0 12 cavity free 1 1. 2. ·...

เอกสารประกอบการตรวจราชการ กรณปกตและบรณาการ จงหวดรอยเอด รอบท 2/2562

หนา 298

แบบรายงานการตรวจราชการระดบจงหวด ปงบประมาณ พ.ศ. 2562

คณะท1: การสงเสรมสขภาพปองกนโรคและการจดการสขภาพ หวขอ: การพฒนาและสรางเสรมศกยภาพคนไทยกลมวยเรยนและวยรน

รอยละเดกกลมอาย 0 – 12 ป ฟนดไมมผ (cavity free) จงหวด รอยเอด เขตสขภาพท 7 ตรวจราชการวนท 10 - 12 กรกฎาคม 2562

1. ประเดนการตรวจราชการ

1.1 การสงเสรมสขภาพปองกนโรคในชองปาก เพอใหเดกปราศจากฟนผ 1.2 การควบคมโรคในชองปากและลดการสญเสยฟนแทในเดกอาย 12 ป 1.3 ขยายความครอบคลมสงแวดลอมทเออตอทนตสขภาพในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน

2. สถานการณสภาวะชองปากและพฤตกรรม กลมเดกอาย 18 เดอนและ 3 ป กลมเดกอาย 18 เดอน สถานการณสภาวะสขภาพชองปากในจงหวดรอยเอด พบวา เดกอาย 18 เดอน เปน

ขวบปแรกทเรมมฟนนานมขนสชองปาก พบฟนนานมผถงรอยละ 7.95, 11.01, 16.20 ในป 2558, 2559 และ2560 ตามลาดบ โดยผลสารวจสภาวะทนตสขภาพจงหวดรอยเอด ป 2560พบแผนคราบจลนทรยบนฟนหนา 4 ซรอยละ16.00 และ มWhite spot บนฟนหนา4 ซรอยละ 12.00 ซง 2 ปจจยดงกลาวน จะทาใหฟนนานมมโอกาสผไดสงมากขนในอนาคต หากไมมการดาเนนการปองกนและจดการแกไขปญหาไดดพอสวนสถานการณพฤตกรรมสขภาพชองปากของเดก 18 เดอน พบวามพฤตกรรมกนขนม รอยละ 72.00 บรโภคนมหวาน รอยละ 24.70 บรโภคเครองดม รสหวาน รอยละ 34.00 และใชขวดนม สงถงรอยละ 75.00 มผปกครองเคยไดรบทนตสขศกษา รอยละ 97.00 แตแปรงฟนใหเดกอยางนอย 2 ครง/วน เพยงรอยละ 48.30 (ผลสารวจป 2560)

ซงการปองกนทสามารถทาได คอ การใหความรแกผปกครองใหทราบถงผลเสยของการใหเดกกนนมหวาน การไมดมนาตามหลงจากกนนม การใหเดกหลบคาขวดนม พรอมทงการใหความรและฝกทกษะในการแปรงฟนใหแกผปกครองในการแปรงฟนเดกในสถานบรการสาธารณสข และควรขยายการตรวจฟนทกชวงเวลาทเดกมารบภมคมกนโรคเนองจากพบวามการตรวจฟนเดก 0-2 ป ในป 2562 รอยละ 52.81 รวมทงเพมการทาฟลออไรดเฉพาะทใหมากขน จากทพบวามการทาฟลออไรดเพยงรอยละ 41.48 (รายงานHDC ป 2562)

กลมเดกอาย 3 ป จากการรายงานผลการสารวจสภาวะทนตสขภาพแหงชาต ครงท 8 ประเทศไทย พ.ศ. 2560 พบวา โรคทเปนสาเหตหลกของอาการเจบปวดและการสญเสยฟนนานมคอโรคฟนผ เดกอาย 3 ป ซงเปนขวบปแรกทมฟนนานมขนครบ 20 ซ มฟนผระยะเรมตนรอยละ 31.10 มความชกในการเกดโรคฟนผรอยละ 52.90 มคาเฉลยฟนผ ถอน อด (dmft) 2.8 ซ/คน และรอยละ 2.30 ของเดกอาย 3 ป มประสบการณการสญเสยฟนใน ชองปาก นอกจากนพบวาเดกอาย 3 ป มฟนผทไมไดรบการรกษารอยละ 52.00 หรอเฉลย 2.7 ซ/คนสาหรบสถานการณสภาวะสขภาพชองปากในจงหวดรอยเอด มแนวโนมการมฟนผเพมขนจากเดก 18 เดอน โดยจากป 2558-2560 พบเดกมฟนนานมผ 62.42,46.08 และ 57.50 ตามลาดบ มคาเฉลยฟนผ ถอน อด (dmft) 2.94ซ/คน และรอยละ 1.70 ของเดกอาย 3 ป มประสบการณการสญเสยฟนในชองปาก (ผลสารวจป 2560)

ปญหาสาคญทยงตองการการดแลเพมเตม คอ เรองการแปรงฟน เพราะผปกครองยงปลอยใหเดกแปรงฟนดวยตนเองตอนเชาถงรอยละ 74.10 ซงเดกวยนหากปลอยใหแปรงฟนเองโอกาสทฟนจะไมสะอาดสงมาก นอกจากนการดมนมเปนปจจยสาคญอกประเดนหนงทมผลตอการเกดโรคฟนผในเดกกลมน แมวาในโรงเรยนและศนยพฒนาเดกเลก จะจดนมจดใหเดกดมแลวกตาม แตยงพบปญหาวาเดกนานมหวาน/นมเปรยวมาดมทโรงเรยน รอยละ

แบบ ตก. 1


หนา 299

16.50 เดกนาขวดนมมาโรงเรยน รอยละ 14.30 รวมทงยงนาขนมมาโรงเรยนถงรอยละ 30.30 ซงนอกจากจะเพมความเสยงตอการเกดโรคฟนผแลว ยงมโอกาสเกดความผดปกตของการสบฟนในอนาคตดวย (ผลสารวจป 2560)

กลมเดกอาย 6 ปและ 12 ป กลมเดกอาย 6 ป พบวาสภาวะการเกดโรคฟนผลดลง โดยพบเดกมโรคฟนแทผ ในป2560, 2561 และ

2562 รอยละ 6.12, 3.49 และ 2.04 ตามลาดบ (รายงานHDC) กลมเดกอาย 12 ปจากการรายงานผลการสารวจสภาวะทนตสขภาพแหงชาต ครงท 8 ประเทศไทย พ.ศ.

2560 พบวาเดกวยเรยนอาย 12 ป รอยละ 58.70 เรยนในระดบมธยมศกษาตอนตนสภาวะโรคฟนผใน ฟนถาวรเดกอาย 12 ป ฟนดไมมผ (Cavity free) รอยละ 66.70 ความชกของโรคฟนผในเดกอาย 12 ป คดเปนรอยละ 52.00 โดยมคาเฉลยฟนผ ถอน อด (DMFT) เทากบ1.4 ซ/คน เปนฟนผทยงไมไดรบการรกษารอยละ 31.50 มฟนอดรอยละ 31.10และมการสญเสยฟนรอยละ 3.00 สาหรบสถานการณสภาวะสขภาพชองปากในจงหวดรอยเอด พบวาสภาวะการเกดโรคฟนผเพมขนจากเดกกลมอาย 6 ป โดยพบเดกมโรคฟนแทผ ในป 2558 - 2560 รอยละ 53.11,41.63 และ 52.80 ตามลาดบ (ผลสารวจป 2560) ในป 2562 เดกอาย 12 ป มโรคฟนแทผ รอยละ 13.18 (รายงานHDC ป 2562)

ปจจยสาคญททาใหเดกวยนมสภาวะการเกดโรคฟนผ คอ การเขาถงบรการทนตกรรมปองกนนอยแมวาจะเพมขนตามลาดบ พบวาเดก 6-12 ป ในป 2560 - 2562ไดรบบรการทนตกรรมรอยละ 58.82, 67.75 และ46.60 ตามลาดบ การเคลอบหลมรองฟนเดก 6 ป ในป 2560 - 2562 รอยละ 32.49, 40.65 และ 21.06 (รายงานHDC) และพบวามโรงเรยนทไมจาหนาย ลกอม ขนมกรบกรอบ เครองดมทมนาตาลเกน 5 % รอยละ79.55 มโรงเรยนปลอดนาอดลม รอยละ 83.42 แตจากการสารวจพฤตกรรมการบรโภคอาหารวาง พบวา กลมเดกอาย 12 ป บรโภคอาหารวางระหวางมอ รอยละ 84.60 เฉลย 1.88 ครง/วน บรโภคนาหวาน รอยละ 78.70 เฉลย 1.30 ครง/สปดาห กนนาอดลม รอยละ 76.90 เฉลย 1.25 ครง/สปดาห กนขนมกรบกรอบ รอยละ 88.70 เฉลย 2.05 ครง/วน ซงหมายถงเดกมการกนอาหารทเสยงตอการเกดโรคฟนผ (ผลสารวจป 2560) สาหรบสภาวะปรทนตของเดกกลมนมสภาวะเหงอกอกเสบในป 2558-2560 รอยละ 47.10, 31.80 และ67.71 ตามลาดบ(ผลสารวจป 2560)ปจจยทมผลกระทบโดยตรงตอสภาวะปรทนตของเดก คอ การแปรงฟน แมวาโรงเรยนในจงหวดรอยเอด จะมการดาเนนกจกรรมการแปรงฟนหลงอาหารกลางวนทโรงเรยนมานานแลว แตมเดกเขารวมกจกรรมนอยเพยงรอยละ 50.50เนองจากชวงอายทมากขนเดกจะมความอายทาใหไมอยากแปรงฟนใหใครเหน สาหรบการแปรงฟนกอนนอนซงเปนชวงเวลาทสาคญทจะชวยปองกนสภาวะฟนผและเหงอกอกเสบพบวา เดกอาย 12 ป แปรงฟนกอนนอนเพยงรอยละ 61.00 (ผลสารวจป 2560)


