ԲՈՎԱՆ ԴԱԿՈՒ^ԻՒՆ

Խ Մ ԲԱ Գ ՐԱ Կ Ա Ն

Գ .Ծ .Վ .Չ . — Մ եծ Պ ա հ ք ը ' Հ ո գ ե ւո ր Կ ե ր ա կ ո ւր եւ Ը մ պ ե լի ք ..........................................................113

ՀԱ ՅՐԱ Բ Ա Ն Ա Կ Ա Ն

Թ Ա Մ Ա Ր Տ Ա Ա Ն Ա Պ Ե Տ Ե Ա Ն — Հ ա յ Ա ուրբեր

Մ ի ն չե ւ Ժ Ե . Դ ա ր (վա ւհ ր ա գ ի ր ն հ ր ).................................................................................................... 116

Մ ԵԿՆԱ ԲԱ ՆԱԿԱՆ

Վ Ա Ղ Ի Ն Ա Կ Վ Ր Դ . Մ Ե ԼՈ ՑԵ Ա Ն — Ա շա կ ե ր տ Ը լլա լո ւ Գ ի ն ը .......................................................... 1 24

ԱՍՏՈՒԱԾԱԲԱՆԱԿԱՆ

2 Ա Ր Ե Հ Ա Ր Ք . Ա ԶՆԱ ՒՈՐԵԱ Ն — Հա յ Ե կ ե ղ ե ց ւո յ Հ ա ւա տ ք ը

(Մ հկնութիւն Հա ւա տ ա մքի)......................................................................................................................1 28

ՊԱՏՄԱ-ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐԱԿԱՆ

Ն Ա Ր Ե Կ ԵՊԱ . Ա ԼԵ Է Մ Է Զ Ե Ա Ն — Ե կ ե ղ ե ց ւո յ Պ ա տ մ ո ւթ ի ւն ( Թ ր գ մ .) .......................................142

Դ Ո Կ Տ. Գ Է Ո Ր Գ Խ Ր Լ Ո Պ Ե Ա Ն — Ք ր ի ս տ ո ն ե ա կ ա ն Ը ն կ ե ր ա բ ա ն ո ւթ ի ւն .............................1 4 7

ԳՐԱԿԱՆ

Ց Ա Կ Ո Բ ՄԱՆՈՒԿԵԱՆ — « Բ ռ ն ա ւո ր ի ն Ա ր ց ո ւն ք ը » .......................................................................... 154

Ա ՐԽ ԻՒԱ ՅԻՆ ՆԻՒԹԵՐ

Խ Ա Չ Ի Կ Ք Հ Ն Ց . ԳՌՈՒԶԵԱՆ — Ա նունդ եւ Վ ա յե լք ................................................................................ 1 5 7

ԵՐԻՏԱ Ս Ա ՐԴ Ա Կ Ա Ն

Գ Ր Ի Գ Ո Ր Ծ . Վ Ր Դ . Չ Ի Ֆ Թ Ճ Ե Ա Ն — Մ եռելներու Փ ա ս տ ա բ ա ն ն ե ր ը .......................................... 1 62

Դ Ո Կ Տ. Գ Է Ո Ր Գ Խ Ր Լ Ո Պ Ե Ա Ն — Ա ի ր ե ց ե ք Մ ի մ ե ա ն ց .........................................................................1 64

Գ Ի ՏԱ Ժ Ո Ղ Ո Վ Ի Ա Ր Ձ Ա Գ Ա Ն Գ Ն Ե Ր .....................................................................................................................1 72

ՏՕ Ն Ա Կ Ա Ն ........................................................................................................................................................................179

Պ Ա Շ ՏՕ Ն Ա Կ Ա Ն Ք ......................................................................................................................................................... 183

Մ Ի Ձ -Ե Կ Ե Ղ Ե Ց Ա Կ Ա Ն .................................................................................................................................................189

Ք ՐԻՍ ՏՈ Ն ԵԱ Կ Ա Ն ԴԱ ՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹ ԻՒՆ....................................................................................................1 95

ԼՈՒՐԵՐ ԿԱ Թ ՈՂԻԿՈՍԱ ՐԱ ՆԷՆ ......................................................................................................................2 0 0

Պ Ա ՏԱ Ր Ա Գ ԵՒ Ք Ա ՐՈ Զ Ս. ԱԹՈՌՈՅՍ ՄԻԱԲԱՆՆԵՐՈՒՆ Կ Ո Ղ Մ Է ...............................................2 0 7

Հ է . Տ Ա ՐԻ 2 0 0 8 Փ Ե Տ Ր Ո Ի Ա Ր Թ Ի Ի 2

ԽՄԲԱԳՐԱԿԱՆ

ՄԵԾ ՊԱՀՔՐ՝ՀՈԳԵՒՈՐ ԿԵՐԱԿՈՒՐ ԵՒ ՐՄՊԵԼԻՔ

Հայ Եկեղեցին դարձեալ անցաւ Մեծ Պահոց Քառասնորդացէն, հաւա­տացեալներու հոգեկան վերանորոգումին հետ վերանորոգուելով: Վերանորո­գում, որուն անմիջական կարիքր ունի մեր Եկեղեցին, յատկապէս երիտասար­դութեան առնչուած իր ուսուցումներուն եւ ծրագիրներուն առումով:

Մխալ է այն տեսակէտր թէ Եկեղեցին դատարկուած է իր երիտասարդու- թենէն: Անցնող ամիսր ամբողջ, սկսեալ Արեւագալի եւ Հսկումի հոգեթով ժա­մերգութիւներէն, մինչեւ Կիրակի օրերուն մատուցուած խորհրդաւոր փակ Մուրբ Պատարագներր սեւ վարագոյրի ետին, մեր եկեղեցիներր լեցուն էին հաւատացեալներով, որոնց մէջ մեծ թիւ կր կազմէր երիտասարդութիւնդ Հոգե- ւոր ծարաւր զոր ունի մեր երիտասարդութիւնդ կրօնական իր բարեպաշտու­թեան ճամբով յաճախ կ’արտայայտէ, եւ Մեծ Պահոց քառասնօրեայ ժամանա- կաշրջանր լաւագոյն առիթր հանդիսացաւ, աստուածամերձ թաքուն այդ զգաց- մանց առողջ դրսեւորման: Իսկ այս տարի, Մեծ Պահոց շրջանին զուգադիպած Տեառնրնդառաջի նախատօնակր եւ անոր յաջորդող հրավառութիւնր Անթիլ­իասի Մայրավանքին մէջ, նախորդող տարիներուն կրկնապատիկր մասնակ­ցութիւն ապահովեց, կրօնական ու ազգայնաշունչ ապրումներուն յագուրդ տա­լով:

Աւանդական խարոյկին շուրջ, Տեառնրնդառաջի երեկոյին, հայոց արիա­կան ցեղին արիւնր խայտաց պատանի հայորդիներու երակներուն մէջ, յու- զումր խռովեց հոգիներր չափահասներուն, մինչ Վեհափառ Հայրապետր հե-

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 115

թանոս հայերու քրմապետներուն նմանութեամբ, ջահը ձեռքին, կրակ կու տար փայտերու դէզին, Քրիստոս-Լոյսը խորհրդանշող հսկայ բոց ճարճատելով ի դիմաց մեծ ու փոքր, երիտասարդ ու ծեր զաւակացն ազգիս: Ապրում' որ յատուկ է քաջերու ցեղին, Վարդանանց տոհմի յետնորդներուս, որք «մանր մունր փորձանքներից չեն վախի»:

Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութեան Անթիլիասի Մայր Տաճարը լեց­նող հաւատացեալ բազմութիւնը, յիշեալ արարողութեանց ընթացքին, Վեհա­փառ Հայրապետին յատուկ արտօնութեամբ, այս տարի եւս շարունակեց կա­տարել երգեցողութիւնը, յաւելեալ ջերմեռանդութիւն ընծայելով եկեղեցւոյ աղօթական մթնոլորտին:

Միաբան Հայրերու հերթական քարոզախօսութեանց շարքէն անկախա­բար, յատկանշական դարձան մանաւանդ Վեհափառ Հայրապետին կատարած խորհրդածութիւնները: Շնորհալեան սքանչելարուեստ երգերու կամ Նարեկա- ցիական հոգեխռով աղօթքներու բառերուն խորաթափանց մօտեցումով, Արամ Ա. Վեհափառ Հայրապետը հաղորդակից դարձուց հաւատացեալները, սրբա­զան հեղինակներու սրբալոյս մտածումներուն այժմէական ոգիին:

Նորին Մրբութեան խորհրդածութեանց առանցքը հանդիսացաւ Եկեղե­ցին: Արեւագալի Լոյսի փառաբանանքին, թէ Խաղաղական ու Հանգստեան ժամերգութեանց աղօթասաց շունչին մէջ, Վեհափառ Հայրապետը տեսաւ Եկե­ղեցին, որ մարդկային կեանքի «ցերեկ»ին թէ «գիշեր»ուան համար ամէնէն ապահով միջավայրն է: Եկեղեցին է այն դարբնոցը, ուր կը դարբնուի հոգեւոր կեանքը: Եկեղեցին կը տաշէ նոյնիսկ «սուր» ու «անտաշ» հոգեւոր զգացում­ները, մեր հայրերու ուսուցումներուն եւ դաւանական սկզբունքներուն խարտո­ցով: Տակաւին, Եկեղեցին իբրեւ հաւաքականութիւն, ամէնէն իտէալ ընկերու­թիւնը իբրեւ ներկայացուց Նորին Մրբութիւնը, իբրեւ համախմբումը յատկա­պէս մեր նոր սերունդի զաւակներուն: Համախմբում, որ կ’երիտասարդացնէ Եկեղեցին եւ անոր կու տայ նոր կենսունակութիւն ու աւիշ:

Եկեղեցին Աստուածատուր իրաւասութիւնը ունի յղկելու եւ տաշելու ոչ միայն իր ծէսն ու արարողակարգը, այլ նաեւ իր հաւատացեալ հօտին հոգեւոր անսանձ զգացումները երբեմն, զանոնք դաստիարակելով Աստուածաշունչի ճշմարիտ ուսուցմամբ եւ հայրերու գրականութենէն բղխած հոգեւոր առողջ կրթութեամբ: Չափին ու ներդաշնակութեան գեղեցկութիւնը որուն դիւր չի գար, իսկ չափազանցութեան ո±վ կրնայ հանդուրժել:

Պահեցողութեան ամէնէն երկարատեւ ժամանակաշրջանը մեր Եկեղեցւոյ կեանքին մէջ, Քառասնորդացն է: Այս շրջանին զգալի աճը հոգեւոր ապրումին, որուն միախառնուած ըլլալով զղջումի ու ապաշխարութեան զգացումը, Եկեղե­ցին կը դարձնեն հասարակաց այն խոհանոցը ուրկէ հաւատացեալը պիտի ճա­շակէ իր հոգեւոր ամէնէն նախընտրած կերակուրները: Եւ մինչ ֆիզիքապէս կը զրկուի կենդանական արտադրութեամբ կերակուրներու համեղաճաշակ եւ քիմ­քին հաճոյ թուացող բարիքներէն, հոգիի քաղցն ու ծարաւը կը յագեցնէ Եկե­ղեցւոյ ակունքէն հոսող անմահական հոգեւոր կերակուրներով ու ըմպելիքով:

116 ՀԱՍԿ ՓԵՏՈՒԱՐ 2 0 0 8

Հայ Եկեղեցին բնա՛՜ւ պիտի չթերանայ պատրաստելու այս ճաշակելիքներդ որովհետեւ հայ հաւատացեալին համար ամէնէն վաւերական ու համեղ հո- գեւոր կերակուրր, իր Եկեղեցի՛՜ն կր մատակարարէ իրեն: Իսկ ամէնէն անվնաս ու առողջարար րմպելիքր կարելի է փնտռել այլ աղբիւրներու մօտ կանգնած, երբ Հայ Եկեղեցին ի՜նք է աղբիւրր Քրիստոսապարգեւ անմահական ջուրին...:

Անցնող ամիսր, Անթիլիասի Մայր Տաճարին մէջ բազմաթիւ անգամներ հաւաքուած մեր ժողովուրդի զաւակներր, վկան հանդիսացան վերոյիշեալ երե­ւոյթներուն, որոնց դրոշմր ու հոգեւոր կնիքր տաղուեցաւ իրենց հոգիներուն ու Արտերուն վրայ: Մեր Եկեղեցւոյ ու յատկապէս Կիլիկեան Մուրբ Աթոռի հոգե­ւոր ու դաստիարակչական առաքելութեան տարածքներուն վրայ աշխատող նուիրեալներու հաւաքական ջանքին արդիւնքն է այն հոգեւոր վերազարթօնքր, որ հետզհետէ զգալի կր դառնայ մասնաւորաբար մեր նոր սերունդի զաւակ­ներուն մօտ: Ընթացք մր, որ պիտի շարունակուի Մեծ Պահքէն ետք նաեւ, որովհետեւ Եկեղեցի՛՛ն է հոգեւոր կերակուրի խոհանոցր եւ աղբիւրր հոգեւոր րմպելիքին:

գ .ծ .վ .չ .

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 117

ՀԱՅՐԱՌԱՆԱԿԱՆ

ՀԱ Յ ՍՈՒՐԲԵՐՄ իեչեւ ԺԵ Դա ր (Վ ա ւերա գիր եեր)*

7.3 0 . ԱՒԳԵՐԵԱՆ, Լիակատար վարք..., Հ . 3, 1812, էջ 481-499:

ՎԱ ՐՔ ԵՒ ՆԱՀԱՏԱԿՈՒԹԻՒՆ

Սրբոց Հայրապետաց մերոց, Որդւոց եւ Թոռանց Լուսաւորչին. այս ինքն սրբոյն Արիստակիսի, Վրթանիսի,

Յուսկանն, Գրիգորիսի, եւ Դանիէլի:

Հ . դ հ կ տ . 1 . (հ ւս հ ւ մ ա ր տ . 6 . հ ւ ս հ պ տ . 3 0 ) :

Ա գ ա թ ա ն գ հ ղ ո ս : մ ո ւ զ ա ն դ : Խ ո ր է ն . ճ ա ո ը ն տ ի ր ք . հ ւ ա յ լ ն :1

Հ ն գ ե ք ի ն ս ո քա պ ա նեա լի զ ա ւա կ ք ե ւ

ժ ա ռ ա ն գ ա կ ա լք ա ռ ա ք ե լա կ ա ն Հ ո դ ւ ո յ ե ւ

ս ր բ ո ւթ ե ա ն ե ւ ի շ խ ա ն ո ւթ ե ա ն ս ո ւր բ լ ո ւ ­

սա ւոր էի ն , ’ի բ ա ր ի ա ր մ ա տ ո յ եղ ե ն շա -

ռ ա ւի ղ ք բ ա ր ի ք , ’ի լո ւս ա բ ո ւղ խ ա ղ բ ե ր է

վ տ ա կ ք շ ն ո ր Հ ա ս փ ի ւռ ք - ա ր ի ս տ ա կէս ե ւ

վ ր թ ա ն է ս Հ ա րա զա տ ք ե ՜նո ւնդ ք ս ր բ ո յն

Շա ր. նախորդ թ իւէն :

1 Չունիմք հւ աստանօր պէտս քննութեա ն հւ ծա նօթութեա ն վասն հ նգհ ցո ւն ց սուրբ հ ա յ- րապհտացս. զի վարք նոցա հւ պ ա տմութիւն ըստ մա սին յա գա թա նգհղոսէ հւ ըստ մա սին ’ի խ որհնա ցւոյն արժանահաւատ վկա յութհնէ հն ա ռեա լ. որպէս տեսա նես: Թո*ղ զա ո ’ի յհտ նոց ա ւա նդութ իւնս , կամ զբուզա նդհա ն կեղակարծ բա նս. որք ցորչա փ հա մա ձա յնին հւ կա մ գոնէ ո'չ հակառակին ա ոա ջնոց. ընդունելի գտ ա - նին. ապա թ է ոչ' մնա ն յա նստ ուգութ եա ն ի ւր -

հա նց. ըստ ո րո ւմ հւ փոքր ’ի շատէ նշանակհալ է ’ի ծա նօթ ութ իւնս պատմութեան հ ա յո ց :

գ ր ի գ ո ր ի , ե ւ յո ւս ի կ ե ւ գ ր ի գ ո ր ի ս ո ր ­

դ ի ք վ ր թ ա ն ա յ թ ո ռ ո ւ ն ք գ ր ի գ ո ր ի - ը ն դ

ո ր ս ե ւ դ ա ն ի է լ ա շա կերտ ս ր բ ո յն գ ր ի ­

գ ո ր ի քի Հ ո գ ե ւո ր ո ր դ ւ ո ց նո ր ա Հա մա րի,

ա ռ Հա սա րա կ Հ ո գ ե լի ց Հա ր ց ե ւ վա ր -

դ ա պ ե տ ք , ճ գ ն ե ա լք ն ա Հ ա տ ա կ ո ւթ ե ա մ բ

’ի վ կ ա յո ւ թ ի ւ ն ճ շմ ա ր տ ո ւթ ե ա ն - զ ո ր ո ց

մ ի ա ռ մ ի մ ն ա յ մ ե զ ճ ա ռ ե լ. Ա յն ի կ

երիցս երա նելի Հ ա յր ն մ ե ր ս ո ւր բ ն

դ ր ի դ ո ր լո ւս ա ւո ր ի դ ս նե ա լ ’ի կեսա րիա

5ի տ ա ն բա ր ե պ ա շտ դ ա յե կ ի ն ի ւ ր ո յ

ս ո փ ի ա յ յա ր բ ո ւ ն ս եՀա ս Հա սա կի,

սոփ իա մ ա յր ա գ ի ր ն որ ի ն է ա ե ն մ ա ’ի

Հ ա ր ս ն ո ւթ ի ւն զ պ ա րկե ր շտ օ ր ի ո ր դ զ ո մ ն

դ ո ւս տ ր դ ա ւ թ ի իշխ ա նի Հ ա ւա տ ա ց ե լո յ

մ ա ր ի ա մ ա նո ւն- ե ւ ե՜նան ’ի ն մ ա ն է

գ ր ի գ ո ր ի պ ա ր թ ե ւի ո ր դ ի ք ե ր կ ո ւ- յո ր ո ց

զ ա ն դ ր ա ն ի կ ն կոիեա ց վ ր թ ա ն է ս , ե ւ

զ կ ր տ ս ե ր ն ռ ս տ ա կ է ս կ ա մ ա րիստ ա կէս՝.

Տ ե տ ա յս ո ր ի կ ի բ ր յե ր ր ո ր դ ա մ ի ա ն դ

118 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ա մ ո ւս ն ո ւթ ե ա ն ն ’ի մ ի խ ո ր Հ ո ւ ր գ

մ ի ա բա ն ե ա լ ե ր կ ո ք ի ն մ ա ք ո ւր լե ա կ ի ց քն ,

ս ո ւ ր բ ն գ ր ի գ ո ր ե ւ ս ր բ ա ս է ր ա մ ո ւս ի ն

նո ր ա մ ա ր ի ա մ , Հա ստ ա տ եցին մ ի ա կ ա մ

Հ ա ւա ն ո ւթ ե ա մ բ , ղի յա յն մ Հ ե տ է Հրա -

ժ ա ր ե ա լ ’ի մ ի մ ե ա ն ց ե ր կ ո ք ի ն ե ւս պ ա -

ր ա պ ե ս ցի ն Հ ո գ ա լ ղ տ ե ա ռ ն , ե ւ մ ի ղա շ-

խարՀիս՝.

Ա ո ւր բն գ ր ի գ ո ր ո ր կ ա ր գ ե ա լ է ր

յա ս տ ո ւ ե ո յ լո ւս ա ւո ր ի դ մ ե ղ լի նել, ա ղ գ -

մ ա մ բ տ է ր ն գ ն ա ց ե մ ո ւտ ’ի ծ ա ռ ա յո ւ ­

թ ի ւ ն տ ր գ ա տ ա յ ո ր դ ւ ո յ խ ո ս ր ո վ ո ւ Հ ա ­

յո ց ա ր ք ա յի ս պ ա ն ե լո յ ’ի Հ օ ր է ն ի ւ ր մ է

ա ն ա կ ա յ, փ ո խ ա ր էն ս Հ ա տ ո ւց ա ն ե լ ր ս տ

ի ւ ր ո ւ մ կարի© ո ր պ էս ե ւ ե ղ ե ւ իս կ ա ռ ա ­

ւ ե լ ք ա ն ղ ո ր խ ո ր Հ է ր ն ե ւ ի մ ա ն ա յր ւ ի ս կ

մ ա ր ի ա մ ղ ե ր է ց ո ր գ ի ն ղ վ ր թ ա ն է ս յա ն ձ -

նե ա լ ’ի ճ ե ռ ս գ ա յե կ ի ե ր կ ի ւղ ա ե ի յա ս -

տ ո ւ ե ո յ ’ի տ ա ն Հօր ի ւ ր ո յ, է ա ռ ր ն գ ի ւր

ղ կ ր տ ս ե ր ն ղա ր ի ս տ ա կ էս ե ր ե խ ա յն , ե ւ

ե մ ո ւտ ’ի վա նս կ ա ն ա ն ց - ո ւր եկ ա ց մ ա ր ­

ի ա մ ա մ ե ն ա յն ս ր բ ո ւ թ ե ա մ բ մինդեւ ’ի

փ ո խ ո ւմ ն ի ւ ր ա ռ ք ր ի ս տ ո ս ՝. Ք ա յց ա րիս-

տ ա կ էս տ ղ ա յն ր ն գ ղ ա ր գ ա ն ա լ փ ո ք ր մ ի

ե թ ո ղ ղ մ ա յր ն , ե ւ ե մ ո ւտ ’ի վա նս ա րա նց-

ե ւ ա շա կեր տ եա լ ս ր բ ո յ մ ի ա յն ա կ ե ցի ո ւ -

մ ե մ ն ն ի կ ո մ ա քո ս կ ո դ ե ցե լո յ յա ռ ա ^ ա -

գ է մ ե ղ ե ւ շ ն ո ր Հ օ ք ն ա ս տ ո ւե ո յ յա մ ե ն ա յն

կ ա ր գ ս կ ր օ ն ա ւո ր ա կ ա ն վ ա ր ո ւց- մինդեւ

’ի դափ Հա սա կի կ ա տ ա ր ե լո ւթ ե ա ն Հ ր ա ­

մ ա ն ա ռ ե ա լ ’ի ե ե ր ո յն ի ւ ր մ է ա ռ ա ն ձ ն ա ­

ց ա ւ յա ն ա

գ ե լա կ ա ն խ ց ի ետ ղ ա ն ձ ն *ի մ ե ե ճ գ ն ո ւ ­

թ ի ւ ն ս պ ա Հոց ե ւ ա ղ օթ ի ց , ե ւ ե ղ ե ւ մ ի ա յ­

ն ա կե ա ց սքա նդելի ղ ա ր գ ա ր ե ա լ ա մ ե ­

ն ա յն ա ռ ա ք ի ն ո ւթ ե ա մ բ ե ւ ի մ ա ս տ ո ւ-

թ ե ա մ բ - ե ւ ս տ ա ցեա լ ա շա կերտ ս րստ

ա ս տ ո ւե ո յ փ ա յլէ ր ի բ ր ե ւ ղ լո ւս ա ւո ր ս

ե ր կ ն ի ց ’ի վ ե ր ա յ եր կ ր ի , պ ա յե ա ռ ա ց ե ա լ

’ի ժ ա մ ո ւն ոդ մ ի ա յն ք ա ն ղ ե ր է ց ե ղ բ ա յր

ի ւ ր ղ վ ր թ ա ն է ս , ա յլ ե ւ ք ա ն ղ Հ ա յր ի ւր

ղմեհ՜ն գրի գո ր ի ո ս ՝.

0 ա ն ղ ի ա յս պ էս վ կ ա յէ ղ ն մ ա ն է ա ­

կ ա նա տ եսն ա գ ա թ ա ն դ ե ղ ո ս - § Ռ ր ս տ ա ­

կ է ս Լասէ), որ ’ի մ ա ն կ ո ւթ ե ն է րս տ ա ս տ ­

ուա ծա պ ա շտ ծ ա ռ ա յո ւ թ ե ա ն ս նե ա լ է ր ,

պ ա տ - ե ւ փ ա կեա լ ղ ա ն ձ ն յա ր -

որ ’ի մ ի ա յն ա կ ե ա ց լե ռ ն ա կ ե ա ց կ ր օնս էր

մ տ եա լ, ե ւ բ ա ղ ո ւ մ ա ղ գ ի ա ղ գ ի վ շտ ա ­

կ ե ց ո ւ թ ի ւ ն րս տ ա ւետ ա ր ա ն ին կ ր ե ա լ ա ­

մ ե ն ա յն կ ր թ ո ւ թ ե ա մ բ - ե ւ ա մ ե ն ա յն ի ր ա ց

Հ ո գ ե ւո ր ա ց ղ ա նձն տ ո ւե ա լ մ ի ա յն ա ւո -

ր ո ւ թ ե ա մ բ , լե ռ ն ա կ ե ց ո ւթ ե ա ն , ք ա ղ ց ի ե ւ

ե ա ռ ա ւ ո յ, ե ւ բա նֆա րա ճա շա կ կենա ց, ե ւ

ա ր գ ե լա ն ա ց ա ն լո ւս ի ց , խ ա ր ա ղ ն ա ղ -

գ ե ս տ ե ւ գ ե տ ն ա տ ա ր ա ծ ա ն կ ո ղ ն ո ց - ե ւ

բ ա ղ ո ւ մ ա ն գ ա մ ղ Հ ա ն գի ս տ գ ի շ ե ր ա ց ե ւ

ղՀա րկ ք ն ո յ յո տ ն ա ւո ր տ ք ն ո ւթ ե ա ն ’ի

թ ա ր թ ա փ ա կա ն վ ճ ա ր ե լո վ - ե ւ ղ ա յս ա -

ր ա ր ե ա լ ոդ ս ա կ ա ւ ժա մա նա կս՝. ^ տ ե ա լ

ե ւս ղ ո մ ա ն ս , ե ւ յի ն ք ն յա ր ե ց ո ւց ե ա լ, ե ւ

ա շա կեր տ եա լ ս մ ի ն ա ւետ ա րա ն ա կ ա ն

ս պ ա ս ա ւո ր ո ւթ ե ա ն - ե ւ ա յս պ էս ա մ ե ն ա յն

փ ո ր ձ ո ւթ ե ա ն ց ’ի վ ե ր ա յ Հ ա ս ելո ց կ ա մ ա ­

յա կ ա ն ք ա ^ ո ւթ ե ա մ բ տ ա րեա լ- ե ւ նո -

վ ի մ բ լո ւս ա ւո ր ե ա լ ե ւ պ ա յե ա ռ ա ցե ա լ- ե ւ

ե ա ն օ թ ա կ ա ն ե ւ Հ ա ճ ո յ եղ ե ա լ ա ռ ա ^ի ա ս-

տ ո ւ ե ո յ ե ւ մա րգկա ն^՝.

ի ս կ վ ր թ ա ն է ս ա ւա գ ե ղ բ ա յր նո ր ա

յ աշ ի ար Հի կա լո վ ' գ հ ր 'ի վ եր ոյ փ ն է ր

ք ա ն ղա շխ ա ր Հա կա ն կ ա ր գ - ք ա ն ղ ի ի բ ր ե ւ

ա ճեա ց բ ա ր ե պ ա շ տ ո ւթ ե ա մ բ ր ն գ ձե-

ռ ա մ բ գ ա յե կ ա ց ի ւ ր ո ց ’ի կեսա րիա , ե ւ

վ ա ր ժ ե ց ա ւ յա ր տ ա ք ի ն ե ւ ’ի Հ ո գ ե ւո ր

Հ ր ա Հ ա ն գ ս ո ւս մ ա ն , մ ո ւե ի ն ղ նա ’ի

կ ա ր գ ա շխ ա րՀի- ե ւ ե՜նաւ ե ր կ ո ւս ո ր գ ի ս

ո ր պ է ս ա սի ե ր կ ո ւո ր ե ա կ ս - ո ր ո ց ա ն-

ո ւա ն ք կոդեցա ն գ ր ի գ ո ր ի ս ե ւ յո ւս ի կ ւ ° ւ

ա պ ա վա սն ի ւ ր ո յ ա նա րա տ ք ա ղ ա ք ա վ ա ­

ր ո ւ թ ե ա ն ե ւ ի մ ա ս տ ո ւթ ե ա ն Հ ր ա ւի ր ե -

ց ա ւ յա ս տ ո ւա ե ա յի ն կ ո դմ ա ն է ’ի կ ա ր գ

ե ր ի ց ո ւթ ե ա ն ե կ ե ղ ե ց ւո յ- ե ւ պ ա շտ էր

ղ ք ա Հ ա ն ա յո ւթ ի ւն ա մ ե ն ա յն ս ր բ ո ւ-

թ ե ա մ բ ե ւ ա ռ ա ք ի ն ո ւթ ե ա մ բ , գ ա ս տ իա -

ր ա կ ե ա լ ե ւ ղ մ ա ն կ ո ւն ս ն նո վ ի ն գ ո վ ե լի

վ ա ր ո ւք - մինդեւ օրինա կ բ ա ր ի լի ն ե լ

ա մ ե ն ա յն տեսողաց՝.

Ա ր գ մ ի ն դ գ ե ռ ա յս պ ի սի ա ս տ ո ւա -

ե ա Հ ա ճ ո յ ք ա ղ ա քա վ ա ր ո ւ թ ե ա մ բ փ ա յ­

լէ ի ն ե ր կ ո ք ի ն ո ր գ ի ք ս ո ւր բ լո ւս ա ւո ր դ ի ն

’ի կ ո ղ մ ա ն ս կ ե ս ա ր ի ո յ, սքա նդելի Հ ա յր

նոցա ս ո ւր բ ն գ ր ի գ ո ր յե տ բ ա ղ մ ա մ ե ա յ

Հ ա ն գ ի ս ի ն ա Հա տ ա կ ո ւթ ե ա ն , ե ւ լո ւս ա -

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 119

լո ր ի է լի ն ե լո յ Հա յա ս տ ա ն ա շխ ա րՀին

Հա յրա պ ե տ ա կ ա ն փ ա ռ օ ք , կ ա մ ա ւո ր մ ո -

ռ ա ց ո ւ թ ե ա մ բ լ ռ է ր զ ո ր գ ւ ո ց ն ՝ ե ւ ո ր -

գ ի ք ն դ ի տ ե լո վ զ Հ օր ն փ ա ռ ա ւո ր ո ւթ ի ւն

ն ո յն պ է ս լռ ի կ մն^իկ կ ա յի ն ա ն փ ա ռ ա ս էր

մ տ օ ք . ° ւ ա յս է ա ս ելն խ ո ր ե ն ա ց ւո յն ՝

§ Ա ր գ ա ր ե ւ Հօր ս ք ա ն չե լւո յ ո ր գ ի ք զ ա ր ­մ ա ն ա լի ք ա ռ ա ւե լ ք ա ն զ ա ռ ա ւե լ՝ զ ի ո չ

նա խ ն գ ր ե ա ց զ ո ր գ ի ս ն , յո ր ժ ա մ գ ա ր ձ ա ւ

ր ն գ տ ր գ ա տ ա յ ( ի թ ա գ ա ւ ո ր ե լ նո րա ), » ւ

ո չ նո ք ա Հ ո գ ա ն ա ռ նա՝. ° ւ ա յն գ ր ե ա

թ է յա ղ ա դ ս ե ր կ ի ւղ ի Հա լա եա նա ցն Լյերե-

սա ց տ ր գ ա տ ա յ, կ ա մ գիոկղետ իա նոսի՜)՝

բ ա յց ե ւ ո չ *ի ք ա Հ ա ն ա յա ն ա լն Լ գր ի գո ր ի

Уի կեսա րիա ) ե ր ե ւե ա լ, փ ա ռ օ ք Հօրն

պ եր ճա ցա ն. Վ ա սն ո ր ո յ ե ւ ո չ նա յա մ -

եա ց ’ի կեսա րիա , (զ ի մ ի յա յտ ն ե ս ց ի

որ գ ւո ցն ՜), ա յլ փ ո ւթ ա պ է ս դ ա ր ձ ե ա լ ’ի

ս ե բա ս տ ա ց ւո ց ք ա ղ ա ք ի ն ա ն ս ա յր Հ ա ւա ­

ք ե լ զ ն ի ւ թ վ ա ր գ ա պ ե տ ո ւթ ե ա ն . Ք ա յց

թ է ե ւ բ ա զ ո ւ մ ա ւո ւր ս ա ր ա ր եա լ Լէր

նո ր ա ) ’ի կեսա րիա , ո չի ն չ յո ր ո ց զ մ տ ա ւ

ա ե է ր ա ռ ն ե լո ց էի ն , ա ն ս պ ա ռ ի ն ե ւ մ ն ա ­

ցա կ ա նի ն մ ի ա յն ս պ ա ս ե լո վ ՝ ո ր ք ո՛չ

զ պ ա տ ի ւն յի ն ք ե ա ն ս ձ գ է ի ն , ա յլ պ ա ­

տ ի ւն զ Հե տ նոցա ր ն թ ա ց ա ւ՝ ո ր պ էս ո ւ ­

ս ո ւց ա ն է ք ե զ ա գ ա թ ա ն գ ե ղ ո ս ՝.^0 ա ն զ ի յե տ ա ն ց ա ն ե լո յ ա մ ա ց բ ա զ -

մ ա ց' յո ր ժ ա մ ս ո ւր բ ն գ ր ի գ ո ր զ կ ն ի լո ւ -

ս ա ւո ր ե լո յ զ բ ո Հ ա ն գ ա կ Հ ա յք , ե ւ պ ա յե ա -

ռ ա ց ո ւց ա ն ե լո յ զե կե ղ ե ցի ս , յա ւ ո ւ ր ս ծ ե ­

ր ո ւ թ ե ա ն ց ա ն կ ա ցա ւ ա ռ ա ն ձ ն ո ւթ ե ա ն ե ւ

մ ի ա յն ա ց ա ւ ’ի լեր ի նս , երա նելի ն տ ր գ ա տ

ա ր ք ա յ կա րի կ ա րօտ եա լ ա շխ ա ր Հա ւն

Հ ա ն գ ե ր ձ զ ն մ ա ն է , լո ւ ա ւ ա ս ե լ յո մ ա ն ց

թ է կ ա ն ե ր կ ո ւ ո ր գ ի ք դ ր ի դ ո ր ի ’ի կ ո ղ -

մ ա նս կ ե ս ա ր ի ո յ, ե ր է ց ն ք ա Հ ա ն ա յ, ե ւ

կ ր տ ս ե ր ն ա բ ե ղ ա յ՝ ք ա ն ղ ի տ ա ճա տ ա շո-

ց ա յ տ է ր փ ե ս ա յ ա ր տ ա ւա զ գ ա յ մ ա ն գ ա -

կ ո ւ ն ւ ո յ , տ եղ եկ ա ցեա լ զ ն ո ց ա ն է ’ի կ ե ս ա ­

ր ի ա պ ա տ մ եա ց ա ն ե ր ո յ ի ւ ր ո ւ մ ՝ ե ւ նա

Հ ա ս ո յց յո ւ ն կ ն թ ա գ ա ւո ր ի ն ՝.

Ա ր գ ի բ ր ե ւ զ ա յս ա մ ե ն ա յն լո ւ ա ւ թ ա գ ա ւ ո ր ն տ ր գ ա տ , լի ե ղ ե ւ ո ւր ա խ ո ւ-

թ ե ա մ բ ՝ ե ւ վ ա ղվա ղ ա կ ի փ ո ւ թ ո վ ա ր ձ ա ­

կ է ր ա րս երիս ա ւա գ ս փ ա ռ ա ւո ր ս պ ա տ ­

ո ւա կ ա ն ս Հ ր ո վ ա ր տ ա կ օք Հ ա ն գ ե ր ձ , զ ի

զ ե ր կ ո ւ ո ր գ ի ք ն դ ր ի դ ո ր ի վա ղ ա ռ նա

Հա սուսցեն՝. ° ւ ո ր ք ա ռ ա ք ե ց ա ն ն յա ր -

ք ա յէ զ ի ա եցեն զ ն ո ս ա , ա յս ո ք ի կ են՛

ա ռ ա ^ ն ո յն ա ն ո ւն ա ր տ ա ւա զ գ , ո ր ս պ ա ­

րա պ ե տ է ր ա մ ե ն ա յն զօրա ցն Հ ա յո ց մ ե-

ե ա ց՝ ե ւ ե ր կ ր ո ր գ ի ն տ ա ճա տ ա ն ո ւն ի շ ­

խ ա ն ա շո ց ա ց ւո ց գ ա ւ ա ռ ի ն ՛ ե ւ ե ր ր ո ր գ ն

գ ա տ ա ն ո ւն կա րա պ ետ ա ր ք ա յի . Հ ա ս -

եա լ սոցա յա շխ ա ր Հ ն կ ա պ ա գ ո վ կ ա ց ւո ց ,

ե ւ Հ ա րցփ ո րձ ա ր ա ր եա լ դ տ ի ն զ ս ո ւր բ

ե ր է ց ն վ ր թ ա ն է ս ’ի ք ա ղ ա ք ի ա ն գ կեսա -

ր ա ց ւ ո ց ՝ ե ւ ա ռ ի ն զն ա յո չ կ ա մ ա ց նոր ա

ա ռ ի ւր ե ա ն ս Հ ա ն գ ե ր ձ ե ր կ ո ւ մա տ ա ղ

մ ա ն կ ա մ բ ք նո րի ն, ա յս ի ն ք ն են գ ր ի ­

գ ո ր ի ս ե ւ յո ւ ս ի կ . Ա պ ա ե ր թ ե ա լ գ տ ա -

ն է ի ն ե ւ զ ս ո ւ ր բ մ ի ա յն ա կ ե ա ցն ռ ս տ ա կ է ս

բ ն ա կ ե ա լ յա նա պ ա տ ի ’ի մ ի ա յն ա ս տ ա նս

ի ւ ր ՝ ե ւ ի բ ր ե ւ ե ա ն ո ւցի ն ն մ ա զկոՀն ա ր ­

ք ա յի , նա ո չ Հ ա ւա ն է ր ի ջա ն ե լ յա ն ա -

պ ա տ է ա ն տ ի ՝ մ ի ն չե ւ ե ղ ե ւ ժ ո ղ ո վ բ ա զ ­

մ ո ւթ ե ա ն ք ր ի ս տ ո ն էի ց , ո ր ք Հ ա ւա ն ե ­

ց ո ւց ի ն զ նա գ ն ա լ ա նտ ի՛ զ ի լա ւ է ա սեն

ք ե զ գ ո ր ե մ շ ա կ ո ւթ ե ա ն ա ս տ ո ւե ո յ ք ա ն

զ ա յգ մ ի ա յն ա ւո ր ո ւթ ի ւն բ ն ա կ ո ւթ ե ա ն

յա նա պ ա տ ի ա յգ ր ՝ ե ւ ա յն պ է ս յո ւ ղ ա ր ­

կ եցին զ ն ո ս ա ա նտ ի ր ն գ նա խ ա րա րսն.

ի բ ր ե ւ եկին Հա սին յա շխ ա ր Հ ն Հ ա ­

յո ց , յա ն գ ի մ ա ն ո ւն է ի ն նա խ ա ր ա ր քն

յա ե ե ա լս ն զ ե ր կ ո ւ ո ր գ ի ս ն գ ր ի գ ո ր ի

ա ռ ա ^ի թ ա գ ա ւ ո ր ի ն ՝ ե ւ ա ս տ ո ւա ծա ս էր

թ ա գ ա ւ ո ր ն յե տ ց ո ւց ա ն ե լո յ նոցա զ ա մ ե -

ն ա յն մ ե ե ա ր ա ն ս պ ա տ ո ւո յ խ ն գ ա մ տ ո ւ-

թ ե ա մ բ ա ռ ե ա լ զ ե ր կ ո ս ի ն զ ն ո ս ա ր ն գ

ի ւր ե լ ի ն ք ն ի ն ն ո ք օ ք Հ ա ն գ ե ր ձ Уի խ ն գ ի ր

ս ր բ ո յն գ ր ի գ ո ր ի , ո ւ ր ե ւ գ տ ց է ՝ ե ւ եկ եա լ

գ տ ա ն է ի ն զ նա ’ի գ ա ր ա ն ա ղ ե ա ց գ ա ւ ա ­

ռ ի ն , *ի լե ր ի ն ն որ կ ո չի մ ա ն ե ա յ ա յր ք

յա ն ա պ ա տ ի ն. Ա պ ա ա ղ ա չեա ց երա նելի

թ ա գ ա ւ ո ր ն տ ր գ ա տ զ ս ո ւ ր բ ն գ ր ի գ ո ր -

ի ո ս , զ ի փ ոխ ա նա կ ա յն ր զ ի ո չ Հա ւա ն ե -

ց ա ւ նա կ ա լ ե ւ շր$_ել ր ն գ նմ ա , ե ւ սիր-

եա ց զ մ ի ա յն ա ւո ր ո ւթ ե ա ն կեա նս, ձ ե ռ -

ն ա գ ր ե ս ց է ե ւ տ ա ցէ ն մ ա եպ ի սկոպ ոս ’ի

Հ ա յր ա պ ե տ ո ւթ ի ւն ա մ ե ն ա յն Հ ա յո ց ր զ -

ս ո ւ ր բ ն ռ ր ս տ ա կ է ս զ ո ր գ ի ի ւ ր ՝ ր ս տ գ ր ե -

120 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ց ե լո յն թ է փ ոխ ա նա կ Հա ր ց եղիցին ո ր -

դ ի ք .

Զի2_եալ ս ր բ ո յն գ ր ի գ ո ր ի յա ղա Հա նս

թ ա գ ա ւ ո ր ի ն է ^ *ի լե ռ ն է - ե ւ ա ր ա րեա լ

ժ ո ղ ո վ ե պ ի սկ ո պ ո սա ց ձ ե ռ ն ա դ ր ե ա ց ի ւր

փ ոխ ա նա կ զ ե ր ա նե լի ն ա ր իստ ա կէս- որ

ա ռ ա ւ ե լ ե ւս ք ա ն զ Հ ա յր ն Լասէ ա գ ա թ ա ն -

գ ե ղ ո ս ) լա ւա գ ո յն ե ւս ե ր ե ւե ց ո ւց ա ն է ր

սա զ ի ւր վ ա ր դ ա պ ե տ ո ւթ ի ւն ա ռ Հա րբն-

ե ւ յե տ նորա կ ա լա ւ զ տ ե ղ ի Հ ա յր ե ն ե ա ցն

ա ն դ է ն նս տ եա լ յա թ ո ռ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւ­

թ ե ա ն Հ ա յո ց մ ե ն ա ց. Ա յլ ց ո ր չա փ կ ե ն դ ա ­

նի է ր ս ո ւր բ ն գ ր ի գ ո ր ' գ ա յր ը ն դ ժ ֊ա ժ ա -

նա կս ժ ա մ ա նա կս , ե ւ ս ո ւր բ ո ր դ ւո վ ն ի ւ -

ր ո վ ռ ը ս տ ա կ ի ս ա ւ ե ւ ա մ ե ն ա յն ե ր ե ւե լի

օգ ն ա կ ա ն օ ք ն զ ա մ ե ն ա յն ա շա կերտ ե-

լո վ ք ն շր2_էր, ե ւ Հա ս տ ա տ էր զ ն ո ս ա կա լ

’ի պ ա տ ո ւի ր ա նի ն ճ շմ ա ր տ ո ւթ ե ա ն .

° ւ ո ր պ էս տ ա ր ա ւ ս ո ւր բ լո ւ ս ա ւ ո ­

ր ի չն զա ր ի ս տ ա կ էս ը ն դ ի ւ ր ’ի Հ ռ ո վ մ , ’ի

գ ն ա լն Հ ա ն դ ե ր ձ տ ր դ ա տ ա ւ յող$_ոյն

ս ր բ ո յն ս եղր ես տ ր ո ս ի ե ւ կ ո ս տ ա նդ ի ա -

նո ս ի , ն ո յն պ է ս ե ւ զ կ ն ի ա մ ա ց ի ն չ ’ի

Հ ր ա ւի ր ի լ ի ւ ր ո ւ մ ’ի կ ո ս տ ա ն դ ի ա ն ո ս է

գ ա լ 5ի ժ ո ղ ո վ ն ն ի կ ի ո յ տ ր դ ա տ ա ւ Հ ա ն ­

դ ե ր ձ ա ռ ա ք ե ա ց փ ոխ ա նա կ ի ւր զ ս ո ւ ր բ ն

ա ր ի ս տ ա կէս եպ իսկոպ ոս- ո ր ո ւ մ ո ւ ղ ե ­

կ ի ց գ տ ա ն ե ւ ս ո ւր բ ն յա կ ո վ բ մ ն բ ն ա յ

Հա յր ա պ ե տ , ե ւ ե ւթ ա ղ եպ ի սկոպ ոս ե դ ե -

ս ի ո յ, ե ւ յո վ Հ ա ն եպ իսկոպ ոս պարսից՝.

° ւ յո ր ժ ա մ ա ն ցա ն էի ն չո ր ե ք ի ն ս ոքա ը ն դ

կեսա րիա , Հա նդ ի պ ե ցա ն ս ր բ ո յն ղ ե ւո ն -

դի- ե ւ ա ռ ա ջ ի կ ա յ գ տ ա ն Հ ա նդ իսի ն յո -

ր ո ւ մ մ կ ր տ է ի ն մեն՜ն ղ ե ւ ո ն դ ե ւ եպ ի ս ­

կ ո պ ո ս ն ն ա զ ի ա ն զ ո ւ զ գ ր ի գ ո ր ի ո ս զ Հ ա յ-

ր ը ն գ ր ի գ ո ր ի ա ս տ ո ւա ծա բա ն ի - ե ւ տ ե ­

սին լո յս շ ո ւր 1 փ ա յլա տ ա կե ա լ զ ն ո վ ա ւ

յե լա ն ե լն ’ի ս ո ւր բ ա ւա զա նէ՝. Ա պ ա ա ռ ­

ե ա լ սոցա ը ն դ ի ւր ե ա ն ս ե ւ զ ս ո ւ ր բ ն

ղ ե ւո ն դ ի ո ս գ ն ա ցի ն ’ի մ իա սին ’ի ս ո ւր բ

ժ ո ղ ո վ ն , ե ւ մ ե ն ա պ էս պ ա տ ո ւեցա ն ե ւ

փ ա ռ ա ւո ր ե ց ա ն յի ն ք ն ա կ ա լէ ն ե ւ ’ի Հա ր ց

ժ ո ղ ո վ ո յն՝.

Գր ի ա ստ ա նօր ’ի յա յս մ ա ւ ո ւ ր ս ըս տ

Հին ա ւա ն դ ո ւթ ե ա ն ց , թ է ’ի գ ն ա լ ս ր բ ո յն

ա ր իստ ա կիսի ,ի ժ ո ղ ո վ ա ն դ ր ո ւ ն է ր ը ն դ

ի ւր զ ս ո ւ ր բ նշա նն ’ի կ ենա ց փ ա յտ է ն ,

զ ո ր տ ո ւե ա լ է ր ս ր բ ո յն գ ր ի գ ո ր ի ս ո ւր բ

Հա յր ա պ ե տ ն ս ե ղ բե ս տ ր ո ս պ ա պ ն Հ ռ ո վ -

մ ա յ- ե ւ թ է ա յն ո ւ ա րա ր ս ո ւր բ ն ա ր ի ս ­

տ ա կ էս բ ա զ ո ւ մ սքա նչելիս յա մ ե ն ա յն

ճա նա պ ա րՀս ի ւ ր ը ն դ որ էա նց- ե ւ մ ա -

ն ա ւա ն դ ,ի ն ո վ ն բ ի ւ թ ա ն ի ո յ ո ւր ձ գ ե ա ց

զ ա կ օս ա նՀետ ը ն թ ա ց ի ւք - ք ա ն զ ի ի բ ր ե ւ

տ եսին ա ս է զ ս ո ւ ր բ ն գ ն ո ւ ն կ երպ ա րա -

ն ա ւ, ե ւ ա ն ձ ա մ բն նիՀա ր ե ւ ն ե ր գ ե ւե ա լ

’ի բ ա զ ո ւ մ ճ գ ա ն ց , ո մ ա ն ք ’ի ռ ա մ կ ա ց

չա ր ա փ ա ռ ա ր իա նո սա ց ա յպ ն ա ռ ն ե լո վ

ա ն ա ր գ ե ց ի ն զնա , ե ւ ա ս էի ն ցմ ի մ եա նս -

տ ե ս է ք տ ե ս է ք զ ա ռ ա ^ ն ո ր դ դ ա ր ե ւե լի ց ,

ո ր ո ւ մ ա ր ժա ն է լի ն ե լ մշա կ մ ա ճա կա լ.

° ւ զ ի է ր ա ն դ ա մ ո լ մ ի ե զ ա ն ց ո ր վ ա ր էր

մ ե ր ձ ’ի նո վ ա փ ն , եկ ե ա լ ո մ ա ն ք ’ի

ն ո ց ա ն է կ ե ղ ն ա ւո ր ո ւթ ե ա մ բ ա ս էի ն

ց ս ո ւր բ ն - ո վ ա յր դ ա ս տ ո ւն ո յ ե ւ ո ր դ ի

նա Հա տ ա կի լն ե ա զ լո ւն ս ե զա նց , ե ւ ե լ

}ի յո ւ ս դ ո ց ա , ե ւ գ ն ա ’ի վ ե ր ա յ նով ո ւդ ՝.

Պ ա տ ա սխ ա նի ետ ս ո ւ ր բ Հա յր ա պ ետ ն

ա ր իս տ ա կէս , ե ւ ա ս է ցնոսա - ի րա ւա ցի՛

են բ ա ն ք դ զ ի մ շա կ զիս ա ն ուա նեցի ք-

բ ա յց մշա կ ե մ տ ե ա ռ ն ա ս տ ո ւն ո յ ա մ ե ­

նա կա լի որ ա ռ ն է ս քա նչելիս մ ի ա յն .

Զ ա յս ա սա ցեա լ կ ո ր զ ե ա ց զ մ ա ճ ն *ի ձ ե -

ր ա ց մ ա ճա կա լի ն, ե ւ վա րեա ց զ ե ղ ի ն ս ն ’ի

վ ե ր ա յ ն ո վ ո ւ ա րտ ա չա փ մի- ե ւ ա յն պ էս

պ ա տ ա ռ ե ա լ զա կօս յե ր ե ս ս $ ը ո յ ե ր թ ե ւ եկ

մ ի դ ա ր ձ ա ւ ’ի ցա մա ք- ե ւ ա ս է ցա յպ ա -

նիչս ի ւր - ո վ ա ր իա նո սք ե թ է ո ւն ի ք Հա -

ւա տ ս , բ ե ր է ք զՀե տ ի մ զ ս ե ր մ ն ցո ր ե -

ն ո յն , ց ա ն ե ց է ք ե ւ տ ա փ եցէ ք- ա պ ա թ է

ո չ զի ա շխ ա տ ա ռ ն է ք զ ս ո ւ ր բ Հ ա ր ս դ ,

ո ր ա ստ ժ ո ղ ո վ ե ա լ են- ե ւ ո ր ք տ եսինն ե ւ

լո ւա ն , զ ա Հի Հա րա ն, ե ւ պ ա տ կ ա ռ էի ն ’ի

ն մ ա ն է ի բ ր ե ւ ’ի Հր ե շտ ա կ է ա ս տ ո ւն ո յ.

Ար դ ' իբ ր ե ւ ա ր ձա կ ե ցա ւ ս ո ւր բ ժ ո ­ղ ո վ ն ն ի կ ի ո յ բ ի ւթ ա ն ա ց ւո ց , ա ռ ե ա լ սըր-

բ ո յն ա ր ի ս տ ա կե ա յ զ ս ի ւն Հ ո դ ո ս ա կ ա ն

ս ա Հմ ա ն Հ ա ւա տ ո յն ե ւ զկա նո ն ա կա ն

օ ր ի ն ա դ ր ո ւթ ի ւն ս դ ա ր ձ ա րա ր ’ի Հա յս ,

ե ւ մ ա տ ո յց ա ռ ա ^ի Հօր ի ւ ր ո յ ե ւ թ ա ­

գ ա ւո ր ի ն - ե ւ նո ք ա ը ն կ ա լա ն սիրով- ե ւ

յա ւ ե լ ե ւս ս ո ւր բ ն գ ր ի գ ո ր ի ն չ ի ն չ ’ի

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 121

ղ գ ո ւ շ ո ւ թ ի ւ ն վիճա կին ի ւ ր ո յ- ե ւ յա յն մ -

Հե տ է յա ն ձ ն ե ա լ բ ո լո ր ո վ ի ն ղՀօտ ի ւ ր ’ի

ձե ռ ս ո ր գ ւ ո յւն ' ի պա նա ցա ւ

յա նա պ ա տ ա նտ ես ’ի մ ա ր գ կ ա ն է . ի ս կ

ս ո ւ ր բ ն ա ր ի ս տ ա կէս ա յն ո ւՀ ե տ ե ւ ա ռ ա ն ­

ձ ի նն կ ա լե ա լ ղ ա թ ո ռ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւ­

թ ե ա ն յէ ^ մ ի ա ե ի ն վ ա ղա ր շա պ ա տ ո ւ, ե ւս

ք ա ն ղ ե ւս պ ա յե ա ռ ա ց ո ւց ա ն է ր ղ ե կ ե ղ ե -

ցիս Հա յա ս տ ա ն եա յց- ղ ա ր գ ա ր է ր ղ վա ն ո-

ր ա յս , ե ւ կ ա ր գ ա ւո ր է ր ղկրօնա ստ ա նս-

ե ւ ղ ա մ ե ն ա յն ո ւխ տ ե կ ե ղ ե ց ւո յ վ ա յե լո ւդ

կ ա ր գ օ ք փ ա յլե ցո ւցա նէր ՝. ° ւ բ ա ղ ո ւ մ

ա յն է ր ղ ի ա ն ձ ա մ բ շ ր ^ ա գ ա յե ա լ ա յց ե -

լո ւ թ ե ա մ բ ’ի տ եղիս տ եղիս Հա ս տ ա տ էր

ե ւ ղ օ ր ա ց ո ւց ա ն է ր ղՀօտ Հա ւա տ ա ցելոց-

խ ր ա տ է ր ե ւ ո ւ ղ ղ է ր ղ յա ն ց ա ւո ր ս , ե ւ

ա նա դա ռ յա ն գ ի մ ա ն է ր ղխ ո տ որ եա լս ն

ղ փ ո ք ո ւն ս ե ւ ղ մ ե ե ա մ ե ե ս .

ի ս կ ա ր ք ե ղ ա յո ս ո մ ն վ ե ր ա կ ա ց ո ւ

դ ո ր ր ո ր գ Հ ա յո ց յա ն գ ի մ ա ն ե ա լ ’ի ս ր բ ո յն

վ ա ս ն ա ն ո ւղ ղ ա յ գ ո ր ե ո ց ի ւ ր ո ց ս պ ա սէր

ն մ ա ն ե ն գ ո ւ թ ե ա մ բ գ ա ւ ե լ ղնա - ե ւ ե ղ ե ւ

ա ն ցա նե լ ս ր բ ո յն ա ր ի ս տ ա կ ե ա յ ր ն գ գ ա ­

ւ ա ռ ն եո փ ա ց, ո ւր շի նե ա լ է ր ն ո ր ա ե կ ե ­

ղ եցի մ ե ե ’ի գ ի ւղ ա ք ա ղ ա ք ն խ ող ա ն- ե ւ

ա Հա ’ի ճա նա պ ա րՀի եՀա ս ’ի վ ե ր ա յ նո րա

ա ր ք ե ղ ա յո ս ն ա յն , ե ւ ս ո ւս ե ր ա ւ Հա րեա լ

սպ ա ն ղ ս ո ւր բ Հա յրա պ ետ ն- ե ւ մ ի ն դ գ ե ռ

ա շա կե րտ ք ն փ ո ւթ ա յի ն ա յս ր ա ն գ ր ա ղ գ

ա ռ ն ե լ, ղ ե ր ե ա ւ ա ն օր էն ն փ ա խ ս տ եա մ բ

’ի տ ա ր սոն կ ի լի կ ե ց ւո ց . Ա յս ո ւ օր ի ն ա կ ա ւ

կա տ ա ր ե ցա ւ ե ր ա նելի ն ա ր ի ս տ ա կէս

վ կ ա յա կ ա ն խ ո ս տ ո վ ա ն ո ւթ ե ա մ բ ’ի

ա մ ի թ ա գ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն ն տ ր գ ա տ ա յ,

կա ցե ա լ յա թ ո ռ Հ ա յր ա պ ե տ ո ւթ ե ա ն ա ­

ռ ա ն ձ ի ն ն ա մ ս ե օ թ ն կ ա մ ո ւ թ . ° ւ բ ա ր ձ -

եա լ ա շա կերտ ա ցն ղ մ ա ր մ ի ն ս ր բ ո յն

տ ա ր ա ն յե կ ե ղ ե ա ց գ ա ւ ա ռ , ե ւ Հ ա ն գ ո ւ-

ցի ն ’ի թ ի լ ն ա ւա ն ի , ո ր է ր կ ա լո ւա ե Հա յր ա պ ե տ ա ն ոցի ն տ ո ւե ա լ ս ր բ ո յն գ ր ի ­

գ ո ր ի ’ի տ ր գ ա տ ա յ- ո ւր ե ւ ի ն ք ն իսկ

ա ր ի ս տ ա կէս շի նեա լ է ր ի ւր ա ռ ա ն ձ ի ն

վա նս բն ա կ ո ւթ ե ա ն ՝.

Տ ե տ կ ա տ ա ր մ ա ն ս ր բ ո յն ա ր ի ս տ ա կ ­

ե ա յ մ ի ա բ ա ն ո ւթ ե ա մ բ եպ ի սկ ո պ ո սա ց

ա շխ ա րՀին ե ւ րս տ փ ա փ ա քա նա ց տ ր գ ա ­

տ ա յ ա ր քա յի , կոդեցա ւ յա թ ո ռ կ ա թ ո ղ ի ­

կ ո ս ո ւթ ե ա ն ա ւա գ ե ղ բ ա յր ն ս ո ւ ր բ ն վրր -

թ ա ն է ս - որ ն որ ի ն մ ա ք ո ւր վ ա ր ո ւք ե ւ

պ ա ե յա ռ վ ա ր գ ա պ ե տ ո ւթ ե ա մ բ փ ա յլէ ր ’ի

պ ա շտ օն Հ ո վ ո ւա պ ե տ ո ւթ ե ա ն ի ւ ր ո յ

ա մ ե ն ե ց ո ւն խ րա տ իդ գ ո լո վ ե ւ յա ն գ ի մ ա -

նիդ- ե ւ Հ ա ն ա պ ա ղ ո ր գ տ ք ն է ր Հ ս կ ո ղ ո ւ-

թ ե ա մ բ ’ի վ ե ր ա յ Հօտ ին օր ք ա ն ղօր

յա ռ ա ջ ե լ ’ի կ ա ր գ ս ա ս տ ո ւա ծ պ ա շ տ ո ւ­

թեա ն՝. ° ւ ա ռ ա ռ ա ւե լ յա ր գ ա ր ե լո յ ղ բա -

ր ե ղ ա ր գ ո ւ թ ի ւ ն ե կ ե ղ ե ց ւո յ ի ւ ր ո յ գ ր ե ա ց

ա ռ երա նելի ն մ ա կա ր ե ր ո ւս ա ղ է մ ի Հ ա յ­

րա պ ե տ , ե ւ խ ն գ ր ե ա ց ’ի ն մ ա ն է ղ կ ա ր գ ա -

ւո ր ո ւ թ ի ւ ն ս ե կ ե ղ ե ց ւո յն ե ր ո ւս ա ղ է մ ա ց -

ւ ո ց ’ի պ ա շտ ա մ ո ւն ս ս ո ւ ր բ խ ո ր Հ ր գ ո ց ե ւ

յա յ լ ե կ եղ եցա կ ա ն ա ր ա ր ո ղ ո ւթ ի ւն ս , րս տ

ո ր ո ւ մ Հ ա ս տ ա տ ո ւն ա ւ ա ն գ ո ւ թ ե ա մ բ ի^-

եա լ ’ի ս ր բ ո յն յա կ ո բ ա յ ա ռ ա ք ե լո յ ա ստ -

ո ւա ե ե ղ բ ա յր կոդեցելո յ, ե ւ Հ ա ն գ ի ս ա ց-

եա լ ա ռ բ ա ղ ո ւ մ ս . ° ւ ա ռ ե ա լ ’ի ն մ ա ն է

ղ խ ն գ ր ե լի ն յա ր մ ա ր ե ա ց ինդ ինդ ի ւ ր ո ւ մ ն

վիճա կի, լր ա ց ո ւց ա ն ե լո վ ղ ա ւա ն գ ս Հօր

ի ւ ր ո յ ս ո ւ ր բ լո ւս ա ւո ր է ի ն , ե ւ ա ռ ա ւե լ

ե ւս պ ա յե ա ռ ա ցո ւցա ն ե լո վ ՝. Ո ւն է ր ե ր ա ­

նելին վ ր թ ա ն է ս ը նտ ա ն ի թ ղ թ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն

ե ւ ր ն գ ս ր բ ո յն յա կ ո բ ա յ ղ գ օ ն կ ո դ ե ցե լո յ

Հա յր ա պ ետ ին մ ե բ ն ա յ- յո ր մ է ր ն կ ա լա ւ

ե ւ ղօրի նա կ Հ ո գ ե լի ց ճ ա ռ ի ց ն ո ր ա , ղ որ

ո ր պ էս ց ո ւց ա ն է ճ ա ռ ր ն տ ի ր ն խ ո ս տ ա ց-

եա լ է ր ե ղ բօ ր նոր ա ա րիստ ա կեա յ՝.

Ա յլ յա ռ ա ծ ի ն ա մ ս ա ն գ կ ա թ ո ղ ի կ ո ­

ս ո ւթ ե ա ն ս ր բ ո յն վ ր թ ա ն ի ս ի եկին գ ո ր -

ե ա կ ա լք յա ղ ո ւա ն ի ց , որ ’ի կ ո ղ մ ա ն ս

փ ա յտ ա կ ա ր ա ն ա շխ ա րՀի, ե ւ խ ն գ ր է ի ն ’ի

մ ե ե է ն տ ր գ ա տ ա յ ա ր ք ա յէ տ ա լ ի ն ք ե ա ն ց

Հ ո վ ի ւ ղ ո ք ’ի ղ ա ր մ է ղ ա ւա կ ա ց ս ր բ ո յն

գ ր ի գ ո ր ի - ղ ի թ ե ր ե ւ ս պ ա տ կ ա ռ ե ա լ յա ն -

ո ւա ն է լո ւս ա ւո ր է ի ն յո ր մ է լո ւս ա ւո ր ե ա լ

է ի ն ե ւ ի ն ք ե ա ն ք , ղ գ ո ւշ ա ս ց ի ն ’ի պ ա Հել

ղ ս ո ւր բ Հա ւա տ ս ե ւ ղ կ ա ր գ ս ո ւ ղ ղ ո ւ ­

թ ե ա ն - ք ա ն ղ ի էի ն բնա կ ի դ ք կ ո ղ մ ա ն ցն

Հ ե թ ա ն ո ս ա մ ի տ ք ե ւ բ ա ր բ ա ր ո ս ք ա նՀա -

ւա ն ք ա ռ ա ^ ն ո ր գ ա ց ե ւ քա Հա նա յից՝.

Տ ա յն ժ ա մ ետ թ ա գ ա ւ ո ր ն ձ ե ռ ն ա գ ր ե լ

վա սն նոցա ո ւ ր ո յն քա Հ ա ն ա յա պ ե տ ի բ ­

ր ե ւ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ա մ ե ն ա յն ա ղ ո ւա ն ի ց

122 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

զ ե ր է ց ո ր գ ի ն ս ր բ ո յն վ ր թ ա ն ի ս ի զ ե ր ա նե -

լի ն զ դ ր ի դ ո ր ի ս ՝ որ է ր պ ա տ ա նի տ իօք

ի բ ր ՒԵ , կ ա մ ր ս տ ա յլո ց Ժ Ե ա մ ա ց, ա յլ

Հա ս ա կ ա ւն բ ա ր ձ ր ա ն ձ ն ե ա յ ե ւ ա ռ ո յգ

ն մ ա ն Հ ս կ ա յա զ օ ր ն տ ր գ ա տ ա յ, ե ւ գ ե ­

ղեցիկ տ ե ս լե ա մ բ՝ ե ւս ա ռ ա ւե լ Հ ո գ ւ ո վ

ե ւ մ տ օք կա տ ա րեա լ՝ ր ն գ գ ր ե ց ե լո ւմ ն

ա լի ք մ ա ր գ ո յ ի մ ա ս տ ո ւթ ի ւն ի ւ ր .

Ա ր գ զ Աա յղ ե ա ց տ ր գ ա տ ա ր ք ա յ ր ն գ ս ա ն ա տ ր կ ո յ ո ւմ ե մ ն ի շխ ա նի երե-

ւ ե լ ւ ո յ յա զ դ է ա ր շա կ ո ւն ե ա ց ’ի ք ա ղ ա ք ն

փ ա յտ ա կ ա ր ա ն ’ի կ ո ղ մ ա ն ս ա ղ ո ւա ն ի ց՝

ո ւր ս քա ն չե լի ե ր ե ւե ց ա ւ ս ո ւր բ ն գ ր ի -

դ ո ր ի ս ա ռ ա ք ի ն ի դ ն ա ց ի ւք ե ւ յո ր գ ա ռ ա տ

վ ա ր գ ա պ ե տ ո ւթ ե ա մ բ Հ ա մ ա ն մ ա ն Հա -

ւ ո ւ ն ի ւ ր ո յ մ ե ծ ի ն գ ր ի գ ո ր ի . Ք ա յց վ ա յ­

ր ե ն ա մ ի տ բ ն ա կ ի չք ա շխ ա րՀին ի բ ր ե ւ տ ե ­

սին թ է ք ա ^ Հ ո վ ի ւն յո ր գ ո ր է զ ն ո ս ա յե ր -

կ ի ւ ղ ա ծ ո ւ թ ի ւ ն ե ւ ’ի պ ա տ ո ւի ր ա նա պ ա ­

Հ ո ւ թ ի ւ ն րս տ օրինի ք ր ի ս տ ո ն էա կ ա ն

ա ն ո ւա ն , ե ւ ա ն ե ր կ ի ւղ կ շտ ա մ բ է զա ն -

մ ա ր գ ի բա ր ս ե ւ զա ն ա ր ժ ա ն վա րս նոցա ,

ո խ ա յի ն ր ն գ գ է մ ե ր ա ն ե լւո յն ՝ ա յլ երկ ր ն-

չէ ի ն յա Հ է տ ր գ ա տ ա յ.

° ւ ե ղ ե ւ ի բ ր ե ւ լո ւա ն յե տ ա մ ա ց ի ն չ

զվ ա խ ճ ա ն ա ր քա յի ն տ ր գ ա տ ա յ, յա ր ե ա ն

ա ն օ ր է ն ք ն ’ի վ ե ր ա յ ս ր բ ո յ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ի ն

ի ւր ե ա ն ց գ ր ի գ ո ր ի ս ի Հա մա խ ոՀ ո ւն ե լո վ

զ ն ա ի ն ք ն զ ս ա ն ա տ ր ո ւկ ա ր շա կ ո ւն ի , որ

խ ո ր Հ է ր թ ա գ ա ւ ո ր ե լ ’ի վ ե ր ա յ սա Հմ ա -

նա ցն ա ղ ո ւա ն ի ց՝ ե ւ կ ա լե ա լ զ ե ր ա ն ե լի ն

կա պ եցին յա դ ի ձ ի ո յ, ե ւ վա րեցին ա ր ­

շա ւա կ ի ր ն գ գա շտ ս ե ւ ր ն գ բ լո ւ ր ս ՝ ե ւ

ա յն պ է ս Հա րեա լ ’ի ք ա ր ս ե ւ ’ի թ ո ւ փ ս

չա ր ա չա ր խ ո ր տ ա կ մ ա մ բ ք ա մ ե ն ա յն ա ն-

գ ա մ ո ց կ ա տ ա ր ե ցա ւ մ ե ծ նա Հա տ ա կն ե ւ

ս քա ն չե լի ա յր ն ա ս տ ո ւ ծ ո յ ’ի վա տ նեա ն

կ ա մ 1ի վա տ նիա նեա ն գա շտ ի մ ե ր ձ ’ի

ծ ո վ ն կա սպ իցւ Զ ո ր ո յ զ պ ա տ ո ւա կ ա ն

մ ա ր մ ի ն ն բ ա ր ձ ե ա լ պ ա շտ օնէիցն բ ե ր -

եա լ ե գ ի ն ’ի փ ո ք ր ս իւնի ս յա մ ա ր ե ա ն ն

ա ւա ն ի ՝ ո ւր ե ւ յե տ ժ ա մ ա նա կ ա ց ս քա ն-

չե լե օ ք յա յտ ն ե ց ա ւ՝ ո ր պ էս ո ւն ի մ ք ճ ո-

խ ա գ ո յն պ ա տ մ ե լ յա ւ ո ւ ր գ ի ւտ ի ս ո ւր բ

նշխ ա րա ց նորա՝. ի ս կ ո ր ք յա ֆ ո ր գ ե ց ի ն ն

յա թ ո ռ ս ր բ ո յն գ ր ի գ ո ր ի ս ի ’ի փ ա յտ ա կ ա ­

ր ա ն ե ւ ’ի գ ա ն ձ ա ս ա ր , կ ոչե ցա ն կ ա թ ո ղ ի -

կ ո ս ք ա ղ ո ւա ն ի ց կ ա մ գա նձա սա րա յ՝.

Լ ո ւե ա լ մ ե ծ ի ն վ ր թ ա ն ի ս ի զ ա յս պ ի ս ի

կ ա տ ա ր ո ւմ ն զ ո ւգ ա Հ ր ե շտ ա կ զ ա ւա կ ի ն

ի ւ ր ո յ, ո ր պ էս ե ւ զ կ ա ն խ ա ւ ս պ ա ն ո ւմ ն

ս ր բ ո յն տ ր գ ա տ ա յ գ ե ղ ո վ մ ա Հ ո ւ յի ւ -

ր ո ց ն , ’ի ս ո ւ գ ն ե ր ք ի ն Հ ա մ ա կ էր ա նփ ա -

ր ա տ ե լի ՝ ք ա ն զ ի ո ր չա փ ե ւ գ ո ւ ն գ ո ր ծ է ր

յա ս տ ո ւա ծ պ ա շ տ ո ւթ ի ւն ա ն գ ր կ ր թ ե լ

զ մ ե ր ձ ա ւո ր ս ե ւ զ Հ ե ռ ա ւո ր ս , տ ե ս ա նէր

զ բ ա զ ո ւ մ ս ’ի վ ա տ թ ա ր ա ն գ ր Հա կա մ ի տ -

եա լ. Մ ինչ զ ի ե ւ ո մ ա ն ք յա ն խ ր ա տ ի ց

խ ո ր Հ է ի ն գ ա ւ ե լ ե ւ զ ն ա ի ն ք ն զ ս ո ւր բ

Հ ա յր ա պ ե տ ն՝ ա յլ տ էր պ ա Հեա ց զնա

ս քա ն չե լե օք . 0 ա ն զ ի յա ւ ո ւ ր ս կ ա տ ա ր ­

մ ա ն մ ե ծ ի ն տ ր գ ա տ ա յ ս ո ւր բ ն վ ր թ ա ն է ս

գ տ ա ւ ’ի վ կ ա յա ր ա ն ս ո ւ ր բ կա րա պ ետ ին

’ի մ ա տ ր ա վա նս տ ա ր ո ն ո յ՝ յա յն ժ ա մ գ ա -

ւա ճ ա ն օ ղ ք ն տ ր գ ա տ ա յ ա ռ ա ք ե ց ի ն պ ա տ ­

ո ւ է ր ա ռ բ ն ա կ ի չս տ ա ր ո ն ո յ, զ ի սպ ա ն-

ցե ն ե ւ զ Հ ա յր ա պ ե տ ն վ ր թ ա ն է ս ՝ ե ւ ե ղ ե ւ

’ի յա ր ձ ա կ ի լ ո մ ա ն ց յա ն օ ր ի ն ա ց ա նտ ի ’ի

վ ե ր ա յ ս ր բ ո յն կ ա պ եցա ն ձ ե ռ ք նոցա

ա ն ե ր ե ւ ո յթ զ օ ր ո ւ թ ե ա մ բ ՝ ե ւ երա նելին

է ա ն ց գ ն ա ց ր ն գ մ է ^ նոցա ա ն վնա ս՝ ե ւ

եկ ե ա լ ’ի թ ի լն ա ւա ն ո ր յե կ ե ղ ե ա ց գ ա ­

ւա ռ ի , գ ա գ ա ր ե ա ց ա ռ ժ ա մ ա ն ա կ մ ի ա ռ

տ ա պ ա նի ե ղ բօ ր ի ւ ր ո յ ս ր բ ո յն ա րիստ ա -

կ ի "ի , խ ն գ ր ե լո վ ’ի տ ե ա ռ ն է ա յց ե լո ւթ ի ւն

}ի վ ե ր ա յ Հօտ ին ի ւ ր ո յ ՝ զ ի մ ի կ ո ր ի ց է

ա զ գ ն նորա Հա ւա տ ՝.

° ւ ք ա ն զ ի ա ն տ է ր ո ւն չ ե ւ ա ն թ ա գ ա ­

ւո ր մ ն ա ց Հա յա ս տ ա ն ա շխ ա րՀ զ ա մ ս ե ր -

կ ո ւս , ե ւ բ ա զ մ ա ց ա ն չա ր ի ք ’ի վ ե ր ա յ

ե ր կ ր ի ն յա ն մ ի ա բ ա ն ո ւթ ե ն է նա խ ա րա -

ր ա ց ե ւ յա ր շ ա ւա ն ա ց պ ա րսից, տ ես եա լ

ա ւա գ ի շխ ա նա ց ե ւ ա զա տ ա ց բ ա ր ե ­

պ ա շտ ից ե թ է ա շխ ա րՀն ա ւե ր ի , ե ւ

ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ի ւն ն լռ ե ա լ գ ա գ ա ր է , ժո-

ղո վ ե ցա ն ա ռ ս ո ւ ր բ ն վ ր թ ա ն է ս խ ո ր -

Հ ո ւ ր գ ’ի մ է ^ ա ռ ն ո ւ լ վա սն Հնա ր ից

խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն աշխարՀին՝. Ա պ ա Հա ւա -

ն ո ւ թ ե ա մ բ ա մ ե ն ե ց ո ւն գ ր ե ա ց մ ե ծ ն

վ ր թ ա ն է ս գ ի ր ա ղ ա չա նա ց ա ռ կ ո ս տ ա ն գ

կ ա յս ր ո ր գ ի մ ե ծ ի ն կ ո ս տ ա ն գ ի ա ն ո ս ի ’ի

թ ա գ ա ւ ո ր ե ա լ ք ա ղ ա ք ն ’ի կ ո ս տ ա ն գ ն ո ւ-

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 123

պ օլիս ձ ե ռ ն տ ա լ ի ն ք ե ա ն ց ըս տ Հ ա յր ե ն ի

բ ա ր ե կ ա մ ո ւթ ե ա ն , ե ւ թ ա գ ա ւ ո ր ե ց ո ւ -

ց ա ն ե լ ’ի վ ե ր ա յ Հ ա յո ց գ խ ո ս ր ո վ զ ո ր դ ի

մ ե ն ի ն տ ր դ ա տ ա յ. ° ւ կ ո ս տ ա ն դ ա ռ ա ք -

եա ց ’ի Հ ա յս զ ա ն տ ի ո ք ո ս զօր ա վ ա ր զ օ ր օ ք

բ ա զ մ օ ք - ե ւ նո ր ա մ ի ա բա ն ե ա լ զ ե ր ե ւե լի

նա խ ա րա րս թ ա գ ա ւո ր ե ց ո յ ց գ խ ո ս ր ո վ ,

ե ւ կ ա ր գ ե ա լ զ զ օ ր ս Հ ա յո ց ե ւ զ յո ւ ն ա ց

յա յլե ւ ա յլ գ ո ւ ն դ ը ս ա ռ ա ք ե ա ց ը ն դ դ է մ

ա պ ս տ ա մ բա ց, ե ւ խ ա ղ ա ղ ա ց ո յց զա շ-

խ արՀն՝.

° ւ ե ղ ե ւ յե տ ա ն ց ա ն ե լո յ ի ն ն ա մ ա ց

յո ր ժ ա մ մ ե ռ ա ւ խ ո ս ր ո վ , եկին ա ն դ ր է ն

նա խ ա րա րք ա ռ ս ո ւ ր բ ն վ ր թ ա ն է ս , զ ի

փ ո յթ կա լցի ’ի ձ ե ռ ն կ ա յս ե ր ն ս տ ո ւց ա ն ե լ

զտ ի ր ա ն զ ո ր դ ի խ ո ս ր ո վ ո ւ յա թ ո ռ թ ա -

գ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն Հօր ի ւ ր ո յ. ° ւ ս ր բ ո յն

զի^եա լ *ի խ ն դ ի ր նոցա գ ն ա ց ա ն ձ ա մ բ ’ի

դ ո ւ ռ ն կ ա յս ե ր Հ ա ն դ ե ր ձ տ իրա նա ւ- ե ւ

թ ա գ ա ւո ր ե ց ո ւց ե ա լ զն ա դ ա ր ձ ո յց ա ն դ ­

ր է ն ’ի Հ ա յս . ° ւ եՀա ս ս ո ւ ր բ Հա յր ա պ ե տ ն

վ ր թ ա ն է ս մ ի ն չե ւ ց ե ր ր ո ր դ ա մ ն տ ի ր ա ­

նա յ- ե ւ լցե ա լ զ ա ւո ւր ս ի ւր խ ա ղ ա ղ ա ­

կ ա ն մ ա Հ ո ւա մ բ ե ւ լի ա ր դ ե ա մ բ ք փ ո խ ե ­

ց ա ւ յա շ խ ա ր Հ է ս , յե տ Ժ Ե ա մ ա ց կ ա թ ո ­

ղ ի կ ո ս ո ւթ ե ա ն ի ւ ր ո յ- ե ւ ե դ ա ւ մ ե ն ա ւ

պ ա տ ո ւո վ ’ի թ ո ր դ ա ն ա ւա ն ի ե կ եղ եա ց

գ ա ւա ռ ի - ք ա ն զ ի ա յս պ էս Հր ա մ ա ն

տ ո ւե ա լ է ր երա նելի ն Լըստ դ ր ե լո յ խ ո ր ե -

ն ա ց ւո յն ) , ո ր պ էս թ է մ ա ր դ ա ր էա կ ա ն

ա կ ա մ բ տ եսեա լ թ է զ կ ն ի ժ ա մ ա նա կ ի ե ւ

մ ա ր մ ի ն Հօր ի ւ ր ո յ ս ր բ ո յն գ ր ի գ ո ր ի

ա ն դ ր փ ո խ ա դ ր ե լո ց ի ց է- ո ր պ էս ե ւ ե ղ ե ւ

ի ս կ յո ր ժ ա մ ե գ ի տ զ ա յն ս ո ւր բ ն գ ա ռ ­

նիկ , ե ւ ե բե ր ’ի թ ո ր դ ա ն .

ի ս կ զ ա թ ո ռ Հ ա յր ա պ ե տ ո ւթ ե ա ն ա զ ­

գ ի ն կ ա լա ւ ս ո ւր բ ն յո ւս ի կ կ ր տ սեր ո ր դ ի

նո ր ի ն ս ր բ ո յն վ ր թ ա ն ի ս ի , ե ւ ե ղ բ ա յր

գ ր ի գ ո ր ի ս ի ա ղ ո ւա ն ի ց կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ի ,

ա մ ե ն ե ւի ն յա ր ե ւ ն մ ա ն Հօր ն ե ւ ե ղ բօ ր ն

ա ռ ա ք ի ն ո ւթ ե ա ն ց լի Հ ո գ ւ ո վ ա ս տ ո ւն ո յ.

Աա յա ռ ա ջ ա գ ո յն մ տ ե ա լ է ր ’ի կ ա ր գ ա շ­

խ ա ր Հի , փ ե ս ա յա ցե ա լ ո ր պ էս ա սի, տ ի ­

ր ա ն ա յ ա ր ք ա յի նա խ ք ա ն զ թ ա գ ա ւ ո ր ե լ

նորա - ա յլ յե տ ե՜նա նելոյ զ ե ր կ ո ւ ո ր դ ի ս

ո ր ք կ ո չե ցա ն պ ա պ ե ւ ա թ ա ն ա գ ի ն է ,

Հրա ժա ր ա կա ն վ ա ր էր կեա նս ա ղ օ թ ա ­

ս է ր գ տ ե ա լ ե ւ ճ գ ն ա ս է ր . Ա ր դ ի բ ր ե ւ

ը ն տ ր ե ց ա ւ ’ի կ ա ր գ եկ եղ եցա կ ա ն ե ւ յա ­

թ ո ռ Հա յր ա պ ետ ա կ ա ն , յա ւ ե լ ե ւ ե ւս ’ի

ճ գ ո ւ ն ս ե ւ ’ի մ շ տ ա մ ռ ո ւն չ ա ղ օթ ս , փ ա յլ-

եա լ ս քա նչելի ս ր բ ո ւ թ ե ա մ բ . Ք ա յց ո ր դ ի ք

նո ր ա չե ղ ե ն նմ ա ն Հօրն ի ւր ե ա ն ց- ե ւս

ա ռ ա ւե լ թ ա գ ա ւ ո ր ն տ իրա ն ա ներ կա ր-

ե ե ց ե ա լ յո ւս կ ա ն , ե ւ Հ ա ւ մ ա ն կ ա ն ցն ’ի

մ օր է , խ ո տ ո ր ն ա կ ի գ ն ա յր յա ս տ ո ւա ե - կ ո ղ մ ն կ ո յս - ե ւ բ ա զ ո ւ մ ա ն գ ա մ խ ր ա տ -

եա լ ’ի ս ո ւր բ Հ ա յր ա պ ե տ էն ս տ ո ւն -

գ ա ն օ ղ լի ն էր - ե ւ վ ա ր է ր կ եա նս ա նՀո -

գ ո ւ թ ե ա մ բ ե ւ ա ն պ ի տ ա ն ո ւթ ե ա մ բ . Ը ն դ

ա յն ժա մ ա նա կս յո ւ լի ա ն ո ս կ ա յս ր ո ւր ա -

ցօղ յա ջ ո ր դ կ ո ս տ ա ն դ ե ա յ, մ ի ն չ դ ե ռ

խ ա ղ ա յր ը ն դ դ է մ պ ա րսից ’ի պ ա տ ե­

ր ա զ մ , ա ռ ա ք ե ա ց ’ի Հ ա յս զպ ա տ կ ե ր ի ւր

ն կ ա ր ե ա լ ’ի տ ա խ տ ա կի Հ ա ն դ ե ր ձ ո ւ ր ­

ո ւա կ ա ն ե ւ դ ի ւա կ ա ն ն մ ա ն ո ւթ ե ա մ բ ք

ըս տ Հե թ ա ն ո ս ա կ ա ն պ ա շտ ա մա ն, Հ ր ա ­

մ ա ն տ ո ւե ա լ տ ի ր ա ն ա յ Հ ա յո ց ա ր ք ա յի '

դ ն ե լ զ ա յն պ ա տ կեր յե կ ե ղ ե ց ւո ջ ի ւ ր ո ւ մ

յա ր ե ւե լի ց կ ո ւս է , ե ւ պ ա տ ո ւե լ. ° ւ տ ի ­

ր ա ն ա յր վա տ ա սիրտ յա ն ձ ն է ա ռ ա ռ

ա Հի ո ւր ա ցո ղ ի ն կ ա տ ա ր ել զգո րհ՜ն

ա նա րժա ն- ե բե ր զ դ ի ւա կ ա ն զ ա յն պ ա տ ­

կեր 'ի գ ա ւ ա ռ ն եոփ ա ց, ե ւ ե մ ո յե յի ւ ր ա ր ք ա յա կ ա ն եկեղեցի ն զ ի կ ա ն գ ն ե ս ց է

ա ն դ .

Ա զ դ ե ղ ե ւ բ ա ն ն յա կ ա ն ջս ս ր բ ո յ Հ ա յ­

րա պ ետ ի ն յո ւս կ ա ն ն - վ ա զե ա ց ի ս կ ե ւ իսկ

յե կ ե ղ ե ց ի ն , ե ւ Հա սեա լ ա ռ թ ա գ ա ւ ո ր ն

մ ի ն չ դ ե ռ ’ի ձ ե ռ ի ն նո րա է ր պ ա տ կեր ն,

խ ր ա տ ե լ ս կ ս ա ւ զ ա ր ք ա յն ս ի ր ո վ ե ւ

ս ա ս տ կ ո ւթ ե ա մ բ յե տ ս կ ա լ ’ի Հ ե թ ա ն ո ­

սա կա ն գ ո ր ե ո յ ա նտ ի դ ի ւա պ ա շ տ ո ւ­

թ ե ա ն , զ ի մ ի պ ղ եեսցի ի ն ք ն ե ւ եկեղ եցի

ս ո ւ ր բ . ° ւ յո ^ ն ա ն սա լ թ ա գ ա ւո ր ի ն ,

բ ո ւ ռ ն եՀա ր ս ո ւ ր բ ն յո ւ ս ի կ , ե ւ կ ո ր զ ե ա լ

զ պ ա տ կ ե ր ն դ ի ւա կ ա ն ’ի ձ ե ռ ա ց ա ր ք ա յի

ը ն կ է ց ա ն ա ր գ ա ն օք ’ի գ ե տ ի ն , ե ւ ա ռ ա ­

թ ո ւ ր կ ո խ ե ա լ խ ո ր տ ա կ ե ա ց ե ւ մ ա նր ե ա ց

զ ա յն ք ա ջ ո ւթ ե ա մ բ .

Տ ա յն ժ ա մ ս ր տ մ տ ե ա լ տ ի ր ա նա յ, ե ւ

յի շե ա լ զ ա յլ ե ւս յա ն դ ի մ ա ն ո ւթ ի ւն ս ո ր ’ի

124 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ս ո ւ ր բ Հ ա յր ա պ ե տ էն վա սն ա ն կ ա ր դ

գ ն ա ց ի ց ի ւր ո ց , յա ւ ե լ ղ ա յն ե ւս ’ի վ ե ր ա յ,

ե ւ Հ ր ա մ ա յե ա ց ֆ ա յլո տ ի ւք ե ե ե ե լ ղնա

յե ր կ ա ր - ե ւ յա յն Հա ր ո ւա ե ս ա ւա ն գ ե ա ց

ա ռ ա ք ի ն ի նա Հա տ ա կն ղ Հ ո գ ի ի ւ ր ղկ*նի վ ե ց ա մ ե ա յ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւթ ե ա ն ի ւր ո յ-

իս կ պ ա տ ո ւա կ ա ն մ ա ր մ ի ն ս ր բ ո յն ե գ ա ւ պ ա տ ո ւո վ ’ի թ ո ր գ ա ն ա ռ Հօրն ի ւ ր ո ւ մ

վ ր թ ա ն ա յ.

Ա յն ո ւՀ ե տ ե ւ ր ն տ ր ե ց ա ւ յա թ ո ռ լ ո ւ ­

ս ա ւո րէի ն ս ո ւր բ ե ե ր ո ւն ի ն գ ա ն ի է լ ա ղ-

դ ա ւ ա սոր ի, որ ձ ե ռ ա ս ո ւն ա շա կերտ է ր

ս ր բ ո յն դ ր ի դ ո ր ի , ձ ե ռ ն ա դ ր ե ա լ ’ի ն մ ա ն է

ք ա Հ ա ն ա յ, ե ւ կ ա ր գ ե ա լ խ ն ա մ ա կ ա տ ա ր

ե ւ ք ո ր ե պ ի ս կ ո պ ո ս ’ի վ ե ր ա յ ա շխ ա րՀին-

որ ե ւ յա ւ ո ւ ր ս ա ն գ ծ ե ր ո ւթ ե ա ն բ ն ա կ ­

ե ա լ է ր ’ի մ ե նա ր ա ն ի մ ի ո ւ մ ’ի վա նսն

կոդեցեա լ Հա ցեա ց գ ր ա խ տ ’ի կ ո ղ մ ա ն ս

տ ա ր ո ն ո յ. Ա ր գ ի բ ր ե ւ ա ծին ղերա նելին

ն ս տ ո ւց ա ն ե լ յա թ ո ռ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւ­

թ ե ա ն , մ ր տ եա լ ն ո ր ա ա ռա ֆի ա ր քա յի ն

տ ի ր ա ն ա յ ս կ ս ա ւ յա ն գ ի մ ա ն ե լ ղ նա բ ա -

ն ի ւ տ ե ա ռ ն վա սն ա ն օ ր է ն ո ւթ ե ա ն ն , ղոր

ա ն ի ր ա ւե ց ա ւ ա ռ ս ո ւր բ ն յո ւս ի կ ա ռ

ա յր ն ա ս տ ո ւծ ո յ, ե ւ յո ր գ ո ր է ր ս պ ա ռ -

նա լե օք յա ս տ ո ւա ե ա կ ո յս կ ո ղ մ ա ն է ղի

ղ ղ ի ս ց ի ե ւ ք ա ւե ս ց է ղ մ ե ղ ս ի ւ ր ճ շմ ա ­

ր ի տ ա պ ա շխ ա ր ո ւթ ե ա մ բ րս տ ա ս տ ո ւ-

հ ֊ս յ.

° ւ յա ր Հ ա մ ա ր Հ ե լ տ ի ր ա ն ա յ ղրա ն

տ ե ա ռ ն ա ն է ե ղնա գ ա ն ի է լ ի բ ր ե ւ ղա -

ն ո ւ ղ ղ ա յ ե ր գ ե ա լ ’ի դա րիս. ի ս կ թ ա գ ա ­

ւո ր ն մ ո լե ա լ բ ա ր կ ո ւ թ ե ա մ բ Հ ր ա մ ա յ­

եա ց վ ա ղ վա ղ ա կ ի խ ե ղ գ ա մ ա Հ ա ռ ն ե լ ղ ե ­

ր ա նելի ն- ե ւ ա յն պ է ս կ ա տ ա ր ե ցա ւ ս ո ւր բ

ե ե ր ո ւն ի ն գ ա ն ի էլ- ղ ո ր ո յ ղ մ ա ր մ ի ն ն

բ ա ր ձ ի ն ա շա կեր տ ք նո րա շա ղիտ ա ե ւ

եպ իփ ա ն, ե ւ տ ա ր եա լ թ ա ղ ե ց ի ն ’ի մ ե ն ա ­

ր ա ն ի ն ո ր ո ւն ’ի Հա ցեա ց գ ր ա խ տ . Ք ա յց

ա ն է ե ք ս ր բ ո յն կ ա տ ա ր ե ցա ւ վա ղ վա ղ ա կ ի

’ի վ ե ր ա յ տ իրա նա յ- ղի կ ա լա ւ ղնա ա ր-

ք ա յն պ ա րսից, ե ւ խ ա ւա ր ե ց ո յց ղ ե ր կ ո ս ի ն

ադս նորա - ե ւ ա յն պ է ս ղ ր կ ե ա լ ’ի թ ա գ ա -

ւ ո ր ո ւ թ ե ն է ’ի վա խ ճա նի խ ե ղ գ ա մ ա Հ

ս պ ա նա ւ ’ի գ ա ղ տ ն ի Հ ր ա մ ա ն է ո ր գ ւ ո յ

ի ւ ր ո յ ա ր շա կ ա յ.

Զ ա յս ա մ ե ն ա յն ճ ո խ ա գ ո յն ս տ ո ր ա գ -

ր է պ ա տ շա ճ ա ւոր գ ո վ ա ս ա ն ո ւթ ե ա մ բ

Հ ն գ ե ց ո ւն ց ս ո ւ ր բ Հա յրա պ ետ ա ցս յա -

ռ ա ն ձ ի ն ն ե ր բ ո ղ ե ա ն նո ցի ն , յո վ Հ ա ն ն է ս

վ ա ր գ ա պ ե տ ե ր ղ ն կ ա ցի որ ե ւ ե ո ր ե ո ր ե -

ցի , մ ա կ ա ն ո ւա ն ե ա լն պ լո ւղ - ո ւր ե ւ յա յտ

ա ռ ն է ց ա ւ ա գ ն ո ւ թ ե ա մ բ թ է ո ր պ ի ս ի

լո ւս ա ւո ր ի դ ս խ ա ւա ր ե ց ո ւց ի ն Հա ր ք ն մ եր ,

ա պ ա շնորՀ գ տ ե ա լ ա ռ նա խա ե՜նօղս մ եր

րս տ Հ ո գ ւ ո յ ա ռ բա ղ մ ե ր ա խ տ ե ւ բ ա ր ե ա ­

ցա պ ա րտ լո ւս ա փ ա յլ շ ա ռ ա ւի ղ ս ս ր բ ո յ

լո ւս ա ւո ր է ի ն մ ե ր ո յ- ե ւ ’ի մ ա ղ թ ա ն ս ղ օ-

ր ա ւո ր բ ա ր ե խ օ ս ո ւթ ե ա ն նոցա կ ն ք է

ղ ճ ա ռ ն , ղ ի մ ի Հ ա յե ս ցի ն յա ն ա ր ժ ա ն ո ւ-

թ ի ւ ն մ ե ր , ա յլ Հ ա յր ա գ ո ւ թ ն ե ր ո ղ ո ւ-

թ ե ա մ բ խ ն ա մ ա կ ա լո ւ լինիցին տ ա ռ ա պ ­

եա լ ա ղ դ ի ս ա ռ ա ւե լ ք ա ն ղա ռա ֆինն.

§ Զ ի ա յժ մ ( ա ս է ) ա ռ ա ւե լ ո ւն ի ք Հ ա ­

մ ա ր ձ ա կ ո ւթ ի ւն բա ր ե խ օ ս ե լ ա ռ ո ր ո ւ մ

մ ե ր ձ է ք ա ս տ ո ւե ո յ, ք ա ն յո ր ժ ա մ ’ի

մ ա ր մ ն ի տ ա ղ ա ւա ր էի ք . Ա յլե ւ խ ն գ ր ե ս -

2ի ք յա մ ե ն ո ղ ո ր մ տ ե ա ռ ն է ն ա շխ ա րՀի ղ խ ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւն , ե ւ ե կ ե ղ ե ց ւո յ ս ր բ ո յ

ղ Հ ա ս տ ա տ ո ւթ ի ւն - ե ւ մ ա ն կ ա ն ց ն որ ի ն

ղ մ ա ք ր ո ւթ ի ւն , ե ւ ս ի ր ո յ կ ա պ ա կ ց ո ւ­

թ ի ւն - վ ե ր ա կ ա ց ո ւա ց բ ա ն ա ւո ր Հօտ ից

ղ մ ի ա բ ա ն ո ւթ ի ւն , ե ւ ղ ո ւղ ի ղ ք ա ր ո ղ ո ւ-

թ ի ւն - ժ ո ղ ո վ ր գ ո ց ղ Հ ա ւա ն ո ւթ ի ւն ե ւ

ղ ա ն գ ո ր ր ո ւ թ ի ւ ն . ° ւ մ ե ք խ ր ա խ ա ցեա լք

}ի Հ ո գ ե ւո ր ս ե ղ ա ն ո յ ձ ե ր ո յ փ ա ռ ա ւո ր ե ս -

ց ո ւ ք ղ Հ ա յր ե ւ ղ ո ր գ ի ե ւ ղ Հ ո գ ի ն ս ո ւր բ

ա յժ մ ե ւ մ ի շտ ե ւ յա ւի տ ե ա ն ս յա ւի տ ե -

նից- ամէն%.

Թ Ա Մ Ա Ր ՏԱ Ս Ն Ա Պ Ե ՏԵ Ա Ն

(Շ ա ր . 9)

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 125

ՄԵԿՆԱԲԱՆԱԿԱՆ

ԱՇԱԿԵՐՏ ՐԱԱԼՈՒ ԳԻՆՐ

«Բ ա զՄ ա թիւ Ժ ողովուրդ Ց ի ս ո ւս ի հեա

կ’ե ր թ ա ր : Ցի ս ո ւս ա նոնց դա ոնա լով '

ը ս ա ւ .- Ով որ ի ն ծ ի կու գա յ ե ւ զիս ա ւելի

չի սիրեր քան իր հա յր ն ո ւ Մ ա յրը , կինն ո ւ

զա ւա կները , եղբա յրներն ո ւ ք ո յր ե ր ը ,

ինչպ էս նա եւ իր իսկ ա ն ձը , չի կրնար

ի ն ծ ի աշակերա ըլլա լ» ( %կ 14 .2 5 -2 6 ).

