รายงานหอยสงขลา rr

14
รรรรรรรรรรรรรรรรร รรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรร รรรรร รรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรรร ปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปป ปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปป ปปปปปปปป (Cassortrea spp.) ปปปปปปปปปป (Perna viridis) ปปปปปปปปปป (Corbicula moreletiana) ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปปป

Upload: ormphipod-wongkamhaeng

Post on 13-Aug-2015

71 views

Category:

Documents


5 download

DESCRIPTION

รายงาน

TRANSCRIPT

Page 1: รายงานหอยสงขลา RR

รายงานฉบั�บัสมบั�รณ์ ส�ตว์ กลุ่��มหอยที่��ใช้�ในการบัร�โภคในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่า

ที่��มาแลุ่ะคว์ามส%าค�ญของโครงการประเทศไทย มี�ความีหลากหลายทางชี�วภาพสู�ง และมี�การใชี�

ประโยชีน์�จากทร�พยากรธรรมีชีาติ"มีากมีาย สู�ติว�กล#$มีหอยก&เป'น์อ�กกล#$มีหน์()งท�)มี�การใชี�ประโยชีน์�หลายร�ปแบบ ท�+งใน์การบร"โภค การท,าเคร-)องประดั�บ และการท,ายา หอยท�)มี�อย�$ติามีธรรมีชีาติ"โดัยท�)วไปมี�การบร"โภคมี�หลายชีน์"ดั บางชีน์"ดัน์"ยมีบร"โภคจน์กลายเป'น์สู�ติว�เศรษฐก"จและมี�การเพาะเล�+ยงอย$างแพร$หลายไปจน์กระท�)งมี�การสู$งออก เชี$น์ หอยน์างรมี (Cassortrea spp.) หอยแมีลงภ�$ (Perna viridis)

หอยเล&บมี�า (Corbicula moreletiana) แติ$บางชีน์"ดับร"โภคก�น์คร�วเร-อน์ ภายใน์ท�องถิ่")น์และไมี$ไดั�มี�ขายแพร$หลายใน์ท�องติลาดั หร-อมี�ขายแค$บางฤดั�กาล

จากการศ(กษาจะไดั�ภาพของความีหลากหลายทางชี�วภาพของหอยโดัยเน์�น์ใน์กล#$มีท�)ใชี�ใน์การบร"โภค ซึ่()งจะน์อกจากจะเป'น์ภาพใน์แง$ธรรมีชีาติ"ว"ทยาแล�ว ย�งไดั�ภาพใน์เชี"งเศรษฐก"จและว�ฒน์ธรรมีของชี#มีชีน์ท�)อาศ�ยอย�$รอบๆ ทะเลสูาบสูงขลาอ�กดั�วย ข�อมี�ลท�)ไดั�จะเป'น์ประโยชีน์�ติ$อการเล-อกชีน์"ดัพ�น์ธ#�หอยท�)โติเร&ว มี�รสูชีาติ"ดั�และอาจสู$งเสูร"มีให�มี�การเพาะเล�+ยงเพ-)อชี$วยร�กษาประชีากรหอยใน์ธรรมีชีาติ" หร-ออาจท,าการศ(กษาติ$อยอดัเพ-)อเพ")มีค#ณค$าให�ก�บเปล-อกท�)ไมี$ไดั�ใชี�ใน์การบร"โภคและสู$วน์ใหญ่$จะโยน์ท"+งไป โดัยเฉพาะใน์กล#$มีหอยท�)เปล-อกมี�เน์-+อมี#ก สูามีารถิ่น์,าเปล-อกมีาใชี�ใน์การท,าเคร-)องประดั�บ อ�น์จะเป'น์การใชี�ทร�พยากรให�ไดั�ประโยชีน์�สู�งสู#ดั และอาจสู$งเสูร"มีให�มี�การเล�+ยงเพ-)อผล"ติหอยมี#กติ$อไปใน์อน์าคติไดั�

ว์�ตถุ�ประสงค การศึ*กษา1. เพ-)อศ(กษาชีน์"ดัของสู�ติว�กล#$มีหอยท�)ใชี�บร"โภคก�น์ใน์ทะเลสูาบ

สูงขลา

Page 2: รายงานหอยสงขลา RR

2. เพ-)อใชี�เป'น์ฐาน์ข�อมี�ลความีหลากหลายทางชี�วภาพของหอยใน์ทะเลสูาบสูงขลาติอน์น์อกขอบัเขตของการว์�จั�ยประชีากรติ�วอย$างท�)ศ(กษาเป'น์ประชีากรท�)อาศ�ยอย�$บร"เวณรอบทะเลสูาบสูงขลาติอน์น์อก

โดัยแบ$งเป'น์กล#$มีชีาวประมีง 25 คน์ ผ��ค�าหอย 10 คน์ และผ��ประกอบอาชี�พอ-)น์ๆ ท�)อาศ�ยอย�$รอบๆ ทะเลสูาบสูงขลา 15 คน์

การดั,าเน์"น์การประกอบดั�วย1. ซึ่-+อติ�วอย$างหอยจากติลาดัและแพปลารอบๆ ทะเลสูาบ

สูงขลาท#กเดั-อน์ เก&บร�กษาไว�ใน์แอลกอฮอล� 70%

2. แจกแบบสูอบถิ่ามีเพ-)อสูอบถิ่ามีชีาวบ�าน์เก�)ยวก�บการท,าประมีงและการบร"โภคหอยใน์ทะเลสูาบสูงขลาเพ-)อให�ไดั�ข�อมี�ลของร�ปแบบของการน์,าหอยไปบร"โภคและกล#$มีหอยท�)มี�การท,าการประมีงเพ-)อบร"โภคใน์คร�วเร-อน์แติ$ไมี$ไดั�น์,ามีาขายใน์ท�องติลาดั

3. แจกแบบสูอบถิ่ามีแมี$ค�าใน์ทะเลสูาบสูงขลาสูอบถิ่ามีถิ่(งแหล$งท�)ท,าการประมีงล�กษณะการบร"โภคหอยชีน์"ดัติ$างๆ ใน์ทะเลสูาบสูงขลา

บัที่น%า1.ลุ่�กษณ์ะที่��ว์ไปของที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่าทะเลสูาบสูงขลาเป'น์ระบบทะเลสูาบแบบลาก�น์ (Lagoon)

สูามีารถิ่แบ$งพ-+น์ท�)ทะเลสูาบสูงขลาออกเป'น์ 4 สู$วน์ค-อ ทะเลน์�อย ทะเลหลวง ทะเลสูาบติอน์กลาง และทะเลสูาบติอน์ล$าง (ร�ปท�) 1)

ทะเลน์�อย เป'น์ทะเลสูาบน์,+าจ-ดัท�)อย�$ติอน์บน์สู#ดัมี�สู$วน์ก�บทะเลสูาบ มี�อาณาเขติติ"ดัติ$อก�บจ�งหว�ดัพ�ทล#ง น์ครศร�ธรรมีราชีและ จ�งหว�ดัสูงขลา