หนา 300

กลมอาย ตวชวด

สภาวะทนตสขภาพ จงหวดรอยเอด

แหลงขอมล 2560 2561 2562

18 เดอน รอยละเดกปราศจากฟนผ 96.77 96.64 97.17 HDC –SP – 36 รอยละเดกไดรบการแปรงฟน จากผปกครอง

N/A N/A N/A ท02

3ป รอยละเดกปราศจากฟนผ 68.76 77.61 84.86 HDC –SP – 37 12 ป รอยละเดกปราศจากฟนผในฟนถาวร 75.00 81.96 86.82 HDC –SP – 40

รอยละเดกฟนดไมมผ (cavity free) 82.54 90.39 91.93 HDC –SP – 42 รอยละเดกมสภาวะเหงอกอกเสบ 44.30 3.49 N/A ท02 รอยละเดกแปรงฟนกอนนอนทกวน 61.00 N/A N/A ผลสารวจ 2560

หมายเหต : ในการตรวจราชการครงท 2 ใชขอมล ป 2560 – 2562

3. การด าเนนงาน/ผลการด าเนนงานตามมาตรการส าคญ

3.1 การสงเสรมสขภาพปองกนโรคในชองปาก เพอใหเดกปราศจากฟนผ(มาตรการ PIRAB /การสรางความรอบรดานสขภาพ)

มาตรการ PIRAB P: Partnerมการสรางภาคเครอขายในพนท โดยการทางานประสานกนทง โรงเรยน โรงพยาบาลโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล องคกรปกครองสวนทองถน ผนาชมชน และ คนในชมชน

I: Investment เนองจากงานทนตสขภาพไมมตวชวดระดบจงหวด แตนโยบายของนายแพทยสาธารณสขจงหวดรอยเอด มการสนบสนนงบประมาณเพอใหสามารถจดประชมวชาการและแลกเปลยนเรยนร งานสงเสรมทนตสขภาพทกกลมวยได

ผเกยวของอน เชน องคกรปกครองสวนทองถน จดโครงสรางพนฐานดานทนตสขภาพ เชน ใหงบประมาณจดสรางสถานทแปรงฟนในศพด./โรงเรยน, จดตงกองทนแปรง สฟนในหมบาน ฯลฯ

R: Regulation and Legislation องคกรปกครองสวนทองถนจดทาธรรมนญสขภาพซงมประเดนเนอหาทเกยวของกบทนตสขภาพ ในศพด.มการกาหนดนโยบาย ศนยเดกปลอดขนมและนมขวด ในโรงเรยนสรางนโยบาย โรงเรยนปลอดนาอดลม และขนมกรบกรอบ

A: Advocate มการขอความรวมมอรานคาในชมชนควบคมการจาหนายอาหารทมผลเสยตอทนตสขภาพ, อสม.ชวยดาเนนกจกรรมสงเสรมทนตสขภาพในชมชน

B: Build Capacity พฒนาศกยภาพผนานกเรยน/อสม.ใหเปนแกนนาในการดแลสงเสรมทนตสขภาพ เพอกระตนใหในโรงเรยน/ชมชน เกดการตนตวในการดแลทนตสขภาพตนเอง, นาเทคโนโลยมาใชใหเกดประโยชน เชน นาแอปพลเคชนไลนมาใชในการตดตอสอสาร, กระจายขาวสารทางทนตสขภาพ


หนา 301

ล าดบ ตวชวด รายการขอมล ภาพรวมจงหวด (ขอมล ณ

วนทรบตรวจ)

ภาพรวมจงหวด - รอบ 2 ณ ไตรมาส 2 (ขอมล ต.ค. – ก.ค.62)

1 รอยละของเดก0-2 ป ผปกครองไดรบการฝกแปรงฟนโดยลงมอปฏบต

เปาหมาย 28,402 28,402 ผลงาน 13,418 13,418

อตรา/รอยละ 47.24 47.24 2 จานวนโรงเรยนตนแบบดานการ

สงเสรมสขภาพ เปาหมาย 797 797 ผลงาน 62 62

อตรา/รอยละ 7.78 7.78 หมายเหต : โรงเรยนตนแบบดานการสงเสรมสขภาพ หมายถง โรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบทองขนไปทมการพฒนาตอยอดความรอบรดานสขภาพ

สงเสรมพฤตกรรมสขภาพ และพฒนาสงแวดลอมใหเออตอสขภาพอยางสมาเสมอ เกดผลงานเชงนวตกรรมสขภาพเพอใหนกเรยนมพฤตกรรมสขภาพทพงประสงค มสขนสยทดและปราศจากฟนผตามเกณฑ

3.2 การควบคมโรคในชองปากและลดการสญเสยฟนแทในเดกอาย 12 ป (ความครอบคลมและคณภาพบรการ)

- มการสงเสรม ปองกน บาบดรกษาทางทนตกรรม และสงตอ ตงแตกลมหญงมครรภ, เดก 0-2 ป, 3-5 ป และ 6-12 ป เชน ตรวจสขภาพชองปาก ใหทนตสขศกษา เคลอบฟลออไรดปองกนฟนผ เคลอบหลมรองฟนแท และรกษาหรอสงตอในรายทจาเปน

- ไดรบงบประมาณ สนบสนนจาก สานกงานสาธารณสขจงหวดรอยเอด เพอจดประชมวชาการและแลกเปลยนเรยนร งานสงเสรมทนตสขภาพทกกลมวย เพอใหทนตบคลากรนาเสนอผลงานเดน/นวตกรรมในการดาเนนงานสงเสรมทนตสขภาพ จะไดมการขยายผลการดาเนนงานไปในพนทสนใจ ซงจะจดการประชมใน เดอนมนาคม 2562

- ไดรบงบประมาณ สนบสนนจากศนยอนามยท 7 ขอนแกน ในการจดอบรมพฒนาศกยภาพอสม.ในการดแลสขภาพชองปากผสงอาย และคดกรองรอยโรคกอนมะเรงชองปาก ซงจดในเดอนพฤศจกายน 2561

- ไดรบความรวมมอจากภาคเอกชนใหการสนบสนนบคลากรงบประมาณและวสดทางทนตกรรมในการจดอบรมวชาการและฝกการอดฟนเพอการปองกนในฟนนานมแบบSMART Technique ซงจะจดการประชมในวนท 14 – 15 กมภาพนธ 2562 เพอใหทนตบคลากรจงหวดรอยเอดมความรและสามารถใหบรการอดฟนดวยSMART Techniqueใหกบเดกทมปญหาโรคฟนผได

ล าดบ ตวชวด รายการขอมล

ภาพรวมจงหวด (ขอมล ณ



1 รอยละของเดกอาย 6 ปไดรบการเคลอบหลมรองฟน

เปาหมาย 11,906 11,906 ผลงาน 2,507 2,507

อตรา/รอยละ 21.06 21.06 2 รอยละของเดกอาย 6-12 ปไดรบ

บรการทนตกรรม เปาหมาย 86,928 86,928 ผลงาน 40,507 40,507

อตรา/รอยละ 46.60 46.60


หนา 302

3.3 ขยายความครอบคลมสงแวดลอมทเออตอทนตสขภาพในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน

ศพด. 1. มมาตรการศพด.ปลอดขนมและนมขวด

2. จดผลไมเปนอาหารวาง 3-5 วน/สปดาห

3. จดสถานท และมกจกรรมแปรงฟนหลงอาหารกลางวนดวยยาสฟนผสมฟลออไรด

โรงเรยน 1. กาหนดนโยบายใหรานคาในโรงเรยนงดจาหนายนาอดลม ลกอม ขนมกรบกรอบและเครองดมทมสวนผสมของนาตาลเกน 5% 2. จดสถานท และมกจกรรมแปรงฟนหลงอาหารกลางวนดวยยาสฟนผสมฟลออไรด

ล าดบ ตวชวด รายการขอมล

ภาพรวมจงหวด (ขอมล ณ



1 จานวนศพด.ทใชมาตรฐานสถานพฒนาเดกปฐมวยแหงชาต

เปาหมาย 568 568 ผลงาน 349 349

อตรา/รอยละ 61.44 61.44 2 รอยละของโรงเรยนไมมการขาย

ลกอม ขนมกรบกรอบและเครองดมทมสวนผสมของนาตาลเกน 5%

เปาหมาย 802 802 ผลงาน 638 638


3 รอยละของโรงเรยนปลอดนาอดลม เปาหมาย 802 802 ผลงาน 669 669



หนา 303

3. ขอมลประกอบการวเคราะห (ระบรายการขอมลทจ าเปนส าหรบการตรวจตดตามทจ าเปนในแตละประเดน)(ขอมล ตลาคม – 1 กรกฎาคม 2562)

