TỔN THƯƠNG VÙNG TỔN THƯƠNG VÙNG TUYẾN TÙNGTUYẾN TÙNG

Bs. Đào Th  Thùy TrangịBs. Đào Th  Thùy Trangị

BVCRBVCR

Giải phẫu của Giải phẫu của tuyến tùngtuyến tùng

Kích thước # 10-14mmKích thước # 10-14mm Nằm trên đường giữa, trên lềuNằm trên đường giữa, trên lều Trên củ não sinh tử , mép sauTrên củ não sinh tử , mép sau Dưới lồi thể chai, tĩnh mạch não lớnDưới lồi thể chai, tĩnh mạch não lớn Bám vào bờ sau não thất IVBám vào bờ sau não thất IV Mô học: 95% tế bào tuyến tùng, 5% tế bào TK đệmMô học: 95% tế bào tuyến tùng, 5% tế bào TK đệm Vôi hóa trung tâm thấy # 40% ở ngưới 17-29 tuổi.Vôi hóa trung tâm thấy # 40% ở ngưới 17-29 tuổi. Không có hàng rào máu não nên bắt thuốc mạnhKhông có hàng rào máu não nên bắt thuốc mạnh

Đinh nghĩa vùng tuyến tùngĐinh nghĩa vùng tuyến tùngVùng tuyến tùng bao gồm: Vùng tuyến tùng bao gồm: Tuyến tùngTuyến tùng Phần sau não thất III và cống não, Phần sau não thất III và cống não, Khoang dưới nhện: bể quanh cKhoang dưới nhện: bể quanh củ ủ não sinh não sinh

tư và màng mạch não thất III tư và màng mạch não thất III Não: màng mái (cNão: màng mái (củ ủ não sinh tư) và thân não sinh tư) và thân

não, đồi thị, lồi thể chai não, đồi thị, lồi thể chai Màng cứng: đỉnh lều tiểu nãoMàng cứng: đỉnh lều tiểu não Mạch máu: TM não trong và TM Galen, Mạch máu: TM não trong và TM Galen,

ĐM não sau và ĐM đám rối mạch mạc sauĐM não sau và ĐM đám rối mạch mạc sau

Chapter 12   Brain Tumors and Tumorlike Masses: Classification and Differential Diagnosis     409 

 

Fig. 12­3. A, Gross anatomy of the pineal region and tectal plate, posterior view. The vein of Galen has been removed.  B, Midsagittal section through  the third ventricle and pineal gland showing  relationships  with  adjacent  structures:  1,  Pineal  gland.  2,  Splenium  of  corpus callosurn. 3, Internal cerebral vein. 4, Tectum (collicular plate). 5, Vein of Galen. 6, Trochlear nerve (CN IV). 7, Velum interpositum. 8, Quadrigeminal plate cistern. 9, Ambient cistern. 10, Posterior choroidal arteries. 71, Choroid plexus of third ventricle. 12, Cerebral aqueduct. 13, Basilar bifurcation with midbrain perforating branches. 14, Thalamus (with massa intemedia). 15,  Optic  chiasm.  16,  Hypothalamus  with  infundibular  stalk.  17,  Fornix.  18,  Foramen  of Monro. 19, Posterior commissure. 20, Basal veins of Rosenthal. 21, Posterior cerebral artery. 22,  Tentorium  cerebelli.  (From  Basset  DL:  A  Stereoscopic  Atlas  of  Human  Anatomy:  the Central Nervous System, Section 1. Courtesy Bassett Collection, R. Chase (curator), Stanford University.) 

 Fig. 12­4. A, Midsagittal cut brain section and, B, sagittal T2­weighted MR scan depict the pineal gland and its adjacent structures. Same key as Fig. 12­3. (Brain section courtesy Yakovlev Collection, Armed Forces Institute of Pathology.) 

splenium. (Fig. 12­4). The suprapineal recess of the third  ventricle  extends  posteriorly  immediately above  the  pineal  gland.  The  quadrigeminal  plate cistern  lies  behind  the  pineal  gland.  An  anterior extension  of  this  cistern,  the  velum.  interpositum, lies  above  the  pineal  gland  and  extends  anteriorly under the fornix. 

Important  vascular,  dural,  and  neural  structures  are adjacent  to  the  pineal  gland.  The  tentorial  apex  arches above  and  behind  the  pineal  gland,  and  the  internal cerebral  veins  and  vein  of  Galen  lie  in  close  proximity (Figs. 12­4 and 12­5). Branches of the medial and lateral posterior  choroidal  arteries  are  also  present  (see  Fig. 6­19). The two CN IVs exit dorsally 

Chapter 12   Brain Tumors and Tumorlike Masses: Classification and Differential Diagnosis       411 

Fig. 12­6. Anatomic diagram depicts the pineal region and its common lesions. The approximate course of the tentorial incisura is shown by the dotted line. 

