کثس ماد رد یعٌْصه...

41
رزیاد کطازارت ج ستاى کرهاىل ارزی ضوااد کطا سازهاى جذات داهیلید تث تت هعاژاد دام سثک ح اص تخصعی در دام سثک تلقیخ هصیج الذیذش تاظین :ه ت ی تؤل تخص دام سثکاش هس کارضیس پای99

Upload: others

Post on 29-Jan-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

زارت جاد کطارزی

سازهاى جاد کطارزی ضوال استاى کرهاى

هعات تثد تلیذات داهی

تخص اصالح ژاد دام سثک

تلقیخ هصعی در دام سثک

تی تظین :هذش تاج الذیی

کارضاش هسؤل تخص دام سثک

99پاییس

Page 2: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

فصل ال

هقذه ای تر تلقیخ هصعی

ػی ؿه تنیؼ يخهی امت ک ػؿ آ امپـو ؿا اف صیا ـ يیگیـؼ تا اتقاؿ عای ت هویش يت

كضم تقؿین يی کؼ تا ای ؿه ، اف تاك ينتویى صیا ـ ياػ رهگیـی يی ىػ . صیا ياػ

تهویش يػی ػؿ ؼت پـؿه گا ػؿ را يؿػ امتلاػ هـاؿ يیگیـػ نی ػؿ فيی پـؿه

ملؼ تق چؼا ؿایذ يؼ امت.گ

فیاػ تػ يغاؿد تهویش يػی تا تر ت پـؿه گملؼ تق ػؿ اصؼ ای کچک ،کى تػ

يغاؿد گؼاؿی هچ ػؿ گه يكویت آيیق ثػ امتلاػ اف امپـو يزؼ گملؼ تق ػؿ گؾىت ،

ؼ تق يضؼػ يیکؼ.ػايهی نتؼ ک امتلاػ اف تهویش يػی ؿا ػؿ گمل

ايا پیيـكت ای اعیـ ػؿ فيی اكقایو تافػ تهویش يػی ػؿ گملؼ تق ، تاػج تثػ

ضؼیت آ ىؼ امت .

هسایای تلقیخ هصعی:

اكقایو مـػت تثػ ژتیک ػؿ گه -1

تـتـؼ ت عؿ ػو ػايؼاؿا تـای تثػ لات تنیؼی گه عػ ، ت ػثال اتغاب صیاات

اف آ را ک صیا ـ ػؿ يواین تا صیا ياػ ،تاد تنیؼی تیيتـی ػاؿػ تـ اتغاب

ؼی كـفؼا ،تؤکیؼ تیيتـی يی امتلاػ اف ـای تـتـ تـای اعؾ تایذ يخثت ػؿ لات تنی

ىػ . يک امت امتلاػ اف پؼؿا تـتـ تـ عیات تنیؼی تاد احـ ينتویى ػاىت تاىؼ

ػمتیاتی ت اؼاف اهتاػی ػايؼاؿا ؿا یق تنـیغ کؼ . فیـا ػؿ ػؿاف يؼت ، اػاي

اتغاب تـ لات تنیؼی احـ يیگؾاؿػ تانغثغ ، مثة پیيـكت ژتیک يی ىػ ايا ت ای

( تـف کؼ . inbreedingىـط ک ييکالت اىی اف غی )

ـ پؼؿ ت عؿ هاتم يالصظ ای اكقایو يی تهویش يػی تؼؼاػ تاد ماال ؿا ت افای

.ػؼ

Page 3: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

اتوال ياػ ژی -2

يتغا االس ژاػ اؿ ػؿؼؼ ژ ای رؼیؼی ت گه ا اؿػ کؼ چ اتوال

امپـو اؿهة اف اتوال عػ صیا اؿفاتـ امت اف گنتـه تیاؿی یق رهگیـی يی کؼ

تا تهویش يػی ت گه ا اتوال ػؼ .تهویش يػی مثة ،تـریش يی ػؼ ای ياتغ ژی ؿا

يثاػن تی انههی امپـو يیيػ .

ؽعیـ امپـو تـای يؼت عالی -3

اف امپـو تی ىؼ اف ـایی تا اؿفه ژتیکی تاال ػؿ مال ای تؼؼ اف يـگ آا یق امتلاػ

تـل اتغاب عالی يؼت امتلاػ يی تا ػؿ تـاي ای کيی ىػ . اف تاک امپـو یق

کـػ .

اكقایو کاؿآیی تنیؼ يخم -4

تا تهویش يػی يی تا اف آيیقه ياػ ا اعیا صام ػ ، فیـا ػؿ آيیقه عثیؼی

)گاو كضم تػ قيا يیو ا ( يک امت هچ گه تؼضی اف يیو ا ؿا تـریش ػؼ

تاؿؿی ىػ يضاف تـ ایک ػؿ صی امپـو ت ای ؿت تاػج کاو تافػ تالهی

گیـی هچ ا یا تقای ـی ک تا رنی کی ػاؿؼ ىامایی صؾف يی ىؼ .

کاو ـا ػؿ يقؿػ -5

تنیؼ کؼگا کچک ػؿ ؿتی ک تتاؼ امپـو يؿػ یاف ؿا تؤيی کؼ یافی ت

گؼاؿی صیا ـ ػؿ گه غاؼ ػاىت

کتـل تیاؿی ا پیيگیـی -6

تهویش يػی اف تاك ينتویى صیا ـ ياػ رهگیـی يی کؼ تی تـتیة ، ىیع

ل يی ىػ .ـتیاؿی ای يواؿتتی کت

امتلاػ اف ـایی ک هاػؿ ت آيیقه ینتؼ -7

گا ػايهی ياؼ ييکم ػؿ پـه یا م فیاػ ػؿ ـای تا اؿفه ، ياغ اف آيیقه آا يی

ػ ػؿ ای ياؿػ تا تهویش يػی يیتا اف ای ػاو ا امتلاػ کـػ .ى

اكقایو ػهت ؿکؿػگیـی -8

تا تر ت ييغ تػ ييغات پؼؿ ياػؿ یک تـ تقؿان ػهت ػؿ ؿکؿػگیـی تاال

.يی ؿػ

Page 4: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

:هعایة تلقیخ هصعی

ایزاػ تایذ ايغهب -1

ؿ االس ژاػ ایزاػ کؼ :ايکا ػاؿػ اف ػ ؿا تیز ايغهب ػ

انق(ػؿ فيا حثت ىاؿ ػاو ـچ ػؿ گاو امپـو گیـی چ ػؿ فيا تهویش اىتثا

ایزاػ گـػػ

فيای ک اؿفه اؿحی ـا ؿا اػؿمت تـآؿػ کیى یا اف ـایی تا ػیة ای ب(

امتلاػ گـػػ . ژتیکی پا

گنتـه تیاؿی ا -2

چاچ صیا ـ اف ظـ تیاؿی يواؿتتی آفيایو يػ تهویش يػی مـیؼتـ اف

رلتگیـی عثیؼی تاػج گنتـه تیاؿی يی ىػ .

کاو تاؿؿی -3

ػؿ يواین تا آيیقه عثیؼی ،ايکا ػاؿػ تهویش يػی ت ػالیم يغتهق تاػج کاو

تاؿؿی يی ىػ .

قی -4

تهویش يػی یق ياؼ ـ ك ػیگـی قی ایی ػاؿػ ک ػثاؿت امت اف تی

تزیق نافو آفيایيگای ،ػاؿ، ؿي ، امپـو

Page 5: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

فصل دم

اذام ضاسی دستگا تلیذ هثل دام ر

تامهی ـ ىايم اػضای ػاعهی عاؿری امت . اػضای ػاعهی ىايم تیض ، ػمتگا

( scrotumيزاؿی تامهی ؿؼػ ضی اػضای عاؿری ىايم کین تیض )

efrent ducts( يی تاىؼ يزاؿی تامهی عػ ىايم نن ای آؿا )penisهضیة )

( امت ؿؼػ ضی یق ؿؼ vas deference( نن اتـا ) epididymis( اپیؼیؼیى )

( ؿؼ vesicular glandsل میال )ؿؼ ای فیک، prostate glands)پـمتات )

( یق رایگا يهتی ampullaeؿا ػؿ تـ يیگیـػ .آيپال ) cooper glands)ای کپـ)

تـای گؼاؿی امپـو امت ک ػؿ پيت ؿؼ ای فکل میال هـاؿػاؿػ.

ظیل اهی ػمتگا تامهی ـ تنیؼ امپـو امت ک تیض ا آ ؿا ت ػؼ ػاؿؼ .

م ، ؽعیـ مافی اتوال امپـو ؿا يزاؿی تامهی ػؿ ایت اتوال هـاؿػاػ تکاي

يی ػؿ ػمتگا تامهی ياػ ؿا یق هضیة ت ػؼ ػاؿػ تنیؼ ؿي ای رنی یق

اف ظایق ػیگـ ػمتگا تامهی امت .

تیض ا

اؿؼ : تنیؼ گايت ای ـ ، ؿؼػ ـ یا اؼاو ای انی رنی اؼ ک ػ ظیل ػتیض ا

)امپـياتفآ( تنیؼ ؿي ای رنی ـ یا آؼؿژ ا . اف آ را ک تنیؼ امپـو

ت تنیؼ آؼؿژ ا تنتگی ػاؿػ ،ای ػ ػم يکم ى نتؼ .

اؼاف تیض ا تا تر ت كم تنیؼ يخم تـییـ يیکؼ ػؿ اامظ كم تنیؼ يخم ت

مؼ نن ای امپـو ماف تیو اف ػ ػؿؼ اف صزى تیض ؿا تيکیم يی صؼاکخـ يی ؿ

يتـ يی ؿمؼ امپـياتفآ پل اف تنیؼ ػؿ 4444ػؼ . عل ای نن ا ػؿ هچ ت

نن ای امپـو ماف ت يـکق تیض يوم يی ىػ اف عـین ىثک تیضی مپل

نن ای آؿا ت اصی مـ اپیؼیؼیى يی ؿػ .

كت تیاتیی ىايم ؿگ ای عی ، اػاب تؼضی مهل ای یژ ت او نیؼیگ تا

(leydig cell امت ) ک ظیل تنیؼ آؼؿژ ا ؿا ت ػؼ ػاؿػ . تؼضی اػال

ی تیيتـ آا اف عـین ؿگ ای عی ت نآؼؿژ ا ػؿ تیض يضؼی امت ،

یات تـکیة تؼی ـا تـف رـیا ع اؿػ تاػج تنـیغ ؿىؼ ، تـف ع

عیات حای رنی يی ىػ ، تـ يـکق ؿكتاؿی يـق احـ يی گؾاؿػ ؿكتاؿای

.رنی ـ ؿا اكقایو يی ػؼ

Page 6: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

غطای تیض

کین ای امت ػ تغيی ک تیض ا ؿا ػؿ تـ يی گیـػ . تیض چپ ؿيای تیض

کین تیض ىايم پمت ػ پىو ت او ؿامت تا ػیاؿ ای اف ى رؼا يی ىؼ .

امت . الی ( tonica vaginnalis( اریانك)tonica dartusای ػاؿتك )

تیـی )پمت ( تا پيى ي یا ي پىیؼ ىؼ امت ؿؼػ ػـهی فیاػی ػاؿػ . پىو

یض ػاؿتك کايال ت پمت چنثیؼ امت ماعتای يایچ ای ػاؿػ . ای پىو اف ت

ا يضاكظت يی کؼ تاػج تونیى ىؼ کین تیض ت ػ هنت يی ىػ پىو

اریانك یق تؼؼ اف ػاؿتك هـاؿػاؿػ .

کین تیض ؿیـ اف يضاكظت يضؿ کـػ تیض ، ػؿ تظیى صـاؿت تیض وو

يی ػاؿػ ت گ ای ک تا پایی آؿػ تیض اف مغش تؼ ، تاػج کاو ػيای ػاعهی

ػؿر پایی تـ اف ػيای تؼ ( ایزاػ يضیظ يامثی 7تا 4آ ػؿ يواین تا مغش تؼ )

ت تؼ تاىؼ تـای امپـو مافی يی ىػ . ـایی ک تیض ایيا ػؿ تؼ یا چنثیؼ

يؼال ػویى نتؼ.

Page 7: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

ػؿ صیاات مانى ، تـکیة چؼ کاؿکـػ ، تیض ؿا ػؿ ػيای يامة گ يی ػاؿػ :

انیت ؿؼػ ػـم ػؿ کین تیض يرة عک ىؼ ای کین تیض ا يی ىػ كؼ -1

ؿيای ػاؿتك تا اوثا اثناط يایچ ا ،مثة قػیک ىؼ یا ػؿ ىؼ تیض -2

نثت ت تؼ يی ىػ .

تا ؿيای اریانل اتال ى (cremaster muscle) يایچ کـيامتـ عاؿری -3

تظیى يی کؼ . ػاؿػ كاه تیض ا ؿا تا تؼ

ىثک ای يیـگی ، ک پیـاي اعـاف کین تیض قػیک ک تیض ا هـاؿ -4

ػاؿؼ تا تثاػل تی مـعـگ ؿػی میاـگ عـری ت عک ىؼ ع اؿػ

ىؼ ت تیض ا کک يیکؼ .

