1

«ث بم خذا »

ثبفز ضبسی

اسشبد ثبثبصاد

4جلس

)اسىلز سللی(

1سشم

98دضضىی دشدیس ثبثل

هحوذعبب سیالخسی , سضبػجذاللی, , یبیص سگ, گش : یىبص سشاجی

اهیشحسیي ػلیذس , هسبهیشحسیی

2

اسىلز سللی

: سضش بی 3ى ب : هیىشفالهب2: هیىشسثل ب 1اسىلز سللی اص س ثخص سطىیل ضذ اسز :

اوشیي

دیذ هی ضذ( α βسثلیي ) و ث غسر 13لیي سطىیل ضذ اذ .حذد هیىشسثل ب اص صیش احذ سث

وبس ن لشاس هیگیشذ هیىشسثل ب سا هیسبصذ .

اسز. nm5 لغش ش سثلیي حذد nm 24هیىشسثل ب یه لل س خبلی سشذ ثب لغش حذد

، دشسفیالهبى دس همغغ علی ث یه هسیش و سثلیي بی آلفب ثشب دطز ن دس یه ساسشب لشاس گشفش اذ

سب دشسفیالهبى دس یه هیىشسثل داسین. 13هی ضد ، دس گفش

لغت هثجز یه لغت هفی سشذ : هیىشسثل ب داسی یه

لغت هثجز ث سوز دالسوب ب لغت هفی ث سوز سش ، سبششیل یب دسشگب گلظی لشاس داسد . دس ش د

لغت اضبف ضذى) دلیوشیض ضذى( وذ ضذى )دیذلیوشیض ضذى( سثلیي ب اسفبق هی افشذ اهب دس لغت هثجز

سشػز اضبف ضذى دس لغت هفی سشػز وذ ضذى ، ثسیبس ثیطشش اسز!

دس عیل ضذى هیىشسثل ب سا اص بحی هثجز داسین.*

یبهیه یب فؼبل داسذ : یؼی اضبف ضذى وذ ضذى اسفبق هی افشذ حشی اگش عل ااوثش هیىشسثل ب حبلز د

ی هظ )هظن( ثجبر ثیطششی داسذ .هیىشسثل بهثال هیىشسثل ثبثز ثوبذ .

MTOC (microtubule organizing center: ) ضبهل هظ ، اجسبم لبػذ ای

سبششصم هیطد.

3

هیشاذ سبصهبذی ب دیگشی اجبم دذ. هؼوال سبصهبذی هیىشسثلی اسفبق افشبد MTOCدس هغم ی

د هظ ثش سی آى سطىیل هی ض ) اجسبم لبػذ ای(، لبػذ ی هظ سا سطىیل هی دذ basal bodyهثال

ویغس دس ساثغ ثب سبششصم ب.

( +Mg2( ، یى هیضین ) +Ca2ثشای سبخش ضذى هیىشسثل ب فبوشسبیی هبذ یى ولسین )*

MAPs (Microtubule Associated Proteins .هسد یبص سشذ )

ز:یىی اص مص بی هیىشسثل ب سشاثشی داخل سللی اس

صیىل یب اسگبل یب سبخشبس اسىلشی ث هسیشی و یه (: Anterograde transportهسیش آششگشاد )

( عی هیىذ ، هسیش لوب سللی اص لغت هفی ) ث سوز سش( ث سوز لغت هثجز ) ث سوز دالسوب

( مص داسد. kinesinضد دس ایي هسیش دشسئیي ویضیي ) آششگشاد یب هسیش س ث جل گفش هی

فق اص لغت هثجز ث هفی هسیش ث هسیش ثشگطز هاد ( : Retrogarde transportسشگشاد )هسیش س

سا عی وشد ثبضذ اهب شگشادی : هیشوذسی ب هسیش آش ضد . هثال سشگشادی یب هسیش س ث ػمت گفش هیس

