İŞÇİ saĞliĞi ve İŞ...

İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİBÖLÜM 10

ELLE TAŞIMA VE KALDIRMA MAKİNELERİNDE GÜVENLİK

Öğr.Gör.Dr. Ömer ERKAN

YÜK İLE İLGİLİ RİSK FAKTÖRLERİ

1. Yükün özellikleri

2. Fiziksel güç gereksinimi

3. Çalışma ortamının özellikleri

4. İşin gerekleri

2

YÜKÜN ÖZELLİKLERİ

Belirtilen özelliklere sahip yüklerin elletaşınması sırt ve bel incinmesi riskioluşturabilir;

Çok ağır veya çok büyükse,

Kaba veya kavranılması zor ise,

Dengesiz veya içindekiler yerdeğiştiriyorsa,

Vücuttan uzakta tutulmasını veyavücudun eğilmesini veya bükülmesinigerektiren bir konumda ise,

Özellikle bir çarpma halindeyaralanmaya neden olabilecekyoğunluk ve şekilde ise.

3

FİZİKSEL GÜÇ GEREKSİNİMİ

İş;

çok yorucu ise,

mutlaka vücudun bükülmesi ileyapılabiliyorsa,

yükün ani hareketi ile sonuçlanıyorsa,

vücut dengesiz bir pozisyonda ikenyapılıyorsa,

bedenen çalışma şekli ve harcanangüç, özellikle sırt ve bel incinmelerineneden olabilir.

4

ÇALIŞMA ORTAMININ ÖZELLİKLERİ

Çalışma ortamı aşağıdaki özelliklerde ise,özellikle sırt incinmesi riskini artırabilir;

çalışılan yer işi yapmak için yeterli genişlikve yükseklikte değil ise,

zemin düz değilse, engeller bulunuyorsaveya düşme veya kayma tehlikesi varsa,

çalışma ortam ve şartları, işçilerin yüklerigüvenli bir yükseklikte veya uygun bir vücutpozisyonunda taşımasına uygun değilse,

işyeri tabanında veya çalışılan zeminlerdeyüklerin indirilip kaldırılmasını gerektirenseviye farklılıkları varsa,

zemin veya üzerinde durulan yerdengesizse,

sıcaklık, nem veya havalandırma uygundeğilse.

5

İŞİN GEREKLERİ

Belirtilen çalışma şekillerinden bir veyadaha fazlasını gerektiren işler sırt ve belincinmesi riski oluşturabilir.

özellikle vücudun belden dönmesinigerektiren aşırı sık veya aşırı uzunsüreli

bedensel çalışmalar,

yetersiz ara ve dinlenme süresi,

aşırı kaldırma, indirme veya taşımamesafeleri,

işlemin gerektirdiği, işçi tarafındandeğiştirilemeyen çalışma temposu.

6

Elle Taşıma Riskleri (Bel Ağrısı) Toplumun %80’inin bel ağrısı geçirdiği,

30-60 yaşlar arasında 1000 kişi başına 1400 işgünü kaybıolduğu,

her yıl bel ağrısı nedeniyle 19 milyon doktor muayenesi,

200 bin bel cerrahisi girişimi uygulandığı yapılan istatistikselçalışmalarda ortaya çıkmıştır.

65 yaşından sonra işçilerin %50’sinde alt bel ağrısı ortaya çıkar.

Ağır sanayide çalışan 1000 işçiden 200’ünde bel travmasıgörüldüğü bilinmektedir.

Üst solunum yolu enfeksiyonundan sonra en büyük işgücü kaybıbel ağrısından dolayıdır.

Bel ağrısının en yaygın nedeni kas ve bağların aşırı gerilmesidir.Gerilmeye bağlı zorlanma dizleri bükmeden öne eğilme, ağırlıkkaldırma, ağırlık taşıma, dönme gibi uygun olmayanpozisyonlarda oluşmuşsa daha da önemlidir. Kas zorlanmasındaağrı genellikle beldedir, bel hareketleri kısıtlanmıştır.

