01 16luxmed ok nr1...informacja medyczna klinika lux-med 14.w polsce 4lux-medmarzec 2007 jesteÊmy...
TRANSCRIPT
Czy wyleczà nas wirusy?Skuteczne bakteriofagi str. 13
Anomalie pogodoweNie∏atwo z tym ˝yç str. 8
LUX-MEDmagazyn pacjentów kl inik medycznych
medycyna jest sztukà
NR1/33 ROK IX KWARTALNIK MARZEC 2007 www.luxmed.pl
Uwaga – HPV! str. 10
ISSN 1897-4899
2 LUX-MED marzec 2007
AKTUALNOŚCI3 Innowacje w LUX-MEDAngażujemy się w wiele innowacyjnychprojektów.
4 Telefoniczna InformacjaMedycznaO działalności TIM rozmawiamy z jejKoordynatorem, Barbarą Pietruczuk-Godoń.
5 Po˝egnanie z nadwagàOdchudzanie jest zbyt poważną sprawą, aby prowadzić ją po amatorsku.
PORADNIK7 Kobiece problemyNieregularne krwawienia mogą byćskutkiem zaburzeń hormonalnych.
8 Jak z tym ˝yç?Anomalie pogodowe – zjawisko meteopatiidotyczy ponad połowy Polaków.
W CENTRUM UWAGI10 Uwaga — wirus HPV!Od kilku miesięcy w naszych klinikachdostępna jest szczepionka przeciwkowirusowi HPV.
13 Czy wyleczà naswirusy?Bakteriofagami można leczyć przewlekłeinfekcje. W przeciwieństwie do antybiotykówfagi nie niszczą „dobrej” flory bakteryjnej.
FELIETON14 On m∏odszy, ona starsza...Czy ze szczęściem można walczyć?
[ str. 10 ]
[ str. 13 ]
Oddajemy w Paƒstwa r´ce kolejny numer naszego kwartalnika. Od pewnego
czasu pracowaliÊmy nad zmianami zarówno w formule pisma, jak i jego szacie
graficznej. Mamy nadziej´, ˝e efekt tych prac spodoba si´ Paƒstwu.
Zapraszamy do lektury „Poradnika”, sta∏ej rubryki, gdzie mo˝na znaleêç po˝ytecz-
ne wskazówki, podpowiedzi i przypomnienia. Liczymy te˝, ˝e zainteresujà Paƒstwa
tematy, którym poÊwi´camy sekcj´ „W centrum uwagi” — tym razem piszemy o in-
nowacyjnoÊci w medycynie na przyk∏adzie szczepionki przeciwko HPV i terapii za
pomocà fagów. W „AktualnoÊciach” jest miejsce na medyczne ciekawostki, a tak-
˝e informacje o tym, co s∏ychaç w naszych klinikach i jakie nowoÊci LUX-MED przy-
gotowa∏ dla Paƒstwa. Nie zabraknie te˝ felietonu i spojrzenia na otaczajàcy nas
Êwiat z lekkim przymru˝eniem oka.
OczywiÊcie nasze ∏amy sà otwarte na listy od Czytelników. Zach´camy do kontak-
tów z Redakcjà i przedstawiania propozycji interesujàcych Paƒstwa tematów. B´-
dziemy starali si´ je poruszaç w kolejnych numerach magazynu.
Redakcja
● SPIS TREŚCI
W N U M E R Z E
Adres redakcji: Al. Niepodległości 69, 02-626 Warszawa tel (022) 322-70-32, e-mail: [email protected]: LUX-MED S.A., Ul. Racławicka 132B, 02-634 WarszawaProjekt graficzny i realizacja: Dziennikarska AgencjaWydawnicza Mediapolis sp. z o.o., Ul. Foksal 16, 00-372 Warszawa, tel. (022) 313 2200, e-mail: [email protected] na okładce: Filip Springer
lek. med. Eryk Matuszkiewiczinternistaklinika medycznaLUX-MED w Poznaniu
3 LUX-MED marzec 2007
LUXMED
Wmedycynie bardzo wa˝ne jest
zaanga˝owanie i ciàg∏a praca na rzecz
podwy˝szania poziomu Êwiadczonych
us∏ug i bezpieczeƒstwa pacjenta.
