و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب...
TRANSCRIPT
![Page 1: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/1.jpg)
233-256،صفحة1394،بهار1،شمارة41دورةشناسی،محیط
محیطی در مناطق مرکزی، میانی و های زیست بررسی تطبیقی چالش
تهران( ودو دو، یازده و بیستموردی: مناطق ۀ)مطالع هاپیرامونی شهر
*2 فر ربيعي اهلل ولي، 1 ناييني غالمرضا حقيقت
[email protected] تهران هنر، دانشگاه شهرسازی، گروه دانشیار .1
کاربردی -علمی جامع دانشگاه مدرس تبریز، اسالمی هنر دانشگاه شهرسازی، دکتری دانشجوی .2
7/7/1393تاریخ پذیرش مقاله: 29/2/1393تاریخ وصول مقاله:
چكیده
هالا یبالر نگرانال یشالتر ب یمسالئله زمالان یند. انشو حسوب میم یبشر یها دغدغه ینتر از مهم یطیمح یستز یها در حال حاضر چالشدارنالد کاله در یدر عالوامل یشاله محیطالی ر زیست یها دهند که چالش نشان می یقاتهمراه بوده است. تحق ییها یچیدگیافزوده که با پ
اد مختلالف در خصالوص ابعال یالادی مالورد اگرچاله تالاکنون مطالعالات ز یالن . در اانالد مطالرس یای و محلال منطقاله ی،سطوس مختلف جهانمحیطالی از عوامل و آثار زیست یدیتواند ابعاد جد می یاییو جغراف یمكان یدبا د یدنگاه جد یکمحیطی شهرها انجام شده است، زیست
در شالهری مسالائل شالناخت از ضالروریات یكی شهری جامعۀ محیطی زیست یها چالش بررسی و مطالعه ترتیب بدین .کندرا مشهود یها چالش رفع برای تری اساسی یها قدم شهری زیست محیط مسائل وضع از عمیق ادراکی و دید با تا شود، می محسوب کنونی وضع یهالا چالالش مقایسالۀ حاضالر، مقالالۀ انجالام از هالدف .شالود برداشالته مطلالوب زیسالت کیفیالت با شهر به رسیدن برای محیطی زیست و تحلیلالی -توصیفی حاضر، مطالعۀ در تحقیق. روش است تهران شهر کالن درای حاشیه و میانی مرکزی، یها بافت در محیطی زیست امتیاز حداکثر کسب با 11 منطقۀکه دهد می نشان تحقیق نتایج. است کیفی و کمّی صورت دو به آن، رویكرد و کاربردی تحقیق، نوم
ردیالف در انالدکی فاصلۀبا 455/307 نهایی امتیاز با 2منطقۀ . است محیطی زیست یها یآلودگ یشترینب یدارا 455/502 یعنی نهایی محیطالی زیسالت مطلالوب شالرایط از باله نسالبت 22 منطقالۀ که گیرد می جای سوم ردیف در 09/190 نهایی امتیاز با 22 منطقۀ و دوم
.است برخوردار
واژه کلید
شهری. مناطق ها، آالینده منشأ تطبیقی، ، مطالعۀمحیطی های زیست چالش تهران،
. سرآغاز1
آور ار حاا ل رشاار و ساارع سرساا م مااروزا شاا ر باا
خاجا ر ر مج پ طب و سرع مطه و ب ار گس رش
و ا ساكجا گ ا مط طا یسا ز و اجراار. چ لش ار م
مار ر ار سا ش رس ز و س ورو شمج ج پ وتش ر
یرباه وشار ي اور م نر س . رشر روز فوو ش راش
ك ک كاراا ط مط یس و ز فر يگ ت ه ع و بطر
و ه ا فاو یش و ش راشا ي (. 1385ت 1)واك س
ز زیسااا ت مطااا ار اااج ی و آب وغ ااار آثااا ر
باه شا ر ماروز ه ا روو پا ش مسا م ورین طر رو
ز مط طاا زیساا مشااكال (. Clark, 2009)روااار ماا
وق بم و و رض ح نم و مروزو ش ر مس م ورین س س
با ارورو ً ش رو وجس ۀ زیر س ت طب مط ب آ
و ا ف ل ا و اقام و ح ام و ني ی ت س خ وسل
زما مارور به كه س ر ا طب فض و بر ق ص او
سا ز زم ياه و ی بر م وغ ر طب بر ش ر چ رگ شكم به
Email: [email protected] سئجل:اجیسيرا م *
![Page 2: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/2.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
234
كا ر ت و فر رب )شجا م ش رو گس راۀ و آلجاگ
بار و والش ه ت فو یش و ش راش ي وجس ۀ(. 1392
مر خلاۀ سب ه لگ ا پذیرت مصرف فر يگ و ب ش ر رف ا
ر طب ا مطا وج ز و و ال و شرا طب ار فر ط
باه ا و بشر خجا زارگ یيک كه حر بر و ار زاا م بر
(. 1388پجشت س ا ره ير و اج بخش) س ف اا مخ طرا
Graedel and) ه ا سا و ش ر ینور و ر ز آلجاا
Crutzen, 1993) اج و ز روز طا اسا ا م ل اج كه
ا ماۀ ناجر ار و كييار ما وايفس و ار آلاجاۀ بسا ر
باه مسائله ین به زواو آلجاگ ت وجل ر مي ب رشر و
شر ی ار(. 1383ب ت ) شجا وبریم خج ر بشرو ف ه ۀ
كشاجر یری فكر و مرمغو م ميولۀ به و ر كه كشجر ف ل
و و ميطقاه م ضام و ار باه و آلجاگ شجا م مطسجب
آ اه وي ساالم و ج س زو پ ک تشرا س یموبر مل
و و)نافج ا ار ما یشبلكه سالم كشجر ر فاو و ر
ع اجم مج ا ما الاو 1968سا ل ار (.1385 ج ا تعل
لا ل ل با ن هاالس برگو رو به وص م م طر ملم س زم
ملم س زم كيفر اس ول ن ا جه ار و گرف زیس مط
سا ك لم ار 1972 ژو ان ار زیسا مطا اربا رۀ م طر
كرا ل لل ب ن اس جرك ر و را ر زیس مط و شر برگو ر
(. 1382كجش رت )
وجسا ۀ باه ه س یر كشجر و چج ا و یر ار
باه و س راش وجهه زیس مط حفظ بر وثك ر ب پ یر ر
ناجل سا زو زم ياه و في و عل مب حث و ق ميظجر
وجسا ۀ فر یيار ار ك رآمار و ماؤثر وصا وخ ذ بر و
ا ا او زیسا ت مطا حف ظ ع ل شجر و كشجرت پ یر ر
17/6/1372 وا ریخ ار ه جرت ر س ری س به فر بخش
كارا وصاجی ر پ یار ر وجس ۀ مل ك ۀ وشك م ش س
ز پاس آ یارۀ كاه س لمت(. طرح ش ر 1387 ااس تب و )
باجا ( 1990)مصار ار سا لم شا ر و كيفر اس برگو رو
و( 1370)و ار ار سا لم ش ر س پجزیجم ب ر . شر مطرح
(. 2000 ح اروت )شار وشك م س لم ش ر س ا آ ااب ل به
ا یش برگاو رو ب كه س ی طرح ز سبو ش ر طرح
حف ظاا ساا زم ز سااجو 1378 م اار ار ساابو شاا ر
یان ار ف وارین م ام ز. س شرا مطرح زیس مط
شار ی ب باجا و مط طا زیسا و ا يج رو حم طرح
ا شا ن ا جه ار و ع جم آگ فو یش طریق ز زارگ
و ا طارح . سا آلاجاگ ااج ز اور به و سبو فض ی
و بوسا ا رۀ سابوت مررسۀ و طرح ش مم آ زیرمج جعۀ
(. 1378 زیس ت مط حف ظ س زم ) س سااابو مطلۀ
حاااجزۀار فر و اااا قااا و وطق ااا و طااارح چيااا نت
پژو شا طارح ه لاه ز. س شرا اج م مط ط زیس
كاه س «ش رو زیس مط ك ف رزی ب لگجو و ۀ»
ا اشاكرۀ ز ساجو كشاجر وجس ۀ اوم برا مۀ چ رچجب ار
ا ز اا و باار وثك اار باا و شاار هاار زیساا مطاا
و ه ع ا ز و اس ت س س ف ویجلجژیك /ب جلجژیك
سا ا شا ه شا رو پ یار رو رزیا ب ار س فر يگ ت
زم ياه یان ار وطق ق و طرح ایگر ز(. 1376 بطریي ت)
مط طاا زیساا م ر اا و و ااج ب وااروین و مط ل ااه»
زیا ب ر و بررسا و و ميطقاه و شا رو وجس ۀ و طرح
مشا ور م يرسا ن ز ساجو س كاه «كشجر زیس مط
ار . سا شارا و ه 1383 س ل ار زیس مط پ یشگر
ك ماام و نااط ح وااروین اطااجۀ ول گاا م ار مط ل ااهت یاان
اومت گا م ار و وجسا ه ا و طرح مط ط زیس و هيبه
ا پاروژا ب ن ار ع ل ق بم مط ط زیس و ر و پ
س شرا والش آخر گ م ار ار ا ی ت . س شرا م رف
و گاو رش ناجل ويظ م اطجۀ خصجص ار كل رو اك
ار ا آ وطل ام و آثا ر مج جعاۀ ب يا پ ش نط ح اطجۀ
قار ر مط طا زیس رزی ب م خصص و مخ طب خ ر
.گ را
ز شا رو و ا مج جعاه ار ا آلجاگ گس رۀ مروزا
علاام ار و رف ااه فر واار سااي و اا آلااجاگ مرز اا و
ناي پ شرف ز ا ش و آلجاگ بررس زیس مط
ه . با س شرا وبریم روز مب حث ورین م م به وكيجلجژو و
و )مر كوت ب ف ومخ لف ش ر و رسر كه حجزا اظر م
م ف و ماجرا و ا هم ( ب اره و ر مجا مي طق پ ی ا م
![Page 3: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/3.jpg)
...محیطی در مناطق مرکزی های زیست بررسی تطبیقی چالش
فر ربیعی اهلل ولی و نایینی غالمرضا حقیقت235
ه ت با اار ش هو مخ طر آ قر ر ا مط ط یس آث ر سجء ز
ار م اارض اااج ویكاا و ك لباار ف كااه ساا كي وطااجر
م. وشاك راار گ ا خج س ه قر ر م و و آس خس ر
ج ت خ ک حر ر ت آلجاگ ۀاره یشو فو ی گرم یرۀهو
و واار كم ااهاقل یموساا یرشاار ااکور ف اامو ناار بااه ال
ا ت ه اباج جهو ار ا وو ا ر ووج ر و وك ربر
ف االب و افا و ا سا م ا و س یرس خ ز اگفرسج
ام ا باه ال ب ف و سا خ فرسجاگ تسطط و آب
باجا ساطح ب ر شا ی نپا ت چيا ن ا آ ی اقرم ز
یان ار مط طا یسا ز و ا چا لش ینوار ز م م ع جم
مخ لافت ا و گاو رش اررواار. ا باه شا ر ما حجزا
اا و و اار باا رام ااو آالیياا ۀآم ر اا ی كااه ز مق یساا
ورین چا لش رت نل اگ ر س ار را و ه ا نجر م
. ح نم ا اير م آلجاگ ج ۀلئمط ط و ر ر مس زیس
ا و مخ لافت وجل ار ذر و مصرف ساجخ ار بخاش
اا گ ز اا ی ساا كااه قر رگاارف ن ماار وم ار م اارض آ
مشكال و عج رض خطرا ك ر بار و ساالم اسا و
ا را و یاان وي اا بخشاا ز جا زااارا ارباارساا یر مجهاا
بارین مط طا و ار سا . زیسا و چ لش مر وپ
یساۀ و مق ی شي سا اق وطق یان ز ارف نال ورو
و ا ا م وتمركاو و ا ار ب ف مط ط یس ز و چ لش
و ر س . ش ر ار كال و هح ش
قتحق یشناسروش. 2
ااج و وطل لا -نا ف وج ح رت مط ل ۀ ار وطق ق روش
ك فا و ك ّ نجر او به آ ت رویكرا و وطق قتك ربراو
طریااق ز وطق ااق ا اا ز مااجرا طالعاا گااراآورو. ساا
و ماار رک و سااي ا ز ساا ف اا و و ك بخ اااه مط ل اا
رب ذو و س زم ز سجو ر ا م شرۀ گراآورو و ا اا
گ ااۀ سهمي طق مربجطه ار شرۀ اج م و طرح ز س ف ااو
و ااا چااا لش رزیااا ب . سااا و ااار ( 22و 11ت 2)
ناجر باه مرحلاه ساه ار ماذكجر مي طق مط ط زیس
شارا آوراا زیار ار و اجا م س سا و ک و مر وب سلسله
باه ام وطل گ ااۀ سه س كه مر حم ش ی ی اآورو س .
