Στη δίνη του Μεσοπρόθεσμου η...

EΦH

MEPIΔEΣΠEPIO

ΔIK

A

(X+7)

EKΔOTΩN

ΠΛHPΩMENOTEΛOΣ

Tαχ. Γραφείο

Aριθμός Άδειας

ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ

ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»

ΕΤΟΣ 53ο - ΑΡΙΘ. ΦΥΛ. 412ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011

ΓΡΑΦΕΙΑ: ΣKOYΦA 71A & MAΣΣAΛIAΣ106 80 ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛ.: 210 3633618 - FAX: 210 3634636

ENTYΠO KΛEIΣTO AP. AΔEIAΣ 1067/96 – KΩΔIKOΣ 2966

Στη δίνη του Μεσοπρόθεσμου η «Μ.Ηχ.»

Τον διεθνούς φήμης Μεξικανό ποιητή και συγ-γραφέα Homero Aridjis (Όμηρο Αριτζή), που κα-τάγεται από τα Θείρα της Μ. Ασίας, θα τιμήσει ηΈνωσις Σμυρναίων, τη Δευτέρα 31 Οκτωβρίου2011, ώρα 19.00, στην αίθουσα της Βιβλιοθήκηςτης (οδός Καρύτση 3, Γ’ όροφος).

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης περιλαμβάνει:Χαιρετισμό Προέδρου Ενώσεως Σμυρναίων Ευάγ-

γελου Τσίρκα. Ομιλία του Αντιπροέδρου της Ενώ-σεως Φαίδωνα Παπαθεοδώρου, με θέμα: «Τα Θεί-ρα Μικράς Ασίας, πατρίδα της οικογένειας Αρι-τζή». Ομιλία του συγγραφέα δρ Γιώργου Ρούβα-λη, με θέμα: «Ο ποιητής και συγγραφέας Home-ro Aridjis». Επίδοση τιμητικού διπλώματος στονΌμηρο Αριτζή. Αντιφώνηση του τιμώμενου.

Η εκδήλωση είναι ανοικτή για το κοινό.

ΣΤΗ δίνη των μέτρων για την εφαρμογή του Μεσοπρόθε-σμου Προγράμματος, που μας επιβλήθηκε μέσα στο κατα-καλόκαιρο, βρίσκεται η «Μικρασιατική Ηχώ», η οποία καλεί-ται να αντιμετωπίσει την απόφαση του υπουργού Επικρα-τείας για την ταχυδρομική διακίνηση του ημερήσιου και πε-ριοδικού Τύπου. Το γεγονός ότι η παραπάνω απόφαση ελή-φθη αιφνιδιαστικά, οδήγησε στην καθυστέρηση της κυκλο-φορίας του ανά χείρας φύλλου της για την οποία ειλικρινάζητούμε συγγνώμη από τους αναγνώστες μας.

Ήδη μπροστά στον κίνδυνο του λουκέτου που απειλεί ό-λες τις εφημερίδες και τα περιοδικά, των οποίων οι ιδιοκτή-τες δεν εμπίπτουν στις διατάξεις της υπουργικής απόφα-

σης, αναγκαστήκαμε να λάβουμε με τη σειρά μας κάποιαμέτρα (βλ. την ανοικτή επιστολή του προέδρου της Ενώ-σεως Σμυρναίων στη σελ. 3), ώστε να εξασφαλίσουμε τηβιωσιμότητα της εφημερίδας μας και να συνεχίσουμε αμε-τακίνητοι στις αρχές και τους στόχους που διέπουν την έκ-δοση της «Μ.Ηχ.» από το 1958 μέχρι σήμερα.

Είμαστε βέβαιοι πως και σε αυτή την προσπάθεια θα έχουμετην εμπιστοσύνη, τη στήριξη και τη βοήθεια των αναγνωστώνμας, κυρίως εκείνων που αγαπούν τις πατρίδες της «καθ’ η-μάς Ανατολής» και ενδιαφέρονται να κρατηθεί ζωντανή ημνήμη τους στο λαό και στο έθνος.

Ν.Χ.Β.

O συγγραφέας Όμηρος Αριτζής θα τιμηθεί από την Ένωσι Σμυρναίων

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ προςτον Τύπο για τα 89 χρό-νια της ΜικρασιατικήςΚαταστροφής και τουξεριζωμού 1.500.000ανθρώπων από τις προ-γονικές τους εστίες ε-ξέδωσε η ΈνωσιςΣμυρναίων, με αφορμήτην επέτειο της Γενο-κτονίας των Ελλήνωντης Μ. Ασίας από τοτουρκικό κράτος.

Στην ανακοίνωση δη-λώνεται ότι η «Ένω-σις»:

α) ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ αμε-τακίνητη στο αίτημάτης για την αναγνώρι-ση από τη διεθνή κοι-νότητα της Γενοκτο-νίας ολόκληρου τουΕλληνισμού της Ανατο-λής, ώστε να καταδικα-

Διεκδικούμε το δικαίωμα στη μνήμηΗ Ένωσις Σμυρναίων για την επέτειο της Γενοκτονίας

Εκτόπισηχριστιανώνγια τηνενδοχώρατηςΑνατολής

Συνέχεια στη σελ. 16

ΕΝΙΣΧΥΣΤΕ ΤΗ «ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΗΧΩ» ΓΙΑ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΗΣ

• Μετά από τις αρχαιρεσίες που έγιναν,στο Χαλάνδρι, στις 29 Μαΐου 2011 για τηνανάδειξη νέου ΔΣ του Συνδέσμου Μι-κρασιατών – Κωνσταντινουπολιτών «ΟιΡίζες», το νεοεκλεγέν συμβούλιο συ-γκροτήθηκε σε σώμα με την ακόλουθησύνθεση: Πρόεδρος: Κουδούνας Γεώρ-γιος. Αντιπρόεδρος: ΚαραμπουρνιώτηςΝικόλαος. Γεν. Γραμματέας: ΖερβόςΚωνσταντίνος. Ταμίας: Αυγερινίδης Κων-σταντίνος. Υπευθ. Δημοσίων Σχέσεων: Κε-χαγιόγλου Δημήτριος. Αναπλ.Γραμματέ-ας: Ρουσσουνέλη Ρουμπίνη. Σύμβουλοι:Χατζηγεωργίου Θεοχαρίδη Αφροδίτη.• Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ενώσε-ως Σμυρναίων – Μικρασιατών Βορ. Ελλά-δος, που προέκυψε από τις τελευταίες αρ-χαιρεσίες (1-6-2011) των μελών του συλ-λόγου, συγκροτήθηκε σε σώμα ως εξής: Πρόεδρος: Ευθύμιος Ν. Αρζόγλου. Αντι-

πρόεδρος: Αναστασία Αρζόγλου. ΓενικήΓραμματέας: Χριστίνα Τουρασή. Ταμίας:Μαρία Ελευθεριάδου-Χαϊδοπούλου.Εφορος: Ζαφειρώ Μπουγιουκτσεβιζ.Σύμβουλοι: Θεοχάρης Χατζηστάθης καιΘεοχάρης Μαυρομάτης. • Η σύνθεση του νέου Δ.Σ. του Συλλό-γου Αλατσατιανών Νομού Ηρακλείου έ-χει ως εξής:Πρόεδρος: Κωστής Καλυβάς.Αντιπρόεδρος: Μανώλης Κοιλάδης. Γραμ-ματέας: Αννα Κοιλάδη. Ταμίας: Στέφα-νος Μπιλμέζης. Υπεύθυνος Δημ. Σχέσεων:Μηνάς Καφούσης. Αναπλ. γραμματέας:Βασιλεία Πετσαλάκη. Υπεύθυνη διοικητι-κής μέριμνας: Σοφία Καρδαμάκη. Σύμ-βουλοι: Μαλβίνα Σφίγγα - Δακτυλά καιΜανώλης Μακαρόνας.

2 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 20112

Νοστιμιές και Γεύσεις της Σμύρνης

Επιμέλεια: ΙΩΑΝΝΑ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ -ΤΖΑΝΟΥΔΑΚΗ

ΠΕΛΤΕΣ ΚΥΔΩΝΙΟΥ

Προέλευση: Χρύσα Αραμπατζή - ΛιλήΚατή, Σμύρνη

Υλικά: – 1 μεγάλο κυδώνι, κομμένο σε φέτες

– ό,τι μένει από 1 κιλό κυδώνια πουκάναμε γλυκό κουταλιού

δηλαδή: φλούδες από το καθάρισμαχοντροκομμένες,

καρδιές του κυδωνιού (καθαρές, χωρίςμαυρίλες), κουκούτσια που βγάζουμεαπό τις καρδιές και φροντίζουμε ναείναι αρκετά

– 5 φ.τ. νερό

– ζάχαρη

– υγρό από το βράσιμο των κυδωνιών

– 5-6 φύλλα γκιούλγκεϊ (αρμπαρόριζα)

Εκτέλεση: Βράζουμε επί δύο ώρες περίπου τα υλικά,εκτός της ζάχαρης και της αρμπαρόριζας.Τα στραγγίζουμε με τουλπάνι και στο υγρόπου βγαίνει ρίχνουμε την ανάλογη ζάχαρη(τέσσερα μέρη υγρού προς δυόμισι μέρηζάχαρης) και τα βράζουμε μέχρι να γίνουνπηχτό διαυγές κοκκινωπό σορόπι (κάνουμετη γνωστή δοκιμή για σορόπια).Το αδειάζουμε σε γυάλινα ρηχά δοχεία.Όταν κρυώσει, σερβίρεται με κουταλιές.Θεωρείται επιτυχημένο, αν ξεκολλάει απότα τοιχώματα του δοχείου και είναιτρεμουλιαστό.

Σχόλια:Οι γυναίκες που καταπιάνονταν μ’ αυτό τογλυκό, μετρούσαν ως «καλές νοικοκυρές». Η επιτυχία του εξαρτάται κυρίως από το ανγνωρίζουμε πότε είναι έτοιμο για να τοβγάλουμε από τη φωτιά. Είναι καθαρά θέμαεμπειρίας γι’ αυτό δεν πρέπει να μαςαπογοητεύει μια τυχόν αρχική αποτυχία.Υπήρχαν καλόσχημα γυάλινα δοχεία γιατον πελτέ.Τον κερνούσαν με αυτά και έπαιρνε οκαθένας μια κουταλιά. Στον ίδιο δίσκοέβαζαν τη γνωστή ασημένια θήκη με τακρεμασμένα κουταλάκια γύρω-γύρω, για ναπάρει ο κάθε επισκέπτης το δικό του καιένα άδειο ποτήρι για τα χρησιμοποιημένακουταλάκια.

ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΟΥ ΛΑΒΑΜΕH χρήση του τίτλου «Ατατούρκ»

Το πρόσωπο του Μουσταφά Κεμάλ[…] είναι μία από τις τραγικότερες φι-γούρες της ιστορίας, είναι συνώνυμοτης καταστροφής. Είναι ο σφαγέαςτων λαών της Ανατολής. Είναι ο άν-θρωπος, εάν μπορεί να τον αποκαλέ-σει έτσι κανείς, ο οποίος έγινε η αιτίανα αφανιστούν πάνω από 1.500.000Έλληνες και όχι μόνον.

Γι’ αυτό δεν πρέπει κανένας μας αυ-τόν τον μέγα εγκληματία να τον απο-καλεί «Ατατούρκ». Ο τίτλος «Ατα-τούρκ» είναι τίτλος τιμής. Συγκεκρι-μένα Ατά σημαίνει πατέρας και Τουρκσημαίνει Τουρκία – Τούρκος. Δηλαδήμε απλά λόγια το Ατατούρκ σημαίνει

Τουρκοπατέρας. Υπάρχει η άποψηπως μόνος του προσέδωσε αυτόν τοντίτλο στον εαυτό του υπακούονταςστην προτροπή ενός εκ των καθηγη-τών του. Το κανονικό του όνομα ήτανΜουσταφά Ριζά και φυσικά δεν γεν-νήθηκε στην πόλη της Θεσσαλονίκηςαλλά στην περιοχή του Λαγκαδά.

Παρακαλώ θερμά, όταν σας δίνεταιη δυνατότητα, μην κάνετε χρήση τουόρου «Ατατούρκ» διότι είναι τρόποντινα σκύλευση της μνήμης των προ-γόνων μας.

Αρχιμ. Σεραφείμ ΑτματζίδηςΙ. Μονή Παναγίας Σουμελά

Καστανιά Ημαθίας

Διμηνιαία έκδοση της«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»

Γραφεία:Σκουφά 71A & Mασσαλίας

106 80 ΑθήναΤηλ.: 210 3633618 Fax: 210 3634636

E-mail: [email protected]

EKΔOTHΣ:Ευάγγελος Τσίρκας

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:Νίκος Βικέτος

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ-ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ:Κορίνα Σπηλιώτη

ΠAPAΓΩΓH:PRESS LINE

Μάγερ 11 – 104 38 ΑθήναΤηλ.: 210 5225.479

Ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν απόψειςτων συγγραφέων και δεν απηχούν κατ’ανάγκη θέσεις της εφημερίδας ή της

Ενώσεως Σμυρναίων.

NEEΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΙΣ

Εις μνήμην του συζύγου της ΑΝΤΩΝΙΟΥΦΟΥΡΙΩΤΗ, η κ. Μαρίτσα Φουριώτη κατέθεσε 500ευρώ υπέρ των σκοπών της Ενώσεως Σμυρναίων.

Εις μνήμην ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΠΑΡ. ΣΠΕΝΤΖΑ,ανώνυμος κατέθεσε 70 ευρώ υπέρ των σκοπών τηςΕνώσεως Σμυρναίων.

Η κ. Γίτσα Κατσιγιάννη κατέθεσε 20 ευρώ υπέρτων σκοπών της Ενώσεως Σμυρναίων.

Εις μνήμην του συζύγου της ΑΝΤΩΝΙΟΥΔΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, η κ. Φωτεινή Δανοπούλου κατέ-θεσε 300 ευρώ υπέρ της εφημερίδας «Μικρασιατι-κή Ηχώ».

Eις μνήμην του Μητροπολίτη Πισιδίας κυρούΜΕΘΟΔΙΟΥ (ΦΟΥΓΙΑ), ανώνυμος κατέθεσε 40 ευ-ρώ υπέρ των σκοπών της Ενώσεως Σμυρναίων.

Εις μνήμην του συζύγου της ΑΠΟΣΤΟΛΟΥΜΑΓΓΑΝΑΡΗ, η κ. Αικατερίνη Κοντώση – Μαγγα-νάρη κατέθεσε 100 ευρώ υπέρ των σκοπών της Ενώ-σεως Σμυρναίων.

ΔΩΡΕΕΣ

Αγαπητοί μας,

Με το άρθρο 48 παρ. 2 του ν.3986 για το ΜεσοπρόθεσμοΠλαίσιο Δημοσιονομικής Στρα-τηγικής, που δημοσιεύτηκε στοΦΕΚ αρ. φύλλου 152/1ης Ιουλί-ου (τχ. Α’), από 1 Αυγούστου2011 καταργήθηκε η επιχορή-γηση του ταχυδρομικού τέλουςαποστολής των εφημερίδων.

Το μέτρο αυτό, που αφορά χι-λιάδες περιοδικά και εφημερί-δες που κυκλοφορούσαν μεσυνδρομές μέσω των ΕΛ.ΤΑ,μας αναγκάζει του λοιπού ναπληρώνουμε ολόκληρο το αυ-ξημένο ποσό του ταχυδρομικούτέλους προκειμένου να διακι-νείται η «Μικρασιατική Ηχώ»με το Ταχυδρομείο. Είναι ευ-νόητο ότι το γεγονός αυτό δημι-ουργεί δυσβάστακτο κόστος γιατο σωματείο μας, το οποίο πλήτ-τεται –όπως όλοι μας– από τηνοικονομική κρίση που μαστίζειτη χώρα μας.

Μπροστά στον κίνδυνο για τηβιωσιμότητα της εφημερίδαςμας, αποφασίσαμε σε πρώτηφάση να περιορίσουμε τον α-ριθμό των αναγνωστών μόνο

μεταξύ των μελών της ΕνώσεωςΣμυρναίων και των φίλων της,οι οποίοι τα τελευταία χρόνιαστηρίζουν με τη συνδρομή ή τηνεισφορά τους την έκδοση της«Μ.Ηχ.» και τη δράση του σω-ματείου.