0 ա ն ի մ ր Հ ա ս տ ա տ ո ւմ ն ե ր .-

1 .- Տ ի ս ո ւս տ ե ս ն ե լո վ ո ր մ ե ծ բ ա զ ­

մ ո ւ թ ի ւ ն ի ր ե ն կ ր Հ ե տ ե ւէ ր ի ր տ ո ւե ա լ

խ օ ս ք ո վ յի շ ե ց ո ւ ց ա ն ո ն ց թ է ի ր ե ն Հետ ե-

ւի լր պ ա յմ ա ն ն ե ր ո ւն ի . Ա ռա ծի ն պ ա յ-

մ ա նր զ 0 ր ի ս տ ո ս ա մ է ն բ ա ն է ե ւ ա մ է ն

ա ն ձ է ա ւե լի սիրելն է . «Ո վ որ ի ն ծ ի կու

գ ա յ ե ւ զիս ա ւելի չի սիրեր քան իր հա յրն

ո ւ Մ ա յր ը ® »: Ա յս տ ողր Հին թ ա ր դ մ ա ն ո ւ -

թ ե ա ն մ է ^ տ ա ր բե ր ձ ե ւո վ կր ն ե ր կ ա յա ­

ն ա յ, որ խ ո ր ք ի ն մ է ^ ա ւե լի մ օտ է բ ն ա -

գ ի ր ի ն , նկա տ ի ո ւն ե ն ա լո վ որ նոր

թ ա ր գ մ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ր ա ւե լի ի մ ա ս տ ա յի ն

թ ա ր գ մ ա ն ո ւ թ ի ւ ն կ ր ն է ք ա ն բ ա ռ ա ց ի .

Հ ո ն կ ր կ ա ր գ ա ն ք . «Ե թ է Մէկը ի նծի

գ ա յ բ ա յց չա աէ իր հ ա յր ը ե ւ Մ ա յր ը ® »:

«Չ ա ա է » բ ա ռ ի ն Հա մա ր բ ն ա դ ի ր ի ն մ է ^

գ ո ր ծ ա ծ ո ւ ա ծ է ( « ՕՍ ц л а в и ո ւ միսի')

բ ա ռ ր , որ Տ ո ւ ն ա ր է ն լե զ ո ւի մ է 1 չի

նշա նա կեր « ատելЪ, ա յլ «ն ո ւա զ սիրելի .

Ո ւս տ ի , 0 ր ի ստ ոս ի ր վ ե ր ո յի շե ա լ խ օս -

ք ո վ , կ ո ւ գ ա յ Հ ա ս կ ցն ե լո ւ ի ր Հ ե տ ե ւո ր գ -

ն ե ր ո ւն , որ պ է տ ք չ է սիրեն ի ր ե ն ց Հա -

ր ա զա տ ն ե ր ր ի ր մ է ա ւե լի .

Ա ր գ ա ր ե ւ, չե ն ք կ րնա ր Հա ւա սա ր

ս է ր ո ւն ե ն ա լ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ե ւ մ ե ր ն մ ա ն ­

ն ե ր ո ւն Հ ա ն գ է պ . Մ եր ս է ր ր Ա ս տ ո ւծ ո յ

Հ ա ն գ է պ մ ի շտ ա ւե լի ն պ էտ ք է ր լլա յ.

Պ է տ ք է ս ի ր ե ն ք մ ե ր նմ ա ննե ր ր , բ ա յց ո չ

Ա ս տ ո ւծ մ է ա ւե լի . Ո ր ոշ մ ե կ ն ի չն ե ր կոր­

սեն ո ր Տ ի ս ո ւս «ա ա ե լ» բ ա ռ ր կր գ ո ր ­

ծ ա ծ է , ս ո ր վ ե ց ն ե լո ւ Հա մա ր մ ե զ ի , որ մ եր

ս ի ր ե լի ն ե ր ո ւն Հ ա ն գ է պ մ եր ս էր ր , Հ ա մ ե ­

մ ա տ ա բա ր 0 ր ի ս տ ո ս ի Հ ա ն գ է պ մ ե ր ս ի ­

ր ո յն ա տ ե լո ւթ ի ւն պ էտ ք է թ ո ւ ի . Ո ւս ­

տ ի, ա յն ք ա ն մ ե ծ ե ւ ա յն ք ա ն խ ո ր պ էտ ք

է ր լլա յ մ եր ս էր ր Տ ի ս ո ւս ի Հ ա ն գ է պ ,

ո ր ո ւն Հետ Հա մ ե մ ա տ ա բա ր , ա յլ ս էր ե ր

ա տ ե լո ւթ ի ւն ն կ ա տ ո ւի ն .

2 .- 0 ր ի ս տ ո ս պ ա տ ա Հա կա ն ա նձեր

էի յի շ ե ր , ա յլ ա մ է ն է ն մօտ իկ պ ա րա գա -

ներ ր կր յ ի շ է ՝ Հա յր ո ւ մ ա յ ր , կին ո ւզ ա ւա կ ն ե ր , ե ղ բ ա յր ն ե ր ե ւ ք ո յր ե ր , ս ո ր ­

վ ե ց ն ե լո ւ ե ւ յի շ ե ց ն ե լո ւ Հա մա ր մ ե զ ի , որ

ի ր ե ն Հ ե տ ե ւի լ ո ւզ ո ղ մ ա ր գ ր պ ա տ րա ստ

պ է տ ք է ր լլա յ, ի պ ա Հա ն^ել Հա րկին,

Հ ր ա ժ ա ր ե լո ւ ի ր ա մ է ն է ն մ օ տ ի կ ն ե ր էն , իր

ա մ է ն է ն մ տ ե ր ի մ ն ե ր է ն , ի ր ա մ է ն է ն ս ի ր ե ­

լի ն ե ր է ն ե ւ ի ր ա մ է ն է ն ս ի ր ա ծ բ ա ն ե ր է ն .

Օ րինա կ, ե թ է մ է կ ր ա ն Հ ո ւն օ ր է ն կր ս ի ր է

ի ր մ ա յր ր ե ւ չի կ ր նա ր բ ա ժ ն ո ւ ի լ ա ն կ է,

ե ւ ե թ է Տ է ր ր ո ւ զ է գ ի ն ք յա տ ո ւկ ա ռ ա ­

ք ե լո ւթ ե ա ն մ ր ղ ր կ ե լ ո ր ո շ երկ ի ր մ ր ան

պ է տ ք է պ ա տ րա ստ ր լլա յ բ ա ժ ն ո ւ ե լո ւ ի ր

մ ա յր է ն ե ր թ ա լ կ ա տ ա ր ե լո ւ Հա մ ա ր Տ ի -

ր ո Հ կ ա մ ք ր .

Պ էտ ք է բ ա ժ ն ո ւ ի լ ո ր ե ւ է բ ա ն է որ

ա ր գ ե լք կր Հ ա ն գ ի ս ա ն ա յ որ կա տ ա ր ենք

Ա ս տ ո ւ ծ ո յ կ ա մ ք ր . Պ էտ ք է Հ ե ռ ա ն ա լ

126 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ո ր ե ւ է բ ա ն է կ ա մ ո ե ւ է ա ն ձ է որ մ ե զ կը

Հ ե ռ ա ց ն է Ա ս տ ո ւծ մ է . Ե ր բ մ եր ս ի ր ե լի ­

ն ե ր է ն մ ի ն մ ե զ մ է կը պ ա Հա նջէ բ ա ն մը,

ե ւ Ա ս տ ո ւա ծ ո ւր ի շ բ ա ն , պ է տ ք է ք ա ­

ջ ո ւ թ ի ւ ն ը ո ւն ե ն ա լ մ է կ դ ի ձ գ ե լո ւ մ եր

ս իրելին ե ւ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ պ ա Հա նջա ծը կ ա ­

տ ա ր ե լո ւ. Ա յլ խ օ ս ք ո վ , ե ր բ ա ս տ ո ւա ծա -

յի ն ե ւ մ ա ր դ կ ա յի ն կ ա մ ք ե ր ո ւ բ ա ղ խ ո ւ մ

կ^ըլլա յ, մ ե ն ք Ա ս տ ո ւ ծ ո յ կ ա մ ք ի ն ը ն տ ­

ր ո ւ թ ի ւ ն ն է ո ր պ էտ ք է կ ա տ ա ր ենք.

3-- Ք ր ի ս տ ո ս պ ա տ ո ւի ր ե լէ ետ ք որ

պ է տ ք է զ ի ն ք ս ի ր ե ն ք մ եր Հ ա յր ե ր է ն ո ւ

մ ա յր ե ր է ն , մ ե ր կ ի ն է ն ո ւ զ ա ւա կ ն ե ր է ն ,

մ ե ր ե ղ բ ա յր ն ե ր է ն ո ւ ք ո յր ե ր է ն ա ւե լի կը

պ ա տ ո ւի ր է ն ա ե ւ ո ր զ ի ն ք ս ի ր ե ն ք ն ո յ-

նիսկ մ ե ր ա ն ձ ե ր է ն ա ւ ելի . Այս վ եր ջի ն ը

Հա ւա ն ա բա ր ա ւե լի դ ժ ո ւա ր է ք ա ն ա ռ ա ­

ջի ն ներ ը . ° ւ ի ն չ ո ՛ւ . Ո ր ո վ Հե տ ե ւ ա ն գ ո ւ թ

մ ա ր դ ի կ կ ր ն ա ն լք ե լ ի ր ե ն ց ծն ո ղ ն ե ր ը ,

ա նսի րտ մ ա ր դ ի կ կ ր նա ն մ ո ռ ն ա լ ի ր ե ն ց

կի նն ո ւ զ ա ւա կ ն ե ր ը , ա ն ձ ն ա ս էր մ ա ր դ ի կ

կ ր ն ա ն Հ ե ռ ա ն ա լ ի ր ե ն ց ե ղ բ ա յր ն ե ր է ն ե ւ

ք ո յր ե ր է ն ա նձնա կա ն շա Հի Հա մ ա ր , բ ա յց

ա յս պ ի ս ի մ ա ր դ ի կ ա ն գ ո ւ թ , ա նսիրտ ե ւ

ա ն ձ ն ա ս էր , բ ն ա ւ չե ն մ ո ռ ն ա ր ե ւ չե ն

ա նտ եսեր ի ր ե ն ց ես-ը. Ա յս պ ի սիներ ա ն ձ ­

ն ա ս էր ե ւ ե ս ա կ ե դ ր ո ն կ ը լլա ն.

4 .- Ե ր բ Տ ի ս ո ւս ի ր ե ն Հ ե տ ե ւե լո ւ Հ ա ­

մա ր պ ա յմ ա ն կը դ ն է զ ի ն ք մ ե ր ա ն ձ ե ր է ն

ա ւե լի ս ի ր ե լո ւ, խ ո ր ք ի ն մ է ջ , ց ո յց տ ո ւա ծ

կ ՚ը լ լ ա յ մ ե զ ի , որ ես ա ս էր կ ա մ ա ն ձնա ս էր

մ ա ր դ ը չի կ րն ա ր ի ր Հ ե տ ե ւո ր դ ը ը լլա լ.

Ո չ մ ի ա յն պ ա տ րա ստ պ է տ ք է ը լլալ

Հ ր ա ժ ա ր ե լո ւ մ ե ր Հ ա ր ա զա տ ն ե ր էն ո ւ

ս ի ր ե լի ն ե ր էն ե ր բ ա ն ո ն ք պ ա տ ճ ա ռ են որ

մ ե ն ք չկ ա ր ե ն ա ն ք Հ ե տ ե ւի լ Տ ի ս ո ւս ի ,

ա յլե ւ պ ա տ րա ստ պ է տ ք է ը լլա լ մ եր ես-ը

ա ն գ ա մ ո ւր ա ն ա լո ւ ե ր բ մ ե ր ես-ը ք ր ի ս ­

տ ոսի կ ա մ ք ի ն Հ ա կ ա ռ ա կ բ ա ն կը պ ա ­

Հա ն ջէ մ ե զ մ է .

«Ո րովհետ եւ ո վ որ իր խ ա չը չ ’ա ոնհր

հ ւ ի ն ծ ի չի հհ տ հ ւի ր , ի ն ծ ի աշա կերտ չի

կրնա ր ըլլա լ» ( %կ 44-21). Ք ա ն ի մ ը Հ ա ս ­

տ ա տ ո ւմ ն ե ր . -

\ . - Տ ի ս ո ւս ի Հ ե տ ե ւե լո ւ Հա մա ր պ ա յ­

մ ա ն է զ ի ն ք սիրելը մ ե ր Հա ր ա զա տ ն ե ր էն

ո ւ ս ի ր ե լի ն ե ր էն ե ւ ն ո յն ի ս կ մ ե ր ա ն ձ ե ­

ր է ն ա ւե լի , բ ա յց խ ա չը ա ռ ն ե լո վ Տ ի ս ո ւս ի

Հե տ ե ւի լը § պ ա յմ ա ն ^ ի Հա ր ց չ է , ա յլ

§գին% ի Հա ր ց է . Խ ա չ ա ռ ն ե լ ե ւ Տ ի ս ո ւս ի

Հ ե տ ե ւի լ գ ի ն վ ճ ա ր ե լ կը ն շա ն ա կ է, մ ա -

ն ա ւա ն դ , ա յս օ ր ո ւա ն ա ն Հա ւա տ ա շխ ա ր ­

Հին մ է ջ . Ք ր ի ս տ ո ս ա մ ե ր ժ ա յս ա շխ ա րՀին

մ է ջ Ք ր ի ս տ ո ս ա դ ա ւա ն ը լլա լը խ ա չը

ա ռ ն ե լո վ Տ ի ս ո ւս ի Հ ե տ ե ւի լ չ ի ն շա ն ա ­

կ ե ր . ճ շ մ ա ր տ ո ւթ ե ա ն չհ ա ն դ ո ւր ժ ո ղ

մ ա ր դ ո ց մ է ջ ճ շմ ա ր տ ո ւթ ե ա ն վ կ ա ն ը լ ­

լա լը խ ա չը ա ռ ն ե լո վ Տ ի ս ո ւս ի Հ ե տ ե ւի լ

չ ի նշա նա կեր .

2 .- Խ ա չ ա ռ ն ե լ ե ւ Տ ի ս ո ւս ի Հ ե տ ե ւի լ

մ ն ա յո ւն վ կ ա յո ւթ ե ա ն կ ե ա նք ա պ րիլ կը

ն շա ն ա կ է . Մ ն ա յո ւն , ա յո , ո ր ո վ Հե տ ե ւ

Տ ի ս ո ւս ի Հ ե տ ե ւո ղ մ ա ր դ ը մ ի շ տ պ է տ ք է

Հ ե տ ե ւի ե ւ ո չ թ է ե ր բ ե մ ն -ե ր բ ե մ ն . ի ն չ-

պ էս մ ն ա յո ւն կ ե ր պ ո վ ի ր ծ ն ո ղ ն ե ր ո ւն

չՀ ն ա զ ա ն դ ո ղ զ ա ւա կ ը կ ա ր ե լի չ է Հ ա ւա ­

տ ա ր ի մ զ ա ւա կ սեպ ել, ա յն պ է ս ալ, մ ն ա ­

յո ւ ն կ ե ր պ ո վ Ք ր ի ս տ ո ս ի չՀ ե տ ե ւո ղ Հ ա ­

ւա տ ա ցեա լը Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հ ա ւա տ ա ր ի մ

զ ա ւա կ ը չի ն կ ա տ ո ւի ր .

Մի'շ տ պ է տ ք է Հ ե տ ե ւի լ Ք ր ի ս տ ո ս ի

ե ւ Հ ա ւա տ ա ր ի մ մ ն ա լ Ա ն որ , բ ա յց մ ա -

ն ա ւա ն դ դ ժ ո ւա ր ի ն օ ր ե ր ո ւն . Լ ի ւ ր ի ն է

Հ ե տ ե ւի լ Ք ր ի ս տ ո ս ի ե ր բ կ ա ռ ա ^ ն ո ր -

դ ը ւի ն ք Հեզա սա Հ ե ւ վ ա ր դ ա ծ ա ծ կ ճ ա մ -

բ ա ն ե ր է , բ ա յց Ք ր ի ս տ ո ս կը ս պ ա սէ մ ե զ ­

մ է որ Հ ե տ ե ւի ն ք ե ւ Հ ա ւա տ ա ր ի մ մ ն ա ն ք

ի ր ե ն մ ա ն ա ւա ն դ ս ե ւ օ ր ե ր ո ւն , դ ժ ո ւ ա ­

ր ի ն օ ր ե ր ո ւն .

Խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն օ ր ե ր ո ւն , շա տ Հ ա ­

ւա տ ա ցեա լներ կը յա յտ ա ր ա ր ե ն թ է կը

վստ ա Հին Տ ի ս ո ւս ի , բ ա յց ե ր բ խ ռ ո վ ո ւ ­

թ ե ա ն ո ւ փ ո ր ձ ո ւթ ե ա ն օրե ր ը վ ր ա յ

Հա սնին ա ն ո ն ց մ է շա տ եր Ա ս տ ո ւծ մ է

ա ւե լի ի ր ե ն ց ի մ ա ս տ ո ւթ ե ա ն ե ւ ի ր ե ն ց

ա ն ձ ե ր ո ւն կ ա ր ո ղ ո ւթ ե ա ն կը վստ ա Հին.

Փ ո ր ձ ո ւթ ե ա ն օր եր ն են որ ի յա յտ կը

բ ե ր ե ն մ ե ր Հա ւա տ ք ը . Փ ո ր ձ ո ւթ ե ա ն օ ր ե ­

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 127

ր ո ւ ն Ա ս տ ո ւ ծ ո յ չա պ ա ւի ն ի լր Ա ս տ ո ւծ ո յ

Հ ա ն գ է պ ա ն վ ս տ ա Հ ո ւթ ե ա ն ա ր տ ա յա յ­

տ ո ւ թ ի ւ ն է . Ե ր բ կր թ ո ւ ի ո ր ա մ է ն գ ո ւ ռ

փ ա կ ո ւա ծ է ե ւ ա մ է ն յո յս չք ա ց ա ծ ճ ի շգ

ա ՛յն ա տ են է որ պ էտ ք է վստ ա Հինք

0 ր ի ստ ոսի, ե ւ ա սիկա խ ո ր ք ի ն մ է ^ ո ւր ի շ

բ ա ն չ է , ե թ է ո չ մ ե ր խ ա քր ա ռ ն ե լո վ Տ ի -

ս ո ւս ի Հե տ ե ւի լ.

3 .- Խ ա չ ա ռ ն ե լ ե ւ Տ ի ս ո ւս ի Հե տ ե ւի լ

զ ո Հ ո ղ ո ւթ ե ա ն կ եա ն ք ա պ րիլ կր նշա -

ն ա կ է . Զ ո Հ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ր մ ի ա յն ո ւր ի շի ն

Հա մ ա ր ո ր ո շ զ ո Հ ո ղ ո ւթ ի ւն ն ե ր յա ն ձ ն

ա ռ ն ե լր չ է . ^ ո Հ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն է մ ա ն ա ւա ն գ ,

ե ր բ ա ն ձնա պ էս վնա ս ներ կր կ ր ե ն ք

0 ր ի ստ ոսի Հ ե տ ե ւո ր գ ն ե ր ր լլա լն ո ւս Հ ա ­

մ ա ր .

Ե ր բ ե մ ն մ ե զ ի մօտ իկ ո ւ մ տ ե ր ի մ

մ ա ր գ ի կ կ ր Հ ե ռ ա ն ա ն մ ե զ մ է , ե ր բ մ ե ն ք

մ օ տ ե ն ա ն ք 0 ր ի ս տ ո ս ի . Ե ր բ յա ն ձ ն կ ա ռ ­

ն ե ն ք գ ո ր ծ ո ւ գ ո ր ծ ր ն կ ե ր կ ո ր ս ն ց ն ե լ

Տ ի ս ո ւս ի ս ի ր ո յն Հա մա ր ա սիկա խ ա չ

ա ռ ն ե լ ե ւ Տ ի ս ո ւս ի Հ ե տ ե ւի լ կր ն շա ն ա կ է.

° ր բ կ ր ն գ ո ւ ն ի ն ք պ ա շտ օն է ո ւ գ ի ր ք է

զ ր կ ո ւ ի լ Տ ի ս ո ւս ի ս ի ր ո յն Հա մ ա ր ա սիկա

խ ա չ ա ռ ն ե լ ե ւ Տ ի ս ո ւս ի Հ ե տ ե ւի լ կր

նշա ն ա կ է.

4 .- «Ո վ որ իր խաչը չ ’ա ոներ ե ւ ի ն ծ ի

չի հեա եւիր...».* « Ի ր » բ ա ռ ր կր պ ա ր զ է որ

ա մ է ն Հ ա ւա տ ա ցեա լ ի ր ե ն յա տ ո ւկ տ ա ­

ռ ա պ ա ն ք ի բա ժ ա կ մ ր ո ւն ի զ ո ր պ էտ ք է

ա ն խ ո ւս ա փ ե լի օ ր էն ր մ պ է . ^ ո ղ ո վ ո ւ ր գ ր

կ ր ս է . «ԱՄէն Մարդ իր խ ա չը ո ւ ն ի » : ° ւ

ա սիկա շիտ ա կ է . Ա ռ ա ն ց տ ա ռ ա պ ա նքի

ե ւ ն ե ղ ո ւթ ե ա ն չե ն ք կ րն ա ր Հա ս նիլ Ա ս ­

տ ո ւ ծ ո յ ա ր ք ա յո ւթ ե ա ն ո ւր չ կ ա յ տ ա ­

ռ ա պ ա ն ք ե ւ ն ե ղ ո ւ թ ի ւ ն . Տ ա ռ ա պ ա ն ք ի

ճ ա մ բ ո վ է որ կր Հա ս նինք խ ո ս տ ա ց ո ւա ծ

ա ն տ ա ռ ա պ ա ն ք կ եա նքին.

5 .- Մ եր խ ա քր ա ռ ն ե լ ե ւ Տ ի ս ո ւս ի

Հ ե տ ե ւի լ, ն ա ե ւ ց ո յց կ ո ւ տ ա յ ո ր ի բ ր ե ւ

ք ր ի ս տ ո ն ե ա ն ե ր , կ ո չո ւա ծ ե ն ք ա մ է ն օ ր -

ե ա յ խ ա չե լո ւթ ե ա ն կ ե ա ն ք ա պ ր ե լո ւ . Ա յգ

խ ա քր կ ր ն ա յ ո ւր ի շի ն կ ո ղ մ է պ ա ր տ ա գ -

ր ր ւ ի լ մ ե զ ի , կ ր ն ա յ պ ա յմ ա ն ն ե ր ո ւ բ ե ­

ր ո ւ մ ո վ ր լլա լ, կ ր ն ա յ Ա ս տ ո ւծ ո յ օր Հն ե ա լ

ա ^ին թ ո յլտ ո ւ ո ւ թ ե ա մ բ ր լլա լ, ե ւ կ ր ն ա յ

ն ա ե ւ մ ե ր ա ն ձնա կա ն կ ա մ ք ո վ ո ւ ճ ի գ ո վ

ր լլա լ. օրինա կ, ե ր բ ես-ս կ ո ւ զ է ե ր ե ւի լ,

ես պ է տ ք է ես-իս ս ո ր վ ե ց ն ե մ ք ա շ ո ւի լ

Հ ր ա պ ա ր ա կ էն ե ւ թ ո յ լ տ ա լ որ Տ է ր ր ի ն ք

ե ր ե ւի (Հ մ մ տ Տ Հ 3 .3 0 ). Ա մ է ն ա ն դ ա մ ե ր բ

մ ե ր ն ե ր ս ի գ ի ն ե ս ա ս ի ր ո ւթ ի ւն ր գ լո ւ խ

ց ց է պ է տ ք է խ ո ն ա ր Հ ո ւթ ե ա ն ո ւ Հ ե ­

զ ո ւ թ ե ա ն մ ո ւր ճ ո վ ճ զ մ ե ն ք ա յգ ց ց ո ւա ծ

գ լո ւխ ր , ե ւ ա յս ր նե լր ո ւր ի շ բ ա ն չ է , ե թ է

ո չ մ ե ր խ ա քր ա ռ ն ե լ ե ւ Տ ի ս ո ւս ի Հե տ ե ւի լ,

ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ ա մ է ն է ն գ ժ ո ւա ր ի ն ո ւ ծա ն ր

պ ա յք ա ր ր զ ո ր կ ո չո ւա ծ ենք մ ղ ե լո ւ մ եր

ես-ին գ է մ ո ւ ղ ղ ո ւա ծ պ ա յք ա ր ն է .

6 .- «Ո վ որ իր խ ա չը չ ’ա ոներ ե ւ ի նծի

չի հ ե ա ե ւի ր ® ». 0 ր ի ս տ ո ս ա յս բ ա ռ ե ր ո վ

կ ո չ մ ր ն է որ կ ո ւ ղ ղ է ի ր Հ ե տ ե ւո ր գ -

ն ե ր ո ւն տ ա ռ ա պ ա ն քի խ ա չր ի ր ե ն ց ո ւ ­

սին ա ռ ա ծ յօ ժ ա ր ա կ ա մ ե ւ ս ի ր ա յօժ ա ր

«ի ր ե ՜ն » Հ ե տ ե ւե լո ւ . Ա յո , ի ր ե ն , ո ր ո վ Հ ե ­

տ ե ւ ա մ է ն մ ա ր գ կ ր տ ա ռ ա պ ի , բ ա յց

ա մ է ն մ ա ր գ 0 ր ի ս տ ո ս ի Հա մա ր չ է որ կր

տ ա ռ ա պ ի . կ ա ր ե ւո ր ր 0 ր ի ս տ ո ս ի Հա մա ր

տ ա ռ ա պ ի լն է . 0 ր ի ս տ ո ս ի Հա մ ա ր տ ա ­

ռ ա պ ո ղ ն է որ 0 ր ի ս տ ո ս ի ա ր ք ա յո ւթ ի ւն ր

պ իտ ի մ տ ն է . Տ ի ս ո ւս երա նի չի տ ա ր

բ ո լո ր ա ն ո ն ց ո ր ո ն ք կր Հ ա լա ծ ո ւի ն , ա յլ

մ ի ա յն ա ն ո ն ց ո ր ո ն ք ի ր ե ն Հա մ ա ր ե ւ իր

Հ ե տ ե ւո ր գ ն ե ր ր ր լլա լն ո ւն Հա մ ա ր կր Հ ա ­

լա ծ ո ւի ն ( 0 տ 5 .11).

*նա խ ա տ ինքր Հետ ր ո ւ ր ա խ ո ւթ ի ւն ե ւ

վ ա ր ձ ա տ ր ո ւթ ի ւն չի բ ե ր ե ր ե թ է ա տ իկա

0 ր ի ստ ոսի Հա մ ա ր չ է որ կր կ ր ե ն ք . Ե թ է

0 ր ի ստ ոսի Հ ե տ ե ւո ր գ ն ե ր ն ե ն ք ե ւ Ա ո ւր բ

Հ ո գ ի ո վ է որ կ ա ռ ա ^ ն ո ր գ ո ւի ն ք ա ն ­

պ ա յմ ա ն ո ւր ա խ ո ւթ ե ա մ բ կր լե ց ո ւի ն ք

ե ր բ նա խ ա տ ո ւի ն ք 0 ր ի ս տ ո ս ի Հա մ ա ր,

ճ ի շգ ի ն չպ է ս ա ռ ա ք ե ա լն ե ր ր ի ր ե ն ք ,

ո ւր ա խ ա ցա ն ե ր բ «Տ ի ր ո ջ ա նունին հա —

Մար ա նա րգա նքի ա ր ժա նա ցա ն» (Գ ր ձ 5 .

41). Ն ա խ ա տ ինքի գ ի մ ա ց ա յգ ո ւր ա խ ո ւ-

թ ի ւ ն ր չե ն ք կ րնա ր ա պ րիլ ե թ է չե ն ք

բ ն ա կ ո ւ ա ծ Մ ո ւր բ Հ ո գ ի ո վ , բ ա յց Տ ի -

128 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ս ո ւս ի Հ ա մ ա ր ն ա խ ա տ ուիլր ի ն ք ն ի ն

Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի ն ն ե ր կ ա յո ւթ ե ա ն ա պ ա ­

ց ո յց ն է մ ե ր ն ե ր ս ի գ ի ն , ա Հա թ է ինդու,

Պ ետ րոս ա ռ ա ք ե ա լ կ *ր սէ. «Ե թ է ք ր ի ս ­

տ ոսի ա նունին հա մա ր նա խ ա ա ուիք' երա ­

նելի էք ' որովհեա եւ կը նշանա կէ' թ է Ա ս­

տ ո ւծո յ փ ա ոա ւորիչ Հ ո գ ի ն ձեր վրա յ

հա նգ չա ծ է » (Ա .Պ տ 4 .1 4 ).

7 .- Մ եր խ ա Հր ա ռ ն ե լ ե ւ Տ ի ս ո ւս ի

Հ ե տ ե ւի լ, ն ա ե ւ կր ն շա ն ա կ է պ ա տ րա ստ

րէէալ գ ի մ ա կ ա լե լո ւ ա մ է ն տ ա ռ ա պ ա ն ք

մ ե ր ա ռ ա ք ե լո ւթ ե ա ն ճ ա մ բ ո ւն վ ր ա յ.

Գ է պի 0 ր ի ստ ոս մ եր գ ն ա ց ք ի ն մ է ջ ա ն -

կա ս կա ե ո ր պ իտ ի Հ ա ն գ ի պ ի ն ք ա ր գ ե լք ­

ն ե ր ո ւ ե ւ խ ո Հ ր ն գ ո տ ն ե ր ո ւ, բ ա յց ե ր բ

ս ո ր վ ի ն ք մ ե ր խ ա Հր ա ռ ա ծ 0 ր ի ս տ ո ս ի

Հ ե տ ե ւի լ, ա յլ խ օ ս ք ո վ մ ե ր Հ ա յե ա ցք ր

կ ե գ ր ո ն ա ց ն ե լ 0 ր ի ս տ ո ս ի վ ր ա յ ե ւ մ եր

ո տ քեր ր ա մ ո ւր պ ա Հել ա ն ո ր ճ ա մ բ ո ւն

մ է ջ ' ա յն ա տ են, ա մ է ն ա ր գ ե լք պ իտ ի

վ ե ր ց ո ւի ե ւ ա մ է ն խ ո Հ ր ն գ ո տ պ իտ ի

յա ղ թ ա Հ ա ր ո ւի .

8 .- «Ո վ որ իր խ ա չը չ ’ա ոներ ե ւ ի ն ծ ի

չի հեա ե ւի ր , ի ն ծ ի աշակերա չի կրնար

ը լլա լ» : Յ ի ս ո ւս Հարսեր. & ա դ գ ա ռ ե ւ ք ե ղ ի

յա տ ո ւկ ճ ա մ բ ա յ մ ր ր ն տ ր է , ա յլ կր պ ա տ ­

ուա րէ մ ե ր խ ա դր ա ռ ն ե լ ե ւ ի ր ե ն Հ ե ­

տ ե ւի լ. Սա ց ո յց կ ո ւ տ ա յ ո ր ա ր ք ա յ­

ո ւթ ե ա ն Հա ս նիլ ո ւղ ո ղ մ ա ր գ ր պ ա րտ ի

0 ր ի ստ ոսի ճ ա մ բ է ն ք ա լե լ, ա ն ո ր ոտ -

ն ա Հե տ ք ե ր ո ւն Հե տ ե ւի լ, ե ւ ո դ թ է ի ր ե ն

յա տ ո ւկ ճ ա մ բ ա յ մ ր ս տ ե ղ ե է .

Շ ա տ մ ա ր գ ի կ կ ա ն ո ր ո ն ք կ ’ո ւղ ե ն

ե ր կ ի ն ք Հա սնիլ, բ ա յց դեն ո ւղ ե ր ք ր ի ս ­

տ ոսի բ ա ց ա ե ճ ա մ բ է ն ր ն թ ա ն ա լ. ա ւե լի

գ ի ւր ի ն ե ւ Հա ճելի ճ ա մ բ ա ն ե ր կր

փ ն տ ռ ե ն ե ւ կ ’ո ր գ ե գ ր ե ն , ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ կր

վա խ նա ն կ ե ա նքի փ ո ւշ ե ր է ն . կ ե ա նքի

փ ո ւշ ե ր է ն վա խ ցո ղ ն ե ր ր դեն կ ր նա ր տ ի ­

ր ա ն ա լ ա ր քա յո ւ թ ե ա ն վ ա ր գ ե ր ո ւն ւ ի ր

ե ր կ ն ա ւո ր Ո ւս ո ւց ի չի ն ճ ա մ բ է ն դքա լող

մ ա ր գ ր Ք ր ի ս տ ո ս ի «ա շա կերա չի կրնար

ը լլա լ». ի ս կ ա կ ա ն Հա ւա տ ա ցեա լր ի ր Ո ւ ­

ս ո ւց ի չի ն Հ ե տ ե ւո ղ մ ա ր գ ն է .

Վ Ա Ղ Ե Ն Ա Կ Վ Ր Դ . Մ Ե Լ Ո 8Ե Ա Ն

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 129

ԱՍՏՈՒԱԾԱԲԱՆԱԿԱՆ

ՀԱՅ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ՀԱՒԱՏՔԷՄ Ե Կ Ն Ո Ւ Թ ԻՒ Ն «ՀԱ Ւ Ա ՏԱ Մ Ք » Ի *

«Ո Ր Է Ջ Ն Ի Յ Ո Ր Դ Ա Ն Ա Ն , 0 Ա Ր Ո Զ Ե Ա Ց Յ Ա Ռ Ա 0Ե Ա Լ Ս Ն

Ե Ւ Բ Ն Ա Կ Ե ՑԱ Ւ Ի ՍՈՒՐԲՍՆ»

«Ո ր իջա ւ Յ որդա նա նի վ ր ա յ, ա ռա ­

քեա լներուն ո ւս ո ւցա ն ե ց ե ւ սո ւր բեր ո ւն

մէջ բն ա կ ե ցա ւ»:

Մ եր Ե կեղ եցի ն ե ր ե ք Հ ա ւա տ ա մ ք ն ե ր

կը ճ ա ն չն ա յ. ա ) *Նիկիականը, բ ) կ ո ս -

տ ա ն դ ն ո ւպ ո լս ո յ ժ ո ղ ո վ ի ն մ է ջ խ մ բ ա գ ­

ր ո ւ ա ծ ը ո ր ո ւն մ է ջ Մ ո ւր բ Հ ո գ ի ի մա սի ն

ա ռ ա ջի ն յա ւ ե լո ւ մ ը կ ա տ ա ր ո ւե ցա ւ, բ ա յց

ն ո յն ի ս կ ե թ է ն ա յի ն ք Հիմ ա ա յն Հ ա ւ ա ­

տ ա մ ք ի ն , որ § կ ո ս տ ա ն դ ն ո ւպ ո լս ո յ> կը

կ ո չո ւի , կը տ ե ս նե նք որ ա յս ն ա խ ա դ ա ­

ս ո ւ թ ի ւ ն ը Հո ն ա լ չկ ա յ. Հ ե տ ե ւա բ ա ր ե տ ­

ք ը ա ւե լց ա ծ է , ե ւ ա ւե լց ա ծ է ր ն դ Հ ա ն ր ա -

կա ն ե կ ե ղ ե ց ւո յ ս ո ւր բ Հ ա յր ե ր ո ւ նա խ ա -

ձ ե ռ ն ո ւթ ե ա մ բ . Ա յս բ ա ն ա ձ ե ւը կ ո ւ գ ա յ

Ա ո ւր բ Ե պ իփ ա ն կիպ րա ցիի ո ր դ ե դ ր ա ծ

մ է կ Հ ա ւա տ ա մ ք է ն , որ դ ա ր ձ ե ա լ 4 -ր դ դ ա ր է ն է , Հ ե տ ե ւա բա ր Ն ի կ ի ո յ ե ւ կ ո ս -

տ ա ն դ ն ո ւպ ո լս ո յ ժ ո ղ ո վ ն ե ր ո ւ ժ ա մ ա ն ա -

կ է ն է , բ այ ց իր մ է ջ ո ւն ի ն ա ե ւ ա յս յա ւ ե ­լե ա լ ն ա խ ա դ ա ս ո ւթ ի ւն ը , ե ւ մ ե ր ե կ ե ղ ե ­

ց ի ն ո ր դ ե գ ր ա ծ է զ ա յն , ե ւ մ ն ա յո ւ ն կ ե ր ­

պ ո վ զ ա յն կ ՚ա ր տ ա ս ա ն է , ա ն ո վ կը դ ա ւա -

նի ն ա ե ւ որ ո շ ճ շմ ա ր տ ո ւթ ի ւն ն ե ր .

«Ո ր էջն ի Յ ո ր դ ա ն ա ն, քա րոդեա ց յա -

ոա քեա լսն , ե ւ բնա կեցա ւ ի ս ո ւր բ ս ն » : ° -

ր ե ք Հա ս տ ա տ ո ւմ ն ե ր կա ն ա յս տ ե ղ զ ո ր ս

ա ռ ա ն ձ ն ա պ էս պ իտ ի ք ն ն ե ն ք ե ւ ի ւր ա -

Շա ր. նախորդ թ իւէն :

ք ա ն չի ւր ի ն պ ա ր ա գ ա յի ն ը ս ե ն ք , թ է ի ն -

Հո^ւ *Նիկիական, կ ո ս տ ա ն դ ն ո ւպ ո լս ո յ

Հ ա ւա տ ա մ ք ն ե ր ը զ ա յն ք ո ւն էի ն , ե ւ ի ն -

Հո^ւ մ ե ր Հ ա ւա տ ա մ ք ը ո ւն ե ց ա ւ ա յս ,

նպ ա տ ա կը ի ն չ է , ի ն չ կը փ ո ր ձ է Հա ս ­

տ ա տ ել ա նոր մէջէն՝.

«Որ էջն ի Յո ր դա նա ն», որ Յ ո ր դ ա ­

նա ն գ ե տ ի ն վ ր ա յ իջաւ՝.

^ ետ բ ա ռ ը չ կ ա յ բ ն ա գ ր ի ն մ էջ , որ

Յ ո ր դ ա ն ա ն ի ջա ւ, բ ա յց ո ր պ է ս զ ի Յ ո ր ­

դ ա ն ա ն ը ե ր կ ր ի ն Հետ չշ փ ո թ ե ն ք , ե ր բ ե մ ն

փ ա կ ա գ ծ ի մ է ջ ^ ա ւ ե լց ն ե ն ք դեա ին վ բ —

րա յ . ^Նպատակ մ ը ո ւն ի Հ ա ր կ ա ւ ա յս յա ­

ւ ե լո ւ մ ը Հ ա ւա տ ա մ ք ի ն մէջ~ ե ւ ա ռ ա ջի ն

նպ ա տ ա կը պ ա տ ա սխ ա ն մ ը տ ա լ է որո շ

ա ղ ա ն դ ա ւո ր ն ե ր ո ւ՝. Ա ռա ջի ն դ ա ր է ն ը ս -

կըսեա լ, կ ա յի ն ա ղ ա ն դ ա ւո ր ն ե ր ո ր ո ն ք

կ ը կ ո չո ւէ ի ն Ե վիոնա կա ններ՝. Ա յս պ է ս կը

կ ո չո ւէ ի ն Հ ր է ո ւ թ ե ն է ն ե կ ա ծ, ծ ա գ ո ւ մ ո վ

Հ ր ե ա յ, ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ե ա ն դ ա ր ձ ա ծ մ ա ր ­

դ ի կ , ո ր ո ն ք Ք ր ի ս տ ո ս ի մ ե ս ի ա յո ւթ ե ա ն

կ ը Հա ւա տ ա յի ն , ե ւ ս ա կ ա յն Ք ր ի ս տ ո ս ի

ա ս տ ո ւա ծ ո ւթ ե ա ն Հ ա ւա տ ք ը չո ւն է ի ն .

Զ ա յն կ ը ն կ ա տ էի ն մ ա ր դ մ ը , մ ա ր գ ա ր է

մ ը , մ ա ր գ ա ր է ն ե ր ո ւն մ է ջ գ ե ր ա գ ո յն ը ,

բ ա յց ա յդ ք ա ն մ ի ա յն . ի ր ե ն ց Հա մա ր

0 ր ի ստ ոս կը ն ե ր կ ա յա ն ա ր ի բ ր ե ւ մ ա ր դ

մ ը , ո ր ս ա կ ա յն ո ր ո շ պ ա Հ ո ւ մ ը Ա ս տ ո ւ­

ծ ո յ բ ա ց ա ռ ի կ շ ն ո ր Հ ք ն ե ր ո ւ լր ո ւմ ը , ա մ ­

բ ո ղ ջ ո ւ թ ի ւ ն ը ս տ ա ցա ւ. Չ ը ս է ի ն ա յդ

պ ա Հը ճ ի շդ մ կ ր տ ո ւթ ե ա ն պ ա Հն է ր . 0 ի ն -

130 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

դեւ մ կ ր տ ո ւթ ի ւն , ի ր ե ն ց Հա մ ա ր, Տ ի ս ո ւս

0 ր ի ս տ ո ս ո ր ե ւ է բ ա ց ա ռ ի կ բ ա ն դ ո ւն է ր

ի ր Վ րա յ: Բ ա յց մ կ ր տ ո ւթ ե ա ն պ ա Հո ւն , Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հ ո դ ի ն ի ջա ւ, ղ ի ն ք լե ց ո ւց ա մ ­

բ ո ղ ջա պ է ս ե ւ յա ջ ո ր գ ո ղ ե ր ե ք ո ւ կ է ս

տ ա ր ի ն ե ր ո ւն ա մ բո ղ ջա պ էս Ս ո ւր բ Հ ո ­

գ ի ն է ր որ ղ ա յն ա ռ ա ^ ն ո ր գ ե ց , ա նոր

գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ի ւ ն ր ա մ բ ո ղ ջ ո ւթ ե ա մ բ

պ ա յմ ա ն ա ւո ր ե ց . Ա յգ պ ա Հ ո ւն է ր ո ր ե ր ­

կ ի ն ք է ն ե կ ա ծ ձ ա յն ր , ինդպ էս նա եւ

Ս ո ւր բ Հ ո դ ի ն որ ա ղ ա ւնա կե ր պ իջա ւ,

ձ ե ւ ո վ մ ր ա պ ա Հովեցին Տ ի ս ո ւս ի ո ր գ ե դ -

ր ո ւ թ ի ւ ն ր : Ա յս ի ն ք ն , մինդ ա յգ , Տ ի ս ո ւս

պ ա րղ մ ա ր գ մ ր ն է ր , Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Ո ր գ ի ն

դ էր : Ա ն ո ն ք կ ր ս ե ն , թ է ե ր բ Ս ո ւր բ Հ ո դ ի ն

ի ջ ա ւ ե ւ լե ց ո ւց ղ ի ն ք , Ա ն գ ա ր ձ ա ւ Ա ս ­

տ ո ւ ծ ո յ Ո ր գ ի , ո ր գ ե դ ի ր մ ր Ա ս տ ո ւծ ո յ,

ա յն պ է ս ինդպ էս մ ե ն ք ե ր բ ո ր մ կ ր տ ո ւ-

թ ե ա մ բ Ս ո ւր բ Հ ո դ ի ն կր ստ ա նա նք կր

գ ա ռ ն ա ն ք Ա ս տ ո ւծ ո յ ո ր գ ե դ ի ր ն ե ր , ինդ­

պ էս Պ օղոս ա ռ ա ք ե ա լ ^ ա ղ ա տ ա ց ի ն ե ր ո ւ

նա մ ա կ ի ն մ է ջ կ ր ս է , ե ւ Ն որ կ տ ա կա րա -

նր բ ա ղ մ ա թ ի ւ ձ ե ւե ր ո վ ա լ մ ե ղ ի ն ո յն ր

կ ՚ո ւ ս ո ւ ց ա ն է . Ա նոր Հա մա ր ա լ ա յս ա-

ղ ա ն գ ր կր կոդենք ե ր բ ե մ ն «Ո ր գ ե գ ր ա կ ա -

ն ո ւ թ ի ւ ն > , ա յս ի ն ք ն ա ն ո ն ք ո ր ո ն ք ո ր -

գ ե դ ր ո ւ թ ե ա ն տ ե ս ո ւթ ե ա ն Հ ա ւա տ ա ց ո ղ ­

ներ են կ ա մ Հ ե տ ե ւո ղ ն ե ր են.

Հ ե տ ա գ ա յ գ ա ր ե ր ո ւն ր լ լա յ Ա ր ե ւե լ­

ք ի մ է ջ , ր լ լա 'յ Ա ր ե ւմ ո ւտ ք ի մ է ջ բ ա ղ մ ա -

թ ի ւ ա ն դ ա մ ն ե ր մ ե ն ք կր տ ե ս ն ե ն ք ա-

ղ ա ն գ ն ե ր , ո ր ո ն ք ինդ ա ն ո ւն ա լ կ ր ե ն

կ ա մ ո ւն ե ն ա ն , ե ր բ ե մ ն ն ո յն դ ի ծ ր ո ւն ի ն ,

ա յս ի ն ք ն գ ա ր ձ ե ա լ Տ ի ս ո ւս ր կ ր նկա տ են

պ ա րղ մ ա ր գ մ ր , որ մ կ ր տ ո ւթ ե ն է ն սկրս-

ե ա լ մինդեւ խ ա դ ե լո ւթ ի ւն կ ա ր ծ է ք Ա ս ­

տ ո ւ ծ ո յ բ ա ց ա ռ ի կ շն ո ր Հ ք ր վ ա յե լե ց , ե ւ

խ ա դ ե լո ւթ ե ա ն պ ա Հ ո ւն Ա ս տ ո ւա ծ կ ա մ

Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հ ո դ ի ն վերստ ին լք ե ց ղ ա յն ,

ա նոր Հա մա ր է ր որ 0 ր ի ս տ ո ս խ ա դո ւե-

ց ա ւ ճ ի շգ ա յն պ է ս ինդպ էս ի ր կ ո ղ քի ն

խ ա դ ո ւա ծ ա ւա ղ ա կ ն ե ր ն է ի ն , ո ւր ե մ ն ս ո ­

վ ո ր ա կ ա ն յա ն ց ա դ ո ր ծ մ է կ ո ւ մ ր պ էս ,

մ ա ր գ ո ւ մ ր պ էս խ ա դ ո ւե ցա ւ ե ւ յե տ ո յ

թ ա ղ ո ւե ց ա ւ .

«Ո ր գ ե դ ր ա կ ա ն ն ե ր > ա ն ո ւն ո վ ա -

ղ ա ն գ դէ ե ղ ա ծ Հ ա յա ս տ ա ն ի մ էջ , բ ա յց

ա ն ո ւն ո վ ն շա ն ա ւո ր են Պ ա ւղ իկ եա ն ե ւ

Թ ՚ո ն գ ր ա կ ե ա ն ա ղ ա ն գ ն ե ր ր , 7 -ր գ , 8 -ր գ

գ ա ր ե ր է ն սկսեա լ, յե տ ո յ 11-ր գ , 1 2 -ր գ

գ ա ր է ն ս կս եա լ մինդեւ ա ն ցեա լ գ ա ր ո ւ

վեր ջերր տ ա կ ա ւի ն , մ ա սն ա կ ի կ ե ր պ ո վ ի ­

ր ե ն ց դ ո յո ւ թ ի ւ ն ր պ ա Հպ ա նա ծ, ո ր ո ն ք

տ ա ր բե ր -տ ա ր բե ր Հա ւա տ ա լի քն ե ր ո ւ ն է -

ի ն : Ա յգ Հ ա ւա տ ա լի ք ն ե ր ո ւն մա ս կ ր կ ա ղ-

մ է ր նա եւ ա յս տ ե ս ո ւթ ի ւն ր , թ է Տ ի ս ո ւս

ս ո ս կա կա ն մ ա ր գ մ րն է ր , ե ւ մ կ ր տ ո ւ ­

թ ե ն է ն մինդեւ խ ա դ ե լո ւթ ի ւն Ա ս տ ո ւծ ո յ

բ ա ց ա ռ ի կ շն ո ր Հ ք ր վ ա յե լե ց , ե ւ ա տ ո վ ո ր ­

գ ե դ ի ր մ ր գ ա ր ձ ա ւ Ա ս տ ո ւծ ո յ, բ ա յց ի ն ք ր

ճ շմ ա ր տ ա պ էս Ա ս տ ո ւա ծ դէր , ճ շմ ա ր տ ա ­

պ էս Ա ս տ ո ւծ ո յ Ո ր գ ի դէր՝.

0 ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն եկեղեցի ին Հ ա ւա -

տ ա մ ք ն ե ր ր ղ օր ե ղ ա պ էս Հ ա կ ա ռ ա կ ր կր

Հա ստ ա տ են, թ է 0 ր ի ս տ ո ս ինք ր ո ՚դ մ ի ա յն Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Ո ր գ ի է , ա յլ «Ա ս տ ո ւ­

ծ ո յ Ո ր գ ի > բ ա ց ա տ ր ո ւթ ի ւն ն ա լ կր պ ա ր-

ղ ե ն , ր ս ե լո ւ Հա մա ր ճշմ ա ր իտ ե ւ կա -

տ ա ր եա լ Ա ս տ ո ւա ծն է ա նիկա , ինդպ էս

Ն որ կտ ա կ ա ր ա նր ա յգ կր Հա ս տ ա տ է.

Հ ե տ ե ւա բ ա ր ա յս յա ւ ե լո ւ մ ր Հ ա ւ ա ­

տ ա մ ք ի ն վ ր ա յ, պ ա րղ ն ա խ ա գ ա ս ո ւթ ի ւն

մ ր դէ, ա յլ յա տ ո ւկ նպ ա տ ա կ մ ր ո ւն ի ,

պ ա տ ա սխ ա ն մ ր ո ւն ի . Մ ա տ ն ա ն շո ւմ ր որ

կ ր ն է Հ ա ւա տ ա մ ք ր լռ ե լե ա յն կ երպ ո վ ,

Հ ե տ ե ւե ա լն է .-

1-- Մ կ ր տ ո ւթ ե ա ն պ ա Հ ո ւն Ս ո ւր բ

Հ ո դ ի ն կր յա յտ ն ո ւի , վ կ ա յե լո ւ Հա մա ր

Ո ր գ ի ի ն ա ս տ ո ւա ծ ո ւթ ե ա ն մ ա ս ի ն . Լ ռ ե լ- ե ա յն կ ե ր պ ո վ կր կ ա տ ա ր ո ւի ա սիկա Հ ա ­

ւա տ ա մ ք ի ն մ է ջ , բ ա յց ն ա ե ւ շա տ խ օ ս ո ւն

են ա յս մա սի ն Ա ւետ ա ր ա ն ա կ ա ն վ կ ա յո ւ-

թ ի ւն ն ե ր ր , օրինա կ, տ ա կ ա ւի ն ա յն օ ր ե ­

ր ո ւ ն ե ր բ Տ ո վ Հ ա ն ն է ս Մկրտ իդ կր ք ա ր ո -

ղ է ր ե ւ կր մ կ ր տ է ր , ո մ ա ն ք ա յն տ պ ա ւո -

ր ո ւ թ ի ւ ն ր ո ւն է ի ն թ է գ ա լի ք Մ եսիա ն

ի ն ք ն է , ր ս ի ն . «Դ ո±ւն ես ան որ պիաի

գ ա յ> , ե ւ ի ն ք ր յս տ ա կ կ ե ր պ ո վ ր ս ա ւ. «Ոչ«

ես ան չեՄ>. Բ ա յց ա ն միջա պ էս գ ա ր ձ ա ւ

ե ւ վ կ ա յո ւ թ ի ւ ն մ ր տ ո ւա ւ Տ ի ս ո ւս ի մ ա -

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 131

սին . «Տ ե ս ա յ Հ ո գ ի ն , որ ա ղա ւնիի պէս

կ ՚ի ջն է ր երկինքէն ե ւ կը հա նգ չէր անոր

վ ր ա յ: Ա յո ', ես չէի ճա նչնա ր զ ի ն ք , բա յց

ա ն' որ զիս ղրկեց ջո ւր ո վ Մ կրաելու, ի ն ծի

ը ս ա ւ. “ Որուն վրա յ որ ա եսնես թ է կ’իջնէ

ո ւ կը հ ա ն գ չի Հ ո գ ի ն , անիկա' է որ Ս ուրբ

Հ ո գ ի ո վ պիաի Մկրաէ” : Ես ա եսա յ աաիկա

ե ւ կը վկա յեՄ , թ է ի՜նքն է Ա ս ա ո ւծո յ Որ­

դինա (1 ՝3 2 -3 4 ). Տ ո վ Հ ա ն ն է ս Մ կրտ իչ

յս տ ա կ կ ե ր պ ո վ կր վ կ ա յէ , թ է «Ա ս ա —

ո ւա ծ , որ ի ն ծ ի ա ռա քելութ իւն ը ա ուա ւ

ա յս պա շաօնը կա ա ա րելու, ի ն ծ ի ըսա ւ'

ո րո ւն վրա յ որ ա եսնես Հ ո գ ի ն , որ կ’իջնէ

ե ր կ ի նք էն , գ ի ա ցիր թ է ան է Հ ո գ ի ո վ Մկըր—

ա ո ղ ը : Եւ հիՄա ես կը վկայեՄ թ է ան է

Ա ս ա ո ւծո յ Ո րդին: Ոչ Միայն ա յս պիաի

Մկրաէ ձեզ Հ ո գ ի ո վ , ա յլ ան է Ա սա ուծո յ

Որդին Ъ.

2 ՝- Մ կ ր տ ո ւթ ե ա ն պ ա Հ ո ւն Ս ո ւր բ

Հ ո դ ի ն ն ա ե ւ կ ր յա յտ ն ո ւ ի , ց ո յց տ ա լո ւ

Հա մ ա ր թ է Ա ս տ ո ւա ծ ք ր ի ս տ ո ս ո վ բ ո լո ր

մ ա ր գ ի կ ր կր կ ո չէ ո ր գ ե գ ր ո ւ թ ե ա ն , ա յլ

խ օ ս ք ո վ , Հիմ ա Ո ր գ ե դ ր ա կ ա ն ա յգ ա ղա ն-

գ ա ւո ր ն ե ր ո ւն ր ս ա ծ ր կր շր ^ո ւի ա յստ եղ՝.

Ա ն ո ն ք կր Հա ստ ա տ են որ ա յգ պ ա Հ ո ւն

0 ր ի ս տ ո ս ի ն ք ն է որ Հ ո գ ի ի ն կ ո ղ մ է յ ա յ ­

տ ա ր ա ր ո ւե ց ա ւ ի բ ր ե ւ Ա ս տ ո ւծ ո յ Ո ր գ ի ՝

մ ի ն չ գ ե ռ ճ ի շգ Հ ա կ ա ռ ա կ ն է ի ր ո ղ ո ւ թ ի ւ -

նր: Մ կ ր տ ո ւե լո ւ պ էտ ք ո ւն է ի ն ա ն ոնք,

ո ր ո ն ք մ ե ղ ք ե ր ո ւ մ է ^ էին) ս ր բ ո ւե լո ւ

պ է տ ք ո ւ ն է ի ն , թ ո ւր ո վ լո ւա ց ո ւմ ի պ էտ ք

ո ւն է ի ն ի բ ր ե ւ խ ո ր Հ ր գ ա ն ի շ մ ա ք ր ո ւ-

թ ե ա ն . 0 ր ի ս տ ո ս ի ն ք ե թ է մ ե ղ ք չգ ո ր ծ ե ց

ե ւ մ ե ղ ք ր տ եղ չո ւն ե ց ա ւ ի ր կ ե ա ն քի ն

մէ$_« ի նչո ±ւ ե կ ա ւ մ կ ր տ ո ւե լո ւ : Ա ն ե կ ա ւ,

բ ո լո ր մ ա ր գ ո ց փ ո խ ա ր էն մ կ ր տ ո ւե լո ւ ,

ո ր պ է ս զ ի ի ր մ ո վ բ ո լո ր մ ա ր գ ի կ ի ր ե ն ց

մ ե ղ ք ե ր ո ւն թ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն գ տ ն ե ն .

Մ կ ր տ ո ւթ ե ա ն ի բ ր ե ւ շ ա ր ո ւն ա կ ո ւ­

թ ի ւ ն , Ա ս տ ո ւծ ո յ Հ ո դ ի ն Հ ո ն տ եսա նելի

ձ ե ւ ո վ մ ր ն ա ե ւ իֆա ւ ի ր վ ր ա յ, ո ր պ է ս զ ի

ա ն ո վ 0 ր ի ս տ ո ս ց ո յց տ ա յ թ է մ ա ր գ ի կ ի ­

ր ե ն ք պ էտ ք ո ւն ի ն Հ ո գ ի ի ա յգ մ կ ր տ ո ւ ­

թ ե ա ն , Հ ո գ ի ի ա յգ է2_քին, Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ո վ

լե ց ո ւե լո ւ վերս տ ի ն ե ւ ա յգ Ս ո ւր բ Հ ո ­

գ ի ի ն ի ջ ո ւմ ո վ ո ր գ ե գ ի ր գ ա ռ ն ա լո ւ Ա ս ­

տ ո ւծ ո յ . ի ն ք ա ր գ է ն Ա ս տ ո ւծ ո յ Ո ր գ ի ն

է ր , ի ն չպ է ս Տ ո վ Հ ա ն ն է ս Մ կրտ իչ կ ր վ կ ա ­

յ է , ի ն չպ է ս Տ ո վ Հ ա ն ն ո ւ Ա ւե տ ա ր ա ն ր ա -

ռ ա ^ի ն տ ո ղ է ն կր վ կ ա յէ , ո չ մ ի ա յն Ա ս ­

տ ո ւ ծ ո յ Ո ր գ ի , ա յլ ա նիկա Ա ս տ ո ւա ծ է ,

կ ր ս է . ի ն ք պ էտ ք չ ո ւ ն է ր Հե տ ե ւա բա ր

Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն ր ն գ ո ւ ն ե լո ւ , բ ա յց զ ա յն ր ն -

գ ո ւ ն ե ց բ ո լո ր մ ա ր գ ո ց փ ո խ ա ր էն , ո ր ­

պ է ս զ ի ի ր մ ո վ բ ո լո ր մ ա ր գ ի կ ո ր գ ե գ ր ո ւ -

թ ե ա ն ա յգ շն ո ր Հ քի ն ա ր ժա նա նա ն.

բ ՝ - ° ր կ ր ո ր գ Հոս կ ր տ ես ն ենք նոր

ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ո ւթ ի ւն ր Ա ս տ ո ւծ ո յ. Ս ո ւր բ

Հ ո գ ի ն ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ զ օ ր ո ւ թ ի ւ ն ն է ,

ա ր ա րի չն է , ե ւ Ա ս տ ո ւա ծա շո ւն չր ի ն ք ր

կ ր Վ կա յէ ա յգ մ ա սի ն, ի ն չպ է ս Տ ո բ ի դ ի ր ­

ք ի ն մ է ^ կր կ ա ր գ ա ն ք . «Զ ի ս Ա սա ուծո յ

Հ ո գ ի ն սա եղծեց ո ւ ԱՄէնակարողին շունչը

էր ի ն ծ ի կեանք ա ո ւա ւ» (Տ ո բ 3 3 .4 ).

Մ ի ւս կ ո ղ մ է ս ա ղ մ ո ս ր փ ա ռ ա բ ա ն ա ­

կա ն ե ր դ ի մ ր կ ե ր պ ո վ կ ր ս է ՝ «Հ ո գ ի դ կը

ղրկես ո ւ ա նոնք կը սա եղծուին ո ւ երկրին

երեսը կը ն ո ր ո գ ե ս » (Սղ 1 0 4 .3 0 ). Մ ա ր գի կ

պ է տ ք ո ւն է ի ն ա յս նո ր ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ո ւ­

թ ե ա ն , որ խ ո ր ք ի ն մ է ^ վ ե ր ս տ ե ղ ծ ո ւմ ն է ,

ա յս ի ն ք ն ի ր ե ն ք չե ն փ ո խ ո ւի ր , բ ա յց

իր ե ն ց մ է 1 բ ա ն մ ր ն է որ կր փ ո խ ո ւի . Օ ո յց տ ա լո ւ Հա մ ա ր թ է ա յս Հ ո գ ի ի ն էֆ-

ք ո վ , Ա ս տ ո ւա ծ ա մ բ ո ղ ^ մ ա ր գ կ ո ւ թ ի ւ ն ր

կ ր վ ե ր ա ն ո ր ո գ է , Հ ո գ ե ւո ր ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ­

ծ ո ւ թ ի ւ ն մ ր ն է ո ր կ ’ր ն է :

Տ ա յտ ն ո ւ թ ե ա ն դ ի ր ք ի ն 2 1 -ր գ դ լո ւ -

խ ի ն մ է ^ կր կ ա ր գ ա ն ք . «Ա ս ա ո ւծ ո յ Ա թ ո­

ռ ի ն վրա յ նսա ո ղը, գա հին վրա յ նսաողը

կը յա յա ա ր ա ր է, “ Ա հա ւա սիկ աՄէն ի ն չ

նոր կը դա րձնեՄ ” » ( Տ յտ 2 1 .5 ), ա մ է ն ի ն չ

կ ր ն ո ր ո դ ե մ . Հ ի մ ա ա յգ ն ո ր ո դ ո ւ թ ի ւ ն ր

ո չ թ է պ իտ ի ս կս ի ե ր կ ր ո ր գ գ ա լո ւս տ է ն

ետ ք, ա յգ ն ո ր ո դ ո ւ թ ի ւ ն ր կր սկսի ք ր ի ս ­

տ ոսի ա ռա ծի ն գ ա լո ւս տ ո վ , ե ւ կ ր սկսի

մ ա ս ն ա ւո ր ա բա ր մ կ ր տ ո ւթ ե ա մ բ , փ ր կ ա ­

գ ո ր ծ ա կ ա ն ա յն ա ռ ա ք ե լո ւթ ե ա մ բ , ո ր ո վ

Հրա պ ա րա կ կ ո ւ գ ա յ 0 ր ի ս տ ո ս , ե ւ կր

ս կս ի մ ա ր գ ի կ ր վ ե ր ս տ ե ղ ծ ե լ, ա ն ո նց Հին-

ց ա ծ բ ն ո ւ թ ի ւ ն ր մ ե ղ ք ո վ Հ ի ն ցա ծ բ ն ո ւ -

132 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

թ ի ւ ն ը ա մ բո ղ ջա պ էս ն ո ր ո գ ե լ, մ ե զ դ ա ր -

ձ ը ն ե լո ւ Հա մա ր նո ր ա ր ա ր ա ծ, նոր

ս տ ե ղ ծ ո ւա ծ .

Ս ո ւր բ Հ ո դ ի ն ի ր ն ե ր կ ա յո ւթ ե ա մ բ ,

Յ ո ր դ ա ն ա ն դ ե տ ը մ կ ր տ ո ւթ ե ա ն ա ւա զ ա ­

նի մ ը վ ե ր ա ծե ց , Հոն ո ւր Ք ր ի ս տ ո ս

մ կ ր տ ո ւե ց ա ւ. Ն մ ա ն ա պ էս , ա մ է ն ա ն դ ա մ

որ մ ե ր ե կ ե ղ ե ցի ն ե ր ո ւն մ է ջ մ կ ր տ ո ւ ­

թ ե ա ն ս ո ւր բ ի ո ր Հ ո ւ ր դ ը տ եղի կ ՚ո ւ ն ե ­

ն ա յ, ա յս ա ն դ ա մ ա յդ մ կ ր տ ո ւթ ե ա ն ա ­

ւա զ ա ն ի ն ջո ւր ե ր ը նո ր Յ ո ր դ ա ն ա ն ի մը

կը վ ե ր ա ծ է Ս ո ւր բ Հ ո դ ի ն , ե ւ ա յնտ ե ղ

իջ՛նելով զ ա յն կը վ ե ր ա ծ է ա յն ս տ ե ղ ծ ա ­

գ ո ր ծ ո ւ թ ե ա ն ջ ո ւր ե ր ո ւն , ո ր ո ն ք կը ն ե ր ­

կ ա յա ց ն է ի ն ս տ ե ղ ծմ ա ն ա ռ ա ջին պ ա Հը.

Ծ ն ն դ ո ց դ ի ր ք ի ն ա ռ ա ջի ն էջի ն դ ր ե -

թ է ա ռ ա ջի ն տ ող եր ը , ե ր կ ր ո ր դ Հա մ ա րը

կ 'ը ս է ՝ «Ա մ բո ղ ջ եր կ ր ա գ ո ւն դ ը ջուրերով

ծա ծկ ո ւա ծ է ր , ե ւ Ա ս ա ո ւծո յ Հ ո գ ի ն կը

շրջէր ջո ւրերուն վ ր ա յ» (Հ մ մ տ ^ ն 1-2).

թ ո ւ ր ե ր ո ւ ն Հ ր ա յ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հ ո գ ի ի ն

շրջիլը ց ո յց կ ո ւ տ ա յ նա ի ա պ ա տ ր ա ս տ ա -

կա ն ա յն պ ա Հը, ո ր ո վ Ա ս տ ո ւա ծ կը

պ ա տ ր ա ս տ էր կ եա ն ք ի գ ո յո ւ թ ի ւ ն ը եր կ -

ր ի վ ր այ՚- Այ դ ջո ւր եր ը պի տ ի ք աշո լէ ի ն ,տ եղի պ իտ ի տ ա յի ն , ց ա մ ա քը պ իտ ի ե ր ե ­

ւ է ր , ց ա մ ա քի ն վ ր ա յ պ իտ ի ս կ ս է ր բ ո ւ ս ա ­

կ ա ն ո ւթ ի ւն ը , կ ե ն դ ա ն ա կ ա ն կ եա նք ը ե ւ

ն ա ե ւ ա ն մ ի ջա պ էս ետ քը բա ն ա կ ա ն

կ ե ա ն ք ը մ ա ր դ ո ւն գ ո յո ւ թ ի ւ ն ը .

Ն ա խ քա ն ա յդ բ ո լո ր ը , Ա ս տ ո ւծ ո յ

Հ ո դ ի ն ջ ո ւր ե ր ո ւն վ ր ա յ կը շր ջէ ր ՝ Հիմա

ն ո յն պ է ս , մ կ ր տ ո ւթ ե ա ն ա ւա զա ն ի ջ ո ւ ­

ր ե ր ո ւ ն վ ր ա յ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հ ո դ ի ն կը շրջի,

ե ր բ տ ա կ ա ւի ն նո ր ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ­

նը չկ ա յ, բ ա յց ի ր ի ջ ն ե լէ ն ետ ք, Հոն ջ ո ւ ­

ր ե ր ո ւ ն մ է ջ ի ջնո ղ ե ւ ա ն կ է դ ո ւ ր ս ե լլող

երա խ ա ն, (չմ կ ր տ ո ւա ծ ո ե ւ է ա ն ձ ), ա ն կ է

դ ո ւր ս կ ո ւ գ ա յ նո ր կ ե ա ն ք ո վ մ ը , Ս ո ւր բ

Հ ո գ ի ի ն կ ո ղ մ է պ ա ր դ ե ւո ւա ծ , ի բ ր ե ւ նոր

ս տ ե ղ ծ ո ւա ծ մ ը , Հ ո գ ե ղ ի ն ա ց ա ծ ա ր ա ր ա ծ

մը, ո ր ճ շմ ա ր տ ա պ էս Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ո ր դ ի է .

գ ՝ - ° ր ր ո ր դ պ ա տ ա ս խ ա ն ը

ի ն չո ±ւ Հա մա ր Ս ո ւր բ Հ ո դ ի ն ա ղ ա ւ­

նիի կ ե ր պ ա ր ա ն քո վ ե ր ե ւց ա ւ. Ա ռա ջի ն

Հ ե ր թ ի ն ' «Ի ջեա լ ի յե ր կ ն ի ց մ ա րմ ն ա ցա ւ,

մ ա ր դ ա ց ա ւ». ե ր կ ի ն ք է ն ի ջա ւ ի ՞նչ կը ն ը - շա ն ա կ է՝ ե ր կ ր ո ր դ , «Ե լեա լ յե ր կ ի ն ս նըս—

ա ա ւ ը ն դ ա ջմէ Հօր>, ա յս ա ն դ ա մ «ե լլե լ»

բ ա յի ն կ ա պ ա կ ց ո ւթ ե ա մ բ ո^րքա ն ճ ի շդ

կ ը լլա յ գ ո ր ծ ա ծ ե լ, ե ր բ Ա ս տ ո ւա ծ դ ի ­

տ ե ն ք որ ա մ է ն ո ւր ե ք է . Ք ա յց մ ա ր դ ե ղ ո ւ-

թ ե ա ն յա ր ա բ ե ր ա բ ա ր ա ն ո ն ք բ ա ն մը

կ ր ն ա ն ն շա նա կ ե լ մ ե զ ի , կ ա մ մ ի ւս կ ո ղ մ է

ճ շ դ ո ւ մ մ ը կ ը ն ե ն , ց ո յց կ ո ւ տ ա ն ո ր մ ի նչ

ա յդ ե թ է ն ո յն իսկ Ո ր դ ի ն մ ի շտ մ ե ր կ ո ղ ­

ք ի ն է , բ ա յց մ ե ն ք զ ա յն չե ն ք տ եսներ

մ ա ր մ ն ա ւո ր ա չք ե ր ո վ . Հ ո ս ն ո յն պ է ս ,

Ս ո ւր բ Հ ո դ ի ն մ ն ա յո ւն կ ե ր պ ո վ ա շխ ա ր ­

Հի մ է ջ ն ե ր կ ա յ է , դ ա ր ձ ե ա լ Ա ս տ ո ւծ ո յ

մ ա սի ն է ո ր կը ի օ ս ի , ե ւ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հ ո ­

գ ի ն ա մբ ո ղջ տ իեզ եր ք ը կը լեд ն է , բ այց

մ ե ն ք չե ն ք տ եսներ.

Ա ր դ , ե ր բ Յ ո ր դ ա ն ա ն դ ե տ ի ն վ ր ա յ

ե ր ե ւց ա ւ ա ղ ա ւն ա կ ե ր պ , ա յդ ե ր ե ւո ւմ ը

մ է կ յս տ ա կ նպ ա տ ա կ մ ը ո ւ ն է ր ի ն չ որ

մ ե ն ք չե ն ք տ եսներ, ո ւ զ ե ց տ եսա նելի

դ ա ր ձ ն ե լ, ո ւ զ ե ց զ գ ա լի դ ա ր ձ ն ե լ, ո ւզ ե ց

ո ր նո յն ի ս կ ա մ է ն է ն թ ա ն ձ ր ա մ ի տ մ ա ր դ ը

զ ա յն տ ե ս ն է , ա ն ո ն ք ո ր ո ն ք Հ ո ն մ կ ր տ ո ւ ­

թ ե ա ն պ ա Հ ո ւն ն ե ր կ ա յ է ի ն , ո ր պ է ս զ ի

վ կ ա յո ւ թ ի ւ ն մ ը որ Հ ո ն կը տ ր ո ւէ ր ա յդ

պ ա Հ ո ւն , ա յդ վ կ ա յո ւ թ ի ւ ն ը կ ա ր ե ն ա յ իր

մ տ ք ի ն մ է ջ ա ռ ն ե լ, նա խ ի բ ր ե ւ պ ա տ կեր

ե ւ ա պ ա ի բ ր ե ւ ճ շ մ ա ր տ ո ւթ ի ւն .

«Յ ո ր դ ա ն ա ն գեա ին վրա յ ի ջա ւ» բ ա ­

ռ ե ր ը ո ր ո շա կի ա կ ն ա ր կ ո ւթ ի ւն են Հ ո ­

գ ի ի ն ե ր ե ւո ւմ ի ն . ի ն չո ±ւ ա ղ ա ւնա կե ր պ

ի ջա ւ, ի ն չպ է ս ո ր Ա ւե տ ա ր ա ն նե ր ը կը

վ կ ա յե ն . Ս ա տ թ է ո ս ի Ա ւետ ա ր ա ն ը Հ ե ­

տ ե ւե ա լ ձ ե ւո վ կը ն ե ր կ ա յա ցն է- «Յ ի ս ո ւս

մ կրա ուելէ եա ք' անմիջա պ էս ջուրէն դ ո ւր ս

ե լա ւ: Ե ւ ահա երկինքը բա ց ո ւե ց ա ւ, ե ւ ա ե-

սա ւ Ա ս ա ո ւծո յ Հ ո գ ի ն , որ ա ղա ւնիի նմա ն

կ’իջնէր ե ւ կու գա ր իր վ ր ա յ» ( 0 տ 3-16).

^ ր ե թ է ն ո յն բ ա ռ ե ր ո վ կը ն ե ր կ ա յա ց ն է

ն ա ե ւ Ս ա ր կ ո ս . ի ս կ ^ ո ւկ ա ս ի մ է ջ թ ե թ ե -

ւա կ ի օ ր է ն տ ա ր բե ր ձ ե ւո վ մ ը կ ը գ տ ն ե ն ք

զ ա յն . Ն ե ր կ ա յ ա մ բ ո ղ ջ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը մ ը-

կ ը ր տ ո ւե լէ ետ ք, Յ ի ս ո ւս ի ն ք ն ա լ մ կ ր տ ը -

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 133

ւե ց ա ւ, ե ր բ Տ ի ս ո ւս կ ա ղ օ թ է ր եր կ ին քր

բ ա ց ո ւե ց ա ւ ե ւ Ս ո ւր բ Հ ո դ ի ն տ եսա նելի

կ ե ր պ ա ր ա ն քո վ , կ ր ս է ^ ո ւկ ա ս Ա ւե տ ա ­

րա նիդ, ա ղ ա ւնի ի պ էս ի ջա ւ ա ն որ վրայ՝.

Հ ե տ ե ւա բ ա ր Ղ^ուկաս բ ա ն մ ր ա ւե լի կր

շ ե շտ է , ր ս ե լո ւ Հա մ ա ր թ է ո ր պ էս ղ ի

մ ա ր գ ի կ կ ա ր ենա ն տ եսնել, տ եսա նելի

գ ա ր ձ ո ւ ց ի ն ք ղ ի ն ք Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հ ո դ ի ն , ե ւ

ա նոր Հա մա ր է որ ա ղ ա ւնի ի պ էս իջաւ՝.

ի ս կ ա յս ա ղ ա ւն ա կե ր պ է ջք ր ե ր ե ք

տ ա ր բե ր խ ո ր Հ ո ւր գ ն ե ր կ ր ն ա յ բ ա ն ա լ

մ ե ր մ տ ք ի ն գ ի մ ա ց--

1 - - Ս ո ւր բ ° ր ր ո ր գ ո ւ թ ե ա ն յա յտ ն ո ւ -

թ ի ւ ն ր :

0 ր ի ս տ ո ս ի մ կ ր տ ո ւթ ի ւն ր ա յն պ ա Հն

է , ե ր բ մ ե ն ք Ն ո ր կտ ա կ ա րա նի ն մ էջ , ա ­

ռ ա ջի ն ա ն դ ա մ ր լլա լո վ , Ս ո ւր բ ° ր ր ո ր -

գ ո ւ թ ե ա ն ե ր ե ք ա ն ձեր ր մի ա ս նա բա ր կր

գ տ ն ե ն ք - «կ ր տ ե ս ն ե ն ք > բ ա ց ա տ ր ո ւթ ի ւ-

նր ա մ բ ո ղ ջ ո ւթ ե ա մ բ շիտ ա կ դէ, ո ր ո վ Հ ե ­

տ ե ւ Հ ա յր ն Ա ս տ ո ւա ծ դ ե ր ե ւցա ւ, ա յլ

Ա նո ր ձ ա յն ր լս ե լի գ ա ր ձ ա ւ, բ ա յց Ո ր գ ի ն

ի ն ք ր մ ա ր մ ն ա ցե ա լ Հիմ ա կ ո ւ դ ա ր մ կ ր ր -

տ ո ւթ ե ա ն , Տ ո ր գ ա ն ա ն ի ջ ո ւր ե ր ո ւն մ է ջ ն

է ր , ե ւ Ս ո ւր բ Հ ո դ ի ն ն ա ե ւ տ եսա նելի

կ ե ր պ ա ր ա ն ք ո վ ա ղ ա ւն ի ի կ ե ր պ ա ր ա ն ­

ք ո վ կր յա յտ ն ո ւ է ր ի ր վ ր ա յ. Ն ո յնի ս կ

ձ ա յն ր , ո ր ո շ ի մ ա ս տ ո վ , մ ա ր մ ն ա ւո ր ն ե ր ­

կ ա յո ւ թ ի ւ ն մ ր կր ղ դ ա ց ն է , ե ւ շա տ ո ր ո շ

է որ ա նիկա Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի ն ձ ա յն ր դէ.

2-- Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի ն տ եսա նելի ա յս

ն ե ր կ ա յո ւթ ի ւն ր , ա պ ա ց ո յց մ ր ն է Ս ո ւր բ

Հ ո գ ի ի ն ա ռ ա ն ձ ի ն ա ն ձ ն ա ւո ր ո ւթ ի ւն ր լ-

լա լո ւն . Հ ի ն կ տ ա կ ա ր ա նի ն մ է ջ յա ճ ա խ ա -

կի կ ե ր պ ո վ Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի մ ա սի ն կր կ ա ր -

գ ա ն ք , բ ա յց Ս ո ւր բ Հ ո դ ի ն ր ն գ Հ ա ն ո ւր

կ ե ր պ ո վ կր ն ե ր կ ա յա ն ա յ ի բ ր ե ւ Ա ս տ ո ւ­

ծ ո յ Հ ո գ ի ն , Ա ս տ ո ւ ծ ո յ մ է կ ղ օ ր ո ւթ ի ւն ր , Ա ս տ ո ւ ծ ո յ մ է կ գ ր ս ե ւ ո ր ո ւ մ ր կ ա մ ա ր -

տ ա յա յտ ո ւթ ի ւն ր , բ ա յց ե ր բ ե ք ի բ ր ե ւ ա ­

ռ ա ն ձ ի ն , ա նջա տ ա ն ձ ն ա ւո ր ո ւթ ի ւն մր

ղ ա յն դենք գ տ ն ե ր .

Ս ի ն դ գ ե ռ ա յս տ ե ղ ր մ կ ր տ ո ւթ ե ա ն

պ ա Հ ո ւն ե ր բ ա ռ ա ն ձ ն ա պ էս ե ւ թ ա ն ձ ր ա -

կ ա ն օ ր է ն կ ե ր ե ւ ի , մ ա ր մ ն ա ցե ա լ ա ղ ա ւ­

նիի մր կ ե ր պ ա ր ա ն քո վ , ա ր գ է ն ա տ ո վ

ց ո յց կ ո ւ տ ա յ որ ա ռ ա ն ձ ի ն ա ն ձ ն ա ւո ­

ր ո ւ թ ի ւ ն մ րն է , Հ օ ր մ է ն ե ւ Ո ր գ ի է ն

տ ա ր բե ր , ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ ա մ է ն մ է կ ր տ ա ր ­

բ ե ր ձ ե ւո վ մ ր ն է որ ի յա յտ կ ո ւ գ ա յ. Հ ե ­

տ ե ւա բ ա ր ա նցեա լին ե թ է ա նտ եսա նելի,

ո ր պ էս խ ո ր Հ ր գ ա ւո ր ո յժ մ ր կր ն ե ր կ ա ­

յա ն ա ր , կ ր ն ե ր գ ո ր ծ է ր , կր խ օ ս է ր , կր խ օ ­

ս ե ց ն է ր , կր յա յտ ն է ր , տ ես իլք կ ո ւ տ ա ր

մ ա ր գ ա ր է ն ե ր ո ւն , կր վ ե ր ս տ ե ղ ծ է ր ղա -

ն ո ն ք , կր վ ե ր ա կ ե ն գ ա ն ա ցն էր , ինդպ էս

Ե ղ ե կ ի էլի տ ես ի լքի ն մ է ջ ա յգ մ ե ռ ա ծ ո ս ­

կ ո ր ն ե ր ո ւն կ ա մ ա նշնդա ցա ծ ո ս կ ո ր ն ե ­

ր ո ւ ն կ ե ա ն ք տ ո ւա ւ (Հ մ մ տ Ե ղ 1.1-10),

բ ա յց ի ն ք ե ր բ ե ք դէր յա յտ ն ո ւե ր : Հ ո ս ոդ

մ ի ա յն կր յա յտ ն ո ւի , ա յլ ն ա ե ւ ա ն շփ ո թ ե -

լի կ ե ր պ ո վ կ ՚ա ռ ա ն ձ ն ա ն ա յ մ ի ւս ն ե ր է ն .

Ա ռա ն ձ ն ա ն ա լր ե ր բ ե ք բ ա ժ ա ն ո ւ մ դի նր-

շա նա կեր Ս ո ւր բ ° ր ր ո ր գ ո ւ թ ե ա ն մ ի ւս

ե ր ե ք ա ն ձ ե ր էն , ինդպ էս ն ա ե ւ ե ր բ ե մ ն ե ­

թ է միա սին կր ն ե ր կ ա յա ն ա յ, ա յգ ա լ

շ փ ո -թ ո ւ թ ի ւ ն դի նշա նա կեր- մ ե ն ք ե ր կ ո ւ

ծ ա յր ա յե ղ ո ւ թ ի ւն ն ե ր է ն ա լ կ ր փ ո ր ձ ե ն ք

ղ դ ո ւշ ա ց ն ե լ, Հ ե տ ե ւա բա ր մ է կ կ ո ղ մ է

ա ն բա ժ ա ն ե լի մ ի ո ւթ ե ա մ բ մ ր կր ն ե ր կ ա ­

յա ն ա յ Հ օ ր ր ե ւ Ո ր գ ի ի ն Հետ , մ ի ւս կ ո ղ մ է

ն ա ե ւ ա ն շփ ո թ ե լի ա ռ ա ն ձ ն ա ւո ր ո ւ-

թ ե ա մ բ մ ր կր ն ե ր կ ա յա ն ա յ.

3-- Ս ո ւր բ Հ ո դ ի ն ա յս ե ր ե ւ ո ւ մ ո վ

ց ո յց կ ո ւ տ ա յ ի ր յա տ ո ւկ բ ն ո յթ ր , տ եսա կ

մ ր ի ր մ ա ս ն ա ւո ր յա տ կ ա ն ի շր . Ա ս տ ո ւծ ո յ

բ ո լո ր ե ր ե ւո ւմ ն ե ր ո ւն կ ա պ ա կ ց ո ւթ ե ա մ բ

ն ո յն բ ա ն ր կա ր ելի է րս ե լ, բ ա յց նա խ ր -

ս ե ն ք որ Հոս ե թ է տ եսա նելի, ա ղ ա ւն ի ի մ ր

կ ե ր պ ա ր ա ն ք ո վ կր յա յտ ն ո ւի , յս տ ա կ է

ո ր ե ր բ ե ք մ ե ն ք ա յգ տ ես իլքր կ ա մ կ ե ր -

պ ա ր ա նքր ի ն ք ն ո ւթ ե ա ն Հետ պ է տ ք դէ

շփ ո թ ե ն ք - ա ղ ա ւնի ի կ ե րպ ա ր ա ն քո վ ,

կ ա մ ա ղ ա ւն ի ի պ էս ե ր ե ւց ա ւ, բ ա յց ք ա ւ

լիցի, ե ր բ ե ք դենք կ րնա ր ր ս ե լ որ Ս ո ւր բ

Հ ո դ ի ն ի ն ք ր ա ղ ա ւն ի մ ր ն է , ա ղ ա ւն ի ի մր

ն մ ա ն ց ն ե լո վ կ ՚ե ն թ ա գ ր ե մ որ բ ն ա ւ փ որ-

ձ ո ւ թ ի ւ ն ր դենք ո ւն ե ն ա ր կ ա ր ծ ե լո ւ որ

Ա ն ա ղ ա ւն ի մ ր ն է . ճ ի շ գ ա յն պ է ս ինդպ էս

որ Հ ի ն կտ ա կ ա ր ա նին մ է ջ ե թ է Ա ստ ­

134 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ո ւ ա ծ կ ր ն ե ր կ ա յա ն ա յ ա մ պ ի, կ րա կի, բ ո ­

ց ի , թ ա ն կ ա գ ի ն ք ա ր ե ր ո ւ , ե ւ ո ւր ի շ կ ե ր ­

պ ա ր ա ն քն ե ր ո վ , ս ա կ ա յն ե ր բ ե ք ա լ չե ն ք

կ ր ն ա ր ր Աե լ որ Ա ս տ ո ւա ծ ա մպ է , Ա ստ ­

ո ւ ա ծ կրա կ է , Ա ս տ ո ւա ծ բ ո ց է , Ա ս տ ­

ո ւ ա ծ թ ա ն կ ա գ ի ն ք ա ր մ ր ն է , մ ա ր գ ա ­

ր ի տ է , շ ա փ ի ւղ ա յ է : Ն մ ա ն ո ւթ ի ւն ր ի ն ք ­

ն ո ւ թ ի ւ ն չ է ե ր բ ե ք .

Մի ւս կ ո ղ մ է , յա յտ ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն

կ ա պ ո ւա ծ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ա մ է ն մ է կ ե ր ե ւո ւ-

մ ր տ ա ր բե ր կ ե ր պ ա ր ա ն քո վ , միշտ կ ո ւ զ է

ց ո յց տ ա լ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ն կ ա ր ա գ ր ի ն մ է կ

յա տ կ անիշ ր : Ա ղ ա ւնա կ ե ր պ ե ր ե ւ ո յթ ր

ց ո յց կ ո ւ տ ա յ Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի ն Հիմ նա կա ն

մ է կ յա տ կ ա նի շ ր , կ ա մ ա ն որ բ ն ո յթ ր ,

ճշմ ա ր իտ բ ն ո յթ ր , ի ն չպ է ս կր ն ե ր կ ա յա ­

ն ա յ մ ե զ ի Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն , օրինա կ ե թ է

թ ա ն կ ա գ ի ն ք ա ր ի բ ր ե ւ կ ր ն ե ր կ ա յա ն ա յ

Ա ս տ ո ւա ծ, ա ն ո վ պ ա ր զա պ էս Ա ս տ ո ւծ ո յ

փ ա յլա տ ա կ ո ղ , ճ ա ռ ա գ ա յթ ո ղ փ ա ռ ք ն է

որ կ ո ւ զ է պ ա տ կե ր ա ցնե լ Ա ս տ ո ւա ծա -

շ ո ւն չր ՝ ե ւ Հե տ ա ք ր քր ա կ ա ն է որ ա մ է ն

ա ն գ ա մ ճ ի շգ ն ո յն բ ա ց ա տ ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ո վ

չի ն ե ր կ ա յա ն ա ր Ա ս տ ո ւա ծ ա շո ւ նչին

մ է 1 , ա մ է ն ա ն գ ա մ տ ա ր բե ր պ ա տ կեր մր

կր գ ո ր ծ ա ծ է , ն ա յա ծ թ է ի ն չ կ ո ւ զ է թ ե -

լա գ ր ե լ Ա ս տ ո ւա ծ . Ա յս պ ա ր ա գ ա յի ն ա ­

ղ ա ւն ի ն ի ն չ կր յո ւ շ է մ ե զ ի , մ ա ր գ կ ա յի ն

մ տ ա ծ ո ղ ո ւթ ե ա ն մ էջ , ի ն չպ է ս նա եւ

Ա ս տ ո ւա ծա շն չա կ ա ն մ տ ա ծ ո ղ ո ւթ ե ա ն

մ է ջ , ա ղ ա ւնի ն կր ն ե ր կ ա յա ն ա յ մ ե զ ի ՝-

Ա ռա ֆին ի բ ր ե ւ նշա նա կ մ ի ա մ տ ո ւ­

թ ե ա ն : Ո վսիա մ ա ր գ ա ր է ի ն (Հ մ մ տ Ո վս

7՝11) ա յգ պ է ս կ ր ս է . Մ ա տ թ էո ս ի Ա ւե տ ա ­

ր ա ն ի ն (Հ մ մ տ 0 տ 10՝16) մ է ջ կ ր ս ո ւի ,

«Ա հ ա ձեզ կը ղրկեՄ որպ էս ոչխ ա ր ներ,

գ ա յլե ր ո ւ Մէջ», բ ա յց մ ի ա ժա մ ա նա կ կր

թ ե լա գ ր է ' «օ ձ ե ր ո ւ պէս խ որա գէա ե ղ է ք ,

ե ւ ա ղա ւնիներու պէս անՄեղ կաՄ Միա—

Միա», որ կր ն շա ն ա կ է ա ն կ ե ղ ծ ե ւ մ ի ա ­

բ ա ն , Հ ա ւա տ ա ր իմ , ց ո յց կ ո ւ տ ա յ Հետ ե-

ւա բ ա ր ա ն կ ե ղ ծ ո ւթ ե ա ն , ա ն մ ե ղ ո ւթ ե ա ն

ե ւ Հ ա ւա տ ա ր մ ո ւթ ե ա ն նշա ններ ր , որ կր

ն շա ն ա կ է Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն ա յս բ ո լո ր ե ր ե ­

ւ ո յթ ն ե ր ո ւ ն գ ր ս ե ւ ո ր ո ւ մ ն է .

Տ ա կ ա ւի ն , Ա ս տ ո ւա ծ ա շո ւ նչին մ է ջ

ա ղ ա ւն ի ի ն ա զա տ ե ւ ա ն կ ա շկ ա ն գ թ ռ ի չ -

ք ր կ ա պ ո յտ եր կ ի նք ի ն վ ե ր ե ւ, կր նշա նա -

կ է ճիշ գ մեր մա ր գ կա յ ի ն Հո գ ի ի ա նկա շ-կ ա ն գ թ ռ ի չ ք ի ն , Ս ա ղմոսին մ է ջ կր տ ե ս ­

ն ե ն ք ա յգ մ է կ ր (Հ մ մ տ Սղ 55 ՝6 ). °կ ե ղ ե -

ց ւ ո յ կ ե ա ն քի ն մ է ջ յա տ ո ւկ կ ե ր պ ո վ ն ա ­

ե ւ , Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն կ ր թ ե լա գ ր է մ ե զ ի սր ր -

բ ո ւ թ ե ա ն գ ա ղ ա փ ա ր ր , ա յս ի ն ք ն մ ա ք ր ո ւ-

թ ե ա ն տ եսա կ մ ր գ ե ր ա գ ո յն ա ստ իճա նր,

ո ր մ ե ն ք կ ր ն ա ն ք ե ր ե ւա կ ա յե լ.

Տ ո ր գ ա ն ա ն գ ե տ ի ն վ ր ա յ ե ր ե ւո ւմ ր

ա յս խ ո ր Հ ո ւ ր գ ն է , Հո ն Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն իր

ն ե ր կ ա յո ւթ ե ա մ բ , ի ր մ ա ր մ ն ա ւո ր ե ւ ա ­

ղ ա ւն ի ի կ ե ր պ ա ր ա ն քո վ ո ւ ե ր ե ւ ո ւ մ ո վ

ր Աե լ կ ո ւ զ է , որ Տ ի ս ո ւս ի մ կ ր տ ո ւթ ի ւն ր

ա յն պ ա Հն է , ե ր բ մ ե ր Տ է ր ր ի ն ք , բ ո լո ր

մ ա ր գ ո ց փ ո խ ա ր էն կ ո ւ գ ա յ մ կ ր տ ո ւե լո ւ ,

զ ա ն ո ն ք բ ո լո ր ր մ ա ք ր ե լո ւ ե ւ ս ր բ ե լո ւ

Հա մ ա ր , ս ր բ ո ւթ ե ա ն ի ն ծ ա յե լո ւ Հա մ ա ր,

ի ր ե ն ց մ ե ղ ք ե ր է ն ս ր բ ե լո ւ ե ւ ի ն չպ է ս

ս ա ղ մ ո ս ր պ իտ ի ր ս է ր ՝ «Ա ն ո ն ց ներա շ­

խ ա րհին Մէջ նոր ե ւ Մաքուր սիրա Մը, նոր

ե ւ ա ն բիծ հ ո գ ի Մը, անարաա հ ո գ ի Մը

վերսա եղծելու, դ ն ե լո ւ ա նոնց Մէջ» (Հ մ մ տ

Սղ 51.10-11).

Ա յս բա ժ ի ն ի ն ո ր պ էս ե զ ր ա կ ա ց ո ւ­

թ ի ւ ն Հ ե տ ե ւե ա լ մ է ջ բ ե ր ո ւմ ր կ ա ր ե լի է

գ ն ե լ Ս ո ւր բ Գ ր ի գ ո ր Լ ո ւս ա ւո ր էի « ^ ա ր -

գ ա պ ե տ ո ւթ ի ւն > ա ն ո ւն ո վ գ ո ր ծ է ն , որ

ն ո յն Հ ա ր ց ո ւմ ր կ ր ն է , ի նչո ±ւ ա ր գ ե օ ք

Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն ա ղ ա ւն ի ի նմ ա -

ն ո ւ թ ե ա մ բ ե ր ե ւց ա ւ, կ ր պ ա տ ա ս խ ա ն է.

«Ո րպ էսզի ա եսնողներուն ս որ վեցնէ թ է

կա րելի չէ ուրիշ կերպ ով Մօաենալ Ա սա —

ո ւա ծ ո ր դ ի ի ն , եթ է ո չ' անՄեղութեաՄբ,

ա րդա րութեա Մ բ ե ւ սրբութեա Մ բ. իրենց

ա նձերուն վրա յ ցուցա բեր ելո վ ա նոր ա—

ղա ւնա կերպ նՄ ա նութ իւնը », Հե տ ե ւա բա ր

ո ր պ է ս զ ի մ ե ն ք ա լ տ եսա կ մ ր ա ղ ա ւն իի

ն մ ա ն ո ւթ ի ւն գ ա ռ ն ա ն ք Հո ն մ կ ր տ ո ւ ­

թ ե ա ն պ ա Հ ո ւն ե ւ մ կ ր տ ո ւթ ե ա ն պ ա Հէն

ս կ ս ե ա լ մ ե ր ա մ բ ո ղ ջ ք ր ի ս տ ո ն էա կ ա ն

կ եա ն ք ի ն ր ն թ ա ց ք ի ն .

«0 ա ր ո զ ե ա ց յա ո ա քեա լսն»:

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 135

Ե ր կ ր ո ր դ Հ ա ս տ ա տ ո ւմ ը Հ ա ւա տ ա մ ­

ք ի ն վ ր ա յ ա ւե լց ո ւա ծ , «0 ա ր ո զ ե ա ց յա —

ռա քեա լս ն» ա ռ ա ք ե ա լն ե ր ո ւն ո ւս ո ւց ա ­

նեց, բ ա ռ ե ր ն են. կ ր ն ա յ ն շա նա կ ե լ ք ա ­

ր ո զ ե ց ա ռ ա ք ե ա լն ե ր ո ւն մ է ջ ՝ բ ա յց ք ա ր ո ­

զ ե լ ա յս տ ե ղ պ ա ր զա պ էս կ ը ն շա ն ա կէ

Չ յա յտ ա ր ա ր ե լէ , «Հ ռ չա կ ե լէ , չ ծ ա ն ո ւ ց ա ­

ն ե լէ , որ Հ ե տ ե ւա բա ր ա ւե լի ճ ի շդ կ ը լլա յ

թ ա ր գ մ ա ն ե լ «ա ռա քեա լներուն ո ւս ո ւց ա —

նեց ի ն ք ը » .

Ա սիկա ե ր կ ր ո ր դ է ջք ի մ ը կ ա կ ն ա ր ­

կ է , ն ա յե ց է ք , Գ ր ի գ ո ր Փ եշտ իմ ա լճեա ն,

ա նձ մ ը որ Հ ա ւա տ ա մ ք ի ն ք ն ն ո ւ թ ի ւ ն ը

կը կ ա տ ա ր է, Հ ե տ ե ւե ա լ ձ ե ւո վ կ ՚ը ս է ե ւ

շա տ ա ր դ ա ր կ ե ր պ ո վ կը դ ն է Հ ա ր ց ո ւմ ը ,

կ ը ս է - « Ե թ է Հ ա ւա տ ա մ ք ի ն մ էջ , Յ ո ր դ ա ­

նա ն գ ե տ ի ն վ ր ա յ ի ջ ն ե լո ւ մ ա սին ա ռ ա ն ­

ձ ի ն կը խ օ ս ո ւի , ի նչո ±ւ օրինա կ չի խ օս -

ո ւի ր վ ե ր ն ա տ ո ւն է ջք ի մ ա սի ն, ե ր բ որ

Հ ո գ ե գ ա լո ւ ս տ ի օրը ա ռ ա ք ե ա լն ե ր ո ւն վը-

ր ա յ ի ջա ւ, ա ր դ ե օ ք Հ ո գ ե գ ա լո ւ ս տ ի օրը

ի ր է ջք ը ն ո ւ ա 3զ կ ա ր ե ւո ր է ր ք ա ն Յ ո ր ­

դ ա նա ն գ ետ ին վ ր այ իր իջնե/ր , ոչ բ այ ց , ճ ի շդ ա յս «ա ռա քեա լներուն ո ւս ո ւց ա ն ե ց »

բ ա ռ ե ր ո ւ ն ետ ին, խ որ ք ի ն մ է ջ կ ' ա կ ն ա ր ­

կ է ա յդ ե ր կ ր ո ր դ էջք ի ն Վ երնա տ ա ն մ էջ ,

ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ ճ շմ ա ր տ ա պ էս ե ր բ է ր որ ո ւ ­

ս ո ւց ա ն ե ց ա շա կ ե ր տ ն ե ր ո ւն >.