ػؿ تـاتـ يضیظ عاؿری يضاكظت يی کؼ آپيى يی ؿی کین تیض ى اف -5

ال کاكی امت تا ای ياؿػ ، مافکاؿای گـو کؼ ػؿ ای مـػ يؼ تا رػ

ػيای تیض يامة تاؼ امپـو تنیؼ ىػ ، نی ػؿ ای تنیاؿ گـو مافکاؿای

ػچاؿ ػویی ییک کـػ تیض ینتؼ ػاو تـ احـ تو گـياعمـػ کؼ هاػؿ ت

.يهت يی ىػ

Page 8: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

یذیذین اپ

ی عیهی نتؼ ک ػؿ تاك قػیک تا تیض ا هـاؿ ػاؿؼ ىايم اپیؼیؼیى نن ا

م هنت مـ، تؼ ػو يی تاىؼ مـ آ ت تاالی تیض ػو آ ت پایی تیض

چنثیؼ امت اف ػیاؿ کین تیض هاتم نل امت .

فيای ک امپـواتوال ، تهؽ ؽعیـ مافی امپـياتفآ ػؿ اپیؼیؼیى ازاو يی ىػ

ا اف نن ای امپـو ماف تـىش يی ىؼ هؼؿت تضـک تاؿؿی ؼاؿؼ ای ػ

عیت يى ؿا ک الفي تاؿؿی امت ػؿ اپیؼیؼیى تؼمت يی آؿؼ .

ؿف عل يی کيؼ . چؼ ػايم ػؿ صـکت امپـو 15تا 13اتوال امپـو اف اپیؼیؼیى

یؼ امپـو ای رؼیؼ ، ػو كياؿ اف اپیؼیؼیى ػعانت ػاؿؼ : ال كياؿ اىی اف تن

عاؿری ک تا احـ يانيی اىی اف صـکت صیا ؿی تیض ا ایزاػ يی ىػ مو

مهل ای پىيی يژک ػاؿی ک ػؿ الی ػاعهی اپیؼیؼیى رػ ػاؿؼ .

یکی ػیگـ اف ظایق اپیؼیؼو تـهیظ امپـو امت تتـی ضؼیت تـای صلظ

پایی ، چنثؼگی phيؼت ، ػؿ ػو اپیؼیؼیى رػ ػاؿػ . گؼاؿی امپـو ػؿ عالی

)ینکفیت ( تاال ، ؿهظت فیاػ ػی اکنیؼ کـت ، نثت تاالی پتامیى ت مؼیى ، تؤحیـ

تنتمتـ اصتاال ػايم ػیگـ تاػج کاو يوؼاؿ معت ماف امپـو ػؿ

تیز اكقایو عل ػـ آ يی ىػ .

یؼیى ازاو يی ىػ امپـو ای اؿػ ىؼ ت مـ اپیؼیؼیى هؼؿت تهؽ امپـو ا ػؿ اپیؼ

تاؿؿی تضـک ؼاؿؼ ای لات تا ػثؿ امپـو اف ای هنت تکیم يی ىػ اگـ

امپـو ا اف اصی اپیؼیؼیى عاؿد يؼ ت تؼؿیذ رؾب يی ىؼ .

هجاری دفراى

اپیؼیؼیى ت يزـای يـکقی آنت تامهی اتوال ت ػ يزـایی ک امپـياتفآ ؿا اف ػو

يی ػؼ يزاؿی ػكـا گلت يی ىػ يزاؿی ػكـا پل اف ييؼة ىؼ اف هنت ػو

اپیؼیؼیى ، اف کاال يـاتی ت يضع ىکی يی ؿؼ . ای ػ يزـا ػؿ اتتؼای

يی ماتی يتـ هنت اتایی آا ضغیى تـ 4تا 3يزـای اػؿاؿی یکی يی ىؼ

ىػ . ای هنت آيپال او ػاؿػ ک يضهی تـای ؽعیـ امپـياتفآ يی تاىؼ .

ػیاؿ يزـای ػكـا ػؿ اصی تاالی کین تیض ت ؿاصتی هاتم نل امت ک تا

افکتيی ، ای اصی ؿا هغغ صیا ـ ؿا ػویى يی کؼ .

غذد ضویو جسی

اػؿاؿی هـاؿ ػاؿؼ يایؼی تـىش ؿؼػ ضی رنی، ک ػؿ اصی نگی يزـای

يیکؼ ک تا امپـياتفآ يغهط يی ىػ يی ؿا يی مافػ .ای ؿؼػ ىايم ػ ؿؼ

ؼ کپـ يی تاىؼ .ؿکل میال ، یک ؿؼ پـمتات ػ یف

Page 9: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

تقؿگتـی ؿؼػ ػؿ هچ ؿؼػ فیکل میال نتؼ تؼضی اف تـکیثاتی ک ػؿ

چ رای ػیگـ تؼ ت ای اؼاف ینت . ػ اف تـىضات آا رػ ػاؿػ ػؿ ی

ای تـکیثات ، كـکتف مؿتیتل ، ياتغ اهی اـژی تـای امپـو ت ىاؿ يی

ؿؼ .

ؿؼ پـمتات یق ، ک يزـای اػؿاؿی ؿا اصاع کـػ امت ، ػوة ؿؼػ فیکنی

ـای اػؿاؿی تـىش هـاؿػاؿػ يایغ تنیؼی ؿا اف عـین چؼ يزـای کچک ، ػؿ يز

ؿؼ پـمتات اف ی ای يؼؼی ياؼ مؼیى ، کهـ ، کهنیى يیقیى يی کؼ تـىضات

ؿی امت ک آا يضهل اؼ .

کپـ کـی اؼ ػؿ اعـاف يزـای اػؿاؿی قػیک يضم عـد ای يزـا ػؿؼ

ت ؿت ع نگی هـاؿ ػاؿؼ تـىضات آا تالكاه هثم اف رلتگیـی اف يض

هغـ هغـ اف ؿالف هضیة عاؿد يی ىؼ .

فصل سم

اذام ضاسی دستگا تاسلی دیاى هاد

( ػمتگا يزاؿی ياػ امت . ovariesمهی صیا ياػ ىايم ػ تغؼا )ػمتگا تا

( ، گـػ ؿصى uterus( ، ؿصى )oviductsای ػمتگا ىايم نن ای ؿصی )

(cervixي ، )( ثمvagina( كـد )vulva يی تاىؼ ػمتگا تنیؼ يخم ػؿ يیو )

تق ياػ اف ظـ کهی ييات امت ؛ ايا ػؿ اؼاف ماعتاؿ آا تلات ایی رقیی ػیؼ

يی ىػ يتـی تلات اف ظـ تهویش يػی ػؿ ای ػ گ ػؿ ماعتاؿ گـػ

ؿصى يی تاىؼ .

ػاؿؼ ـ كنیکل تغؼای ىايم یک امیت امت تغؼا ا كنیکل ای فیاػی

ک ؿىؼ يی کؼ ت تغک هاتم نواس تثؼیم يی ىػ . كنیکل ػاؿای صلـ ای پـ

اف يایغ ت او كضای آتـو امت ک تا ػیاؿ كنیکل اصاع يی ىػ . ػیاؿ

ای ؿيا ، ىايم ػ ع تاكت امت ک تا پـػ افک اف ى رؼا يی ىؼ . ػؿ ػاعم

ػؿ مهل ای گـانفا رػ ػاؿؼ ک يکؼثی ػاؿای ػ یا م الی افک اؼ

( ػؿ ىثک ای اف تاكت پیؼی مهل ای كیثـ thecaتیـ آ مهل ای تکا )

پالمت هـاؿ ػاؿؼ .

مهل ای تکا گـانفا ؿي ای كنیکنی تنیؼ يی کؼ ک ؿانثا امتـژ

5تا 1ت .تؼؼ اف آفاػ ىؼ تغک ، كنیکل ت رنى فؿػ تثؼیم يی ىػ ک ام

ماتی يتـ هغـ ػاؿػ ؿي پـژمتـ تـىش يی کؼ .

Page 10: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

تخوذاى ا

تغؼا ا اؼاو ای انی تنیؼ يخم صیا ياػ نتؼ ک مهل رنی ياػ )تغک(

متـ ا ( ؿا تنیؼ يی کؼ . یق ؿي ای رنی ياػ )امتـژ ا پـژ

امتـژ پـژمتـ اف ؿي ای اهی تغؼا اؼ ک يزػ ای اف پؼیؼ

اگ يی کؼ . ؿا چـع ای ػؿ تغؼا ،یپكیق يزـاای تنیؼ يخهیای

تغؼا ا ػؿ صلـ ىکی ػوة کهی ا هـاؿ ػاؿؼ تا نیگايا تقؿگ ؿصی

ىؼ . ػؿ يیو تق تغؼا اف تیض تنیاؿ کچکتـ امت ف ـ گؼاؿی يی

گـو امت . تنت ت ای ک ػمتگا تنیؼ يخهی ػؿ رل ياػ ػؿ چ 4.6تا 4.3کؼاو

.يـصه ای تاىؼ ، ف تغؼا يتلات امت

( هيـ عاؿری کؿتکل medullaتغؼا اف ػ تغو ت او ای تغو ػاعهی )

(cortexت ) يکیم ىؼ امت .تغو ػاعهی ىايم ؿگ ای عی ، اػاب تاكت

تؼ امت . هيـ عاؿری الی ایی اف مهل ا تاكت ای يـتط ت تنیؼ تغک ى

ؿي ؿا ىايم يی ىػ . عاؿری تـی الی تغو هيـی تغؼا تاكت پىو

ثی امت . ػؿ مغضی امت . تاكت پىو مغضی ، الی ای يلـػ اف مهل ای يکؼ

فیـ تاكت پىيی مغضی ، الی ای افک يتـاکى اف تاكت ى تؼ ت او پـػ

آنثژی تغؼا هـاؿ ػاؿػ . فیـ ای پـػ پاؿايیى هـاؿ ػاؿػ ک الی ای كؼال امت .

Page 11: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

ای الی صای كنیکل ای تغؼای مهل ایی امت ک ؿي ای تغؼای

.كنیکل ای انی ػؿ رل ياػ ػؿ ػؿ ریی تيکیم يی ىػ . ؿا تنیؼ يی کؼ

فایؼ ای امت ک تا الی ای اف مهل ای كنیکنی كنیکل انی ، مهل

(granulose اصاع ىؼ امت .ای كنیکل ا ػؿ پاؿايیى هـاؿ ػاؿؼ اؿهة ت )

. ؿىؼ تهؽ كنیکل ؿت گـ ایی ػیؼ يی ىؼ ک يضلظ تغک او ػاؿػ

ا ػایی امت . تا اػاي ؿىؼ كنیکل آؿافی تثؼیم آ ت ت كنیکل انی، مهل

ای امتـيا، ک تیـ ؿيای پای هـاؿ ػاؿؼ، تایق يی یاتؼ الی ای تیکا )

techa ؿا ت رػ يی آؿؼ تا اػاي ؿىؼ كنیکل ، مهل ای گـانفا تیيتـ )

ک تانو، ک تا ػ یا چؼ الی اف مهل ای گـانفا غخیـ يی یاتؼ . ت تتک

مت كنیکل حای يی گیؼ . ػؿ ای صانت ت تؼؿیذ يایؼی ػؿ ااصاع ىؼ

كنیکل اثاىت يی ىػ . اثاىت ىؼ يایغ كنیکنی تا تقؿگ ىؼ كنیکل

( ـا امت . ػؿ ای يـصه antrumتيکیم صلـ يـکقی كنیکل ت او آتـو)

. كنیکل ( عثو تؼی يی ىػ graafian follicleكنیکل تا او كنیکل گـاف)

گـاف تانؾ ،ک ت ؿت یک تال پـ اف يایغ ؿی مغش تغؼا ظاـ يی ىػ ،

كنیکل تانؾ یق ايیؼ يی ىػ . يایغ كنیکنی ػاعم ای كنیکل ؿهیظ ؿی اف

یی امت .مهل اپالم ا ؿي ای امتـییؼی ، ت یژ امتـژ پـتیی

مؼ ، تاد ييؼيغ عاؼ يی اای گـانفا ک ت ؿت ينتویى تا تغک ػؿ ت

ىؼ . مهل ای ؿيای ػاعهی گـانفا ـ ػ ػؿ تنیؼ امتـژ ػعانت ػاؿؼ

Page 12: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

ؼ پـژمتـ ػؿ رنى فؿػؼ. ای مهل ای گـانفا ، مهل ای تنیؼ ک

مهل ا تـکیثات ػیگـی یق تـىش يی کؼ ک ػؿ يایغ كنیکل رػ ػاؿػ ػؿ

تظیى ػم تغؼا يؤحـ امت گاو ؿا ىؼ تغک ، كنیکل پاؿ يایغ

تا پاؿ كنیکنی، تؼؼاػی مهل گـانفا تغک ػاعم نن ؿصی ؿا يی ىػ .