Το Διοικητικό Συμβούλιο τηςΕνώσεως Σμυρναίων μελετάκαι άλλους τρόπους οι οποίοι

θα επιτρέψουν να επανέλθει ηεφημερίδα στα παλαιά επίπεδακυκλοφορίας. Πάντως έναπράγμα δεν πρόκειται να συμ-βεί: Να κατεβάσουμε τα ρολάκαι να κλείσουμε τη «Μ. Ηχ.»,όπως ορισμένοι φοβούνται. Εί-μαστε απόγονοι προσφύγων του1922 οι οποίοι «με τη φιλοπο-νία, το φιλοπρόοδο και το συ-

νεργατικό τους πνεύμα μετέ-τρεψαν την τραγωδία σε δημι-ουργία» για να θυμηθώ τα λό-για ενός σύγχρονου ιστορικούσυγγραφέα και είμαστε γι’ αυτόαποφασισμένοι να συνεχίσου-με την αταλάντευτη πορεία τηςεφημερίδας μας.

Υπενθυμίζουμε πως η «Μ.Ηχ.», η οποία τον προσεχήΟκτώβριο συμπληρώνει 53 χρό-νια συνεχούς και αδιάλειπτηςεκδοτικής πορείας, κυκλοφορείαπό αγάπη για τις αλησμόνητεςμικρασιατικές πατρίδες. Σ’ όλοαυτό το διάστημα δεν έπαυσενα υπερασπίζεται την ιστορίακαι τον πολιτισμό των αλησμό-νητων πατρίδων, να αγωνίζεταιγια τη επίλυση των προβλημά-των των Μικρασιατών Ελλήνωνπου εκκρεμούν μέχρι σήμερακαι να προβάλλει τα επιτεύγμα-τα των προσφύγων και τη δρά-ση των οργανώσεών τους.

Ελπίζω στην κατανόησή σαςκαι σας ευχαριστώ θερμά για τησυμπαράστασή σας.

Με εξαιρετική τιμήΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΤΣΙΡΚΑΣ

Πρόεδρος Ενώσεως Σμυρναίων

MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011 3

Συνεχίζουμε αταλάντευτοι!

Ικανοποίηση της Οι.Ομ.Κω. για την επιστροφή των ακινήτων στα μειονοτικά ιδρύματα

ΤΗΝ ικανοποίησή του για τονπρόσφατο νόμο της τουρκικήςκυβέρνησης με τον οποίο επι-στρέφονται στα μειονοτικά ευ-αγή ιδρύματα τα ακίνητα πουτους είχαν αφαιρεθεί στο πα-ρελθόν, εξέφρασε με ανακοί-νωσή της στον Τύπο η Οικουμε-νική Ομοσπονδία Κωνσταντι-νουπολιτών. «Ο νόμος, εφόσονεφαρμοστεί κατά γράμμα, απο-τελεί ένα θετικό βήμα προς τηνκατεύθυνση της θεραπείας τωναδικιών του παρελθόντος» τονί-ζει στην ανακοίνωσή της η Ομο-σπονδία.

Την ικανοποίησή του για τονπρόσφατο νόμο της τουρκικήςκυβέρνησης με τον οποίο επι-στρέφονται στα μειονοτικά ευ-αγή ιδρύματα τα ακίνητα πουτους είχαν αφαιρεθεί στο πα-

ρελθόν, εξέφρασε με ανακοί-νωσή της στον Τύπο η Οικουμε-νική Ομοσπονδία Κωνσταντι-νουπολιτών. «Ο νόμος, εφόσονεφαρμοστεί κατά γράμμα, απο-τελεί ένα θετικό βήμα προς τηνκατεύθυνση της θεραπείας τωναδικιών του παρελθόντος» τονί-ζει στην ανακοίνωσή της η Ομο-σπονδία.

Το κείμενο της ανακοίνωσηςαναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:

«Η Οικουμενική ΟμοσπονδίαΚωνσταντινουπολιτών(Οι.Ομ.Κω.), που αποτελεί τονενωτικό φορέα των εκπατρισμέ-νων Ελλήνων της Κωνσταντι-νούπολης, διαπιστώνει ότι ο πρό-σφατος νόμος που εκδόθηκε την27/8/2011 για την επιστροφή μέ-ρους των ακινήτων σε μειονοτικάιδρύματα, που είχαν κατασχεθεί

παράνομα από τις τουρκικές κυ-βερνήσεις του παρελθόντος, ε-φόσον εφαρμοστεί κατά γράμμα,αποτελεί θετικό βήμα προς τηνκατεύθυνση της θεραπείας των

αδικιών του παρελθόντος κατάτων μειονοτήτων και της αποκα-τάστασης του δικαίου υπέρ αυ-

Το πρωτοσέλιδο της «Μ.Ηχ.» για το πολύκροτο βιβλίο της Μ.Ρεπούση. Στα 53 χρόνια της εκδοτικής της πορείας η εφημερίδα της

Ενώσεως Σμυρναίων υπερασπίζεται αταλάντευτα και με συνέπειατους αγώνες και τις θυσίες των Μικρασιατών Ελλήνων.

(Συνέχεια στη σελ. 4)

ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΗΣ «Μ.Ηχ.»

Σ3Φ1

To Κτίριο της Σχολής Γαλατάστην Πόλη. Υπήρξε στόχος των«Ευθυμικών» και η ιδιοκτησίατου είχε αφαιρεθεί από τηνελληνική Κοινότητα. Εμπίπτειστην κατηγορία των ακινήτωνπου καλύπτονται από το νέονόμο.

ΣΩΘΗΚΑΝ από τις τσιμπίδες του«Καλλικράτη» και θα διατηρήσουν τηναυτοτέλεια τους το Κέντρο Σπουδήςκαι Ανάδειξης Μικρασιατικού Πολιτι-σμού (ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ.) και άλλα 3 ΚέντραΜικρασιατικού Πολιτισμού, που περι-λαμβάνονται στη σχετική απόφαση τουΥπουργού Εσωτερικών Χάρη Καστανί-δη, αφού προηγουμένως ο κ. Καστα-νίδης αξιολόγησε τις προτάσεις τωνοικείων Δημοτικών Συμβουλίων, πουζητούσαν με ισχυρή πλειοψηφία, όπωςπροβλέπει ο νόμος, τη διατήρηση τηςαυτοτέλειας αυτών των νομικών προ-σώπων, επικαλούμενα τη δραστηριό-τητά τους, το εξειδικευμένο αντικείμε-

νό τους, τη μακροχρόνια απόδοση καιγενικότερα την προσφορά τους. Μετην ίδια απόφαση του κ. Καστανίδηδιατηρούν την αυτοτέλειά τους άλλα66 Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαί-ου σε όλη τη χώρα. Εκτός από τοΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. της Νέας Ιωνίας (Αττικής)η απόφαση του υπουργού Εσωτερικώνπεριλαμβάνει το Ιστορικό Αρχείο Προ-σφυγικού Ελληνισμού του Δήμου Κα-λαμαριάς, το Κέντρο ΜικρασιατικούΠολιτισμού του Δήμου Καισαριανήςκαι το Κέντρο Έρευνας και Μελέτηςτου Μικρασιατικού Πολιτισμού τηςΧερσονήσου της Ερυθραίας του Δή-μου Κηφισιάς.


Κέρδισαν τη μάχη της αυτοτέλειας τα Κέντρα Μικρασιατικού

Πολιτισμούτών. Όπως έχει επισημανθεί προς όλες τις κα-τευθύνσεις από την Οι.Ομ.Κω., οι παραβιά-σεις αυτές είχαν τον χαρακτήρα της μαζικήςκλίμακας καταπάτησης των μειονοτικών καιανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως αυτές ορί-ζονται στην ιδρυτική πράξη της σύγχρονηςΤουρκίας, την Συνθήκη της Λωζάννης, καθώςεπίσης και στις διεθνείς Συμβάσεις που είχεδεσμευτεί τα σεβαστεί το τουρκικό κράτος».

«Καλούμε και ενθαρρύνουμε την τουρκικήΚυβέρνηση να προβεί σε όλες τις απαραίτη-τες ενέργειες στα πλαίσια του διεθνούς δι-καίου […] σε μέτρα αποκατάστασης και θε-ραπείας των αδικιών του παρελθόντος κατάτων μειονοτήτων αλλά και προς τα μέλη τηςελληνικής μειονότητας που παρά τη θέλησήτους εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τηνγενέτειρα γη τους. Τα μέτρα αυτά αποτελούνσημαντικά βήματα για τον εκδημοκρατισμότης Τουρκίας» καταλήγει η ανακοίνωση.

Ικανοποίησητης Οι.Ομ.Κω.(Συνέχεια από τη σελ. 3)

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΡ. ΣΠΕΝΤΖΑΣ

Ενας ευπατρίδης Μικρασιάτης επιχειρηματίας

Την 18ην Ιουλίου 2011 έληξετο θαύμα της ζωής για τον

Χαράλαμπο Παρασκευά Σπέ-ντζα, ο οποίος είλκε την κατα-γωγή του πατρόθεν από τηνΠέργαμο, μητρόθεν από τηνΣμύρνη.

Έζησε ο Χαράλαμπος Σπέ-ντζας στα όρια του χορηγημένουσε αυτόν χρόνου, από το 1923 έ-ως το 2011, και άσκησε την ε-λευθερία του επί τόσον μόνονχρόνον. Πέραν από τα όρια τουβιωμένου αυτού χρόνου υπάρ-χει απλώς-και ομιλώ για ύπαρ-ξη επίγεια- στην μνήμη των α-δελφών του, των τέκνων και εγ-γονών του, αλλά και των φίλωνκαι συνεργατών, αλλά και μετην παρουσία της ευγενικής φυ-σιογνωμίας του και του ευάγω-γου χαρακτήρος του.

Γεννημένος στην Αθήνα το1923,περιβλήθηκε στοργικά μετην ευάγωγη φροντίδα της μη-τέρας του και του πατέρα του,σπούδασε Χημεία στο Πανεπι-στήμιο Αθηνών, αποκτώντας τηνειδικότητα του οινολόγου καισυνέχισε τις σπουδές του στοΜόναχο με κύριο ερευνητικό

ενδιαφέρον στο πεδίο των δομι-κών υλικών. Καρπός των ερευ-νών του ήταν η δημιουργία ενόςσυνθέτου αδρανούς δομικού υ-λικού τοιχοποιΐας, γεγονός πουτου προσέδωσε την δυνατότητανα λάβει τα ανάλογα πιστοποι-ητικά Κρατικών ΓερμανικώνΔομικών Εργαστηρίων. Το δο-μικό υλικό, το οποίο παρήγε α-ντικαθιστούσε την κοινή άμμοσε κάθε τοιχοποιΐα και ανάλογαμε την συμμετοχή του στο κο-νίαμα επέφερε περιορισμό τωνεγκαταστάσεων κεντρικής θερ-μάνσεως, με ό,τι οικονομικά συ-νεπάγεται αυτό.

Με την επιστροφή του στηνΕλλάδα, το 1956, απέκτησε τιςαντίστοιχες βεβαιώσεις των αρ-μοδίων κρατικών φορέων, ιδρύ-ει την «Εμπορική-Βιομηχανικήκαι Μεταλλευτική ΕταιρείαΕΥΡΩΠΗ Ε.Ε», δανειοδοτείταιαπό την Εθνική Τράπεζα Ελλά-δος, κατασκευάζει εργοστάσιοκαι εκκινεί την παραγωγή τουπροϊόντος, το οποίο επιβάλλειστην εγχώρια αγορά. Υποδειγ-ματικός στις συναλλαγές του, τό-σο προς τους συνεργάτες του ό-

σο και προς τους εταίρους καιπρος το Δημόσιο, θα διακόψειοριστικά τις επαγγελματικές τουδραστηριότητες το 2005.

Ευτύχησε να έχει ως αρωγόστον βίο του την ιατρό –ενδο-κρινολόγο Ακριβή Κουκουλομ-μάτη, από το 1973 έως τον θά-νατό της το 2008, με την οποίααπέκτησε δύο παιδιά, έναν γυιόκαι μία θυγατέρα.

Δεν υπήρξε χωρίς σημασίακαι αξία η συμμετοχή του στακοινωνικά δρώμενα, είτε ως μέ-λος Διοικητικών Συμβουλίωνπολιτιστικών φορέων και επι-στημονικών ενώσεων είτε ωςΠρόεδρος. Από το 2001 , έτος ί-δρυσής του, διετέλεσε Πρόε-δρος του Δ.Σ. του ΚοινωφελούςΙδρύματος «Βυζαντινών & Με-ταβυζαντινών Σπουδών Μυ-στρά. Δέησις Παράσχου καιΑριστέας Σπέντζα». Παράλλη-λα, ενεργός ήταν η συμμετοχήτου στην Εταιρεία Πελοποννη-σιακών Σπουδών και στην Εται-ρεία Λακωνικών Σπουδών.

Η εξόδιος ακολουθία έλαβεχώρα την 21ην Ιουλίου 2011 στοΑ’ Νεκροταφείο Αθηνών , εν

μέσω καύσωνος, χοροστατού-ντος του Θεοφιλεστάτου Επι-σκόπου Ναζιανζού κ.κ. Θεοδω-ρήτου. Τον Χαράλαμπο απο-χαιρέτησαν ο Πρόεδρος τηςΕταιρείας ΠελοποννησιακώνΣπουδών, ταξίαρχος ε.α. Κο-τσώνης, ο αδελφός του, Αντι-πρόεδρος του ΚοινωφελούςΙδρύματος, Ομότιμος ΤακτικόςΚαθηγητής ΣΣΕ Σάββας Σπέ-ντζας, ενώ το αντίστοιχο ψήφι-σμα του Ιδρύματος ανέγνωσε οΠρόεδρος του Συνδέσμου τωνεν Αττική Λακεδαιμονίων κ. Κ.Μπεκιάρης.

Αιωνία Σου η μνήμη αοίδιμεΧαράλαμπε Σπέντζα.

Χρήστος Π. Μπαλόγλου

Χαράλαμπος Παρ. Σπέντζας

Ηανάπτυξη των συλλόγων στηΜ. Ασία αποτελεί ίσως τη

σημαντικότερη έκφραση του α-γώνα των Ελλήνων να μορφώ-σουν και να μορφωθούν, να βοη-θήσουν τους απόρους, να ενισχύ-σουν σχολεία και εκκλησίες. Οιπηγές για τη σωματειακή οργά-νωση του Ελληνισμού καλύπτουνένα ευρύ φάσμα (εφημερίδες, άρ-θρα, βιβλία, μαρτυρίες, κ.α.) καιοι περισσότερες από αυτές έχουνερευνηθεί από τις Κυριακή Μα-μώνη (+ 2007) και Λήδα Ιστικο-πούλου (Σωματειακή οργάνωσητου Ελληνισμού στη Μ. Ασία(1861- 1922), 2006, «Βιβλιοπω-λείον της Εστίας», κ.α.).

Ξεφυλλίζοντας τον εμπορικό -επαγγελματικό οδηγό Indicateurdes professions commerciales et in-dustrielles de Smyrne de l’ Anatolie,des cotes, des Iles etc (quatrièmeannée 1896, εκδότης Ιάκωβος δεΆνδριας) ανάμεσα σε «ατμαλευ-ρόμυλους», «αποθήκες τουλπα-νιών» και εμπόρους βρίσκουμε(σελ. 64-66) Σωματεία Φωνητικήςκαι Οργανικής Μουσικής(Musique vocale et instrumentaleστη γαλλική έκδοση του οδηγού).