7

BEL AĞRISI Bel ağrısı oluşumunu kolaylaştıran etkenler

başlıca 2 gruba ayrılır:

1. Kişisel etkenler

2. İşle ilgili etkenler

1. Kişisel etkenler

• Kötü duruş

• Kondisyon yetmezliği

• Sırt-bel kaslarının güçsüzlüğü

• Aşırı kilo

• Sigara içmek

8

2. İşle ilgili etkenler

a) Fiziksel etkenler• Ağırlık kaldırma, taşıma gibi ağır fiziksel

zorlanma• Uzun süre aynı pozisyonda kalma• Sık olarak öne eğilme ve dönme hareketleri• Tekrarlamalı hareketler• Titreşim

b) Psikolojik etkenler• İşinden memnun olmama• Yetersiz amir ve arkadaş desteği• İş baskısı• Monoton iş

Bel ve Sırt İncinmeleri İçin Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Ayakta çalışırken mümkün olduğuncayardımcı araç kullanın.

9


Otururken koltuğa düzgün oturun.Gerekirse bel kıvrımınıza uyan yastıklabelinizi takviye edin.

Otururken sırtı düz tutun ve yaslanın.Sandalye veya koltukta otururken dik birpozisyonda olmaya gayret ediniz ve bunualışkanlık haline getiriniz.

Bu esnada diz eklemlerinizi kalçaeklemlerinden daha yüksektebulunmasında, ayak tabanlarının yeretemas ederken düz konumda olmasında veyere rahatça basmasında yarar vardır.

Otururken zaman zaman pozisyondeğiştirmeniz iyi olur.

10


Yatarken sert ve ortopedikyatakları tercih edin.

Salt yer ve tahta üzerine yatmakdoğru değildir.

Yatarken bacaklarınızı gergintutmayın. Sırt üstü yatarkenbaldırlarınızın altına koyulacakküçük bir yastık sizi rahatettirecektir

11


Kilonuza dikkat edin, dengeli beslenin.

Sigara içmeyin.

Günlük gerilim ve streslerinizi azaltın

Düzenli ve günlük egzersiz yapın.

Tempolu yürümek, yüzmek ve koşusizin için ideal sporlardır.

12


Dişlerinizi fırçalarken ya da elinizi,yüzünüzü yıkarken lavaboya doğrueğilmeyiniz; belinizi olabildiğince diktutmaya gayret ediniz.

Bu yüzden evinizdeki lavabolarınmümkünse biraz daha yüksekçeyapılmasını sağlayınız

13


Günlük yaşantınızda ani hareketlerdensakınınız. Özellikle yataktan veyakoltuktan kalkarken ani hareketyapmayınız.

14


Sandalyeden kalkarken bir ayağınızdiğerinin önünde olmalı, bacakkaslarınız ve kollarınızın yardımıylakendinizi yukarıya doğru iterkensırtınız dik pozisyonda bulunmalıdır.

15


Yüksek iskemlelerde veya benzeriyüksek yerlerde oturmak bele binenyükü artırır. Bundan kaçınınız.

16


Yan veya sırtüstü pozisyondayatarak uyuyunuz. Yüzüstüyatmayınız. Sırtüstü dümdüzuzanmak da doğru değildir.

17


Tarlada, inşaatta, işyerinde, evdeçalışırken beliniz aniden ağrımayabaşladıysa geri kalan işi bitirmek üzeregayret sarf etmeyip hemen istirahataçekiliniz.

Sert bir zeminde sırtüstü uzanıpdizlerinizi hafifçe bükerek bacaklarınızıyukarıya doğru toplamış vaziyette 15-30 dakikalık istirahat sıklıkla rahatlatıcıolur.

Eğer bu süre sonunda iyiye gidiş yoksadoktorunuza müracaat ediniz.

18


Ayakkabınızı bağlamanız veya benzerbir hareket yapmanız gerekiyorsa,çömelerek veya yüksekçe bir cisminüstüne basarak yapınız.

19


Yürürken veya ayakta dururken vücudunuzundik bir pozisyonda olmasına özen gösteriniz.Ağırlığınızı her iki bacağınıza eşit olarakpaylaştırınız.

