استفاده از الگوی اسید آمینه ایده آل در جیره نویسی طیور

فهیمه هاشم زاده و محسن تیموری

مقدمه

اس��یدهای آمین��ه در تغذی��ه طی��ور نقش ب��ه س��زایی دارن��د ن��ه تنه��ا در تولی��د پروت��ئین بلک��ه در عملکردهای متابولیکی مهمی مانند بهبود عملکرد سیستم ایم��نی و عملک��رد دس��تگاه گ��وارش

(. با توجه به پیشرفت علوم دامی به ویژهDersjant-li and Peisker., 2011نقش به سزایی دارند ) در تغذیه طیور، مبنای جیره نویس��ی در طی��ور ن��یز دچ��ار تغی��یرات زی��ادی ش��ده اس�ت ولی در کشور م��ا متاس��فانه این تغی��یرات همگ��ام ب��ا پیش��رفت ه��ای روز دنی��ا نب��وده اس��ت. هن��وز هم بسیاری از متخصصین برای متوازن نمودن پروت��ئین ج��یره از درص��د پروت��ئین خ��ام ب��ه هم��راه

ی آمینه استفاده می کنند که این روش منسوخ شده است. استفاده ازدرصد برخی از اسیدها معیارهای دقیق تر مانند اسید آمینه ایده آل و یا اسید آمینه قاب��ل هض��م ب��اعث ک��اهش هزین��ه های تغذیه ای و اطمینان از تامین مواد مغذی م��ورد نی��از ب��رای طی��ور خواه��د ب��ود )ص��ادقی و نوروزی��ان(. اس��تراتژی ه��ای تغذی��ه ای در ص��نعت طی��ور، ش��واهد جدی��دی را در م��ورد ب��روز مشکالت مربوط به مسمومیت ناشی از نیتروژن م��واد دفعی، بی��ان می کن��د. س��ابقاً ه��دف از تنظیم نیازهای جیره خ��وک و طی�ور، ح��داکثر تولی��د ب��دون توج�ه ب��ه بیش از ح��د ب��ودن م��یزان نیترژن به ویژه در پروتئین و اسیدآمینه ها بود. امروزه محدودیت های زیست محیطی تنه�ا ب�ه توجه بر میزان نیتروژن باقیمانده در تولیدات حیوانی ناشی پروتئین/اسید آمینه تمرک��ز ن��دارد، بلکه بر سطوح اجزای غیر قابل استفاده نیترژن خورده ش��ده ن��یز توج��ه دارد. ل��ذا ام��روزه در مدیریت دقیق پروتئین مواد غذایی در احتیاج��ات خ��وک و طی��ور، رابط��ه ن��زدیکی می��ان تنظیم

احتیاجات پروتئین/اسیدآمینه و تولید کمترین سطح باقی مانده نیتروژن دفعی وجود دارد.

در جیره های آزمایشی طیور، بعد از متیونین، ل��یزین اولین اس��ید آمین��ه مح��دود کنن��ده اس��ت. بنابراین استفاده از مکمل متیونین و لیزین در جیره های آزمایش��ی طی��ور، منج��ر ب��ه اف��زایش استفاده از پروتئین، به همراه کاهش میزان نی��تروژن دفعی می گ��ردد. بع��د از این اس��یدآمینه ها، ترئونین و همچنین در طیور جوان گالیسین، بوسیله کاهش سطوح پروت��ئین ج��یره مح��دودمی ش�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������وند. به طور کلی امروزه پذیرفته شده که احتیاجات اسیدآمینه ی نسبتاً وابسته به احتیاج��ات دیگ��ر اسید آمین��ه هاس��ت. اف��زایش م��یزان ی��ک اس��ید آمین��ه، تنه��ا زم��انی ممکن اس��ت ک��ه م��وجب

1

محدودیت اسید آمینه ی دیگر نشود. در سال های اخیر توجه زیادی به میزان ی��ک اس��ید آمین��ه ایده آل در جیره های طیور شده است. در مفهوم ای��ده ال ب��رای طی��ور از ل��یزین، ب��ه عن��وان استاندارد استفاده می شود در حالی که احتیاجات دیگر اس��یدآمینه ه��ا ب��ر اس�اس درص��دی از

Schutteنیاز لیزین، بیان می شود ) and Jong, (. این متن در رابطه با اطالعات موج��ود در1999 مورد اسیدآمینه های ایده ال در جیره طیور تخمگذار وگوشتی است.

قابلیت هضم اسید آمینه ها

هنوز در بسیاری از کشورها از پروتئین خام در ترکیب جیره های طیور و برای بیان احتیاج�ات، استفاده می شود. هر چند همه اسیدآمینه های مواد غذایی جهت نگه��داری و تولی��دات طی��ور، قابل دسترس نیستند. مقدار اسید آمینه ه��ای غ�یر قاب��ل هض�م در خ�وراک ه��ای مختل�ف، می

بسیار متف��اوت باش��د. در این ج��دول اطالع�اتی در1تواند همانند مقادیر نشان داده در جدول مورد قابلیت هضم ظاهری پروتئین و اس��یدآمینه ه��ای موج��ود در م��دفوع ب��رخی خ��وراک مهم

(DATCHداده ش��ده اس��ت. از این داده ه��ا در تنظیم ج��یره ه��ای طی��ور در آزمایش��ات داچ ) استفاده شد. نتایج داده شده نشان می ده��د ک��ه ق��ابلیت هض��م اس��یدآمینه ه��ا را نمیت��وان ب��ه سادگی از قابلیت هضم پروتئین خام، استنباط کرد. لذا استفاده از اسیدآمینه های قابل هض��م

در تنظیم جیره های طیور، بسیار رضایت بخشتر از استفاده از کل اسیدآمینه هاست.

.قابلیت هضم ظاهری پروتئن خام و اسیدآمینه ها در برخی خوراک ه..ا1جدول برای طیور اسیدآمینه های ایده آل

2

پروفایل اسید آمینه ایده آل

,ARC( روی خوک انجام شد )1964مفهوم پروتئین ایده آل اولین بار توسط میشل )

Agriculture Research Council 1981; Baker 2009; Chung and Baker 1992a, b, c; Cole 1980; Wang and

Fuller 1989, 1990وی با استفاده از اجزای خوراکی خالص تالش نمود تا جیره ای تهیه کند که .) نیازهای حیوان را تامین کند. متعاقباً الگوی اسید آمینه ایده آل با در نظر گرفتن اسید آمینه

Baker etلیزین به عنوان شاخص در طیور گوشتی توسط بیکر و هان بررسی و پیشنهاد شد )

al. 2002; Emmert and Baker 1997کارهای دیگری نیز بر روی پروتئین ایده آل در مرغ گوشتی .) (. آگاهی از قابلیت هضم اسیدآمینه های مورد نیازMack et al. 1999انجام شده است )

همانند قابلیت هضم اسیدهای آمینه مواد خوراکی مختلف مورد نیاز برای برنامه ریزی بهتر در مورد اسیدهای آمینه و متابولیسم آنها در طیور ضروری می باشد. شبیه سازی الگوی اسید

آمینه ای پروتئین های ایده آلی نظیر سفیده تخم مرغ و کازئین جهت بهینه کردن رشد و بازدهی خوراک فقط تا حدودی موفقیت آمیز بود. هم چنین تنظیم اسیدهای آمینه با توجه به ترکیب بدن برای بهینه کردن رشد ناتوان بود. تنها پس از مدل سازی نیازهای اسیدهای آمینه

برای نگهداری، رشد و تولید مربوطه بود که جیره های تنظیم شده موجب حداکثر بازدهی شدند. در این روش لیزین به عنوان اسید آمینه مبنا در نظر گرفته می شود و مقدار سایر

اسیدهای آمینه نسبت به آن سنجیده می شود. دلیل اینکه این اسیدآمینه به عنوان مبنا در نظرگرفته شده است به شرح ذیل می باشد؛

جمع آوری اطالعات در مورد تمام اسیدهای آمینه مشکل می باشد.مطالعات عملی زیادی در مورد لیزین انجام شده است.