0 ր ի ստ ոս ի ն ք ը Վ երնա տ ա ն մ է ջ ը ­

ս ա ւ, թ է ա մ է ն ի ն չ չի կ րնա ր ա յդ պ ա -

Հ ո ւն ը Աե լ ի ր ե ն ց , ն ո յն ի ս կ ե թ է ը ս է մ ի ե ւ ­

ն ո յն ն է , ի ր ե ն ք պ իտ ի չ ՚օ գ տ ո ւ ի ն , շա տ

բ ա ն ի ր ե ն ց մ ի տ ք ը պ իտ ի չկ ա ր ե նա ն պ ա ­

Հ ե լ. Ա նոր Հա մ ա ր ա լ ը ս ա ւ, ե ր բ գ ա յ 0 ը -

խ իթ ա ր ի քը Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն , ա նիկա շա տ

բ ա ն պ իտ ի յի շ ե ց ն է ձե զի , ի ր ս ո ր վ ե ց ո ւ­

ց ա ծ ն ե ր է ն , ե ւ մ ի ա ժա մ ա նա կ պ իտ ի ո ւ ­

ս ո ւց ա ն է ձ ե զ ի , ե ւ պ իտ ի ա ռ ա ջ ն ո ր դ է

ձ ե զ . Հ ե տ ե ւա բ ա ր ը Աե լ ո ւ զ ե ց թ է Ս ո ւր բ

Հ ո գ ի ն տ ա կ ա ւի ն պ իտ ի գ ա յ, ա մ բ ո ղ ջ ա ց ­

ն ե լո ւ Հա մա ր ա յն ո ւ ս ո ւ ց ո ւ մ ը , ո ր Ք ր ի ս ­

տ ոս ի ր ե ր կ ր ա ւո ր կ եա ն ք ի օ ր ե ր ո ւն ա ­

ւա ն դ ե ց ի ր ա շա կ ե ր տ ն ե ր ո ւն , բ ա յց որ

տ ա կ ա ւի ն չ է ր կ րն ա ր ա մ բո ղ ջա կ ա ն ը լ ­

լա լ, ո ր ո վ Հե տ ե ւ նա խ քա ն Ք ր ի ս տ ո ս ի

խ ա չե լո ւթ ի ւն ը ե ւ մա Հը, ե ւ մ ա ս ն ա ւո ր ա -

բ ա ր նա խ քա ն յա ր ո ւ թ ի ւ ն ը , կ ա ր գ մը

ճ շ մ ա ր տ ո ւթ ի ւն ն ե ր ո ր ք ա ն ա լ կ ր կ ն է ր

Յ ի ս ո ւս ի ն ք , ա շա կերտ ները պ իտ ի չ կ ա ­

ր ե ն ա յի ն ի ր ճ ի շդ ի մ ա ս տ ո վ ը Հա սկնա լ.

Հ ե տ ե ւա բ ա ր նա խ ա նՀր ա ժեշտ է ր որ

գ ա ր փ ա ռ ա ւո ր ո ւմ ը Ք ր ի ս տ ո ս ի ե ւ յե տ ո յ

մ ի ա յն ա յդ յա յտ ն ո ւ թ ի ւ ն ը լր ա նա ր .

Յ ո վ Հ ա ն ն է ս 0 կ ր տ ի չ ի ր ե ն եկ ող

բ ա զ մ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւն կ ՚ը ս է ր թ է ի ն ք չ է

Ք ր ի ս տ ո ս ը , կ ՚ը ս է ր - «Ե ս ձեզ ջո ւր ով կը

մ կ ր ա ե մ , ապ ա շխ ա րութեա ն ի բր ե ւ նշա ն,

բ ա յց ան որ ի նձ մ է եաք կու գ ա յ, անիկա

ձեզ Ս ուրբ Հ ո գ ի ո վ ե ւ կրա կով պ իաի մկ ը ր —

ա է». կ ը թ ո ւ ի թ է ե ր կ ո ւ բ ա ն ե ր ո ւ մ ա սի ն

կ ը խ օս ի ' “ Ս ուրբ Հ ո գ ի ո վ ” ե ւ “ կրա կով” ՝

Հ ո գ ե գ ա լո ւ ս տ ի դ է պ ք ը ե կ ա ւ մ ե զ ի ց ո յց

տ ա լո ւ որ ա կ ն ա ր կ ո ւա ծ ա յս Ս ո ւր բ Հ ո ­

գ ի ի ն մ կ ր տ ո ւթ ի ւն ը ե ւ կ ր ա կ ի մ կ ր տ ո ւ ­

թ ի ւ ն ը ի ր ա կա ն ի ն մ է ջ ե ր կ ո ւ տ ա ր բե ր

բ ա ն ե ր չե ն , ա յլ մ ի ե ւն ո յն բ ա ն ն են.

Ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն ի ն չ կ ե ր պ ո վ

ի ջա ւ Վ ե ր ն ա տ ո ւն , ե ւ ի ն չ կ ե ր պ ո վ մ կ ը ր -

տ եց ա ռ ա ք ե ա լն ե ր ը . «Ե ր բ Պենաէկոսաէի

օրը հա ս ա ւ, բոլոր հա ւա ա ա ցեա լները մ ի ­

ա սնա բա ր մէկա եղուա ծ է ի ն : Յա նկա րծ

սա սա իկ հո վ ի մ ը ս ուլո ցի ն պէս ձա յն մը

հնչե ց ե րկինքէն , ե ւ լե ցո ւց ա մբողջ ա ո ւնը ,

ո ւր ա նոնք նսա ա ծ էի ն : Յեա ոյ անոնք

աեսան հրեղէն լե զո ւն ե ր , որոնք ա ա րա ծ—

ուեցա ն ե ւ հա նգչեցա ն իւրա քա նչիւրին

վ ր ա յ: Բոլոր ներկա ները Ս ուրբ Հ ո գ ի ո վ

լեցո ւեցա ն ե ւ սկսան ա ա րբեր լեզուներ ո վ

խ օս ի լ, ինչպ էս որ Հ ո գ ի ն խ օսիլ կու ա ա ր»

{Գ ր ծ 2 ՝1 -4 ). Ա ռա ջի ն Հ ե ր թ ի ն էջք ը կը

տ ե ս նե նք , ե ր կ ր ո ր դ կը տ ե ս նե նք որ ա ն ի ­

կա Հ ր ե ղ է ն լե զ ո ւն ե ր ո ւ կ ե ր պ ա ր ա ն ք ո վ ե ­

կ ա ւ ե ւ Հ ա ն գ չե ց ա ւ ա ն ո ն ց մ է ի ւր ա ք ա ն ­

չի ւր ի ն վ ր ա յ, ե ւ ա ն ո ն ք լե զ ո ւե ց ա ն

Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ո վ , Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ո վ մ կ ր տ ը -

ւե ց ա ն ե ւ սկսա ն ն ա ե ւ լե զ ո ւն ե ր ո վ խ օ ­

սի լ.

Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի ն ա յս մ կ ր տ ո ւթ ի ւն ը կը

Հ ա ս կ ցո ւի Հի մ նա կա ն ե ր ե ք կ ե ր պ ե ր ո վ--

1 ՝- Հ ն ո ց ի մ ը մ է ջ , մ ետ ա ղ ը ո ր ք ա ն ա լ

136 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ա ղ տ ե ր ո վ խ ա ռ ն ր լլա յ, կ ր Հա լի ա ղտ ի

բ ա ժ ի ն ր , Հո ղ ի բ ա ժ ի ն ր , ե ւ կր մ ն ա յ ղ ո ւտ

ա ր ծ ա թ ր կ ա մ ղ ո ւտ ոս կի ն , կ ՚ա ռ ա ն ձ ն ա ­

ն ա յ ա նիկա . Հ ո ս Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի ն էջք ր ա ­

ռա ջի ն Հ ե ր թ ի ն ա ռ ա ք ե ա լն ե ր ո ւն մ է ջ է ն

ա յր ե ց ե ւ ջնջեց ա յն բ ո լո ր տ ա ր րերր, ո ­

ր ո ն ք մ ա ր գ ո ւ ն մ է ջ մ ե ղ ք ի մ ն ա ց ո ր գ ա ղ ­

տ եր ն են . Ս ո ւր բ Գ ր ի գ ո ր Տ ա թ ե ւա ց ի մ օ ­

տ ա ւո ր կ ե ր պ ո վ Հ ե տ ե ւե ա լ ձ ե ւ ո վ կր ն ե ր ­

կ ա յա ց ն է ա յս ե ր ե ւ ո յթ ր . «Ի ն չո ±ւ Ս ուրբ

Հ ո գ ի ն աղաւնա կերպ իջա ւ Յորդա նա նի

վ ր ա յ« իսկ Վ երնա ա ունը' հրեղէն լե զո ւնե ­

ր ո վ : Ա ղա ւնին շնորհքներու ա ւեա իսը կը

բերէ« ինչպ էս աապանին Մէջ ձիթենիին

շիւղը բեր ա ւ Ն ո յի ն « որ ց ո յց կու աայ

Մ կրա ուողներուն ա ր ուա ծ շն որ հքը : Իսկ

կը-րա կը ե ր կ ու յա ա կո ւթ ի ւն ունի« լո յս է

ե ւ Մաքրող' հա ւա ա ա ցեա լներուն հա մ ա ր ,

իսկ պաաիժ՜ ե ւ ա յր ո ղ ' ա նհա ւա ա ներուն

հա Մ ար», մ է կ կ ո ղ մ է ն կ ՛ա յր ի , կր ս պ ա ­

ռ է , բ ա յց մ ի ւս կ ո ղ մ է ն ա ե ւ կ ր լո ւ ս ա ւ ո ­

ր է , կր մ ա քր ա ղ տ է- ա յս պ ա ր ա դ ա յի ն

գա տ ա պ ա ր տ ո ւո ղ ն ե ր ր ե ւ փ ր կ ո ւո ղ ն ե ր ր

ն ա ե ւ կ 'ա ն ջա տ է ի ր ա ր մ է .

2 - - °ր կ ր ո ր գ ն մ ա ն ո ւթ ի ւն մ ր : Հ ո ­

գ ի ի ն ա յգ մ կ ր տ ո ւթ ի ւն ր կ ա րելի է

ն մ ա ն ց ն ե լ Հ ր ե ղ է ն կ ր ա կ է գ ե տ ի մր, ա յս

ա ն գ ա մ յի շ ե ց է ք որ ա ռ ա ք ե ա լն ե ր ր ի ր ե ն ք

ա ն դ ա մ մ ր Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ո վ լե ց ո ւե լէ ետ ք,

գ է պ ի ա շխ ա րՀ գ ա ց ի ն , ա յս պ ա ր ա գ ա յի ն

գ ա ր ձ ա ւ ն մ ա ն ո ւթ ի ւն ր կ ր ա կ է ա յն գ ե ­

տ ին, որ կր սկսի Հո ս ի լ ե ւ ա յս ա ն գ ա մ

ո ւր որ կ ե ր թ ա յ ի ր ճ ա մ բ ո ւն վր ա յ ե ւ Հ ա ­

ս ա ծ տ եղր, ն ո յն ա յգ մ ա քր ո ղ ա կ ա ն

գ ո ր ծ ն է որ կր կ ա տ ա ր է. Ա ռ ա քե ա լն ե ր ր

ի ր ե ն ք գ ա ց ի ն մ ա ր գ ո ց , մ ա ս ն ա ւո ր ա բա ր

Հե թ ա ն ո ս ա շխ ա րՀին, բ ո լո ր տ եսա կի մ ո -

լո ւթ ի ւն ն ե ր ր ա յր ե լո ւ , ե ւ մ ա ր գ ո ց մ է ջ

փ ա յլե ց ն ե լո ւ ա յն ա ր ծ ա թ ր կ ա մ ոս կի ն,

որ մ ա ր գ ո ց ն կ ա ր ա գ ր ա յի ն ո ս կ ի ե ւ ա ր ­

ծ ա թ ն է , ա յլ խ օ ս ք ո վ ա ն ո ն ց մ է ջ ա ռ ա ք ի -

ն ո ւթ ե ա ն ց ա ր ծ ա թ ր ե ւ ոս կի ն է .

Ե ր կ ր ո ր գ ն մ ա ն ո ւթ ի ւն ր Ս ո ւր բ Հ ո ­

գ ի ի մ կ ր տ ո ւթ ի ւն ր ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ կ ր ն ե ր ­

կ ա յա ն ա յ ն ա ե ւ Հ ր ե ղ է ն լե ղ ո ւն ե ր ո վ , լե ղ-

ո ւի պ ա տ կեր ր բ ոցր կր յ ի չ եց ն է , բ ոց եր ր

ինդպ էս որ վեր կր բ ա ր ձ ր ա ն ա ն կ ր ա կ է

լե ղ ո ւն ե ր ո ւ պ էս , ա յն պ է ս , թ է ն ի ւթ ե ղ է ն

է , թ է ' ա ն ն ի ւթ ե ղ է ն : կ ր յա տ կ ա ն շ ո ւի

ն ա ե ւ ի ր ջ ե ր մ ո ւթ ե ա մ բ , ե ւ մ ն ա յո ւն կ ե ր ­

պ ո վ ի ր ձ գ տ ո ւմ ո վ ր , բ ա ր ձ ր ա ց ո ւմ ո վ ր

գ է պի Վեր գ է պի եր կինք . Ս ուր բ Հ ո դ ի իմ կ ր տ ո ւթ ի ւն ր , մ ա ր գ ո ց տ ր ո ւա ծ ա յն

մ կ ր տ ո ւթ ի ւն ն է որ մ ա ր գ ի կ ր ո դ մ ի ա յն

կ ր մ ա ք ր է , ա յլ ն ա ե ւ կ ր ա կ ի կ ր գ ա ր ձ ն է ,

բ ո ց ե ղ է ն կր գ ա ր ձ ն է , ղ ա ն ո ն ք կր լե ց ն է

տ ա ր ա պ ա յմ ա ն ջ ե ր մ ո ւթ ե ա մ բ ր Ա ս տ ո ւ­

ծ ո յ, ե ւ ա յն ո ւՀ ե տ ե ւ մ ա ր գ ի կ ի ր ե ն ք ճ ի շգ

կ ր ա կ ո վ լե ց ո ւա ծ օգ ա պ ա ր ի կ ի ն ն մ ա ն ո ւ-

թ ե ա մ բ , կր ձ գ տ ի ն գ է պ ի վեր գ է պ ի ե ր ­

կ ի ն ք բա ր ձ ր ա ն ա լ, ո ր ք ա ն որ մ ղ ո ւմ ր

շ ատ է այ գ Հ ո գ ի ի ն , այ գ կր ա կին, այ գ

ջե ր մ ո ւթ ե ա ն , ա յն ք ա ն ա ւե լի բ ա ր ձ ր ո ­

լո ր տ ն ե ր ո ւ մ է ջ կր թ ա փ ա ռ ի ն .

^ ե ր ն ա տ ա ն մ է ջ բ ո ց ե ղ է ն լե ղ ո ւն ե ­

ր ո ւ կ ե ր պ ա ր ա ն ք ո վ ի ջն ե լո վ , Ս ո ւր բ Հ ո ­

գ ի ն Հ ե տ ե ւե ա լ պ ա ր գ ե ւն ե ր ր տ ո ւա ւ .-

Ա ռա ջի ն Հ ե ր թ ի ն ա ռ ա ք ե ա լն ե ր ր լե ­

ց ո ւ ց ի ր պ ա տ գ ա մ ն ե ր ո վ . Լ եղ ո ւնե ր ր ,

մ ի ա յն ձ գ տ ո ւ մ դեն, ա յլ ն ա ե ւ ո ւղ ղ ա կ ի

խ օ ս ք էի ն , Հ ո գ ե գ ա լո ւ ս տ ի օրր, ա ռ ա ք ­

եա լներր ոտ քի ե լա ն ե ւ ա մ է ն մ է կ ր տ ա ր-

բ ե ր -տ ա ր բ ե ր լե ղ ո ւն ե ր ո վ սկսա ն խ օս իլ,

ա յն ք ա ն որ , ա շխ ա րՀի դորս կ ո ղ մ է ն ե ­

կ ա ծ մ ա ր գ ի կ ղ ա ր մ ա ն ք ո վ կ ՛րթ էին, ա յս

պ ա րղ ^ ա լիլիա ցի մ ա ր գ ի կ ի ն դ պ է ս կ ՚ր լ -

լա յ որ մ ե ր , տ ա ր բե ր -տ ա ր բե ր ա շխ ա րՀ-

ն ե ր ո ւ լե ղ ո ւն ե ր ո վ կր խ օս ի ն . Բ ա յց ա տ ի ­

կա տ ա ռ ա ցի կ ե ր պ ո վ , Հիմ ա մ ե ր պ ա ր ա ­

գ ա յի ն , ն ե ր կ ա յ ժ ա մ ա ն ա կ ն ե ր ո ւն Հ ա ­

մ ա ր , տ ա ռ ա ցի կ ե ր պ ո վ պ էտ ք դո ւն ի նք

ա ռ ն ե լո ւ ի բ ր ե ւ ա յսինդ ա ղ գ ի ն լե ղ ո ւն

կ ա մ ա յնինդ ց ե ղ ա խ ո ւմ բ ի ն լե ղ ո ւն , ա յլ

ա տ իկա ն ա ե ւ Ա ս տ ո ւծ ո յ պ ա տ գ ա մ ի ն

մ ե ր մ է ջ ն ե ր կ ա յո ւթ ի ւն ն է : Ա ռ ա ք ե ա լն ե ­

ր ր ի ր ե ն ք եկա ն շ ա ր ո ւն ա կ ո ւթ ի ւն ր ր լլա -

լո ւ Հ ի ն կտ ա կ ա րա նի խ օ ս ն ա կ ն ե ր ո ւն ,

Ն որ կտ ա կ ա րա նր գ ր ե լո ւ ե ւ մ ե ղ ի յա ն ձ -

ն ե լո ւ Հա մ ա ր.

° ր կ ր ո ր գ ղ ա ն ո ն ք օժ տ ե ց իր բ ա ղ -

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 137

մ ա պ իս ի պ ա ր գ ե ւն ե ր ո վ , ո ր ո ն ց մ է ջ մ ա ս-

ն ա ւո ր ա պ է ս ո ւս ո ւց ա ն ե լո ւ պ ա ր գ ե ւո վ ,

ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ յա տ ո ւկ գ ե ր ի մ ր ն է ր որ

կ ա ն չո ւա ծ էի ն ա ռ ա քե ա լն ե ր ր , ե ւ ի ր ե ն ց

գ լխ ա ւո ր պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր վ կ ա յո ւ ­

թ ի ւ ն տ ա լ է ր , բ ա յց մ ի ա ժա մ ա նա կ ս ո ր ­

վ ե ցնե լ, ո ւս ո ւց ա ն ե լ, ե ւ ա տ որ Հա մա ր

պ է տ ք ո ւն է ի ն ա յգ կ ա ր ո ղ ո ւթ ե ա ն .

Դ ա ր ձ ե ա լ ա յս պ ա ր գ ե ւն ե ր ո ւ մ ա սի ն

Գ ր ի գ ո ր Տ ա թ ե ւա ց ի ն ա յս պ ի սի պ ա տ կե ­

ր ա ց ո ւ մ մ ր կ ո ւ տ ա յ մ ե զ ի . Հ ա ր ց ո ւ մ

«Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն քանի± աեսակ պ ա րգեւ ա ը—

ւա ւ ա ռա քեա լն երուն : Դլխա ւորա պ էս վ ե ց­

եա կ պ ա րգեւներով լե ցո ւց զ ա ն ո ն ք , նախ'

Մ ա քրութիւն Մ ա հացու Մ եղքերէն, որոնք

Ս ուրբ Հ ո գ ի ի իջուՄէն եաք ա յլեւս չա իրե—

ցին ա նոնց վ ր ա յ: Ե րկր որ դ , սքա նչելիքներ

գ ո ր ծ ե լո ւ կ ա ր ո ղ ո ւթ ի ւն : Ե ր ր ո ր դ , քա րո­

զութ եա ն հա Մ ա րձա կութիւն, ա նվա խ օրէն

խ օսքը քա ր ո զելո ւ հաՄար ա զ գ ե ր ո ւ, ժող ո ­

վ ո ւր դ ն ե ր ո ւ, ե ւ թ ա գ ա ւո ր նե ր ո ւ դիՄ ա ց՝

ինչպ էս Պեարոս Մէկ ԺաՄուան Մէջ երեք

հա զա րը հա ւա ա քի բե ր ա ւ: Չ ո ր ր ո ր դ ,

Մարգարէական բո լոր գ ի ր ք ե ր ո ւ գ ի ա ո ւ—

թեա ն կաաարեալ իՄ ա սա ութիւնը>՝ ի ն չ­

պ էս որ Պ օղոս կ ր ս է . « ^ ա յց Մեզի Ս ուրբ

Հ ո գ ի ն յա յա ն ե ց , որովհեա եւ Հ ո գ ի ն աՄէն

ի ն չ կը ք ն ն է , նո յն ի ս կ Ա ս ա ո ւծո յ աՄէնա—

խ որունկ ծր ա գ ի ր ն ե ր ը » (Հ մ մ տ Ա .կ ր

2 .1 0 ). Հ ի ն գ ե ր ո ր գ , ա ն բա ժ ա ն ե լի օր էն մ ի -

ա նա լր 0 ր ի ս տ ո ս ի ս ի ր ո յն , ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ ա ­

ն ո ն ք որ խ ա չե լո ւթ ե ա ն ա տ են ձ գ ե ց ի ն ո ւ

փ ա խ ա ն, Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի ն ի ջ ն ե լէ ն ետ ք բ ո ­

լո ր ն ա լ ա նոր ա ն ո ւն ի ն Հա մ ա ր չա ր չա ­

ր ո ւե ց ա ն ո ւ մ ե ռ ա ն ՝ ի ն չպ է ս Պ օղոս կ !ր -

ս է . «Ո±վ կ ր ն ա յ, ուրեՄ ն, Մեզ բա ժնել

0 ր ի ս ա ո ս ի ս էր էն . նե ղութ ի±ւնը , ա նձկու­

թ ի ւ ն ը » ( Հ ռ 8 .3 5 ). Վ ե ց ե ր ո ր գ , բ ո լո ր ա զ ­

գ ե ր ո ւ լե զ ո ւն ե ր ո ւն գ ի տ ո ւթ ի ւն ր , ի ն չ ­

պ էս որ կ ր ս է . «Սկսան ա ա րբեր լե զո ւն ե ­

ր ո վ խ օսիլ, ինչպ էս որ Հ ո գ ի ն խ օսիլ կու

ա ա ր »:

° ր ր ո ր գ ք ր ի ս տ ո ս ի ա ս տ ո ւա ծ ո ւ­

թ ե ա ն գ ի տ ո ւ թ ի ւ ն ր կ ա մ ճ ա ն ա չո ղ ո ւթ ի ւ-

նր, ե ւ ա պ ա ցո յցր գ ր ա ւ ա ն ո ն ց ս րտ ին

մ է ջ . Փ ա ռ ա ւ ո ր ո ւ մ է ն ա ռ ա ջ կ ա ր գ մ ր

ճ շ մ ա ր տ ո ւթ ի ւն ն ե ր չէ ի ն կ ր նա ր ի ր ե ն ց

մ տ ք ի ն մ է ջ ա ռ ն ե լ, ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ նա խ

պ է տ ք է ր , ի ն չպ է ս 0 ր ի ս տ ո ս ի ն ք նա խ

պ ա տ կեր ր տ ո ւա ւ, ա պ ա Հո վ տ ո ւն ր շ ի ն ե ­

լո ւ Հա մա ր ն ա խ ժ ա յռ ր պ է տ ք է ր Հա ս ­

տ ա տ ել, ո ր պ է ս զ ի յե տ ո յ ժ ա յռ ի վ ր ա յ կ ա ­

ռ ո ւց ա ն ե ն ա ն ո նք ի ր ե ն ց Հա ւա տ ք ի ն տ ո ւ ­

նր, Հա ւա տ ք ի ն շ է ն ք ր . Ո ւր ե մ ն ա տ իկա

Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն է ր որ պ իտ ի ա մ բո ղ ջ ա ց ն է ր

0 ր ի ս տ ո ս ի ճ շմ ա ր ի տ ճ ա ն ա չո ղ ո ւթ ի ւն ր

տ ա լո վ .

Չ ո ր ր ո ր գ ա ռ ա ք ե ա լն ե ր ր 0 ր ի ս տ ո ս ի

վ կ ա ն ե ր ո ւ վ ե ր ա ծե ց , ե ր բ Պ ե ն տ ե կո ստ էի

օ ր է ն սկսեա լ, ա ն ո ն ք ա մ բ ո ղ ջ ա շխ ա րՀ

գ ա ցին , Տ ի ս ո ւս 0 ր ի ստ ոսի վկ ա ն երր

գ ա ռ ն ա լո վ բ ո լո ր ա զ գ ե ր ո ւ գ ի մ ա ց .

Հ ի ն գ ե ր ո ր գ եկեղ եցի ն որ ծ ն ա ւ ն ո յն

ա յգ Պ ե նտ ե կ ո ս տ էի օրր, Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի ն

ի ջ ո ւմ ո վ , ե ւ ե ր ե ք Հա զա ր Հա ւա տ ա ցե ա լ­

ներ մ է կ օ ր ո ւա ն մ է ջ գ ա ր ձ ի եկա ն,

Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն ի ն ք ն է ր որ ա յգ պ ա Հ ո ւն

մ է ջ յղ ա ց ա ւ ե ւ ե՜նաւ զ ա ն ո ն ք ի բ ր ե ւ Ա ս ­

տ ո ւ ծ ո յ ո ր գ ի ն ե ր . ^ ո յն ի ս կ տ ա կա ւի ն

ջո ւր ի մ կ ր տ ո ւթ ի ւն ր չս տ ա ցա ծ, ա ն ո նք

ա ր գ է ն Հ ո գ ի ի ն մ կ ր տ ո ւթ ի ւն ր ստ ա ցա ն

ե ւ ա յգ ձ ե ւ ո վ գ ա ր ձ ա ն ն ո ր ս տ ե ղ ծ ո ւա ծ -

ներ ր Ա ս տ ո ւծ ո յ .

Պ ե նտ ե կո ստ էի օրր մ ե զ ի Հա մա ր

մ ի ա յն Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի գ ա լո ւս տ ի ն յի շա -

տ ա կն է , բ ա յց ն ո յն օր ր ա նցեա լին Հ ր ե ա յ

ժ ո ղ ո վ ո ւ ր գ ր կր յի շա տ ա կ էր ե ւ կր տ օնէր

յա տ ո ւկ բ ա ն մ ր օ ր է ն ք ի ն տ ո ւ չո ւ թ ի ւ ն ր

Ս ինա յի բ ա ր ձ ո ւն ք ի ն : ի ր ե ն ց Հա մա ր

գ ա ր ձ ե ա լ յա տ ո ւկ օր մ ի ն է ր ա տ իկա :

Զ ա տ ի կ է ն ե օ թ ր շ ա բա թ ն ե ր կր Հա շ­

ո ւէ ի ն , ե ւ ե օ թ ն ա ն գ ա մ ե օ թ ր ք ա ռ ա ս ո ւն

ի ն ր օր կ ’ր ն է ր : Տ ա ջ ո ր գ յի ս ո ւն ե ր ո ր գ

օրր, ի ր ե ն ց Հա մա ր մ ե ծ տ օն է ր , ո՛չ

մ ի ա յն ա նոր Հա մա ր որ բ ե ր ք ի , ե ր կ ր ա ­

գ ո ր ծ ո ւ թ ե ա ն կ ա պ ո ւա ծ տ օն մ ր ն է ր , ա յլ

ն ա ե ւ պ ա տ մ ա կա ն յի շա տ ա կ ի մր, որ կ ա ­

ր ե ւ ո ր ա գ ո յն մ է կ պ ա Հն է ր , ի ր ե ն ց ° գ ի պ -

տ ո ս է ե լքի ն , կ ա մ ա զ ա տ ա գ ր ո ւթ ե ա ն յի -

շա տ ա կն է ր , ե ր բ 0 ո վ ս է ս Սինա լե ռ ր

138 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

բ ա ր ձ ր ա ց ա ւ ե ւ ք ա ռ ա ս ո ւն օ ր ե ր ո ւ ա ­

ւա ր տ ի ն ս տ ա ցա ւ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ օ ր է ն ք ը ե ւ

բ ե ր ա ւ ի ր ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ի ն ՝.

Ա յս տ ե ղ կա ր ելի է ն ա ե ւ Հետ ա քր քը -

ր ա կ ա ն զ ո ւ դ ա Հ ե ռ մ ը կ ա զ մ ե լ Հ ի ն կ տ ա ­

կ ա ր ա նի օ ր է ն ք ի տ ո ւչո ւթ ե ա ն ե ւ Ն որ

կ տ ա կ ա րա նի ն մ է ջ Հ ո գ ի ի տ ո ւչո ւթ ե ա ն .

Ն ա խ ա յն ի ն չ որ Յ ո վ Հ ա ն ն է ս ի Ա ւե տ ա ­

ր ա ն ը ա ռ ա ջին ի ս կ գ լխ ո ւ ն մ է ջ կ ՚ը ս է ,

կ շ ի ռ ք ի ն ե ր կ ո ւ նժ ա ր ն ե ր ն են, «Ո րովհե—

ա եւ Օրէնքը Մ ովսէսի ձեռքո վ ա ր ո ւե ցա ւ,

մ ի ն չ շնորհքը ե ւ ճ շմ ա ր ա ո ւթ իւնը Յ իսո ւս

0 ր ի ս ա ո ս ի մ ի ջո ց ո վ մ ե զ ի ա ր ո ւեցա ն»

(Հ մ մ տ Յ Հ 1-17), ո ւր ե մ ն օ ր է ն ք ի Հա կ ա ­

կ շ ռ ո ղ թ ե ւ ն է շն ո ր Հ ք ը ե ւ ճ շ մ ա ր տ ո ւ­

թ ի ւ ն ը . ի ս կ ա յդ շն ո ր Հ ք ը ե թ է Հիմա

Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի պ ա ր գ ե ւն ե ր ո ւն Հետ կը

ն ո յն ա ց ն ե ն ք , ա յդ օրը մ ե զ ի տ ր ո ւե ց ա ւ

ն ա ե ւ ն որ օ ր է ն ք մ ը Հ ո գ ի ի ն օ ր է ն ք ը ՝ ա ­

սիկա Հին Օ ր էն ք ը չէ ր , ա լ տ ա ռ ա ցի կ ե ր ­

պ ո վ մ ե ն ք ա յս ի ն չ կ ա մ ա յն ի ն չ պ ա տ ո ւի ­

ր ա ն ն ե ր ո ւն ե ն թ ա կ ա յ չե ն ք , ա յլ Հիմա Հ ո ­

գ ի ն է ո ր մ ե զ կը լե ց ն է , Հե տ ե ւա բա ր

մ ե ն ք ե ն թ ա կ ա յ ե ն ք Հ ո գ ի ի ն ա ռ ա ջ ն ո ր ­

դ ո ւ թ ե ա ն ե ւ Հ ո գ ի ի ն օր է ն ք ի ն , ի ն չ

ս կ զ բ ո ւ ն ք որ կը դ ն է մ ե ր մ է ջ , մ ե զ ի ո ւ ղ ­

ղ ո ւ թ ի ւ ն տ ա լո ւ Հա մ ա ր , ա ն ո վ է որ

մ ե ն ք կ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ո ւ ի ն ք . Ա ս տ ո ւա ծ ա ն ­

ցեա լի ն ե թ է ա յդ Օ ր էն ք ը տ ո ւա ւ, ո ր պ է ս -

զ ի Օ ր է ն ք ո վ ի ր ե ն Հա մ ա ր ս տ ե ղ ծ է ս եփ ա ­

կա ն ժ ո ղ ո վ ո ւր դ մ ը , ս ո ւր բ ա զ գ մը

(Հ մ մ տ Ե լք 19), Ն որ կտ ա կ ա ր ա նին մ է ջ

մ ե զ ի Պ ետ րոս ա ռ ա ք ե ա լ կ ը յի շ ե ց ն է ,

Յ ա յտ ն ո ւթ ե ա ն դ ի ր ք ը կ ը յի շ ե ց ն է , որ ա յս ի ր ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ը ո չ մ ի ա յն Ք ր ի ս տ ո ­

ս ո վ եկա ն, ա յլ Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի ն տ ո ւչո ւ-

թ ե ա մ բ է որ եղա ն, ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ ա ն ո վ մ ե զ

լե ցն ե լո վ , Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն մ ե զ ո ր դ ե գ ի ր կը

դ ա ր ձ ն է Ա ս տ ո ւծ ո յ, մ ե զ կը ս ր բ է ե ւ Հ ե ­

տ ե ւա բ ա ր կը դ ա ր ձ ն է Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ն ո ր ժ ո ­

ղ ո վ ո ւր դ ը , սեփ ա կա ն ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը ,

ս ո ւ ր բ ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ը , ս ո ւ ր բ ա զ գ ը . Հ ե տ ե ­

ւա բ ա ր ա մ բո ղ ջա կ ա ն զ ո ւ գ ա Հ ե ռ ն է որ

մ ե ն ք ա յս տ եղ ո ւն ի ն ք , ա յդ օ ր է ն ք ի տ ո ւ ­

չո ւ թ ե ա ն ե ւ Հ ո գ ե գ ա լո ւ ս տ ի օ ր ո ւա ն .

«Ե ւ ս ո ւր բե ր ո ւն մէջ բն ա կ ե ցա ւ»:

Վ երնա տ ա ն մ է ջ վերջին ա ն գ ա մ Ք ր ի ս ­

տ ոս ե ր բ ի ր ա շա կ ե ր տ ն ե ր ո ւն կը խ օ ս է ր ,

ի միջի ա յլո ց ը ս ա ւ- «Ե թ է կը սիրէք զ ի ս '

պ իաի գո ր ծա դ ր էք ի մ պ ա ա ուիրա ններս:

Ե ւ ես Հօր ս պիաի ա ղա չեմ' որ ուրի շ Մ խ ի—

թ ա ր ի չ մը աայ ձ ե զ ի , որպ էսզի յա ւիա եա ն

ձեզի հեա ը լլա յ: Ա նիկա Ս ուրբ Հ ո գ ի ն է ,

որ ճշմ ա ր ա ո ւթ ի ւնը կը յա յա ն է : Ա շխ ա րհը

չի կրնա ր զա յն ը ն դ ո ւն ի լ, որովհեա եւ ո'չ

կը ա եսնէ ե ւ ո՜չ ալ կը ճա նչնա յ զ ա յն :

Բա յց դ ո ւք կը ճա նչնա ք զ ա յն , որովհեա եւ

ձեր մէջ պիաի մնա յ ե ւ ձեզի հեա պիաի

ը լլա յ» (Յ Հ 14-15-17). Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ի ն մ ն ա ­

յո ւ ն կ ե ր պ ո վ մ ե զ ի Հետ ը լլա լը ե ւ նա եւ

մ ե ր մ է ջ բ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ն է , ո ր կը շեշտ է

0 ր ի ս տ ոս. Ա ս տ ո ւա ծ մ ա ր դ ը ս տ ե ղ ծե լէն

ետ ք, ի ր Հ ո գ ի ն պ ա ր գ ե ւե ց մ ա ր դ ո ւն , ո ր -

պ է ս զի այ դ Հ ո գ ի ո վ մա ր դ ը յ ար աբ եր ի

Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հետ , ո ր պ է ս զ ի մ ա ր դ ը մ ն ա յ

ի ր ա ս տ ո ւա ծ ա ն մ ա ն ո ւթ ե ա ն մ է ջ , դ է պ ի

Ա ս տ ո ւա ծ ձ գ տ ո ւ մ ը մ ն ա յո ւն կ ե ր պ ո վ իր

մ է ջ վ ե ր ա ն ո ր ո գ ո ւի , կ ե ա ն քի գ ա ղ տ ն ի ք ը

ի ր մ է ջ ո ւն ե ն ա յ. Ս ա կա յն մ ա ր դ ը ի ր ա ­

ր ա ր ք ն ե ր ո վ տ ր տ մ ե ց ո ւց Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հ ո ­

գ ի ն , ե ւ Ծ ն ն դ ո ց գ ի ր ք ը կ 'ը ս է , թ է Ա ս տ ­ո ւ ա ծ ջր Հ ե ղ ե ղ է ն ա նմիջա պ էս ա ռ ա ջ

ը ս ա ւ, ո ր «Ի մ հ ո գ ի ս միշա մ ա րդ ո ւն վրա յ

պ իաի չմ ն ա յ, որովհեա եւ անիկա մա րմին

է » ( ^ ն 6-3), ա յս ի ն ք ն ա նոր մ տ ա ծ ո ղ ո ւ­

թ ի ւ ն ը ա մ բ ո ղ ջ մ ա ր մ ն ա կ ա ն ո վ տ իրա -

պ ե տ ո ւա ծ է , կ ա մ ա շխ ա րՀիկ մ տ ա ծ ո ­

ղ ո ւ թ ի ւ ն է , Ա ս տ ո ւծ մ է Հ ե ռ ո ւ է , ա նոր

Հա մա ր ա լ կ ՚ը ս է - «Ա ս ա ո ւծ ո յ հո գի ն լքեց

զ այ ն » (մ ա ր դ ը ). ^ ա յց բ ո լո ր ժ ա մ ա նա կ -

ն ե ր ո ւն ա լ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հ ո գ ի ն ե կ ա ւ ե ւ բ ը -

նա կ ե ցա ւ մ ա ր դ ո ց մ է ջ , ա յն մ ա ր դ ո ց մ է ջ ,

ո ր ո ն ք Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ն ե ր կ ա յո ւթ ե ա ն ա պ ր ե ­

լո ւ ջ ե ր մ ց ա ն կ ո ւթ ի ւն ը ո ւն ե ց ա ն , ե ւ

մ ա ս ն ա ւո ր ա բա ր ց ո ւց ա բ ե ր ե ց ի ն կ ա մ ք

մ ը , որ Ա նոր կ ա մ ք ի ն Հ ն ա զ ա ն դ ո ւթ ե ա ն

ո Գի ն էր .0 ա ր դ կ ո ւթ ե ն է ն ա ռ ն ո ւա ծ Ս ո ւր բ

Հ ո գ ի ն վերս տ ին պ ա ր գ ե ւո ւե ց ա ւ Հ ո գ ե ­

գ ա լո ւս տ ո վ ՝ մ ա ր դ ը վեր ս տ ի ն դ ա ր ձ ա ւ

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 139

«ա ա ճա ր ե ւ բնա կա րա ն Ա ս ա ո ւծ ո յ» , գ ա ր ­

ձ ա ւ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ն ո ւի ր ո ւա ծ , ա յլ խ օ ս ք ո վ

ս ո ւ ր բ . Ա ր գ ա ր ե ւ, Հիմ ա « ս ո ւ ր բ ն ր ս ե լո վ

ի±նդ կր Հա ս կ ն ա ն ք. Ս ո ւր բ ե ր ր մ ի ա յն ա ­

ն ո ն ք դեն, որ ե կ ե ղ ե ց ւո յ ծի սա կա ն կ ե ա ն ­

ք ի ն մ էջ , կ ա մ օր ա ց ո յց ի ն մ է ջ ա ն ցա ծ են,

ե ւ ո ր ո ն ց մ ա սի ն ե ր բ ե մ ն մ ե ր ր ն թ ե ր -

ց ո ւմ ն ե ր ր կ ր ն ա ն մ ե ղ ի ճ ի շգ կ ա մ սխ ա լ

տ պ ա ւո ր ո ւթ ի ւն տ ա լ. Ս խ ա լ տ պ ա ւո ր ո ւ­

թ ի ւ ն տ ա լ, ա յն ի մ ա ս տ ո վ ո ր յա ճ ա խ

մ ե ղ մ է շա տ եր կր մ տ ա ծ ե ն , որ ս ո ւր բ ե ր ր

ո վ գ ի տ է մ ե ղ մ է ո րքա ն ա ւե լի մ ե ծ կ ա մ

տ ա ր բե ր կ ա ր ո ղ ո ւթ ի ւն ն ե ր ո ւն է ի ն , որ

ա յս պ ի ս ի կ ե ա ն ք ո վ մ ր կրցա ն ա պ րիլ,

մ ե ն ք ինդո±ւ դենք յա ջո ղ ի ր ա յս պ ի սի

կ ե ա ն ք մ ր ա պ րիլ. Ս ո ւր բ ե ր ր մ ե ղ մ է տ ա ր ­

բ ե ր մ ա ր գ ի կ դէին, ս ո ւր բ ե ր ր ճ ի շգ մ ե ղ ի

պ է ս , ն ո յն տ կ ա ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ո վ յա տ կ ա -

ն շ ո ւա ծ մ ա ր գ ի կ էին- տ ա ր բ ե ր ո ւթ ի ւն ր

մ ա ր գ է մ ա ր գ կ ա մ ք ն է , կ ա մ ե ց ո ղ ո ւթ ի ւ-

նր, նե ր ք ի ն տ ր ա մ ա գ ր ո ւթ ի ւն ր . 0 ե ն ք կր

ն մ ա ն ի ն ք ա ղ ե ղ ն ե ր ո ւ, ո ր ո ն ք լա ր ո ւա ծ

դեն- ս ո ւր բ ե ր ր կր նմ ա նի ն ա յն ա ղ ե ղ ն ե ­

ր ո ւ ն , ո ր ո ն ց լա ր ր ա մ ո ւր կ ե ր պ ո վ ք ա ­

շ ո ւ ա ծ է , ո ր ո ն ք միշտ պ ա տ րա ստ են, ի բ ­

ր ե ւ նետ , ա ր ձ ա կ ո ւե լո ւ ա յգ ա ղ ե ղ է ն , ե ւ

գ է պ ի վեր , գ է պ ի Ա ս տ ո ւա ծ ս լա ն ա լո ւ.

Մ եր ք ո վ Հ ե տ ե ւա բա ր ա յգ կ ա մ ե ց ո ղ ո ւ­

թ ե ա ն ձ գ տ ո ւմ ի պ ա կա սն է , որ ե ր բ ե մ ն

ի ն ք ղ ի ն ք կր գ ր ս ե ւ ո ր է ա յգ պ է ս . Ա յլա ­

պ էս տ ա ր բ ե ր ո ւթ ի ւն մ ր դկա յ- ե ւ փ ա ս-

տ օ ր է ն Ն որ կտ ա կ ա ր ա նր ե ր բ որ կր խ օս ի

ս ո ւ ր բ ե ր ո ւ մ ա սի ն, ո ր ե ւ է ղ ա ն ա ղ ա ն ո ւ-

թ ի ւ ն դի գ ն ե ր ա յս ի ն չի ն ե ւ ա յնինդին մ ի -

ջե ւ- ա ռ ա ք ե ա լր ճ ի շգ է որ տ ա ր բե ր պ ա շ­

տ օն ո ւն ի , ե պ ի սկոպ ոսր ճ ի շգ է ո ր տ ա ր ­

բ ե ր պ ա շտ օն ո ւն ի , ե ր էց ր ճ ի շգ է որ յա ­

տ ո ւկ գ ե ր ա կ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն մ ր ո ւն ի ,

բ ա յց բ ո լո ր ն ա լ Հ ա ւա ս ա ր ո ւթ ե ա ն գ ե տ -

նի մ ր վ ր ա յ կր ն ե ր կ ա յա նա ն Ա ս տ ո ւծ ո յ

գ ի մ ա ց . ° կ ե ղ ե ց ւ ո յ մ է ջ , պ ա շտ օնն ե ր ո ւ

բ ա ժ ա ն ո ւ մ է պ ա րղ ա պ էս ա տ իկա , ի նդ-

պ էս ա մ է ն մ ա ր գ կ ա յի ն Հ ա ս ա ր ա կ ո ւ­

թ ե ա ն մ է ջ , րնտ ա նիքի մ է ջ ա մ ո ւս ի ն մր

ո ւն ի ի ր պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր , կ ո ղ ա կ ի -

ցր կ ի նր ո ւն ի ի ր պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր ,

ղ ա ւա կ ն ե ր ր ի ր ե ն ց պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւթ ի ւ­

նր, մ ա ր գ կ ա յի ն ր ն կ ե ր ո ւթ ե ա ն ց մ է ջ ի ւ -

ր ա քա ն դի ւր ր ո ւն ի ի ր տ եղր, ի ր գ ե ր ր ,

ն ո յն պ է ս է ն ա ե ւ ե կ ե ղ ե ց ւո յ կ եա նքին

մ է ջ , ե կ ե ղ ե ց ւո յ ր նտ ա ն իքին մ էջ- բ ա յց

Ա ս տ ո ւ ծ ո յ գ ի մ ա ց բ ո լո ր ն ա լ Հա ւա սա ր

են. Փ ա ս տ օ ր էն , Ա ռ ա քե լա կ ա ն ն ա մ ա կ նե -

ր ր ե ր բ որ կ ր կ ա ր գ ա ն ք , կր տ ե ս նե նք որ

ա ռ ա ն ց խ տ ր ո ւթ ե ա ն բ ո լո ր Հ ա ւա տ ա ­

ց ե ա լն ե ր ն ա լ կ ո դ ո ւա ծ են ս ո ւր բ ե ր - ո ր ­

ք ա ն յա ճ ա խ ա ռ ա քե լա կ ա ն ն ա մ ա կ ն ե ր ո ւ

կ ա մ ս կ ի ղ բր կ ա մ վ ե ր ջ ա ւո ր ո ւթ ե ա ն ե ր բ

ո ր Պ օղոս ա ռ ա ք ե ա լ կ ա մ մ ի ւս ա ռ ա ­

ք ե ա լն ե ր ր կ ՚ո ղ ջ ո ւ ն ե ն , կ ր ս ե ն . «^ ո լո ր

ս ուրբե ր ո ւն հա ղորդեցէք Մեր ողջոյնները?

ա յսա եղի բո լո ր ս ո ւր բե ր ը ձեզ կ’ողջունեն»

(Հ մ մ տ ° բ ր 1 3 .2 4 ). Որոինք են բ ո լո ր

ս ո ւր բ ե ր ր . բ ո լո ր Հ ա ւա տ ա ցե ա լնե ր ն են,

եկեղ եցի ն բ ա ղ կ ա ց ն ո ղ , եկեղեցի ն կ ա ղ -

մ ո ղ բ ո լո ր ա ն գ ա մ ն ե ր ր .

ինդո±ւ Հա մա ր ք ր ի ս տ ո ն ե ա յ մ ա ր գ ր

կ ա մ Հ ա ւա տ ա ցեա լներ ր կ ո դ ո ւա ծ են

ս ո ւր բ ե ր --

1-- Ս ո ւր բ կ ո դ ո ւա ծ են, ո ր ո վ Հե տ ե ւ

ա ն ո նք , ք ր ի ս տ ո ս ո վ ս ր բ ո ւա ծ են : « Մենք

ս ր բո ւա ծ ենք Ա ս ա ո ւծո յ կաՄ 0 ր ի ս ա ո ս ի

սրբա րա ր խ օս քով » (Ա .կ ր 1 .1-2 ). « 0 ր ի ս -

ա ոս սիրեց եկեղեցին ե ւ իր կեա նքը ա ուա ւ

ա նոր հաՄար; որպ էսզի ջո ւրի լո ւա ց ո ւմ ո վ

զա յն Մաքրէ եւ իր խ օսքով ս ր բ է » (ծ փ

5 .2 5 -2 6 ), թ է ' ա ւա ղ ա նի ն ջ ո ւ ր ո վ ե ւ թ է

Ա ս տ ո ւծ ո յ, ի ր ս ր բա ր ա ր խ օ ս ք ո վ . Հ ե տ ե ­

ւա բ ա ր ա յգ խ օ ս ք ո վ մ ե ն ք ս ր բ ո ւ ա ծ ենք .

0 ր ի ս տ ո ս ի ն ք ր ե ր բ ի ր Հ օ ր ր ո ւ ղ ­

ղ ո ւա ծ ա ղ օ թ ք ր կ ՚ա ր տ ա ս ա ն է ր , ա նոր

մ է ջ կ ր ս է ր ի ր ա ռ ա ք ե ա լն ե ր ո ւն , ի ր բ ո ­

լո ր Հ ե տ ե ւո ր գ ն ե ր ո ւն Հ ա մ ա ր . «Ս ր բա -

դ որ ծէ ' զա նոնք ք ո ւ ճշՄարաութեաՄբդ«

ո րովհեա եւ քո ւ խ օսքդ ճշՄ ա րա ութիւն է »

(Տ Հ 17 .17). Հ ե տ ե ւա բ ա ր կ ՚ո ւ ղ է ր ո ր Ա ս տ ­

ո ւ ա ծ ղ ա ն ո ն ք ս ր բ է , ս ր բ ա գ ո ր ծ է , ն ո ւի -

ր ա գ ո ր ծ է ի ր ս ո ւր բ խ օս քո վ ր , ո ր պ էս ղ ի

ա ռ ա ն ց թ ե ր ո ւթ ե ա ն ն ե ր կ ա յա ն ա յ ե կ ե ղ ե ­

ցի ն Ա ս տ ո ւծ ո յ.

140 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

2 ՝- 0 ր ի ս տ ո ն ե ա ն ե ր ր ի ր ե ն ք ս ո ւր բ

են, ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ կ ա ն չո ւա ծ են ս ո ւր բ ե ր

ր լչալո ւ . Ա յ и կ ո չո ւմ ի մա սի ն ա լ կր կ ա ր ­

գ ա ն ք Հ ռ ո մ ա յե ց ի ն ե ր ո ւ նա մ ա կ ի ն մ էջ ,

Ա ՝կ ո ր ն թ ա ց ի ն ե ր ո ւ նա մ ա կ ին մ է ջ , Տ ի -

մ ո թ է ո ս ի նա մ ա կ ի ն մ է ջ , ա յս ի ն ք ն կ ո ­

չ ո ւ ա ծ են Ա ս տ ո ւծ ո յ ս ո ւր բ ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ր

ր լլա լո ւ , թ է ա նՀա տ ա կա ն երեսր կ ա յ

ս ո ւր բ ե ր ր լլա լո ւ , թ է մ ի ա ժա մ ա նա կ Հ ա ­

ւա ք ա կ ա ն երեսր կ ա յ, ի բ ր ե ւ ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ,

ի բ ր ե ւ ազդ՝.

3 ՝- Ա ն ո ն ք ս ո ւր բ են, ո ր ո վ Հե տ ե ւ

Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հետ ի ր ե ն ց մ ի ո ւ թ ի ւ ն ր վե-

ր ա դ ր տ ա ծ են, ե ւ ն ա ե ւ ի ր ե ն ք զ ի ր ե ն ք

ա մ բ ո ղ ջ ո ւթ ե ա մ բ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ր ն ծ ա յա ծ

են, ի բ ր ե ւ կ ե ն գ ա ն ի պ ա տ ա րա գ մ ր ,

ի բ ր ե ւ կ ե ն գ ա ն ի ն ո ւ է ր .

4 ՝- Ս ո ւր բ են, ո ր ո վ Հե տ ե ւ ի ր ե ն ք զ ի ­

ր ե ն ք Ա ս տ ո ւծ ո յ տ ա ճա ր ե ւ բն ա կ ա ր ա ն

գ ա ր ձ ո ւց ա ծ են, ա յն պ է ս ի ն չպ է ս Պ օղոս

ա ռ ա ք ե ա լ կ ր ս է . «Չ է±ք գիա եր թ է Ա սա ու—

ծ ո յ աա ճար էք դ ո ւ ք , ե ւ Ա ս ա ո ւծո յ Հո գ ի ն

կը բնա կի ձեր Մէջ» (Ա .կ ր 3 .16 ), ո ւր ե մ ն

Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հ ո գ ի ի ն տ ա ճա րներ ն ե ն ք բ ո -

լո ր ս , ի ւր ա ք ա ն չի ւր անձ՝.

5 ՝ - ի վ ե ր ջ ո յ, Հ ի ն գ ե ր ո ր գ , ա ն ո ն ք

ս ո ւ ր բ են ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ ս ր բ ո ւթ ե ա ն ձ գ տ ո ղ

կ ե ա ն ք ո վ մ ր կ ա պ ր ի ն ՝ ձ գ տ ո ւ մ ր շա տ

կ ա ր ե ւո ր է .

Ա նցեա լին ե ր բ տ ա կ ա ւի ն մ ա ր գ ի կ

մ է կ տ եղ կ ՚ա պ ր է ի ն , ի ր ե ն ց մ է ջ ա ր գ է ն

գ ո ր ծ ո ղ մ ե ղ ք ր , ա ս տ իճա նա բա ր ք ա յք ա ­

յե ց ա յգ մ ի ո ւթ ի ւն ր , զ ի ր ե ն ք տ ա ր ա ւ Ա ս ­

տ ո ւ ծ մ է Հ ե ռ ո ւ . ° ւ Ա ս տ ո ւծ մ է Հ ե ռ ա ց ա ծ

մ ա ր գ ր բն ա կ ա ն օ ր է ն , կր պ ա ր պ ո ւի Ա ս ­

տ ո ւ ծ մ է ե ւ կր լե ց ո ւի մ ի ա յն չա ր ի ք ո վ , կր

գ ա ռ ն ա յ տ եսա կ մ ր բ ա գ ի ն , բ ա գ ի ն որ

կ ո ւ ռ ք ե ր ո ւ ն ր ն ծ ա յո ւ ա ծ է . Ո րքա ն Հիմա

Հ ա կ ա ռ ա կ շ ա ր ժ ո ւմ ր պ ա տ կերա ցնենք,

ե ւ ք ր ի ս տ ո ս ո վ ե ր բ որ մ ա ր գ ի կ ր վեր ր ս-

տ ին ի ր ե ն կ ա ն չե ց Ա ս տ ո ւա ծ, Հա ր կ ա ւ

ք ր ի ս տ ո ս ո վ ն ա ե ւ մ ի ա ւո ր ո ւթ ե ա ն բ ե ­

ր ա ւ , նա խ ի ր Հետ Հ ա շտ ե ցո ւց : Ա ս տ ո ւ ծ ո յ

Հետ Հ ա շ տ ո ւթ ի ւն ր ն ա ե ւ մ ա ր գ ո ց մ ի ջեւ

Հ ա շ տ ո ւթ ի ւն բ ե ր ա ւ , փ ա ս տ օր էն ե թ է ե ­

կ եղ եցի ն ա շխ ա րՀի տ ա ր բե ր ա զ գ ո ւ -

թ ի ւն ն ե ր է ն , տ ա ր բեր ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ն ե ր է ն

ա ռ ն ո ւա ծ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ մ է կ ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ն է ,

ա ն ո ն ց մ ի ջ ե ւ ո ւր ե մ ն պ ա տ ո ւա ր , պ ա տ ­

ն է շ , բ ա ժ ա ն ո ւմ , խ տ ր ո ւ թ ի ւ ն չե ն ք ճ ա նչ-

նա ր : Հ ա կ ա ռ ա կ մ ա ր գ ո ց կ ո ղ մ է ս տ ե ղ ­

ծ ա ծ բ ա ժ ա ն ո ւմ ն ե ր ո ւն , կ ո ւ զ ե ն ք տ ես նել

ա յն մ ի ո ւ թ ի ւ ն ր որ Հ ա ւա տ ք ի ճ ա մ բ ո վ ,

ք ր ի ս տ ո ս ո վ մ ե ր մ ի ո ւ թ ի ւ ն ն է Ա ս տ ո ւծ ո յ

Հետ ե ւ ի ր ա ր ո ւ մ ի ջ ե ւ. Մ ի ո ւթ ի ւն ր Հետ ե-

ւա բ ա ր , ե թ է մ իա ժա մ ա նա կ ք ր ց ա յ ե ւ

ո ւղ ղ ա Հ ա յե ա ց ե ր կ ր է ն գ է պ ի ե ր կ ի ն ք

ո ւղ ղ ո ւա ծ , ե ւ Հ ո ր ի զ ո ն ա կ ա ն , ա յլ խ օ ս -

ք ո վ խ ա չա ձ ե ւ ա յգ ո ւ ղ ղ ո ւթ ի ւ ն ր , ե ր բ ե ք

ի ր ա մ բ ո ղ ջ ո ւթ ի ւն ր չի կ ր նա ր գ տ ն ե լ.

0 ր ի ստ ոս իր Ё ա չր կ ա ն գ ն ե ց եր կ ր ի

վ ր ա յ, ո ր պ է ս զ ի մ ե զ թ է եր կ ի նք ի ն կ ա ­

պ է , ս ա ն գ ո ւխ ի մ ր պ էս , ե ւ թ է ՚ իր տ ա - ր ա ծ ո ւ ա ծ թ ե ւ ե ր ո վ բ ո լո ր մ ի ւս մ ա ր գ ո ց

մ ի ա ց ն է , եկեղեցին մ ի ա ւո ր է , վերս տ ին

զ ա ն ո ն ք Հ ա ւա ք է Ա ս տ ո ւծ ո յ թ ե ւ ե ր ո ւ ն

տակ՝. ° ւ ա յս մ ի ո ւթ ե ա ն պ ա տ կեր ր, որ

ա ղ ա ւա ղ ո ւա ծ է ր ա նցեա լին, Հիմ ա վ ե ­

ր ա կ ա ն գ ն ե ց մ ե ր մ է ջ ե ւ մ ե ն ք ա յլե ւս

ճշմ ա ր ի տ ա ս տ ո ւա ծ ո ւթ ե ա ն ճ ա նա պ ա ր­

Հին վ ր ա յ կր գ տ ն ո ւի ն ք , ե ւ կ ր գ ա ռ ն ա ն ք

Ա նոր տ ա ճա րր.

Հ ռ ո մ ա յե ց ի ն ե ր ո ւ ն նա մ ա կ ի ն մ է ջ կր

գ տ ն ե ն ք ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն կ եա նք ի մ եր

պ ա տ կ ե ր ա ց ո ւմ ր : Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Ս ո ւր բ Հ ո ­

գ ի ո վ ա պ ր ո ւա ծ ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն ճ շմ ա ­

ր ի տ կ ե ա ն ք ի ն գ ե ղ ե ց կ ո ւթ ի ւն ն է ո ր ա -

ռ ա ք ե ա լր մ ե զ ի կր ն ե ր կ ա յա ց ն է . ° ւ ո չ

մ ի ա յն գ ե ղ ե ցի կ պ ա տ կեր մ ր կր գ ծ է , ա յլ

ն ա ե ւ ա յգ պ ա տ կերր մ ե զ բ ո լո ր ս կր լե ց ­

ն է յո յս ո վ , լա ւա տ ե ս ո ւթ ե ա մ բ մ ե ր կ ե ա ն ­

ք ի ն Հ ա ն գ է պ , ե ւ մ ի ա ժա մ ա նա կ մ ե զ ի կ ո ւ

տ ա յ ա յն Հ ո գ ի ի խ ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւն ր , ե ւ ո ­

ր ո ւ ն վ ր ա յ կ ա ւ ե լն ա յ ն ա ե ւ ա պ ա գ ա յի ն

մ ե զ ի սպ ա սո ղ փ ա ռ ք ի ն լո ւս ե ղ է ն պ ա տ ­

կ ե ր ա ց ո ւմ ր .

«Ե թ է ա յդպ էս է , կը նշանա կէ թ է ա—

նոնք որ 0 ր ի ս ա ո ս Ց ի ս ո ւս ի Մ իա ցա ծ են'

դա ա ա պ ա րա ութեա ն ենթա կա յ չե ն , քա նի

ՄարՄնաւորապէս չեն ա պ րիր, ա յլ' հ ո գ ե —

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 141

ւորա պ էս: Որովհեաեւ Հ ո գ ի ի ն Օրէնքը զիս

0 ր ի ս ա ո ս Յ ի ս ո ւս ի մ իա ցնելո վ կենդա նա —

ց ո ւց ե ւ ա զա ա եց մ եղքի ե ւ մա հուա ն են—

թ ա կ ա յո ւթ ե ն էն : Ա ր դ ա ր ե ւ, ի ն չ որ Օրէնքը

չէր կրնա ր ըն ե լ, մա րդկա յին բնութեա ն

ակար ըլլա լուն պ ա ա սա ռով, Ա սա ուա ծ

ի ր ա գ ո ր ծե ց ' ա շխարհ ղրկելով իր Ո րդին,

ո ր մեղքը յա ղթ ա հա րելու հա մա ր մեր մ ե ­

ղանչական բ ն ո ւթ ի ւն ը իր վրա յ ա ռա ւ եւ

իր մա րմինին մէջ դա աա պա րաեց մ ե ղ քը ,

ո րպ էսզի մ ե ն ք , որ հոգեւորա պ էս կ’ապ—

րինք ե ւ ո'չ մա րմնա ւորա պ էս, կարենանք

լր ի ւ գոր ծա դ ր ե լ Օրէնքին բո լո ր պա հա նջք­

ն ե ր ը : Ա նոնք որ մ իա յն իրենց մա րմ նա ­

կան պ ա հա նջքներով կը ղեկա վա րուին , ա—

նոնց մա ա ծելա կերպ ը մա րմնա կա ն է .

մ ի ն չդ ե ռ ա նոնք որ Հ ո գ ի ի ն թ ելա դր ա ծ ձե—

ւո վ կ’ա պ րին, ա նոնց մա ա ծելա կերպ ը հ ո —

գ ե ւո ր է : Մ ա րմնա կա նը խ որհիլը մա հ կը

պ ա ա սա ռէ, մ ի ն չ հոգեկա նը խ որհիլը՝

կեանք ե ւ խ ա ղա ղութ իւն : Մ ա րմնա կա նին

կա ռչա ծ միա քը Ա ս ա ո ւծո յ թ շնա մ ի է ,

որովհեա եւ Ա ս ա ո ւծո յ օրէնքներուն չի'

հ ն ա զ ա ն դ ի ր , ո 'չ ա լ կրնա յ հ ն ա զ ա նդ ի լ:

Ա հա թ է ի ն չո ւ , ա նոնք որ մա րմնա կա նին

կը հեա եւին՝ Ա սա ո ւծո յ հա սելի չեն կրնար

ը լլա լ: Եթէ իրա պ էս Ա ս ա ուծո յ Հ ո գ ի ն ձեր

մէջ կը բնա կ ի , կը նշանա կէ' թ է դ ո ւք ա յ­

լեւս մա րմնա կա ն ցա նկութ իւններուն հա ­

մա ձա յն չէք ա պ րիր, ա յլ' Ս ուրբ Հ ո գ ի ի ն

կա մեցա ծ ձ ե ւո վ : Իսկ ո վ որ 0 ր ի ս ա ո ս ի

Հ ո գ ի ն չո ւն ի , ա նոր չի ' պ ա ա կա նիր: Եթէ

0 ր ի ս ա ո ս ձեր մէջն է , թէպ էա եւ ձեր մ ա ր­

մ ի նն եր ը պիաի մ ե ռ ն ի ն , որովհեա եւ մ ե ­

ղ ա նչե ցի ք, սա կա յն Ս ուրբ Հ ո գ ի ն դա րձեա լ

կեանք պիաի աայ ձ ե զ ի , որովհեա եւ ա ր­

դա րա ցա ք : Ա յս ի ն ք ն , եթէ Ա ս ա ո ւծո յ Հ ո ­

գ ի ն ձեր մէջ կը բն ա կ ի, Ա սա ո ւա ծ, որ Յ ի —

ս ո ւս 0 ր ի ս ա ո ս ը մեռելներէն յա ր ո ւց ա ն ե ց ,

ի ր Հ ո գ ի ի ն մ ի ջո ցա ւ որ ձեր մէջ կը բնա կի'

պիաի կենդա նա ցնէ նա եւ ձեր մա հկա նա ­

ց ո ւ մ ա ր մ ի ն նե ր ը : Հեա եւա բա ր , ե ղ բա յր —

ն ե 'ր , պէաք չէ' ապրինք մեր մ ա րմինին

հա մա ր ե ւ մա րմնա ւորա պ էս: Որովհեաեւ

ե թ է մա րմնա ւորա պ էս ա պ րիք' պիաի մ ե ռ ­

ն ի ք . իսկ եթէ Հ ո գ ի ի ն օգնո ւթ եա մ բ ձեր

մեղքերը սպ ա ննէք' պիաի ա պ րիք: Ա սա ու—

ծո յ որդի ներ ը ա նոնք ե ն ' որոնք Ա սա ո ւծո յ

Հ ո գ ի ո վ կ’ա ռ ա ջն ո ր դ ո ւի ն : Ա ր դ , դ ո ւք Հ ո ­

գի ն սա ա ցա ք' ո'չ թ է ծա ռ ա յ դա ռն ա լո ւ եւ

դա րձեա լ վա խ ով ա պ րելու հ ա մ ա ր , ա յլ Հ ո ­

գի ն սա ա ցա ք' Ա սա ո ւծո յ որդի ներ ըլլա լու

հ ա մ ա ր : Ա յդ Հ ո գ ի ո վ է որ զԱ սա ուա ծ

« Ա բ բ ա » , ա յսինքն Հ ա յր կը կո չենք , եւ

նո յն Հ ո գ ի ն ինք վ կ ա յո ւթ ի ւն կու աայ մեր

հ ո գ ի ի ն , թ է Ա ս ա ո ւծո յ ո րդի ներ ե ն ք : Իսկ

ե թ է ո ր դ ի ե ն ք , կը նշանա կէ թ է նա եւ ժա ­

ռ ա ն գ ո ր դ ն ե ր ե ն ք : Ա յո ', ժա ռա նգորդներ ն

ենք Ա ս ա ո ւծո յ ե ւ ժ ա ռա նգա կ ից' 0 ր ի ս ա ո —

ս ի . ե ւ իր չա րչա րա նքներուն մա սնա կից

կ’ըլլա նք' որպ էսզի իր փ ա ռքին եւս մա ս­

նա կից ը լլա նք» ( Հ ռ 8 ՝1-17) .

Ս ո ւր բ Գ ր ի գ ո ր Տ ա թ ե ւա ց ի կ ը գ ր է -

«Ի ն չո ՞ւ նախքան խ ա չելութ իւնն ու

հա մ բա ր ձո ւմ ը չպ ա րգեւո ւեցա ւ Ս ուրբ Հ ո ­

գ ի ն , երեւելի նշա ններով: Վա րդապ եանե—

ր ը կ ը ս ե ն ' եօթը պ ա ա սա ռներով —

1 .— Որովհեաեւ 0 ր ի ս ա ո ս ի չա րչա ­

րա նքներն էր որ պա ասա ռ եղան Ս ուրբ Հ ո ­

գ ի ի պ ա ր գ ե ւն ե ր ո ւն , պէաք էր որ նախ ա—

սոնք ը լլա յին ինչպ էս որ ա մէն պաասառ

կը կանչէ պ ա ա սա ռելին, պ ա ա սա ռուա ծը:

2 . — Որովհեաեւ ե թ է 0 ր ի ս ա ո ս այնպէ/ս

փ ա ռա ւորուա ծ ը լլա ր , ինչպ էս եղա ւ խա չե—

լութ ենէն ե ա ք , ա րգելք ե ւ խափան կ’ըլլա ր

բո լոր չա րչա րա նքներուն ե ւ մ ա րդ ո ց

փ ր կ ո ւթ ե ա ն:

3 .— Որովհեաեւ 0 ր ի ս ա ո ս պէաք էր իր

պ ա րզա միա ա շա կերա ները հ ո վ ուէր ա յն —

պէս ինչպ էս հա ւ մը իր ձա գերը կը հ ո ­

վ ո ւէ , կա մ մ ա յր մ ը ' իր մ ա ն ուկն երը : Եթէ

սկիզբէն Հ ո գ ի ն սա ա ցա ծ ը լլա յի ն , զա նոնք

հ ո վ ո ւե լո ւ պէաք պիաի չը լլա ր :

4 .— Որպէսզի ա շա կերա ները փ որձով

սա նչնա ն իրենց ա կ ա րո ւթ ի ւններ ը , եւ

գիա նա ն թ է ի րեն ց ա րժա նա ւորութեա ն

հա մա ր չէր որ ը ն ա ր ո ւե ցա ն : Որպէսզի

սորվին ո ւրիշներուն ա կա րութ իւնները

վե ր ցն ե լ, ա յնպ էս ինչպ էս 0 ր ի ս ա ո ս իրենց

ա կա րութ իւններ ը վ ե ր ց ո ւց : Իսկ եթ է նախ

142 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

Հ ո գ ի ն ա ռա ծ ը լլա յի ն , պիաի չկա րենա յին

ո ւրի շն ե ր ո ւն ա կա րութիւնները վե ր ցնե լ:

5 .— Որպէսզի գիա նա ն թ է 0 ր ի ս ա ո ս ո վ

պ ա ր գեւուեցա ւ Հ ո գ ի ն . եթէ սկիզբէն սա ա —

ց ա ծ ը լլա յի ն , Հ ո գ ի ի ն ա ո ւչո ւթ ի ւն ը պար­

զապ էս Ա ս ա ո ւծմ է , ա յսինքն Հ օ ր մ է , պիաի

կա րծէին ե ւ ո չ թ է 0 ր ի ս ա ո ս է :

6 .— Ինչպ էս որ սերմա նելը կը կանխէ

բե ր քը ե ւ հ ո ւն ձ ք ը , նոյնպ էս ալ պէաք էր

ո ր ա նոնք նախ հա ւա ա քի սերմ ը ը ն դ ո ւ—

նէին 0 ր ի ս ա ո ս ո վ , ե ւ ապա մ ի ա յն կա մա ց—

կա մա ց ա ճ ո ւմ ո վ հա սնէին Հ ո գ ի ի ն պար­

գե ւնե ր ո ւն , ե ւ պ ա ղա բերէին նա եւ ո ւր ի շ­

ները :

7 .— Պէաք էր որ ա յս պ ա րգեւին մ ե ծ ո ւ­

թ ի ւն ը յա յա ն ի ըլլա ր երեք կերպ երով,

նա խ' պ ա րգեւողին կ ող մ է, որովհեա եւ երբ

0 ր ի ս ա ո ս փ ա ռա ւոր թ ա գ ա ւո ր ի մ ը պէս

նսա ա ծ ըլլա ր Հ օր ը աջ կ ո ղ մ ը , իր թ ա գա ­

ւորա կա ն ա թ ոռին վրա յ , ա ւելի մ ե ծ պիաի

ըլլա ր Հ ո գ ի ի ն պ ա րգե ւը , ա ր ո ւա ծ , փ ա ռա ­

ւո ր ո ւա ծ 0 ր ի ս ա ո ս Ա ս ա ո ւծմ է : Ե րկրորդ'

ը ն դ ո ւն ո ղ ա ռա քեա լներուն կ ո ղ մ է, ո րո վ—

հեա եւ պա ա րա սա ուեցա ն Ս ուրբ Հ ո գ ի է ն ,

քա նի որ փ որձով գիա էին 0 ր ի ս ա ո ս ի ո ւ­

ս ո ւց ո ւմ ը , մա հը ե ւ յա ր ո ւթ ի ւն ը , ե ւա յլն :

Ե ր ր ո րդ ' Ս ուրբ Հ ո գ ի ի ն կո ղմ է, որովհեա եւ

ա յս ձեւո վ ա ւելի հռչա կելի ե ւ փ ա ռա ւոր

եղ ա ւ, քա նի որ ա ռա քեա լները Հ ո գ ի ն

սա ա նա լով, ա նմիջա պէս սքա նչելիքներ կը

գ ո ր ծ է ի ն , վ կ ա յո ւթ իւն աա լով 0 ր ի ս ա ո ս ի

մ ա ս ի ն , ե ւ առաաապէս լեցո ւելէ եաք'

իրենք ալ ուր ի շները կը լեցնէին :

8 . — Ո ւթերորդ պա աճա ռ մը եւս կրնա յ

ա ւե լց ո ւի լ, ց ո ւց ն ե լո ւ հա մա ր թ է Հ ո գ ի ն

ո եւէ մէկուն ա ռա ա օրէն չի ' պ ա ր գե ւո ւի ր ,

եթ է ա նոր սրա ին մէջ Յ ի ս ո ւս յա ա ո ւկ կեր­

պ ով չփ ա ռ ա ւո ր ո ւի , որովհեա եւ ո'չ մ ի ա յն

ա նոր ա ս ա ուա ծութ ի ւնը մ ե ծ ե ւ փ ա ռա ւոր

կը հ ա մ ա ր ո ւի , ա յլ նա եւ ա ն ո ր , ա յսինքն

0 ր ի ս ա ո ս ի , ա ղքա ա ութ իւնը , ա նա րգա նքը

ե ւ մ ա հ ը . ա յն աաեն կ’ա րժա նա նա յ ա ռա —

ա օրէն սա ա նա լու Ս ուրբ Հ ո գ ի ն :

9 ՝- ի ն չպ է и թ ա գ ա ւո ր ն ե ր ը նա խ մ ա ­

Հ ա պ ա ր տ ն ե ր ո ւն Հետ կը Հ ա շտ ո ւի ն , ե ւ

ա պ ա մ ի ա յն զ ա ն ո ն ք պ ա ր գ ե ւն ե ր ո ւ ա ր ­

ժա նի կ ՚ը ն ե ն . Ա յն պ է ս ա լ նա խ Ք ր ի ս տ ո ս

ե լա ւ ե ւ ի ր խ ա չե լո ւթ ե ա մ բ ն ո ւ մ ա Հո վ ը

մ ե զ Հ ա շտ ե ցո ւց Հ օ ր ը Հետ , ե ւ ա պ ա մ ի ­

ա յն Հ ա յր ն Ա ս տ ո ւա ծ ղ ր կ ե ց Ս ո ւր բ Հ ո ­

դ ի ն ի բ ր ե ւ պ ա ր գ ե ւ մ ա ր դ ո ց . ° ւ ք ա ն ի որ

խ ա չի ն պ ա ր գ ե ւն է Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն , ա նոր

Հա մա ր ա լ ե ր բ Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն յի շա տ ա -

կ ե ն ք խ ա չո վ կը դ ր ո շ մ ե ն ք մ ե ր դ է մ ք ը ,-

ա յս ի ն ք ն կը խ ա չա կ ն ք ե ն ք , մ ի ա յն ե ր բ որ

Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն կը յի շա տ ա կ ե ն ք կըսէ-՝.

10 ՝- Վ երջին կ էտ ը , թ է ե ւ Ե ր ր ո ր դ ո ւ ­

թ ե ա ն մ է ջ Հա սա րա կա ց է ա մ է ն ի ն չ տ է ­

ր ո ւ թ ի ւ ն ը , ի շ խ ա ն ո ւթ ի ւն ը , ա ս տ ո ւա ծ ո ւ­

թ ի ւ ն ը , ե ւա յլն , ս ա կ ա յն ե կ ե ղ ե ց ւո յ վ ա ր ­

դ ա պ ե տ ն ե ր ը ս տ ե ղ ծե լը կ ը ն ծ ա յե ն Հ օ ր ը ՝

իսկ բ ա ժ ն ե լը Ո ր դ ի ի ն ՝ ե ւ զ ա ր դ ա ր ե լը

Ս ո ւր բ Հո գ ի ի ն ՝. Ա յս պ է ս ա լ, պ է տ ք է ր որ

նա խ Հ ա յր ը յա յտ ն ո ւ է ր , ա պ ա Ո ր դ ի ն , ե ւ

ա պ ա Ս ո ւր բ Հ ո գ ի ն , ի ն չպ է ս ս տ ե ղ ծա ­

գ ո ր ծ ո ւ թ ե ա ն ա ռ ի թ ո վ ը ս ո ւե ց ա ւ . Տ է ր ը

ի ն ք ն ա լ ա յդ պ է ս ո ւս ո ւց ա ն ե ց - «Դ ա ցէ°ք

ե ւ բո լոր ա զգերը մկրա եցէք Հ օ ր ը , Որդիին

ե ւ Ս ուրբ Հ ո գ ի ի ն ա ն ո ւնո վ » (Հ մ մ տ 0 տ

28-19).

Զ Ա Ր Ե Հ Ա Ր 0 . Ա Զ ՞եԱ Ւ Ո Ր Ե Ա Ն

(Շ ա ր - 12)

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 143

պ ա տ մ ա ֊ ո ւ ս ո ւ մ ն ա ս ի ր ա կ ա ն

ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ*

դ . մ ա ս

ՄԻՋԻՆ ԴԱՐԵՐԷՆ ՄԻՆՉԵՒ

պ ա ծ տ օ ն ա տ ո ւ չ ո ւ թ ե ա ն հ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ թ ի ւ ն ը

Գլուխ 10

Բարեկարգուող Պապականութիւնր

Օ թ թ օ ^ . ի յա ջ ո ր գ ո ղ Հ ե ն ր ի Բ . ե ւ

^ ո ն ր ա տ Ք . կ ա յս ր ե ր ր ա ս տ ո ւա ծա յի ն

օ ծ ո ւ մ ո վ ի ր ե ն ց շ ն ո ր Հ ո ւա ծ լա տ ին ք ր ի ս -

տ ո ն է ո ւթ ե ա ն վ ր ա յ ի շխ ո ղ ի ե ւ ե կ ե ղ ե ց ւո յ

պ ա շտ պ ա նի ի ր ե ն ց գ ե ր է ն կր Հ ր ա ժ ա ­

ր է ի ն . Ա ռ ա ւե լ, ա ն ո ն ք ա յլե ւս ե պ ի ս կ ո ­

պ ո սն եր ե ւ վ ա ն ա Հ ա յր ե ր չէ ի ն նշա նա կեր

ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի ն Հ ո գ ե ւ ո ր խ ն ա մ ա տ ա ր ո ւ-

թ ի ւ ն ր Հ ո գ ա լո ւ ե ւ ի ր ե ն ց թ ա գ ա ւ ո ր ո ւ -

թ ե ա ն ա ն ս ա ս ա ն ո ւթ ի ւն ր երա շ^խաւորե-

լո ւ Հա մ ա ր, Հ ա կ ա ռ ա կ ա յն ի ր ո ղ ո ւթ ե ա ն

որ եկեղեցա պ ա տ կա ն կ ա լո ւա ծ ն ե ր ր տ ա ­

կ ա ւի ն կ ա յս ե ր ա կ ա ն ս ե փ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն

կր ն կ ա տ ո ւէ ի ն . Հ ե ն ր ի ^ . ի ն ք զ ի ն ք կր

բ ն ո ր ո շ է ր ո ր պ էս « 0 ր ի ս տ ո ս ի ս պ ա սա ­

ւո ր ն ե ր ո ւն ս պ ա ս ա ւո ր ր ե ւ Հ ռ ո մ ա յե ց ի -

ն ե ր ո ւն կ ա յս ր ր րս տ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ե ւ մ եր

Փ ր կ չի ն ո ւ Ա զա տ ա ր ա ր ի ն կ ա մ ք ի ն >. Ա ն

ո չ մ ի ա յն բա ր ե պ ա շտ է ր , ա յլ ո ր պ էս վա -

Շա ր. նախորդ թի՜ւէն:

նա կա ն ե ւ ե կ եղ եցա կ ա ն բ ա ր ե կ ա ր գ ո ւ ­

թ ե ա ն ջ ե ր մ պ ա շտ պ ա ն, Հ ո վ ո ւա կ ա ն ե ւ

կ ա յս ե ր ա կ ա ն բ ա ր ե մ ա ս ն ո ւթ ի ւն ն ե ր ր

միա տ եղ կր գ ր ս ե ւ ո ր է ր .

11ր գ գ ա ր ո ւն բ ա ր ե կ ա ր գ ո ւ թ ի ւ ն ր

տ ա կ ա ւի ն ցա նկ ա լի կր մ ն ա ր , Հ ա կ ա ռ ա կ

ա յն ի ր ո ղ ո ւթ ե ա ն ո ր գ ա ր ո լի ն ե ա ն ժա -

մա նա կ ա շր ջա նր բ ն ո ր ո շ ո ղ ց ն ց ի չ գ ա յ-

թ ա կ ղ ո ւթ ի ւ ն ն ե ր ր մ ե ծ ա ւ մ ա ս ա մ բ ա ­

ւա ր տ ա ծ է ի ն . ^ լո ւ ն ի ի ի տ էա լն ե ր ր կր

շ ա ր ո ւն ա կ ո ւէ ի ն տ ա րա տ ուիլ. Ա ն գ լի ո յ

մ է ջ Տ ա ն ս թ ր ն ի բ ա ր ե կ ա ր գ ո ւթ ի ւն ն ե ր ր

ծ ա յր ա ռ ա ծ է ի ն . Լ ո ր է յն ի մ է ջ Ո ւօ ր մ զ ի

եպ ի սկոպ ոս օ ր է ն ս գ է տ Պ ո ւր չա ր տ ի

(1000-1025) նմ ա ն մ ա ր գ ո ց ա շխ ա տ ա նքր

ե կ ե ղ ե ց ւո յ կ ա ր գ -կ ա ն ո ն ն ո ւ Հ ո վ ի ւն ե ­

ր ո ւ ն կ ենցա ղ ր կ ա ր գ ա ւո ր ե լո ւ կր

ձ գ տ է ր . ի տ ա լի ո յ մ է ջ տ իրա կա ն Հե ղ ի ն ա ­

կ ո ւ թ ի ւ ն է ր բ ն ի կ ռ ա վ ե ն ա ց ի Ա. Ռ ո -

մ ո ւա լտ (950-1027). Ա ն վ ա ն ք է ն Հ ե ռ ա ն ա ­

լո վ մ ե նա կ ե ա ց կ ր գ ա ռ ն ա ր ե ւ կ ր Հ ի մ ն էր

^ ա մ ա լտ ո լի ի մ ի ա բ ա ն ո ւթ ի ւն ր , ո ր ո ւն

144 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ս կ ղ բ ո ւն ք ր ա շխ ա ր Հէն խ ո ւս ա փ ի լ ե ւ մ ե -

նա կե ա ց ր լլա լն է ր . Ա մ է ն ո ւր ե ք կ ա ր գ ա ­

պ ա Հ ո ւթ ե ա ն , պ ա ր ղ ա կ ե ց ո ւթ ե ա ն ե ւ կ ո ւ ­

ս ա կ ր օն ք ա Հ ա ն ա յո ւթ ե ա ն ղ ա ր թ օ ն ք մր

նշմ ա ր ե լի է ր . ա մ ո ւս ն ա ց ե ա լ ք ա Հ ա ն ա ­

յո ւ թ ի ւ ն ն ո ւ ա ռ Հա ս ա ր ա կ ք ա Հա նա ն ե -

ր ո ւ ն ա շխ ա րՀիկ Հ ե տ ա ք ր ք ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ր

գա տ ա պ ա ր տ ե լի կր գ ա ռ ն ա յի ն . 0 ա ս ն ա -

ւո ր ա բ ա ր ե ր կ ո ւ կ ա նո ն ա կ ա նա ցա ե դա-

ր ի ք ն ե ր ք ա Հ ա ն ա յո ւթ ե ա ն փ տ ա ե ո ւթ ե ա ն

պ ա տ ճ ա ռ ն ե ր ր կր ն կ ա տ ո ւէ ի ն . Ա ռա ջի նր

ս ի մ ո ն ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ն է ր , որ ե կ ե ղ ե ցա ­

կա ն ե ւ Հ ո վ ո ւա կ ա ն ծ ա ռ ա յո ւ թ ե ա ն փ ո-

խ ա ր է ն ն ի ւթ ա կ ա ն վ ա ր ձ ա տ ր ո ւթ ե ա ն

պ ա Հա նջն է ր Լ Տե ս Գ ր ծ 5 .1 8 ). ի ս կ եր կ -

ր ո ր գ ր Հ ո գ ե ւո ր ա կ ա ն ն ե ր ո ւ ա մ ո ւ ս ն ո ւ ­

թ ի ւ ն ն է ր , որ ա ր գ է ն եր կ ա ր ա տ ե ն է ի

վե ր ա ր ե ւմ տ ե ա ն ե կ ե ղ ե ց ւո յ մ է ջ ա ր գ ի լ-

ո ւա ե է ր ո դ մ ի ա յն ո ր պ էս ս ր բա ղ ա ն կոդ-

մ ա ն Հետ ա ն ն ե ր գ ա շնա կ ե ր ե ւ ո յթ , ա յլ

ն ա ե ւ ո ր պ էս ք ա Հա ն ա ն կ ո ւս ա կ ա ն ն ո ւ ի ­

ր ո ւ մ է ն շե ղ ո ղ ր ն թ ա ց ք .

0 ի ա յն պ ա պ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր բ ա ր ե -

կ ա ր գ ո ւ թ ե ն է ն ղ ե ր ե կր մ ն ա ր . ո ր ո վ Հ ե ­

տ ե ւ, 1 1ր գ գ ա ր ո ւ ^ կ ի ղ բ ր ա ն Հ ռ ո մ է ա -

կա ն ե ւ իտ ա լա կա ն ք ա ղ ա քա կ ա ն ո ւ ժ ե ­

ր ո ւ կ ռ ո ւա խ ն ձ ո ր ր գ ա ր ձ ա ե է ր ե ւ ո' դ մ է կ մ ր ց ա կ ի ց գ ե ր մ ա ն կ ա յս ր ե ր ո ւ ք ա Հ ա ­

ն ա յո ւթ ե ա ն Հ ո գ ե ւո ր ա ռ ա ք ե լո ւթ ի ւն ր

ջա տ ա գ ո վ ե լո ւ յա ն ձ ն ա ռ ո ւ թ ի ւ ն ր ո ւ ն է ր .

Օ թ թ օ Ա .է ն ետ ք, ո դ մ է կ պ ա պ ի ր պ ա շ-

տ օնր կր ս տ ա ն ձ ն էր ա ռ ա ն ց կ ա յս ր ի ն Հ ա ­

մ ա ձ ա յն ո ւթ ե ա ն ե ւ ո դ մ է կ պ ա պ կր Հ ա ­

մ ա ր ձ ա կ է ր կ ա յս ե ր ա կ ա ն ք ա ղ ա ք ա կ ա ­

ն ո ւթ ե ա ն ր ն գ գ ի մ ա ն ա լ. 0 ի ւ ս կ ո ղ մ է ն ,

Հ ե ն ր ի Բ . ե ւ Գ ոնրա տ Բ . դէին ո ւղ ե ր

ի ր ե ն ց Հ ե ղ ի ն ա կ ո ւթ ի ւն ր բա ն ե ց ն ե լ ի տ ա ­

լա կ ա ն ա ն կ ա ր գ տ ա ր ա ծ ք ն ե ր ո ւն վ ր ա յ.

Տ ա մ ենա յն գ է պ ս , ի տ ա լի ո յ մ է ջ ի ր ե ն ց Հե-

ղ ի ն ա կ ո ւթ ի ւն ր ա ռ ա ւե լա բ ա ր գ ե ր մ ա ն ա ­

կ ա ն ք ա ն թ է Հ ռ ո մ է ա կ ա ն կ ր Հ ա մ ա ­

ր ո ւ է ր . Պ ե ն ե տ ի ք թ Ը . (1012-1024) ե ւ Տ ո վ -

Հա ն ն էս Ժ Թ . (1024-1032) պ ա պ երր, ո ­

ր ո ն ք Թ ՚ո ւ ս կ ո ւ լո ւ մ ի գ ո ւ ք ս Գ ր ի գ ո ր ի

ղ ա ւա կ ն ե ր ն էի ն , թ է ե ւ կ ա յս ր ե ր ո ւն Հ ա ­

ճ ելի գ ա ռ ն ա լո ւ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր կր

վ ա ր էի ն , ս ա կ ա յն մ ի ա ժա մ ա նա կ կ ր փ ո ր ­

ձ է ի ն ի ր ե ն ց ր նտ ա նեկա ն ա ղ գ ե ց ո ւթ ի ւն ր

տ ա ր ա ե ե լ Հ ռ ո մ ի վ ր ա յ ե ւ տ կա ր ա ցն ե լ

ի ր ե ն ց ր ն գ գ ի մ ա գ ի ր կ ր ե ս ս ե ն թ ի ն ե ր ր .

Բ ա րեպ ա շտ ե ւ ե կ ե ղ ե ց ւո յ բա ր ե կ ա ր -

գ ո ւ թ ե ա մ բ մ տ ա Հ ո գ Հ ե ն ր ի Գ -ի ի շխ ա ­

ն ո ւթ ե ա ն օ ր ե ր ո ւն (1039-1056), պ ա պ ա ­

կ ա ն ո ւթ ե ա ն Հա մա ր մտ ա Հո գիդ տ ա գ ­

նա պ մ ր կր ծ ա գ է ր . Զ ի ն ք կ ա նխ ող պ ա ­

պ ե ր ո ւն ղ ա ր մ ի կ ր Պ ե ն ե տ ի ք թ ^ . 1032ին,

շա տ ե ր ի տ ա ս ա ր գ տ ա ր իքին, պա պ կ ր ն -

տ ր ր ո ւէ ր ե ւ ի ր ա պ ա շն ո ր Հ ո ւթ ե ա ն , ղե ղխ

կ ե նցա ղի ն ե ւ ա ն գ ո ւ թ վ ա ր ո ւե լա կ ե ր պ ի ն

Հ ե տ ե ւա ն ք ո վ 1044ին Հ ռ ո մ ի մ է ջ յե ղ ա փ ո ­

խ ո ւ թ ի ւ ն մ ր ե ա յր կ ա ռ ն է ր ե ւ ղ ի ն ք գ ա -

Հ ր ն կ է ց բ ն ե լո վ Ա ի յվ եսթ րր Գ -ր պապ

կ ր ն տ ր է ր . Հ ա կ ա ռ ա կ ի ր ե ղ բ ա յր ն ե ր ո ւն

մ ի ջ ա մ տ ո ւթ ե ա ն , Պ ե ն ե տ ի ք թ ^ . կր մ ե ր -

ժ է ր պ ա պ ա կա ն գ ա Հ ո ւն վեր ա տ իր ա նա լ

ե ւ ա նոր փ ո խ ա ր էն Հա ն գ ս տ ե ա ն մ ե ծ ա ­

գ ո ւ մ ա ր թ ո շ ա կ ո վ ե ւ ա մ ո ւս ն ո ւթ ե ա ն Հ ե ­

ռ ա ն կ ա ր ո վ գ ա Հ ր կր ղ ի ջէր ի ր կնքա Հօր

կ ր ա թ ի ա ն ի , որ լա տ երա նեա ն գ ա ր պ ա -

սին մօտ գ տ ն ո ւո ղ Ս. Տ ո վ Հ ա ն ն է ս եկե-

ղ ե ց ւ ո յ Հ ո վ ի ւն է ր ե ւ ո ր պ էս պ ա պ կր

ստ ա ն ձ ն է ր Գ ր ի գ ո ր Զ.. կ ո դ ո ւմ ր (1045­

1046). & ն ո ր Հ ի ւ իր ա ռ ա ք ի ն ո ւթ ի ւն ն ե -

ր ո ւ ն , Գ ր ի գ ո ր Զ . բ ա ր ե կ ա ր գ ո ւթ ե ա ն Հ ա ­

մ ա կի ր Հ ո գ ե ւո ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն կ ո ղ մ է

մ ե ե խ ա ն գ ա վ ա ռ ո ւթ ե ա մ բ կ ր ն գ ո ւ ն -

ո ւ է ր , ս ա կ ա յն կ ա յս ե ր ա կ ա ն ն ե ց ո ւկ ր դէր

Վայ ել եր-1046ի ա շնա ն, ե ր բ կ ա յս ե ր ա կ ա ն թ ա -

գ ա գ ր ո ւթ ե ա ն Հա մա ր Հ ե ն ր ի Գ . իտ ա լիա

կ ո ւ գ ա ր ե ւ բ ա ր գ ի ր ա վի ճ ա կի ն վ ե ր ա Հ ա ­

ս ո ւ կ ր գ ա ռ ն ա ր , Հա րցր ք ն ն ե լո ւ Հա մա ր

Ս ո ւթ ր ի ի մ է ջ ս ինոտ մ ր կր Հ ր ա ւի ր է ր .

Ա յս ք ա յլո վ , Հ ե ն ր ի գ . կր Հ ե տ ե ւէ ր Օ թ թ օ

Ա .ի 963ի օր ի նա կ ին. Ա ն Պ ե ն ե տ ի ք թ Թ .,

Ս իլվես թ ր ր Գ . ե ւ Գ ր ի գ ո ր Զ . պ ա պ երր

գ ա Հ ր ն կ է ց ր ն ե լո վ Պ ա մ պ եր կ ի գ ե ր մ ա ն

եպ իսկ ոպ ո սր ո ր պ էս կ ղ ե մ է ս Բ . (1046­

1047) պ ա պ ա կա ն գ ա Հ կր բ ա ր ձ ր ա ց ն է ր .

ի ր Հ ե ր թ ի ն , կ ղ ե մ է ս Բ . Հ ե ն ր ի Գ -ր ո ր պ էս

կ ա յս ր կր թ ա գ ա գ ր է ր . կ ա յս ր ն ո ւ պ ա պ ր

մ ի ա ս նա բա ր կր ն ա խ ա ձ ե ռ ն է ի ն ե կեղեց-

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 145

ւ ո յ մ է ջ տ ա ր ա ծ ո ւա ծ ս ի մ ո ն ա կ ա ն ո ւթ ի ւ-

նը Ё ա փ ա նել, ս ա կ ա յն վերջինս ին ը ա մ ի ս ն եր յե տ ո յ կ ը վ ա խ ճ ա ն էր . Հ ե ն ր ի

Գ -ի բ ա ց ա կ ա յո ւթ ե ա ն , թ ո ւ ս կ ո ւ լա ն

տ ո Հ մ ն ո ւ ա յլ իտ ա լա կա ն տ ո Հ մ ե ր կը

փ ո ր ձ է ի ն Պ ե ն ե տ ի ք թ Թ - պ ա պ ը վերա -

Հա ստ ա տ ել- ի Ակ կ ա յս ր ը Տ ա մ ա ս ո ս Բ- գ ե ր մ ա ն պ ա պ ը կը պ ա ր տ ա դ ր էր , որ գ ա Հ

բ ա ր ձ ր ա ն ա լէ ն ք ս ա ն ե ր ե ք ա մ իս ներ յե -

տ ո յ կը վա խ ճ ա ն էր .

ի Վեր ջոյ Հ ե ն ր ի Գ- կը յ ա ջող է ր ինք -զ ի ն ք պ ա ր տ ա դ ր ե լ. Տ ա մ ա ս ո ս Բ -ի մ ա Հ էն

ետ ք Ո ւո ր մ զ ի մ է ջ գ ո ւ մ ա ր ո ւ ա ծ սինո-

տ ին, ա ն ե ր ր ո ր դ գ ե ր մ ա ն պ ա պ մ ը կը

նշա ն ա կ էր յա ն ձ ի ն Պ ր ո ւն ո յի , որ Թ ՛ուլի

եպ ի սկ ո պ ո սն է ր ե ւ Հ ռ չա կ ա ւո ր դ ի ւ ա ­

ն ա գ է տ ո ւ վ ա ր չա գ է տ , միա ժա մ ա նա կ

բ ա ր ե կ ա ր գ ո ւթ ե ա ն նո ր ո գ ի ի ն ջե ր մ

պ ա շտ պ ա ն. Ա ն կը ստ ա նա ր Լ ե ւո ն Թ - ա ­

ն ո ւն ը (1049-1054). ի ր մ ո վ պ ա պ ա կ ա ն ո ւ­

թ ե ա ն նոր ը մ բ ռ ն ո ւ մ մ ը կը յա յտ ն ո ւ է ր

ե ւր ո պ ա կ ա ն թ ա տ ե ր ա բ ե մ ի ն վ ր ա յ, ե ր բ

Լ ե ւո ն Թ -, վ ա յե լե լո վ Հ ե ն ր ի Գ -ի ն ե ց ո ւ կը,

ա մ բո ղ ջա կ ա ն ն ո ւ ի ր ո ւ մ ո վ կը փ ա ր էր

ե կ ե ղ ե ց ւո յ բ ա ր ե կ ա ր գ ո ւթ ե ա ն շեշտ ը

դ ն ե լո վ Հ ո գ ե ւո ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն կ ա ր գ ա ­

պ ա Հ ո ւթ ե ա ն ե ւ ա ն բ ծ ո ւթ ե ա ն վ ր ա յ. Ս ա ­

կ ա յն ա յս ծ ր ա գ ի ր ը ի ր ա գ ո ր ծ ե լո ւ Հա մա ր

ա ն պ ա ր տ ա ւո ր է ր ի ր պ ա պ ա կա ն Հ ե ղ ի ­

ն ա կ ո ւթ ի ւն ը վե րա Հա ս տ ա տ ե լո ւ Վեր

մ ն ա լո վ Հ ռ ո մ ի ե ւ ի տ ա լի ո յ Հ ա տ ո ւա ծ ա ­

կ ա ն շա Հ ե ր է ն ե ւ ե կ ե ղ ե ց ւո յ ն ա Հ ա ն գ ն ե ­

ր ո ւ ն վ ր ա յ ի ր ք ա ղ ա քա կ ա ն ա զ դ ե ց ո ւ-

թ ի ւ ն ը բ ա ն ե ց ն ե լո վ . Բ ն ա կ ա ն է ր ո ր Լ ե ­

ւ ո ն Թ -ի օ ր ե ր ո ւն Հ ռ ո մ ի մ է ջ խ մ բ ա գ ­

ր ո ւ ա ծ ե կ եղ եցա կ ա ն կ ա ն ո ն ա դ ր ո ւթ ի ւն ը

Հ ռ ո մ ի ե պ ի սկոպ ոսի ն ն ա խ ա մ ե ծ ա ր ո ւ­

թ ի ւ ն ը շե շտ ա կ ի օր էն պ իտ ի ը ն դ գ ծ է ր .