سوز سش ثبضذ. یب صهبی و یه هیشوذسی ب ثثشگطز ث ثؼذ اصهذسی فؼبلیز سللی ون ضد یبص

dyneinدسایي هسیش دشسئیي دایئیي ) گشادی ساعی هی وذ.شصیىل آذسیشصی اسد سلل ضد هسیش آش

protein.مص داسد )

)دشسئیي بی سشاثشی (سشذ. MAPsدس دشسئیي بی ویضیي دایئیي جضء *

یىی اص هاسدی و دسMTOC . ب مص داسذ سبششیل ب سشذ

سبششیل ب یب سبششصم ب هطأ سلیذ هیىشسثل ب سشذ.

4

هبسشیىس ضبهل یىسشی اص دشسئیي ب سثلیي بیی اسز و ).سبششصم : سبششیل + هبسشیىس اعشاف آى

اعشاف سبششیل ب لشاس گشفش اذ.

سیل دشسئیي بی و دسش ب ثسطىیل ضذ اذ ( A،B،Cدسش س سبیی هیىشسثل ب )9سبششیل ب اص

ث ن هشػل سشذ. MAPs)لیىش )

ػال MAPs) دشسئیي لیىش( ثبػث اسػبل دسش بی هیىشسثلی ضذ یؼی MAP جبىش : دس ایي

ذ مص بی دیگشی ن داضش ثبضذ. ویضیي( هیشاثشمص سشاثشی ) دایئیي

سب 3هیىشسثلیي داسد و B 11هیىشسثل یىشسثلیي دس سبخشبس خد داسد .ه 13حذد Aهیىشسثل

طششن سشذ .ه Aبی دسش یي اص آب ثب هیىشسثل

دن سمسین دس سمسین سللی اسز : یىی اص مص بی سبششیل ب، ایجبد

ضذى dublicateیب دس اایل آى Sلجل اص ایى سلل ثخاذ سمسین سا ضشع وذ ، یؼی لجل اص هشحل فبص

یب سمسین ضذى سبششیل ب اسفبق هی افشذ دس گبم هیشص سبششیل ب ث لغجیي هی سذ سب شوذام اص

بد دن بی سمسین یب دن بی ضؼبػی ... ثبضذ . جفز سبششیل ب هطأ ایج

طبى دی دس دی ثذى ظن ) ثذى چىبح سللی( بسسلل بی سشعبی سلل بیی سشذ و سمسیو ىش:

ضذ اسز. ثبثشایي اگش اص داسیی اسشفبد ضد و اص سبخش ضذى هیىشسثل ب جلگیشی وذ یب ثبػث سخشیت

شی وشد هبغ دیطشفز سشعبى ضذ ی آبفبص ضد ، هیشاى اص سمسین بی دی دس دی سلل جلگیآب دس هشحل

5

ل یي ثالسشیي ،یي دس ثبلیي اص ایي داس ب سحز ػاى داسبی ضیوی دسهبی اسشفبد هی ضد ) هث.

ل ، ولطی سیي ( .سبوس وشیسشیي، فبوسی

جبص وی دذ سثلیي ب دس سبخشبس هیىشسثل ب اداسی ولطی سیي ث سثلیي ب هشػل ضد

هیىشسثل بی دن هیشصی( سلل دس لشاس ثگیشذ ثبػث سبخش ضذى آى ب ضذ ) هخػغب

سسذ گیشد سمسین وی ضد ثؼذ اص هذسی ػوش آى ث دبیبى هی هشحل ی دشفبص یب هشبفبص لشاس هی

هیشد. هی

س الغ هبغ آى سا ثبثز هی وذ . دهیىشسثل دن سمسین هی طیذ غم ی داسی سبوسل دس ه

د سلل دس ویي ی هیشصی دس هشحل ی آبفبص هی ضوچه ضذى دیذلیوشیض ضذى دن ب

هشد. هشحل هشلف هی ضد ثؼذ اص هذسی ثب دبیبى یبفشي ػوشش ، هی

هظ ب

سشذ ث ػاى یىی اص یظگی بی سأسی سلل اص آى ب غحجز MTOCهظ ب یىی دیگش اص سبخشبس بی

هی ضد .