Ayakta dururken her iki omuz ve kalçanızın aynıhizada olmasına dikkat ediniz. Doğru duruştaçene içeri çekilmiş, baş dik, sırt ve bel düzdür.Bu duruşta kulaktan yere indirilen dik çizgi omuzve kalçanın ortasından ve ayak bileği önündengeçer.

Ayakta dururken sırt kambur, bel çukur, karınöne sarkık, göğüs yassılaşmış ve çene öne çıkmışolursa bu yanlıştır.

Böyle bir pozisyon bele rahatsızlık verirken içorganlar da basınç altında kalır.

20


Otomobil kullanırken koltuğunuz sertolsun, arkaya dayandığınızda koltukbelinizi desteklesin ve adeta kavrasın.Uzun yola çıkarken de belinizi ince biryastıkla destekleyiniz.

21


Yatağınız sert olsun.

Yattığınız zaman vücudunuz yatağagömülmesin.

Vücudu değişik şekillere sokan, stabilolmayan yumuşak veya çöküntülüyataklar sağlıklı değildir.

Altında sunta veya tahta olan yataklarile üzerine yatıldığında omurganınfizyolojik kıvrımlarına uyumgösterebilen kaliteli ortopedikyatakları tercih ediniz.

22

EL İLE TAŞIMA ŞARTLARI

23


24


25

Kaldırma işini planlayın

Yük nereye konacak.

Eğer mümkünse uygun kaldırma içinyardımcı malzemeler kullanın. (manivela ,takoz vb.)

Kaldırma yaparken yardıma ihtiyacınız varmı?

Engelleri kaldırın. (Kullanılmayan örtülergibi).

Kaldırmak istediğiniz cisim omuz boyunuzagöre uzun ise (döşeme gibi) yükügötüreceğiniz yolun yarısı kadar mesafedemasa üzerinde bırakacak şekilde planyapınveya taşıma pozisyonunu değiştirin.

26

Ayakların arasında mesafe bırakın

Kaldırma için dengeli ve sabit bir yüzeysağlayın (Dar kenar ve uygun olmayanayakkabı bunu güçleştirir.)

İlerideki ayak gerideki ile aradamesafeli ve rahat olmalıdır.

Mümkünse gerideki ayak yükügötüreceğiniz yönü göstermelidir.

27

Uygun Kaldırma Pozisyonuna Hazırlanın

Alçak mesafede bir yük kaldıracaksanızdizlerinizi bükün, Fakat , tamamen dizçökmeyin veya dizleriniz çok fazlaeğmeyin.

Arkanızı düz tutun(vücudun doğalyuvarlak arka şeklini korumak için çeneyiiçeri çekmek faydalı olur)

Yükü kavramak için ileri doğru yükünüzerine hafifçe eğilin.

Omuz seviyesini koruyunve kalçanızla aynıyönde tutun.

28

Yükü Sıkıca kavrayın

Kolları, bacaklar tarafındanoluşturulan sınırı koruyacak şekildetutun. En iyi kaldırma pozisyonu veçeşidi o anki durum ve kişisel tercihedayanır.

29

Asla aşağıdaki şekilde kaldırmayın!

30

Güvenli Kaldırma adımları

1. Yükü kafanızda tasarlayın – yükü güvenlibir şekilde kaldırabilecek misiniz ?

2. Ayaklarınızı 2 ye 10 var pozisyonunagetirin

3. Dizlerinizi bükün

4. Arkanızı düzgün ve dimdik tutun

5. Boyun- kafa – çenenizi yukarıda tutun

6. Sıkıca kavrama – diz önde ,el yukarıdauzak olan köşeyi kavrasın ve arkaya diğerdizinizi koyun, el yükü aşağıdankavrayacak şekilde olsun yükün köşesineyakın dursun.

