ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥgym-esperino-amm.schools.ac.cy ›...

10
ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2019-2020 1 | Κυπροφλα Γεωργίου, Σφμβουλοσ Φιλολογικϊν Μακθμάτων Νεοελλθνικι Γλϊςςα Γ’ Λυκείου (επεξεργαςία υλικοφ) Κατανάλωςθ-Διαφιμιςθ

Upload: others

Post on 05-Jul-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥgym-esperino-amm.schools.ac.cy › distance › st_taxi › nea › st... · 2020-04-29 · 1 | Κ ο λα Γεωγίο

ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2019-2020

1 | Κυπροφλα Γεωργίου, Σφμβουλοσ Φιλολογικϊν Μακθμάτων

Νεοελλθνικι Γλϊςςα Γ’ Λυκείου

(επεξεργαςία υλικοφ)

Κατανάλωςθ-Διαφιμιςθ

Page 2: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥgym-esperino-amm.schools.ac.cy › distance › st_taxi › nea › st... · 2020-04-29 · 1 | Κ ο λα Γεωγίο

ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2019-2020

2 | Κυπροφλα Γεωργίου, Σφμβουλοσ Φιλολογικϊν Μακθμάτων

Κείμενο 1:

«Η καταναλωτικι εξάρτθςθ»

«Και γιατί θ καταναλωτικι εξάρτθςθ αποτελεί πρόβλθμα;» κα μποροφςε να αντιτείνει κάποιοσ αιςιόδοξοσ αναγνϊςτθσ. «Μιπωσ αυτι θ μορφι εξάρτθςθσ δεν είναι πιο «υγιισ» και λιγότερο επιβλαβισ από τθν εξάρτθςθ από τα ναρκωτικά ι από το αλκοόλ;». Το πρόβλθμα είναι ακριβϊσ ότι το καταναλωτικό ςφνδρομο, όταν εκδθλϊνεται ωσ ωνιομανία, δεν αποτελεί κακόλου μια «ακϊα» ι «ανϊδυνθ» ςυμπεριφορά. Τα άτομα που υποφζρουν από τθν καταναλωτικι μανία παρουςιάηουν ςχεδόν όλα τα τυπικά ςυμπτϊματα των εξαρτθμζνων από τα ναρκωτικά ατόμων! Για παράδειγμα, όταν δεν μποροφν, ςυνικωσ για οικονομικοφσ λόγουσ, να ικανοποιιςουν τισ καταναλωτικζσ τουσ ανάγκεσ νιϊκουν πραγματικά απαίςια (νευρικότθτα, κατάκλιψθ, πονοκεφάλουσ, ναυτία κ.ο.κ.) και ςυνεπϊσ τουσ είναι αδφνατον να λειτουργιςουν ωσ «ιςορροπθμζνα» άτομα ςτθν εργαςία ι ςτθν οικογζνειά τουσ.

Σιμερα κεωρείται πλζον βζβαιο ότι θ ψυχαναγκαςτικι καταναλωτικι μανία (ωνιομανία) ςυνδζεται άμεςα με τισ ςυχνζσ κρίςεισ πανικοφ, τθν αγχϊδθ ςυμπεριφορά και τθν αδυναμία ελζγχου των παρορμιςεων, που ςυνικωσ κεωροφνται τυπικζσ εκδθλϊςεισ των ψυχολογικά αςτακϊν ατόμων. Συνεπϊσ, κα πρζπει να ςυνειδθτοποιιςουμε ότι θ ωνιομανία αποτελεί ζναν ςαφι και αδιάψευςτο δείκτθ μιασ βακφτερθσ ψυχολογικισ διαταραχισ, ενόσ υποβόςκοντοσ, και ςυνικωσ ανομολόγθτου, υπαρξιακοφ προβλιματοσ που ςχετίηεται άμεςα με τθν εικόνα που ζχουμε για τον εαυτό μασ και τθν κοινωνικι μασ ταυτότθτα. Πταν βριςκόμαςτε ςε κατάςταςθ πανικοφ ι κατάκλιψθσ, όταν νιϊκουμε ευάλωτοι ι ανεπαρκείσ, ζχουμε τθν τάςθ να υποκακιςτοφμε τισ πραγματικζσ ανάγκεσ για ανκρϊπινθ επαφι και επικοινωνία με άψυχα υλικά αντικείμενα που δεν μασ ςτενοχωροφν οφτε και μασ απογοθτεφουν ποτζ.

Ευτυχϊσ, υπάρχουν αρκετά πειςτικά ςτοιχεία και προςωπικζσ εμπειρίεσ που μασ βεβαιϊνουν για το αντίκετο: όποτε υπάρχουν ικανοποιθτικζσ και ουςιαςτικζσ ανκρϊπινεσ ςχζςεισ, οι καταναλωτικζσ μασ τάςεισ μειϊνονται δραςτικά!

