκα και κάτι έδειχνε το ρολόι, και εκείνος είχε ανάγκη να πιεί έναν καφέ σκέτο, να κάνει ένα τσιγάρο. Ήταν άνθρωπος ψημένος στα δύσκολα, είχαν δει πολλά τα μάτια του παρ’ ότι ήταν νέος. Αυτό όμως που είχε ακούσει πριν από λίγα μόλις λεπτά από το στόμα του διοικητή του, ήταν κάπως δύσκολο να το χωνέψει.

x

Μετά ένα απαλό χτύπημα, ο Δημακόπουλος έσπρωξε τη μισάνοιχτη πόρτα με τη μικρή ξύλινη επιγραφή Α ΓΡΑΦΕΙΟ - ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ. Ο ταξίαρχος Καραχάλιος ήταν όρθιος δίπλα στο παράθυρο, κρατώντας έναν λευκό φάκελο στα χέρια του. Κοιτούσε έξω, μάλλον χωρίς να βλέπει κάτι συγκεκριμένο, και φαινόταν βαρύ-θυμος, νευρικός ίσως. Ο ήλιος του Οκτωβρίου έλουζε με το φως του την Αθήνα και μέσα από το ανοιχτό

~ 14~

ΘΕΌΔΩΡΌΣ ΠΑΠΑΘΕΌΔΩΡΌΥ

παράθυρο δημιουργούσε μια αίσθηση γλυκιάς θαλπω-ρής στο γραφείο του διοικητή. Ένα γραφείο συνήθως υγρό και σκοτεινό.

«Με ζητήσατε, κύριε διοικητά;» ρώτησε τυπικά μπαί-νοντας μέσα.

«Άσε τις τυπικότητες, λοχαγέ, και κάθισε σε παρα-καλώ», είπε ο ταξίαρχος κλείνοντας παράλληλα το παράθυρο. Αμέσως μετά, πλησίασε στο προσωπικό του γραφείο, για να καθίσει τελικά στην καρέκλα, ακριβώς απέναντί του.

«Λοιπόν! Θα μπω στο θέμα αμέσως, Δημακόπουλε. Γνωρίζεις ότι με τους γείτονές μας τους Ιταλούς δεν τα πάμε καλά τον τελευταίο καιρό, έτσι δεν είναι;»

«Μάλιστα, κύριε διοικητά».«Έχουμε πλέον όλες τις αποδείξεις ότι η βύθιση του

αντιτορπιλικού Έλλη στην Τήνο, τον Δεκαπενταύγου-στο, ήταν δουλειά ιταλικού υποβρυχίου το οποίο ενήρ-γησε ύστερα από ρητή εντολή του ιταλικού επιτελείου».

«Αναμενόμενο, τολμώ να πω, κύριε διοικητά. Όλος ο κόσμος στην ελληνική επικράτεια υποψιαζόταν ότι οι Ιταλοί κρύβονταν πίσω από αυτήν την άνανδρη επί-θεση».

«Άλλο πράγμα είναι να υποψιάζεσαι και άλλο να γνωρίζεις με αποδείξεις. Νομίζω ότι αντιλαμβάνεσαι τη σημασία της διαφοράς των δύο περιπτώσεων».

«Μάλιστα, κύριε διοικητά».«Είναι περιττό να αναφερθώ πλέον σε ενδείξεις δολιο-

φθοράς κάποιων υποδομών μας από ιταλικά χέρια. Είναι πράγματα που λίγο-πολύ γνωρίζεις και δεν έχουν τόση

~ 15~

Ο ΤΡΙΤΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

σημασία πια. Όλα αυτά έχουν μεταβιβαστεί αρμοδίως στα ανώτερα κλιμάκια προκειμένου να λάβουν γνώση οι φύλακες, δηλαδή η κυβέρνηση».