ل ، عـیقی ؿط يی ػؼ تػ ای نغت ىکم ػؿ يضم ؿا ىؼ ىؼ كنیک

تغک تيکیم يی ىػ. كنیکل پاؿ ىؼ تا صلـ پـ اف ع ؿا رنى عی يی

گیؼ . رنى عی تـاحـ تکخیـ تأو مهل ای گـانفا ، ک اف ارقای اهی

فیاػی ( امت ت رنى فؿػ تثؼیم يی ىػ يوؼاؿ luteal cellsرنى فؿػ)

يیتکؼؿی ػیگـ ماعتا ای ػاعم مهنی ػؿگیـ ػؿ متق تـىش پـژمتـ

ؿا تيکیم يی ػؼ رنى فؿػ تا يثغ تغؼای ای پـژمتا امت تا تضهیم ؿكت

ؿػ تنیؼ پـژمتـ ى هغغ يی ىػ اگـ ػاو آتنت ىػ رنى فؿػ ػؿ اؿهة فرنى

یـػ .گ ا تا آتنتی تؼؼی تضهیم

:لل ای ردوی

ی ؿصی یک رلت نن افک پیچ عؿػ نتؼ ک افقػیک تغؼا ا تا نن ا

ـو ت می ى پىاط ای ؿصى ايتؼاػ ػاؿؼ . ظیل ای نن ا اتوال تغک ام

ت يضم نواس امت . تونیات مهنی انی تغک نواس یاكت یق ػؿ آا ازاو يی ىػ

اف عاؿری ىايم م الی مهنی يتایقؼ . الی ی نن ا اف ظـ تاكت ىامی. ا

تاكت ى تؼ ت او ؿيای مـفی تيکیم ىؼ امت .الی يیای ىايم ؿىت ای

ىيی ػضالی ايیؼ يیيػ . پػضالی اف ، صهوی عنی امت ک الی

تـىضی امت الی پىيی ػاعهی تـی الی ، ک ىايم مهنای پىيی يژک ػاؿ

ماتی 34تا 24او ػاؿػ . نن ؿصی ک ػؿ تیيتـ گ ای يقؿػ ای يغاعی

م تغو تونیى يی ىػ . ماتی يتـ( عل ػاؿػ ،ت 24تا 14يتـ )ػؿ گملؼ تق

( او infundibulumيزـای هیق ياؼ قػیک تغؼا ا هیق یا ىیپؿ ؿصی)

پؿ كانپ تا پـفایی پىیؼ ىؼ ک تاػج ؿاؼ راؿ ػاؿػ هنت ػاعهی ىی

کـػ تغک ت ػاعم نن تغى تـ يی ىػ . ػثؿ تغک تا ىیپؿ ؿصی ؿا ياػ

اكـك تنیم يی کؼ ک تغک ؿا گاو چنثاکی صای مهل ای کينك

ک ت ره کـػ امت . تضـکات نن تغى تـ یق تاػج اتوال تغ االمی اصاع

يی ىػ . ت ؿؿى تاف تػ ػا هیق ،گای يک امت تؼؼاػی تغک ػؿيضع

ىکی ؿا ىؼ.

اکخـ مهل ای يرػ ػؿ يغاط آيپل يژک ػاؿؼ . ػؿ ػیاؿ نن ای تغى تـ ،

. مهل ای ؿؼ ای رػ ػاؿػ ک يایؼات يضاكظ تغک یا ؿیا ؿا تـىش يیکؼ

ػؿ عل نن تغى تـ ؿىؼ چيگیـی ؼاؿػ ،يایؼی يـؾی تـای تا آ ک ؿیا

صؼاهم ؿىؼ الفو امت .

Page 13: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

اگـ ؿػ ؿیا ت ؿصى پیو اف يػؼ ازاو ىػ ، عاؼ يـػ . آيپل ػؿ هنتی ت

اینتك ، يتم يی ىػ . تؼیی ػهین يضم ای اتال اف –او وغ اتال آيپل

كیقینژیک آ تاػج يی ىػ ک تغک ؿا ظـ تيـیضی ييکم امت ظـاكت

ػؿ چؼ ماػت ػؿ صی اتوال گ ػاؿػ . نواس ػؿ ای يضم ازاو يی ىػ . اینتك

اصی اتال ؿصى ت نن ؿصی ت ؿأك ىاط ؿصى يتم يی ىػ .ت عؿ کهی

امتـژ تاػج تضـیک كؼانیت نن ؿصی پـژمتـ تاػج رهگیـی اف

ی ىػ .كؼانیت آ ي

:ردن

( ؿصى ايتؼاػ cervixگـػ یا ػن ) ؿصى اف يضم اتال ىاط ؿصى ت نن ؿصی تا

ماتی يتـ امت ، ػؿ 16تا 9ػؿ يیو تق ػ ىاط ؿصى ک عل آا تی ػاؿػ

يضم ايؼاب ت ى م يی ىؼ . ظیل اهی ؿصى ، گؼاؿی تـؾی ری ػؿ

م اف اتال ری ت ؿصى ،ياػ ؿؾایی يؿػ یاف ری يـاصم يتلات آتنتی امت هث

اف تـىضات ؿصی الی يغاعی ؿصى تؤيی يی ىػ . تؼؼ اف چنثیؼ ری ت ؿصى ،

ياػ ؿؾایی ياػ فایؼ اف عـین رلت تی ع ياػؿی ریی يثاػن يی ىػ

ـیو الی ػؿی یا .ػیاؿ ؿصى ىايم الی تیـی یا اپیتهیو ، الی يیای یا يیيت

آؼيتـیو امت . الی يیای یا يیيتـیو اف ػ الی ػضالی اف عنی افک

، تا یک الی افکتـ صهوی تی آا ، تيکیم ىؼ امت . امتـژ ا هاو الی

ػضالی ؿا اكقایو ت ؿصى صانت تضـیک ىؼ يی ػؼ . پـژمتی ا هاو الی

و يی ػؼ تاػج يی ىؼ ؿصى ىم تـ آیغت تـ ىػ ای الی ػضالی ؿا کا

.ت اتوال امپـو ا تؼؼ اف تهویش عـد فاػ گاو تنؼ کک يی کؼ

: گردى ردن

ب يی آیؼ ، ت ؿت ػض يتایقی اصن تا ایک گـػ ؿصى تغيی اف ؿصى ت

تـؿمی ىؼ امت .

ت تؼ ؿصى اػی ػاؿػ . اتای هؼايی آگـػ ؿصى ػیاؿ ای ضغیى ؿیـ اؿتز

تا 5اتای عهلی آ ت يثم يتم امت . ػؿ اؿهة گ ای يـفػ ای عل آ

ماتی يتـ امت . 5تا 2ماتی يتـ ( هغـ آ 8تا 4ماتی يتـ )ػؿ يیو تق 14

، گـػ ؿصى يزـایی ػاؿػ ک ت ػاعم ؿصى تاف يی ىػ . ظیل اهی گـػ ؿصى

يغق ترهگیـی اف آنػگی يیکـتی ؿصى امت . ايکا ػاؿػ گـػ ؿصى ت ؿ

ؽعیـ امپـو پل اف رلتگیـی یق ػم کؼ يزاؿی گـػ ؿصى ػؿ گا ، تق يیو

تـرنتگی ای ت ى پیمت يؿتی ت او صهو ای صهوی ػاؿػ ک ت تنت ىؼ

يی کؼ . ؿصى ػؿ تیز ياؼت اف آنػ ىؼ آ کک

تـىش فیاػ امتـژ ا تاػج يی ىػک يزـای گـػ ؿصى ػؿ صی كضهی ، گياػ

ىػ . عایت میـژینتی تی امتـژ ا ؿیالکنی ،تالكاه هثم اف فایا

Page 14: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

تاػج اتناع تیيتـ گـػ يی ىػ ظاـا ای اتناع تاػج يی ىػ ک ؿصى ػؿ يواتم

ؾیـ تـ ىػ . امتـژ ا تاػج يی ىؼ مهل يیکـاؿگاینى ای يارى، آمیة پ

ای پىيی گـػ ؿصى ياػ يغاعی ػاؿای عایت ضؼ تاکتـی تـىش کؼ ت

ای تـتیة ؿصى يضاكظت ىػ.

ػؿ يیو گـػ ؿصى يزـای پیچ ػؿ پیچی ػاؿػ ػثؿ پیپت تهویش ؿا گاو تهویش تا

او كضهی کايال تاف امت پیپت اىکال يار يی مافػ ؛ايا ػؿ تق ای يزـا ػؿ گ

تهویش ت ؿاصتی ػؿ مـیکل صـکت يی کؼ ت ػنیم ی تلات چی تضـک

کى امپـو يزؼ ػؿ گملؼ تـریش ػاػ يی ىػ اف تکیک الپاؿامکپی تـای تهویش

يػی امتلاػ ىػ .

يی ػاؿػ اف آ ػؿ صی آتنتی ياػ يغاعی ؿهیظ ژن ياؼی ؿصى ؿا تنت گ

يضاكظت يی کؼ يک امت تـػاىت ای يضاكظ يغاعی ، تاػج موظ ری ىػ .

: هثل

يثم هنتی اف ػمتگا تامهی ياػ امت ک گاو آيیقه ، امپـو ػؿ آ ؿیغت يی

ىکم کايال اؿتزاػی امت نن ای يثم ىػ يزـای ػثؿ اػؿاؿ یق نت

يـاصم چـع كضهی تـییـ يی کؼ گاو كضهی ت ؿگ هـيق ػیاؿ يثم تنت ت

تـاكـعت يـعب امت . يثم ػؿ ؿت كضم ثػ عيک کى ؿگ امت .

فصل چارم

فیسیلژی تلیذ هثل در قچ ا تس ای ر

ـ تضـک پـو پامپـو ػؿ نن ای يی ماف تیض ا ازاو يی ىػ تنیؼ ام تنیؼ

ؿت تاؿؿی ، اف فيا تهؽ رنی ػؿ صیا ـ ىـع يی ىػ؛ انثت ػاؿای هؼ

امت ػؿ يـصه انی تکايم ری مهل آؿاف يـصه امپـياتژق ػؿ ػؿ ریی

و مهل ای پای ای امپـياتگیا اف مهل ای انی يؤت ای تنیؼ امپـو ، ت ا

ای امپـو ماف( ينتوـ يی ىؼ . يیگیـؼ ػؿ ػیاؿ نن ای می یلـ)نن

مهل ای امپـياتگیا تا فيا تهؽ ؿیـ كؼال تاهی يی ياؼ ؛ مپل )تؼؼ اف تهؽ

( ىـع ت تونیى تـای تنیؼ امپـياتفآ يی کؼ . رؼیت امپـياتگیا چؼی

ییؼ ػؿ گاو يیهی امت ک ػؿ عل ػـ صیا حاتت تاهی يی ياؼ کـيفو ػیپه

تهؽ ىـع ت تونیى يیتفی تنیؼ امپـياتگیا ػیپهییؼ يی کؼ . تؼؼ اف پایا

ای هنت ت امپـياتمیت انی تثؼیم يی ىػ . امپـياتمیت انی تا ػ تونیى

Page 15: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

يیف رؼاگا اتتؼا ت امپـياتمیت حای مپل امپـياتمیت اپهییؼ تثؼیم يی

یت انی چاؿ امپـياتیؼ تنیؼ يیکؼ. تـییـات پاتنژیک ک تا ىػ ـ امپـياتم

تیاؿی ا ،چگگی تـؾی ، تـییـات ػيا .... ایزاػ يی ىػ، ػؿ يـاصم يـاصم

تونیى ای مهل اعتالل ایزاػ يی کؼ. ػال تـ ای، ايکا ػاؿػ تنیاؿی اف

امپـياتیؼا اف ای عـین اف ػمت تـؼ.

عی یک ػؿ تـییـات ؿیغت ىاعتی ت او امپـياتژیک ت امپـياتیؼا

امپـياتفآ تثؼیم، ػاعم صلـ يیای تـىش اف آزا تا تـىضات مهل ای مـتنی

ای تا تنیؼ پ( ؿاؼ يی ىؼ.كؼال ىؼ مهل ای ret testisت ىثک تیضی )

ف عل يی کيؼ. ػثؿ ؿ 22ؿف ػؿ تق ـ صؼػ 44امپـياتفآ ػؿ هچ صؼػ

ؿف عل يی کيؼ. اگـ ػؿ عل چـع امپـياتژیک، 14تا 14اف اپیؼیؼیى یق

عثیؼی ؿت ی گیـػ، تهک تیاؿی یا تو ای ػیگـ تـف کؼ، تا تاؿؿی

صتی يک امت تـای چؼلت، ػویی يهت یق ترػ آیؼ . تـای يخال، ػؿ آؿاف

ی تهؽ یا ػؿ ىـع كم رلتگیـی، یي تؼؼ اف یک تؤعیـ چـع تامهی اتتؼا

کیت کیلیت امپـو ت صؼاکخـ يی ؿمؼ.

