-û-+-¦-ì-+-é,-ª-¦-à-+-+-¦-¦-¦-+-¦ -å-+-à-+-â-+-¦-à,-¦-+-î-é-¦-+-¦...

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Жинхэнэ живэлт

Усанд живсэн хүн сандарч,гүнзгий амьсгал

авсанаар уушгинд ус орно.

1. Эхэн үед ухаантай,цочирдсон, замбараагүй

хөдөлгөөн хийж, тусламж үзүүлэгчийг

эсэргүүцдэг.Залгисан усаараа

бөөлждөг.Шуугиантай амьсгалтай

,ханиалгана.

2. Агонийн үе: Ухаан алдах боловч зүрхний үйл

ажиллагаа хараахан алдагдаагүй,амьсгал

тасалдангуй байна.Хурдан тусламж

үзүүлэхгүй бол зүрх амьсал зогсоно.


• Клиник үхлийн үе: Зүрх,амьсгал зогсож хүүхэн

хараа өргөсөж, гэрлийн урвал үгүй болсон

байна.


Живэлт-утопление-drowing

Живэлт нь гурван хэв маягтай.

• Усанд живсэн хүн сандарч гүнзгий амьсгал авснаар уушгинд ус орно.1.Жинхэнэ

живэлт

• Амьсгалын замд багахан ус ормогц дууны хөвч рефлексээр агшиж амьсгал бүтнэ. Амьсгал бүтсэнээр зүрх дарангуйлагдаж зогсоно.

2.Бүтэлттэй живэлт

• 5-10% тохиолдоно.Гэнэтийн цочрол айдсын улмаас рефлексээр зүрх зогсох тул амьсгал зогсож клиникийн шинжүүд шууд илэрнэ.Энэүед уушгинд ус орохгүй.

3.Синкопал живэлт


Живсэн хүнд үзүүлэх тусламж

Уснаас гаргана.

Уснаас гаргамагц цаг алдалгүйгээр амьсгалын замыг

шалгана.

Гадны биетийг гаргана.(Ам хамарт элс, шавар,

ургамлын зүйл орсон бол гоожуулах, ухаж авах, арчих,

соруулах аргуудаар цэвэрлэнэ)

Үүнд : 30-40 секунд хангалттай.

Дараа нь живсэн хүнийг хэвлийгээр нь өөрийнхөө

өвдөг дээр доош харуулан хэвтүүлээд нуруун талаас

хүчтэйхэн хэдэн удаа дарж усыг гаргадаг.

Зохиомол амьсгал хийнэ.


• Дараа нь өөрийн амьсгал сэргэж, том судсууд

дээр лугшилт мэдрэгдэх хүртэл АВС арга

хэмжээг үргэлжлүулэх ба цаашид ухаан

сэргэсэн, сэргээгүй эмнэлэгт хүргэх хэрэгтэй.


Ганц хүн тусламж үзүүлэх

• Өвдөгөө нугалж суугаад осолдогчийн аюулхай орчим

хөлийн өвдөгийг тааруулж толгойг доош унжуулан зүүн

гарын “ хурууг ам руу нь хийж, амыг ангайлган хэлийг

татаж гарын алгаар дороос нь дээш нурууг толгой луу

илнэ.


2-оос дээш хүн тусламж үзүүлвэл

• Нэг хүнээ тохой өвдөгөөр нь түрүүлэг харуулан хагас

хэвтүүлж усанд унасан хүний аюулхай орчим ивүүр

болгож, дараа нь дээрхийн адил усыг гаргана.


Уснаас гаргасны дараа авах арга

хэмжээ• Уснаас гаргахад ухаантай байгаа хүмүүс ялангуяа

хөгшид, хүүхэд биеийн дулаан буурах тул уснаас

гармагц нойтон хувцсыг нь тайлах

• Халуун цай уулгах

• Биеийг нь илж арчин бүлээцүүлэх

• Ам, хамар чих нүдэнд гадны зүйл орсон бол

бололцоотой аргаар гэмтээлгүй цэвэрлэж тайван

хэвтүүлнэ.