Ն ո յն ի ն ք ն ա յս ս կ զ բ ո ւ ն ք ո վ իսկ պ ա պ ը

կ ը ն դ ո ւ ն է ր Պ ե ն ե վ ե ն թ ո յի վ ր ա յ ք ա ղ ա ­

ք ա կ ա ն տ ի ր ո ւթ ի ւն ը ն ե լո ւ կ ա յս ր ի ն ի ր ե ն

փ ո խ ա ն ցա ծ իշխ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը ի դ ի մ ա ց

Պ ա մ պ երկ ի ե պ ի ս կ ո պ ո ս ո ւթ ե ա ն վ ե ր ա բե -

ր ե ա լ պ ա պ ա կա ն ժ ա մ ա ն ա կ ա ւո ր ի ր ա ­

ւո ւ ն ք ն ե ր ո ւ զ ի ջո ւմ ի ն ե ւ ա պ ա կ ը մ ի ա ­

նա ր կ ա յս ր ի ն ա յն պ ա տ ե ր ա զմ ի ն մ է ջ , որ

կը մ ղ ո ւ է ր ն ո ր մ ա ն ա ր կ ա ծա խ ն դ ի ր ն ե ր ը

Հ ա ր ա ւա յի ն ի տ ա լի ա յէ ն դ ո ւ ր ս Հ ա ն ե լո ւ

Հա մ ա ր . Ա յս բ ո լո ր ի ն մ է ջ Հիմ նա կա ն

Հա րցը Հ ռ ո մ ի ա թ ո ռ ի ն Հ ե ղ ի ն ա կ ո ւթ ի ւն ն

ո ւ ա ն կ ա խ ո ւթ ի ւն ն է ր , ո ր ն ա խ ա պ ա յ­

մ ա ն է ր բ ա ր ե կ ա ր գ ո ւթ ե ա ն յա ջ ո ղ պ ս ա ­

կ ո ւմ ի ն Հա մ ա ր .

Լ ե ւո ն Թ -ի ա ռ ա ջի ն ե ւ ա մ է ն է ն ա զ ­

դ եցի կ ք ա յլե ր է ն մ ի ն կը Հա նդ ի սա նա ր

Հ ռ ո մ ի ե կ ե ղ ե ց ւո յ կա րտ ինա լա կա ն

բ ա ր ձ ր ա ս տ ի ճ ա ն կ ա ր գ ե ր ո ւն մ է ջ ն ե ր ա ­

ռ ե լ եկ եղ եցա կ ա ն ա յլ վա ր չա կա ն ի շխ ա -

ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ե ն թ ա կ ա յ ա ն ձեր , ո ր ո ն ք

ի ր ը մ բ ռ ն ա ծ բ ա ր ե կ ա ր գ ո ւթ ե ա ն Հ ա մ ա ­

մ ի տ էի ն ե ւ կ ր ն ա յի ն ի ր խ ո ր Հ ր դ ա կ ա ն ­

ն ե ր ն ո ւ օ գ ն ա կ ա ն ն ե ր ը դ ա ռ ն ա լ. Ա յս

բա ր ձ ր ա ս տ ի ճ ա ն կ ա ր գ ե ր ո ւն մ է ջ կ ր ն ա ­

յի ն մ տ ն ե լ պ ա պ ին ե ն թ ա կ ա յ Հ ռ ո մ ի թ ե ­

մ ի ն եպ ի սկ ո պ ոսներ ը , Հ ռ ո մ ի պ ա պ ա կա ն

տ ա ճ ա ր ն ե ր ո ւ Հ ո վ ի ւն ե ր ը , Հ ռ ո մ ի թ ե մ ի ն

վ ա ր չա կա ն պ ա տ ա սխ ա նա տ ու ե օ թ ը

ս ա ր կ ա ւա գ ն ե ր ը ե ւ 8 ր դ դ ա ր է ն ս կսեա լ

պ ա պ ին օգ ն ա կ ա ն ք ո ռ ե պ ի ս կ ո պ ո ս ն ե ր ը .

Ա յս կ ա ր գ ե ր է ն ի ր ա նմիջա կա ն գ ո ր ծ ա կ ­

ց ո ւթ ե ա ն Հ ր ա ւի ր ո ւա ծ ա ն ձեր ը յա ջ ո ր դ

դ ա ր ե ր ո ւ պ ա պ ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն ը ն թ ա ց ք ը

պ իտ ի ճ շդ ո ր ո շ է ի ն . Ա ս ո ն ց մ է ջ նա խ կա ր

Լ ո ր էն ի 0 ո յե ն մ ո ւ թ ի է վ ա ն ք է ն Հ ո ւ մ պ ե ր -

թ ը , ո ր գ ի տ ո ւն ի մ ա ս տ ա ս էր մ ը ն է ր .

1050ին Լ ե ւո ն Թ - Հ ո ւմ պ ե ր թ ը Սիլվա

Գ ա նտ ի տ ա յի կ ա րտ ինա լ եպ իսկոպ ոս կը

ն շա ն ա կ էր բ ա ր ձ ր օ ր է ն գ ն ա Հ ա տ ե լո վ ա ­

ն ո ր ս ի մ ո ն ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն դ է մ մ ղ ա ծ

բ ո ւ ռ ն պ ա յքա ր ը . Ա պ ա կ ո ւ գ ա յի ն Հ ի ւ

Գ ա ն տ ի տ ո ւս ը («Ս պ իտ ա կէ կ ո չուա ծ՛), որ

Ս- Կ ղ ե մ էս ի կ ա ր տ ի նա լ ք ա Հա նա ն կը

դ ա ռ ն ա ր , պ ա պ ին դ ի ւա ն ա պ ե տ ը թ ո ւ -

լո ւզ ց ի Ո ւտ ո ն ե ւ Գ ր ի գ ո ր ° - պ ա պ ի Հ ո ­

վ ի ւը թ ո ւս ք ա ն ա ց ի Հ ի լտ ը պ ր ա նտ ը , որ

պ ա պ ա կա ն կ ա լո ւա ծ ն ե ր ո ւ պ ա տ ա ս խ ա ­

ն ա տ ո ւ կը ն շ ա ն ա կ ո ւէ ր ե ւ ա պ ա կը

դ ա ռ ն ա ր յե ղ ա փ ո խ ա կ ա ն Գ ր ի գ ո ր Է-

պ ա պ ը. Ս ա կա յն ա յս բ ո լո ր ի ն մ է ջ Լ ե ւո ն

Թ -ի ա մ է ն ա կ ա ր ե ւո ր ն ե ց ո ւկ ն է ր Տ ա մ -

ի ա նի Ս- Պ ետ րոսը (1007-1072), Փ ո ն թ է Ա-

վ ե լա յի վա նքին մ ե ծ ա ւո ր ը , ն շա ն ա ւո ր

146 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ա ս տ ո ւա ծա բա ն ե ւ ո ւժ ե ղ մ ա ք ա ռ ո ղ Հո -

գ ե ւո ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն ա մ ո ւս ն ո ւթ ե ա ն , սի-

մ ո ն ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն ե ւ ե կ ե ղ ե ց ւո յ աշ^խար-

Հի կա ն ա ցմ ա ն գ է մ , որ 1057ին Օ ս թ ի ո յ

կ ա ր տ ի նա լ ե պ ի սկոպ ոսր կր նշա նա -

կ ո ւ է ր .Ա յս պ ի սի օ գ ն ա կ ա ն ն ե ր ո վ Լ ե ւո ն Թ .

կր ն ա խ ա ձ ե ռ ն է ր ի ր Գ ր ա գ ի ր ն ե ր ո ւ յա ջ ո ­

ղ ո ւթ ե ա ն Հ ռ ո մ ի ե կ ե ղ ե ցի ն ե ր էն ա ն գ ի ն

ե ւս . 1049ի Ա պ րիլին, Լա տ երա նի մ է ջ

գ ո ւ մ ա ր ո ւ ա ծ սինոտ ին, ա ն ի ր նպ ա տ ա -

կ ր յս տ ա կ օ ր է ն կր պ ա ր զ է ր . Պ ա պ ա կա ն

ն զ ո վ ք ի ս պ ա ռ ն ա լի ք ո վ Հ ո գ ե ւո ր ա կ ա ն ո ւ-

թ ե ա ն կ ա ր գ ի լէ ր ձ ե ռ ն ա գ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ,

պ ա շտ օ ն ա բ ա շխ ո ւթ ե ա ն , ե կ ե ղ ե ցի ն ե ր ո ւ

օ ծ մ ա ն ե ւ ն մ ա ն պ ա ր ա գ ա ն ե ր ո ւն գ ր ա մ

գ ա ն ձ ե լ. Ա ն կր վ ճ ռ է ր , թ է ե թ է Հ ո գ ե ւ ո ­

ր ա կ ա ն մ ր ս ի մ ո ն ա կ ա ն ո ւթ ե ա մ բ ս տ ա ­

ց ա ծ է ր ի ր ձ ե ռ ն ա գ ր ո ւ թ ի ւ ն ր , պ ա րտ ա ­

ւո ր է ր խ իս տ ա պ ա շխ ա ր ո ւթ ե ա ն գ ի մ ե -

լո ւ , ի ս կ ձ ե ռ ն ա գ ր ո ղ եպ ի սկ ո պ ո սր պ ա շ­

տ օնա նկ պ է տ ք է ր ր լլա ր . 1049-ի Հ ո կ ­

տ ե մ բե ր ի ն , Ռ է յմ զ ի մ էջ , ո ւր Ա. ^ ե մ ի կ -

ի ո ս ի մ ա ս ո ւն ք ն ե ր ո ւն Հ ա ր ե ւա ն ո ւթ ե ա մ բ

Հա ւա տ ա ց ե ա լն ե ր ո ւ բ ա զ մ ո ւ թ ի ւ ն ր խ ա ռ -

ն ր ւա ծ է ր Պ ետ րոսի յա ջ ո ր գ ր ո ղ ջ ո ւն ե լո ւ ,

ա ն սինոտ մ ր կր Հ ր ա ւի ր է ր ե ւ ե պ ի սկո-

պ ո սն ե ր ր Հ ա շ ո ւե տ ո ւո ւթ ե ա ն կր կ ա ն չէր

ո ւ ս ի մ ո ն ա կ ա ն ո ւթ ի ւն գ ո ր ծ ա գ ր ա ծ ն ե ր ր

պ ա շտ օնա նկ կ ր ն է ր . Ն ո յն տ ա րին նմ ա ն

սինոտ մ ր կր գ ո ւ մ ա ր ո ւ է ր Մ է յն ց ի մ էջ ,

Հ ե ն ր ի ^ . ի ն ե ր կ ա յո ւթ ե ա ն , որ ս իմ ոնա -

կ ա ն ո ւթ ի ւն ն ո ւ Հ ո գ ե ւո ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն

ա մ ո ւս ն ո ւթ ի ւն ր կր գ ա տ ա պ ա ր տ էր . Տ ա -

ջ ո ր գ տ ա ր ի ն ե ր ո ւն Լ ե ւո ն ^ . ն մ ա ն օ ր ի ­

նա կ ճ ա մ բ ո ր գ ո ւթ ի ւն ն ե ր կր կ ա տ ա ր էր

Հ ա ր ա ւա յի ն ե ւ Հի ւս ի ս ա յի ն ի տ ա լի ո յ ե ւ

^ ե ր մ ա ն ի ո յ տ ա ր ա ծք ի ն մ ե ծ յա ջ ո ղ ո ւ-

թ ի ւ ն ն ե ր ա ր ձ ա ն ա գ ր ե լո վ . Ո չ մ ի ա յն

պ ա պ ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն բ ա ր ե կ ա ր գ ո ւթ ե ա ն

ծ ր ա գ ի ր ր յա ջո ղ ր ն թ ա ց ք ի մ է ջ է ր , ղեկա -

վ ա ր ո ւթ ի ւն ր կ ա յս ր է ն խ լո ւ ա ծ է ր ե ւ

վ ա ր գ ա պ ե տ ա կ ա ն Հա րցեր ա րմ ա տ ա կա ն

լ ո ւ ծ ո ւ մ կր գ տ ն է ի ն , ա յլ ն ա ե ւ պ ա պ ր

գ ո ր ծ ն ա կ ա ն օ ր է ն ե կ ե ղ ե ցի ն ե ր ո ւ ա ռ ա ^-

ն ո ր գ ր կր գ ա ռ ն ա ր ե ւ կր գ ա գ ր է ր պ ա ր ­

զ ա պ էս Հ ե ռ ա ւո ր ա ռ ա ք ե լա կ ա ն ա ւա ն-

գ ո ւ թ ե ա ն մ ր խ ո ր Հ ր գ ա ն ի շր ր լլա լէ .

Ս ա կա յն, ն ո յն ի ն ք ն Հ ռ ո մ ի Ա թ ո ռ ի ն

Հ ե ղ ի ն ա կ ո ւթ ե ա ն Հա ստ ա տ մա ն մ տ ա Հո -

գ ո ւ թ ի ւ ն ր Լ ե ւո ն Թ ՜ի գ ա Հ ա կ ա լո ւթ ի ւն ր

ո ղ բ ե ր գ ա կ ա ն վա խ ճա նի մ ր պ իտ ի յա ն -

գ ե ց ն է ր , ե ր բ յո յն ե ւ լա տ ին եկեղեցի ներ

վ ե ր ջն ա կ ա ն օր էն ի ր ա ր մ է պ իտ ի ա նջա տ -

ո ւ է ի ն . Հ ռ ո մ ի ե ւ կ ո ս տ ա ն գ ն ո ւպ ո լս ո յ

յա ր ա բ ե ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ր ա յն ք ա ն ա լ լա ւ

չէ ի ն ա ր գ է ն ի սկ Ն ի կ ո ղ ա յո ս Ա .ի ե ւ Փ ո - տ ի օ ր ե ր է ն . Ա նկա խ ե ր կ ո ւ պ ա տ րիա ր-

ք ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն մ ի ջե ւ ա ռ կ ա յ մ ր ցա կ -

ց ո ւ թ ե ն է ն , ա րա ր ող ա կ ա ն ե ւ մ շ ա կ ո ւ թ ա ­

յի ն ա ճող տ ա ր բե ր ո ւթ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ք ա ղ ա ­

ք ա կ ա ն Հ ա կ ո ւմ ն ե ր զ ի ր ե ն ք Հե տ զՀ ե տ է ի ­

ր ա ր մ է ա ւե լի կ ր Հ ե ռ ա ց ն է ի ն . Լ ե ւո ն Թ .ի

օ ր ե ր ո ւն , կ ո ս տ ա ն գ ն ո ւպ ո լս ո յ պ ա տ ­

ր ի ա ր ք ն է ր Մ ի ք ա յէ լ կ ե ր ո ւլա ր ի ո ս (1043­

1048), որ ո չ մ ի ա յն կ ր մ ի տ էր ի ր ա թ ո ­

ռ ի ն ա զ գ ե ց ո ւ թ ի ւ ն ր մ ի ւս ա ր ե ւե լե ա ն

պ ա տ ր ի ա ր ք ո ւթ ի ւն ն ե ր ո ւն վ ր ա յ բ ա ն ե ց ­

նել, ա յլ ն ա ե ւ ի ր Հ ա մ ա Հ ա ւա ս ա ր ո ւթ ի ւ-

նր ե ւ ա ն կ ա խ ո ւթ ի ւն ր Հա ս տ ա տ ելու յա -

ր ա բ ե ր ա բ ա ր Հ ռ ո մ ի ա թ ո ռ ի ն . Ս ա կա յն

ա յս ծ ր ա գ ի ր ր կր ձ ա խ ո ղ էր Հ ե ն ր ի ^ - ի ե ւ

Լ ե ւո ն Թ .ի սերտ Հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւթ ե ա ն ե ւ ա յս ե ր կ ո ւք ի ն կ ո ս տ ա ն գ ի ա ն ո ս Թ .ի

(1042-1055) Հետ ն ո ր մ ա ն ն ե ր ր Հ ա ր ա ւա յի ն

ի տ ա լի ա յէ ն ե ւ պ ա պ ա կա ն բ ի ւ զ ա ն գ ա -

կա ն տ ա ր ա ծ ք ն ե ր է ն գ ո ւ ր ս Հ ա ն ե լո ւ Հ ա ­

մա ր կ ն ք ա ծ զ ի ն ո ւո ր ա կ ա ն գ ա շի ն ք ի ն

պ ա տ ճ ա ռ ա ւ. Հ ա մ ե ր ա շ խ ո ւթ ե ա ն ո ր պ էս

նշա ն, կ ո ս տ ա ն գ ի ա ն ո ս Թ . կր պ ա Հա նջէր

ո ր Մ ի ք ա յէ լ Պ ա տ րիա րք Հ ռ ո մ ի Հեղինա -

կ ո ւ թ ի ւ ն ր ր ն գ ո ւ ն է ր պ ա պ ին ո ւ ղ ղ ո ւա ծ

ա ւա ն գ ա կ ա ն «ս ի ն ո տ ա կ ա ն նա մ ա կ ^ր

ս տ ո ր ա գ ր ե լո վ , ո ր ո վ , երկա ր տ ա ր ի ն ե ր ո ւ

ս ո վ ո ր ո ւթ ե ա ն Հ ա մ ա ձ ա յն , Հ ռ ո մ ի եպ ի ս ­

կ ո պ ո ս ր տ եղեա կ կր պ ա Հ ո ւէ ր թ է ա ւա գ

պ ա տ րիա րք մ ր բ ն տ ր ո ւա ծ է ր կ ո ս տ ա ն գ -

ն ո ւպ ո լս ո յ ա թ ո ռ ի ն Հա մա ր ե ւ ա ն ո ւ ղ ­

ղ ա փ ա ռ վ ա ր գ ա պ ե տ ո ւթ ի ւն ո ւ ն է ր .

Մ իք ա յէ լ Պ ա տ րիա րք կ ր մ ե ր ժ է ր ա յս պ ա Հա նջր գ ո Հ ա ց ն ե լ. Ը ն գ Հ ա կ ա ռ ա կ ր ,

ա յս գ ա շի ն ք ր չէ զ ո ք ա ց ն ե լո ւ Հա մ ա ր, կր

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 147

Հ ր ա Հ ա ն գ է ր կ ո ս տ ա ն գ ն ո ւպ ո լս ո յ բ ո լո ր

լա տ ին եկ եղ եցի ներ ր փ ա կ ել. Ա պա,

1053-ին, կր Հ ա մ ո ղ է ր Օ գ ր ի տ ա յի պ ո ւ լ­

կ ա ր մ ե տ ր ո պ ո լի տ Լ ե ւո ն ր , ո ր ա ր ե ւ-

մրտ եա ն ե կ ե ղ ե ցի ն ե ր ո ւն նա մա կ մ ր գ ր է ր

գա տ ա պ ա ր տ ե լո վ « ֆ ր ա ն ք է ք ր ի ս տ ո -

ն է ո ւ թ ի ւ ն ր ա յնպ իս ի ոդ-օրինա կա ն ք ա յ­

լեր ո ւ Հա մա ր ղ ո ր ս Լ ե ւո ն ^ . կ ա ռ ն է ր

ե ր կ ո ւ ե կ ե ղ ե ցի ն ե ր ո ւ մ ի ո ւ թ ի ւ ն ր խ ոքրն-

գ ո տ ե լո վ , ինդպ էս օրինա կ ս ո ւր բ պ ա տ ա ­

ր ա գ ի բա ղ ա ր ջ Հա ցի գ ո ր ծ ա ծ ո ւ թ ի ւ ն ն ո ւ

շ ա բ ա թ օ ր ե ր ո ւ պ ա Հ ե ց ո ղ ո ւթ ի ւն ր . Պ ա ­

պ ա կա ն խ իս տ պ ա տ ա սխ ա նր թ է ե ւ ա ն մ ի-

ջա պ էս կր խ մ բ ա գ ր ո ւ է ր Սիլվա Գ ա նտ ի-

տ ա յի Հ ո ւ մ պ ե ր թ ի ն կ ո ղ մ է , պ ա շտ պ ա նե-

լո վ Հ ռ ո մ ի ե կ ե ղ ե ց ւո յ ա ւա ն գ ա կ ա ն տ ե-

սա կ էտ ր , որ ն ա ե ւ ն ո ւի ր ա գ ո ր ե ո ւա ե է ր

Կ ոսա ա նդիա նոսի Տ ո ւչո ւթ ի ւն ո վ , սա կա յն

կ ո ւշա նա ր 0 ի ք ա յէ լի Հ ա ս ն ե լո ւ. Մ ինդ

ա յգ Լ ե ւո ն ^ . պ ա ր տ ո ւթ ե ա ն կր մ ա տ ­

ն ո ւ է ր ն ո ր մ ա ն ն ե ր ո ւ գ է մ մ ղ ո ւա ե պ ա -

տ ե ր ա ղ մ ի ն ե ւ 1053ին Ս ի վ ի թ ա թ է ի մ է ջ կր

ձ ե ր բ ա կ ա լո ւ է ր . 0 ի ք ա յէ լ ե ւ կ ո ս տ ա ն - գ ի ա ն ո ս նկա տ ի ո ւն ե ն ա լո վ ի տ ա լի ո յ մ է ջ

գ տ ն ո ւո ղ կ ո ս տ ա ն գ ե ո ւպ ո լս ո յ տ ա ր ա ծ ք ­

ն ե ր ո ւն ս պ ա ռ ն ա ց ո ղ վ տ ա ն գ ր , Հ ա շ տ ո ւ­

թ ե ա ն Հ ր ա ւէ ր կ ո ւղ ղ է ի ն պ ա պ ին. Լ ե ւո ն

թ . Հ ո ւ մ պ ե ր թ է , Ֆ ր ե տ ե ր ի ք լո ր է ն ց ի է

ե ւ Ա մ ա լֆ ի ի Պ ետ րոս Ա ր քե պ ի ս կ ո պ ո ս է

բա ղ կ ա ց ա ե պ ա տ ո ւի ր ա կ ո ւթ ի ւն մ ր կր

ղ ր կ է ր Կ ո ս տ ա ն գ ն ո ւպ ո լի ս մ ի ո ւթ ե ա ն բ ա ն ա կ ց ո ւթ ի ւն ն ե ր ր վ ա ր ե լո ւ Հա մ ա ր.

Հ ո ւ մ պ ե ր թ ի ո դ -գ ի ւա ն ա գ ի տ ա կ ա ն մ օտ ե-

ց ո ւ մ ր ա յս Հա րցին, Հ ա կ ա ռ ա կ կ ա յս ր ի ն

Հ ա շ տ ո ւթ ե ա ն փ ա փ ա քին, կ ր պ ա ր տ ա ւո ­

ր է ր պ ա տ րիա րքր ա ն տ ե ս ե լո ւ պ ա պ ա կա ն

ն ո ւի ր ա կ ն ե ր ր , ե ր բ մ ա ն ա ւա ն գ վ ր ա յ կր

Հ ա ս ն էր Լ ե ւո ն ^ - ի ա ն ա կ նկ ա լ վա խ ճա -

ն ո ւմ ր . 10 Յ ո ւ լի ս 1054ին, նա խ քա ն կ ո ս -

տ ա ն գ ն ո ւպ ո լս է ն Հե ռ ա ն ա լր , Հ ո ւ մ պ ե ր ­

թ ի գ լխ ա ւո ր ա ե պ ա տ ո ւի ր ա կ ո ւթ ի ւն ր կր

մ տ ն է ր Ս. Ս ո ֆ ի ա տ ա ճա րր, Հրա պ ա րա -

կ ա ւ կ ր գ ա տ ա պ ա ր տ էր 0 ի ք ա յ է լ Պ ա տ - ր ի ա ր ք ր ե ւ խ ո ր ա ն ի ն վ ր ա յ կ ր գ ն է ր ա նոր

բ ա ն ա գ ր մ ա ն վ ճ ի ռ ր , ո ր ո ւն մ է ջ ղ ա յն կր

գ ա ս է ր «ս ա տ ա ն ա յի ն ե ւ ա նոր ա ր բ ա ­

ն ե ա կ ն ե ր ո ւն Հետ >. Ա յս ք ա յլր Ա ր ե ւ­

մ ո ւտ ք ի մ է ջ մ ե ծ գ ո Հ ո ւ ն ա կ ո ւ թ ի ւն կր

պ ա տ ճ ա ռ է ր , իս կ Մ ի ք ա յէ լ ի ն ք ղ ի ն ք ի ր

նպ ա տ ա կին Հ ա ս ա ծ կր ն կ ա տ է ր . Ա յս

Հ ե ր ձ ո ւա ե ր մինդեւ ա յս օր դէ լո ւ ե ո ւ ա ե .

"А № տ էօ^ օք Т Ь е ^ т й а п СЬигсЬ"

N . У. (1 9 8 5 ) - ^ւ1ետէօո ^ а 1 к е г Թ ր գ Մ .' Ն Ա Ր Ե Կ ԵՊՍ. Ա Լ Ե Է Մ Է Զ Ե Ա Ն

(& ա ր . 55)

148 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ՔՐԻՍՏՈՆԷԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐԱԲԱՆՈՒԹԻՒՆ*

4 ) Հա մ ա պ ա ր փ ա կ խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն հ ա ս —

ա ա ա ո ւմ ը ք ր ի ս ա ո ն է ո ւթ ե ա ն հ ի մ ն ա —

կա ն ա ռ ա ք ե լո ւթ ի ւն

Ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ե ա ն Հիմ նա կա ն ա ռ ա -

ք ե լո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ի ց են ն ա ե ւ խ ա ղ ա ղ ո ւ­

թ ե ա ն Հ ա ս տ ա տ ո ւմ ն ո ւ մ ա ր դ կ ա ն ց մ ի -

ջե ւ փ ո խ ը մ բռ ն ո ղ ա կ ա ն ո գ ո ւ ո ւժ ե ղ ա ­

ց ո ւ մ ը . Յ ի ս ո ւս ի մ ո ւտ ք ն ա շխ ա րՀ ա յդ

կ ա ր գ ա խ օ ս ո վ ո ւ պ ա տ գ ա մ ո վ նշուեց՝.

0 ր ի ստ ոսի ծ ն ն դ ե ա ն պ ա Հին «հրեշա ա կի

հեա երեւա ց երկնա յին զօրքերի մ ի բա զ ­

մ ո ւթ ի ւն , որ օր հ նո ւմ էր Ա սա ծուն ո ւ

ա ս ո ւմ . «Փ ա ռ ք Ա ս ա ո ւծո ւմ բա ր ձր ո ւնք ­

ն ե ր ո ւմ , ե ւ երկրի վրա յ խ ա ղա ղութիւն եւ

հա շա ութ իւն մա րդկա նց մ ի ջ ե ւ» ( ^ կ 2 ­

13-14). 0 ր ի ս տ ո ն է ո ւ թ ի ւ ն ը պ ա շ տ ո ւմ է

խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն Ա ս տ ծ ո ւն . Նա պ ա տ ե­

ր ա զ մ ի , վ ր ի ժ ա ռ ո ւթ ե ա ն , ա տ ե լո ւթ ե ա ն ,

խ տ ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն Ա ս տ ո ւա ծ չ է , ա յլ խ ա ­

ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն . Պ օղոս Ա ռ ա ք ե ա լ Հ ռ ո մ ա -

յե ցի ն ե ր ի ն գ ր ո ւ մ է ՝ «Թ ո ղ խաղաղութեան

Ա սա ուա ծը լինի ձեր բո լո ր ի դ հեա » ( Հ ռ

15-33). Ն ո յն ը նա կ ր կ ն ո ւ մ է ն ա ե ւ կ ո ր ն -

թ ա ց ի ն ե ր ի ն (Կր 13՝11). Խ ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւն ը ,

մ ի ա ժա մ ա նա կ Ս ո ւր բ Հ ո գ ո ւ պ տ ո ւղ ն է ,

ս ի ր ո յ, բ ա ր ե կ ա մ ո ւթ ե ա ն , խ ն դ ո ւթ ե ա ն ,

Հ ա մ բ ե ր ո ւթ ե ա ն , ք ա ղ ց ր ո ւթ ե ա ն , Հ ե զ ո ւ ­

թ ե ա ն , ժ ո ւժ կ ա լո ւթ ե ա ն ե ւ Հա ւա տ ի շ ա ր ­

ք ո ւ մ . Պ օղոս ն ա ե ւ ը ն դ գ ծ ո ւ մ է , որ Յ ի ­

ս ո ւս ա մ է ն ո ւր ե ք , մ օտ ե ւ Հ ե ռ ո ւ ե ղ ո ղ ն ե ­

ր ի ն , խ ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւն ա ւե տ ա ր ա ն ե ց ( ° փ

2-17). Ա ւե լի ն , մ ե ր Տ է ր Յ ի ս ո ւս ը պ ն դ ո ւ մ

է , որ խ ա ղ ա վա ր ներ ը , խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն

Հա մ ա ր պ ա յք ա ր ո ղ ն ե ր ը Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ո ր դ ի ­

ներ պ իտ ի կ ո չո ւե ն ( 0 տ 5 ՝9 ).

Խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն ք ր ի ս տ ո ն էա կ ա ն

վ ա ր դ ա պ ե տ ո ւթ ի ւն ը , պ ա տ գ ա մ ը բ ը ղ -

Շա ր. նախորդ թ իւէն :

խ ո ւ մ է նրա Հիմ նա կա ն ո ւ գ լխ ա ւո ր

ս կ զ բ ո ւն ք ի ց , ե լա կ էտ ա յի ն գա ղ ա փ ա ր ի ց

Ս ի ր ո ւց . 0 ր ի ս տ ո ն է ո ւ թ ի ւ ն ը Հ ա ւա տ ո ւմ

է , ո ր ե թ է մ է կ ը մ ա ր դ կ ա ն ց ո ւ Հ ր ե շտ ա կ ­

ներ ի լե զ ո ւն ե ր ը ի մ ա ն ա յ ե թ է կ ա ր ո ղ ա ­

ն ա յ մ ա ր գ ա ր է ա ն ա լ ո ւ գ ի տ ե ն ա լ բ ո լո ր

խ ո ր Հ ո ւր գ ն ե ր ն ո ւ գ ի տ ո ւթ ի ւն ն ե ր ը , ե թ է

նա լե ռ ն ե ր ը տ ե ղ ա փ ո խ ե լո ւ չա փ Հա ւա տ

ո ւն ե ն ա յ, բ ա յց ս էր չո ւն ե ն ա յ, ա պ ա նա

ո չի ն չ է . Ս էրը ա ն ս պ ա ռ է . Ա յն բ ո լո ր բ ա ­

ր ի ք ն ե ր ը ե ւ ա ռ ա ք ի ն ո ւթ ի ւն ն ե ր ի Հ ի մ ք ն

է . Ս իրոյ, Հ ա ւա տ ի ե ւ յո յս ի մ է ջ ն ա խ ա ­

մ ե ծ ա ր ը ս է ր ն է , ը ս տ ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ե ա ն .

Ս էրը ք ր ի ս տ ո ն էա կ ա ն բ ո լո ր ս կ զ բ ո ւ ն ք ­

ներ ի ե ւ օ ր է ն ք ն ե ր ի Հ ի մ ք ն է . 0 ա ր դ ո ւ

գ լխ ա ւո ր պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ն է ս իրել՝

ս ի ր ե լ Ա ս տ ծ ո ւն , ս ի ր ե լ ո ւր ի շն ե ր ի ն , ն ո յ-

նիսկ թ շ ն ա մ ո ւն , ս ի ր ե լ մ ա ր դ ո ւն ո ւ

բ ն ո ւ թ ի ւ ն ը . Ա յդ պ ի ս ի ս ի ր ո յ Հ ա մ ա տ ա ­

ր ա ծ կ ի ր ա ռ ո ւմ ը , բն ա կ ա ն ա բա ր , խ ա ղ ա ­

ղ ո ւթ ե ա ն երա շխ իքն է , Հ ի մ ք ն է .

Սիրել մ ա ր դ ո ւն ն շ ա ն ա կ ո ւմ է ա պ ա ­

Հ ո վ ե լ նրա Հա մա ր բ ա ր ի ն , բն ա կ ա ն ո ն

երջա նիկ կ եա նքը . Ս իրել ե ն թ ա դ ր ո ւ մ է պ ա յք ա ր ե լ չա ր ի ո ւ չա ր ի քի դ է մ , բ ա յց ո չ

մ ա ր դ ո ւ դ է մ ո ր պ էս ա յդ պ ի ս ի ն . Պ էտ ք է

վ ե ր ա զ ն ն ե լ չա րը մ ա ր դ ո ւ ց Հ է ն ց մ ա ր ­

դ ո ւ ն ս ի ր ե լո վ , մ ա ր դ ո ւ ս ի ր ո յ Համար՝.

Պ ա տ ա Հա կա ն չ է , որ Պ օղոս Ա ռ ա ք ե ա լը

Հ ռ ո մ ա յե ց ի ն ե ր ի ն գ ր ա ծ ն ա մ ա կ ո ւմ շե շ­

տ ո ւ մ է ՝ «Խ ա ղա ղութեա ն Ա սա ուա ծը շո ւ—

ա ով պիաի խ որա ա կի սա ա ա նա յին ձեր

ոա քերի աակ> ( Հ ռ 16-20). Ա յն լեր ա ն

վ ր ա յ, ո րտ եղ Յ ի ս ո ւս տ ո ւե ց ի ր Հ ռ չա կ ա ­

ւո ր ք ա ր ո զ ը ե ւ ս ո վ ո ր ե ցր ե ց Տ է ր ո ւ ն ա ­կա ն Ա ղ օ թ ք ը Հ ա յր Մ երը, Հ է ն ց ա յդ ժ ա ­

մ ա նա կ ե ւ ա յդ տ ե ղ ո ւմ նա մ ի ա ժ ա մ ա ­

նա կ պ ա տ գ ա մ ե ց ՝ «Ո չ ոք չի կա րող երկու

ա իրոջ ծա ռ ա յե լ. կա մ մէկին կ’ա ա ի եւ մ ի ւս ի ն կը ս ի ր ի , կա մ մէկին կը մ եծա ր ի

ե ւ մ ի ւս ի ն կ’ա րհա մ ա րհի. չէք կա րող ծա —

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 149

ո ա յե լ Ա սա ծուն ե ւ Մ ա Մոնային» ( 0 տ

6 .2 4 ).

Չ ա ր ի գ է մ պ ա յքա ր ր կ ա ր ո ղ է տ ա ր ­

բ ե ր բ ն ո յթ ո ւն ե ն ա լ՝ ի ր ա ւա կ ա ն , ք ա ղ ա ­

ք ա կ ա ն , ռ ա զ մ ա կ ա ն , գ ա ս տ ի ա ր ա կ չա -

կա ն, գ ա ղ ա փ ա ր ա կ ա ն , ե ւա յլն . ի ր ա ւ ա ­

կ ա ն պ ա յքա ր ր չա ր ի ն պ ա տ ժ ո ւմ է , մ ե ­

կ ո ւս ա ց ն ո ւմ է Հ ա ս ա ր ա կ ո ւթ ի ւն ի ց ե ւ

Հ ն ա ր ա ւո ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ս տ ե ղ ծ ո ւմ վ եր ա -

գ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւե լո ւ . Ա յգ պ է ս է Հա րցր

գ ն ո ւ մ Հ ա յ մ ե ծ ի ր ա ւա գ է տ Մ խ ի թ ա ր Գ օ-

շր . Օ տ ա ր ե ր կ ր ե ա յ զ ա ւթ ի չի ն Հա կ ա Հ ա ր ­

ո ւ ա ծ տ ա լո ւ ա ն Հ ր ա ժ ե շտ ո ւթ ե ա ն մ ա սի ն

խ օ ս ե լո վ ° զ ն ի կ Կո ղ բա ց ի ն գ ր ո ւ մ է , որ

ա յգ պ ի ս ի պ ա ր ա գ ա ն ե ր ո ւմ մ ա ր գ ի կ զ օ ր ք

են Հ ա ւա ք ո ւմ ե ւ կ ռ ո ւ ո ւ մ թ շ ն ա մ ո ւ գ է մ

ե ւ ո չ թ է ա յն Հ ա մ ա ր ո ւմ ն ա խ ա խ ն ա մ ո ւ­

թ ե ա ն ա ր տ ա յա յտ ո ւթ ի ւն ո ւ ձ ե ռ ք ե ր ր

ծ ա լլա ծ ն ս տ ո ւմ ԼՏես, ° զ ն ի կ Կո ղ բ ա ց ի ,

Ե ղ ծ Ա ղ ա ն գ ո ց , է ջ 94, 109). ի ս կ Մ ո վ ս էս

& ո ր ենա ցի ն գ տ ն ո ւ մ է , որ ա ն բ ա ր ո յա ­

կ ա ն ո ւթ ի ւն է բ ա զ մ ա Հ ա զ ա ր գ ի ւղ ա ց ի ն ե -

ր հ ա ր Հե ս տ ա ւո ր ն ե ր ի , շինա ր ա ր ներ ի

ա շի ա տ ա ն ք ի ա ր գ ի ւն ք ն ո ւ ն ր ա ն ց կ եա ն-

ք ր չպ ա շտ պ ա ն ել զ ա ւթ ի չն ե ր ի ց , գ ո ղ ե ­

ր ի ց ՝ Ա ռ ա ք ի ն ո ւթ ի ւն է ո չ մ ի ա յն ր ն կ ե - ր ա ս ի ր ո ւթ ի ւն ր , ա յլ ն ա ե ւ բ ա ն ա կ ա ն ո ւ-

թ ե ա մ բ ո ւ ո ղ ջ ա խ ո Հ ո ւթ ե ա մ բ թ ե լա գ -

ր ր ւ ա ծ ք ա ջ ո ւթ ի ւն ր , մ ա ր տ ա կ ա ն ո գ ի ն ,

կ ռ ո ւ ե լո ւ վ ճ ռ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր . կ ա ր ի ք ն

ի ր ա կ ա ն ա ն ո ւմ է ի ն չպ է ս ա յն ս տ ե ղ ծ ո ղ ­

ների , ա յն պ է ս է լ պ ա շտ պ ա նողների մ ի ­

ջ ո ց ո վ ԼՏես, Ս ր բ ո յն Հ օ ր ն մ ե ր ո յ 0 ո վ -

ս է ս ի խ ո ր ե ն ա ց ւո յ 0 ա տ ե ն ա գ ր ո ւ թ ի ւն ք ,

Գ ի ր ք Պ իտ ոյից, 2 - ր գ Հ ր ա տ ա ր ա կ ո ւթ ի ւն ,

Վ ենետ իկ, 1865, է ջ 4 8 3 -4 8 6 ).

Չ ա ր ի ք ի , պ ա տ ե րա զմ ի գ է մ ո ւ խ ա ­

ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն Հա մ ա ր ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ի ւն ր ,

բ ն ա կ ա ն ա բ ա ր , պ ա յք ա ր ո ւմ է գ ա ղ ա փ ա ­

ր ա կ ա ն մ ի ջ ո ց ն ե ր ո վ . Ա յգ Հա րցր պ ա ր զե -

լո վ Պ օղոս Ա ռ ա ք ե ա լ կ ո ր ն թ ա ցի ն ե ր ի ն

գ ր ո ւ մ է ՝ «Թ էպ էա եւ ըսա ՄարՄնի ենք ը ն —

թա նուՄ , բ ա յց ըսա ՄարՄնի չէ , որ կ ռի ւ

ենք ՄղուՄ, (քա նի որ պաաերազՄելու Մեր

զէնքը ՄարՄնաւոր չէ , ա յլ զ օր ա ւո ր ' Ա ս—

ա ո ւծո յ կողՄից քա նդելու հաՄար աՄրու—

թ ի ւն ն ե ր ը ). քա նդուՄ ենք գա ղա նի Մաա—

ծո ւՄ ներ ը , Ա ս ա ո ւծո յ զիա ութեա ն հա ն—

դէպ գ ո ռ ո զ ա ց ա ծ աՄէն ծա ոա ցուՄ ե ւ գ ե —

րուՄ ենք բո լո ր Մաքերը ի հնա զա նդ ո ւ­

թ ի ւն 0 ր ի ս ա ո ս ի ե ւ պաարասա ենք վ ր էժ ­

խ նդիր լինելու աՄէն ա նհնա զա նդութեա ն

դէՄ , երբ ձեր ա յդ հնա զա նդ ո ւթ ի ւնն էլ

կաաարեալ լի ն ի » (Բ . Կր 10 ՝3-6).

Պ ա տ ա Հո ւմ են գ է պ ք ե ր , ե ր բ գ ա ղ ա ­

փ ա րա կա ն պ ա յքա ր ն ո ւ ք ա ղ ա քա կ ա նր ,

ռ ա զ մ ա կ ա ն ր ի ս կ ա պ էս միա նա ն իրար՝.

Ա յգ պ ի ս ի ն ե ր ի ց է Վ ա ր գ ա ն ա ն ց պ ա տ ե-

ր ա զ մ ր . Ա յգ մ ա սի ն, ա յգ պ ա տ ե ր ա զմ ի

պ ա տ մ իչր °ղ ի շ է ն , գ ր ո ւ մ է ՝ « Որովհե—

ա եւ նրա նք էլ (հա յ հոգեւորա կա նները -

Գ .Խ .) աՄենեւին չվա խ եցա ն պաաերազՄի

գնա լ նրա նց (ա շխ ա րհիկ իշխ ա նների -

Գ .Խ .) հեա , քա նի որ ոչ թ է ՄարՄնական

էին հաՄարուՄ ա յն կ ո ի ւը , ա յլ հ ո գ ե ւո ր

ա ռա քինութեա ն կ ո ի ւ . ցանկանուՄ էին

ի ր ենց քաջ զի նուորներ ին Մահակից լի­

նել» (Ե ղ ի շէ , Վ ա ր գ ա նի ե ւ Հ ա յո ց պ ա տ ե­

ր ա զ մ ի մ ա սին, Թ ա ր դ մ ա ն ո ւ թ ի ւն ° . Տ է ր

0 ի ն ա ս ե ա ն ի , °ր ե ւ ա ն , 1989, է ջ 203).

Ա յս պ ի ս ո վ , ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն ս ի ր ո յ

ե ւ խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն ր մ բ ռ ն ո ւ մ ր չի բ ա ց ա ­

ռ ո ւ մ , ա յլ ր ն գ Հ ա կ ա ռ ա կ ր , ե ն թ ա գ ր ո ւ մ է

չա ր ի գ է մ պ ա յքա ր ր , չա ր ի վերա ցմ ա նր ,

չա ր ի ն յա ղ թ ե լո ւ ա ն Հ ր ա ժ ե շտ ո ւթ ի ւն ր .

ա .- Խ ա ղա ղութիւն Մ ա րդու ներա շ—

խ ա րհուՄ :

խ ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւն ր ո ր պ էս Հա մ ա տ ա ­

ր ա ծ օ ր է ն ք , պ ա րզ է , ի ր ե ն պ է տ ք է գ ր ս ե -

ւ ո ր ի մ ա ր գ կ ա յի ն յա ր ա բ ե ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ի

բ ո լո ր ո լո ր տ ն ե ր ո ւմ ե ւ ա ս տ ի ճ ա ննե­

ր ո ւմ ՝. խ ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւն պ է տ ք է տ իրի ա -

մ է ն մ ի մ ա ր գ ո ւ ն ե ր ա շի ա ր Հ ո ւմ ՝. Ա յ­

ս ի ն ք ն , մ ա ր գ ո ւ ներ ա շխ ա ր Հր պ է տ ք է

ա ն գ ո ր ր ո ւթ ե ա ն մ է ջ լինի , զ ե ր ծ լինի ա-

ւե լո ր գ ե ւ ա նտ եղի ն ե ր ք ի ն Հա կ ա ս ո ւ-

թ ի ւն ն ե ր ի ց . 0 ա ր գ ո ւ ներա շխ ա րՀր պ էտ ք

է մ ա ք ր ո ւա ծ լի նի բ ո լո ր տ եսա կի ա խ տ ե­

ր ի ց , յա տ կ ա պ էս ե ս ա մ ո լո ւթ ի ւն ի ց , շա -

Հ ա մ ո լո ւթ ի ւն ի ց , նա խ ա նձից, ի ն ք ն ա գ ե -

ր ա գ ն ա Հ ա տ ո ւմ ի ց ե ւ ո ւր ի շի ն թ ե ր ա գ ն ա ­

Հ ա տ ե լո ւ միտ ումից՝. Գ ա ա նՀր ա ժեշտ է

150 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ոդ մ ի ա յն նե ր ք ի ն Հ ա ն գ ս տ ո ւթ ե ա ն ո ւ ա ն-

գ ո ր ր ի Հա մ ա ր , ա յլ ա շխ ա րՀր ա ռ ա ր կ ա -

յա կ ա ն օ ր է ն տ ե ս ն ե լո ւ ո ւ նա խ ա պ ա շա ­

ր ո ւմ ն ե ր ի ց ղ ե ր ծ մ ն ա լո ւ Հ ա մ ա ր . Բ ա յց

ե ր բ ա յգ ա ն գ ո ր ր ր , Հ ա ն գ ս տ ո ւթ ի ւն ր կր

վ ե ր ա ե ո ւի ա ն տ ա ր բ ե ր ո ւթ ե ա ն , ս տ ե ղ ծ ա ­

գ ո ր ծ ո ւ թ ե ա ն ա ւի ւն ի թ ո ւ լա ց մ ա ն , ա պ ա

ա յն կր գ ա ռ ն ա յ ա ն ցա նկ ա լի ո ւ վնա ս ա ­

կ ա ր ԼԱ .Թ ս 5 .3 ).բ - Խ ա ղա ղութիւն Միջ-Մարդկային

յ ա ր ա բեր ութ իւններուՄ :

0 ա ր գ - մ ա ր գ յա ր ա բ ե ր ո ւթ ե ա ն կա -

ռ ո յց ո ւ մ խ ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւն ր իր ա կ ա ն կ ա ­

ր ո ղ է գ ա ռ ն ա լ, ե թ է ա յն ա ր գ ա ր ա ց ո ւա ե

լին ի Հա ւա տ ո վ , Հ ի մ ն ո ւա ծ լին ի լո ւ ր ջ Հա -

մ ո ղ մ ո ւն ք ն ե ր ի վ ր ա յ ( Հ ռ 5 .1 ): Ա յն

դպ էտ ք է լինի վա խ ի Հ ե տ ե ւա ն ք ( ^ կ 14.

27 ). Ա դ ա ռ ո ւթ ի ւն ր վ տ ա ն գ ո ւ մ է խ ա ղ ա ­

ղ ո ւթ ի ւն ր , յա տ կ ա պ էս ե ր բ ա յն ա ղ գ ա յի ն

գ ո ւ ն ա ւ ո ր ո ւ մ է ս տ ա ն ո ւմ (Գ ր ծ 10.

3 4 -3 6 ). Ս ի ա կ ա մ ո ւթ ի ւն ր տ ո ւե ա լ խ մ բ ի ,

Հ ա ւա ք ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն ե ւ ա ղ գ ի խ ա ղ ա ­

ղ ո ւթ ե ա ն կ ա ր ե ւո ր Հ ի մ ք ե ր ի ց է (Բ .կ ր

13.11). & ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւն ր , ա յգ իսկ պ ա տ ­

ճ ա ռ ո վ , միա ցնո ղ օղա կ է , տ ա ր րեր բ ա -

ղ ա գ ր ա մ ա ս ե ր ր ի ր ա ր բ ե ր ո ղ գ ո ր ե օ ն .

Ա յն մ ի ա ց ն ո ւմ է ա յլ ա ղ գ ե ր ն ո ւ կ ր օն ն ե -

ր ր , Հ ե թ ա ն ո ս ա կ ա ն ո ւ ք ր ի ս տ ո ն էա կ ա ն

ա շխ ա րՀներ ր. Ե ր բ ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ի ւն ր

Հա մ ա շխ ա րՀա յին կ ր օն գ ա ր ձ ա ւ ո ւ Յ ի -

ս ո ւս 0 ր ի ս տ ո ս ո վ ի ր ա ր կա պ եց տ ա ր բե ր

ա ղ գ ե ր ո ւ ք ա ղ ա ք ա կ ր թ ո ւթ ի ւն ն ե ր , ա յն

գ ա ր ձ ա ւ խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն կ ա ր ե ւո ր ա գ ո յն

լծ ա կ ( ° փ 2 .1 3 -2 2 ). Ա յգ մ ի ա ս ն ո ւթ ե ա ն

մ է ջ կ ա ր ե ւո ր ր « Հ ո գ ո ւ մ ի ո ւ թ ի ւ ն ն է> ,

«մ ի մ ե ա ն ց ա ն սա լր^, գ ա ղ ա փ ա ր ա կ ա ն

ր ն գ Հ ա ն ո ւր պ ա տ կ ա ն ե լի ո ւթ ի ւն ր ( ° փ 4 ­

2 -3 , Փ ի լ 4 .7 ) . խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն պ ա Հպ ա ն­

մ ա ն մ է ջ խ իս տ կ ա ր ե ւո ր է պ ա Հ ա ն ջ մ ո ւն ­

ք ի բ ա ւա ր ա ր ո ւա ծ ո ւթ ի ւն ր . Ե ր բ մ ա ր գ ի կ

ո ր ե ւ է ց ա ն կ ո ւ թ ի ւ ն ո ւն ե ն ո ւ ա յն դեն

կ ա ր ո ղ ա ն ո ւմ բա ւա ր ա ր ե լ, ապ ա նր ա նք

կ ռ ո ւ ո ւ մ են ո ւ պ ա տ ե ր ա ղ մ ո ւմ . Ա յգ ա ­

ռ ա ջ ա ն ո ւմ է ն ա ե ւ ա յն պ ա տ ճ ա ռ ո վ , որ

յա ճ ա խ մ ա ր գ ի կ դգիտ են խ ն գ ր ե լ ճ ի շգ

ձ ե ւ ո վ խ ն գ ր ե լ ո ւ պ ա Հա նջել. Ն ր ա նք դա-

ր ա մ տ օ ր է ն ե ւ ոդ թ է ա ղ ն ի ւ նպ ա տ ա կն ե ­

ր ո վ են խ ն գ ր ո ւ մ ո ւ պ ա Հա նջո ւմ , կ ա մ ի ­

ր ե ն ց խ նգրա հ՜ն ա ն ա ր գ ա ր է (Յ կ 4 .1 -3 ).

Պ էտ ք է միշտ յի շ ե լ, որ ա ր գ ա ր ո ւթ ե ա ն

պ տ ո ւղ ր խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա մ բ է ս ե ր մ ա ն-

ւ ո ւ մ (Յ կ 3 .18 ).

գ - Խ ա ղա ղութիւն ա շխ ա րհիկ յա ր ա -

բեր ո ւթ ի ւններ ո ւՄ :

0 ր ի ս տ ո ն է ո ւ թ ի ւ ն ր գ տ ն ո ւ մ է , որ

ի ր ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր բ ա ժ ա ն ո ւա ծ է ե ր կ ո ւ

ա շխ ա րՀներ ի, ն ի ւթ ա կ ա ն ե ւ Հ ո գ ե կ ա ն ,

ա նցո ղիկ ե ւ յա ւի տ ե ն ա կ ա ն , կ ե ն ս ա բա -

ն ա կ ա ն -ֆ ի ղ ի ք ա կ ա ն ա ր ժ է ք ն ե ր ի ե ւ Հ ո ­

գ ե ւ ո ր , գա ղ ա փ ա ր ա կ ա ն, ի մ ա ցա կ ա ն

ա ր ժ էք ն ե ր ի , ց ա ն կ ո ւթ ի ւն ն ե ր ի , ա շխ ա ր ­

Հիկ Հ ո գ ս ե ր ի ե ւ ա ս տ ո ւա ե ա յի ն խ օ ս ք ի

ա շխ ա րՀի, մ ա ր մ ն ա ւո ր ի մ ա ս տ ո ւթ ե ա ն

ե ւ Հ ո գ ե ւո ր ի մ ա ս տ ո ւթ ե ա ն ա շխ ա ր Հնե ­

ր ի , ա ր տ ա քին մ ա ր մ ն ա կ ա ն ա շխ ա րՀի ե ւ

մ ա ր գ ո ւ ներա շխ ա րՀի, մ ա ր գ ո ւ ա ն ձ ն ա ­

ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն ա շխ ա րՀի. Ա յս ե ր կ ո ւ ա շ­

խ ա ր Հ ն ե ր ր բ ե ւ ե ռ ա ց ա ծ պ ա յք ա ր ո ւմ են

ի ր ա ր Հետ . Ա յգ ե ր կ ո ւս ի մ ի ջե ւ պ ա տ ե-

ր ա ղ մ կ ա յ. 0 ա ր գ կ ա ր ո ղ է խ ա ղ ա ղ ո ւ­

թ ի ւ ն Հա ստ ա տ ել, ե թ է յա ղ թ ա ն ա կ ի , ա յն ­

պ էս , ինդպ էս յա ղ թ ա ն ա կ ե ց Յ ի ս ո ւս 0 ր -

ր ի ս տ ո ս . Ա յլ կերպ խ ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւն Հ ա ս ­

տ ա տ ել, յա ղ թ ե լ դի կ ա րելի , ո ր ո վ Հե տ ե ւ

ա յգ ե ր կ ո ւ աշ­խ ա ր Հ ն ե ր ր ի րա ր կ ա պ ե լո ւ,

ի ր ա ր Հետ Հ ա ղ ո ր գ ա կ ցա կ ա ն կա պ ի մ է ջ

գ ն ե լո ւ Հ ն ա ր ա ւո ր ո ւթ ի ւն ր ս տ ե ղ ծ ե լ է

ինք ր ' Յ ի ս ո ւս 0 ր ի ս տ ոս. Պ օղոս ա յգ մ ա ­

սին կ ո ր ն թ ա ցի ն ե ր ի ն գ ր ո ւ մ է- « 0 ա ն զ ի

Ա սա ուա ծ է ր , որ 0 ր ի ս ա ո ս ո վ ա շխ ա րհը

հա շա եցրեց իր հեա ե ւ հա շո ւի չա ոա ւ

նրա նց Մեղքերը ո ւ ա ուեց Մեզ հա շա ո ւ-

թեա ն պաագաՄը» (Բ .կ ր 5-19). ի ս կ Յ ո վ -

Հա ն ն էս Ա ւետ ա րա նիդ մ է ջ ր ե ր ե լո վ Յ ի -

ս ո ւս ի խ օ ս ք ե ր ր գ ր ո ւ մ է- «Ե ս որպ էս լո յս

եկա յ ա շխ ա րհ, որպ էսզի աՄէն ոք ինձ հ ա -

ւա ա ա յ խաւարուՄ չՄ նա յ» (Յ Հ 1 2 .46 ).

ի ն ք ն ի ր մ է ջ , ի ն ք ն իր ս ա Հ մ ա ն ն ե ­

ր ո ւ մ ե ւ ի ր ա ւո ւն ք ի մ է ջ ֆ ի ղ ի ք ա կ ա ն ա շ-

խ ա ր Հր , մ ա ր գ ո ւ կ ե ն ս ա բա նա կ ա ն բ ն ո ւ -

թ ի ւ ն ր , նր ա մ ա ր մ ն ա կ ա ն ո ւ ֆ ի ղ ի ք ա ­

կա ն պ ա Հա նջներր բա ցա ս ա կ ա ն դեն, դա-

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 151

ր ի ք չե ն . Ե ր բ Ա ս տ ո ւա ծ ս տ ե ղ ծե ց բ ն ո ւ ­

թ ի ւ ն ը , կ ե նս ա բա ն ա կ ա ն ի ր ա կ ա ն ո ւթ ի ւ-

նը, մ ա ր դ ո ւն ե ւ վերջինիս ի ր ա ւո ւն ք

տ ո ւե ց ի շխ ե լ բ ն ո ւ թ ե ա ն վ ր ա յ, ս ն ո ւե լ

բ ն ո ւ թ ի ւ ն ի ց ե ւ վ ա յե լե լ բ ն ո ւ թ ի ւ ն ը , նա

ն ա յե ց ո ւ Հ ա մ ո զ ո ւե ց , որ ո ղ ջ կ ա տ ա ­

ր ո ւ ա ծ ը բ ա ր ի է ԼՏես Ծ ն ն դ ո ց Ա- գ լո ւ խ ).

Տ է ր ո ւն ա կ ա ն ա ղ օ թ ք ո ւ մ 0 ր ի ս տ ո ս շ ե շ ­

տ ո ւ մ է , որ մ ա ր դ պ էտ ք է մ տ ա ծ ի ի ր ա-

մ է ն օ ր ե ա յ Հա ցի ո ւ ա պ ր ո ւս տ ի մ ա սի ն ե ւ

ա յն դ ա ր ձ ն ի Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հետ ք ն ն ա ր կ մ ա ն

ա ռ ա ր կ ա յ. Յ ո վ Հ ա ն ն է ս Մ կրտ իչի ե ւ ի ր

ա պ ր ելա կ երպ ը չՀ ա ս կ ա ցո ղ ն ե ր ի ն ք ն ն ա ­

դ ա տ ե լո վ Յ ի ս ո ւս ա ս ո ւ մ է ՝ «Ն րա նք

նմա ն են մա նուկն երի , որոնք նսա ո ւմ են

հրա պ ա րա կներում, ձա յն են աա լիս մ ի մ ­

եա նց ե ւ ա ս ո ւմ . “ Փ ո ղ զա րկեցինք ձեզ հա ­

մ ա ր , ե ւ չպ ա րեցիք. ողբ ա սա ցինք, ե ւ

դ ո ւք լաց չեղա ք” . Եկաւ Յովհա ննէս Մ կըր—

ա ի չը , չէր ո ւա ո ւմ ե ւ չէր խ մ ո ւմ . ե ւ դ ո ւք

ա սա ցի ք' նրա մէջ դ ե ւ կ ա յ: Եկաւ մ ա ր դ ո ւ

Ո րդին. ո ւա ո ւմ է ե ւ խ մ ո ւմ . ե ւ ո ւդ ք ա—

ս ո ւմ էք . “ Ահա ուա ող ե ւ խ մ ո ղ մ ի մ ա ր դ ,

մա քսա ւորների ե ւ մեղա ւորների բա րե­

կա մ » (.Ղկ 7-31-35). ° ւ վերջա պ էս չպ է տ ք

է մ ո ռ ա ն ա ն ք Ա ւե տ ա ր ա ն ի խ օս քե ր ը ՝

«Ա ս ա ո ւա ծ ա յնպ էս ս իրեց ա շխ ա րհը, որ

ի ր Մ իա ծին Որդին ա ո ւե ց» (Յ Հ 3-16).

Ա յս պ ի ս ո վ , խ ն դ ի ր ը ո չ թ է ա շխ ա ր Հի ­

կի է ո ւթ ե ա ն մ է ջ է , ա յլ ա շխ ա րՀիկը գ ե ­

ր ա գ ն ա Հ ա տ ե լո վ ո ւ ա ս տ ո ւա ծա յի ն ը թ ե ­

ր ա գ ն ա Հ ա տ ե լո վ ս խ ա լ գ ո ր ծ ե լո ւ ե ւ ա յդ

սխ ա լի Հ ե տ ե ւա ն ք ո վ ա յն չա ր ի ք ի պ ա տ ­

ճ ա ռ դ ա ր ձ ն ե լո ւ մ է ջ է . Խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն

մ է ջ է լի ն ո ւ մ մ ա ր դ , ե ր բ ա մ է ն մ է կ ի ն ի ր

ա ր ժ ա նի տ եղը տ ա լո վ գ ե ր ա դ ա ս ո ւ մ է

վեՀը, գ ե ղ ե ց ի կ ը , բա ր ի ն , յա ւի տ ե ն ա կ ա -

նը, մ ա ր դ կ ա յի ն ը , ա ս տ ո ւա ծա յի ն ը ա ­

ռ ա ն ց ա ն տ ե ս ե լո ւ կ ե նս ա բա ն ա կ ա ն ն ո ւ

ֆ ի զ ի ք ա կ ա ն ը . Օ րինա կ, մ ա ր դ ը կ ա զ ­

մ ո ւ ա ծ է կ ենսա բա ն ա կ ա ն ից, ֆ ի զ ի ք ա -

կա նից, ը ն կ ե ր ա յի ն ի ց , ի մ ա ցա կ ա նի ց , Հո-

գ ե ւո ր ի ց . ի ն չ կը ս տ ա ցո ւի , ե թ է մ ա ր դ

մ ի ա յն ո ւ շ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն դ ա ր ձ ն ի կ ե ն ս ա ­

բա ն ա կ ա ն ի ե ւ ֆ ի զ ի ք ա կ ա ն ի վ ր ա յ, շա Հի

մ ի ա յն ա շխ ա րՀա կա նը ե ւ կ ո ր ց ն ի ի ր ը ն ­

կ ե ր ա յի ն , ի մ ա ցա կ ա ն, Հ ո գ ե ւո ր ո ւ

մ ա ր դ կ ա յի ն դ ի մ ա գ ի ծ ը Ա յդ պ ի ս ի ն մ է կ

ի ր , ե ւ ա պ ա ո ւր ի շն ե ր ի Հա մա ր փ ո ր ձ ա ն ք

կ ը լի նի . Բ ն ո ւթ ե ա ն Հետ ի ր յա ր ա բ ե ր ո ւ ­

թ ե ա ն մ է ջ մ ա ր դ կը Հա ստ ա տ ի խ ա ղ ա ­

ղ ո ւ թ ի ւ ն , ե թ է ա յդ սխ ա լը չի գ ո ր ծ ի .

դ . - Խ ա ղա ղութիւն Ա սա ո ւծո յ հեա

Ա մ բո ղ ջա կ ա ն խ ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւն չի

Հա ս տ ա տ ո ւի , ե թ է մ ա ր դ խ ա ղ ա ղ լինի

ի ն ք ն ի ր Հետ , ը ն կ ե ր ո ւթ ե ա ն ե ւ ա շխ ա րՀի

Հետ , ս ա կ ա յն չի կ ա ր ո ղ խ ա ղ ա ղ ո ւթ ի ւն

Հա ստ ա տ ել Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հետ , չի կ ա ր ո ղ

կ ա տ ա ր ել վ ճ ռ ա կ ա ն ք ա յլը , որ ի Հա մա ր

նա խ ա պ ա տ րա ստ ա կա ն են բ ո լո ր ն ա ­

խ ո ր դ ն ե ր ը . Ա յդ ի ր ա կ ա ն ա ցն ե լո ւ Հա մա ր

նա խ պ է տ ք է ա մ բ ո ղ ջ ս ր տ ո վ , Հ ո գ ւ ո վ ո ւ

մ տ ք ո վ Հա ւա տ ա լ Ա ս տ ծ ո ւն , Հա ւա տ ա լ,

որ նա ս ի ր ո ւմ է մ ա ր դ ո ւն ե ւ ի մա սն ա -

ւ ո ր ի ք ե զ . Ո րպ էս ա յդ ս ի ր ո յ ա ր տ ա յա յ­

տ ո ւ թ ի ւ ն նա ի ր միա կ Ո ր դ ո ւն ա յս ա շ­

խ ա ր Հ ո ւղ ա ր կ ե ց , ո ր պ է ս զ ի մ ե ղ ք ի ց ո ւ

մ ա Հի ց փ ր կ ի ա մ է ն մ ի ա նՀա տ ի. Հ ե տ ե -

ւա բ ա ր , Յ ի ս ո ւս ա մ է ն մ ի մ ա ր դ ո ւ ս եփ ա ­

կա ն ո ւ ա նՀա տ ա կա ն փ ր կ ի լն է . Ա յս բ ո ­

լո ր ե լա կ էտ ա յի ն ս կ զ բ ո ւն ք ն ե ր ն ը ն դ ո ւ ­

ն ե լո ւց ե ւ ն ր ա ն ց Հ ա ւա տ ա լո ւց Հետ ,

մ ա ր դ պ է տ ք է Հ ա ղ ո ր դ ա կ ց մ ա ն մ է ջ

մ տ ն ի ի ր ը ն դ ո ւ ն ա ծ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հետ ՝ նա

պ է տ ք է ա ղ օ թ ի Ա ղ օ թ ք ը Հ ա ղ ո ր դ ա կ ց ո ւ­

թ ի ւ ն է Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հետ , որտ եղ մ ա ր դ իր

բ ո լո ր խ ո Հեր ը , ծ ր ա գ ր ե ր ը , կ ա տ ա ր ա ծ

գ ո ր ծ ե ր ն ո ւ փ ո ր ձ ա ռ ո ւթ ի ւն ն ե ր ը , իր

ց ա ն կ ո ւթ ի ւն ն ե ր ն ո ւ ե ր ա զա ն քն ե ր ը

յա ն ձ ն ո ւ մ է Ա ս տ ծ ո ւն , դ ն ո ւ մ է Ն րա ա ­

ռ ա ջ վստ ա Հ լի ն ե լո վ , որ Նա կը Հա սկա -

ն ա յ մ ա ր դ ո ւն ո ւ կ օ գ ն ի նր ա ն . Ա ղ օ թ ք ի

ը ն թ ա ց ք ո ւմ մ ա ր դ խ ո ս տ ո վ ա ն ե լո վ ի ր

մ ե ղ ք ե ր ը , Ա ս տ ծ ո ւց ն ե ր ո ւ մ կը խ ն դ ր ի ե ւ

ա յդ պ ի ս ո վ կ ա պ ա շխ ա րի խ ո ս տ ա ն ա լո վ

չկ ր կ ն ե լ ա ն ցեա լի ս խ ա լն ե ր ը Ա պ ա շխ ա ­

ր ե լո վ կը դ ա ռ ն ա յ Ա ս տ ո ւ ծ ո յ զ ա ւա կ ե ւ

ո ր պ էս ա յդ պ ի ս ի ն Հ ա ղ ո ր դ ո ւթ ի ւն կը

ս տ ա ն ա յ. Ա յդ ը ն թ ա ց ք ո ւմ ե ւ ն ր ա նի ց յե -

տ ո յ մ ա ր դ ի ր կ ե ա ն ք ո ւմ ե ւ ն ե ր ա շխ ա ր ­

Հ ո ւ մ Հ ա մ ա մ ա ս նա կի ց կը դ ա ռ ն ա յ Յ ի ­

ս ո ւս 0 ր ի ս տ ո ս ի կ եա նքի ն ո ւ կ ը վա րի

152 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ա ս տ ո ւա ծ ա Հ ա ճ ո յ կ ե ա ն ք . Ա յս պ ի ս ո վ , նա

կր վ ե ր ա գ ա ռ ն ա յ գ է պ ի Ա ս տ ծ ո ւն ո ւ կր

մ ի ա ն ա յ Ն րա ն.

0 ա ր գ ո ւ ա ս տ ո ւա ծա ցմ ա ն Հա ր ցով

Հ ա յ ի ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն մ է ջ յա տ կ ա պ էս

զ բ ա ղ ո ւե լ են Գ ա ւի թ Ա ն յա ղ թ ն ո ւ Գ րի-

դ ո ր Ն ա րեկա ցին. Ա ռա ջինր գ տ ն ո ւ մ է որ

փ ի լի ս ո փ ա յո ւթ ի ւն ր Ա ս տ ծ ո ւն ն մ ա ն ո ւե ­

լո ւ կ ա ր ո ղ ո ւթ ի ւն ն ո ւ ո ւս մ ո ւն ք ն է . Գ ա -

ւի թ ր պ ն գ ո ւ մ է , որ Ա ս տ ո ւա ծ ե ր ե ք կ ո ղ մ

ո ւն ի բա ր ի ն , գ ի տ ո ւթ ի ւն ր ե ւ ո յժ ր . Փ իլի­

ս ո փ ա յո ւթ ե ա ն մ ի ջո ցով ճ ա ն ա չելո վ բ ա ­

ր ի ն , ձ ե ռ ք բ ե ր ե լո վ դի տ ելի քր ե ւ տ ի րա ­

ն ա լո վ կ ա մ ա յի ն ո յժ ի ն մ ա ր գ ն մ ա ն ո ւո ւմ

է Ա ս տ ծ ո ւն . Նա դ ր ո ւ մ է ՝ «կ ա տ ա ր եա լ

ի մ ա ս տ ա ս էր ն նմ ա ն է Ա ս տ ո ւծ ո յ՝ ա ս ­

տ ո ւս տ է յա յտ , զ ի ն ո ք ի մ բ ք կերպ ա րա նի,

ո ր ո վ ք ե ւ Ա ս տ ո ւա ծ, ք ա ն զ ի որ պ էս

Ա ս տ ո ւա ծ կերպ ա րա նի բ ա ր ե ա ւն ե ւ գ ի տ -

ն ա կա նա ւն ե ւ կ ա ր ե լե ա ւն> (Գ ա ւի թ Ա ն ­

յա ղ թ , Ա ա Հմա նք ի մ ա ս տ ա ս ի ր ո ւթ ե ա ն ,

Ե ր ե ւա ն, 1960, է ջ 40). Ն ա րեկա ցին գ ր տ -

ն ո ւ մ է , որ մ ա ր գ ի ր Հ ո գ ե կ ա ն կա տ ա ր ե­

լա գ ո ր ծ մ ա ն ջա ն ք ե ր ո վ կ ա մ ի ր ներա շ­

խ ա ր Հր ա յն պ էս է մ ա ք ր ո ւմ , որ ա յն

գ ա ր ձ ն ո ւ մ է Ա ս տ ո ւծ ո յ բն ա կ ա վ ա յր ե ւ

կ ա մ է լ ն ի ւթ ա կ ա ն ի ր ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ի ց վեր

բ ա ր ձ ր ա ն ա լո վ մ օ տ ե ն ո ւմ Գ ե ր ա գ ո յն ի ն .

Ե ւ ա յն , ինչ ասելն իսկ ա հա ւոր է ,

ԳրուՄ եՄ ա յսա եղ որպ էս յիշա ա ա կ Մեծ

երա խ ա իքիդ,

Կա րող ենք ն ո յնի ս կ Մենք Ա սա ուա ծ լինել'

Շ ն որ հ նե ր ով ո ւ ձի րքեր ով ըն ա իր,

Ու Մ իա ւորուել սա եղծողիդ հեա '

Տէրունա կա ն քո ՄարՄնի ճաշակՄաՄբ

Ե ւ ՄիաձուլՄաՄբ քո կենա ց լո յս ի ն .. .

5 ) Լաւաա եսական վա խ ճա նա բա նո ւթ իւն

0 ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ե ա ն ր բ ն ո ր ո շ է ն ա ե ւ

լա ւա տ ե ս ա կ ա ն ա շխ ա րՀա յե ա ցքի տ ա րա -

ծ ո ւմ ր .

Տ ո ռ ե տ ե ս ո ւթ ե ա ն ե ւ լա ւա տ ե ս ո ւ­

թ ե ա ն ս տ ո ր ո գ ո ւմ ն ե ր ր Հ ա ն գ է ս են գ ա ­

լիս ո ր պ էս ա շխ ա ր Հա րնկ ա լմ ա ն ա ր ժ է -

ք ա բա ն ա կ ա ն կ ո ղ մ ե ր , ք ա ն ի ո ր գ ր ա ն ց

մ ի ջո ց ո վ ի ր ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր գ ի տ ո ւ ո ւ մ է

ո ր պ էս նր ա մ է ջ պ ա ր ո ւն ա կ ո ւո ղ չա ր ի քի

ո ւ բ ա ր ո ւ , ա ր գ ա ր ո ւթ ե ա ն ե ւ ա ն ա ր գ ա -

ր ո ւթ ե ա ն , ե ր ջ ա ն կ ո ւթ ե ա ն ո ւ գ ժ բ ա խ -

տ ո ւթ ե ա ն յա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն . Վ երջա պ էս

գ ր ա ն ք ո ր ո շ ո ւ մ են մ ա ր գ ո ւ ե ւ ա շխ ա րՀի

վ ա խ ճ ա ն ա բ ա ն ո ւթ ե ա ն Հ ա ր ց ր 0 ր ի ս տ ո -

ն է ո ւ թ ե ա ն մ է ջ գ ր ա ն ք գ ր ս ե ւ ո ր ո ւ մ են ո չ

մ ի ա յն ո ր պ էս զ գ ա ց մ ո ւն ք ա յի ն տ ո ւն ,

ա յլե ւ ո ր պ էս ա շխ ա ր Հա յեա ցքի պ ա յմ ա -

նա կեր պ , ո ր պ էս ա շխ ա րՀի ե ւ մ ա ր գ ո ւ

է ո ւ թ ե ա ն մ ա սի ն ո ւ ս մ ո ւ ն ք . 0 ր ի ս տ ո -

ն է ո ւ թ ի ւ ն ր կ ա ն գ ն ա ծ է ր ն կ ե ր ա յի ն լա ­

ւա տ ե ս ո ւթ ե ա ն գ ի ր ք ե ր ո ւմ .

ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն վ ա ր գ ա պ ե տ ո ւ-

թ ե ա ն բ ն ո ր ո շ է տ ի ե զե ր ա բա նա կա ն լա -

ւա տ ե ս ո ւթ ի ւն ր , ք ա ն ի որ նա ե լն ո ւ մ է

ա յն Հ ա մ ո զ մ ո ւն ք ի ց , որ չա ր ր բ ն ա ծ ի ն չ է ,

չա ր ր ս կ զ բ ի ց գ ո յո ւ թ ի ւ ն չի ո ւն ե ց ե լ, Ա ս ­

տ ո ւա ծ չա ր ր չի ս տ ե ղ ծ ե լ ի ն չպ է ս տ ի ե ­

զ ե ր ք ի , ա յն պ է ս է լ մ ա ր գ ո ւ ե ւ ր ն կ ե ր ո ւ-

թ ե ա ն մ է ջ . Ա շխ ա րՀի ա ր ա ր չա գ ո ր ծ ո ւ-

թ ի ւ ն ր բ ա ր ի է ր , մ ա ր գ ն ս տ ե ղ ծ ո ւե լ է ր

Ա ս տ ո ւ ծ ո յ կ ե ր պ ա ր ո վ ե ւ ա պ ր ո ւմ է ր ե-

գ ե մ ա կ ա ն գ ր ա խ տ ո ւմ . Ա յս պ ի ս ո վ , տ ի ե ­

զ ե ր ա կ ա ն լա ւա տ ե ս ո ւթ ի ւն ր վ ե ր ա ծ ւ ո ւ մ

է մ ա ր գ ա բա ն ա կ ա ն լա ւա տ ե ս ո ւթ ե ա ն ,

ք ա ն ի որ մ ա ր գ ո ւն բ ն ո ր ո շ «ա ր ա ր ա ծա -

յ ի ն է ո ւ թ ի ւն ր > չա ր չ է , մ ա ր գ կ ա յի ն է ո ւ -

թ ի ւ ն ր բ ա ր ի ք ն ե ր ի ն ձ գ տ ո ղ է , ի ր պ ա տ ­

մ ո ւթ ե ա ն ս կ զ բն ա կ ա ն շ ր ջ ա ն ո ւմ մ ի ն չե ւ

Ա գ ա մ ի ե ւ ° ւ ա յ ի ա ն կ ո ւ մ ր

ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն մ ա ր գ ա ս ի ր ո ւ-

թ ի ւ ն ն ի ր ե ն գ ր ս ե ւ ո ր ո ւ մ է ն ա ե ւ լա ւա ­

տ ե ս ո ւթ ե ա ն Հ ա ր ց ո ւմ . 0 ր ի ս տ ո ն է ո ւ թ ի ւ -

նր գ տ ն ո ւ մ է , որ մ ա ր գ ո ւն Ա ս տ ո ւա ծ

շն ո ր Հ ե լ է ր ն տ ր ե լո ւ ե ւ գ ո ր ծ ե լո ւ ա զա -

տ ո ւթ ի ւն ր . Ա ս տ ո ւա ծ մ ա ր գ ո ւ Հա մա ր

ս տ ե ղ ծ ե լ է վ ե Հ ա գ ո յն ծ ր ա գ ի ր ն ո ւ ա պ ա ­

գ ա ն , որ ին նա կա ր ո ղ է ա րժա նա նա լ, ե ­

թ է ա յն րն տ ր ի իր ս եփ ա կա ն կ ա մ ք ո վ ո ւ

գ ո ր ծ ի Հա մ ա պ ա տ ա ս խ ա նա բա ր. Չ ա ր ի ք ր

ա ր գ ի ւն ք է մ ա ր գ ո ւ ս խ ա լ ր ն տ ր ո ւթ ե ա ն

ե ւ գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ե ա ն , ա յն ր ն տ ր ո ւթ ե ա ն

ո ւ գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ե ա ն , ո ր ն ա ն յա ր ի ր է

Ա ս տ ո ւ ծ ո յ ս տ ե ղ ծա ծ ծ ր ա գ ր ի . Ա գ ա մ ի ե ւ

Ե ւա յի ա ն կ ո ւմ ն ա ր գ ի ւն ք է ր ա յգ պ ի ս ի

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 153

ս խ ա լ ը ն տ ր ո ւթ ե ա ն . Ա ս տ ո ւա ծ նր ա նց

Հա մ ա ր նա խ ա տ եսել է ր դ ր ա խ տ ա յի ն

կ ե ա ն ք , բ ա յց ն ր ա ն ք ը նտ ր ե ցի ն , ա յն ի ն չ

ա ր գ ե լո ւա ծ է ր .

Յ ո ռ ե տ ե ս ա կ ա ն ե զ ր ա կ ա ց ո ւթ ի ւն ն ե -

ր ի ո ւ ա շխ ա ր Հա Հա յեա ցքի կ ա րե լի է յա ն ­

գ ե լ , ե թ է մ ի պ ա Հ ը ն դ ո ւն ե ն ք , որ ա յդ

սխ ա լը ճ ա կ ա տ ա գ ր ա կ ա ն է , ո ր ա յն վ ե ­

ր ա ց ն ե լ ո ւ յա ղ թ ա Հ ա ր ե լ չի կ ա ր ե լի . Բ ա յց

ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ի ւն ն ա յն պ է ս չի մ տ ա ծ ո ւմ .

Յ ի ս ո ւս ա շխ ա րՀ ե կ ա ւ, մ ա ր դ ա ց ա ւ, ա ւե -

տ ա ր ա նեց, ո ւս ո ւցա ն ե ց , խ ա չո ւե ց , ո ր ­

պ է ս զ ի մ ա ր դ ո ւն ա յդ վ ի ճ ա կի ց դ ո ւր ս

բ ե ր ի . Նա մ ա ր դ ո ւն օ գ ն ո ւ մ է , որ ճ իշդ

ը ն տ ր ո ւթ ի ւ ն կ ա տ ա ր ի ե ւ վ ե ր ա կ ե ն դ ա ­

նա ցն ի ի ր ա ս տ ո ւա ծա կ ե ր պ վիճ ա կն ո ւ

կեա ն ք ը . Պ օղոս Ա ռ ա ք ե ա լ գ ր ո ւ մ է ՝ « 0 ա —

նի ո ր , ինչպ էս մ էկ մ ա ր դ ո վ մեղքը աշ­

խարհ մ ա ա ւ, ե ւ մեղքով էլ' մ ա հ ը , ա յնպ էս

էլ բո լոր մա րդկա նց մէջ ա ա րա ծուեց մ ա ­

հ ը , որովհեա եւ բո լո ր ը մ եղ ա նչեցի ն . քա ն­

զ ի մ ի ն չե ւ օրէնքը ա շխ ա րհում մեղք

կ ա ր ... : Բա յց շնորհն ա յնպ էս չէ , ինչպ էս

յա ն ց ա ն ք ը . որովհեա եւ, ե թ է մէկի յա ն ­

ցա նքով շաաեր մ ե ռ ա ն , որչա փ ե ւ ա ռա ւել

Ա ս ա ո ւծո յ շնորհները ե ւ պ ա րգեւները մէկ

մ ա ր դ ո ւ' Ց ի ս ո ւս 0 ր ի ս ա ո ս ի շնորհո վ ա ւե—

լա ցա ն շա ա երի մ էջ . եթէ մէկի յա նցա նքո վ

մա հը թ ա գա ւո րեց մ ի ա յն ա յդ մ էկ ո վ , ո ր ­

չափ եւս ա ռա ւել ն ր ա ն ք , որ շնորհի ա ռա —

ա ո ւթ իւն ե ւ ա րդա րութեա ն պ ա րգեւներ կը

սա ա նա ն, կեա նքի մէջ պիաի թ ա գա ւո րէ

միա կ Ց ի ս ո ւս 0 ր ի ս ա ո ս ի մ ի ջ ո ց ո վ » ( Հ ռ

5-12-18).

կ ե ա ն ք ի լա ւա տ ե ս ա կա ն շ ղ թ ա ն

կ ա ն ջ ա տ ո ւի , ե թ է 0 ր ի ս տ ո ս ի փ ր կ ո ւ թ ի ւ ­

նը լոկ մ ի ա ն գ ա մ ե ա յ լինի . 0 ր ի ս տ ո ս

խ ո ս տ ա ն ո ւմ է մ ա ր դ ո ւն ա ն ըն դՀա տ

փ ր կ ել, ե թ է նա մ ե ղ ք ը չի կ ր կ ն ո ւ մ դ ի ­

տ ո ւմ ն ա ւո ր կ ե ր պ ո վ , շա Հա դ ի տ ա կ ա ն

նպ ա տ ա կն ե ր ո վ . 0 ա ր դ ը սխ ա լա կա ն է ե ւ

կ ա ր ո ղ է թ ո յ լ տ ա լ, ա կ ա մ ա յ կ ա մ չՀ ա ս ­

կ ա նա լո վ , ո ր ո շ մ ե ղ ք ե ր . Ա ս տ ո ւա ծ պ ա տ ­

ր ա ս տ է , ա յդ պ ի ս ի դ է պ ք ե ր ո ւմ , մ ա ր ­

դ ո ւ ն ա նը նդ Հա տ նե ր ե լ, մ ա ր դ ո ւն միշտ

պ ա Հել լա ւա տ ե ս ա կա ն շա ւի ղ ի մ է ջ ' ա ­

զա տ նե ր ք ի ն ո ւ ա րտ ա քին լա ր ո ւմ ն ե ր ի ց .

0 ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն վ ա ր դ ա պ ե տ ո ւ­

թ ե ա ն լա ւա տ ե ս ա կա ն ո ւ ղ ղ ո ւա ծ ո ւ թ ի ւ ն ը

Հ ի մ ն ա ւո ր ե լո ւ Հա մ ա ր Գ ր ի գ ո ր Ն ա ր ե կ ա ­

ցի ն ա ռ ա ջ է ք ա շ ո ւ մ վ ե ց Հիմ նա կա ն

փ ա ս տ ա ր կ՝ 1) Ա ս տ ո ւա ծ մ ա ր դ ո ւն ս տ ե ղ ­

ծ ե լ է ի ր պ ա տ կեր ո վ , ա ս տ ո ւա ծա յի ն մ ա ­

ս ո վ , ո ր ն ա պ ա Հ ո վ ո ւմ է մ ա ր դ ո ւ մ շտ ը ն-

ջե ն ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն Հ ա ւա ն ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ը ՝

2) Ա ս տ ո ւա ծ ի ր ս տ ե ղ ծա ծը չի կա ր ո ղ

մ ե ռ ց ն ե լ՝ ք ա ն ի որ Ա ս տ ո ւա ծ մ ա ր դ ո ւն

ի ն ք ն է ս տ ե ղ ծե լ, ի ն ք ն է լ պ իտ ի ո ղ ո ր մ ի ՝

3) Ա ս տ ո ւա ծ ո ր պ է ս բ ա ր ի ք ե ւ բա ր ի ք ի

ա ղ բ ի ւր ց ա ն կ ա ն ո ւմ է , որ ա մ է ն մ է կ ն

ա պ րի յա ւի տ ե ա ն . Նա չի Հ ր ճ ո ւ ո ւ մ

մ ա ր դ կ ա ն ց կ ո ր ո ւս տ ո վ ե ւ փ ր կ ո ւթ ի ւն է

տ ե ն չո ւմ բ ո լո ր ի ն ՝ 4 ) Ա ս տ ո ւա ծ ո ր դ ո ւ ա ­

ռ ա ք ե լո ւ թ ի ւ ն ը ա շխ ա րՀ, փ ա ր ա տ եց մ ե ղ ­

ք ի ա մ է ն մ ի ե ր կ ի ւղ ո ւ կ ա ս կ ա ծ. Ե թ է Ա ս տ ո ւա ծ ի ր Ո ր դ ո ւն ա շխ ա րՀ ո ւղ ա ր ­

կ ե ց ե ւ մ ա Հա ց ր ե ց մ ա ր դ ո ւ Հա մ ա ր , ապ ա

մ ա ր դ ն ի ր ճ ա կ ա տ ա գ ր ի մ ա սի ն յո ռ ե տ ե ս

լի ն ե լո ւ Հ ի մ ք ե ր չո ւն ի . Ե թ է Ա ս տ ո ւա ծ

0 ր ի ս տ ո ս ի մ ի ջո ց ո վ ի ն ք ն է ա ր դ ա ր ա ց ­

ն ո ւ մ մ ա ր դ ո ւն , է լ ո^վ կ ա ր ո ղ է նրա ն

դ ա տ ա պ ա ր տ ել՝ 5) Ա ս տ ո ւա ծ շա ր ո ւնա կ

զ բ ա ղ ւ ո ւ մ է մ ա ր դ ո ւ Հա մ ա ր փ ր կ ո ւ ­

թ ե ա ն միջո ցներ ե ւ դ ե ղ ե ր պ ա տ րա ս տ ե­

լո վ ՝ 6) Ա ս տ ո ւա ծ ի ր բա ր ե կ տ ա կ կ ա ն ո ն ­

ներ ի մ է ջ մ ա ր դ կ ա ն ց Հա մա ր մ ե ծ ա գ ո յն

օ ր է ն ք ն է ս ա Հմ ա նել, ո ր ո վ պ ա տ ո ւի ր ե լ է

չա ր ը չա ր ո ւթ ե ա մ բ չփ ո խ ա ր ի նե լ. Հ ե տ ե ­

ւա բ ա ր , Ա ս տ ո ւա ծ կ ի ր ա ր կ ե լո վ իր ս ե ­

փ ա կա ն օ ր է ն ք ը մ ա ր դ ո ւ կ ա տ ա ր ա ծ չա -

ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ի , մ ե ղ ք ե ր ի դ ի մ ա ց կ ը ց ո ւ ­

ցա բ ե ր ի ա ն սա Հմ ա ն ն ե ր ո ղ ա մ տ ո ւթ ի ւն ,

Հ ա ն դ ո ւր ժ ո ղ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ե ւ ո ղ ո ր մ ա ­

ծ ո ւ թ ի ւ ն . Նա մ ա ր դ ո ւն չի կ ո ր ծա ն ի

ԼՏես, Գ ր ի գ ո ր Ն ա րեկա ցի, 0 ա տ ե ա ն Ո ղ ­

բ ե ր գ ո ւ թ ե ա ն , Թ ր գ մ ՝ ^ - Գ է ո ր գ ե ա ն ի ,

Ե ր ե ւա ն , 1978, է ջ 67, 89, 92, 99, 102, 195,

203 , 217, 2 55). 0 ա ր դ ո ւ ն լո կ մ ն ո ւ մ է Հ ա ­

ւա տ ա լ, ա ղ օթ ե լ, մ ե ղ ք ե ր ի թ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն

խ ն դ ր ե լ ո ւ ա պ ա շխ ա րել.

Լ ա ւա տ ե ս ո ւթ ի ւն ն ա ր տ ա յա յտ ո ւմ է

ո չ մ ի ա յն մ ե ղ ք ի ց ա զ ա տ ո ւե լո ւ , ա յլ նա եւ

154 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

մ ա Հի ց փ ր կ ո ւե լո ւ մ է ջ . 0 ր ի ստ ոս ա նՀա -

տ ա պ էս մ ե ռ ե լն ե ր ի ց յա ր ո ւ թ ի ւ ն ա ռ ն ե ­

լո վ ա նվիճելի գ ա ր ձ ր ե ց ն ա ե ւ մ ա ր գ ո ւ

ա ն մ ա Հա ցմ ա ն Հ ն ա ր ա ւո ր ո ւթ ի ւն ր . Պօ-

ղո ս Ա ռ ա ք ե ա լ կ ո ր ն թ ա ցի ն ե ր ի ն յղ ա ծ իր

ա ռ ա ջի ն ն ա մ ա կ ո ւմ ա յգ մ ա սի ն գ ր ո ւ մ

է- «Ե թ է Միայն ա յս կեա նքով ենք յո յս դրել

ի 0 ր ի ս ա ո ս , ողորՄելի ե ն ք , քան բոլոր

Մ ա րդիկը: ^ ա յց Մ եոելներից յա ր ո ւթ ի ւն է

ա ոել 0 ր ի ս ա ո ս . քա նզի Մի Մ ա րդով Մահ ե ­

ղա ւ ե ւ Մի Մ ա րդով էլ Մ եոելների յա ր ո ւ­

թ ի ւ ն : "Ինչպէս Ա դաՄ ով բո լո ր ը ՄեոնուՄ

ե ն , նոյնպ էս ե ւ 0 ր ի ս ա ո ս ո վ աՄէնքը պիաի

կենդա նա նա ն • • •» (15 .13-20):

Ք ր ի ս տ ո ս ո վ մ ա ր գ յա ղ թ ա Հ ա ր ո ւմ է

մ ե ղ ք ի ն , մ ա Հ ո ւա ն ո ւ ա ր ժ ա ն ա ն ո ւմ է

յա ւի տ ե ն ա կ ա ն կեա նքի, ա ն մ ա Հ ո ւթ ե ա ն .

Ա յն օ ր ո ւա ն ի ց , ե ր բ մ ա ր գ ր ձ ե ռ ք է

բ ե ր ե լ ի ն ք ն ա գ ի տ ա կ ց ո ւթ ի ւն , մ ա Հ ո ւա ն

Հա րցն ս կ ս ե լ է յո ւ ղ ե լ ն ր ա ն . Մ իա յն

մ ա ր գ ն է գ ի տ ա կ ց ո ւմ ի ր գ ո յո ւ թ ե ա ն , իր

կ ե ա նքի վա խ ճա նի ա մ բ ո ղ ջ է ո ւ թ ի ւ ն ր .

Ա յգ պ ա տ ճ ա ռ ո վ է լ , մ ա Հ ո ւա ն մա սին մ ա ր գ ո ւ պ ա տ կ ե ր ա ց ո ւմ ն ե ր ր ն ե ր թ ա ­

փ ա ն ց ո ւմ են ի ր ա շխ ա ր Հա յե ա ցքի Հ ա մ ա ­

կ ա ր գ ի ց ն ե ր ս . Մ իա ժա մա նա կ ի ր կ ե ա նքի

ա ւա ր տ ի գ ի տ ա կ ց ո ւմ ր մ ա ր գ ո ւ մ օտ ա ­

ռ ա ջ ա ց ր ե լ է վա խ ի մ ի ա յն պ ի ս ի ղ գ ա -

ց ո ւ մ , ո ր ր վ ճ ռ ա կ ա ն ն ե ր գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն է

ո ւն ե ց ե լ նրա մ տ ա ծե լա կ ե ր պ ի ո ւ ա պ ր ե ­

լա կ ե ր պ ի վ ր ա յ. Վ ա խ ի ա յգ ղ գ ա ց ո ւմ ր

ա ր գ ե լա կ ե լ է մ ա ր գ կ ա ն ց գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ -

թ ի ւ ն ր . Ա յս պ ա տ ճ ա ռ ա ւ է լ մ ա Հ ո ւա ն

վա խ ի յա ղ թ ա Հ ա ր ո ւմ ր ա նՀր ա ժեշտ է ե ­

ղ ե լ մ ա ր գ ո ւ ին քնա Հա ս տ ա տ մ ա ն , ի ն ք ­

նա վ ս տ ա Հ ո ւթ ե ա ն , ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ կ ե ա ն ­

ք ի ո ւ մ ե ծ գ ո ր ծ ե ր ի կ ա տ ա ր մ ա ն Հա մ ա ր .

Ա ն ձ ն ա ղ ո Հ ո ւթ ի ւն ր , Հ ե ր ո ս ո ւթ ի ւն ն ո ւ

մ ա ր տ ի ր ո ս ո ւթ ի ւն ր մ իշտ ե ն թ ա գ ր ե լ են

մ ա Հ ո ւա ն յա ղ թ ա Հ ա ր ո ւմ , լա ւա տ ե ս ա ­

կ ա ն կ ե ց ո ւա ծ ք .

Հ ի մ ն ո ւ ե լո վ մա Հր յա ղ թ ա Հ ա ր ե լո ւ

ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն վ ա ր գ ա պ ե տ ո ւթ ե ա ն

վ ր ա յ, Հ ա յ մ ա տ ե ն ա գ ի ր ն ե ր ր ղ ա ր գ ա ց ր ե լ

են մ ա ր գ ա ս ի ր ա կ ա ն ե ւ լա ւա տ ես ա կա ն

գ ա ղ ա փ ա ր ն ե ր . ° ղ ի շ է ն ր ն գ ո ւ ն ո ւ մ է ա յն

գ ա ղ ա փ ա ր ր , ո ր մ ա Հին յա ղ թ ա Հ ա ր ե լո ւ

Հա մա ր ա նՀր ա ժեշտ է ի մ ա ն ա լ թ է ինդ է

մ ա Հր ե ւ թ է ինդի Հա մա ր է մ ա ր գ մ ա Հ ա ­

ն ո ւ մ . Ա յս պ ի ս ո վ , գ ի տ ա կ ց ո ւա ծ մ ա Հր

Վեր է ա ծ ւ ո ւ մ ա ն մ ա Հ ո ւթ ե ա ն ե ւ լո ւ ս ա ­

ւ ո ր ո ւ մ է գ ա լի ք ս ե ր ն գ ն ե ր ի ճա նա պ ա ր-

Հր. ի ս կ ^ ա ւ ի թ Ա ն յա ղ թ ր փ ի լի ս ո փ ա յո ւ-

թ ի ւ ն ր Հ ա մ ա ր ե լո վ ն ա ե ւ « խ ո կ ո ւ մ ն մ ա ­

Հ ո ւ> գ տ ն ո ւ մ է , ո ր կ ա յ ե ր կ ո ւ տ եսա կի

մա Հ ֆ ի ղ ի ք ա կ ա ն ե ւ Հ ո գ ե ւ ո ր , ո ր ր նա

Հ ա մ ա ր ո ւմ է յօ ժ ա ր ա կ ա մ . Ֆ ի ղ ի ք ա կ ա ն

մ ա Հր մ ա ր գ ո ւ կ ա մ ք ի ց ա նկա խ է ե ն թ ա -

կ ա յ բ ն ո ւ թ ե ա ն օ ր էն ք ն ե ր ի ն , իսկ Հ ո գ ե ­

ւո ր մա Հր մ ա ր գ ո ւ ց է կ ա խ ո ւա ծ , ի ր

ճ ի շգ ր ն տ ր ե լո ւց ե ւ գ ո ր ծ ե լո ւ ց . Ե ր բ

մ ա ր գ մ ե ռ ն ո ւ մ է մ ե ղ ք ի Հա մ ա ր , մ ե ղ ք ի

ն կ ա տ մ ա մ բ , ա պ ա նա ա պ ր ո ւմ է Ա ս տ ո ւ­

ծ ո յ Հա մ ա ր . Ո վ մ ե ռ ն ո ւ մ է Ա ս տ ո ւծ ո յ

Հա մ ա ր, նա ա պ ր ո ւմ է մ ե ղ ք ի Հա մ ա ր .

0 ե ղ ք ի Հա մա ր մ ե ռ ն ո ղ ն ի ր ա կ ա ն ո ւմ ա ն ­

մ ա Հ ա ն ո ւմ է ո ւ ձ ե ռ ք բ ե ր ո ւ մ յա ւի տ ե ­

նա կա ն կ ե ա ն ք . Ա յգ Հ ա ր ց ո ւմ մ ա ր գ ո ւն

օգ տ ա կ ա ր կ ա ր ո ղ է լի ն ե լ գործ՜նա կա ն ի -

մ ա ս տ ա ս ի ր ո ւթ ի ւն ր .