องคประกอบ รวมทง

จงหวด เมอง

รอยเอด เกษตรวสย

ปทมรตต จตรพกตร-พมาน

ธวชบร พนมไพร โพนทอง โพธชย หนองพอก

เสลภม

1 รอยละของเดก 0-2 ป ผปกครองไดรบการฝกแปรงฟนโดยลงมอปฏบต

เปาหมาย 28,402 3,132 2,158 1,400 1,691 1,430 1,449 2,463 1,379 1,575 2,566

ผลงาน 13,418 1,509 1,198 613 1,107 741 885 698 636 705 1,241 รอยละ 47.24 48.18 55.51 43.79 65.46 51.82 61.08 28.34 46.12 44.76 48.36

2 จานวนโรงเรยนตนแบบดานการสงเสรมสขภาพ

เปาหมาย 797 62 58 43 31 42 50 70 34 16 76 ผลงาน 69 3 1 1 11 1 7 7 3 1 4 รอยละ 8.66 4.84 1.72 2.33 5.48 2.38 14.00 10.00 8.82 6.25 5.26


เปาหมาย 11,906 1,359 913 518 715 665 632 1,115 641 654 966 ผลงาน 2,507 278 149 77 114 465 45 74 157 250 315 รอยละ 21.06 20.46 16.32 14.86 15.94 69.92 7.12 6.64 24.49 38.23 32.61

4 รอยละของเดกอาย 6-12 ป ไดรบบรการทนตกรรม

เปาหมาย 86,928 10,715 6,713 3,817 4,999 4,536 4,492 7,476 4,453 4,681 7,654 ผลงาน 40,507 4,515 3,466 1,438 2,644 2,364 2,454 2,540 2,402 2,583 5,259 รอยละ 46.60 42.14 51.63 37.67 52.89 52.12 54.63 33.98 53.94 55.18 68.71

5 จานวน ศพด.ทใชมาตรฐานสถานพฒนาเดกปฐมวยแหงชาต


6 รอยละของโรงเรยนไมมการขาย ลกอม ขนมกรบกรอบและเครองดมทมสวนผสมของนาตาลเกน 5%

เปาหมาย 802 66 58 43 50 ๔๓ ๕๒ ๖๘ 32 32 75 ผลงาน 638 56 44 14 50 ๔๐ ๒๑ ๖๕ 19 32 60 รอยละ 79.55 84.85 75.86 32.56 100.00 93.02 40.38 95.59 59.38 100.00 80.00

7 รอยละของโรงเรยนปลอดนาอดลม เปาหมาย 802 66 58 43 50 ๔๓ ๕๒ ๖๘ 32 32 75 ผลงาน 669 54 45 14 50 ๔๑ ๒๗ ๖๕ 27 32 70 รอยละ 83.42 81.82 77.59 32.56 100.00 95.35 51.92 95.59 84.38 100.00 93.33


หนา ๓๐๔

3. ขอมลประกอบการวเคราะห (ระบรายการขอมลทจ าเปนส าหรบการตรวจตดตามทจ าเปนในแตละประเดน)(ขอมล ตลาคม – 1 กรกฎาคม 2562)ตอ

องคประกอบ รวมทง

จงหวด สวรรณ

ภม เมองสรวง โพนทราย อาจ

สามารถ เมยวด ศรสมเดจ จงหาร เชยงขวญ หนองฮ ทงเขาหลวง

1 รอยละของเดก 0-2 ป ผปกครองไดรบการฝกแปรงฟนโดยลงมอปฏบต

เปาหมาย 28,402 2,622 457 679 1,640 558 741 793 641 494 534 ผลงาน 13,418 839 278 572 649 192 331 385 322 215 302

รอยละ 47.24 32.00 60.83 84.24 38.57 34.41 44.67 48.55 50.23 43.5

2 56.55

2 จานวนโรงเรยนตนแบบดานการสงเสรมสขภาพ



เปาหมาย 11,906 1,053 172 246 716 197 307 389 243 184 221 ผลงาน 2,507 240 57 19 43 3 70 75 16 1 59 รอยละ 21.06 22.79 33.14 7.72 6.01 1.52 22.80 19.28 6.58 0.54 26.70

4 รอยละของเดกอาย 6-12 ป ไดรบบรการทนตกรรม

เปาหมาย 86,928 7,970 1,249 2,076 5,218 1,621 2,145 2,440 1,702 1,439 1,532 ผลงาน 40,507 3,385 367 595 2,344 464 767 1,192 536 376 816 รอยละ 46.60 42.47 29.38 28.66 44.92 28.62 35.76 48.85 31.49 26.13 53.26

5 จานวน ศพด.ทใชมาตรฐานสถานพฒนาเดกปฐมวยแหงชาต


6 รอยละของโรงเรยนไมมการขาย ลกอม ขนมกรบกรอบและเครองดมทมสวนผสมของนาตาลเกน 5%


7 รอยละของโรงเรยนปลอดนาอดลม เปาหมาย 802 69 19 18 56 12 24 30 22 16 17 ผลงาน 669 54 19 18 42 12 18 28 22 15 16 รอยละ 83.42 78.26 100.00 100.00 75.00 100.00 75.00 93.33 100.00 93.75 94.12

หนา 305

4. สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม - บคลากรใน ศพด. ไมเพยงพอในการดแลเดกเลก - ทนตบคลากรมภาระงานมากทงดานสงเสรม ปองกน รกษาทกกลมวย - งบประมาณในการสงเสรมปองกนมจากด ประกอบกบมทนตบคลากรไมเพยงพอ - ทนตาภบาลขาดแรงจงใจในการทางาน มความกาวหนาในสายวชาชพนอย ทาใหเกดการเปลยนสาย

งาน - การบนทกขอมลมจานวนมาก บนทกไมสมบรณ ทาใหประมวลผลไมได (ขอมลไมปรากฏท HDC)

ความถกตองของระบบขอมล หากมความแมนยาจะทาใหขอมลถกนามาใชงานงายและลดความซาซอนการจดทารายงาน

- ผดแลกลมเปาหมาย 3-5 ป ไมใหความรวมมอเทาทควร - นโยบายหรอแนวทางการดาเนนงานเปลยนแปลงหรอขาดความตอเนอง เชน การเปลยนจาก

โรงเรยนคห เปนโรงเรยนเครอขายเดกไทยฟนด บางพนทเพงเรมดาเนนงาน เมอเพมจานวนโรงเรยนการประสานงานตองใชเวลา

5. ปญหา อปสรรคและขอเสนอแนะ ปญหา/อปสรรค/ปจจยททาใหการดาเนนงานไมบรรลวตถประสงค

ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ

สงทผทาหนาทตรวจราชการรบไปประสาน หรอ ดาเนนการตอ

- ขอมลทบนทกนอยกวางานททา เนองจากเมอลงขอมลแลวขอมลไมขน (นอยกวาความเปนจรง)

- ผลงขอมลควรทราบรายละเอยดและวธการครบถวน ถกตอง ควรมคมอ - ตดตามระดบจงหวดทกเดอน

ประสานสวนกลางในขอมลทมปญหาจากระบบของสวนกลางเพอชแจงพนท

- ระบบ HDC ใชงานยากและไมสามารถสะทอนตามความเปนจรงได

- สวนกลางพยายามพฒนาระบบขอมล

- admin ไมมการตรวจสอบขอมลกอนสงออก 43แฟม จงไมมการแกไขขอมลทผดพลาดกอนสงออก - ศกยภาพทนตาภบาล/ระบบจดการ

- มการตรวจขอมลและสงคนใหแกไขกอนสงออกไปสวนกลาง

ควรประสานกบ admin ในการตรวจสอบขอมล และพฒนาศกยภาพทนตาภบาลในการบนทกขอมล

- ศพด.ทหางไกลไมคอยไดรบงบประมาณในการปรบปรง - ขาดการมสวนรวมจากหลายภาคสวนทเกยวของในการแกไขปญหา ทนตสขภาพในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยนอนบาล

ตงงบประมาณการพฒนาแก ศนยพฒนาเดกเลกโดยตรง

ควรจดทาของบสนบสนนจาก อปท.

- ทนตาภบาลเปลยนสายงาน ทาใหขาดแคลนวชาชพนเพมขน

- สนบสนนทนตาภบาลทจบปรญญาตรดานสาธารณสข ให


หนา 306

ไดรบคาตอบแทน ตามเกณฑทสามารถทาได - สนบสนนใหทนตาภบาลท

เปลยนเปน นวก.สามารถทางานทนตสาธารณสขไดตอเนอง

6. ขอเสนอแนะตอนโยบาย /ตอสวนกลาง / ตอผบรหาร / ตอระเบยบ กฎหมาย - ควรมการจดสรรทนตแพทยทจะมาบรรจใหเหมาะสมกบพนทเพอใหเกดการกระจายใหครอบคลม - วชาชพทนตาภบาลมจานวนนอย แตภาระงานมาก บางพนททนตาภบาล 1 คนรบผดชอบดแล 2 รพ.