Page 3: รายงานหอยสงขลา RR

ทะเลหลวงหร-อบางคร�+งก&เร�ยกว$าทะเลสูาบสูงขลาติอน์บน์ ติ�+งอย�$ถิ่�ดัจากทะเลน์�อยจน์ถิ่(งบร"เวณเกาะใหญ่$ อ,าเภอกระแสูสู"น์ธ#� มี�พ-+น์ท�)ประมีาณ 458.80 ติร.กมี. ความีล(กประมีาณ 2 เมีติร เป'น์น์,+าจ-ดัแติ$ใน์ฤดั�แล�งจะไดั�ร�บอ"ทธ"พลจากน์,+าทะเลท�)ร#กติ�วเข�ามีา ทะเลสูาบติอน์กลาง ถิ่�ดัออกมีาทางดั�าน์ใติ�บรรจบก�บเขติอ,าเภอปากพะย�น์ จ�งหว�ดัพ�ทล#ง อ,าเภอสูท"งพระจน์ถิ่(งบร"เวณปากรอ อ,าเภอสู"งหน์ครจ�งหว�ดัสูงขลา มี�พ-+น์ท�)ประมีาณ 377.20 ติร.กมี. ความีล(กประมีาณ 2 เมีติร ใน์บร"เวณน์�+จะมี�เกาะมีากมีาย เชี$น์ เกาะสู�) เกาะห�า เกาะหมีาก เกาะน์างค,า ใน์บร"เวณทะเลสูาบสูงขลาติอน์กลางน์�+ จะเร")มีเป'น์ระบบน์"เวศแบบปากแมี$น์,+า (estuary) ค-อมี�การผสูมีผสูาน์ของน์,+าเค&มีและน์,+าจ-ดัจ(งท,าให�มี�การเปล�)ยน์แปลงความีเค&มีใน์ชี$วงกว�างติามีฤดั�กาล ทะเลสูาบสูงขลาติอน์ล$าง สู$วน์สู#ดัท�ายของทะเลสูาบค-อ เชี-)อมีติ$อก�บอ$าวไทย มี�พ-+น์ท�)ประมีาณ 182 ติร.กมี. ความีล(กประมีาณ 1.5

บร"เวณน์�+น์,+ามี�ความีเค&มีสู�ง แติ$ใน์ชี$วงฤดั�ฝน์อาจจะเป'น์น์,+า และไดั�ร�บอ"ทธ"พลจากน์,+าข(+น์ น์,+าลง บร"เวณทางติอน์ใติ�มี�พ-+น์ท�)ป=าชีายเลน์ปกคล#มีโดัยท�)วไป แติ$ป>จจ#บ�น์ถิ่�กเปล�)ยน์ไปเป'น์พ-+น์ท�)อย�$อาศ�ยและพ-+น์ท�)เพาะเล�+ยงก#�งทะเลน์�อย ล�กษณะดั�งกล$าวสู$งผลให�ล#$มีน์,+าทะเลสูาบสูงขลามี�ความีหลากหลายของระบบน์"เวศ

Page 4: รายงานหอยสงขลา RR

ร�ปท�) 1 อาณาเขติของทะเลสูาบสูงขลา

2. เคร.�องม.อประมงในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่าตอนนอกใน์ทะเลสูาบสูงขลา มี�การท,าประมีงท�+งประมีงจ�บและประมีง

เล�+ยง โดัยประมีงจ�บน์�+น์ ชีาวประมีงจะใชี�เคร-)องมี-อประมีงหลายประเภท สูามีารถิ่แบ$งไดั�เป'น์เคร-)องมี-อประมีงแบบประจ,าท�)และเคร-)องมี-อประมีงไมี$ประจ,าท�) ซึ่()งมี�ล�กษณะแติกติ$างก�น์ดั�งน์�+ค-อ

1. เคร.�องม.อประมงประจั%าที่�� (ร�ปท�) 2) ชีาวประมีงจะท,าการจ�บสู�ติว�น์,+าโดัยย(ดัเคร-)องมี-อน์�+น์ให�อย�$ก�บท�)ใน์ระหว$าท,าการประมีง และการจ�บสู�ติว�น์,+า จะจ�บติรงจ#ดัท�)ติ� +งเคร-)องมี-อน์�+น์ติลอดั ไมี$ไดั�เคล-)อน์ย�ายเคร-)องมี-อติามีสู�ติว�น์,+าไปท�)อ-)น์ เคร-)องมี-อท�)จ�ดัอย�$ใน์กล#$มีเคร-)องมี-อประมีงประจ,าท�)ไดั�แก$ โป?ะ ไซึ่น์�)ง