. س شرا ب مشكم مبسجب ار بخش وطل
اج ت ) ا آلاجاگ ااج م ر وپ ر و ن: ول مرحلۀ
؛ آ ا وز و( نر و خ ک آبت
م ااو شاار و اا ن و كاارا ارماا ل وا: اوم مرحلااۀ
گ اه؛ سه مي طق ار آالیيرا پ ر م ر و
پ ر م ر ا و م او اساب شار و ا ن : ساجم مرحلۀ
گ اه. سه مي طق ار آ ا ی م ز مط سبۀ و آالیيرا
ظرین یمبان. 3
شجا كه وقریب ً ا ا ز سجمت وخ ن زاا م ۀب شرو و ر
ه ه ار مي طق ش رو سكجا ی ف ه ب شيرت ی ي
ه ی كه ب ش رین مي ب ر مصرف و ب ش رین ی و
اقاش ه ا پا رست م يرس ن) كيير ر وجل ر م آلجاگ
بر و را كل طجره ب وش ر زیس مط س م(. س1382
غاذ و و را ساجخ ت آب و ميولاۀ و ه اجر به گ
و بس ه س . آ و مرام و ف ل زمي ب مجرا ا یگرا
مذكجر باه ناجر ف االب و و ووروا ۀ خروه
. سا مخ لف و حر ر و آلجاگ ی تز ر ه مرت م
سا و باه یر رف قر وج ز و ا پ كل به طجر اظ م نچي
و ومس لوم وروا اظ و مب رزا ب ب یر رويظجر حفظ پ م
و یژگ ز و یك ورو ینبر .مصرف مس ر مي ب س
شاا رت ارک اقااش زیساا و مطاا وار كجلااجژ ناال
اقاش ۀطرف اا و ارک با نسارزم یان ار آام یي م کا
سا آ یاک اسا ز اظار عاج رض كجلجژ س و کس
وارین س لم م م زیس مط (. 1382ب ف ش رت م يرس ن)
و عي نار . سا زارگ ك ف ز بخش ورین وجههو ق بم
عا ل ف ا با ك زاارگ یاک وبر مط ط زیس عج مم
كمت آب پا ک و وخجبت سطح نر ف ب ك وش مم ج
سابو و ع اجم وخاجب با فضا وش ر طر ح تك ف
و مطلا وس زگ ر و مج فق ب آب و ج ك ف ت و ب ك ف
(.European Environment Agency, 2010 س )ه م ه
![Page 4: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/4.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
236
مح طی یس ز یها چالش. 4
وار شا ر مط طا یسا ز و ا چ لش كل ب یکار
قل ار ا اسا ا و ا ا ف ل جۀا وج ع رو ً ر م یر
سا گ ا كاه خ ی ا آ ار؛ كرا كه ار سه سطح ق بم بطث
یج اشر ه ا یيروط فر ا ش ه و نطالح ً ل لل نب
اج ت خا ک و آلجاگ نزم یشبه گرم یيرفر ین ار. شرا
و آث ر آ و م س ميجر شرا نزم ۀو آب ار سطح كر
كيار. ار ساطح ما یار ر و ر و سكجا گ ا هج م اس ا
ا و سا كه ار چا رچجب س رارگ قر ر م اوم عج مل
ار ساطح ملا اولا و بخاش خصجنا و ا ع لكرا
وتكال ق صا ا و س س م ینشجار. ار م یفو ر
تملاا وك لباار و اا ت طاارحمط طاا یساا و ز ه اا ع
یان ز ه لاه وو ش رسا ز و و مقرر م ر ا مه ی نآ
طا ت خا ص مط ی . با الخرا شار روار به ش ر م مج را
ار ساطح یری مار و ا جاو شا ه یخ تو ر ش يۀپ
قر ر ا رار. مطل ی ي سجم
یدر سطوح جهان مح طی یس ز یهاچالش. 4.1
مط طا یس و مس م ز ز اغرغه و مروزا بخش ع را
و و ق صا ا سا ت ز رو با و مي ساب س ش ر ا شا
مخ لاف سا . فوواا ومي طق و كشاجر نب ه ع
ه اا و اا ه اا طب یش فااو اامبااه ال اا ه
وشا ر كاال یاژا وه شا ر و با ا ه گرف ن ش پ
واار و كجچااک و اا ار حاا ل وجساا ه ز شاا ر و اا كشااجر
جاه و ار ا یرهر ز و رور و ا ی روس و حجزا
و یگوینق بام ها ار غ ا ميا ب طب ش رمصرف رچه ب
1 ا ااجا رر بااه ااباا ل ا شاا ه ساا . ار ومصاارف ااارژ
آوراا ملا و ه ا ا سطجح ار مط ط زیس و چ لش
. س شرا
(نویسندگان: منبعها ) ها و پیامد محیطی در سطوح جهانی و ملی، دالیل، ضرورت های زیست چالش .1نمودار
![Page 5: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/5.jpg)
...محیطی در مناطق مرکزی های زیست بررسی تطبیقی چالش
فر ربیعی اهلل ولی و نایینی غالمرضا حقیقت237
یدر سطوح مل مح طی یس ز یها شچال. 4.2
ار ح ل وجسا ه ار وم ضال كشجر ینور ز ه له م م
ار یاژا وه با ع اجم ا ه یشقار گذشا هت فاو ما
یان كاه ار ار زما ا ا ه زایا ا ش ر سا . كال
و ا روزآمار و برا ماه و ا وكشجر س ف اا ز وكيجلجژ
با ا و سا ف اا ز ميا ب طب ار كي رل و اظا ر بار وجل
مضا عف ومج هه س ت ب ا ی ی مشكال و مطروا
باه ا ا ز كشاجر ت ار ه ا ع اجم فاو یش . راگ م
كيار. ر اوچير ما ل فس و سجخ و ارژو مصرف
ت به س كي وبر و خرم و ه اب س سثبه مسكنت و زا
و ا كاه مطا ميجر شرا س گس رش س خ و س ز
ساارع بااه شااغ ل خااجا ه اا ر باا سااكجا گ ا ر مااجا پ
ۀار ح شا یاژا وه سا ز با آلجاا ی آورا. گس رش ني ارم
تشخصا و ممب ز وج ش ز پ شب ۀش ر ت س ف ا كال
ز طریاق بكار ا ا و ميا ب طب سج حمت هيگام روسخ
گساا رش نااي وباار و اول اا خصجناا و اا بخااش
به مي ب آبت خا ک و اج و را وهر و آس یسمتوجر
و یری وج مج ج سجء مار خصجص م ینكير. ار م
و ا ی مطاروا ت چيا ن ا و طرح برا مه وا ك رآمر
فه ب ال یما مطروا ر به اال ر ل كست خ و ب نقج ا
شرا ار سطح و م مشكال مطرح یركه ش مج جع تكرا
ثر ز آ ب شر. ثم مل
یدر س طوح محل مح ط ی یس ز یها چالش. 4.3
آ ( رامو )شهر و پ
ز ا شاا مط طاا یساا ز و اا ز چاا لش و بخااش ع اارا
و رار ا ل لل ن و ب ار عج مم مل یشه س كه ر یط شر
مرباجب باه یگار بخاش ا ت ما شاجار م م وط بر ش ر
آ ثميش یركه ب س ش ر یری مر ی رو ب ت س خ ر
ام به ميظاجر وطل بي بر ینتر ار خجا ش ر هس جج كرا.