Ο εμπορικός αυτός οδηγός α-νήκει σε μία σειρά οδηγών που τηδεκαετία του 1890 εκδόθηκαν στηΣμύρνη από τον Ιάκωβο δεΆνδρια. Αναφέρεται ο εκδότης α-πό το Φ. Φάλμπο (Ο Φραγκομα-χαλάς της Σμύρνης, 1969, σελ.182) ως ‘P.J. D’ Andria, AtelierArtistique de Photographie, rue deRoses 18, Smyrne- Π.Ι.Δ. Άνδριας,οδός Ρόδων 18’ (Ρόδων = «Κο-πριές» επί το λαϊκότερον). Ο ο-δηγός του 1896 είναι ο πλουσιό-τερος από τους τέσσερις, σε γαλ-λικά και ελληνικά, έχει πάνω από480 σελίδες με ξεχωριστή σελι-δαρίθμηση ανά κεφάλαιο, πλήθοςδιαφημίσεων κ.λπ..

Στη σημασία των οδηγών αυτώναναφέρθηκε ο Φ. Φάλμπος ήδηαπό τη δεκαετία του 1960: «είναισπάνιο σήμερα, και πολυτιμότατοτώρα για μας, βιβλίο 300 και πλέ-ον συνολικά σελίδων […] σπου-δαίο στο είδος του, γιατί μας πα-ρέχει άγνωστες, πολύτιμες σήμε-ρα, πληροφορίες για το εμπόριοτης Σμύρνης του τέλους του 19ου

αιώνα […] πολύτιμος πληροφο-ριοδότης» (Φ. Φάλμπος, «Μπεζε-στένια και χάνια της Σμύρνης»,Μικρασιατικά Χρονικά, Θ’, 1961,σελ. 147). Σήμερα η διάθεση τηςσειράς των οδηγών «Indicateurdes professions…» από την Εθνι-κή Βιβλιοθήκη της Γαλλίας(www.gallica.fr) επιτρέπει την ευ-κολότερη μελέτη τους.

Αναφέρονται λοιπόν στην κα-τηγορία «σωματεία» οκτώ σωμα-τεία («Société»), 3 σχολές (Idadie,Mechitaristes και Ομήρειον), το«La Maitrisse du College de la Pro-pagande», το «L’ orphelinat de laProvidence sous la Direction desSoeurs de la Chariteé» και η «Μου-σική του Ελληνικού Ορφανοτρο-φείου» (30 όργανα υπό το μουσι-κοδιδάσκαλο Β. Καπογρόσσο).Μεκιταριστές από την αρμενοκα-θολική Σχολή Μεκιταριστών τηςΒιέννης εγκαταστάθηκαν στον«Καινούργιο Μαχαλά» της Σμύρ-νης τον 19ο αιώνα (σχετικά στο Φ.Φάλμπος Φραγκομαχαλάς, 1969,σελ. 77-78). Η Σχολή της Προπα-γάνδας βρισκόταν στο Φραγκο-μαχαλά. Η γνωστή στους Σμυρνι-ούς Providence/ Προβιντάνς ήτανΠαρθεναγωγείο επί της Ευρω-παϊκής οδού του Φραγκομαχαλάπου ιδρύθηκε το 1839 (στα τουρ-κικά ‘γεντή κιτλάρ’- σχολή των ε-πτά κορών). Ο Βεσπ. Καπογρόσ-σο (αλλιώς Καπογκρόσσο) ήτανκαι καθηγητής στην αστική σχολή«Ελληνικόν Λύκειον».

Θα αναφέρω τα σωματεία με τη

σειρά που παρουσιάζονται στο«Indicateur des professions…,1896» και εντός παρένθεσης σχό-λια και συμπληρώσεις:

La Société de Ste- Cecile. DonAntonio Macrioniti, a la Cathedra-le (Η νέα ‘Κατεντράλα, ναός τουΑγ. Ιωάννη Ευαγγελιστή, ολο-κληρώθηκε το 1874).

La Société Israélite à l’ école de l’alliance Διευθυντής της ορχή-στρας Moroni, πρόεδρος Sa-lomon Abraam, γραμματέαςAbraam Pardo.

La Société de St- Joseph Διεύ-θυνση από τους par les Frères desEcoles Chretiennes, οδών Ρόδων(Παρεκκλήσιο του Αγ. Ιωσήφ τωνΓάλλων Φρέρηδων (Μοριανών)

Société Apollon, Directeur de Mu-sique Caleya Freres, ancient CasinoGrec. ΑΠΟΛΛΩΝ σύλλογος φι-λαρμονικός. Δίοδος παλαιάς Ελλη-νικής Λέσχης. Διοικείται υπό 7με-λούς Συμβουλίου. Αριθμός μελώντακτικών ωρισμένος 60. Μέλη α-ρωγά 60. Διδάσκαλοι της μουσικήςαδελφοί Καλέγια- Τμήματα Μου-σικής οργανικής και φωνητικής-Δραματικής και Γυμναστικής’(Ιδρύθηκε το 1891 με 32 μέλη, διέ-κοψε τη λειτουργία του πρόσκαι-ρα πριν το 1896 και συνέχισε ναυφίσταται έως την Καταστροφή,‘Σωματειακή οργάνωση, 2006,σελ. 121. Ως πρώτο υποτυπώδεςγυμναστήριο θεωρείται «του έρω-τα τ’ αλάνι», ένα οικόπεδο στηΜπέλλα Βίστα, το οποίο σταδια-κά πήρε τη μορφή γυμναστηρίου.

Société Eschyle (Dramatique, r.Trassa). Φιλοδραματικός Σύλλο-γος Σμύρνης «O Αισχύλος», οδόςΤράσσα, πλαγίως του ΣχολείουDame de Sion, ιδρυθείς τω 1894.Πρόεδρος: Λάζαρος Σταματιά-δης. Αριθμεί 138 μέλη εξ ων 96 τα-κτικά και 42 αρωγά. […] 5 τμή-ματα, Δραματικής τέχνης, εγχόρ-δων οργάνων, φωνητικής μουσι-κής, γυμναστικής και χορού. […]Πλήρης βιβλιοθήκη και αναγνω-στήριο’ (Κατά την «Αμάλθεια» ι-δρύθηκε το 1891 ή το 1894, πα-ρουσίαζε έργα και με φιλανθρω-πικούς/ φιλεκπαιδευτικούς σκο-πούς, ‘Σωματειακή οργάνωση,2006, σελ. 125.).

Société Gymnase. […] Γυμνά-

σιον, Τρία βραβεία εν τοις Τήνι-οις του 1895, Γυμναστικός σύλλο-γος ιδρυθείς τω 1894, Οδός Ρό-δων, Διοικείται υπό επταμελούςεν ισοτιμία Συμβουλίου, εκλεγο-μένου ανα διετίαν. Μέλη 100 τα-κτικά και 30 αρωγά. Άσκησις Γυ-μναστική, ενόργανος Γυμναστική,Ποδηλατοδρομίαι, Πεζοδρομίαι,Λεμβοδρομίαι, τμήματα κυνηγών,ποδοσφαίρου, Crichet (sic), Βι-βλιοθήκη, φωνητική μουσική, χο-ρός, Σφαιριστήριον’ (Με τη συνέ-νωση του «Ορφέα» και του Γυ-μνασίου ιδρύθηκε ο «Πανιώνιος»το 1898, ‘Σωματειακή οργάνωση,2006, σελ. 123. Στα Τήνια του1895 νίκησαν οι Νικόλαος Κο-νταξόπουλος (δίζυγο), Χρ. Χρι-στογιαννόπουλος (τριπλούν) καιΙω. Λαζαρόπουλος (δίαυλος).

Société Orphée, ΟΡΦΕΥΣ. Μου-σικός όμιλος. Το αρχαιότερον καθ’όλην την Ανατολήν Μουσικόν Σω-ματείον. Ιδρυθείς το 1890. Πα-ράλληλος μέγαρον Λαδά. Διοικεί-ται υπό τριμελούς εφορίας εκ τωνΚων. Ν. Ηλιάδου, Ξενοφ. Λάτρηκαι Τ. Γιοβανώφ και επταμελούςδιοικητ. Συμβουλίου εκλεγομένουενιαυσίως. Μέλη τακτικά 125, α-ρωγά 60, επίτιμα 25 πρόσεδρα 12και αντεπιστέλλοντα 10.ΜΟΥΣΙΚΑ ΤΜΗΜΑΤΑ Ωδική,χορός εκ 35 μελών, Μανδολινάταεκ 14 μανδολίνων και 5 κιθαρών,ορχήστρα, θεωρία μουσικής. Μου-σικοδιδάσκαλος Ιωαν. Οικονομά-κος μετά 2 βοηθών, τμήμα ΛαϊκήςΟρχήστρας (Bande). […] Κέκτη-ται μουσικόν ευρετήριον εκ 85 τε-μαχίων και διοργανώνει μουσικάςσυναυλίας και χορούς, […] εκ-δρομάς εκτός της Σμύρνης, τμήμαΓυμναστικής, δυο πρώτα βραβείαεις τους εν Τήνω Πανελληνίους α-γώνας, 14 πρώτα και 4 δεύτεραβραβεία κατά τους εν Σμύρνη τε-λεσθέντας αγώνας δρόμου και πο-δηλάτου. Γυμναστήριον εντός τουκαταστήματος. Τμήμα ποδοσφαί-ρου. Βιβλιοθήκη μετ’ αναγνωστη-ρίου περιλαμβάνοντος 32 εφημε-ρίδας και περιοδικά’ (Με τον ό-ρο ‘μουσικό ευρετήριο 85 τεμα-χίων’ εννοείται ότι το σωματείο έ-χει στη συλλογή του 85 μουσικά


«Σωματεία Φωνητικής και ΟργανικήςΜουσικής» της Σμύρνης, 1896

Το εξώφυλλο του εμπορικού –επαγγελματικού οδηγού του

Ιάκωβου δε Άντρια (Σμύρνη 1986).

Του ΠΕΤΡΟΥ ΣΤ. ΜΕΧΤΙΔΗ



Εργαστήρια κοροπλαστικήςστην Αρχαία Σμύρνη

Οι έρευνες των Γάλλωνιστοριοδιφών και αρ-

χαιολόγων κατά τα τέλη του19ου αι. στη Σμύρνη και τηνπεριοχή της, για τις οποίεςέγινε λόγος σε προηγούμε-νο άρθρο, έφεραν στο φωςέναν πολύ μεγάλο αριθμόειδωλίων. Έτσι, η Σμύρνη α-ναδείχτηκε από την έρευνασε σημαίνον κέντρο της κο-ροπλαστικής – όπως ονο-μάζεται η τέχνη των ειδω-λίων – των ελληνιστικώνχρόνων, το οποίο στεκότανστην πρώτη γραμμή μαζί μεδύο άλλα μεγάλα σύγχρο-να της κέντρα: την Αλεξάν-δρεια και την Πέργαμο.

H ύπαρξη εργαστηρίωνστη Σμύρνη επιβεβαιώνεταιδιπλά. Από τη μια πλευρά οιείκοσι έξι συνολικά μήτρες,οι οποίες βρέθηκαν κατά τις«ανασκαφές» του 19ου αι.,δε μπορεί να είναι τίποταάλλο παρά απορρίμματατων σχετικών εργαστηρίων.Από την άλλη οι χημικές α-ναλύσεις του πηλού με μηκαταστροφικές μεθόδουςέδειξαν μια εντυπωσιακήταυτότητα των στοιχείωντης σύστασης του. Μία καιμόνη θέση κάλυπτε επομέ-νως τις ανάγκες των εργα-στηρίων σε απαιτούμενη ύ-λη1. Τα δείγματα που εξε-τάστηκαν καλύπτουν ωστό-σο ένα ιδιαίτερα ευρύ χρο-νικό διάστημα από τον 3ο αι.π. Χ. μέχρι τον 3ο αι. μ. Χ. καιαντιπροσωπεύουν μια τόσομεγάλη θεματική και στυλι-στική ποικιλία, που ασφα-λώς προδίδουν την ύπαρξηπολλών και διαφορετικώνεργαστηρίων.

Μεγαλύτερα προβλήμα-τα στην έρευνα θέτει το γε-γονός ότι για κανένα από τα

ειδώλια της Σμύρνης δεν υ-πάρχουν ακριβή στοιχείατου χώρου και των συνθη-κών εύρεσής του. Ένα σκα-ρίφημα του Paul Gaudin –του Γάλλου μηχανικού, υ-πεύθυνου κατασκευής καιεκμετάλλευσης της σιδη-ροδρομικής γραμμής Σμύρ-νης-Κασαμπά μέχρι το 1905– δίνει εντούτοις κάποιεςπληροφορίες2. Από το σκα-ρίφημα φαίνεται ότι οι «α-νασκαφές» είχαν επεκταθείαπό τον λόφο του Πάγου, ό-που από παλιά ετοποθετεί-το η ακρόπολη με τα ιεράκαι η περιοχή των κατοι-κιών, στον αμέσως προς ταανατολικά κείμενο λόφοτου Τεπετσίκ. Εκεί ο Gaudinσημειώνει και την αρχαίανεκρόπολη της Σμύρνης. Οιέρευνες του Gaudin συνά-

δουν βέβαια με την επαγ-γελματική του ιδιότητα. Ηγραμμή του Κασαμπά περ-νούσε βόρεια του Τεπετσίκκαι αμέσως νότια από ταΜορτάκια, όπου και είχεβρεθεί σε δεύτερη χρήσημία από τις δύο επιγραφέςπου όριζαν το τέμενος τηςΑφροδίτης Στρατονίκιδοςκαι επομένως περιοχέςπλούσιες σε αρχαιότητες3.

Είναι ολοφάνερο, ότι ταειδώλια αυτά βρέθηκαν ε-πομένως τόσο σε τάφους ό-σο και σε ιερά και κατοικίες.Μάλιστα, η θραυσματικήτους κατάσταση ταιριάζειπερισσότερο με τους δύοτελευταίους χώρους και ό-χι με τους τάφους, όπου γε-νικά τα κτερίσματα έρχο-νται στο φως άθικτα. Στα ιε-ρά θα χρησίμευαν ως ανα-

θήματα ενώ στις κατοικίεςθα είχαν ευρύτερη χρήση α-πό αντικείμενα διακόσμη-σης μέχρι λατρείας στα μι-κρά οικιακά ιερά.

Σε συμφωνία με τουςποικίλους χώρους και χρή-σεις, μεγάλο είναι και το θε-ματολόγιο των ειδωλίων.Ιδιαίτερα ξεχωρίζουν τα η-θογραφικά θέματα και οικαρικατούρες που φτάνουνκαμιά φορά στη λεπτομερήπεριγραφή παθολογικώνκαταστάσεων. Οι μορφέςέλκουν την καταγωγή τουςεν μέρει από προσωπείατης Νέας Κωμωδίας παρι-στάνοντας χαρακτηριστι-κούς τύπους, όπως εκείνοτου «παράσιτου», του ατό-μου εκείνου που συντηρεί-ται εις βάρος των πλούσιωνφίλων του. Περισσότερο

Σμυρναϊκά ειδώλια στο Μουσείο του Λούβρου. Αριστερά: Καρικατούρα (ύψος 8 εκ.). Δεξιά: «Διαδούμενος»του Πολυκλείτου. Μικρογραφικό αντίγραφο (ύψος 29,2 εκ.).

Του ΜΑΙΡΗΣ ΓΚΙΚΑΚΗ


πρόκειται όμως για μελέτεςαπλών, λαϊκών τύπων μεσώματα βασανισμένα απότην ηλικία και τη σκληρή ερ-γασία ή από ασθένειες. Οιρεαλιστικές απεικονίσειςμπορούν κάποτε να έχουντόνο χιουμοριστικό αγγίζο-ντας τα όρια της καρικα-τούρας. Παραμένει θέμα α-νοιχτό προς συζήτηση, ανκαι στους αρχαίους θεατέςτα αντικείμενα αυτά προκα-λούσαν το γέλιο ή μήπως τοσκεπτικισμό καθώς στις με-γαλουπόλεις των ελληνιστι-κών χρόνων δεν έλειπαν τό-σο οι γραφικοί τύποι όσοκαι οι κοινωνικά περιθωριο-ποιημένοι. Πράγματι, συχνάη σμυρναίικη κοροπλαστικήκαταπιάνεται με το θέματου ξένου, του μη-Έλληνα,θέμα βγαλμένο από τον κο-σμοπολιτισμό της ύστερηςαρχαιότητας. Συγκεκριμέ-να, ξεχωρίζουν οι έγχρωμοιμε τα όλα τα στοιχεία τηςφυλής τους και οι Γαλάτεςμε τα αδρά χαρακτηριστικάκαι τα πυκνά, ακατάσταταμαλλιά τους4.

