Ж.Одгарав / УЦУОХ /

Retta Bruegger / Univerity of Arizona /

Судалгааны зорилго болон

үндэслэл

20 жилийн өмнөхтэй харьцуулахад бэлчээрийн нөхцөл

байдал хэрхэн өөрчлөгдсөн байна вэ? Энэ талаар малчид

ямар бодолтой байна

Хэрвээ бидэнд мэдээлэл байхгүй тохиололд малчдын мэдлэг, туршлага дээр үндэслэн

бэлчээрийн доройтлыг тодорхойлох боломжтой юу?

Судалгааны муж

• Хээр

• Ногоон алт

• Жилийн нийлбэр

хур тунадас –

269мм

• Ойт хээр

• Бэлчээрийн тогтвортой

менежмент

• Жилийн нийлбэр хур

тунадас – 291мм

Судалгааны аргазүй

40 - Ярилцлага

Тухайн нутагт олон жил амьдарсан, туршлага сайтай малчинтай уулзах

Судалгаанд хамрагдсан малчдын нас нь 30-аас дээш

Тоон болон чанарын судалгааны асуултууд

Эрэгтэй

Эмэгтэй

Судалгааны асуулт

20 жилийн өмнөхтэй харьцуулахад танай нутгийн бэлчээрийн нөхцөл байдал ямар байна вэ?

20 жилийн өмнөхийг бодвол одоо ургаж буй ургамалуудын тоо толгой ямар байна бэ?

20 жилийн өмнөхийг бодвол одоо ургаж буй ургамалууд төрөл зүйлийн хувьд ямар байна бэ?

Сүүлийн 20 жилд танай бэлчээрт гарсан томоохон өөрчлөлтүүдийг дүрслэнэ үү?

Ерөнхий судалгаанаас харахад

Малд шимтэй төрөл зүйл

багассан

Ургамлын төрөл зүйл ховордсон

Бэлчээрийн нөхцөл байдал муудсан

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Өндөрширээт Баянгол Өндөрширээт,Баянголхоёр

%хариуца

гч(сум

дN=20)

Танайнутгийнбэлчээрийннөхцөл20жилийнөмнөхийгбодволхарьцангүйямарбайнавэ?

Ихбагассан

Жоохонбагассан

Байгүйбайсанэсвэлмэддэггүй

Судалгааны үр дүн

Байхгүй байсан эсвэл мэдэхгүй

Судалгааны үр дүн

Танай нутгийн бэлчээрийн нөхцөл байдал 5 жилийн өмнөхтэй харьцуулахад ямар байна ва?

Өндөрширээт

Баянгол

Өндөрширээт,

Баяэгол

Их багассан

Жоохон багассан

Бараг адилхан

Жоохон илүү

Хамаагүй илүү

Харулт,

/ Сумд-2

0/

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

%хариуца

гч(сум

дN=20)

ӨндөрширээтБаянголӨндөрширээт,Баянголхоёр

Танайнутгийн20жилийнөмнөхбэлчээрийннөхцөлбайдлыгбодволодооургажбуй

ургамалуудынтоотолгойхарьцангүйямарбаинабэ?

Ургамаллүүдынтоотолгой20жилийнөмнөтэйбагассан

Ургамаллүүдынтоотолгой20жилийнөмнөтэйадилхан

20жилийнөмнөбиэндбайгүйбайсанэсвэлмэддэггүй

Судалгааны үр дүн

Багассан

Адилхан

Мэдэхгүй

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

Өндөрширээт Баянгол Өндөрширээт,Баянголхоёр

%хариуц

агч(сум

дN=20)

Танайнутгийн20жилийнөмнэхбэлчээрийннөхцөлбаигалыгбодволодооургамжбуйургамалуудынтөрөлзуйлхарьцангүияажөөрчлөчсөнбэ?

20жилийнөмнөбаисанзаримургамалодооховордсонэсвэлодоохардаггуй

Хорынжилийнөмнөхаржбаигаагуйшинэургамалтөроөзүйлбүйболсон

Ургамаглынтөрөлзуйл20жилийнөмнөхтэйадилхан

Би20жилийнөмнөэндбайхгүибайсанэсвэлсайнсанаагүй

Судалгааны үр дүн

Зарим ургамал ховордсон, одоо

харагдахаа больсон

Өмнө харж байгаагүй шинэ

ургамал, төрөл зүйл бий болсон

Адилхан

20 жилийн өмнө би энд

байгаагүй мэдэхгүй

Тайлбар: С.Жигжидсүрэн болон Johnson’s нарын ангилалаар, Монгол орны малын тэжээлийн ургамал

Судалгааны үр дүн

Судалгааны үр дүн

Өлзийхутаг.Н 1985, “БНМАУ-ын бэлчээр хадлан дахь тэжээлийн ургамлын таних бичиг”, Улсын хэвлэлийн газар, УБ хот, 560ху

Бэлчээрийн доройтол Малын тоо

ихэссэн

Ургамалан бүрхэвч багассан

Цөлжилт ихээр явагдах

болсон

Малчдын нүүдэл суудалд өөрчлөлт гарсан

Уур амьсгалын өөрчлөлт

Ямаа болон адууны тоо толгой ихэссэн

Уст цэгийн тоо бага

Хил хязгаарын ойлгомжгүй байдлаас болж өөр сумын малчид орж

ирэх

Отрын мал ихээр

орж ирэх

Алт ухаж, байгаль дэлхийгээ

догшруулснаас

Дүгнэлт

1. Баянгол, Өндөрширээт сумдад 20 жилийн

өмнөхтэй харьцуулахад бэлчээрийн нөхцөл болон

ургамлын төрөл зүйлийн хувьд буурсан, малд

шим тэжээлтэй ургамал цөөрсөн байна.

2. Судалгаанаас үзэхэд Өндөрширээт сумаас Баянгол

сумд бэлчээрийн доройтол их байгаа нь харагдаж

байна.

3. Цаашид хэмжилтийн мэдээлэл байхгүй үед

малчдын арга туршлага, мэдлэг чадварт үндэслэн

тухайн сум орон нутгийн бэлчээрийн нөхцөл

байдлын талаар ерөнхий үнэлгээ гаргах

боломжтой гэж үзэж байна.

Анхаарал тавьсанд

баярлалаа

Оюунчимэг/MSRM-

Нийгмийн ажилтан

С.Наранцэцэг

Пүрэвжав /MSRM-ня-бо

Өндөрширээт сум

Болороо /Гонир 3-р

багийн дарга

Дэлгэрмаа

Баянгол сум

Maria Fernandez-Gimenez

болон MOR2 төслийн хамт

олонд

Сүхээ /жолооч/

Асуулт болон санал?

“1000 малтай бэлчээргүй

байснаас, 5 малтай

бэлчээр сайтай байсан нь

дээр гэж боддог ш дээ”

- Баянгол сум, Гонир багын малчин

Ч.Дэлгэрмаа