Jednym z elementów tej pracy jest szukanie
innowacyjnoÊci, przede wszystkim innowacyjnych
metod leczenia. W LUX-MED staramy si´, aby
nasi pacjenci mieli dost´p do nowych
i bezpiecznych terapii. W ostatnim czasie
rozpocz´liÊmy wspó∏prac´ dotyczàcà dwóch
wa˝nych dziedzin. Od kilku miesi´cy w naszych
klinikach dost´pna jest szczepionka przeciwko
wirusowi HPV powodujàcemu raka szyjki macicy.
Tak˝e nied∏ugo b´dà Paƒstwo mogli skorzystaç
w LUX-MED z innowacyjnej terapii za pomocà
fagów.
Du˝e projekty medyczne to nie jedyne elementy,
dzi´ki którym mo˝emy zwi´kszaç bez-
pieczeƒstwo i satysfakcj´ naszych pacjentów. Bardzo
istotnà rol´ w naszej wspó∏pracy z Paƒstwem
odgrywajà tak˝e innowacje organizacyjne
i technologiczne. LUX-MED stale wprowadza
nowoczesne rozwiàzania, które usprawniajà prac´
naszych lekarzy. W ostatnich dniach rozpoczà∏ si´
w klinikach proces ucyfrowienia pracowni
radiologicznych, dzi´ki któremu b´dà Paƒstwo mieli
szerszy dost´p do badaƒ w jednym miejscu, a zdj´cia
RTG b´dà Paƒstwo otrzymywaç na p∏ytach CD,
zarchiwizowanych tak˝e w LUX-MED. Dzi´ki
takiemu rozwiàzaniu w razie koniecznoÊci
odtworzenia dokumentacji b´dzie mo˝na ponownie
otrzymaç zdj´cie oraz wynik.
Wobszarze zainteresowaƒ LUX-MED jest te˝
bardzo innowacyjna ga∏àê medycyny –
telemedycyna. W paêdzierniku rozszerzyliÊmy
zakres us∏ug Êwiadczonych przez TIM (Telefoniczna
Informacja Medyczna). Ostatnio podpisaliÊmy tak˝e
umow´ dotyczàcà mo˝liwoÊci wykorzystania
technologii mobilnych do opieki nad pacjentem.
LUX-MED ma te˝ inne ambitne plany. W grudniu
Rada Nadzorcza Spó∏ki podj´∏a decyzj´ o budowie
szpitala w Warszawie. Ma to byç pe∏noprofilowy
szpital na oko∏o 180 ∏ó˝ek, z czterema salami
operacyjnymi. Przy projekcie doradza nam znana
i doÊwiadczona malezyjska firma specjalizujàca si´
w budowie i prowadzeniu szpitali. JesteÊmy
przekonani, ˝e wszystkie te innowacyjne projekty
b´dà s∏u˝yç Paƒstwa bezpieczeƒstwu i przyczynià si´
do jak najwy˝szego poziomu us∏ug Êwiadczonych
przez LUX-MED.
dr n. med.Joanna Perkowicz,Lekarz Naczelny LUX-MED
Innowacje w LUX-MED
Zapraszam do lektury.
Foto
: ar
chiw
um L
UX-
MED
A K T U A L N O Â C I
– Czym obecnie zajmuje si´ TIM?Pomocà pacjentom dzwoniàcym na in-
folini´ LUX-MED z problemem zdro-
wotnym. Zespó∏ TIM tworzà doÊwiad-
czeni lekarze, piel´gniarki i ratownicy
medyczni, którzy zbierajà od dzwonià-
cego informacje i starajà si´ doradziç,
jakie dzia∏ania nale˝y w danej sytuacji
podjàç.
– Dlaczego utworzono TIM?TIM powsta∏a w 2005 roku, a ostatnie
rozszerzenie jej dzia∏alnoÊci to odpo-
wiedê na potrzeby naszych klientów.
Cz´sto dzwonili oni na infolini´ z pro-
blemami zdrowotnymi i proÊbà o rad´.
Niestety, w Polsce nie ma lub jest bar-
dzo ma∏o informacji medycznych dzia-
∏ajàcych w podobny sposób. W Interne-
cie lub przez telefon mo˝na uzyskaç in-
formacje o dy˝urach szpitali i aptek.
Rzadko zdarza si´ jednak, by mo˝-
na tam uzyskaç pomoc.
– Na czym polega pomoc konsultan-tów TIM?
Na poczàtku konsultanci medycz-
ni pe∏niàcy dy˝ur zadajà pacjento-
wi kilka pytaƒ i na podstawie od-
powiedzi ustalajà, czy problem,
z którym dzwoni, jest problemem
medycznym i w jaki sposób mo˝-
na pacjentowi pomóc, np. kierujà
go do lekarza okreÊlonej specjal-
noÊci.
