คู่มือการใช้โปรแกรม quantum...

16
คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1. Quantum GIS คืออะไร Quantum GIS หรือ QGIS เป็นโปรแกรม Desktop GIS ประเภทหนึ่งที่มีประสิทธิภาพในการ นามาใช้จัดการข้อมูลปริภูมิ จัดอยู่ในกลุ่มซอฟต์แวร์รหัสเปิด (Free and Open Source Software: FOSS) ที่ใช้ งานง่าย ลักษณะการใช้ งานเป็นแบบ Graphic User Interface ซึ่งสะดวกต่อการใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นการ เรียกใช้ข้อมูลภาพ ข้อมูลตาราง การแสดงผลตาราง การแสดงผลกราฟ ตลอดจนสามารถสืบค้นข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลและนาเสนอข้อมูลได้ในรูปแบบแผนที่ที่สวยงาม ในปี คศ. 2002 กลุ่มนักพัฒนาจากประเทศเยอรมัน ได้พัฒนา Desktop GIS ชื่อว่า Quantum GIS ทีสามารถเรียกใช้ข้อมูลเวกเตอร์ แรสเตอร์ ในรูปแบบที่เป็นมาตรฐานแพร่หลาย เช่น Shapefile และ GeoTIFF QGIS สามารถแก้ไข Shape File format ได้ซึ่งเป็นที่ต้องการมากในเวลานีQGIS พัฒนาบนพื้นฐานของ Qt ที่เป็นไลบรารี่สาหรั บ Graphical User Interface (GUI) ที่ใช้งานได้ทั้ง UNIX, Window และ Mac การพัฒนา ใช้ภาษา C++ เป็นหลักนอกจากนั้น QGIS ยังเชื่อมต่อกับ Geospatial RDBMS เช่น PostGIS/PostgreSQL สามารถอ่านและเขียนฟีเจอร์ท่จัดเก็บใน PostGIS ได้โดยตรง สามารถเชื่อมต่อกับ GRASS ได้ทาให้ สามารถเรียกดูข้อมูลที่จัดเก็บใน GRASS โดยตรง และสามารถเรียกใช้ฟังก์ชันต่างๆของ GRASS ได้ สนับสนุนการวิเคราะห์เชิงพื้นที(Spatial Analysis) ในเบื้องต้น และการแสดงผลข้อมูลเชิงตาแหน่งใน รูปแบบของแผนที่ การสร้างและการแก้ไขข้อมูล เชิงตาแหน่ง (Spatial Data) และข้อมูลตาราง (Attribute Data) สามารถจัดการข้อมูลได้ง่ายโดยใช้เครื่องมือตาม GUI ที่กาหนด รูปที1 หน้าจอการทางานของโปรแกรม Quantum GIS