Page 5: รายงานหอยสงขลา RR

โพงพาง คอก อ�ล#�มี ยอ บามี ลอบปลา ลอบป� จ� )น์ หย$อง ยอป� ฯลฯ

2. เคร.�องม.อประมงแบับัเคลุ่.�อนที่�� (ร�ปท�) 3) ขณะท,าการประมีงเคร-)องมี-อดั�งกล$าวมี�การเคล-)อน์ท�) และห$างออกไปจากติ,าแหน์$งท�)เร")มีติ�น์ โดัยอาจจะเคล-)อน์ท�)ดั�วยเร-อหร-อดั�วยแรงของชีาวประมีงเองก&ไดั� เคร-)องมี-อท�)จ�ดัอย�$ใน์กล#$มีเคร-)องมี-อประมีงแบบเคล-)อน์ท�)ไดั�แก$ อวน์ติ"ดัติา อวน์ลอย อวน์ร#น์ อวน์ล�อมีติ"ดั แห ฯลฯ

ร�ปท�) 2 เคร-)องมี-อประมีงแบบประจ,าท�) ไซึ่น์�)ง

Page 6: รายงานหอยสงขลา RR

ร�ปท�) 3 เคร-)องมี-อประมีงแบบเคล-)อน์ท�) อวน์ติ"ดัติา

3.ส�ตว์ น%/าที่��ได้�จัากการที่%าการประมงในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่า3.1 ส�ตว์ น%/าที่��ได้�จัากการจั�บั

จากการสูอบถิ่ามีจากชีาวบ�าน์ท�)แพปลาชี#มีชีน์ อ.เมี-อง จ�งหว�ดัสูงขลา ถิ่(งสู�ติว�น์,+าท�)ไดั�จากการท,าประมีงใน์ทะเลสูาบสูงขลาติอน์น์อกน์�+น์ มี�ท�+งสู�ติว�น์,+าท�)เป'น์กล#$มีน์,+าจ-ดัเชี$น์ ก#�งก�ามีกรามี ปลาน์"ล ปลาโสูดั ปลาติะเพ�ยน์ ปลากระบอก และสู�ติว�กล#$มีน์,+าเค&มีเชี$น์ ปลาดั#กทะเล ปลาชี$อน์ทะเล ปลากดั ก#�งก#ลาดั,า (ร�ปท�) 4) ฯลฯ

Page 7: รายงานหอยสงขลา RR

ร�ปท�) 4 ติ�วอย$างสู�ติว�น์,+าไดั�จากเคร-)องมี-ออวน์ติ"ดัติา ข(+น์ท$าบร"เวณแพปลาชี#มีชีน์ อ.เมี-อง จ�งหว�ดัสูงขลา

ภาพรวมีของการจ�ดัสู�ติว�น์,+า โดัยใน์ชี$วงติ�น์ปAท�)ท,าการศ(กษา เดั-อน์มีกราคมี-ก#มีภาพ�น์ธ� มี�ฝน์ติกหน์�ก และระดั�บน์,+าสู�ง ท,าให�การท,าประมีงบางอย$างไมี$สูามีารถิ่ท,าไดั� เชี$น์ไซึ่น์�)ง หร-อไซึ่ก#�ง ท�)เมี-)อระดั�บน์,+าสู�งมีาก จะไมี$สูามีารถิ่ลงไปก��เคร-)องมี-อเพ-)อเก&บสู�ติว�น์,+าไดั� น์อกจากน์�+ย�งชี$วงท�)ฝน์ติก ชีาวประมีงท�)ใชี�เคร-)องมี-อแบบเคล-)อน์ท�)ก&ไมี$สูามีารถิ่ออกไปท,าประมีงไดั� และชี$วงท�)น์,+ามี�ความีเค&มีติ,)า ผลการจ�บจะไดั�น์�อยกว$าชี$วงท�)น์,+ามี�ความีเค&มีสู�ง โดัยสู�ติว�น์,+าท�)จ�บไดั�สู$วน์ใหญ่$เป'น์กล#$มีปลากระบอก ปลากดัข�+ล"ง ปลาห�วแข&ง ชี$วงเดั-อน์มี�น์าคมี ปร"มีาณน์,+าฝน์ลดัลง แติ$ย�งมี�ลมีแรงใน์บางชี$วง ชีาวประมีงจ(งออกท,าการประมีงไดั�เฉพาะใน์ว�น์ท�)ไมี$มี�ลมีเท$าน์�+น์ และใน์ชี$วงเดั-อน์พฤษภาคมี-มี"ถิ่#น์ายน์ สู�ติว�น์,+ากล#$มีหล�กท�)ไดั�จากการประมีงจะเปล�)ยน์ไปเป'น์กล#$มีก#�ง โดัยไดั�

Page 8: รายงานหอยสงขลา RR

จากการดั�กไซึ่และการใชี�อวน์ร#น์ โดัยประกอบดั�วยก#�งห�วแข&ง ก#�งห�วมี�น์ และก#�งแชีบBวย

3.2 ส�ตว์ น%/าที่��ได้�จัากการเลุ่�/ยงบร"เวณท�)มี�การท,าการเพาะเล�+ยงสู�ติว�น์,+าหน์าแน์$น์ จะอย�$แถิ่บป=า

ชีายเลน์ โดัยเพาะเล�+ยงใน์ร�ปแบบของกระชี�งปลาและมี�สู�ติว�กล#$มีท�)เพาะเล�+ยงเป'น์หล�กค-อ ปลากะพงขาว ปลาน์"ล และแมี$พ�น์ธ#�ก#�งก�ามีกรามี โดัยมี�ท�+งท�)ท,าการรวบรวมีแมี$พ�น์ธ#�จากธรรมีชีาติ"และซึ่-+อแมี$พ�น์ธ#�มีาจากแหล$งเพาะพ�น์ธ#�

4. ส�ตว์ น%/ากลุ่��มหอยที่��ใช้�บัร�โภคในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่าแมี�ว$าสู�ติว�กล#$มีหอยไมี$ใชี$สู�ติว�กล#$มีเปCาหมีายท�)ไดั�จากการประมีง

เน์-)องจากสู$วน์ใหญ่$ชีาวประมีงจะมี#$งจ�บปลาหร-อก#�งท�)มี�ราคาสู�งกว$า จากการสู,ารวจพบว$าหอยท�)มี�การน์,ามีาบร"โภคก�น์ใน์บร"เวณทะเลสูาบสูงขลาติอน์ล$าง มี�ท�+งหมีดั 13 ชีน์"ดั จ�ดัเป'น์หอยฝาเดั�ยว 6 ชีน์"ดัและหอยสูองฝา 7 ชีน์"ดั สู$วน์ใหญ่$ไดั�จากการท,าประมีงใน์บร"เวณทะเลสูาบสูงขลาติอน์น์อก แติ$มี�บางสู$วน์เชี$น์หอยแครง (Anadara

granosa) ไดั�จากการน์,าเข�าจากประเทศมีาเลเซึ่�ย และบางสู$วน์ไดั�จากการเพาะเล�+ยงใน์บร"เวณป=าชีายเลน์ข�างสูะพาน์ติ"ณสู�ลาน์น์ท� ไดั�มี�การน์,าเอาหอยน์างรมี (Crassostrea comercialis) มีาเล�+ยงโดัยว"ธ�การติ"ดัก�บหล�ก และหอยแมีลงภ�$ (Perna viridis) เพาะเล�+ยงดั�วยว"ธ�การผ�กห�อยก�บเชี-อก โดัยใน์กล#$มีหอยน์างรมี มี�ท�+งล�กพ�น์ธ#�ท�)ไดั�จากการรวบรวมีใน์ท�องท�) และซึ่-+อจากจ�งหว�ดัสู#ราษฎร�ธาน์�โดัยชีาวบ�าน์สูามีารถิ่แยกหอยจากสูองแหล$งน์�+ออกโดัยหอยจากท�องท�)ทะเลสูาบสูงขลาจะมี�เปล-อกสู�ขาวน์วลและเร�ยบกว$าหอยท�)ไดั�จากจ�งหว�ดัสู#ราษฎร�ธาน์�ซึ่()งจะมี�เปล-อกขร#ขระและโติเร&วกว$าสู$วน์หอยใน์การบร"โภคท�)ไดั�ไดั�จากการประมีง มี�ท�+งกล#$มีหอยน์,+าจ-ดัและหอยกล#$มีท�)อย�$ใน์น์,+าจ-ดัและน์,+าเค&มี โดัยกล#$มีหอยฝาเดั�ยว ไดั�แก$ หอย