W nag∏ych przypadkach pacjent
umawiany jest na natychmiastowà
wizyt´ w klinikach LUX-MED.
Nale˝y podkreÊliç, ˝e wtedy to Te-
lefoniczna Informacja Medyczna
podejmuje decyzj´, do którego le-
karza i jakiej kliniki kieruje pa-
cjenta lub sugeruje bezpoÊrednie
zg∏oszenie si´ do szpitala. W swo-
ich zasobach zespó∏ ma te˝ infor-
macje na temat dy˝urów szpitali
i aptek w ca∏ej Polsce.
– Kto mo˝e skorzystaç z pomocy?Z pomocy oraz informacji o dy˝u-
rach aptek i szpitali mo˝e skorzystaç
ka˝da osoba dzwoniàca na infolini´
LUX-MED. Nale˝y jednak pami´-
taç, ˝e g∏ównym zadaniem Telefo-
nicznej Informacji Medycznej
w LUX-MED jest pomoc pacjentom
z nag∏ymi problemami zdrowotnymi.
– Jak mo˝na si´ z Paƒstwem skon-taktowaç?
Poprzez ogólnopolskà infolini´
LUX-MED (0801 80 08 08). Przez
ca∏à dob´ po po∏àczeniu si´ z naszà
infolinià pacjent dzwoniàcy z proble-
mem medycznym mo˝e zostaç prze-
∏àczony do konsultantów medycz-
nych przez pracowników call center.
Mo˝na si´ te˝ po∏àczyç bezpoÊrednio,
wybierajàc tonowo cyfr´ pi´ç.
Dzi´kujemy za rozmow´.
Barbara Pietruczuk-Godoƒ,Koordynator TIM LUX-MED
O dzia∏alnoÊci TIM rozmawiamy z jej koordynatorem Barbarà Pietruczuk-Godoƒ.
10 stycznia 2007 r. odby∏o si´ oficjal-
ne otwarcie siódmej placówki LUX-
-MED w Warszawie. W nowej kli-
nice uruchomiono 14 nowoczes-
nych gabinetów specjalistycznych.
Podczas uroczystoÊci Prezes Marcin
Halicki podzi´kowa∏ wszystkim
osobom zaanga˝owanym w stwo-
rzenie i uruchomienie placówki
na warszawskim Ursynowie.
ruszy∏a w styczniu w Katowicach przy ul. Sokolskiej 29(budynek Citibank Handlowy — V pi´tro). Pacjenci mo-gà w niej uzyskaç konsultacje m.in. specjalistów medy-cyny pracy, internistów, neurologów, chirurgów, ortope-dów, okulistów, laryngologów, ginekologów, stomatolo-gów, kardiologów oraz dermatologów.
informacja medyczna
klinika LUX-MED w Polsce14.
4 LUX-MED marzec 2007
JesteÊmy na Ursynowie
0801 80 08 08
Telefoniczna InformacjaMedyczna
Przewodniczàcy Rady Naukowej LUX-MED prof. dr hab. n. med. Jerzy Szczerbaƒ
(z prawej) i Prezes LUX-MED Marcin Halicki (z lewej) podczas przeci´cia wst´gi.
Foto
: ar
chiw
um L
UX-
MED
Foto
: ar
chiw
um L
UX-
MED
Kilka miesi´cy temu postanowi∏em
schudnàç. Przy moim wzroÊcie
180 cm przekroczenie wagi 90 kg
by∏o bardzo powa˝nym ostrze˝eniem,
˝e z organizmem zaczyna dziaç si´ coÊ
niedobrego. Na dodatek ciÊnienie krwi
podskoczy∏o – do wartoÊci 150 na 100, wi´c
˝arty si´ skoƒczy∏y.
Gdy og∏osi∏em wÊród znajomych decyzj´ o zrzuceniu kilku
zb´dnych kilogramów, nawet nie przypuszcza∏em, ile to
w naszym kraju jest znawców tematu. Okaza∏o si´, ˝e pra-
wie ka˝dy z nich próbowa∏ wielokrotnie wymyÊlnych diet,
cz´sto kosztem olbrzymich wyrzeczeƒ, a rezultaty by∏y od-
mienne – zamiast ubytku nast´powa∏ wzrost masy cia∏a.
Utwierdzi∏o mnie to w przekonaniu, ˝e odchudzanie jest
zbyt powa˝nà sprawà, aby prowadziç jà po amatorsku.