«Μάλιστα!»«Άσε τα “μάλιστα” και άκουσέ με προσεκτικά. Αυτό

που έχω να σου πω είναι πολύ σοβαρό. Σε κάλεσα για να σε ενημερώσω ότι έχουμε έγκυρη πληροφορία από δικό μας άνθρωπο, και διασταυρωμένη και από άλλες πηγές, που αναφέρει ότι μέσα στον μήνα που διανύουμε, ίσως και στις αρχές του επόμενου, η Ιταλία πρόκειται να κηρύξει τον πόλεμο στην Ελλάδα. Δεν γνωρίζουμε το πότε ακριβώς και από πού και πώς θα γίνει η εισβολή. Επίσης, δεν έχουμε τη δυνατότητα να μάθουμε περισ-σότερες λεπτομέρειες για το θέμα από τους ανθρώπους που ήδη μας ενημέρωσαν γι’ αυτό. Είναι γνωστό ότι στην Αλβανία συγκεντρώνονται εχθρικά στρατεύματα, αλλά πρέπει να γνωρίζουμε με ασφάλεια τις όποιες πιθανές εξελίξεις. Η κυβέρνηση έχει ενημερωθεί και μας ζήτησε, ως απολύτως απαραίτητο, να δώσουμε ακριβείς πληροφορίες. Με ακούς λοχαγέ;»

Το μυαλό του Δημακόπουλου είχε κολλήσει στη λέξη πόλεμος. Μία απλή λέξη με βαρύνουσα σημασία. Μία λέξη, μία κουβέντα, που όλοι την εκστομίζουν εύκολα, χωρίς να την πολυσκεφθούν, κι όμως, είναι το συνώνυμο της πιο μαζικής καταστροφής, της πιο μεγάλης δυστυ-χίας. Πριν από λίγους μήνες, είχε πάρει μια γεύση από πόλεμο, όταν συμμετέχοντας σε μυστική αποστολή είχε αναγκαστικά μεταβεί και παραμείνει για αρκετό χρο-νικό διάστημα στην Πολωνία. Επρόκειτο για αποστολή

~ 16~

ΘΕΌΔΩΡΌΣ ΠΑΠΑΘΕΌΔΩΡΌΥ

κατασκοπείας σε συνεργασία με την Υπηρεσία Στρα-τιωτικών Πληροφοριών της Μεγάλης Βρετανίας, και η εμπειρία ήταν μάλλον κακή για εκείνον. Τα μάτια του είχαν δει πολλά εγκλήματα, η ψυχή του είχε μαυρίσει από την κατάντια των ανθρώπων, από την ανελέητη σκληρότητα των ναζί προς τους Πολωνούς. Γνώριζε πολύ καλά ότι τα πράγματα ήταν δυσοίωνα και για την Ελλάδα, είχε όμως πάντοτε την κρυφή ελπίδα ότι τελικά η πατρίδα θα απέφευγε την περιπέτεια του πολέμου και τη λαίλαπα της καταστροφής.

«Λοχαγέ, με ακούς;» «Μάλιστα, κύριε διοικητά. Απλώς αναρωτιόμουν αν

υπάρχει περίπτωση να αποφύγουμε τον πόλεμο».«Μη μου πεις ότι δείλιασες, γιατί ούτε η θέση μου θα

μου επέτρεπε να αποδεχθώ κάτι τέτοιο ούτε βέβαια θα πίστευα ποτέ ότι ειδικά εσύ σκέπτεσαι έτσι».

«Σας παρακαλώ ταξίαρχε! Δεν πρόκειται να ανεχθώ τέτοιες προσβολές παρ’ όλο τον σεβασμό που σας έχω. Είμαι Έλληνας αξιωματικός και νομίζω ότι έχω αποδεί-ξει την προσήλωσή μου στο καθήκον και την πίστη μου στα ιδανικά της πατρίδας!»

«Έλα, έλα, ηρέμησε. Σε καμμία περίπτωση δεν ήθελα να σε προσβάλω. Ξέρω καλά με ποιόν άνθρωπο έχω να κάνω. Άλλωστε, η εμπιστοσύνη που σου έχω, η βαρύ-τητα των αποστολών που σου αναθέτω, οι θετικές αναφορές μου για σένα στο Επιτελείο, δείχνουν ξεκά-θαρα την εκτίμηση που τρέφω προς το πρόσωπό σου. Ήθελα να σε πειράξω λίγο, αυτό είναι όλο! Όσο για την ερώτηση που έκανες σχετικά με το αν μπορούμε να