Մ եղ քն ո ւ մ ա Հր յա ղ թ ա Հ ա ր ե լո վ

մ ա ր գ ն ո ւ ա ճ ո ւ մ է ն ա ե ւ ո ւր ա խ ե ւ եր ջա ­

նիկ լի ն ե լո ւ ի ր ա ւո ւն ք ր , ո ր ր լա ւա տ ե ս ա ­

կա ն կ ե ց ո ւա ծ ք ի ա ն Հրա ժեշտ բ ա ղ ա գ ր ա -

մ ա ս ե ր ն են . Յ ի ս ո ւս ա յգ ո ւր ա խ ո ւթ ի ւն ն

ո ւ բ ա ւա ր ա ր ո ւա ծ ո ւթ ի ւն ր ն մ ա ն ե ց ն ո ւմ

է յղ ո ւ թ ե ա ն ե ւ ե ր կ ո ւն ք ի ն յա ջ ո ր գ ո ղ Հ ո ­

գ ե կ ա ն վիճա կին- «ճշՄ ա րիա , ՃշՄարիա

եՄ ասուՄ ձ ե զ , որ դ ո ւք պիաի լաք ե ւ պ ի­

աի ո ղ բա ք , իսկ ա շխ ա րհը ուրա խ պիաի

լի ն ի , դ ո ւք պիաի արաՄիք, բ ա յց ձեր

ա րա Մ ութիւնը ուրա խ ութեա ն պիաի փ ո -

խ ո ւի : Երբ կինը ծննա բերուՄ է , ա յլեւս չի

յիշո ւՄ նեղ ո ւթ ի ւնը ' ուրա խ ութեա ն պաա-

ճ ա ո ո վ , որ աշխարհուՄ Մի Մարդ ծ ն ո ւե ց »

(Յ Հ 1 6 .20-21).

Վ ե ր ո յի շե ա լ պ ա տ ճ ա ռ ն ե ր ո վ լա ւա -

տ ե ս ո ւթ ե ա մ բ ղ ի ն ո ւա ծ Հա ւա տ ա ցեա լր

մ ի շտ ժ պ տ ա գ է մ է , կ ե ն ս ո ւր ա խ , բ ա ր ե ­

Հ ա մ բ ո յր , ր ն կ ե ր ա ս է ր , ին քնա վս տ ա Հ.

դ ո կ տ . գ է ո ր գ խ ր լ ո պ ե ա ն

(՛Շար- 2)

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 155

ԳՐԱԿԱՆ

«ԲՌՆԱՒՈՐԻՆ ԱՐՑՈՒՆՔԴ»

Հ ա յ դ ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն գեղ ա պ ա շտ

շրջա նի յա ռ ա ջա պ ա Հ գ ր ա գ է տ ն ե ր է ն է

Ռ ո ւ բ է ն Զ ա ր գա ր ե ա ն ւ Ա նկա խ ի ր

ս տ ո ր ա դ ր ա ծ պ ա տ մ ո ւա ծք ն ե ր էն , ա րձա կ

բ ա ն ա ս տ ե ղ ծ ո ւթ ի ւն ն ե ր է ն ե ւ Հրա պ ա րա ­

կ ա գ ր ա կ ա ն է ջե ր էն , ի ր դ րա կա ն ա ն ­

կ ո ր ն չե լի ա րժա նիքր կ ր կ ա յա ն ա յ խ ո ր -

Հրրգա պ ա շտ գ ո յն ե ր ո վ ն կ ա ր ա գ ր ա ծ ա յն

բ ա զ մ ե ր ա ն գ Հ ե ք ի ա թ ն ե ր ո ւն մ էջ , ո ր ո ն ց

յա տ կ ա նշա կ ա ն օրինա կն է «Բ ռնա ւո ր ին

ա ր ցո ւն ք ը » խ ո ր ա գ ր ո վ գ ր ո ւթ ի ւն ր .

Ս ոյն Հ ե ք ի ա թ ո վ Ռ ո ւ բ է ն Զ ա ր գ ա ր -

եա ն կր պ ա տ մ է ե բր ա յա կ ա ն Հ ի ն ա ւո ւր ց

ա ւ ա ն գ ո ւ թ ի ւ ն մր, րստ ո ր ո ւն , Ա ս ո ր ե ս ­

տ ա նի Ն ա բ ո ւգ ո գ ո ն ո ս ո ր թ ա գ ա ւո ր ր

գ ր ա ւե լէ ետ ք Ե ր ո ւս ա ղ է մ ր յա ղ թ ա կ ա ն

մ ո ւտ ք կր գ ո ր ծ է նա խ Տա ճ ա ր ր ե ւ , ապ ա,

ք ա Հ ա ն ա ն ե ր ո ւն բնա կ ա ր ա նր . Ս ա կա յն

Ն ա բ ո ւգ ո գ ո ն ո ս ո ր Տա ճ ա ր ի ն ս ե մ է ն ներս

չմ տ ա ծ սա րսա փ ա Հա ր կ ա ն գ կ ա ռ ն է

նկ ա տ ե լով ա յն կ ա թ ի լ մ ր ա ր իւնր , որ կր

պ ղ պ ջա յ իր ո տ ք ե ր ո ւն տակ՝.

Զ ա ր գ ա ց ն ե լո վ սո յն ա ւա ն գ ո ւթ ի ւն ր ,

Գ ո ւ բ է ն Զ ա ր գ ա ր ե ա ն կ ր ս է , թ է Ն ա բ ո ւ­

գ ո գ ո ն ո ս ո ր խ ո ր ա պ էս ա զ գ ո ւա ծ ա յգ

կ ա թ ի լ մ ր ա րեա ն ս ա ր ս ա փ ա զ գո ւ տ ե ս ­

ք է ն , Հա ր ց կ ո ւ տ ա յ ե բր ա յե ցի քա Հա նա -

ն ե ր ո ւն , որ պ ա րզեն ի ր ե ն յի շե ա լ խ ո ր -

Հ ր ր գ ա ւո ր ե ր ե ւո յթ ի ն ետ ին կեցող գ ա ղ տ -

նիքր. 0 ա Հ ա ն ա ն ե ր ր նա խ կր ծա ծկ ե ն

ի ր մ է ի ր ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր , ս ա կ ա յն , խ ս տ ա ­

սիրտ թ ա գ ա ւո ր ի ն ա զ գ ա ր ա ր ո ւթ ե ա ն

վ ր ա յ, որ կր ս պ ա ռ ն ա յ մա Հա պ ա տ իժի

ե ն թ ա ր կ ե լ զա նո ն ք , կր խ ոս տ ովա նին թ է

Զ ա ք ա ր ի ա ա ն ո ւն ո վ ք ա Հ ա ն ա յի մ ր կր

պ ա տ կա նի ա յգ կ ա թ ի լ մ ր ա ր իւնր .

Զ ա ր գ ա ր ե ա ն կ ր ս է , թ է քա Հա նա ներր

Ն ա բ ո ւգ ո գ ո ն ո ս ո ր թ ա գ ա ւո ր ի ն յա ւե լե ա լ

տ ե ղ ե կ ո ւթ ի ւն ն ե ր փ ո խ ա ն ցե լո ւ ա ռ ա ջա գ -

ր ո ւ թ ե ա մ բ կ ր յա յտ ն ե ն թ է Զ ա քա ր ի ա ն

ա ս տ ո ւա ծա ս էր ե ւ խ ս տ ա կր օն ք ա Հ ա ն ա յ

մ ր ր լլա լո ւն կր թ ե լա գ ր է ե բր ա յե ցի ժ ո ղ ո -

վ ո ւր գ ի ն , որ տ իեզերքի Ա ր ա ր ի չէն զա տ

ո ւր ի շ ա ս տ ո ւա ծն ե ր չպ ա շտ է ե ւ չթ ե -

ր ա ն ա յ ե ր կ ն ա ռ ա ք պ ա տ ո ւի րա ններ ո ւ

ն կ ա տ մ ա մ բ Հա ւա տ ա ցեա լի իր տ ա ր րա ­

կա ն պ ա ր տ ա ւո ր ո ւթ ե ա ն ց մ է ջ . Զ ա քա ր ի ա

ք ա Հա նա ն նկա տ ելով, ս ա կ ա յն , ժ ո ղ ո -

վ ր ր գ ա յի ն ր ն գ Հ ա ն ո ւր ա ն տ ա ր բե ր ո ւ-

թ ի ւ ն ր ի ր մ ա ր գ ա ր է ա շո ւն չ պ ա տ գ ա մ ­

ն ե ր ո ւն Հ ա ն գ է պ , կր գ ո ւշ ա կ է ա ստ ուա -

ծ ա յի ն բ ա ր կ ո ւթ ի ւն ր կա նխ ա տ եսող բ ա զ ­

մա տ եսա կ ա ղ էտ ներ ե ւ կր զ գ ո ւշ ա ց ն է

ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ր Հ ր գ ե Հ ն ե ր ո ւ, ժա նտ ա խ տ ի ե ւ

վերա Հա ս ա յլ փ ո ր ձ ա ն ք ն ե ր ո ւ չա րա ղ էտ

ա զ գ ե ց ո ւթ ե ն է ն . Օր մր, Զ ա քա ր ի ա ք ա Հ ա ­

նա ն յո ր գ ո ր ա շ ո ւն չ ի ր խ օ ս քե ր ր Հրա -

պ ա րա կա ւ ա րտ ա սա նա ծ պ ա Հուն ե բ ր ա ­

յե ց ի ա մ բո խ ր կ ր ն գ վ զ ի յա ն կ ա ր ծ իր գ է մ

ե ւ վ ա յր ա գ օ ր է ն կր ս պ ա ն նէ զ ի ն ք ա ռ ա ն ց

գ ո յզ ն խ ղճա Հա ր ութ եա ն՝.

Ա յս ո ճ ր ա յի ն ա ր ա ր ք էն ետ ք, կ ր ս է

Զ ա ր գ ա ր ե ա ն , Զ ա ք ա ր ի ա յի ս ր տ էն ծ ո ր ե ­

ց ա ւ կ ա թ ի լ մ ր ա ր ի ւն Տա ճ ա ր ի մ ո ւտ ք ի ն .

Ա յգ կ ա թ ի լ մ ր ա ր ի ւնր ո չ մ ի ա յն չց ա մ ­

ք ե ց ա ւ, ա յլ պ ղպ ջա ց ո ւ ե ռ ա ց շա րունա կ՝.

156 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

Ը ս տ ա ւա ն դ ո ւթ ե ա ն , մ ա ր դ կ ա յի ն ո չ մ է կ

Հնա ր ք կ ր ցա ւ ջնջել ա ն մ ե ղ օր էն թ ա փ ­

ո ւա ծ ա յդ ա րեա ն Հետքը՛. Ա յդ կ ա թ ի լ մը

ա ր ի ւն ը մ ն ա ց ա յն տ ե ղ , Տա ճ ա ր ի մ ո ւ տ ­

ք ի ն , ս պ ա սելով որ գ ա ր ա ս տ ո ւա ծա յի ն

վ ր է ժ խ ն դ ր ո ւթ ի ւն ը ո ւ ո ճ ր ա գ ո ր ծն ե ր ը

ե ն թ ա ր կ է ր ա ր դ ա ր դա տ ա ստ ա նի.

Շ ա ր ո ւն ա կ ե լո վ ա յս ա ւա ն դ ո ւթ ի ւն ը ,

Զ ա ր դ ա ր ե ա ն կ ՚ը ս է , թ է Ն ա բ ո ւգ ո դ ո ն ո -

սոր ի մ ա ն ա լէ ետ ք ս ո յն տ ա ր ա պ ա յմա ն

ե ղ ե լո ւթ ի ւն ը , կ ո ր ո շ է ա ն ձ ա մ բ լռ ե ց ն ե լ

պ ղպ ջա ցող ա յդ կ ա թ ի լ մ ը ա ր ի ւն ը

Հ ե տ ե ւա բ ա ր , ա յս ծ ր ա գ ի ր ը իր ա կա նա ց­

նելո ւ Հա մա ր կը դ ի մ է յ ո ռ ե դ ոյն միջ_ոց -

ն ե ր ո ւ.

Ա յս պ էս , Ն ա բ ո ւգ ո դ ո ն ո ս ո ր կը Հ ր ա ­

մ ա յէ որ մ ո ր թ ե ն բ ո լո ր ե բր ա յե ցի ք ա ­

Հա նա ները ե ւ խ ա ռ ն ե ն ա նո նց ա րիւնը

Զ ա ք ա ր ի ա մ ա ր գ ա ր է ի պ ղպ ջա ցող ա ր ­

եա ն. Բ ա յց ի զ ո ւ ր . Ա ր ի ւն ը կը շ ա ր ո ւ­

ն ա կ է ն ո յն յա ր ա տ ե ւո ւթ ե ա մ բ ե ռ ա լ, կը

Հ ր ա մ ա յէ որ մ ո ր թ ե ն բ ա զ մ ա թ ի ւ մ ա տ ­

ղա շ մ ա ն ո ւկ ն ե ր ե ւ պ ա տ ա նիներ. Դ ա ր ձ ­

ե ա լ ա ր ի ւնը չի դ ա դ ր ի ր պ ղպ ջա լէ.

ի տ ես ի ր ա պ ա ր դ ի ւն ջա ն ք ե ր ո ւն

Ն ա բ ո ւգ ո դ ո ն ո ս ո ր ա ռ ա ւե լ ե ւս կ ը բ ո ր ­

բ ո ք ի ո ւ կը զ ա յր ա ն ա յ, կ ը Հ ր ա մ ա յէ , որ

Տա ճ ա ր ի ն ո յն ք ա ր ի ն Հ ր ա յ մ ո ր թ ե ն

վ ա յե լչա գ ե ղ կ ո յս ե ր ո ւ երիտ ա սա րդներ

ե ւ խ ա ռ ն ե ն ա ն ո նց ա ր ի ւնը Զ ա ք ա ր ի ա յի

պ ղպ ջա ցող ա րեա ն Հետ . Զ ա ր դ ա ր ե ա ն

կ ը ս է , թ է մ ա ր գ ա ր է ի ն մ շ տ ա բո ր բո ք

ա ր ի ւնը կ ՚ե ռ ա յ ն ո յն վ ճ ռ ա կ ա մ ո ւթ ե ա մ բ ,

ա ռ ա ն ց ե ր բե ք ո ւն կ տ ա լո ւ բ ռ ն ա կ ա լ

թ ա գ ա ւո ր ի ն մ ա Հո ւա ն ս պ ա ռ ն ա լի ք ն ե ­

ր ո ւն .

Ն ա բ ո ւգ ո դ ո ն ո ս ո ր ա լ յո ւս ա Հ ա տ ե ւ

դ ժ գ ո Հ ի ր գ ո ր ծ ա ծ ա ն մ ա ր դ կ ա յի ն

ա ր ա ր ք էն , կ ը դ ի մ է Զ ա քա ր իա մ ա ր գ ա ­

ր է ի ո գ ե ղ է ն ն ե ր կ ա յո ւթ ե ա ն Հա ր ց տ ա ­

լ ո Վ՝- Զ ա քա րիա ՜, Զ ա քա րիա ՜, գոհ չե±ս

ա յս ա մէնէն. կ’ուզե±ս որ ոչնչա ցնեմ բոլոր

Ցուդա յա ս ա ա նը :

Զ ա ր դ ա ր ե ա ն կ ՚ը ս է թ է Ն ա բ ո ւգ ո դ ո -

նո ս ո ր ի ս պ ա ռն ա լիքներ ը ո ւղ ղ ո ւա ծ Զ ա ­

քա ր ի ա մ ա ր գ ա ր է ի ն , ա նպ ա տ ա սխ ա ն

մնա ցին, ո ր ո ւն կ ա թ ի լ մը ա ր իւնը բ ո ր բ ո ­

ք ե ց ա ւ նո յն յա ր ա տ ե ւ վ ր է ժ խ ն դ ր ո ւ-

թ ե ա մ բ .

Բ ա յց շն ո ր Հի ւ ե ր կ ն ա յի ն Հրա շա զօր

ն ե ր գ ո ր ծ ո ւթ ե ա ն , կը խ ղճա Հա րի բ ռ ն ա ­

կ ա լ թ ա գ ա ւո ր ը , որ կը ց ն ց ո ւի Հ ո գ ե պ էս

ի մ ա ն ա լո վ ա ր դ ա ր ո ւթ ե ա ն ա մ ենա զօր

կա նչը ե ւ ա ն ա մ ո ք յո ւս ա Հ ա տ ո ւթ ե ա մ բ մը

կը Հ ե ծ ե ծ է ա յս պ էս ՝

- Վա ՜յ ի ն ծ ի , վա ՜յ ի ն ծ ի , եթէ այսքան

մ ա րդ աանջանքի պէաք է ենթա րկուի մէկ

մ ա ր դ ո ւ մը ա րիւնին հա մա ր , ի±նչ պիաի

ըլլա յ հապա ի մ վիճա կս' որ աասը հա զա ր,

հա րիւր հա զա ր մա րդկա յին ա րա րա ծներու

ա րիւնը թա փ եցի:

Ա սորեստ ա նի Ն ա բ ո ւգ ո դ ո ն ո ս ո ր թ ա ­

գ ա ւո ր ը խ ո ր ա պ էս ա զ դ ո ւա ծ ե բր ա յե ցի

ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ի ն Հ ա ն դ էպ իր ց ո ւց ա բ ե ր ա ծ

ա նբա ր եխ իղճ ա ր ա ր ք էն , գ ե ր ա գ ո յն զըղ -

ջ ո ւմ ի մ ը պ ա Հուն , Տա ճ ա ր ի սեմին

դ ա ռ ն օ ր է ն կ ա ր տ ա ս ո ւէ —

Ո ւ բ ռ ն ա կ ա լի ն ա ր ցո ւն ք ի կ ա թ ի լ­

ներ ը կը սա Հին ա յտ ե րն ի վա ր ո ւ կը

գ լո ր ի ն գե տ ի ն , խ ա ռ ն ո ւե լո վ Զ ա քա ր ի ա

մ ա ր գ ա ր է ի կ ա թ ի լ մ ը ա ր իւնին Հետ , որ

ի ս կ ո յն կը Հա նդ ա րտ ի ո ւ կը դ ա դ ր ի

պ ղպ ջա լէ ՝«Բ ռնա ւո ր ին ա ր ցո ւն ք ը » խ ո ր ա գ ր ո վ

Հե քիա թ ին եզրա փ ա կիչ բա ժ ն ի ն մ է ջ Գ ո ւ ­

բ է ն Զ ա ր դ ա ր ե ա ն կը Հա ստ ա տ է թ է բ ո լո ր

դ ա ր ե ր ո ւ ը ն թ ա ց ք ի ն , բ ո լո ր բ ռ ն ա կ ա լ­

ն ե ր ո ւ կ ո ղ մ է տ ա ն ջո ւա ծ մ ա ր դ կ ո ւթ ե ա ն

տ ա ռա պ ա նքի ն պ ա տ մ ո ւթ ի ւն ն է ա յս

ա ւա ն դ ո ւթ ի ւն ը . Ա յս յղ ա ց ք ո վ , ո չ մ էկ

ժա մա նա կա շրջա նի ը ն թ ա ց քի ն , ո չ մ է կ

բ ռ ն ա ւ ո ր թ ա փ ա ծ է զ ղ ջ ո ւմ ի ա ր ցո ւն ք ի ր

գ ո ր ծ ա ծ ա ն քա ւե լի ո ճ ի ր ն ե ր ո ւն Հա մա ր.

Թ է ա յդ ա ր ցո ւն ք ը թ ա փ ո ւա ծ է ա ւա ն-

դ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ մ է ջ մ ի ա յն , ի բ ր ե ւ ա ր ­

դ ի ւն ք ը գ ե ր բն ա կ ա ն վ ա յր կեա ն ի մ ը մ է ջ

ծ ն ա ծ ա յն զ ղ ջո ւմ ի ն , որ կ ր ն ա յ Հա ւա -

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 157

սա րի լ Հ ա մ ա մ ա ր գ կ ա յի ն պ ա տ մ ո ւթ ե ա ն

ր ն թ ա ց ք ի ն նա Հա տ ա կուա ե բա ղմ ա Հա ղ ա ր

ղ ո Հ ե ր ո ւ ա ր ի ւնի ն Հետ՝.

Բ ա յց ի ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն մ է ջ ա յգ ա ր-

ց ո ւն ք ր դէ թ ա փ ո ւա ե ե ր բե ք , կ ր ս է Զ ա ր -

գա ր ե ա ն , ո րո վ Հետ եւ գ ա ր ե ր է ի վեր

ի ւր ա ք ա ն չի ւր բ ռ ն ա ւ ո ր եղած՜ է ա նողոք,

ա նբա րեխ ի ղճ ե ւ ն կ ա ր ա գ ր ա յի ն ա յս յո ռ ի

յա տ կ ո ւթ ե ա մ բ դէ ց ո ւց ա բ ե ր ա ծ ն ո ւա ղ ա -

գ ո յն կա րեկցա նքն իսկ ի ր տ ի րա պ ե տ ու­

թ ե ա ն ե ն թ ա կ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ն ե ր ո ւ Հա ն-

գ է պ .Ա յս պ ա տ ճ ա ռ ա ւ, կ ր ս է Գ ո ւ բ է ն

Զ ա ր գ ա ր ե ա ն , Հ ա մ ա յն ա շխ ա րՀի բ ա ղ մ ա -

դարդար ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ն ե ր ո ւ տ ա ռա պ ա նքն

ո ւ ա ր ի ւնր պ իտ ի պ ղպ ջա ն ի բ ր ե ւ ն ա ­

խ ա տ ի նք ե ւ վ ր է ժ խ ն գ ր ո ւթ ի ւն բ ռ ն ա ւ ո ր ­

ն ե ր ո ւ պ ա լա տ ներու սեմ ին վ ր ա յ, մինդեւ

որ ա ղ ա տ ա գ ր ո ւի Հ ա մ ա յն մ ա ր գ կ ո ւ-

թ ի ւ ն ր ս տ ր կ ո ւթ ե ա ն գ ա ր ա ւո ր կ ա լա ն­

քէն---

«^ ո ն ա ւո ր ի ն ա ր ցո ւն քը ^ խ ո ր ա գ ր ո վ

Հ ե քի ա թ ր ա յլա բա նա կա ն ի մ ա ս տ ն ե ր ­

կ ա յա ցն ող ա ւ ա ն գ ո ւ թ ի ւ ն մ րն է , որ

ո ւ ղի ղ կր պ ա տ շա ճի Հայ ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի

տ ա ռա պ ա նքի ն.

Սո յն Հեքիա թ ր, Զ ա ր գ ա ր ե ա ն ի լեղ-

ո ւա կ ա ն ա ռ ի ն ք ն ո ղ գ ե ղ ե ց կ ո ւթ ե ա մ բ , կր

փ ո խ ա նցէ ա յն մ տ ա ծ ո ւմ ր , թ է բ ի ւր ա ւո ր

Հ ա յ նա Հա տ ա կներու ա նմ եղ ա ր իւնր

պ իտ ի բ ո ր բ ո ք ի մշտ նջենա պ էս միջա ղ-

դ ա յի ն ա տ եա ններո ւ սեմ ին վ ր ա յ, մինդեւ

որ Դայ ղ ղ ջո ւմ ի գ եր ա գ ոյ ն պ աՀր ե ւՀ ա յո ց գ ա ժ ա ն բ ռ ն ա կ ա լն ե ր ր ր ն գ ո ւն ի ն

Հ ա յ ա ղ գ ի գ է մ ի ր ե ն ց դ ո ր հ ֊ա հ ֊ ցեղա ս-

պ ա նա կա ն ղա ղրելի ա ր ա րքր ե ւ յա ն ձ ն ե ն

պ ա տ մա կա ն Հա յա ս տ ա ն ի Հո ղեր ր ի ր ե ն ց

Հա րա զա տ իրա ւա տ ի ր ո ջ Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւր -

գին--- .

ՅԱԿՈԲ ՄԱՆՈՒԿԵԱՆ

158 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ԱՐԽԻՒԱՅԻՆ ՆԻՒԹԵՐ

ՍՆՈՒՆԴ ԵՒ ՎԱՅԵԼՔ

Ա ն ո ւն գ ր կ ե ն ս ա ւո ր ա ց ա պ ր ո ւմ ի ն

ն ի ւթ ա կ ա ն պ ա յմ ա ն ն է - մ ա ր մ ի ն ի ն

ս պ ա ռ ո ւմ ր փ ո խ ա նա կ ող ե ւ ա ճ մ ա նն

օ ժ ա ն գ ա կ ո ղ տ ա ր ր ե ր ո ւ ն ե ր մ ո ւ ծ ո ւ մ ն

մ ա ր մ ի ն ի ն մ էջ .

Ս ն ո ւն գ ի ն տ ա ր ր եր ր պ ա ր ո ւն ա կ ո ղ

ն ի ւ թ ր մ ա ր մ ն ո յն կր տ ր ո ւի ե ր կ ո ւ կ ե ր ­

պ ո վ .

Բ ն ա կ ա ն ո ն ա յն է որ կ ե ն ս ա ւո ր ն

ի ն ք ն ա նձնա կա ն Հ ե տ ա պ ն գ ո ւթ ե ա մ բ կր

Հ այ թ ա յ թ է ո ւտ ե լո վ ո ւ խ մելով՝.Ա ր տ ա ք ո ւս տ ա յն է ո ր կ ե ն ս ա ւո ր ն

ի ն ք ն ո ր պ էս ե ր ա խ ա յ կ ա մ Հ ի ւա ն գ

ա ն կա ր ո ղ լի ն ե լո վ Հ ե տ ա պ ն գ ո ւմ ի ե ւ

ի ն ք ն ա խ ն ա մ ո ւթ ե ա ն , ա նոր ա նմիջա կա ն

մ ե ր ձ ա ւո ր ն ե ր ր կր նպ ա ստ են զ ա յն ս ն ո ւ ­

ցա նելով՝.

Վ ա յե լք ր մ ե ք ե ն ա կ ա ն ս ն ն գ ա ռ ո ւ -

թ ե ն է ա նկա խ մ ի մ ի ա յն զ գ ա յա ր ա ն ց

վ ր ա յ ա զ գ ո ղ տ պ ա ւո ր ո ւթ ի ւն մ րն է ,

ո ր ո ւն ա զ գ ա կ ն ե ր ն են Հա մ , Հոտ , ձ ա յն

(ե ր ա ժ շ տ ո ւթ ի ւն ) գ ե ղ ե ց կ ո ւթ ի ւն , փ ա փ ­

կ ո ւ թ ի ւ ն , ո ր ո ն ք կր ն ե ր գ ո ր ծ ե ն ջղ ա յի ն

գ ր ո ւ թ ե ա ն վ ր ա յ զ գ ա յա ր ա ն ա ց մ ի ջո ց ա ւ.

Ս ն ն գ ա ռ ո ւթ ի ւն ր բ ո յս ե ր ո ւ ն ե ւ

կ ե ն գ ա ն ի ն ե ր ո ւն Հա մ ա ր բա ց ա ր ձ ա կ ա ­

պ էս ն ի ւթ ա կ ա ն -ֆ ի զ ի ք ա կ ա ն ա ն Հր ա ժ ե շ­

տ ո ւ թ ի ւ ն մ ր ն է , ա ռ ա ն ց ո ր ո յ կ ե ա նքր կր

մ ե կ ն ի մ ա ր մ ի ն է ն ո ւ ա ճ ո ւմ ր կր գ ա գ ր ի .

Վ ա յե լք ր ո ր պ էս զ դ ա յա ր ա ն ա կ ա ն

Հ ա ճ ո յք , ա ռ ն չ ո ւ թ ի ւ ն չո ւ ն ի մ ա ր մ ի նի ն

կ ա զ մ ա կ ա ն ա ճ ո ւմ ի ն ե ւ ա պ ր ո ւմ ի ն Հետ ,

ա յլ զ ո ւտ վերա ցա կ ա ն է , գ ե ր ֆ ի զ ի ք ա -

կա ն, գ ե ր ն ի ւթ ա կ ա ն , թ է ե ւ ա ն ո ն ք կր

բ ղ խ ի ն ն ի ւ թ է ե ւ կ ’ր ն գ ո ւ ն ո ւ ի ն ֆ ի զ ի -

ք ա կ ա ն յօ ր ի ն ո ւ ա ծ ո ւթ ե ա մ բ կ ա զ մ ո ւա ծ

Հրա շա կ եր տ զ գ ա յա ր ա ն ք ն ե ր է . Բ ա յց ո՛չ

ս տ ա մ ո ք ս ի Հետ գ ո ր ծ ո ւն ի ն ե ւ ո՛չ

երա կի, ա յլ զ ո ւտ ե ւ մ ի ա յն ո ւղ ե ղ ի վրայ՝.

Թ է ի ն չ է ո ւղ ե ղ ն ո ր ր ն կ ա լո ւչն է

վ ա յե լք ի տ պ ա ւո ր ո ւթ ե ա ն ր . ի ն ք ն ի ն

ջղ ա յի ն խ մ ո ր մ ր ն ս ք ա ն չե լի օ ր էն բ ա ժ -

ն ր ւա ծ ա ռ ա ն ձ ի ն շտ ե մ ա ր ա ն ն ե ր ո ւ ե ւ

բ ջ ի ջն ե ր ո ւ յա տ ո ւկ մ ա ս ն ա ւո ր զ գ ա յա -

ր ա ն ք ն ե ր ո ւ ե ւ Հ ր ա մ ա ն ա տ ա ր ո ւթ ե ա ն ց ,

ո ր ո ն ց մ ո վ կր կ ա ռ ա վ ա ր ո ւի մ ա ր մ ի ն ր .

Բ ա յց ա յս խ մ ո ր ր ո ր պ էս ն ի ւթ ե ղ է ն զա ն-

գ ր ւ ա ծ մ ր բ ա ւա կ ա ն չ է բ ա ց ա տ ր ե լո ւ ա յն

գ ո ր ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ր ո ր կր կ ա տ ա ր ո ւի ն

ի ր մ ի ջո ց ա ւ. Հ ե տ ե ւա բ ա ր , Հ ո դ ի ն ի բ ր ե ւ

ա ռ ա ն ձ ի ն գ ո յա ց ո ւ թ ի ւ ն չ ր ն գ ո ւն ո ղ ն ե ր ն

ա լ պ ա ր տ ա ւո ր ո ւա ծ են ա յգ գ ո ր ծ ո -

ղ ո ւթ ե ա ն ց գ ե ր ն ի ւթ ա կ ա ն ո ր ա կ ո ւմ մր

տ ա լ, ա նուա նելլով Հ ո գ ե կ ա ն շ ա ր ժ ո ւմ , ո ւ

ա նոր բ ն ե ր ե ւ ո յթ ն ե ր ն ա լ ս ա Հմ ա նե լ

Հ ո գ ե բա ն ա կ ա ն ի ր ո ղ ո ւթ ի ւն ն ե ր , զո ր ս

գ ա ս ա ւո ր ե լո ւ , վ ե ր լո ւծ ե լո ւ ե ւ գ ի տ ո ւ ­

թ ե ա ն մ ր վ ե ր ա ծ ե լո ւ Հա մ ա ր կ ա տ ա ր ­

ո ւ ա ծ են Հ ո գ ե բա ն ա կ ա ն Հե տ ա զ օ տ ո ւ-

թ ի ւ ն ն ե ր ե ւ գ ո յո ւ թ ե ա ն ե կ ա ծ է մ տ ա -

ւո ր ա կ ա ն փ ի լի ս ո փ ա յո ւթ ի ւն կ ա մ Հ ո գ ե ­

բ ա ն ո ւ թ ի ւ ն կ ո չո ւա ծ գա ս ա կ ա ն գ ի տ ո ւ-

թ ի ւ ն ր .

ի միա սին ա ռ ն ե լո վ ս ն ո ւ ն գ ե ւ վ ա ­

յե լք կ ՚ա ն ո ւա ն ե ն ք կ ե ա ն ք ի ր ն գ ա ր ձ ա կ

ի մ ա ս տ ո վ , յո ր ո ւ մ կր պ ա րփ ա կեն մ ա ր ­

գ ո ւ ն Հա մա ր ա նոր տ նտ եսա կա ն ե ւ կ ե ն ­

ց ա ղ ա վա րա կ ա ն բ ո լո ր պ ա յմ ա նն ե ր ր .

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 159

կ ե ն դ ա ն ա կ ա ն ա շխ ա րՀի մ է ջ դ ա սա -

ւո ր ո ւ մ ի գ ի ե ե ր ը կը նշա նա կեն ըս տ ո ր ա ­

կի կ ե ն դ ա ն ւո յն ս ն ո ւն դ ի ն ե ւ վա յելքին՝.

Հ ա ս ա ր ա կ ո ր դ մ ը ե ւ թ ո ւ թ ա կ մը

ի ր ա ր մ է կ ը զ ա ն ա զ ա ն ո ւի ն ո չ մ ի ա յն

ի ր ե ն ց կ ա զ մ ո վ ը ա յլե ւ ի ր ե ն ց ս ն ո ւն դ ո վ ը ,

ե ւ որ ա ւե լի ն է վ ա յե լք ո վ ը . Չ ե ն ք կա րո ղ

ե ր ե ւա կ ա յե լ թ է ո ր դ ը ո ւն ի գ ի տ ա կ ­

ց ո ւ թ ի ւ ն զ գ ա յա ր ա ն ա կ ա ն տ պ ա ւո ր ո ւ-

թ ե ա ն ց , լո յս ի , ե ր ա ժ շտ ո ւթ ե ա ն , Հա մ ի ո ւ

Հոտ ի, ն ո յն ի ս կ թ ո ւ թ ա կ ը ա ռ ա ն ց ի ր

ա ր ձ ա գ ա ն գ ա ծ բ ա ռ ե ր ո ւ ն ի մ ա ս տ ը Հա ս-

կ ը ն ա լո ւ, ո չ ա լ գ ի տ ն ա լո ւ ի ր ա նտ ա -

ր ա դ ա ր ձ ո ւց ա ե ե ր գ ի ն երա ժշտ ա կա ն

կ ա ր գ ն ո ւ ա ր ժ է ք ը տ ա կ ա ւի ն գ ո Հ ո ւն ա -

կ ո ւ թ ի ւ ն մ ը ո ւն ի ի ր Հ ա ն ա ծ ձ ա յն ե ր ո ւն

շե շտ է ն ե ւ կ ա ր եես թ է մ ի կերպ Հ ա ղ ո ր ­

դ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ո ւն ի մ ա ր դ ո ց Հետ , ո ր ո ն ց

կը բ ա ր կ ա ն ա յ կ ա ն չե լո վ ե ւ զո ր ս կը

Հա ճ ե ցնէ կ ր կ ն ե լո վ լս ա ե խ օ ս ք ն ո ւ ե ր գ ը .

Ա յս պ էս կ ր ն ա յի ն ք ը ն դ ա ր ձ ա կ տ ե-

ս ո ւթ ի ւն ն ե ր պ ա ր զ ե լ կ ե ն դ ա ն ա կ ա ն ա շ­

խ ա ր Հ ի մ է ջ դ ր ո Հ ե լո ւ ա ն ո ն ց ս ն ո ւն դ ի ե ւ

վ ա յե լք ի ա ստ իճա նները.

Գ ա լո վ մ ա ր դ ո ց կը գ տ ն ե ն ք ն ո յն

չա փ ա նիշ՛ները ս ն ո ւն դ ի ե ւ վա յելքի՝.

Հ ա ր կ չ կ ա յ ա ռ ն ե լ նա խ ա պ ա տ մ ա ­

կա ն մ ա ր դ ո ց ա պ ր ե լա կ ե ր պ էն , ո ր ո ն ց

զ ա ր գ ա ց մ ա ն ա ստ իճա նը կը գ տ ն ե ն ք

պ ե ղ ո ւմ ն ե ր է ն ձ ե ռ ք բ ե ր ո ւ ա ե ն մ ո յշ ն ե -

ր է ն . Ա յս օր ի սկ կա ն մ ե ր կ ե ւ մ ի ա յն

ա ր մ տ ի քն ե ր ո վ , Հ ո ւն տ ե ր ո վ ե ւ խ ո տ ե ր ո վ

սնա նող մ ա ր դ ի կ , ա ռ ա ն ց լո յս ի ե ւ կ ր ա ­

կ իԵ ւ ե թ է վեր ա ռ ն ե ն ք սոս կ ֆ ի զ ի -

ք ա կ ա ն գ ո յա ց ո ւ թ ի ւ ն ը , ա ն ո ն ց ա յդ

ս տ ո ր ն ա գ ո յն ա պ ր ե լա կ ե ր պ ո վ ա ւե լի

ո ւժ ե ղ են, ա մ ո ւր ե ւ տ ո կ ո ւն ք ա ն

ք ա ղ ա ք ա կ ի ր թ ա շխ ա րՀի փ ա փ կ ա ս ո ւն ե ւ

գ ե ղ ա ն ի մա րդիկ՝. Բ ա յց ա նկա մ րջելի

Հ ե ռ ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն կ ա յ ֆ ի զ ի ք ա կ ա ն ա պ էս

Հ ո ւ ժ կ ո ւ ե ւ ք ա ղ ա ք ա կ ր թ ե ա լ մ ա ր դ ո ւն

վ ա յե լք ի ն -ճ ա շա կ ի ն ո ւ գ ե ր ն ի ւթ ա կ ա ն

գ ի տ ա կ ց ո ւթ ե ա ն ց մ ի ջե ւ.

ի ն չք ա ն լի ն ե ն ք ն ի ւթ ա պ ա շտ ե ւ

սկեպ տ իկ Հ ա ր կ ա դ ր ո ւա ծ ե ն ք խ ո ս տ ո ­

վ ա ն ե լո ւ թ է մ ա ր դ ո ւն մ է ջ կ ա յ ֆ ի զ ի -

ք ա կ ա ն է ն - ն ի ւ թ է ն տ ա ր բե ր գ ո յա ց ո ւ ­

թ ի ւ ն մը, ո րպ իսի ա ն ո ւն ա լ ո ր տ ա նք

ա նոր մ իտ ք, Հ ո գ ի , բ ա ն ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ,

պ ա ր զ է թ է ա յն է դ ա տ ո ղ , խ ո ր Հ ո ղ ,

ս տ ե ղ ե ա գ ո ր ե ո ղ ո ւ վ ա յե լո ղ գ ո յա ց ո ւ ­

թ ի ւ ն մ ը կ ա յ ա նջա տ ֆ ի զ ի ք ա կ ա ն է , ն ի ւ ­

թ է . Ե թ է ա ն բա ց ա ր ձ ա կ ա ն Հ ր ա ժ ե շտ ո ւ­

թ ի ւ ն մ ը լի ն է ր , կ ա պ ա կ ցեա լ ֆ ի զ ի ք ա -

կա նին , ա ն պ էտ ք է գ տ ն ո ւ է ր ա մ է ն

մ ա ր մ ի ն ի մ էջ , ո ր պ էս թ ո ք , սիրտ , ս տ ա ­

մ ո ք ս — , ո ր ք ա ն պ ա յմ ա ն մ ա սն են մ ա ր ­

մ ի նի , իսկ վ ա յե լք ի զ գ ա յա ր ա ն ք ը ա յդ -

պ է " չ ^ ա ն պ ա ր զ կ ո ր ի զ մը, ը ն դ ո ւ ն ա ­կ ո ւ թ ի ւ ն մ ը ն է ի մ ա ր դ ե ւ կ ը զ ա ր գ ա ն ա յ

ըս տ չա փ ո ւ գ ո ր ե ա ե ո ւթ ե ա ն ե ւ մ շ ա կ ո ւ-

թ ե ա ն .

ի ն չպ է ս են լո յս ը ե ւ բ ն ո ւ թ ե ա ն

բ ա ր ի ք ը յա յտ ն ի ե ւ թ ա ք ո ւ ն , ո ր ո ն ց մ է

կ ե ն ս ա ւո ր ք կ օ գ տ ո ւ ի ն ըստ չա փ ո ւ ի ր ե ն ց

կ ա զ մ ի ն , պ ի տ ո յի ց , Հ ե տ ա զ օ տ ո ւթ ե ա ն ե ւ

յա ռ ա ջ դ ի մ ա կ ա ն կ ա ր ո ղ ո ւթ ե ա ն ց .

Սոսկ ֆ ի զ ի ք ա կ ա ն ա պ ր ո ւմ ի Հա մա ր

ա նՀր ա ժեշտ չե ն ե ւ բ ն ա ւ պ է տ ք չե ն

ա յս օ ր ո ւա ն բ ո լո ր գ ի ւտ ե ր ը քի մ ի ա կ ա ն

ե ւ մ ե ք ե ն ա կ ա ն ա շխ ա ր Հ ն ե ր ո ւն . Ս ա ր դ ս

ի ր ֆ ի զ ի ք ա կ ա ն ա պ ր ո ւմ ի ն Հա մա ր պ է տ ք չո ւ ն ի ս ա ւա ռ ն ա կ ի , ռ ա տ ի ո յի ,

ե լե կ տ ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն — Ա յդ բ ո լո ր ը մ ի տ ­

ք ի ա ն յա գ Հ ե տ ա զ օ տ ո ւթ ե ա ն ց պ տ ո ւղ ն ե ր

են սոսկ գ ե ր ֆ ի զ ի ք ա կ ա ն գ ո Հ ա ց ո ւ մ ի

Հա մ ա ր .

Ն կա տ ի ա ռ ն ե լո վ մ ա ր դ ո ց Հ ա յե ա ն ք-

ներ ը կը գ տ ն ե ն ք Հ ե տ ե ւե ա լ վ ա յե լո ւմ ի ն ՝-

1) Գ ե ղ ա ր ո ւե ս տ ա կ ա ն .

2) Բ ա ր ո յա կ ա ն -ա ռ ա ք ի ն ո ւթ ե ա ն ց

Հ ա ճ ո յք ն ե ր .

3) Հ ո գ ե ւո ր -ա ղ օ թ ք ի ե ւ ա ս տ ո ւա ծ ­

պ ա շտ ո ւթ ե ա ն վ ա յե լք ն ե ր , ո ր ո ն ք ի ր ա ր ­

մ է ա ն կա խ են ե ւ ո ւն ի ն ի ր ե ն ց ա ռ ա ն ձ ի ն

ա զ դ ե ց ո ւթ ի ւն ը .

- Գ ե ղ ա ր ո ւե ս տ ա կ ա ն վ ա յե լմ ո ւն ք են

ա յն բ ո լո ր Հ ա ճ ո յք ն ե ր ը ո ր ք մ ե ր ներ քի ն

զ գ ա յա ր ա ն ք ի ն վ ր ա յ գ ր գ ռ ո ւ թ ի ւ ն մ ը -

տ պ ա ւո ր ո ւթ ի ւն մ ը կ ը շինեն լո յս ի ե ւ

օ դ ա յի ն ա լի ք ն ե ր ո ւ - թ ր թ ռ ո ւ մ ն ե ր ո ւ Հա -

160 ՀԱՍԿ ՅՈՒՆՈՒԱՐ 2 0 0 8

ղ ո ր գ ա կ ց ո ւթ ե ա մ բ . Ա յս *նոյն մ ի ջո ց ն ե ­

ր ո վ ն ա ե ւ մ ե ր ա յն ն ո յն ղ դ ա յա ր ա ն ք ի ն

վ ր ա յ տ եղի կ ՚ո ւ ն ե ն ա յ ն ե ր գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն

մ ր որ յա ռ ա ջ կր բ ե ր է ղ ղ ո ւա ն ք , յ ո գ ­

ն ո ւ թ ի ւ ն , սա րսա փ ե ւ ի Ակ մ ա Հ ա ռ ի թ

տ եսա րա ններ ո ւ ձ ա յն ե ր .

Լ ո յս ր ադքի գ ռ ն ա կ է ն մ ե ր ն ե ր ք ի ն

ա շխ ա րՀր կր փ ո խ ա նցէ տ ի եղ երքի ա յն ­

ք ա ն մ ա սր ո ր ո ւն վ ր ա յ ի ն ք ր ս փ ռ ո ւա ե է

ե ւ ա ն գ ր ա գ ա ր ձ ո ւթ ե ա մ բ ի ր ճ ա ռ ա -

գ ա յթ ն ե ր ր կր Հ ա ս ցն է մ ե ղ ի .

Ա յս ա ղ գ ո ւ մ ր Հ ա ս ա ր ա կ օր էն ո ր ք ա ն

բ ն ո ւ թ ե ա ն ծ ո ց է ն է ո ր կ ա ր տ ա ցո լա յ

ա խ ո ր ժ ե լի , Հա ճելի, Հիա նա լի է ա յն ք ա ն

որ մ ե ն ք մ եր Հ ո գ ե կ ա ն յա փ շ տ ա կ ո ւթ ե ա ն

ղ մ ա յլա ն ք ի ն մ է ջ ա ր փ շի ռ ի ն ք ն ա բ ե ր ա ­

բ ա ր կր փ ո ք ր ա ն ա ն ք , կր ե՜նկա դոգինք, կր

յո ւ ղ ո ւ ի ն ք , կր պ ա շտ ենք տ ա ղ ե ր գ ո ւ-

թ ե ա մ բ , գ ո վ ա բ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ո վ թ է ա յգ

լո յս ո վ փ ա յլփ լա ցո ղ ա ստ ղերր, ծ ա ռ ն ո ւ

ծո վ ր , ծ ի լն ո ւ ծա ղի կ ր , թ է լո ւս ա ղ բ ի ւր

ա ր ե ւր ե ւ թ է ա յգ բ ո լո ր ո վ ր պ ա ր ո ւր -

ո ւ ա ծ մ ի տ ք ր որ ի ն ք ն գ ո յա պ ա տ ճ ա ռ

Բ ա ցա ր ձ ա կ ն է - Ա ստ ուա ծ՝.

Ո ւ մինդ ի ս կ , ե թ է մ ե ն ք ա յգ լո յս ո վ ր

տ ես նենք ս ի գ ա ճ ե մ մ ռ ն դ ո ղ ա ռ ի ւծ ր ե ւ

ի ն ք ն ի ր վ ր ա յ գ ա լա ր ո ւո ղ կ ո ւտ ա կ ո ւո ղ

կ ա մ ժ ա յռ ե ր ն ո ւ թ ո ւ փ ե ր ր գ ղ ր գ ե ց ն ե լո վ

ս ող ա ցո ղ վիշա պ ր ո ւ ղ ա ր Հ ո ւր ի ն ք ,

փ ա խ դինք ա Հ ա բե կ , տ ա կ ա ւի ն մ ե ր մ իտ քր

կր լե ց ո ւի վ ե Հ ա փ ա ռ տ ի ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա մ բ

Հս կ ա յի ն , ո յժ ի ն , ո ր ք ի ր ե ն ց կ ա ր գ ի ն մ եր

խ ո ր Հ ո ւր գ ն ե ր ր ե թ է ոդ շ ո յո ղ , գ է թ

բ ա ր ձ ր ա ց ն ո ղ ղ օ ր ո ւ թ ի ւ ն ք են, ե ւ ո ր ք

ե թ է ոդ ք ա ղ ց ր ո ւ ա խ որ ժելի , բ ա յց պ ա տ ­

կ ա ռ ե լի են ե ւ գ ա ր ձ ե ա լ պ ա շտ ելի.

Օ գ ա յի ն ա լի քն երր մ ե ր ա կա նջի

խ ո ղ ո վ ա կ ի ճ ա նա պ ա ր Հո վ մ ե ր ջղ ա յի ն

գ ր ո ւ թ ե ա ն կ ե գ ր ո ն ի ն ո ւղ ե ղ ի ն , Հո ն

թ ա գ ն ո ւ ա ծ ի մ ա ց ո ղ ո ւթ ե ա ն վ ր ա յ յա ռ ա ջ

կր բ ե ր ե ն ա յն պ ի ս ի թ ո վ ի դ -ղ գ լխ ի դ ա ղ- գ ե ց ո ւ թ ի ւ ն մր, որ մ ե ն ք ի ս կ ա պ էս կր

մ ե կ ն ի ն ք մ եր ա ն ձ է ն , կր վեր ա ն ա նք, կր

Հ ո գ ի ա ն ա ն ք , կր գ ո յա փ ո խ ո ւի ն ք , կր

լա ր ո ւի ն ք , կ ո ս տ ո ս տ ե ն ք, կ ր պ ա ր ենք , կր

թ ե ւ ա ւ ո ր ո ւ ի ն ք ո ւ ա յգ գ ի ն ո վ ո ւթ ե ա ն

մ է ջ կր յա ր ի ն ք ս ի ր ո յ, կր փ ա ր ինք Ա ս ­

տ ո ւծ ո յ , կ ր ղ ո Հ ա բ ե ր ո ւի ն ք ե ր կ ո ւք ի ն , կր

ս պ ա նն ենք ո ւ կր ս պ ա ն ն ո ւի ն ք ա ն գ ի ­

տ ա կից ե ր ա ղ ա յի ն , ա ն մ ե կ ն ե լի օ ր էն ի ն ք -

ն ա կ ո ր ո յս նո պ ա ն ե ր ո վ սա րսա փ ա Հա ր.

Ո ւ ա յս բ ո լո ր ի ն ձ ա յն ր ա ն խ ո ւսա փ ե լի

կ ո Հ ա կ ն ե ր ո ւն փ շր ո ւի լն է , բ ա ղ խ ե լո վ

մ եր ա կա նջի թ մ բ ո ւ կ ի ն ա յն ք ա ն ն ո ւ ր բ

թ ա ղ ա ն թ ի ն . Ը ս տ ո ր ո ւ մ մ ե ն ք է ո ւ թ ե ա մ բ

Հ ա լա ծ կր ձ ե ւա ւո ր ո ւի ն ք , ա յն պ է ս ո ր ­

պ էս մ եղ կ ա ղա պ ա րեն ե ր գ ն ո ւ ն ո ւա գ ր ,

ո ր պ էս ա մ էն ա կ ա ր ո ղ ե ր ա ժ շ տ ո ւթ ի ւն .

Բ ա յց ն ո յն ի ս կ ե թ է օ գ ա յի ն ա լիք-

ներր մ ե ղ ի Հ ա ղ ո ր գ ե ն վ ա գ ր ի ն ք ս տ մ ն ե -

ցուցիդ ո ռ ն ո ց ր , ե ւ բ ո ւ ի ն դ ա րա գուշա կ

ճիդր ո ւ մ ա Հա մ ե ր ձ ի ն ղ ա ր Հ ո ւր ե լի Հ ռ ր ն -

գ ի ւն ր , գ ա ր ձ ե ա լ ա ն ո ն ց մա Հա րձա կ

ձ ա յն ե ր ո ւն ք ե ր ո ց է ն կր մ ա ղ ո ւի ն ք , կր

տ ա շո ւի ն ք , կ ի յն ա ն ք ո ւ կր գի տ ա կ ց ի ն ք

թ է մ ե ն ք ֆ ի ղ ի ք ա պ է ս ո ղ ո ր մ ե լի էա կ ն ե ր

ե նք ե ւ մ խ ի թ ա ր ո ւթ ի ւն մ ր մ ի ա յն ո ւն ի ն ք

որ ա շխ ա րՀի բ ո լո ր ձ ա յն ե ր ր ի ր գ ո ր ­

ծա ր ա ն ի ն մ է ջ կր Հ ա մ ա ռ օ տ է ե ւ կ ր ներ-

գ ա շ ն ա կ ա ւո ր է ե ւ մ ա ր գ ի կ ղ ա յն պ ա շ­

տ ե լո ւ Հա մ ա ր է որ կ ր Հ ա մ ա խ մ բ ո ւի ն ո ւ

կր գ ե ղ ծ ո ր ե ն պ ա շտ ա նքր ո յժ ի ն , ձ ա յ­

ն ա կ ց ե լո վ ե ր գ ի ն ա ս տ ղ ե ր ո ւն ո ւ կ ո ­

Հա կին, սոխ ա կին ո ւ սօս ա փ ի ւնի ն .

Ա նժխ տ ելի է թ է Հ ո գ ե կ ա ն ա յս վա -

յե լք ն ե ր ր Հ ա ճ ո յք ի ո ւ ղ ա ր Հ ո ւր ա ն ք ի դո ւ-

նին ա յն բ ո լո ր է ա կ ն ե ր ր ո ր ք կ ա ղ մ ո ւն ի ն

ե ւ կ ե ա ն ք ե ւ պ է տ ք ո ւ կ ա ր ի ք ս ն ո ւն գ ի .

Բ ա ր ո յա կ ա ն վ ա յե լմ ո ւն ք են մ ա ր գ ­

կ ա յի ն ա յն բ ո լո ր Հ ո գ ե կ ա ն յո յղ ե ր ր , ո ր ք

մ ա ր գ ո ց է ո ւ թ ի ւ ն ր կ ր ղ ա ն գ ե ն , կր խ մ ո ­

ր ե ն , կր ն ո յն ա ցն ե ն ա մ է ն ի ն ք ն ա գ ի տ ա -

կ ից ե ւ ի ն ք ն ա յա յտ ն ո ղ է ա կ ա ց մ ա նա -

ւ ա ն գ մ ա ր գ Հա մա տ իպ ա ր ա ր ա ծո ց Հետ .

Ա յս ա ն բա ցա տ ր ե լի Հ ա ճ ո յք ո վ ն է որ

մ ե ն ք կր խ ա ղ ա ն ք կ ե ն գ ա ն ի ն ե ր ո ւ Հետ ,

կր խ ն ա մ ե ն ք ղ ա ն ո ն ք , կ ր ն կ ե ր ա ցն ե ն ք

ղ ա ն ո ն ք մ եր ո ւր ա խ ո ւթ ե ա ն ց ե ւ ա շխ ա ­

տ ա ն քին . Թ ՚ա ն կ ա ր ժ է ք ղ ո Հ ո ղ ո ւթ ի ւն -

ն ե ր ո վ օ գ ն ո ւթ ե ա ն կր փ ո ւթ ա ն ք ա մ է ն

ա ն ո նց ո ր ո ն ք ա ր կ ա ծե ա լ կ ա մ ա ն ի ր ա ւ-

եա լ ե ւ կ ա մ ի բ ն ո ւ թ ե ն է Հ ա ր ո ւա ծե ա լ

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 161

ա ն կա ր ող են ա պ ր ե լո ւ. Ե ւ ե ր բ կր

տ ե ս ն ե ն ք ա ն ո ն ց վ ե ր ա պ ր ո ւմ ր ի բ ր ե ւ

ա ր գ ի ւն ք մ ե ր օ գ ն ո ւթ ե ա ն , կր բ ե ր կ ր ի ն ք ,

կր լե ց ո ւի ն ք ա շխ ա ր Հ ա ր ժ էք դ ո Հ ո ւն ա -

կ ո ւ թ ե ա մ բ ո ր ո ւն կ ո ւ տ ա ն ք ո ր ա կ ո ւմ

մ ր բ ա ր ո յա կ ա ն վ ա յե լք .

Բ ա ց ա յա յտ է թ է կ ե ն գ ա ն ա կ ա ն

ա շխ ա րՀի մ էջ , ո ր ք ա ն ա լ կ ռ ո ւն կ ն ե ր ո ւն ,

մ ր ջ ի ւն ն ե ր ո ւն ո ւ մ ե ղ ո ւն ե ր ո ւն մ է ջ ե ր ե ­

ւի ն ա նկա րին իսկ օ գ ն ե լո ւ զ ա ր մ ա ն ա լի

ա ր ա ր քներ ր , կա րելի է զ ա ն ո ն ք մ ե կ ն ե լ

ի բ ր ե ւ բ ն ա զ գ ա կ ա ն Հա սա րա կ շ ա ր ժ ո ւմ -

ներ ր , ո ր ո ն ց բ ա ղ գ ա տ մ ա մ բ ա ս տ ո ւա -

ծ ա յի ն բ ն ո յթ կր գ ա ռ ն ա յ մ ա ր գ կ ա յի ն

կ ա ր ե կ ց ո ւթ ե ա ն ց ե ւ կ ե ն ս ա տ ո ւ զ ո Հ ո ղ ո ւ-

թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ե ր ք ի ն մ ղ ո ւմ ր ե ւ ա նոր

ա ռ թ ա ծ Հա ճոյք ր որ քա ղ ցրա ճա շա կ ր մ -

բ ո շ խ ո ւ մ ն է Հ ո դ ւ ո յն ե ւ վ ա յե լք մ ր որ

զ գ ա լի չ է մ ա ր մ ն ե ղ է ն ո ր ե ւ է զ գ ա յա ­

ր ա ն ք ի ա յլ մ ի ա յն Հ ո գ ւ ո յ .

Ո՞Վ կ ր ն ա յ բ ա ռ ե ր ո վ բ ա ց ա տ ր ե լ

բ ա ր ե ր ա ր ի ն ո ւ բա ր ե ր ա ր ե ա լի ն , բ ժ ի շկ ի ն

ո ւ բ ժ շ կ ե ա լի ն , ս տ ն տ ո ւ մ օր ե ւ կ շտ ա ցա ծ

ե ր ե խ ա յի ն մ ի ջե ւ փ ո խ ա ն ա կ ո ւա ծ ժ պ ի ­

տ ին ք ա ղ ց ր ո ւթ ի ւն ր ե ւ ի մ ա ս տ ր որ

մա տ ե ա ններ ր կր լե ց ն է բ ա յց կ ա յծ ա կ ի

ա ր ա գ ո ւթ ե ա մ բ կր թ ա փ ա ն ց է սրտ ին

խ ո ր ե ր ր . Ո վ կ ր ն ա յ թ ա ր գ մ ա ն ե լ Հ ո գ ե -

խ օ ս ո ւթ ի ւն ր պ ա շտ պ ա ն Հզօր ի ն ե ւ ա նի-

ր ա ւե ա լ տ կա րին ո ւ Հ ա ճ ո յք ր գ ի ն ո վ ո ւ ­

թ ե ա ն որ Հր եշտ ա կա ց մ ա տ ո ւց ա ծ բ ա ­

ժ ա կ է ն կ ա ղ բե ր ա ն ա յ ե ւ կր ջե ր մ ա ն ա յ

Հ ո գ ի ի ն եր ա կ ն ե ր ո ւն մ է ջ .

կ ե ն ս ա ւո ր է ա կ ն ե ր ո ւ մ է ջ մ ա ր գ ո ւ ն

մ ի ա յն վ ի ճ ա կ ո ւա ծ է ա յս ա ս տ ո ւա ծա յի ն

Հ ա ճ ո յք ր ե ւ ա ն ա լ մ ի ա յն ա ռ ա ք ի ն ի -

ա ս տ ո ւա ծ ա բ ա ր ո յ մ ա ր գ ո ւն , ո ր գ ի տ ա ­

կ ի ց է ի ր գ ե ր ն ի ւթ ա կ ա ն ո ւ բ ն ա զ ա ն ց ա ­

կ ա ն ր ն գ ո ւ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ո ր ո ն ց մ է

մ է կ ր ա ն մ ա Հ ո ւթ ե ա ն Հետ զ ո ւ գ ր ն թ ա ց

վ ա յե լո ւմ ի ճա շա կն է , ա ռ ա ն ց ո ր ո յ ո՛չ

կ ե ա ն ք , ո չ տ ի ե զե ր քր ե ւ ո չ ի սկ ա ն մ ա -

Հ ո ւ թ ի ւ ն ր պ իտ ի Հա մ ա պ ա տ ա ս խ ա նէին

մ ա ր գ կ ա յի ն ի մ ա ց ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն . Ը ս տ

ո ր ո ւ մ ե ւ մ ա ր գ էա կ ր որ ա ն ա ս ո ւն ն ե ր ո ւ

պ էս կ ր նա ր կ ե ր ա կ ո ւր ն ե ր ո ւ, ր մ պ ե լի -

ն ե ր ո ւ բ ա զ մ ա զ ա ն տ եսա կներ Հ ն ա ր ե լ

ի ն չք ա ն որ կր զ օ ր է Հա նճա րն ո ւ ճա շա կր

ս տ ա ն ա լո ւ Հա մ ա ր ո չ մ ի ա յն ս ն ո ւ ն գ որ

պ ա Հա նջն է մ ա ր մ ն ո յն ա յլե ւ վ ա յե լք որ

ց ա ն կ ո ւթ ի ւն ն է Հ ո գ ւ ո յն , որ ս ա Հմա ն

չո ւն ի , որ գ ե ր զ գ ա յա ր ա ն ա կ ա ն է .

Ս ա կա յն ա ն ո ն ք որ զ ո ւր կ են ա յս

բ ա ր ձ ր ա գ ո յն զ գ ա ց ո ղ ո ւ թ ե ն է ն , որ

մ ի ա յն ն ի ւթ ի ն են Հ ե տ ա մ ո ւտ , որ ն ո յ-

նիսկ ն ի ւթ ի ն ի խ ն գ ի ր կր զիջա նին

յա փ շ տ ա կ ո ւթ ե ա ն ո ւ ո ճիրի, նո ք ա ս տ ո ­

ր ի ն են ք ա ն Հա սա րա կ գ ա զ ա ն ն ե ր ր ո ւ

ի ն չք ա ն զ ո ւր կ ա ռ ա ք ի ն ո ւթ ե ն է ե ւ վ ա ­

յե լք է , ն ո յն ք ա ն ե ւ գ ա տ ա ր կ Հ ո գ ե կ ա ն

տ ե ս ի լն ե ր էն .

Հ ո գ ե ւ ո ր վ ա յե լմ ո ւն ք են ն ե ր ք ի ն ա յն

Հա ճոյ ք ներ ր , ո ր ո ն ց ա ղ բ ի ւր ր ե ւ ա զ գ ա կր

ո չ բ ն ո ւ թ ի ւ ն ն է ե ւ ո չ մ ա ր գ ո ր ո ն ք

վ ա ղ ա ն ցո ւկ են ի ն ք ն ի ն ե ւ ո ր ո ն ց ն ե ր գ ո ր -

ծ ո ւ թ ի ւ ն ք ե ւս էա պ է ս ժ ա մ ա ն ա կ ա ւո ր

են, մ ի ն չ մ եր ճա շա կր, ձ գ տ ո ւ մ ն ե ւ զ ա ր ­

գ ա ց ո ւմ ն ա նսա Հմա նա փ ա կ են, ի ն չպ էս

ա ն ե զր են ա նջրպ ետ ն ո ւ ժ ա մ ա ն ա կր . Ո ւ

մ ե ր մ ի տ ք ր բ ա ն ո վ մ ր չի բ ա ւա կ ա ն ա ­

նա ր ա յլ մ ի ա յն Հ ա ղ ո ր գ ա կ ց ո ւթ ե ա մ բ

տ ի եզեր ա կ ա ն մ ի տ ք ի ն , ո ր ո յ գ ո յո ւ թ ի ւ ն ն

ա յն ք ա ն ս տ ո յգ ե ւ ա ն ե ր կ բ ա յե լի է , տ իե­

զ ե ր ա կ ա ն մ ե ք ե ն ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն , յօ ր ի ն -

ո ւա ծ ո ւթ ե ա ն , կ ա ր գ ո ւ սա ր քի ն, օ ր է ն ք ­

ն ե ր ո ւն ե ւ մ ե ր ի մ ա ց ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն մ էջ ,

ո ր ք ա ն ո ր ո շ ո ւ յս տ ա կ է մ ա ր գ ո ւն

մի տ ք ր մ ա ր գ կ ա յի ն ձ ե ռ ա գ ո ր ծ ն ե ր ո ւն ,

խ օս ք ի ն ո ւ գ ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն մ է ջ .

Ո ւ մ ա ր գ կ ա յի ն մ ի տ ք ր ի ր ե ր ե ­

խ ա յո ւթ ե ա ն շրջա նին իսկ զ գ ա յա զ ի ր կ գ ո յա ց ո ւ թ ի ւ ն ն ա յն գ ե ր զ գ ա յա ր ա ն ա կ ա ն

է ա կ ի ն ի բ ր ե ւ թ ա ք ո ւ ն շա ր ժ ի չր բ ո լո ր

զ օ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ե ւ բ ն ե ր ե ւ ո յթ ն ե ր ո ւ ն

ե ւ լե ց ո ւա ծ է ե ր կ ի ւղ ի ւ ա ռ Ա յն , ա կ նկ ա -

լո ւ թ ե ա մ բ Ա ն կ է ե ւ ա պ ր ո ւմ ն Ա նով.

Ը ս տ ո ր ո ւ մ ե ւ ա նՀա տ ներն ո ւ Հ ա մ ա յն ք ­

ն ե ր ն ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ն ե ր ո ւն ի ր ա ր ո ւ ա ն ծ ա ­

ն օ թ ե ւ ա ն Հ ա ղ ո ր գ ա կ ի ց կ ա մ Հ ե տ ե ւե լո վ

տ ո ւե ա լն ե ր ո ւն ա ւա ն գ ա կ ա ն մ է կ ա ղ-

բ ի ւ ր ի մ ր ե ւ կ ա մ ի ն ք ն ա բ ո ւխ ս տ ե ղ ծա -

գ ո ր ծ ո ւ թ ե ա մ բ ծ ն ո ւ ն գ ի ն տ ո ւա ծ են ե ­

162 ՀԱՍԿ ՑՈՒՆՈՒԱՐ 2 0 0 8

ղա նա կ ի մ ը Հ ա ղ ո ր դ ա կ ց ո ւթ ե ա ն Ա նոր

Հետ , ձ ե ւ մ ը պ ա շտ ա մ ո ւն ք ի , զ ո Հո վ ,

ն ո ւ է ր ո վ ո ւ ե ր կ ր պ ա գ ո ւթ ե ա մ բ , յա -

փ ը շ տ ա կ ո ւթ ե ա մ բ : Ա յս է եղ եր բ ն ա կ ա ն

կ ր օն ք ը որ ա ռ ա ջի ն ա զ դ ա կ ն է եղեր

մ ա ր դ կ ա յի ն գ ե ղ ա ր ո ւե ս տ ի ն ե ր գ ի ն ո ւ

նկ ա ր ի ն , բ ա ն ա ս տ ե ղ ծ ո ւթ ե ա ն ե ւ ճա ր-

տ ա ր ա գ ի տ ո ւթ ե ա ն , զ ո ւ գ ը ն թ ա ց մ ա ր ­

դ ո ւ ն յա ռ ա ջ դ ի մ ո ւթ ե ա ն , մ ի ն չե ւ Յ ա յտ -

ն ո ւթ ե ա ն ը որ տ եղի ո ւն ե ց ա ծ է յԱ ս -

տ ո ւ ծ ո յ յա ր մ ա ր ժ ա մ ա նա կի ն ի ն ք ն ի ն

գ ե ր ա զ ա ն ց ա պ է ս ա ս տ ո ւա ծա բա ղ ձ ա ն-

ձ ե ր ո ւ պ էս ն ա խ ա պ ա տ ր ա ս տ ո ւթ ի ւն կա -

տ ա ր եա լ յա յտ ն ո ւ թ ե ա ն յա ն ձ ի ն "Քրիս­

տ ոս Յ ի ս ո ւս ի ե ւ Ա ռ ա ք ե լո ց Հ ո գ ւ ո վ

Սրբով՝.

ի ն ք ն ա յա յտ է թ է մ ա ր դ կ ո ւ թ ի ւ ն ը

կ ր օ ն ք ո վ գ տ ա ծ է գ ե ր ա գ ո յն վ ա յե լ-

մ ո ւ ն ք ն ի ր ա մ է ն ա բ ա ր ձ ր Հա ճ ո յք ի ն

մ ի ն չ ի սկ ե ր բ զ ո ւր կ է ե ղ ա ծ ն ի ւթ ա կ ա ն

վ ա յե լք ն ե ր է ե ւ ա ն գ ա մ մ ա ր մ ն ո վ ե ն թ ա ր -

կ ը ւա ծ խ ո շ տ ա ն գ ո ւմ ն ե ր ո ւ ե ւ եղեր ա կա ն

մ ա Հ ո ւա ն , ա յն ո ւ զ ի մ ա ր դ ո չ մ ի ա յն ը ն դ

Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Հ ա ղ ո ր դ ա կ ց ո ւթ ե ա մ բ զ գ ա ց ե ր

է ն ե ր ք ի ն ա ն բ ռ ն ա բ ա ր ե լի ե ւ ա մ էն ա -

բ ա ւա կ ա ն ք ա ղ ց ր ո ւ թ ի ւ ն , ա յլե ւ ա ն կ ա պ ­

տ ելի, ա նջնջելի եր ա շխ ի ք յա ւի տ ե ն ա կ ա ն

կ ե ա ն ք ի ե ւ ա ն խ ո ւսա փ ե լի ա ր դ ա ր ո ւ­

թ ե ա ն ո ր ք լի ո վ ի ն Հա մա պ ա տ ա սխ ա ն են

մ ա ր դ ո ւն ն ե ր ք ի ն զ գ ա ց ո ւմ ի ն ե ւ դ ա տ ո -

ղ ո ւթ ե ա ն ը .

Դ իտ ելի է թ է ա ր դ ա ր ե ւ գ ե ղ ա ր -

ո ւե ս տ ա կ ա ն ե ւ բ ա ր ո յա կ ա ն վ ա յե լք ն ե ր ը

բա ց ա ր ձ ա կ ա պ էս ա նկա խ են ն ի ւթ ա կ ա ն

ո ւ ֆ ի զ ի ք ա կ ա ն կ ա ր ի ք ն ե ր է ե ւ ի ձ ե ռ ն

զ գ ա յա ր ա ն ա ց , գ ե ր զ գ ա յա ր ա ն ա կ ա ն են

սոսկ տ պ ա ւո ր ո ւթ ե ա մ բ ն ե ր ք ի ն ի մ ա ց ո ­

ղ ո ւթ ե ա ն ե ւս ա ռ ա ւե լ որ ոշ է թ է Հ ո գ ե ­

կ ա ն վ ա յե լք ը ի ս պ ա ռ ա նկա խ է ե ւ բ ա ­

ր ո յա կ ա ն ա զ դ ո ւ մ ն ե ր է ե ւ զ գ ա յա ր ա -

նա կա ն ո ւ ն ի ւթ ա կ ա ն պ ա յմ ա ն ն ե ր է .

Գ օսն ո ւ կ ո յր ն , խ ո ւ լը ե ւ Հա մ րն ,

մ ա ն ո ւկ ն ո ւ ծ ե ր ն , չք ա ւո ր ն ո ւ ճոխ ն,

ծ ա ռ ա ն ո ւ տ էր ն , տ գ է տ ն ո ւ գ ի տ ո ւն ն

ո ւն ի ն ճա շա կ ե ւ գ ո Հ ա ց ո ւմ ն Հ ո գ ե ւո ր

վ ա յե լք ի ն ը ս տ չա փ ո ւ Հ ո գ ե կ ա ն տ ե ս ի լն ե ­

ր ո ւ ե ւ փ ո ր ձ ա ռ ո ւթ ե ա ն . Ո ւ մ ա ն ա ւա ն դ

որ ա յս ճա շա կը բա ց ա ր ձ ա կ ա պ էս Հ ա ­

մ ա մ ա ր դ կ ա յի ն է ա ռ ա ն ց խ տ ր ո ւթ ե ա ն

ց ե ղ ի ե ւ դ ա ս ա կ ա ր գ ի ե ւ ի ն ք ն ի ն ա ռ ա ն ­

ձին ե ւ բ ն ա ծ ի ն ը ն դ ո ւ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն մ ը ն է

ա ռ ա ր կ ա յ է ա պ ա ե ւ ա ռ ա ն ձ ի ն մ շ ա ­

կո յ թ ի .Ա նվիճելի է ա ն տ ա ր ա կո յս որ ք ա ­

ջ ա ռ ո ղ ջ մ ա ր մ ի ն ը կը նպ ա ս տ է մ տ ա ւո ր

ե ւ բ ա ր ո յա կ ա ն զ ա ր գ ա ց ո ւմ ի , ե ւ ա յս ա լ

ի ր կ ա ր գ ի ն կ օ ժ ա ն դ ա կ է Հ ո գ ե ւո ր տ ե ս ­

լա կ ա ն ո ւթ ե ա ն , ե ւ ս ա կ ա յն փ ո ր ձ ա ռ ա ­

կա ն մ շ ա կ ո յթ ը ա նՀր ա ժեշտ է թ է մ տ ա ­

ւո ր զ ա ր գ ա ց մ ա ն , թ է բ ա ր ո յա կ ա ն ա զ-

ն ը ւա ց ո ւմ ի , ե ւ թ է Հ ո գ ե ւ ո ր դ ա ս ­

տ ի ա ր ա կ ո ւթ ե ա ն , ո ր ո ն ց ա ն տ ա ր ա կո յս

Հա մ ե մ ա տ ա կ ա ն պ իտ ի լի նի Հ ա ր կ ա ւ ե ւ

ճա շա կը գ ե ղ ա ր ո ւե ս տ ի ն , բ ա ր ո յա կ ա ն

ա ռ ա ք ի ն ո ւթ ե ա ն ց ե ւ Հ ո գ ե ւ ո ր յա փ շտ ա -

կ ո ւթ ե ա ն ց Հ ա ղ ո ր դ ա կ ց ո ւթ ե ա ն ը ն դ Ա ս-

տ ո ւծ ո յ .

° ւ ո ր ո վ Հ ե տ ե ւ, կ ր օ ն ք ի տ ա ր րն ա յս ­

պ էս մ ա ր դ ո ւն մ է ջ ա նկա խ ա բա ր Հ ա մ ա ­

մ ա ր դ կ ա յի ն է ո ւ յա յտ ն ո ւթ ե ա ն ը պ ա տ ­

մ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ը ա նժխ տ ելի է ե ւ ա ս տ ­

ո ւա ծ պ ա շ տ ո ւթ ե ա ն փ ո ր ձ ա ռ ո ւթ ի ւն ը

տ ի ր ա կ ա ն օր էն ա ր մ ա տ ա ցա ծ ա նՀա տ -

ն ե ր ո ւ ե ւ Հ ա մ ա յն ք ն ե ր ո ւ է ո ւթ ե ա ն ց

ա մ է ն ա խ ո ր ո ւն կ խ ա ւե ր ո ւ մ է ջ , ա պ ա

ո ւր ե մ ն ա մ է ն ողջմ իտ մ ա ր դ ո ւն գ ե ր ա -

գ ո յն ձ գ տ ո ւ մ ն է ֆ ի զ ի ք ա կ ա ն կ եա նքի

պ ա յմ ա ն ն ե ր է ն , գ ե ղ ա ր ո ւե ս տ ի ե ւ ա ռ ա ­

ք ի ն ո ւթ ե ա ն ց վ ա յե լք է ն ա ւե լի կա ր օտ ի լ

յա ր ա բ ե ր ո ւթ ե ա ն ը ն դ Ա ս տ ո ւծ ո յ ե ւ մ շ ա ­

կ ե լ Հ ա ղ ո ր դ ա կ ց ո ւթ ի ւն Ա նոր Հետ որ է

ա մ է ն ա բ ա ր ձ ր ե ւ յա ւի տ ե ն ա կ ա ն վ ա յե ­

լո ւ մ ն .

Խ Ա Չ Ի Կ 0 Հ Ն Ց . Գ Ռ Ո Ւ Զ Ե Ա Ն

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 163

ե ր ի տ ա ս ա ր դ ա կ ա ն

ՄԵՌԵԼՆԵՐՈՒ ՓԱՍՏԱԲԱՆՆԵՐԷ

Փ ա ս տ ա բ ա ն ն ե ր ո ւ ե ր կ ո ւ տ եսա կներ կ ա ն : ճ ա ր պ ի կ ն ե ր ե ւ ա ն ճա ր ա կներ : Ա -

ռ ա ջի ն ն ե ր ր մ ա ր գ ո ց կ ե ն գ ա ն ո ւթ ե ա ն , կր բ ռ ն ե ն ղ ա ն ո ն ք ա ն ո ն ց օ ձ ի ք է ն , ե ւ մինդեւ մ ա Հ ո ւա ն սնա ր ր կր Հ ե տ ա պ ն գ ե ն ղ ա ­

ն ո ն ք , ո ր պ է ս ղ ի ք ր ցա յ թ է ա ռ ա ն ց ի ր ե ն ց բա ժ ի ն ր տ ա լո ւ, կ ա մ շա Հ ո ւ մ ե ծ բ ա ժ ի ն

մ ր ի ր ե ն ց ղ ի ջե լո ւ, «փ ա խ դին^ ա ն ո ն ք ա յս կ ե ա ն ք է ն :

Ե ր կ ր ո ր գ տ եսա կի փ ա ստ ա բա նն երր, ո ր ո ն ք վ կ ա յե ա լն ե ր դեն խ ո ր ք ի ն մ էջ ,

ս ա կ ա յն ի ր շա Հր փ ն տ ռ ո ղ փ ա ս տ ա բա նի ն ն մ ա ն կր Հ ե տ ա պ ն գ ե ն ո ե ւ է մ է կ ր , ո ր ո ւն ո ւն ե ց ա ծ ա ն ո ւն է ն , վ ա ս տ ա կէն , գ ր ա մ է ն

կ ա մ նո յն ի ս կ ի ր ե ն ց վ ր ա յ ի յն ա լի ք շ ո ւ ­

ք է ն կ ր ն ա ն օ գ տ ո ւ ի լ Ա յգ շ ո ւք ր մ ի ա յն կիղիդ ա ր ե ւէ ն պ ա շտ պ ա ն ո ւե լո ւ Հա մա ր դեն կա տ ա ր եր ա ն ո ն ք , ա յլ ա ն ո ր ն ե ր ք ե ւ բ ա ր ո յա կ ա ն տ ա ղ ա ւա ր մ ր շ ի ն ե լո ւ ե ւ տ ո ւե ա լ ա ն ձի ն Հ ե ղ ի ն ա կ ո ւթ ե ա ն տակ

ծ ո ւա ր ե լո ւ :

Փ ա ս տ ա բա նա կա ն ն մ ա ն «դ ր ա ս ե ն -

ե ա կ ն ե ր > Հա ստ ա տ ո ղ ն ե ր ր մ ա ն ո ւկ տ ա - ր ի ք է ն կր Հե տ ե ւի ն մ ա ր գ ո ց , գ տ ն ե լո ւ

Հա մ ա ր «Հ ա ր ո ւս տ ի ա յս ի ն ք ն Հ ա մ բ ա ­ւա ւո ր ա ն ձե ր , ա ն ո ն ց վա ստ ա կա շա տ

« ք ս ա կ է ն > օ գ տ ո ւե լո ւ Հա մա ր կա րելի ե ղ ա ծ դա փ ով: Ա ս ո ն ք ա նճա րա կ փ ա ս տ ա ­

բ ա ն ն ե ր ն են ս ա կ ա յն , ո ր ո ն ց ա պ ա Հո վ ա ծ շա Հր ք ա ն ի մ ր օ ր ո ւա ն ր ն թ ա ց ք ի ն կր

ս պ ա ռ ի : Ա ղ քա տ փ ա ս տ ա բա ն ն ե ր ո ւ նր- մ ա ն , ա ս ո ն ք ի ր ե ն ց ա պ ա Հո վ ա ծ շա Հր կր

մ ս խ ե ն ծ ա ն ո ւց ո ւմ ն ե ր ո ւ պ ա տ ր ա ս տ ո ւ­թ ե ա ն ե ւ տ ա ր ա ծմ ա ն, ս ա կ ա յն ա պ ա ր- գ ի ւ ն կ ր մ ն ա ն ի ր ե ն ց ջա նքե ր ր : Ո ւստ ի ,

գ ա ր ձ ե ա լ կ ր վ ե ր ա գ ա ռ ն ա ն ի ր ե ն ց ն ա խ ­կի ն « ա ր Հես տ ի ն>, ա ն ո ւա ն ի «Հ ա ր ո ւս տ - ն ե րր > թ ա լա ն ե լո ւ վա տ ո ւն ա կ ո ւթ ե ա ն :

Ա նճա րա կ ա յս փ ա ս տ ա բա ն ն ե ր ո ւն գ ր ա - մ ա գ լո ւխ ն ե ր ր դեն ս պ ա ռ ի ր : Ա ն ո ն ք ո ՚դ մ ի ա յն ա պ ր ո ղ ն ե ր ր կ ո ղ ո պ տ ե լո ւ կր

տ քն ի ն , ա յլ ի ր ե ն ց դ ե ր ե ղ մ ա ն ն ե ր ո ւն մ է ջ Հ ա ն գ ի ս տ դեն թ ո ղ ո ւ ր « մ ե ծ ա Հ ա ր ո ւս տ >

մ ե ռ ե լն ե ր ր , ո ր ո ն ց մ ա Հա ցա ծ ր լլա լր ա ւե ­լի ն պ ա ս տ ա ւո ր է ի ր ե ն ց Հա մ ա ր , ք ա ն ո ղ ջ մ նա լր : Մ ե ռ ա ծ ն ե ր ո ւն Հա մ ր ր լլա լր

մ ե ծ ա պ է ս կ օ դ ն է ա յս փ ա ս տ ա բա ն ն ե ­

ր ո ւ ն պ ե ր ճ ա խ օս ո ւթ ե ա ն : Ո ղ ջե ր ո ւ գ ի -մ ա ց Զ ա ք ա ր ի ա յի պ ա պ ա նձմ ա ն փ ո ր ձ ա - ռ ո ւ թ ի ւ ն ր ա պ ր ո ղ ա յս թ շ ո ւա ռ ա կ ա ն ն ե -

ր ր , մ ե ռ ե լն ե ր ո ւ մ ա սի ն խ օ ս ա ծ ո ւ ա ­ն ո ն ց մ է վ կ ա յա կ ո դ ո ւթ ի ւն մ է ^ ր ե ր ա ծ ա ­

տ են, մ է կ ա կ ա ն ճա րտ ա սա ն կ ր գ ա ռ ն ա ն : Ո մ ա ն ք ս ո վ ո ր ո ւթ ի ւն ո ւն ի ն միշտ

մ ե ռ ե լն ե ր ո ւ մ ա սի ն խ օ ս ե լո ւ: Ծ ե ր տ ա ­ր ի ք ի ն բ ն ա կ ա ն է ա յս ե ր ե ւ ո յթ ր , ո ր ո վ ­

Հ ե տ ե ւ ի ր տ ա ր իքր ա ռ ա ծ մ ա ր գ ո ւն Հա - ր ա ղ ա տ նե ր ր , բ ա ր ե կ ա մ ն ե ր է ն ո ւ ը ն կ ե ր ­

ն ե ր է ն շա տ երր ա ն գ ի ի ա շխ ա րՀ գ ա ց ա ծ կ ր լլա ն , ե ւ ի ն ք ս տ ի պ ո ւա ծ կ ր լլա յ ա ն ց­

եա լի յո ւ շ ե ր ո վ ա պ րիլ. Տ ա կ ա ւի ն , ծ ե ­

ր ա ց ա ծ մ ա ր գ ո ւ ն Հա մ ա ր ա ւե լի գ ի ւր ի ն է

ա ն ցեա լի գ է պ ք ե ր ր վեր յի շե լ, ք ա ն թ է ք ա ն ի մ ր վ ա յր կ ե ա ն ա ռ ա ջ իր ձ ե ռ ք ր

թ օ թ ո ւ ա ծ մ ա ր գ ր յի շ ե լ : Ծ ե ր ո ւթ ե ա նմ ե ղ ի ր ն ծ ա յա ծ բ ա ր ի ք ն ե ր է ն մ ի ն ա լ ա յն

պ իտ ի ր լլա յ, Հ ե տ ե ւա բա ր , որ պ իտ ի կ ա ­ր ե ն ա ն ք ի ր ե ն ց բ ո լո ր մ ա ն ր ա մ ա ս ն ո ւ-

թ ի ւ ն ն ե ր ո վ վ ե ր յի շ ե լ մ եր մ ա ն կ ո ւթ ե ա ն ո ւ կ ա ն ո ւխ պ ա տ ա ն ե կ ո ւթ ե ա ն շրջա նի

բ ո լո ր գ է պ ք ե ր ր , ինդպ էս ն ա ե ւ Հ ո գ ե պ է ս պ իտ ի Հ ա ղ ո ր գ ո ւի ն ք մ ե ղ մ է ա ռ յա ւ է տ բ ա ժ ն ո ւ ա ծ ս ի ր ե լի ն ե ր ո ւ Հ ե տ .. . :

Ա ն Հ ե թ ե թ ո ւ ա ն բն ա կ ա ն ե ր ե ւ ո յթ է ս ա կ ա յն , ե ր բ ե ր ի տ ա ս ա ր գ տ ա րիքին ն մ ա ն ս ո վ ո ր ո ւթ ի ւն կ ո ւ ն ե ն ա յ ա նձ մ ր :

164 ՀԱՍԿ ՑՈՒՆՈՒԱՐ 2 0 0 8

Մ ե ռ ե լն ե ր ը վ ե ր յի շ ե լ լա ւ ո ւ գ ն ա Հա տ ե լի ե ր ե ւ ո յթ է : ի ս կ ա ն ո ն ց Հ ո դ ւ ո յն Հա մա ր ա ղ օ թ ո ղ ի ն ե ր կ ն ա յի ն վ ա ր ձ ա տ ր ո ւթ ի ւն ա լ կը ս պ ա ս է : Ս ա կա յն միշտ զ ա ն ո ն ք

յի շ ե լը բ ռ ն ա զ բ օ ս կ ե ր պ ո վ , կ ա մ մ ա նա - ւա ն դ զ ա ն ո ն ք ս ի ր ո ղ ն ե ր ո ւն ն ե ր կ ա յո ւ ­թ ե ա ն , վա սն շ ո ղ ո ք ո ր թ ո ւթ ե ա ն , կ ը նշա ­ն ա կ է ա ն պ ա յմ ա ն դ ի տ ո ւ մ մ ը ո ւն ե ն ա լ: Մ ե ռ ե լն ե ր ը ա յս պ էս օ գ տ ա գ ո ր ծ ե լը կը ր կ- նա կի յա ն ց ա ն ք է , ք ա ն ա ն ո ն ց կ ե ն դ ա ­ն ո ւթ ե ա ն զ ա ն ո ն ք շա Հ ա գ ո ր ծ ե լը , ո ր ո վ ­Հ ե տ ե ւ մ ե ռ ե լը կ ա ր ո ղ ո ւթ ի ւն չո ւ ն ի ա յ­լե ւս Հ ա շ ո ւե ք ն ն ո ւթ ե ա ն ն ս տ ե լո ւ մ ե զ ի Հետ : Ո ւս տ ի կ ա ր ելի չ է մ ե ռ ե լի ն Հ ո գ ե ­կ ա ն Հ ա նգ ի ս տ ը վ ր դ ո վ ե լ, խ ա ն գ ա ր ե լ ա ­ն ո ր յա ւի տ ե ն ա կ ա ն ք ո ւն ը , չա ր ա շա Հ ե լո վ ա նոր ա ն ո ւն ը , վա ստ ա կը, մ է կ խ օ ս ք ո վ ա նոր ս ե փ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ը ե ղ ո ղ Հա րըս- տ ո ւթ ի ւն ն ե ր ը :

Մ ե ռ ե լն ե ր ը օ գ տ ա գ ո ր ծ ե լո ւ դ ր ա կ ա ն կերպ մ ը կ ա յ, ե թ է ի ս կ ա պ էս կը ս ի ր էի ն ք ո ւ կը յա ր գ է ի ն ք ա յն ա նձը, ո ր ո ւն շ ո ւ ­ք ի ն տ ա կ կ ո ւ զ ե ն ք ա պ րի լ մ ե ր կ եա նքին մ ն ա ց ա ծ օ ր ե ր ը Ա տ իկա ն մ ա նի լն է : Ն մ ա ն ի լ ս ա կ ա յն ո չ մ ի ա յն ա ր տ ա ք նա ­պ է ս , ա յլ ն ե ր ք ն ա պ էս , Հ ո գ ե պ է ս : Ա յս - պ ի ս ո վ մ ա ր դ ի կ տ իպ ա րներ ս տ ե ղ ծ ա ծ են ի ր ե ն ց Հա մ ա ր, փ ո ր ձ ե լո վ ն մ ա ն ի լ ա ն ո ն ց ե ւ կ եր պ ա րա ն ա փ ոխ ել ի ր ե ն ց ն ե ր ք ի ն կեա նքը :

կ ե ր պ ա ր ա ն ա փ ո խ ո ւի լ կը նշա նա կէ մ ա ս ն ա ւո ր ճ ի գ ո վ մ ը ո ր դ ե գ ր ե լ մ տ ա տ ի ­պ ա ր ա ն ձին ա ռ ա ք ի ն ո ւթ ի ւն ն ե ր ը : & ա -

տ եր որ դ ե գ ր ո ւմ ի այս գ ո ր ծ ը ն թ ա ց ի ն մ է ջ կը կ ո ր ս ո ւի ն , ա ռ ա ք ի ն ո ւթ ե ա ն ց Հետ ն ա ­ե ւ տ ո ւե ա լ ա ն ձին թ ե ր ո ւթ ի ւ ն ն ե ր ը ը ն դ օ ­ր ի ն ա կ ե լո վ : Բ ն ա կ ա ն օ ր է ն կա տ ա ր եա լմ ա ր դ չ կ ա յ ա շխ ա րՀի վ ր ա յ: Ա մ է ն ք ս ա լ ս ո ւր բ ե ր ը լլա լո ւ կ ո չո ւա ծ ենք , ս ա կ ա յն մ ե զ մ է շա տ եր ձ ա խ ո ղ ա ծ են ո ւ կը ձ ա - խ ո ղ ի ն ա յս ք ն ն ո ւթ ե ա ն , մ ե ղ ք ի ն պ ա տ - ճ ա ռ ա ւ : Բ ա յց ե ր բ կ ը ն տ ր ե ն ք մ տ ա տ ի ­պ ա ր մը, զ ո ր մ եր կ ե ա նքի ն ո ւղ ե ց ո յց ը պ իտ ի դ ա ր ձ ն ե ն ք , պ էտ ք է զ գ ո յշ ը լլա ն ք ա նոր Հ ե տ ե ւե լո ւ մ եր ը ն թ ա ց ք ի ն , ե ն թ ա ­կ ա յի ն մ ա ր դ կ ա յի ն տ կ ա ր ո ւթ ի ւն ն ե ր է ն Հ ե ռ ո ւ մ ն ա լո ւ Հ ե տ ա մ ո ւտ ը լլա լո վ : Ա յլա ­պ էս Հ ի ւա ն դ ա գ ի ն ե ր ե ւ ո յթ մ ը ի յա յտ կ ո ւ գ ա յ, որ Հ ո գ ե բա ն ա կ ա ն ի ւր ա յա տ ո ւկ

վիճա կ մ ըն է կ ա ր գ մը մ ա ր դ ո ց մօտ :Ա յլա զ ա ն ե ր կ ի ր ն ե ր ո ւ Հա մ ա լս ա ­

ր ա ն ն ե ր ո ւն մ էջ , փ ա ս տ ա բա նա կա ն ճ ի ւ- ղին Հ ե տ ե ւո ղ մ ե ծ թ ի ւ ո վ ո ւս ա ն ո ղ ն ե ր կ ա ն, ո ր ո ն ց մ է ե ւ ո՛չ մ է կ ը ա պ ա գա յի ն ա նճա րա կ փ ա ս տ ա բա ն կ ո ւ զ է դ ա ռ ն ա լ. Ա մ է ն ք ն ա լ մ ե ծ գ ո ւմ ա ր ն ե ր կ ո ւ զ ե ն ա պ ա Հո վ ե լ ե ւ բ ա ր ձ ր վ ճ ա ր ո ւի լ ի ր ե ն ց յա ճ ա խ ո ր դ ն ե ր ո ւն կ ո ղ մ է : Ա ն ո ն ք պ էտ ք չո ւն ի ն մտ ա տ ի պ ա ր մ ը ը ն տ ր ե լո ւ , ո ր ո վ ­Հ ե տ ե ւ ա ն ո ն ց մ տ ա տ իպ ա ր ը օ ր է ն ք ն է : Օ ր էն ք ի ն Հ ե ղ ի ն ա կ ա ւո ր լե զ ո ւ ո վ կը խ օ ­սին ա ն ո ն ք , ե ւ ա ն որ ա ր տ օնա ծ բ ո լո ր դ ա ր ձ ո ւա ծ ք ն ե ր ը կը գ ո ր ծ ա դ ր ե ն ի ր ե ն ց ճ ա ր տ ա ր ո ւթ ե ա մ բ : ի ս կ մ ե ր մ ա տ ն ա ­ն շա ծ ա նճա րա կ փ ա ս տ ա բա նն երը, մ ե ­ռ ե լն ե ր ո ւ ա ն ո ւն ո վ խ օ ս ե լէ ն , ի ր ե ն ց գ ի տ ­ց ա ծ ն ա լ կ ը մ ո ռ ն ա ն յա ճ ա խ , ի ր ա ր ո ւ խ ա ռ ն ե լո վ Հինն ո ւ նո ր ը , պ իտ ա նին ո ւ ա ն պ էտ ը :

Բ ա ր ե կ ա մ մը, ա կ ն ա ր կ ե լո վ ա ն ճա ­ր ա կ չփ ա ս տ ա բա ն էի մը, Հ ա ր ց կ ո ւ տ ա ր թ է ա ր դ ե օ ՛ք կ ր ն ա յ յա ն կ ա ր ծ փ ո խ ո ւի լ ա ն, ո ւ լք ե լ ի ր տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ս ո վ ո ր ո ւ ­թ ի ւ ն ը : Ն ո յն Հ ա ր ց ո ւմ ը խ ո Հ ե մ ծ ե ր ո ւն ի ի մ ը ո ւղ ղ ա ծ ը լլա լո վ , ա նոր փ ո ր ձ ա ռ ո ւ ­թ ի ւ ն ը ա յս տ ե ղ կ ա ր ձ ա ն ա գ ր ե մ -

Մ ա ր դ ի ն չ ո ր է ր ո ւ թ տ ա րեկա նին, նո յն ը կը մ նա յ մ ի ն չե ւ ո ւ թ ս ո ւ ն . . . :

ի ս կ ե թ է ա ն կ է վ եր ջ պ իտ ի փ ոխ - ո ւ ի . . . ա ր դ է ն զ ա ռ ա մ ա ծ կ ը լլա յ, ո ւ կ ա ­ր ե լի չը լլա ր ա մ բ ո ղ ջ ո ւթ ե ա մ բ վստ ա Հիլ ը ս ա ծ ն ե ր ո ւն : Ը ն տ ա ն ե կ ա ն դ ա ս տ ի ա ր ա ­կ ո ւ թ ի ւ ն ը մ ե ծ դ ե ր կը խ ա ղ ա յ կ ա ն խ ե լո ւ Հա մ ա ր ն կ ա ր ա գ ր ա յի ն ն մ ա ն գ ի ծ ե ր : Ծ ն ո ղ ն ե ր ո ւ կ ո ղ մ է , ա նձնա կա ն օր ի ն ա ­կ ո վ ո ւ ս ո ւ ց ո ւ ա ծ ի ն ք ն ա վ ս տ ա Հ ո ւթ ի ւն ը , կ ր ն ա յ զ ս պ ե լ ո ւր ի շ ն ե ր ո ւ փ ա ռ ք ո վ փ ա ­ռ ա ւ ո ր ո ւ ե լո ւ մ ա նկա մ իտ զ գ ա ց ո ւմ ն ե ր ը մ ա ր դ ո ւն մ է ջ : ի ւր ա ք ա ն չի ւր մ ա ր դ ո ւնփ ա ռ ք ը ի ր իմ ա ցա կ ա ն ա ս տ ո ւա ծա տ ո ւր կ ա ր ո ղ ո ւթ ի ւն ն է : Ո չ ո ք պ է տ ք է ջա ն ա յ ի զ ո ւ ր տ եղ փ ա ռ ք վա ստ կիլ, ա յլա պ էս պ իտ ի նմ ա նի ա նճա րա կ փ ա ս տ ա բա նի ն, ո ր գ ե ր ե զ մ ա ն ա կ ր կ ի տ դ ա ռ ն ա լո վ , ա մ է ն

օր պ իտ ի փ ո ր ձ է նոր մ ե ռ ե լ մ ը «կ ե ա ն ք ի կ ո չե լէ , օ գ տ ո ւ ե լո ւ Հա մ ա ր ա նոր փ ա ռ ­ք է ն ո ւ Հ ռ չ ա կ է ն :

ԳՐԻԳ Ո Ր Ծ . Վ Ր Դ . Չ Ի Ֆ Թ Ճ Ե Ա Ն

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 165

ՍԻՐԵՑԷՔ ՄԻՄԵԱՆՑ(Ս. Սարգիսի տօնին առիթով)

Ա ր ա ր չո ւթ ի ւն ր ո չ մ ի ա յն ն ի ւ թ ա ­

կ ա ն , ա յլե ւ բ ա ր ո յա կ ա ն ո ւ գ ե ղ ա գ ի տ ա ­

կ ա ն ի ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն ս կ զ բ ն ա ւ ո ր ո ւ ­

թ ի ւ ն ն է ա շ ի ա ր Հ ո ւ մ . Ա շի ա ր Հ ր բ ա ր ի ո ւ

գե ղ ե ց ի կ ս տ ե ղ ծ ե լո վ Ա ս տ ո ւա ծ ա յն

լցր ե ց , Հա րս տ ա ցր եց բ ա ր ի ո ւ գ ե ղ ե ց ի կ

ա ր ժ է ք ն ե ր ո վ . Վ երջիններիս շ ա ր ք ո ւմ

ա մ է ն ի ց կ ա ր ե ւո ր ն ո ւ Հ իմ նա կա նր ս է ր ն

է ր . Ս էրր ն ե ր ծ ծ ո ւ ե ց ա ս տ ո ւա ծա ս տ ե ղ ծ

ի ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն բ ո լո ր ծա լքե ր ր . «Ս իր ե­

լի ն ե ր , սիրենք Մ իմեա նց, քա նի որ սէրն

Ա ստ ծո ւց է » (Ա -Տ Հ 4-7). Ա յս ի մ ա ս տ ո վ

կ ա րե լի է Հա ս կ ա նա լ ն ա ե ւ Պ օղոսի ա յն

մի տ քր, որ ա մ է ն ի ն չ ե ն թ ա կ ա յ է

փ ո փ ո խ ո ւթ ե ա ն բ ա ց ի ս ի ր ո ւց , Հ ա ւա տ ի ց

ե ւ յո յս ի ց . « Ա յդ երեքից Մ եծա գոյնը սէրն

է » (Ա -Կր 13-13).