Upload: trinhhanh

Post on 06-Feb-2018

242 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

คมอการใชโปรแกรม Quantum GIS

1. Quantum GIS คออะไร

Quantum GIS หรอ QGIS เปนโปรแกรม Desktop GIS ประเภทหนงทมประสทธภาพในการน ามาใชจดการขอมลปรภม จดอยในกลมซอฟตแวรรหสเปด (Free and Open Source Software: FOSS) ทใชงานงาย ลกษณะการใช งานเปนแบบ Graphic User Interface ซงสะดวกตอการใชงาน ไมวาจะเปนการเรยกใชขอมลภาพ ขอมลตาราง การแสดงผลตาราง การแสดงผลกราฟ ตลอดจนสามารถสบคนขอมล วเคราะหขอมลและน าเสนอขอมลไดในรปแบบแผนททสวยงาม ในป คศ. 2002 กลมนกพฒนาจากประเทศเยอรมน ไดพฒนา Desktop GIS ชอวา Quantum GIS ท สามารถเรยกใชขอมลเวกเตอร แรสเตอร ในรปแบบทเปนมาตรฐานแพรหลาย เชน Shapefile และ GeoTIFF QGIS สามารถแกไข Shape File format ไดซงเปนทตองการมากในเวลาน QGIS พฒนาบนพนฐานของ Qt ทเปนไลบรารส าหรบ Graphical User Interface (GUI) ทใชงานไดทง UNIX, Window และ Mac การพฒนาใชภาษา C++ เปนหลกนอกจากนน QGIS ยงเชอมตอกบ Geospatial RDBMS เชน PostGIS/PostgreSQL สามารถอานและเขยนฟเจอรทจดเกบใน PostGIS ไดโดยตรง สามารถเชอมตอกบ GRASS ไดท าใหสามารถเรยกดขอมลทจดเกบใน GRASS โดยตรง และสามารถเรยกใชฟงกชนตางๆของ GRASS ได สนบสนนการวเคราะหเชงพนท (Spatial Analysis) ในเบองตน และการแสดงผลขอมลเชงต าแหนงในรปแบบของแผนท การสรางและการแกไขขอมล เชงต าแหนง (Spatial Data) และขอมลตาราง (Attribute Data) สามารถจดการขอมลไดงายโดยใชเครองมอตาม GUI ทก าหนด รปท 1 หนาจอการท างานของโปรแกรม Quantum GIS

Page 2: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

2. Graphical User Interface

GUI ประกอบดวย Menu Bar, Tools Bar, Legend, Overview, Map Display, Map Coordinate, Map Scale และ Project Properties ซงทกรายการนสามารถเคลอนยาย เปลยนขนาดตามความเหมาะสมตอการใชงานเพออ านวยความสะดวกของผใช

3. การตดตงโปรแกรม Quantum GIS

1. ท าการ Download โปรแกรม Quantum GIS จาก URL http://qgis.org/ 2. Double click ไฟล QGIS-1.0.0preview2-Setup.exe เพอท าการตดตงโปรแกรม ซงลกษณะขนตอน

การตดตงนนไมยงยากซบซอน คอสามารถกดปม Next เพอตดตงไดตามปกตคลายกบการตดตงซอฟตแวรฟรทวๆไป

3. ทดลองรนโปรแกรม Quantum GIS โดยเขาไปท Start -> Program -> Quantum GIS

รปท 2 การเรยกใชงานโปรแกรม Quantum GIS

Menu Bar

Overview

Legend Map Display

Project Properties

Tools Bar

Map Coordinate at mouse cursor position Current Map Scale

Page 3: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

4. การใชงานโปรแกรม (Menu bar)

การเรยกดชนขอมลปรภม

Menu Bar Description

Page 4: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

5. เครองมอการท างาน (Toolbars)

6. การน าเขาขอมล Shape file

กดปม บนเครองมอ Toolbars เพอเลอกชนขอมลทตองการ มาแสดงผลบน Map Display ซงชอของชนขอมลทตองการจะปรากฏในชอง File Name จากนนกดปม Open เพอยนยนการเลอกขอมลทตองการน าเขา

รปท 3 แสดง Open an OGR Supported Vector Layer

สราง New Project เพมชนขอมลปรภมในรปแบบตางๆ

เปด Project ทบนทกไว เพมชนขอมลในรปแบบ Vector Data

ปมเครองมอทใชในการจดการขอมล Vector

ปมเครองมอในการแสดงผล

เครองมอในการค านวณ

รปแบบขอมลทโปรแกรม Quantum GIS รองรบ

Page 5: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

รปท 4 แสดงหนาจอแสดงผลขอมล Shape File

เมอมชนขอมล (Layer) อยใน Legend ผใชสามารถทจะสงใหแสดงผลหรอซอน Layer เหลานนหรอสงให Layer ใดๆ แสดงผลเพอทจะท าการจดการขอมลและสามารถเปลยนล าดบการแสดงผลของแตละ Layer ในการสงใหแสดงผลของแตละ Layer ใน Map Display นนสามารถท าไดโดยการคลกบน Check Box ขางหนาของแตละ Layer และสามารถคลกอกครงเพอ เอาเครองหมายกากบาทออก เปนการยกเลกการแสดงผลของ Layer นนๆบน Map Display