: تیض اعوال رهی کترل

يی کتـل عای ای ؿي تا( ا آؼؿژ امپـياتفآ تنیؼ) تیض اػال

رـیا ػؿ يیهؼا یپكیق ؿؼ اف ػاؿػ، او گاػتـپی ک ا، ؿي ای. ىػ

يغتم ا آؼؿژ امپـياتفآ تنیؼ ا ؿي ای تؼ. ىػ يی تـىش ع

يـق ػؿ ػیگـی يـکق ؿا یپكیق اف ا گاػتـپی تـىش تنیؼ. ىؼ عاؼ

.امت صناك يضیغی تضـیکات ت ک کؼ يی کتـل

LH (Luteinising Hormone ) FSH ىايم گاػتـپی ای ؿي

(Follicle Stimulating Hormone )امت .LH احـ تیض نیؼیگ ای مهل ؿی

مهل ؿی یق ا آؼؿژ. يیکؼ ا آؼؿژ تنیؼ ت اػاؿ ؿا آا گؾاؿػ يی

ييغ عتی ت FSH وو. کؼ يی ػم مافی امپـو تيؼیؼ تـای مییلـ ای

ت تهؽ یا رنی كم ىـع ػؿ آامپـياتف تنیؼ ػؿ ؿمؼ يی ظـ ت نی ینت

.تاىؼ ؼاىت ضـؿت مافی امپـو اػاي تـای ايا تاىؼ؛ یاف آ

. گؾاؿػ يی احـ گاػتـپی تـىش ؿی ک امت يضیغی اهی يضـک ؿف عل

یق یپكیق اف گاػتـپی تـىش تضـیک ىػ، يی کتا ؿف ک فيای تاتـای

ا تیاؿی تـؾی، ػيا، ياؼ ػیگـی ػايم. گـػػ يی تيؼیؼ تیض اال ىـع

کـػ اؿػ ياؼ ارتاػی ػايم. ػؼ يی تـییـ ؿا یپكیق اػال اؿهة تو،

تیایی عـین اف اصتاال ک ىػ يی هچ ػؿ LH تـىش تضـیک تاػج یق كضم يیو

اف عاؿد ؿف عل ػؿ تـییـات ػاؿػ ايکا آک تا. گیـػ يی ؿت تیایی یا

ىػ يی هؼؿتـىش آ يؼال ىػ، گاػتـپی تـىش کاو تاػج رلتگیـی كم

ػؿ ـ تق هچ تاتـای. ىػ صلظ پاییی صؼ ػؿ آؼؿژ امپـياتفآ تنیؼ ک

Page 16: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

تنیؼ يیقا ىػ يی کچک ا تیض نی ینتؼ؛ ػویى رلتگیـی كم اف عاؿد

. یاتؼ يی اوک آ تاؿؿی هؼؿت امپـياتفآ

Page 17: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

آهیسش اسال :

تا آ ک ايکا ػاؿػ هچ یا تق ـؿی ياػ ای ؿیـ كضم یق پـه کؼ، ت عؿ

ؼ. ت ظـ يی ؿمؼ تضـیک رنی كضم تایم يا يی ػی عثیؼی كوظ ت يیو ا

اهی اف عـین صل یا اؼاو تیایی آا ؿت يی پؾیـػ صیا هاػؿ امت تا ای

رل يغانق ؿا پیؼا کؼ. ياػ ىییایی ياؼ كـي، ػؿصکى امغ ای ای ػض،

ای پیاو ا ؿا يتوم پامظ یا اکو ای ؿكتاؿی كیقینژیک ؿا يؼکل يی

کؼ. اتتؼا تا تـىش كـي ا ػؿ ياػ كضم، ؿكتاؿای رنی ػؿصیا ـ تـف يی

ت، مى تـ فيی يی کتؼ یا پف عػ یا ـ ت عـف صیا ياػ ؿكکؼ. مپل ص

ؿا ت فيی یا كـد صیا ياػ يی يانؼ. گا یق مـ ؿا تاال گ ػاىت نة ای عػ

ؿا تاال پایی آؿػ ػؿی صی يایؼاتی اف آنت صیا ـ عاؿد يی ىػ ک

ک تاػج تیق ىؼ يزـای آ آياػگی تـای عـد امپـو يی ىػ ػؿ ؿتی

صیا ياػ آؿاو تاینتؼ، صیا ـ پـه ؿا ازاو يی ػؼ.

فصل پجن

:هایع هی

يی يایغ تنیؼ ىؼ ػؿ ػمتگا تنیؼ يخم صیا ـ ػؿتـگیـؼ گايت ای )مهل

ای رنی (ـ امت گاو آيیقه ای يایغ ػؿ اژ صیا ياػ يی ؿیقػ . ايا ت

ا ـ رؼا يی کؼ. يی ىايم ػ هنت پالما عـین يػی ى آ ؿا اف صی

امپـياتفآ امت.

پالما يغهعی اف يایؼات تـىش ىؼ امت ک يوؼاؿ فیاػی اف آ اف ؿؼػ فیکل

یق اف اپیؼیؼیى، يزـای ػكـا، تیض ا ؿؼػ ضی ػیگـ میال يوؼاؿ کی

ؼ:تـىش يی ىػ. پالمای يی م ػم امامی ازاو يی ػ

اتوال ػؼ امپـياتفآ ػؿ ػمتگا تنیؼ يخهی ـ ػؿ فيا اقال امت. -1

يایؼی تـای ت تضـک ػؿآؿػ امپـياتفآی ؿیـ يتضـک امت . -2

اف ياػ يـؾی تـای توای امپـو تؼؼ اف ياؼ تاكـ ػم يی کؼ يایؼی ؿی -3

تغهی ػؿ ػمتگا تنیؼ يخهی صیا ياػ امت.

ا يات ؿى امت ک ؿگ ملیؼ کـو آ اىی اف ؿهظت پالمای يی هچ

فیاػامپـياتفآ ػؿ آ امت. پالمای يی تقای ـ يک امت فؿػ ؿگ تا ىؼ

اف ؿیثكالی تـىش ىؼ اف ؿؼػ فیکالؿ امت. هنت اهی ک ای فؿػی اىی

Page 18: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

نی یق تـای ػؿؼ (؛ ايا ياػ آنی ؿیـ آ 75پالمای يی هچ تق ـ آب امت )

اؿی امپـياتفآ ػؿ آ رػ ػاؿػ. ياػ آنی اهی ػؿ يی هچ تق تـؾی گؼ

ـ ىايم كـکتف، مؿتیتل، ایفیتل، امیؼ میتـیک ، گهینیـیم كنلـیم

کنی،پـمتاگالؼی ا پـتیی ا ـا تا يوؼاؿ فیاػی ی مؼیى، پتامیى،

مت ک معت ماف يی ىػ يثغ اهی اـژی کهـیؼ امت. كـکتف هؼی ا

يی تاىؼ. 7يی ػؿ صؼػ Phامپـياتفآ ػؿ يی امت.

اسپرهاتزآ:

.امپـياتفآ گايت ای ـ نتؼ ػؿ نن ای می یلـتیض ا تنیؼ يیيؼمهنی تا یژگی ای عا امت. ـ امپـو اف م تغو مـ، مهل امپـياتفآ

تيکیم ىؼ امت مـ امپـو پ تغى يـؿی ىکم امت هنت اػظى گـػ ػو

آ ؿا نت ػؿ تـ يی گیـػ. نت ىايم کـيفو ا ينؤل اتوال اعالػات

ژتیک پؼؿی امت.هنت تاالی مـ امپـو تا کالک يغی ت او آکـفو

او صـکتی پىیؼ ىؼ امت ک آقیى ای الفو تـای يـاصم نواس ؿا ػاؿػ. اؼ

امپـياتفآ ػو ىالم ياؼ عیهی امت ک صـکت آ تاػج لؽ مـ امپـو

يیکـ امت.مهل تغى 64امپـياتفآ ػؿ هچ یا تق ـ ػؿيایؼات يی ىػ. عل

قاؿ تاؿ اف امپـو تقؿگتـ امت . 16اف ظـصزی

قذرت تذرک اسپرهاتزآ :

لات اعتای تـای کیلیت ىـط ( یکی اف motilityتضـک امپـو ) هؼؿت

الفو تاؿؿی امت.

امپـياتفآ ت ؿت ای فیـصـکت يی کؼ:

صـکت ت ره -1

صکت چـعيی یا ػاؿ -2

صـکت مای یا پیچيی تؼ تـییـ يکا -3

ای صـکت ا ؿا يی تا تا آفيایو ای يیکـمکپی اف ى تيغی ػاػ. يی

ی امپـو کاكی تا تضـک فیاػ ت مت ره تاىؼ. يؿػ امتلاػ تـای تهویش تایؼ صا

مـػت ع صـکت امپـياتفآ ت ػايهی اف هثیم ؿه امپـو گیـی، ػايم

، كاه تی امپـو گیـی يضیغی، راتزایی يـاهثت اف امپـو تؼؼ اف رغ آ ؿی

مزو ، تلات ای ژتیکی تلات ای كهی تنتگی ػاؿػ. ای ػايم ػؿ يیقا

تاؿؿی صام اف امپـو ػؿ تهویش يػی ػعانت ػاؿؼ.

ا تؤيی يی ىػ ؼاـژی الفو تـای گؼاؿی هؼؿت تضـک تا فؼ ياؼ اف ه

تیيتـی هؼ يرػ ػؿ پالمای امپـو كـکتف امت .

Page 19: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

عاهل هؤثر تر دیات)تقای ( اسپرهاتزآ:

تی ػاىت تاىؼ؛ ايا ت يـؿ اف تی يک امت امپـو فيا رغ آؿی کیلیت ع

تـػ. ػايم يؤحـ تـصیات امپـو ا ػثاؿت امت اف :

دها -1

ػؿر ( امت. هـاؿ گـكت 5/37ػيای امپـو گاو اقال ػؿ صؼػ ػيای تؼ )

تاػج اكقایو مـػت معت ماف تضهیم امپـو ػؿيؼـ ػيای تاالتـ

اتفییؼ يی ىػ ػيای تیو اف اـژی ؽعیـ ای کاو هؼؿت توای امپـي

ػؿر ، امپـو ا ؿا يی کيؼ. پایی آيؼ ػيا معت ماف امپـو ؿا کاو 45

ػؿر ماتی 14يی ػؼ؛ ت عؿی ک اكت اگای ػيا، ت یژ ػيای فیـ

گـاػ، تاػج فیا رثـا اپؾیـی ػؿ هؼؿت فؼ ياؼ آا يی ىػ. ػؿ ای

گيت پؾیـ ینت تاؿؿی کاو يی یاتؼ گاو صانت، تضـک امپـو ا تـ

ؿهین کـػ، ػيای ؿهین کؼ ا تایؼ یکنا تاىؼ. مـػ کـػ تؼؿیزی امپـو تا

ػؿر کيؼ ینت . 5تا 2

ر خرضیذ -2

فؼ ياؼ هؼؿتاگـامپـو ا يؼت کتای ػؿ يؼـ ؿ عؿىیؼ هـاؿ گیـؼ

آا ت يیقا فیاػی کاو يی یاتؼ .

واش تا فلساتت -3

تاك تا ـ ع كهق تـای امپـو فیا آؿ امت ت ی ػنیم تـای رغ آؿی ،

ؿهین مافی ؽعیـ مافی اف ظـف ای ىیي ای امتلاػ يی ىػ.

تواش تا آب -4

.آب كياؿ امقی پالمای امپـو ؿا کاو يی ػؼ تا ػج يـگ آ يی ىػ

آلد کذ ا تاکتری ا -9

ـی ا، گـػ ؿثاؿ، يا مایـآنػ کؼ ایی ک يک امت اؿػ امپـو تاکت

ىؼ، هاتهیت فؼ ياؼ امپـياتفآ ؿا کاو يی ػؼ. تیيتـی آنػگی فيا رغ

آؿی اتلام يی اكتؼ؛ تاتـای ت ؿاصتی يی تا تا تیق کـػ پمت آنت اف ای

ا ػؿ امپـو یق تا اضاك کـػ آتی تیتیک تکخیـ يیکـب آنػگی پـیق کـػ

يتهق يیيػ.

Page 20: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

ضذعفی کذ ا -6

ياػ ضؼػلی کؼ تـای امپـو يضـ امت ثایؼ امتلاػ کـػ . تـای

ػؿؼ ػؿآب يامة امت. ايا ای 74ضؼػلی کـػ تزیقات، انکم

تزیقات هثم اف امتلاػ تایؼ کايال عيک ىؼ.

هعرض ا ت هذت طالی قرار گرفتي در -7

ظرفیت تافری رقیق کذ -8

ؿا ػؿ صؼ يامة گ ػاؿػ phيایؼی ک تـای ؿهین کـػ امتلاػ يی ىػ، تایؼ

فیـا امیؼی یا ههیایی ىؼ يضیظ امپـو ؿا يی کيؼ .

ای هتفات خصصیات اسپرم گ

خصصیت

اسپرم اسة گار تس ر قچ

صزى امپـو(ml)

1-9/1 9/0-9/1 4-8 90-120

ؿهظت )يیهیاؿػ

تـ يیهی نیتـ(

2-6 9/1-9 9/1-9/2 19/0-3/0

تؼؼاػ امپـو ػؿ

ـ اقال

)يیهیاؿػ(

2-9 79/0-9/7 6-20 9/7-36

ػؿؼ امپـو

ػؿ ـ اقال

نثت ت صزى

30 29 14 2

Page 21: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

فصل ضطن

فیسیلژی تلیذ هثل در دیاى هاد :

پل اف تهؽ ػؿ چـع امپـياتژنیل، امپـياتفییؼای تـ عالف رل ـ، ک

فیاػی تنیؼ يی کؼ، تغؼا ا گاو تنؼ تغک ای يؿػ یاف ػـ تنیؼ

يخهی صیا ياػ ؿا ػاؿؼ تؼؼ اف تنؼ، تغک ای رؼیؼی تنیؼ ی کؼ.

ا تاؿؿ يی ىؼ. تغؼا ا اتتؼا چؼ ؼ قاؿ تغک ػاؿؼ؛ ايا تؼؼاػ کی اف آ

يی ؿؼ توی ؿىؼ يی تنیاؿی اف تغک ا ػؿ يـاصم انی فؼگی صیا اف تی

کؼ گاو تهؽ، ت تغک تاؿؿ تثؼیم يی ىؼ.