نحوه اندازه گیری لیزین ساده می باشد.برای اهدافی غیر از ساخت پروتئین )رشد( کمتر استفاده می شود.

پروتئین ایده آل پروتئینی است که در آن تعادل اسیدهای آمینه ضروری به گونه ای است که احتیاجات پرنده را به طور دقیق تامین می نماید و همچنین دارای ازت کافی برای ساخت

تمام اسیدهای آمینه غیر ضروری باشد.

اغلب برآوردهای مربوط به لیزین مورد نیاز برای نگهداری با استفاده از ابقای صفر نیتروژن به عنوان معیار اصلی محاسبه می شوند. با استفاده از جیره ای که کمبود لیزین دارد،

3

پرنده در تعادل منفی ازت قرار گرفته در حالی که اضافه کردن لیزین این کمبود را کاهش می دهد. در یک نقطه تعادل ازت برقرار می شود و این نقطه نشان دهنده نیاز نگهداری

(. 1385لیزین می باشد )اسکات،

مقدار پروتئین ایده آل که برای تامین تمام احتیاجات اسیدآمینه های پرنده الزم است برابر حداقل احتیاجات اسیدآمینه پرنده است. در خوراک هایی که از تعادل ایده آل اسیدهای آمینه فاصله دارند برخی از اسیدهای آمینه ضروری و یا غیر ضروری به عنوان منبع انرژی استفاده

می گردند.

مقدار اسیدهای آمینه ضروری مورد نیاز نسبت به لیزین بیان گر تعادل اسیدهای آمینه یک پروتئین است . تعادل مناسب اسیدهای آمینه مورد نیاز برای رشد و تولید تخم مرغ به واسطه

یکسان بودن تعادل اسیدهای آمینه در بافت و تخم مرغ مشابه است. تعادل اسیدهای آمینه مورد نیاز برای نگهداری نسبت به تعادل اسیدهای آمینه مورد نیاز برای رشد و تولید تخم مرغ

. (Schutte and Jong, 1999بسیار متفاوت است )

جایگزینی اسیدهای آمینه به جای پروتئین

درصد جیره ها در بسیاری از مناطق جهان بر پایه سویا و ذرت می باش��د. ب��ا توج��ه90حدود به افزایش بی رویه قیمت اقالم خوراکی در سال های اخیر تمای�ل ب��ه ک�اهش س�طح پروت�ئین تامین شده از سویا و ذرت با افزودن اسیدهای آمین��ه ب��رای ت��امین احتیاج��ات پرن��ده اف��زایش یافته است. بیش از بیست سال می باشد که استفاده از اسیدهای آمینه های مص��نوعی ب��رای کمبود اسیدهای آمینه موجود در خوراک برای تامین نیازه��ا و رس��یدن ب��ه م��اکزیمم وزن ب��دن

گزارش کردند که کاهش س��طح1985طیور گوشتی معمول شده است. ادموندز و همکاران درصد نتوانست سطح بهینه رشد را ب��رای م��رغ گوش�تی ب�ه16 درصد به 24پروتئین جیره از

Fancher)وجود آورد. آزمایشات انجام شده در دانشگاه جورجیا نیز نتایج مشابهی را نشان داد

and Jensen 1989a, b, c; Pinchasov et al. 1990) و هان و همکاران1976. والدروپ و همکاران درص�د( ب��ه هم��راه19 مشاهده نمودند که زمانی که از جیره با س�طح پ�ایین پروت��ئین )1992

اسیدهای آمینه محدود کننده استفاده می شود )متیونین، لیزین، ترئ��ونین، والین و آرژنین( می متعاقباً میزان اسیدهای1994تواند حداکثر رشد را برای پرنده ایجاد کند. فرناندز و همکاران

روز پس از هچ تع��یین22 الی 8آمینه محدود کننده را برای ذرت و کنجاله سویا در طی دوره (آرژنین،4(تریپتوف��ان، 3( ترئ��ونین، 2( ل��یزین، 1نمودند که این مقادیر ب��رای ذرت عبارتن��د از

( هیس��تیدین و7( فن��ل آالنین+ت��یروزین و 6( اسیدهای آمینه گوگرددار، 5والین و ایزولوسین،

4

(3( ترئ��ونین، 2( اسیدهای آمینه گ��وگرددار، 1اسیدهای آمینه محدود کننده در سویا عبارتند از ( هیستیدین. 5( آمین های غیر اختصای نیتروژن و 4لیزین و والین،

دریافتن��د ک��ه اف��زودن2006یک پیشرفت غیر منتظره زمانی اتفاق افتاد ک��ه دین و همک��اران اسید آمینه گالیسین به همراه اسیدهای آمینه ضروری برای رسیدن به ح��داکثر رش��د در ج��یره

درص��د پروت��ئین16های با پروتئین پایین ض��روری می باش��د ک��ه در این ص��ورت ج��یره ح��اوی درصد پروتئین بر مبنای سویا و ذرت نشان ده��د. آنه��ا22توانست عملکرد مشابه جیره حاوی

درصد گالیسین به هم��راه س��رین44/2 درصد پروتئین نیاز به 16اعالم نمودند که جیره حاوی دارد. این نیاز به به خاطر می باشد که طیور اوره را به صورت اس�ید اوری��ک دف��ع می کنن��د و برای ساخت هر مول آن نیاز به یک مول گالیسین است. به همین خاطر در جیره ه��ای ح��اوی

(. Dean et al., 2006سطوح پایین پروتئین بایستی به این مساله توجه کافی داشته باشیم )

پروفایل اسیدهای آمینه ایده آل در جوجههای گوشتی

با توجه به اینکه بیان احتیاجات اسیدآمینه ب��ر اس��اس اس��یدآمینه ای��ده آل تحت ت��اثیر ع��واملی مانند نژاد پرنده و سطح انرژی جیره قرار نمی گیرد، این روش به عنوان روش مناسب ب��رای برآورد و تعیین نیازهای اسیدهای آمینه معرفی شد. البته شایان به ذکر است که مرحل��ه رش��د )سن(، جنس و معیار پاسخ می توانند تاثیر مهمی بر نسبت داشته باشد. تحقیقات گسترده ب��ا لیزین برای مثال نشان داده است که پرندگان ن��ر نس��بت ب��ه پرن��دگان م��اده نی��از بیش�تری ب��ه اسیدآمینه لیزین دارند و همچنین برای رسیدن به حداثر بازدهی نسبت به رس��یدن ب��ه ح��داکثر