สต.รวมทงความกาวหนาในสายวชาชพนอย ทาใหพยายามเปลยนสายงาน ดงนนควรใหการสนบสนนทนตาภบาลทจบปรญญาตรดานสาธารณสข ใหไดรบคาตอบแทน ตามเกณฑทสามารถทาได

7. นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง (ถาม) - ทก CUP มการสนบสนนงบประมาณจางผชวยทนตกรรมใน รพ.สต.ทมทนตาภบาลทกแหง - เกอบทก CUP สนบสนนคาตอบแทนใหทนตาภบาลไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมเปนแรงจงใจในการ

ทางาน - การดาเนนงานเครอขายโรงเรยนเดกไทยฟนด - การคดกรองมะเรงชองปาก - โครงการมหศจรรย 1,000 วน เพอลกรกฟนด - สงคมไทยไรฟนผ

ผรายงาน ทพญ.สชาดา ฑฆายพนธ

ตาแหนง ทนตแพทยเชยวชาญ (ดานทนตสาธารณสข) วน/เดอน/ป 1 กรกฎาคม 2562

โทร 08 1583 5705 [email protected]


หนา 307

รายงานการตรวจราชการระดบเขตบรการสขภาพ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2562 คณะท 2 การพฒนาระบบบรการ (Service Plan) สาขาสขภาพชองปากรอบท 2 จงหวดรอยเอด เขตสขภาพท ๗ ตรวจราชการวนท 10 – 12 กรกฎาคม 2562

๑. ขอมลทวไป ๑.๑. จ านวนประชากรทงหมด 1,307,911 คน จานวนประชากรสทธ UC 917,962 คน ๑.๒ หนวยบรการสขภาพชองปาก

รายการ แหง รายการ แหง

อาเภอ 20 CUP 20

ศสม. 3 รพ.สต. 227

คลนกทนตกรรมเอกชน 35 รพ.เอกชนทมคลนกทนตกรรม 2

๑.๓.จ านวนทนตบคลากรในจงหวด ๑.๓.๑ ทนตแพทย คน ๑.๓.๒ทนตาภบาล คน ทนตแพทยทงหมด 123 ทนตาภบาลทงหมด 162 ทพ.กสธ. 104 ทนตาภบาล ใน สสจ. 2 ทพ.เอกชน 18 ทนตาภบาลใน สสอ. - ทพ.รฐอนๆ 1 (กระทรวงกลาโหม) ทนตาภบาล ใน รพ. 58 ทนตแพทยเฉพาะทาง(หลกสตร2ป) 12 ทนตาภบาล ใน รพ.สต./ศสม. 96 ทนตแพทยเฉพาะทางสาขาอน 6 ทนตาภบาลตาแหนงนกวชาการฯ 6 ทนตแพทยเฉพาะทาง(หลกสตร1ป) 7 สดสวนทนตาภบาลตอประชากร 1:8,074 สดสวนทนตแพทยตอประชากร 1:10,634

นนยามของ “นวก.” คอ ทนตาภบาลทไดรบการเปลยนตาแหนงเปนนกวชาการและยงทางานสขภาพชองปาก

๑.๓.๓ ผชวยทนตแพทยทงหมด 86 ๑.๓.๔ ชางทนตกรรม 1 ผชวยทนตแพทย(ตาแหนงจพง.ทนต) 10

รพ.สต.ทมลกจางชวยงานทนตกรรม(แหง) 87 ผชวยงานทนตกรรมในรพศ./รพท. (ขาราชการ) 5 ผชวยงานทนตกรรมในรพศ./รพท. (พกส.) (ไมมวฒผชวย) 4 ผชวยงานทนตกรรมในรพศ./รพท. (รายเดอน) (ไมมวฒผชวย)

2 ผชวยงานทนตกรรมในรพช. (รายเดอน) (ไมมวฒผชวย)

7

ผชวยงานทนตกรรมในรพช. (ขาราชการ) 5 ผชวยงานทนตกรรมในรพ.สต. (รายวน) (ไมมวฒผชวย)

87

ผชวยงานทนตกรรมในรพช. (รายเดอน) (มวฒผชวย) 1


หนา 308

๑.๔. ครภณฑทนตกรรม ใน รพ.สต./ศสม.

จานวน รพ.สต. /ศสม. ทมครภณฑทนตกรรม(แหง) ครบชด ไมครบชด ไมมครภณฑ 115 45 79

๑.๕. ความพรอมในการใหบรการ ใน รพ.สต./ศสม. รพ.สต./ ศสม. แหง

รพ.สต. /ศสม. ทมทนตบคลากรประจาและครภณฑทนตกรรมครบชด 103 รพ.สต. /ศสม. ทมทนตบคลากรหมนเวยนจากรพ.ใหบรการ และมครภณฑทนตกรรมครบชด 28 รพ.สต. /ศสม. ทมทนตบคลากรหมนเวยนจากรพ.ใหบรการ แตมครภณฑทนตกรรมไมครบชด 97 จานวน รพ.สต. /ศสม. ทไมมบรการทนตกรรม 0

๒ ขอมลเชงปรมาณ

๒.๑ การจดบรการสขภาพชองปากในรพ.สต./ศสม. อยางมคณภาพของจงหวด

ตวชวด : รอยละรพ.สต./ศสม.ทจดบรการสขภาพชองปากทมคณภาพ รอยละ 70

แหลงขอมล : HDC กลมรายงานมาตรฐานขอมลเพอตอบสนอง Service Plan สาขาสขภาพชองปากขอ 46

การจดบรการสขภาพชองปาก แหง รอยละ

องคประกอบท ๑ รพ.สต./ศสม. ทจดบรการสขภาพ ชองปากตามเกณฑใน ๖ กลมเปาหมาย ๑๔ กจกรรม

85

(230) 36.96

องคประกอบท ๒ รพ.สต./ศสม. ทจดบรการสขภาพ ชองปากทครอบคลมประชากรรอยละ ๒๐

129

(230) 56.09

รพ.สต./ศสม.ทผานเกณฑทง ๒ องคประกอบ 82

(230) 35.65

(รายละเอยดดงตารางท ๑) อาเภอทมผลงานรพ.สต./ศสม. ทจดบรการสขภาพชองปากคณภาพสงสด ๓ อนดบคอ 1. อาเภอเกษตรวสย, โพธชย รอยละ 66.67 2. อาเภอเสลภม รอยละ 64.00 3. อาเภอทงเขาหลวง รอยละ 60.00


หนา 309

๒.๒ อตราการใชบรการสขภาพชองปากรวมทกสทธของประชาชนในพนท

ตวชวด : อตราการใชบรการสขภาพชองปากรวมทกสทธของประชาชนในเขตรอยละ รอยละ 35 แหลงขอมล : HDC กลมรายงานมาตรฐานขอมลเพอตอบสนอง Service Plan สาขาสขภาพชองปากขอ ๑ พบวาในภาพรวมของเขตมพบวาอตราการใชบรการสขภาพชองปากรวมทกสทธของประชาชนในเขตจานวน........... 203,497 (935,912).............เฉลยรอยละ......21.74......... อาเภอทพบอตราใชบรการสขภาพชองปากตามเกณฑ สงสด ๓ อนดบคอ 1. อาเภอโพนทราย รอยละ 32.42 2. อาเภอเสลภม รอยละ 29.16 3. อาเภอโพธชย รอยละ 27.71

หนา 310

ตารางท 1 ผลงานเชงปรมาณ

องคประกอบ รวม

ทง จว.

เมอง เกษตรวสย

ปทมรตต จตร

พกตรพมาน

ธวชบร พนมไพร โพนทอง โพธชย หนองพอก เสลภม (ศสม1)

สวรรณภม

เมองสรวง โพนทราย อาจ

สามารถ เมยวด ศรสมเดจ จงหาร เชยงขวญ หนองฮ

ทงเขาหลวง

รอยละรพ.สต./ศสม.ทจดบรการสขภาพชองปากทมคณภาพ รอยละ 70 1 มบรการสขภาพ

ชองปากใน 6 กลมเปาหมาย 14 กจกรรม

เปาหมาย 230 19 15 12 12 11 15 21 9 12 25 17 5 5 13 5 7 10 6 6 5 ผลงาน 85 9 10 1 6 4 2 3 6 7 16 5 1 0 2 0 2 6 2 0 3

รอยละ 36.96 47.3

7 66.67 8.33

50.00

36.36 13.3

3 14.2

9 66.67 58.33 64.00

29.41

20.00 0.00 15.3

8 0.00

28.57

60.00

33.33

0.00 60.0

0

2 จดบรการสขภาพ ชองปากทครอบคลมรอยละ 20

เปาหมาย 230 19 15 12 12 11 15 21 9 12 25 17 5 5 13 5 7 10 6 6 5 ผลงาน 129 13 12 3 6 4 8 6 8 7 21 9 3 5 4 3 4 4 3 2 4