هظ ب هطبث سبطن دس اسذشم سشذ.

هظ ب سحشن داسذ دس دسشگب سفس یب دس لل بی سحوی دیذ هی ضذ .

اص هیىشسثل ب و سسظ غطبیی احبع ضذ اذ هطبذ هی ضد. 9 2+2×دس همغغ ػشضی هظ ب سبخشبس

13حذد Aسطىیل ضذ اذ. سبخشبس A Bهیىشسثل بی صجی و دس هحیظ لشاس گشفش اذ اص سبخشبس

هطششن اذ. Aسب اص آى ب ثب سثلیي بی 3لیي داسد و سث 11حذد Bلیي داسد سث

اص هیىشسثلA ثبصی دشسئیی ث سوز جل خبسج ضذ و ث آى دشسئیي دایئیي هی گیذ. ایي د

هػشف هیىذ هی ساذ ثش سی جفز هیىشسثل جلیی ثلغضد ایي لغضش ثبصب سی ATPدشسئیي

هی ضد. حشوز آى جفز همبثل ثبػث خن ضذى هظ Bهیىشسثل

ذ ، سذسم هظ ثی سا یذسلیض و ATPذ ػلز یه هطىل طشیىی شادس غسسی و دشسئیي دایئیي ث

ن ب فمظ هجت ػفز بی سفسی هی ضد .یي سذسم دس خبحشوز ایجبد هی ضد . ا

ن ب ػال ثش ایى هظ داسد ، دس دیاس ی خد ػضالسی داسد و امجبضبر آى هجت حشوز لل سحن خب

بثبسسی وی ضد .ثبػث ن ب ذسم هظ ثی حشوز دس خب. دس، سسخوه هی ضد

6

اهب دس آلبیبى سذسم هظ ثی حشوز ن هجت ػفز هضهي سفسی هی ضد ن بثبسسی ، چى سبخشبس

ىذ اسذشم حشوز وی وذ. هظ اسز اگش دایئیي دسسز ػول سبطن اسذشم هبذ

ىسیي یىی دیگش اص دشسئیيMAP دشسئیي بیی اسز و دس سبخشبس هظ دیذ هی ضد دسسز دس

سز و ث ن غل ضذ اذ ث غسر صجیش ای لشاس داسد ثبػث هی ا داخل صج هیىشسثل بی

ضد و دیسش ثبضذ وبگی ایجبد هی وذ.

دشسئیي ثؼذیRadial spok سثل بی هحیغی ث یب دشسئیي ضؼبػی بهیذ هی ضد و صج هیىش

سوز هیىشسثل هشوضی وطیذ ضذ اسز.

دشسئیي چبسمcentral sheath یب غالف هشوضی بهیذ هی ضد و جفز هیىشسثل بی هشوضی

سا احبع وشد اسز.

شیل یب اجسبم لبػذ ای گفش هی ضد . سبخشبس اجسبم لبػذ ای هطبث یه سبش Basal bodyث صیش ثبی هظ

اسز( . 3×9 غسر اسز .)اسایص هیىشسثلی آى ث

7

بی بصن زفیاله(thin flaments)

ضذ اص سطىیل ب سبخشبس آى . ن هی گیذ F- actinفیالهبى بی بصن یب فیالهبى بی اوشیي و ث آى

. لغت هثجز داسای د لغت هفی هثجز هی ثبضذ ( دلیوشی اوشیي اسزد سضش دیچ خسد )لیىبل

ب ث آى اضبف هی ضذ . G actinلسوشی اسز و

بهشش دس 9سب 5* اذاص ی لغش فیالهشبی بصن ثب سج ث حضس داضشي یب ذاضشي دشسئیي بی وشا ثیي

ى دس آجب دشسئیي بی وشا صیبدی ظش گشفش هی ضد ثیطششیي لغش آب دس ػضالر دیذ هی ضد چ

داسذ.