• Өвчтөнийг тээвэрлэх үедээ анхаарч, ходоодонд ус

байвал үргэлжлүүлэн гаргах (хаймсуур тавих)

бололцоотой бол хүчилтөрөгчөөр амьсгалуулах

хэрэгтэй.


Анхаарах зүйл

• -Усыг бүрэн гаргасны дараа зохиомол амьсгаа хийнэ.

• -Өөрийн амьсгал ортол зохиомол амьсгал хийх

шаардлагатай.

• -Живсэн хүний царай хөхөрч улайх

• -Амьсгалын олон цөөн саадгүй эсэх

• -Судасны лугшилт зүрхний зохилтийг шалгана.


Цахилгаанд цохиулах

Цахилгаан цэнэгийн цэгцтэй хөдөлгөөнийг

цахилгаан гэнэ.Дулааны цахилгаан ба механик

үйлчлэлүүдээс биемахбодид үзүүлж буй физик

химийн нийлмэл процессийг цахилгаан

гүйдэлд гэмтэх гэнэ.

• Техник

• Байгалийн үйлчлэлээр үүсдэг


Цахилгаанд цохиулахад дараах

нөхцлүүд чухал. Үүнд:

Гүйдэл хувьсах,тогтмол эсэх

Гүйдлийн хүчдэл ба хүч

Цахилгааны шүргэлцсэн гадарга

Цахилгаан гүйдэл гүйсэн

хэлхээ(гүйдэл биеэр дамжсан

байдал)

Цахилгаанд цохиулсан хугацаа

Орчны агаарын чийглэг


Цахилгаан гүдлийн хүч:

• 3-5 м/A байхад мэдрэгдэх

• 20-25 м/А болоход булчингийн цочмог

агшилт болно.

Цахилгаан гүйдлийн хүчдэл:

220 В хүртэл-хөнгөн

220 В-с дээш-хүнд хэлбэр байна.

Цахилгаан гүйдэлд цохиулснаас

цахилгаан түлэгдэлт үүснэ.

Гүйдэл осон гарсан хэсэгт арьсанд

түлэгдэл үүсэх ба үүнийг гүйдлийн

тэмдэг гэнэ.


Шалтгаан• Цахилгаан хэрэслэлийг үйлдвэр техник

амьдрал ахуйдаа буруу ашиглах аюулгүйн

дүрэм зөрчсөнөөс голчлон шалтгаална.

Ангилал:Биеээр орсон ба гарсан цахилгаан гүйдлийн

замыг цахилгаан бүс буюу гогцоо гэнэ.

Дээд гогцоо-гараас гарт

Доод гогцоо-хөлөөс хөлөнд

Бүтэн гогцоо-бүх биеээр. Энэ нь гар хөлөөр

дамжихаас гадна зүрхээр дамждаг.


Цахилгаан гүйдлийг 4-н зэрэгт болгоно.

1. I зэрэг: Булчингийн агшилт болох ба

гэмтэгсэд ухаантай байна.

2. II зэрэг: Булчин агшиж өвчтөн ухаан

алдана.

3. III зэрэг: Өвчтөн ухаангүй зүрх судас

амьсгалын үйл ажиллагаа хямарна.

4. IV зэрэг: Өвчтөн клиникийн үхлийн

байдалд орно.


Аянганд цохиулах

• Үүлний усны бичил дуслууд сөрөг цэнэгтэй байхад

газарт эерэг цэнэг хуралдсан үед цахилгаан гүйдлийн

ниргэлт болдог.

• Аянганы үйлчилгээ:

• Шууд цохих

• Нэг босоо зүйлд тусаад нөгөөд шилжин цохих үед

хажуугаас цохих

• Газраас дамжсан цэнэгийн урсгал хоѐр хөлөөр дамжин

нөлөөлөх


Цахилгаанд цохиулсан үед үзүүлэх

тусламж• Цахилгаан хэлхээг салгана.(Бээлий,хамгаалалт

ашиглана)

• Цахилгаан хэлхээ салгах үед(Өндөр зүйл дээр байвал

унаж бэртхээс сэргийлэх)

• Ослын газраас холдуулна.