و ا ب فا ۀمج ج ار ق ل سه مطاروا ی تشر یس ۀش
2 ا اجا ر ار .شرخج ر بررس ر مجا و پ ا م وتمركو
ب ا شا رو و مطل سطجح ار مط ط زیس و چ لش
. ار شرا
شا ر آثا ر شا ر ار ب یخی.و تۀار یمرکز یها بافت
ور م جهه مر كو شا ر یرو ر ش رینب مط ط یس سجء ز
ار م ارض ویكا و ك لبار ف كه س كي وطجر هب كييرت م
. راار گ ا خج سا ه قار ر ما و ا و آس اج خس ر
حار ر ت آلاجاگ ۀارها یشو فو ی گرم یرۀهو موشك
و اه اقل یموسا یرشار اک ور ف م ج ت خ ک و نر به ال
اباج جاه و ار ا وو ا ر ووجا ر و ا وور كم كا ربر
ف الب و و س م و س یرس خ ز فرسجاگ ته
ا باه ب فا و سا خ فرسجاگ تسطط و اف آب
ع اجم ب ر ش سطح بجا پ ی ن و آ ای قرم ز مال
ا باه حاجزا ینار مط ط یس ز و چ لش ینور ز م م
ا ی ز اظار هغر ف و مروز وروار. مر كو ش ر ش ر م
یان . اار و ش ر ك ان ميطباق یخ و ر و بر حجزا ع جم ً
ا و رزش وهاجا و ا ش ن مركوی مبخش ز ش ر به ال
برخاجرا ر او ا شا رو ب حس سا ز فر يگا و و ریخ
و بر قر ش ر ك ن ط آر م و بطئ ۀ س . رشر و وجس
وبار ی سا ثي ت مجق س كي ه و ح ز س س ا
فار م كاراا سا . ا طب ا با مطا شار آ ميطبق
ارشا ر ر تو افا ع ا قل ا ی ت هغر ف و ی مطروا
ساا خ و ح اامشااخصت مطصااجر كااراا و و اا حااجزا
( آسا ا رشر ه ی رور م)به ال وب ر وس ز
ا كارا آ و را ا شا ر و فشاراگ به س خ ر نال وهر
بار شا ر بيا وت ع جما ً سا خ ر خصجص ین س . ار
یش یژگ و یر م ال و س ار زا و ب ا مطلجبت ه
كاه شاا ر ار آ رشاار و گساا رش یك كجلااجژ ی با شاار
ار(. 1388 ي تاا قا )حق يگ بجاا سا ی ف هت م
بااه قاا ار ایگاار ك اان شاا ر كااه زماا ا ار و واا ریخ گااذر
با مار خال س یا ابجاا هریر و ا ز به پ سخگجی
ار م رض ب ف ین شجارت م مج هه وش رس ز نسيگ
.گ رار م قر ر مط ط زیس و اج آس
![Page 6: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/6.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
238
(نویسندگان: منبع) ها محیطی در سطوح محلی و شهری، عوامل و پیامد ستهای اساسی زی . چالش2نمودار
ار یار شا ر و م ا ا ا و ب ف يانی.م یها بافت
. اار گرف اه شاكم ب ا وس ار م كجو ات زم ا ۀاور یک
باه شا رو فضا و و بي غ ر س ار رابجا و ا پ یر رو
ش ر ری ق و ب ف ح ش ۀار كه ی بخش خصجص
باه روارت به ش ر م حجزا ین و ویژگ ز ا رار قر ر
ۀفرساجا ا و ب ف ب ش رین مط ل ت س س بر طجرو كه
. ار شرا ی مي طق شي س ینار وش ر
و ومركاو ا و ب فا ف نام حار هغر ف ا ی ت اظر ز
باه - یار شا ر و خصاجص ار به ویاژا -ش ر ح ش ۀ
قر ر ا ش ه س . س زو بليرمروبه رضم ار گجا گج االیم
و ا ا ز ر یكا بلير و س خ یقور كم ز طر یش فو
نك بجا زم تبه رشر ه پ سخ و وش ر ارو ۀوجس
كاه ی ار ه م ش ر س ت فق ۀوجس و ی و مطروا
ب شارت مسا م ف اه ا طا بس ر مي س خجا ر ز اظر مط
بليار و ا آرمس ر اگ س خ اظر بقطر. یيآفر م و و زا
مط يۀو زم سر مقاو روف ت وي سب حج مبه ال
ااو ب شاار م شاا روثث رگذ رااار و رچااه روفاا ب وشاا ر
او ر ماوثث ر ش مم واثث ر ین س . ش رب ووثث رگذ ر
وويارب ا یجا ا حرك ج و ح ا یهتس رتاجر خجرش
(. 1379ز اات ن ) م مي ظرا س رغ
کالبدی هایگسترش
ساختمانی باالی هایتراکم
شهر جمعیت افزایش
ساخت و اتومبیل افزایش رویکرد هابزرگراه
صدا و هوا آب، خاک، آلودگی
کشاورزی هایزمین رفتن بین از
آب منابع کاهش یا نابودی
هاکاربری ۀسران کاهش
مراتع و هاجنگل نابودی
و مناظر کیفیت کاهش شهری اندازهایچشم
ارتباط هایشبکه گسترش ناکارآمد
گرما افزایش
اجتماعی و روانی هایآسیب
هابیماری شیوع
شهری و محلی
جغرافیایی محدودۀ
عوامل
هاپیامد
عمومی شتبهدا رعایت عدم
ساخت در استانداردها رعایت عدم ساز و
آب رویۀبی مصرف
زباله دفع صحیح هایسیستم نبود فاضالب و
مدیریتی نامناسب هایروش
قانونی و اداری هایمحدودیت
صنایع گسترش
هاکاربری صحیح ریزیبرنامه عدم جانوری زیستمحیط نابودی
انرژی مصرف
محیط در هوا رطوبت بجذ عدم
هوا فشار کاهش یا افزایش
هاباد مسیر تغییر
![Page 7: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/7.jpg)
...محیطی در مناطق مرکزی های زیست بررسی تطبیقی چالش
فر ربیعی اهلل ولی و نایینی غالمرضا حقیقت239
(نویسندگان: منبع) شهریدر سه محدودۀ محیطی زیستی ها چالش .3نمودار
مط طاا زیساا اا و چاا لش ی.ا يهحاشۀۀ یهۀۀا بافۀۀت
ار باه طاجر مسا ق م آاكاه ز ب شا ر پ ر ماجا ت و ب ف ش ر ع جم شر ی ار ب شير وثث رگذ ر مطال ین س كي ال ام باه اارژو با الو مصارف س زت آلجاا ني ی . مؤثرار
ا و زما ن وخریا و و ریار و س ز ت س خ پر كيرگ و آب ميا ب آلاجاگ طب ا ت و مي ب هيگم كش ورزوت و مر كجو ا ار ش روت ه م ۀ و س خ ر مج جعۀ خ ک ار چاج ت و ویژا مج را خصجص ین ار. مؤثرار بليرمر ب ر شااا ت و آمجزشااا ااا و كااا ربرو سااار اۀ ك باااجا و ا زب لاه افن مطم به اوایك غ ررس ت و سكجا گ ا رم اي نر ت پر مر كو ب ف البت جج رو و خ اه وصف ه كييارۀ و ریار عج مام ه لاه ز ا ورزشاگ ا و ا فرواگ ا. ار روار م به ش ر مطال ین س كي آس یش و سالم شا رو مطرواۀ سه ار مط ط زیس و چ لش 3 ا جا ر . س شرا آوراا
ها آالینده ایجاد . منشأ5 خ كسا ر بجت بر بخ ر اوات طب ش مم ميشث ب و آالیيرا
سااجزو آوااش و اا آوشفشاا ز م ص عرشاارا گ ز اا و و خشکت ار اج ح طجف ز ح نم و غب ر گرا ت هيگم ذر ش مم رق ق و مه و مرطجب روف كم اج ح ار مه
كج سا ا ااج ح ار نيجبر و ك ج و ارخ ز ح نم . س
ا و ساجخ ز سا ف اا اسا ا ؛ ميشاث ب و آالیيرا ناي ت اقمت و ح م كرا ت خيک و كرا گرم بر و فس ل ز یاار خ لاافم اااج خ كس رساا زو و ااارژو وبااریم و سفر كرا آلجاا ار اجع به خصجن و ش رو ني ت ز كه ني ی ار مخ لف ع ل اج م چي ن ارت س م
اج آلجاگ ار كيير م س ف اا كرا خشک بر و خجرش ر م م غ رار؛ و م يج آالیيرا ین مي ب . ا رار بسو ی اقش ح م: كرا بيرو طبقه ل ن گروا چ ر ار ر آ وج م افا و ناي فر یيار و س كنت ح ر م طرکت اقم و
(.1383 ت)به مر ز ر مج ا
هوا یآلودگ. 5.1ار مي طق و ر ز وش ر زیس مط آلجاگ ینور ز م مو ا )گیس ز ور هو ا رمس ق مغ ی ممس ق آث راظر ویكاا ف اا ت خاا ک و مطاا )آب رزیساا ( و غ جواا ب
اج . آلاجاگ س ج ( آلجاگ س ... و وثس س خ مصارف ی )ناي ل ز ح ار ساجخ فسا ع رو ً ا ش
وار ز اه خجارو ا ( سا و ار كيا ر آ م م وخ اگ ی ز مصاارف مااج ا شاا ا شاا ی شاا و اا آلااجاگ
مطا و ب ر ش )ع رو ً مج ا اف آف و مر ض گ ز خا ک ا شا و م لاق و گارا یومج ا ر و حرش ر( و و
و اساا ا اا طب اا و اا سااجخ ن مااج ا مخ لااف و ف لم لاق یاو ا ش ر مج ا ر یق ج ز طر مخ لف كه به آلجاگ
حرارت درج : مرکزی بافت جزیرۀ تشکيل دليل به باال
سطح باالبودن گرمایی، حجم دليل به هاآلودگی سبز، فضای کابود ترافيک،
سران بودنپایين و آموزشی هایکاربری
ناکارآمدی بهداشتی، و ارتبا ی هایشبکه
فرسودگی ها،زیرساخت های بيااری گسترش بناها،
های ناهنجاری و عفونی بناها فرسودگی اجتااعی،
...و
گرمایی، جزیر تشکیل دلیل به باال نسبتاً حرارت :میانی بافت باالی تراکم ترافیک، حجم دلیل به هاآلودگی سطح نسبی باالبودن
... و شهری نامناسب اندازهایچشم انرژی، باالی مصر ساختمانی،
صنایع: پيرامونی بافت سران کابود ساز،آلود