Page 9: รายงานหอยสงขลา RR

ขมี Filopaludina (Siamopaludina) martensi หอยติ#Bกแก (Babylonia areolata) หอยหล�กควาย (Telescopium

telescopium) หอยจ#กพราหมีณ� (Cymbiola nobilis) หอยติาล (Melo melo) และหอยน์,+าพร"ก (Neripteron violacea)

กล#$มีหอยสูองฝาไดั�แก$หอยติล�บ (Meretrix meretrix) หอยกาบ (Pilsbryoconcha exillis exillis) หอยคราง (Scapharca

inaequivalis) และหอยแครง (Anadara cf. penangana)

กลุ่��มหอยฝาเด้�ยว์หอยขมี Filopaludina (Siamopaludina) martensi

ลุ่�กษณ์ะที่��ว์ไป เปล-อกเป'น์ร�ปกรวย ขน์าดั 20-40 มี"ลล"เมีติร ยอดัแหลมี ผ"วชี�+น์น์อกเป'น์สู�เข�ยวแก$ เปล-อกวงสู#ดัท�ายมี�สู�น์ย-)น์เดั$น์ชี�ดัเจน์ แผ$น์ปEดัเปล-อกกลมี สู�น์,+าติาล จะงอยปากสู�+น์ ท�$

แหลุ่�งอาศึ�ย อาศ�ยใน์แหล$งน์,+าน์")ง น์,+าไมี$ไหลแรง ปากแมี$น์,+า คร�ดัก"น์สูาหร$ายและอ"น์ทร�ยสูาร ออกล�กเป'น์ติ�วการกระจัายในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่า ทะเลสูาบสูงขลาสู$วน์ท�)เป'น์น์,+าจ-ดัไดั�แก$ทะเลน์�อย ทะเลสูาบติอน์บน์และทะเลสูาบติอน์น์อกใน์ชี$วงหน์�าฝน์ท�)น์,+ามี�ความีเค&มีติ,)า

หอยติ#Bกแก (Babylonia areolata)

ลุ่�กษณ์ะที่��ว์ไป ขน์าดั 50-80 มี"ลล"เมีติร เปล-อกทรงกลมี ยอดัแหลมี วงสู#ดัท�ายกว�าง ปากเปEดัเป'น์ร�ปหยดัน์,+า เปล-อกเป'น์สู�ขาวและมี�

Page 10: รายงานหอยสงขลา RR

แถิ่บสู�น์,+าติาลกระจายไปติามีแน์ววงเปล-อก สูะดั-อล(ก แผ$น์ปEดัเปล-อกใหญ่$และหน์าแหลุ่�งอาศึ�ย อาศ�ยอย�$บน์ทรายหร-อโคลน์ เป'น์กล#$มีก"น์เน์-+อท�)ก"น์สู�ติว�ท�)มี�ขน์าดัเล&กกว$าเป'น์อาหารการกระจัายในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่า ทะเลสูาบสูงขลาติอน์น์อก

หอยจ#กพราหมีณ� (Cymbiola nobilis)

ลุ่�กษณ์ะที่��ว์ไป เป'น์หอยฝาเดั�ยวขน์าดัใหญ่$ 50-150

มี"ลล"เมีติร เปล-อกหน์าสู�น์,+าติาลอ$อน์ มี�ลายซึ่"กแซึ่&คสู�น์,+าติาลเข�มี ยอดัสู�+น์ มีน์ ชี$องปากเปEดักว�าง ขอบใน์มี�สู�น์ ไมี$มี�ฝาปEดัเปล-อก เน์-+อเป'น์สู�ดั,า สู$วน์เท�ามี�จ#ดัสู�น์,+าติาลกระจายสูมี,)าเสูมีอ