G_ actin * یه سبخشبسglobular سضش یب وشی ضىل اسز و ث سبخشبس فیالهز اضبف هی ضد آى سا

هیىذ.ای

ب ث G_actinى ون ضذى ( اسز و یبهیه ) دس حبل اضبف ضذاث غسر د هؼوال F_actinعل *

اص لغت هفی وذ هی ضذ .اضبف لغت هثجز

شسئیي بی وشا هطبذ هی ضذ.سشی د یهب F_actinدس ػضالر للت یب هخغظ ث وشا

F_actin وچیي دشسئیي بی هشفبسی هی ساذ ثب خد داضش ثبضذ هشفبسی بی ب ػولىشد

و هؼوال دشسئیي بی وشاطبى دشسئیي هیصیي اسز.

ػولىشدF_actin: ب

امجبؼ ػضالر .1

2. terminal web : ثشای حفظ سبخشبس سلل دس صیش غطب سلل دسشجذی یب وسسىس سللی

فیالهز بی حذ اسظ یب ثبفشی اص دشسئیي بی اوشیي یب سبیش دشسئیي ب جد داسد

سذىششیي ن مص داسذ.دشسئیي ا

یب اگضسیشص یب ( 1) ث اسغ ی سضش بی اوشیي هیصیي ضوبس ثشای سذ آذسیشص .3

هبجشر سللی

غیش اص ایى هیىشسثل ب دشسئیي بی وشاطبى )دایئیي سشافیه داخل سللی : .4

صیىل ب ب ن ثؼضی اص F_actinویضیي ( دس سشافیه سللی مص داسذ ، ثش سی

( 6ذ حشوز هی وذ ) ث اسغ ی دشسئیي هیصیي ضوبسسجبدل هی ضب گشال

حلم ی امجبضی و ثشای سیشویض سلل دخششی ثؼذ اص هیشص ایجبد دس سذ سیشویض : .5

جد هی آیذ . اوشیي ث 2هی ضد ث سیل دشسئیي هیصیي

8

سحز فطبسبی هىبیسوی دس داخل سلل بیی و حشوز هبوشفبط ب ایجبد دبی وبرة : .6

اص سضش بی اوشیي ن جز ثب هسیش فطبس ایجبد اسز لشاس داضش ثبضذ، دسش ای هوىي

هی گیذ. stress fibresهی ضد و ث آى ب

هحس هیىشیلی ب ث سیل سضش بی اوشیي دش ضذ حضس دس سبخشبس هیىشیلی ب: .7

ثشای سلل بیی و مص ل هی ضد ، هخػغباسز. هیىشلی ثبػث افضایص سغح سل

جزثی داسذ .

ثش دس سغییش سضش بی اوشییسبخشبسبی ه

)سبسوهشب( سضش بی اوشیی دس ػضالرstable سشذ لی دس سبیش سلل ب هؼوال )ثب ثجبر (

اشطی +k+ Mg2 ثشای دلیوشیض ضذى آب یبص ث یى بی هخشلفی هثل دایبهیه سشذ

(ATPد )اسین.

ثشای سبخش ضذى سضش بی جذیذ اوشیي یبص ث دشسئیی ثبمformin داسین و ث غسر حلمی

بی اوشیی ب سا اضبف هی وذ ثبػث عیل ضذى اوشیي هی ضد. اهب گبی سضش G_ actin اسز

Arp2/3ایي وبس یبص ث دشسئیي هطؼت ضبخ داس هی ضد و ثشای و اص لجل جد داضشذ ,

دس سذ آذسیشص هطبذ هی وین. یب Terminal webهثال دس سا سضش بی هطؼت *داسین.