و آموزشی هایکاربری باالی مصرف بهداشتی،
کندگیاپر دليل به انرژی و تهدید سازها، و ساخت کشاورزی هایزمين تخریب
منابع آلودگی بيعی، منابع و به نزدیکی خاک، و آب
و هازباله دفن محل فاضالب، هایخانهيهفتص
صدا پر مراکز با هاجواری و هافرودگا مانند
... و هاورزشها
بافت
مرکزی
)تاریخی(
بافت میانی
بافت پیرامونی
![Page 8: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/8.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
240
ینوار م ام (.1382ب فا شا رت م يرسا ن )شجا ميجر م ا ی ارو گ آاا اار زا خصاجص ج كه ار و آلجاگ
( و ذر CO) كاربن ر كس اجمج وج به م نجر گرف ه سا كاه ار ار حا ل ین. ش را كرا PM(10م لق ) یور
ح نام ز و ا آلجاگ ی ي وث اج و آلجاگ خصجص و ا ا ح نم ز ف ل ی مج ا ار هج )مج ا ش ورك
و ر ر كربج ر تمثم كس ی ش ب ورك واجر رو ویك شر ف ز مخلجب كه ح نم ومج ا ی یيراآال یگرا
رمثم اوا ب رطجبا ج سا ( طالعا بسا آلجاگ یاژا )باه و زیس ر مطاكه ثر آا ارک س ار ح ل
ا و خصجن ً ارخ و گ ر سالم و پجشش گا (.1382ب ف ش رت م يرس ن) ق بم وجهه س ر( بسی پ
مخ لاف و یيرا ز آال یک ج ر بر س س ر ف ك یک و ج كل و ۀ ر وبر م وج گو رش كرات م
ساا ف اا PSI ی ياا یيااراتشاا ر ز شاا خص ساا ار را آال ز ماجزوا ا اگ ن شا خص كاه م یان شجا. بر س س م
نافر وا وآ ار مبيا ارو گ س و ار زا یيراغلظ آال ج ار پيج اسا ه آلجاگ و راگ پ اصر نجر م
غلظ م و س س بر ج ك ف بيرو رااشجا. م موقس سا شارا وروین 1ار هرول PSI2 ش خص و آالیيرا
(.1386و ر ت زیس )گو رش مط
آ و خاک یندۀآال. 5.2وهاه شا مم ینور آب و خ ک ار ش ر ار كل یيرۀمي ب آال
یاا و اا ت پساا ار و ساا جم كشاا ورز اااج ف ااالب و ا زر عا یا سابو وار فض شرا س ف اا و كش آف
ساجخ ارۀ ار مخ ز ذخ و اش مج ا اف ومطروا ش ر جمتسربت ك ام راظ نمج ا م اير فلو سيگ . برخشجار م
با ورك فرما ت كل و ا وپروجز ت ب ك ر و یوووجپ برخ رعي نر مف یرو س یم ( فسفرت سر ر و ا ری ز )ات ( ب شير )ماج ا م ارا ش ركه ز حر مج ز ب و رور و ح یان ۀار زمار او ز ا ا رو ب و ا یروس و و وب ك ر برخ (.1382سر وارت م يرس ن) شجار مطسجب م یيراآال
صدا ی. آلودگ5.3 آ اب شار آلاجاگ ر به شي یمم ر آاچه آام به طجر كل اۀ ب ر شا ت كل ه ا ا سا زم یاف ا مير. طبق و ر نر م ا. آلاجاگ رو به شا ر ما « نجو آلجاگ»مو حم ونر ا را وا ذ يا ۀهيبا شا ر ب آلجاگ یربر خالف س نجو (.1382 پ رست اقش ه م يرس ن) ي ع
و ا نار ار و ار ز او اظار عج مام طب علم آلاجاگ (.1382ب ف ش رت م يرس ن) شجا م ب یربه شرح ز ه عو ربا فر كيا ر مسا اباجا زما نت ويار شا : طب -
. ا ك ف وارخ ك ر بارا ظرف ا ز زیا اور ه و فر يگ: ه ع - .س ا اا یشنر ر فو وسر وجل ر ش رنر )به هو ف ناله وا ميبا مجلار آ كاه و سر و م یرز وب شر( به پ ر م ر سطط ی ت خطو وج ار اقطه م (:1382ب ف ش رت م يرس ن)را ا گبس
؛. اج و سرع خجارو1 ؛خجارو و اج ر ايرگ ی . شر 2 ر؛مس . عرض ه اات اج آسف ل و ش3)با وار كمت ااج ا گ وور یركر ابجا ی . وهجا 4
؛گجاه و ع ق مي س ( ؛نر و ا ق ل سر مط ۀا ير ك ش . قر م م يرس5 . ج ر ه اا ج و و. ك ربر6
PSIو شاخص ها بندی کیفیت هوا بر اساس میزان غلظت آالینده رده .1جدول
PSI و Co(8hr) Mg/m3
So2 (hr24)
Mg/m3
Pm-10 (hr24)
Mg/m3
(1hr) O3 Mg/m3
(1hr) NO3
Mg/m3
149 -0 59 -0 50 -0 29 -0 4 -0 پ ک 49 -0
299 -150 119 -60 150 -50 139 -30 9/4 -5/4 س لم 99 -50
599 -300 199 -120 380 -150 299 -140 9/14 -5/9 ا س لم 199 -100
1199 -600 399 -300 420 -380 599 -300 29 -16/9 بس ر ا س لم 299 -200
+1200 +400 +420 +600 +30 خطرا ک 500 -300
(.74: 1386و ر ت زیس )گو رش مط
![Page 9: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/9.jpg)
...محیطی در مناطق مرکزی های زیست بررسی تطبیقی چالش
فر ربیعی اهلل ولی و نایینی غالمرضا حقیقت241
مورد مطالته ۀشناخ منطق. 6
لبارز روف ع هيجب لجم ر مرب تك 730 وس ب و ر
ز گرف اه و اربار ر و ار شارق شا ل ش ل و وتمركو
ميطقاۀ و كجا هيجب ار و س وهبال اش غرب س
و ا اک كاجیر به مي و اش و ش رب اج ب ب و رو
و ار ت زیسا مط گو رش) س كرااش ر ر مطصجر
1386 .)
تهران ۀگان سه مناطق در محیطی زیست یها چالش( معیارها)ی پارامترها وضعیت. 2 جدول
و ر ۀگ ا مي طق سه مط ط و زیس شچ ل
22 ۀميطق 11ۀ ميطق 2 ۀميطق و حر )م ر ( پ ر م ر
PPM 45/2 1/3 2 كس ر كربن ميج
Microgr/M م كرو 10ذر م لق ك ر ز 3 8/71 2/60 4/72
Microgr/M م كرو 5/2 م لق ك ر ز ذر 3 05/33 2/27 9/31
PPB 1/17 4/31 8/22 او كس ر ا روژ
PPB 95/24 5/39 3/43 ز
PPB 9/12 7/16 8/16 او كس ر گجگرا
4/3 1/6 85/0 (kg/m2) ار و حر سطح ر ميطقه م و وجل ر آلجاگ ز مي ب م طرک
380 175 80 (kg/m2) ار و حر سطح ر ميطقه ث ب م و وجل ر آلجاگ ز مي ب
2607 1246 3913 و ر ك لجم ر اج وس یم اقل ه ۀك لجم ر پ یش س ل ا
و ب زی ف و غرفه و ر ا یس گ ا
زب له 7 9 20 و ر ا
7 72 31 و ر ا و ع جم گو ر ا پ رك ي
287 816 3242 ك ر )ور كم س خ ا ( مس ح آپ رو
64/0 14/1 07/1 ارخ وجل ر سفرارخ
31/0 44/1 87/0 ارخ هذب سفرارخ
61/19 28/233 55/118 به ك ر ور كم ه
4 22 5/18 ارنر م بر به ميطقه ۀاسب مس ح شبك
7 2/25 2/30 ك ر ور كم سج رو
3461486 35552 106831 م رمرب ك ربرو ورزش
61 115 112 و ر ا ز ( و چش ک ر و چر )ا و وق ط
62 12 50 م ر م اگ ن روف ز سطح اری
151 3908 1248 و ر ا و ني اك رگ
1/0 9/0 8/0 ارنر ف البفقر شبكۀ
0 6323 6508 ك لجگرم و ب رس ا هزب ل ۀوجل ر روز ا
48 107 282 ون و ر ش رو و زب له وجل ر
- 55 55 -65 + 65 اس بم )م اگ ن روز و ش ( و نر سر
و ار ور ف اک و اقم و ت ح م1383 ب ت- 1386 و ر ت ش ر زیس مط و مقرم و ت گو رش1382 و ر ت ش ر 2 ميطقۀ وفص ل ميب : طرح و ار ت ها م طارح روبا ط و ا شبكه و اقم و ح م و ه ی ه به ت مط ل 1391 -1390 و ر ت ت آم را مۀ ش ر1384ت 1386ت 1383 اگ ات یک ار
1393 -92 ج ت ك ف كي رل ت شرك 22و 2ت ميطقۀ 1382ش رس ت مش ور ت م يرس ن11ت ميطقۀ 1382پ ر ت مش ور ت م يرس ن2و 1ت هلر 1385
![Page 10: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/10.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
242
باه و ار ار شرا ش را مي طق ار م ر ك مم مط ل ۀ
ك بجا ال م به ع الً مشخصت و ش ب او یرو نجر
و ا مطارواا با ا ا اا وطا بق مكا عارم و طالع
كثار سا خر ج و ساج یاک ز اظارو مبا ا ار شرا ش را
ا ا ااا و و ااا سااا زم ساااجو ز مجهاااجا و ااا ا اا
ین ایگرت سجو ز ش را رو مي طق س س اررك ر بر اس
با كاه كاراا و ار ز مي طق ا خ ب به ا گویر ر وطق ق
ب شا رو سايخ اظرو مب ا ار شرا و ریف و مطرواا
ز بخشاا و قاا ار كااه مياا طق یاان ا خاا ب ار. ا رااار
بار عاالوا شاجارت ما شا مم ر شارا و ریف و مطرواا
مطارح اساب ناجر باه ع ارو ً كه) هغر ف ی مجق
و رشار مطرواكييرۀ عج مم چج ایگرو عج مم ت( س
مثا لت بار و . س بجاا مؤثر ا و مي طق و ریخ وطجل س ر
قار ر و ار ( پ ر مج ) ح ش ۀ ار كيج م 14 و 19 مي طق
مي طق ب آ وجس ۀ و رشر وم ا ال م به م ارت گرف ه
و ار ا راار م ا ا ميا طق با ب ش رو سيخ ع الً م ا ت
