© ton mulders –vrij voor gebruik- 0 zes denkhoeden de bono
TRANSCRIPT
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
1
Zes denkhoeden De Bono
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
2
Gebruik
Gestructureerde vorm van brainstormen om ieder teamlid te helpen op een bepaalde manier te denken. Dit gebeurt door het spelen van een rol waardoor voorkomen wordt dat hij/zij beperkt wordt door vaststaande patronen en denkbeelden.
Wat het doet
De denkhoeden / denkrichtingen helpen om de aandacht van de groep te richten op één bepaalde manier van denken.De denkhoeden zijn Wit, voor objectieve feiten en cijfers. Rood, voor gevoel van kwaadheid, woede en emotie. Geel, voor een optimistische kijk en positief denken. Zwart, staat voor zwaarmoedigheid en negatieve oordelen, hindernissen en problemen die men op de weg ziet. Groen, vertegenwoordigt nieuwe ideeen en creativiteit. Blauw, wordt gebruikt voor ordening van het denkproces.
Hoe gebruiken
1. Geef de groep uitleg over de principes van het denkproces (zie slides facilitator)2. Kies een denkrichting en brainstorm niet langer dan 8 a 10 minuten of stop als de ideeenstroom eerder ophoudt3. Doe hetzelfde voor de verschillende kleuren (denkrichtingen)4. Evalueer de resultaten en plan de ovlgeden acties
Zes denkhoeden De Bono
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
3
Gestructureerd brainstormen
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
4
Gestructureerd denken
Denktechniek
Voordelen
Beperkingen
Uitleg denkhoeden
Rol facilitator
Start van de brainstormsessie
Evaluatie en acties plannen
Agenda
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
5
A B
Kritisch denken
A
B
Parallel denken
Gestructureerd denken
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
6
Hoed is metafoor denkrichting
Opsplitsen ‘algemene denkhoed’
Symboliseren ‘schakelen’
Scheidt logica en emotie
Denkrollen ‘spelen’
Denktechniek
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
7
Onze aandacht richten
Dingen zeggen die we anders niet zo snel zouden zeggen
Praktisch gemak (‘schakelen’)
Je raakt niet verstrikt in een rol
Eenvoudige regels voor denken
Doel denkrichtingen
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
8
Structuur in het denken
Snel toepasbaar
Met, i.p.v. tegen elkaar
Discussie over de inhoud
Overzicht over situatie een item
Hoge participatiegraad van de deelnemers
Voordelen gestructureerd denken
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
9
Geeft geen oplossingen
Eist discipline in vasthouden methode
Men mag niet meer ‘zeuren’ over zaken
Beperkingen
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
10
Feiten
Denken over
denkenLogisch positief
Logisch negatief
Creativiteit
Emotie
Zes denkrichtingen
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
11
Feiten, cijfers, neutraal, objectief
“Graag alleen de feiten”
Witte hoed: “computerdenken”
Twee soorten feiten:
geverifieerde feiten
veronderstelde feiten (geoorloofd, maar wel tweederangs feiten)
“Uw mening” is NIET toegestaan
Witte hoed
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
12
Emotie, gevoel, vermoedens, intuïtie (vooroordelen)
“Mijn gevoel zegt me...”
“Zo denk ik erover...”
Geen noodzaak tot rechtvaardigen, noemen van redenen of gronden
Tegenovergestelde van witte hoed denken
Rode hoed
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
13
Optimisme constructieve bijdrage, logisch positief, zonnige kant
Concentratie op de voordelen
Doelbewust zoeken naar positieve
Optimistische suggesties
“Wat als...”, het best mogelijke scenario
positief speculatief
Gele hoed
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
14
Somberheid, logisch negatieve, pessimisme
Kritisch oordelen
“Dit werkt niet omdat..., dit is geen goed idee omdat...”
negatief, maar niet emotioneel
altijd logische, relevante redenen noemen
emotioneel negatief = rode hoed
Zwarte hoed
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
15
Nieuwe inzichten en denkbeelden, creativiteit
Oplossingsgericht denken
Verzamelen van nieuwe ideeën
Drang naar verbetering
Ongerijmd logisch, provocatief
Zoeken naar alternatieven
Groene hoed
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
16
Regiseren, organiseren van het denkproces
focussen; “denkgebied omlijnen”
verwisselen van denkrichting
denkprogramma / procedure(s)
keuzen maken; prioriteiten stellen
plan van aanpak samenstellen
“we dwalen wat af, ik stel voor...”
samenvatten; conclusies trekken
Blauwe hoed
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
17
witwit <> roodrood
zwart <> geel geel
groengroen <> blauwblauw
Denkparen
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
18
vaststellen denkagenda
uitleg techniek
participatie bevorderen
deelnemers in methode ‘begeleiden’
opmerkingen onder juiste hoed
doel, hen parallel leren denken
zicht houden op complete ‘analyse’
Je rol als je faciliteert (1/2)
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
19
tijdbewaking
legt linken tussen de hoeden
deelnemers leren ‘punt’ te maken zonder omtrekkende beweging (kort, puntig, steekwoorden)
flappen schrijven
procesbewaken
macht over het proces
terugrapportage verzorgen
Je rol als je faciliteert (2/2)
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
20
“Verkeersregels kun je beter afschaffen, vrijwel niemand houdt zich eraan”
Oefening
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
21
“Alle drugs moeten gelegaliseerd worden”
Oefening
© Ton Mulders –vrij voor gebruik-
22
“Bij onze organisatie moet IEDEREEN evenveel
verdienen”
Oefening