• АВС Гэмтсэн хүний амьсгал зүрхний үйл ажиллагааг

хянаж сэргээх арга хэмжээг авна.

• Зүрхний иллэгийн өмнө зангидсан гараар 1-2 удаа

хүчтэй цохино.

• Цахилгаан орсон хэсэгт түлэгдсэн эсэхийг шалгаж

боолт хийнэ.


Амьтанд хазуулах

Могойд хатгуулах

Зөгий болон бусад шавжинд хатгуулах

Амьтанд хазуулах


Могойд хатгуулах

• Хортой могой

Нуруун талдаа хар

тахир зураастай.

Хүүхэн хараа нь

хавчигар зууван.

• Хоргүй могой

Нуруундаа зураасгүй

Хүүхэн хараа нь

дугариг


ЭМнэл зүй ангилал

• 0 зэрэг: Шүдний ормоор өвдөнө. Бага зэрэг хавдаж,

эхний 12 цаг тархана.

• 1-р зэрэг: Хазсан газар хүчтэй өвдөж хавдан, 1-5

цагийн дотор тархана.

• 2-р зэрэг: Хор их. 12 цагийн дотор тархана. Мэдрэл

хордлогын шинжүүд илэрнэ.

• 3-р зэрэг: Хордлого, өвдөлт, хавдар ихтэй.

Анафилаксын урвал илэрнэ. Бөөрний дутагдал орно.

• 4-р зэрэг: Гүн хордож бөөрний дутагдалд шууд орно.


Могойд хатгуулсан хордолт нь:

a. Могойн төрөл (Хорт чанар)

b. Хазуулсан хэсэг

c. Хорны хэмжээ зэргээс хамаарна.

Могойн хорны дотор:

-Гидролитик энзим

-Фосфолипаз-А агуулагддаг.


Могойд хатгуулсны дараах шинж

тэмдэгХортой могойд хатгуулсан бол богино хугацаанд

хавантаж хоѐр нүхэн шарх үүснэ.

Могойд

хатгуулах

Шүдний

ором



тэмдэг• Улайж маш их хавдана.

• Янгинаж лугшиж өвдөнө.

• Бүх бие хөлөрч шүлс их ялгарна.

• Заримдаа цусархаг буюу шар уст цэврүү гарна.

• Бие сульдах, бөөлжих, суулгах ерөнхий шинж илэрнэ.

• Зарим могой хазахад өвдөхгүй, харин бамбайж

бадайрна.

• Их хорт могой хазсан үед 30 минутын дотор үхдэг.



тэмдэг• Зарим могой хазсан үед хазуулснаас хойш 6-30 цагийн

дотор хордлого нь илрэх шинжтэй байдаг.Ийм үед:

-Бие сульдах

-Толгой эргэх

-Амьсгалхад төвөгтэй болох

-Юм давхар харагдах шинж илэрнэ.



тэмдэг• Хэвлийгээр өвдөх

• Бүх булчин саажих(Залгих,хөдлөх,амьсгалах)

• Таталдах шинж гарч улмаар үхэж болно.


Могойд хатгуулсан үед үзүүлэх

тусламж1. Халдвараас сэргийлж, бээлий өмсөнө.

2. Хатгуулсан хүнээ тайвшрууна.

3. Хор тархахыг сааруулж даралттай боолт

хийнэ.

4. Цусыг шахаж болохгүй. Ил гарсан цусыг

цэвэрлэж боолт хийнэ.

5. Хөл хатгуулсан бол хөлтэй нь гар бол

биеийн дагуу барьж бооно.

6. Өтгөвтөр найруулсан маргенцтэй даавуу,

марль тавьж бооно.


• Эмнэлэгт яаралтай хүргэнэ.

• Мөсөн хүйтэн жин тавьж болохгүй.

• Өвчтөний амьсгалыг үе үе шалгана.

• Шок болохоос сэргийлж хлортнатрийн уусмал

түргэн дуслаар хийнэ.