ا ا یج شاف ف و ميطاق ز سا م كان ا خ ب نجر
گجاا گج عج مام گارف ن اظار ار با بر ینتبي. شجا ك س ه
1 اقشاۀ . ار اار شرا ا خ ب 22 و 11 ت2 مي طق وثث رگذ رت
و ار ( 22و 11ت 2)گ ااۀ ساه ميا طق هغر ف ی مجق
س . شرا آوراا
مط طا ت زیسا مط ل ا ار كه س ش ی ی اآورو
اا و چاا لش زم يااۀ ار كااه اا ی پ ر م ر اا و و م ر اا
مق لاۀ ار ما اارت گسا راا بسا ر اار مطرح ط مط زیس
باه اس رسا ق بام كاه م ر ا ی ز اس ه آ وي ح ر
و بررسا ق بل ا هر یا ت لطا ظ ز و طالع و ا اا
سپس. س شرا ا خ ب ار ا ش ه ر وطق ق ین ار مط ل ه
وطل ام فر یيار مارل ز سا ف اا با رزی ب پروسۀ یک ار
. و ا اار شارا وطل م آو و بخش ار وب مر سلسله
ميا طق ار مط طا زیس و چ لش( م ر )پ ر م ر و
شرا س . گراآورو 2ار هرول و ر گ اۀ سه
لو تحل یهتجز. 7
ار ميا طق مط طا زیسا ا و چ لش ب ر شي خ بر و
ميا طق ا و آالیيرا ۀم ا اج ت( و ر 22و 11ت 2)ۀ گ ا سه
آلاجاگ ثميشا و ميب س س بر هر گ اه نجر هب مذكجر
و آلاجاگ ۀكييار وشاریر و عج مام علم(ت اس ا - )طب
اساا ت چااج مخ لااف عج ماام روو آلااجاگ وااثث ر
ار و ن)سا خ ( وببا شا رو ب فا و ه اجر گ ت
. س شرا ب 3هرول
( تهران22 و 11، 2)ۀ گان موقعیت جغرافیایی مناطق سه. 1 ۀنقش
![Page 11: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/11.jpg)
...محیطی در مناطق مرکزی های زیست بررسی تطبیقی چالش
فر ربیعی اهلل ولی و نایینی غالمرضا حقیقت243
![Page 12: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/12.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
244
گانه سهمناطق مو اقل سبز . فضای8
وفض یج او یب ز مي ظر وثم نبر عالوا ش رو سبو فض و
یجا ا با س كي ت و روح هس س ر ح بر ومي س
ار كا ش آلاجاگ اك را پاذیرو اقاش حف ظ وسپر
. ا را ومياا طق شاا ر وآب و ااج یمو و اار ااج ت نااجو
ب سا و او و ی زاا اوت مي طق سبو فض و سر اۀ و
كرا ظ ر وج م . س 33/55و ت29/5 ت98/14ورو به
و ر گ اۀ سه مي طق ار آلجاگ و سبو فض و م و ب ن كه
قارر ر به طجرو كها را ا ر وهجا و مثب و م ي ر بطه
وبا ( باه 11 ب شر )ميطقۀسبو ار ميطقه ك ر فض و سر اۀ
ار آ ب ال بجاا س . جاگآل و آ م
ار كج سا ز م ثثر و ر گ اۀ سه مي طق ج و و آب
تار شا 22و 2. ميا طق سا هيجب ار اش و ش ل
شا ل ا و بخاش روف ع اس موزش وثث روط ش رب
یان آلاجاگ و اریم ار حرواو و كه گ رار م ش ر قر ر
ز وب ا ا سا ه آ طجر بها رار. ار روز اقش مثب مي طق
باه . وزاار ما س اش )هيجب ش ر( به س ميا طق
با ا شا رت مركوو و بخش ار 11 ميطقۀ گرف نقر ر ال م
ما تآ اار را ج و آلجاگ وقل م ار خ ن اقش مذكجر
ر وطا 22 و 11 ت2 گ ااۀ سهكه مي طق ب ا ی ورین م م
طلسا و و مری ر ااه مرطاجب ب ا و ا ير م قر ر وثث ر
ارهه( با سارع م جسا 270)غرب س ز س كه
سا زو پا ک ار س سا اقاش و وزاار م هم ر بر ث ا 5/5
ميطقاۀ قر رگارف ن عل به. ا رار مي طق ین ج و آلجاگ
با رزور ز ميطقاه یان اقش ار ینمذكجر ب ا هب ۀار 22
. س 11و 2مي طق
ار ساه ام وطل ریي س كه فر ش ی ی اآورو ا مهار
كاه ار -ک سا و و س مر وبا مرحله به ناجر سلساله
پاس ز ا خا ب ا ورو ینشر و بار ب قبل و بخش
ا و چا لش موطل وبر زمجرا ا و و ش خص ر م
و اظرخاج تت كه ب س ف اا ز مي ب عل ا مط ط زیس
ناجر مربجطاه و مر ار س زم مش ورا ب م خصص
سا م مي خ ار س ر وم هر و فر یير -پذیرف ه س
ی بر. م ا مه زیرشرح به وطل م
هوا، آب،)ها آلودگی انواع پارامترهای تعيين: اول مرحل
ها آن اهايت دهی وزن و( صدا و خاک
و ار مي طق عل نال ینآفر عج مم م ضم حضجر اسب
بي بر ینت. آ س زیس مط ف ك اسب ی شر ی وگج
ز یاک ار وبر ار حضجر م ضال نكه مب ی پ ر م ر
ز یاک ار وبار ت. سپس ار شرامشخص اج آلجاگ
ز یاک ار اساب ی وكه گج اسب پ ر م ر وزا
پا ر م ر حضاجر اساب ورو ینشر. بر یفآا ب شر و ر
م ار ر مك اساب باه كا ینآفر عج مم م ضم ی آلجاگ
نع مام خا ص مبا یا و ر ا و ور كم حضجر ار پا ر م ر
شارا یاف و ر ۀپ يا ۀآ پا ر م ر ار مطاروا اسب و
ز پ ر م ر ا و س كه برخا ش ی ی اآوروخج ر بجا.
یا یارور كر وا كييرا و برخ هذب ی ثميشميولۀ عج مم به
اقش وش ر زیس مط ف ار ك ر رو ا ق ل آلجاگ
5واا 1 نپ ر م ر اا باا اا و اا كيياار. وز ماا یفاا
یان كاه سا ير ( زی ا خ ل و ی از تت كمت م جس كم خ ل )
مط طا یسا ز و پ ر م ر ر ار آلجاگ ز م
ر ر ا م ا ا وز ر. ار مج اج يا ا مربجطه اش ما
باروز ( علام ) عج مام و پ ر م ر . ار ا اا اج م م خصص
4ار هارول آا وز و مط ط زیس و شچ ل
. س شرا ب
ميۀۀزان شۀۀدت تعيۀۀين و کۀۀردن نرمۀۀاليز : دوم مرحلۀۀ
گانه سه منا در آالیند پارامترهای
اج ت ) آلجاگ اج پ ر م ر و م و شر مرحله ین ار
باه 22و 11ت 2 ميا طق ( ار و مجهاجا نر و خ ک آبت
سا كاه ش ی یا اآورو . س شرا نجر هر گ اه ب
. س شرا اج م ر م شر ارم ل وابخش پس ز ین
. م ر س كرا ارم ل وا وطق قت م م مر حم ه له ز
ار آلاجاگ م او سا س بار م ر و م كه م ي برین
م ف و و مس ح ب مي طق و ارشر ارم ل وا سطح و حر
و را خللا ام و ار وطل ب شير ش ها ر خجا مي س س م
ار ع اجم و ا پ رك يگ مس ح م ر مث لت بر واشجا.
. س شرا ارم ل وا ك ر و حر ار گ اه سه مي طق
![Page 13: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/13.jpg)
...محیطی در مناطق مرکزی های زیست بررسی تطبیقی چالش
فر ربیعی اهلل ولی و نایینی غالمرضا حقیقت245
![Page 14: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/14.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
246
ار و ارم ل وا آالیيرا م ر و و پ ر م ر 5 هرول ار
ميا طق ار آالیيارا پ ر م ر و م و شر و ن 6 هرول
.س شرا آوراا گ اه سه
شده نرمالیزه ۀمعیارهای آالیند و پارامترها. 5 جدول
و ر ۀگ ا مي طق سه مط ط و زیس شچ ل
22 ۀميطق 11 ۀميطق 2 ۀميطق و حر )م ر ( پ ر م ر
PPM 45/2 1/3 2 كس ر كربن ميج
Microgr/M م كرو 10ذر م لق ك ر ز 3 8/71 2/60 4/72
Microgr/M م كرو 5/2ذر م لق ك ر ز 3 05/33 2/27 9/31
PPB 1/17 4/31 8/22 او كس ر ا روژ
PPB 95/21 5/39 3/43 ز
PPB 9/12 7/16 8/16 او كس ر گجگرا
اج وس یم اقل ه ۀك لجم ر پ یش س ل ا و ر ك لجم ر ار
ك ر816/0 032/1 376/0
001/0 007/0 004/0 و ر ا ار ك ر له و ب زی ف زب و غرفه او ر ا یس گ
92/0 36/10 38/6 مرب ار ك ر م ر و ع جم مس ح پ رك يگ
041/0 676/0 676/0 ك ر ار ك ر )ور كم س خ ا ( مس ح آپ رو
64/0 14/1 07/1 ارخ ارخ وجل ر سفر
31/0 44/1 87/0 ارخ ارخ هذب سفر
61/19 28/233 55/118 به ك ر ور كم ه
4 22 5/18 ارنر م بر به ميطقه ۀاسب مس ح شبك
7 2/25 2/30 ك ر ور كم سج رو
85/499 45/29 27/22 مرب ار ك ر م ر ك ربرو ورزش
01/0 1/0 02/0 و ر ا ار ك ر ز ( و چش ک )ا ر و چر و وق ط
62 12 50 م ر م اگ ن روف ز سطح اری
02/0 24/3 26/0 و ر ا ار ك ر و ني اك رگ
1/0 9/0 8/0 ارنر ف الب ۀفقر شبك
0 24/5 36/1 ك لجگرم ار ك ر و ب رس ا هزب ل ۀوجل ر روز ا
01/0 09/0 06/0 و ر ون ار ك ر و ش رو هوجل ر زب ل
نر و سر)م اگ ن اس بم
روز و ش (65 + 65- 55 55 -
![Page 15: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/15.jpg)
...محیطی در مناطق مرکزی های زیست بررسی تطبیقی چالش