دائوب دس سلل اجبم دشسئیي بی هخشلف دلیوشاصسیى ددلیوشاصسیى سضش بی اوشیي ث اسغ

سیىصیش یاهب گبی سحز ضشایغی دلیوشاصسیى ثیطشش سخ هی دذ و ثبػث افضایص حبلز هی ضذ.

.اجبم هی ضد profilin) طل ای( سیشدالسن سلل هی ضد . دلیوشاصسیى سسظ دشسئیي

ص هی یبثذ. ددلیوشیض ضذى سىصیش سیشدالسن وبشیضاسیى ثیطشش سخ دذ حبلز یدلیواهب اگش د

اجبم هی ضد . cofilinسسظ دشسئیي

بی اوشیي اسزسضش ب غطبیی سشذ و هحس آى بی ثشآهذگی ب هیىشیلی .

ایئیي ذاسذ ضبهل سد دشسئیي بی دایبهیىی هثل دهیىشلی ث جزة ووه هی وذ حشوز ذا

اسػبل سضش بی اوشیي هحسی ث سغح غطب دس سغح جبجی یب سغح سأسی دشسئیي بیی هی ضذ و ثبػث

یب دشسئیي وبلوبدلیي ) ɪلی هی ضذ. ثشای هثبل سضش بی اوشیي ث سیل ی دشسئیي هیصیي یهیىش

calmadulin.ث غطب سللی هشػل هی ضذ)

. یه سشی اص دشسئیي بی وخ ث ثخص سأسی هشػل هی ضذ

سضش بی اوشیي سسظ دشسئیي بیFimbrin vilin . ث خدضبى هشػل هی ضذ

دس لسوز لبػذ ای سضش بی اوشیي هشػل ثterminal web . هی ضذ

9

10

( فیالهز بی حذاسظIntermediate filaments)

اسز یؼی لغشضبى هب ثیي لغش هیىشیلی ب فیالهبى بی بصن اسز, nm 12-10لغش آب حذد

ث ویي ػلز ث آب فیالهبى بی حذاسظ هی گیذ. ایي فیالهشب سجز ث هیىشیلی ب

سش سشذ ااع هخشلفی دس ااع ثبفز ب داسذ. ث ػاى هثبل فیالهبى بی stableهیىشفیالهبى ب

س سلل بی ادشلیبلی سلل بی ثبفز وجذ سى ... ثبن هشفبسذ.حذاسظ د

صیشاحذ آب ث غسر هیل ای اسز گلجالس یسز , د ههش ث حبلز جفز هی ضذ ث دس ن

هی سبثذ دس بیز فیالهبى حذاسظ سا ث جد هی آسذ.

ااع فیالهز بی حذاسظ:

دس سلل بی ادیشلیبلی ث جضسلل بی آذسلیبل )سلل ی حذاسظ وشاسیي :فیالهز ب .1

سگفشضی ای و دس ػشق خی سا هی گیشد( دیذ هی ضذ و اص اص ع وشاسیي یب سیش

ع هخشلف داسذ. 31وشاسیي سشذ و

11

ایي فیالهبى ب دس سلل بیی (:vimentin filamentsفیالهز بی حذاسظ ایوشیي) .2

و هطب هضاطیوی داسذ , یؼی هطبء آب سلل بی هضدسم دساى جیی اسز, جد

داسذ هثل سلل بی فیجشثالسز ) سلل اغلی ثبفز وجذ( یب وذسثالسز )سلل اغلی

یب سلل بی سلیذ وذ ثبفز غضشفی( یب هبوشفبط ب )یىی اص سلل بی ثبفز وجذ(

آذسلیبل یب سلل ػضل ی غبف دس ػشق)هطب ػشق خی دس دساى جیی سلل بی

هضاطیوی اسز(.

ایی فیالهز دس ػضالر دیذ هی (:desmin filamentsفیالهز بی حذاسظ دسویي) .3

ضد هثل ػضالر هخغظ للجی غبف )ث جض ػضل غبف جذاس دس ػشق(.