تغک کچک اگیا ايیؼ يی ىػ. ػؿ تغؼا ای ری ياػ، مهل ای

ى يیتف تکخیـ تؼؼ اف تنؼ اؿػ ػیپهییؼی رػ ػاؿػ ک هثم اف تنؼ اف عـین تونی

يیتفؿا ازاو يی ػؼ. ػؿ ای يـصه، ؿىؼ ػؿ ؿىؼ يی ىؼ مپل انی تونیى

يهتا يتهق يی ىػ ک ت آا امیت انی يی گیؼ. امیت انی تا الی ای اف

ؿا تيکیم يیؼؼ. مهل ای ينغش، ک آ ؿا اصاع کـػ امت، كنیکل انی

كنیکل ای انی تا تهؽ رنی ؿیـ كؼال تاهی يی ياؼ پل اف آ ىـع ت

ؿىؼ يی کؼ. امیت ا تقؿگ يی ىؼ الی ژل ياؼ ىلاكی آا ؿا يی پىاؼ

ک فاپالمیؼا ايیؼ يی ىػ.كنیکل ای انی تقؿگ تـ ت كنیکل حای

یذ ت كنیکل ع مو تثؼیم يی ىؼ ک صلـ ای ت او آتـو تثؼیم ت تؼؿ

ػاؿػ. كنیکل ا گاو تهؽ ت كنیکل گـاف تثؼیم يی ىؼ. ای كنیکل ا ت

ماتی يتـػؿ مغش تغؼا ا يياؼ یا نل يی 1يخات رنى تال ياؼی ت هغـ

ىػ.

ل کايم انی رنى هغثی تيکیم يی ػؿ صی تهؽ ایی كنیکل،تونیى يیف ا

ىػ. امیت ػؿ ای يـصه، امیت حای او ػاؿػ. ػؿ ای يـصه كنیکل پاؿ

تغک آفاػ يی ىػ ک ت آ االمی يی گیؼ. تونیى ػو يیفی فيای کايم

يیيػ ک امپـو ت تغک لؽ کؼ ػيی رنى هغثی تيکیم ىػ. اؼ

يی کـيفيی( nهییؼ )پاتژنیل ػؿ رل ـ، ک تاػج تنیؼ امپـو اامپـي

کـيفو ػؿ گملؼ 27ىػ، ػؿ رل ياػ یق تغک اپهییؼ ت رػ يی آیؼ )

کـيفو ػؿ تق (. اف اتضاػ امپـو تغک گاو نواس کـيفو ای 34

کـيفيی( عثیؼی ىکم يی گیـػ. 2nػیپهییؼ)

ف تلات ای يـاصم امپـياتژنیل اژنیل ای امت ک ـ اگیى ا یکی

گاو يیف یک او تنیؼ يیکؼ ؛ ػؿ ؿتی ک اف ـ امپـياتگیى چاؿ مهل

امپـياتفآ صام يیيػ .

Page 22: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

( : Oestrus cycleسیکل استرش یا چرخ فذلی )

امتـك یا كضهی يظی چـعيیو ا تقا ػؿ عل كم آيیقه تا كام

يا يی ػؼ. امتـك ت ػؿ تاؿؿی گلت يی ىػک اگـصیا آتنت يػ، ت

21تا 19ؿف( ػؿ تقا ـ 19تا 14ؿف )ػاي 17تا 16عؿ يتمظ ـ

ؿف ( تکـاؿ يی ىػ. 24تا 17ي ؿف )ػا

اؿ ک ـا تا تغک گؾاؿی ػؿ صیا ياػ، تهؽ ػثاؿت امت اف انی كضهی آىک

تاىؼ. اغالس تهؽ ثایؼ تا تهؽ رنی اىتثا ىػ. اگـصیاات ػؿ فيا تهؽ تهویش

ىؼ، ػؿؼ فیاػی اف آا گاو فایا تا ييکم يار عاؼ ىؼ. تيتـ ژاػای

ف تهؽ رنی ػؿؼ 54تا 44گملؼ، گايی ک ت يـصه تهؽ يی ؿمؼ، ت

ػؿؼ اف ف تهؽ رنی 65ؼ اؼ. تهویش ای صیاات تا گايی ک ت ؿمی

ـمیؼ تاىؼ، تی ی ىػ. ت ػثاؿت ػیگـ تا صیااتی هاتم تهویش يی تاىؼ

ک یکثاؿ ت ؿت عثیؼی رلتگیـی فایو ػاىت اؼ . تهؽ گايی اتلام يی

( ت اؼاف ای تاىؼ ک تاػج ؿىؼ LH FSHاكتؼ ک يیقا تنیؼ گاػتـپی ا )

كنیکل، تهؽ تغک تغک گؾاؿی ىػ.

Page 23: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

هع يکـؿ يظى صاػث كضهی ؿا میکم یا چـع كضهی يی ايؼ. يـاصم یا ػؿ

ای چـع كضهی ػثاؿت امت اف امتـك )صیا ياػ پؾیـای صیا ـ امت (،يت

ػؿ كؼال تػ کايم رنى فؿػ( امتـك )ػؿ تيکیم رنى فؿػ(، ػی امتـك )

پـ امتـك )ػؿ تضهیم رنى فؿػ کاو پـژمتـ ( ک ت عؿماػ

يک امت ت ػ يـصه كنیکالؿ )ػؿ ؿىؼ كنیکل( نتیال )يـصه تيکیم

چـع كضهی ؿا ػؿ تـ يی گیـػ، ػؿ رنى فؿػ ( تونیى ىػ. يـصه نتیال، ک توی

ؿف عل يی کيؼ. 17ؿف ػؿ تق 13يیو ا صؼػ

استرش یا فذلی

یا FSHؿىؼ كنیکل ؿا ػ گاػتپی تـىش ىؼ اف ؿؼ یپكیق ت او ای

FSHیا ؿي آفاػ کؼ تغک کتـل يی کؼ. LHؿي يضـک كنیکل ا

ىؼ ؿي ضـؿی تـای کايم ىؼ يـصه ؿ LHيضـک ؿىؼ مـیؼتـ كنیکل

تؼؼی امت. ت يافات ؿىؼ كنیکل، گاػتـپی ا كنیکل ػؿ صال ؿىؼ ؿا ت

تـىش ؿي رنی ياػ ت او امتـژ تضـیک يی کؼ ک ػؿ ع تـىش يی

ىػ. كنیکل گـاف يوؼاؿ فیاػی امتـژ تنیؼ يی کؼ. مغش پایی امتـژ ػؿ

ـىش گاػتـپی ا احـ يلی يی تافعؿػ يلی ػاؿػ تـ تع تـ یپكیق

گؾاؿػ. ای ماف کاؿ ت رهگیـی اف تضـک فیاػ تغؼا ا کک يی کؼ .ت ـ

اف ؿؼ یپكیقيی LHػؿ ع تاال تاىؼ، يرة تـىش صال، هتی مغش امتـژ

تا تضـیکی ک ایزاػ يی کؼ، تاػج تـییـاتی ػؿؿيای LHىػ ای يیقا

تاػج تهؽ LHىؼ آ ؿا ىؼ تغک يی ىػ. ای تضـیک كنیکل، پاؿ

يیفی امیت يی ىػ )تثؼیم امیت انی ت حای (.

، تاػج يی ىػ صیا اف عػ ؿرـیا امتـژ ػؿ ع، عی يـصه كنیکال

ؿكتاؿای كضهی تـف ػؼ. مغش امتـژ ػؿ ع هثم اف آؿاف كضهی ت صؼاکخـ يی

ماػت اػاي يی یاتؼ. 18هثم اف االمی ىـع يی ىػ LHؿمؼ. تـىش

ـف ظـ اف امتـژ، كنیکل تانؾ یقؿي تافػاؿؼ تنیؼ يی کؼ ک تاػج

اف ؿؼ یپكیقيی ىػ تا يضؼػیت تـىش ای ياػ، ره FSHرهگیـی اف تـىش

المی يضؼػ ؿىؼ كنیکل اضاكی ػؿصضؿكنیکل گـاف گـكت يیقا ا

يیيػ .

:هردل لتیال

تؼؼ اف االمی، كنیکل گـاف پـ اف ع کايال هـيقيی ىػ . تـ احـ تـىش

LH مهل ای گـانفا ػؿ ػیاؿ كنیکل گـاف پاؿ يی ىؼ، يی کؼ، ت

4ؼؼ اف مهل ای نتییی تـییـ ىکم يی ػؼ ت تؼؿیذ، آتـو ؿا پـ يی کؼ. ت

ؿف ت رنى فؿػ تثؼیم يی ىػ. ای ؿؼ نتییی ىؼ او ػاؿػ. رنى فؿػ 5تا

تـىش پـژمتـ ؿصى ؿا تـای ؿي پـژمتـ )ؿي رنی ياػ (

Page 24: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

پؾیـه تغک تاؿؿ یا ری آياػ يی کؼ. يوؼاؿ پـژمتـ ػؿ ع پل اف صؼػ

ی تاال تاهی يی ياؼ ػؿ ؿیـ ای ؿت ؿف ت صؼاکخـ يی ؿمؼ ػؿ يؼت آتنت 6

ؿفػؿ تق، رنى فؿػ کچک، ؿگ 14تا 13ؿفػؿ يیو 12 ات 11تؼؼ اف

تـىش پـژمتـ کاو يی یاتؼ.پـیؼ ت رنى ملیؼ تثؼیم يی ىػ

اف آزا ک تاال تػ پـژمتـ ػؿ ع وو تافػاؿؼ ػؿ تـىش گاػتـپی ا

ػاؿػ، ؿىؼ كنیکنی یق يضؼػ يی ىػ. ػؿ يـصه تضهیم رنى فؿػ اف ؿؼ یپكیق

کاو مغش تـىش پـژمتـ، يد رؼیؼ ؿىؼ كنیکل ا اػاي چـع كغهی

آؿاف عاؼ ىؼ. تضهیم رنى فؿػ تا ػايم نتینیتیک ت او پـمتاگالؼی ؿت

، تنیؼ يی کؼ. يی گیـػ . پـمتاگالؼی ؿا ؿصى، گاو رػ پـژمتـ

رنى فؿػ كؼال تاهی اگـصیا آتنت ىػ، تـىش پـمتاگالؼی يتهق يی ىػ

پـمتاگالؼی يػی یق تـای تغـیة اتگاو رنى فؿػ عی چـع يی ياؼ .

كغهی امتلاػ يی ىػ . ای ػم تـای قيای كضهی ػؿ ػاو ا يؿػ امتلاػ هـاؿ

يی گیـػ.

: فذلی

یا عهة رنی، يـصه ای اف چـع رنی امت ک صیا ياػ ؿكتاؿ رنی اف كضهی

عػ يا يی ػؼ صیا ـ ؿا يی پؾیـػ. ػؿ كضهی اف اامظ تا ااعـ يـصه

كنیکنی امت . امتـژ ک اف كنیکل ؿمیؼ تـىش يی ىػ، تاػج تـییـات

آاتيیک ؿكتاؿی اتنت ت كضهی امت .

كضهی ػؿ تق يضنك تـ اف يیو امت يا ای ظاـی كضهی ىايم تـییـ ػالیى

ؿگ كـد اف ؿتی کى ؿگ ت پـ ؿگ عاؿد ىؼ تـىضات يکمی ـا

تا ؿكتاؿای كضهی امت .صیا ػو عػ ؿا تکا ػاػ تا پف یا فا ت صیا ـ

. تا يا يغی كضهی ضـت يی فؼ . تقا ػؿ فيا كضهی ؿی یکؼیگـ يی پـؼ

آ امت ک صیا ياػ کايال آؿاو يی اینتؼ اراف يی ػؼ ک ـ ؿی آ تپـػ.

صیا ـ یق صیا ياػ كضم ؿا اف ؿی تی تـىضات اژ ا يی ىامؼ.

:تخوک اذازی

االمی یا تغک اؼافی يـصه ای امت ک كنیکل گـاف تانؾ پاؿ ىؼ

ا آفاػ يی کؼ ػؿ يیو تق االمی عػ ت عػ ازاو يی ىػ ت تغک ؿ

آيیقه تا صیا ـ اؿتثاعی ؼاؿػ .

زهاى االسیى :

فيا االمی یا تغک اؼافی تا ىـع كضهی يـتثظ امت ػؿ يیو ا ػيا

. ماػت تؼؼ اف ىـع كضهی اتلام يی اكتؼ 36تا 34ماػت ػؿ تقا 34تا 25

Page 25: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

:هیساى االسیى

تؼؼاػ تغى ای ؿا ىؼ تـ اماك تؼؼاػ كنیکل ای ؿىؼ یاكت كنیکل گـاف

تؼیی يی ىػ. ايکا ػاؿػ يیقا االمی، تا صؼػی اف ؿی تؼؼاػ كـفؼا

يتنؼ ىؼ تغی فػ ىػ . تغک گؾاؿی تیيتـ ، ايکا چؼ ههفایی ؿا اكقایو

ا ػؿ يواین تا يیو ا تغک اؼافی تیيتـی ػاؿؼ.يی ػؼ. يؼال تق

:فصل تلیذ هثل

ػؿ كؼانیت ای رنی گملؼ تق، اف كهی ت كم ػیگـ، تـییـات چيگیـی

ػیؼ يیيػ . افآ را ک آا كم تنیؼ يخم ؿا تا کتا ىؼ عل ؿف ػؿ اایم

كم ؿیـ تنیؼ يخم ؿا ػؿ ػاو پاییق ىـع يی کؼ ت آا ؿف کتا يی گیؼ .