( باشد بیشتری می لیزین به نیاز بدن Dozier IIIوزن et al. 2008; Garcia et al. 2006; Han and

Baker 1993, 1994; Mack et al. 1999ممکن است که این مساله در نظر گرفته شود که تنها .) میزان لیزین و اسیدهای آمینه گوگرد دار با توجه به جنس و معیار پاسخ تنها تغییر می کن��د در حالی که سایر اسیدهای آمینه نیز با توج��ه ب��ه این دو م��ورد تغی��یر می کنن��د. بیک��ر و همک��اران

در مطالعه ای لیزین، ترپتوفان، ترئونین، ایزولیسین و والین را در جوجه های نر ج��وان2002 مورد برسی قرار داند و مشاهده کردند که تنه��ا ل��یزین ب��ه مق��دار بیش��تری ب��رای رس��یدن ب��ه حداکثر بازدهی نسبت به حداکثر وزن بدن مورد نیاز می باشد. کارهای دیگر در مورد ترئ��ونین و تریپتوفان نشان دادند ک��ه احتیاج�ات جوج��ه ه��ای گوش�تی ب��رای رس�یدن ب��ه ح��داکثر وزن و

Rosaبازدهی مشابه می باشد و تفاوتی در این دو مورد مشاهده نمی ش��ود ) et al. 2001a, b;

Shan et al., مش��اهده کردن��د ک�ه نی��از ب�ه ترئ��ونین و2001(. همچنین روسا و همک��اران 2003 تریپتوفان برای دو جنس تفاوتی ندارد. میزان نیاز اسید آمینه لیزین ب��رای جنس ه��ای مختل��ف متفاوت می باشد ولی برای سایر اسیدهای آمینه این مساله مشاهده نشد. بنابراین در تغذی��ه

5

درصد لیزین کمتری نس��بت ب��ه ن��ر نی��از دارد. البت��ه از نظ��ر اقتص��ادی10جداگانه جنس ماده تغذیه جداگانه طیور بر اساس جنس توجیه پذیر نمی باشد و به��تر اس��ت از م��یزان احتیاج��ات

پرنده نر برای هر دو جنس استفاده شود.

زمانی که احتیاجات پروتئین بر اساس درصد بیان می شود درصد م��ورد نی��از اس��یدهای آمین��ه طی سه مرحله پرورش آغازین، رشد و انتهایی کاهش می یابد، اما برای اسید آمین��ه ای��ده آل به این صورت نمی باشد. بر اساس مطالعات انجام شده میزان نیاز پرنده به اسیدهای آمین��ه

;Emmert 2001, 2002گوگرد دار ترئونین و تریپتوفان با افزایش سن به آرامی افزایش می یابد )

Pope et al. 2002, 2004; Warren and Emmert 2000 )Pope and .

توصیه های متنوعی در مورد نیاز اسید آمینه های ایدهآل در طیور گوشتی وجود دارد. آخ��رین خالصه شده است. 2اطالعات و دادهها در جدول

: دادههای بیان شده درمورد اسید آمینه های ایدهآل در جوجههای2جدولگوشتی

: پروفایل اسید آمینه ایده آل برای جوجه گوشتی نژاد کاب3جدول http://www.cobb-vantress.com

6

و308: پروفایل اسید آمینه ایده آل برای جوجه گوشتی سویه راس 4جدول Arbor acers کاتالوگ راس و( Arbor Acers 2009)

( نس��بت اس��یدآمینه ای��دهآل در1998در آزمایش��ات انج��ام ش��ده توس��ط م��ک و همک��ارانش )75SAAمقایسه با لیزین بر پایه قابلیت هضم، تقریبا به صورت زی��ر تخمین زده میش��ود: ، 65

% ایزولوسین تخمین زده شد.70 والین و 80 تریپتوفان، 18آرژنین، 110ترئونین،

پروفایل اسیدهای آمینه ایده آل در طیور تخم گذار

مرغ های تخم گذار احتیاج��ات ف��یزیولوژیکی ب�ه اس�ید آمین�ه و من��ابع نی��تروژنی غ�یر پروتئی��نی )سروتونین، آدرنالین، اکسید نیتریک، گلوتاتیون و کارنیتین( برای سنتز ب��دن و تولی��د تخم م��رغ دارند. با این وجود جیره می تواند بر اساس پروتئین خام با استفاده از اقالم مح��دود خ��وراکی )سویا، ذرت، پودر گوشت و استخوان( تنظیم شود. با این وجود بهتر است که جیره بر اساس

اسید آمینه های انفرادی تنظیم شود.

7

منتشر شده است. اما این داده1994NRCاسیدهای آمینه مورد نیاز برای مرغ تخمگذار توسط سال اخیر تغییری داده نشده است ک��ه ب��رای15ها با وجود پیشرفت ژنتیکی زیاد پرندگان در

رفع این مشکل بایستی چاره ای اندیشیده شود. بعد از آن مطالعات دیگری نیز در این زمین��ه آورده شده است.5انجام شده است که خالصه ای از نتایج در جدول

مطالعات گسترده ای را در زمینه احتیاجات م��رغ ه��ای تخم گ��ذار2008بریجندال و همکاران تیم��ار7بر مبنای پروتیئن ایده آل برای حداکثر تخم مرغ تولیدی انجام دادند. در این آزم��ایش

جداگان���ه ب���رای تع���یین نس���بت ای���ده آل اس���یدهای آمین���ه آرژنین، ایزولوس���ین، م���تیونین، متیونین+سیستئین، ترئونین، تریپتوفان و والین نسبت به ل��یزین ب��ه منظ��ور ح��داکثر وزن تخم

درص��د79 درص��د اس��یدهای آمین��ه گ��وگرد دار، 94درصد ل��یزین، 100مرغ تولیدی انجام شد. درص��د تریپتوف��ان. این نس��بت ه��ا ب��ه22 درص��د ترئ��ونین و 77 درص��د والین، 93ایزولوسین،

خصوص ب��رای نس��بت تریپتوف��ان/ل��یزین ب��االتر از مق��داری اس��ت ک��ه در ج��یره م��رغ گوش��تی استفاده می شود. این اولین کار انجام شده هست که توسط این محق��ق ب��رای تع��یین س��طح اسید آمینه ایده آل برای مرغ تخم گذار انجام شده اس��ت و ب��ه ط��ور یقین این مق��ادیر در سال های آینده تغییر می کند. این آزم�ایش نش�ان داد ک�ه م�رغ ه�ا نی�از کم�تری ب�ه م�تیونین، ایزولوسین و والین و نیاز بیشتری به ترئونین در مقایسه با آزمایشات انجام شده توسط کون

دارند. پروفایل اسید آمینه ایده آل تایی��د کنن��ده آزمایش��ات انج��ام ش�ده توس�ط1999و ژانگ ب���ود. س���طح م���تیونین/الی���زین و1995 و ج���ایس و همک���اران 2005لس���ون و س���امرز

بود. NRCمتیونین+سیستئین/لیزین در این مطالعه بیشتر از مقدار پیشنهادی توسط

: پروفایل اسید آمینه ایده آل برای مرغ تخمگذار5جدول

8

انجام ش��د ت��اثیر ک��اهش س��طح2004در آزمایش دیگری که توسط نواک و همکاران در سال درصد را با نسبتهای مختلف لیزین/اسیدهای آمین��ه گ��وگرد دار14 به 18پروتئین خام جیره از