فر ربیعی اهلل ولی و نایینی غالمرضا حقیقت247
گانه تعیین شدت میزان پارامترهای آالینده در مناطق سه .6جدول
)م ر ( پ ر م ر
و ر ۀگ ا مي طق سه
22 ۀميطق 11 ۀميطق 2 ۀميطقه مي طق
گ اه سه
55/7 2 1/3 45/2 كس ر كربن ميج
4/204 4/72 2/60 8/71 م كرو 10ذر م لق ك ر ز
15/92 9/31 2/27 05/33 م كرو 5/2ذر م لق ك ر ز
3/71 8/22 4/31 1/17 او كس ر ا روژ
75/104 3/43 5/39 95/21 ز
4/46 8/16 7/16 9/12 او كس ر گجگرا
224/2 376/0 032/1 816/0 اج وس یم اقل ه ۀك لجم ر پ یش س ل ا
012/0 001/0 007/0 004/0 و ب زی ف زب له و غرفه او ر ا یس گ
067/0 001/0 06/0 006/0 و ع جم و ر ا پ رك يگ
66/17 92/0 36/10 38/6 و ع جم گمس ح پ رك ي
393/1 041/0 676/0 676/0 )ور كم س خ ا ( مس ح آپ رو
85/2 64/0 14/1 07/1 ارخ وجل ر سفر
62/2 31/0 44/1 87/0 ارخ هذب سفر
44/371 61/19 28/233 55/118 ور كم ه
5/44 4 22 5/18 م بر به ميطقه ۀاسب مس ح شبك
4/62 7 2/25 2/30 ور كم سج رو
57/551 85/499 45/29 27/22 ك ربرو ورزش
13/0 01/0 1/0 02/0 وق ط
124 62 12 50 م اگ ن روف ز سطح اری
52/3 02/0 24/3 26/0 و ني اك رگ
8/1 1/0 9/0 8/0 ف البۀ بكفقر ش
6/6 0 24/5 36/1 و ب رس ا هزب ل ۀوجل ر روز ا
16/0 01/0 09/0 06/0 و ش رو هوجل ر زب ل
0 - 55 55 -65 + 65 نر و سر
یند آال یپارامترها يزانم یشدت نسب يينسوم: تع مرحل
گانه ها در منا سه آن یینها يازامت و محاسب
ینآفار و م ضام یيراآال وحضجر عج مم و پ ر م ر یيربرآ
شجا. م یفمجهجا ار ميطقه و ر ۀگ ا سه اج ح کبه وفك
ۀ)مطاروا یا ب ا ا هر ا شا ن اظر ارك ر به ميظجر ین
و حصجل باه مسطح وفص یش فو و( نم یری مر وا ر
)بار سا س ام وطل ۀار مرحل یسهو ق بم مق ق وطب یجا
وبير . به ميظجر طبقه س ه( مجرا وجهه قر ر گرفعلم آا
ر خصجنا ی آلجاگ خصجص ار ی ف ه ۀیسو مق
شجا. س ف اا م ی ب ز چ ر روش رز ایگر مط ط یس ز
بارو وفا وو یا و و گج ف وجن ت ب و ورو او اج س
شار ی روگ ب ار زا یسهمق ی وبير . طبقه ار ك ب
![Page 16: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/16.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
248
روش به ناجرو ین س . و ف نله شرا به نجر ب
ه ا و ت ما سا حس ب ميطق وو ا ر وو عرا ك ّ
مسا لوم تمشكم ر عر ا بس ی طبق نب ۀیسو مق یقوفر
ا ب با وبير س . روش طبقه چ راپ ی س ف اا ز ر
باه ام وكيار م ب ر اسب ی شر یكسرو ت و ار زا
ق س و گ رو ار زا س . روش یقوفر و ه ق بم ر ح
. س شرا ب 7ار هرول طبق مب ن و ش خص ب ن
و ب ا ا ا ز بخاش یک ر ی ج ز آاج كه آلجاگ
ی كييارا و شار ح نم حضجر عج مم آلاجاا زیس مط
یا وخر یا س كه مج جع ً به بروز آ آلاجاگ مخ لف
ز آاج كه رور ا را به ميظاجر شجا و خ ص ميجر م
وبار رچير اسب و به رق م و ك متو وطل یسهمق
ز روش رتمخ لااف و عج ماام م فاا و رساا اا و پ يااه
ا. لذ جش م س ف اا و به روش كسر ی سبه مق وبير ه
ار وت ... ك ربر ی تع ممت شر یکو حضجر آلجاگ م و
ی تحضاجر آ ع مامت شار و م ا اسب به كام ت ر پ يه
یا حضجر آ آلجاگ شر اسب نمالک و وت ...ك ربر
س كاه ش ی ی اآورو( س . آ پ يه )اج ح م ضم ار
ر نال ا آاچاه ش خص ینبر مب ي مار وطل
سا و ااه رقام ) رق م( ش خص ت وي س وز اسباا ر
آا ب ذكر عش ر. قاق
م ر ی وز ؛(شرا ارم ل وا) وز ف لر
بار مرحلاه یان ار بجا شرا ب ول مرحلۀ هرول ار كه
ف لار . سا شارا ارما ل وا 10 به اسب آ ه س س
مرحلاۀ ار شارا ر ه هرول س س بر ف لر ین اسب ؛ وز
. سا شرا مط سبه ارنر س س بر آ اسب وز اومت
باه ا وز ف لار رب ز ف لر ین ؛ا ی م ز ف لر
سا ی اآورو ش ی . س آمرا اس به اسب وز ف لر
خج ر آلجاگ م و ا يرۀ اش ا ی م ز ف لر ه كه
ميطقاه آ آلاجاگ ب البجا ب اگر ب شر ب ش ر قرر ر بجات
. س
ار اج آلجاگ ا ی م ز مط سب ت ا یج س س بر
ب ش رین 22 و 2 ميطقۀ به اسب 34/409 وز ب 11 ۀميطق
و 76/316 وز ورو ا به 22 و 2 مي طق. ا را ر آلجاگ
آلاجاۀ اج و ز ام 2 ميطقۀ كه ار كراا كس ر 90/273
ب ارو شار ی ا ر و 22 ميطقۀ س ت م برخجرا ر ب الی
ب شا ربجا نال ع مام . سا ایگار ميطقۀ او به اسب
ميا ب گسا راۀ وهاجا ز ا شا 11 ميطقاۀ ج ار آلجاگ
و ا ك رگا ا و گاجگرا كسا ر او كربنت ميج كس ر وجل ر
ميطقاۀ ار ... و سافر هاذب و وجل ر ارخ ب البجا ني ت
م ا ز و اسب وز توز 8 هرول ار. س مذكجر
گاراآورو گ ااه سه مي طق ار ج آالیيرۀ پ ر م ر و ا ی
. س شرا
م ا ز با 11 ۀميطقا خ کت و آب و آلجاگ لط ظ ز
با 2 ۀميطق تا ر م اش ر آلجاگ مقر ر ب ش رین 8/553
با 2/142 وز با 22 ۀميطق و اوم رایف ار 0/304 م ز
. ار گ ارا ما قار ر ساجم ساطح ار آلجاگ م و ك رین
پ ر م ر و ا ی م ز و اسب وز توز 9هرول
. س شرا ب گ اه سه مي طق ار آب ۀآالیير
طبقات مبین یها شاخص بین قیاس و گیری اندازه روش. 7 جدول
خصجن روش
شجا. كه به ر طبقه و و ی ش خص ا اا م C و Bت Aمثم س
ب فج نم اسب س . ت م ورت بس ر ا كه م اير مجرا ب ال مثم ا ت ا ورو ب
شجا. و مشخص ب م ارنر كه وف و 20و 10ارنرت 10و 1مثم ب ن و هف نل
كه ب ش خص اسب به كم و ق بم ه و وفریق س . 3/1و 3/2ت 3/3مثم اسب
![Page 17: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/17.jpg)
...محیطی در مناطق مرکزی های زیست بررسی تطبیقی چالش
فر ربیعی اهلل ولی و نایینی غالمرضا حقیقت249
گانه هوا در مناطق سه ۀوزن اهمیت، وزن نسبی و امتیاز نهایی پارامترهای آالیند .8جدول
)م ر ( پ ر م ر وز
شرا( )ارم ل وا
و ر ۀگ ا مي طق سه
22ۀ ميطق 11 ۀميطق 2 ۀميطق
وز
اسب
م ز
ا ی
وز
اسب
م ز
ا ی
وز
اسب
م ز
ا ی
08/24 49/26 33/37 06/41 5/29 45/32 91/0 كس ر كربن ميج
76/25 42/35 42/21 45/29 55/25 13/35 73/0 م كرو 10ذر م لق ك ر ز
18/25 62/34 47/21 52/29 08/26 87/35 73/0 م كرو 5/2ذر م لق ك ر ز
26/23 98/31 03/32 04/44 44/17 98/23 73/0 او كس ر ا روژ
06/30 34/41 42/27 71/37 24/13 95/20 73/0 ز
92/32 21/36 72/32 99/35 27/25 8/27 91/0 او كس ر گجگرا
15/6 91/16 87/16 4/46 34/13 69/36 36/0 اج وس یم اقل ه ۀ یش س ل اك لجم ر پ
52/1 33/8 61/10 33/58 06/6 33,33 18/0 و ب زی ف زب له و غرفه او ر ا یس گ
84/2 21/5 32 66/58 71/19 13/36 55/0 و ع جم مس ح پ رك يگ
54/0 94/2 82/8 53/48 82/8 53/48 18/0 )ور كم س خ ا ( مس ح آپ رو
25/12 46/22 82/21 40 48/20 54/37 55/0 ارخ وجل ر سفر
45/6 83/11 98/29 96/54 11/18 21/33 55/0 ارخ هذب سفر
96/0 28/5 42/11 8/62 8/5 92/31 18/0 ور كم ه
9/4 99/8 97/26 44/49 68/22 57/41 55/0 م بر به ميطقه ۀاسب مس ح شبك
12/6 22/11 03/22 38/40 4/26 4/48 55/0 ور كم سج رو
95/32 62/90 94/1 34/5 47/1 04/4 36/0 ( )گرا وق ط
4/1 69/7 99/13 92/76 8/2 38/15 18/0 م اگ ن روف
36/36 50 04/7 68/9 33/29 32/40 73/0 و ني اك رگ
21/0 57/0 47/33 05/92 69/2 39/7 36/0 و ش رو هم و وجل ر زب ل
10 ه
76/316
34/409
9/273
![Page 18: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/18.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
250
گانه آب در مناطق سه ۀوزن اهمیت، وزن نسبی و امتیاز نهایی پارامترهای آالیند .9جدول
)م ر ( پ ر م ر وز
شرا( )ارم ل وا
و ر ۀگ ا مي طق سه
22 ۀميطق 11 ۀميطق 2 ۀميطق
وز اسب
م ز ا ی