ػؿ ؿا انتـك يی ايؼ ک ػؿ ياػ ا یچ یک اف ػالیى كضهی تـف ی کؼ. ا

هی آا اتنت ت كم ینت.) گملؼ ضای يیا ػاو ایی یقرػ ػاؿػ ک ك

ؿياق (

ی ػؿ گملؼ ػؿ اتتؼای كم تنیؼ يخم، هع انی تغک گؾاؿی تا ؿكتاؿای كضه

ـا ینت ت ای كضهی، كضهی عايه يی گیؼ .ای پؼیؼ اىی اف تـىضات

ػنیم امت ک ػؿ ىـع كضهی تـف ؿكتاؿای اکاكی امتـژ ینت؛ تهک ت ای

يـتط ت آ، ت يوؼاؿی پـژمتـ یاف امت ک اف چـع هثهی تؤيی يی ىػ؛

ىـع كم تنیؼ يخم، ؿكتاؿای اتتؼاینی ػؿ تقا ای چی ینت اف ا

كضهی ػیؼ يی ىػ.

آهاد کردى دیاى هاد ترای تلقیخ :

اف تهویش يػی، تایؼ ت ضؼیت صیاات ياػ آياػ تػ یا ثػ هثم چؼ لت

آا تـای تهویش تر کـػ. يكویت ػؿ ارـای تهویش يػی ت کیلیت امپـو يؿػ

تاؿؿی صیا ياػ تنتگی ػاؿػ. امتلاػ

:دالت ضعیت دیاات هاد ترای تلقیخ

ػؿ تهویش يػی یقياؼ آيیقه عثیؼی، ياػ ا تایؼ ػاؿی اف تیاؿی ا اگم

ػاؿای ماليت کاكی ضؼیت تؼی يامة تاىؼ. يـ یا مء تـؾی اؿهة ا

يی ىػ. تـ ا یا تقؿان ا تایؼ مثة کاو االمی تاال ؿكت موظ ری

8تا 6هثم اف تهویش ياػؿايا اف ىیـ گـكت ىؼ ای ياػؿا لت 8تا 6صؼاهم

Page 26: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

لت تؼؼ اف تهویش تایؼ ػؿ اف ضؼیت ای تو فا ياؼ ػاؿ، 4لت هثم

اکن، پيى چیی مى چیی تاىؼ .

:وسهای فذلی

ػ ؿه ؿت يی گیـػ: ؿه ػاؿیی ؿه عثیؼی ت قيا مافی كضهی

)يؼـكی ػاو ـ ت گه (ؿه ػاؿیی ؿه يؤحـی تـای قيای كضهی صیاات

ياػ ػؿ گه امت ک ک تؼیی فيا ينة تـای تهویش یق ػؿآ ػهی امت ؛ نی

ت قی تـ امت .ؿه عثیؼی قی کتـی ػاؿػ؛ ايا قيای ت عؿ کايم ؿ

یگیـػ كوظ ػؿ ضؼیت ای عای کاؿتـػ ػاؿػ .

رهاي هرد هصرف تراي ایجاد وسهاي فذلي ایجاد د قل زایي:

پـمتاگالؼی : –انق

تؤحیـ ای ؿي ت گ اي يیثاىؼ ك كوظ ػؿ ػاعم كم رلتگیـي هاتم امتلاػ يیثاىؼ.

ؿت كـینتاؿ: ب _ امتلاػ اف پـژمتـ ت

كـینتاؿ میه اي امت صاي پـژمتـ يػي ك ػؿ فیـ پمت گه راي

يیگیـػ تا تـعی تؼؿیزي پـژمتـ ػم يیكؼ امتلاػ اف ای ياػ تـاي گملؼ ػؿ یچ

كيؿي يؼل ینت ت ػنیم ييكالت رایگؾاؿي عاؿد كـػ آ اف فیـ پمت .

امتلاػ اف پـژمتـ ت ؿت املذ :د _

تا كـيناي يػي يغتهق اف هثیم يؼؿاكني پـژمتـ ، 1964املذ اف ماناي

كهؿرنتـ ؿرمتيت ػؿ ػمتـك گملؼ ػاؿا تػ امت.

ق ىكم آ ای يؿػ ت ػنیم ایك تاػج تضـیك اژ ىؼ چنثؼگي ایزاػ يیكؼ ت امغ مای

ػؿ تـ يیيا ژاػاي كچك مغت تـ رایگؾاؿي يیيػ ) ػاعم اژ ( كتـ يؿػ امتلاػ هـاؿ

يیگیـػ.

ػ _ امتلاػ اف يالتی :

.تا تر ت چگگي امتلاػ اف آ عل كيیؼ ػؿ ػؿيا چؼا امتوثاني اف ای ياػ يؼ امت

ؿت میؼؿ: _ امتلاػ اف پـژمتـ ت

Page 27: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

میؼؿ میه اي امت ماعت ىؼ اف میهیكا ؿاتـ ك ػؿ آ پـژمتـ عثیؼي تقؿین ىؼ

ت میه يضووا یفنؼ ماعت ىؼ ايـف ػؿ تاو كيؿایي ك اف 1981امت میؼؿ اف مال

تكیك قياي امتلاػ يیكؼ رايی املذ گـػیؼ امت.

کم اضـ يتؼانتـی ؿه ا امتلاػ اف املذ میؼؿ يی تاىؼ ک پـتػؿ ـ ؿت ػؿ صال ص

یا عاؿد كم تػ يتلات مػاؿػ ک تنت ت ػاعم ك ػر ای يتلاتی تـای امتلاػ اف آا

17امت ت ػا يخال ػؿ تق ػؿ ػاعم كم ؿف لـ املذ یا میؼؿ رایگؾاؿی يی ىػ ؿف

اصؼ 444یا 344تقؿین يی ىػ ک يؼال يیقا تقؿین ecg تـػاىت ىؼ قيا ؿي

ماػت تؼؼ ى تهویش ازاو يی ىػ .پـ تکم ای ػیگـی یق رػ ػاؿػ ک 48تی انههی يیثاىؼ

تنت ت فيا ىـایظ گه امتلاػ يی گـػػ .

ستفاد از رش ای طثیعی ترای تذریک االسیىا

قيا کـػ كضهی ػؿآيیقه عثیؼی ، يی تا اف احـيؼـكی احـ هچ : تـای

لت اف گه رؼا گ 4صیا ـ امتلاػ کـػ . ػؿ ای ؿه صیاات ـ ؿا صؼاهم

انق ؿا اصناك کؼ. یک لت ياؼ غصضؿ رل ييی ػاؿؼ تا صیا ـ ياػ

Page 28: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

تـتیة، تؼؼاػ فیاػی ت كم رلتگیـی صیاات ـ ؿا اؿػ گه يی کؼ ت ای

يیو ػؿ ا اتتؼای كم كضم يی ىؼ.ای ؿه كوظ ػؿ كم تنیؼ يخم کاؿتـػ

ػاؿػ.

احـتـؾی : ػؿ يؿػ احـ تـؾی تـ تنیؼ يخم اعالػات کی ػؿ ػمتـك امت .اف مال

ا پیو يضووا تؤحیـ تـؾی تـ تضـیک االمی ؿا تـؿمی کـػ اؼ ت احـ تـؾی

گلت يی ىػ . كالىیگ

يک امت احـ تـؾی ػؿ ؿىؼ كنیکل ؿیـ ينتویى، یؼی اف عـین يضؿ

یپتااليك یپكیق تاتـییـ تـىش گاػتـپی، یا ينتویى اف عـین احـ ؿی

تظیى ػم گاػتـپی ا ؿی كنیکل تاىؼ. تغؼا تا

فتنفصل

ری اسپرم:اتخاب آهاد سازی را ترای جوع آ

ؼف اهی تـاي تهویش يػی ػؿ گملؼ تق، تثػ لات تنیؼی اف ظـ

کی کیلی امت ؿمیؼ ت ای ؼف، ت اؿفه اؿحی هچ تق ـ امتلاػ ىؼ

Page 29: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

تنتگی ػاؿػ. اؿفك اؿحی صیاات ـ اف ؿکؿػ تنیؼ عػ صیا، عیياؼا،

ت يی آیؼ. تاتـای تـای تهویش يػی تایؼ كـفؼا ؿکؿػ ى ػؿ ای ا تؼم

ت اتغاب صیا ـ ت عؿ عا تر ىػ.

يخم ، ت یژ اؼاف ىکم تیض ا اپیؼیؼیى یق تایؼ آفيایو اؼاو ای تنیؼ

ىػ. ای اؼاو ا اف ؿی کین تیض ت ؿاصتی نل يی ىؼ. تیض ا تایؼ ملت

اف ـ گ و تؼ ىکهی تاىؼ ت ؿاصتی ػاعم کین هاتم اؿتزاع ػاؿی

تیض صـکت کؼ اصی ػو اپیؼیؼیى تایؼ ت آمای نل ىػ اؼاف آ ػؿ

صیااتی ک و ایی ياؼ تیـ یايؼ تیض اف يضع اصی یکنا تاىؼ.

ع میا ؿگ ىکی ، تمؼ یاكتگی تیض ا، ينؼػ ىؼ يزاؿی امپـو یا اتنا

ضی ػاؿؼ، تایؼ اف تـاي تهویش صؾف ىؼ.تی

آهاد سازی را :

ايکا ػاؿػ ـا تـ احـ تـعی ضؼیت ای تو فا ػچاؿ ػویی يهت ىؼ. ای

ضؼیت ا ػثاؿتؼ اف ػيا یا ؿعتت فیاػ، تـییـ يضیظ یا ریـ ؿؾایی، گقه صيـ

لت هثم اف تـاي تهویش اف 8تا 6فا تایؼ ا تـف تیاؿی ا ک ای احـات تو

تی تـػ .هچ ا تقا گاو امپـو گیـی ثایؼ ػاؿای ي یا پيى تهؼ تاىؼ. فیـا

يی تهؼ تاػج تو گـيا يی ىػ رغ آؿی امپـو ؿا ييکم يی کؼ.

ی الفو ياػ کناتـ صای پـتیی فیاػ تنیؼ امپـو ؿا اكقایو يی ػؼ . تاتـا

لت هثم اف امپـو گیـی ( يـف 8تا 6امت گاو یاف ت تنیؼ امپـو فیاػ )

.ریـ صای پـتیی یق ىـع ىػ

آهزش را ترای اسپرم گیری:

تتـی ؿه تـای امپـو گیـی امتلاػ اف يثم يػی امت. هچ ا تقای

گیـی تا يثم يػی آيفه ػاػ لت هثم اف امپـو 3تا 2ـ اتغاب ىؼ تایؼ

ىؼ .

ػؿ عل يؼت آيفه ـا، تایؼ ت مزو کیلیت امپـو اصتاال رایگقیی ـا

یق تر کـػ. تـاي آيفه ـا تایؼ ػؿ كم تنیؼ يخم، ک هچ ا هؼؿت پـه

عتی ػاؿؼ ياػ كضم یق ػؿ ػمتـك امت ازاو ىػ. آيفه ىايم تمؼ

یت ػکل انؼم ای الفو رل ـ تـای ػاػ امپـو ػؿ يضیغی يضثك ػؿ تو

صضؿ امپـو گیـ امت. ػؿ عل ای يؼت، امپـو گیـ ت ؿاصتی يی تاؼ تا

عیت اعالهی ؿكتاؿ كـػی ـا آىا ىػ.

يامة تـای گؼاؿی يیو تا كضای رایگا امپـو گیـی تایؼ ػاؿای مای

ـه ـ اینتاػ امپـو گیـ تاىؼ. هچ ا تق ای ـ تایؼ يضم كضایی تـای پ

Page 30: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

امپـو گیـی ؿا تثیؼ ؛ فیـا تیایی یق ياؼ تیایی ػؿ تضـیک يیم رنی يؤحـ

.امت

كضم کايال ضـؿی امت؛ ک يی تا آ ؿا اف تـای امپـو گیـی رػ ػاو ياػ

ػ .گه اتغاب یا اف عـین قيای كضهی تؤيی

فيا يؿػ یاف ت آيفه ـای ػؼ امپـو ت ياؿت امپـو گیـ، م تزـت

رنی صیا ـ تنتگی ػاؿػ.

جوع آری اسپرم :

ؿه ای گاگی تـای رغ آؿی امپـو اتؼاع ىؼ امت ک تا تر ت ايکاات

يرػ، يی تا اف آا امتلاػ ػ :

يثم يػی -1

(electro ejaculatorی تا امتلاػ اف ػمتگا اقال انکتـیکی )تضـیک انکتـیک -2

رغ آؿی يی اف ػاعم يثم صیا ياػ -3

ؿه ال ت ػنیم ماػگی، مـػت ػم، ایزاػ کـػ تو ػؿ صیا ـ کیلیت

تاالی امپـو تـ ؿه ػو تـریش ػاػ يی ىػ.

ایی كیقیکی ؿا تـای آنت يثم يػی توهیؼی اف يثم عثیؼی امت ىـایظ ػي

24تامهی صیا ـ ػؿ صانت اقال كـاى يی کؼ. تؼ يثم نن تعانی ت عل

ک ؿی آ یک ماتی يتـ اف رل پالمتیک كيـػ مغت يی تاىؼ 5/5 هغـ

. يثم يػی يؿػ امتلاػ ىیـ کچک تـای ؿػ ا آب تؼثی ىؼ امت

کچک تـ ماتی يتـ 3تا 2ا تـ تػ عل آنت تامهی آا تـای تقا ت ػنیم کت

اف يثم امتلاػ ىؼ تـای هچ يی تاىؼ.

ماتی يتـ اف ػ عـف تؼ يثم تهؼتـ تػ ای 6تا 5المتیک ػاعهی یا الیـ

هنت ای اضاكی ت اعـاف الی تیـی تـيیگـػؼ تا تؼای المتیکی يـتزغ

يضلظ ای ک ت ایؿت تی الیـ تؼ ایزاػ يی ىػ تا ی يضکى يی ىؼ.