รอยละ 56.09 68.42 80.00 25.0

0 50.0

0 36.36

53.33

28.57

88.89 58.33 84.00 52.9

4 60.00

100.00

30.77

60.00 57.14 40.00 50.00 33.33 80.00

3 รพ.สต./ศสม.ทจดบรการสขภาพ ชองปากทมคณภาพ(ครบ 2 องคประกอบ)

เปาหมาย 230 19 15 12 12 11 15 21 9 12 25 17 5 5 13 5 7 10 6 6 5 ผลงาน 82 9 10 1 6 4 2 3 6 7 16 5 1 0 2 0 2 4 1 0 3

รอยละ 35.65 47.37 66.37 8.33 50.00 36.3

6 13.33 14.29 66.67 58.33 64.00 29.41 20.00 0.00

15.38

0.00 28.5

7 40.0

0 16.67 0.00 60.00

อตราการใชบรการสขภาพชองปากรวมทกสทธของประชาชนในเขต รอยละ 35 4 อตราการใช

บรการสขภาพชองปากรวมทกสทธ

เปาหมาย 935,912

132,210

64,859

39,116

57,665

52,207

48,188

41,746

77,841

86,576

13,019

18,724

13,019

18,724

49,136

15,963

34,563

29,137

18,534

14,798

14,911

ผลงาน 203,497

32,314

14,505

6,617

11,725

10,971

9,521

11,246

13,630

10,152

22,726

17,098

2,253

6,070

8,414

3,052

5,985

6,059

4,153

3,399

3,607

รอยละ 21.74 24.44 22.36 16.92 20.33 21.01 19.81 14.50 27.71 24.32 29.16 19.75 17.31 32.42 17.12 19.12 17.32 20.79 22.41 22.97 24.19

(ขอมล ณ วนท 1 กรกฎาคม 2562)

หนา 311

๓ ขอมลเชงคณภาพ (อธบายตามผลวเคราะหตามกรอบ 6 Building Blocks) วเคราะหการจดบรการสขภาพชองปากตาม ตาม ๖ Building Blocks ▪ การจดบรการสขภาพ (Health Service Delivery) สขภาพชองปากในรพ.สต./ศสม.

ผลดาเนนการสามารถใหบรการครอบคลมทกกลมวย ครบทกอาเภอ ▪ ระบบสารสนเทศ (Information system and sharing) ในระบบ 43 แฟม: การปอนขอมล

การตรวจสอบ การดงขอมล ผลดาเนนการ รายงานเปนปจจบนและผลงานใกลเคยงงานททามากขน เนองจากทนตบคลากรสามารถลงขอมล ตรวจสอบขอมล และแกไขขอมลใหถกตองกอน admin สงออกรายงานซงสามารถสงออกรายงานเปนปจจบนไดทกวน ปญหา/อปสรรคจานวนรายงานทขนยงไดนอยกวาผลงานททาจรง

▪ กาลงคนทนตบคลากร (Health workforce) จานวนคน ความพอเพยง ความจาเปนในการพฒนา ผลดาเนนการทนตาภบาลมจานวนนอย แตภาระงานมาก บางพนททนตาภบาล 1 คน รบผดชอบดแล 2 รพ.สต. ปญหา/อปสรรคความกาวหนาในสายวชาชพทนตาภบาลมนอย ทาใหพยายามเปลยนสายงาน

▪ การเงนการคลงสาธารณสข (Financing) ความเพยงพอของงบประมาณ ปญหา/อปสรรคงบประมาณในการสงเสรมปองกนมจากด

▪ เทคโนโลย/มาตรการจดบรการและแกปญหาผลดาเนนการ ผลดาเนนการมพนทตนแบบในการจดบรการแกปญหาสขภาพชองปาก เชน เครอขายโรงเรยนเดกไทยฟนด การคดกรองมะเรงชองปาก การสงเสรมสขภาพชองปากผสงวย และวยทางาน

▪ การอภบาลระบบสขภาพ (Leadership and Governance): ผลดาเนนการ มคณะกรรมการประเมนคลนกทนตกรรมคณภาพและคณะทางานพฒนาทนตแพทยเฉพาะทาง

๔. สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการขบเคลอนนโยบายท าใหไมประสบความส าเรจ การวเคราะหปญหาและอปสรรคสาคญในการจดบรการ คอ 1. การจางผชวยประจาการ รพ.สต.และการแบงภาระงานไมชดเจน 2. มครภณฑทนตกรรมครบ แตขาดบคลากรประจา 3. ทนตแพทยหมนเวยนบอย 4. ขาดแรงจงใจในการทางาน สวสดการในทางานนอย คาตอบแทนในการทางานไมม เกดความ ไมเทาเทยมในการจายคาตอบแทนกรณวชาชพเดยวกนแตตางหนวยงาน เชน รพ.และ สสอ. ถาบคลากรไมมความสขในการทางาน ผลงานทไดกจะไมดไมมคณภาพ


หนา ๓๑๒

๕. ขอเสนอแนะตอผบรหารระดบสงและหนวยงานสวนกลาง 1. สถาบนบรมราชชนกควรเพมผลตทนตาภบาลและกระจายโควตานกเรยนทนทนตาภบาลใหจงหวดทม ความขาดสง 2. พฒนา Oral Health manager ทกระดบ เชอมโยงกบ District Health System และ Primary Care Cluster ทเปนนโยบายการพฒนาระบบบรการปฐมภมป ๒๕๖๐ 3. สนบสนนงบประมาณในการดาเนนการและงบลงทนตามแผนService Plan สาขาสขภาพ ชองปากอยางเพยงพอ 4. พฒนาความกาวหนาทนตาภบาลในเขาสตาแหนงเจาพนกงานทนตสาธารณสขอาวโสและกรณ ผจบปรญญาตรใหมโอกาสเขาสตาแหนงนกวชาการสาธารณสข เพอลดความขาดแคลนทนตบคลากรในหนวยบรการทกระดบ 5. มการสนบสนนการจางงานผงานทนตกรรมในรพ.สต.ทมทนตาภบาลปฏบตงานประจา 6. การกาหนดกรอบอตรากาลงคน FTE ของหนวยบรการในสายงานสนบสนน ควรแยกตาแหนง ผชวยทนตกรรมออกจากพนกงานชวยเหลอคนไข พนกงานบรการ เพอกาหนดกรอบสดสวนไดชดเจน และ สะทอนความจาเปนทแทจรง

๖. ขอเสนอแนะเพอปรบปรงกลไกและกระบวนการตรวจราชการ

เพอใหการขบเคลอนการพฒนาระบบบรการสขภาพชองปากมประสทธภาพ เหนควรดาเนนการใน ๒ สวนคอ 1) พฒนากลไกการดาเนนการ “คณะกรรมการระดบสวนกลาง เขต และจงหวด ใหมภาคเครอขายทเกยวของ

รวมเปนกรรมการ มหนาทในการกาหนดทศทางและสนบสนนการพฒนาคณภาพบรการในหนวยบรการปฐมภม การพฒนาระบบทนตกรรมเฉพาะทาง และการพฒนาศนยเชยวชาญในทกเขตสขภาพ และการแกปญหาสขภาพชองปากทเปนเปาหมายสาคญของพนท

2) กาหนดตวชวดในการตรวจราชการป 2562 พฒนาบรการสขภาพชองปากทมคณภาพในรพ.สต./ศสม. การจดบรการเฉพาะทางในโรงพยาบาลในระดบ M1-A และ การแกปญหาสขภาพชองปากในกลมเดก 0-12 ป และการเขาถงบรการสขภาพชองปากของประชาชนในพนท

ผรายงาน

ชอผรบผดชอบ : นางสชาดา ฑฆายพนธ ตาแหนง :ทนตแพทยเชยวชาญ (ดานทนตสาธารณสข)

หนวยงาน สานกงานสาธารณสขจงหวดรอยเอด วน/เดอน/ป : 1 กรกฎาคม 2562

เบอรโทรศพท : 08 1583 5705 E-mail : [email protected]

mailto:[email protected]


หนา ๓๑๓

แบบรายงานการตรวจราชการระดบจงหวด ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 คณะท ๑ การสงเสรมสขภาพปองกนโรค และการจดการสขภาพ

จงหวด รอยเอด เขตสขภาพท ๗ ตรวจราชการวนท 10 - 12 กรกฎาคม 2562 ประเดนการตรวจราชการ

ตวชวดกากบตดตาม : ๕. รอยละของประชาชนวยทางานอาย ๓๐ - ๔๔ ป มคาดชนมวลกายปกต

1. สถานการณ ประชาชนวยทางานอาย 30-44 ป ของจงหวดรอยเอด ใน 20 อาเภอ ไดรบการชงนาหนก วดสวนสง และหาคาดชน

มวลกายจานวน 137,753 คน พบวามคาดชนมวลกาย (BMI) ปกต จานวน 80,589 คน คดเปนรอยละ 58.50 (ขอมลจากระบบขอมล HDC) ผานเกณฑเปาหมายทกาหนด รอยละ ๕๕ โดยประชาชนในพนทอาเภอโพนทราย มคาBMIปกต สงกวาทกอาเภอ คดเปนรอยละ72.66 และยงมอก 10 อาเภอทผลงาน BMI ตากวาเปาหมาย เรยงลาดบจากมากไปหานอย ไดแกอาเภอเชยงขวญอาจสามารถ เสลภม ปทมรตต จงหาร สวรรณภม จตรพกตรพมาน ศรสมเดจ หนองฮ และเมยวด อยระหวางดาเนนการ ตามแผนการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค เพอใหประชาชนมดชนมวลกายปกต