وز اسب
م ز ا ی
وز اسب
م ز ا ی
6/24 5/26 2/38 1/41 2/30 5/32 93/0 كس ر كربن ميج
7/29 0/32 0/41 0/44 3/22 0/24 93/0 او كس ر ا روژ
7/33 2/36 5/33 0/36 9/25 8/27 93/0 او كس ر گجگرا
9/7 9/16 6/21 4/46 1/17 7/36 47/0 اج وس یم اقل ه ۀك لجم ر پ یش س ل ا
9/3 3/8 1/27 3/58 5/15 3/33 47/0 و ب زی ف زب له و غرفه و ر ا یس گ ا
6/3 2/5 9/40 7/58 2/25 1/36 70/0 و ع جم گمس ح پ رك ي
4/1 9/2 6/22 5/48 6/22 5/48 47/0 )ور كم س خ ا ( مس ح آپ رو
2/1 3/5 6/14 8/62 4/7 9/31 23/0 ور كم ه
3/23 0/50 5/4 7/9 8/18 3/40 47/0 م اگ ن روف ز سطح اری
7/0 6/0 107 0/92 6/8 4/7 16/1 و ني اك رگ
5/6 6/5 1/58 0/50 7/51 4/44 16/1 ف الب ۀفقر شبك
0/0 0/0 3/92 4/79 0/24 6/20 16/1 و ب رس ا هزب ل ۀوجل ر روز ا
8/5 3/6 3/25 3/56 9/34 5/37 93/0 و ش رو هجل ر زب لو
0/10 ه
0/304
8/553
2/142
گانه آب در مناطق سه ۀوزن اهمیت، وزن نسبی و امتیاز نهایی پارامترهای آالیند .10جدول
)م ر ( پ ر م ر وز
شرا( )ارم ل وا
و ر ۀگ ا مي طق سه
22 ۀيطقم 11 ۀميطق 2 ۀميطق
وز اسب
م ز ا ی
وز اسب
م ز ا ی
وز اسب
م ز ا ی
6/24 5/26 2/38 1/41 2/30 5/32 93/0 كس ر كربن ميج
7/29 0/32 0/41 0/44 3/22 0/24 93/0 او كس ر ا روژ
7/33 2/36 5/33 0/36 9/25 8/27 93/0 او كس ر گجگرا
9/7 9/16 6/21 4/46 1/17 7/36 47/0 اج وس یم اقل ه ۀ اك لجم ر پ یش س ل
9/3 3/8 1/27 3/58 5/15 3/33 47/0 و ب زی ف زب له و غرفه او ر ا یس گ
6/3 2/5 9/40 7/58 2/25 1/36 70/0 و ع جم مس ح پ رك يگ
4/1 9/2 6/22 5/48 6/22 5/48 47/0 )ور كم س خ ا ( مس ح آپ رو
2/1 3/5 6/14 8/62 4/7 9/31 23/0 ور كم ه
3/23 0/50 5/4 7/9 8/18 3/40 47/0 م اگ ن روف ز سطح اری
7/0 6/0 107 0/92 6/8 4/7 16/1 و ني اك رگ
5/6 6/5 1/58 0/50 7/51 4/44 16/1 ف الب ۀفقر شبك
0/0 0/0 3/92 4/79 0/24 6/20 16/1 و ب رس ا هوجل ر روز اه زب ل
8/5 3/6 3/25 3/56 9/34 5/37 93/0 و ش رو هوجل ر زب ل
0/10 ه
0/304
8/553
2/142
![Page 19: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/19.jpg)
...محیطی در مناطق مرکزی های زیست بررسی تطبیقی چالش
فر ربیعی اهلل ولی و نایینی غالمرضا حقیقت251
ر نار آلاجاگ ب شا رین 88/492 م ا ز ب 11 ۀميطق
و 06/305 م ز ا و با ورو ا باه 22 و 2 ۀميطقو ا را
آ ۀ رع عل . گ رار م قر ر ب رو و رایف ار 06/202
ارماا ا ت مر كااو و ركااو ال اام بااه خجارو اا ب شاا ر وااراا
هارول ار. سا 11 ۀميطقا ار وج رو و ا رو آمجزش ت
پ ر م ر اا و ا اا ی م اا ز و اسااب وز اا ت وز 11
. س شرا ب گ اه سه مي طق ار نر ۀآالیير
ا و چا لش كلا و یكج نجر به ب ج یيكه بر و
و خا ک آبت ) اج ت ر اج آلجاگچ ی ي مط ط زیس
ا ر كر م ز آلجاگ اگ نم ا ات اش گویيه ار ر ( نر
ه اسا با وطل ام سجم مرحلۀكه ار یيهگو ی ا زار م
ز مط سابهت ا ا ی مرحلاۀ . ار ار شرا مط سبه آمرا س ت
حر كثر م ا ز كس ب 11 ميطقۀ س : قر ر برین ز م
اااا مطلجب و ااا یااا وگج 455/502 ی يااا ی ا ااا
با 2 ميطقاۀ . سا ميطقاه ین مط ط زیس و آلجاگ
یاف ارکت ار را اسب ً ف نلۀ یکب 455/307 ی ا ز م
یا . ار ا گ ارا ما قر ر یس ز و اوم ز لط ظ چ لش
وساجم ها یاف ار را 09/190 ی ا ا ا ز ب م 22 ميطقۀ
یاک ز كاه ا ر م اش وز ینميطقه ب ینكه گ را م
اربرخاجرا ر سا . مط طا زیسا مطلجب اسب ً شر ی
خا ک آبت ج ت)زیس و چ لش ا ی ز م 12 هرول
. س شرا ب و ر ( 22و 11ت 2)گ اه سه مي طق( نر و
انهگ در مناطق سه صدا ۀوزن اهمیت، وزن نسبی و امتیاز نهایی پارامترهای آالیند .11 جدول
)م ر ( پ ر م ر وز
شرا( )ارم ل وا
و ر ۀ گ ا مي طق سه
22 ۀميطق 11 ۀميطق 2 ۀميطق
وز
اسب
م ز
ا ی
وز
اسب
م ز
ا ی
وز
اسب
م ز
ا ی
13 91/16 69/35 4/46 22/28 69/36 77/0 اج وس یم اقل ه ۀك لجم ر پ یش س ل ا
01/4 21/5 13/45 66/58 79/27 13/36 77/0 و ع جم گك يمس ح پ ر
03/23 46/22 03/41 40 51/38 54/37 03/1 ارخ وجل ر سفر
14/12 83/11 37/56 96/54 06/34 21/33 03/1 ارخ هذب سفر
71/2 28/5 21/32 8/62 37/16 92/31 51/0 ور كم ه
91/6 99/8 03/38 44/49 98/31 57/41 77/0 م بر به ميطقه ۀاسب مس ح شبك
51/11 22/11 42/41 38/40 64/49 4/48 03/1 ور كم سج رو
95/92 62/90 48/5 34/5 14/4 04/4 03/1 ك ربرو ورزش
92/5 69/7 17/59 92/76 83/11 38/15 77/0 وق ط
58/0 57/0 41/94 05/92 58/7 39/7 03/1 و ني اك رگ
3/29 86/22 96/43 29/34 95/54 86/42 28/1 نر و سر
10 ه
06/305
88/492
06/202
![Page 20: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/20.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
252
تهران( 22و 11، 2)ۀ گان سه مناطق )هوا، آب، خاک و صدا( زیستی یها چالش نهایی امتیاز .12جدول
آالیيرا و ر ۀگ ا مي طق سه
22 ۀميطق 11 ۀميطق 2 ۀميطق
90/273 34/409 76/316 ج
2/142 8/553 304 آب
2/142 8/553 304 خ ک
06/202 88/492 06/305 نر
09/190 455/502 455/307 م اگ ن ه
تهران( 22و 11، 2)ۀ گان سه مناطق )هوا، آب، خاک و صدا( زیستی یها چالش نهایی امتیاز .4نمودار
تهران( 22و 11، 2)ۀ انگ سه مناطق )هوا، آب، خاک و صدا( زیستی یها چالش میانگین وزنی .5نمودار
0
100
200
300
400
500
600
صدا خاک آب هوا
316.76 304 304 305.06
409.34
553.8 553.8
492.88
273.9
142.2 142.2
202.06
2منطقه
11منطقه
22منطقه
0
100
200
300
400
500
600
22منطقه 11منطقه 2منطقه
![Page 21: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/21.jpg)
...محیطی در مناطق مرکزی های زیست بررسی تطبیقی چالش
فر ربیعی اهلل ولی و نایینی غالمرضا حقیقت253
( تهران22و 11، 2)ۀ گان زیستی مناطق سه یها وضعیت چالش .2 ۀنقش
ریگ جهو نت بندی . جمع9
م او با ن كاه ا شا ظ ا ر وج م مط ل ت س س بر
و ر بطاه گ ااۀ و ار ساه ميا طق ار آلجاگ و سبو فض و
فضا و اۀسار قارر ر ی ي ا رات وهجا ا ر م ي و مثب
م او آ وبا ( باه 11 )ميطقاۀ ب شار ك ار ميطقه ار سبو
شار كه شا را گجاه چي نت. ب الس آ ار آلجاگ
قار ر واثث ر وطا ر گ ااه ساه مي طق كه ب ا ی ورین م م
ز كاه س طلس و و مری ر اه مرطجب ب ا و ا يرت م
وزاارت ما ث ا اه بر م ر 5/5 م جس سرع ب غرب س
یان اج و آلاجاگ سا زو پ ک ار س س اقش ب ا ین
ميا طق ز ب رزور و ر 22 ميطقۀ ار اقش ین. ا رار مي طق
. س یگرا
ار ج آلجاگ ا ی م ز قتوطق و ی ف ه یجطبق ا
ب ش رین 22 و 2 ميطقۀ به اسب 34/409 وز ب 11 ميطقۀ
و 76/316 وز ورو ا به 22 و 2 مي طق. ا را ر آلجاگ
و آب و ا آلاجاگ لطا ظ ز. اار كاراا كس ر 90/273
ر آلاجاگ مقر ر ب ش رین 8/553 م ز ب 11 ميطقۀ خ کت
و اوم رایاف ار 0/304 م ا ز با 2 ميطقاۀ ا رت م اش
ساطح ار آلجاگ م و ك رین ب 2/142 وز ب 22 ميطقۀ
ب شا رین 88/492 م ا ز با 11 ميطقاۀ . گ را م قر ر سجم
م ز و ب ورو به 22 و 2 و ميطقۀ ر ا را نر آلجاگ
. گ راار ما قار ر ب ارو و رایف ار 06/202 و 06/305
مر كاو و ركاو ال م به خجارو ب ش ر وراا آ ع رۀ عل
. ار سا 11 ميطقاۀ ار وج رو و ا رو آمجزش ت ارم ا ت
ز ا و ت م چا لش نال ز مط سب چ ر ی ا ۀمرحل
حار كثر كسا با 11 ميطقاۀ قر ر س ؛ ینشرا بر ح نم
اا مطلجب و ا گجیا و 455/502 ی يا ا ا ی م ز
با 2 ميطقاۀ . سا ميطقاه ین مط ط زیس و آلجاگ