7. Kaldırma – yükü kalça kemiğinize yakıntutun

31

Basit bir yükün kaldırılması

32

Yerden bir çuvalı kaldırmak için kinetik kaldırma tekniği

33

Bir taşıttan çuvalı kaldırma tekniği

34

Yerden, bir kişi yardımıyla yük kaldırma

35

Uzun bir yükün iki kişiyle kaldırılması

36

Yağ tenekesini kaldırma

37

Tek başına uzun bir yükü kaldırma

38

Levha ve şeritleri taşıma tekniği

39

İki kişi ile levha şerit taşıma

40

Elle Taşımada Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

1. Cisimleri bedeninizle değil de önce beyninizlekaldırdığınızı unutmayınız. Bunun için ağır bir yükümutlaka kaldırmanız gerekiyorsa, haltercilerin yaptığı gibiçok iyi konsantre olunuz.

2. Kaldırırken yavaş ve temkinli hareket ediniz, anihareketlerden kaçınınız. Adalelerinize ani yükbindirmeyiniz. Kaldırma esnasında karın kaslarınızıkasarak bütün kas gruplarınızı aynı anda çalıştırınız. Karınve sırt adalelerinizin kasılması omurganızı destekler.

3. Ayakta iken belinizi sağa veya sola doğru rotasyonyaptırıp eğilerek yerden bir şey almayınız.

4. Beliniz geriye doğru eğilmiş vaziyetteyken sırtınıza ağırlıkyüklemeyiniz. Mutlaka yüklemeniz gerekiyorsa dizlerinizbiraz kırılmalı ve vücudunuz öne doğru hafif eğikolmalıdır.

5. Herhangi bir ağırlığı taşımanız gerekirse yükü vücudunuzasimetrik olarak paylaştırdıktan sonra taşıyınız.

41

Elle Taşımada Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

6. Ağır bir yükü belinizden daha yükseğe kaldırmayınız. Hele bu yükü başınızdanyukarı kaldırmayı denerseniz tam bir felaket olabilir.

7. Bir cismi taşırken ayaklarınız yere sağlam basmalıdır. Her iki ayağınız arasındakimesafe yaklaşık omuz genişliğinde olmalı ve ayak uçlarınız dışa bakmalıdır.

8. Yük elinizde iken dönmeniz gerekiyorsa belinizle değil ayaklarınızın yerinideğiştirerek dönünüz

9. Ağır bir cismi bir yerden bir yere çekerek veya iterek tek başınıza götürmeyiniz.

10.Yükü bedeninize mümkün olduğunca yakın tutun. Yükün en ağır köşesinibedeninize yakın tutun. Eğer yüke yakın durmanız mümkün değilse kaldırmayaçalışmadan önce kendinize doğru kaydırın.

11.Köşeler dönerken bedeninizi bükmeyin.

12.Yükü aşağı bırakın ve ayarlayın. Yükü önce aşağı bırakın, sonra istediğiniz pozisyonagetirecek şekilde kaydırın.

42

Elle Taşımada Yaşanmış Kaza Örnekleri

Makine AtelyesindeWaldrch Planya Tezgahıönünde bulunan I. SıcakHaddehane’ye ait yanyolluk aşınma plakalarınınçapaklarını temizleme işiniyapan kazalı personel, yeraçmak amacıyla plakayıtakoz üzerinden kaydırmaküzere eliyle çektiğindeplaka, takoz üzerindendüşerek sağ el yüzükparmağının ucunu ezmeksuretiyle kazalanmıştır.

43


44


Makine Atölyesinde, KüçükUnion freze tezgahındaçalışan bir işçi Çelikhane’yeait parçanın tek tarafınıişledikten sonra, diğer tarafınıişlemek için tezgah üzerindeiş parçasını bağlamapozisyonuna getirirkenparçanın kayarak düşmesi ilesol el yüzük parmağı ve ortaparmağı iş parçası ile tezgahtablası arasına sıkışmaksuretiyle kazalanmıştır.

45


Elle taşıma esnasında bir başka levhalar arasına parmak sıkışma hadisesi.

46


Yeni Yüksek Fırın gövdeplatformu üzerindeRefrakter işlerinin yapıldığısırada, kazalı müteahhitpersoneli, transpaleteyüklenmiş olan RefrakterPaletini taşırken, arkasındabulunan sac parçalarınatakılmış, hareket halindekitranspalet sağ ayağınınüzerinden geçerekkazalanmasına sebepolmuştur.