Από τθν άλλθ πλευρά, βζβαια, θ αδθφάγοσ αγορά δεν μζνει ποτζ με ςταυρωμζνα τα χζρια. Επειδι γνωρίηει ότι θ φπαρξθ και θ αναπαραγωγι τθσ εξαρτϊνται από τουσ απάνκρωπουσ ρυκμοφσ κατανάλωςθσ που ζχει επιβάλει, χρθςιμοποιεί όλα τα μζςα και τισ διακζςιμεσ γνϊςεισ για να εκμεταλλευτεί ςτο ζπακρο τουσ ψυχολογικοφσ μθχανιςμοφσ και κυρίωσ τθ διαρκι «κρίςθ ταυτότθτασ» που θ ίδια δθμιουργεί ςτουσ καταναλωτζσ με τα άπιαςτα διαφθμιςτικά πρότυπα που προβάλλει.

Ρρζπει να ςυνειδθτοποιιςουμε ποιεσ ςυνζπειεσ ζχει θ επιλογι των κοινωνιϊν μασ να μθν παράγουν πλζον «αγακά» αλλά μόνο καταναλωτζσ. Οι ςθμερινοί «ωνιομανείσ» είναι τα κφματα μιασ κοινωνίασ που μετζτρεψε τθ χαρά τθσ απόκτθςθσ αγακϊν ςε ανοφςια και αποβλακωτικι καταναλωτικι εξάρτθςθ. Υπό αυτι ακριβϊσ τθν ζννοια, θ καταναλωτικι απλθςτία κα πρζπει να κεωρείται ςιμερα το «όπιο του λαοφ». Και οι ςθμερινοί ωνιομανείσ να αντιμετωπίηονται ωσ αςκενείσ, όπωσ οι οπιομανείσ.

πύρος Μανοσσέλης, ευημ. ΕΛΕΤΘΕΡΟΣΤΠΙΑ, 19/7/2008

Page 3: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥgym-esperino-amm.schools.ac.cy › distance › st_taxi › nea › st... · 2020-04-29 · 1 | Κ ο λα Γεωγίο

ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2019-2020

3 | Κυπροφλα Γεωργίου, Σφμβουλοσ Φιλολογικϊν Μακθμάτων

Κείμενο 2:

Πϊσ κα αποτρζψουμε τουσ κινδφνουσ τθσ διαφιμιςθσ; Τι μπορεί να κάνει ζνασ ςφγχρονοσ άνκρωποσ για να αμυνκεί απζναντι ςτθν

«κατευκυνόμενθ» πλθροφόρθςθ; Νομίηω ότι τα βαςικά όπλα είναι θ ςυνεχισ εγριγορςθ και θ ςωςτι κρίςθ. Και το πιο ςθμαντικό είναι να προςπακεί να ελζγχει τον ίδιο τον εαυτό του. Πλεσ αυτζσ οι κατευκυνόμενεσ πλθροφορίεσ δεν μποροφν να μασ κάνουν τίποτα, αν δεν τουσ ανοίξουμε εμείσ τθν πόρτα και αν δεν τισ ενιςχφςουμε εμείσ με τθ δικι μασ κζλθςθ. Ζχουν λεχκεί πολλά για «πλφςθ εγκεφάλου», για «αόρατθ» ι υποςυνείδθτθ διαφιμιςθ. Επιςτθμονικά ζχει αποδειχκεί ότι οφτε καν να υπνωτίςετε ζναν άνκρωπο δεν μπορείτε, αν δεν δϊςει τθ ςυγκατάκεςι του. Ο καλφτεροσ υπνωτιςτισ δεν μπορεί να ςασ υπνωτίςει, δίχωσ τθ κζλθςι ςασ.

Εφόςον, λοιπόν, ηείτε ςϋ ζναν φιλελεφκερο χϊρο, εφόςον δεν είςτε κλειςμζνοσ ςϋ ζνα κελί φυλακισ, όπου μποροφν να ςασ υποβάλουν ςε πιζςεισ, εφ’ όςον, λοιπόν, είςτε ζνασ ελεφκεροσ, υγιισ, άνκρωποσ, κανείσ δεν μπορεί να ςασ πείςει να κάνετε κάτι που δεν το κζλετε. Εκτόσ αν το κζλετε ενδομφχωσ. Δεν υπάρχει διαφιμιςθ που να πείκει τουσ ανκρϊπουσ παρά τθ κζλθςι τουσ.

Η κατευκυνόμενθ πλθροφόρθςθ ςυμμαχεί με τισ ανάγκεσ μασ, τα αιςκιματά μασ, τα ζνςτικτά μασ, για να μασ πείςει. Αν εμείσ μπορζςουμε να τθν αντιμετωπίςουμε με νθφαλιότθτα, με κριτικι διάκεςθ, χωρίσ να παραδινόμαςτε, χωρίσ να δεχόμαςτε τίποτα ςαν δεδομζνο, αν ελζγχουμε τα πράγματα όςο γίνεται ψφχραιμα, αντικειμενικά, τότε μποροφμε να αμυνκοφμε. Ρρζπει να προςπακιςουμε να παραμείνουμε ελεφκεροι, κυρίαρχοι τθσ ςκζψθσ και τθσ πράξθσ μασ, όςο γίνεται. Ξζρω πωσ είναι δφςκολο, πωσ θ ςωςτι ςκζψθ, θ ςωςτι απόφαςθ προχποκζτει ςωςτζσ πλθροφορίεσ. Κι όταν αυτζσ δεν υπάρχουν, τι κάνουμε; Το μόνο που μποροφμε να κάνουμε είναι μια ςυνεχισ διφλιςθ του ειςερχόμενου ρεφματοσ πλθροφοριϊν.