Στον αντίποδα του ηθο-γραφικού ρεαλισμού, οιΣμυρναίοι κοροπλάστεςδιέπρεψαν στην απόδοση ι-δεαλιστικών θεμάτων. Τονπυρήνα αποτελούν ειδώλια– πιστά αντίγραφα σε μι-κρότερη κλίμακα διάσημωνέργων της κλασικής και υ-στεροκλασικής εποχής.Ένα χαρακτηριστικό δείγμαείναι η μορφή αθλητή που

αντιγράφει το «Διαδούμε-νο» του Πολυκλείτου5. Τομικρό Διαδούμενο αγόρασεστα 1885 ο William RogerPaton, Βρετανός επιγραφο-λόγος. Μετά το θάνατό του,ο γιός του, Carlos Blaker,τον έδωσε με δάνειο μα-κράς διαρκείας στο Μου-σείο του Λούβρου. Εκεί ε-κτίθετο μέχρι το 1932. Οικληρονόμοι του το πρό-σφεραν προς πώληση στοΜητροπολιτικό Μουσείοτης Νέας Υόρκης, όπου καιβρίσκεται μέχρι σήμερα.

Το ειδώλιο αυτό αποτε-λεί πράγματι ένα αριστούρ-γημα της σμυρναίικης κο-ροπλαστικής. Ο τεχνίτηςμετέγραψε την ένταση τηςμεταλλικής φόρμας με ά-ψογο τρόπο στο μαλακόάργιλο. Πρόκειται για μιαμικρογραφία του γνωστούέργου «Διαδούμενος», το ο-ποίο παρίστανε αθλητή ναδένει την ταινία του νικητήστα μαλλιά του. Οι κόρεςτων οφθαλμών είναι εγχά-ρακτες, οι λεπτομέρειεςτου προσώπου είναι πλα-σμένες με ακρίβεια και ταμαλλιά είναι δουλεμέναπροσεκτικά με αιχμηρό ερ-γαλείο. Εντούτοις, παρατη-ρούνται κάποιες αποκλίσειςσε σύγκριση με το πρωτό-τυπο με κυριότερη τις επι-μηκυμένες αναλογίες: ο νέ-ος είναι συνολικά πιο ψηλόςκαι πιο λεπτός. Πιθανολο-γείται ότι κατασκευάστηκεστον 1ο αι. π. Χ. Είναι ενδια-

φέρον ότι και ο γνωστός«Διαδούμενος» από τη Δή-λο από νησιωτικό μάρμαρο,σήμερα στο Εθνικό Αρχαιο-λογικό Μουσείο, αποτελείεπίσης αντίγραφο του 1ου

αι. π. Χ.6.Το ειδώλιο αυτό και τα α-

ντίστοιχά του ήταν επιχρυ-σωμένα, καλύπτονταν δη-λαδή κάποτε με λεπτό φύλ-λο χρυσού πάνω σε ερυθρήπροετοιμασία, που τόνιζε α-κόμα περισσότερο τη λάμ-ψη του πολύτιμου μετάλλουκαι θύμιζαν βέβαια ότι ταπρωτότυπα ήταν μπρούτζι-να. Πέρα από το «Διαδού-μενο» στη Νέα Υόρκη, έ-χουν αναγνωριστεί μεταξύτων θραυσματικά σωζόμε-νων ειδωλίων και άλλα έρ-γα του Πολυκλείτου καθώςκαι έργα του Λυσίππου, τουγλύπτη που ξεχωριστά εκτι-μούσε ο Μέγας Αλέξαν-δρος. Είναι βέβαια γνωστόότι το έργο του Πολυκλεί-του και του Λυσίππου έχαι-ρε ιδιαίτερης εκτιμήσεωςστους ελληνιστικούς καιρωμαϊκούς χρόνους. Σ’ αυ-τήν θα πρέπει να προστεθείη αυξανόμενη τάση εκζήτη-σης που χαρακτήριζε τηδιακόσμηση των κατοικιώντων ευπορότερων τάξεων.Η κατοχή έργων ενός ανα-γνωρισμένου «δασκάλου»προσέδιδε αναμφίβολα κύ-ρος. Κάποια τέλος από ταέργα αυτά αποτελούσαν α-ναμνηστικά από ιερά και τό-πους της μητροπολιτικής

Ελλάδας αλλά και της Μι-κράς Ασίας, όπου ήταν στη-μένα τα πρωτότυπα.

Η Μαίρη Γκικάκη, το γένος Κ.Σολομωνίδη, είναι δρ Αρχαιολο-γίας και μέλος της ΕνώσεωςΣμυρναίων.

1. A. Bouquillon – C. Dou-blet, Matières de corps de fi-gurines smyrniotes, στον κα-τάλογο της έκθεσης D’Izmir àSmyrne (Louvre, octobre 2009-18 janvier 2010), 118-121.

2. Το σκαρίφημα βρίσκεταιστην κατοχή των κληρονόμωντου βλ. τη δημοσίευση στονκατάλογο της έκθεσης D’Izmirà Smyrne (Louvre, octobre2009-18 janvier 2010),103.

3. Βλ. τον χάρτη του Aristo-te Fontrier, Antiquités d’Ionie,Revue des études anciennes 9,1907, Pl. VII, με το υπόμνημασελ. 109. Αναδημοσιευμένοςστον κατάλογος της έκθεσηςD’Izmir à Smyrne (Louvre, oc-tobre 2009-18 janvier 2010),49,fig. 37.

4. Παραδείγματα στον κα-τάλογο της Έκθεσης: D’Izmirà Smyrne (Louvre, octobre2009-18 janvier 2010), 156 κ.ε.

5. Κατάλογος της έκθεσηςD’Izmir à Smyrne (Louvre, oc-tobre 2009-18 janvier 2010),1341-135, αρ. κατ. 56.

6.Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολο-γικό Μουσείο αρ. ευρ. 1826: N.Kaltsas, Sculpture in the Na-tional Archaeological Museum,Athens (2002), 111-113, αρ.κατ. 201.

Προς τα Μέλη και τους Φίλους της Ενώσεως Σμυρναίων

Εάν διαθέτετε ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail)σας παρακαλούμε θερμά να μας ενημερώσετε στη διεύθυνση

[email protected]ας βοηθάτε να επικοινωνούμε μαζί σας σε ηλεκτρονική μορφή

ταχύτερα και χωρίς τα έξοδα που απαιτεί η συνηθισμένη αλληλογραφία.

Ως συνέχεια του άρ-θρου με τίτλοSabbathai Zewi (1626-

1676), ένας Ιουδαίος ψευδο-μεσσίας στα χρόνια τηςτουρκοκρατίας, του Πρωτο-πρ. Βασιλείου Γεωργοπού-λου, λέκτορα ΘεολογικήςΣχολής Α.Π.Θ., (περιοδ. Διά-λογος, τ. 60, Απρ.-Ιούν.2010), είναι, νομίζουμε, απα-ραίτητο να συνδέσουμε ταδεδομένα για τον εν λόγωψευδομεσσία, με το σήμερακαι μάλιστα με το μείζον γε-γονός που συγκλόνισε τον α-πανταχού Ελληνισμό του20ού αιώνα, την Μικρασιατι-κή Καταστροφή.

Τα παρακάτω θεωρούμε ό-τι διαφωτίζουν το πνευματι-κό πλαίσιο, των δυνάμεωνπου ενήργησαν, αλλά ενίοτεκαι που υποκίνησαν την δρά-ση του κεμαλισμού, με κύριοστόχο τους την βίαιη εξαφά-νιση του Ελληνισμού από ταεδάφη της Μικράς Ασίας,Ανατολικής Θράκης, Πό-ντου, Κωνσταντινουπόλεωςκαι Κύπρου, γεγονότα πουσυνεχίζουν και απασχολούνόχι μόνο τους ιστορικούς καιτα προσφυγικά σωματεία αλ-λά και μεγάλο μέρος των νε-οτέρων Ελλήνων τρίτης καιτέταρτης γενιάς έκτοτε.

Κατά τον 15ο αιώνα οι σε-φαραδίτες Εβραίοι, οι εγκα-τεστημένοι στην ιβηρική χερ-

σόνησο, είτε υποχρεώθηκαναπό τους Ισπανούς αυτο-κράτορες να εγκαταλείψουντις μυστικές τελετές που ε-πιτελούσαν, να απαρνηθούντον ιουδαϊσμό και να βαπτι-σθούν χριστιανοί (παπικοί),είτε εκδιώχθηκαν από τις χώ-ρες διαμονής τους1. Ορι-σμένοι από αυτούς βρήκανκαταφύγιο στο Μαρόκο καιάλλοι στην Οθωμανική Αυτο-κρατορία (Κωνσταντινούπο-λη, Σμύρνη, Θεσσαλονίκη).Κατά πάσα πιθανότητα, σεαυτούς τους σεφαραδίτεςΕβραίους βρήκε ο Σαμπα-ταϊσμός πρόσφορο έδαφοςγια να διαθοθεί. Ο Σαμπα-ταϊσμός, η κίνηση του Σα-μπατάϊ Ζεβί2, ήταν μία μυ-στική εβραϊκή σέκτα, η οποίαεμφανίστηκε στη τουρκο-κρατούμενη Θεσσαλονίκητον 17ο αιώνα. Τα μέλη της,οι λεγόμενοι «ντονμέδες» (πι-θανή προέλευση εκ τουτουρκ. dönmek=επιστρέφω,μεταστρέφομαι) ζούσαν μίαδιπλή ζωή. Έφεραν μου-σουλμανικά ονόματα, εξωτε-ρική εμφάνιση και συμπερι-φορές μουσουλμάνου, αλλάμυστικά πίστευαν στον ε-βραίο ψευδομεσσία Σαμπα-τάι Ζεβί (1626-1676), στο ό-νομα του οποίου τελούσανπροσευχές και τελετές κά-τω από απόλυτη μυστικότη-τα. «Μία φορά το χρόνο

(στην διάρκεια της ετήσιαςεορτής των ντονμέδων, του“Αμνού”), σβήνουν τα κεριάκατά το δείπνο στο οποίο τε-λούνται όργια και τελετές α-νταλλαγής συζύγων (γυναι-κών). Τα τεκτενόμενα αυτάγίνονται τη νύχτα της εορτήςτων γενεθλίων του ΣαμπατάιΖεβί. Οι ντονμέδες πιστεύ-ουν ότι τα παιδιά που θα γεν-νηθούν μετά από τέτοιες συ-ζεύξεις θεωρούνται άγια»3.

Το 1911, σε κάποιο ξενο-δοχείο της Ιερουσαλήμ, σεσυνέντευξή του στον δημο-σιογράφο και εκδότη εβραϊ-κών έργων Itamar Ben-Avi, οκρυπτο-εβραίος μετέπειταδικτάτορας Μουσταφά Κε-μάλ, κάτω από την επήρειααλκοόλ, ομολογεί: «Είμαι α-πόγονος του Σαμπατάι Ζεβί,όχι πράγματι εβραίος ο ί-διος, αλλά φλογερός θαυ-μαστής του προφήτη σας. Ηγνώμη μου είναι ότι κάθεΕβραίος σ’ αυτή τη χώρα θαέκανε καλά να γίνει μέλοςτης παράταξής του».

Μετά από 10 ημέρες, κατάτη διάρκεια μίας δεύτερηςσυνέντευξής του στον ίδιοδημοσιογράφο, ο Κεμάλ ε-πανέρχεται: «Έχω στο σπίτιμου μία εβραϊκή Βίβλο τυ-πωμένη στη Βενετία. Είναιμάλλον παλαιά, θυμάμαι δέτον πατέρα μου που με οδη-γούσε σε έναν καραΐτη4 δά-σκαλο, ο οποίος μού μάθαι-νε να την διαβάζω». Και οδημοσιογράφος Ben-Avi συ-νεχίζει: «Σιώπησε για ένα λε-πτό, τα μάτια του έψαχνανκάτι αόριστα. Και επανέρχε-ται λέγοντας: «ShemaYisra’el, Adonai Elohenu,Adonai Ehad! (δηλαδή,Άκουε Ισραήλ, Κύριος ο Θε-ός ημών, μόνος Κύριος)»(μετ. της συγγρ.). «Αυτή εί-ναι η σημαντικότερη προ-σευχή μας, Captain». «Και ηδική μου μυστική προσευχή

επίσης, cher monsieur», α-πάντησε, ξαναγεμίζοντας ταποτήρια μας», καταλήγει οδημοσιογράφος5.

Δηλαδή, ο Μουσταφά Κε-μάλ ομολογεί ο ίδιος προςτον εβραίο δημοσιογράφοItamar Ben-Avi πως η προ-σωπική του μυστική προσευ-χή, ως οπαδού του ΣαμπατάιΖεβί, είναι ακριβώς η προ-σευχή των εβραίων. Ωστόσο,ο Ζεβί γύρω στα μέσα του17ου αιώνα αυτοανακηρύ-χθηκε «Μεσσίας»6. Έτσι,σύμφωνα με κείμενο που φυ-λάσσεται στην Εθνική Βι-βλιοθήκη της Ιερουσαλήμσχετικό με τον Σαμπαταϊσμόκαι τους ντονμέδες «Ο Σα-μπατάι Ζεβί και κανείς άλλοςείναι ο πραγματικός Μεσ-σίας. Άκουε Ισραήλ, Κύριοςο Θεός ημών, μόνος Κύ-ριος»7(μετ. της συγγρ.). Εξάλλου, στη σελίδα τίτλουμίας επιτομής εβραϊκών νο-μικών κειμένων, της NahalatShiv’ah, σε έκδοση τουΆμστερνταμ του 1666, ανα-γράφεται: «Ελήλυθεν ο Μεσ-σίας, ο υιός Δαβίδ» με σαφήαναφορά στο ψευδομεσσίαΣαμπατάι Ζεβί, ο οποίοςπροανήγγειλε την λεγόμενηεπικράτησή του τη χρονιάαυτή (1666)8. Το πληθος τωνοπαδών του αλλά και οι αλ-λοπρόσαλλες συμπεριφορέςτου θα συντελέσουν ώστε μετην παρέμβαση των ραβίνωντης Κωνσταντινούποληςστον Σουλτάνο να φυλακι-στεί9. Αργότερα δήλωσε ότιμετεστράφη πρός τον μου-σουλμανισμό (1666).

Ο Κεμάλ είχε σοβαρούςλόγους να αποκρύπτει τηνντονμεδική (κρυπτο-εβραϊκή)καταγωγή του. Oι ντονμέδες,οι οποίοι παντρεύονταν με-ταξύ τους, θεωρούνταν αι-ρετικοί τόσο από τους μου-σουλμάνους όσο και απότους Εβραίους. Φημίζονταν


Σαμπατάι Ζεβίκαι κεμαλισμός

Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ - ΤΕΡΖΗ

Σαμπατάι Ζεβί


για τον ακόλαστο και μέθυ-σο βίο τους (Ο ΜουσταφάΚεμάλ, ο λεγόμενος πατέ-ρας των Τούρκων, πέθανε σεηλικία 57 ετών από κήρωσηήπατος λόγω αλκοόλ).Αντλούσαν το δικαίωμα αυ-τό από την απομάκρυνσητης πίστεώς τους από τις ε-ντολές της Βίβλου, κάτω α-πό τη νέα ερμηνεία που προ-σέδιδε ο Σαμπατάι Ζεβί καιη οποία περιγράφεται απότον Yitzchak Ben-Zvi στο βι-βλίο του για τις χαμένες ε-βραϊκές κοινότητες TheExiled and the Redeemed1.

«Εν δέ τη νεωτέρα Τουρκίατου μεγαλοφυούς Ατατούρκκαι οι “ντονμέδες” ούτοι α-νεγνωρίσθησαν μεν ως μη ό-ντες Τούρκοι ή μουσουλμά-νοι, εν τούτοις όμως επέτυ-χον να διατηρήσωσι τάς κυ-βερνητικάς θέσεις και υ-πουργήματα αυτών.