47

Kaldırma Makinelerinin Sınıflandırılması

KRİKOLAR

Kremayerli

Vidalı

Hidrolik

ZEMİN ARAÇLARI

Transpalet

Forklift

AGV Araçları

PALANGALAR

Sonsuz Vidalı

Düz Dişli Çarklı

Diferansiyel

Halatlı

Zincirli

VİNÇLER

Çıkrık

Elektrikli Tahrik

Kepçe Vinci

KabestanVinci

KRENLER

Köprü

Portal

Konsol

Kuleli

Mobil

Kablolu

Yükleme Köprüsü

Özel

ASANSÖRLER

Halatlı

Paternoster

Hidrolik

Kremayerli

Eğimli

48

Sürekli Çalışan Taşıma Makineleri

Mekanik Taşıyıcılar

• Çekme Elememalı• Bantlı konveyörler

• Zincirli konveyörler

• Kazıyıcılar

• Elevatörler

• Halatlı Tesisler

• Teleferik

• Telesiyej

• Çekme Elemansız• Rulolu konveyörler

• Vidalı Konveyörler

• Titreşimli Konveyörler

• Kaydırma yüzeyleri

• İletme Masaları

Akışkan Taşıyıcılar

• Pnömatik

• Hidrolik

49

Tamburlarda Güvenlik

Kaldırma makinalarının üzerine tel sarılan tamburlarınınyanları flanşlı olmalıdır. Flanş genişliği sarılan halatınçapının 2, 5 katı olmalı, halat fırlamalarını önleyecekşekilde yapılmalıdır.

Halatın ucu tambura iyi bağlanmış olmalı, yük tutmaelemanı en alt seviyede bulunduğu zaman, yivli tanburüzerinde en az iki sarım halat kalmalıdır.

Tanbur yivleri ile kullanılan halat çapı birbirine orantılıolmalıdır. Aksi halde iyi bir sarım olmayacağı için halatömrü kısalır ve sarma işi kötü yapılır.

Elektrikle çalışan kaldırma makinalarında belirtilen alt veüst noktalar geçildiğinde, elektrik akımını otomatik olarakkesecek ve tamburun hareketini otomatik olarakdurduracak bir tertibat bulunacaktır. Aksi halde yüktutma elemanı şasiye çarpar ve yükün istenmeyen birşekilde düşmesine neden olur.

50

Zincirlerde Güvenlik

Zincirler kullanılacakları işin hususiyetine vekaldıracakları yükün ağırlığına göre seçilirler. Zincirinbaklalarında ezilme, aşınma veya çatlaklık varsa zincirdeğiştirilmelidir. Zincir baklalarındaki aşınma baklakalınlığının dörtte birini geçmişse zincirkullanılmamalıdır.

Bir zincirin sağlamlığı, en zayıf baklasının sağlamlığıkadardır. Zincirler kullanılmadan önce mutlaka gözlemuayeneye tabi tutulmalıdır. Baklalardaki boyunauzama %5’ i geçmişse zincir kullanılmamalıdır.

Zincir baklaları hiçbir zaman cıvata ile birbirlerinetutturulmamalıdır. Cıvata çekme, eğilme ve kesilmeyemaruz kalır ve mukavemet sınırı üzerinde gerilmelerdoğabilir. Zincirlerin birbirine bağlanmasında özel olarakyapılmış kilitler, zincir kilitleri ve zincir ekleme baklalarıkullanılmalıdır.

51

Halatlarda Güvenlik

Kendir Halatlar:

Parçalı ve havaleli yüklerin sarılmasında kolaylıkve sürat sağladığından ve ucuz olmalarınedeniyle kendir halatlar kullanılır. Çelikhalatlara nazaran yük kaldırma kabiliyetleri veömürleri daha azdır.

1. İşe ve yüke uygun olmalıdır.