Θα μου πείτε «εςφ, διαφθμιςτι, που βγάηεισ το ψωμί ςου πείκοντασ τον κόςμο, μασ λεσ να μθν πιςτεφουμε ςτισ διαφθμίςεισ;». Ναι, ςασ λζω να μθν πιςτεφετε ςτισ διαφθμίςεισ! Να διαβάηετε μια διαφιμιςθ, αλλά να τθν αντιμετωπίηετε με το πνεφμα του ςκεπτικιςμοφ, που ξζρω πωσ ιδθ ζχετε απζναντι ςτθ διαφιμιςθ. Να προςπακείτε να καταλάβετε τι ακριβϊσ λζει αυτι θ διαφιμιςθ και να μθν βαςίηεςτε μόνο ςε μία διαφιμιςθ, για να αγοράςετε, να βλζπετε και τισ διαφθμίςεισ των ανταγωνιςτικϊν προϊόντων, να βλζπετε και το ίδιο το προϊόν, να ελζγχετε, να ρωτάτε ειδικοφσ και μετά να αγοράηετε.

Στθν περίπτωςθ αυτι θ διαφιμιςθ δεν είναι μόνο χριςιμθ ςτο ςφςτθμα (όπου παίηει ζνα βαςικό ρόλο για τθ διακίνθςθ των αγακϊν), είναι χριςιμθ και ςε ςασ. Σασ δίνει πλθροφορίεσ. Σασ βοθκάει να γνωρίςετε νζα προϊόντα, νζεσ ευκολίεσ, νζεσ απολαφςεισ. Και μθν ακοφτε τουσ πουριτανοφσ που χτυπάνε τθν «καταναλωτικι» κοινωνία. Η κατανάλωςθ δεν είναι κακό. Φτάνει να καταναλίςκει κανείσ τα ςωςτά πράγματα ςτισ ςωςτζσ δόςεισ. Το φαΐ δεν είναι κακό, θ βαρυςτομαχιά είναι. *…+

Διαζκευή

Απόζπαζμα από άρθρο ηου Νίκου Δήμου, διαθημιζηή-δημοζιογράθου

Page 4: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥgym-esperino-amm.schools.ac.cy › distance › st_taxi › nea › st... · 2020-04-29 · 1 | Κ ο λα Γεωγίο

ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2019-2020

4 | Κυπροφλα Γεωργίου, Σφμβουλοσ Φιλολογικϊν Μακθμάτων

Παράλλθλα Κείμενα:

Σο ντόπινγκ τοσ καταναλωτισμού

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 07/11/2014

Κακθμερινόσ ενθμερωτικόσ βομβαρδιςμόσ για εβδομάδα εκπτϊςεων, άνοιγμα καταςτθμάτων

και τθν Κυριακι και ςυνεχι διαφθμιςτικά μθνφματα για καταναλωτικά αγακά και προςφορζσ

κάκε είδουσ. Ζνα φαινόμενο που αιχμαλωτίηει το αγοραςτικό κοινό ςτο πάκοσ τθσ ςπατάλθσ,

ερεκίηοντασ τισ αγοραςτικζσ του επικυμίεσ και φενακίηοντάσ το με διάφορα μζςα και τεχνικζσ,

ϊςπου το εγκλωβίηει ςε ζναν κυκεϊνα άχρθςτων και περιττϊν αγορϊν.

Ρράγματι, τα περιςςότερα άτομα και κυρίωσ οι γυναίκεσ, που κεωροφνται καλφτεροι

καταναλωτζσ, αδυνατοφν να αντιςτακοφν ςτισ πιζςεισ, ςτα μζςα και ςτισ τεχνικζσ που

μετζρχονται οι διαφθμιςτζσ, οι οποίοι με φπουλο και ςυνάμα διακριτικό τρόπο, πουλάνε

όνειρα και καταςκευάηουν επικυμίεσ, πετυχαίνοντασ να αςκιςουν ψυχολογικι πίεςθ ςτον

καταναλωτι, αφοφ του προκαλοφν «πλφςθ εγκεφάλου» και τον οδθγοφν ςε ςφγχυςθ.