( بررسی نمودند. بر اساس نتایج به دست آمده مشاهده شد که کاهش91/0 و 81/0، 71/0) درصد با افزودن اسیدهای آمینه گوگرد دار متیونین، ترئونین14 به 18سطح پروتئین جیره از

و تریپتوفان تاثیر منفی بر عملکرد طیور تخم گذار )وزن تخم م��رغ، تولی��د تخم و محت��وای آن( نداشت و توانست سطوح باالی تولید را به دنبال داشته باشد ضمن آنکه میزان نی��تروژن دف��ع

( .Novak et al., 2004شده به محیط از طریق مدفوع کاهش نشان داد )

احتیاجات ترئونین

در طیور بع��د از م��تیونین و ل��یزین ترئ��ونین یکی از اس��یدهای آمین��ه مح��دود کنن��ده می باش��د. همانند لیزین ترئونین یک اسید آمین��ه مس��تقل ب��رای س��نتز پروت��ئین ب��دن می باش��د و چنانچ��ه کمبود آن وجود داشته باشد پروتئین سازی بدن انجام نمی ش��ود. عالوه ب��ر نقش��ش در س��نتز پروتئین ترئونین در عملکرده�ای بیول�وژیکی دیگ�ر مانن�د حف�ظ یکپ�ارچگی دس�تگاه گ�وارش و سیستم ایمنی نقش دارد. این اسید آمینه جزء اصلی تش��کیل دهن��ده گام��اگلوبین در پالس��مای

reviewحیوانات می باشد ) Li et al., (. بنابراین کمبود این اسیدآمینه منجر ب��ه ک��اهش2007 جذب سایر مواد مغذی می شود. که میزان نیاز به آن در شرایط اس��ترس اف��زایش می یاب��د.

افزایش نیاز به این اسیدآمینه را زم��انی ک��ه گل�ه ب��ا عف�ونت2010استار و همکاران در سال (. کوکسیدیوزها و کلستریدیوم پرفرژنسStar et al.,2010کلستریدیوم درگیر بود را نشان داد )

جزء مواردی می باشند که می توانند ب��ه اپیتلی��وم دس��تگاه گ��وارش آس��یب وارد کنن��د و تولی��د موکوس را افزایش دهند. موکوس سد مهمی در برابر پاتوژن ها می باشد که بدن را در برابر عفونت ها محافظت می کند. همان گون��ه ک��ه در ابت��دا ذک��ر ش��د ترئ��ونین نقش مهمی در ی��ک پارچگی دی�واره اپیتلی��وم دارد و یکی از مهم ت��رین اج�زای تش��کیل دهن�ده موس�ین می باش�د. بنابراین تحت شرایط عفونت ممکن اس�ت م�یزان نی��از ب��ه این اس�ید آمین�ه اف�زایش یاب��د. در

( در دو ش�رایط مختل�ف ب�دون7/0 و 65/0آزمایشی سطح ترئ�ونین ب��ه ل�یزین در دو س�طح ) چالش و همراه با چالش آیمریا ماکسیما و کلستریدیوم پرفرژنس مورد آزمایش قرار گ��رفت.

نتایج به دست آمده در آزمایش در جدول زیر مشاهده می شود:

9

همانطور که مشاهده می کنیم شرایط چالش با عوامل بیمای زا وزن بدن و خوراک مص��رفی را کاهش داده و باعث افزایش ضریب تبدیل خوارکی شده اس��ت ام��ا این اث��رات در پرن��دگان تحت شرایط چالش که نسبت باالتری از ترئونین به لیزین را دریافت کردند کمتر ب��ود ولی در شرایط معمول مشاهده می کنیم که افزایش سطح ترئونین ب��ه ل��یزین ب��اعث ک��اهش م��یزان

خوراک مصرفی و وزن بدن شده است.

این مساله را بی��ان داش��ته ان��د ک��ه م��یزان نی��از پرن��ده ه��ا ب��ه2010نصیری مقدم و همکاران می باش��د. م��رغ ه��ای تخم گ��ذار پوس��تهNRCاسیدآمینه ترئونین باالتر از مقدار توص��یه ش��ده

قهوه ای پاسخ مثبتی به افزایش سطح ترئونین/لیزین نشان دادند. در آزمایش�ات انج��ام ش�ده درصد در طی دوره آزمایشی78 و 72،� 66 درصدهای مختلف 2010توسط للیز و همکاران

هفته ای مورد استفاده قرار گرفت که پاسخ خطی مثبت با افزایش درصد ترئونین به لیزین4(. Lels et al., 2010مشاهده شد )

10

(http://ajinomoto-eurolysine.com)

احتیاجات لیزین

لیزین دومین اسید آمینه محدود کننده برای طی��ور می باش��د. این اس��ید آمین��ه نقش مهمی در ج����ذب کلس����یم، س����اختن ماهیچ����ه، تولی����د هورم����ون، آن����زیم و آن����تی ب����ادی دارد

http://en.wikipedia.org/wiki/Lysineلیزین در سنتز سیتوکین ها، تکث�یر لنفوس��یت ه��ا و همچ��نین . Konashiدر ایجاد عملکرد بهینه سیستم ایمنی در پاس�خ ب��ه عف��ونت نقش دارد ) et al., 2000.)

Chenکاهش سطح لیزین منجر به کاهش پاسخ آنتی بادی و همچنین ایمنی سلولی می ش��ود )

et al., 2003در آزمایشات متفاوتی لیزین قابل هضم مورد نیاز در جوجه های گوشتی تخمین .) دو آزمایش برای تخمین سطح لیزین قابل هض��م و2010زده شده است. عبدالله و همکاران

انرژی مورد نیاز جیره های بر پایه سویا و ذرت و فرموله شده بر اس�اس پروفای�ل اس�یدآمینه 2/1 به 1/1ایده آل طرح ریزی نمودند. نتایج نشان داد که افزایش سطح لیزین قابل هضم از

روزگی در س��ویه راس24 تا 15 در دوره 05/1 به 1 روزگی و همچنین 14 تا 0در طی دوره و هوبارد به صورت معنی داری مصرف خوراک و افزایش وزن را بهبود بخشید در ح��الی308

که تاثیر معنی داری بر روی ضریب تبدیل خوراکی نداشت. اف��زایش ان��رژی متابولیس��می ن��یز باعث بهبود عملکرد شد و همچنین س��ویه راس اف��زایش وزن بیش��تر و ض��ریب تب��دیل غ��ذایی

مش��اهده500پایین تری را نسبت به نژاد هوبارد نش��ان داد. در آزم��ایش دوم ب��ا س��ویه راس درصد باعث افزایش وزن روزانه شد. افزایش سطح3/1 به 1شد که افزاش سطح لیزین از

38 تا 25 درصد در دوره 9/0 به 85/0 و همچنین 24 تا 15 در طی دوره 05/1 به 1لیزین از

11

روزگی تاثیر مثبتی بر نرخ رشد نش��ان داد. محققین ب��ه این جم��ع بن��دی رس��یدند ک��ه اف��زایش سطح لیزین در جیره جوجه های گوشتی ب��اعث اف��زایش وزن ب��دن می ش��ود ک��ه این مس��اله

باعث کوتاه تر شدن دوره پرورشی می شود.