«Το πλείστον των εν Τουρ-κία διαβιούντων σήμερον“ντονμέδων” τούτων τηςΘεσσαλονίκης, ασχολείταιμε το εμπόριον, τα ελευθέ-ρια επαγγέλματα, ως δικη-γόροι, ιατροί, μηχανικοί, δη-μοσιογράφοι κ.λπ.»1.

Σκοπός του παρόντος ήταννα επισημάνουμε την σχέσητης ιουδαϊκής αίρεσης τουΣαμπαταϊσμού που εμφανί-στηκε τον 17ο αιώνα στηνΟθωμανική Αυτοκρατορία μετον κεμαλισμό του 20ού κυ-ρίως αιώνα.

Ως γνωστόν, ιουδαϊσμόςκαι μουσουλμανισμός πο-ρεύονταν ανά τους αιώνες,επί των εδαφών μας, παράλ-ληλα, συμπληρώνοντας ο έ-νας τον άλλον και πάντα ειςβάρος ημών των Ορθοδό-ξων. Στην περίπτωση του κε-μαλισμού όμως, συμβαίνεικαι κάτι επιπλέον: ο μου-σουλμανισμός παραγκωνίζε-ται και ταυτόχρονα αποδει-κνύεται επίπλαστος. Χρησι-μεύει απλώς ως επικάλυμα ε-νός κρυπτο-εβραϊκού ιδεο-λογήματος, το οποίο, δίκηνθρησκείας, με την οικονομι-κή βοήθεια των κέντρων ε-ξουσίας που ήλεγχε ή επη-ρέαζε ο σιωνισμός (μπολσε-βίκων, ευρωπαϊκών κυβερ-νήσεων, πολυεθνικών κ.λπ.),ασέλγησε με κάθε τρόπο πά-

νω στον Μικρασιατικό Ελλη-νισμό, με τελικό σκοπό τηνμαρτυρικώ τω τρόπω εξα-φάνισή του από τα πατρογο-νικά του εδάφη.

Κατόπιν όλων τούτων, καιπολλών άλλων γεγονότωντου βίου και της πολιτείαςτου εν λόγω ηγέτου, τα ο-ποία αισχρόν έστι και λέγειν(στό Διαδίκτυο υπάρχει πλή-θος αναφορών), γίνεται, νο-μίζουμε, αντιληπτό το πνευ-ματικό υπόβαθρο του κεμα-λισμού, των θερμών οπαδώνκαι απογόνων του, των«γκρίζων λύκων», καθώς καιτων επιχειρήσεών τους κατάτου Ελληνισμού.

Βεβαίως, και στην σημερι-νή νταβουτογλική πολιτικήτης γείτονος, («Άλλαξ’ ο Μα-νωλιός...») βλέπουμε σε ε-φαρμογή το ίδιο πρόγραμμαεναρμονισμένο πλέον και μετα «ελληνικά» κυβερνητικάσυμφέροντα σε Αιγαίο, Θρά-κη κ.λπ. Είθε ο Θεός να α-παλλάξει τον κόσμο από τηνμάστιγα του κεμαλισμού καιτων απογόνων και συνεχι-στών του. Γένοιτο.

Η Γεωργία Χριστοδούλου-Τερ-ζή είναι πτυχιούχος ΓαλλικήςΓλώσσας και Φιλολογίας.

1. Ανάλογοι διωγμοί τωνΕβραίων παρατηρούνται επίσηςκαι σε όλη τη δυτική Ευρώπητων νεωτέρων χρόνων (από τοMainz το 1012 έως τη Μόσχα το1891).

2. Βλ. άρθρο π. Βασιλείου Γε-ωργοπούλου, Sabbathai Zewi(1626-1676), Ένας Ιουδαίοςψευδομεσσίας στα χρόνια τηςΤουρκοκρατίας, περιοδ. Διάλο-γος, τ. 60, Απρ-Ιουν. 2010, ΠΕΓ,Αθήνα.

3. Yitzchak Ben Zvi, The Exiledand the Redeemed, JewishPublication Society, 1957,Philadelphia, USA

4. Karaism: Κατ’ αντιδιαστολήπρος τον ραββινικό ιουδαϊσμό,ο οποίος βασίζεται στην γραπτήκαι στην προφορική παράδοσηπου μεταδίδεται διά των ραββί-νων και είναι συγκεντρωμένηστο Ταλμούδ, ο καραϊτικός ιου-δαϊσμός βασίζεται αποκλειστι-κά στην γραπτή διδασκαλία τηςΠεντατεύχου (Τοράχ) και στηνπροσωπική ερμηνεία της.Ενθαρρύνει δε τους πιστούς νααναλύουν οι ίδιοι τα κείμενα ε-ξάγοντας τις προσωπικές τουςαπόψεις σχετικά.

5. http://www.islamicthinkers.

com/index/index.php?option=com_content&task=view&id=593&Itemid=2, http://www.atajew.com/

6. http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/vjw/Izmir.html

7. http://www.atajew.com/8. Library of Congress, Hebra-

ic Section, Νahalat Shiv’ah, Am-sterdam, 1666. Βλ. επίσης καιLibrary of Congress, HebraicSection, Tikkun K’riah, Amster-dam, 1666, με ανάλογη εγχά-ρακτη παράσταση και επιγραφή«Βασιλεύς Μεσσίας», όπου οψευδοπροφήτης εμφανίζεται σεθρόνο υψηλό, κορώνα στο κε-φάλι, σκήπτρο, δώδεκα λέοντεςδεξιά και αριστερά και οκτώ υ-πασπιστές. Κάτω παριστάνεταιπλήθος ακολούθων του καθι-σμένοι γύρω από τραπέζι. (Πη-γή: www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/Zvi.html)

9. π. Βασιλείου Γεωργοπού-λου, ενθ’ αν.

10. Yitzchak Ben-Zvi, ibid11. Βλαδίμηρου Μιρμίρογλου,

Οι Δερβίσσαι, χ.ο., εν Αθήναις,1940, όπου και εκτενής βιογρα-φία του Σαμπατάϊ Ζεβί. Ευχαρι-στώ θερμά τον καλό φίλο, συ-νεργάτη και συμπατριώτη κ. Τά-κη Σαλκιτζόγλου που επισήμα-νε και μου απέστειλε απόσπα-σμα του παρόντος έργου τουΜιρμίρογλου.

Ο Σαμπατάι Ζεβί κρατούμενος στις φυλακές της Αβύδου (Εβραϊκή Εγκυκλοπαίδεια, 1901-1906).

« ... Στριφνός άνθρωπος ηγιαγιά η Σοφή!

Κοντή, παχουλούτσικη,πρόσωπο χαρακωμένο απότις ρυτίδες, βλέμμα μυωπι-κό -αλλά φωνή δυνατή καιγέλιο δυνατό, και θέλησηδυνατή. Στο θάνατο στεκό-ταν με το κεφάλι ψηλά. Δά-κρυ δεν έσταζε το βλέφα-ρο της.

Είχε «διατελέσει» κόρημεγαλοτσιφλικά σταφιδο-παραγωγού στα Βουρλάτης Σμύρνης - ύστερα προ-σφυγοπούλα, με πατέρακαι αδελφό σαγμένουςμπρος στα μάτια της, χα-μένη μετά στ' Ανάπλι, όπουτην ξέβρασε το καράβι σανδιέσχισε το ματωμένο Αι-γαίο - κατόπιν μαθητευό-μενη κεντίστρα στο Παλά-τι, και, τέλος, σύζυγος α-πλού λιμενεργάτη («γαλα-ζοαίματη» την πείραζε ε-κείνος) και μάνα τριών παι-διών.

Γράμματα πολλά δεν ή-ξερε η γιαγιά Σοφή! Ωστό-σο, υπέγραφε τ' όνομα τηςκαλλιγραφικά και διάβαζεμετά μανίας την Αγία Γρα-φή και ... όσα «Μίκυ Μά-ους» ξέκλεβε απ' τα εγγό-νια της! Ήταν παραμυθούπρώτης κι αυτή κι ο παπ-πούς Βασίλης - γιος α-ντάρτη «κατσάκη» νησιώτηαπό την Αμοργό, και σανμου αφηγόταν τα της πα-τρίδας, ανασταίνονταν κι οινεκροί. Κι ένιωθα την αύρατης Ιωνικής θάλασσας ναμ' αγκαλιάζει που κατέβαι-

νε από το Μποζ Νταγ, (τοαρχαίον όρος Τμώλος), νακαταλαγιάζει τα κοκκινι-σμένα μάγουλα μου. Και έ-βλεπα τότες τις κοπέλλεςμε τις άσπρες μαντήλες νατρυγούν μήνα Αύγουστο,τραγουδώντας:

«Μηλί - αχ, μηλίτσαπούσαι στο γκρεμνό,στα μήλα φορτωμένη,τα μήλα σου λιμπίστικα,μα τον γκρεμνό

φοβάμαι ...»

Κι έπειτα ο παππούς Βα-σίλης («Βάσο» τον αποκα-λούσε εκείνη στις «καλέςτους»), έπιανε σειρά! Είχελάβει μέρος στις μάχες τουΕσκί Σεχίρ, και του Σαγγά-ριου, όπου στις 9 Αυγού-στου 1922, ο ελληνικόςστρατός γνώρισε οικτρά ήτ-τα, στα βραχώδη στενά τουΚάλε Γκρότο, εξω από τηνΆγκυρα. Τραγουδούσε οπαππούς, με μια βραχνή με-λαγχολία, το ακόλουθο α-νέκδοτο τραγούδι, σε ρυθ-μό αντικρυστού ζεϊμπέκι-κου:

«Εννιά τ' Αυγούστου ήτανεπριχού να ξημερώσει και ο Κεμάλης θέλησε τον Δεμερτζή να ζώσει.

Αναψαν τα ντουφέκια μαςγενήκανε καμίνικαι μέσα στις μπαλάσκιες

μαςσφαίρα δεν είχε μείνει.

Κι ο λοχαγός εφώναζε:"Παιδιά, φωτοβολίδες, γιατί τα πυροβόλα μας, σε μάς βαρούν οβίδες!"

Μάννα, μη στέλνεις γράμ-ματα,

Και μη ρωτάς τι κάνω Στου Kaλεγκρό το ύψωμα, Εκείθε να 'ποθάνω ...»

Αχ, Καισαριανή μου! Μυ-ρουδιές από σουβλάδι, μου-σακά και ντολμάδες. Καιτραγούδια νοσταλγικά καιπαραπονιάρικα, γεμάτανταλγκά αλλά και νάζι. Καιήχος από κουτάλια, να παί-ζουν στο ρυθμό του καρσι-λαμά και του ζεϊμπέκικου!Και ζωνάρια ν' ανεμίζουνστο χορό, και τραγιάσκεςεργατικές (που εκατοντά-δες πορεύονταν αργότεραστις διαδηλώσεις!). Και γα-ρύφαλλα, και κατιφέδες!

Είχαν έρθει, χωρίς αρχικάνα θέλουν να ριζώσουν - μετην αχλύ του κατατρεγμούστα μάτια, σ' έναν τόπο πουούτε νερό δεν είχε να τουςπροσφέρει. Αντιμετώπισαντο φθόνο των ντόπιων, πουστην αρχή αναζητούσαν ταχαμένα στον πόλεμο παιδιάτους, κι έπειτα άρχισαν ναβλέπουν ότι «απειλούνταν»από την προκοπή των προ-σφύγων. «Τουρκόσπορους»αποκαλούσαν τους άντρεςκαι «παστρικές» τις γυναί-κες.

Και τους πήρε χρόνια ναξεφύγουν από τον εσωτερι-κό - πλέον - κατατρεγμό και

να νιώσουν ένα σώμα μετους «Παλιολαδίτες». Καιχρειάσθηκε ο Β' Πόλεμο,και χρειάστηκε να χύσουν κιάλλο αίμα στα καλντερίμιατων πόλεων και στα ψηλάβουνά πολεμώντας τον κα-τακτητή ...

... Γράμματα πολλά δεν ή-ξερε η γιαγιά Σοφή. Ήξερε,όμως, όλα τα λουλούδια,και τα χόρτα, τους βολβούςκαι τα βότανα! Και μ' έμαθενα αγαπώ τον Υμηττό, τακυκλάμινα, το καλοκαιρινόαπόβραχο, το ψωμοτύρι κά-τω απ' τα δέντρα ...

Μ' έμαθε, ακόμα, ν' αγα-πώ μια πατρίδα που δεν ή-ξερα. Και τον Τούρκο γείτο-να της, και τους κολλήγουςπου δούλευαν στα χωράφιατους, τον Αζίζ και το Μεμέτ,το Χασάν και την Άΐσέ, αυ-τούς που ζούσαν αδελφω-μένοι πριν τους χωρίσει οποταμός του αίματος γιααλλότρια συμφέροντα ...

Μ' έμαθε, πάνω απ' όλα, ν'αγαπώ τη ζωή που ανάβειστα σωθικά και καίγεται, μ'όλες τις χαρές και τις αγω-νίες της. (Οπως αγαπά κα-νείς το τσιγάρο που κρατάανάμεσα στα δάχτυλα, καιξέρει ότι σε λίγο θάχουν μεί-νει μόνον λίγες στάχτες κι ημυρωδιά του καπνού!)»

Η Όλγα Μπούτοβα γεννήθηκεστην Καισαριανή. Είναι πτυχιού-χος Αγγλικής Φιλολογίας του Πα-νεπιστημίου Αθηνών και κάτοχοςDEA Λογοτεχνίας του Πανεπι-στημίου Στρασβούργου.


H γιαγιά Σοφή από τα ΒουρλάΤης ΟΛΓΑΣ ΜΠΟΥΤΟΒΑ

Κωνσταντίνος Ν. Ιωαννίδης, Ένα άστροντρεμοσβήνει, εκδ. «Τεθλασμένη», Αθήνα 2010.

Δανιήλ, Μητροπολίτης Καισαριανής, Βύρω-νος και Υμηττού, Μνήμη μαρτύρων της Μι-κρασιατικής Καταστροφής, εκδ. Ι.Μ.Κ.Β.Υ, Και-σαριανή 2011.

Γιάννης Σαραντόπουλος – Νάντια Σαρα-

ντοπούλου, Πολίτικη και Σμυρναίικη Κουζίνα.Από τη Μικρά Ασία έρχομαι …, τεύχος 1, εκδ.«Κειμήλιο», Σεπτέμβριος 2011.

Δημήτρης Κωνσταντάρας – Σταθαράς (ε-πιμ.), Ιστορία του Νικολάου Ιερέως. Ημερολό-γιο του παπα-Νικόλα Καραπαπαδάκη Μικρα-σιάτη ιερέα της Ευαγγελίστριας Ν. Ιωνίας Βό-λου, εκδ. Π.Ε.Μ.Ν.Ι.Μ. «Ίωνες», Ν. Ιωνία Βό-λου 2011.

Ελένη Μαρκάκη, Ο κήπος με τα μυστικά,εκδ. Τσουκάτου, Αθήνα 2011.

Έλενα Δαρμή, Μετανάστες στη δική τους

γη, εκδ. Τσουκάτου, Αθήνα 2011.Αγλαΐα Κωνσταντινίδου – Κλουκίνα, Αϊντε π

άλι … ξεριζώνεται ο Ελληνισμός από την Πόλη(1958 – 1968), εκδ. «Ίκαρος» 2011.

Άννα Αντωνιάδη Τσάτσαρη, Ένα μπακάλι-κο γεμάτο αναμνήσεις, εκδ. Σμυρνιωτάκης.

Χρήστος Π. Μπαλόγλου, Μελετήματα π ερίΓεωργίου Γεμιστού – Πλήθωνος, Αθήνα 2011.

Χρήστος Π. Μπαλόγλου, Η κριτική ανάλυσητων π ολιτειακών και κοινωνικοοικονομικών θε-σμών «Ευδοκιμουσών» π ολιτειών απ ό τον Αρι-στοτέλη, Αθήνα 2011.

ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Επιμέλεια: Νίκος Χ. Βικέτος

Στις 23 Ιουνίου 2011, τοβράδυ, στο Κέντρο

Τέχνης και ΠολιτισμούBETON7 στο Βοτανικό,δόθηκε από το Νέο Ελλη-νικό Κουαρτέτο μια ο-λωσδιόλου ξεχωριστήσυναυλία τρία κουαρτέτατου Ντμίτρι Σοστακόβιτς,τα υπ. αριθμόν 7, 8 και 10και παράλληλα τιμήθηκεο Σμυρνιός γιατρός Θά-νος Κωνσταντινίδης «έν-θερμος υποστηρικτήςτων καλλιτεχνών και ο α-ενάως παρών σε εκδηλώ-σεις επιπέδου και πρωτο-πορίας».

Η βραδιά ξεκίνησε μετο συνθέτη Φίλιππο Τσα-λαχούρη, ο οποίος μίλη-σε για τη σχέση μουσικήςκαι ...χολέρας, αναλύονταςμε μοναδικό πραγματικάτρόπο την σχέση των δύοκαι την εφαρμογή τους στηνπερίπτωση του Σοστακόβιτςκαι της εποχής του. Στο τέ-λος της ομιλίας του ανα-φέρθηκε εγκωμιαστικά στοναληθινά φιλόμουσο και φι-

λόκαλο Ίωνα ευπατρίδη για-τρό – νευρολόγο κ. ΘάνοΚωνσταντινίδη στον οποίο ή-ταν αφιερωμένη η εκδήλω-ση του ΝΕΚ.

Για τον κ. Κωνσταντινίδη οΦίλιππος Τσαλαχούρης είπεμεταξύ άλλλων: Κάποιες φο-ρές έρχονται σκέψεις σαντους ανθρώπους… βιαστι-

κές… αλλά συ-γκεκριμένες… μεφροντίδα… με α-γάπ η… υπ άρχουνκάποιοι άνθρωπ οιπ ου μ ας στηρί-ζουν μ ε την ια-ματική τους π α-ρουσία… ή μάλ-λον που η παρου-σία τους καθί-σταται ιαμ ατικήστη νοσηρή ζωήμ ας… αν μ αςρωτήσουν να φέ-ρουμε ένα παρά-δειγμ α μ ιας κάποιας τέτοιας π α-ρουσίας νομίζου-με π ως είναι εύ-κολο… νομ ίζου-με πως είναι αρ-κετοί… τόσοι π ουίσως χρειαστεί

και να διαλέξουμε… αν, ό-μως, μας πέσουν και πρέπ ειοπωσδήποτε να πούμε ένα ό-νομα δυσκολευόμαστε... ε-μείς πολύ εύκολα, αν μας ζη-τούσαν να πούμε ένα τέτοιοόνομ α, θα λέγαμ ε ΘάνοςΚωνσταντινίδης… κι αν σταχρόνια της χολέρας θέλαμενα π ούμ ε ένα ευχαριστώστον άνθρωπο αυτό π ου μαςπ αραστέκει θα ζητούσαμ εβοήθεια στα φίλτρα της μου-σικής… θα μπ ορούσε η μου-σική να π εριγράψει έναν άν-θρωπ ο; …θα μπ ορούσαν οινότες, αν μπουν στη σωστήσειρά, να σχηματίσουν μ ιαπροσωπογραφία…; Αν γρα-φόταν ένα κομμάτι με τίτλοΘάνος Κωνσταντινίδης τι νό-τες θα έπρεπε να έχει…;Ίσως μ ια μ ελωδία από ταΒουρλά… ίσως να έπρεπε ναπροσθέσουμε και λίγη δόσηιστορίας… έχει ζήσει τόσαγεγονότα… κάποιο μουσικόθέμ α θα υπάρχει… αν όλααυτά δεθούν με μουσική καισιωπές και δοξαριές […] πουτόσο ενοχλητικά αποδίδει οΓιώργος Δεμερτζής μπορείκαι να καταφέρουμε να πού-μ ε ένα μ εγάλο ευχαριστώ

στον Θάνο Κωνσταντινίδη γιααυτό που είναι… ένα «είναι»τόσο πολύτιμο στη ζωή μαςόσο και το ίδιο το νόημα τωνόσων πράττουμε… για τονΘάνο Κωνσταντινίδη λοι-πόν… ένας στοχασμός… μιαπροσωπογραφία… σε πρώ-τη παγκόσμ ια εκτέλεση…που φέρει το όνομ ά του…την υπογράφει ο ομιλών καιτην εκτελούν οι συνήθεις ύ-ποπτοι του ΝΕΚ….

Τον λόγο πήρε ευθύς αμέ-σως ο Θάνος Κωνσταντινί-δης και μίλησε καρδιακά καισοφά, όπως πάντα. Και αμέ-σως μετά, το Νέο ΕλληνικόΚουαρτέτο, ήτοι Γιώργος Δε-μερτζής, βιολί - ΔημήτρηςΧανδράκης, βιολί - DavidBogorad, βιόλα - ΆγγελοςΛιακάκης, βιολοντσέλο, ερ-μήνευσε σε πρώτη εκτέλεσητην μόλις προ ολίγων ημε-ρών συντεθείσα υπό του Φί-λιππου Τσαλαχούρη Προσω-πογραφία, την αφιερωμένηστον αειθαλή και αγέρωχοΘάνο Κωνσταντινίδη.

Πηγή: Από το site IδιωτικήΟδός


Φίλιππου Τσαλαχούρη «Προσωπογραφία»

ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΣΜΥΡΝΙΟ ΘΑΝΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ

Το Νέο Ελληνικό Κουαρτέτο στην πρώτηπαγκόσμια εκτέλεση του έργου του Φίλιππου

Τσαλαχούρη «Προσωπογραφία», αφιερωμένο στοφιλόμουσο και φιλόκαλο Σμυρνιό γιατρό Θάνο

Κωνσταντινίδη (δεξιά).

ΟΡΓΑΝΩΣΗ: Πολιτιστικός Σύλλογος Μικρασιατών Ανατο-λικής Αττικής - Πολιτιστικός και Αθλητικός ΟργανισμόςΔήμου Αγίας Παρασκευής


Αφιερωμένη στα παιδιάτης Αφρικής ήταν η

εκδήλωση που οργάνωσεστις 29-5-2011, στην αί-θουσα τελετών τουΑ.Π.Θ., το λαμπρό καππα-δοκικό σωματείο «ΆγιοςΒασίλειος – Βασιλειάδα»της Θεσσαλονίκης με τι-μώμενο πρόσωπο την κ.Μέρω Κεσεσίογλου, πρέ-σβειρα του ΟΗΕ στηνΑφρική. Παιδιά ξεριζωμέ-νων Μικρασιατών του1922 οι διοικούντες σήμε-ρα το λαμπρό κοινωφελέςίδρυμα της «Βασιλειάδας»θυμούνται τις πικρές στιγ-μές της προσφυγιάς πουέζησαν μαζί με τους γο-νείς τους γι’ αυτό και στη-ρίζουν το έργο της κ. Κε-σεσίογλου για τα παιδιάτου τρίτου κόσμου.

Στην εκδήλωση μίλησανο καθηγητής της ΝομικήςΣχολής Θεσσαλονίκης κ.

Νικόλαος Ιντζεσίλογλουκαι ο έφορος εκδηλώσε-ων της «Βασιλειάδας» κ.

Γεώργιος Απτόσογλου καιαπηύθυνε χαιρετισμό η κ.Μ. Κεσεσίογλου. Συμμε-

τείχαν με χορούς, τρα-γούδια και δρώμενα προ-σφυγικά σωματεία από τηΒορ. Ελλάδα. Την επιμέ-λεια της εκδήλωσης είχανο Βασίλης Σιδηρόπουλοςκαι η Μαριάννα Φωτιάδου.Η διεύθυνση παραγωγήςήταν του Κώστα Νίγδελη.

Να σημειωθεί ότι χάριςστο ευρύ κοινωνικό καιπολιτιστικό έργο που α-ναπτύσσει τα τελευταίαχρόνια η «Βασιλειάδα» έ-χει εξασφαλίσει τη γενικήεπιδοκιμασία της κοινήςγνώμης. Πρόσφατο χαρα-κτηριστικό παράδειγμα ηδωρεά φιλάνθρωπης κυ-ρίας με την οποία πε-ριέρχεται στο Φιλανθρω-πικό Σωματείο «Άγιος Βα-σίλειος – Βασιλειάδα» έναδιαμέρισμα 100 τ.μ. περί-που που βρίσκεται στοΠανόραμα της Θεσσαλο-νίκης.

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ

«Θυμάμαι και στηρίζω»

Κάπου στην Ακτή Ελεφαντοστού. Τα παιδιά από την αφρικανική«Βασιλειάδα», το ορφανοτροφείο που ίδρυσε η πρέσβειρα του ΟΗΕ κ.Μέρω Κεσεσίογλου, διδάσκονται την ελληνική γλώσσα. ΣτηΘεσσαλονίκη μια άλλη «Βασιλειάδα», ιδρυμένη από παιδιάΜικρασιατών προσφύγων, στηρίζει εδώ και τρία χρόνια το έργο της κ.Κεσεσίογλου.

Η ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΗ θεατρι-κή ομάδα του ΣυλλόγουΜικρασιατών Ιεράπετραςαπέσπασε το «ΒραβείοΚοινού», στο 9ο ΦεστιβάλΘεάτρου για την παρά-σταση «Η Δύση της Ανα-τολής» από το ομώνυμοέργο του ρεθυμνιώτη συγ-γραφέα Παρασκευά Συ-ριανόγλου. Στο Φεστιβάλπου οργάνωσε στο Δημο-τικό Θέατρο Κορίνθου, α-πό 1-10 Αυγούστου, ηΟργάνωση «Βασίλης Ρώ-

τας» πήραν μέρος 10 ερα-σιτεχνικά θεατρικά σχήμα-τα από διάφορες περιοχέςτης χώρας.

Πριν από την Κόρινθο «ΗΔύση της Ανατολής» είχεπαρουσιαστεί με επιτυχίαστην Ιεράπετρα, το Ηρά-κλειο, τα Χανιά, τον ΆγιοΝικόλαο και τη Σητεία.

Το θεατρικό έργο «ΗΔύση της Ανατολής» ανα-φέρεται σε τρεις διαφορε-τικές οικογενειακές ιστο-ρίες που εκτυλίσσονται,

με αριστοτεχνική σύνδεσημεταξύ τους, κατά τηδιάρκεια της καταστρο-φής της Σμύρνης, του ξε-ριζωμού και της ΜεγάληςΕξόδου των προσφύγωνπρος τη σωτηρία.

Ο συγγραφέας με τηνπρέπουσα ευαισθησία, ρε-αλισμό και απλό λόγο α-ποτυπώνει τα τραγικά γε-γονότα, αποκαλύπτονταςτη διεργασία της εσωτερι-κής πάλης του ανθρώπουνα δαμάσει τις φυσικές α-

δυναμίες, ώστε να αναδει-χθεί το μεγαλείο της ψυ-χής.

Το έργο που αποδόθηκεεξαιρετικά από τους ερα-σιτέχνες ερμηνευτές, κρά-τησε από την αρχή μέχριτο τέλος αμείωτο το εν-διαφέρον των θεατών πουείχαν κατακλύσει το θέα-τρο, προκάλεσε ιδιαίτερησυγκίνηση και επανειλημ-μένα καταχειροκροτήθηκεαπό το κοινό.

Ε. Κ. – Τ.

«Βραβείο Κοινού» στη θεατρική oμάδατου Συλλόγου Μικρασιατών Ιεράπετρας

έργα/ παρτιτούρες. Ιδρύθηκε απόμαθητές της Σχολής Αρώνη μεπρωτεργάτη τον Νικία Ζέτζο,“Σωματειακή οργάνωση, 2006,σελ. 12”. Ο Κ. Ηλιάδης ήταν αρ-χίατρος και απόφοιτος του Λυκεί-ου Γιαννίκη. Ο Τ. Γιοβανώφ ήτανγιατρός και το 1893 επικεφαλής α-ποστολής του ‘Ορφέα’ στη Λέσβο.Στο Χρ. Σολομωνίδης “Η Εκκλη-σία της Σμύρνης”, σελ. 360 ανα-φέρεται επίγραμμα του μνήματοςΓιοβανώφ. Πρόκειται για τον ίδιο;Ο Γ. Οικονομάκος αναφέρεται ωςο διευθυντής της τελευταίας συ-ναυλίας του “Ορφέα” στην Ελλη-νική Λέσχη Σμύρνης με αποσπά-σματα από το μελόδραμα “Να-βουχοδονόσωρ”. Στα Τήνια νίκη-σε ο Κωνσταντίνος Μουράτης στα100 μέτρα και ο Δημήτρης Το-μπρώφ στα 1500 μέτρα)

Société Philarmonique, Φιλαρμο-νική Εταιρία Σμύρνης, οδός Τράσ-σα, μέλη τακτικά και αρωγά 450.Διευθύνεται υπό εννεαμέλούς συμ-βουλίου. Πρόεδρος Ευριπίδης Σε-κιάρης. Διευθυντής της Μουσικής

Σπυρίδων Μπεκατώρος, τελειό-φοιτος του ωδείου της Δρέσδης.Τμήματα Α’ Θεωρία της μουσικής,Β’ Φωνητική μουσική, Γ’ Ορχή-στρα, Δ’ Πνευστά όργανα, Ε’ Μαν-δολίνα, Στ’ Δραματική τέχνη, Ζ’Χορός, Η’ Γυμναστική, Θ’ Όρχη-σις, Ι’ Φιλολογικαί διαλέξεις, Ια’Μελοδραματικόν τμήμα, Ιβ’ Λεμ-βοδρομικόν και Πεζοδρομικόν’(Ιδρύθηκε το 1893, είχε 270 τακτι-κά μέλη το 1893. Το 1896 μετα-φέρθηκε σε νέο κτίριο- δεν είναιαυτό στην οδό Τράσσα -‘Σωμα-τειακή οργάνωση, 2006, σελ. 122-που αναφέρει το ‘Indicateur desprofessions…’ 1896, γιατί εκδόθη-κε στις 14 Ιανουαρίου 1896. ΟΕυρ. Σεκιάρης γεννήθηκε το 1848,αποφοίτησε από την ΕυαγγελικήΣχολή το 1865, ήταν δημοσιογρά-φος/ διευθυντής της «Νέας Σμύρ-νης» και ασχολήθηκε ενεργά μετα κοινά: Υπήρξε μέλος της Εφο-ρείας Ορφανοτροφείου, του πρώ-του Δ.Σ. της «Ορθοδοξίας» (1875)και της επιβλέπουσας επιτροπήςτης Σχολής Ρενιέρη (1885). Πέθα-νε το 1904 ή 1905. Ο ΣπυρίδωνΜπεκατώρος γεννήθηκε στην

Κέρκυρα περίπου το 1860, δίδαξεστο Ωδείο Αθηνών μεταξύ 1880-1891, 1893-4. Πέθανε το 1938. Συ-νέθεσε τραγούδια («Ήθελα ναβρω μια καρδιά», «Αετός», τον«Ύμνο του Ζωγραφείου», κ.α.)

Τα «μουσικογυμναστικά» αυτάσωματεία των Ελλήνων της Σμύρ-νης είχαν σαφή εθνικό χαρακτή-ρα, όπως γράφει και ο δημοσιο-γράφος Πέτρος Λινάρδος: «Η ου-σία του μικρασιατικού αθλητι-σμού είναι ευκρινής και σπουδαία.Ήταν, πάνω από όλα, θωράκισητου χειμαζόμενου εθνικού φρονή-ματος. Παράλληλα οι αθλητικέςεκδηλώσεις και πρωτοβουλίες ή-σαν απλωμένες σε αυτό που σή-μερα κατά κόρον λέγεται αλλά δενγίνεται: τη σύζευξη του αθλητι-σμού με τον πολιτισμό» (Π. Λι-νάρδος, «Η ουσία του αθλητισμούστη Μ. Ασία», Βήμα, 16/09/2007)και «ο σωματειακός αθλητισμός[…] στη Σμύρνη […] προσπα-θούσε να ριζώσει και η άθληση, μεσαφή πια προσανατολισμό στοκοινωνικό (και εθνικό) γίγνεσθαι,να χαράξει την κατά περιοχή μοί-ρα της» (Π. Λινάρδος, «Τα Τήνια

του Αθλητισμού και του Πολιτι-σμού», Βήμα, 1/5/2010).