~ 17~

Ο ΤΡΙΤΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

αποφύγουμε τον πόλεμο, καταλαβαίνω το πνεύμα της, δεν είμαι ηλίθιος, ούτε κανένας ξεροκέφαλος διοικητής σε κάποιο κέντρο εκπαίδευσης νεοσυλλέκτων. Δυστυ-χώς, εμείς οι στρατιωτικοί είμαστε επωμισμένοι με το δυσάρεστο καθήκον να προετοιμαζόμαστε σε όλη τη ζωή μας για κάτι το οποίο ουσιαστικά θέλουμε να απο-φύγουμε, αφού είμαστε οι μόνοι που γνωρίζουμε τη δυστυχία που μπορεί να φέρει. Είναι ξεχωριστή όμως η δουλειά μας, γιατί εμείς καλούμαστε πρώτοι από την πατρίδα να την υπερασπιστούμε κάθε φορά, και αυτό είναι μεγάλη τιμή».

«Είναι πράγματι μεγάλη τιμή».«Ας μιλήσουμε επί της ουσίας λοιπόν. Κατ’ αρχάς,

ο πόλεμος δεν μπορεί πλέον να αποφευχθεί, και αυτό είναι βέβαιον. Οι Ιταλοί έχουν πάρει τις αποφάσεις τους εδώ και καιρό. Η κυβέρνησή μας και ο “μεγάλος”*, ακόμη κι αν ήθελαν να τα βρουν με τους “μακαρονάδες”, δεν μπορούν. Υπάρχουν, βλέπεις, τα συμφέροντα της Αγγλίας που δεν αφήνουν περιθώρια για καμμία τέτοια δυνατότητα. Άσε που και ο ελληνικός λαός είναι υπερή-φανος! Δεν θα δεχόταν ποτέ να υποκύψει αμαχητί στις ορέξεις του εχθρού. Όλα αυτά όμως, δεν είναι δική μας δουλειά. Εμείς, Δημακόπουλε, έχουμε καθήκον να υπη-ρετούμε την πατρίδα χωρίς αμφιβολίες και αναστολές. Σήμερα σε κάλεσα για να σου αναθέσω μια σημαντική αποστολή, και μόνον αυτό θα πρέπει να σε απασχο-λεί. Λοιπόν, πρόκειται για την πιο δύσκολη υπόθεση

* Εννοεί τον Μεταξά. (Σ.τ.Ε.)

~ 18~

ΘΕΌΔΩΡΌΣ ΠΑΠΑΘΕΌΔΩΡΌΥ

από όλες όσες έχεις χειριστεί έως τώρα. Βλέπεις τον φάκελο που κρατάω στα χέρια μου; Εδώ μέσα είναι όλες οι λεπτομέρειες. Θα τον πάρεις στο σπίτι σου, θα τον διαβάσεις προσεκτικά, και μετά θα τον καταστρέψεις. Μέχρι τότε, ο φάκελος αυτός είναι ίσως πιο πολύτιμος και από εσένα τον ίδιο. Επομένως, φύλαξέ τον σαν τα μάτια σου. Δεν νομίζω ότι έχουμε κάτι άλλο να πούμε. Το μόνο που θέλω είναι να προσέχεις».

«Όπως διατάξετε, κύριε διοικητά. Εφ’ όσον είναι έτσι, μπορώ φαντάζομαι να φύγω τώρα. Έχω αφήσει κάποιες εκκρεμότητες στο γραφείο μου και θα πρέπει να βιαστώ».

«Ξέχασέ τα όλα. Έχω αναθέσει σε άλλον τις υποθέ-σεις σου. Αύριο το πρωί αρχίζει να μπαίνει σε εφαρμογή το σχέδιο της αποστολής σου και φεύγεις για Ιταλία. Σήμερα τίθεσαι εκτός υπηρεσίας από αυτή τη στιγμή, άρα μπορείς να αποχωρήσεις. Περιττό να σου μιλήσω για το απόρρητο όσων συζητήσαμε».

«Για Ιταλία; Μα…»«Μόνο αυτό πρέπει να σου πω τώρα. Τα υπόλοιπα

θα τα μάθεις όταν ανοίξεις τον φάκελο».«Καλώς».«Καλή επιτυχία, παιδί μου, και καλό μήνα να έχουμε.

Φεύγοντας, φώναξέ μου σε παρακαλώ τη Μαρία, τη γραμματέα μου. Κάπου έξω στον διάδρομο θα είναι. Είχα δώσει εντολή να μου αδειάσουν τη γωνιά σήμερα».

x