ՍԻՐՈՅ ԸՆԿ Ա ԼՈ Ւ Մ Ը

Մ Ա ՐԴ ԿՈ ՒԹ ԵԱ Ն Ա Ր Ե Ւ Ա Ծ Ա Գ Ի Ն

Տ ի ե զ ե ր ք ի մ է ջ ն ե ր ծ ծ ո ւ ա ծ ա յս ս էր ր

մ ա ր գ կ ո ւ թ ի ւ ն ն ս կ ս ե ց խ ո ր Հ ր գ ա ւո ր ձե -

ւ ո վ կ ա մ ն ե ր ր մ բ ռ ն մ ա մ բ ր ն կ ա լե լ ի ր

մ ա ն կ ո ւթ ե ա ն օրի ց. Բ ո լո ր ա զ գ ե ր ն է լ

ի ր ե ն ց ա ր ե ւա ծ ա գ ի ն ո ւն ե ց ա ն ի ր ե ն ց ս ի ­

ր ո յ գ ի ց ո ւՀ ի ն ե ր ր , ո ր ո ն ք մ ա ր մ ն ա ւո ր ե ­

ցի ն մ ա յր ո ւթ ե ա ն , պ տ ղ ա բե ր ո ւթ ե ա ն ,

բ ե ր ք ա տ ո ւո ւթ ե ա ն , գ ե ղ ե ց կ ո ւթ ե ա ն ,

մ ա յր Հո ղի , ե ր կ ր ի ե ւ նրա գ ո յո ւ թ ե ա ն ,

նր ա յա ր ա տ ե ւո ւթ ե ա ն ո ւ պ ա շտ պ ա ն ո ւ­

թ ե ա ն , բ ն ո ւ թ ե ա ն ե ւ բ ո ւս ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն

գ ա ղ ա փ ա ր ն ե ր ր Մ ե ծ ա մ ա ս ա մ բ ա յգ գ ի ­

ց ո ւՀ ի ն ե ր ր պ ա տ կե ր ա ցուե ցի ն ի ր ե ն ց ա ­

մ ո ւս ի ն ն ե ր ի կ ա մ ս իրեցեա լների Հետ .

Ա յլա պ էս ա նՀա սկա նա լի ո ւ ա ն մ ե կն ե լի

կր մ ն ա ր ս էր ր , բ ե ղ մ ն ա ւո ր ո ւմ ր , բ ն ո ւ ­

թ ե ա ն զ ա ր թ օ ն ք ր , պ տ ղ ա բ ե ր ո ւթ ի ւն ն ո ւ

կ ե ա ն ք ի յա ր ա տ ե ւո ւթ ի ւն ր . Ծ ն ն գ ո ց

գ ր ք ո ւ մ կ ա ր գ ո ւ մ ենք- «Տ է ր Ա ստ ուա ծ

ա ս ա ց. “ Լաւ չէ , որ Մարդը Մ իա յնակ լի ն ի :

Ն րա նՄանութեաՄբ Մի օգնա կա ն ստ եղ­

ծենք նրա հաՄար” (2-18). ° ւ նա ս տ ե ղ ծե ց

Ե ւա յի ն . Եւա ն շ ա ն ա կ ո ւմ է կեանք. Ա-

գ ա մ ա ռ ա ջին մ ա ր գ ն է ր , որ ի ր կնո ջն

ա ն ո ւա ն ե ց §կեա նքս% .

Հ ա յ ի ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն մ է ջ ս ի ր ո յ,

գ ա ր ն ա ն ա յի ն զ ա ր թ օ ն ք ի , կ ե ա ն ք ի յա -

ւ ե ր ժ ո ւթ ե ա ն ե ւ բ ն ո ւ թ ե ա ն ո յժ ե ր ի վե-

ր ա կ ե ն գ ա ն ա ց մ ա ն գա ղ ա փ ա ր ր ա րտ ա -

յա յտ ո ւ ե լ է Ա րա Գ եղ եցիկ ի կ ե ր պ ա ր ո ւմ ,

գ ե ռ 0 -Ա - ե ր կ ո ւ Հա զա ր տ ա րի ա ռ ա ջ.

Ա րա րա տ եա ն թ ա գ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն շր ջա ­

ն ի ց մ ե զ են Հա ս ե լ Ա ր ո ւբ ա նի (Խ ա լգ ի

կինր), Խ ո ւ բ յ ի (Թ է յ շ եբ ա նի կինր) ե ւ Տ ո ւշ պ ա (Վ ա ն մ ա յր ա ք ա ղ ա ք ի ) պ ա շտ ­

պ ա ն գ ի ց ո ւՀ ի Տ ո ւ շ պ է ա յի (Ա ր ե ւի & ի ւի ն

չա ս տ ո ւա ծ ի կինր) կ ե ր պ ա ր նե րր . Հ ա յ

ժ ո ղ ո վ ր գ ի Հ ն ա գ ո յն գ ի ց ո ւՀ ի ն ե ր ի ց են

Ա ստ ղիկն ո ւ Ա նա Հիտ ր. Ա ստ ղի կ ր Վ ա ­

Հ ա գ ն ի ս ի ր ո ւՀ ի ն է ր .

Ս ո ւմ ե ր ե ա ն գ ի ց ա ր ա ն ո ւմ ո ր պ էս

զ ո յգ ե ր Հ ա ն գ է ս եկա ն Գ ո ւ մ ո ւ զ ի Ա բ զ ո ւն

ե ւ ի նա նն ա նր , Մ ի ջ ա գ ե տ ք ո ւմ Ա նին ե ւ

0 ի ն , Գ ո ւ մ ո ւ զ ի ն ե ւ ի շտ ա ր ր , Ա ս ո ր ա -

բ ա բ ե լա կ ա ն ո ւմ Ա ն ս էա ր ր ե ւ 0 ի շ ա ր ր ,

է ա ն ե ւ Գ ա մ քի ն ա ն , Ե գ ի պ տ ո ս ո ւմ Օսի-

ր ի ս ր ե ւ ի ս իս ր, Ս է թ ր ե ւ Ն ե ֆ ի ս ր , Բ ա ­

ն ա ն ո ւմ է լր ե ւ Ա շերա Հր, Բ ա ա լ Հ ա գ -

գ ա գ ր ե ւ Ա նա տ ր, Հ ո ւն ա ս տ ա ն ո ւմ Զ ե ւ -

սր ե ւ Հ է ր ա ն (ն ա ե ւ Գ ե մ ե տ ր ր ), Ո ւր ա -

նո ս ր ե ւ Գ ա էա ն , Ա պ պ ո լո ն ե ւ Ա րտ ե-

մ ի գ ր , Պ ո ս է յգ ո ն ր ե ւ Ա մ ֆ ի ր ի տ ր , Ա գ ո -

նիսր ե ւ Ա ֆ ր ո գ ի տ ր , Ա ր էս ր ե ւ Ա ֆ ր ո -

166 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

գի տ ր , Հ ի ւպ պ ո լի տ է ս ր ե ւ Ա րտ եմիսր,

Փ ա նր ե ւ Ս իրինքսր, Ս կ ա ն գ ի ն ա ւի ա յո ւմ

Օ գ ի ն ր ե ւ Ֆ ր ի գ գ ր , Կ ե լգ ե ր ի մ օտ Ֆ իր Բ ո լի ն ե ւ Տ ո ւ ա թ ա ^ ե Բ ա ն ա ն ն Հ ռ ո -

մ ո ւ մ 0 ա ր ս ր ե ւ Բ ե լլո ն ա ն (ն ա ե ւ վ ե ն ե ­

րան՛), Հ ե ր կ ո ւ լէ ս ր ե ւ ^ ե յա ն ե յր ա ն , Տ ո ւ -

պ իտ րր ե ւ Տ ո ւ ն ո ն Լ Տո ւն ո ն ա ), ե ւա յլն .

Ա րա գ ե ղ ե ց ի կ ր ա ղերս ո ւն ի ն շտ ա ր ի ե ւ

թ ա մ ո ւղ ի , Ա ֆ ր ո գ ի տ է ի ե ւ Ա գ ո ն ի ս ի գ ի -

ց ա պ ա տ ո ւմ ն ե ր ի Հետ . Հ ա ւա ն ա բ ա ր ա յն

ի ն կ ա ծ է Պ ղա տ ոնի է ր ի մ ա սի ն շա -

ր ա գ ր ա ծ գ ի ց ա պ ա տ ո ւմ ի Հ ի մ ք ո ւմ , է ր ր

կ ռ ւ ո ւ մ ս պ ա ն ն ո ւա ծ է ր , ս ա կ ա յն տ ա սր

օր ա ն ց նրա ն տ եսա ն ռ ա ղ մ ի գ ա շ տ ո ւ մ

մա րտ նդելիս.

Ա մ է ն մ ի ժ ո ղ ո վ ո ւ ր գ ի ր ա ղ դ ա յի ն

օ ր ա ց ո յց ո ւմ տ օնա կա ն օրեր է յա տ -

կ ա ցր ե լ ն ր ա ն ց պ ա շտ ա մ ո ւն ք ի Հա մ ա ր.

Ն ա ի ն ա կ ա ն շ ր ջ ա ն ո ւմ ա յգ օրերր , ա ռ ա -

ւե լա բ ա ր , կ ա պ ո ւա ծ են ե ղ ե լ գ ա ր ն ա ն ա ­

մ ո ւտ ի , Ն որ տ ա ր ո ւա յ, բ ե ր ք ա Հ ա ւա ք ի ե ւ

ա յլ մ ա ս ն ա ւո ր գ է պ ք ե ր ի Հետ . Ն ր ա նց

Հետ ե ն կ ա պ ո ւա ծ ն ա ե ւ բ ե ղ մ ն ա ւո ր մ ա ն

ծի ս ա կ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ր , ո ր ո ն ք բ դ ի ե լ

են ա յն Հ ա մ ո ղ մ ո ւն ք ի ց , որ բ ո ւս ա կ ա ն ո ւ

կ ե ն գ ա ն ա կ ա ն ա շ ի ա ր Հ ո ւմ կ ե ա նքի ե ւ

բ ե ղ մ ն ա ւո ր մ ա ն Հ ի մ ք ե ր ր ն ո յն են . Ա յգ - պ իսի ծի ս ա կ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ի թ ւ ո ւ մ

կ ա ր ե լի է ն շե լ Հո ղ ի վ ր ա յ ա ռ ա տ ջո ւր

թ ա փ ե լր Լ վ ա ր գ ա վ ա ռ ), Հո ղ ի բ ա գ ի ն ի ն

ո ր ո ն ե լն ո ւ վ ե ր ա գ տ ն ո ւա ծ , վ ե ր ա կ ե ն գ ա -

նա ցա ծ բ ն ո ւթ ե ա ն (Ա րա Գ եղ եցի կ ) պ ա շ-

տ ելր, ղ ո Հ ե ր ի մ ա տ ո ւց ո ւմ ր , ղա նա ղա ն

տ եսա կի ի գ ա կ ա ն ո ւ ա րա կա ն էրո տ ի կ

պ ա րեր, « ս ո ւ ր բ ն ա մ ո ւս ն ո ւթ ի ւն ն ե ր ր ե ւ

ա յլն .

Մ ե ծ պ ա սին ն ա ի ո ր գ ո ղ օր եր ի ն, ° ւ -

ր ո պ ա յի ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ն ե ր ր ն շե լ են (ո ր ո շ

ե ր կ ր ն ե ր ո ւմ գ ե ռ շ ա ր ո ւն ա կ ո ւմ են նշել)

Հե թ ա ն ո ս ա կ ա ն գ ա ր ն ա ն ա յի ն բ ե ղ մ ն ա ­

ւո ր մ ա ն ե ւ բ ն ո ւ թ ե ա ն ղ ա ր թ օ ն ք ի պ ա շտ ­

պ ա ն ո ւթ ե ա ն Հետ կ ա պ ո ւա ծ կ ա ր ն ա ւա լ-

ներ (Հ ա ւա ն ա բա ր ա յգ բ ա ռ ն ա ռ ա ջա ցե լ

է լա տ իներէ՛ն с а ш е ^ а ^ т ֊^ , ո ր ր ն շա ­ն ա կ ո ւ մ է « մ ս ի վ ե ր ա ց ո ւմ դ ). Պ ա տ մ ո ւ­

թ ե ա ն է ջ ե ր ո ւ մ գ ր ա ն ց ո ւա ծ ա ռ ա ջի ն

կ ա ր ն ա ւա լր կ ա պ ո ւա ծ է Օ սիրիսի ա ն-

ո ւա ն Հետ . Հ ռ ո մ ո ւ մ ա յն ա ղերս ո ւն ի

ի ւպ ի տ ե ր ի ե ւ Ս ե մ ե լէի ո ր գ ի Բ ա գ ո ս ի ե ւ

նր ա կ ո ղ ա կ ի ց Ա ր ի ա գ ն է ի պ ա շտ ա մ ո ւն ք ի

Հետ .

Հ ա յկ ա կ ա ն ի ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն մ է ջ

ա յգ օրերի ն ն շ ւ ո ւ մ է Բ ա ր ե կ ե ն գ ա ն ի

տ օնր. Ա յն Հ ա յկ ա կ ա ն տ օն ա ցո յցի գ ա ր ­

նա ն ա յի ն շա րք ի ա ռ ա ջի ն տ օնն է ե ւ ծա -

գ ո ւմ ն ա բ ա ն օ ր է ն կ ա պ ո ւա ծ է կ եա նքր

դար ո յժ ե ր ի ց ա պ ա Հո վ ե լո ւ, բ ե ր ք ր շ ա ­

տ ա ց ն ե լո ւ, բ ն ո ւ թ ե ա ն ղ ա ր թ օ ն ք ի , պ րտ -

ղ ա ւո ր մ ա ն , ծ ն ն գ ի ն խ ա ն գ ա ր ո ղ դար

ո յժ ե ր ի դ էղ ո ք ա ցմ ա ն պ ա շտ ա մ ո ւն ք ի

Հետ . Հ ե տ ա գ ա յո ւ մ նրա Հի մ նա կա ն գ ծ ե -

ր ր փ ո ի ա ն ց ո ւե ց ի ն Ն ա ւա ս ա ր գ ի ն .

Հ ա յկ ա կ ա ն ա ղ դ ա յի ն տ օ ն ա ց ո յց ո վ

Փ ե տ ր ո ւա ր 14-ր յա տ կ ա ց ո ւա ծ է Դ րը ն—

դ է զ ի ն (Տ ե ա ռ ն ր ն գ ա ռ ա ջ), ո ր ր ի ր մ է ջ

ն ե ր ա ռ ե լ է մ ի շա ր ք ն ա ի ա ք ր ի ս տ ո ն է ա -

կա ն ս ո վ ո ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ո ւ Հ ա ւա տ ա լի ք ­

նե ր . Ա յգ տ օնին եր ի տ ա ս ա ր գ ն ե ր ր , մ ա -

ն ա ւա ն գ ն որ ա պ ս ա կներ ր , ցա տ կ ե լ են

ի ա ր ո յկ ի բ ո ց ե ր ի վ ր ա յո վ , ո ր պ է ս ղ ի ա ւե ­

լի մ ա ք ո ւր ո ւ ա մ ո ւր լինի ն ր ա ն ց ա մ ո ւս -

ն ո ւ թ ի ւ ն ր ե ւ յա ջո ղ կ ն ո ջ բ ե ղ մ ն ա ւո -

ր ո ւ մ ն ո ւ ծ ն ն գ ա բ ե ր ո ւթ ի ւն ր .

ս ի ր ո յ տ օ ն ի վ ա լ ե ն թ ա յ ն ի

Ա Ն Մ Ի Ջ Ա Կ Ա Ն Հ Ի Մ 0 Ե Ր Ը

Ն մ ա ն գ ի ց ա պ ա տ ո ւմ ն ե ր ի ո ւ ծ ի ս ա ­

կ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ի Հետ է կ ա պ ո ւա ծ

ն ա ե ւ Ս ի ր ո յ Տ օ ն ի վ ա լե ն թ ա յն ի տ օնա -

կ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն ր . Հ ա ւա ն ա կ ա ն է Հ ա մ ա ր -

ւ ո ւ մ ա յն վա ր կ ա ծր , ո ր ա յն , ծ ա գ ո ւ մ -

ն ա բա ն ա կ ա ն օ ր էն , ա ւե լի ա ն մ իջա կա նօ-

ր է ն կ ա պ ո ւա ծ է ի ւն ո ն ա յի , ֆ ա ո ւ ն ո ւ ս ի

ե ւ Փ ա նի պ ա շտ ա մ ո ւն ք ի Հետ .

ի ւ ն ո ն (^ ւն ո ն ա ն ) յո ւն ա կ ա ն գ ի ց ա -

ր ա ն ի ա մ էն ա Հ ի ն ո ւ ա մ է ն ա ո ւժ ե ղ գ ի -

ց ո ւՀ ի ն ե ր ի ց է ր . Նա ի ւպ ի թ ե ր ի կինն է ր

ո ւ Հ ա մ ա ր ւո ւմ է ր ա մ ո ւս ն ո ւթ ե ա ն , մ ա յ­

ր ո ւթ ե ա ն , կ ն ո ջ ո ւ նր ա ծ ն ն գ ա բ ե ր ա կ ա ն

կ ա ր ո ղ ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն դ ա ս տ ո ւա ծո ւՀ ի ն .

Հ ռ ո մ է ա կ ա ն օ ր ա ց ո յց ո ւմ նրա ն է վերա -

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 167

պ ա Հ ո ւե լ 0 ա րտ ի 1-ը.

Հ ռ ո մ է ա ց ի ն ե ր ը , Փ ե տ ր ո ւա ր ի 15-ին,

լա յն ժ ո ղ ո վ ր դ ա կ ա ն ո ւթ ե ա մ բ ն շե լ են

Լ ո ւպ ո ւր կ ա յլի ա յի (Լ՜Ա-реГСаПа) տ օնը,

ո ր ը ն ո ւի ր ո ւա ծ է ր ֆ ա ո ւ ն ո ւ ս Բ ա գ ի ն ի ն ,

ո ր ը բ ե ղ մ ն ա ւո ր ո ւթ ե ա ն ո ւ ծ ա ռ ա ս տ ա ն ­

նե ր ի չա ստ ուա ծ՜ն է ր ո ւ Հ ա մ ա ր ւո ւմ է ր

բ ե ր ք ի , դ ա շտ ե ր ի , Հօտ երի ե ւ Հ ո վ ի ւն ե ր ի

պ ա շտ պ ա նը. Ն րա տ ա ճա րը դ տ ն ւ ո ւ մ է ր

Հ ռ ո մ ի Փ ա լա թ ի ն ե ա ն բ լո ւ ր ի վ ր ա յ. Հ ռ ո -

մ էա ցի ն ե ր ը նրա ն է ի ն վ ե ր ա դ ր ո ւմ ե ղ է գ -

նա փ ո ղի ս տ ե ղ ծ ո ւմ ը . Ն մ ա ն մ ի պ ա տ ո ւմ

գ ո յո ւ թ ի ւ ն ո ւն ի ն ա ե ւ գ ե ր մ ա ն ա կ ա ն դ ի -

ց ա ր ա ն ո ւմ . Հ ո վ ի ւն ե ր ի , Հօտ երի, ո ր ­

ս ո ր դ ն ե ր ի ո ւ ա ն տ ա ռ ն ե ր ի բ ա դ ի ն Փ ա նը

Ս իրինքս յա ւե ր ժ ա Հ ա ր ս ի ն Հ ե տ ա պ ն դ ե լո ւ

ժա մ ա նա կ նր ա ն Հ ա մ բ ո ւ ր ո ւ մ է . Ա յդ

պ ա Հին վերջինս ա ն Հ ե տ ա ն ո ւմ է իր

տ ե ղ ո ւ մ թ ո ղ ն ե լո վ ե ղ է գ ն ե ր , ո ր ի ց Փ ա նը

պ ա տ ր ա ս տ ո ւմ է Հ ո վ ո ւա կ ա ն ս ր ի ն գ ը ,

ո ր ո վ ս ի ր ո յ ե ր գ ե ր է ն ո ւ ա գ ո ւ մ .

Լ ո ւպ ո ւր կ ա յլի ա յի տ օնին, Փ ա լա ­

թ ի ն ե ա ն բ լր ի տ ա ճ ա ր ո ւմ ա յծ ե ր ե ւ մի

շ ո ւն զ ո Հ ա բ ե ր ե լո ւց յե տ ո յ, ե ր ի տ ա ս ա ր դ ­

ները , Լ ո ւպ ե ր չի նե ր ը , վ ա զ ե լ են լեր ա ն

շ ո ւր ջը ե ւ ա յծ ի մ ա շկ ի ց պ ա տ ր ա ս տ ո ւա ծ

մ տ ր ա կ ն ե ր ո վ Հ ա ր ո ւա ծ ե լ պ ա տ ա Հա ծ

մ ա ր դ ո ւ ն . կ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը Հա ւա տ ա ցե լ է ,

որ մ տ ր ա կ ո ւա ծ կ ա ն ա յք ա ն վ ի ճ ե լի օր էն

բ ե ղ մ ն ա ւ ո ր ւ ո ւ մ են ո ւ ա պ ա Հո վ են

զ գ ո ւ մ , ո ր պ իտ ի յա ջ ո ղ ծ ն ն դ ա բ ե ր ո ւ ­

թ ի ւ ն ո ւն ե ն ա ն . Ա յդ օրը տ ա ր բե ր ս ե ռ ի

պ ա տ կա նո ղ մ ա ր դ ի կ ն ո ւէ ր ն ե ր են փ ո ­

խ ա ն ա կ ե լ իր ա ր Հետ ո ւ ա մ ր ա պ ն դ ե լ

ի ր ե ն ց ս էր ը . Պ ա ր մ ա նո ւՀի նե ր ո ւ ե ր ի ­

տ ա ս ա ր դ կ ա ն ա յք ի ր ե ն ց ա ն ո ւն ն ե ր ը գ ր ե լ

են ս ի ր ա յի ն ե ր գ ե ր ո ւ ն ա խ ա դ ա ս ո ւ-

թ ի ւ ն ն ե ր պ ա ր ո ւն ա կ ո ղ ե ր կ տ ո ղ ն ե ր ի

վ ր ա յ ո ւ դ ր ա ն ք տ ե ղ ա դ ր ե լ մ ի տ ո ւփ ի

կ ա մ կ ո ւժ ի մ է ջ . Ա մ է ն մ ի ն ե ր կ ա յ տ ղ ա յ

կ ո ւժ ի ց Հա նել է «ի ր ե ն վ ի ճ ա կ ո ւա ծ >

թ ղ թ ի կ ը , ո րի տ իրոջ ն կ ա տ մ ա մ բ նա

պ ա ր տ ա ւո ր ո ւա ծ է ե ղ ե լ ց ո ւց ա բ ե ր ե լ

ա ր տ ա կ ա ր գ ո ւ շ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն , Հ ո գ ա տ ա ­

ր ո ւ թ ի ւ ն ո ւ նր ա ն ն ո ւէ ր ն ե ր տ ո ւե լ ո ւ

նր ա ն խ ն դ ր ա ն ք է նե ր կ ա յա ցր ե լ. Նա

դ ա ր ձ ե լ է ա յդ պ ա ր մ ա ն ո ւՀ ո ւ ^ ա լե ն -

թ ա յն ը . Ա յս մ ե զ յի շ ե ց ն ո ւ մ է Հա յկ ա կ ա ն

վ ի ճ ա կ ի խ ա ղ ե ր ը , մ ա ն ա ւա ն դ Ջ ա ն -

•ի ւ լ ո ւ մ ը . թ ր ա ն ք կ ա տ ա ր ո ւե լ ո ւ կա -

տ ա ր ւո ւ մ են բ ն ո ւ թ ե ա ն գ ր կ ո ւ մ , ծ ա ­

ղ ի կ ն ե ր ո վ , դ ա լա ր ճ ի ւղ ե ր ո վ ծ ա ծ կ ո ւա ծ

ա ղ բ ի ւր ի կ ա մ ա ռ ո ւ ի մ օտ Հ ա մ բ ա ր ձ ­

մ ա ն կ ա մ Ծ ա ղ կ ա մ օ ր տ օնին, դ ե ռ ա տ ի

ա ղջիկների ե ւ ե ր իտ ա սա րդ կա նա նց

կ ո ղ մ ի ց .

Լ ո ւպ ո ւր կ ա յլի ա յի տ օնն ո ւ ծի սա -

կ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն ը Հ ռ ո մ ո ւ մ պ ա Հ պ ա ն ո ւե լ

է մ ի ն չե ւ 0 ՝ 3 ՝ 5 -ր դ դ ա ր ը .

Ե ր բ 0 ՝ 3 ՝ 43-ի ն Հ ռ ո մ է ա ց ի ն ե ր ը գ ը -

ր ա ւե ց ի ն Ա ն գ լի ա ն ի ր ե ն ց Հետ տ ա րա ն

ն ա ե ւ ի ր ե ն ց Հա ւա տ ա լի քն երը , պ ա շտ ա ­

մ ո ւն ք ա յի ն ծ ի ս ա կ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ն ո ւ

տ օները , ա յդ թ ւ ո ւ մ ն ա ե ւ Լ ո ւպ ո ւր -

կ ա յլի ա յի տ օնը. Ա ն գ լի ա յո ւ մ ա յդ տ օնը

կ ա պ ո ւե լ է տ եղա կա ն Հին մ ի պ ա շտ ա ­

մ ո ւն ք ի Հետ թ ռ չ ո ւ ն ն ե ր ի զ ո յգ ե ր ի ը ն -

տ ը րմ ա ն ո ւ բ ե ղ մ ն ա ւո ր մ ա ն օ ր ո ւ ա յ Հետ ,

ո ր ը Հ ի մ ն ա կ ա ն ո ւմ տ եղի է ո ւն ե ց ե լ Փ ե-

տ ը ր ո ւա ր ի 15-ին (Հին տ ո մ ա ր ո վ Փ ետ ըր-

ո ւա ր ի 2 4 ). Ա յդ մ ա սի ն յի շ ա տ ա կ ո ւթ ի ւն

է թ ո ղ ե լ ա ն գ լի ա կ ա ն պ ո է զ ի ա յի Հ ա յր

ճ է ֆ ր ի Զ օ ս ե ր ը (1340-1400) ի ր « Թ ռ չ ո ւ ն ­

նե ր ի Պ ա ռ լա մ ե ն տ ը ^ գ ր ք ո ւ մ . Ա յդ մա սի ն

է գ ր ո ւ մ ն ա ե ւ & է յք ս փ իրը « Ա մ ա ռ ո ւ ա յ

կ է ս ի գ ի շ ե ր ա յի ն ե ր ա զ> ե ր կ ո ւմ , թ ե ր ա ­

կ ա տ ա ր նե րի ց մ է կ ն ա ն տ ա ռ ո ւմ Հ ա ն դ ի ­

պ ո ւ մ է սիր ո ղ զ ո յգ ի ո ւ ա ս ո ւմ ՝ «Ս ո ւր բ

^ ա լէ ն թ ա յն ն ա ն ցե լ է , իսկ ա յս ա ն տ ա ­

ռ ա յի ն թ ռ չ ո ւ ն ն ե ր ը Հիմ ա են զ ո ւ գ ա ւ ո ր -

ւ ո ւ մ > .

0ՐԻ Ս ՏՈ Ն ԷՈ Ւ Թ Ե Ա Ն Ա Զ Դ Ե Ց Ո Ւ Թ Ի Ւ Ն Ը

Վ Ա Լ Ե Ն Թ Ա Ց Ն Ի ՏՕ ՆԻ Վ Ր Ա Ց

Պ ա տ մ ո ւթ ե ա ն ը ն թ ա ց ք ո ւմ , մ ա ն ա ­

ւա ն դ ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ե ա ն ը ն դ ո ւն մ ա մ բ ,

ն ո ր ի մ ա ս տ ո ւ բ ո վ ա ն դ ա կ ո ւ թ ի ւ ն է

տ ր ո ւե լ ա յդ տ օների ն. Յ ա ճ ա խ Հին

տ օն ա կ ա տ ա ր ո ւթ ե ա ն օրը ա նՀնա ր է եղել

փ ո խ ել. 0 ր ի ս տ ո ն է ո ւ թ ե ա ն ս կ զ բն ա կ ա ն

դ ա ր ե ր ո ւ մ ի ս ի ս ի պ ա շտ ա մ ո ւն ք ը Ե գ ի պ -

168 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

տ ո ս ո ւ մ վ տ ա ն գ ա ւո ր մ ր ց ա կ ի ց է ե ղ ե լ

ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ե ա ն . Հ ա կ ա ռ ա կ ձ ե ռ ն ա ր -

կ ր ւա ե խ ի ս տ մ ի ջ ո ց ա ռ ո ւմ ն ե ր ի ա յն յա ­

ր ա տ ե ւե լ է մ ի ն չե ւ վ ե ց ե ր ո ր գ գ ա ր ր .

Ա յգ պ ի ս ի գ է պ ք ո ւ մ ա շխ ա տ ել են փ ոխ ել

ն ո յն օ ր ո ւ ա յ տ օ ն ա կ ա տ ա ր ո ւթ ե ա ն բ ո -

վ ա ն գ ա կ ո ւթ ի ւն ր . Գ ր ա լա ւ ա գ ո յն օրի-

ն ա կ ր մ ե ր Տ է ր ք ր ի ս տ ո ս Յ ի ս ո ւս ի

ե՜ննգեա ն տ օ ն ա կ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն ր Յ ո ւ ն ­

ո ւա ր ի վե ցի ց Դ ե կ տ ե մ բ ե ր ի 25-ր , (մեծ՜

ժ ո ղ ո վ ր գ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն վ ա յե լո ղ Հ ե թ ա ն ո ­

ս ա կա ն ա ր ե ւի բ ա գ ի ն ի , 0 ի թ ր ա յի տ օ ­

ն ա կ ա տ ա ր ո ւթ ե ա ն օրր) տ եղա փ ո խ ելն է .

Հ ա յա ս տ ա ն ո ւմ Ա ստ ղիկր Հ ա մ ա ր ո ւե լ է

Ն ո յի գ ո ւս տ ր ր ե ւ ս ի ր ո յ, ե ղ բ ա յր ա ս ի ­

ր ո ւթ ե ա ն , խ ա ղ ա ղ ո ւթ ե ա ն ո ւ ջր ի գ ի - ց ո ւՀ ի ն . Նա Հ ա շտ եցր ել է ի ր ե ղ բ ա յր ­

նե ր ի ն ո ւ գ ա գ ա ր ե ց ր ե լ ե ղ բա յր ա ս պ ա ն

կ ռ ի ւն ե ր ր . Ն րա տ օ ն ա կ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն ր

Գ ր ի գ ո ր Լ ո ւս ա ւո ր ի չի կ ո ղ մ ի ց կ ա պ ո ւե լ

է Վ ա ր գ ա վ ա ռ ի կ ա մ Ա յլա կ ե ր պ ո ւթ ե ա ն

տ օնի Հետ .

Ե ր բ վ ե ր ո յի շե ա լ ս ի ր ո յ տ օներր լա յն ժ ո ղ ո վ ր գ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն էի՛ն վ ա յե լո ւմ ,

ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ե ա ն յա ղ թ ա ր շ ա ւր շա ր ո ւ-

ն ա կ ւ ո ւ մ է ր ա շխ ա րՀո վ մ է կ . Ա յգ ր ն -

թ ա ց ք ո ւ մ ա ռ ա ջ ա ն ո ւմ է ի ն ք ր ի ս տ ո ն է ա ­

կ ա ն տ օներ, ե ի ս ա կ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ,

ս ո վ ո ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ե ւ ս ո ւր բ ե ր .

Ե ր ր ո ր գ գ ա ր ի ց մ ե զ են Հա սել ե ր կ ո ւ

վ ա ր ք ա գ ր ո ւթ ի ւն ն ե ր նա Հա տ ա կ ո ւա ե ե ր ­

կ ո ւ Ս ո ւր բ Վ ա լե ն թ ա յն ն ե ր ի ԼՎ ա ղէս)

մա սի ն, ո ր ո ն ք , ե ր կ ո ւք ն է լ քա Հա նա ներ

են ե ղ ե լ ե ւ ե ր կ ո ւք ն է լ գ լխ ա տ ո ւթ ե ա մ բ

ն ա Հա տ ա կ ո ւե լ են Փ ե տ ր ո ւա ր ի 14-ին,

մ է կ ր Հ ռ ո մ ո ւ մ , ի ս կ մ ի ւս ր Տ ե ր ն ի ո ւմ .

Ը ս տ ա ւա ն գ ո ւթ ե ա ն , Հ ռ ո մ ո ւ մ մա Հա -

ց ա ծ ր ս պ ա ն ն ո ւե լ է կ ա յս ր կ լա ւգ ի ո ս Բ-

Գ ո թ ա ց ո ւ կ ո ղ մ ի ց , կ ա յս ր ր բ ա ն ա կ ո ւ մ

ա ւե լի մեծ՜ ք ա ն ա կ ո ւթ ե ա մ բ զ ի ն ո ւո ր ն ե ր

Հ ա ւա ք ա գ ր ե լո ւ յո յս ո վ որ ո շ ս ա Հ մ ա ն ա ­

փ ա կ ո ւմ ն ե ր է մ տ ց ր ե լ եր ի տ ա ս ա ր գ ն ե ր ի

ա մ ո ւս ն ա կ ա ն ի ր ա ւո ւն ք ի մ է ջ . Նա կ ա ր ­

ծ ե լ է , որ րն տ ա նի ք չո ւն ե ց ո ղ երիտ ա -

ս ա ր գ ն ե ր ր ա ւե լի լա ւ զ ի ն ո ւո ր ն ե ր կա ր ո ղ

են լին ե լ. 0 ա Հ ա ն ա յ Վ ա լե ն թ ա յն ր ր ն գ -

գ ի մ ա ն ա լո վ կ ա յս ր ի Հր ա մ ա նի ն, ա մ ո ւս ­

ն ա ցր ե լ է սիր ող զ ո յգ ե ր ի ն . Գ ր ա Հա մա ր

է լ 269-ին գ լխ ա տ ո ւե լ է . ի ր ա ճ ի ւն ն ե ր ր

պ ա ր ո ւն ա կ ո ղ գ ա մ բ ա ն ի մ օ տ ա կ ա յք ո ւմ ,

350-ին , նր ա ա ն ո ւն ո վ Հ ռ ո մ ո ւ մ կ ա ն գ -

ն ե ց ո ւե լ է մ ի պ ա զիլի ք.

Տ ե ր ն ի ի ք ա Հ ա ն ա յ Վ ա լե ն թ ա յն ր սիր-

ո ւ ա ծ է ե ղ ե լ ե ր ի տ ա ս ա ր գ ն ե ր ի ո ւ մ ա ­

ն ո ւկ ն ե ր ի կ ո ղ մ ի ց . Նա բ ա ն տ ա ր կ ո ւե լ է ,

ք ա ն ի որ Հ ր ա ժ ա ր ո ւե լ է չա ստ ուա ե՜ներին

ե ր կ ր պ ա գ ե լ. Նա բ ո ւ ժ ե լ է բա նտ ա պ ե տ ի

կ ո յր ա ղ ջկ ա յ ա չքերր . 0 ա ղ ա ք ի երիտ ա -

ս ա ր գ ն ե ր ն ո ւ պ ա տ ա նիներր նրա խ ցի կ ի

պ ա տ ո ւՀ ա ն ի ց նր ա ն սիրո յ , յա ր գ ա ն ք ի ո ւ

ե ր ա խ տ ա գ ի տ ո ւթ ե ա ն ն ա մ ա կ ներ են ն ե ­

տ ել. կ ա տ ա ր ե լ են ա յն , ի ն չր բ ն ո ր ո շ է

Վ ա լե ն թ ա յն ի օր ո ւա ն .

Ա յս ե ր կ ո ւ ս ո ւր բ ե ր ի ա ն ո ւն ո վ

ս կ ս ո ւե լ է ն շ ո ւե լ նա խ կին բ ե ղ մ ն ա ւ ո ­

ր ո ւթ ե ա ն , ս ի ր ո յ, ա մ ո ւս ն ո ւթ ե ա ն ե ւ

գ ա ր ն ա ն ա յի ն զ ա ր թ օ ն ք ի տ օնր. 496-ին

Պապ Գ ելա ս իոս ր Փ ե տ ր ո ւա ր ի 14-ր յա յ ­

տ ա ր ա րել է Վ ա լե ն թ ա յն ի Օ ր. Ո րոշ

պ ա տ մ ա բա նն ե ր գ տ ն ո ւ մ են, ո ր պ ա ­

տ ո ւմ ն ե ր դ վ ե ր ա բ ե ր ո ւմ են ն ո յն մ ա ր ­

գ ո ւ ն , ո ր ե ղ ե լ է մ ի ա յն մ է կ ս ր բ ա ց ո ւա ծ

Վ ա լե ն թ ա յն ա ն ո ւն ո վ ք ա Հ ա ն ա յ.

ի տ ա լա կա ն ե ւ ա ն գ լի ա կ ա ն ժ ո ղ ո -

վ ր ր գ ա կ ա ն ա ւա ն գ ո ւթ ե ա ն Հ ա մ ա ձ ա յն ,

ա մ ո ւր ի ա ղջիկներ ո ւ կ ա ն ա յք Վ ա լէ ն -

թ ա յն ի օրր շա տ վա ղ են ա ր թ ն ա ց ե լ ո ւ

կ ա ն գ ն ե լ, ե ր բ ե մ ն ժ ա մ ե ր ո վ , ի ր ե ն ց տ ա ն

պ ա տ ո ւՀա նի ն ա ն ց ո ր գ տ ղ ա մ ա ր գ կ ա ն ց

ն ա յե լո ւ . Ն ր ա նք Հ ա ւա տ ա ցե լ են , որ ա ­

ռ ա ջի ն ա մ ո ւր ի մ ա ր գ ր , ո ր ի ր ե ն ց ո ւ -

շ ա գ ր ո ւ թ ի ւն կր գ ա ր ձ ն ի , ի ր ե ն ց Հետ

կ ՚ա մ ո ւ ս ն ա ն ա յ մ ի տ ա ր ո ւա յ ր ն թ ա ց -

ք ո ւ մ . Ա յգ մ ա սի ն խ օ ս ո ւ մ է & է յք սփ իրի Օ ֆ ե լի ա ն « Հ ա մ լէ թ > ո ղ բ ե ր գ ո ւթ ե ա ն

մ է ջ - «Բ ա ր ի լո յս , Ս ո ւր բ Վ ա լե ն թ ա յն ի

օրն է , բ ո լո ր ր ա ռ ա ւօ տ ե ա յ ք ն ի մ է ջ են,

իսկ ես պ ա ր մ ա ն ո ւՀ ի ս պ ա տ ո ւՀ ա ն ո ւմ

ե մ , ո ր պ է ս զ ի լի ն ե մ ք ո Վ ա լե ն թ ա յն ր ^ .

Ս ո ւր բ Ս ա ր գս ի Հետ կ ա պ ո ւա ծ Հնա -

գ ո յն Հ ա ւա տ ա լիքն ե ր ո ւ մ մ ե ն ք Հ ա ն գ ի -

պ ո ւ մ ե ն ք Հ ա մ ա նմ ա ն ե ր ե ւ ո յթ ի . Ը ս տ

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 169

Ն ե ր ս էս Շ ն ո ր Հ ա լո ւ , Ս ո ւր բ Ս ա րդիսր

Յ ո ւլի ա ն ո ս Ո ւր ա ցո ղ կ ա յս ե ր (361-363)

Հա լա ծ ա ն ք ն ե ր ի ց խ ո ւս ա փ ե լո վ ա պ ա ս­

տ ա ն ե լ է Հ ա յո ց Ա րշա կ Թ ՛ա գ ա ւո ր ի մօտ

ո ւ նրա խ ո ր Հ ր գ ո վ ա ն ցե լ Պ ա րսկա ստ ա ն,

որ տ ե ղ ձ ե ր բ ա կ ա լո ւե լ է ղ ի ն ո ւո ր ն ե ր ի

շ ր ջ ա ն ո ւմ ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ի ւն տ ա ր ա ծե լո ւ

Հա մ ա ր . Նա ի ր ո ր գ ո ւ ո ւ 40 ա յլ Հ ա ւա ­

տ ա ցե ա լն ե ր է Հետ մ ա ր տ ի ր ո ս ա ցե լ է .

0 ե ս ր ո պ 0 ա շ տ ո ց ս ր բ ի մ ա ս ո ւն ք ն ե ր ր բ ե ­

ր ե լ է կ ա ր բ ի ա ւա նր , Հ ա յա ս տ ա ն , ժ ա ­

մ ա ն ա կ ի ի ն թ ա ց ք ո ւ մ նր ա ն են վ ե ր ա գ -

ր ո ւ ե լ յո ւն ա կ ա ն ե ւ Հ ա յկ ա կ ա ն Հ ե թ ա ­

ն ոս ա կա ն Հին ա ւա ն գ ո ւթ ի ւն ն ե ր . Ս ո ւր բ

Ս ա ր գս ի պ ա սքի ի ն թ ա ց ք ո ւմ , մ ե ծ ա մ ա ­

ս ա մ բ , նրա վերջին շ ա բ ա թ օ ր ո ւ ա յ

գ ի շե ր ր , Փ ե տ ր ո ւա ր ի ս կիղ րն երի ն , պ ա ր-

մ ա ն ո ւՀ ի ն ե ր ր ա ղի բ լի թ ն ե ր են կ ե ր ե լ ե ւ

Հա ւա տ ա ցե լ, ո ր ե ր ա ղ ո ւմ ի ր ե ն ց ջո ւր

տ ո ւո ղ ե ր ի տ ա ս ա ր գ ր ի ր ե ն ց ա պ ա գ ա յ

ա մ ո ւս ի ն ն է լի ն ե լո ւ . Ա յլ ս ո վ ո ր ո ւթ ե ա ն

Հ ա մ ա ձ ա յն , ն ո յն օրերին, կ ա ն ա յք ո ւ

պ ա ր մ ա ն ո ւՀ ի ն ե ր ր բ ա կ ե ր ո ւ մ ե ւ տ ա ն ի ք ­

ն ե ր ո ւմ , փ ո ի ի ն գ ո վ լց ո ւա ծ ա մ ա ններ են

գ ր ե լ Հ ա ւա տ ա լո վ , որ ո ւ մ փ ո ի ի ն գ ի

վ ր ա յ ն կ ա տ ո ւի Ս ո ւր բ Ս ա րդս ի ձի ո ւ պ ա յտ ի Հետ քր, նր ա ն բ ա ր ի ք , ե ր ջա ն ­

կ ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ս է ր է ս պ ա ս ո ւմ .

^ա ն ի ա ց ի ն ե ր ր վ ա լե ն թ ա յն ի օրր

դորա ցա ծ ձ ի ւն ՜ծ ա ղ ի կ ն ե ր ո ւ ծ ի ծ ա ղ ա ­

շ ա ր ժ բա ց ի կ ն ե ր են ո ւ ղ ա ր կ ո ւ մ ի ր ե ն ց

սիր ելիներ ին . Հ ա յա ս տ ա ն ո ւմ է լ , 0 ա ր տ

ա մ ս ո ւա յ ս կ ղ բ ի ն , ե ր բ ձ ի ւն ՜ծ ա ղ ի կ ն ե ր ր

գ ո ւ ր ս են գ ա լի ս մ ա ր գ ի կ ս ո վ ո ր ո ւթ ի ւն

ո ւն ե ն ի ր ե ն ց ս իրելիներին ա յգ ծ ա ղ ի կ ­

ն ե ր ի ց կ ա ղ մ ո ւա ծ փ ո ւն ջե ր ն ո ւի ր ե լո ւ .

վ ա լե ն թ ա յն բ ա ռ ն ա յս օր ի ր մ է ջ

խ տ ա ց ն ո ւմ է Ս ի ր ո յ տ օնի ե ր կ ա ր ա մ ե ա յ

պ ա տ մ ո ւթ ի ւն ի ց բ ղ խ ո ղ ե ր ե ք ի մ ա ս տ ՝-

ա ՝ վ ա լե ն թ ա յն ի օրր ս իրելի մ է կ ի ն

ո ւղ ա ր կ ո ւա ծ ս ի ր ա յի ն կ ա մ ծ ի ծ ա ղ ա ­

շ ա ր ժ պ ա տ գ ա մ պ ա ր ո ւն ա կ ո ղ մ ի բա ցի կ

կ ա մ ն ո ւ է ր .

բ ՝ Ս էր ա ր տ ա յա յտ ո ղ պ ա տ գ ա մ կ ա մ

գ ր ո ւ թ ի ւ ն .

գ ՝ վ ա լե ն թ ա յն ի օրր ր ն տ ր ո ւա ծ

ս իրելի մ ի ա ն ձ ն ա ւո ր ո ւթ ի ւն կ ա մ ս ի ր ո յ

ա ռ ա ր կ ա յ ա ն ձ ն ա ւո ր ո ւթ ի ւն .

Ա յս պ ի ս ո վ , պ ա տ մ ո ւթ ե ա ն ե լե ւէ ջ ն ե -

ր ո ւ մ ծի ա ծ ա ն ի գ ո յն ե ր ո վ ծ ա ղ կ ա ծ մ եղ

է ն ե ր կ ա յա ն ո ւմ ա ս տ ո ւա ծա յի ն խ ո ր ո ւն կ

պ ա տ գ ա մ ր ՝ «Ս իր եցէք Մ իմեա նց».

Վ Ա Լ Ե Ն Թ Ա Յ Ն Ի Խ Ո Ր 0Ն ՈՒ Պ Ա ՏԳ Ա Մ Ը

Ս էրր մ ա ր գ կ ա յի ն բ ո լո ր բ ն ա կ ա ն ո ւ

գ ր ա կ ա ն յա ր ա բ ե ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ի ո ւ ա ր ­

ժ է ք ն ե ր ի Հ ի մ ք ն է , բ ո լո ր խ թ ա ն իդ ո յժ ե ր ի

բ ա ղ ա գ ր ա մ ա ս ր , մ ա ր գ կ ա յի ն կ եա նքր

լց ն ո ղ ե ւ ի մ ա ս տ ա ւո ր ո ղ գ ո ր ծ օ ն ր . Ա յն

ս կ ս ո ւմ է Ա ս տ ծ ո յ մ ա ր գ ա ս ի ր ո ւթ ի ւ նից

ո ւ ե ր բ ա յն ա ր մ ա տ ա կ ա լւո ւմ է մ ա ր գ ո ւ

ն ե ր ա շխ ա ր Հ ո ւմ վ ե ր ա ծ ւ ո ւ մ է ա ս տ ո ւա ­

ծ ա ս ի ր ո ւթ ե ա ն ո ւ ճ ա ռ ա գ ա յթ ո ւ մ մ ա ր գ ­

կ ա յի ն բ ո լո ր յա ր ա բ ե ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ի մ է ջ

ո ր պ էս մ ա ր գ ա ս ի ր ո ւթ ի ւն , բ ն ո ւթ ա ս ի -

ր ո ւ թ ի ւ ն , ա ղ գ ա ս ի ր ո ւթ ի ւն , ե կ ե ղ ե ցա ս ի ­

ր ո ւ թ ի ւ ն , ի ն տ ա ն ի ք ա ս ի ր ո ւթ ի ւն , ո ր գ ե -

ս ի ր ո ւթ ի ւն , ա շխ ա տ ա ս ի ր ո ւթ ի ւն ե ւա յլն .

Պ ա տ ա Հա կա ն դէ, որ մ եր Տ է ր Ք ր ի ս տ ո ս

Յ ի ս ո ւս մ ա ր գ կ ա յի ն վա ր ք ի ո ւ յա ր ա բ ե ­

ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ի ա ր գ ի ւն ա ւէ տ կ ա ր գ ա ւո ր -

մ ա ն Հ ի մ ք ո ւ մ գ ն ո ւ մ է ա նվերա պ ա Հ

ս էր ր գ է պ ի Ա ս տ ո ւա ծ ե ւ գ ր ա ն ի ց բ խ ո ղ

ո ւ գ ր ա ն ո վ պ ա յմ ա ն ա ւո ր ո ւո ղ ս է ր ր գ է ­

պ ի Ա ս տ ծ ո յ կ ե ր պ ա ր ո վ ս տ ե ղ ծ ո ւա ծ

մ ա ր գ ր .

Ս էրր ո ւն ի ն ա ե ւ իր ա ս տ իճ ա նա ւո -

ր ո ւմ ն ե ր ր . Զ ո ւ տ ն ի ւ թ ի ո ւ մ ա ր մ ն ա կ ա ն ի

ո լո ր տ ն ե ր ո ւմ ա պ րո ղ ս է ր ր կ ա ր ե ւո ր է ,

բ ա յց գ ր ա ւ ո ւ մ է շա ր քի ս տ որ ի ն Հո-

ր ի ղ ո ն ա կ ա ն ր . ինդքա ն ս էր ր կ ա պ ւո ւ մ է

Հ ո գ ե ւո ր , ի մ ա ցա կ ա ն ա ր ժ է ք ն ե ր ի ո ւ

ո լո ր տ ն ե ր ի Հետ , ինդքա ն ա յն ի ն գ գ ր կ ո ւ մ

է մ ա ր գ կ ո ւթ ե ա ն ա ւե լի ո ւ ա ւե լի մ ե ծ

«մ ե ն ք ի > բա ժ ի ն ր , ինդքա ն խ ո ր ա ն ո ւմ է

ա ս տ ո ւա ծ ա ս ի ր ո ւթ ե ա ն մ է ջ , ա յն ք ա ն

բ ա ր ձ ր ա ն ո ւ մ է նրա գ ի ր ք ն ո ւ կ ա ր ե ւո -

ր ո ւ թ ի ւ ն ր մ ա ր գ կ ա յի ն կ ե ա ն ք ո ւմ . ^ ա -

ղ ա փ ա ր ա պ ա շտ ո ւթ ի ւն ն ա ւե լի վեՀ է ,

170 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ք ա ն ն ի ւթ ա պ ա շ տ ո ւթ ի ւն ը . 0 ա ր դ ա ս ի -

ր ո ւ թ ի ւ ն ը , ա զ գ ա ս ի ր ո ւթ ի ւն ն ո ւ ընտ ա -

ն ի ք ա ս ի ր ո ւթ ի ւն ը ա ւե լի վեՀ են ք ա ն ե ­

ս ա ս ի ր ո ւթ ի ւն ը . Ս ի ր ո յ տ ա ր րերի ը ն կ ա ­

լո ւ մ ը ս կ ս ո ւ մ է բ ե ղ մ ն ա ւո ր ո ւթ ե ա ն ,

պ տ ղ ա բ ե ր ո ւթ ե ա ն , գ ա ր ն ա ն զ ա ր թ օ ն ք ի

ա ր ժ է ք ա ւո ր ո ւմ ի ց ո ւ ա ստ իճա նա բա ր

վ ե Հ ա ն ո ւմ է ո ւ ը ն դ գ ր կ ո ւ մ Հ ա մ ա ­

մ ա ր դ կ ա յի ն ն ո ւ ա ս տ ո ւա ե ա յի ն ը . Ա յս

վե ր ե լք ի ն մ ա ս ն ա կ ի ց են դ ա ռ ն ո ւ մ բ ո լո ր

ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ն ե ր ը ո ւ մ ա ր դ կ ո ւթ ե ա ն բ ո լո ր

խ ա ւե ր ը .

Ս ո վ ս էս Խ ո ր ե ն ա ցի ն , Հ ե տ ե ւե լո վ

Պ ղա տ ոն ին, գ տ ն ո ւ մ է , որ ա նՀա տ ն ի ր

մ ա ր դ կ ա յն ո ւ թ ի ւ ն ի ց շա տ բ ա ն է կ ո ր -

ց ը ն ո ւմ , ե թ է նրա и է ր ը չի ձ գ տ ո ւ մ կ ե ն ­

դ ա ն ա կ ա ն ի ց բա ր ձ ր ա ն ա լ, ե թ է ա յն ն ա ­

խ ո ր դ ա ստ իճա նից չի ձ գ տ ո ւ մ դ է պ ի

յա ջ ո ր դ , ա ւե լի բ ա ր ձ ր ն ո ւ կա տ ա րեա լը,

ե թ է նր ա ս ի ր ո յ ս տ որին ո ր ա կն ե րի վ ր ա յ

չի ի շ խ ո ւ մ ո ւ Հ ս կ ո ւ մ բ ա ր ձ ր ա գ ո յն ը .

Ս ե ռ ա կ ա ն ո ւ մ ա ր մ ն ա կ ա ն ս է ր ը էա կ ա ն

նո ր որ ա կն ե ր է ձ ե ռ ք բ ե ր ո ւ մ , ե թ է ա յն

Հ ա մ ա դ ր ւ ո ւ մ է ը ն կ ե ր ա յի ն , Հ ա մ ա մ ա ր դ ­

կ ա յի ն ո ւ ա ստ ո ւա ե ա յի ն տ ա ր րեր ի Հետ .

Ա յդ պ ի ս ի ս ի ր ո յ մա սի ն Գ ր ի գ ո ր Ն ա ր ե ­

կա ցին գ ր ո ւ մ է § Ե ր գ Ե ր գ ո ց ^ ՜ի իր մ ե կ ­

ն ո ւթ ե ա ն մէջ© «Ա ր դ չիք յե ր կ ր ի պ ա ա-

ո ւա կա նա գոյն ե ւ ա ռա ւել քան զ ս ի ր ո յ առն

ե ւ կ ն ո ջ» : «Ա յս ե ւ ի մա րմնա կա ն սիրոյ

յա յա գ ա յ, զ ի ուր ս ո ւր բ սէր բնա կէ'

ծնողա կա ն կա մ ա մուսնա կա ն ե ւ որ րսա

ա յս մ , ո չ գեա ք կարեն խ ա փ ա նել, ե ւ ոչ

ս ո ւր ե ւ ոչ հ ո ւր ե ւ ոչ մ ա հ » : «Վ ա ս նզի

ո չի ն չ ա ր գելո ւ զնա (զսի րողս) ո չ հե­

ռ ա ւո ր ո ւթ ի ւն ա ե ղ ւո յ, ո չ թ շո ւա ռ ո ւթ ի ւն

ճա նա պ ա րհի, ոչ լեա ռն բլր ա ցեա լ, ոչ

դա շա ա օթ ա գի ն , ոչ ծո վ լա յնա ծա ւա լ, ոչ

քաղաք պա րսպեա լ, ո չ դղեա կ ա մ ր ա գ ո յն ,

ո չ աշաարակ ա նպ ա րա ելի, ո չ ազխեալ

դ ր ո ւն ք , ո չ եր կ իւղ պ ա հպ ա նա ց, ա յլ

զա մ ենեքո ւմ բք քա յլեա լ ա ներկիւղ հա մ ա ր -

ձա կութ եա մբ ա ռ արփիլն հա սա նէ եւ

զ գա ր ցա նկութ իւն կա ա ա րէ»:

ՍԻՐՈՅ Վ ԵՐԼՈՒԾՈՒՄ Ը

ՊՕՂՈՍ Ա Ռ Ա 0 Ե Ա Լ Ի ԿՈՂՄ ԻՑ

Ս ի ր ո յ բ ո վ ա ն դ ա կ ո ւթ ե ա ն կ ա ռ ո յց ը

ո ր ո շի չ է նրա է ո ւ թ ի ւ ն ն ո ւ ն շա ն ա ­

կ ո ւ թ ի ւ ն ը բ ա ց ա յա յտ ե լո ւ Հա մ ա ր . Պ օղոս

կ ո ր ն թ ո ս ի ե ղ բ ա յր ն ե ր ի ն յղ ա ծ ն ա մ ա ­

կ ո ւ մ ԼԱ՝ Կր 13) խ ո ր ո ւ թ ե ա մ բ ք ն ն ա ր ­

կ ո ւ մ է ս ի ր ո յ ա ռ ա ն ձ ն ա յա տ կ ո ւթ ի ւն -

ները . Նա Հա րցին մ օ տ ե ն ո ւմ է չո ր ս տ ե-

ս ա ն կ ի ւ նից.

Ն ա խ նա պ ա ր զ ո ւմ է , թ է ի ն չպ էս

ս ի ր ո յ բ ա ց ա կ ա յո ւթ ի ւն ը կ ա ր ո ղ է ա ր ժ է -

ք ա զ ր կ ե լ ն ո յն ի ս կ բ ա ր ե մ ա ս ն ո ւթ ի ւն ն ե -

ր ո վ Հ ա ր ո ւս տ մ ա ր դ ո ւն . Մ ա ր դ կ ա ն ց ե ւ

Հր ե շտ ա կն ե ր ի լե զ ո ւի ն տ իրա պ ետ ող ա ն ­

Հա տ ը, ա ռ ա ն ց ս ի ր ո յ կը վ ե ր ա ե ո ւի ձ ա յն

Հա նո ղ պ ղ նձի . Ե թ է մ ա ր դ ո ւն ե ն ա յ մ ա ր -

գ ա ր է ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ա ն ե լո ւ ո յժ ը , տ ի րա ­

պ ետ ի բ ո լո ր խ ո ր Հ ո ւր դ ն ե ր ի ն ո ւ գ ի -

տ ո ւթ ե ա ն ը , ե թ է ն ո յն ի ս կ լե ռ ն ե ր ը տ ե ղ ա ­

փ ո խ ե լո ւ չա փ ո ւժ ե ղ Հա ւա տ ո ւն ե ն ա յ,

բ ա յց ս էր չո ւն ե ն ա յ, նա ո չ՛ն չո ւթ ի ւն կը

լինի . Ե թ է նա ի ր ո ւն ե ց ո ւա ե ք ը վ ա ճ ա ռ ի

ո ւ ա ղ քա տ ներ ին բա ժ ա ն ի , բ ա յց ս է ր չ ո ւ ­

ն ե ն ա յ, ա պ ա ո չ մ ի մ ե ե գ ն ա Հա տ մ ա ն ա ր ­

ժա ն ա ն ա լ չի կ ա ր ո ղ . Պ օղոսի ա յս մ օ տ ե ­

ց ո ւմ ը վ եր աբ եր ո ւ մ է այ ն բ ոլոր ար դ իմ ա ր դ կ ա ն ց {Հ ո վ ի ւ, ե՜նող, ղեկա վա ր,

ո ւս ո ւց ի չ , բ ժ ի շ կ ե ւա յլն ), ո ր ո ն ք ի ր ե ն ց

պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ն ե ր ը կա տ ա րելիս

ա ն տ ե ս ո ւմ են ա յն պ ա րզ ճ շ մ ա ր տ ո ւ­

թ ի ւ ն ը , որ ի ր ե ն ց կ ա տ ա ր ա եը ի մ ա ս տ ա ­

զ ո ւր կ է դ ա ռ ն ո ւ մ , ե թ է ի ր ե ն ք ս էր չ ո ւ ­

նենա ն դ է պ ի ա յն մ ա ր դ ի կ ը , ո ր ո ն ց Հետ

ի ր ե ն ք յա ր ա բ ե ր ւ ո ւ մ են, ո ր ո ն ց ե ա ռ ա -

յ ո ւ մ են .

Պ օղոս ա ռ ա ն ձ ն ա ց ն ո ւմ է ն ա ե ւ ա յն

բա ց ա ս ա կ ա ն ե ր ե ւո յթ ն ե ր ը , ո ր ո ն ցի ց ё է -

ր ը զերծ՜ է պ ա Հ ո ւմ ա նՀա տ ին՝ ս էր ը չ ի

ն ա խ ա ն ձ ո ւմ , չի ա մ բ ա ր տ ա ւա ն ո ւմ , չի

գ ո ռ ո զ ա ն ո ւ մ , չի յա ն դ գ ն ո ւ մ , չի գ ր գ ը -

ռ ո ւ մ , չա ր ը չի խ ո ր Հ ո ւմ , ա ն ի ր ա ւո ւ­

թ ե ա ն վ ր ա յ չի ո ւր ա խ ա ն ո ւմ , ի ր ե ն ը չի

փ ն տ ռ ո ւմ . Ս էրը ե ւ չա ր ի ք ը ա ն Հա մ ա ­

տ եղ ելի են. Ս էրն ո ւ բա ր ի ն ա ն բա ժ ա ն ե լի

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 171

զ ո յգ ե ր են . ի ր ա ւ ս ի ր ո յ վ ր ա յ Հ ի մ ն ո ւա ծ

յա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ր բ ա ց ա ռ ո ւ մ է չա ր ն ո ւ

ա ն մ ի ա բ ա ն ո ւթ ի ւն ր .

Պ օղոս ն շ ո ւ մ է ն ա ե ւ ս ի ր ո յ մ ա ր գ ո ւն

շ ն ո ր Հ ա ծ ա ր ժ ա ն ի ք ն ե ր ն ո ւ բա ր ե մ ա ս -

ն ո ւթ ի ւն ն ե ր ր . Ս էրր ո ւր ա խ ա ն ո ւմ է ճրշ-

մ ա ր տ ո ւթ ե ա ն ո ւ բա ր ի ք ի վ ր ա յ. Ա յն գ ի մ ա ց կ ո ւն ո ւ Հ ա մ բ ե ր ո ղ է , ա մ րա պ րն-

գ ո ւ մ ո ւ ս ն ո ւ մ է մ ա ր գ ո ւ Հ ա ւա տ ն ո ւ

յո յս ր ե ւ գ ա ռ ն ո ւ մ է մ ի ա բ ա ն ո ւթ ե ա ն ո ւ

մ ի ա ս ն ո ւթ ե ա ն Հիմ քր.

Ս էրր ա ն կ ո ր ն չե լի ո ւ յա ւի տ ե ա ն է ,

ի ն չպ է ս նրա ս կ զ ր ն ա ղ ր ի ւր ր Ա ս տ ո ւա ծ.

Մ ա ր գ ա ր է ո ւթ ի ւն ն ե ր ր ի ր ա կ ա ն ա ն ա լո ւց

յե տ ո յ չք ա ն ո ւմ են ո ւ պ ա տ մ ո ւթ ի ւն

գ ա ռ ն ո ւ մ . Գ ի տ ո ւթ ե ա ն փ ա ստ երն ո ւ

տ ո ւե ա լն ե ր ր ա ն ր նգՀա տ փ ո խ ւ ո ւ մ են

ժա մ ա ն ա կ ի ր ն թ ա ց ք ո ւմ . Մ ա ր գ կ ա յի ն

ի մ ա ց ո ւ թ ի ւ ն ն է լ փ ո խ ւ ո ւ մ է րս տ տ ա ­

ր ի ք ի . Ա շխ ա րՀի վ ե ր ջ ո ւմ տ եղի է ո ւ ն ե ­

ն ա լո ւ ա ր ժ է ք ա փ ո փ ո խ ո ւթ ի ւն . Բ ա յց ի ս ­

կ ա կ ա ն ս է ր ն ա ն փ ոփ ո խ է ո ւ յա ւի տ ե ա ն ,

ք ա ն ի որ Ա ս տ ո ւա ծ ս էր է .

ՍԻՐՈՅ Կ Ա Ռ Ո ՅՑԸ

Վ ե ր ո յի շե ա լ գ ր ո յթ ն ե ր ի ց ե լն ե լո վ ,

կ ա ր ե լի է ա յլ կերպ ն ե ր կ ա յա ցն ե լ ս ի ր ո յ

կ ա ռ ո յց ր .

ի ր ա ւ ս է ր ր ե ն թ ա գ ր ո ւ մ է փ ոխ ա -

գ ա ր ձ ո ւ թ ի ւ ն . Մ իա կող մ ա նի ս էր չի կ ա ­

ր ո ղ լի ն ե լ. Մ ա ր գ երջա նիկ ո ւ բ ա ւա -

ր ա ր ո ւա ծ է , ս էր ր նրա ն թ ռ ի չ ք ո ւ սրխ -

ր ա ն ք կ ա ր ո ղ է պ ա ր գ ե ւե լ, ե թ է նա ս ի րէ

ե ւ ս ի ր ո ւի . Մ իա յն ս ի րե յր կ ա մ մ ի ա յն

ս ի ր ո ւի /ր ի ր ա ւ ս ի ր ո յ բ ա ց ա կ ա յո ւթ ե ա մ բ

է Հ ն ա ր ա ւո ր մ ի ա յն .

Փ ո խ ա գ ա ր ձ ո ւթ ի ւն ր , իր Հ ե ր թ ի ն ,

ե ն թ ա գ ր ո ւ մ է Հ ա ղ ո ր գ ա կ ց ո ւթ ի ւն . Վ ե ր ­

ջինս կա ր ող է տ ա ր բե ր խ ո ր ո ւ թ ի ւն ,

ծ ա ւա լ ո ւ շրջա նա կ ո ւն ե ն ա լ Լարտաքին,

կ ե ն ցա ղ ա յի ն , ա շխ ա տ ա նքա յին , մ ա ս ն ա ­

գ ի տ ա կ ա ն , ր նկ ե ր ա կ ա ն , ա մ ո ւս ն ա կ ա ն ,

ր նտ ա ն ե կա ն, ծն ո ղ ա կ ա ն ե ւա յլն ) . Ս ի ր ո յ

Հ ա ղ ո ր գ ա կ ց ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր ա ռ ն ո ւա զ ն

պ է տ ք է պ ա Հպ ա նի Հ ի ն դ պ ա յմ ա ն --

ա- Պ ա Հպ ա նել ա ս պ ա ր էզ ի ն բ ն ո ր ո շ

խ ո ր ո ւ թ ի ւն ն ո ւ ա ռ ա ն ձ ն ա յա տ կ ո ւթ ի ւն ր

օրինա կ, մ ա ս ն ա դ ի տ ա կա նր չվ ե ր ա ծ ո ւի

րնտ ա ն ե կա ն ի կ ա մ ա մ ո ւս ն ա կ ա ն ի .

բ - Հ ա ղ ո ր գ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ր լինի զ ե ր ծ

ստ ից, կ ե ղ ծ ի ք ի ց խ ո ր ա մ ա ն կ ո ւթ ի ւ նից

Լա ղմու կից).

դ - Հ ա ղ ո ր գ ա կ ց ո ւթ ե ա ն ր ն թ ա ց ք ի ն

պ ա Հպ ա նել գ ե ղ ե ց ի կ բ ո վ ա ն գ ա կ ո ւթ ի ւ ն ր

Հա մա պ ա տ ա սխ ա ն գ ե ղ ե ց ի կ ձ ե ւ ո վ ա ր ­

տ ա յա յտ ե լո ւ ս կ զ բ ո ւն ք ր .

գ - Հ ա ղ ո ր գ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ր պ էտ ք է

լի նի ո չ մ ի ա յն բա ն ա կ ա ն , ա յլե ւ ջ ե ր մ ե ւ

զ գ ա ց մ ո ւն ք ա յի ն պ ա Հա նջներ բ ա ւա ր ա -

ր ո ղ .

ե- Հ ա ղ ո ր գ ա կ ց ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր են-

թ ա գ ր ո ւ մ է ն ա ե ւ ո ր ոշա կի կ ա պ ո ւա -

ծ ո ւ թ ի ւ ն , փ ո խ ա գ ա ր ձ կ ա պ ո ւա ծ ո ւթ ի ւն

ս ի ր ո յ ա ռ ա ր կ ա յի Հետ . կ ա պ ո ւա ծ ո ւ-

թ ե ա ն թ ո ւ լո ւ թ ի ւ ն ր ե ն թ ա գ ր ո ւ մ է ս ի ր ո յ

թ ո ւ լ ո ւ թ ի ւ ն ե ւ Հ ա կ ա ռ ա կ ր . Յ ա ճ ա խ

ն ո ւի ր ո ւմ ր գ ի տ ո ւ մ են ո ր պ է ս ս ի ր ո յ

Հո մ ա ն ի շ, ք ա ն ի որ ա ռ ա ն ց ն ո ւի ր ո ւմ ի ,

ա ռ ա ն ց ս ի ր ո յ ա ռ ա ր կ ա յի Հա մա ր ո ր ո ­

շա կ ի զ ի ջո ւմ ն ե ր ո ւ զ ո Հ ո ղ ո ւթ ի ւն ն ե ր

կ ա տ ա ր ե լո ւ, ա ռ ա ն ց որ ո շա կ ի պ ա տ ա ս ­

խ ա ն ա տ ո ւո ւթ ի ւն վ ե ր ց ն ե լո ւ, ա նՀն ա րին

է ա պ ր ե լ ո ւ պ ա տ կեր ա ցնել ս է ր ր Ա նպ ա ­

տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ս էր ր ա ն լո ւր ջ ս է ր է .

Ս էրր ե ն թ ա գ ր ո ւ մ է ն ա ե ւ ո ր ոշա կի

պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ն ե ր ի ս տ ա ն ձ ն ո ւմ .

Բ ա յց ս ի ր ո յ մ է ջ պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր

պ է տ ք է Հ ա ն գ է ս գ ա յ ո ր պ էս պ ա տ ա սխ ա -

ն ա տ ո ւո ւթ ե ա մ բ գ ո ր ծ ո ղ ն ո ւի ր ո ւմ . Ա յ­

լա պ էս ս էր ր կր կ ո ր ցն ի ի ր ե ն բ ն ո ր ո շ

ջ ե ր մ ո ւ թ ի ւ ն ն ո ւ մ ա ր գ ա ս ի ր ո ւթ ի ւն ր .

Ն ո յն ր կա ր ելի է ա ս ե լ ն ա ե ւ Հ ո գ ա տ ա ր ո ւ­

թ ե ա ն վ ե ր ա բե ր ե ա ր Ս ի ր ո յ շ ա ր ժ ա ռ ի թ ­

ն ե ր ո վ ս ն ո ւո ղ Հ ո գ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն ն ո ւ

պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր էա պ էս տ ա ր բ ե ր -

ւ ո ւ մ է բ ո լո ր ա յլ տ եսա կի պ ա րտ ա կա -

ն ո ւթ ի ւն ն ե ր ի ց ո ւ Հ ո գ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն ն ե -

ր ի ց . Ե ր բ վերջիններս Հ ա ն գ է ս գ ա ն ս ի ր ո յ

Հետ շ ա ղ կ ա պ ո ւա ծ , ն ր ա ն ք պ ա տ ճ ա ռ ո ւմ

են Հ ո գ ե ւո ր ե ւ ի մ ա ցա կ ա ն բ ա ւա ր ա ր ո ւ-

թ ի ւ ն . Ն ր ա ն ք Հ ա ր ս տ ա ց ն ո ւմ են մ ա ր -

172 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

գ ո ւ ն ո ւ խ թ ա ն ո ւ մ նրա ն գ է պ ի գ ր ա կ ա ն

գ ո ր ծ ի .

Ա յս պ ի ս ո վ , ս խ ա լ է ս էր ր գ ի տ ե լ լոկ

ո ր պ է ս ղ գ ա ց ո ւմ , գ ր ա կ ա ն ղ գ ա ց ո ւ մ .

Ա յգ պ ի ս ո վ ոդ մ ի ա յն կր ն ե ղ ա ցնե նք նրա

ծ ա ւա լն ո ւ շրջա նա կր, ա յլ ն ա ե ւ կր

մ ե ծ ա ց ն ե ն ք ա յն շա Հ ա ր կ ե լո ւ, ա ղ ա ւա ­

ղ ե լո ւ , դ ռ ե Հ կ ա ց ն ե լո ւ Հ ա ւա ն ա կ ա ն ո ւ-

թ ի ւ ն ր . Ս էրր գ ր ա կ ա ն յա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ­

նե ր ի ա մ բ ո ղ ջ ո ւթ ի ւն է , փ ո ւն ջ է , իսկ

յա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ր Հ ա ն գ է ս է գ ա լի ս

ո ր պ է ս մ ա ր գ ո ւ ր ն կ ե ր ա յի ն է ո ւ թ ե ա ն ո ւ

գ ո յո ւ թ ե ա ն Հ ի մ ք , Գ ե ռ իր ժ ա մ ա նա կի ն

Գ ր ի գ ո ր Ն ա րեկա ցին գ տ ն ո ւ մ է ր , որ

մ ա ր գ ո ւ է ո ւ թ ի ւ ն ր կ ա ղ մ ո ւ մ է մ ա ր գ -

Ա ս տ ո ւա ծ , մ ա ր գ -մ ա ր գ , մ ա ր գ -բ ն ո ւ -

թ ի ւ ն ե ւ մ ա ր գ ի ն ք ն ի ր «ե ս ^ -ի Հետ

ո ւն ե ց ա ծ յա ր ա բ ե ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ի ա մ բ ո ղ -

ջ ո ւ թ ի ւ ն ր .

Ս էրր ո ր պ էս յա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ի ր մ է ջ

ր ն գ գ ր կ ո ւ մ է ն ա ե ւ տ ո ւե ա լ ա նՀա տ ի վե-

ր ա բ ե ր մ ո ւն ք ր գ է պ ի ի ր շրջա պ ա տ ի

ի ր ե ր ն ո ւ էա կ ն ե ր ր . ի ր կ ե ն ս ա փ ո ր ձ ի ց ո ւ

պ ա Հի տ ր ա մ ա բ ա ն ո ւթ ի ւն ի ց ե լն ե լո վ

մ ա ր գ ի ր ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն ո ր ո շ բ ա ղ ա գ ր ա -

մա ս ե ր ի ն կ ա տ մ ա մ բ մ շ ա կ ո ւմ է գ ր ա ­

կ ա ն, ի ս կ մ ի ւս ն ե ր ի ն կ ա տ մ ա մ բ բ ա ց ա ­

սա կա ն վ ե ր ա բ ե ր մ ո ւն ք . Ա ռա ^ի նր ա ռ ա ջ-

ն ո ր գ ո ւ մ է գ է պ ի ս է ր , ե ր կ ր ո ր գ ր գ է պ ի

ա տ ե լո ւթ ի ւն . Ա յս ն ա ե ւ ն շ ա ն ա կ ո ւմ է ,

որ ս է ր ր գ ր ա կ ա ն ի ո ւ բա ցա ս ա կ ա նի

մ ի ջ ե ւ կ ա տ ա ր ո ւո ղ ր ն տ ր ո ղ ո ւթ ի ւն է ,

տ ա ր բ ե ր ա կ ո ւմ , տ ե ս ա կ ա ւո ր ո ւմ . Ա ս տ ­

ո ւ ա ծ ս է ր է , իսկ սա տ ա նա ն գ ր ա Հ ա ­

կ ա ռ ա կ ն է , ն ո յն ի ս կ ս տ ո ւգ ա բ ա ն օ ր է ն .

Ս էրր, գ ր ո ւ մ է Գ ր ի գ ո ր Լուսա ւո ր իդ ,

ո ր պ է ս յա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն , վ ե ր ա բ ե ր մ ո ւն ք

ե ւ ր ն տ ր ո ւթ ի ւն ն ո յն ն է . Ե թ է մ ա ր գ

բ ա ր ի ն , գ ե ղ ե ց ի կ ր , գ ր ա կ ա ն ր ր նտ ր ի

ի ս կ ա կ ա ն ս է ր կ ՚ո ւ ն ե ն ա յ. Ե թ է դարր,

ա յլա ն գ ա կ ն ո ւ բա ցա ս ա կ ա ն ր ր նտ ր ի

ա ն ս էր կր մ նա յ .

Վ Ե ՐՋ Ա Բ Ա Ն

Ե ր բ մ ե ն ք խ օ ս ո ւ մ ե ն ք ս ի ր ո յ է ո ւ ­

թ ե ա ն մ ա սի ն, բն ա կ ա ն ա բա ր յի շ ո ւ մ ենք

Ք ր ի ս տ ո ս Յ ի ս ո ւս ի ն . Նա մ ե ղ ս ի րե ց ո ր ­

պ էս Ա ս տ ո ւա ծ , ո ր պ էս Տ է ր , ո ր պ էս

Ա րարիդ, ո ր պ էս Փրկիդ, ո ր պ էս Ո ւս ո ւ-

ցիդ, ո ր պ էս Բ ժ ի շկ , ո ր պ էս Հ ո վ ի ւ ե ւ ո ր ­

պ էս Մ ա ր գ . Նա ի ր ե ն ղ ո Հ ա բե ր ե ց մ ա ր ­գ ո ւ փ ր կ ո ւթ ե ա ն Հա մա ր ե ւ պ ա տ գ ա մ ե ց ,

որ մ ե ն ք է լ իր ա ր ս ի ր ե ն ք ա յն պ է ս , ինդ­

պ էս ի ն ք ր ս ի րե ց մ ե ղ . Յ ի ս ո ւս ո ղ ջ մ ա ր գ -

կ ո ւթ ե ա ն վ ա լե ն թ ա յն ն է .

Ա շխ ա րՀր ա պ ր ե լո ւ ա ւե լի Հա ճելի

վ ա յր ե ւ մ ա ր գ կ ո ւ թ ի ւ ն ր ա ւե լի երջա նիկ

կ ր լինի, ե թ է Ս ի ր ո յ տ օնի յի շա տ ա կ ո ւ-

թ ե ա ն ա մ է ն մ ի ա ռ ի թ ո վ ի ւր ա ք ա ն չի ւր

ա նՀա տ ձ գ տ ի ա ւե լի մ օտ ե նա լ Յ ի ս ո ւս ի

ս ի ր ո ւն , ա ւե լի լա յն օ ր է ն ղ ե կ ա վ ա ր ո ւե լ

Ն րա ս կ ղ բ ո ւն ք ն ե ր ո վ ե ւ ա ւե լի գ ե ր ա -

ղ ա ն ց գ ո ր ծ ա գ ր ե լ Ն րա պ ա տ գ ա մ ր ՝ «Ս ի -

րէք մ ի մ ե ա ն ց , ինչպ էս Ես ձեզի ս ի ր ե ց ի ,

դ ո ւք էլ միմ եա նց ս ի ր է ք , դ ր ա ն ո վ բո լոր ը

պիաի իմ ա ն ա ն , որ դ ո ւք Ի մ աշա կերտ ներն

է ք » (Յ Հ 13՝ 34-35).

Դ Ո Կ Տ. ԳԷՈՐԳ ԻՐԼՈ Պ ԵԱ Ն

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 173

ԳԻՏԱԺՈՂՈՎԻ ԱՐՁԱԳԱՆԳՆԵՐ

ԱՆՎԵՐՏ ՄՕՏԵՑՈՒՄ(«Կ ԻԼԻԿ ԵԱ Ն ՀԱ ՅԱ Ս ՏԱ Ն Ի Մ Շ Ա Կ Ո Յ Թ Ը »

Մ Ի Ջ Ա Զ Գ Ա Յ Ի Ն Գ Ի ՏԱ Ժ Ո Ղ Ո Վ Ի Ն ԱՌԻԹՈՎ)

Հ ի մ ա , ե ր բ 0 ե ծ ի Տ ա ն ն Կ ի փ կ ի ո յ կ ա ­

թ ո ղ ի կ ո ս ո ւթ ե ա ն ե ւ Ե ր եւա նի 0 ա շ տ ո ց -

եա ն 0 ա տ ե ն ա գ ա ր ա ն ի Հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ-

թ ե ա մ բ Ա նթ իլիա սի մ է ջ կ ա յա ց ա ծ «կ ի -

լիկեա ն Հա յա ս տ ա ն ի 0 շ ա կ ո յթ ր մ ի ­

ջա զ գ ա յի ն գ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ր պ ա տ մա կա ն նր-

ւ ա ճ ո ւ մ մ ր ն է , ե ր բ Հա յր ենի , ս փ ի ւռ ք ա -

Հ ա յ ե ւ օտ ա ր Հ ա յա գ է տ ն ե ր ո ւ սերտ գ ո ր -

ծ ա կ ց ո ւթ ե ա մ բ Հ ա յա ս տ ա ն - Ս փ ի ւռ ք մր-

շ ա կ ո ւթ ա յի ն կ ա մ ր ջ ո ւմ ր ա ր գ է ն Հա ս ­

տ ա տ ո ւա ծ է ա ռ ո ղ ջ, ա մ ր ա պ ին գ ե ւ ա ն ­

փ ոխ ա րի նելի նոր ո ւ թ ա ր մ ա շ ո ւն չ գ ի տ ա ­

կա ն ն որ Հ ի մ ն ա ս ի ւն ե ր ո ւ վ ր ա յ, ե ր բ

փ ա կմա ն նի ս տ ո վ ա ր տ ա յա յտ ո ւա ծ տ ե ­

ս ա կ էտ նե ր ն ո ւ ա ռա ջա ր կն եր ր պ եր ճա ­

խ օս վ կ ա յո ւթ ի ւն ն ե ր ն են ո չ մ ի ա յն

ս կ ս ա ծ գ ո ր ծ ր միա սնա բա ր շ ա ր ո ւն ա ­

կ ե լո ւ Հա ւա տ քին ո ւ ա մ բո ղ ջա կ ա ն պ ա տ ­

ր ա ս տ ա կ ա մ ո ւթ ե ա ն , ա յլե ւ , ի գ ի ն ա մ էն

զ ո Հ ո ղ ո ւթ ե ա ն , Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի պ ա տ ­

մ ա կա ն յի շ ո ղ ո ւթ ի ւն ն ո ւ ա ն կրկնելի ա ր-

ժ է ք ն ե ր ր ա մ բո ղ ջա կ ա նօր էն վ ե ր ա կ ա ն գ ­

ն ե լո ւ ե ւ ա յգ ա նփ ոխ ա րինելի գ ա ն ձ ե ր ո վ

մ ե ր կեա նքր ա ռ ա ւե լ ե ւս Հա րստ ա ցնելու

վ ճ ռ ա կ ա ն ո ւթ ե ա մ բ Հ ա յ մտ ա ւո րա կ ա նի ն

- ն ա եւ ն ո յն ք ա ն Հ ա յօ ր է ն ա պ րող օտ ա ր

Հ ա յա գ է տ ի ն - գ ի տ ա կ ի ց յա ն ձ ն ա ռ ո ւթ ե ա ն

ո ւ Հա ւա քա կա ն ուխ տ ի ն, յստ ա կ կր գ ա ռ -

ն ա յ բ ո լո ր ի ն , ե ւ ա նվիճելիօրէն , որ ա յս

եզա կ ի ի ր ա գ ո ր ծ ո ւմ ր որքա ՜ն ա նյետ ա -

ձ գ ե լի պ ա Հա նջ մ րն է ր լա ւա պ էս ե ւ ա մ -

բո ղ ջա կ ա ն օ ր էն ճ ա ն չնա լո ւ Ս փ ի ւռքր ,

ս կ ս ե լո վ ի ր կիլի կեա ն ա ր մ ա տ ն երէն .

Ա ւե լի ն . Ն -Ս -Օ -Տ-Տ- Ա ր ա մ Ա- կ ա ­

թ ո ղ ի կ ո ս ի բ ա ր ձ ր Հ ո վ ա ն ա ւո ր ո ւթ ե ա մ բ

պ ա տ մ ո ւթ ի ւն կ ե ր տ ա ծ ա յս բ ա ց ա ռ ի կ

դ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ր , որ ի ր ա ւա մ բ ե ւ ա ր ժ ա ­

ն ա ւո ր ա պ էս ե ղ ա ւ ի մ ա ցա կ ա ն - Հ ո գ ե -

մ ր տ ա ւո ր ա նվա խ ճա ն ո ւ ղ ե ւո ր ո ւթ ե ա ն

մ ր ա ռ ո ղ ջ մ ե կ ն ա կ էտ ր , ե կ ա ւ մ ի ա ն-

գ ա մ ր ն գ մ ի շ տ շե շտ ե լո ւ, որ «Մ է կ ժ ո ղ ո -

վ ո ւ ր գ , մ է կ մ շ ա կ ո յթ դ կ ա ր գ ա խ օ ս ր յա -

ւ ո ւ ր պ ա տ շա ճի ա ր տ ա ս ա ն ո ւա ծ խ օ ս ք

չ է , գ ե ղ ե ց ի կ ո ւ ս ր տ ա Հ ա ճ ո յ ա ր տ ա յա յ­

տ ո ւ թ ի ւ ն չ է ե ր բ ե ք , ա յլ, ա մ է ն բ ա ն է

ա ռ ա ջ ե ւ ա մ է ն բ ա ն է վ ե ր , ի բ ր ե ւ մ է կ

ա մ բ ո ղ ջ ո ւթ ի ւն ա պ ր ե լո ւ, գ ո ր ծ ե լո ւ ե ւ

Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի յա ղ թ ա կ ա ն գ ո յր ն թ ա ց ր

շ ա ր ո ւն ա կ ե լո ւ գ ի տ ա կ ցա կ ա ն ո ր ո շ ո ւմ

է խ ա ր ս խ ո ւա ծ մ ե ր գ ա ր ա ւո ր պ ա տ մ ո ւ­

թ ե ա ն ո ւս ա ն ե լի գ ա ս ե ր ո ւն ե ւ ա ւա ն գ -

ն ե ր ո ւն ա ներեր վ է մ ի ն վ ր ա յ. Հ ա յո ց

պ ա տ մ ո ւթ ե ա ն է ո ւ թ ե ն է ն բ խ ա ծ է ն Հ ա ­

ր ա զ ա տ ճա նա պ ա րՀր տ ա կ ա ւի ն , ա մ է -

ն օ ր ե ա յ ա նվեր ջ մ օ տ ե ց ո ւմ մ ր մ ե ր գ ե -

ր ա գ ո յն ճ շմ ա ր տ ո ւթ ե ա ն Հ ա յ Ո գ ի ի ն , որ

չի կ րն ա ր կ ա ն գ ա ռ ն ե լ, պ իտ ի շ ա ր ո ւ-

ն ա կ ո ւի ն ա ե ւ ա յս ո ւՀ ե տ ե ւ , ո ր պ է ս զ ի մ եր

կ ե ա ն ք ի ա ղ բ ի ւր մ շ ա կ ո ւթ ա յի ն գ ա ն ձ ե ր ր

կեա ն ք գ ա ռ ն ա ն մ ե ր կ եա նքի ն մ էջ , մ եր

ն ե ր կ ա ն ո ւ գ ա լի ք օրր պ ա յծ ա ռ ա կ ե ր պ ե ն

ե ւ մ ե զ Հ ո գ ե զ ի ն ե ն ա յն Հ ո գ ե մ տ ա ւո ր

զ է ն ք ո վ ո ւ վա Հա նով , ո ր ո ն ք մ ե զ մ ե զ կր

գ ա ր ձ ն ե ն , կր Հ ա յա ցն ե ն կ ա տ ա ր ելա պ էս ,

բ ա ն ի ւ ե ւ գ ո ր ծ ո վ , ե ւ վ ա ր գ ա Հ ե ղ ե ղ

ա պ ա գ ա յի ն մ ե կ ն ո ղ գ ո յե ր թ ի ն նպ ա տ ա -

174 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

կա ս լա ց խ ո յա ն ք ը կը վ ե ր ա զսպ ա նա կե ն .

կ ա ր ճ խ օ ս ք ո վ « յա ւ ե ր ժ ի ճա մ բորդ՛դ Հ ա յ

ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ի ն ք ա ղ ա ք ա կ ր թ ա կ ա ն յա ղ -

թ ե ր թ ի ն կ ո ւ տ ա ն նո ր շ ո ւն չ ո ւ ո գ ի ,

թ ա փ ո ւ թ ռ ի չ ք ե ւ մ ի շ տ վ ե ր ա ն ո ր ո գ -

ո ւո ղ զ օ ր ո ւ թ ի ւ ն .

° ւ պ էտ ք կա ՛ յ ա ւե լց ն ե լո ւ տ ա ­

կ ա ւի ն , որ Հ ա յ ի ն ք ն ո ւթ ե ա ն ծ ա ն օ թ ո ւ

ա ն ծ ա ն օ թ Հ ո ր ի զ ո ն ն ե ր ո ւն ա ղ ե ղ ո ւա ծ

ա յս ա ն վե րջ մ օ տ ե ց ո ւմ ը ե կ ա ւ փ ա ս տ ե լո ւ

ն ա ե ւ ա ն ե ր կ բ ա յօ ր է ն , որ Հ ա յա ս տ ա ն -

ե ա յց Ա ռ ա ք ե լա կ ա ն ե կ ե ղ ե ց ւո յ ե ւ ի

մ ա ս ն ա ւո ր ի ի ր տ ա ր ա գ ի ր ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ի ն

Հետ ը ն դ Հ ո ւր ե ւ ը ն դ մա Հ ա նցա ծ, ա ն ­

դ ա դ ա ր խ ա չո ւա ծ , ս ա կ ա յն Հրա շա փ ա ռ

յա ր ո ւ թ ի ւ ն ա ռ ա ծ 0 ե ծ ի Տ ա ն ն Կ ի լի կ իո յ

կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւթ ե ա ն Հ ա ւա տ ք ի ա ռ ա ք ե ­

լո ւթ ե ա ն ա մ է ն է ն կենսա կ ա ն ա ռ ա ն ց ք ը

Հա յ մ շա կոյ թ ն է . կ ա ր իքը կ ա ՛ր ա յս գ ի - տ ա ժ ո ղ ո վ ի ն կ ա տ ա ր ե լո ւ Հա մ ա ր բ ա զ ­

միցս ա պ ա ց ո ւց ո ւա ծ ա յս բա ց ա ր ձ ա կ

ճ շ մ ա ր տ ո ւթ ի ւն ը , ե ր բ 0 ե ծ ի Տ ա ն ն Կ ի­

լի կ ի ո յ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւթ ե ա ն ո ղ ջ պ ա տ ­

մ ո ւ թ ի ւ ն ը , իր նա խ Ա նթ ի լի ա ս եա ն ե ւ

Ա նթ ի լի ա ս ե ա ն զ ո յգ ժա մ ա նա կա Հա տ -

ո ւա ծ ն ե ր ո վ , ա մ է ն բ ա ն է ա ռ ա ջ Հ ա յ մ շ ա ­

կ ո յթ ո վ շ ն չա ծ ե ւ զ ա յն ի մ ա ցա կ ա ն ն ո ­

ր ա ն ո ր յա ւ ե լո ւ մ ն ե ր ո վ շ ն չա ւո ր ա ծ Հ ա ­

ւա տ ք ի ա ռ ա ք ե լո ւ թ ի ւ ն է ե ղ ա ծ, է ե ւ

պ իտ ի շ ա ր ո ւն ա կ է ը լլա լ.

կ ա ր ի ք ը կա ր, ա ն կ ա ս կ ա ծ. Ա նոր

Հա մ ա ր մ ա ն ա ւա ն դ , որ մ ո ռ ա ց ո ւթ ե ա ն

ե ւ ա ն տ ե ղ ե ա կ ո ւթ ե ա ն փ ո շի ն ե ր ո ւն տակ

թ ա ղ ո ւ ա ծ , տ ա կ ա ւի ն ըս տ ա ր ժ ա ն ւո յն ե ւ

ա մ բո ղ ^ ա կ ա ն օ ր էն չպ ե ղ ո ւա ծ կ իլի կեա ն

Հ ա յա ս տ ա ն ի մ շ ա կ ո ւթ ա յի ն Հ ա ր ս տ ո ւ­

թ ի ւ ն ը , բ ա յց մ ա ն ա ւա ն դ 1375 - 1909 ժ ա ­

մ ա նա կա շրջա նի գ ր ե թ է ա ն ծ ա ն օ թ ք ա ­

ղ ա ք ա կ ր թ ա կ ա ն յա ղ թ ա ն ա կ ն ե ր ն ո ւ

գ ա ն ձ ե ր ը ա յս օ ր մ ե զ կը կ ա ն չե ն շ ա ր ո ւ­

նա կ ա ռ ա ւե լ ա մ բո ղ ^ ա կ ա ն օ ր էն ճա նչ-

ն ա լո ւ ե ւ ո ւս ո ւմ ն ա ս ի ր ե լո ւ ո չ մ ի ա յն

Հ ա յո ց պ ա տ մ ո ւթ ե ա ն ա ր ծ ա թ է շրջա նը

Հա ն դ ի ս ա ցո ղ ա յս Հ ա ր ս տ ո ւթ ի ւն ը , ա յ­

լե ւ մ եր իսկ է ո ւ թ ե ա ն մ ո ւ թ ո ւ ա ն յա յտ

խ ո ր ե ր ո ւն լո ւս ա ճ ա ճ ա ն չ ո ւ կ ե ն ս ա տ ո ւ

ա ր ե գ ա կ ն ե ր ը . ° ւ ե թ է ա յս բա ցա ր ձ ա կ

ճ շմ ա ր տ ո ւթ ե ա ն վ ր ա յ գ ո ւմ ա ր ե ն ք նո յն -

ք ա ն ճշմա րիտ ա յն մ ի ւս ճ շմ ա ր տ ո ւ-

թ ի ւ ն ը , ո ր կ ա մ ա յ ե ւ ա կ ա մ ա յ, գ ի տ ա կ ­

ցա բ ա ր ա յլ մ ա ն ա ւ ա ն դ ա ն գ ի տ ա կ ցա ­

բ ա ր , Հ ա յկ ա կ ա ն Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւթ ե ա ն

տ ա ր տ ա ր ո ս ն ե ր էն ա ն ցա ծ մ շ ա կ ո ւթ ա յի ն

Հ ա ր ս տ ո ւթ ի ւն մ ը ա յս օր տ ա կ ա ւ ա ռ

տ ա կ ա ւ կ ը մա շի ո ւ կը Հա լի մ ե ր ի սկ

ա չք ե ր ո ւն ա ռ ջ ե ւ , ա յն ա տ են յս տ ա կ կը

դ ա ռ ն ա յ ա մ բո ղ ^ ա կ ա ն օր էն , թ է ն մ ա ն

գ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ն ե ր ը ե ւ ա ն ո ն ց մ է բ ղ խ ա ծ

գ ո ր ծ ն ա կ ա ն ք ա յլե ր ը ո ր ք ա ն ա ն յե տ ա -

ձ գ ե լի ե ւ ա ռ ա ջն ա յի ն ա ն Հր ա ժ ե շտ ո ւ-

թ ի ւ ն ն ե ր են.

« Փ ր կ ե ց է ք մ ե զ դ կ ա ղ ա ղ ա կ ե ն ա շ­

խ ա ր Հ ո վ մ է կ ց ր ո ւա ծ ե ւ օտ ա ր թ ա ն գ ա ­

ր ա ն ն ե ր ն ո ւ ա ր ո ւե ս տ ի ս ի ր ա Հա ր նե ր ո ւն

Հ ա ւա ք ա ծո ն ե ր ը Հ ա ր ս տ ա ց ո ւց ա ծ մ եր

ձ ե ռ ա գ ի ր ն ե ր ը , գ ո ր գ ե ր ը , ո ս կ ե զ օ ծ ո ւ

ա ր ծ ա թ ե ա յ սպ ա սները, Հ ա յ վ ա ր պ ե տ ն ե ­

ր ո ւ ձ ե ռ ա կ ե ր տ մ ե տ ա ղ ե ա յ Հ ր ա շա լի ք ­

ները ե ւ ա յլա զ ա ն ո ւ ա յլա տ ես ա կ գ ո ­

Հա րն երը. «Փ ր կ ե ց է ք մ ե զ դ կ ա ղ ա ղա կեն

ա ռ ա ւե լ ք ա ն ե ր բ ե ք մ ե ր Հրա շա լի գ ա -

ւա ռ ա բ ա ր բ ա ռ ն ե ր ն ո ւ ա յդ բ ա ր բ ա ռ ն ե ­

ր ո վ կ ե ա նք տ ե ս ա ծ Հ ա յ ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ

ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ի ն բ ա ն ա ւո ր Հ ա ր ս տ ո ւթ ի ւն -

ները . «Փ ր կ ե ց է ք ե ւ պ ա Հ պ ա ն ե ց է ք մեզդ կ ա ղ ա ղ ա կ ե ն բ ա ր ձ ր ա գ ո ռ ն ո յն ի ն ք ն մ եր

պ ա տ մ ո ւթ ի ւն ն ո ւ է ո ւ թ ի ւ ն ը .