Dlatego pod koniec kwietnia 2006 r. zdecydowa∏em si´
wziàç udzia∏ w sztandarowym
programie LUX-MED „Po-
˝egnanie z nadwagà”. Znala-
z∏em si´ pod opiekà dr Barba-
ry Jerschiny, która po bada-
niach uzna∏a, ˝e jestem zdro-
wy, a nadwaga wynika z ∏a-
komstwa – by∏a to, niestety,
prawda. ¸akomstwo wywo∏y-
wa∏ stres zwiàzany z pracà.
Nie ma co si´ oszukiwaç: aby schudnàç, trzeba przede
wszystkim wykonywaç troch´ çwiczeƒ fizycznych i mniej
jeÊç, za to cz´Êciej i w okreÊlonych godzinach. Jad∏ospis
musi byç urozmaicony i trzeba wypijaç ok. 2,5 litra p∏ynów,
w tym jak najwi´cej niegazowanej wody (obrzydlistwo, ale
mo˝na si´ przyzwyczaiç). Mnie trafi∏a si´ dieta 1500 kcal
na dob´. Jest ona obj´toÊciowo du˝a, wi´c nie mia∏em do-
kuczliwego uczucia g∏odu, czym mnie straszyli „znawcy”.
Jak to in˝ynier kupi∏em wag´ (dok∏adnoÊç wa˝enia 1 g)
i po aptekarsku realizowa∏em nakazany
jad∏ospis. Pomaga∏a mi w tym
ca∏a rodzina. Efekty by∏y
widoczne ju˝ po kilku-
nastu dniach, gdy
cia∏ka zacz´∏o uby-
waç i obwód pasa
zmala∏. W sumie
przez pierwsze 6 ty-
godni waga cia∏a spa-
d∏a o ok. 4 kg i „w nagro-
d´” roztoczy∏a nade mnà
dodatkowà opiek´ dietetycz-
ka Jagoda Kuchta. Teraz ju˝
mog∏em „ob˝eraç si´” 1800 kcal
na dob´ i pozwalaç sobie od czasu
do czasu na wyskoki: grill, s∏odkoÊci,
drinki, golonecz-
ka, piwo itp.
Po pi´ciu miesiàcach waga
ustabilizowa∏a si´ troch´ poni-
˝ej 80 kg, a wi´c stopniowo
zrzuci∏em w sumie po-
nad 10 kg i zgubi∏em ok. 8 cm
w pasie. Nawet trudno uwie-
rzyç, z jakà ∏atwoÊcià biegnie
si´ teraz do autobusu czy tram-
waju, a i ciÊnienie wróci∏o do normy. Sà te˝ minusy kura-
cji. Kupiony na wiosn´ garnitur jest do wyrzucenia, bo
sta∏ si´ dwa numery za du˝y, obcis∏e w szyi koszule sà te-
raz za luêne, spodnie zaÊ bez paska opadajà. Pod facho-
wym nadzorem proces odchudzania nie jest straszny. Co
wi´cej, pozwala uniknàç b∏´dów powodujàcych brak suk-
cesu wagowego.
A zatem ˝ycz´ powodzenia adeptom sztuki chudni´cia.
Jerzy Kostowski, Nafta Polska S.A.
5 LUX-MED marzec 2007
Pod koniec 2006 roku
w klinikach LUX-
-MED odby∏o si´ ba-
danie satysfakcji klien-
tów, które wykaza∏o
rosnàce zadowolenie
pacjentów z naszych
us∏ug.
Serdecznie Paƒstwu
dzi´kujemy za udzia∏
w badaniu.
JakoÊç w LUX-MED
odchudzanie jestzbyt powa˝nà
sprawà, aby prowadziçjà po amatorsku
„
LUXMED
Jad∏ospis musi byçurozmaicony.
Internetowe innowacjeW ostatnim czasie wdro˝yliÊmy e-center – nowoczesne
rozwiàzanie internetowe, które pozwala na komunikacj´
on-line. Jest to kolejne, po infolinii, narz´dzie umo˝liwia-
jàce ca∏odobowà komunikacj´ pacjentów z naszymi
klinikami (m.in. rezerwacj´ terminów wizyt). Dost´p
do e-center jest mo˝liwy przez www.luxmed.pl.
LUX-MED w Krakowie do∏àczy∏ do sieci
placówek wspó∏pracujàcych w dziedzinie
nauk biomedycznych oraz przyrodniczych
– Life Science.