ػؿر ػؿ فيا پـ ىؼ ػؿ گاو امپـو گیـی 54تا 44اف آب گـو)ػيای آب

ػؿر ( پـ يی ىػ ػيای يؿػ یاف تـای صانت اقال ؿا تؤيی يی کؼ. 42تا 44

تایؼ اف يثم رغ آؿیيثم يػی تایؼ کايال تیق عيک تاىؼ تـای ـػم

رؼا امتلاػ کـػ .

میه هیق نل رغ آؿی امپـو ينؼػ يی گـػػ تؼؼ اف یک مـ يثم ت

ػ آ توی صزى تی تؼ الیـ ت میه ا ىیـ ؽکـ ىؼ اف ا پـ يضکى

Page 31: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

ثم ت يی گـػػ تا کايال يتؿو گـػیؼ كياؿ يامة ؿا ػاىت تاىؼ . مـ ػیگـ ي

.میه افنی چـب ىؼ آياػ تـای امپـو گیـی امت

امپـو گیـ ػؿ مت ؿامت صیا ياػ ک ػؿ عـک امپـو گیـی ياؿ ىؼ امت

ينت ػؿ گاو پـه صیا ـ تؼ اک آنت تامهی صیا ـ نل ىػ آ ؿا

یک تیيتـ چؼ امت ػؿرت ایزاػ تضـ ت ػاعم يثم يػی ؼایت ایؼ. الفو

تاؿ اف پـه صیا ـ رهگیـی تؼم آیؼ . تایؼ ت صیا ـ اراف ػاػ ـ فيا

تیـ تکيؼ ثایؼ ای کاؿ فػتـ اف يػؼ ازاو عامت ، آنت عػ ؿا اف يثم

يی، تا تاف کـػ ىیـ ؿی يثم ا ىػ . تؼؼ اف کايم ىؼ اقال رغ آؿی

ا کى يی کیى مپل تا اصتیاط نن رغ آؿی ؿا اف هیق رؼا ؿا عاؿد كياؿ آ ؿ

تؼؼ اف تـؿمی ػؿ يی کیى تؼؼ اف ىاؿ گؾاؿی آـا ت يضم ؿهین مافی يتوم

ػؿر گؼاؿی يی کیى . 34 يایػ

ػكؼات رغ آؿی امپـو اف صیا ـ ت م، صانت ػيای يضم گؼاؿی تنتگی

ؿف 5تا 4پـه ؿفا ػؿيؼت 5تا 3ـای هچ ػاؿػ. تؼؼاػ پـه اقال ت

پـه 3تا 2ؿف امتـاصت تـای تق ـ یک ؿف ػؿ يیا 3تا 2مپل یک ػؿ

يامة امت .

Page 32: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

طتنفصل

تررسی آزهایص هی :

پل اف تی يی هثم اف امتلاػ اف آ ػؿ تهویش يػی، اؼاف گیـی کیت

ت هاتهیت فؼ ياؼ امپـياتفآ آمیة ـمؼ ضـؿی کیلیت آ ت عـیوی ک

امت.

تـای رهگیـی اف تؤحیـ ايغهب تـ کیلیت امپـو ػؿ فيا رغ آؿی تؼؼ اف آ

الفو امت اهؼايات يامثی ازاو ىػ. اف ره ياؿػی ک ؿػایت آ ضـؿی ت

ػؿر ( ظـف 34ظـ يی ؿمؼ، اعیا اف تیق، امـیم، عيک گـو تػ )

ایی امت ک ت ضی ػؿ رـیا امپـو گیـی تؼؼ اف آ اف آا امتلاػ يی ىػ .

:تررسی رگ هی

ؿگ يی تالكاه تؼؼ اف رغ آؿی ػؿ نن ؽعیـ يی تـؿمی يی ىػ. يی

هچ ػؿ صانت عثیؼی ملیؼ ىیـی یا کـو عاي ای امت . يی تقا ػؿ صانت عثیؼی

ت عاکنتـی تا فؿػ امت ؿگ آ تی تقا ػؿ اقال ای گاگ ملیؼ يایم

یک تق يتلات امت . رػ ع ػؿ امپـو آ ؿا ت ؿگ ؿتی يتایم يی کؼ

Page 33: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

ؿگ يایم ت مثق يا ػؼ آنػگی یا تؼضی اف ااع ػلت ػؿ ػمتگا تنیؼ

ػؼ يی ؿا فؿػ ؿگ يخم امت. اػؿاؿ ػؿ يی ، ؿگ تی آ ؿا تـییـ يی

يی کؼ.

اذاز گیری دجن هی :

صزى يی تا نن يؼؿد یا تا پیپت يؼؿد اؼاف گیـی يی ىػ ػؿ ؿه رغ آؿی

يیهی نیتـ 1.5تا 1يی تا يثم يػی، يتمظ صزى ـ اقال ػؿ هچ ا تقا

ياؿت كـػ امت . ای صزى تا م، ضؼیت صیا، تؼؼاػ ػكؼات امپـو گیـی

امپـو گیـ يتلات امت .

(:motilityتذرک اسپرهاتزآ )

یکی اف يتـی يا ای ماليت يی، تضـک امپـياتفآی آ امت. تـای

تـؿمی تضـک اف ػ ؿه صـکت يری صـکت الـاػی امتلاػ يی کؼ.

ک يياؼ صـکت يری يی ؿی الو ػاعم نن رغ آؿی تـای اكـاػی

هؼؿت تیایی عتی ػاؿؼ تؼ يیکـمکپ ت عتی هاتم يياؼ امت .

هیساى درکت ت جل :

ؿه ػیگـی ک تـای مزو يی يؿػ امتلاػ هـاؿ يی گیـػ، تـؿمی صـکت

الـاػی ؿ ت ره امپـو ای يرػ امت. ـ چ صـکت ؿ ت ره تیيتـ تاىؼ

. تـای ای يظؿ یک هغـ يی ؿا ؿی الو مت، امپـو تـای تهویش يامة تـ ا

ػؿر ( هـاؿ يی ػؼ تـای کاو تـاکى امپـو ؿهین مافی آ 37تیق گـو )

ػؿؼ 9/2، اف يضهل ای ایقتیک يخم مـو كیقینژی یا مؼیى میتـات

امتلاػ يی کؼ . يی گا. گملؼ تق ت نثت یک ػؿؼ يی امة ت نثت

یک پیپت یک ت ػ ؿهین يی ىػ. تؼؼ اف هـاؿ ػاػ يی يضهل ؿی الو، آ ؿا تا

کچک ت عتی تا ى يغهط يی کؼ تا مغضی یکاعت ت ػمت آیؼ. مپل یک

تا ى یکاعتی مغش صلظ ى اف عيک ىؼ مغش اليم ؿی آ هـاؿ يی ػؼ

ـؿمی صـکت الـاػی ت ت 144الو رهگیـی ىػ. مپل تا تقؿگ ایی

امپـياتفییؼا فیـ يیکـمکپ يی پـػافؼ تیز تـؿمی ؿا ت ؿت

ػؿؼ تیا يی ػاؿؼ. ػؿر تؼی صـکت ت ره ت ىـس ؽیم امت:

ػؿؼ امپـو ا فؼ صـکت ؿ ت ره ػاؿؼ . 144ػؿر ػانی:

. ػؿؼ امپـو ا فؼ صـکت ؿ ت ره ػاؿؼ 84ػؿر عب :

ػؿؼ اف امپـو ا فؼ صـکت ؿ ت ره ػاؿؼ. 54ػؿر يتمظ :

ػؿؼ اف امپـو ا فؼ صـکت ؿ ت ره ػاؿؼ. 54ػؿر تؼ : کتـ اف

Page 34: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

سجص غلظت هی:

چ يیقا ؿهین مافی يی ت ؿهظت آ )تؼؼاػ امپـياتفآ ػؿ اصؼ صزى (

ت . يی تا کیلیت عب ػؿ هچ تنتگی ػاؿػ، تـآؿػ ػهین ای عیت يى ام

يیهیاؿػ امپـياتفآ ػؿ ـ يیهی نیتـ صزى يی 5/2-5 5/3-6تق ت تـتیة ػاؿای

امت .

ؿهظت يی ػثاؿت امت اف تؼؼاػ امپـو ا ػؿ ـ يیهی نیتـ صزى يی امت ک يی

، اف ىکم ظاـ ک ػهین ینتتا آ ؿا تا ؿه ای گاگی ياؼ ؿه امتلاػ

الو میتيتـک تنیاؿ کؼ امت، ؿگ مذ كتانکتـیک ک مـیغ ػهین امت

نی تزیقات ا ت آمای ػؿ ػمتـك ینت تـای تق کاؿتـػ ؼاؿػ ىاؿه گـ

.اؼاف گـكتانکتـیکی ؽؿات ک قی فیاػی ػاؿػ نی ػهین مـیغ امت

تؼؼ اف اعؾ آ تا هثم اف ؿهین تؼضی اف ياؿػی ک تاػج آمیة ت مهل امنپـو

ت ىـس ؽیم امت :مافی يی ىػ

تآعیـ ػؿ تـؿمی امپـو -انق(

تـییـات اگای ػيای امپـو -ب(

آنػ ىؼ امپـو ت ياػ ىییایی آب -د(

هـاؿ گـكت ػؿ يؼـ ؿ عؿىیؼ -ػ(

:عاهل هؤثر تر کیفیت هی

كم : -1

کیلیت کیت امپـو تنیؼی كم امت تـییـات كهی یکی اف ػايم يؤحـ تـ

مثة تـییـ اؼاف تیض ا يی ىػ تا کاو اؼاف تیض ت ؿت كهی ،

تنیؼ امپـو یق کاو يی یاتؼ .

ػيای يضیظ : -2

ػيای فیاػ يضیظ اصتاال ػنیم اهی کاو تنیؼ امپـو يی تاىؼ .

تاب ػؿ ؿىایی : -3

یپكیق ؿؼ پی آل تـ تنیؼ -عـین مافکاؿ یپتااليكػؿ ؿىایی اف

تنتمتـ ػؿ LH FSHيخم احـ يی گؾاؿػ. کاو عل ؿف تـای تـىش

.هچ يضـک امت

Page 35: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

م : -4

ػؿ ژاػ ایی ک ؿىؼ مـیغ ػاؿؼ، تهؽ رنی فػتـ ؿط يی ػؼ ايکا ػاؿػ

تا تیو اف یکنال ت تؤعیـ اكتؼ تهؽ رنی ت ػنیم تـؾی آب ای ايامة

م تا تهؽ اؿتثاط ػاؿػ ؛ ايا اؿتثاط ف فؼ تا تهؽ تيتـ اف م امت .

ژاػ : -5

ػؿ تـعی ژاػ ا تنیؼ امپـو ػؿ تاو عل مال تا کیلیت کیت عب اػاي

ػاؿػ يزه ژاػ ؿياق .

تـؾی : -6

ای ػاؿػ. آمیثی ک مء تـؾی هثم تـؾی تـ ػمتگا تنیؼ يخم صیا ـ، احـ یژ

اف تهؽ ت ػمتگا تنیؼ يخم اؿػ يی کؼ، اف مء تـؾی تؼؼ اف تهؽ تیيتـ امت

مء تـؾی تـ ف تیض، تـىضات ؿؼػ ضی، ؿهظت امپـو تضـک امپـو

يؤحـ امت.

تیاؿی ا : -7

تیض ا، تیاؿی ایی ياؼ ا عایگی، یپپالفی تیض ا، ػژـامی

تؿو تیض، تؿو اپیؼیؼیى، اؿینکل، امپـياتیک گـاال، تیاؿی ای ؿؼػ

ضی تیاؿی ای ػلی مثة کاو کیلیت کیت يی يی ىؼ.

ػكؼات امپـو گیـی : -8

ػكؼات امپـو گیـی ض گـكت امپـو تـ کیت کیلیت امپـو تؤحیـ يی

اقال ای يکـؿ تـ کیت امپـو يؤحـ امت گؾاؿػ نی الفو ت تضیش امت ک

نی تـ کیلیت امپـو تؤحیـی ؼاؿػ.