ตารางท ๑ รอยละของวยทางานอาย 30-44 ป มคาดชนมวลกายปกตของจงหวดรอยเอด จาแนกเปนรายอาเภอ ( ต.ค. 2561 – ม.ย. 2562 )

ท อ าเภอ จ านวนประชากรวยท างาน ๓๐-๔๔ ป ประชากรวยท างาน ๓๐-๔๔ ป ทมดชนมวลกายปกต

เปาหมาย ชงนน./วดสวนสง จ านวน รอยละ

๑ เมองรอยเอด 22,679 19,998 13058 65.30 ๒ เกษตรวสย 11,629 8121 4764 58.66 ๓ ปทมรตต 6,197 5774 3116 53.97 ๔ จตรพกตรพมาน 9,090 11152 5773 51.77 ๕ ธวชบร 7,813 7,282 4469 61.37 ๖ พนมไพร 8,033 6855 4409 64.32 ๗ โพนทอง 13,277 11345 7927 69.87 ๘ โพธชย 7,540 7587 4605 60.70 ๙ หนองพอก 8,329 7102 3908 55.03

๑๐ เสลภม 13,778 11793 6375 54.06 ๑๑ สวรรณภม 13,549 11766 6120 52.01 ๑๒ เมองสรวง 2,558 1794 988 55.07 ๑๓ โพนทราย 3,372 3394 2466 72.66 14 อาจสามารถ 8,849 7308 3980 55.03 15 เมยวด 2,808 2182 988 45.28 16 ศรสมเดจ 4,084 4075 2099 51.51 17 จงหาร 5,214 3517 1850 52.60 18 เชยงขวญ 3,326 2739 1501 54.8 19 หนองฮ 2,806 1912 935 48.90 20 ทงเขาหลวง 2,649 2057 1258 61.16

รวม 157,582 66639 42956 58.50 ขอมลจาก HDC สสจ.รอยเอด วนท 30 มถนายน 2562


หนา ๓๑๔

จากตารางท 1. รอยละของวยทางานอาย 30-44 ป ภาพรวมของจงหวดป 2562 มคาดชน มวลกายปกต รอยละ 58.50 ซงผานเกณฑ มอาเภอทมคาดชนมวลกายปกตสงตามลาดบไดแก อาเภอโพนทราย โพนทอง และเมองรอยเอด 72.66 69.87 และ 65.30 ตามลาดบ

ตารางท ๒ รอยละของวยทางานอาย 30-44 ป มคาดชนมวลกายปกตของจงหวดรอยเอด จาแนกเปนรายป 2558- 2562

ปงบประมาณ จ านวนประชากรวยท างาน ๓๐-๔๔ ป

ไดรบการชงน าหนก/สวนสง

ประชากรวยท างาน ๓๐-๔๔ ป ทมดชนมวลกายปกต

จานวน รอยละ

2558

189,246 118,065 62.39

2559

162,312 98,367 60.60

2560

151,574 88,898 58.65

2561

141,378 85,929 60.78

2562 66,639 42,956 58.50

ขอมลจาก HDC สสจ.รอยเอด วนท 30 มถนายน 2562

จากตารางท 2. รอยละของวยทางานอาย 30-44 ป มคาดชนมวลกายปกต ของจงหวดรอยเอด จาแนกเปนรายป 2558 - 2562 ภาพรวมของจงหวดรอยเอด ผานเกณฑของกระทรวงสาธารณสข รอยละ62.39, 60.60, 58.65 และ 60.78 และ 58.50 ตามลาดบ


หนา ๓๑๕

ตารางท 3 รอยละรอบเอวของประชาชนวยทางานอาย 30-44 ป ของจงหวดรอยเอด จาแนกเปนรายอาเภอ ( ต.ค. 2561 – ม.ย. 2562 )

ท อ าเภอ จ านวนประชากรวยท างาน ๓๐-๔๔ ป ประชากรวยท างาน ๓๐-๔๔ ป ทมรอบเอวปกต

เปาหมาย วดรอบเอว จ านวน รอยละ

๑ เมองรอยเอด 22,679 19,987 17,683 88.47 ๒ เกษตรวสย 11,629 8,116 6,943 85.55 ๓ ปทมรตต 6,197 5,774 4,830 83.65 ๔ จตรพกตรพมาน 9,090 11,147 9,847 88.34 ๕ ธวชบร 7,813 7,277 6,423 88.26 ๖ พนมไพร 8,033 6,855 6,075 88.62 ๗ โพนทอง 13,277 11,340 10,466 92.29 ๘ โพธชย 7,540 7,540 6,564 87.06 ๙ หนองพอก 8,329 7,026 5,626 80.07

๑๐ เสลภม 13,778 11,788 9,874 83.76 ๑๑ สวรรณภม 13,549 11,744 10,161 86.52 ๑๒ เมองสรวง 2,558 1,794 1,406 78.37 ๑๓ โพนทราย 3,372 3,337 3,198 95.83 14 อาจสามารถ 8,849 7,308 6,260 85.66 15 เมยวด 2,808 2,182 1,723 78.96 16 ศรสมเดจ 4,084 4,074 3,207 78.72 17 จงหาร 5,214 3,517 2,818 80.13 18 เชยงขวญ 3,326 2,739 2,153 78.61 19 หนองฮ 2,806 1,912 1,536 80.33 20 ทงเขาหลวง 2,649 2,057 1,673 81.33

รวม 157,582 137,514 118,466 86.15 ขอมลจาก HDC สสจ.รอยเอด วนท 30 มถนายน 2562

จากตารางท 3. รอยละของวยทางานอาย 30-44 ป มคารอบเอวปกต ภาพรวมของจงหวดป 2562 รอยละของวยทางานอาย 30-44 ป มคารอบเอวปกต รอยละ 86.15 ซงผานเกณฑ มอาเภอทมประชากรวยทางานมคารอบเอวปกต มากตามลาดบ ดงน อาเภอ โพนทราย โพนทองและพนมไพร 95.83 92.29 และ 88.62 ตามลาดบ และ ความครอบคลมของการวดรอบเอว วยทางานอาย 30-44 ป เปาหมาย 157,582 คน และไดวดรอบเอว จานวน 137,514 คน คดเปนรอยละ 87.26


หนา ๓๑๖

2.การด าเนนงานและผลการด าเนนงานตามมาตรการส าคญ

จงหวดรอยเอด ใชมาตรการสาคญดงน ๑) ผบรหาร ใหความสาคญและตระหนกในเรองการปรบเปลยนพฤตกรรมวยทางาน มนโยบายการดาเนนงาน

ทชดเจน มการออกนเทศตดตามกากบ ๒) ผบรหารเปนบคคลตนแบบในการออกกาลงกายทกวน 3) รปแบบการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพแบบบรณาการ ตามโครงการสรางครอบครว สขภาพดวถธรรม ท

มรปแบบทชดเจน สามารถควบคม BMI ได และไดดาเนนงาน ตามอาเภอเปาหมาย อาเภอละ 10 หมบานๆ ละ 100 คน ไดแกอาเภอเมองรอยเอด เกษตรวสย เสลภม อาจสามารถ ศรสมเดจ เมองสรวง ปทมรตต และหนองฮ

4) จงหวดมนโยบายเชอมกบภาคเครอขายทสาคญ คอ องคกรปกครองสวนทองถน สงเสรมใหจดสงแวดลอมทเออตอการออกกาลงกาย องคกรปกครองสวนทองถน 203 แหง องคการบรหารสวนจงหวด 1 แหง เทศบาลเมองรอยเอด 1 แหง เทศบาลตาบล 72 แหง และองคการบรหารสวนตาบล 129 แหง มโรงพยาบาลทวไป จานวน 1 แหง โรงพยาบาลชมชน จานวน 19 แหง ศนยสขภาพชมชน จานวน 3 แหงโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล จานวน 229 แหง รวมทงสน 658 หนวยงาน

5) ดานอาหาร เนนอาหารปลอดภยควบคกบการใหความรดานโภชนาการทถกตอง 6) องคกรไรพงบรณาการรวมกบการแนะนาปรบเปลยนพฤตกรรมของคลนก DPAC ซงดาเนนการทงในระดบ

รพช.และรพสต. ม โรงพยาบาลทวไป จานวน 1 แหง โรงพยาบาลชมชน จานวน 19 แหง ศนยสขภาพชมชน จานวน 3 แหง โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล จานวน 229 แหง