احتیاجات متیونین/سیستئین

اسید آمینه متیونین اولین اسید آمینه محدود کننده برای طی��ور می باش��د. این اس��ید آمین��ه در سنتز انرژی، تنظیم تقسیم سلولی، ک��اهش اکس��یژن فع��ال، واکنش ترجم��ه و س��نتز پروت��ئین

.http://www.efeedlink.comنقش دارد

Stadmanنشان داده شده است که اسیدهای آمینه گوگرد دار نقش آنتی اکس��یدانی دارن��د ) et

al., 2005 .)

12

در مطالعه ای نشان داده شده است که احتیاجات متیونین/سیستئین در پ��ولت ه��ای تخمگ��ذار در سنین مختلف متفاوت می باشد و این احتیاجات به طور کلی باالتر از م��یزان توص��یه ش��ده

NRC تخمین زدند مقدار مورد نیاز متیونین/سیستئین ب��رای2010 می باشد. سیلوا و همکاران :3 روزگی و ف��از 84 تا 56:�� 2 روزگی، فاز 42 تا 14:�� 1پولت های تخمگذار در سه فاز )فاز

سطح مختلف متیونین/سیستئین در این آزم��ایش م��ورد بررس��ی ق��رار8 روزگی(. 126 تا 98 835/0گرفتند. سطح توصیه شده برای افزایش وزن بدن و ضریب تبدیل خوراکی در فاز یک

درصد در فاز سه بود.494/0 و 524/0 درصد در فاز دو و 56/0 و 625/0 درصد و 644/0و ((.Silva et al., 2010 می باشد NRCاین سطوح باالتر از سطوح توصیه شده توسط

13

احتیاجات ایزولوسین

سه اسید آمینه محدود کننده در جیره مرغ های گوشتی به ت��رتیب م��تیونین، ل��یزین و ترئ��ونین می باشد. در بعض��ی از من��ابع ایزولوس�ین را ب��ه عن��وان چه��ارمین اس�ید آمین��ه مح��دود کنن��ده

معرفی کرده اند که جای بحث در مورد آن همچنان وجود دارد.

کاهش سطح پروتئین خام جیره تاثیر مثبت بر روی محیط زیست و همچنین آسایش پرن��دگان دارد. بنابراین افزودن چه�ارمین اس�یدآمینه محدودکنن�ده ب��ه ج��یره ه�ای ح�اوی س�طوح پ��ایین پروت��ئین خ��ام ض��روری می باش��د. در مطالع��ات اخ��یر گ��زراش ش��ده اس��ت ک��ه نس��بت ایزولوسین/لیزین تحت تاثیر معیار هدف متفاوت )افزایش وزن یا ضریب تبدیل خ��وراکی( می

گزارش نمودند که س��طح بهین��ه ایزولوس��ین/ل��یزین قاب��ل2010 و همکاران Helmbrechtباشد. هضم در سنین مختلف متفاوت است. در این آزمایش از ذرت، کنجاله س��ویا و کنجال��ه گل��وتن ذرت استفاده شد. یک افزایش درجه دو در افزایش وزن بدن و کاهش درجه دو ضریب تبدیل غذایی با افزایش نسبت ایزولوسین/لیزین مشاهده شد. بر اساس معی��ار اف��زایش وزن ب��االتر

درصد برای جیره آغازین و پایانی به ترتیب و برای معیار ضریب تبدیل غذایی72 و 68مقادیر درصد به ترتیب برای دوره های آغازین و پایانی توصیه شدند.75 و 68

احتیاجات تریپتوفان

14

مطالعات اخیر نشان می دهد که میزان احتیاجات بر اساس تریپتوفان/لیزین ب��االتر از مق��ادیرگزارش شده جدول های نیاز می باشد.

آزمایشی ب��رای تع��یین س��طح بهین��ه2010در آزمایشات انجام شده توسط للیس و همکاران 23 و 20،� 17تریپتوفان/لیزین در مرغ تخم گ�ذار پوس�ته قه��وه ای انج��ام دادن��د. س�ه س�طح

درص��د تریپتوف��ان/ل��یزین در این آزم��ایش اس��تفاده ش��د. ی��ک پاس��خ خطی ب��ا اف��زایش س��طح تریپتوفان/ل��یزین ب��رای تولی��د تخم م��رغ، وزن ک��ل تخم م��رغ تولی��دی و ض��ریب تب��دیل غ��ذایی

درص��د تریپتوف��ان/ل��یزین را ب��رای م��رغ ه��ای تخم گ��ذار23مشاهده شد. این محقیقن س��طح پوسته قهوه ای پیشنهاد نمودند.

در500در مرغ های گوشتی دو آزمایش برای تخمین سطح تریپتوف��ان/ل�یزین در س�ویه ک��اب ،16،�� 15 روز( در س��طوح متف��اوت 40 ت��ا 28 روز( و دوره پای��انی )21 تا 7دو دوره آغازین )

درصد در دوره پایانی انجام22 و 20،� 18،� 16،� 14 درصد در دوره آغازین و 19 و 18،� 17Camposشد ) et al. (. جیره به گونه ای فرموله شد که پرنده کمترین مقدار مواد مغ��ذی2010

مورد نیاز را غیر از لیزین قابل هضم دریافت کند. طی دوره آغازین آزمایش مشاهده شد ک��ه افزایش سطح تریپتوفان/لیزین پاسخ منحنی درجه دو ضریب تبدیل غذایی و بازده فیل��ه س��ینه را افزایش می دهد. در طی دوره پایانی نیز مص��رف خ��وراک، اف��زایش وزن و ض��ریب تب��دیل غذایی نیز به صورت منحنی درجه دو به افزایش تریپتوفان/ل��یزین پاس��خ داد. محقیقن توص��یه

درصد باشد. 18 و 17نمودند که نسبت تریپتوفان/لیزین برای دوره آغازین و پایانی به ترتیب

احتیاجات والین

15

سطوح مورد نی�از والین و ایزولوس�ین را در ج�یره ای ب��ر پای�ه س�ویا،2010کوزو و همکاران روزگی ب��ه42 ت��ا 28 در دوره TP16ذرت و پ��ودر گوش��ت و اس��تخوان ب��رای طی��ور ن��ر راس

دست آوردند. ضریب تبدیل غذایی با افزودن این اسیدهای آمین��ه ب��ه تنه��ایی ی��ا ب��ه هم��راه هم بهبود نشان داد. همچنین قبال نیز گزارش شده است که افزودن والین به جیره م��وجب ب��اعث

. (Kidd et al., 2000)افزایش وزن ماهیچه سینه می شود

708 اث��ر متقاب��ل والین، ایزولوس��ین را در پرن��ده ه��ای ن��ر راس 2012دوزی��ر و همک��اران موردارزیابی و بررسی قرار دادند. در این آزمایش سطح یک درصد لیزین به همراه سه سطح

74(. در این آزمایش سطح 72 و 67،� 62( و ایزولوسین/لیزین )82 و 78،� 74والین/لیزین )درصد والین به لیزین توصیه شد.