Δεν είναι όμωσ μόνο τα διαφθμιςτικά κόλπα και οι τεχνικζσ υποβολισ του υποςυνειδιτου που

ςυντείνουν ςτθν ενίςχυςθ αυτισ τθσ καταναλωτικισ μανίασ που διακρίνει τον ςφγχρονο

άνκρωπο, αλλά και θ ανάγκθ οριςμζνων να γεμίςουν τθν άδεια τουσ ηωι, το εςωτερικό τουσ

ζλλειμμα και το υπαρξιακό τουσ κενό με κάποια υποκατάςτατα υλιςμοφ. Είναι και μια

ωνιομανία (ψυχαναγκαςτικι καταναλωτικι ςυμπεριφορά) που οδθγεί ςε ζναν φαφλο κφκλο

καταναλωτικισ υςτερίασ και φρενίτιδασ. Και δεν είναι τίποτε άλλο από μια εμμονι και μια

εξάρτθςθ που οφείλεται εκτόσ των άλλων ςε μια αίςκθςθ πλαςματικισ ςυναιςκθματικισ

πλθρότθτασ και εφιμερθσ ευτυχίασ που επαναλαμβάνεται αςυνείδθτα ςτο διθνεκζσ του

χρόνου.

Ρρόςφατεσ ζρευνεσ, ζδειξαν πωσ θ υπερκατανάλωςθ είναι μια εναλλακτικι μζκοδοσ

προκειμζνου να υπερκεράςουμε τα βακφτερα προβλιματά μασ, ενϊ τα υλικά αγακά

αποτελοφν παρθγορθτικά υποκατάςτατα τθσ πραγματικισ ανάγκθσ μασ για επικοινωνία και

ουςιαςτικι επαφι. Το υπερκαταναλωτικό άτομο αντιμετωπίηει κάκε αγορά του ςαν ζνα

βάλςαμο παρθγοριάσ και ανακοφφιςθσ ι ςαν τον καταλφτθ τθσ ςτρεςογόνου κατάςταςθσ που

βιϊνει ςτθν ανιαρι κακθμερινότθτά του. Γιατί, όντωσ, θ «αγορακεραπεία» προκαλεί μια

ζντονθ και θδονικι ευφορία που ναρκϊνει κάκε μθχανιςμό αντίςταςθσ ςτον άκρατο

καταναλωτιςμό.

Επίςθσ, ξεγελιόμαςτε πωσ θ κατοχι υλικϊν αγακϊν ενιςχφει τθν αυτοεικόνα μασ, καλφπτει τθν

ανάγκθ για επίδειξθ και προςδιορίηει τθν κοινωνικι μασ ταυτότθτα. Και ωσ μικρονοϊκοί

αλαηόνεσ κατακλυηόμαςτε από τθν ιδεολθψία πωσ θ υπερβολικι κατοχι υλικϊν αγακϊν

εξαςφαλίηει τθν απόλυτθ ευτυχία προςωπικι και οικογενειακι, προκαλϊντασ παράλλθλα μια

Page 5: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥgym-esperino-amm.schools.ac.cy › distance › st_taxi › nea › st... · 2020-04-29 · 1 | Κ ο λα Γεωγίο

ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2019-2020

5 | Κυπροφλα Γεωργίου, Σφμβουλοσ Φιλολογικϊν Μακθμάτων

αίςκθςθ υπεροχισ ζναντι αυτϊν που δεν διακζτουν ιςάξιο υλικό πλοφτο και ανάλογθ

οικονομικι ευχζρεια.

*…+ Μοναδικι λφςθ για να βγοφμε από τουσ λαβφρινκουσ του καταναλωτιςμοφ είναι να

ανακαλφψουμε τουσ κρουνοφσ τθσ πραγματικισ ευτυχίασ, ωσ αντίδοτο ςτθν καταναλωτικι

φρενίτιδα και να απεξαρτθκοφμε από το ςφνδρομο του καταναλωτιςμοφ, ϊςτε να μθν

εξαντλοφμαςτε ςτο αζναο παιχνίδι του υλικοφ ευδαιμονιςμοφ. Να αντιςτακοφμε ςτισ

ςτρατθγικζσ τθσ διαφιμιςθσ και να ςυνειδθτοποιιςουμε πωσ είναι αδφνατον με τθν αγορά

ενόσ προϊόντοσ να οικειοποιθκοφμε και το ιδανικό περιβάλλον που ζμμεςα μασ υπόςχεται.

Η Μαρία Πετροποφλου είναι φιλόλογοσ και ςυγγραφζασ των εκδόςεων «ΖΗΤΗ»

Ρθγι:http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=648290

Κάτω η κατανάλωση!

Στον τοίχο κάποιοσ είχε γράψει με ςπρζι: ΚΑΤΩ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ! Δεν διευκρίνιηε όμωσ -

κατανάλωςθ τίνοσ πράγματοσ. Κατανάλωςθ ψωμιοφ; Πχι

βζβαια. Οφτε βιβλίων, φαντάηομαι, οφτε μουςικισ. Αλλά τότε -ςτερεοφωνικϊν

ςυγκροτθμάτων; Και θ μουςικι ποφ κα παίηεται; Κςωσ

εννοεί: κάτω θ κατανάλωςθ των περιττϊν. Αλλά ποιοσ ορίηει τα απαραίτθτα; ΚΑΤΩ Η

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ! Διαβάηει θ νοικοκυρά που δεν τρϊει πια τα χζρια τθσ ςτθν μπουγάδα επειδι

πιρε πλυντιριο. Διαβάηει ο μεςόκοποσ ζμποροσ, που μετά τθν οκτάωρθ ορκοςταςία

ξεκουράηεται ςτθν καινοφρια ανατομικι πολυκρόνα του. Διαβάηει ο πιτςιρίκοσ που γυαλίηει

το ολοκαίνουριο ποδιλατο του – και δεν καταλαβαίνουν τίποτα.