แหลุ่�งอาศึ�ย อาศ�ยบร"เวณโคลน์แถิ่บน์,+าข(+น์น์,+าลง เป'น์กล#$มีก"น์เน์-+อโดัยก"น์สู�ติว�ท�)มี�ขน์าดัเล&กกว$าเป'น์อาหาร

การกระจัายในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่า ทะเลสูาบสูงขลาติอน์น์ล$าง

หอยติาล (Melo melo)

ลุ่�กษณ์ะที่��ว์ไป เป'น์หอยฝาเดั�ยวขน์าดัใหญ่$ 50-150

มี"ลล"เมีติร เปล-อกร�ปร�หน์าสู�น์,+าติาลอ$อน์ มี�แถิ่บสู�น์,+าติาลเข�มีกระจายติามีวงเปล-อก ยอดัสู�+น์ ชี$องปากเปEดักว�าง ขอบเป'น์สู�

Page 11: รายงานหอยสงขลา RR

เหล-องอ$อน์ ไมี$มี�ฝาปEดัเปล-อก เน์-+อเป'น์สู�ดั,า สู$วน์เท�ามี�แถิ่บสู�เหล-องกระจายสูมี,)าเสูมีอแหลุ่�งอาศึ�ย อาศ�ยบร"เวณพ-+น์ทรายใน์เขติน์,+าข(+น์น์,+าลง เป'น์กล#$มีก"น์เน์-+อ ก"น์หอยและสู�ติว�ไมี$มี�กระดั�กสู�น์หล�งเป'น์อาหาร

การกระจัายในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่า ทะเลสูาบสูงขลาติอน์ล$าง

หอยน์,+าพร"ก (Neripteron violacea)ลุ่�กษณ์ะที่��ว์ไป เปล-อกหน์า ยอดัเติ�+ย ปลายยอดัมี�วน์ไปดั�าน์หล�ง ร�ปทรงเปล-อกคล�ายก�บมี�า เปล-อกสู�ดั,าและมี�

ลายประจ#ดัเล&ก กระจายท�)วไป ฐาน์เปล-อกสู�สู�มี ชี$องเปEดัของเปล-อกเป'น์ร�ปคร()งวงกลมี ขอบปากดั�าน์ใน์มี�ฟั>น์ซึ่�)เล&ก ๆ จ,าน์วน์มีาก ฝาปEดัเปล-อกเร�ยบ สู�น์,+าติาลมี�ปG+ น์สู�ดั,าบร"เวณกลางฝาปEดัแหลุ่�งอาศึ�ย อาศ�ยอย�$ก�บติ�น์ไมี�ใน์ป=าชีายเลน์ คร�ดัก"น์สูาหร$ายเป'น์อาหาร

การกระจัายในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่า ทะเลสูาบสูงขลาติอน์น์อก

หอยติล�บ (Meretrix meretrix)

ลุ่�กษณ์ะที่��ว์ไป ขน์าดั 80-100 มี"ลล"เมีติร เปล-อกสู�น์,+าติาล มี�ลายสู�ขาวสูล�บลายเสู�น์สู�น์,+าติาล หน์า เป'น์มี�น์วาว บาน์พ�บมี�ฟั>น์สู$วน์กลางแหลุ่�งอาศึ�ย อย�$ใน์ทรายบร"เวณเขติน์,+าข(+น์น์,+าลงการกระจัายในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่า ทะเลสูาบสูงขลา

ติอน์น์อก

Page 12: รายงานหอยสงขลา RR

หอยกาบ (Pilsbryoconcha exillis exillis)