• Татрангийн эсрэг вакцин тарих, антибиотик

эмчилгээ хийнэ.

• Ямар могойд хазуулсныг сайтар тогтоож,

алагдсан могой байвал эмнэлэгт авчирна.


Анхаарах зүйл

1. Хорыг зайлуулахын тулд зүсэж болохгүй.Шингэн

зүйл ихээр уулгана. Спиртний төрлийн зүйл уулгаж

болохгүй.

2. Хатгуулсан хэсэгт шороо тавьж, халуун зүйлээр

хайрч болохгүй.

3. Хэвтээ хөдөлгөөнгүй байрлалд тээвэрлэх нь хор

биед тархахыг удаашруулна.


Сэжигтэй буюу галзуу амьтанд хазуулах (нохой, чоно, муур, сарьсан

багваахай, өмхий хvрэн гэх мэт)

• Гэрийн тэжээвэр ба тэнэмэл нохойд хазуулахад үүссэн

шарх, шүлсээр хадвар орж шарх идээлэх цаашлаад

өвчин үүсгэх магадлал өндөр байдаг.

• Шинж тэмдэг: нохойд хазуулсан үед гол гарах шинж

бол шарх үүсэх юм. Нохой хазадах ихэвчлэн 2-4 соѐо

зөөлөн эд, арьс, өөхлөг булчин хүртэл шигдэн орно.

Шарх нь: -урагдсан, -язарсан, -гүнзгий, -өнгөц,

-зурагдаж салмарсан байх ба арьсанд цус нэвчилт

хуралт үүсч хөхөрч хавдана.


• Хазуулсан үед:

-Цус тогтооно.

-Хазуулсан хэсгийг даруй савантай бvлээн

усаар угаана.

-Антисептик уусмалаар цэвэрлэнэ.

-Ариун боолт хийж мөчинд чиг тавина.

-Хөдөлгөөнгүй байлгана.

-Хазагдсан шархны доор галзуугийн эсрэг

ийлдэс 5 мл орчмыг яаралтай тариулах

хэрэгтэй.


• Өнгөц зурагдаж шалбарсан жижиг хэмжээний

шархыг антисептек уусмалаар эсвэл цэвэр

усаар маш сайн угааж, амьтны шүлсийг

арилгасан байна.

• Хазуулсан шарх хөнгөн, үл ялиг байсан ч эмчид

үзүүлэн галзуугийн эсрэг вакцинийг хийлгэх

хэрэгтэй.

• Шарх нь гүнзгий том урагдаж, салбайсан байвал

мэс заслын анхдагч цэгцлэлт хийж, ариун

боолтоор бооно.


Тархины хавдар

үүснэ.

Үнэгэнд

хазуулснаа

р вирус

дамжидаг.


Зөгий, шар зөгий бусад шавьжинд

хатгуулсан хүнд үзүүлэх анхны

тусламж

• Хорт шавьжинд зөгий,

хэдгэнэ, хорт аалз, зэрэг

амьтад орно.

• Шинж тэмдэг: хазуулсаны

дараа тэр хэсэгтээ өвдөх,

загатнах, улайх, хавдах

шинжүүд гардаг.


• Зарим хүмүүс шавьжийн хатгалтанд харшлаар

хариулах анафилакси болох үзэгдэл гарна. Ийм

үед нүүр улайх, хавдах, амьсгал давчдах хяхнах

судасны цохилт түргэсч, даралт буурах цаашид

гүнзгийрвэл шок болох, хөхрөх, ухаан алдах

явдал ч байдаг. Хатгасан хэсэгт өвдөх, хорсох

ба улайж хавагнасан байна. Хэрэв хүзүүнд

хатгагдсан бол их хавдсанаас болж амьсгалын

замд учирч үхэлд хүргэх аюултай.


Үзүүлэх тусламж:

• Хатгуулсан даруйд хумс болон хатуу хуванцар

зүйлээр хатгагдсан газраас нэг чигт хусах

маягаар шахна.

• Хатгуулсан хэсэг маш их хавдсан байдаг учир

хүйтэн жин тавин боолт хийнэ.