7. มการขบเคลอน คากลางในการสงเสรมสขภาพกลมวยทางาน เพอ หนด -สขภาพด ซงไดจดทาคากลางระดบจงหวด และนารองใน 4 อาเภอ แลว จงหวดมการประชมทกอาเภอขยายผล และมแผนออกตดตามการดาเนนการ ตามรอบการนเทศงานของจงหวด นอกจากนศนยอนามยท 7 ขอนแกน รวมกบ สานกงานสาธารณสขจงหวดรอยเอด จดประชมถอดบทเรยนคากลางความสาเรจระดบเขตในการสงเสรมสขภาพวยทางาน เพอหนด-สขภาพด ทงในระดบผสนบสนน และผปฏบต และขยายผลการใชคากลางในพนทนารอง ใน ๔ อาเภอ ๔ ตาบล ไดแก อาเภอเมองรอยเอด ตาบลโนนโพธ อาเภอเกษตรวสย ตาบลเกษตรวสย อาเภอจงหาร ตาบลแสนชาต และอาเภอเชยงขวญ ตาบลบานเของ รวมทงจดทาแผนปฏบตงานและปรบแผนดาเนนการในพนท


หนา ๓๑๗

จดเดนของจงหวดรอยเอด 1. มสถานทออกกาลงกายเปนปจจยเออตอการสรางสขภาพ ทกระดบ

ระดบจงหวด เชน บงพลาญชยจงหวดรอยเอด สนามกฬากลางจงหวดรอยเอด ลานอเนกประสงคหางสรรพสนคา ทกแหง ระดบอาเภอ มสวนสาธารณะทกอาเภอ ระดบตาบล มสถานทออกกาลงกายทกองคการบรหารสวนตาบล

2. มชมรมออกกาลงกาย โดยประชาชนดาเนนการ เชน ชมรมแอโรบค ชมรมวง ชมรมปนจกรยานฯลฯ 3. องคการบรหารสวนทองถนจดสรรงบประมาณสนบสนนการจดซออปกรณ เครองออกกาลงกาย เครองเลน

ทกแหง 4. การสอสารดานสขภาพขององคกร ทกชองทางการสอสาร เชน ทว ทวเคเบล สอวทย เฟสบค และ

โทรศพทมอถอชองทางไลน แผนงาน /โครงการ

ล าดบ ผลส าเรจ/ตวชวด ประเดนการประเมนผล

ผลการด าเนนงาน

1. แผนงาน และกจกรรมส าคญ การส ง เสร ม ร ะ ด บ จ ง ห ว ด แ ล ะอาเภอ

การสงเสรมการออกกาลงกายเพอสขภาพและกนกลบหลง

1.ชอแผนงาน/โครงการ/กจกรรม : ระดบจงหวดและระดบอาเภอ

แผนงาน ระดบจงหวด

(ชอแผนงาน)

ระดบอาเภอ

(ชอแผนงาน)

1.การออกกาลงกายและกนกลบหลง

โครงการออกกาลงกาย

โครงการปนโตสรางรกษ สรางสขภาพ

โครงการหมบานตนแบบสขภาพดวถพอเพยง

2.แกไขปญหา

2.1 ประชาชนวยทางานทเรมอวน และอวน

โครงการออกกาลงกาย

โครงการปนโตสรางรกษ สรางสขภาพ


2.กจกรรมสาคญ/กระบวนการดาเนนงาน : ระดบจงหวดและระดบ อาเภอ


หนา ๓๑๘

กระบวนการ กจกรรมสาคญ

ระดบจงหวด ระดบอาเภอ

1.สงเสรมการออกกาลงกาย

มออกกาลงกาย หลงเลกงานทกวน


2.แกไขปญหา

2.1 ประชาชนเรมอวน และอวน

โครงการออกกาลงกาย หลงเลกงาน


2.2ประชาชนอวนเกน

โครงการตรวจสขภาพประจาป

โครงการตรวจสขภาพประจาป

3.สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบ

ความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

๑) ประชาชนบางสวน มความวตกกงวลในปญหาดานเศรษฐกจมากกวาการสงเสรมสขภาพเพอปองกนโรค จงไมได ใสใจการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในครอบครว/ชมชน

๒) ประชาชนมความรอบรดานสขภาพ แตขาดความตระหนกและนาไปปรบเปลยนพฤตกรรมทเหมาะสม ๓) ขาดการบรณาการงบประมาณ ทมอยางจากด ในการจดกจกรรมการสงเสรมสขภาพและประชาสมพนธใน

องคกร และสถานประกอบการ ทมประชาชนวยทางานจานวนมาก 4.ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ

ปญหา/อปสรรค/ปจจยททาใหการดาเนนงานไมบรรลวตถประสงค



๑.ประชาชนวยทางานสวนใหญใหความสาคญกบปญหาเศรษฐกจมากกวาการสงเสรมสขภาพ

-ใหความรประชาชนในการสงเสรมสขภาพเพอปองกนโรคเรอรงทอาจเกดขนไดถาไมมการสงเสรมสขภาพใหแขงแรง

-

2.ขาดแรงจงใจในการสงเสรมสขภาพเพราะเหนผลชาและยงไมเกดโรคจนเปนปญหาอยางชดเจน

-แนะนาบคคลตนแบบในพนททสามารถปองกน/บาบดโรคไดโดยการปรบพฤตกรรมทเหมาะสมเพอปองกน/บาบดโรค

-


หนา ๓๑๙

ปญหา/อปสรรค/ปจจยททาใหการดาเนนงานไมบรรลวตถประสงค



3.ขาดการบรณาการงบประมาณสนบสนนกจกรรมการสงเสรมสขภาพในองคกรตางๆ

-คนขอมลใหองคกร ภาคเครอขาย และผเกยวของเพอประสานความรวมมอสนบสนนงบประมาณ / วสดอปกรณ /ทรพยากร

-การสนบสนนงบประมาณในระดบเขต และระดบประเทศ

๔. ขอเสนอแนะตอนโยบาย /ตอสวนกลาง / ตอผบรหาร / ตอระเบยบ กฎหมาย

๑.) สวนกลางควรเสรมพลง เชน คณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอาเภอ องคกรปกครองสวนทองถน ตนแบบดานการสงเสรมสขภาพ และมเวทเชดชเกยรตมอบรางวลระดบเขต ระดบชาต เพอสรางกระแสระดบทกวาง

๒). สวนกลางควรสนบสนนองคความรททนสมย และสอสารประชาสมพนธในระดบประเทศ ๕. นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง (ถาม)

โปรแกรมปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพแบบบรณาการ “ กนกลบหลงกบการออกแรงเคลอนไหวรางกาย” เพอควบคมนาหนก ดวย 3 หลกการ

ผรายงาน

ปรษา อทยวรรณ ตาแหนง นกวชาการสาธารณสขชานาญการ

วน/เดอน/ป 30 มถนายน 2562 โทร 08 1768 2644

[email protected]

mailto:[email protected]


หนา ๓๒๐

แบบรายงานการตรวจราชการระดบจงหวด ปงบประมาณ พ.ศ. 2562 คณะท 2 Service excellence (บรการเปนเลศ)

โครงการ : การดแลผปวยระยะทายแบบประคบประคองและการดแลผปวยกงเฉยบพลน จงหวดรอยเอด เขตสขภาพท 7 ตรวจราชการวนท 11-12 กรกฎาคม 2562

8. ประเดนการตรวจราชการ

รอยละการบรรเทาอาการปวดและจดการอาการตาง ๆ ดวย Strong Opioid Medication ในผปวยประคบประคองอยางมคณภาพ (รอยละ 40)

9. สถานการณ จงหวดรอยเอดเรมดาเนนงานการดแลผปวยระยะทายทมโครงสรางและรปแบบมาตงแตป 2553 โดยเนน

การดแลผปวยระยะทายในสถานบรการสาธารณสข เพอใหผปวยระยะทายมคณภาพชวตทด ไมทกขทรมานจากอาการไมสขสบายเผชญกบวาระสดทายอยางสงบ มหนวยบรการทเขารวมโครงการครอบคลมทกพนทในป 2559 มการแตงตงคณะกรรมการเครอขายการดแลผปวยระยะทายระดบจงหวดและอาเภอ ประกอบดวยทมสหวชาชพ เพอขบเคลอนงานดแลผปวยระยะอยางเปนระบบ

จากการสารวจความชกของ Thai Palliative Care Network (TPCN) จากโรงพยาบาลศนยและโรงพยาบาลทวไป 14 โรงพยาบาล พบวา “คนไขทเขานอน รพ. ชวง พฤศจกายน 2561 17% ของเตยงธรรมดาคอคนไข palliative, ทมากกวานน 60% ใน ICU เปนคนไข palliative ตามเกณฑ SPICT แตผปวยทงหมดไดรบการ consult palliative แค 17%” 10. ขอมลประกอบการวเคราะห (ระบรายการขอมลทจ าเปนส าหรบการตรวจตดตามทจ าเปนในแตละ

ประเดน) 3.1 ขอมลเชงปรมาณ

1. รอยละการบรรเทาอาการปวดและจดการอาการตาง ๆ ดวย Strong Opioid Medication ในผปวยประคบประคองอยางมคณภาพ (รอยละ 40 ) 3 ไตรมาส


หนา ๓๒๑

อ าเภอ จ านวนผปวย 5 กลมโรค ทไดรบการวนจฉยระยะประคบประคอง

(Z51.5) และ ไดรบการรกษาดวย Strong

Opioid (A2)

จ านวนผปวย 5 กลมโรค ทไดรบการ

วนจฉยระยะประคบประคอง

(Z51.5) (A1)