Αχ, κφριε, επαναςτάτθ του αεροηόλ, γι' αυτοφσ κα ιςουν ςαφζςτεροσ αν

ζγραφεσ: ΚΑΤΩ Η ΕΥΤΥΧΙΑ. Γιατί οι άνκρωποι χαίρονται όταν καταναλϊνουν. (Ξζρω,

αυτι τθν ευτυχία τθν αμφιςβθτείσ!). Και κα ιςουν

όχι μόνο ςαφζςτεροσ, αλλά και πιο ειλικρινισ. Δεν πολεμάσ τθν κατανάλωςθ - τθν

ευτυχία πολεμάσ. (Ζςτω: τθν ευτυχία των άλλων). Και κζλεισ να τουσ τθν πάρεισ.

Πμωσ ρϊτθςεσ τθ νοικοκυρά τι ανακοφφιςθ τθσ ζδωςε το νζο πλυντιριο;

ϊτθςεσ ζναν υπάλλθλο πόςο χάρθκε το ταξίδι των διακοπϊν του; ϊτθςεσ μια κοπζλα

πόςο τθ γζμιςε το νζο τθσ φόρεμα; Πχι βζβαια, δεν ρωτάσ. Αλίμονο, να λαμβάναμε υπόψθ τισ

γνϊμεσ των άλλων. Σαν νζοσ *Σαβοναρόλα καταδικάηεισ κάκε κατανάλωςθ! Ράει να πει:

καταδικάηεισ τθ ηωι. Γιατί ηω ςθμαίνει καταναλίςκω...*…+

Πλεσ οι κοινωνίεσ τθσ ιςτορίασ “καταναλωτικζσ” ιτανε. Και όπου δεν ιταν ζντονα

καταναλωτικζσ, δεν είναι επειδι οι άνκρωποι δεν είχαν επικυμίεσ - αλλά επειδι δεν υπιρχε θ

δυνατότθτα να εκπλθρωκοφν. Τϊρα, χάρθ ςτθν τεχνολογία, θ “κοινωνία τθσ αφκονίασ”

(άλλοσ κετικόσ όροσ, που τον γυρίηουμε ςε αρνθτικό) δίνει ςε περιςςότερουσ ανκρϊπουσ τθ

Page 6: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥgym-esperino-amm.schools.ac.cy › distance › st_taxi › nea › st... · 2020-04-29 · 1 | Κ ο λα Γεωγίο

ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2019-2020

6 | Κυπροφλα Γεωργίου, Σφμβουλοσ Φιλολογικϊν Μακθμάτων

δυνατότθτα να ικανοποιιςουν περιςςότερεσ ανάγκεσ. Αυτι είναι θ “καταναλωτικι

κοινωνία”. Είναι θ "δθμοκρατικοποίθςθ" τθσ κατανάλωςθσ. Ραλιά, τθν κατανάλωςθ τθν

κάνανε μόνον οι πλοφςιοι. Μόνον αυτοί είχαν

τισ μεγάλεσ ανζςεισ και τισ ζντονεσ απολαφςεισ. Τϊρα μποροφν να ςυμμετζχουν όλο και

περιςςότεροι. Η απόλαυςθ απλϊνεται δθμοκρατικά. Και αυτό λοιπόν είναι κακό;

Κςωσ μου αντιτάξεισ πωσ οι “υλικζσ” απολαφςεισ δεν είναι ευτυχία. Ρρϊτα απ' όλα, τι κα πει

υλικζσ απολαφςεισ; Ροτζ δεν κατάλαβα τι ςθμαίνει αυτόσ ο όροσ του Κατθχθτικοφ. Πλεσ οι

απολαφςεισ είναι ίδιεσ. Ψυχικζσ (γιατί ςτθν ψυχι μασ τισ νιϊκουμε), αλλά και αιςκθςιακζσ

(γιατί με τισ αιςκιςεισ μασ τισ αντιλαμβανόμαςτε). Αν, φίλε καλλιτζχνθ του

αεροηόλ, είςαι φανατικόσ καλόγεροσ, κα καταλάβαινα το “Κάτω θ κατανάλωςθ”. Αλλά

υποψιάηομαι πωσ δεν είςαι... Ρίςω από τθν καταδίκθ τθσ καταναλωτικισ κοινωνίασ

κρφβεισ δφο πανάρχαιεσ, ανομολόγθτεσ τάςεισ. Τον πουριτανιςμό και τον

ολοκλθρωτιςμό. Για τον πουριτανιςμό δεν χρειάηεται να πω πολλά. Είναι φανερό πωσ οι