Klaster Life Science tworzà placówki na-
ukowe, w tym Uniwersytet Jagielloƒski oraz
firmy prywatne. Celem wspó∏pracy jest pro-
wadzenie projektów badawczych i wdro˝e-
niowych oraz rozwijanie wspó∏pracy z orga-
nizacjami i firmami spoza Klastra, w celu
zapewnienia i u∏atwienia zaanga˝owanym
w nim partnerom dost´pu do najnowszych
osiàgni´ç wiedzy i technologii.
Dost´p do wiedzy
Po˝egnanie z nadwagà
Foto: Medium
P O R A D N I K
Comiesi´cznekrwawienia sà nast´pstwemregularniezachodzàcychw organizmiekobiety zmianhormonalnych.
nieregularna miesiàczka
Kobiece problemy
dr n. med.
Anna Âwiàtek
ginekolog po∏o˝nikklinika medyczna
LUX-MEDw Warszawie
LUXMED
O innych
przyczynach
nieregularnych
miesiàczek mo˝na
przeczytaç
w Bazie wiedzy:
www.luxmed.pl
Nieregularne krwawienia mogà byç skutkiemzaburzeƒ hormonalnych.
cz.II Najcz´Êciej spotyka si´ brak odpo-
wiedniego wydzielania progestero-
nu w cyklach bezowulacyjnych
oraz niedostateczne lub zbyt krótkie wytwa-
rzanie tego hormonu przez cia∏ko ˝ó∏te
– mówimy wtedy o niedomodze lutealnej.
Równie˝ nadmiernie przed∏u˝ajàca si´
czynnoÊç hormonalna tak zwanego prze-
trwa∏ego p´cherzyka jajnikowego mo˝e za-
k∏ócaç cyklicznoÊç wyst´powania miesià-
czek.
AndrogenyM´skie hormony – androgeny w pewnej
okreÊlonej iloÊci sà potrzebne ka˝dej kobiecie
do prawid∏owego funkcjonowania jej organi-
zmu. Zwi´kszona produkcja tych hormonów
powoduje zaburzenia cyklu miesiàczkowego,
wyst´powanie tràdzika i hirsutyzmu – ow∏osie-
nia w miejscach typowych dla m´˝czyzn oraz
brak owulacji i zaburzenia p∏odnoÊci.
Nadmiar m´skich hormonów w organizmie
kobiety mo˝e pochodziç z jajników lub z nad-
nerczy, czasem jest nast´pstwem stosowanych
leków i zawsze wymaga dok∏adnego ustalenia
przyczyny nieprawid∏owoÊci.
TarczycaZaburzona czynnoÊç tarczycy, a tak˝e innych
gruczo∏ów wydzielania wewn´trznego (pod-
wzgórza, przysadki, nadnerczy, trzustki) rów-
nie˝ mo˝e zak∏ócaç rytm miesiàczkowania.
Nieprawid∏owoÊci jajników i macicy, infekcje
przebiegajàce w obr´bie miednicy mniejszej to
nast´pne mo˝liwe przyczyny nieregularnych
krwawieƒ miesiàczkowych.
Oty∏oÊçKolejnà przyczynà mo˝e byç oty∏oÊç, ale rów-
nie˝ niedowaga, choroby wàtroby, nerek, jelita
grubego, zaburzenia uk∏adu krzepni´cia.
W ka˝dym przypadku konieczne jest wyjaÊ-
nienie przyczyny krwawienia, które wyst´puje
poza oczekiwanym terminem miesiàczki.
Przede wszystkim nale˝y wykluczyç wszystkie
inne, mo˝liwe przyczyny krwawienia – z od-
bytu, cewki moczowej, sromu i pochwy.
Bàdê pod kontrolàAcykliczne krwawienia, a wi´c niezwiàzane
z cyklem miesiàczkowym, szczególnie wtedy,
kiedy pojawiajà si´ po stosunku, mogà
Êwiadczyç o nieprawid∏owoÊciach szyjki ma-
cicy lub pochwy i zawsze muszà podlegaç
kontroli lekarskiej. Natomiast niewielkie
krwawienie wyst´pujàce w po∏owie cyklu za-
zwyczaj towarzyszy owulacji i nie jest ni-
czym nieprawid∏owym. Jego przyczynà jest
niewielkie obni˝enie st´˝enia ˝eƒskich hor-
monów, estrogenów, tu˝ przed owulacjà. Sta-
nowi to sygna∏ dla b∏ony Êluzowej macicy
do rozpocz´cia si´ jej z∏uszczania. W dal-
szych dniach st´˝enie estrogenów wraca
do wartoÊci prawid∏owych i niewielkie z re-
gu∏y krwawienie towarzyszàce owulacji
ustaje samoistnie.