رایاف ار ارکت اسب ً ف نلۀ یک ب 455/307 ا ی م ز
ا یا ار .گ ارا ما قر ر زیس و چ لش لط ظ ز اوم
ها و ساجم رایاف ار 09/190 ا ا ی م ا ز ب 22 ميطقۀ
ا ار م اش شرا ح نم وز ین ب ميطقه ین كه گ را م
. سا برخجرا ر مط ط زیس مطلجب اسب ً شر ی ز كه
باه اساب و ار 11 ميطقاۀ ا و آلجاگ ب ش ربجا علم
ی هغر ف ا مجق ا ار قر رگرف نبه خ طر 22 و 2 مي طق
آ و ار پا وشا ر مركاوو بخاش ار سا قر ر و خ ص
و وجل ار چج ب ال سطح ار و كييرا آلجااوهجا عج مم
ذر وجل ار شا رت ب ناي و ا ك رگ ا ی اتز سفر هذب
![Page 22: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/22.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
254
كييارۀ آلاجاا ميا ب یگار و ا كاربن ميج كسا ر وجل ر م لقت
یجا ا ار س سا اقاش سا كاه غ رمسا ق م و مس ق م
11 ميطقاۀ كراا س . ار و قا یف ا مطلجب زیس مط
ب شاا رینو حاار سااطحت ار 22 و 2اسااب بااه مياا طق
وجل ار ر و ار وو نار خا ک و آب اج ت و آلجاگ
.كير م
ین كرا؛ اش خ طر ب یر آمرا اس به رق م به وجهه ب
باه مجهاجات و ا اا و اظر مجرا م ر و ق ل ار ا یج
م او كا ش ا يرۀ اش و بجاا طرح مق ب اسب نجر
ا . بررس س پ ر مج طرف به و ر مركو ز آلجاگ
وار كم ا ر باجا با ش ر مركو ار 11 ميطقۀ ا ير م اش
فرسااجاگ خاا صت هغر ف اا ی مجق اا باا الت ساا خ ا
طریاق ز كاه )ایگار كييارۀ آلجاا مي ب لب ه و زیرس خ
ووریاق ميطقاه یان باه ایگار و ا جزاحا ز آلجاگ آ
و ا چ لش ب ش رین ب كه س مي طق ه له ز ت(شجا م
ك ارین 22 ميطقاۀ چيا نت . روسا روبه مط ط زیس
ما ا رت م اش ایگر ميطقۀ سه م ار ر آلجاگ م و
ظرف ا حار كثر باه ياجز ميطقه ین كه ا ش وجهه ب یر
ز و ارسا را سا خ ا و ا ه لط ظ به خجا ور ك
م ارض ار و ار غرب ار قر رگ رو لط ظ به ایگر سجو
وطل ام ناجر ار چيا نت . س مي س ب ا و وزش
و كشا ورزو ا و زما ن وخری م و چج م ر ی
ار پر كيارگ ال ام باه ارژو ب الو مصرف و طب مي ب
لطاا ظ بااه ميطقااه مطلجب اا ح اا الً ساا ز ت و ساا خ
.ی ف خج ر ك ش مط ط زیس
: س وصجر ق بم زیر وطق ق ار ین ا یج
سا س بر ش ر مط ط زیس و چ لش بيرو ميطقه -
( و ح شا ه و م ا ا مركاووت و حجزا) هغر ف ی مي طق
. ار طرح ق بم اسب نجر به ع رو ً
و سا خ وا ریخ فر یيار چاج ایگارو عج مم -
ك لبارو رشار كييارۀ وساری ی كييرا طروام عج مم س ز ت
م او ت ا حاجزا قر رگ ارو ه ا قل ا ت عج مم ش رت
م ااو ار... و ساابو فضاا و م ااو اشاارات ساا خ ه سااطجح
. س مؤثر مي طق آلجاگ
و ا ا اا سا س بار م ر ا ا خا ب اج و مك -
م او ا ا اشا ار وج اار ما ا ت آ ا وز و مجهجا
. ب شر مؤثر حجزا ر مطلجب
ها ش ایادد1. Venkat
2. Pollutant standard index
منابع .9 -1 ش رت س خ م يرس ت في ل لل ن ب ۀفصلي م س لمت ش ر ۀری شیر پ و شهیر .م 2000. ح تو ح ر
106ص و ر ت ا اشگ ا و ر ت 26ش رۀ شي س ت مط مجلۀ ل ۀ و ر ت مطلۀ: ش رو مط ار س زو برج وثث ر .1379ب. ز اات م ن
.116 و
و ر . ش را رو روب ط و طالع في ورو س زم ا ش ر ولت . چ پ1390 .1389 و ر . آم را مۀ
.و ر ت عل و پژو ش وشجر ف ت ر ۀمجل ت17 ۀش ر ر رتیپ ۀوجس و وش رس ز .1376 .ح ت يیبطر
.و ر ت وش را ر س زم ا ش ر تی روس و وش ر یریمر ۀا اشي م .1387 .ج ب و ااس ت
ناي ا اشگ ا زیس ت مط م يرس گر یش رشر ك رشي س ا مۀ پ ی و ر ت ش ر ج و آلجاگ وجل ر مي ب بيرو س م .1383 ر. ب ت
شریف.
![Page 23: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/23.jpg)
...محیطی در مناطق مرکزی های زیست بررسی تطبیقی چالش
فر ربیعی اهلل ولی و نایینی غالمرضا حقیقت255
سا ب با ا حاجزۀ ا و ساكجا گ ا بررس : مجراو مط ل ۀ و ریخ ت ش ر و «پ یر ر ش رو فرم» طر ح اگ رۀ .1388 . ا ي ت حق ق
.56 و 41ص ت3 ش رۀ يرت ا اشگ ا و ر ت ش رس زوت و م رو ا مۀ اشریه نف ت
و ر . ور ف ک و اقم و ح م ه م مط ل شرك . ا ش ر 1386 و 1384ت 1383 اگ ا. یک ار و ر ور ف ک و اقم و ح م
شا رۀ تswot وكي ک پ یۀ بر مط ط زیس ایرگ ا ز زاج ش ر پ یر ر وجس ۀ رزی ب .1392 . ا ي ت ق حق ت.ک ی روتز ت.و فرت رب
و. ميطقه و ش رو و پژو ش و مط ل چ رمت س ل ش اوا مت
.و ر سبوت ش ر شی .1378 .س یز مط حف ظ س زم
.ش ر و ر .1376 ج . ك ف كي رل شرك
.112 -99نص ی تهغر ف و پژو شت 58 ش رۀو ر ت ار آلجاگ ی عج مم هغر ف . بررس 1385ب. عل ج ا ت ت.و نفجوت
یكپ رچاۀ وفصا ل طارح مصجبۀ بجمت پ رس مش ور م يرس ن .1389 .(ع ل و و س خ رو ر براوت)و ر ش ر وجس ۀ هریر و طرح
م رو. و ش رس زو م وا و ر ت ش ر
.37 -32 و ر ت ت78 -77ۀ ش ر تیریمر یۀاشر ر رتیپ ۀوجس و ش خص .1382. گ رت كجش
و ر . ش ر ریوو برا مه و مط ل مركو . ا ش ر 1386و ر . ش ر زیس مط و مقرم و گو رش
زیبا ير ا و مجلۀ ت6 ش رۀ ش روت ریوو برا مه اقش و پ یر ر ش رو وجس ۀ مف جم بر و . مقرمه1378 ح. و ك الجت مط رز اا ت.ح لق ی ت
و ر . ا اشگ ا
پ یار رت سا زگ بجم وجس ۀ مش ور م يرس ن ت2و 1 هلر .1385 و ر . ه م طرح روب ط و شبكه و اقم و ح م و ه ی ه به مط ل
و ر . ش ر ریوو برا مه و مط ل مركو
11 ميطقاۀ شا رو وجسا ۀ مسا م باررسا و ماط ل اا طااارح چ رمت هلر مط ط ت زیس مط ل .1382پ ر . مش ور م يرس ن
و ر . ش را رو و م روت ش رس زو م وا حجزۀ و ر ت
2 ۀشا رو ميطقا ۀوجسا ت هلر چ رمت طااارح ماط ل اا و باررسا مسا م مط ط یس مط ل ز. 1382. مش ور سر وار نم يرس
.و م روت ش را رو و ر ش رس زو م وا ۀو ر ت حجز
22 ميطقاۀ ش رو وجس ۀ مس م باررسا و ماط ل اا طااارح چ رمت هلر مط ط ت زیس مط ل .1382ش رس . مش ور م يرس ن
و ر . ش را رو و م روت ش رس زو م وا حجزۀ و ر ت
1 ۀش رو ميطقا ۀوجس مس م طااارح ماط ل اا و باررسا ت هلر چ رمت ط مط س یمط ل ز .1382 .م يرس ن مش ور ب ف ش ر
.و م روت ش را رو و ر ش رس زو م وا ۀت حجزو ر
و و ميطقاه و ش رو ۀوجس و طرح مط ط زیس م ر و و ج ب وروین و مط ل ه. 1383. زیس مط پ یشگر مش ور م يرس ن
.زیس مط حف ظ س زم كشجرت زیس مط رزی ب و بررس
شا رو ۀوجسا مس م طااارح ماط ل اا و باررسا ت هلر چ رمت ط مط س یمط ل ز. 1382. م يرس ن مش ور اقش ه پ رس
.م روت ش را رو و ر و ش رس زو م وا ۀت حجزو ر 6 ۀميطق
![Page 24: و ینایم ،یزکرم قطانم رد یطیحمتسیز یاهشلاچ یقیبطت یسررب ... · الل ل ن اب سلااه ور وگرب هب م صو رط م ملم](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022050609/5fb025b8f822f22d27235501/html5/thumbnails/24.jpg)
1394 بهار 1شمارة 41 دورة
256
.107 و 103 ص ت7 ش رۀ غربت س ح اشریۀ زم نت ام و فو یش و ا ه وج ر .1385ک. واك ت
Clark, A. L. 2009. Environmental Challenges to Urban Planning: Fringe areas, Ecological Footprints and Climate Change,
Presented at Key Challenges in the Process of Urbanization in Ho Chi Minh City: Governance, Socio-Economic, and
Environmental Issues, Workshop, Ho Chi Minh City, Vietnam.
European Environment Agency .2010. Urban environment, Publications Office of the European Union
Graedel, T.E., and Crutzen, P.J. 1993. Atmospheric change: an earth system 17-perspsective.W.H. Freeman and Company,
New York.