νζοι Σαβοναρόλεσ υποπτεφονται τθν θδονι, αμφιςβθτοφν τθν απόλαυςθ, μιςοφν τθν

ευτυχία. Το πρότυπο του ιδανικοφ ανκρϊπου, που ζχουν μζςα τουσ, είναι του αςκθτι, του

διανοοφμενου, του “φυςικοφ” ανκρϊπου. Ο ολοκλθρωτιςμόσ πάλι, υπάρχει πάντα,

μζςα ςε κάκε κζςθ, που πρεςβεφει πωσ θ πλειοψθφία δεν ξζρει τι κζλει. Δεν υπάρχει

αντίρρθςθ (κι ο ίδιοσ ο αντικαταναλωτισ κα το δεχότανε) πωσ θ

ςυντριπτικι πλειονότθτα του κόςμου κζλει τθν ευτυχία. Ρωσ αν ζδιναν ςτουσ ανκρϊπουσ τθν

επιλογι ανάμεςα ςε μια

Σπαρτιατικι ηωι λιτι, ςκλθρι και αυςτθρι και ςε μια Συβαριτικι δυνατότθτα ανζςεων

και απολαφςεων, οι περιςςότεροι κα διάλεγαν τθ

δεφτερθ. Ζςτω κι αν αυτό ςιμαινε πωσ κα ζπρεπε να εργάηονται

περιςςότερο, για να ικανοποιοφν τισ ανάγκεσ τουσ. Ε! λοιπόν, ο επαναςτάτθσ του

αεροηόλ δεν αναγνωρίηει ςτθν πλειοψθφία το δικαίωμα να αποφαςίηει για τθ ηωι τθσ. Θζλει

να μασ “αναμορφϊςει”, να μασ “βελτιϊςει”, να μασ “ςϊςει”.

Μπορεί και να μθ χρειαςκεί! Η κοινωνία τθσ ευτυχίασ υπονομεφεται από μόνθ τθσ. *…+

*Ο Τηιρόλαμο Σαβοναρόλα ι Ιερϊνυμοσ Σαβοναρόλα (21 Σεπτεμβρίου 1452-23 Μαΐου 1498) ιταν πολιτικόσ και κρθςκευτικόσ θγζτθσ τθσ Φλωρεντίασ. Ήταν Δομινικανόσ μοναχόσ, με τεράςτια επιρροι ςτα πλικθ τθσ Φλωρεντίασ. Πςο κράτθςε θ θγεςία του, κιρυςςε τθν εγκράτεια και ιταν πολζμιοσ τθσ αγάπθσ των Φλωρεντινϊν για τισ τζχνεσ. Το 1497 αυτόσ και οι οπαδοί του ζκαψαν κακρζφτεσ, καλλυντικά, μουςικά όργανα, γυναικεία καπζλα, βιβλία αρχαίων ςυγγραφζων, πίνακεσ και γλυπτά που τα κεϊρθςαν ακατάλλθλα ςτθν κεντρικι πλατεία τθσ Φλωρεντίασ, ςτθν αποκαλοφμενθ "Φωτιά τθσ ματαιοδοξίασ".

Απόςπαςμα από το Χρονογράφθμα του Νίκου Διμου

Page 7: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥgym-esperino-amm.schools.ac.cy › distance › st_taxi › nea › st... · 2020-04-29 · 1 | Κ ο λα Γεωγίο

ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2019-2020

7 | Κυπροφλα Γεωργίου, Σφμβουλοσ Φιλολογικϊν Μακθμάτων

Βθματολόγιο:

Α. Γελιογραφία:

Ερωτιματα:

1. Ροιο ςθμείο ςτθ γελοιογραφία ελκφει

περιςςότερο τθν προςοχι ςασ;

2. Να περιγράψετε τθ φιγοφρα τθσ

γελοιογραφίασ, ςχολιάηοντασ τόςο τισ αναλογίεσ

του κορμοφ όςο και τθν αναλογία που

καταλαμβάνει ςτο χϊρο θ φιγοφρα.

3. Ροια ζκφραςθ πιςτεφετε ότι ενδεχομζνωσ να

ζχει το ςκυμμζνο πρόςωπο τθσ γελοιογραφίασ

και γιατί;

4. Ροιο κζμα κίγει ο γελοιογράφοσ;

5. Ροιο είναι το μινυμα τθσ γελοιογραφίασ και

ποιοσ ο ςκοπόσ του γελοιογράφου;

6. Ροια ςυναιςκιματα ςασ προκαλεί θ

γελοιογραφία;

7α. Αν ζπρεπε να δϊςετε ζνα τίτλο για τθ γελοιογραφία, ποιοσ κα ιταν αυτόσ;

β. Με βάςθ τουσ τίτλουσ των κειμζνων που ζχετε μπροςτά ςασ, ςε ποιο κα τοποκετοφςατε τθ ςυγκεκριμζνθ γελοιογραφία;

8. Εςείσ, πόςο ςυχνά νιϊκετε τθν ανάγκθ να ψωνίηετε; Ροφ πιςτεφετε ότι οφείλεται θ ανάγκθ ςασ αυτι;