2. Her kullanımdan önce kontrol edilmelidir.

3. Islak ve gergin bekletilmemelidir.

4. Demir askılara asılmamalıdır.

5. Asit ve aşındırıcılardan korunmalıdır.

6. Keskin kenarlı yük köşelerinde özel tedbirleralınmalıdır.

52


Tel Halatlar

Avantajları;

1. Aynı ağırlık ve çapta oldukları halde daha mukavim olması,

2. Islak ve kuru halde mukavemetin aynı kalması,

3. Değişik iklim şartlarında uzunluğunun çok önemli orandadeğişmemesi,

4. Uzun ömürlü ve dayanıklı olması.

Tel halatların kullanılmasında gerekli tedbirler:

1. Tel halat yapılan işe ve kaldırılacak yüke uygun olarakseçilmelidir.

2. Keskin kenarlı yük köşelerinde özel tedbirler alınmalıdır.

3. Belirli periyotlarla uygun yağ ile yağlanmalıdır.

4. Kaynak alev ve ısılarına maruz bırakılmamalıdır.

5. Güvenlik kat sayısı en az 5 olmalıdır.

6. Halat uç bağlantıları uygun yapılmalıdır.

7. Halat eklemeleri uygun yapılmalıdır.

8. Şekildeki gibi halat üzerinde bozulmalar var mı kontroledilmelidir.

53


54

Forklift İş Makinalarında Güvenlik

Forkliftler üzerinde yapılan bir çalışmada2145 adet çalışan Forklift üzerindebulunan eksikler ve yüzdeleri aşağıdamaddeler halinde sunulmuştur. Bueksiklerin sebep olacağı durumlar izahedilmiştir. [M.Yazıcı, Mühendis ve Makine,sayı:588].

1. Uyarı etiket ve işaretlerin durumu (%20.89):Uyarı etiket ve işaretlerinin makine üzerindebulunması bir zorunluluktur. Zamanladüşmekte yada üzerleri boyanmaktadır. Buetiketlere üretildikleri fabrikalarda parçanumarası verilmekte. Dolayısıyladüştüklerinde bir yedek parça gibi alınıptakılmalıdır.

55


2. Ön ve Üst korkuluk (kabin)deformasyon ve çatlaklık durumu(%4.61):

Ön korkuluk ve Üst kabin şoförü, yükdüşmesi ve devrilmelerde koruyan çokönemli aksamlardır. Bunlarınolmaması ve yada çürümüş olması gibietkenler şoför için çok büyük tehlikearz eder.

56


3. Kumanda valfi, hidrolik hortum vebağlantıları durumu (% 10.75):

Hidrolik sistemlerin bakım veonarımlarının tam olması gerekir.Kaçak ve sızmalarda derhal tamir vebakımı yapılmalıdır.

57


4. Lastiklerin diş kalınlığı, bijonlar vegenel durumu (%25,87):

Forkliftlerde kullanılan lastikler dolguyada şişmeli olabilmektedir. Şimelilastiklerin yüklü iken patlamasımakinanın devrilmesine neden olur.

58


5. Servis ve el freni durumu (% 11,33):

Frenler forkliftin kendi ağırlığının 1.5katı yükü durdurabilecek seviyededir.Yüklü bir forklifti durduracak frenlerinher zaman iyi durumda olması gerekir.Bu amaçla eskiyen balatalarındeğiştirilmesi ve bakımlarının tamolması gerekir.

59


6. Korna ve geri sesli ikaz sistemidurumu (% 16, 94):

Korna ve ikaz sistemleri daimadevrede olmalıdır. Bazen bu sistemler“gürültü yapıyor” diye iptal ediliyor.Buna dikkat edilmelidir.

60


7. Sinyal, far ve frenlambası durumu (%29,79):

İş sahasında çalışan makinalararasında normal bir trafikuygulaması vardır. Bu nedenlegerek yolların işaretlenmesi,gerekse taşıtların trafikkurallarına uyması gerekir. Bunedenle taşıtlar üzerindebulunan sinyal ve farların tamçalışır durumda olmasıgerekir. Birçok iş yerinde bukonuda “İş makinası” diyegerek görülmemektedir.

61


8. Forklifti kullanan operatör belgesidurumu (%11,1):

İş makinaları kullananların yetkibelgesine sahip olmaları gerekir.