• Хэрэв мөчид дээр хатгуулсан бол

хатгуулсан хэсгээс дээгүүр чангалуур тавина.

• Их хэмжээний шингэн юм уулгана.

• Амьсгал, судасны цохилтыг шалгана.

• Биеийн байдал тогтворжиж эхлэхэд эмнэлэгт

хүргэнэ.


Хордлого

Амьсгалын замаар

Хоол боловсруулах замаар

Парентераль буюу судсаар (хар тамхи)

Арьс салстаар хордох гэж ангилна.


Хордлогийн ерөнхий шинж тэмдэг

• 1. Амьсгалын замыг дарангуйлах

- Амьсгалын зам саатах, хэл унжих,цэр

хуримтлагдах,залгих ханиах рефлекст дарангуйлагдах

2. Зүрх судасны системийг дарангуйлах

- Зүрхний хэм агших чадварын алдагдал

3. ТМС-г дарангуйлах

-Таталт, амьсгалын төвийг дарангуйлах


Яаралтай Үзүүлэх тусламж

1.Амьсгалийн зам чөлөөлөх

2.Зохиомол амьсгал хийх

3.Цус эргэлтийн алдагдал шокийн байдал алдагдах

• Хордсон бодисыг олж тогтоох судлах

• Хордлого бууруулах аргыг хэрэглэх

• Эмнэлэг хүргэх


хордлогыг бууруулах арга хэмжээ1. Биед нэвтэрсэн хорны шимэгдэхийг багасгах

2. Хорт бодис биеээс ялгаран гарахыг хурдасгах

3. Антидот хэрэглэх


Биед нэвтэрсэн хорны шимэгдэхийг

багасгах

1. Угаарын хийгээр хордох

2. Арьсаар дамжин орох

3. Хоол боловсруулах замаар

• Бөөлжүүлэх

• Ходоод угаах

• Идэвхжүүлсэн нүүрс

• Шүлтжүүлэх ба хүчилжүүлэх арга


Хорт бодисыг биеэс ялгаран

гарахыг хурдасгах

• Шээсээр хүчлэн хийх арга:

-Бөөрөөр ялгаран гардаг бодисууд цусанд шимэгдэж

орсон үед хэрэглэнэ.Зүрхний болон бөөрний дагалдах

бөөрний хүнд өвчтэй хүнд хэрэглэхгүй.

• Организмын гадна хордлого гаргах:


Хоол боловсруулах зам

• Хугацаа хэтэрсэн хоол

• Эмийн бодис

• Ахуйн хэрэглээний химийн бодис

• Хортой ургамал зэргээс болж хордож болно.


Хоол боловсруулах зам

• Өвчитнөөс хордсон бодисын байдал, тун хэмжээг

асууж мэдэх,үлдэгдлийг шалган хадгалах(Ухаангүй үед

гэрчүүдээс асуух)

• Хуурай нунтаг, хорт бодис амны салстанд наалдсан

бол түүж авах

• Хорт бодис гэдэсрүү орсон үед хорны ихэнхийг гадагш

зайлуулах боломжгүй болно.Иймд идэвхжүүлэх нүүрс

туулга өгч цэвэрлэх бургуй тавина.

• Ухаантай бол ус уулган бөөлжүүлэх

• Шээс хөөх эм уулгах буюу тарих


Амьсгалын замаар хордох

• Яаралтай цэвэр агаарт гаргах

• Хүчилтөрөгчөөр амьсгалуулах

• Хүнд үед барокамерт оруулах

• Шаардлагатай бол зүрхний иллэг хийх зохиомол

амьсгал хийх


• Эмийн хордлого, түүнд үзүүлэх тусламж

• Химийн бодисоор хордох үед үзүүлэх тусламж

• Хоолны хордлого, түүнд үзүүлэх тусламж

• Угаарын хийнд хордох үед үзүүлэх тусламж


-û-+-¦-ì-+-é,-ª-¦-à-+-+-¦-¦-¦-+-¦ -å-+-à-+-â-+-¦-à,-¦-+-î-é-¦-+-¦...

Documents

www

zaluu