7. การสรางขอมล Shape file

กดปม บนเครองมอ Toolbars เพอสรางชนขอมลใหมในรปแบบของ

Vector (Point, Line, Polygon)

รปท 5 แสดง New Vector Layer

Check Box เครองหมายกากบาท

Page 6: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

- เลอกประเภทขอมล Vector ทตองการ(Format Type)

- ตงชอชนขอมล (Layer Name)

- ก าหนดรายละเอยดของขอมลอรรถาธบาย (Attribute Data) และชนดของชนขอมล (Data

Type) ในแตละ Columns

- ท าการบนทกชนขอมลดงกลาวภายใน Folder ทตองการ จากการกดปม Save

รปท 6 แสดงหนาจอการบนทกขอมล

- กดปม เพอเรมสรางชนขอมล หรอผใชบางทานจะรจกเครองมอนในชอ

วา Start Editing และ Stop Editing

- เลอกรปแบบการสรางขอมล Vector ซงจะสอดคลองกบประเภทขอมลทก าหนดไวใน New

Vector Layer

- เมอท าการระบต าแหนงของขอมลไดแลว โปรแกรมจะใหกรอกขอมลอรรถาธบายตาม

โครงสรางทไดก าหนดไวแลวใน New Vector Layer

รปท 7 แสดงการบนทกขอมลอรรถาธบาย (Enter Attribute Value)

Page 7: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

- หลงจากสนสดการท างานแลวกดปม เพอยนยนการแกไขขอมลกอนทจะ

บนทกลงใน Folder ทไดก าหนดไว

รปท 8 แสดงการยนยนเพอบนทกการแกไขขอมล

8. การน าเขาชนขอมลจากระบบฐานขอมล PostgreSQL

กดปม เพอก าหนดการเชอมตอกบฐานขอมลโดยระบเงอนไข (Creating

a stored Connection)

รปท 9 แสดงการเรมตนเชอมตอกบระบบฐานขอมลปรภม

รปท 10 แสดงเงอนไขการเชอมตอระบบฐานขอมล PostgreSQL

Page 8: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

รปท 11 แสดงรายละเอยดการเชอมตอกบระบบฐานขอมล

- เมอท าการเชอมตอกบระบบฐานขอมลเรยบรอยแลว กดปม Connect เพอเรยกชนขอมลตางๆท

ถกจดเกบในระบบฐานขอมลมาแสดงผลในรปแบบของแผนทบน Map Display

รปท 12 แสดงรายการชนขอมลภายในระบบฐานขอมล PostgreSQL

Page 9: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

- ผใชสามารถท าการปรบแกขอมลปรภมตางๆในรปแบบของ Vector Data บนระบบฐานขอมล

ไดซงจะแสดงผล Map Display โดยกดปม

รปท 13 แสดงตวอยางขอมลสายทางและขอมลหลกกโลเมตร

- เมอกดปม Toggle editing แลวโปรแกรมจะแสดงจด (Node) ทมคาพกดอางองบนพนผวโลก

สามารถใชเครองมอ Tools Bar

เหลานในการจดการขอมล

รปท 14 แสดงจดบนขอมลสายทางเมอมการปรบแกขอมล

Node

Page 10: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

- เครองมอทชวยสนบสนนการน าเขาขอมลปรภมโดยการ Digitizing สามารถใชการ Snap เพอ

ใชการปรบแกขอมลสะดวกและงายยงขน

รปท 15 แสดงการก าหนดระยะ Tolerance เพอใชในการ Snap

- ท าการทดสอบการน าเขาขอมลปรภมโดยการ Digitizing เพอบนทกขอมลลงสระบบฐานขอ มล

เรมจากท าการเปด Toggle editing แลวใชเครองมอ Capture Line เพอใชในการ Digitize ขอมล