احتیاجات آرژنین

آرژنین اسیدآمینه ای فوق العاده با اهمیت می باش��د. عالوه ب��ر نی��از ب��ه این اس��یدآمینه ب��راي سنتز پروتیین )مشابه ب��ا دیگ��ر اس��یدهاي آمین��ه، آرژنین نقش وی��ژه اي را در بیوس��نتز اکس��ید نیتریک، کالژن و تولید بافت همبند و همچنین ذخ��یره ان��رژي ماهیچ��ه اي ب��ه ش��کل ک��راتین ب��ر عهده دارد. همچنین آرژنین در تولید ماکروفاژها، خصوصیات ضد توموری، افزیش وزن ارگ��ان

reviewهای لنفوئیدی و افزایش نسبت هتروفیل به لنفوسیت در پاسخ ب��ه عف��ونت نقش دارد )

Kidd, 2004خوشبختانه، اینگونه به نظر می رسد که این اسید آمینه تنها در جیره هاي بر پایه .) سورگوم به عنوان عامل محدود کننده مطرح می شود. همانگونه که آزم��ایش کی��د و هاکنه��ار

نشان داد، در جیره هاي بر پایه س��ورگوم، هیچ ترکی��بی از من��ابع پروتیی��نی گی��اهی و ی��ا2005 حیوانی و یا ترکیب آنها قادر نیست از مطرح شدن آرژی��نین ب��ه عن��وان چه��ارمین اس��ید آمین��ه

محدود کننده جلوگیري نماید. انج��ام ش��د نس��بت آرژنین/ ل��یزین در س��ویه2012در آزمایشی که توسط کورزو و همک��اران

روزگی برآورد شد. تفاوتی بین دو جنس نر و ماده مشاهده نشد. مق��ادیر ب��ه18راس تا سن دست آمده بر اساس معیاره��ای پاس��خ اف��زایش وزن ب��دن، خ��وراک مص��رفی، ض��ریب تب��دیل

108 بود. که به صورت میانگین عدد 103 و 114،� 106،� 108غذایی و زنده مانی به ترتیب برای نسبت آرژنین/لیزین تخمین زده شد.

در708 نسبت آرژنین/لیزین را برای جوجه گوش��تی راس 2012در آزمایش مجیا و همکاران درص��د ب��ود ک��ه ب��ر130 ت��ا 100 روزگی برآورد نمودند. مقدار این نسبت بین 42 تا 28دوره

درص��د م��ورد نی��از نمی باش��د مگ��ر105اساس نتایج آزمایش مشاهده شد که سطح باالتر از

16

اینکه از جیره ای بر پایه سورگوم و مایلو استفاده شود که در این زمان بایستی سطح آرژنینرا در جیره افزایش داد.

درصد در فاصله س��نی140 و 105 دو سطح 2013در آزمایش دیگری توسط نتو و همکاران نت��ایج به��تری در105 روزگی مورد ارزیابی قرار گرفت و مشاهده شد که با س��طح 42 تا 21

زمینه عملکرد مشاهده می شود و همچنین گزارش نمودند زمانی ک��ه پرن��ده ب��ا ی��ک آن��تی ژنچالش داده می شودسطح پایین تر آرژنین/لیزین پاسخ ایمنی بهتری را فراهم می آورد.

تاثیر اقتصادی استفاده از اسیدهای آمینه

در مقاالت متعددی تاثیرات مثبت استفاده از سطوح باالتر اس��یدهای آمین��ه روی بهین��ه س��ازی2009, 2010(, Eits( DeBeer)سود گزارش شده است et al. )2005 a,b(, Lemme )2005(, Pack et al.

)2003(, Ziggers در اثر استفاده گسترده از اسید آمینه ایده آل در ج��یره نویس��ی اک��ثر.()2011( توصیه ه��ا ب��رای س��طح ل��یزین از نظ��ر اقتص��ادی ب��ه ص��رفه نمی باش��ند. ب��ا این وج��ود کی��د و

گزراش نمودند که سطح بهینه ترئونین ب��رای ب��ه دس��ت آوردن ح��داکثر س��ود1998همکاران نزدیک به سطح توصیه شده برای کسب بهترین عملک��رد و ب��ازدهی الش��ه می باش��د. معم��وال سطح همه اسیدهای آمینه ضروری برای عملکرد نزدیک به س��طوح توص��یه ش��ده ب��رای بهین��ه

سازی سود می باشد.

مدل های مختلفی را ب��رای ان��دازه گ��یری س��طوح اقتص��ادی ل��یزین آزم��ایش2011سریپروم نمود. در این مدل ها عوامل مختلفی مانند قیمت اقالم غذایی و قیمت الشه و یا قسمت ه��ای

دالر/تن و قیمت280مختلف الشه مورد توجه قرار داش��تند. ب��رای مث��ال چنانچ��ه قیمت ذرت دالر/پوند باشد برای رسیدن به حداکثر سود در64/0 دالر/تن و قیمت گوشت مرغ 385سویا

درص��د باش��د. البت��ه این9/0 درصد و برای دوره پای��انی 09/1دوره رشد بایستی سطح لیزین اعداد برای نژاد کاب می باشد. اما چنانچه قیمت الشه از میزان گفته ش��ده ب��االتر رود س��طح

مورد نیاز لیزین نیز برای رسیدن به حداکثرسود باال می رود.

سطوح لیزین برای معیارهای مختلف2011در آزمایش انجام شده توسط تیلمان و اسریپرم 97 و 1،�� 99/0،�� 95/0 روزگی 42 ت��ا 28 ب��رای خ��روس ه��ا در دوره 700پاسخ در نژاد کاب

درصد برای وزن بدن، ضریب تبدیل غذایی، وزن الشه و وزن ماهیچه س��ینه می باش��د ک��ه ب��ه درصد توصیه ش��د. ام��ا زم��انی ک��ه قیمت خ��وراک ک��اهش و در978/0صورت میانگین مقدار

درصد لیزین توصیه می شود.986/0مقابل قیمت گوشت افزایش یابد سطح بهینه

نتیجه گیری

17

بهتر است با توجه به پیشرفت های ذکر شده در صنعت طیور در حال حاضر شیوه های جدی��د جیره نویسی بر مبنای اسید آمینه قابل هضم و اسید آمینه ایده آل مورد استفاده قرار بگیرند. با استفاده از این روش ها همانطور ک��ه نی��از پرن��ده ب��ه ط��ور کام��ل ت��امین می ش��ود نی��از ب��ه استفاده از منابع پروتئی�نی کم�تری می باش�د ک�ه هم از نظ�ر اقتص�ادی و هم از نظ�ر مس�ائل زیست محیطی قابل قبول می باشد. البته در این هنگام بایستی به بازدهی اقتصادی کار توجه

شود.

منابع مورد استفاده

. تغذیه مرغ1385اسکات، مترجمین جواد پور رضا، قربانعلی صادقی و مهرام مهری.

محسن صادقی و علی نوروزیان. جیره نویسی برای طیور با استفاده از اسیدهای آمین��ه قاب��لhttp://danik.ir/images/pdf/jire.pdfهضم.

- Abdollah A., A. Ebdel-Khalik M. and Radwan N. )2010(. Optimal ratio between digestible lysine and metabolizable energy in broiler diets formulated based on ideal amino acid profile. Proceeding XIIIth European Poultry Conference, August 23-27, Tours, France. Poster Session I, Pp. 444.

- ARC, Agriculture Research Council )1981( The nutrient requirement of pigs. Common-

wealth Agricultural Bureaux, Slough.