Ա յս կոքը Հ ն չե ց ե ւ պ իտ ի Հ ն չէ շա ­

ր ո ւն ա կ . ° ւ Հ ա յ մ շ ա կ ո ւթ ա յի ն ժ ա ռ ա ն ­

գ ի պ ա շտ պ ա ն ո ւ տ ա ր ա ծի չ 0 ե ծ ի Տ ա ն ն

կ ի լի կ ի ո յ Ս ո ւր բ Ա թ ո ռ ի ն օր Հնե ա լ կ ա ­

մ ա ր ն ե ր ո ւն ն ե ր ք ե ւ պ իտ ի գ ո ւմ ա ր ո ւի ն

«կ ի լի կ ե ա ն Հ ա յա ս տ ա ն ի 0 շ ա կ ո յթ դ ը գ ի -

տ ա ժ ո ղ ո վ է ն ծ ն ո ւ ն դ ա ռ ա ծ ն ո ր Հ ա ն ­

դ ի պ ո ւմ ն ե ր , ճ ա ն ա չո ւմ ն ե ր ո ւ վ ե ր ա նո -

ր ո գ ա ր շա լո յս ն ե ր ը պ իտ ի դ ա ռ ն ա ն ա մ է -

ն օ ր ե ա յ լո ւս ա Հ ա ն դ է ս ներ , իս կ Ա նթ ի լ ­

իա ս կ ի լի կեա ն ո ւս ո ւմ ն ա ս ի ր ո ւթ ի ւն ն ե -

ր ո ւ ժրա ջա ն ո ւ բ ա զ մ ա ր դ ի ւ ն ո ս կ ե ճ ա ­

ճ ա նչ լո ւս ա փ ե թ ա կ ը .

Ս ԱՐԳԻՍ ԿԻՐԱ ԿՈ Ս ԵԱ Ն

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 175

*

* *

«ԿԻԼԻԿԵԱՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ Մ ՇԱ ԿՈ ՅԹ Ը» ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԳԻՏԱԺՈՂՈՎ

Յ ո ւ ն ո ւ ա ր ի 14-17-ը Ա ն թ ի լի ա ս ո ւմ

ա ն ց կ ա ց ո ւե ց «կ ի լի կ ե ա ն Հ ա յա ս տ ա ն ի

Մ շա կ ո յթ ը դ մ ի ջ ա զ գ ա յի ն գ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ը .

Ա յն կ ա յա ց ա ւ Ն -Ս -Օ -Տ-Տ - Ա ր ա մ Ա -

Վ ե Հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ-

թ ե ա մ բ ո ւ Հ ո վ ա ն ա ւո ր ո ւթ ե ա մ բ ե ւ Մ եծի

Տ ա ն ն Կ ի լի կ ի ո յ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւթ ե ա ն ո ւ

°ր ե ւ ա ն ի Ս- Մ եսրոպ Մ ա շտ ոցի ա ն ո ւա ն

մ ա տ ե ն ա դ ա ր ա ն ի Հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ-

թ ե ա մ բ . Լ իբա նա ն, Ա նթ իլի ա ս ի Մ ա յր ա-

վ ա ն ք է ի ն ժ ա մ ա ն ե լ Հ ա յ ե ւ ա յլա զ գ ի

շ ո ւր ջ 50 գ ի տ ն ա կ ա ն ն ե ր Հ ա յա ս տ ա ն ի ց ,

Ա Մ Ն ՜ի ց, Ֆ ր ա ն ս ի ա յի ց , Գ եր մ ա նի ա յի ց ,

Ա լս տ ր իա յ ի д , ի տ ա ւՒայ ի д , Ա նգ լի այ ի д ,կ ի պ ր ո ս ի ց , Ս իր իա յից . Մ ա սնա կիցների

թ ւ ո ւ մ էի ն ն ա ե ւ լի բա ն ա ն ա Հ ա յ-մ ա ս -

ն ա գ է տ ն ե ր . «կ ի լի կ ե ա ն Հ ա յա ս տ ա ն ի

Մ շա կ ո յթ ը դ մ ի ջ ա զ գ ա յի ն գ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ի

օ ր ա կ ա ր գ ո ւմ ա մ փ ո փ ո ւա ծ էի ն «Պ ա տ ­

մ ո ւ թ ի ւ ն դ , «Դ ի ւա ն ա գ ի տ ո ւթ ի ւն դ , « Հ ա յ

մ ի ջն ա դ ա ր ե ա ն Հա մա լսա րա ններ՛դ, « Ա զ ­

գ ա գ ր ո ւթ ի ւ ն դ , «Ա ս տ ո ւա ծ ա բ ա ն ո ւ­

թ ի ւ ն դ , « ի ր ա ւ ո ւ ն ք դ , «կ ի լի կ ե ա ն ս ո ւր բ

մ ա ս ո ւն ք ն ե ր դ , «Ա ր ո ւե ս տ դ թ ե մ ա ն ե ր ը .

Դ ր ա ն ց ա ր ծ ա ր ծ ո ւմ ն ե ր ի յո յ ժ Հետ ա -

ք ը ր ք ր ա կ ա ն զ ե կ ո ւց ո ւմ ն ե ր ո վ Հ ա ն դ է ս

եկ ա ն Հ ա յ ե ւ ա յլա զ գ ի գ ի տ նա կա ն նե ր ,

ի ր ե ն ց ա կ ն ե ր ե ւ նպ ա ստ ը բ ե ր ե լո վ կ ի լի կ -

եա ն Հ ա յա ս տ ա ն ի մ ա սի ն ց ա յս օ ր ա ռ կ ա յ

պ ա տ մ ա գի տ ա կա ն ն ի ւթ ե ր ի շտ ե մ ա ր ա ­

նին.

«Մ ե ծ ի Տ ա ն ն Կ ի լի կ ի ո յ կ ա թ ո ղ ի կ ո ­

ս ո ւթ ե ա ն Հա մ ա ր Հ ա յ մ շ ա կ ո յթ ը ա զ գ ի

կ ա ր ե ւո ր ա գ ո յն , կենսա րա ր գ ո ր ծ օ ն ն ե -

ր ի ց մ է կ ն է , ո ւս տ ի ա յդ է պ ա տ ճ ա ռ ը , որ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւթ ի ւն ը պ ա ր բե ր ա բա ր մ ի ­

ջ ո ց ա ռ ո ւմ ն ե ր է կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւմ Հ ա յա ­

գ ի տ ո ւթ ե ա ն , դ պ ր ո ւթ ե ա ն , մ շ ա կ ո յթ ի ն

ն ո ւի ր ո ւա ծ . Հ ա յ եկեղեցի ն մ ե ն ք չե ն ք

ը մ բ ռ ն ո ւ մ Հ ա յ մ շ ա կ ո յթ ի ց դ ուրս ՝. Ե կ ե ­

ղեցին մ ե զ Հա մա ր ո չ մ ի ա յն սոսկ Հ ո ­

գ ե ւո ր ա կ ա ն կ ե դ ր ո ն ա տ ե ղ ի է , ա յլե ւ

մ շ ա կ ո ւթ ա յի ն .

ի ն չո ±ւ յա տ կ ա պ է ս կ ի լի կե ա ն Հ ա ­

յա ս տ ա ն ն է դ ա ր ձ ե լ խ ն դ ր ո յ ա ռ ա ր կ ա յ

մ ի ջ ա զ գ ա յի ն գ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ի ն ի ւ թ ը — .

0 ե ծ ի Տ ա ն ն Կ ի լի կ ի ո յ ա ռ ա ջն ո ր դ ա ր ա ն ­

ները, թ ե մ ե ր ը ս փ ռ ո ւա ծ են ա շխ ա ր Հո վ

մ է կ , ե ւ Լ իբա նա նը դ ր ա ն ց կ ե դ ր ո ն ն է .

Բ ա ցի ա յդ պ ա տ մ ա կ ա ն օր էն , կիլիկիա ն

փ ա ս տ օր էն ե ր կ ո ւ ա ն գ ա մ գ ա ղ թ վ ե ­

ր ա պ ր ե ց . 1915-ի յա յտ ն ի դ է պ ք ե ր ի ն ե ւ

1921-ին Ֆ ր ա ն ս ի ա յի կի լիկիա մ տ ն ե լո ւ

ժ ա մ ա ն ա կ . ° ւ մ ա ն ա ւա ն դ ա յս օրերին,

ե ր բ մ ի ջ ա զ գ ա յի ն ա ս պ ա ր է զ ո ւմ Հետ ե-

ւո ղ ա կ ա ն օ ր է ն Հ ն չ ո ւ մ է Հ ա յո ց Ց ե ղ ա ս ­

պ ա ն ո ւթ ե ա ն , Հ ա յ Դ ա տ ի Հա րցերը, ա ր ­

դի ա կ ա ն խ ն դ ի ր է վ ե ր ա ր ժ ե ւո ր ե լ Կի­

լի կի ա ն, ո ր պ էս Հա յկ ա կ ա ն ե ր ե ւե լի

բն օ ր ր ա ն ն ե ր ի ց մ է կ ը . կ ի լի կ ի ո յ Ս ո ւր բ Ա թ ո ռ ը բ ա ր ո յա կ ա ն պ ա ր տ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն

ո ւն ի ո չ մ ի ա յն կ ր ե լո ւ Կ ի լի կ ի ո յ ա ն ո ւնը ,

ա յլե ւ յա ւ ո ւ ր պ ա տ շա ճի յի շ ե լ ա յդ ա ­

ն ո ւն ը . Ա յս գ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ը կ ա ր ե ւո ր փ ո ւլ

է մ եր Հ ո գ ո ւ , մ ե ր մ տ ք ի ո ւ գ ի տ ա կ ­

ց ո ւթ ե ա ն Հ ա յե ա ց ք ո վ գ ո ր ծ ն ա պ է ս յի շե լ,

վ ե ր ա ի մ ա ս տ ա ւո ր ե լ ե ւ ա ր ժ ե ւո ր ե լ կիլիկ -

ի ա յի պ ա տ մ ա կա ն ե ւ մ շ ա կ ո ւթ ա յի ն ա ­

ն ա ն ց ն շ ա ն ա կ ո ւթ ի ւն ը . Ա ս ե լո վ «մ ե ն ք դ ,

«մ ե ր դ Հա րկ չ կ ա յ զ ա տ ե լո ւ մ ի մ ի ա նցի ց

Ս փ ի ւռ ք ն ո ւ Հ ա յր ե ն ի ք ը . կիլի կիա Հա ս-

կ ա ց ո ւթ ի ւն ը ա գ ո ւց ո ւ ա ծ է թ է Ս փ ի ւռ ­

176 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ք ի ն , թ է Հ ա յա ս տ ա ն ի ն . 0 ա ն ղ ի մ ե ն ք մի

ժ ո ղ ո վ ո ւ ր գ , մ ի ա ղ դ , մ ի ե կ ե ղ ե ցի ենք,

ր ն գ Հ ա ն ո ւր պ ա տ մ ա կա ն ճ ա կ ա տ ա գ ր ի ե ւ

ա ր ժ է ք ն ե ր ի կ ր ո ղ ն ե ր ե ն ք > , ա ս ո ւմ է

դ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ի ր ն գ Հ ա ն ո ւր պ ա տ ա սխ ա ­

ն ա տ ո ւ Գ եր ա շնո րՀ Տ ՝ Ն ա րեկ Ե պ ի ս կ ո ­

պ ոս Ա լե է մ է ղ ե ա ն ր .

Յ ո ւն ո ւա ր ի 14-ին , ա ռ ա ւօ տ ե ա ն ժա -

մ ր 9 .0 0 -ի ն 0 ե ծ ի Տ ա ն ն Կ ի[ի կի ո յ կ ա թ ո ­

ղ ի կ ո ս ո ւթ ե ա ն գ ա Հ լի ճ ո ւմ , Հա յր ա պ ե տ ա ­

կա ն ա ղ օ թ ք ի ե ւ շա րա կա նն երի ն ե ր ք ո յ

ս կ ի ղ բ ա ռ ա ւ «կ ի լի կ ե ա ն Հ ա յա ս տ ա ն ի

մ շ ա կ ո յթ ր ^ մ ի ջ ա ղ գ ա յի ն գ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ր .

Ջ ե ր մ ե ւ յո ւղիդ մ թ ն ո լո ր տ ո ւ մ թ ե ւ ա ե ե ց

բ ո լո ր նե ր կ ա ն ե ր ի յո տ ր ն կ ա յս Հնդեց-

մ ա մ բ « կ ի լի կ ի ա > ձ օ ն ե ր գ ր . Բ ա ց ե լո վ գ ի ­

տ ա ժ ո ղ ո վ ր , Ա ր ա մ Ա ՝ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ր Հ ա ­

յե ր է ն ե ւ ա ն դ լե ր է ն գ ի մ ե ց նե ր կ ա ն ե ր ին .

Ա ն ե լո վ Հ ե տ ա ք ր քր ա կ ա ն պ ա տ մա կա ն

է ք ս կ ո ւր ս կ ի լի կեա ն Հ ա յա ս տ ա ն ի մ ա ­

սին, ա ր ե ա ր ե ե լո վ ն ա ե ւ մ ի շա ր ք ա ղ ­

դ ա յի ն կ ա ր ե ւո ր խ ն գ ի ր ն ե ր , Ա ր ա մ Ա՝

վ ե Հ ա փ ա ռ ր շե շտ ե ց գ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ի նշա -

ն ա կ ո ւթ ի ւն ր . «վ ե ր ջ ի ն 20 տ ա ր իների ր ն -

թ ա ց ք ո ւ մ մ է կ ա ն գ ա մ դէ, ո ր ա շխ ա րՀի

տ ա ր բե ր ե ա գ ե ր ո ւ մ ա ն ց են կ ա ց ո ւե լ

կ ի լի կ ի ա յի ն ն ո ւի ր ո ւա ե դ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ն ե ր .

Յ ա տ կ ա պ է ս յի շա ր ժ ա ն են Ն ի ւ Ե ո ր ք ո ւմ ,

Լոս Ա ն ճ ե լո ս ո ւմ , Փ ա ր ի ղ ո ւմ տ եղի ո ւն ե -

ցա ե՜ներր. Ս ա կա յն Կ ի/իկիա յի մ շ ա կ ո յթ ր ,

նրա պ ա տ մ ա մ շա կ ո ւթ ա յի ն ա ղ գ ա յի ն

ա ր ժ է ք ր ա ն ս պ ա ռ է , բա ղ մ ա Հ ա ր ո ւս տ .

Ո ւս տ ի ա ն Հր ա ժ ե շտ օր էն պ էտ ք է պ ա ր ­

բ ե ր ա բ ա ր կ ր կ ի ն ո ւ կ ր կի ն ա ն գ ր ա գ ա ռ -

ն ա լ ն ր ա ն >.

Ս տ որեւ « Ա ղ գ ^ - ի ր ն թ ե ր ց ո ղ ն ե ր ի ն

ե ն ք ն ե ր կ ա յա ց ն ո ւմ «կ ի լի կ ե ա ն Հ ա յա ս ­

տ ա նի մ շ ա կ ո յթ ր > մ ի ջ ա ղ գ ա յի ն գ ի տ ա ­

ժ ո ղ ո վ ի մ ա ս ն ա կ ի ցն ե ր ի ց ե ւ մ ա մ ո ւլի

ն ե ր կ ա յա ց ո ւց ի չն ե ր ի ց մ ի ք ա ն ի ս ի դ ն ա -

Հ ա տ ա նքի խ օս քր ՝

«Մ եծա պ էս ա ր ժ ե ւո ր ո ւմ ե մ ա յն փ ա ս­

տ ը , որ Լիբա նա նի հա մա ր ա յս ո չ դ ի ւր ի ն ,

տ ա գնա պ ա յին օրեր ի ն, Մ եծի Տա նն Կ իլիկ-

ի ո յ Կ ա թողիկոսութիւնը ա ուրք չտ ա լով

ա ոտ նին հ ո գ ս ե ր ի ն , մա ա յղա ցա ւ Երեւա նի

Ս, Մ եսրոպ Մ ա շտ ոցի ա նուա ն մա տ ենա ­

դա րա նի մա սնա կցութ եա մբ ա նցկա ցնել

«Կ իլիկեա ն Հա յա ստ ա նի մ շա կ ո յթ ը » մ ի ­

ջա զգա յի ն գիտ ա ժ ո ղ ո վ ը : Գ նա հա տ ելի է ,

որ ը ն դ գ ր կ ո ւա ծ են նա եւ ա յլա զ գ ի գ ի տ ­

նա կա ններ: Ո ւրա խ ութեա մբ կա րող եմ

նշել, որ ա րդէն իսկ ա ոա ջին աշխատան­

քին օրը փ ա ստ եց, թ է գիտ ա ժո ղովը կա զ­

մա կերպ ուա ծ է մ ի ջա զ գ ա յի ն պատճաշ մ ա ­

կ ա րդա կո վ» :

Վ Ա ՀԱ Ն ՏԷՐ -Ղ Ե Ւ Ո Ն Դ Ե Ա Ն

Լիբանանում Հայաստանի Հանրապետութեան արտակարգ

եւ լիազօր դեսպան

* * *

«Ի ր ը ն դ գ ր կ ո ւմ ն ե ր ո վ ե ւ ծա ւա լներով

մ ի ջա զգա յի ն ա յս գիտ ա ժո ղովը բա ցա ոիկ

է : Ն րա նով փ որձ է ա ո ւո ւմ ի մ ի բերել

Կիլիկիա յի մ շա կ ո յթ ի վերա բերեա լ ա ն ց­

եա լի ե ւ ներկայ գիտ ական ձ ե ո ք բ ե ր ո ւմ -

ն ե ր ը : Հ ր ա ւի ր ո ւե լ են հիմնա կա ն բոլոր

հ ա յա զ գ ի մ ա սն ա գէտ ները, որոնք զ բա ղ -

ւո ւմ են Կ իլիկիա յի մ շա կ ո յթ ի պ ա տ մու-

թ ե ա մ բ: Մ իջա զգա յի ն ա յս գիտ ա ժողովի

խ նդիրն է ներա ոել ողջ բա զմա շերտ ն ի ւ-

թ ը , ա մ բողջա ցնել, դա սա կա րգել ե ւ ներ­

մ ո ւծ ե լ ի բր ե ւ ներա ծա կա ն նի ւթ հ ա յա ­

գիտ ութեա ն մ էջ : Ինչո±ւ ներա ծա կա ն, քա ­

նի որ գիտ ա ժողովն ինքնին մ ի խ ոշոր

ծր ա գի ր է , մ ի մ տ ա յղ ա ցո ւմ է' նորո վի

վերա իմա ստ ա ւորելու ե ւ ներկա յա ցնելու

Կիլիկիա յի մ շա կ ո յթ ը , որը բա ցա ո ի կ երե­

ւ ո յթ է ո չ մ ի ա յն հա յ մ ի ջն ա դ ա ր ի , ա յլեւ

հա մա քրիստ ոնէա կա ն մ շա կ ո յթ ի պ ա տ մու­

թեա ն մ էջ :

Հ Ր Ա Չ Ե Ա Յ Թ Ա Մ Ր Ա Զ Ե Ա Ն

Երեւանի Ս, Մեսրոպ Մաշտոցի անուան մատենադարանի տնօրէն

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 177

* * *

«Հ ա յե ր ի ս հա մա ր երա զ դա րձա ծ Կ ի-

լիկիա ն' ա յս օր ե ր ի ն , թ ւո ւմ է' դա րձել է

իրա կա նութ իւն կա մա րների ն ե ր ք ո յ, ուր

պատմական օրեր ենք ա պ րում մ ենք ' Կ ի-

լիկեա ն Հա յա ստ ա նի մ շա կոյթ ին ն ո ւի ր -

ո ւա ծ մ ի ջա զգ ա յի ն գիտ ա ժո ղովի մա ս­

նա կիցներս : Մ եծի Տա նն Կ իլիկիոյ Կա թո­

ղիկոսութեա ն ե ւ Ն .Ս .Օ .Տ .Տ . Ա րա մ Ա .

ա ռա քելա գո րծ Կա թողիկոսի հա յրա պ ե­

տական հովա նա ւորութեա մր ե ւ բա ցա ­

ռ ի կ կա զմա կերպ ուա ծո ւթ եա մբ, ա շխ ա րհի

տ ա րբեր երկրներից ժա մա նա ծ հա յ եւ

ա յլա զ գ ի գիտ նա կա ններ, տ ա րբեր լե զ ո ւ­

ն ե ր ո վ , իրենց տ ա ր ա բնո յթ զ ե կ ո ւց ո ւմ ­

ն ե ր ո վ , նո ր ո վի ո գեկոչեցին շենշող Հ ա յ­

կական Կիլիկիա յի ե ր բեմ նի փ ա ռ ք ր »:

Վ Ե ՐԺ Ի Ն Է Ս Վ Ա Զ ԼԵ Ա Ն

ՀՀ ԳԱԱ հնագիտութեան եւ ազգագրութեան ինստիտուտ

* * *

«Հա յա ստ ա նի ե ւ Ս փ իւռքի մտ ա ւոր

ն ե ր ո յժ ի ն ե ր կ ա յա ցուցի չն ե ր ու ա յս հ ա -

ւա քր լուրջ նա խ ա դրեա լներ ո ւն ի գիտ ն ա -

կա ններու մա կա րդա կին վրա յ Հ ա յա ս -

տ ա ն-Ս փ իւռք հա մա գոր ծա կցութ եա ն կա -

ր եւոր մեկնա րկի մ ր ծա յր ա ռ ն ե լո ւն : Իսկ

օտար մա սնա գէտ ներու տ ա ծա ծ հետ ա -

ք ր ր ք ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ր , ա նոնց կողմէ կատ ար­

ո ւա ծ խոր ո ւս ո ւմ նա սի րո ւթ ի ւնն ե ր ն ո ւ

ա յժմէա կա նա ցմա ն կա ր գո վ ա ր ծա ր ծո ւո ղ

մա սնա գիտ ա կա ն թ ե մ ա ն ե ր ր , ա ւելի հա ­

մ ո զ ի չ կր դա րձնեն Հա յկա կա ն Կիլիկիոյ

ն ե րկ ա յա ցո ւցա ծ հա մա մ ա րդկա յին ե ւ հա ­

մա շխ ա րհա յին ա ր ժ էքր :

«Կ իլիկեա ն Հա յա ստ ա նի Մ շա կ ո յթ ր»

ի ր տ եսակին մէջ կա մրջեց Հ ա յր ե ն ի ք -

Ս փ ի ւռ քր »:

Շ Ա Հ Ա Ն Գ Ա Ն ՏԱ ՀԱ Ր Ե Ա Ն

«Ազդակ» օրաթերթի Տնօրէն (Լիբանան)

* * *

«Ի ն ձ հա մա ր անձնա պէս մ եծ նշա նա ­

կութ իւն ո ւն ի ա յս գ իտ ա ժ ո ղո վր : Ա րեւել­

եան մ շա կ ոյթ ր ի մ ո ւս ո ւմ ն ա ս ի ր ո ւթ ի ւն -

ների շրջա նա կում է : Ես պիտի փ ա ստ եմ,

որ Եւրոպա ն բա ւա կա նին ծա նօթ է Յ ո ւ-

նա ստ ա նի, Կ իպ րոսի, րնդհա նրա պ էս Մ ի­

ջին ե ւ Մ երձա ւոր Ա րեւելքի մ շա կ ո յթ ի ն :

Ս ա կա յն, ցա ւա լիօրէն , գր ե թ է ա նճա նա չ է

Կիլիկեան մ շա կ ո յթ ի ն : Ե ս, որ փ ոքր-ինչ

ա ռ ի թ ե մ ունեցել ծա նօթ ա նա լու նրա

դ ր ս ե ւո ր ո ւմ ն ե ր ի ն , հ ա մ ո զ ո ւա ծ ե մ , «Կ ի ­

լիկեան մ շա կ ո յթ » հա սկա ցութ իւնր ա­

ռ ա ն ձ ի ն , խիստ ինքնա տ իպ , չա փ ա զա նց

հա րուստ մ ի բեկոր է թ է' հա յ ե ւ թէ' ր ն դ ­

հա նրա պէս Օրիէնթա լ մ շա կ ոյթ ի մ էջ :

Ո ղջունում ե մ ա յս գիտ ա ժո ղովր ե ւ վստ ա ­

հ ե ց ն ո ւմ ե մ , որ Եւրոպան սպ ա սում է

Կիլիկեան Հա յա ստ ա նի մ շա կոյթ ին ա ռա ­

ւել հա ղորդա կից լինելու ա ռ ի թ ն ե ր ի ն : Դա

հա մա մ ա րդկա յին հ ո գ ե ւո ր հա րստ ութ իւն

է » :

Ժ Ա Ն -Գ ԼՈ Տ Ո Ւ Ա ԶԷՆ

Նանսիի համալսարան (Ֆրանսիա)

* * *

«Հն ա ր ա ւո ր չէ թերա գնա հա տ ել «Կ ի ­

լիկեան Հա յա ստ ա նի մ շա կ ո յթ ր » մ ի ջա զ­

գա յի ն գիտ ա ժողովի նշա նա կո ւթ իւնր :

Կիլիկիան պատմական Հա յա ստ ա նի նշա ­

նա ւոր մա սն է ե ւ ա յսօր էլ չի կ որցրել իր

ա րդիա կա ն հ ն չե ղ ո ւթ ի ւն ր , յա տ կա պ էս իր

թ ող ա ծ ե ւ ա շխ ա րհի շատ երկրներով ս ր փ -

ռ ր ւա ծ մշա կութ ա յին ժ ա ռ ա ն գ ո ւթ ե ա մ բ:

Ի մ ուս ո ւմ նա սի ր ութ եա ն ս ա հմա ններում

ա մ փ ոփ ւում են Կ իլիկիա յի ե ւ Կիպ րոսի

բա զմ ա ծի ր կա պ երր, մա սնա ւորա պ էս

1270-1310 թ ո ւա կա ննե ր ում : Սակայն դ ե ռ

ա ռ ջե ւո ւմ է հա մ ա յն ո յժ ե ր ո վ , հա յ եւ

ա յլա զ գ ի գիտ նա կա նների կ ողմից ր ն դ ­

հա նրա պէս Կիլիկեան Հա յա ստ ա նի պատ-

մ ա մշա կութ ա յին ա րժէքներ ի հա մա լիր ո ւ -

ս ո ւմ ն ա ս ի ր ո ւթ ի ւն ր : Իսկ ա յդ ա նհրա ժեշտ

է հա մա յն մ շա կութ ա բա նութ եա նր , որն

178 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ր ն դ գ ր կ ո ւմ է ա շխ ա րհի բո լո ր քաղա քա­

կ իրթ երկրների պ ա տ մ ո ւթ իւն ր : Չէ™ որ

Կիլիկեան Հա յա ստ ա նր մա րդկա յին քաղա­

քա կրթութեա ն կա րեւոր կէտ երից մէկն է » :

ՆԻԿՈԼԱՍ 0Ո Ւ ՐԷԱ Ս

Միջնադարեան պատմութեան կեդրոն(Կիպրոս)

* * *

«Ա հ ա 2 0 տ ա րի է , ի ն չ ես զ բա ղ ո ւո ւմ

ե մ հ ա յա գ ի տ ո ւթ ե ա մ բ, լինելով Զ ա լց բ ո ւր -

քի հա մա լսա րա նի լեզուա բա նութեա ն եւ

հա յա գիտ ութ եա ն բա ժ նի դ ո ց ե ն տ : Ի մ

տ իպ լոմա յին աշխատա նքի վրա յ աշխատել

ե մ Ե ր ե ւա նո ւմ , 1 9 8 8 -ի ն : Ես ա յն մա րդն

ե մ , ա յն գիտ նա կա նր, որ սիրա հա րուա ծ

ե մ հ ա յո ց լեզո ւի ն (տեսնո™ւմ է ք , որքան

վա րժ խ օս ո ւմ ե մ հ ա յե ր էն ), հա յ մշա ­

կ ո յթ ի ն , հա յ պ ա տ մութեա նր ե ւ նրա ա­

նա նց ե ւ ինքնա յա տ ուկ մ շա կութ ա յին ա ր -

ժ էք ն ե ր ի ն : Կիլիկիա յի մ շա կ ո յթ ի մա սին

ի նչ-ո ր ցաք ո ւ ց ր ի ւ տ եղեկութիւններ կան

Ա ւս տ ր ի ա յո ւմ : ^ ա յց դա չա փ ա զա նց քիչ

է : Ա նհրա ժեշտ է ո ւս ում նա սի րել ե ւ հրա ­

տ արակել նոր ն ի ւթ ե ր : Ա յս գիտ ա ժողովր

կա զմա կերպ ուա ծ է ե ւ րն թ ա ն ո ւմ է բա րձր

մ ա կա րդա կով: Ինձ հա մ ա ր , որ ս ի ր ո ւմ ,

ո ւս ո ւմ ն ա ս ի ր ո ւմ է հա յ մ շա կ ո յթ ր ' դա մ եծ

ո ւր ա խ ութ ի ւն է » :

Ժ Ա Ս Մ Ի Ն ՏՈ ՒՄ ԹՐԱԿՈՒԹ

Զալցբուրգի համալսարան (Աւստրիա)

* * *

«Գ նա հա տ ելի փաստ է , որ «Կիլիկեա ն

Հա յա ստ ա նի մ շա կ ո յթ ր » ա յս միջա զգա յի ն

գիտ ա ժո ղովին կա զմա կերպ իչներր հ ր ա ւի ­

րել են նա եւ ռուսա կա ն ս փ ի ւռք ի մ ա մ ո ւլի

ն ե ր կ ա յա ցո ւցի չն ե ր ի ն : Մ եր «Ա ն ի ւ» պ ա ր-

բերա կա նր պ ա տ րա ստ ւում, հ ա մ ա լր ւո ւմ է

Մ ի ն ս կ ո ւմ , իսկ տ պ ա գրւում է Մ ոս կուա -

յո ւ մ : Մենք ս ի րո վ եկանք Լիբա նա ն, Ա ն­

թ ի լի ա ս , ա յս գիտ ա ժողովին ե ւ բա րձր ենք

ա ր ժ ե ւո ր ո ւմ ա յս մ ի ջ ո ց ա ռ ո ւմ ր : Ա յս օ ր ,

ա ռա ւել քան ե ր բե ք , կա րեւոր է , որ աշ­

խ ա րհի տ ա րբեր եր կ ր ներո ւմ հ ա յա գ ի -

տ ութ եա մբ զբա ղ ո ւո ղ գիտ ա նկա ններր չլի ­

նեն մ ե կ ո ւս ա ց ո ւա ծ , ա ռնչուա ն միմեա նց

հետ եւ հա մա տ եղեն իրենց հա յա նպ ա ստ

պ րպ տ ումներր: Հա մ ո զ ո ւա ծ ե ն ք , որ գ ի ­

տ ա ժողովր նշանա կա լի դեր է խ աղա լու

նմա ն գ ո ր ծ ր ն թ ա ց ո ւմ » :

ԿԱՐԷՆ Ա Ղ Ա ^Է Կ Ե Ա Ն

« Անի ւ» Ամսագիր, Պհլաոուս-Ռո ւսաստան

* * *

«Չ ա փ ա զա նց կ ա րեւոր ո ւմ ե մ ա յս գ ի ­

տ ա ժո ղովր: Կիլիկեան Հա յա ստ ա նր բա ցա ­

ռ ի կ , իւրա յա տ ո ւկ նկա րա գիր ո ւն ե ցո ղ

պատմական օրրա ն է ր : Թէ° իր ա շխ ար­

հա գրա կա ն դ ի ր ք ի , թէ° կրօնա կա ն, քա ղա ­

քա կա ն, մ շա կութ ա յին փ ոխ -յա ր ա բեր ո ւ-

թ ի ւն ն ե ր ի շն ո ր հ ի ւ, նա լա յն ո ւ բա զմ ա ­

բովա նդա կ կապեր է ունեցել Մ երձա ւոր

Ա ր ե ւե լք ի , Ա րեւմտ եա ն Ե ւրոպ ա յի ե ւ ր ն դ -

հա նրա պ էս, շրջակայ գր ե թ է բո լոր ե ր կ ր ր -

ների հետ : Ա յդ կապերր բա րդ են եւ

նրա նց խոր ո ւս ո ւմ ն ա ս ի ր ո ւթ ի ւն ր լո յս կր

սփ ռի պատմաքաղաքական շատ ե ւ շատ

ի ր ա դ ա ր ձո ւթ իւն ներ ի վ ր ա յ: Ա նշուշտ ,

գ ո յո ւթ ի ւն ունեն որոշ գրա ւո ր տ եղեկու­

թ ի ւն ն ե ր , սա կա յն դրա նք ա նբա ւա րա ր ե ն :

Գ իտ ութ ի ւն ր միշտ պէտք է ա ռա ջ ր ն թ ա -

ն ա յ: Ն ա եւ Կիլիկեան Հա յա ստ ա նի մա սին

ո ւս ո ւմ նա ս ի ր ո ւթ ի ւնն ե ր ր չպէտք է դոփ են

տ եղ ո ւմ : Ա նհրա ժեշտ է փ նտ ռել, պեղել,

գտ նել նոր ա ղ բի ւր նե ր , կա զմել ն ի ւթ ի ո ւ­

ս ո ւմնա սիրութ եա ն ա մբողջ մ ի հա մա ­

կա րգ ե ւ դիտ ել ա յդ ա մէնր մ ի րնդհա նո ւր

ա մբողջութեա ն մ էջ :

Ես ս ի ր ո ւմ ե մ հա յ մ շա կ ո յթ ր , ս ի ր ո վ

խ օս ում ե մ հ ա յե ր էն : Ա յդ ա մէնն ի մ

կեա նքի հ ո գ ե ւո ր հա րստ ութեա ն մա սն ե ն :

Եւ ս ի ր ո վ ե մ կա տ ա րում ի մ գիտ ական

աշխատանքր Լոս Ա նճելոսի « Ս С Լ А » հա ­

մա լսա րա նի Ն ա րեկա ցու ա նուա ն հ ա յա ­

գիտ ական ա մ պ ի ոն ո ւմ , որպ էս նրա վա րի­

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 179

չ ը , դ ո կ տ ո ր -Փ ր օֆ էս օր ը :

Ես հա ւա տ ո ւմ ե մ , որ մ ի օր ա մբողջ

ա շխարհն է ճա նա չելու ե ւ խ օսելու Կ իլիկ-

իա գեղ եցի կ ա նո ւնով կո չո ւո ղ պատմական

Հա յա ստ ա նի սքա նչելի մ շա կ ո յթ ի մ ա սի ն:

Եւ ե ս , մեծա պ էս ա ր ժեւորելով ա յդ

գ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ը , ա րդէն իսկ սպ ա սում ե մ

յա ջ ո ր դ ի ն » :

Փ Ի Թ Ը Ր 0 Ա Ո Ւ Ի

Գ ա լի ֆ ո ր ն ի ա յի հ ա մ ա լս ա ր ա ն , Ա Մ Ն

«Կիլիկեա ն Հա յա ստ ա նի մ շա կոյթ ին

նո ւի ր ո ւա ծ ա յս գիտ ա ժո ղովը ո ւշա գր ա ւ

էր մա սնա կից հա յա գէտ ներ ո ւ իրօք պ ա տ -

կա ոելի թ ի ւո վ մ ը , որ զ ե կ ո յց ն ե ր ո ւ ա յլա -

զա նո ւթ եա մ բ խ ա յտ ա բղէտ խճա նկա րը

ստ եղծեց Կիլիկեան Հա յա ստ ա նի մ շա կ ո յ­

թ ի ն : Ա նիկա հ ա յր ե ն ի , սփ իւոքա հա յ եւ

օտար հ ա յա գէտ նե ր ու հա մ ա խ մ բո ւմ մը

եղ ա ւ, որ երեւա ն հա նեց թ է' ցա րդ ո'ւր

հա սա ծ է հ ա յա գ ի տ ո ւթ ի ւն ը , Կիլիկեան

Հա յա ստ ա նի մ շա կ ո յթ ը ո ւս ո ւմ նա սի ր ելո ւ

գ ո ր ծ ի ն մ էջ , ե ւ թ է' ի ն չ հա րցեր կը յո ւզ ե ն

մա սնա գէտ ները ա յս հ ա ն գ ր ո ւա ն ի ն : Գ ի -

տ ա ժողովը իր տ ա րողութ եա մ բ, կա զմա ­

կերպչական պա տկա ոելի աշխատ ա նքի մը

հետ եւա նքն է ո ւ ա րդա րօրէն կը վա յելէ

Վ եհա փ ա ո Հօր հ ո վ ա ն ա ւո ր ո ւթ ի ւն ը »:

ՅԱԿՈԲ Չ Ո Լ Ա 0Ե Ա Ն

« 0 ա ր է ն Ե փ փ է» Ա զ գ ա յի ն ճ ե մ ա ր ա ն

Հ ա մ ա զ գ ա յի ն ի հ ա յա գ ի տ ա կ ա ն

հ ի մ ն ա ր կ , Ս ո ւր ի ա

Թ Ա Մ Ա Ր 8 Ո Վ Հ Ա Ն Ն Ի Ս Ե Ա Ն

կ ի լի կեա ն Հ ա յա ս տ ա ն ի բ ա ղ մ ա -

բ ն ո յթ ժ ա ռ ա ն գ ո ւ թ ի ւ ն ր վ ե ր գ ն ա Հ ա տ ո ղ

ա յս Գ ի տ ա ժ ո ղ ո վ ր յա տ կ ա պ էս նա խ կին

կ իլի կե ցին ե ր ո ւս Հ ո գ ի ն ե ր ո ւն մ է ջ Հ պ ա ր ­

տ ա նքի ա լիք մ ր ա ր թ ն ց ն ե լէ ն բ ա ց ի նա եւ

գ ա ռ ն խ ո ր Հ ր ր գ ա ե ո ւթ ի ւն ն ե ր ո ւ է ջ մր

բ ա ց ա ւ.

Գ ա ր ե ր է ի վեր օտ ա ր ս ա Հմ ա նա -

դ լո ւխ ն ե ր ո վ ի ր ա ր մ է բ ա ժ ն ր ւա ե Հ ա յա ս ­

տ ա նն ո ւ Ս փ ի ւռ ք ր , Հո ղ ի Հ ա մ ա կ ե ց ո ւ-

թ ի ւ ն ր կ ո ր ս ն ց ո ւց ա ե Հ ա յ ա ղ գ ր ի ր Հ ա յ-

կ ա կ ա ն ո ւթ ի ւն ր կ ր պ ա Հպ ա նէ ն ո յն ա ր ­

ժ է ք ն ե ր ո ւն իր պ ա տ կ ա ն ե լի ո ւթ ե ա մ բ ե ւ

ա նոր գ ի տ ա կ ց ո ւթ ե ա մ բ .

Ա յս Գ իտ ա ժ ո ղ ո վ ր օտ ա ր ճ ա ն ա ­

պ ա ր Հ ն ե ր ո ւ վ ր ա յ Հ ա յ ո ւղ ե ւո ր ի ն Հ ա ­

մա ր Հ ո գ ե կ ա ն կ ա ղ գ ո ւր մ ա ն կ ա յա ն մ րն

է , ինդպ էս ա ն ա պ ա տ նե րո ւն ե ո ցի ն ովա -

ս ի ս ա յի ն ջր Հո ր մ ր . Հ ա յա ս տ ա ն ՜Ս փ ի ւռ ք

Հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւթ ե ա ն ճա նա պ ա րՀին

վ ր ա յ փ ա յլո ւն Հ ա ն գ ր ո ւա ն մ ր Հա ն գ ի ս ա -

ցո ղ ա յս Գ ի տ ա ժ ո ղո վր , ե ւ բ ո լո ր նմ ա ն

Գ ի տ ա ժ ո ղ ովն ե րր , պ իտ ի ծ ա ռ ա յե ն մ եր

ա ր մ ա տ ն ե ր ո ւն վ ե ր յի շ ո ւմ ո վ մ ե ղ գ օ տ ե -

պ ն գ ե լո ւ , ո ր պ էս ղ ի կ ա ր ե նա նք շ ա ր ո ւն ա ­

կ ե լ մ ե ր ս փ ի ւռ ք ե ա ն ե ր թ ր , ն մ ա ն Հ ր ե ա յ

ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի ն որ ք ա ռ ա ս ո ւն տ ա րի ա ն ա ­

պ ա տ ներ կ տ ր ե ց մինդ եւ ո ր Հա ս ա ւ ի ր

ա ւե տ ե ա ց երկ ի րր .

° ± ր բ պ իտ ի ի ր ա կ ա ն ա ն ա յ մ ե ր ա լ

վ ե ր ա գ ա ր ձ ր գ է պ ի մ եր «գ ր ա խ տ ա -

վ ա յր ^ ր ՝՝՝ .

Հ , Ա Ն Դ Ր Ա Ն Ի Կ Կ Ռ Ա Ն Ե Ա Ն

(Հա տ ուա ծ' «Մա սիս» ա՜մսաթերթի խ՜մբագրականէն, Ցունուար 2008)

180 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ՏՕՆԱԿԱՆ

ՏԵԱՌՆՐՆԴԱՌԱՏԻ ՆԱԽԱՏՕՆԱԿՐ ԺՈՂՈՎՐԴԱՅԻՆ ՀՈԳԵՒՈՐ ԽԱՆԴԱՎԱՌՈՒԹԵԱՆ

ԱՌԻԹ ՀԱՆԴԻՍԱՑԱՒ

Ա ն թ ի լի ա ս ի Մ ա յր ա վ ա նքի ն մ է ջ

Հ ա ւա ք ո ւա ծ Հ ա ր ի ւր ա ւո ր բ ա զ մ ո ւ թ ե ա ն

ե ւ յա տ կ ա պ է ս մ ա ն ո ւկ ն ե ր ո ւն ո ւղ ղ ե լո վ

ի ր խ օս ք ը , Ն -Ս -Օ -Տ-Տ- Ա ր ա մ Ա- կ ա թ ո ­ղ ի կ ո ս խ օ ս ե ց ա ւ « Ա ս տ ո ւ ծ ո յ Տ ա ն դ մ ե ր

Ս ո ւր բ ° կ ե ղ ե ց ւ ո յ մ ա սի ն, ի բ ր ե ւ Հա ր ա ­

զ ա տ տ ո ւն ը մ ե ր ժ ո ղ ո վ ո ւր դ ի ն ՝.

Ե ր ե ք շ ա բ թ ի , 13 Փ ե տ ր ո ւա ր 2008-ի

ե ր ե կ ո յե ա ն ժ ա մ ը 4-ին , Հ ա ն դ ի ս ա պ ե տ ո ւ-

թ ե ա մ բ Վ ե Հա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի ն , 0 ա յր

Տ ա ճ ա ր ի ն մ է ջ կ ա տ ա ր ո ւե ցա ւ ժ ա մ ե ր ­

գ ո ւ թ ի ւ ն ե ւ նա խ ա տ օնա կ ՛Ք րիստ ոսի

ք ա ռ ա ս ն օ ր ե ա յ Տա ճ ա ր Ը ն ծ ա յմ ա ն տ օնին

ա ռիթ ով՝.

Վ ե Հա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ը ի ր դ ի մ ա ց

տ ե ս ն ե լո վ Հ ա ր ի ւր ա ւո ր մ ա յր ե ր , ո ր ո ն ք

մ ե ծ Հ ա ւա տ ք ո վ ի ր ե ն ց նո ր ա ծի ն ե ւ ա ն ­

չա փ ա Հա ս զ ա ւա կ ն ե ր ը բ ե ր ա ծ է ի ն Ա ս ­

տ ո ւ ծ ո յ Տա ճ ա ր ի ն ը ն ծ ա յե լո ւ , Հա յր ա կա ն

ի ր խ օ ս ք ը ո ւղ ղ ե ց ա ն ո նց. Ն ո ր ի ն Ս ր բ ո ւ-

ԲՈԼՈՐ ՀԱՒԱՏԱ ՑԵԱ ԼՆԵՐԸ Վ Ե ՀԱ Փ Ա Ռ ՀԱ Յ Ր Ա Պ Ե Տ Է Ն ԿԸ Փ Ա Փ Ա Ք Ի Ն ՎԱՌԵԼ ԻՐԵՆ Ց ՄՈՄԵՐԸ

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 181

Վ Ե ՀԱ Փ Ա Ռ Հ Ա Յ Ր Ա Պ Ե Տ Ը ԱՌԱՋԻՆ ԲՈՑԸ ԿՈՒ ՏԱՅ ԱՒԱՆԴԱԿԱՆ Խ Ա ՐՈՅԿԻՆ

թ ի ւ ն ր գ ն ա Հ ա տ ե լո վ ծ ն ո ղ ն ե ր ո ւն զո Հա -

բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ր , շե շտ ե ց ք ր ի ս տ ո ն էա կ ա ն

գ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւթ ե ա ն կ ա ր ե ւո ր ո ւթ ի ւն ր ,

ե ւ ա յն Ե կ ե ղ ե ց ւո յ Հ ո վ ա ն ա ւո ր ո ւթ ե ա ն

ն ե ր ք ո յ : «Մ ե ր մա նուկներուն ա մէնէն

հա րա զա տ տ ունր Եկեղեցին է : Մ ա նուկ-

ներր Ա ստ ո ւծո յ պ ա րգեւն ե ն , ե ւ Ա ստ ու­

ծ ո յ կր պ ա տ կա նին: Ա ստ ուա ծ զա նոնք

մ ե զ ի յա ն ձ նա ծ է , որպ էսզի դա ստ իա ­

րա կենք Իր ճա մ բո ւն մ էջ : Եկեղեցին ա ղ-

բի ւր ն է 0րիստ ոնէա կա ն Դ ա ստ իա րա ­

կ ութ եա ն: Ա յդ իմա ստ ո վ ա հա , մեր մ ա ­

նուկներուն ա մէնէն հա րա զա տ տ ունր '

Եկեղեցի'ն է » ր ս ա ւ Վ ե Հա փ ա ռ Հ ա յր ա -

պ ետ ր:

«Ի գիրկս ա ռեա լ» Շ ա րա կա ն ի ե ր ­

գ ե ց ո ղ ո ւթ ե ա ն ր ն թ ա ց քի ն , ծ՜նողներ ի ր ե ն ց

մ ա տ ղա շ երեխ ա ներր մ օտ եցուցին Ս-

Խ ո ր ա նին, ե ւ 0 ի ա բ ա ն Հ ա յր ե ր զ ա ն ո ն ք

խ ո ր ա ն բա ր ձ ր ա ց ն ե լո վ ր ն ծ ա յե ց ի ն Ա ս ­

տ ո ւծ ո յ : Ն ա խ ա տ օնա կի ա ւա րտ ին, Վ ե ­

Հա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ր 0 ա յր Խ ո ր ա ն ի

կ ա ն թ ե ղ է ն վ ա ռ ե լո վ մ ո մ ր , զ ա յն բ ե ր ա ւ

Հա ւա տ ա ցեա լներո ւն ե ւ վ ա ռ ե ց 0 ա յր

Տա ճ ա ր ի ն կ ե գ ր ո ն ր գ տ ն ո ւո ղ ա շտ ա նա կր:

Հ ա յր ա պ ե տ ա կ ա ն պ ա տ գ ա մ ի ա ւա ր ­

տ ին, ե ւ « Հ ա յր Մ եր>ի Հա ւա քա կ ա ն եր-

գ ե ց ո ղ ո ւ թ ե ն է ն ա ն միջա պ էս ետ ք, Հ ա ւա ­

տ ա ցեա լներ ի ր ե ն ց ձ ե ռ ք ի լա պ տ եր ներ ր

վ ա ռ ե լո վ ո ւղ ղ ո ւե ց ա ն գ է պ ի 0 ա յր ա վ ա ն -

ք ի շրջա փ ա կր, ո ւր պ իտ ի վ ա ռ է ր ա ւա ն-

գ ա կ ա ն խ ա ր ո յկ ր :

Շ ր ջա փ ա կ ի ն մ էջ , Մ իա բա ն Հ ա յր ե ր է

ո ւ Դ պ ր ե վ ա ն քի ս ա ն ե ր է կ ա զ մ ո ւա ծ թ ա -

փ օրր, գ լխ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա մ բ Վ ե Հա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի ն , խ մ բ ո ւե ց ա ւ ա ւա ն գ ա կ ա ն

խ ա ր ո յկ ի ն շո ւր ջ , ո ր ո ւն ա ռ ա ջի ն կա յծ ր

Վ ե Հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի ն Օ ր Հն ա բա շխ

Ա ջո վ տ ր ո ւե ցա ււ Ա յն ո ւՀ ե տ ե ւ , Դ պ ր ե ­

վ ա ն ք ի ս ա ր կ ա ւա գ ն ե ր ե ւ սա ներ Հ ո գ ե ­

ւո ր ո ւ ա զ գ ա յի ն ե ր գ ե ր ո վ խ ա ն գ ա վ ա -

ռ ե ց ի ն ն ե ր կ ա յ բ ա զ մ ո ւ թ ի ւ ն ր . Հ ի ն ա-

ւ ա ն գ ո ւ թ ե ա ն Հ ա մ ա ձ ա յն ներ կ ա ներ ր

ե ր ե ք ա ն գ ա մ կր ա կ ի ն շո ւր ^ր գ ա ր ձ ա ն ե ւ

ա ր ա ր ո ղ ո ւթ ե ա ն ա ւա ր տ ի ն « Հ ա ւա տ ք ո վ

ո ւ օ ր Հ ն ո ւթ ե ա մ բ լե ց ո ւա ծ ի ր ե ն ց մ ո -

մ ե ր ր վ ա ռ ե լո վ տ ո ւն վ ե ր ա գ ա ր ձ ա ն , ո ր ­

պ է ս զ ի վ ա ռ ե ն ի ր ե ն ց տ ա ն ճ ր ա գ ր :

182 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ՎԵՀԱՓԱՌ ՀԱՅՐԱՊԵՏԴ Ս. ՆՇԱՆ ՄԱՅՐ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ՄՒՏ

Մ ե ծ Պ ա Հոց ճ ի շգ կ ի ս ո ւն Մ իջինքին,

Ն ՝Ս ՝0 ՝Տ ՝Տ ՝ Ա ր ա մ Ա ՝ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ,Հ ր ա ւէ ր ո վ ր Լիբա նա նի Թ ՛եմի Ա ռ ա ^ ն ո ր գ

Գ ե ր շ՝ Տ ՝ Գ ե ղ ա մ ° պ ս ՝ ^ ա դերեա նին ե ւ

Ա ղ դ ա յի ն ի շ խ ա ն ո ւթ ե ա ն , Հ ա նգիս ա պ ե - տ ե ց Ս՝ Ն շա ն Մ ա յր Ե կ ե ղ ե ց ւո յ մ է ջ կ ա ­

տ ա ր ո ւո ղ Ա ր ե ւա գ ա լի ժ ա մ ե ր գ ո ւ թ ե ա ն .

Ն ե ր կ ա յ է ի ն Մ իա բա ն Հ ա յր ե ր , Դ պ ր ե ­

վ ա ն ք ի ս ա ներ ե ւ մ ե ծ թ ի ւ ո վ Հ ա ւա տ ա ց ­

եա լներ .

Դ պ ր ե վ ա ն ք ի սա ներ ն ե ր գ ա շն ա կ ե ր -

գ ե ց ո ղ ո ւ թ ե ա մ բ կա տ ա ր եցին ժ ա մ ե ր գ ո ւ-

թ ի ւ ն ր . Ա ւա ն գ ո ւթ ե ա ն վ ե ր ա ծ ո ւա ծ է , որ

Հ ա յո ց Հ ա յր ա պ ե տ ն ե ր ր ա մ է ն տ ա րի,

Միջթ ք ի ա ռ ի թ ո վ ի բ ր ե ւ Հ ո վ ո ւա պ ե տ

ա յց ե լե ն Լ իբա նա նի Հ ա յո ց Թ ե մ ի Մ ա յր

Ե կ ե ղ ե ց ի ն , ե ւ Հ ա յր ա պ ե տ ա կ ա ն ի ր ե ն ց

պ ա տ գ ա մ ր փ ո խ ա նցեն Հա ւա տ ա ցեա լ

ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի ն ՝.

Ա ր ե ւա գ ա լի ժ ա մ ե ր գ ո ւթ ե ա ն ա ւա ր ­

տ ին, թ ե մ ա կ ա լ Ա ռ ա ^ ն ո ր գ Գ ե ղ ա մ

Ս րբա ղա ն, յա ն ո ւ ն թ ե մ ի Ա ղ դ ՝ ի շ խ ա ն ո ւ­

թ ե ա ն կ ր օն ա կ ա ն ո ւ Ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ժ ո -

ղ ո վ ն ե ր ո ւն ե ւ յա ն ո ւ ն Հա ւա տ ա ցե ա լ

բ ա ղ մ ո ւ թ ե ա ն , բ ա ր ի գա լս տ ե ա ն խ օս ք

ո ւ ղ ղ ե ց վ ե Հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի ն , օ ր Հ ­

ն ա բե ր ա յս ա յց ե լո ւթ ե ա ն ա ռ ի թ ո վ .

Ա ռ ա ջ ն ո ր գ Ս րբա ղա նր ա ն գ ր ա գ ա ր ձ ա ւ

ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի ն ա յն ծա ր ա ւի ն , որ ո ւն ի

Հ ո գ ե ւո ր ա պ է ս . Ո ւս տ ի վ ե Հ ա փ ա ռ Հ ա յ­

րա պ ե տ ի ն ա յս ա յց ե լո ւթ ի ւն ր նկ ա տ եց

Հ ո գ ե ւ ո ր ծա ր ա ւի ն յա գ ե ց ո ւ մ տ ա լո ւ

սքա նդելի մ օ տ ե ց ո ւմ մ ր .

Ն ո ր ի ն Ս ո ւր բ Օ ծ ո ւթ ի ւն ր ի ր պ ա տ -

գ ա մ ր փ ո խ ա նցեց ն ե ր կ ա յ Հ ա ւա տ ա ցե ա լ­

ն ե ր ո ւն , ի ր գ ն ա Հա տ ա ն ք ր յա յտ ն ե ց Ա-

ռ ա ջ ն ո ր գ Ս րբա ղա նին, Ա ղ դ ՝ ի շ խ ա ն ո ւ­

թ ե ա ն ղ ո յդ ժ ո ղ ո վ ն ե ր ո ւն ե ւ թ ե մ ա կ ա ն

բ ո լո ր կ ա ռ ո յց ն ե ր ո ւն , ե կ ե ղ ե ց ւո յ կ եա նքր

վ ա ռ պ ա Հող ն ո ւի ր ե ա լն ե ր ո ւն Հ ո գ ե ւո ր

Հ ա յր ե ր է ն ս կ ս ե ա լ մինդեւ ե կ ե ղ ե ց ւո յ

խ ո ն ա ր Հ ս պ ա ս ա ւո ր ն ե ր ո ւն .

վ ե Հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ր ի ր պ ա տ գ ա ­

մ ի ն ի ն թ ա ց ք ի ն կ ա ր ե ւո ր ո ւթ ե ա մ բ ա ն գ ­

ր ա գ ա ր ձ ա ւ մ ա ր գ ո ւ պ ա տ ր ա ս տ ո ւթ ե ա ն ,

կ ա ղ մ ա ւո ր մ ա ն . Ա ն ր ս ա ւ, որ ե թ է ա յս օր

կ ա ռ ո յց ն ե ր ո ւն ի ն ք , ա յգ կ ա ռ ո յց ն ե ր ր

պ ա Հ ե լո ւ Հա մա ր մ ա ր գ է պ էտ ք , ե ւ

պ ա տ ր ա ս տ ո ւա ծ, ծ ա ռ ա յե լո ւ կ ա մ ք ո ւ ­

նե ցո ղ ե ւ ն ո ւի ր ո ւմ ի գ ի տ ա կ ց ո ւթ ի ւն

ո ւն ե ց ո ղ մ ա ր գ է պ է տ ք . «Մ ե ր կ ա ո ո յց —

ները պահողն ո ւ հա րստ ա ցնողը, քրի ս —

տ ոնեա յ ո ւ հ ա յե ց ի կ ա զմ ա ւո ր ո ւմ ստա­

ցա ծ մա րդն է » ր ս ա ւ վ ե Հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա -

պ ետ ր.

Ա յս շ ր ջ ա գ ծ է ն ներս, Ն ո ր ի ն Ս ր բ ո ւ-

թ ի ւ ն ր ն ա ե ւ կ ա ր ե ւո ր ո ւթ ե ա մ բ շեշտ եց

Ե կ ե ղ ե ց ւո յ Հա մ ա ր մ ա ր գ ո ւ պ ա տ ր ա ս ­

տ ո ւթ ե ա ն Հ ր ա մ ա յա կ ա ն ր , ո ր ո ւն կ ա ղ ­

մ ա ւո ր մ ա ն օճա խ ր Դ պ ր ե վ ա ն քն է . վ ե ­

Հա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ր ա ն գ ր ա գ ա ր ձ ա ւ

Մ եծի Տ ա ն ն կիչիկիո յ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւ­

թ ե ա ն Դ պ ր ե վ ա ն քի ն ե րկա ր տ ա ր ի նե ր ո ւ

վ ր ա յ տ ա ր ա ծ ո ւա ծ մ ա ր գ ա կ ե ր տ ո ւմ ի

ա շխ ա տ ա նքի ն, ի սպ ա ս մ եր ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի

ծ ա ռ ա յո ւ թ ե ա ն .

Ա ր ա մ Ա ՝ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ա յն ո ւՀ ե տ ե ւ

խ օ ս ե ց ա ւ Ք ր ի ս տ ո ն էա կ ա ն Դ ա ստ ի ա ր ա ­

կ ո ւթ ե ա ն տ ա ր ո ւա ն ի ն թ ա ց ք ի ն , կ ր օ ն ա ­

կա ն գ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւթ ի ւն ր վ ե ր ա ր ժ ե ւո -

ր ե լո ւ մ ա սի ն . Ա ն շե շտ ե ց ո ր ա յս տ ա ր ­

ո ւա ն Հա մա ր ր ն տ ր ո ւա ծ բ ն ա բ ա ն ր լա ­

ւ ա գ ո յն ա ռ ի թ ն է , բ ա ր ո յա կ ա ն ա ր ժ է ք -

ներ ր վ ե ր ա ր ծ ա ր ծ ե լո ւ Հ ա յ ր ն տ ա ն ի ք էն ,

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 183

Հ ա յ գ պ ր ո ց է ն ո ւ ա զ գ ա յի ն մ ե ր բ ո լո ր

կ ա ռ ո յց ն ե ր է ն ներս , Ե կ ե ղ ե ց ւո յ շ ո ւր ջ

ծ ա ղ կ ե ց ն ե լո ւ Հա մ ա ր Հ ա յ կեա նքր:

0 ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն Դ ա ս տ ի ա ր կ ո ւ-

թ ե ա ն գործ՜նա կա ն բ ն ո յթ ի ն ա ն գ ր ա -

գ ա ռ ն ա լո վ , Ն որ ի ն Ս ր բ ո ւթ ի ւն ր զ գ ո ւշ ա -

ց ո ւ ց մ ե ր ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի զ ա ւա կ ն ե ր ր , Հ ե ­

ռ ո ւ մ ն ա լո ւ մ ա կ ե ր ե ս ա յի ն մ օ տ ե ց ո ւմ -

ն ե ր է : Ա ն ր ս ա ւ որ Հ ո գ ե ւո ր ո ւ կ ր օ ն ա ­

կ ա ն գ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւթ ի ւն ր ս ե լո վ մ ի ա յն

պ է տ ք չ է Հա ս կ նա լ Ա ս տ ո ւա ծ ա շո ւն չի

մ ա սի ն ծ ա ն օ թ ո ւ թ ի ւ ն ո ւն ե ն ա լր , ա յլ

ա ւե լի ն զ ա յն կ ե ա ն ք ի վ ե ր ա ծ ե լո ւն մ է ջ

պ է տ ք է տ ես նել Հ ո գ ի ի ն ի ս կա կ ա ն կրր-

թ ո ւ թ ի ւ ն ր , ո ւր ի շ ի օ ս ք ո վ 0 ր ի ս տ ո ն է ա -

կ ա ն Դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւթ ի ւն ր

ի վերջո յ , Վ ե Հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ր

ր ս ա ւ, որ ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն Դ ա ստ իա րա -

կ ո ւ թ ի ւ ն ր մեր ե կ ե ղ ե ց ւո յ կ ե ա ն ք է ն ներս,

պ է տ ք է կ ա տ ա ր ո ւի մ ի ա յն ո ւ մ ի ա յն մ եր

կ ա ն ո ն ն ե ր ո ւն ե ւ ա ւ ա ն գ ո ւթ ի ւն ն ե ր ո ւն

Հ ե տ ե ւո ղ ո ւթ ե ա մ բ , ե ւ ո չ թ է օտ ա ր ա ­

մ ո ւտ բ ա ր ք ե ր ո ւ ե ւ կ ե ր պ ե ր ո ւ Հ ե տ ե ւո ­

ղ ո ւ թ ե ա մ բ :

Հ ա յր ա պ ե տ ա կ ա ն պ ա տ գ ա մ է ն ետ ք

Հ ա ւա ք ա բա ր ե ր դ ո ւե ց ա ն « Տ է ր Ո ղ որ - մ ե ա >ն ո ւ « Հ ա յր մ ե ր >ր ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի ն

մ ա ս ն ա կ ց ո ւթ ե ա մ բ :

Ս՝ Ն շա ն 0 ա յր Ե կ ե ղ ե ց ւո յ ր նտ ա -

նիքր ի ր Թ ա ղ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա մ բ ո ւ Տ ի կ ­ն ա ն ց Յ ա ն ձ ն ա խ ո ւմ բ ո վ « ի պ ա տ իւ Վ ե ­

Հա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի ն « պ ա տ շա ճ Հ ի ւր ա -

ս ի ր ո ւթ ե ա մ բ պ ա տ ո ւե ց ն եր կ ա ն եր ր

Ա զ դ ՝ Ա ռ ա ջն ո ր գ ա ր ա ն ի յա ր կ ի ն տ ա կ:

Ն ե ր կ ա յ է ի ն ն ա ե ւ Դ պ ր ե վ ա ն քի սաներ«

Ս՝ Ն շա նի բա ր ե ր ա ր ն ե ր ե ւ ա զ գ ա յի ն ն ե ր :

184 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ՊԱՇՏՕՆԱԿԱՆԴ

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՆԱԽԱԳԱՀԱԿԱՆ ԸՆ ՏՐ ՈՒ Թ Ի ՒՆ Ն Ե Ր Ը

Յ Ա Յ Տ Ա Ր Ա Ր Ո Ւ Թ Ի Ւ Ն

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՆԱԽԱԳԱՀԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐՈՒ ՆԱԽՕՐԵԱԿԻՆ

Ն.Ս .Օ.Տ .Տ . Արամ Ա. Կաթողիկոս Մեծի Տանն Կիլիկիո| եւ Ազգ. Կեդրո­նական Վարչութիւնը իրենց Տա|նը միացնելով Ն.Ս .Օ.Տ .Տ . Գարեգին Բ. Ամե- նա|ն ձա|ոց Կաթողիկոսին եւ Գերագո|ն ձոգեւոր խորհուրդին, Փետրուար 19-ին ձա|աստանի մէջ տեղի ունենալիք նախագահական ընտրութիւններու նախօրեակին, կոչ կ ՚ուղղեն 6ա|րենի մեր ժողովուրդի սիրելի զաւակներուն, 6ա|րենասիրական խոր գիտակցութեամբ ու պատասխանատուութեան ոգիով մասնակից դառնալու ընտրութեան:

Արդարեւ, իր պետականութեան հիմքերը աւելի ամրապնդելու, իր ժողո­վուրդին կենսամակարդակը աւելի բարձրացնելու, ձա|աստանի ու Ղարաբաղի ապահովութիւնը աւելիով երաշխաւորելու եւ միջազգա|ին ընտանիքէն ներս իր տեղը ու դերը աւելի ամրացնելու ընթացքի մէ ջ գտնուող մեր 6ա|րենիքը կարիքը ունի իր զաւակներուն համերաշխութեան, սիրո| ու փոխադարձ հաս­կացողութեան: Քաղաքական տարբերութիւնները պէտք չ է վնասեն մեր ժողո­վուրդի ներքին միասնութեան ու 6ա|րենիքի ապահովութեան:

Անհրաժեշտ է հետեւաբար, որ ընտրութիւնները կա|անան ազատ, արդար ու թափանցիկ կերպով, |արգելով ժողովրդավարական սկզբունքները: Անհրա­ժեշտ է նաեւ, որ 6եռու մնանք անհանդուրժողական ոգիի եւ անձնական նեղ շահերու եւ հաշիւներու դրսեւորումներէ: ձա|աստանի ^զօրացումը եւ ազգա- |ին գերագո|ն շահերու հետապնդումը առաջնորդող սկզբունքը պէտք է դառ ­նա! թէ ' նախագահական թեկնածուներուն եւ թէ ընտրութեան մասնակցող մեր ^արենակիցներուն 6ամար:

Կ ՚աղօթ ենք առ բարձրեալն Աստուած, որ անսասան պա^է մեր 6ա|րենիքը ու մեր ազգը, ի ձա|աստան եւ ի սփիւռս աշխարհի:

ԴԻԻԱՆՄԵԾԻ ՏԱՆՆ ԿԻԼԻԿԻՈՅ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍՈՒԹԵԱՆ

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 185

*

* *

ՀԱ ՅՐԱ ՊԵՏԱ ԿԱ Ն ՇՆՈՐՀԱՒՈՐԱԳԻՐ

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոս, 20 Փետրուար 2008-ին, իմանալէ ետք Հայաստանի Հանրապետութեան Նախագահական րնտրութիւններուն արդիւնքր, հեոաձայնային հաղորդակցութեամր անձնապէս շնորհաւորեց հայրենիքի նորրնտիր նախագահ Ն.Վ. Սերժ Սարգսեանր: Վեհափառ Հայրապետր նոյն օրր նաեւ, Հայրա­պետական հետեւեալ շնորհաւորագիրր յղեց Նորին Վսեմութեան.-

Նորին Վսեմութիւն Տիար Սերժ Սարգսեան Նորընտիր Նախագահ ձա|աստանի ձանրապետութեան Երեւան.

Սիրելի՛ Պրն. Նախագահ

Մեծի Տանն Կիլիկիո| Կաթողիկո­սութեան Անթիլիասի Մա|րավանքէն, ձա|րապետական Օր^նութեամբ կ ՚ող- ջունենք Ձեր ընտրութիւնը որպէս նա­խագահ ձա|աստանի ձանրապետու­թեան:

Արդարեւ, ձա|աստանի վերան- կախացումէն |ետո| , անցնող շուրջ քսան տարիներուն, զանազան պա­տասխանատու պաշտօններու ճամ- բով, Դուք Ձեր գործօն մասնակցութիւնը ու կարեւոր նպաստը բերիք ձա- |աստանի պետականութեան ամրացման, անոր կառո|ցներու կազմաւորման, ապահովութեան ամրապնդման ու տնտեսութեան բարելաւման աշխատանք­ներում ձա|րենի մեր սիրելի ժողովուրդին |ա|տն ած վստահութիւնը Ձեր ան­ձին նկատմամբ, գնահատանքի շօշափելի արտա|ա|տութիւն մը ըլլալով հան­դերձ, նաեւ սպասում մըն է Ձ ե զ մ է , ա ւ ե լի ն տալու եւ ա ւ ե լի ն կատարելու, ի խնդիր 6ա|րենիքի ^զօրացման:

Ջերմօրէն կը շնոր^աւորենք Ձեր ընտրութիւնը: Ձ ե զ անձնապէս մօտէն ճանչնալով, վստա6 ենք, որ վերանորոգ հաւատքով եւ բարձրագո|ն աստի-

186 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ճանի պատասխանատուութեամբ ու նուիրումով պիտի շարունակէք ծաոա|ել մեր 6ա|րենիքի ու մեր ժողովուրդի ընդհանրական ու գերագո|ն շահերուն:

Կ ՚աղօթ ենք աո Բարձրեալն Աստուած, որ հոգեպէս ու ֆիզ իք ապ էս զօ ր ա ց­նէ Ձ ե զ , ինչպէս նաեւ ամուր ու անվտանգ պա^է մեր 6ա|րենիքը ու ժողովուր­դը, ի ձա|աստան եւ ի սփիւոս աշխարհի:

ձա|րապետական օր^նութեամբ,Աղօթարար'

ԱՐԱՄ Ա. ԿԱԹՈՂԻԿՈՍ ՄԵԾԻ ՏԱՆՆ ԿԻԼԻԿԻՈՅ

20 Փետրուար 2008 Մա|րավանք-Անթիլիաս

*

* *

ՀԱՅՐԱՊԵՏԱԿԱՆ ՇՆՈՐՀԱՒՈՐԱԳԻՐ

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոս Հայրապետական յատուկ շնորհաւորագրով իր րարեմաղթութիւններր ներկայացուց Կիպրոսի Հանրապետութեան նորրնտիր նախագահ Տեմեթրիս Քրիսթոֆիա- սին, որ ժողովրդավար րնտրութեամր իր նոր պաշտօնին կոչուեցաւ Կիրակի 24 Փետրուար 2008-ին: Ստորեւ Վեհափաո Հայրապետին շնորհաւորագիրր ամրողջութեամր.-

Ն.Վ. Տ եմ եթ րիս Քր ի ս թ ո ֆ ի ա ս

Ն ա խա գա հ Կիպրոսի ձա նրապետութեան

Նիկոսիա, Կիպրոս

Սիրելի Պրն. Նախագահ,

Մեծ ուրախութեամբ իմացանք Ձեր ընտրութիւնը որպէս նախագահ Կիպ­րոսի ձանրապետութեան: Ա|ս ուրախ աոիթով, ջերմօրէն կը շնոր^աւորենք Ձե զ :

Կիպրոսը |ատուկ տեղ մը ունի ո չ միա|ն 6ա| ժողովուրդի ու եկեղեցւո| պատմութեան մէջ, ա|լ նաեւ բոլոր 6ա|երու սրտին մէջ: Արդարեւ, մեր երկու ժողովուրդներուն ու եկեղեցիներուն հասարակաց փորձաոութիւնը, անոնց ունեցած հասարակաց արժէքները ու աւանդութիւնները, ինչպէս նաեւ մեր հա­ւաքական պա|քարը ի խնդիր արդարութեան եւ մարդկա|ին իրաւանց, ամրա­պնդած են մեր բարեկամութիւնը, եւ պատմութեան ընթացքին |աոաջացուցած

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 187

են բազմաթիւ նմանութիւններ մեր կեանքի զանազան բնագաւառներէն ներս: Ներկա] աշխարհը իր բազմաթիւ խնդիրներով, կը մղէ մեր երկու ժողովուրդ­ները միասին աշխատելու եւ միասնաբար դիմագրաւելու հասարակաց բ ա զ ­մաթիւ մտա^ոգութիւններ:

Կ՛ուզենք վստահեցնել Ձեզի, թէ Կիպրոսի 6ա] 6ամա]նքը, որպէս անան­ջատելի մասը կիպրական ընկերութեան, պիտի շարունակէ Ձեր իմաստուն ղե- կավարութեամբ իր գործօն մասնակցութիւնը բերել ա]ն բոլոր ճիգերուն, որոնք կը հետապնդեն Կիպրոսի ]առաջդիմութիւնը ու ծաղկումը:

Վստա6 ենք, թէ Դուք Ձեր հարուստ փորձառութիւնը ի սպաս պիտի դնէք Կիպրոսի ժողովուրդի բարօրութեան: Թող Աստուած օր^նէ Ձ ե զ , առաջնոր­դելով Ձ ե զ նոր պատասխանատուութեան մէջ:

Աղօթարար'

ԱՐԱՄ Ա. ԿԱԹՈՂԻԿՈՍ ՄԵԾԻ ՏԱՆՆ ԿԻԼԻԿԻՈՅ

25 Փետրուար 2008 Մա]րավանք, Անթիլիաս

*

* *

ՎԵՀԱՓԱՌ ՀԱ ՅՐԱ Պ Ե ՏԸ ԿԸ ՇՆՈՐՀԱՒՈՐԷ ՅՈՒՆԱՍՏԱՆԻ Ն Ո Ր ԸՆ ՏԻՐ ԱՐՔԵՊԻՍԿՈՊՈՍԸ

Յունաստանի Ուղղափառ Եկեղեցին ձինգշաբթի 7 Փետրուար 2008-ին կատա­րեց ընտրութիւնը նոր Արքեպիսկոպոսին, որ պիտի ]աջորդէր երկու շաբաթներ առաջ վախճանած խրիսթոտուլոս Արքե­պիսկոպոսին: Յո]ն Եկեղեցւո] Սինոտին կողմէ Յունաստանի Արքեպիսկոսութեան Աթոռին ընտրուեցաւ Երոնիմոս Արքեպիս­կոպոս: Ա]ս առթիւ Ն.Ս .Օ.Տ .Տ . Արամ Ա. Կաթողիկոս, ]անուն Մեծի Տանն Կիլիկիո] Կաթողիկոսութեան, նորընտիր Արքեպիս­կոպոսին ]ղեց շնոր^աւորական ձա]րապե- տական ողջո]նի իր Գիրը:

Նորին Սրբութիւնը իր շնոր^աւորանքի խօսքին մէ ջ ]ատկապէս կ՛անդրադառնա], 6ա] եւ ]ո]ն ժողովուրդներու եւ եկեղեցինե-

188 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

րու երկար դարերու վրա| տարածուած |արաբերութեանց: «Մեր սպասումն է, որ Ձեր գահակալութեան շրջանին եւս շարունակուին ու աւելի զարգանան այս յա- րաբերութիւններր» կ ՚ը սէ Վեհափաո ձա|րապետը, եւ կ ՚աւելցնէ, թէ նո|ն եղբա|- րական սէրն ու գործակցութիւնը զոր ունէր երջանկա|իշատակ խրիսթոտուլոս Արքեպիսկոպոսին 6ետ, վստահաբար պիտի շարունակուի նաեւ Նորին Ամե- նապատուութեան օրով, միջ-եկեղեցական փոխ-գործակցութեան շինիչ մթնո­լորտին մէջ:

Վե^ափաո ձա|րապետին տնօրինութեամբ, Յունաստանի Թեմի Աոաջնորդ Գերշ. Տ. Իորէն Եպս. Տողրամաճեան, Նորին Սրբութիւնը ներկա|ացուց, Յունաս­տանի նորընտիր Արքեպիսկոպոս Երոնիմոսի Գահակալութեան արարողութեան:

*

* *

Ն .Ս .Օ .Տ.Տ. ԱՐԱՄ Ա. ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻ ՆԱՄԱԿԸ 138 ԻՍԼԱՄ ՀՈԳԵՒՈՐ ՊԵՏԵՐՈՒ

ՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹԵԱՆ ԿՈՉԻՆ

Շուրջ 3 ամիսներ աոաջ, 138 մի ջա զգ ա փ ն ճանաչում ունեցող իսլամ 6ո- գեւոր պետեր, 6ամա|նքա|ին ղեկավարներ ու աստուածաբաններ միացեալ ^աղորդագրութիւն մը հրապարակած էին «Հաւաքականխօսք մեր եւ ձեր միջեւ» խորագիրով ուղղուած քրիստոնէութեան, հրաւիրելով քրիստոնեա| պատաս­խանատուները երկխօսութեան ու գործակցութեան:

Յի շեալ կոչ-6րաւէրին մէջ , Քուրանէն լա|ն մէջբերումներ կատարուած էին եւ շեշտը դրուած էր սիրո| վրա|: Յատկ ապ էս ընդգծուած էր դրացին սի­րելու 6րամա|ականը, որպէս Աստուծո| նկատմամբ մարդու սիրո|ն ունեցած շօշափելի արտա|ա|տութիւն: Ապա, իսլամ պատասխանատուներ ընդունելով հանդերձ քրիստոնէութեան ու իսլամութեան միջեւ գո|ութիւն ունեցող տարբե- րութիւնները, կ ՚ըսէին թէ' «մեր տարբերութիւններր պէտք չ է պատճառ դաոնան ատելութեան եւ լարուածութեան. անհրաժեշտ է որ զիրար յարգենք ու րլլանք ազնիւ ու արդար իրարու նկատմամբ, ապրելով խաղաղութեան ու ներդաշնակու­թեան մթնոլորտին մէջ»: 21 էջերու վրա| տարածուած |իշեալ կոչը ղրկուած էր Յորդանանի թագաւորին եղբօրը ^ովանաւորութեամբ գործող «Իսլամական Մտածմանն Թագաւորական Հիմնարկ»ին կողմէ քրիստոնեա| ^ոգեւոր պետե­րուն, եկեղեցական խորհուրդներուն ու կազմակերպութիւններուն: Նաեւ օրի­նակ մը ստացած էր Ն.Ս .Օ.Տ .Տ . Արամ Ա. Կաթողիկոս:

Պատասխանելով |իշեալ կոչին, Վեհափաո ձա|րապետը նախ կ ՚ողջունէ իսլամ պատախանատուներու հաւաքական |անձնաոութիւնը քրիստոնեաներու

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 189

6ետ գործակցութիւնը ամրապընդելու' փոխադարձ սիրո| վրա| հիմնուած: Ապա Վեհափառ ձա|րապետը անդրադառնալով 7-րդ դարէն սկսեալ 6ա|-իս- լամ |արաբերութիւններուն, ձա|աստանի, Կիլիկիո| ու Միջին Արեւելքի մէջ, եւ ա |դ |արաբերութենէն եկող լա|ն փորձառութեան, 6ինգ կէտերու մէ ջ հետեւ­եալ մտածումները կը |ա|տնէ.-

ա) Միասին ապրիլը Աստուծո| պատուէրն է տրուած Ադամին ու Եւափն: ձետեւաբար, փոխադարձ |արգանքով, ^ասկացողութեամբ ու սիրով պէտք է ապրիլ միասին:

բ) Սէրը տեսական |ղացք չ է , ան կեանքի ու |արաբերութեան որակ է: ճշմա րիտ սէրը հիմնուած է փոխադարձութեան վրա|. ան կը պահանջէ 6աշ- ուետուութիւն ու պատասխանատուութիւն:

գ) Յարաբերութիւն, ^աշուետուութիւն ու պատասխանատուութիւն կ՛են­թադրեն հաւաքական կեանք: Միասին ապրիլը կը պահանջէ փոխադարձ |ար- գանք ու վստահութիւն ու նաեւ հաւաքական պատասխանատուութիւն:

դ) Քրիստոնեաները եւ իսլամները պէտք չ է միա|ն գո|ակցին, ա|լ հաւա­քական կեանք մը կերտեն հաւաքական արժէքներու վրա| հիմնուած' ճանչնա- լով ու |արգելով միաժամանակ իրենց տարբերութիւնները: Տարբերութիւնները պէտք չ է բաժանում ստեղծեն, ա|լ դառնան աղբիւր հարստացման: Աստուծո| վախը եւ ոչ թէ ուրիշին վախը պէտք է իշխէ մեր հաւաքական կեանքին վրա|:

Իր նամակին վերջաւորութեան, Վեհափառ ձա|րապետը կը |իշեցնէ թէ բո- լորս կ ՚ապրինք փոքր աշխարհին մէ ջ մեր տարբերութիւններով, սակա|ն կը դիմագրաւենք հասարակաց տագնապներ ու մարտա^րաւէրներ: ձետեւաբար, 6րամա|ական անհրաժեշտութիւն է քրիստոնեա|-իսլամ գործակցութիւնը:

Ն.Ս .Օ.Տ .Տ . Արամ Ա. Կաթողիկոս, պաշտօնական ա|ս գիրով ի պատաս­խան, Յորդանանի իշխան եւ վերոփշեալ իսլամական կազմակերպութեան տնօրէն Ղազի Պըն-Մու^ամմէտ, շնորհակալական ու երախտագիտութեան գիր մը |ղեց Նորին Սրբութեան: Ան |անուն իսլամական վաւերագիրը ստորագրող կրօնաւորներուն իր ուրախութիւնը կը |ա |տ նէ Վեհափառ ձա|րապետին ար- տա|ա |տա ծ տեսակէտներուն 6ամար «որոնք իմաստութեամբ բանաձեւուած են, հիմնուած հասարակաց արժէքներու եւ սիրոյ վրայ, եւ որոնք միացեալ հան­դիպումներու նոր հորիզոններ կը բանան քրիստոնեայ-իսլամ համակեցութեան ու ամուր գործակցութեան շրջա գծէն ներս, ի խնդիր առաւել հասկացողութեան, եւ յօգուտ երկու կրօններու հետեւորդներուն, որոնք միասնաբար երկրագունդի բնակ- չութեա ն կէսը կը կազմեն», ինչպէս կը գրէ Պըն Մու^ամմէտ իր պատասխան նամակին մէջ:

Յա ռա ջի կա | ամիս քրիստոնեա|-իսլամ արաբական |անձնախումբը միօր- եա| համագումար մը կազմակերպած է, ուր պիտի քննարկուի նաեւ վերոփշ- եալ վաւերագիրը եւ ա|ս համագումարի որպէս գլխաւոր բանախօս հրաւիր­ուած է Վեհափառ ձա|րապետը:

190 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ՄԻՋ-ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ

ՎԵՀԱՓԱՌ ՀԱ ՅՐԱ Պ ԵՏԸ ԳԼԽԱՒՈՐ ԲԱՆԱԽՕՍ' ՔՐԻՍՏՈՆԵԱՅ-ԻՍԼԱՄ ԵՐԿԽՕՍՈՒԹԵԱՆ ՀԱՄԱԳՈՒՄԱՐԻՆ

0 ի ջ ի ն Ա ր ե ւե լք ի 0 ր ի ս տ ո ն ե ա յ-ի ս -

լա մ Յ ա ն ձ ն ա խ ո ւմ բ ի կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ-

թ ե ա մ բ , Հ ի ն գ շ ա բ թ ի 2 8 Փ ե տ ր ո ւա ր

2008-ին , Պ է յր ո ւ թ ի մ է ջ տ եղի ո ւն ե ց ա ւ

ք ր ի ս տ ո ն ե ա յ-ի ս լա մ ե ր կ խ օ ս ո ւթ ե ա ն Հ ա ­

մ ա գ ո ւմ ա ր մ ր : Ն -Ս -Օ -Տ-Տ- Ա ր ա մ Ա . կ ա ­

թ ո ղ ի կ ո ս ի բ ր ե ւ գ լխ ա ւո ր բա ն ա խ օ ս , Հ ա ­

մ ա գ ո ւմ ա ր ի ն Հ ր ա ւի ր ո ւա ծ է ր : Վ ե Հ ա ­

փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի ն ր ն կ ե ր ա ցա ն Գ երշ- Տ ՝

Ս եպ ուՀ Ա ր ք . Ս ա ր գի սեա ն, Ա ռ ա ^ ն ո ր գ

Թ ե Հ ր ա ն ի Հ ա յո ց Թ ե մ ի , Գ երշ- Տ - Գ ե ղ ա մ

Ե պ ս . Խ ա չե ր ե ա ն, Ա ռ ա ջ ն ո ր գ Լիբա նա նի

Հ ա յո ց Թ ե մ ի ե ւ Գ երշ- Տ - Ն ա րեկ Եպս-

Ա լե է մ է զ ե ա ն , Վ ա ր իչ մ իջ-եկեղեցա կա ն

յա ր ա բ ե ր ո ւթ ե ա ն ց բ ա ժ ա ն մ ո ւն ք ի : Ն ե ր ­

կ ա յ է ի ն ա ւե լի ք ա ն 200 ա ն ձե ր , 0 ի ջ ի ն

Ա ր ե ւե լե ա ն ե ւ Ե ւր ո պ ա կ ա ն ե ր կ ի ր ն ե ր է

գե ս պ ա ն նե ր , ք ա ղ ա ք ա գ էտ ն ե ր , Հ ա մ ա յն ք ­

ն ե ր ո ւ ղ եկա վա րներ, Հա մ ա լս ա ր ա ն ն ե ր ո ւ

տ ն օր էն ն ե ր ե ւ գ ա ս ա խ օ ս ն ե ր , ք ր ի ս տ ո ­

ն էա կ ա ն ո ւ ի ս լա մ ա կ ա ն կ ր օ ն ն ե ր ո ւ մ ա ս ­

ն ա գ է տ ն ե ր , ե ր կ ո ւ կ ր օ ն ք ն ե ր է ն :

Վ ե Հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի ն բա ն ա խ օ-

ս ո ւ թ ի ւ ն ր ր ն գ գ ր կ ե ց ե ր կ ո ւ կ ր օ ն ն ե ր ո ւն

Հա ս ա ր ա կ ա ց ա ր ժ էք ն ե ր ր , ե ւ բ ա ր ո յա ­

կ ա ն Հ ա ս կ ա ց ո ղ ո ւթ ե ա ն ն կ ա տ մ ա մ բ ո ւ ­

ն ե ց ա ծ մ օ տ ե ց ո ւմ ն ե ր ր : Մ ի ա ստ ո ւա ծե ա ն

ե ր կ ո ւ կ ր օ ն ն ե ր ո ւն կ ա ր գ մ ր ր մ բ ռ ն ո ւ մ -

նե ր ր վեր ա ռ ն ե լո վ , Ն ո ր ի ն Ս ր բ ո ւթ ի ւն ր

ր ն գ գ ծ ե ց մ ի ա ս նա կ ա ն ա շխ ա տ ա նքի ե ւ

Հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւթ ե ա ն կ ա ր ե ւո ր ո ւթ ի ւ-

նր, մ իա ս ն ա բա ր գ ի մ ա գ ր ա ւե լո ւ Հա մա ր

ն ե ր կ ա յ ժ ա մ ա ն ա կ ն ե ր ո ւ մ ա ր տ ա Հ ր ա ւէ ր -

ներ ր : Վ ե Հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ր յա տ կ ա ­

պ էս շե շտ ե ց Հ ե տ ե ւե ա լ կ էտ ե ր ր--

ա ) ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն ե ւ ի ս լա մ ա կա ն

կ ր օն նե ր ր , ի ր ե ն ց ո ւս ո ւց ո ւմ ն ե ր ո վ , ա ր ­

ժ է ք ն ե ր ո վ ե ւ ա ւա ն գ ո ւթ ի ւն ն ե ր ո վ , ա մ է -

ն օ ր ե ա յ ն ե ր կ ա յո ւ թ ի ւն են մ ա ր գ ո ց կ ե ա ն ­

ք ի ն մ է ջ , կ ր օն ր ր լլա լո վ մ է կ մա սն իկր

մ ա ր գ կ ա յի ն կ եա նքի ն:

բ ) 0 ր ի ս տ ո ն է ո ւ թ ի ւ ն ե ւ ի ս լա մ ո ւ-

թ ի ւ ն , ի բ ր ե ւ մ ի ա ս տ ո ւա ծե ա ն կ ր օնն ե ր ,

ո ւն ի ն Հա ս ա ր ա կ ա ց ա ւա ն գ ո ւթ ի ւն ն ե ր ,

ե ւ ն ո յն պ ա տ մ ո ւթ ե ա ն խ ո ր ք ի ն մ է ջ

ո ւն ի ն ի ր ե ն ց ա ր մ ա տ ներր :

գ ) Ա ն ո նք մ ի ա ս նա բա ր ա պ ր ա ծ են

գ ա ր ե ր ո վ , ե ւ ա յս միա սին ա պ ր ե լո ւն

ա ր գ ի ւն ք ր ե ղ ա ծ է , ա յն որ ա ն ո ն ք շա տ

մ ր բ ն ա գ ա ւ ա ռ ն ե ր է ներս զ ա ր գ ա ց ո ւց ա ծ

են Հա ս ա ր ա կ ա ց մ օ տ ե ց ո ւմ ն ե ր :

գ ) Ե ր կ խ օ ս ո ւթ ի ւն ր ա ն Հր ա ժ ե շտ ո ւ­

թ ի ւ ն մ ր ն է : Ա յս կ եա նքի ն մ է ջ բ ո լո ր ս

ե ր կ խ օ ս ո ւթ ե ա ն մ է ջ պ իտ ի ր լլա ն ք միշտ :

Ա պ ա Վ ե Հա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ր ա ւե լի

մ ա ն ր ա մ ա ս ն օր էն խ օս ե ցա ւ վ ե ր ո յի շե ա լ

կ է տ ե ր ո ւն մ ա սի ն, կ րօն ա կա ն ա յլա մ ե ր -

ժ ո ւ թ ի ւ ն ր ա ն գ ր ա ն ց ն ե լո ւ յս տ ա կ ձ ե ւե ր ր

ր ն գ դ ծ ե լո վ , Հ ի մ ն ո ւա ծ փ ո խ ա գ ա ր ձ յա ր ­

գ ա ն ք ի ն վ ր ա յ--

1) Պ էտ ք է ր ն գ ո ւ ն ի լ «օտ ա րեր , Հ ե ­

ռ ո ւ վ ա ն ե լո վ ա ր Հա մ ա ր Հա նք ն ո ւ ա տ ե-

լո ւ թ ի ւ ն ր , մ ե ր ժ ե լո վ ի ն ք ն ա կ ղ զ ի ա ց ո ւմ ր

ե ւ ի ն ք ն ա կ ե գ ր ո ն մ օ տ ե ց ո ւմ ր :

2) Զ ա ր գ ա ց ն ե լ փ ո խ ա գ ա ր ձ ծա ն օ-

թ ո ւ թ ի ւ ն ր , ո ր պ ա տ ճ ա ռ կր գ ա ռ ն ա յ

փ ո խ ա գ ա ր ձ ի ր ե ր ա Հ ա ս կ ա ց ո ղ ո ւթ ե ա ն ե ւ

փ ո խ ա գ ա ր ձ յա ր գ ա ն ք ի :

3) Ը ն գ ո ւ ն ի լ ի ւր ա ք ա ն չի ւր ի ն տ ա ր-

բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ր : Հ ա կ ա ռ ա կ ա նոր որ

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 191

ք ր ի ս տ ո ն է ո ւթ ի ւն ր ե ւ ի ս լա մ ո ւթ ի ւն ր

Հա ս ա ր ա կ ա ց ն մ ա նո ւ թ ի ւն ն ե ր ո ւն ի ն ,

ս ա կ ա յն ա ն ո ն ց ա ս տ ո ւա ծա բա ն ա կ ա ն

տ ե ս ա կ էտ ն ե ր ր Հիմ՛նովին կ ր տ ա ր բե ր ի ն

ի ր ա ր մ է : Պ էտ ք չ է շեշտ ել ա յդ տ ա ր բե -

ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ր . նմ ա ն ա ր ա ր ք մ ր կ ր օ ն ն ե ­

ր ո ւ ն ի ն ք ն ո ւ թ ի ւն ր ե ւ ա մ բո ղ ֆ ա կ ա ն ո ւ-

թ ի ւ ն ր վ տ ա ն գ ի կ ՚ե ն թ ա ր կ է : Ո ւստ ի,

պ է տ ք է ր ն դ ո ւ ն ի լ ե ւ յա ր գ ե լ ի ւր ա ք ա ն ­

չի ւր ի ն ի ւր ա յա տ կ ո ւթ ի ւն ն ե ր ր :

4) ի ր ա ր ո ւ տ ա ր բ ե ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ր ր ն -

դ ո ւն ի լր ն ա ե ւ պ իտ ի ա ռ ա ջ ն ո ր դ է մ ե զ ,

ա ւե լի յս տ ա կ ի ն ք ն ա ճ ա ն ա չո ղ ո ւթ ե ա ն ,

գ ո ր ծ ա կ ց ո ւթ ե ա ն ճ ա մ բ ո վ :

5) կ ր օ ն ք ր ի ն ք ն ո ւթ ե ա ն ո ւ դ ր ո շ մ ի

զ օ ր ա ւո ր կնիք է : կ ր օնա կա ն ի ն ք ն ո ւ թ ի ւ-

նր շա տ ա ւե լի զ օր ե ղ է ք ա ն ա զ գ ա յի ն

կ ա մ մ շ ա կ ո ւթ ա յի ն ի ն ք ն ո ւթ ի ւն ր : Ա ն ի ­

կ ա ցա նկա պ ա տ եր կր բ ա ր ձ ր ա ց ն է ե ւ

ա ն վ ս տ ա Հ ո ւթ ի ւն կ ՚ա ռ ա ^ ա ց ն է մ ի ւս ի ն

ն կ ա տ մ ա մ բ : Մ իա յն ս ր տ բա ց ե ր կ խ օ ս ո ւ-

թ ի ւ ն ն է որ կ ր ն ա յ յա ղ թ ա Հ ա ր ե լ ա յս

ի ր ա վ ի ճ ա կր : Փ ո խ ա դ ա ր ձ վ ս տ ա Հ ո ւթ ի ւ-

նր էա կ ա ն է , միա սին ա պ ր ե լո ւ Հա մ ա ր:

6) Հ ա մ ա կ ե ց ո ւթ ե ն է ն պ էտ ք է մ ի ա ս ­

ն ա բա ր ա պ ր ե լո ւ ա ստ իճա նին բ ա ր ձ ր ա ­

ն ա ն ք : Մ իա սնա բա ր ա պ ր ե լո ւ Հա մա ր

լա ւ ա գ ո յն մ ի ջո ցնե ր ն են բ ո լո ր ո ւ ի լ Հ ա ­

ս ա րա կա ց ա ր ժ է ք ն ե ր ո ւն շո ւր ջ , ե ւ

Հա մ ա գո ր ծա կ ցի ր . Հ ա ւա ք ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն

կ ե ա նքր կ ր վ տ ա ն գ ո ւի մ ի ա յն ք ա ղ ա ք ա ­

կ ա ն ր մ բ ռ ն ո ւ մ ն ե ր ո ւ վ ր ա յ Հ ի մ ն ո ւե լո վ :

Ա նիկա պ է տ ք է Հ ի մ ն ո ւա ծ ր լլա յ Հ ի մ ն ա ­

կ ա ն ա ր ժ է ք ն ե ր ո ւ ե ւ ր մ բ ռ ն ո ւ մ ն ե ր ո ւ

վ ր այ :ՎեՀա փ ա ռ. Հ ա յր ա պ ե տ ր ա պ ա ր ն դ -

գ ծ ե ց չո ր ս գ լխ ա ւո ր բ ն ա գ ա ւա ռ ն ե ր ,

ո ր ո ն ք յա ւե լե ա լ ք ն ն ա ր կ ո ւմ ի կ ր կ ա ր օ ­

տ ին ք ր ի ս տ ո ն ե ա յ-ի ս լա մ ե ր կ խ օ ս ո ւթ ե ա ն

պ ա ր ա գա յի ն *-

1) Պ էտ ք է ր ն դ ա ր ձ ա կ ե լ Հա սա րա կա ց

ր մ բ ռ ն ո ւ մ ն ե ր ր ե ւ զ ա ր գ ա ց ն ե լ մ ի ա ցեա լ

Հե ռ ա ն կ ա ր ն ե ր :

2) կ ր օ ն ք ե ւ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ ի ւն

փ ո խ -յա ր ա բ ե ր ո ւթ ի ւն ր կր կ ա րօտ ի ա ւ ե ­

լի խ ո ր ք ն ն ա ր կ մ ա ն : կ ր օնա կա ն ո ւղ -

ղ ո ւ ա ծ ո ւ թ ի ւ ն ո ւն ե ց ո ղ ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւ-

թ ի ւ ն ր , ա ր մ ա տ ա կ ա ն ո ւթ ե ա ն ե ւ կ ր ղ-

զ ի ա ցմ ա ն պ ա տ ճ ա ռ կր Հ ա ն դ ի ս ա ն ա յ:

Մ իւս կ ո ղ մ է կ ր օն ք ր ե ւս , չի կ ր նա ր

ք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւթ ե ն է ն Հ ե ռ ո ւ մ ն ա լ: Ա ­

ն ո ն ց ա ռ ո ղ ջ յա ր ա բ ե ր ո ւթ ի ւն ր պ էտ ք է

պ ա Հպ ա նել, ի ւր ա ք ա ն չի ւր ի ն տ եղր ո ւ

դ ե ր ր ս ա Հմ ա նե լո վ :3) Հ ա մ ա շխ ա ր Հ ա յն ա ց մ ա ն ո ւ ա շ­

խ ա ր Հ ա յի ն § ա ր ժ է ք ն ե ր ո ւ> բ ե ր ո ւ մ ո վ ,

բ ա ր ո յա կ ա ն ա ր ժ է ք ն ե ր ո ւ ա ն կ ո ւմ ր զ գ ա ­

լի է օ ր է ց օ ր : Ե ր կ ո ւ կ ր օն ն ե ր ր մ ի ա ս ­

նա բա ր կ ր նա ն դ ի մ ա գ ր ա ւե լ ա յս Հա րցր:

4) Ի±նչ Հե տ ե ւա ն ք ն ե ր ո ւն ի Հա մ ա -

ք ա ղ ա ք ա ց ի ո ւթ ի ւն ր , մ ե ծ ա մ ա ս ն ո ւթ ի ւն -

փ ո ք ր ա մ ա ս ն ո ւթ ի ւն յա ր ա բ ե ր ո ւթ ե ա ն

ծ ի ր է ն ներս : Ի կ պ է՞ ս կ ա րե լի է Հա մա -

Հա ւա սա ր ի ր ա ւո ւն ք ն ե ր ո վ ո ւ ա մ բ ո ղ ­

ջա կա ն մ ա ս ն ա կ ց ո ւթ ե ա մ բ դ ր ո ւ թ ի ւ ն մր

ս տ ե ղ ծե լ.