สายทาง เมอเสรจสนการ Digitize แลวคลกขวา จากนนกรอกขอมลอรรถาธบาย (Attribute

Data) ในหนาตาง Enter Attribute Value

รปท 16 แสดงการน าเขาขอมลปรภมโดยการ Digitizing

ระยะ Tolerance ม

หนวยตาม Map Unit

Page 11: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

รปท 17 แสดงหนาตางของ Enter Attribute Value

9. ค าอธบายเครองมอทใชในการปรบแกขอมลปรภม

เปนปมทใชเมอเรมแกไขและสนสดการแกไขขอมล

เปนปมสรางขอมลประเภทจด (Point)

เปนปมสรางขอมลประเภทเสน (Line)

เปนปมสรางขอมลประเภทพนทรปปด (Polygon)

เปนปมสรางขอมลประเภทพนทรปปดแบบกรวง (Ring)

เปนปมสรางขอมลประเภทพนทรปปดแบบ (Multi Polygon)

เปนปมเครองมอทใชในการตดหรอแบงขอมลเสน

เปนปมเครองมอทใชในการเคลอนยาย Feature ทตองการ

เปนปมเครองมอทใชในการเคลอนยาย Node ทตองการ

เปนปมเครองมอทใชในการเพม Node

เปนปมเครองมอทใชในการลบ Node

เปนปมเครองมอทใชในการลบขอมล feature ทท าการเลอกไว (Selection)

เปนปมเครองมอทใชในการตดขอมล feature

เปนปมเครองมอทใชในการคดลอกขอมล feature

เปนปมเครองมอทใชในการวางขอมล feature

Page 12: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

10. การรองขอใชบรการขอมล WMS ผานระบบเครอขาย

กดปม เพอเรยกเครองมอ WMS Server ผานระบบเครอขาย Internet โดย

เรมตนกด New Connection

รปท 18 แสดง Add Layers from server

รปท 19 แสดงการก าหนดคาพารามเตอรในการเชอมตอเพอขอใชบรการขอมล WMS

รปท 20 แสดงรายละเอยดการเชอมตอกบ WMS service

Page 13: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

11. ตวอยาง URL ทเปดใหบรการขอมล WMS

1. http://onearth.jpl.nasa.gov/wms.cgi

2. http://dt.gistda.or.th/wms/spot5

รปท 21 แสดงผลการเชอมตอ http://onearth.jpl.nasa.gov/wms.cgi

รปท 22 แสดงผลการเชอมตอ http://dt.gistda.or.th/wms/spot5

Page 14: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

12. การรองขอใชบรการขอมล WFS ผานระบบเครอขาย (Web Feature Service)

กดปม เพอเรยกเครองมอ WFS Server ผานระบบเครอขาย Internet โดย

เรมตนกด New Connection

รปท 23 แสดง Add WFS Layer from Server

รปท 24 แสดงการก าหนดคาพารามเตอรในการเชอมตอเพอขอใชบรการขอมล WFS

13. ตวอยาง URL ทเปดใหบรการขอมล WFS

http://sigma.openplans.org:8080/geoserver/wfs?service=WFS&request=GetFeature&typename=roa

ds&CQL_FILTER=INTERSECT(gen_full,%20POINT%20(-89.397024%2031.065245))

Page 15: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

14. การก าหนดคณลกษณะตางๆของชนขอมล (Layer Property)

ท าการคลกขวาทชนขอมลทตองการก าหนดคณลกษณะทแสดงผลบน Legend

รปท 25 แสดงการก าหนด Layer Property

รปท 26 แสดงการใชงาน Layer Property

Page 16: คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GISgis.pwa.co.th/manual/1290764142.pdf · คู่มือการใช้โปรแกรม Quantum GIS 1

ใน Layer Properties ประกอบดวย Tab ตางๆ ดงน General, Symbology, Metadata, Labels, Action,

Attribute เปนตน

รปท 27 แสดง Symbolizing-options