9. Ροια ςυναιςκιματα ζχετε μετά τθν απόκτθςθ ενόσ επικυμθτοφ προϊόντοσ;

10. Σε ποιο βακμό επθρεάηει τισ αγορζσ μια διαφιμιςθ;

Β. Κριτικι Ανάγνωςθ:

Page 8: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥgym-esperino-amm.schools.ac.cy › distance › st_taxi › nea › st... · 2020-04-29 · 1 | Κ ο λα Γεωγίο

ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2019-2020

8 | Κυπροφλα Γεωργίου, Σφμβουλοσ Φιλολογικϊν Μακθμάτων

1. Να διαβάςετε τθν πιο κάτω λίςτα φράςεων και να ςθμειϊςετε αυτζσ με τισ οποίεσ

προςωπικά ςυμφωνείτε (ΣΤΗΛΗ ΕΓΩ). Μετά τθν ανάγνωςθ του Κειμζνου 2, να ςθμειϊςετε τισ

απόψεισ που υποςτθρίηονται από τον ςυγγραφζα (ΣΤΗΛΗ ΣΥΓΓΑΦΕΑΣ)

ΕΓΩ

ΤΓΓΡΑΦΕΑ

ΛΙΣΑ ΦΡΑΕΩΝ

Η διαφιμιςθ είναι χριςιμθ, γιατί παρζχει ςθμαντικζσ

πλθροφορίεσ για το προϊόν που επικυμεί να αγοράςει ο

καταναλωτισ.

Η διαφιμιςθ πείκει τον άνκρωπο να αγοράςει ζνα προϊόν παρά

τθ κζλθςι του.

Η καταναλωτικι μανία φανερϊνει τθν ζλλειψθ ανκρϊπινθσ επικοινωνίασ.

Να ςυγκρίνετε τισ απόψεισ ςασ με αυτζσ του κειμζνου βάςει των πιο κάτω ερωτιςεων:

1. Με ποιεσ φράςεισ ςυμφωνοφςατε ςτθν αρχι και με ποιεσ όχι;

2. Γιατί πιςτεφετε ότι ο ςυγγραφζασ δεν ζχει τθν ίδια άποψθ με εςάσ;

3. Αλλάξατε απόψεισ διαβάηοντασ το κείμενο;

4. Συνεχίηετε να διαφωνείτε με τον ςυγγραφζα; Γιατί;

5. Ρϊσ κατάφερε ο ςυγγραφζασ να ςασ αλλάξει γνϊμθ;

6. Τι κα μποροφςατε να πείτε ςτο ςυγγραφζα για να αλλάξει εκείνοσ άποψθ;

Γ. Ανάγνωςθ των πρϊτων δφο κειμζνων:

Ερωτιςεισ ωσ προσ το Περιεχόμενο των κειμζνων:

1. Ραρατθρϊντασ τουσ τίτλουσ, ςε ποιο κείμενο είναι περιςςότερο εμφανισ θ ανάμιξθ του

ςυγγραφζα;

2. Να μετατρζψετε τον τίτλο του Κειμζνου 2 με τρόπο που να δείχνει τθν αποςταςιοποίθςθ

του ςυγγραφζα.

3. Για ποιο λόγο οι λζξεισ «υγιισ» (Κείμενο 1) και «κατευκυνόμενθ» (Κείμενο 2) βρίςκονται ςε

ειςαγωγικά; Σε ποιεσ άλλεσ περιπτϊςεισ χρθςιμοποίθςαν τα ειςαγωγικά οι δφο

ςυγγραφείσ;

4. Λαμβάνοντασ υπόψθ τον κεματικό άξονα, το φφοσ και το λεξιλόγιο, ποιοσ είναι ο ςκοπόσ

ςυγγραφισ του κάκε κειμζνου;

Page 9: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥgym-esperino-amm.schools.ac.cy › distance › st_taxi › nea › st... · 2020-04-29 · 1 | Κ ο λα Γεωγίο

ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2019-2020

9 | Κυπροφλα Γεωργίου, Σφμβουλοσ Φιλολογικϊν Μακθμάτων

5. Να ςυγκρίνετε και να ςχολιάςετε το φφοσ των δφο κειμζνων ςε ςχζςθ με το ρθματικό

πρόςωπο που χρθςιμοποιείται ςτο κάκε ζνα.

6. Ρόςο ζγκυρεσ και αξιόπιςτεσ είναι οι πιο κάτω πλθροφορίεσ; Ροιον από τουσ δφο

ςυγγραφείσ εμπιςτεφεςτε περιςςότερο;

«Ευτυχϊσ, υπάρχουν αρκετά πειςτικά ςτοιχεία και προςωπικζσ εμπειρίεσ που μασ

βεβαιϊνουν για το αντίκετο» (Κείμενο 1)

«Επιςτθμονικά ζχει αποδειχκεί ότι οφτε καν να υπνωτίςετε ζναν άνκρωπο δεν μπορείτε, αν

δεν δϊςει τθ ςυγκατάκεςι του.» (Κείμενο 2)

7. «Να διαβάηετε μια διαφιμιςθ, αλλά να τθν αντιμετωπίηετε με το πνεφμα του

ςκεπτικιςμοφ, που ξζρω πωσ ιδθ ζχετε απζναντι ςτθ διαφιμιςθ.» Ροιο τρόπο πεικοφσ

χρθςιμοποιεί ο ςυγγραφζασ ςτθ ςυγκεκριμζνθ περίπτωςθ;

Ερωτιςεισ ωσ προσ τθ Δομι των κειμζνων:

1. Ραρατθρϊντασ τα κείμενα, να ςχολιάςετε τον τρόπο που ειςάγουν τον αναγνϊςτθ ςτο

κζμα.