62

FORKLİFT GÜVENLİK KURALLARI

Kullanım öncesi forklift kullanımkoşullarını operatörün kontrollistesinden denetleyin. Tespit ettiğinizgörünen hataları veya talep ettiğinizgerekli onarımları ilgili mercilerederhal bildirin.

Forklifti güvenli olmayan veya uyarılevhası olan alanlarda kullanmayınız.Forklift kullanma kurallarını vegüvenlik önlemlerini daima uygulayın,tüm uyarı işaretlerini dikkate alın.

63


Forklifti operatör koltuğunaoturmadan kullanmayın. Kollarınız,bacaklarınızı ve başınızı operatörkabininin dışına çıkartmayın. El veayaklarınızı forklift asansöründen uzaktutun.

Forklifti kesinlikle ıslak eller veayakkabılar ile kullanmayınız. Yağlıeller ile levyeleri tutmayınız.Unutmayın ki elleriniz ve ayaklarınızkayabilir kontrolü kaybedebilir ve birkazaya sebep olabilirsiniz.

64


Forkliftinizle yüksek hızlarda animanevralar yapmaktan kaçının, aniduruş ve kalkışlar yapayın. Ani vedengesiz hareketler aracındevrilmesiyle sonuçlanabilir.Dönüşlerde, bina giriş ve çıkışlarındave insanların yanında korna kullanarakuyarıda bulunun ve hızınızı düşürün.

Forklift çatallarında kimseyi taşımayınveya kaldırmayın. Diğer insanlarınforkiftin yanlarına binmesine izinvermeyin. Forkliftler sadece yüktaşımak için dizayn edilmiştir.

65


Forklifti operatör muhafazası ve yükkorkuluğu olmadan kesinliklekullanmayın. Yükü mastı arkaya doğrutilt ederek taşıyınız.

Asla aşırı yükleme yapmayın. Daimaforklift için önerilen tonajlardayükleme yapın. Forklifte kesinliklekarşı denge ağırlığı ilave etmeyin. Aşırıyükleme forkliftin devrilmesine vebunun sonucunda personelyaralanmalarına ve aracın hasarınaneden olabilir.

66


Güvenli olmayan ve dengesiz yüklerikaldırmayın ve taşımayın. Taşıyacağınızyükün ağırlık merkezini dengeleyerekyükleme yapın. Çatal aralıklarını yükünağırlık merkezine göre dengeleyerekaralayın ve yükü daima düzgünceistifleyerek taşıma yapın. Mutlaka uygunbüyüklükte bir palet kullanın. Çatallarıyükün altında olabildiğince geniş aralıklıtutmaya çalışın. Yükü her iki çatala da eşitdağıtın ve tek çatalı kullanarak asla taşımayapmayın.

Gevşek zeminlerde forklifti kullanmayın.Tüm işaretlere uyun ve özellikle zeminyapısına göre müsaade edilen maksimumyük değerleri, asansör taşıma kapasitesi vetavan yüksekliği gibi değerleri aşmayın.

67


Forklifti kaygan yüzeylerdekullanmayınız. Kum,çakıl, buz veyaçamurlu zeminlerde devrilmeylesonuçlanan kazalar yaşanabilir.Kullanım kaçınılmaz ise yavaş kullanın.

Kimsenin forkliftin yük veya kaldırmamekanizmasının altından geçmesiniyada durmasına izin vermeyin. Yükdüşebilir yaralanmalara veya ölümeneden olabilir.

68


Forklift sadece yetkili dolumnoktalarında yakıt almalıdırlar. Motordolum sırasında kapatılmalıdır. Yakıtdolumu sırasında sigara içilmesi veyanıcı maddelerin dolum yerindebulunması kesinlikle yasaklanmalıdır.Bu kurallar LPG tankı değişimiesnasında da uygulanmalıdır. Motortekrar çalıştırılmadan önce yakıt depokapağı kapatılmalı ve etrafa dağılanyakıt mutlaka temizlenmelidir.

Forklift devrilemeye başladığındasakın dışarı atlamaya çalışmayın.Hayatta kalmak için koltuğunuzdaoturun ve sıkıca tutunun.