- Austic, R.E. )1994(. Update on amino acid requirements and ratios for broilers. ln: Proc.

Maryland Nutrition Conf., pp. 114-130.

- Baker DH, Batal AB, Parr TM, Augspurger NR, Parsons CM )2002( Ideal ratio )relative to

lysine( of tryptophan, threonine, isoleucine and valine for chicks during the second and third

week of life. Poult Sci 81:485–494.

- Baker DH, Dilger RN )2009( Sulfur amino acid deficiency and toxicity: research with animal

models. In: Masella R, Mazza GJ.

- Baker, D.H. )1996(. Advances in amino acid nutrition and metabolism of swine and poultry.

Ln :Nutrient Management of Food Animals to enhance and protect the environment, Kornegay,

E.T.ed.(, Lewis Publishers, New York, pp. 41-53.

- Baker, D.H., Parsons, C.M., Fernández, S., Aoyagi, S. and Han, Y. )1993(. Digestible amino acid

requirements of broiler chicks based upon ideal protein considerations. ln: Proc. Ark. Nutr. Conf

Fayefteville, AR 22-32.

18

- Campos A., Nogueira E., Albino L. and Rostagno H. )2010(. Effe- cts of digestible Tryptophan:

lysine ratios on performance and breast yield of broilers. Proceeding XIIIth European Poultry

Conference, August 23-27, Tours, France. Poster Session I, Pp. 464.

- Chung TK, Baker DH )1992b( Efficiency of dietary methionine utilization by young pigs. J Nutr

122:1862–1869.

- Cole )1980( The amino acid requirements of pigs. The concept of an ideal protein. Pig News Inf 1:201–205

- Corzo, A. 2012. Determination of the arginine, tryptophan, and glycine ideal-protein ratios in - Corzo, A., W.A. Dozier III, L. Mejia, C.D. Zumwalt, M.T. Kidd and P.B. Tillman. 2011. Nutritional

feasibility of L-valine inclusion in commercial broiler diets. Journal of Applied Poultry Science. 20:284-290.

- Corzo, A. 2012. Determination of the arginine, tryptophan, and glycine ideal-protein ratios in

high-yield broiler chicks. Journal of Applied Poultry Research 21:79-87. Coulson EJ,

Remington RE, Lynch KM )1935( Metabolism in the rat of the naturally occurring arsenic of

shrimp as compared with arsenic trioxide. J Nutr 10:255–270.

- De Beer, M. 2009. Adjusting nutrient density when faced with volatile markets. Arkansas Nutrition Conference. September. Rogers, Arkansas.

- De Beer, M. 2010. Nutrition for maximum profit – Do the math. Aviagen Brief. October. 5 pages.

- Dean DW, Bidner TD, Southern LL )2006( Glycine supplementation to low protein, amino

acid-supplemented diets supports optimal performance of broiler chicks. Poult Sci 85:288–

296.

- Dozier III WA, Corzo A, Kidd MT, Schilling MW )2008( Digestible lysine requirements of

male and female broilers from forty-nine to sixty-three days of age. Poult Sci 87:1385–1391.

Dublecz K., Pal

- Dutch Bureau of Livestock Feeding, )1994(. Chemical composition, digestibdify and energy value of feed ingredients. Bureau of Livestock Feeding, Lelystad, The Netherlands.Dutch Bureau of Livestock Feeding )1996(A. mino acid requirement of layjng hens and broiler chicks.

- Edmonds MS, Parsons CM, Baker DH )1985( Limiting amino acids in low-protein corn–soybean meal diets fed to growing chicks.

- Eits, R.M., G.W.G. Giesen, R.P. Kwakkel, M.W.A. Verstegen, and L.A. Den Hartog. 2005b.- Eits, R.M., R.P. Kwakkel, M.W.A. Verstegen, and L.A. Den Hartog. 2005a. Dietary balanced

protein in broiler chickens. 1. A flexible and practical tool to predict dose-response curves. British Poultry Science. 46, 3. 300-309.

- Emmert JL, Baker DH )1997( Use of the ideal protein concept for precision formulation of

amino acid levels in broiler diets. J Appl Poult Res 6:462–470.

19

- Fancher BI, Jensen LS )1989a( Male broiler performance during the starting and growing

periods as affected by dietary protein, essential amino acids, and potassium level. Poult Sci

68:1385– 1395.

- Fancher BI, Jensen LS )1989b( Influence on performance of three to six-week-old broilers of

varying dietary protein contents with supplementation of essential amino acid requirements.

Poult Sci 68:113–123.

- Fancher BI, Jensen LS )1989c( Dietary protein level and essential amino acid content:

influence upon female broiler performance during the grower period. Poult Sci 68:897–908.

- Fernandez SR, Aoyagi S, Han Y, Parsons CM, Baker DH )1994( Limiting order of amino

acids in corn and soybean meal for growth of the chick. Poult Sci 73:1887–1896.

- Garcia AR, Batal AB, Baker DH )2006( Variations in the digestible lysine requirement of

broiler chickens due to sex, performance parameters, rearing environment, and processing

yield aracteristics. Poult Sci 85:498–504

- Han Y, Baker DH )1993( Effects of sex, heat stress, body weight and genetic strain on the

lysine requirement of broiler chicks. Poult Sci 72:701–708

- Han Y, Baker DH )1994( Digestible lysine requirement of male and female broiler chicks

during the period three to six weeks posthatching. Poult Sci 73:1739–1745

- Helmbrecht A., de Castro Tavernari F., Rostagno H.S., Teixeira Albino L.F. and Lemme A. )2010(. Optimal digestible isoleu-cine to lysine ratios in starter and finisher broilers. Proceeding XIIIth European Poultry Conference, August 23-27, Tours, France. Poster Session I, Pp. 450.

- Horacio Santiago Rostagno and Luiz Fernando Teixeira Albino, held in Vicosa, MG, Brazil.

Janssen, W.M.M.A. )1974(. Pluimveevoeding in het licht van voederprijzen en

voedernormen.

Bedrijfsontwikkeling, 5: 601 -606.

- Kidd, M.T. 2000. Nutritional considerations concerning threonine in broilers. World’s Poultry- Kidd, M.T., S.P. Lerner, J.P. Allard, S.K. Rao and J.T. Halley. 1999. Threonine needs of

finishing broilers: Growth, carcass and economic responses. Journal of Applied Poultry Research 8 )2( 160-169.

- Kidd M.T. 2004. Nutritional modulation of immune function in broilers. Poult. Sci. 83:650-657

20

- Lelis G., Nogueira E., Albino L. and Rostagno H. )2010(. Digesti-ble threonine:lysine and tryptophan: lysine ratios for brown-egg laying hens. Proceeding XIIIth European Poultry Confer-ence, August 23-27, Tours, France. Poster - Session I, Pp. 465.

- Lemme, Andreas. 2005. Optimum dietary amino acid levels for broiler chicken from proceedings of the II International Symposium on Nutritional Requirements of Poultry and Swine. Editors.

- Li P., Yin Y-L., Kim S.W., Wu G. 2007. Amino acids and immune function. Br. J. Nutr. 98:237-252.