2. Αφοφ, ξαναδιαβάςετε τθν πρϊτθ παράγραφο του κειμζνου 1, να εντοπίςετε τθ κεματικι

πρόταςθ και να εξθγιςετε τθ λειτουργία τθσ ανάλογα με τθ κζςθ που ζχει ςτθν

παράγραφο.

3. Σε ποιο κειμενικό είδοσ ανικουν τα κείμενα 1 και 2; Να τεκμθριϊςετε τθν απάντθςι ςασ με

δφο ςτοιχεία μζςα από το κάκε κείμενο.

4α. Σε ςυνεργαςία με τον/τθ διπλανό/ι ςασ, να εντοπίςετε ςτο κείμενο 2 τα ςτοιχεία/τισ

πλθροφορίεσ που αφοροφν ςτα εξισ:

1. Παρουςίαςθ Προβλιματοσ (ειςαγωγι ςτο κζμα)

2. Προτεινόμενθ κζςθ ςυγγραφζα για επίλυςθ προβλιματοσ

3. Παρουςίαςθ δφο επιχειρθμάτων, τα οποία υποςτθρίηουν τθ κζςθ του ςυγγραφζα

4. Παρουςίαςθ δφο αντεπιχειρθμάτων

5. Αναςκευι προτεινόμενων αντεπιχειρθμάτων μζςα από τθ χριςθ κατάλλθλων

επιχειρθμάτων

6. Εξαγωγι ςυμπεράςματοσ (φςτερα από διαδικαςία επιχειρθμάτων/ αντεπιχειρθμάτων)

β. Να καταγράψετε τισ πλθροφορίεσ ςτο τετράδιό ςασ με δικά ςασ λόγια,

διατθρϊντασ τθν προτεινόμενθ ιεραρχικι ςειρά (ςτρατθγικι περίλθψθσ).

Κατϋ οίκον Εργαςία

Page 10: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥgym-esperino-amm.schools.ac.cy › distance › st_taxi › nea › st... · 2020-04-29 · 1 | Κ ο λα Γεωγίο

ΥΡΟΥΓΕΙΟ ΡΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΡΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 2019-2020

10 | Κυπροφλα Γεωργίου, Σφμβουλοσ Φιλολογικϊν Μακθμάτων

1. Αξιοποιϊντασ ςτοιχεία μζςα από τα κείμενα και ξεκινϊντασ τισ προτάςεισ ςασ με τα

αρχικά των λζξεων ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ι ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ, να ετοιμάςετε μια παράγραφο, ςτθν

οποία κα τοποκετείςτε υπζρ ι κατά του φαινομζνου του (υπερ)καταναλωτιςμοφ.

(Επεξιγθςθ ςτρατθγικισ STOP AND DARE)

Στθ ςυνζχεια, να δϊςετε ζνα πλαγιότιτλο που να ταιριάηει.

Δίδεται το πιο κάτω παράδειγμα ωσ ενδεικτικι απάντθςθ:

«Δεν είμαι υπζρ των διαφθμιςτικϊν ςποτ.

Ίςωσ, γιατί γνωρίηω ότι χρθςιμοποιοφν διάφορα τρικσ, για να κερδίςουν τον υποψιφιο

καταναλωτι.

Από μια άποψθ, κατανοϊ ότι οι βιομιχανοι και οι εταιρείεσ προςπακοφν να πουλιςουν

τα προϊόντα τουσ.

Φαίνεται όμωσ πωσ αυτό το κάνουν με γνϊμονα πάντα το κζρδοσ και όχι το ςυμφζρον του

καταναλωτικοφ κοινοφ.

Η αγορακεραπεία (ωνιομανία) είναι ζνα φαινόμενο που βρίςκεται ςε ζξαρςθ.

Μολονότι βριςκόμαςτε εν καιρϊ οικονομικισ κρίςθσ, θ μανία (τάςθ) με τθν οποία

καταναλϊνουμε είναι ανθςυχθτικι. Γιατί ζχουμε αυτι τθν ανάγκθ;

Ικανοποίθςθ και παροδικι ευτυχία είναι τα αιςκιματα που μασ κυριεφουν ςε κάκε μασ

αγορά.

ίγουρα οι λόγοι τθσ γζννθςθσ του υπερκαταναλωτιςμοφ είναι πολλοί.

Η κατάκλιψθ, το άγχοσ, θ μοναξιά είναι μόνο κάποιοι από αυτοφσ».