ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΉΤΩΝ

Ελένη ΑναστασοπούλουΣχολική Σύμβουλος

Προσχολικής Αγωγής33ης Περιφέρειας - Καστοριά

Σεπτέμβριος 2014

ΚΡΙΤΗΡΙΑ Να είναι συνεπείς στις αρχές του αναλυτικού

προγράμματος σπουδών Να ακολουθούν τις παιδαγωγικές αρχές και τη

διδακτική μεθοδολογία του αντίστοιχου γνωστικού αντικειμένου (γλώσσας, μαθηματικών, φυσ. επιστήμες κ.λ.π.)

Να έχουν επικοινωνιακό χαρακτήρα και να είναι αυθεντικές

Να είναι λειτουργικές, ευέλικτες κι ευρηματικές Να τίθενται επιδιώξεις και στόχοι που θ’

ανταποκρίνονται στο επίπεδο, τα ενδιαφέροντα και τα βιώματα των νηπίων.

Να έχουν αυξανόμενο βαθμό δυσκολίας.

ΔΡ: ΓΛΩΣΣΑΣ- ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ

Ενότητα: Παιδί και γλώσσα Τίτλος δραστηριότητας Στόχος (τι ακριβώς επιδιώκουμε να «ξέρουν» τα

παιδιά στο τέλος της δραστηριότητας)π.χ. να μάθουν να διηγούνται μια ιστορία και να εκφράζουν προτιμήσεις)

Μέθοδος (πώς υλοποιείται ο στόχος) π.χ. ακρόαση, ερωτήσεις απαντήσεις,π αιχνίδι ρόλων κ.λ.π.

Γλωσσική ύλη –Γλωσσικό υλικό (με ποιες λέξεις, φράσεις «ντύνουμε» το στόχο) π.χ. πριν από… ύστερα…, ή μου αρέσει επειδή…, θα ήθελα να…κ.λ.π.

Υλικά –Βοηθητικά υλικά και μέσα : π.χ. ηχητικό με πραγματική αφήγηση ή συνομιλίες κ.λ.π.

Χώρος διεξαγωγής Εκτιμώμενος χρόνος

ΠΟΡΕΊΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΑΣ – ΔΙΔΑΚΤΙΚΆ ΒΉΜΑΤΑ

Βήμα 1ο: Αφόρμηση-Στάδιο προσανατολισμού – ενεργοποίηση της ομάδας.

Βήμα 2ο: Παρουσίαση της γλωσσικής πληροφορίας Βήμα 3ο :Ανάλυση και επεξεργασία της γλωσσικής

πληροφορίας Βήμα 4ο : Εντοπισμός της γλωσσικής πληροφορίας

σε νέο επικοινωνιακό πλαίσιο Βήμα 5ο : Αξιολόγηση -Ήταν ενδιαφέρουσα η δραστηριότητα για τα παιδιά? -Ποια ήταν η ανταπόκριση της ομάδας και πόσα παιδιά

μπόρεσαν να «κατακτήσουν» το στόχο που τέθηκε? - Που βρήκαν δυσκολίες? - Τι αλλαγές θα μπορούσαν να γίνουν προκειμένου να

βελτιωθεί?

ΔΡΑΣΤΗΡ : ΓΡΑΜΜΑΤΙΙΣΜΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ:ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ (ΑΝ/ΣΗ –ΓΡΑΦΗ)ΤΙΙΤΛΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣΣΤΟΧΟΙ-Επικοινωνιακός: ποιες επικοινωνιακές δεξιότητες

αναμένεται να αποκτήσουν τα νήπια μετά την ολοκλήρωση της δραστηριότητας

-Γλωσσικός: ποιες γλωσσικές και ευρύτερα σημειωτικές

δεξιότητες αναμένεται να αναπτύξουν τα νήπια μετά τηνολοκλήρωση της δραστηριότηταςΤΥΠΟΣ ΚΕΙΙΜΕΝΟΥ: με ποιους τύπους κειμένων θα

εξοικειωθούν τανήπια (π.χ. αφίσες, προσκλήσεις, ενημερωτικά και συμβουλευτικά φυλλάδια, βίντεο με οδηγίες, λίστες, κατάλογοι, κ.λ.π.)

ΚΕΙΙΜΕΝΙΙΚΟ ΕΙΙΔΟΣ: π.χ. παραμύθια, αφηγήσεις

ΟΡΓΆΝΩΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΈΝΟΥ ΓλώσσαΓλωσσική ύλη: π.χ. γλωσσικές μορφές με τις οποίες

δίνουμε οδηγίεςΓραμματοσυντακτικές δομές: ποιες δομές κυρίως

εμφανίζονται στα κείμενα Π.χ. χρονικοί προσδιορισμοί, τροπικά και τοπικά

επιρρήματα, αρνητικά μόρια, ουσιαστικάΛεξιλόγιο: όταν υπάρχει σαφής εστίαση στο υπό

επεξεργασία θέμαΟπτικοί και άλλοι τρόποι-Εικόνες, σκίτσα και σχέδια που μας δίνουν πληροφορίες για το

θέμα που επεξεργαζόμαστε.-Κατανόηση της οπτικής μεταφοράςΜέθοδοι - τεχνικές: παρατήρηση, δημιουργική επίλυση

προβλήματος , ερωταπαντήσεις, ομαδοσυνεργατική.Υλικό: τι υλικό θα χρησιμοποιηθεί π.χ.αφίσες, φυλλάδια,

εικόνες, Η/Υ.