رقیق سازی اسپرم :

یکی اف يلیؼ تـی ػالیم امتلاػ اف تهویش يػی ت رای آيیقه عثیؼی،

امتلاػ تی اف صیا ـ تا اؿفه ژتیک تاال تـای تاؿؿ کـػ تؼؼاػ فیاػی

ػی يی تا صزى تؼؼاػ امپـو ؿا ػؿ يواین صیا ياػ امت .ػؿ تهویش ي

تا رلتگیـی عثیؼی ت عؿ چيگیـی کاو ػاػ . يایغ امپـو ؿهین ىؼ ػؿ ـ

يیهی امپـياتفآی يتضـک امت تؼی تـتیة تا 144يیهی نیتـ صای

امپـو ای رغ آؿی ىؼ ػؿ ـ اقال صیا ـ يی تاؼ تؼؼاػ فیاػی صیا

ا تهویش کـػ.ياػ ؿ

Page 36: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

گام هصرف ت صرت تاز یا اسپرم هایع ( :رقیق کذ اسپرم )

تق ػؿ صانتی ک امپـو ت ؿت يایغ يـف يایغ ؿهین کؼ امپـو گملؼ

يی ىػ ت ػ ؿت يػی عثیؼی رػ ػاؿػ:

ؿهین کؼ ای يػی -1

ياؼ تاكـ ػم يی ؿهین کؼ ای يػی ىايم : تـیل یا میتـات ک

کؼ، گهکق یا كـکتف ک ت ػا يثغ اـژی امت، فؿػ تغى يـؽ ک

تـای گؼاؿی ؿيای مهنی امپـو ػؿ تـاتـ مـػ ىؼ اگای امت ، يی

.تاىؼ

ؿهین کؼ عثیؼی -2

امتلاػ اف ىیـ تاف گا یا ىیـ امتـنیق کى چـب ت ػا تتـی ؿهین

متلاػ يی ىػ .کؼ عثیؼی ا

رش رقیق کردى :

تالكاه تؼؼ اف تی امپـو آفيایو ای الفو، تایؼ ؿهین مافی ؿت

گیـػ تـای رهگیـی اف کاو تاؿؿی امپـو ا، امپـو يایغ ؿهین کؼ

تایؼ ػيای یکنای ػاىت تاىؼ. تاتـای هثم اف ؿهین مافی، تایؼ آا ؿا ػؿ

ت .ت ياؿی گ ػاى

يیهی نیتـ امتلاػ يی کؼ ک 1تـای ؿهین مافی اف پیپت يؼؿد تا مـگ

کايال امتـیم عيک تاىؼ .تـ اماك يیقا ؿهین مافی، تایؼ يایغ ؿهین

کؼ ؿا ت امپـو اضاك ػ تتـ امت یي يایغ ؿهین کؼ ؿا ت امپـو

ؼ تاػج کاو اضاك ػ ، چ اضاك کـػ امپـو ت يایغ ؿهین ک

تضـک امپـو يی ىػ تؼؼ اف اضاك کـػ يایغ ؿهین کؼ ت امپـو، آـا ت

يؼال امپـو هچ تق ؿا ت نثت ػ ت یک یا م آؿايی ت ى يی فؼ

پـ يی 25/4یا 5/4. تؼؼ اف آ ػؿ پایت ای ت یک ؿهین يی کؼ

کؼ .

تا هذت:سرد کردى اسپرم ترای گذاری ک

ػؿر مـػ تا 5یا اؿهة 15ػؿر تا 34ػؿ ای ؿه امپـو ؿهین ىؼ اف

فيا يـف ػؿ ای ػيا گؼاؿی يی ىػ. تـای کتـل يیکـب ا تایؼ

Page 37: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

اصؼ تی انههی مؼیى پی مهی یک يیهی گـو امتـپتياینی ػؿ 1444

ػ .گاو ؿهین مافی ت ـ يیهی نیتـ ؿهین کؼ اضاك ى

تـای مـػ کـػ امپـو يی تا اف یغچال، كالمک یا ظـف ػؿ تؼاؿ

يضتی یظ امتلاػ کـػ نی تایؼ ت گ ای تاىؼ ک اف تاك ينتویى تا یظ

ػؿر تایؼ ت تؼؿیذ ؿت گیـػ 5یا 15رهگیـی ىػ.مـػ کـػ يی تا

5ػيای ماػت هت الفو ػاؿػ امپـو ػؿ 3تا 2 5/1تا 1ک ت تـتیة

ػؿر تا چؼ ؿف هؼؿت تضـک عػ ؿا صلظ يی کؼ؛ نی ت افای ـ ؿف

ػؿؼ اف تاؿؿی کامت يی ىػ . تاتـای ایت گؼاؿی 35تا 14

15ماػت امت امپـو ؽعیـ ىؼ ػؿ 48ماػت تق 24امپـو هچ

ماػت امتلاػ گـػػ. 12تا 6ػؿر تایؼ تی

تس : اجواد اسپرم گسفذ

تا تر ت ایک ازاػ امپـو گملؼ تق یاف ت تزیقات عا ػاؿػ ک

کـػ ػؿ صال صاظـ ػؿ امتا يرػ ی تاىؼ نؾا اف ای يون گؾؿ

يکل يیکیى. كـتی ػیگـتضیش آ ؿا ت

نفصل

تلقیخ هصعی :

، ػاعم مـیکنی ػاعم تهویش يػی ػؿ گملؼ تق ت م ؿه ػاعم يثهی

ؿصی ازاو يی ىػ .

ػؿ تهویش ػاعم يثهی اف امپـو تاف امتلاػ ىؼ ت ؿاصتی هاتم ازاو امت .

تهویش ػاعم مـیکنی تا امپـو يزؼ نثتا کى امت ت ع ػؿ يكویت يیقا

پی، يیو نی ای ع امپـو ػؿ تهویش ػؿ ؿصی ، تا امتلاػ اف ك الپاؿامک

تیز ؿضایت تغيی ػاؿػ .

میه الفو تـای تهویش ػاعم يثهی یک پیپت پالمتیکی اف امت ک اف اتا ت

یک مـگ یک يیهی نیتـی م يی ىػ.

مایم تزیقات يؿػ یاف تـای تـای تهویش ػاعم مـیکنی ػثاؿت امت افچـاؽ

ه ػمتی، امپیکنو، تلگ تهویش يػی.

Page 38: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

7امت اف تهنکپ ) تزیقات يؿػ امتلاػ ػؿ تهویش ػؿ ؿصی ػثاؿت مایم

يیهی يتـی ( ػ تـکاؿ کاال ک یکی اف آا تـای تهنکپ تا نن گاف

ضی ىیـ ػ عـك گاف ػیگـی تـای پیپت تهویش تا ىیـ يغ تـای

کاتم كیثـ ؿی رهگیـی اف عـد گاف امتلاػ يی ىػ . یک يثغ ؿی

میهؼؿگاف )ػی اکنیؼ کـت ( تا ؿگالتؿ نن گاف یقػاؿػ.

:تسا هار هیص ا

تهویش يػی تایؼ ػؿ يضیغی تنت، يضؿ تؼ گـػ ؿثاؿ ازاو ىػ يیو

ا تقا ؿا تایؼ عؿی ياؿ ػ ک ػهثات تهویش تا مـػت یـی کاؿ کتـی

ی ت صیاات یق اؿػ يػ . ؿه ياؿ ػاو تا تر ت ؿه ازاو ىػ تي

تهویش يتلات امت نی ماػ تـی ؿاصت تـی آ امتلاػ اف عـک تهویش امت .

تـای ياؿ تق رت تهویش ػاعم مـیکنی تتـ امت یک لـ ت ؿت تـػکل

ت غؿ کؿی صیا اینتاػ تا ػ ػمت يچای پای صیا ؿا گـكت ا

ای ک پيت ػاو کايال ؿ ت ػاعم كياؿ يی ػؼ ، ػاو ؿا اف فيی تهؼ کؼ ت گ

تاال يواتم ىغ تهویذ کؼ هـاؿ گیـػ .

تـای ياؿ ػاو رت تهویش ػؿ ؿصی یک تغت یا گاؿ يغ عـاصی ىؼ

آ تا ک صیا تغ پاای آ ت عتی ياؿ ىؼ امت هنت عهلی

تاالتـی ک ؿی آ ة ىؼ تهؼ يی ىػ فای ای تا اكن يی مافػ ای ع

گاؿ چـعؼاؿ یق يیثاىؼ .

رش ای تلقیخ هصعی :

تهویش ػاعم يثهی : -1

ػؿ ای ؿه تؼ تر ت يضم مـیکل، يی ػؿ هنت رهیی يثم تغهی

تاؿیکی ايیؼ يی ىػ . پیپت يی ىػ ای ؿه ػؿ امـانیا اغالصا تیـی ػؿ

ؿا تایؼ تا فای ت مت تاال ت ره پیو تثـؼ تا اف ؿػ ت يخا رهگیـی

ىػ. تؼؼ آـا تغهی يیکؼ .

تهویش ػاعم مـیکل : -2

ماتی يتـی مـیکل تغهی ىػ . تا تر ت 3ػؿ ای ؿه يی تایؼ ػؿ ػن

ی يی تا امپـو ؿا ػؿ ؿصى تغهی ضؼیت مـیکل ػؿ تؼضی صیاات، صت

ػ ػؿ ای ؿه ػاو ؿی عـک هـاؿ يی گیـػ یا تمظ کاؿگـ ت گ ای ک

ؽکـ ىؼ ياؿ يی گـػػ مپل ػا كـد ؿا تیق کـػ امپیکنو ؿا ؿا ت گ

ای ک گیـ ای آ تا نة ای كـد ت عؿ يافی هـاؿ گیـػ اؿػ کـػ ت

ػؿر آ ؿا ت مت 94ماتی يتـ ت ره تـػ يی ىػ تؼؼ 13تا 14آؿايی

ؿ چـاؽ اف يیا امپیکنو ػاعم پایی چـعاؼ ػا كـد ؿا تاف يی کیى

Page 39: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

اژ ؿا ؿى يی مافػ يی تا يهؼیت مـیکل ؿا تا ک امپیکنیو

يی ىػ ک تخثیت کـػ. گای رػ يکك تـىضات فیاػ ياغ اف يياؼ آ

تایؼ تا عاؿد کـػ امپیکنو ؿ ت پایی ای ياػ ؿا عاؿد ػ ػتاؿ

ػاو اػؿاؿ ػ صتا تهویش ؿا يتهق ايتضا کـػ چاچ هثم اف تغهی امپـو

تؼؼ اف عـد اػؿاؿ کاؿ ؿا ػثال ػ . مپل تلگ تهویش ک تا پایت امپـو پـ

ماتی يتـ آـا ت ػاعم يی 3ػؿ صؼػ ت آؿايی ىؼ اؿػ مـیکل کـػ

ت تؼؿیذ امپـو ؿا تغهی يی کیى . الفو ت ؽکـ امت تؼؼ اف ؿػ تلگ تـیى

ػاعم هؼؿی امپیکنو ؿا تیـ کيیؼ تا اف ؿػ امپـو ت صتات مـیکل

امپیکینو رهگیـی ىػ .

تهویش ػؿ ؿصی : -3

ماػت 12ـای تهویش قيا ىؼ اؼ صؼاهم تایؼ ػؿ ای ؿه يیو ایی ک ت

هثم اف تهویش آب ؿؾا غؿػ تاىؼ تا يضتیات ىکث يخا کى ىؼ ػال

تـ رهگیـی اف آمیة ت يخا ػؿ گاو تهویش اف امتلـاؽ ػاو یق رهگیـی ىػ

يضم تهویش تایؼ کايال ضؼػلی گـػػ .

تا اصتیاط اف فيی تهؼ کـػ ت پيت ؿی گاؿ تـای آياػ مافی تایؼ ػاو ؿا

تهنکپ اف عـین ای ک عـاصی ىؼ عاتاؼ ػمت پای آ ؿا يضکى تنت

يیهی يتـی تا ىیهگ ت 7کاتم كیثـ ؿی ت يثغ ؿ م امت . کاالی

يیهی 7يثغ گاف م ؿػ گاف یق تا ؿگالتؿ کتـل يی ىػ . تـکاؿ

ػؿ عـف چپ عظ مغی ىکى ػؿ صلـ پـی تتیال كـ تـػ يی ىػ . يتـی

ک تایؼ ایت ػهت ػؿ رت رهگیـی اف آمیة ت اؼاو ای ػاعهی تؼم آیؼ .

يیهی يتـی یق ػؿ مت ؿامت عظ ىکی كـ تـػ يی 5تـکاؿ کاالی

کی گاف ىػ . مپل ىیـ گاف ؿا تاف يی کؼ تا يضع ىکی تمظ ؿػ اؼ

يیهی يتـی تیـ 7ػی اکنیؼ کـت تاف هاتم يياؼ گـػػ .تؼؼ اف آ تـکاؿ

کيیؼ ىؼ تهنکپ ػؿ کاال هـاؿ يی گیـػ . صال تا تهنکپ يضع ىکی

ػیؼ يی ىػ يی تا ؿصى ؿا فیـ یا ره يخا يياؼ کـػ تؼؼ اف تخثیت ؿصى

تمظ یـی ککی اف عـین کاالی ػیگـ پیپت تهویش ک هثال اف امپـو پـ ىؼ

اؿػ ىؼ تا تر ت ایک ػؿ ک آ مف ظـیلی هـاؿ ػاؿػ تؼؼ اف اؿػ

کـػ آ ت یکی اف ىاط ای ؿصى تا اىاؿ ينؤل تهویش ق يضتی تغهی

يزؼػ ياتوی آ ى تغهی يی گـػػ ؿتؼؼ اف اؿػ کـػ پیپت ت ىاط ػیگـ اىا

ف اتاو کاؿ تیـ کيیؼ کاالا يضم مؿاط ا تا امپـی ضؼػلی تؼؼ ا

می می پی مهی ى ت ػاو ت ؿت ػضالی ػؿ رت رهگیـی اف 2يوؼاؿ

ػلت تقؿین يی ىػ .

Page 40: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا

زهاى تلقیخ :

فيای ک قيای كضهی ػؿ گه ازاو ىؼ امت تهویش ػؿ فيای ييغ تؼؼ اف

58تا 48ت يی گیـػ. يامثتـی فيا تـای تهویش مـیکنی، قيای ؿ

ماػت تؼؼ اف تیـ کيیؼ املذ یا میؼؿ يی تاىؼ .ػؿ تهویش ػؿ ؿصی

ماػت پل اف تیـ کيیؼ املذ یا میؼؿ يی 48تا 44يامة تـی فيا

تاىؼ .

Page 41: کثس ماد رد یعٌْصه خیقلتagrijahad-kr.ir/Files/Page/636052125562164305/Document...یزر اطک دا ج تراز ىاهرک ىاتسا لاوض یزر اطک دا