ลุ่�กษณ์ะที่��ว์ไป เปล-อกแบน์และบาง ขน์าดั 30-85

มี"ลล"เมีติร ความียาวเป'น์สูองเท$าของความีสู�ง ดั�าน์หล�งปลายเปล-อกชี�+ลงเล&กน์�อยแหลุ่�งอาศึ�ย อาศ�ยอย�$ติามีหน์�าดั"น์บร"เวณน์,+าจ-ดัการกระจัายในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่า ทะเลสูาบติอน์บน์ ติอน์กลาง และทะเลสูาบติอน์น์อกชี$วงหน์�าฝน์

หอยแครง (Anadara penangana)

ลุ่�กษณ์ะที่��ว์ไป : เปล-อกสู�น์,+าติาลร�ปสู�)เหล�)ยมีคางหมี� ยอดัค$อน์ไปทางดั�าน์หน์�า บาน์พ�บประกอบดั�วยซึ่�)ฟั>น์เร�ยงเป'น์แถิ่วจ,าน์วน์มีาก เปล-อกดั�าน์หน์�าสู�+น์กว$าดั�าน์หล�ง ขอบยกสู�งคล�ายปAก บร"เวณติอน์กลางของฝาเปล-อกเว�าล(กลงไปเป'น์ร$อง

แหลุ่�งอาศึ�ย ติามีพ-+น์ท�องทะเลการกระจัายในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่า ทะเลสูาบสูงขลาติอน์น์อก

5. ป2ญหาหร.ออ�ปสรรคแลุ่ะข�อเสนอแนะในการที่%าการประมงส�ตว์ กลุ่��มหอยในที่ะเลุ่สาบัสงขลุ่า

จากการสู�มีภาษณ�ชีาวประมีง พบว$าป>ญ่หาหล�กของการท,าการประมีงสู�ติว�กล#$มีหอยใน์ทะเลสูาบสูงขลาใน์กล#$มีชีาวบ�าน์ท�)เพาะเล�+ยงหอยค-อการท�)มี�น์,+าจ-ดัไหลลงใน์หน์�าฝน์ ท,าให�หอยท�)เล�+ยงเจร"ญ่เติ"บโติชี�าหร-อใน์บางปAเชี$น์ติ�น์ปA 2555 ท�)มี�ฝน์ติกหน์�ก หอยท�)เล�+ยงไว�ก&จะติาย ท,าให�ติ�องร�บเก&บหอยไปขายติ�+งแติ$ย�งไมี$ไดั�ขน์าดัท,าให�หอยไมี$ไดั�ราคา และขาดัท#น์ สู$วน์ใน์กล#$มีชีาวประมีงท�)เป'น์ประมีงจ�บ ก&พบป>ญ่หาใน์ชี$วงหน์�าฝน์เชี$น์เดั�ยวก�น์ เน์-)องจากใน์ชี$วงหน์�ามีรสู#มีชีาวบ�าน์ก&จะท,าประมีงไดั�ล,าบากเน์-)องจากคล-)น์ลมีร#น์แรงและออกท,าการประมีงไมี$ไดั� ท,าให�รายไดั�ลดัลงเชี$น์ก�น์

ใน์กล#$มีชีาวประมีงท�)ท,ากระชี�งเพาะเล�+ยงปลา หอยกล#$มีหอยแมีลงภ�$ท�)มีาเกาะก�บกระชี�งกลายเป'น์ป>ญ่หาเน์-)องจากท,าให�อวน์ของ

Page 13: รายงานหอยสงขลา RR

กระชี�งเสู-)อมีสูภาพเร&ว ท,าให�ติ�องเปล�)ยน์อวน์กระชี�งบ$อยและใชี�แรงงาน์มีากข(+น์ดั�วย ซึ่()งใน์กรณ�น์�+แสูดังให�เห&น์ว$าทะเลสูาบสูงขลาเป'น์แหล$งล�กพ�น์ธ#�ของหอยแมีลงภ�$ และเป'น์แหล$งอาศ�ยท�)ดั� จ(งน์$าท�)จะมี�การสู$งเสูร"มีให�มี�การเพาะเล�+ยงหอยแมีลงภ�$ให�มีากกว$าน์�+ติ$อไปใน์อน์าคติ