ΠΟΡΕΊΑ ΔΡΑΣΤΗΡ – ΔΙΔΑΚΤΙΚΆ ΒΉΜΑΤΑ

Βήμα 1ο: Αφόρμηση/Εισαγωγή Στάδιο προσανατολισμού – ενεργοποίηση της ομάδας

(εξωτερική διαδικασία προβληματισμού, π.χ. ένας περίπατος στη γειτονιά, μια επίσκεψη σε ένα χώρο).

Βήμα 2ο: Παρουσίαση αυθεντικών κειμένων για επεξεργασία (μπορεί να γίνει μέσα στη τάξη ή αλλού)

Βήμα 3ο :Ανάλυση και επεξεργασία των κειμένων ως προς τη χρήση τους, τη δομή τους, το περιεχόμενο και τα διαφορετικά σημειωτικά συστήματα που ενυπάρχουν στο κείμενο. Ποιος τα δημιούργησε, για ποιόν, τι επιδιώκουν. (κριτική προσέγγιση/πλαισίωση κειμένων)

Βήμα 4ο : Εφαρμογή των επεξεργασμένων δεδομένων σε νέο επικοινωνιακό πλαίσιο

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ- ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

Ενδιαφέρον των παιδιών Βαθμός συμμετοχής της ομάδας και

ανταπόκριση στο στόχο Βαθμός εμπλοκής των παιδιών Επιτυχείς παρεμβάσεις και προτροπές της /του

νηπιαγωγού Δυσκολίες Διαφοροποιημένη παιδαγωγική (λαμβάνω υπόψη

στη διδακτική μου προσέγγιση τις διαφορετικές δυνατότητες των παιδιών )

Πιθανές αλλαγές στη διδακτική και μεθοδολογική προσέγγιση προκειμένου να ανταποκριθούν καλύτερα την επόμενη φορά σε μια αναλόγου τύπου δραστηριότητα;

ΔΡΑΣΤ: ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

ΕΝΟΤΗΤΑ: Παιδί και φυσικό περιβάλλον ΤΙΙΤΛΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΧΟΣ: ποιές ακριβώς δεξιότητες

επιδιώκουμε να«κατακτήσουν» τα παιδιά στο τέλος της

δραστηριότητας ΜΕΘΟΔΟΙ: Με ποιες μεθόδους θα επιτευχθεί ο

στόχος π.χ. Συζήτηση (μέθοδος ερωταπαντήσεων),

Παρατήρηση, πρόβλεψη, υπόθεση, πείραμα, εξαγωγή συμπερασμάτων

ΥΛΙΚΑ Χώρος διεξαγωγής Εκτιμώμενος χρόνος

ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

1. Στάδιο προσανατολισμού (πρόκληση και κινητοποίηση ενδιαφέροντος των παιδιών για το φαινόμενο)

2. Στάδιο ανάδειξης ιδεών (εξωτερίκευση των αντιλήψεων των παιδιών για το φαινόμενο.(προφορικά ή γραπτά (ζωγραφική, ερωτηματολόγια, ατομικές εργασίες). Έτσι συνειδητοποιούν ότι δεν σκέφτονται όλοι με τον ίδιο τρόπο και ότι οι βιωματικές τους αντιλήψεις δεν αρκούν για να απαντήσουν όλα τα ερωτήματα.

-Καταγραφή των απόψεων, κατηγοριοποίηση των απαντήσεων

3. Στάδιο αναδόμησης των αντιλήψεων-Πείραμα (επιβεβαίωση ή διάψευση των

προβλέψεων –γνωστική σύγκρουση-ενδοπροσωπική σύγκρουση-εννοιολογική αλλαγή)

4. Στάδιο εφαρμογής -Συσχέτιση όσων έμαθαν με τις εμπειρίες της

καθημερινής ζωής. -Επέκταση των νέων γνώσεων. Δυνατότητα να

ερμηνεύσουν φαινόμενα που δεν μπορούσαν πριν) 5. Στάδιο αξιολόγησης – ανασκόπησης

(αναστοχασμός των πρώτων αντιλήψεων, επισήμανση των διαφορών με τη νέα γνώση που οικοδόμησαν, επίλυση προβλημάτων χρησιμοποιώντας τη νέα γνώση)

ΔΡ: ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ/ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ: Παιδί δημιουργία-έκφραση /δραματική τέχνη

ΤΙΤΛΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΧΟΣ: ποιες δεξιότητες περιμένω να έχουν

κατακτήσει τα παιδιά στο τέλος της δραστηριότητας

ΜΕΘΟΔΟΙ: Με ποιες μεθόδους θα επιτευχθεί ο στόχος που έθεσα

ΥΛΙΚΑ: Τι υλικά θα χρησιμοποιήσω προκειμένου να υποστηριχθεί επαρκώς ο στόχος ή οι στόχοι που έχουν τεθεί

Χώρος διεξαγωγής Εκτιμώμενος χρόνος

ΠΟΡΕΊΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΊΑΣ – ΔΙΔΑΚΤΙΚΆ ΒΉΜΑΤΑ

Εισαγωγή στη δραματοποίηση :(ασκήσεις αφύπνισης, συγκέντρωσης, προσοχής, μίμησης, έκφρασης, κ.λ.π.)

Κυρίως δραματοποίησηΑ. 1. Αφόρμηση : εικόνες, φωτογραφίες,αφίσες, αντικείμενα, μουσική, ήχοι, θόρυβοι,

συνομιλίες)2. Σύνθεση ιστορίας3. Επισήμανση από την ομάδα τα κύρια

σημεία της ιστορίαςΒ. Χωρισμός σε ρόλους-Κάθε μέλος της ομάδας επιλέγει το ρόλο του. Ο

ρόλος μπορεί να είναι ομαδικός ή προσωπικός.

Γ. Στάδιο προετοιμασίαςΜετά το διαχωρισμό και την ανάληψη ρόλων η

κάθε ομάδα ξεκινά την προετοιμασία .Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει: κατασκευή σκηνικών, κοστουμιών. Καθορίζουν τον τρόπο παρουσίασης, τη μουσική υπόκρουση και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο θεωρούν απαραίτητο για την παρουσίαση

Δ. Στάδιο σύνθεσηςΔοκιμάζεται στο χώρο η πρώτη παρουσίαση και

συνήθως σε παντομίμα. Αναπτύσσεται η εκφραστικότητα σε επίπεδο εφαρμογής.

Ε. Στάδιο έκφρασηςΑρχίζει η δραματοποίηση. Αυτοσχεδιασμοί,

παντομίμα λεκτική έκφραση.

ΣΤ . Το τέλος της δραματοποίησηςΗ δραματοποίηση τελειώνει με μια κίνηση

σαφή που μπορείνα έχει προσυμφωνηθεί ή όχι.(καμπανάκι, φωτεινό σήμα, πάγωμα εικόνας ή ότι άλλο έχει αποφασίσει η ομάδα).

Μετά το τέλος συνιστάται να ακολουθήσουν ασκήσεις χαλάρωσης, με κίνηση ή όχι ,με μουσική ή σιωπή κ.λ.π. Η αποθεραπεία οριοθετεί, κι επαναφέρει τα παιδιά στον κόσμο της πραγματικότητας

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Αξιολογούμε ως :-προς την διαδικασία-προς τα αποτελέσματαΜέσα από τη διαδικασία ο εκπαιδευτικός – εμψυχωτής

μπορεί να:-κατανοήσει τις ανάγκες και τα προβλήματα της ομάδας, -να παρατηρήσει την πορεία της ομάδας στο είδος και το

μοίρασμα των ρόλων, την ενότητα της ομάδας, τις διαφωνίες, κ.λ.π).

Τα αποτελέσματα βοηθούν τα παιδιά να: - Διαπιστώσουν την ετοιμότητα ή όχι της ομάδας, τις

συμπεριφορές, τις επιλογές των ρόλων, τις αντιθέσεις, συναισθήματα κλπ

- Η αξιολόγηση μπορεί να γίνει με: συζήτηση στην ομάδα, ζωγραφική, φωτογραφίες, κολλάζ, ποιήματα, αναμνηστικά, κ.λ.π.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

* Άλκηστις(1998). Το βιβλίο της δραματοποίησης, Εκδ. ελληνικά

Γράμματα, Αθήνα* Δαφέρμου, Χ., Κουλούρη, Π.,Μπασαγιάννη Ε. (2006). ΟδηγόςΝηπιαγωγού – Εκπαιδευτικοί σχεδιασμοί, Δημιουργικά

περιβάλλοντα μάθησης. Αθήνα:ΟΕΔΒ* ΔΕΠΠΣ (Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων

Σπουδών) ΥΠΕΠΘ, Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Αθήνα, Σεπτέμβριος 2002

* www.literacy.gr* Driver,R., Squires, A., Rushworth P., Wood-Robinson,V.,(2000).Οικοδομώντας τις έννοιες των Φυσικών Επιστημών

Επιμ. Κόκκοτας Π., Μτφρ: Χατζή Μ., συνεργασία: Σκουλά Τα., Ασημακοπούλου Β., Εκδ: Τυπωθήτω, Δαρδανός Γ.Αθήνα