69


Rampalardan çıkarken daima ileri,inerken de geriye doğru hareket edin.Eğimli yüzeylerdeyken asla yükkaldırmayın. Eğimli yüzeylerdemanevra yapmayın. Rampa üzerindeiniş ve çıkışlarında yarımcı özelliklebüyük hacimli yükleritaşırken yardımcıpersonel bulundurun ve yön bilgisiisteyin.

Yokuş üzerinde yükleme ve boşaltmayapmayınız. Yokuş üzerinde dönmeyinve eğime paralel forklifti kullanmayın.

70


Forklifti engebeli alanlardakullanmayın. Kulanmak kaçınılmaz iseyavaş ve dikkatli olun. Demiryoluüzerinde yavaş ve mümkün olduğuncaçapraz geçin. Demiryolu geçerkenforklift ciddi bir şekilde sarsılır. Yavaşbir geçiş için çapraz bir şekilde ve herseferinde bir lastiği geçirerek ilerleyin.

Sahipsiz objelerin üzerindengeçmeyin. Gittiğiniz yöne iyice bakın.Diğer insanlara ve güzergahınızaçıkabilecek engellere karşı dikkatliolun. Operatör forklifti kullandığı heran dikkatli olmak durumundadır.

71


Forklift ancak park alanı olarakbelirlenmiş noktalara bırakılmalıdır.Park durumunda çatallar tamamenaşağı indirilmeli, levyelerin hepsi boşaalınmalı, el freni çekilmeli ve motordurdurulmalıdır. Forklift kullanılmadığıdurumlarda motor durdurulmalı,anahtar aracın üzerinden alınmalı velastilerin önüne ve arkasına takozlarkonulmalıdır. Mesai bitiminde aracıngerekli günlük bakım kontrolleriyapılmalıdır.

72

Kaldırma Makinelerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri

Açık havada ray üstünde çalışan vinçlerde, rüzgarın etkisi hesaplanacak ve bunlardatakozlama, bağlama yapılacak ve sürgü güvenlikli fren tertibatı bulunacaktır.

Tek raylı askılı vinçlerde askı milinin kopması halinde, yükü askıya alabilecek bir veyabirkaç güvenlik bağlantısı bulunacaktır.

Ray üstünde çalışan vinçlerde, vincin ve vinç arabasının üzerinde gidip geldiklerirayların her iki başında ve en az tekerleklerin yarı çapı yüksekliğinde takozlarbulunacak, köprülü ve asma vinçlerin, köprü ve vinç arabası tekerleklerinde, uygunel, kol ve ayakkoruyucuları bulunacaktır.

5 ton veya daha fazla yük kaldıran raylı vinçlerde, 2 elektrikli fren veya bir elektriklive bir mekanik fren bulundurulacaktır.

En ağır yük için, kaldırma ve bağlama (sapan) zincirlerinin ve kancalarının güvenlikkatsayısı en az 5 olacaktır. Zincirler bu özelliklerini yitirdiklerinde ve boyları % 5 denfazla uzadıklarında ve bakla veya halka kalınlıklarının dörtte birini geçen bir aşınmameydana geldiğinde, bunlar kullanılmayacaklardır.

73

Kaldırma Makinelerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri

Çelik halatların güvenlik kat sayısı 6 dan aşağı olmayacak ve halatların ek yerleri,halkaları, başlık ve bağlantıları halatların kaldıracağı en ağır yüke dayanıklı olacaktır.

6 bükümlü çelik halatların 50 santimetre veya özel çelik halatların 1 metre boyuncadayanımlarını, aşağıda gösterilen miktarlarda kaybetmiş olanları kullanılmayacaktır.

7 telli çelik halatlarda % 12,




Seal özel çelik halatlarda % 12,

Üçgen bükümlü özel çelik halatlarda % 15,

Nuflese özel çelik halatlarda % 20.

74

BÖLÜM 10 SONU

BÖLÜM 11

İSG İŞARET ve LEVHALARI

75

TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ

MAKİNE ve İMALAT

MÜHENDİSLİĞİ

76

İŞÇİ saĞliĞi ve İŞ...

Documents