Ա յս կ է տ ե ր ո ւն շ ո ւր ջ ի ր տ ե ս ա կ էտ ­ներ ր պ ա ր զ ե լէ ետ ք, Ա ր ա մ Ա . կ ա ­

թ ո ղ ի կ ո ս Հ ե տ ե ւե ա լ բ ա ռ ե ր ո վ ե զր ա -

փ ա կ եց ի ր բ ա ն ա խ օ ս ո ւթ ի ւն ր . «Ե ր կ ո ւ

կ րօններր պէաք ո ւնի ն ի ր ա ր ո ւ, Միաս­

նա բա ր դ ի մ ա գ ր ա ւե լո ւ հա ր ցեր ո ւ մ ա ա -

հ ո գ ո ւթ ի ւն ն ե ր ե ւ պ ա յքա րելու հա սա ­

րա կա ց վա ա ն գ ն ե ր ո ւ դ է մ : Մ իա յն պէաք

չէ խ օս ի լ, ա յլ եր բե մ ն պէաք է լսել զ ի ր ա ր :

Պէաք չէ մ ի ա յն ի ր ա ր ո ւ դ է մ խ օ ս ի լ, ա յլ

ի ր ա ր ո ւ հեա խ օս ի լ: 0 ր ի ս ա ո ն է ո ւթ ի ւն ն

ո ւ ի ս լա մ ո ւթ ի ւն ր կ ո չո ւա ծ են մ իա սնա ­

կան հեռա նկա րի մր ն ա յե լո ւ , ո ր ո ւ պ ա ս-

ա ա ոին վրա յ ա ա ելո ւթ իւնր յա ր գ ա ն ք ի

փ ոխ ուա ծ ր լ լա յ, ա ն հ ա ն դ ո ւր ժ ո ղ ո ւթ ի ւն ր '

փ ոխ ա դա րձ վս ա ա հո ւթ եա ն, ե ւ ի ն ք ն ա -

կ ղ զ ի ա ց ո ւմ ր ' մ էկ ա մ բո ղ ջո ւթ ե ա ն : Ա նոնք

կ ո չո ւա ծ են ա պ րելու ա յնպ իսի հա ւա ­

քական կեա նքո վ , ո ւր ա ա ր բե ր ո ւթ ի ւն -

ներր պ ա հպ ա նելով հ ա ն դ ե ր ձ , հա սա ­

րա կա ց ա րժէքներ ր ա ւե լի ո վ ա ա ր ա ծո ւմ

գ ա ն ե ն , ե ւ ո ւր միա սնա բա ր ա շխ ա ա իլր,

հա սա րա կա ց մ ա ա հ ո գ ո ւթ ի ւն րլլա յ եւ

միա ժա մ ա նա կ րն թ ա ցք մ ր , ո ր ուն պիաի

մա սնա կցին ե ր կ ո ւ կ ր օ ն ն ե ր ր »:

192 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ՀՌՈՄԷԱԿԱՆ ԿԱԹՈԼԻԿ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ԵՒ ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ՈՒՂՂԱՓԱՌ ԵԿԵՂԵՑԻՆԵՐՈՒ

ԱՍՏՈՒԱԾԱԲԱՆԱԿԱՆ ԵՐԿԽՕՍՈՒԹԻՒՆ

2 7 3 ո ւ ն ո ւ ա ր է ն 2 Փ ե տ ր ո ւա ր 2008 ,

Ա սոր ի Ո ւղ ղ ա փ ա ռ 0 ո յ ր Ե կ ե ղ ե ց ւո յ 0 ա -

ա ր ա թ Ա ա յտ նա յա յի ԼԴ ա մա սկոս-Ա ուր-

ի ա ) Ա- ° փ ր ե մ խ ա նքի ն մ էջ , Հ ի ւր ր ն կ ա -

լո ւ թ ե ա մ ր Ն ո ր ին Ս ր բ ո ւթ ի ւն Զ ա ք ք ա Ա-

Պ ա տ րիա րքի, տ եղի ո ւն ե ց ա ւ Հ ռ ո մ է ա -

կա ն կ ա թ ո լի կ Ե կ ե ղ ե ց ւո յ ե ւ Ա ր ե ւե լե ա ն

Ո ւղ ղ ա փ ա ռ (Ո ^-քա ղ կ ե դ ոն ա կա ն) Ե կ ե ­

ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ ա ս տ ո ւա ծա բա ն ա կ ա ն պ ա շ­

տ օնա կա ն ե ր կ խ օ ս ո ւթ ե ա ն Հ ի ն գ ե ր ո ր դ

Հ ա ն դ ի պ ո ւմ ը .

Հ ա յ Ե կեղեցի ն իր Հա յր ա պ ետ ա կ ա ն

ե ր կ ո ւ Ա- Ա թ ո ռ ն ե ր ո վ , ի ր ա մ բ ո ղ ջ ո ւ­

թ ե ա ն մ էջ , գ ո ր ծ օ ն մ ա ս ն ա կ ց ո ւթ ի ւն բ ե ­

ր ա ւ յի շ ե ա լ ա ս տ ո ւա ծա բա ն ա կ ա ն երկ -

խ օս ո ւթ ե ա ն ՝. Յ ա ն ո ւն Ա մ ե ն ա յն Հ ա յո ց

կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւթ ե ա ն մ ա սն ա կ ցեցա ն

Գ ե ր շ՝ Տ ՝ Մ եսրոպ Ա ր ք ՝ Գ ր ի դ ո ր ե ա ն

(Ա ռա ջնո ր դ Ա ւսա րիոյ ո ւ Կեդրոնական

Ե ւրոպ ա յի Թ եմին) ե ւ Գ եր շ՝ Տ ՝ Խ ա ժա կ

Ա ր ք ՝ Պ ա րսա մեա ն (Ա ռա ջնորդ Ա մ ե­

ր իկ ա յի Մ իա ցեա լ Ն ա հա նգներու Ա րեւել­

եան Թ եմ ի ն): Յ ա ն ո ւն 0 ե ծ ի Տ ա ն ն կ ի -

լի կ ի ո յ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւթ ե ա ն մ ա ս ն ա կ ցե ­

ցա ն Գ ե ր շ՝ Տ - Օ շա կա ն Ա ր ք ՝ Ձ օ լո յե ա ն

(Ա ռա ջնո ր դ Ա մ երիկա յի Մ իա ցեա լ Ն ա ­

հ ա ն գ ն ե ր ո ւ Ա րեւելեա ն Թ եմին) ե ւ Գ ե րշ՝

Տ ՝ Ն ա րեկ Ե պ ս՝ Ա լե է մ է զ ե ա ն (Վ ա րիչ

Մ իջ ֊եկեղեցա կա ն Ց ա ր ա բ ե ր ո ւր ի ւն ն ե ր ո ւ):

2 8 Յ ո ւ ն ո ւ ա ր ի ն , Ա ր ե ւե լե ա ն Ո ւ ղ ­

ղ ա փ ա ռ Ե կե ղ ե ցին ե ր ո ւ ն երկ ա յա ց ո ւ ց ի լ-

ներ ր ա ռ ա ն ձ ի ն Հ ա ն դ ի պ ո ւմ մ ր ո ւն ե ց ա ն

ե ւ ք ն ն ա ր կ ե ց ի ն ի ր ե ն ց եկ ե ղ ե ցի նե րը շ ա ­

Հ ա գ ր գ ռ ո ղ ե ր ե ւո յթ ն ե ր ՝.

Յ ա ջ ո ր դ ո ղ օ ր ե ր ո ւն , պ ա շտ օնա կա ն

ե ր կ խ օ ս ո ւթ ե ա ն յա ն ձ ն ա խ ո ւմ բ ր մ ի ա ս ­

ն ա բա ր կ ա ր դ ա ց ե ւ Հա մա պ ա տ ա սխ ա ն

ա մ բ ո ղ ջ ա ց ո ւմ ն ե ր կ ա տ ա ր եց «Ե կեղեցին

ե ւ Իր Ա ո ա ք ե լո ւր ի ւն ր » ր ն դ Հ ա ն ո ւր թ ե ­

մ ա յի ն շ ո ւր ջ ց ա ր դ տ ր ո ւա ծ դ ա սա խ օ-

ս ո ւթ ի ւն ն ե ր ն ո ւ կ ա տ ա ր ո ւա ծ ք ն ն ա ր ­

կ ո ւմ ն ե ր ը ա մ փ ո փ ո ղ զ ե կ ո յց ր , որ ա ն ց ­

Ե Կ Ե Ղ Ե Ց Ա Կ Ա Ն Ե Ր Կ Ո Ւ ԸՆ Տ Ա Ն Ի Ք Ն Ե Ր Ո Ւ Ժ Ո Ղ Ո Վ Ա Կ Ա Ն Պ Ա Տ Գ Ա Մ Ա ՒՈ Ր Ն ԵՐ Ը ԴԱՄԱԱԿՈԱԻ ՄՒՋ

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 193

ե ա լ տ ա րի պ ա տ ր ա ս տ ո ւա ծ է ր յա ն ձ ն ա ­

խ ո ւ մ բ է ն բ խ ա ծ ե ն թ ա - յա ն ձ ն ա խ ո ւմ բ ի

մ ր կ ո ղ մ է , ո ր ո ւն ա ն գ ա մ է ի ն ն ա ե ւ

0 ե ս ր ո պ Արք© Գ ր ի դ ո ր ե ա ն ե ւ Ն ա րեկ

Ե պ ս՝ Ա լե է մ է զ ե ա ն : Ն ա ե ւ, «Մ ե ր Ե րկխ օ-

սութեա ն Նպ ա ա ա կը» ն ի ւթ ր ր ն գ գ ր կ ո ղ

ե ր կ ո ւ գ ա ս ա խ օ ս ո ւթ ի ւն ն ե ր կ ա ր գ ա ց-

ո ւե ց ա ն :

30 Յ ո ւ ն ո ւ ա ր ի ա ռ ա ւօ տ ե ա ն , յա ն ո ւ ն

յա ն ձ ն ա խ ո ւմ բ ի ա ն գ ա մ ն ե ր ո ւն , Զ ա ք ք ա

Ա- Պ ա տ րիա րք ե ւ կ ա ր տ ի ն ա լ Ո ւո լթ ր ր

Գ ա սպ ա ր պ ա շտ օնա կա ն ա յց ե լո ւ թ ի ւ ն մր

տ ո ւի ն Ս ո ւր ի ո յ Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւթ ե ա ն

Վ ս ե մ ա շ ո ւք Ն ա խ ա դա Հ Տ ո ք թ - Պ ա շշա ր

Ա սա տ ին:

31 Յ ո ւ ն ո ւ ա ր ի ե ր ե կ ո յե ա ն , Զ ա ք ք ա

Ա- Պ ա տ րիա րք Հ ո վ ա ն ա ւո ր ե ց յա ն ձ ն ա ­

խ ո ւ մ բ ի ն ի պ ա տ իւ տ ր ո ւա ծ գա ս ա կ ա ն

ե ր ա ժ շտ ո ւթ ե ա ն ե ւ Հ ո գ ե ւո ր ե ր գ ե ր ո ւ

Հ ա մ ե ր գ ր ե ւ պ ա շտ օնա կա ն ճ ա շ կ ե ր ո յթ ր ,

ո ր ո ւն ն ե ր կ ա յ գ տ ն ո ւե ց ա ն պ ետ ա կա ն ե ւ

կ ր օն ա կա ն Հ ի ւր ե ր ե ւս :

Հ ռ ո մ է ա կ ա ն կ ա թ ո լի կ Ե կ ե ղ ե ց ւո յ ե ւ

Ա ր ե ւե լե ա ն Ո ւղ ղ ա փ ա ռ Ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ

ա ս տ ո ւա ծա բա ն ա կ ա ն պ ա շտ օնա կա ն

ե ր կ խ օ ս ո ւթ ե ա ն վ ե ց ե ր ո ր գ Հ ա ն գ ի պ ո ւմ ր

տ եղի պ իտ ի ո ւն ե ն ա յ 25-31 Յ ո ւ ն ո ւ ա ր

2009-ին, Հ ռ ո մ ի մ էջ .

ԵԿԵՂԵՑԻՆԵՐՈՒ ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴԻ ԿԵԴՐՈՆԱԿԱՆ ՎԱՐՉՈՒԹԵԱՆ ԺՈՂՈՎ

13-20 Փ ե տ ր ո ւա ր 2008 , ժ ր ն ե ւ ի մ էջ ,

տ եղի ո ւն ե ց ա ւ Ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ Հ ա մ ա շ ­

խ ա ր Հ ա յի ն Խ ո ր Հ ո ւ ր գ ի կ ե գ ր ո ն ա կ ա ն

Վ ա ր չո ւթ ե ա ն ժ ո ղ ո վ ր :

Յ ա ն ո ւն Հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց ւո յ, ա յս ժ ո -

ղ ո վ ի ն մ ա սն ա կ ցեցա ն Ա մ ե ն ա յն Հ ա յո ց

կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւթ ե ն է ն Գ երշ- Տ - Վ ի գ է ն

Ա րք- Ա յգ ա զ ե ա ն ե ւ Ե ր էցկ ի ն Փ ո լա Տ է -

ւէ ճ ե ա ն ո ւ 0 ե ծ ի Տ ա ն ն Կ իէիկիոյ կ ա ­

թ ո ղ ի կ ո ս ո ւ թ ե ն է ն Գ երշ- Տ - Ն ա րեկ Եպս-

Ա լե է մ է զ ե ա ն (Վ ա րիչ Միջ-Եկեղեցական

Ցա ր ա բեր ութ ի ւնն եր ու) ե ւ Դ ոկտ - Ն որա

Պ ա յր ա գ տ ա ր ե ա ն -^ ա պ ա գ ե ա ն (Դ ա սա խ օ-

ս ո ւհ ի Լիբա նանեա ն Հա մա լսա րա նի Ք ա ­

ղաքական Գ իա ո ւթ ի ւն նե ր ո ւ):

ժ ո ղ ո վ ա կ ա ն աշ^խատանքներր ր ն գ -

գ ր կ ե ց ի ն ա ռ ա ւօտ ե ա ն ա ղ օ թ ք , Ա ս տ ո ւա ­

ծ ա շ ո ւն չի ս ե ր տ ո ղ ո ւթ ի ւն , լիա կա տ ա ր ե ւ

խ մ բ ա կ ա ն նիստ եր, զ ա ն ա զա ն շր ջա ն ն ե ­

ր է ե կ ա ծ ն ե ր կ ա յա ց ո ւց ի չն ե ր ո ւ վ կ ա յո ւ-

թ ի ւ ն ն ե ր , Ե Հ Խ -ի Հ ի մ ն ա գ ր ո ւթ ե ա ն 60-

ա մ եա կի տ օ ն ա կ ա տ ա ր ո ւթ ի ւն , ե կ ե ղ ե ­

ցա կ ա ն ր ն տ ա ն ի ք ն ե ր ո ւ Հ ա ն գ ի պ ո ւմ ն ե ր

ե ւ յա ն ձ ն ա խ ո ւմ բ ե ր ո ւ ր ն տ ր ո ւթ ի ւն ն ե ր :

ժ ո ղ ո վ ա կ ա ն ն ե ր լսեցի ն ե ւ գ ն ա Հ ա ­

տ եցին Ա տ ենա պ ետ ի ն ե ւ Ը ն գ Հ - ք ա ր ­

տ ո ւղ ա ր ի ն տ ե ղ ե կ ա գ ի ր ն ե ր ր , ա պ ա սկր-

սա ն ի ր ե ն ց ք ն ն ա ր կ ո ւմ ն ե ր ո ւն , ո ր ր ն գ -

գ ր կեց Ե Հ Խ -ի ծ ր ա գ ի ր ն ե ր ր , ա ն գ ա մ ե կ ե ղ ե ցի ն ե ր ո ւ ե ւ ա յլ միջ-եկեղ եցա կ ա ն

կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւթ ի ւն ն ե ր ո ւ Հետ յա ր ա բ ե -

ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ր , Հրա տ ա պ մ ի ջ ա զ գ ա յի ն

Հ ա ր ց ե ր ո ւ Հ ա ն գ է պ կ ե ց ո ւա ծ ք ր , լրա տ ր-

ւա կ ա ն գ ր ո ւ թ ի ւ ն ր ե ւ պ ի ւտ ճ է ն :

Ն կա տ ի ո ւն ե ն ա լո վ որ Ը ն գ Հ - ք ա ր ­

տ ո ւղ ա ր Դ ոկտ - Ս է մ Գ ոպ իա ա նձնա կա ն

պ ա տ ճ ա ռ ն ե ր ո վ չ է ր փ ա փ ա քեր ե ր կ ր ո ր գ

շրջա նի մ ր Հա մ ա ր վ ե ր ր ն տ ր ո ւի լ, կ ե գ ­

ր ո ն ա կ ա ն Վ ա ր չո ւթ ի ւն ր ր ն տ ր ե ց Ը ն գ Հ -

0 ա ր տ ո ւղ ա ր ի Ո ր ո ն մ ա ն Յ ա ն ձ ն ա խ ո ւմ բ

մ ր , ո ր ո ւն ա ն գ ա մ է Ն ա րեկ Ս ր բա զա ն:

Ի սկ Ե Հ Խ -ի 2013-ի յա ջ ո ր գ Հ ա մ ա ժ ո ­

ղ ո վ ի բ ն ո յթ ր ճ շ գ ո ր ո շ ե լո ւ Հա մա ր կ ե գ ­

ր ո ն ա կ ա ն Վ ա ր չո ւթ ե ա ն ր ն տ ր ա ծ յա ն ձ ­

ն ա խ ո ւմ բ ի ն ա ն գ ա մ է Ն որ ա Պ ա յր ա գ -

տ ա ր ե ա ն -^ ա պ ա գ ե ա ն : Ո ր պ էս Ա թիուըրա

կ ե գ ր ոնա կա ն Վ ա ր չո ւթ ե ա ն ժ ո ղ ո վ ի ն

մ ա ս ն ա կ ցե ցա ւ ն ա ե ւ Հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց ւո յ Հ ա ­

մ ա լս ա ր ա ն ա կա ն Ո ւս ա ն ո ղ ն ե ր ո ւ Մ ի ո ւ -

թ ե ա ն ա ն գ ա մ Ն ա զելի Գ ա նտ ա Հա րեա ն:

194 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ՈՒՂՂԱՓԱՌ ԵԿԵՂԵՑԻՆԵՐՈՒ ԸՆ ՏԱ Ն ԻՔԻ ԵՒ ԼՈՒՏԵՐԱԿԱՆ ԵԿԵՂԵՑԻՆԵՐՈՒ

ԸՆ ՏԱ Ն ԻՔԻ ԺՈՂՈՎ

11 Փ ե տ ր ո ւա ր 2008 , Ժ ր ն ե ւի միջ-

ե կ ե ղ ե ցա կ ա ն կ ե դ ր ո ն ա տ ե ղ ի ի ն մ է ջ , գ ո ւ ­

մ ա ր ո ւե ց ա ւ Ա ր ե ւե լե ա ն Ո ւղ ղ ա փ ա ռ

Ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ ը նտ ա ն իքի ե ւ Լ ո ւտ ե ր ա -

կա ն Ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ ր նտ ա ն իքի ժ ո ղ ո վ ր ,

ո ր ո ւն նպ ա տ ա կն է ր ք ն ն ա ր կ ե լ յա ռ ա -

ջ ի կ ա յ յա ր ա բ ե ր ո ւթ ի ւն ն ե ր ո ւ ա ռ ա ւե

կ ա զ մ ա կ ե ր պ րնթ ա ցքր ւ

Ն -Ս -Օ -Տ Տ - Ա ր ա մ Ա . Վ ե Հա փ ա ռ

Հ ա յր ա պ ե տ , ի ր ° կ ե ղ ե ցի ն ե ր ո ւ Հ ա մ ա շ ­

խ ա ր Հ ա յի ն & ո ր Հ ո ւր դ ի ա տ ե ն ա պ ե տ ո ւ­

թ ե ա ն ա ռ ա ջին տ ա ր ի ն ե ր էն ի ս կ , ը ն դ ա ­

ռ ա ջ ե լո վ Լ ո ւտ ե ր ա կ ա ն Հ ա մ ա շխ ա ր Հ ա ­

յի ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւթ ե ա ն պ ա տ ա ս խ ա նա ­

տ ո ւն ե ր ո ւ փ ա փ ա քին, գ ո ր ծ ն ա կ ա ն ք ա յ­

լե ր ո ւ դ ի մ ա ծ է ր ա յս գ ո ր ծ ը ն թ ա ց ի ճ իշդ

ե ւ յա ջո ղ զ ա ր գ ա ց մ ա ն ե ր ա շխ ա ւո ր մ ա ն

Համար՝.

Ա ր ե ւե լե ա ն Ո ւղ ղ ա փ ա ռ Ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ­

ր ո ւ Հ ո գ ե ւ ո ր Պ ետ երր, ի պ ա տ ա սխ ա ն

Լ ո ւտ ե ր ա կ ա ն Հ ա մ ա շխ ա ր Հ ա յի ն կ ա զ մ ա ­

կ ե ր պ ո ւթ ե ա ն Ը ն դ Հ ա ն ո ւր Ք ա ր տ ո ւղ ա ր

Դ ո կ տ . Ի շ մ ա յի լ Ն ո գ ո յի պ ա շտ օնա կա ն

ն ա մ ա կ ի ն , նշա նա կեցին ի ր ե ն ց Ե կ ե ղ ե ­

ց ի ն ե ր ո ւ ն ե ր կ ա յա ց ո ւց ի չն ե ր ր Հ ա ն դ ի ­

պ ե լո ւ Հա մ ա ր լո ւտ ե ր ա կ ա ն պ ա տ ո ւի ր ա ­

կ ո ւթ ե ա ն Հ ե տ .

Հ ա յ Ե կեղ եցի ն ի ր Հա յրա պ ետ ա կ ա ն

ե ր կ ո ւ Ա. Ա թ ո ռ ն ե ր ո վ գ ո ր ծ օ ն մ ա ս ն ա կ ­

ց ո ւ թ ի ւ ն բ ե ր ա ւ ա յս ժողովին՝. Տ ա ն ո ւ ն

0 ե ծ ի Տ ա ն ն կի լի կի ո յ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւ­

թ ե ա ն մ ա ս ն ա կ ցե ցա ւ ^ ե ր շ ՝ Տ ՝ Նա րեկ

Եպ ս- Ա լե է մ է զ ե ա ն (Վ ա րիչ Մ իջ-եկեղե-

ցական Ցա ր ա բե ր ո ւթ ի ւնն ե ր ո ւ): Տ ա ն ո ւ ն

Ա մ ե ն ա յն Հ ա յո ց կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւթ ե ա ն

մ ա ս ն ա կ ցե ցա ւ Գ երշ՝ Տ ՝ Վ ի գ է ն Ա ր ք ՝ Ա յ-

գ ա զ ե ա ն (Վ ա րիչ Մ իջ-եկեղեցակա ն Ց ա -

ր ա բե ր ո ւթ ի ւն նե ր ո ւ Ա մ երիկա յի Մ իա ցեա լ

Ն ա հա նգներ ո ւ Ա րեւելեա ն Թ եմ ին):

ի ւր ա ք ա ն չի ւր ժ ո ղ ո վ ա կ ա ն կ ա տ ա ­

ր ե ց ի ր Ե կ ե ղ ե ց ւո յ պ ա տ մա կա նր ե ւ ր ն դ -

գ ծ ե ց 2 1 ր դ դ ա ր ո ւն պ ա ր զ ա ծ մ ա ր տ ա -

Հ ր ա ւէ ր ն ե ր ն ո ւ ե ր կ ո ւ եկ եղ եցա կ ա ն ր ն -

տ ա ն ի ք ն ե ր ո ւ պ ա շտ օնա կա ն շ փ ո ւմ ն ե ր ո ւ

լո յս ի ն տ ա կ ի ր ա գ ո ր ծ ե լի ծր ա գ ի ր նե ր ր ւ

Ժ ո ղ ո վ ա կ ա ն ն ե ր ո ր ո շեցի ն ի ր ե ն ց

յա ջ ո ր դ ժ ո ղ ո վ ր գ ո ւ մ ա ր ե լ Դ ո կ տ . Ի շ-

մ ա յի լ Ն ո գ ո յի գ լխ ա ւո ր ե լի ք լո ւտ ե ր ա ­

կա ն պ ա տ ո ւի ր ա կ ո ւթ ե ա ն Ա ր ե ւե լե ա ն

Ո ւղ ղ ա փ ա ռ Ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ Հ ո գ ե ւ ո ր Պ ե­

տ ե ր ո ւն տ ա լիք ա յց ե լո ւթ ի ւն ն ե ր է ն յ ե ­

տ ո յ կ ա տ ա ր ո ւե լի ք ա ռ ա ջա ր կ ն ե ր ո ւ Հե-

տ ե ւո ղ ո ւթ ե ա մ բ . Ա ր ե ւե լե ա ն Ո ւղ ղ ա փ ա ռ

Ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւն ն մ ա ն, լո ւտ ե ր ա կ ա ն ն ե ր

ե ւս ա յս օր կ ր գ տ ն ո ւի ն ա շխ ա րՀի ա մ է ն

կ ո ղ մ ե ր ր ե ւ դ ա ր ձ ա ծ են 68 մի լի ո ն Հ ա ւա ­

տ ա ցեա լ ո ւն ե ց ո ղ ե կ եղ եցա կ ա ն Հ ա մ ա շ­

խ ա ր Հ ա յի ն ր նտ ա նի ք մ ր .

ՄԻՋ -ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ԺՈՂՈՎ «Պ Ա ՆԴՈ ՒԽ ՏՆԵՐՈ Ւ ԻՐԱՒՈՒՆՔՆԵՐՈՒ

ԲԱՐԳԱԻԱՃՄԱՆ ԿԱՐԵԼԻՈՒԹԻՒՆՆԵՐ»ՈՒ ՔՆՆԱՐԿՄԱՆ ՀԱՄԱՐ

կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւթ ե ա մ բ 0 ի ջ ի ն Ա ր ե- կ ե ա ն ք ե ւ Ծ ա ռ ա յո ւ թ ի ւ ն գ ա ղ թ ա կ ա ն -

ւե լք ի Ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ & ո ր Հ ո ւր դ ի ն ն ե ր ո ւ ե ւ տ ե ղ ա Հ ա ն ո ւա ծ ն ե ր ո ւ բ ա ժ ա ն -

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 195

մ ո ւն ք ի ն , 7 -8 Փ ե տ ր ո ւա ր 2008-ին Պ է յ-

ր ո ւ թ ի «Գ օմ օտ օրԴ պ ա ն դ ո կ ի ն մ է ջ գ ո ւ ­

մ ա ր ո ւե ց ա ւ ա շխ ա տ ա նքա յի ն ս եմինա ր

մ ր ն ո ւի ր ո ւա ե «Պ ա նդուխ ա ներ ու իրա ­

ւո ւն ք ն ե ր ո ւ բա րգա ւա ճմա ն կա րելիու—

թ ի ւն ն ե ր » ն ի ւթ ի ն :

կ ո ղ ո վ ի ն ի ր ե ն ց մ ա ս ն ա կ ց ո ւթ ի ւն ը

բ ե ր ի ն եկ եղեցա կ ա ն, պ ետ ա կա ն, ո չ կ ա ­

ռ ա վ ա ր ա կ ա ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ե ւ

մ ի ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ե ր կ ա յա ց ո ւց ի չն ե ր :

0 ե & ի Տ ա ն ն կիչիկիո յ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւ­

թ ի ւ ն ը ն ե ր կ ա յա ց ո ւց Ն ելլի Վ էք ի լե ա ն :

Ե րկ ո ւ օ ր ե ր ո ւ վ ր ա յ ե ր կ ա ր ո ղ ժ ո -

ղ ո վ ն ե ր ո ւն ք ն ն ա ր կ ո ւե ց ա ն ա յն մ ի ջո ց ­

ներ ը , ո ր ո ն ց ա նՀր ա ժեշտ է դ ի մ ե լ Հա րցի

մ ը պ ա շտ պ ա ն ո ւթ ե ա ն ե ւ ա յդ Հա րցին

լո ւ ր ջ ն պ ա ս տ ա ւոր կ ա ր ե ի ք յա ռ ա ջ ա ց ն ե ­

լո ւ Հա մ ա ր : Ն ե ր կ ա յա ցո ւե ցա ն ա յլա զ ա ն

ն ի ւթ ե ր , ո ր ո ն ց կ ա ր գ ի ն --

1՝ Պ ա ն դ ո ւխ տ ն ե ր ո ւ մ ա ր դ կ ա յի ն

ի ր ա ւո ւն ք ն ե ր ո ւ պ ա շ տ պ ա ն ո ւթ ի ւն : 2 ՝

Պ ա ն դ ո ւխ տ ն ե ր ո ւ վիճա կը Լիբա նա նի

մ է ջ : 3 ՝ Զ ա ն դ ո ւա ե ա յի ն լր ա տ ո ւա մ ի ջո ց-

ն ե ր ո ւ դ ե ր ը : 4 ՝ Պ ա ն դ ո ւխ տ ն ե ր ո ւ մ ի ջա ­

վ ա յր ս տ ե ղ ծ ե լո ւ մ իջո ցներ ը . 5 ՝ Զ օ ր ա -

ցը ն ե լ գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը դ ե ս պ ա ն ա տ ո ւ­

ն ե ր ո ւ , պ ե տ ո ւթ ի ւն ն ե ր ո ւ ե ւ կ ա զ մ ա կ ե ր -

պ ո ւթ ի ւն ն ե ր ո ւ մ ի ջե ւ ի նըպ ա ստ պ ա ն ­

դ ո ւխ տ ն ե ր ո ւն : 6՝ Հ ա մ ա շխ ա ր Հ ա յի ն օ ­

ր է ն ք ն ե ր ո ւ կ ա ր գ մ ը փ ո փ ո խ ո ւթ ի ւն ն ե ր :

7 ՝ Դ ե ս պ ա ն ա տ ո ւն ե ր ո ւ պ ա տ ա սխ ա նա -

տ ը ւո ւթ ի ւն ը ե ւ պ ա շտ պ ա ն ո ւթ ի ւն ը ի ­

ր ե ն ց ք ա ղ ա ք ա ց ի ն ե ր ո ւ ն կ ա տ մ ա մ բ :

կ ո ղ ո վ ի ը ն թ ա ց ք ի ն ն երկ ա ն երը բ ա ժ -

ն ը ւե ց ա ն ա շխ ա տ ա նքա յի ն խ մ բ ա կ ն ե ր ո ւ

ե ւ փ ո ր ձ ա ռ ո ւթ ե ա ն ց փ ո խ ա ն ա կ մ ա ն

ճ ա մ բ ո վ ք ն ն ա ր կ ե ց ի ն կ ա ր ե լի ո ւթ ի ւն ն ե -

ր ը ե ւ ա ռ ա ջա դ ր ե ց ի ն ն որ ե ր ա գ ի ր ն ե ր :

ՀԱ Յ ԵԿԵՂԵՑՒՈՅ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆԱԿԱՆ ՈՒՍԱՆՈՂՆԵՐՈՒ ՄԻՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹԻՒՆԸ ՔՐԻՍՏՈՆԵԱՅ ՈՒՍԱՆՈՂՆԵՐՈՒ

ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՀԱՄԱԽՄԲՈՒՄԻ ԼԻԲԱՆԱՆԻ ԺՈ ՂՈ Վ ԻՆ

կ ի ր ա կի, 2 Փ ե տ ր ո ւա ր 2008 , Ա ն թ ի լ­

իա սի 0 ա յր ա վ ա ն ք ի ն մ էջ , գ ո ւ մ ա ր ո ւ ե ­

ց ա ւ 0 ր ի ս տ ո ն ե ա յ Ո ւս ա ն ո ղ ն ե ր ո ւ Հ ա ­

մ ա շխ ա ր Հա յի ն Հ ա մ ա խ մ բ ո ւմ ի Լ ի բա ն ա ­

նի մ ա ս ն ա ճ ի ւղ ե ր ո ւ տ ա ր եկա ն ժ ո ղ ո վ ը ե ւ

ք ն ն ա ր կ ե ց Մ իջին Ա ր ե ւե լք ի շր ջա նա յի ն

ք ա ր տ ո ւղ ա ր ի ը ն տ ր ո ւթ ե ա ն ե ւ Օ գ ո ս ­

տ ոսին, Գ ա ն ա տ ա յի մ է ջ տ եղի ո ւն ե ն ա լի ք

Հա մ ա ժ ո ղ ո վ ի ն ա ռ ն չո ւա ե Հա րցեր:

կ ո ղ ո վ ի ն մ ա սն ա կ ցե ցա ն Հ ա յ Ա ռ ա ­

քե լա կ ա ն , Յ ո յն Ո ւղ ղ ա փ ա ռ , 0 ա ր ո ն ի թ ,

Յ ո յ ն կ ա թ ո լի կ ե ւ Հ ա յ Ա ւետ ա ր ա ն ա կ ա ն Ե կ ե ղ ե ց ի ն ե ր ո ւ ն ե ր կ ա յա ց ո ւ ցի չ ներ ը : 0 ե -

ծ ի Տ ա ն ն Կ ի փ կ ի ո յ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւթ ի ւն ը

ն ե ր կ ա յա ց ո ւց ի ն Գ ա րլա Խ ի ժ ո յե ա ն (Ա ն—

դ ա մ ո ւհ ի 0 ր ի ս ա ո ն ե ա յ Ո ւսա նողներու Հա ­

մա շխ ա րհա յին Հա մ ա խ մ բում ի Գ ործա ­

դ ի ր Վ ա րչութեա ն) ե ւ Ռ ի թ ա Աաղ ը ր եա ն

(Պ ա ա գա մա ւորուհի Հ Ե Հ Ո Մ ֊ի ):

Ն կա տ ի ո ւն ե ն ա լո վ ո ր ժ ո ղ ո վ ը կը

զ ո ւ գ ա դ ի պ է ր ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն մ ի ո ւ-

թ ե ա ն ա ղ օ թ ք ի շա բա թ ի ն , ժ ո ղ ո վ ա կ ա ն ­

ներ ի ր ե ն ց ա շխ ա տ ա նքը սկսա ն Ա- Գ ր ի ­

գ ո ր Լ ո ւս ա ւո ր ի չ 0 ա յր Տա ճ ա ր ի ն մ է ջ

տ եղի ո ւն ե ց ա ե Հա ւա քա կ ա ն ա ղ օ թ ք ո վ :

196 ՀԱՍԿ ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8

0ՐԻՍՏՈՆԷԱԿԱՆ ԴԱՍՏԻԱՐԱԿՈՒԹԻՒՆ

ԱՆԹԻԼԻԱՍԻ ՄԱՅՐԱՎԱՆՔԻ ԿԻՐԱԿՆՕՐԵԱՅ ՎԱՐԺԱՐԱՆԻ ԱՇԱԿԵՐՏՆԵՐԸ ԲԱՐԵԿԵՆԴԱՆԸ ՏՕ Ն Ե ՑԻՆ ՎԵՀԱՐԱՆԻՆ ՄԷՋ

0 ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն Դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւ­

թ ե ա ն Տ ա ր ո ւա ն ա ռ ա ջի ն «ա նպ ա շտ օն

ձ ե ռ ն ա ր կ ր > տ եղի ո ւն ե ց ա ւ կ ի ր ա կի, 3

Փ ե տ ր ո ւա ր 2008-ի ն , ե ր բ Ա ն թ ի լիա ս ի

0 ա յր ա վ ա ն ք ի կ ի ր ա կ ն օ ր ե ա յ Վ ա ր ժ ա ր ա ­

նի ա շա կեր տ -ա շա կեր տ ուՀին երր , յա -

ւա ր տ Ս ո ւր բ Պ ա տ ա ր ա գի ն , ի ր ե ն ց տ ե ս ­

չո ւՀ ի ի ն գ լխ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա մ բ Վ եՀա րա ն

բա ր ձ ր ա ց ա ն , ^ ո ւ ն Բ ա ր ե կ ե ն գ ա ն ի յ ա յ ­

տ ա գ ի ր մ ր ներ կ ա յա ց ն ե լո ւ : Փ ո ք ր ե ր ր

Վ ե Հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի ն ներ կ ա յա ց ո ւ ց

Հ ո դ շ - Տ - Ղ^եւոնգ Ա բղ- Բ ե ն գ է զ ե ա ն , Վ ա ­

ր ի չ կ իր ա կ ն օ ր ե ա յ Վ ա ր ժ ա ր ա ն ն ե ր ո ւ:

Ն -Ս -Օ -Տ-Տ- Ա ր ա մ Ա- կ ա թ ո ղ ի կ ո ս

Հ ա յր ա կ ա ն ս ի ր ո վ ր ն գ ո ւ ն ե ց մ ա ն ո ւկ -

ներր , ո ր ո ն ք Բ ա ր ե կ ե ն գ ա ն ի տ օնին ա ռ ի ­

թ ո վ գ ե ղ ե ց կ օ ր է ն ծ պ տ ո ւա ծ է ի ն , զ ա ­

ն ա զա ն զ գ ե ս տ ն ե ր ո ւ մ է ջ : Ո մ ա ն ք ի ր ե ն ց

ե ր ե ւա կ ա յա ծ Հե ր ո ս ին զ գ ե ս տ ո վ , ո ւր ի շ ­

ներ Հ ո գ ե ւո ր ա կ ա ն ն ե ր ո ւ ս ք ե մ ո վ , գ ո ւ ­

ն ա գ ե ղ պ ա տ կեր մ ր ս տ ե ղ ծե ցին , մ ի ա ­

ժ ա մ ա նա կ ի ր ե ն ց ս ո ր վ ա ծ շա րա կա նն ե ր ն

ո ւ ս ա ղ մ ո ս նե ր ր ե ր գ ե լո վ ո ւ ա ր տ ա ս ա ­

ն ե լո վ :

Վ եՀա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ր ո ր պ էս

Հ ա յր , ի ր թ ե ւ ե ր ո ւ ն տ ա կ Հ ա մ ա խ մ բե ց ե ւ

ԲԱ ՐԵԿԵՆԴԱ ՆԻ ԳՈՒՆԱԳԵՂ Զ Գ ԵՍ Տ Ն ԵՐ Ո Վ , ՄԱՆՈՒԿՆԵՐԸ Շ Ր Ջ Ա Պ Ա Տ Ա Օ ԵՆ Վ Ե Հ Ա Փ Ա Ո Հ Ա Յ Ր Ա Պ Ե Տ Ը

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 197

ՄԱՆՈՒԿՆԵՐՈՒՆ ՀԵՏ , ՄԱՆԿԱՑԵԱԼ Զ Ր Ո Յ Ց Ի ՊԱՀՈ ՒՆ

օր Հ ն ե ց մ ա ն ո ւկ ն ե ր ը , ի ր ե ն ց Հ ո գ ի ի ն մ է ջ

ցո լա ց ն ե լո վ Հ ա յ Ե կ ե ղ ե ց ւո յ ե ւ կ ի ր ա կ -

նօր եա յ Վ ա ր ժ ա ր ա նի ս էր ը . Ե րեխ ա նե-

ր ո ւ ն Հա մ ա ր ա յդ օրը եղա ւ ա ն մ ո ռ ա ­

նա լի, ո ր ո ւ յի շա տ ա կ ը օ ր է օր պ իտ ի մ ե ե -

ն ա յ ի ր ե ն ց Հետ ե ւ դ ա ռ ն ա յ յա ւե ր ժ ա կ ա ն

ա պ ր ո ւմ : Վ ե Հ ա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ի ն

տ ն օ ր ի ն ո ւմ ո վ , կ ի ր ա կ ն օ ր ե ա յ Վ ա ր ժ ա ­

ր ա ն ն ե ր ո ւ Տ ե ս չա կ ա ն դ ր ա ս ե ն ե ա կ ը ո ւ ­

ն ե ց ա ւ ի ր նոր Վ ա ր ի չ-Տ ն օ ր է ն ը յա ն ձ ի ն ս

Հ ո դ շ ՝ Տ ՝ Ղ„եւոնդ Ա բե ղ ա յի , ո ր պ է ս զ ի

« 0 ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն Դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւթ ե ա ն

Տ ա ր ո ւա ն դ ա յս յա տ կ ա ն շա կ ա ն ո ւ Հա ն-

գ ը ր ւա ն ա յի ն ա ռ ի թ ո վ նո ր թ ա փ ս տ ա ն ա յ

Հ ա յ մ ա տ ղ ա շ ս ե ր ո ւն դ ի ն կ րօնա կա ն

դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւթ ի ւն ը . Ա յս ա ռ թ ի ւ Վ ե ­

Հա փ ա ռ Հ ա յր ա պ ե տ ը Հ ա յր ա կ ա ն ց ո ւ ց ­

մ ո ւն ք ն ե ր կ ա տ ա ր եց Հ ո դ ե շ ն ո ր Հ Հ ա յր

Ս ո ւր բ ի ն , ո ւ ղ ե գ ի ծ մ ը տ ա լո վ ա նոր,

յա ռ ա ջ ի կ ա յ գ ո ր ե ո ւ ն է ո ւ թ ե ա ն Հա մ ա ր:

Մ Ի Ջ Ի Ն Ք Ի Հ Ա Ւ Ա Ք Ա Ն Թ Ի Լ Ի Ա Ս Ի Մ Է Ջ

Ա մ է ն Ե ր ե ք շ ա բ թ ի Ա ն թ ի լիա ս ի Մ ա յր

Տ ա ճ ա ր ի ն մ է ջ Հ ա ւա ք ո ւո ղ ա ւե լի ք ա ն 150

Հ ա յ տ ի կ ի ն ն ե ր ո ւ ա ղ օ թ ք ի ո ւ Հ ո գ ե ւո ր

խ ո ր Հ ր դ ա ե ո ւթ ե ա ն պ ա Հերը ն որ թ ա փ

ստ ա ցա ն յա տ կ ա պ է ս Մ եե Պ ա Հոց ք ա -

ռ ա ս ն օ ր ե ա յ շրջա նին: Մ իջինքի ա ռ ի թ ո վ ,

Ն ՝Ս ՝Օ ՝Տ ՝Տ ՝ Ա ր ա մ Ա ՝ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ի բ ա ր -

ձը ր Հ ո վ ա ն ա ւո ր ո ւթ ե ա մ բ , 0 ր ի ս տ ո ն է ա -

կա ն Դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւթ ե ա ն Բ ա ժ ա ն մ ո ւն ­

ք ը դ ո ր ե ա կ ց ո ւթ ե ա մ բ Ա- Գ ր ի գ ո ր Լ ո ւ­

ս ա ւո ր ի չ Մ ա յր Տ ա ճ ա ր ի Տ ի կ ն ա ց մ ի ո ւ-

թ ե ա ն , կ ա զ մ ա կ ե ր պ ե ց Հ ա ւ ա ք ո յթ մը,

198 ՀԱՍԿ ՅՈՒՆՈՒԱՐ 2 0 0 8

0 ա յր ա վ ա ն ք ի սեղա նա տ ա ն մ է ջ , ք ո վ -ք ո -

վի բ ե ր ե լո ւ Հա մա ր ա ղ օ թ ք ի ո ւ խ ո ր Հ ր ր -

դ ա ծ ո ւ թ ե ա ն ց մ ա ս ն ա կ ցո ղ , շ ո ւր ջ 150

տ իկիններ.

Ե ր ե ք շ ա բ թ ի 26 Փ ե տ ր ո ւա ր 2008-ի

ա ռ ա ւօ տ ե ա ն ժ ա մ ր 10 .30-ին ս կ ս ա ւ Հա -

ւ ա ք ո յթ ր , Բ ա ժ ա ն մ ո ւն ք ի Վ ա րի չ Հ ո դ շ ՝

Տ ՝ Թ ո ր գ ո մ Ա բ ղ ՝ Տ օ ն ո յե ա ն ի բ ա ր ի գ ա -

լրստ եա ն խ օ ս ք ո վ . Հ ա յր Ա ո ւր բր նա խ ի ր

գ ո Հ ո ւ ն ա կ ո ւ թ ի ւն ր յա յտ ն ե ց Հա ւա քի ն

մ ե ծ ա թ ի ւ մ ա ս ն ա կ ի ցն ե ր ո վ կ ա յա ց մ ա ն ,

ե ւ խ ո ր Հ ր դ ա ծ ո ւթ ե ա ն պ ա Հ ե ր ո ւ ն կ ա տ ­

մ ա մ բ կ ր կ ն ա պ ա տ կ ո ւո ղ Հ ե տ ա ք ր ք ր ո ւ­

թ ե ա ն Հա մ ա ր , ո ր ո ւն ա ր դ ի ւն ք ր օր րստ

օ ր է ա ւե լի ո վ զ գ ա լի կ ր դ ա ռ ն ա յ. Ո ր դ ի ա ­

կա ն ե ր ա խ տ ա գ ի տ ո ւթ ե ա մ բ ա ն իր շն ո ր -

Հ ա կ ա լո ւթ ի ւն ր յա յտ ն ե ց Վ ե Հա փ ա ռ Հ ա յ­

րա պ ե տ ի ն, ո ր ո ւն ա նմիջա կա ն Հ ս կ ո ղ ո ւ­

թ ե ա ն ն ե ր ք ե ւ կ ՚ո ւ ռ ճ ա ն ա յ Բ ա ժ ա ն մ ո ւն -

ք ր , ի ր զ ա ն ա զա ն տ եսա կի ա շխ ա տ ա ն­ք ա յի ն բ ն ա գ ա ւ ա ռ ն ե ր ո ւ ն մ է ջ .

Հ ա ւ ա ք ո յթ ի ն ն ա խ ա գ ա Հ ե ց ո ւ ի ր

խ օ ս ք ր փ ոխ ա նցեց 0 ա յր Տ ա ճ ա ր ի Լ ո ւ ­

սա րա րա պ ետ Դ ե ր շ . Տ . կ ոմ ի տ ա ս Ա ր ք .

Օ Հա նեա ն. Ա րբա զա նր ք ա ն ի մ ր կ է տ ե ր ո վ

ա ն դ ր ա դ ա ր ձ ա ւ պ ա Հ ե ց ո ղ ո ւթ ե ա ն ի մ ա ս ­

տ ին ք ր ի ս տ ո ն ե ա յ մ ա ր դ ո ւն կ եա նքին

մ է ջ . ի ն ք ն ա կ ե դ ր ո ն ա ց մ ա ն ո ւ ա ղ օ թ ք ի

ճ ա մ բ ո վ Հ ո գ ե կ ա ն բ ի ւր ե ղ ա ց մ ա ն գ ե ղ ե ­

ցիկ ա ռ ի թ նկ ա տ ե ց ա ն Մ եծ Պ ա Հոց ք ա -

ռ ա ս ն օ ր ե ա յ ժ ա մ ա նա կա շր ջա նր: ի ր խ օ ս -

ք ի ն մ է ջ , Ա րբա զա նր մ ե ծ ա պ է ս ք ա ջ ա ­

լե ր ե ց Հ ա յ կ ա նա ն ց մ ա ս ն ա կ ց ո ւթ ի ւն ր

0 ա յր Տ ա ճ ա ր ի ծի սա կա ն կ ե ա նքին ո ւ

Ա ր ե ւա գ ա լի ե ւ Հ ս կ ո ւ մ ի ժ ա մ ե ր գ ո ւ-

թ ե ա ն ց . Դ ն ա Հա տ եց յա տ կ ա պ էս Մ ա յր

Տ ա ճ ա ր ի Տ ի կ ն ա ց Տ ա ն ձ ն ա խ ո ւմ բր , որ

ժ ր ա ջա ն օր էն կր գ ո ր ծ է ե կ ե ղ ե ց ւո յ բ ա ­

ր ե զ ա ր դ մ ա ն ի խ ն դ ի ր .

Հ ո գ ե կ ա ն ա ն խ ա ռ ն ո ւր ա խ ո ւթ ե ա ն

ա ռ ի թ մ ր ե ղ ա ւ մ իջի նքի ա յս Հա ւա քր ,

ա ռ ի ն ա խ ա պ ա տ ր ա ս տ ո ւթ ի ւն Ա՝ Տ ա -

ր ո ւ թ ե ա ն Հր ա շա փ ա ռ տ օնին.

ԵՀՈՎԱՅԻ ՎԿԱՆԵՐՈՒ ՍՏԱԲԱՆՈՒԹԵԱՆ Դ ԷՄ ԴԱՍԱԽՕՍՈՒԹԻՒՆ ՖԱՆԱՐԻ ՄԷՋ

Մ իա ցեա լ Դ ո ր ծ ա կ ց ո ւթ ե ա մ բ կ ա թ ո ­

ղիկո ս ա ր ա նի ս Ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն Դ ա ս ­

տ ի ա ր ա կ ո ւթ ե ա ն Բ ա ժ ա ն մ ո ւն ք ի ն ե ւ Լի­

բ ա ն ա ն ի Հ ա յո ց Թ ե մ ի կ ր օնա կա ն Խ ո ր ­

Հ ո ւր դ ի ն , Հ ի ն գ շ ա բ թ ի 2 8 Փ ե տ ր ո ւա ր

ե ր ե կ ո յե ա ն ժ ա մ ր 7 .30-ի ն , ֆ ա ն ա ր ի մա տ -

ր ա ն մ է ջ տ եղի ո ւն ե ց ա ւ դ ա ս ա խ օ ս ո ւ­

թ ի ւ ն մ ր , § Ե Հ ո վ ա յի վկա ն եր թ է ս տ ո ւ-

թ ե ա ն վկա ներէ խ ո ր ա գ ր ո վ . Ա ւե լի ք ա ն

Հա րի ւր Հա ւա տ ա ցեա լներ, ր ն դ Հա ն ր ա պ էս

երիտ ա սա ր դ-եր իտ ա սա ր դո ւՀիներ , ի ր ե ն ց

ա ռ օ ր ե ա յ զ բ ա ղ ո ւմ ն ե ր ր մ է կ դ ի ձ գ ա ծ ,

ե կ ա ծ էի ն ա ւե լի մ ա նր ա մ ա ս ն գ ի տ ն ա լո ւ

§Ե Հո վ ա յի Վ կ ա յ^ ն ե ր ո ւն չա ր ա ղ էտ

ա ղ ա ն դի ն մա սին, ե ւ ա ն գ ա մ մ ր եւս

լո ւս ա ւո ր ո ւե լո ւ մ եր Ե կ ե ղ ե ց ւո յ ա ւելի

ք ա ն 1700 ա մ ե ա յ ճշմա րիտ Հա ւա տ ք ով .

Բ ա ր ի գա լս տ ե ա ն խ օ ս ք է ն ետ ք, բ ո ­

լո ր ն եր կ ա ն եր ր մ ի ա բե ր ա ն ա ր տ ա ս ա նե ­

ցի ն § Տ է ր ո ւն ա կ ա ն Ա ղ օ թ ք է ն ո ւ Ա. Ն եր-

ս էս Շ ն ո ր Հ ա լի Հ ա յր ա պ ե տ ի ն « ի մ ա ս ­

տ ո ւ թ ի ւ ն Հ օ ր Տ ի ս ո ւս ՚ֆ ր . Օ ր ո ւա ն բ ա ն ա ­

խ օս ն է ր , Հ ո դ շ . Տ . Թ ո ր գ ո մ Ա բ ղ . Տ օ ն ո յ-

եա ն (Վ ա րի չ 0 ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն Դ ա ստ ի ա ­

ր ա կ ո ւթ ե ա ն Բ ա ժ ա ն մ ո ւն ք ի ). Ա ւե լի ք ա ն

մ է կ ո ւ կ է ^ ժ ա մ տ ե ւա ծ դ ա ս ա խ օ ս ո ւ­

թ ե ա ն ի ն թ ա ց ք ի ն Հ ա յր Ա ո ւր բր ներ կ ա -

ն ե ր ո ւն բա ց ա տ ր ե ց Ե Հո վ ա յի Վ կ ա ն ե ր ո ւ

չա ր ա ղ էտ ո ւ ա ն Հ ե թ ե թ գ ա ղ ա փ ա ր ն ե ­

ր ո ւ ն մ ա սի ն, ո ր ո ն ք կր տ ա ր ա ծե ն Հ ե տ ե ­

ւո ր դ ն ե ր ո ր ս ա լո ւ նպ ա տ ա կո վ . Ե կ ե ղ ե ց ­

ւ ո յ ճշմ ա ր ի տ ո ւս ո ւց ո ւմ ն ե ր ր ն ե ր կ ա ­

յա ց ն ե լո վ , դ ա սա խ օս ր զ ա ն ո ն ք Հ ի մ ն ա ­

ւո ր ե ց Ա ս տ ո ւա ծա շն չա կ ա ն տ ո ւե ա լն ե -

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 199

ր ո վ , մ ի ա ժ ա մ ա նա կ զ գ ո ւշ ա ց ն ե լո վ ն ե ր ­

կ ա ներ Ա ս տ ո ւա ծ ա շո ւն չի ա յնպ ի ս ի Հրա -

տ ա ր ա կ ո ւթ ի ւն ն ե ր է , ո ր ո ն ք չա րա փ ոխ -

ո ւ ա ծ են ԵՀ ո վ ա յի Վ կ ա ն ե ր ո ւն կ ո ղ մ է :

Ի ր գ ա ս ա խ օ ս ո ւթ ի ւն ր ե զ ր ա փ ա կ ե ց ա ն,

րս ելո վ- «Ա ղ ա ն գ ն ե ր ր Հա կա եկեղեցա կա ն

շ ա ր ժ ո ւմ ն ե ր են, ո ր ո ն ց նպ ա տ ա կն է

պ ա ռ ա կ տ ե լ ո ւ ք ա ն գ ե լ 0 ր ի ս տ ո ս ի Ե կ ե ­

ղ ե ցի ն : Ա ն ո ն ք , կ ե ղ ծ բ ա ր ո ւ թ ե ա մ բ ,

նպ ա ս տ ն ե ր ո վ ո ւ «ք ա ղ ցր ի լե զ ո ւո վ ,

պ ա տ րա ստ են թ ա կ ա ր գ ի մ է ջ ձ գ ե լո ւ , Հո-

դ ե ւո ր ա պ է ս ա ն զ է ն ե ւ ր ն գ Հ ա ն ր ա պ է ս

Ե կ ե ղ ե ց ւո յ գ ա ւա ն ա ն ք է ն ա նտ եղեա կ

մ ա ր գ ի կ ր : Ե կեղեցի ն մ ե ր Փ ր կ ո ւթ ե ա ն

ա ռ ա գ ա ս տ ն է , ո ր ո ւն ղ եկ ա վ ա ր ր "Քրիս­

տ ոս ի ն ք է : Ա Հա թ է ինչո ±ւ պ ա րսիկր,

թ ո ւ ր ք ր ե ւ ո ւր ի շն ե ր չկ ր ց ա ն ա յգ ա ռ ա ­

գա ս տ ի ն ո ւ ղ ղ ո ւթ ի ւ ն ր փ ոխ ել, ի ն չ-ի ն չ

փ ո թ ո ր ի կ ն ե ր ս տ ե ղ ծ ե լո վ մ ե ր ժ ո ղ ո վ ո ւ ր ­

գ ի ո ւ ե կ ե ղ ե ց ւո յ խ ա ղ ա ղ ծ ո վ ո ւ ն վ ր ա յ,

ն ո յն ի ս կ գ ի մ ե լո վ չա ր չա ր ա ն ք ի , ջա ր գ ի

ե ւ տ ե ղ ա Հ ա ն մ ա ն . . . : Ե ւ մ ե ն ք ա ն ո նց

չա մ բ ո ղ ջ ա ց ո ւց ա ծ գ ո ^ ր ծ ն է ո ր ի կա տ ա ր

պ իտ ի ա ծ ե ն ք , Հ ե ռ ա ն ա լո վ մ ե ր Հ ա յր ե ր ո ւ

լո յս Հ ա ւա տ ք է ն ո ւ Ե կ ե ղ ե ց ւո յ ս ր բա զա ն

ո ւ մ ի ւ ռ ո ն ա բ ո յր կ ա մ ա ր ն ե ր է ն >:

Դ ա ս ա խ օ ս ո ւթ ե ն է ն ետ ք նե ր կ ա ն ե -

ր ո ւ ն ա ռ ի թ տ ր ո ւե ց ա ւ Հ ա ր ց ո ւմ ն ե ր

Հ ա ր ց ն ե լո ւ: Ա պ ա Հ ա յր ս ո ւր բ ի ն «Պ ա Հ-

պ ա ն ի չ^ ո վ փ ա կ ո ւե ց ա ւ ձ ե ռ ն ա ր կ ր ե ւ

նե ր կ ա ն ե ր ր ա ռ ա ւե լ ե ւս լո ւս ա բ ա ն ո ւա ծ

մ ե կ ն ե ցա ն ի ր ե ն ց տ ո ւն ե ր ր :

«ԱՐԵՒԱԳԱԼԻ ԵՒ ՀՍԿՈՒՄԻ ԵՐԳԵՐ» ԽՏԱՍԱԼԻԿ ԵՒ ՏԵՍԱՊՆԱԿ

Մ եծի Տ ա ն ն կ ի լի կ ի ո յ կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ո ւ­

թ ե ա ն 0 ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն Դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւ­

թ ե ա ն Բ ա ժ ա ն մ ո ւն ք ր Հ ր ա պ ա ր ա կ ա ծ է

«Ա ր ե ւա գ ա լի ե ւ Հ ս կ ո ւ մ ի Ե ր գ ե ր ի խ տ ա -

սա լիկր ( С ^ ) ե ւ տ եսա պ նա կր ( ^ V ^ ) ,

յա տ կ ա պ է ս Մ ե ծ Պ ա Հոց 0 ա ռ ա ս ն օ ր ե ա յ

ժա մ ա նա կա շր ջա ն ին Հա մ ա ր :

Մ եր ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի ն կ ո ղ մ է ա յն ք ա ն

ս ի ր ո ւա ծ ո ւ ե ր գ ո ւ ա ծ ա յս ե ր գ ե ր ր ,

ո ր ո ն ք Ս- Ն ե ր ս էս & ն որ Հա լի ի ո ւ Ս-

Գ ր ի գ ո ր Ն ա րեկա ցիի կ ո ղ մ է Հ ո գ ե -

գ ր ո ւ ա ծ տ ո ղեր ո ւ ե ր ա ժ շ տ ո ւթ ի ւն են,

ա յն ք ա ն Հո գ ե թ ո վ ե ղ ա նա կ նե ր ո վ , Հ ո գ ե ­

պ էս կր բ ա ւա ր ա ր ե ն Հա ւա տ ա ցեա լներ ր :

Հ ա յ եկ ե ղ ե ցա կ ա ն ե ր ա ժ շտ ո ւթ ե ա ն

ժ ա ռ ա ն գ ո ւ թ ի ւ ն ր ա նա ղա րտ պ ա Հ ե լո ւ

մ տ ա Հ ո գ ո ւ թ ե ն է ն մ ե կ ն ա ծ , 0 ր ի ս տ ո ն է ա -

կա ն Դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւթ ե ա ն Բ ա ժ ա ն մ ո ւն -

ք ր Մ իա բա ն Հ ա յր ե ր ո ւ Հա ւա քա կա ն ջա ն ­

ք ո վ լո յս ր ն ծ ա յե ց ա յս զ ո յգ մ ր լսա -

տ ես ո ղա կ ա ն վ ա ւե ր ա դ ր ե ր ր Ա ն ո ն ց մ է

ա ռ ա ջի ն ր մ ի ա յն ձ ա յն ա յի ն տ ա ր բե ր ա կ ր

կր պ ա ր ո ւն ա կ է , ( С ^ ) , ի սկ ե ր կ ր ո ր գ ր

( ^ V ^ ) , կր պ ա ր ո ւա ն կ է ե ր դ ո ւո ղ ե ր դ ե ­

ր ո ւ ն բ ա ռ ա յի ն ա մ բ ո ղ ջ ո ւթ ի ւն ր , ս ո ր վ ի լ

փ ա փ ա ք ո ղ ն ե ր ո ւն Հ ա մ ա ր Հ ե տ ե ւե լո ւ

գ ի ւ ր ո ւ թ ի ւ ն ր ն ծ ա յե լո վ (к агао к е ): Ն ե ր ­

կ ա յ գ ա ր ո ւ պ ա Հա նջքին Հա մ ե մ ա տ , եր ­

դ ե ր է ն մ ին ն ա ե ւ ո ւն ի տ եսա Հոլովա կ

(уЫ еО сН р), յա տ կ ա պ էս կ ի ր ա կ ն օ ր ե ա յ

Վ ա ր ժ ա ր ա ն ն ե ր ո ւ մ ա ն ո ւկ ն ե ր ո ւն Հ ա ­

մ ա ր պ ա տ ր ա ս տ ո ւա ծ: Բ ո լո ր ե ր դ ե ր ո ւն

պ ա ր ա դ ա յի ն , բ ա ռ ա յի ն բ ն ա գ ր ի ն Հ ե տ ե ­

ւ ե լո ւ ր ն թ ա ց ք ի ն , ե ն թ ա պ ա ս տ ա ռ ի վ ր ա յ

ն ա ե ւ կ ա ր ե լի է գ ի տ ե լ Հ ա յկ ա կ ա ն ձե-

ռ ա գ ի ր ն ե ր է վ ե ր ց ո ւա ծ մ ա ն րա ն կա ր նե ր ,

ե ւ Հա յկ ա կ ա ն ճ ա ր տ ա ր ա պ ե տ ո ւթ ե ա ն

կ ո թ ո ղ ն ե ր :

կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ա ր ա ն ի Գ րա տ ա ն ճ ա մ -

բ ո վ , ս ո յն խ տ ա ս ա լիկ ն ո ւ տ եսա պ նա կր

կր մա տ ո ւ ց ո ւի մեր ժ ո ղ ո վ ո ւր գ ի բ ա ­

ր եպ ա շտ զ ա ւա կ ն ե ր ո ւն :

“III

11111 1111111

1111111111 II

II II

I III

I II

II II

I Н

ИМ

II

II I

N11

II II

II I

II II

II II

II II

I III

I III

I II

ИМ

II

II I

1111 II

II II

I II

II II

1111 I

II II

ИМ

II

II I

II II

II II

III II

II II

1111 I

II II

II II

I II

I I Г

2 0 0 ՀԱՍԿ ՅՈՒՆՈՒԱՐ 2 0 0 8

<*у»* ль*. »**> «у*> аул. одь \ ° *!Л Г И - _Տւ' 2_ _ս:.ճ_ _й ճ_ _սհճ_ -ОПП. ՀՀ Ճ 7 Հ 2 7 Ч Ё 7 Հյ 7 4 ^ ЧЁУ чЁУ ч Ну

՜ III III 1111111 1111 III 1111111 III III 1111111 1111 III 1111111111 1111 1111111111 1111 III 1111111 III III 1111111 1111 III 1111111 III III ւ լ

0 Ի Ի № П ~Ա О Ր Հ ~Ա է 0

Ц ^ Թ Ի Լ Ի 15 Ս Ի 0 է Տ

! §

I ա

Н

Н

! ®= Г *

Ի ԳԻՏՈՒԹԻՒՆ

ՀԱՒԱՏԱՑԵԱԼ ՀԱՅ ԺՈՂՈՎՐԴԵԱՆ

ԿԸ ԾԱՆՈՒՑԱՆԵՆՔ ԹԵ

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. ԱՐԱՄ Ա.

ԿԱԹՈՂԻԿՈՍ ՄԵԾԻ ՏԱՆՆ ԿԻԼԻԿԻՈՅ

ՀԱՆԴԵՐՁԵԱԼ է ՍՐԲԱԼՈՅՍ

I V *

| 8

| 8

1 8

1 8

ՍԻՒՌՈՆԻ ՕՐՀՆՈՒԹԻՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼ, = §ՇԱԲԱԹ, 7 ՅՈՒՆԻՍ 2008-Ի ԵՐԵԿՈՅԵԱՆ,

ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԱՐԱՆԻ Ս. ԳՐԻԳՈՐ ԼՈՒՍԱՒՈՐԻՉ= и |

ՍԱՅՐ ՏԱՃԱՐԻՆ ՄԷՋ,ւ

ԱՆԹԻԼԻԱՍ, ԼԻԲԱՆԱՆ

ա ա мшм ИИ ա ниш ш ш мшм им ш шиши мм иимпи нм ш ниш ա ш ниш нн ш ниш ա ш |Г- ч ՜ ч(Л' յ

<***> »̂ |Ч> փԴ& а̂ \в> афв> в/!՝»

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 201

ԼՈՒՐԵՐ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԱՐԱՆԷՆ

Ն Ո Ի Ի Ր Ա Տ Ո Ի Ո Ի Թ Ի Ի Ն Ն Ե Ր ՍՈԻՐՌ Մ ԻԻՌ Ո Ն Ի Օ Ր Հ Ն Ո Ի Թ Ե Ա Ն Ա Ռ Թ Ի Ի

ԱՆԹԻԼԻԱՍ

Ինչպէս յայտարարած ենք, Շաբաթ 7 Յունիս 2008-ին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոս պիտի կատարէ Սրբալոյս Միւոոնի օրհնութիւն:

Մեր Եկեղեցւոյ ու ազգի կեանքին մէջ մեծ կարեւորութիւն ներկայացնող ղէպք մրն է Միւոոնօրհնութիւնր: Մեր ժողովուրղի զաւակներուն համար Միւոոնօրհնէքր աոիթ մրն է քրիստոնէական հաւատքի ամրապնղման եւ հրաւէր մր' ազգային պատկանելիութեան վերանորոգման:

Մեր հին աւանղութեան համաձայն, Միւոոնօրհնութեան աոիթով մեր ժողո­վուրղի զաւակներր սրտաբուխ նուիրատուութիւններ կր կատարեն, որպէս արտա­յայտութիւն իրենց կատարած ուխտին ինչպէս նաեւ գործնական մասնակցութիւն Միւոոնօրհնէքի սրբազան խորհուրղին:

Արտասահմանի մեր նուիրատուներուն որոշ ղիւրութիւն րնծայելու համար, այս աոիթով հաստատած ենք հետեւեալ ղրամատնային հաշիւր.-

Вапк: Р К А ^ А В А К К ՏАԼ, АПеПаБ ЬгапЛ, ԼеЬаոоոК а т е օք ассоսпէ:АКМЕNIАN С А Т Н О ԼIС О ՏА Т Е ОР С Ш С 1 ААссоипէ N0:003 35 22 21 532027.87 Я Ш Р Т С о й е ^ А В Լ В В Х

Անոնք կրնան նաեւ Ազգ. Աոաջնորղարաններու ճամբով կատարել իրենց նուիրատուութիւններր: Լիբանանի մեր ժողովուրղի զաւակներու պարագային, անոնք կրնան իրենց նուիրատուութիւններր ուղղակի Կաթողիկոսարան աոա- քել:

ԴԻԻԱՆ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԱՐԱՆԻ

ՎԵՀԱՓԱՌ ՀԱՅՐԱՊԵՏԸ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՈՒԹԵԱՆ ԿՈԻՂՂԷ

ԻՐ 11-ՐԴ ՀՈՎՈԻԱԿԱՆ ԳԻՐԸ

Վերջին տարիներուն զանազան ա­ռիթներով Ն.Ս .Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողի­կոս ընդհանրապէս մեր կեանքին ու յատկապէս երիտասարդութեան առնչը- ւա ծ զանազան խնդիրներու ու մար- տահրաւէրներու գծով հովուական յա ­

տուկ գիրեր ուղղեց երիտասարդներուն: Անգլերէն լեզուով գրուած այս գիրերուն նպատակն է քննարկումներու, յիշե- ցումներու ու հարցադրումներու ճամբով մեր երիտասարդութիւնը հրաւիրել ինք- զինք դիտելու ու քննելու եւ ներկայ աշ­խարհի մարտահրաւէրներուն դիմաց իր իւրայատուկ դերը ճշդելու մեր ժողո­վուրդի կեանքէն ներս:

Հովուական այս գիրերուն ճամբով

2 0 2 ՀԱՍԿ ՅՈՒՆՈՒԱՐ 2 0 0 8

Վեհափառ Հայրապետին ճիգն է մօ­տեցնել մեր երիտասարդութիւնը մեր ազգին ու եկեղեցւոյ արժէքներուն, ըմ- թըռնումներուն ու աւանդութիւններուն, զանոնք դիտելով համաշխարհայնացած մշակոյթի ծիրէն ներս:

Փետրուարի սկիզբը իր 11րդ գիրը յղ ե ց Վեհափառ Հայրապետը մեր երի­տասարդներուն: Այս վերջին գիրին, որ նաեւ տեղադրուեցաւ Կաթողիկոսու­թեանս կա յքէջին վրայ, հիմնական նիւ- թը հայ մշակոյթն է ' յարաբերաբար հա- մաշխարհայնացումին:

ԱՐԱՄ Ա. ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԻ ՀԱՐՑԱԶՐՈՅՑԸ

«ՇՆԷԼԸՐ» ԹԵՐԹԻՆ ՀԵՏ

Փետրուար ամսուն, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկոս հարցազրոյց մը ունեցաւ Գերմանիոյ մէջ հրատարակ­ուող “Շնելըր” ամսաթերթին հետ: Հար- ցա զրոյցի ընթացքին քննարկուած հիմ­նական նիւթը միջ-եկեղեցական շա ր­ժումն էր, յատկապէս ներկայ աշխար­հին մէջ տեղի ունեցող հիմնական փո- փոխութիւններուն յարաբերաբար:

Վեհափառ Հայրապետը միջ-եկեղե- ցական շա րժումէն ներս ունեցած իր երկար տարիներու փորձառութեան լոյ- սին տակ, շարք մը ախտաճանաչումներ ու վերլուծումներ կը կատարէ, ապա իր տեսակէտները կը պ ա րզէ միջ-եկեղե- ցական շարժումին կարգ մը երեսներուն ու մօտեցումներուն գծով:

Արամ Ա. Կաթողիկոսին հիմնական մօտեցումը այն է, թ է եկեղեցին այսօր չ ի կրնար գոյատեւել ու ներկայ աշ­խարհին մէջ իր առաքելութիւնը կատա­րել, առանց միջ-եկեղեցական հայեցա- կէտի: Վեհափառ Հայրապետը միաժա­մանակ կը շեշտ է, թ է միջ-եկեղեցական շարժումը պէտք է իր հայեցակէտը աւե­լի ընդլայնէ, իր մօտեցումներուն մէջ պէտք է ըլլայ իրապաշտ եւ պէտք չ է

անտեսէ բա զմա կրօն ու բա զմա մշա կոյթ ընկերութիւնը, ուր կ ՚ա պ րի 21-րդ դարու եկեղեցին: Այս ծիրէն ներս Վեհափառ Հայրապետը նաեւ կը թելադրէ, որ առա- ւելաբար հաստատութենական դրութիւն ստացած էքիւմէնիզմը, անհրաժեշտ է որ պահէ իր հարազատ էութիւնը, որպէս շա րժում ու տեսիլք: Վեհափառ Հա յրա ­պետը կոչ կ ՚ո ւղ ղ է երիտասարդութեան, որ նոր աւիւն ներարկէ ծերութեան նշաններ ցո յց տուող միջ-եկեղեցական շարժումին, անոր դերը վերարժեւո- րելով, ներկայ ընկերութիւնը տագնա­պեցնող հարցերուն ու մարտահրաւէր- ներուն լոյսին տակ:

ԱՄԵՐԻԿԱՅԻ ՆԱԽԿԻՆ ԴԵՍՊԱՆԸ ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈԻԹԻԻՆ ԿԸ ՅԱ ՅՏՆ Է

ՎԵՀԱՓԱՌ ՀԱՅՐԱՊԵՏԻՆ

Լիբանանէն իր մեկնումի օրերուն Միացեալ Նահանգներու դեսպան ճ ե ֆ - րի Ֆելթմըն յատուկ կերպով ա յցելա ծ էր Անթիլիաս, եւ Ն.Ս .Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Կա­թողիկոսին յա յտ նա ծ իր շնորհակալու­թիւնը, միաժամանակ հրաժեշտ առած Վեհափառէն:

Փետրուար ամսուն սկիզբը, Վեհա­փառ Հայրապետին ուղղա ծ անձնական երկտողով, դեսպանը Վեհափառ Հ ա յ­րապետին դարձեալ կը յա յտ ն է իր «երախտագիտութիւնը բարեկամու­թեան ու խո^եմ տեսակէտներուն ^ա- մար՜ այն սպասումով, որ կապերը շարունակուին նաեւ Ուաշինկթընի մ է ջ » իր պաշտօնավարութեան ընթացքին: Դեսպանը այս առիթով նաեւ իր լաւա­գոյն մաղթանքները կը ներկայացնէ Լիբանանի հայութեան:

Դեսպան Ֆելթմըն, որ շուրջ չորս տարիներ ծա ռա յա ծ է Լիբանանի մէջ, ա յժմ աւելի պատասխանատու պաշտօն մը ստանձնած է Ուաշինկթընի պետա­կան քարտուղարութեան կեդրոնատե- ղիին մէջ, որպէս գլխաւոր տեղակալ

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 2 0 3

Մերձաւոր Արեւելքի պետական քա ր­տուղարի օգնականին:

ՎԵՀԱՓԱՌ ՀԱՅՐԱՊԵՏԸ ԸՆԴՈԻՆԵՑ ՀԱՐԷՍ ՇԵՀԱՊԸ

Ուրբաթ 8 Փետրուար 2008-ին, Ն.Ս. Օ .Տ .Տ . Արամ Ա. Կաթողիկոս ընդունեց Քրիստոնեայ-Իսլամ երկխօսութեան յանձնախումբի ատենապետ Հարէս Շե- հապը: Հանդիպման ներկայ գտնուեցաւ նաեւ նոյն յանձնախումբի Հա յ Հա մա յն­քի ներկա յա ցուցիչ' Դոկտ. ժա ն Սալ- մանեան:

Խօսակցութիւնը ընդգրկեց միջ-կրօ- նական տեղական կարեւոր այս յա նձ­նախումբին գործունէութիւնը, յա տկա ­պէս վերջին շրջանին, լիբանանեան մա­կարդակի վրայ երկխօսութիւնը զար­գացնելու իմաստով:

Վեհափառ Հայրապետը լա յնօրէն անդրադարձաւ նաեւ Ամմանի «Իսլամա­կան Մտածման Թագաւորական ձիմ- նարկ»ին կողմէ քրիստոնեայ հոգեւոր պետերուն, եկեղեցական խորհուրդնե­րուն ու կազմակերպութիւններուն ուղ­ղա ծ նամակին, որմէ օրինակ մը ստա­ցա ծ էր նաեւ Նորին Սրբութիւնը: Սոյն նամակին գրա ծ իր պատասխանին ամ­փոփումը կատարելով, Վեհափառ Հ ա յ­րապետը փոխադարձ հանդուրժողու- թենէն ծնող ճանաչման վրայ դրաւ իր շեշտ ը, որուն լաւագոյն օրինակը պէտք է հանդիսանայ Լիբանանը, ըսաւ Ան:

Քննարկումի նիւթ դարձաւ նաեւ,

յա ռա ջիկա յ ամիս քրիստոնեայ բոլոր եկեղեցիներու մասնակցութեամբ տեղի ունենալիք համագումարը, «Քրիստո­նէութեան դիմագրաւած մարտահրաւէր- ները» նիւթին շուրջ:

Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. ԱՐԱՄ Ա. ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԸՆԴՈԻՆԵՑ ՖՕՔՕԼԱՐԻ ՇԱՐ­

ԺՈՒՄԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑԻՉՆԵՐԸ

Երեքշաբթի առաւօտ, 12 Փետրուար 2008-ին, Ն .Ս .Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողի­կոս ընդունեց Ֆօքօլարի շարժումը ներ­կայացնող բարձրաստիճան պատուիրա­կութիւն մը գլխաւորութեամբ Արմանտօ Պէրթոլ Եպիսկոպոսին: Կաթոլիկ միջա զ­գային յիշեա լ կազմակերպութեան կեդ­րոնը կը գտնուի Հռոմի մէջ, որուն կ ՚ա ն­դամակցին հազարաւոր անձեր հոգեւո­րական թ է աշխարհական, աշխարհի բո­լոր կողմերը: Շուրջ 25 տարիներ առաջ հաստատուած այս շարժումին նպա­տակն է հաւաքական զրոյցներու ու աշ- խատանքներու ճամբով նպաստել քրիս- տոնէական արժէքներու եւ սկզբունք­ներու տարածման, միաժամանակ օ գ ­տակար հանդիսանալով կարիքաւոր համայնքներուն:

' А п

-

Սոյն այցելութեան նպատակն էր տեղեակ պահել Վեհափառ Հայրապետը յա ռա ջիկա յ Սեպտեմբերին Ֆօքօլարի շարժումին կողմէ Լիբանանի մէջ կազ­մակերպուելիք համագումարի մասին, եւ ունենալ իր տեսակէտները այս ուղղու- թեամբ: Վեհափառ Հայրապետը որ մօ- տէն ծա նօթ է այս շարժումին, եւ անց­եալին հանդիպումներ ունեցած անոնց

2 0 4 ՀԱՍԿ ՅՈՒՆՈՒԱՐ 2 0 0 8

պատասխանատուներուն հետ, Զուիցեր- իոյ, Պրազիլի, Միացեալ Նահանգներու եւ այլ շրջաններու մէջ, քա ջա լերեց ա­նոր կատարած հոգեւոր ու մարդասիրա­կան գործունէութիւնը, միաժամանակ պատրաստակամութիւն յա յտ նեց, հա­մագումարին մասնակիցները ընդունելու Անթիլիասի Մայրավանքէն ներս եւ իր խօսքը ուղղելու անոնց:

ՔԷՆԹԸՐՊԸՐԻԻ ԱՐՔԵՊԻՍԿՈՊՈՍԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈԻՑԻԶՆԵՐԸ

ԱՆԹԻԼԻԱՍԻ ՄԷԶ

Քէնթըրպըրիի Արքեպիսկոպոս Ռօ- ուըն Ուիլիըմզ, 19 Փետրուար 2008-ին, Մեծի Տա նն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսարան ուղարկեց իր ներկայացուցիչը' Հա յր Նապիլ Շեհատէ, հանդիպում ունենալու համար Ն.Ս .Օ .Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողիկո­սին հետ:

Հանդիպումը ընդգրկեց մի քանի բնագաւառներ, որոնցմէ գլխաւորն էր, Արեւելեան Ուղղափառ Եկեղեցիներու եւ Անկլիքան Եկեղեցւոյ աստուածաբանա­կան երկխօսութեան վերսկսման հետ առնչուած հարցը: Այս գծով կողմերը քննարկեցին վերոյիշեալ երկխօսութեան դիմաց գտնուող դժուարութիւնները անդ­րանցնելու միջոցներն ու կարելիութիւն- ները: Վեհափառ Հայրապետը այս գծով իր նախապէս շեշտ ա ծ տեսակէտը վերահաստատելով, անհրաժեշտ գտաւ ոչ-քաղկեդոնական Ուղղափառ Եկեղե­ցիներու ընտանիքին եւ Անկլիքան Եկե­

ղեցւոյ միջեւ աստուածաբանական երկ- խօսութիւնը սկսելու անհրաժեշտութիւնը:

Քննարկումի նիւթ դարձած երկրորդ հարցը կը վերաբերէր Միջին Արեւելքի Եկեղեցիներու Խորհուրդին, որուն հետ գործակցութեան ու միացեալ ծրագիր- ներու գծով դարձեալ առաջարկներ ներ­կայացուեցան: Այս մասին եւս, Վեհա­փառ Հայրապետը, իբրեւ Խորհուրդի նորընտիր նախագահ, իր տեսակէտը պարզեց, գործնական ու ազդու ար­դիւնքներու հեռանկարով:

Ի վերջոյ, Ռօուըն Ուիլիըմզ Արքե­պիսկոպոս կը խնդրէր ունենալ Վեհա­փառ Հայրապետին տեսակէտը, Ամմա- նի «Թագաւորական Մտածման ձիմ- նարկ»ի վերջերս հրապարակած իսլա­մական համագործակցութեան կոչին մասին, զոր ստորագրած էին 138 իսլա մ կրօնքի ղեկավարներ, եւ զա յն ուղղա ծ Քրիստոնեայ հոգեւոր պետերուն: Արքե­պիսկոպոսին փափաքն էր, որ Վեհա­փառ Հայրապետը իր տեսակէտը յա յտ ­նէ, թ է արդեօ՞ք կարելիութիւնը կայ հա- մաքրիստոնէական մօտ եցում մը որ- դեգրել, ի պատասխան իսլամական կրօնքէն եկող սոյն համագործակցու­թեան կոչին: Այս մասին եւս Արամ Ա. Կաթողիկոս իր անձնական մտածում­ները բանաձեւեց չորս կէտերու մէջ, եւ փոխանցեց Արքեպիսկոպոսի պաշտօ­նական ներկայացուցիչին:

Անցնող ամրան ընթացքին, Անկլի- քա ն Եկեղեցւոյ պետը ա յցելա ծ էր Ան­թիլիաս, եւ պաշտօնական հանդիպում ունեցած Վեհափառ Հայրապետին հետ, եւ միջ-եկեղեցական հարցերու գծով, փոխադարձ մտերմութիւն ստեղծուած էր երկու հոգեւոր պետերուն միջեւ:

* * *

29 Փետրուար 2008-ին Քէնթըրպը­րիի Արքեպիսկոպոսը երկրորդ ներկա-

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 2 0 5

յա ցուցի չ մը ուղարկեց Անթիլիաս, Կա­նոնիկոս Անթոնի Պօլը, խորհրդակցելու համար Վեհափառ Հայրապետին հետ: Հանդիպման ներկայ գտնուեցաւ նաեւ Միջ-եկեղեցական Բաժանմունքի Վարիչ Գերշ. Տ. Նարեկ Եպս. Ալեէմէզեան: Խորհրդակցութեան առաջին բնա գա ­ւառը կը վերաբերէր Արեւելեան Ուղ­ղափառ Եկեղեցիներու ընտանիքին Անկ- լիքան Եկեղեցւոյ հետ աստուածաբա­նական երկխօսութեան վերսկսման: Յա յտ նենք որ Վեհափառ Հայրապետը կարեւոր դերակատարութիւն ունեցաւ աստուածաբանական այս երկխօսու­թեա ն հաստատման եկեղեցական երկու ընտանիքներուն միջեւ: Երկրորդ հարցը որ քննարկման նիւթ եղաւ Քրիս- տոնեայ-Իսլամ երկխօսութեան զարգաց­ման նախադրեալները, որոնք այնքան կը զբա ղեցնեն այսօրուան միջ-կրօնա- կան համայնքը: Երրորդ հերթին Արքե­պիսկոպոսին ներկայացուցիչը խորհըր- դակցեցաւ Նորին Սրբութեան հետ Քէն- թըրպըրիի Արքեպիսկոպոսին Իսլամ- ներու մասին կատարած յայտարարու­թեա ն ստ եղծա ծ մթլնորտին մասին: Արքեպիսկոպոսը Արամ Ա. Կաթողիկոսի մօտ ուղարկելով իր ներկայացուցչը վե- րոյիշեալ հարցերու գծով կ ՚ո ւզէր ունե­նալ Նորին Սրբութեան կարծիքը:

Վեհափառ Հայրապետը միջ-եկեղե- ցական ու միջ-կրօնական յարաբերու- թեա նց մէջ իր ունեցած լա յն փորձառու- թեամբ, յատկապէս միջին-արեւելեան քրիստոնեայ-իսլամ միջավայրի օրինա­կէն մեկնելով, իր տեսակէտները պար- զեց:

ԳԵՐՄԱՆԱԿԱՆ ԵԿԵՂԵՑԻՆԵՐԸ ՆԵՐԿԱՅԱՑՆՈՂ ՊԱՏՈԻԻՐԱԿՈԻ-

ԹԻԻՆԸ ԱՆԹԻԼԻԱՍԻ ՄԷԶ

Շա բա թ առաւօտ, 2 Փետրուար 2008-ին, Ն .Ս .Օ .Տ.Տ. Արամ Ա. Կաթողի­կոս Վեհարանի դահլիճին մէջ ընդունեց30 հոգիներէ բա ղկա ցա ծ պատուիրակու­թիւն մը, որ կը ներկայացնէր Գերման- իոյ զանազան եկեղեցիները: Պատուի­րակութեան այցելութեան նպատակն էր մօտ էն տեղեակ դառնալ Միջին Արեւել­ք է ն ներս քրիստոնէութեան ներկայու­թեա ն ու վկայութեան:

Վեհափառ Հայրապետը ողջունելով պատուիրակութիւնը, գնահատեց անոնց ցուցա բերա ծ նախանձախնդրութիւնը' Միջին Արեւելքէն ներս Քրիստոնէու­թեա ն ներկայ կացութեան գծով: Վեհա­փառ Հայրապետը յատկապէս ըսաւ. «Միջին Արեւելքէն ներս Քրիստոնէու­թեան ներկայութիւնը սովորական իմաստով պէտք չ է ըմբռնել: Միջին Արեւելքը ծննդավայրն է Քրիստոնէու­թեան: Քրիստոսի լոյսը Միջին Արե­ւելքէն ծագեցաւ աշխարհին:

ձոս է Բեթղե^էմը ու Յարութիւնը, որպէս Րիմքը Քրիստոնէութեան հա­ւատքին: ճ ի շ դ է, Քրիստոնէութեանբաժանումը նաեւ Միջին Արեւելքէն սկսաւ, նաեւ ճիշդ է որ Քրիստո- նէութիւնը տագնապարար պատմութիւն մը ունեցաւ այս շրջանէն ներս, սակայն եկեղեցիները ամրօրէն կա ռչա ծ կը մնան իրենց արմատներուն, աւանդու- թիւններուն, իրաւունքներուն ու մանա-

2 0 6 ՀԱՍԿ ՅՈՒՆՈՒԱՐ 2 0 0 8

ւանդ՜ քրիստոսատուր առաքելութեան»: Վեհափառ Հայրապետը նաեւ ընդգծեց Քրիստոնեայ-Իսլամ երկխօսութեան կարեւորութիւնը. «Քրիստոնեայ-Իսլամ երկխօսութիւնը շրջանէն ներս, Քրիս­տոնէութեան ներկայութեան ու վկայու­թեան կարեւոր տարածքներէն մէկն է: Ան մաս կը կազմէ մեր առօրեայ կեան­քին: Մեր կեանքը երկխօսութեան կեանք է. այլապէս չի ՛ կրնար ըլլալ: Երկխօսու- թիւնը պէտք չ է ' ըմբռնել որպէս հե­ռացում մեր արմատներէն եւ ո ՛ չ ալ ուրիշներուն դարձը՜ Քրիստոնէութեան: Սա սխալ մօտեցում է երկխօսութեան: Քրիստոնեաներ ու Իսլամներ միասին պէտք է ապրին փոխադարձ հասկացո­ղութեան ու յարգանքի շրջագծին մէջ»:

Ապա Վեհափառ Հայրապետը լայ- նօրէն անդրադարձաւ Հա յ Եկեղեցւոյ ներկայութեան Միջին Արեւելքէն ներս: Ան ըսաւ. «Դարերու մէջ արմատացած է ձայ ժողովուրդի ու եկեղեցւոյ ներկա­յութիւնը Միջին Արեւելքէն ներս:

Մենք անանջատելի մասը կը կազ­մենք շրջանի պատմութեան: Ունինք մեր իւրայատուկ մշակոյթը, արժէքները ու ըմբըռնումները, սակայն մենք մաս­նակից ենք ամբողջականօրէն շրջանի ժողովուրդի երազներուն ու մարտա- ^րաւէրներուն: ճ ի շ դ է, ձայ Եկեղեցին ամէնա^ին եկեղեցիներէն է, սակայն ան միշտ վերանորոգութեան ընթացքի մէջ է. ան գործօն մասնակցութիւն կը բերէ միջ-եկեղեցական շարժումին, ի ն չ­պէս նաեւ՜ ներկայ աշխարհի տ ագ­նապները դիմագրաւելու ձգտող միջ- կրօնական երկխօսութեան ու գոր­ծակցութեան»:

Իր խօսքի վերջին բաժինով Վեհա­փառ Հայրապետը լա յնօրէն անդրա­դարձաւ նաեւ Հա յ ժողովուրդի Ցեղաս­պանութեան, շեշտ ելով անոր իրաւունքը պահանջատիրութեան:

ՎԵՀԱՓԱՌ ՀԱՅՐԱՊԵՏԸ ԸՆԴՈԻՆԵՑ Ե.Հ.Խ.-Ի ՄԻԶ-ԿՐՕՆԱԿԱՆ

ՌԱԺԱՆՄՈԻՆՔԻ ՏՆՕՐԷՆԸ

Չորեքշաբթի 27 Փետրուար 2008-ի երեկոյեան, Ն .Ս .Օ .Տ.Տ. Արամ Ա. Կա­թողիկոս Անթիլիասի Վեհարանի իր գրասենեակին մէջ ընդունեց, Եկեղեցի­ներու Համաշխարհային Խորհուրդի միջ-կրօնական բաժանմունքի տնօրէն' Դոկտ. Շանթա Փրիմաւարտանա: Անոր կ ՚ընկերակցէին նաեւ իր օգնականները, որպէսզի միասնաբար հանդիպում մը ունենան Նորին Սրբութեան հետ: Հա ն­դիպման ներկայ գտնուեցաւ նաեւ միջ- եկեղեցական յարաբերութիւններու վա­ր ի չ' Նարեկ Եպս. Ալեէմէզեան:

Ե.Հ.Խ.-ի այս կարեւոր բաժանմուն­քը, որ Խորհուրդի գործունէութեան ներ­կայ ժամանակներու ընդարձակման ու այժմէականացման տարածքն է, կ ՚ը նդ ­գրկէ կրօններու միջեւ երկխօսութիւնը զարգացնելու աշխատանքը: Դոկտ Փրի­մաւարտանա տեղեակ պահեց Վեհա­փառ Հայրապետը բաժանմունքի կատա­րա ծ աշխատանքներուն եւ յա ռա ջիկա յ ծրագիրներուն մասին: Նորին Սրբու­թիւնը, այս գծով իր տեսակէտները պարզեց, յատկապէս քրիստոնեայ-իս- լա մ երկխօսութեան շրջա գծէն ներս, որ լիբանանեան մակարդակի վրայ, ի ն չ­պէս նաեւ միջա զգա յնօրէն ուշադրու­թիւնը իր վրայ կը հրաւիրէ ներկայիս:

ՀԱԶԻՄ ՊԱՏՐԻԱՐՔԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈԻՑԻԶԸ ԱՆԹԻԼԻԱՍԻ ՄԷԶ

Անտիոքի Յ ո յն Ուղղափառ Եկեղեց- ւոյ պետ Նորին Ամենապատուութիւն Իգնատիոս Դ. Հ ա զ ի մ պատրիարք, Չ ո ­րեքշաբթի 27 Փետրուար 2008-ին, յա ­տուկ պատուիրակութիւն մը ուղարկեց Անթիլիաս, հանդիպում ունենալու Վեհա­փառ Հայրապետին հետ:

ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 ՀԱՍԿ 2 0 7

Պատուիրակութեան մաս կը կազ­մէին Պատիարքական Օգնական Լուգա էլ-Խուրի Եպիսկոպոս եւ մեթր էլի Մու- խայպէր, որ միաժամանակ անդա մ է Միջին Արեւելքի Եկեղեցիներու Խորհուր­դի Գործադիր Վարչութեան: Պատուի­րակութեան նպատակն էր Հ ա զի մ պատ­րիարքին կողմէ պատգամ մը փոխանցել Նորին Սրբութեան: Վեհափառ Հ ա յ­րապետը այս առիթով փոխադարձեց իր եղբայրական սէրը հանդէպ Անտիոքի Յ ո յն Ուղղափառ Աթոռի գահակալին:

Հանդիպումը առիթ մը հանդիսա­

ցաւ խօսելու երկու Աթոռներու յարա- բերութեանց եւ գործակցութեան մասին: Քննարկումներ կատարուեցան նաեւ Միջին Արեւելքէն ներս քրիստոնէական եկեղեցիներու ներկայութեան ու անոնց հաւաքական աշխատանքը հունաւորելու մասին: Խորհուրդի գործունէութեան վե- րարժեւորման ու վերակազմակերպման ճամբով յատկապէս, քրիստոնէութեան ներկայութիւնը ու վկայութիւնը շրջա նէն ներս գործնապէս հաստատելու ծրա­գրին շուրջ, մտքերու փոխանակում տեղի ունեցաւ:

2 0 8 ՀԱՍԿ ՅՈՒՆՈՒԱՐ 2 0 0 8

ՊԱՏԱՐԱԳ ԵՒ ՔԱՐՈԶ Ս. Ա^ՈՌՈՅՍ ՄԻԱԲԱՆՆԵՐՈՒՆ ԿՈՂՄՒ

ԿԻՐԱԿԻ, 3 ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 : Ա . 0Ա Ռ Ա Ս -

ՆՈ ՐԴԱ Ց: ԲՈՒՆ ԲԱՐԵ-ԿԵՆԴԱՆ:

կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ա ր ա ն ի ս Ա- Գ ր ի գ ո ր

Լ ո ւս ա ւո ր ի չ Ա ա յր Տա ճ ա ր ի ն մ է ջ պ ա տ ա ­

ր ա գ ե ց ե ւ ք ա ր ո զ ե ց Հ ո գ շ - Տ - Թ ո ր գ ո մ

Ա բղ - Տօ ն ո յե ա ն ւ

Թ չ նոց բ ո յն ի Ա- Գ ա յի ա ն է մ ա տ - ր ա ն մ է ջ պ ա տ ա ր ա գ ե ց Ա րժ- Տ - Ա իմ էոն

0 Հ ն յ . կա րա պ ետ եա ն ե ւ ք ա ր ո զ ե ց

Գ ե ր պ . Տ - Ե ղ ի չէ Ծ - Վ ր գ - Ա ա նճիկեա ն:

ԿԻՐԱԿԻ, 17 ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 : Ժ Դ . ՕՐ

ՄԵԾԻ ՊԱՀՈՑ: Դ . 0Ա Ռ Ա Ս ՆՈ ՐԴ Ա Ց: Ա Ն Ա -

ՌԱԿԻՆ:

կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ա ր ա ն ի ս Ա- Գ ր ի գ ո ր Լ ո ւ ­

ս ա ւո ր ի չ Ա ա յր Տա ճ ա ր ի ն մ է ջ պ ա տ ա ­

ր ա գ ե ց Հ ո գ շ - Տ - ^ ե ւ ո ն գ Ա բ ղ ՝ Բ ե ն գ է զ -

եա ն ե ւ ք ա ր ո զ ե ց Գ երպ - Տ - Ն ո ր ա յր Ծ-

Վ ր գ - Ա շյշգեա ն:

Թ չ նոց Բ ո յն ի Ա- Գ ա յի ա ն է մ ա տ - ր ա ն մ է ջ պ ա տ ա ր ա գ ե ց ե ւ ք ա ր ո զ ե ց

Հ ո գ շ - Տ - Ա տ եփ ա նոս Ա բղ- Փ ա շա յե ա ն :

ԿԻՐԱԿԻ, 10 ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 : է . ՕՐ

ՄԵԾԻ ՊԱՀՈՑ: Р . 0Ա Ռ Ա Ս ՆՈ ՐԴ Ա Ց: ԱՐ­

ՏԱ ՔՍ Մ Ա Ն :

կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ա ր ա ն ի ս Ա- Գ ր ի գ ո ր Լ ո ւ ­

ս ա ւո ր ի չ Ա ա յր Տա ճ ա ր ի ն մ է ջ պ ա տ ա ր ա ­

գ ե ց Հ ո գ շ - Տ - Ա տ եփ ա նոս Ա բ ղ - Փ ա շա յ-

եա ն ե ւ ք ա ր ո զ ե ց Հ ո գ շ - Տ - ^ ե ւ ո ն գ Ա բ ղ -

Բ ե ն գ է զ ե ա ն :

Թ չ նոց Բ ո յն ի Ա- Գ ա յի ա ն է մ ա տ -

ր ա ն մ է ջ պ ա տ ա ր ա գ ե ց Հ ո գ շ - Տ - Թ ո ր ­

գ ո մ Ա բղ- Տ օ ն ո յե ա ն :

ԿԻՐԱԿԻ, 2 4 ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2 0 0 8 : Ի Ա . ՕՐ

ՄԵԾԻ ՊԱՀՈՑ: Դ . 0Ա Ռ Ա Ս -ՆՈ ՐԴ Ա Ց:

ՏՆՏԵՍԻՆ:

կ ա թ ո ղ ի կ ո ս ա ր ա ն ի ս Ա- Գ ր ի գ ո ր Լ ո ւ ­

ս ա ւո ր ի չ Ա ա յր Տա ճ ա ր ի ն մ է ջ պ ա տ ա ­

ր ա գ ե ց Գ ե ր պ - Տ - Ն ո ր ա յր Ծ - վ ր գ - Ա-

շր գ ե ա ն ե ւ ք ա ր ո զ ե ց Գ երպ - Տ - Ե ղ ի շէ Ծ -

վ ր գ - Ա ա նճիկեա ն:

Թ չ նոց Բ ո յն ի Ա- Գ ա յի ա ն է մա տ -ր ա ն մ է ջ պ ա տ ա ր ա գ ե ց ե ւ ք ա ր ո զ ե ց

Հ ո գ շ - Տ - *Լ ե ւո ն գ Ա բղ- Բ ե ն գ է զ ե ա ն :