รอยละของผปวยทไดรบการบรรเทาอาการปวดและ

จดการอาการตางๆ ดวย Strong

Opioid (A2/A1) X 100

หมายเหต

รอยเอด 872 999 87.28 เกษตรวสย 84 145 57.93 โพนทอง 32 50 64.0 สวรรณภม 36 86 41.85 เสลภม 36 75 48.0 พนมไพร 17 95 17.89 จตรพกตรพมาน 41 48 85.41 อาจสามารถ 33 61 54.09 หนองพอก 14 27 51.85 ศรสมเดจ 36 67 53.73 เชยงขวญ 14 25 56.0 เมองสรวง 13 30 43.33 โพธชย 20 49 40.81 โพนทราย 18 43 41.18 หนองฮ 23 48 47.91 จงหาร 12 24 50.0 ธวชบร 42 53 79.24 ปทมรตต 42 44 95.45 ทงเขาหลวง 25 64 39.06 เมยวด 9 24 37.5

ภาพรวมจงหวด 1419 2057 68.98


หนา ๓๒๒

2. มระบบการวนจฉยและการใหบรการ PC ใหผปวยในและผปวยนอก 5 กลมโรค ทกกลมอาย (0-15 ป และ มากกวา 15 ป) และไดรบการวนจฉยระยะประคบประคอง (Z51.5) ตามแนวทางการดแลผปวยแบบประคบประคองระยะทาย

อาเภอ จานวนผปวยทไดรบบรการและการวนจฉยระยะประคบประคอง Z515 ใน

5 กลมโรคและอาย (ราย) ผลรวมจะเทากบ A1 หมายเหต

อนๆ โรคมะเรง (C00-C96)

Stroke (I60-I69) Dementia

(F03)

กลมบาบดทดแทนไต (CD9-CM 3995 และ

5498)

COPD (J44)

CHF (I50)

ผสงอาย ในภาวะพงพง(R54)

ผปวยเดก0-15 ป ทกโรค

รอยเอด 582 74 148 78 19 2 96 เกษตรวสย 64 12 20 13 1 - 35 โพนทอง 26 3 11 2 3 5 สวรรณภม 47 6 15 10 6 - 2 เสลภม 29 7 11 13 6 9 พนมไพร 16 25 2 20 8 24 จตรพกตรพมาน 42 3 2 1 อาจสามารถ 41 4 3 3 2 8 หนองพอก 26 1 ศรสมเดจ 30 9 16 2 4 6 เชยงขวญ 13 5 1 3 3 เมองสรวง 13 4 4 2 3 - 4 โพธชย 23 4 5 4 3 1 9 โพนทราย 18 3 6 5 4 7 หนองฮ 25 5 13 - - - 5 จงหาร 12 1 3 3 4 1 ธวชบร 18 5 4 4 4 - 18 ปทมรตต 25 5 8 4 3 ทงเขาหลวง 23 9 4 9 6 13 เมยวด 8 4 4 4 3 - ภาพรวมจงหวด 1081 188 278 182 76 3 249


หนา ๓๒๓

3. การดแลผปวยแบบประคบประคองตอเนองทบาน (รอยละ 60)

อาเภอ

จานวนผปวย 5 กลมโรค ทไดรบการวนจฉยระยะ

ประคบประคอง (Z51.5) และ มการดแลแบบ

ประคบประคองตอเนองทบาน (A4)

จานวนผปวย 5 กลมโรค ทไดรบการวนจฉยระยะประคบประคอง

(Z51.5)

(A1)

รอยละของผปวยในและผปวยนอกทมการดแลผปวยแบบประคบประคองตอเนองทบาน

(A4/A1) X 100

หมายเหต

รอยเอด 796 999 79.67 เกษตรวสย 142 145 97.93 โพนทอง 48 50 96 สวรรณภม 84 86 97.67 เสลภม 73 75 97.33 พนมไพร 95 95 100 จตรพกตรพมาน 48 48 100 อาจสามารถ 61 61 100 หนองพอก 27 27 100 ศรสมเดจ 67 67 100 เชยงขวญ 25 25 100 เมองสรวง 30 30 100 โพธชย 49 49 100 โพนทราย 43 43 100 หนองฮ 48 48 100 จงหาร 24 24 100 ธวชบร 52 53 98.11 ปทมรตต 44 44 100 ทงเขาหลวง 64 64 100 เมยวด 24 24 100 ภาพรวมจงหวด 1844 2057 89.64


หนา ๓๒๔

3.2 ผลการด าเนนงานเชงคณภาพในโรงพยาบาลทกระดบ

1. มบคลากรทสามารถสงใชยา จายยา และบรหารยา Opioids ในการจดการอาการปวด และ/ หรออาการรบกวน ตามแนวทางการดแลผปวยแบบประคบประคองระยะทาย และม PC Essential drugs list กลม Opioids

อาเภอ บคลากรทปฏบตงาน PC (จานวน) strong opioid (ม/ไมม) หมายเหต แพทย พยาบาล เภสชกร Short

acting Long acting

Syringe driver

(จานวน) รอยเอด 4 2 1 / / 53 เกษตรวสย 1 2 / / 2 โพนทอง 1 2 - / / 7 สวรรณภม 1 2 2 / / 1 เสลภม 1 1 - / / 3 พนมไพร - 2 - / / 5 จตรพกตรพมาน 1 2 - / / 7 อาจสามารถ 1 2 1 / 2 หนองพอก 1 2 - / / - ศรสมเดจ - 2 - - / 2 เชยงขวญ 1 1 - / / 2 เมองสรวง 1 2 - / / - โพธชย 1 2 1 / / - โพนทราย 1 2 1 / / 2 หนองฮ 1 1 - / / 2 จงหาร 1 2 2 - / - ธวชบร 1 2 1 / / 4 ปทมรตต 1 2 1 / / 3 ทงเขาหลวง 1 2 - / / 2 เมยวด - 1 - - - -


หนา ๓๒๕

11. สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

1. การใชยา opioids ในการจดการอาการพบมากในโรงพยาบาลจงหวดซงมแพทยผานการอบรมหลกสตร Basic Certificate course in Palliative Medicine และโรงพยาบาลชมชนทมแพทยผานการอบรมหลกสตร 3 วน โรงพยาบาลชมชนทงหมดม Item ยาไมครบ ทาใหโรงพยาบาลจงหวดตองแบกรบภาระทงหมด แกไขโดยการกาหนด Node ยาโรงพยาบาล แตโรงพยาบาล Node ยงไมมยาทก Item มเพยง Node เดยว คอสวรรณภมทมการยาเพมเตมแตกยงไมครบทก Item ทควรจะม

2. ไมมโปรแกรมการจดเกบขอมลทสะดวกและงายตอการเขาถง ป 2558 มการใชโปรแกรม Thai Palliative แตมปญหาเรองคาใชจายและขอมลทมากเกนไปทาใหโปรแกรมดงกลาวตองถกระงบ ตอมามการพฒนาโปรแกรม Thai COC แตพบวาไมสามารถใชไดทงเขต มบางโรงพยาบาลเทานนทใชทาให ขณะนมการจดเกบโดยใช Excel

3. อปกรณทจาเปนตองใช มไมเพยงพอ จากการดาเนนงานของจงหวดรอยเอดพบวา อปกรณทจาเปนตองใชทงหมดไดมาจากการรบบรจาคเกอบรอยละ 80 งบประมาณจากแผนของแตละโรงพยาบาลไมไดรบการสนบสนน

12. ปญหา อปสรรคและขอเสนอแนะ ปญหา/อปสรรค/ปจจยททาใหการดาเนนงานไมบรรลวตถประสงค



โครงสรางทไมชดเจน

- ขาดแรงจงใจใหปฏบตงาน

โครงสรางทชดเจน

การเขาถงยาระงบปวด โรงพยาบาลมยากลม opioids สาหรบการดแลผปวยระยะทายไมครอบคลม

การจดทา node ยา เพอการเขาถงของโรงพยาบาลลกขาย

โปรแกรมการจดเกบขอมล -ไมมโปรแกรมทสามารถจดเกบขอมลไดงาย โปรแกรมสวนใหญไมสามารถเชอมโยงไดทงประเทศ ทาใหเปนภาระผจดเกบขอมล

โปรแกรมทสามารถเชอมตอไดทงประเทศ ทกโรคเปนโปรแกรมเดยวกน

13. ขอเสนอแนะตอนโยบาย /ตอสวนกลาง / ตอผบรหาร / ตอระเบยบ กฎหมาย

จดท าโครงการท างานของบคลากรในทมการดแลแบบประคบประคอง ทงแพทย พยาบาล 14. แผนพฒนา/เปาหมาย/ความทาทาย

ผานการรบรอง DSC (Disease Specifie Certification) และ PNC (Provincial Network Certification) จากสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล(องคการมหาชน)

ผรบผดชอบระดบจงหวด/ผรายงาน นางสาวนภสวรรณ ภรพนธภญโญ ตาแหนง นายแพทยชานาญการพเศษ

รพ.รอยเอด นางสาวอนงค สมล ตาแหนง พยาบาลวชาชพชานาญการ

รพ.รอยเอด โทร 0854641700

e-mail: [email protected]

0 12 cavity free 1 1. 2. ·...

Documents