دس سلل بی سگلیب و یب :Glial fibrilari acidic proteinحذاسظ فیالهز بی .4

سلل بی دطشیجبى سى ب سشذ یب هیلیي سبصی هی وذ ... لشاس داسذ. هثال دس سلل

( schwann cell( و دس سغزی سى مص داسد یب سلل ضآى )Astrosytآسششسیز)

ذ.و هیلیي هی سبصد , جد داس

هخػظ سلل بی سی (: Neurofilamentsفیالهشبی حذاسظ سفیالهز) .5

سشذ دس جسن سللی یب صائذ سیشدالسوی آب )آوسى دذسیز( دیذ هی

)اسالیذ(ضذ.

اص ایي هسئل هی ساى دس فیالهز بی حذاسظ دس ضىل دی سلل مص داسذ * ىش :

صهبی و سلل سشعبی ضد , ضىل , سبخشبس ػولىشدش سا اص دسز هی دذ ثبلیي اسشفبد وشد.

وی ساى اص عشیك ضىل ظبشی , ع سلل سشعبی سا سطخیع داد دس ایي حبلز هی ساى ثب

دحذاسظ سلل ع آى سا سؼییي وشچه وشدى فالهز بی

12

(Inclusionsاىلصیى ب )

صذ ی سیشدالسوی سشذ ث عس ػوذ ضبهل هادغزایی رخیش ضذ یب اىلصیي ب اص اجضای غیش

دیگوبى ب هاد صائذ اجبضش ضذ دس داخل سلل هی ثبضذ.

ىلضیى ب ثب سج ث هحل سطىیل ضذطبى هی ساذ غطبداس یب ثذى غطب ثبضذ.ىش: ا

: هثل گلیىطى دس وجذ یب لغشار چشثی هاد غزایی

:هثل دیگوبى ب:

هالیي و یىی اص سگذا بی اغلی داخل سلل هی ثبضذ دس گلظی سلیذ هی ضد دس غطبداس _

اسز.

و گلثیي و دشسئیی آي داس ث سگ لشهض اسز اص آجبیی و سسظ سیجصم ب سطىیل _

هی ضد دس اعشاف آى غطب لشاس ذاسد.

( عل ػوش عالی ث اذاص ی سي اسبى داسد دس سى ب ػضالر Lipofusinلیذفضیي ب ) _

للجی دیذ هی ضذ اص آجبیی و سبخشبس اجسبم ثبلی هبذ سشذ , دس اعشاف خد غطب داسذ .چى

اجسبم ثبلی هبذ لیضصم بیی ثدذ و ػولىشد خد سا اص دسز دادذ سجذیل ث سغل آضغبل

ذ.سللی ضذ

( هشثط ث سسة آي اسز.Hemosidrinوسیذسیي ) _

( وشیسشبل بCrystals :)دس و ی سلل ب یسشذ دس سلل بی اىلضیى بی وشیسشبل هؼوال

( دس سسشیس دیذ هی ضذ گبب هوىي اسز دس ثؼضی اص leydig( الیذیگ )sertolyسشسلی )

ثبضذ.هبوشفبط ب یض حضس داضش

(وسیذسصیسHemosiderosis)

صهبی و هب ثیص اص حذ آي هػشف وین یب هػشف آي دس سلل دچبس اخشالل ضد و هجش ث اجبضش ضذى

ضد , وسیذسصیس اسفبق هی آي دسى سللی ضد یب صهبی و ولیض گلجل بی لشهض خى صیبد اجبم

افشذ

سلل آسیجی وی صذ اهب اگش هیضاى آى خیلی صیبد ضد هوىي اسز ثبػث ایجبد د وسیذسصیس ث هؼوال

ع ثیوبسی ضد :

(Iron overload syndromeسذسم آي اضبفی ) .1

(Hemochromatosisسسة صیبد وسیذسصیس ) .2