Κλείνω αυτή τη σύντομη πα-ρουσίαση με τον πρόλογο του εκ-δότη του «Indicateur des profes-sions…»: «Ευτυχής λογίζομαι προ-σφέρων το τέταρτον ήδη έτος προςτο σεβαστόν Κοινόν τον ετήσιονΟδηγόν της Σμύρνης επηυξημένονκατά πολλά συμφώνως προς τηνεπιθυμίαν του Δημοσίου. Επί τηευκαιρία ταύτη απονέμωμεν δη-μοσία τας ευχαριστίας ημών ούμόνον προς το κοινόν της χώραςταύτης αλλά και προς τους εν τωεξωτερικώ αξιοτίμους συνδρομη-τάς ημών δια το ζωηρόν ενδιαφέ-ρον και την θερμήν υποστήριξηνην μας παρέσχον. Τοιαύτης μόνονευμενούς υποδοχής τυγχάνων πα-ρά πάντων, της υποστηρίξεως τωνΣεβαστών αρχών και της Δημο-σιογραφίας κατόρθωσα δια πολ-λών κόπων και θυσιών να φέρω ειςαίσιον πέρα μέγα και δυσχερές έρ-γον όπερ ανέλαβον».

«Ευτυχείς λογιζόμεθα» και ε-μείς που με αυτό τον τρόπο έχου-με τη δυνατότητα να περπατή-σουμε στη Σμύρνη του 1896…


ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝ ΑΝΑΤ. ΑΤΤΙΚΗΣ

Πρόταση στο Δήμο Αγ. Παρασκευήςγια μετανομασία της πλατ. Τσακού

Να μετονομαστεί η πλατεία Τσακού της Αγία Παρα-σκευής Αττικής σε «πλατεία Μικράς Ασίας» ζήτησε α-

πό το δήμαρχο της πόλης κ. Βασίλειο Ζορμπά, αντιπρο-σωπεία μελών του Πολιτιστικού Συλλόγου ΜικρασιατώνΑνατολικής Αττικής, που τον επισκέφτηκε για το σκοπόαυτό στο γραφείο του, με επικεφαλής την πρόεδρο τουΣυλλόγου κ. Βούλα Παπαγεωργίου.

Η αντιπροσωπεία επέδωσε στο δήμαρχο επιστολή με τοαίτημα του Συλλόγου για τη μετονομασία της πλατείαςΤσακού σε «πλατεία Μικράς Ασίας». Όπως αναφέρεταιστην επιστολή, το αίτημα υποβάλλεται ύστερα από από-φαση της Γενικής Συνέλευσης των μελών του σωματεί-ου, προκειμένου οι προσφυγογενείς κάτοικοι του ΔήμουΑγίας Παρασκευής, που δεν μπορούν να επισκέπτονταιτην πατρίδα της καταγωγής τους, να έχουν ένα μέρος,και στην προκειμένη περίπτωση μια πλατεία, που να φέ-ρει το όνομα της αλησμόνητης Μικράς Ασίας.

Σύμφωνα με δελτίο τύπου, το οποίο στάλθηκε από τοΣύλλογο στη «Μ.Ηχ.», ο δήμαρχος εξέφρασε τη βεβαιό-τητα πως το Δημοτικό Συμβούλιο, όταν συζητηθεί το θέ-μα, θα αποδεχτεί την πρόταση των Μικρασιατών τηςΑνατ. Αττικής, έτσι ώστε να ικανοποιηθεί πολύ σύντοματο δίκαιο αίτημα του σωματείου τους.

Η αντιπροσωπεία του Συλλόγου Μικρασιατών Ανατ. Αττικής με τοδήμαρχο της Αγίας Παρασκευή, κ. Βασ. Ζορμπά, στον οποίο μετέφεραν

το αίτημα για τη μετονομασία της πλατείας Τσακού.

«Σωματεία Φωνητικής και Οργανικής Μουσικής»

(Συνέχεια από τη σελ. 13)

Με αφορμή τη διακοπή της λει-τουργίας του κινηματογράφου«Άστρον» των Αμπελοκήπων, οΚωνσταντίνος Ιωαννίδης, γόνοςτης οικογένειας που κατασκεύα-σε και λειτούργησε το «Άστρον»,έγραψε την ιστορία αυτού του εμ-βληματικού κινηματογράφου τωνΑμπελοκήπων, που κυκλοφόρη-σε σε βιβλίο το 2010 από τις εκ-δόσεις «Τεθλασμένη».

Οι πρώτες σελίδες του βιβλίουείναι αφιερωμένες στον ιδρυτήτου κινηματογράφου. Το Άστροναποτελεί μια ακόμη επιχειρημα-τική δραστηριότητα του μικρα-σιάτη πρόσφυγα ΚωνσταντίνουΚ. Ιωαννίδη, παππού του συγ-γραφέα, για τον οποίο μαθαίνου-με ότι όταν, κατά τη Μικρασιατι-κή Καταστροφή, αναγκάζεται ναεγκαταλείψει την πατρίδα του, τοΣουσουρλούκ της Προύσας, φθά-νει στη Γαλλία, στη μικρή πόληΚρεζώ, όπου ξεκινά σαν εργάτηςκαι στη συνέχεια σαν επιστάτηςστο εργοστάσιο της Πεζώ. Τον ε-πόμενο χρόνο πηγαίνει στο Πα-ρίσι, κοντά στο θείο του Παναγή,και ξεκινά δική του επιχείρηση.Δημιουργεί, μέσα σε σύντομοχρονικό διάστημα, μια πετυχημέ-νη αλυσίδα σύγχρονων κομμωτη-

ρίων, “Maison de Parmanente”.«Αν έχεις συνηθίσει σε ένα τρό-πο ζωής και τον χάσεις από τη μιαστιγμή στην άλλη χωρίς να έχειςεσύ την ευθύνη, έχεις ένα λόγοπαραπάνω να ξανα-διεκδικήσειςκαι να αποκτήσεις αυτά που θε-ωρούσες παντοτινά δικά σου», έ-λεγε ο Κωνσταντίνος Κ. Ιωαννί-δης στον συνονόματο εγγονό του.«Δεν είχα αντιληφθεί το θησαυ-ρό που είχα δίπλα μου. … Ο παπ-πούς μου ήταν ένας αυτάρκης καιμοναχικός άνθρωπος, χαμηλώντόνων που δε μιλούσε για όσα εί-χε περάσει. Δε μιλούσε πολύ ού-τε για όσα είχε πετύχει στη ζωήτου και δεν ήταν καθόλου λίγααυτά! Ίσως δεν αισθανόταν πο-

λύ άνετα με τα ελληνικά του (στηνΠρούσα μιλούσε τουρκικά καιστο Παρίσι γαλλικά), ίσως πάλιεγώ να βρισκόμουν σε μια ηλικίαπου δεν μπορούσα να αξιολογή-σω τη σημασία των όσων θα είχενα μου πει, ως παιδί και ως έφη-βος, είχα αλλού στραμμένη τηνπροσοχή μου. Το κατάλαβα πολύαργότερα, όταν ο παππούς μου εί-χε ήδη φύγει από τη ζωή», συ-μπληρώνει ο συγγραφέας.

Ο Κωνσταντίνος Κ. Ιωαννίδης,αφού παντρεύεται το 1931, στοΠαρίσι, τη Φωτεινή Καλαϊτζή, ορ-φανή, πρόσφυγα και αυτή, από τηΜάδυτο της Ανατολικής Θράκης,εγκαθίσταται το 1933 στην Αθήνακαι αρχίζει νέα επιχειρηματικήδραστηριότητα. «Προσπαθώ ναφανταστώ πώς ένοιωθε ο παπ-πούς μου σε μια χώρα που, μπο-ρεί να ήταν η πατρίδα του, αλλάπάντως ο τόπος του δεν ήταν!Ήρθε από το Παρίσι με διάθεσηνα αξιοποιήσει τα χρήματα πουείχε κερδίσει. ….είδε στο Παρίσιτο ενδιαφέρον του κοινού για τονκινηματογράφο και κατάλαβε ό-τι σύντομα αυτή η μανία θα κα-ταλάμβανε και την Ελλάδα».

Έτσι, ο Κωνσταντίνος Κ. Ιω-αννίδης αποφασίζει να δημιουρ-γήσει στην Ελλάδα κινηματογρα-φικές επιχειρήσεις. Ο πρώτος κι-νηματογράφος που δημιουργεί εί-ναι το Σινέ Παρί , τη δεκαετία του’30, στην Πλάκα. Μια εικοσαετίααργότερα η εταιρεία Κ. Ιωαννί-δης, Δ. Παντερμαλής Σία κατα-σκευάζει στους Αμπελοκήπους,στις παρυφές της Αθήνας των μέ-σων του εικοστού αιώνα, τοΆστρον, ένα κτίριο με αποκλει-στική χρήση κινηματοθέατρου, σεσχέδια του αρχιτέκτονα και μετέ-

πειτα καθηγητή του Πολυτεχνείουκαι Ακαδημαϊκού Σόλωνα Κυδω-νιάτη. Το Άστρον εγκαινιάζεταιστις 4 Ιανουαρίου 1957. Την ίδιαπερίοδο, ο Κ. Ιωαννίδης διαθέτεικαι άλλες αίθουσες προβολής, ε-νώ επεκτείνει την επιχειρηματικήτου δραστηριότητα στην παραγω-γή κινηματογραφικών ταινιών μετην εταιρεία του Ιωαννίδης Φιλμς.

Ο Κωνσταντίνος Κ. Ιωαννίδης,από το Σουσουρλούκ της Πρού-σας, είναι μια χαρακτηριστική πε-ρίπτωση πετυχημένου μικρασιά-τη πρόσφυγα επιχειρηματία, μιααπό τις εκατοντάδες περιπτώσειςμικρασιατών που, ξεκινώντας «α-πό το μηδέν», ξεχώρισαν στηνΕλλάδα και στο εξωτερικό.

Σήμερα, που αναζητούμε ενα-γωνίως να βγούμε από το οικονο-μικό τέλμα, είναι περισσότερο α-πό επιβεβλημένο να σκύψουμεπροσεχτικά και να μελετήσουμετη ζωή και τη δράση όλων αυτώντων αυτοδημιούργητων συμπα-τριωτών επιχειρηματιών, αλλά καιτο «θαύμα» της οικονομικής α-νόρθωσης της Ελλάδας μετά τηΜικρασιατική Καταστροφή, μετον ερχομό των προσφύγων. Ίσωςέτσι μπορέσουμε να καταλάβου-με, πέρα από λογιστικές προσθα-φαιρέσεις, πώς θα μπορέσουμε ναξεπεράσουμε τα «αδιέξοδα».Ίσως τότε αντιληφθούμε ότι ηπραγματική δύναμη της χώραςδεν κρύβεται στις τραπεζικές κα-ταθέσεις, δεν είναι οι μετοχές καιτα χρεώγραφα. Είναι οι ίδιοι οιάνθρωποί της και αυτούς πρέπεινα φέρουμε στο προσκήνιο«…γιατί το θαύμα, δεν είναι που-θενά παρά κυκλοφορεί μέσα στιςφλέβες του ανθρώπου» όπως μαςμηνύει ο Γιώργος Σεφέρης.


BIBΛΙΟγραφικά«Ένα ΑΣΤΡΟΝ τρεμοσβήνει»Ο ιστορικός κινηματογράφος της Αθήναςδημιούργημα του Μικρασιάτη Κων. Κ. Ιωαννίδη

Του ΦΑΙΔΩΝΑ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ

Tόμος 16/2011, σσ. 262

Από τη δραστήρια Αδελφότη-τα Μικρασιατών Νομού Σερρώνκυκλοφόρησε ο 16ος τόμος τουπεριοδικού Μικρασιατική Σπίθα(υπεύθυνος έκδοσης ο πρόεδροςτου σωματείου, Σωκράτης Κοτζά-ογλου, υπεύθυνοι ύλης οι Αθανά-σιος Κανλής και Γιώργος Αψηλί-δης), το εξώφυλλο του οποίου κο-σμεί η προσωπογραφία του Φώ-τη Κόντογλου, έργο του Σερραί-ου ζωγράφου και μέλους τηςΑδελφότητας Χριστόφορου Μελ-λίδη.

Στον πρόλογο του τόμου ο εκτων επιμελητών Αθανάσιος Καν-λής μεταξύ των άλλων αναφέρε-ται στο προβληματισμό που υ-πάρχει στους υπεύθυνους του πε-ριοδικού τόσο για την επίτευξητων στόχων του, όσο και για τησυνέχιση της εκδοτικής του πο-ρείας μέσα στη δύσκολη οικονο-μική συγκυρία, ώστε η «Μικρα-σιατική Σπίθα» να φθάσει στην ε-νηλικίωσή της και ακόμη πιο πέ-ρα».

Στο αφιέρωμα του περιοδικούγια τον Αϊβαλιώτη Φώτη Κόντο-

γλου γράφουν οι: Γιώργος Κεχα-γιόγλου («Λίγα λόγια για το λο-γοτεχνικό έργο του Φώτη Κόντο-γλου», σ. 7-12), Γιώργος Κόρδης

(«Φώτης Κόντογλου. Ο ζωγρά-φος, ο εικονογράφος, ο μοναχι-κός», σσ. 13-17), Δημήτριος Στ.Αρδανιώτης («Οι απόψεις τουΦώτη Κόντογλου για την ελληνι-κή μουσική μέσα από τα κείμενάτου», σσ. 19-29), Μιχάλης Σωτη-ρίου («Φώτης Κόντογλου [ς]:Μαΐστορας λογισμών, αισθημά-των και εικόνων», σσ. 31-38).

Οι μελέτες που δημοσιεύονταιστον 16ο τόμο καλύπτουν δύο με-γάλες ενότητες: Στην πρώτη μετον τίτλο Μικρασιατικός Ελληνι-σμός τα κείμενα υπογράφουν οι:Πέτρος Στ. Μεχτίδης («Περιηγη-τές στη Μικρά Ασία και στον Πό-ντο», σσ. 39-54), Σάββας Ε. Τσι-λένης («Ο αστικός χώρος τηςΚων/πολης σ’ ένα ελληνικό κεί-

Μικρασιατική Σπίθα

Η ΕΤΗΣΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΤΑΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝ Ν. ΣΕΡΡΩΝ

➜

➜

Πέρασαν 45 χρόνια από τότεπου ο Απόστολος Στ. Κιουζέ-Πεζάς έφυγε από κοντά μας σεηλικία 75 χρόνων. Γεννήθηκε

το 1891 στην Αθήνα. Ο πατέ-ρας του Σταμάτιος ήταν επι-φανής διπλωμάτης από ταΒουρλά της Σμύρνης και η μη-

τέρα του Γραμματική Δρόκου,από την Κίο της Προποντίδος.Σπούδασε οικονομικά στηνΚωνσταντινούπολη. Έκανε α-μύθητη περιουσία στη Ρωσία.Μετά την Οκτωβριανή Επα-νάσταση εγκαταστάθηκε στηνΑθήνα όπου μετά από πολλέςκερδοφόρες επιχειρήσεις α-σχολήθηκε, με πολλή επιτυχία,και με τη ναυτιλία.

Μετά το Β’ Παγκόσμιο Πό-λεμο, με τα λίμπερτυ που αγό-ρασε από την αμερικάνικη κυ-βέρνηση, ίδρυσε την εταιρεία«ΠΕΛΟΨ ΑΕ» με εμπορικόστόλο από 19 καράβια που οιναυτικοί ονόμαζαν «τα βασι-λοκάραβα του Πεζά» γιατίπρόσφεραν στα πληρώματάτους καλύτερες συνθήκες δια-βιώσεως και υγιεινής.