- Mack S, Bercovici D, DeGroate G, Leclercq B, Lippens M, Pack M, Schutte JB, Van

Cauwenberghe S )1999( Ideal amino acid profile and dietary lysine specification for broiler

chickens of 20 to 40 days of age. Br Poult Sci 40:257–265

- Mack, S., Bercovici, S., De Grootte, G., Leclercq, G., Lippens, M., Pack, M., Schutte, J.B.

and van

Cauwenberghe, S. )1998(. Ideal amino acid profile for broiler chickens of 20 to 40 days of

age. Br. Poulf. Sci. )in press(.

- Mehri, A., A. Davarpanah and H.R. Mirzaei. 2012. Estimation of ideal ratios of methionine and threonine to lysine in starting broiler chicks using response surface methodology. Poultry Science 91:771-777.

- Métayer S., Seiliez I., Collin A., Duchêne S., Mercier Y., Geraert P-A., Tesseraud S. 2008. Mechanism through which sulfur amino acids control protein metabolism and oxidative status. J. Nutr. Biochem. 19:207-215

- Nassiri Moghaddam H., Sepehri Moghaddam H., kermanshahi H., Heravi Mosavi A. and Raji

A. )2010(. The effect of threonine levels on performance of broiler chickens. Proceeding

XIIIth European Poultry Conference, August 23-27, Tours, France. Poster Session I, Pp. 472.

- National Research Council )1994(. Nutrient Requirements of Poultry. gth ed. Natl. Acad.

Sci.,Washington.

- Schutte, J.B., De Jong, J. and Bertram, H.L. )1994(. Requirement of the laying hen for sulfur

amino acids. Poul. Sci., 73: 274-280.

- Neto, R.M., M.L. Ceccantini and J.I.M. Fernandes. 2013. Effects of methionine source, arginine:lysine ratio and sodium chloride level in the diets of grower broilers reared under hightemperature conditions. Brazilian J. of Poult. Sci. Apr-Jun. v.15 n.2 151-160.Novak C, Yakout H, Scheideler S. 2004. The combined effects of dietary lysine and total sulfur amino acid level on egg production parameters and egg components in Dekalb Delta laying hens. Polt sci, 61:457-461.

- Pack, M., D. Hoehler and A, Lemme. 2003. Economic assessment of amino acid responses in growing poultry, in Amino Acids in Animal Nutrition. 2nd edition. J.P.F. D’Mello Editor.CABI Publishing, Wallingford, UK. Pages 459-483.

- Pinchasov Y, Mendonca CX, Jensen LS )1990( Broiler chick response to diets supplemented

with synthetic amino acids. Poult Sci 69:1950–1955.

- Pope T, Emmert JL )2001( Phase-feeding supports maximum growth performance of broiler

chicks from forty-three to seventy-one days of age. Poult Sci 80:345–352.

21

- Pope T, Emmert JL )2002( Impact of phase-feeding on the growth performance of broilers

subjected to high environmental temperatures.Poult Sci 81:504–511.

- Pope T, Loupe LN, Pillai PB, Emmert JL )2004( Growth performance and nitrogen excretion

of broilers using a phase-feeding approach from twenty-one to sixty-three days of age. Poult

Sci 83:676–682.

- Pope T, Loupe LN, Townsend JA, Emmert JL )2002( Growth performance of broilers using a

phase-feeding approach with diets switched every other day from forty-two to sixty-three

days of age. Poult Sci 81:466–471.

- Rosa AP, Pesti GM, Edwards HM Jr, Bakalli RI )2001a( Threonine requirements of different

broiler genotypes. Poult Sci 80: 1710–1717.

- Rosa AP, Pesti GM, Edwards HM Jr, Bakalli RI )2001b( Tryptophan requirements of

different broiler genotypes. Poult Sci 80: 1718–1722.

- Schutte J.B., De Jong J. 1999. Ideal amino acid profile for poultry. Zaragoza : CIHEAM

- Schutte, J.B. )ed.(. CVB Report No. 18.

- Schutte, J.B. and Smink, W. )1998a(. Requirement of the laying hen for apparent faecal

digestible lysine. Poul. Sci. )in press(.

- Schutte, J.B. and Smink, W. )1998b(. Requirement for apparent faecal digestible lysine of

broiler chicks in the starting, growing and finishing phasJe. .A ppl. Poultry Res. )in press(

- Schutte, J.B. and van Weerden, E.J. )1978(. Requirement of the hen for sulphur containing

amino acids. Br. Poult. Sci., 19: 573-581.

- Schutte, J.B., van Weerden, E.J. and Bertram, H.L. )1983(. Sulphur amino acid requirement

of laying hens and the effects of excess dietary methionine on laying performance. Br. Poult.

Sci., 24: 31 9-326.

- Schutte, J.B., van Weerden, E.J. and Bertram, H.L. )1984(. Protein and sulphur amino acid

nutrition of the hen during the early stagoef laying. Arch. Geflfigelkd., 48: 165-170.

- Shan AS, Steroling KG, Pesti GM, Bakalli RI, Driver JP, Tejedor AA )2003( The influence of

temperature on the threonine and tryptophan requirements of young broiler chicks. Poult Sci

82:1154–1162.

- Silva E., Sakomura N., Anchieta Araujo J., Gous R., Siqueira J. and Gobi J. )2010(. mathionine+cystine requirements for lay-ing type pullets. Proceeding XIIIth European Poultry Confer-ence, August 23-27, Tours, France. Poster Session I, Pp. 474.

- Sriperm, N. 2011b. Protein and amino acid content of feed ingredients and the impact of dietary balanced protein on maximizing economic returns from broiler technical responses. Poultry Science Doctoral dissertation. University of Georgia. Athens, GA. 174 pages.

- Sriperm. 2011a. Optimal broiler production via nutrition. Agricultural Economics Masters thesis University of Georgia. Athens, GA. 63 pages.

22

- Star L., van der Klis J.D., Rovers M. and Corrent E. )2010(. Threonine requirement during sub-clinical intestinal clostrid-ium infection. Proceeding XIIIth European Poultry Conference, August 23-27, Tours, France. Poster Session I, Pp. 392.

- Stadman E.R., Van Remmen H., Richardson A., Wher N.B., Levine R.L. 2005. Methionine - oxidation and aging. Bioch. Biophys. Acta. 1703: 135-140.- Tillman, P.B. and N. Sriperm. 2011b. Estimating Amino Acid Requirements of Broilers using

Static :Production and Dynamic : Market Based Analysis. September 6. Pre-Symposium of ArkansasNutrition Conference by Huvepharma, Rogers, AR.

- Wang TC, Fuller MF )1989( The optimum dietary amino acid pattern for growing pigs. 1.

xperiments by amino acid deletion. Br J Nutr 62:77–89.

- Wang TC, Fuller MF )1990( The effect of the plane of nutrition on the optimum dietary

amino acid pattern for growing pigs. Anim Prod 50:155–164.

- Warren WA, Emmert JL )2000( Efficacy of phase-feeding in supporting growth performance

of broiler chicks during the starter and finisher phases. Poult Sci 79:764–770.

- Y. Dersjant‐Li and M. Peisker1. 2011. A Review on Recent Findings on Amino Acids Requirements in Poultry Studies. Iranian Journal of Applied Animal Science )2011( 1)2(, 73-79.

- Ziggers, D. 2011. Optimising nutrient density in a volatile market. All About Feed. Vol. 2., No.3; 168-172.

23