Fig. 12­7. A 7­year­old boy with acute onset of diabetes insipidus. Sagittal T1­weighted MR scans  without  (A)  and  with  (B)  contrast  enhancement  show  a  large  uniformly  enhancing pineal region mass (white arrows). The mass depresses the tectal plate (black arrows). The infundibular  recess  appears  slightly  thickened  and  enhances  following  contrast administration (open arrows).                                                                                                           Continued. 

 

 

  

  

 

 

Pineal gland   Germinoma   Teratoma   Pineoblastoma/pineocytoma   Benign cyst 

Posterior third ventricle   Astrocytoma   Dilated suprapineal recess   Ependymal /inflammatory cyst   Choroid plexus papilloma 

Tectum   Chiari II (beaking)   Astrocytoma   Multiple sclerosis   Contusion 

Quadrigeminal cistern/ velum interpositum       Cavum velum interpositum       Arachnoid cyst      Metastases     Meningitis     Subarachnoid hemorrhage 

Vessels, dura     Tortuous vessels       Enlarged vein of Galen        Meningioma     Tentorial subdural hematoma 

Brain   Astrocytoma   Vascular malformation   Stroke   Demyelinating disease   Metastasis   Herniations 

Triệu chứng của u vùng tuyến tùngTriệu chứng của u vùng tuyến tùng

Hội chứng Parinaud: liệt vận nhãn theo chiều dọc, Hội chứng Parinaud: liệt vận nhãn theo chiều dọc, giãn đồng tử, liệt hội tụ 2 mắt, co thắt mi, do chèn giãn đồng tử, liệt hội tụ 2 mắt, co thắt mi, do chèn ép hoặc xâm lấn màng mái ép hoặc xâm lấn màng mái

Não úng thủy do tắc nghẽn cống nãoNão úng thủy do tắc nghẽn cống não Đau đầu, buồn nôn, nôn do tăng ALNSĐau đầu, buồn nôn, nôn do tăng ALNS Dậy thì sớm: phần lớn do u tế bào mầmDậy thì sớm: phần lớn do u tế bào mầm Xuất huyết trong nang hoặc u gây ngập máu Xuất huyết trong nang hoặc u gây ngập máu

(apoplexy) với triệu chứng giảm ý thức đột ngột kết (apoplexy) với triệu chứng giảm ý thức đột ngột kết hợp với đau đầuhợp với đau đầu

Hội chứng ParkinsonHội chứng Parkinson

Các tổn thương vùng tuyến tùngCác tổn thương vùng tuyến tùng U nguồn gốc tế bào tuyến tùngU nguồn gốc tế bào tuyến tùngU tế bào tuyến tùng (Pineocytoma)U tế bào tuyến tùng (Pineocytoma)U nhu mô tuyến tùng biệt hóa vừaU nhu mô tuyến tùng biệt hóa vừaU nguyên bào tuyến tùng (Pineoblastoma)U nguyên bào tuyến tùng (Pineoblastoma) Các u tế bào mầm (Germ cell tumors): Các u tế bào mầm (Germ cell tumors):

Gerinoma, teratoma...Gerinoma, teratoma... Nang tuyến tùngNang tuyến tùng Khác: nang biểu bì (epidermoid cyst), nang bì Khác: nang biểu bì (epidermoid cyst), nang bì

(dermoid cyst), u tế bào thần kinh đệm (dermoid cyst), u tế bào thần kinh đệm (astrocytoma), u màng não (meningioma), u (astrocytoma), u màng não (meningioma), u mỡ (lipoma), di căn, bất thường mạch máu...mỡ (lipoma), di căn, bất thường mạch máu...

U tế bào tuyến tùng (Pineocytoma)U tế bào tuyến tùng (Pineocytoma)

Grade I (WHO), 14Grade I (WHO), 1460% u nguồn gốc 60% u nguồn gốc tuyến tùng tuyến tùng

Xảy ra ở mọi lứa tuổi, ưu thế ở người Xảy ra ở mọi lứa tuổi, ưu thế ở người trưởng thành, trung bình # 38 tuổitrưởng thành, trung bình # 38 tuổi

Không khác biệt về giớiKhông khác biệt về giới Tỉ lệ sống sau 5 năm # 86Tỉ lệ sống sau 5 năm # 86100%100% Không tái phát sau cắt bỏ toàn bộKhông tái phát sau cắt bỏ toàn bộ Không di căn theo dịch não tủyKhông di căn theo dịch não tủy