Στη μνήμη της μητέρας του,που υπεραγαπούσε, υιοθέτησετο χωριό Νέα Κίο στην Αργο-λίδα, εκεί έκτισε το ναό τηςΘεομάνας Οδηγήτριας, όπουυπάρχει εικόνα του Απόστο-λου Λουκά, έκτισε επίσης διώ-

ροφο σχολείο, δρόμους, προ-βλήτα και έργα υποδομής.

Από αγάπη προς την Ελλά-δα σκέφτηκε να κτίσει στηνΑθήνα ένα ξενοδοχείο που θαανήκε στην αλυσίδα «Χίλτον».Στις 26 Φεβρουαρίου 1959 πα-ρουσία του τότε πρωθυπουρ-γού Κωνσταντίνου Καραμαν-λή και πολλών επισήμων κα-τατέθηκε ο θεμέλιος λίθος. Δυ-στυχώς, η κρίση στη ναυτιλίαεπηρέασε τις επιχειρήσεις τουκαι ο Απόστολος Κιουζέ-Πε-ζάς αναγκάστηκε να πουλήσειτο σχεδόν έτοιμο «Χίλτον»στον ιδιοκτήτη της Ιονικής-Λαϊκής Τράπεζας ΣτρατήΑνδρεάδη. Έκτοτε ασχολήθη-κε με το εμπόριο των κατε-ψυγμένων ψαριών, επίσης, ί-δρυσε την εταιρεία «Κορρούν-διον», η οποία κατασκεύαζετεχνητό μάρμαρο, επιδόθηκεσε οικοδομικές επιχειρήσειςστην Πάτρα κ.α.

Πέθανε τον Αύγουστο του1966 και τάφηκε στον περίβο-λο της Εκκλησίας της Νέας Κί-ου.

Ευδοκία Οικονομοπούλου

μενο του 18ου αι.: Βοσπορομαχίας εγκώμιο»,σσ. 55-74), Αντώνης Παυλίδης («Η περίοδοςτου Τανζιμάτ [1839-1876] και οι επιδράσειςτης στις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στηΜ. Ασία», σσ. 75-92), Θεοφάνης Μαλκίδης(«Ο αθλητισμός στη Μικρά Ασία και ο Ελλη-νικός Αθλητικός Σύλλογος Πόντος», σσ. 93-103), Αθανάσιος Ε. Καραθανάσης («Περί Φω-καίας και άλλα τινά», σσ. 105-112). ΘοδωρήςΚοντάρας («Πέργαμος, Πρώτη Ασίας»), σσ.113-124). Χαράλαμπος Βουρουτζίδης («Η Μη-τρόπολη Νικομηδείας», σσ. 125-140), Νίκος Χ.Βικέτος («Ιερός Πολύκαρπος». Το εβδομαδι-αίο θρησκευτικό περιοδικό της Σμύρνης κατάτην πρώτη περίοδο της εκδοτικής του πορείας[1911-1914]», σσ. 141-148). Στη δεύτερη με τοντίτλο Προσφυγική Ελλάδα οι: Στράτος Ν. Δορ-δανάς («Στρατός και πρόσφυγες: Η προσφυ-γική εγκατάσταση στη Μακεδονία μέσα απόδύο στρατιωτικές εκθέσεις του 1925», σσ. 165-172), Ελένη Ιωαννίδου («Υπέρ των ορφανώνπροσφυγοπαίδων. Το ορφανοτροφείο Μέλισ-σα και η συμβολή του στην περίθαλψη τωνπροσφύγων της Θεσσαλονίκης», σσ. 173-186),Λίλα Θεοδωρίδου – Σωτηρίου («ΑυτοστέγασηΑστών Προσφύγων στην πόλη των Σερρών»,σσ. 187-199), Γιάννης Τσαρούχας («Ο ΠέτροςΠαπαχαραλαμπίδης και η εφημερίδα του Νέ-ος Αγών», σσ. 201-210), Ευάγγελος Παντολέ-ων («Το ημερολόγιο των Παντηλογλέων», σσ.211-216), Αθ. Κανλής, επιμ. («Μαρτυρίες Νι-κολάου Μεγγούδη, Πετρούλας Χατζηανδρέ-ου, Μαρίας Στράνη [Θεραπιώτου] του Γα-βριήλ», σσ. 217-222). Τελευταίο στη σειρά τωνμελετημάτων το κείμενο του πρόεδρου τηςΑδελφότητας Μικρασιατών Νομού Σερρών,Σωκράτη Κοτζάογλου, μια νεκρολογία (τίτλοςτης «In Memoriam», σσ. 223-224) για δύο δια-κεκριμένες προσωπικότητες μικρασιατικήςκαταγωγής, το μακαριστό μητροπολίτη Ρεθύ-μνης και Αυλοποτάμου κυρό ΄Ανθιμο Συρια-νό και τον πρώην πρόεδρο της Εστίας ΝέαςΣμύρνης και της ΟΠΣΕ Αυγουστίνο Καμπά.

Ανάμεσα στις δύο ενότητες παρεμβάλλο-νται οι Προσεγγίσεις των Παναγιώτη Σκαλτσή(«Πίστη και Λατρεία κατά τον άγιο Πολύ-καρπο Σμύρνης», σσ. 149-152) και ΓρηγορίουΖαρωτιάδη («Η προπτική της οικονομικής [ε-πανα-] σύνδεσης των περιφερειακών οικονο-μιών στην «καθ’ ημάς Ανατολή» και ο ρόλοςτου Ελληνισμού», σσ. 153-164).

Ακολουθούν βιβλιοπαρουσιάσεις που ανα-φέρονται στη μονογραφία του Βασίλη Ι. Τζα-νακάρη για τη Δίκη των Έξι, στο Ημερολόγιο2011 του Πέτρου Στ. Μεχτίδη για την Κων-σταντινούπολη, τη Μικρασία και τον Πόντοκαι στη μελέτη του Αντώνη Υ. Παυλίδη για τονΕλληνισμό της Κωνσταντινούπολης (1800-1922) και την εκπαιδευτική πολιτική του Οι-κουμενικού Πατριαρχείου.

Ο νέος τόμος του περιοδικού ΜικρασιατικήΣπίθα κλείνει με το ρεπορτάζ του Ηλία Χα-τζηηλία από την εμφάνιση της 30μελούς μι-κτής χορωδίας της Αδελφότητας, υπό τη διεύ-θυνση του Δημήτρη Αρδανιώτη, στη Βιέννηστις 24 Απριλίου 2010 και το χρονικό των δρα-στηριοτήτων του Σωματείου για το 2010 πουεπιμελήθηκε Αθ. Κανλής.


Πλήρης ημερών έφυγε για πά-ντα από τη ζωή αυτή στις 12Ιουνίου 2011 και κηδεύτηκε τη

μεθεπομένη από το Κοιμητή-ριο του Δήμου Παπάγου, ο α-ντιστράτηγος ε.α. ΑντώνιοςΦουριώτης, ένας εκλεκτός φί-λος της Ενώσεως Σμυρναίων,στη συμπαράσταση του οποίουοφείλουμε την προσφορά καιτις υπηρεσίες της ερίτιμης συ-ζύγου του κας Μαρίτσας Φου-ριώτη προς το σωματείο μας.

Στον επικήδειό του λόγο οπ. Ευάγγελος Πιτζουλάκης, ε-φημέριος του Ι. Ναού ΑγίαςΣκέπης Παπάγου, αναφέρθη-κε στις χριστιανικές αρετές τουμεταστάντος και στη γενναιό-τητα με την οποία αντιμετώπι-σε τη μακρόχρονη δοκιμασίατης υγείας του και μίλησε για«τον σοβαρό, αξιοπρεπή, αν-θρωπιστή στρατηγό με το αδα-μάντινο ήθος». Πράγματι, ό-πως μαρτυρούν συμμαθητέςτου αείμνηστου Φουριώτη απότη ΣΣΕ και όπως ομολογούνσυνάδελφοί του από τις Ειδι-κές Δυνάμεις των Ενόπλων Δυ-νάμεων ο στρατηγός δεν υπήρ-ξε μόνο γενναίος αξιωματικόςκαι ικανό ηγετικό στέλεχος τουστρατού ξηράς, αλλά αποτε-λούσε υπόδειγμα ανθρώπου,διακρινόμενος για τη σεμνότη-τα και την εντιμότητά του.

Ο στρατηγός ΑντώνιοςΦουριώτης γεννήθηκε στο Γύ-θειο της Λακωνίας το 1920, ο-νομάστηκε ανθυπολοχαγός(ΠΖ) το 1943 και προήχθη μέ-

χρι του βαθμού του αντιστρά-τηγου. Πήρε μέρος στις πολε-μικές επιχειρήσεις 1940-41,1943-45 και 1948-49. Υπηρέτη-σε σε διάφορες μονάδες και ε-πιτελικά γραφεία αναλόγωςκάθε φορά του βαθμού του.Διοίκησε τις μονάδες 536 ΤΟ,27 ΣΠ, ΙΙ Μεραρχία Πεζικού,ΣΕΘΑ. Φοίτησε κατά τη διάρ-κεια της σταδιοδρομίας τουστα διάφορα σχολεία του ό-πλου του, στη Σχολή Αλεξι-πτωτιστών, στη Σχολή ΕθνικήςΑμύνης κ.ά. Για τις υπηρεσίεςτου προς την πατρίδα η Πολι-τεία τον τίμησε με παράσημακαι μετάλλια: Πολεμικό Σταυ-ρό Γ’ τάξεως, Μετάλλιο Εξαι-ρέτων Πράξεων, Αναμνηστι-κό Μέσης Ανατολής, Αναμνη-στικό Ιταλοελληνικού Πολέ-μου, Χρυσό Αριστείο Ανδρεί-ας, Χρυσό Σταυρό Β’ Τάγμα-τος του Φοίνικα, ΜετάλλιοΣτρατιωτικής Αξίας Β’ Τάξε-ως, Χρυσό Σταυρό του Βασιλι-κού Τάγματος Γεωργίου Α’,Ταξιάρχη του Βασιλικού Τάγ-ματος του Φοίνικος.

Ν.Χ.Β

Ο αντιστράτηγος ε.α.Αντώνιος Φουριώτης.

Ο Απόστολος Στ. Κιουζέ –Πεζάς μπροστά στηνεκκλησία της Θεομάναςστη Νέα Κίο.

ΠΕΝΘΗ

Απόστολος Στ. Κιουζέ-Πεζάς

Αντώνιος Φουριώτης

➜

Χιλιάδες Καππαδόκεςσυνέρρευσαν από κά-θε γωνιά της χώρας

μας και από το εξωτερικόστο στάδιο του Ν. Μυλοτό-που για να πάρουν μέροςστο 14ο πανελλήνιο Γαβού-στημα (=συνάντηση) τωνΚαππαδοκών, που οργάνω-σε ο τοπικός καππαδοκικόςΠολιτιστικός Σύλλογος με τησυνεργασία του Δήμου Πέλ-λας, υπό την αιγίδα της Πα-νελλήνιας Ένωσης Καππα-δοκικών Σωματείων.

Τριάντα δύο καππαδοκικάσωματεία από τον Έβρο μέ-χρι την Κρήτη και πάνω από150 εθελοντές, μαζί με τοΔ.Σ. του Συλλόγου και τουςκατοίκους του Μυλοτόπουσήκωσαν με επιτυχία το βά-ρος μιας άψογης διοργάνω-σης, που κάλυπτε τη φιλοξε-νία χιλιάδων επισκεπτών μέ-χρι τη λειτουργία περιπτέ-ρων με παραδοσιακά προϊό-

ντα, γλυκά του κουταλιούκαι βιβλία.

Το πρόγραμμα των εκδη-λώσεων άρχισε με χαιρετι-σμούς από τους επισήμους,τους εκπρο σώ πους των

διοργανωτών (το δήμαρχοΠέλλας κ. Γρηγόρη Στάμ-κος, τον πρόεδρο τηςΠ.Ε.Κ.Σ. κ. Θεοφάνη Ισακίδηκαι τον πρόεδρο του Πολιτι-στικού Συλλόγου Ν. Μυλο-

τόπου «Οι Καππαδόκες» κ.Αναστάσιο Στεφανίδη), ομι-λία από τη γνωστή δημοσιο-γράφο της ΕΤ3 κ. Χρύσα Σά-μου, απονομή τιμητικών δια-κρίσεων και επίδοση ανα-μνηστικών.

Στο καλλιτεχνικό μέροςτου προγράμματος συμμε-τείχαν το παραδοσιακό μου-σικό σχήμα «Εμπειρογνώμο-νες», χορευτικά συγκροτή-ματα και θεατρικές ομάδες

από καππαδοκικούς συλλό-γους, ενώ εντυπωσιακή υ-πήρξε η καθολική συμμετο-χή του κόσμου στο παραδο-σιακό γλέντι που ακολούθη-σε τη λήξη των εκδηλώσεων.Τέλος, στο πλαίσιο του 14ουανταμώματος των Καππαδο-κών στην αίθουσα του Συλ-λόγου λειτούργησε έκθεσηφωτογραφίας της Π.Ε.Κ.Σκαι κειμηλίων του Ν. Μυλο-τόπου.

Να σημειωθεί εντέλει ότι,εκτός των επισήμων προ-

σκαλεσμένων τις εκδηλώ-σεις παρακολούθησαν, ο δή-μαρχος Προκοπίου ΜεμέτΚαλισκάν, η καθηγήτρια τουΠανεπιστημίου της ΆγκυραςΑσουμάν Εργκούν Ουνσάλκαι ο Ελβετός καθηγητήςΜαρκ Γιάνσε, ο οποίος απη-ύθυνε και χαιρετισμό στηφαρασιώτικη διάλεκτο και οκαθηγητής του Α.Π.Θ. κ. Νί-κος Ιντζεσίλογλου.

Όλγα Φτούλη


ΔΕΙΓΜΑ ΔΥΝΑΜΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

Το 14ο Πανελλήνιο Γαβούστηματων Καππαδοκών στο Ν. Μυλότοπο

Εκπρόσωποι των σωματείων που πήραν μέρος στο14ο Πανελλήνιο Γαβούστημα με αναμνηστικά

δώρα στα χέρια. Δεξιά: Καθολικό ξεφάντωμα στοπαραδοσιακό γλέντι των Καππαδοκών μετά τη

λήξη των εκδηλώσεων.

στούν οι τουρκικής εκτέλεσης θηριω-δίες, που άνοιξαν το δρόμο για τις εθνι-κές εκκαθαρίσεις των χριστιανικών πλη-θυσμών της Μ. Ασίας.

β) ΔΙΕΚΔΙΚΕΙ το δικαίωμα στη μνήμηκαι δηλώνει αποφασισμένη να μην αφή-σει να περάσουν στη λήθη τα μαρτύριακαι οι θυσίες των προγόνων μας, όπως έ-

ντεχνα επιδιώκει η Άγκυρα και οι προ-σκείμενοι σ’ αυτήν κύκλοι, και

γ) ΖΗΤΕΙ από την ελληνική κυβέρνησηκαι τα πολιτικά κόμματα να σκύψουν μεενδιαφέρον πάνω στα ζητήματα που α-πασχολούν τους πρόσφυγες του 1922και τους κατιόντες τους, όπως είναι η α-ξιοποίηση της ανταλλάξιμης περιουσίας

υπέρ των προσφύγων, η ορθή διδασκα-λία της ιστορίας του ΜικρασιατικούΕλληνισμού στα σχολεία και η δημιουρ-γία Μουσείου για τον Ελληνισμό τηςΑνατολής, ως έμπρακτη αναγνώριση τωνθυσιών των Μικρασιατών Ελλήνων καιτης συμβολής τους στην ανάπτυξη τηςχώρας.

Διεκδικούμε το δικαίωμα στη μνήμηΗ Ένωσις Σμυρναίων για την επέτειο της Γενοκτονίας


Η «Μ. Ηχ.» σε μορφή pdfKάντε κλικ στο μενού «Μικρασιατική Ηχώ» στην

Ιστοσελίδα της Ενώσεως Σμυρναίων

www.enosismyrneon.grκαι θα έχετε στη διάθεσή σας την ηλεκτρονικήμορφή της εφημερίδας μας εντελώς δωρεάν.

Στη δίνη του Μεσοπρόθεσμου η...

Documents