dr n. med. Anna Âwiàtek
ginekolog po∏o˝nik klinika medyczna LUX-MED
w Warszawie
7 LUX-MED marzec 2007
Foto
: Sh
utte
tsto
ck
Foto
: ar
chiw
um L
UX-
MED
8 LUX-MED marzec 2007
Wpami´ci mamy jeszcze
niedawne doÊwiadczenia
– zima nadesz∏a spóênio-
na o trzy miesiàce, nasz
organizm próbuje przez
nast´pne kilka dni dostosowaç si´ do nowych
warunków. I ju˝ si´ prawie uda∏o, ale tydzieƒ
póêniej, z dnia na dzieƒ Ênieg znika, na dworze
pogoda przypomina wczesnà wiosn´, a nasz or-
ganizm przez chwil´ znów si´ buntuje, mamy
bóle g∏owy, jednak po dwóch-trzech dniach
wszystko wraca do normy. Tylko na jak d∏ugo?
Problem stary jak ÊwiatTo, ˝e organizm ludzki potrafi reagowaç
na zmiany pogody, wiadomo od wieków. Ju˝
Chiƒczycy oko∏o 5 tys. lat temu opisywali
wp∏yw na organizm cz∏owieka takich czynni-
ków, jak: wiatr, zimno, goràco, wilgotnoÊç czy
susza. Natomiast Hipokrates, zwany ojcem
medycyny, oko∏o 2 tys. lat temu opisywa∏
zwiàzki zmiennej pogody z samopoczuciem
cz∏owieka i wyst´pujàcymi chorobami, ró˝ny-
mi w ró˝nych porach roku.
W czasach nam bardziej wspó∏czesnych
w XIX w. niemiecki przyrodnik Aleksander von
Humboldt okreÊli∏ sposób oddzia∏ywania klima-
tu na cia∏o cz∏owieka. Opisa∏ mianowicie, ˝e
oddzia∏ywanie to odbywa si´ poprzez wp∏yw
czynnika atmosferycznego na nasze zmys∏y,
pobudzanie lub hamowanie dzia∏ania uk∏adu
nerwowego i syntezy hormonów.
Obecnie mo˝emy pos∏u˝yç si´ definicjà okreÊ-
lajàcà patologiczny wp∏yw czynników mete-
orologicznych na cz∏owieka, czyli meteopatià.
Wp∏yw ten jest uzale˝niony od indywidualnej
wra˝liwoÊci i p∏ci. Uda∏o si´ te˝ usystematyzo-
waç rodzaje reakcji meteopatycznych. Bardzo
praktyczna jest tutaj skala Carry’ego wyró˝-
niajàca w zale˝noÊci od czynników meteopa-
tycznych trzy typy reakcji.
Ach te bóleMeteopaci mogà byç tak˝e dzieleni ze wzgl´du
na typy objawów. Do pierwszej grupy mo˝emy
zaliczyç objawy ze strony narzàdu ruchu, tzw.
goÊçcowe, czyli bóle kostno-stawowe, mi´Ênio-
i nerwobóle. Bóle obserwuje si´ tak˝e u osób
przewlekle chorych, u których wyst´puje nasile-
nie dolegliwoÊci wyst´pujàcych w chorobach
zwyrodnieniowych (np. w RZS, czyli reumato-
idalnym zapaleniu stawów, u 70% chorych nasi-
lajà si´ dolegliwoÊci bólowe przy spadku ciÊnie-
nia atmosferycznego). Cz´sto zg∏aszanymi do-
legliwoÊciami sà te˝ tzw. dysergie pourazowe,
czyli bóle zlokalizowane w obr´bie wczeÊniej
z∏amanych koÊci czy nawet w miejscu amputo-
wanej koƒczyny (tzw. bóle fantomowe).
Drugà grup´ stanowià objawy nie˝ytowe,
czyli dolegliwoÊci ˝o∏àdkowo-jelitowe w po-
staci bólów brzucha czy biegunek. Istnieje
potwierdzony zwiàzek wyst´powania nowych
przypadków lub zaostrzeƒ choroby wrzodo-
wej ˝o∏àdka i dwunastnicy wczesnà wiosnà
i póênà jesienià. RównoczeÊnie zaobserwo-
wano, ˝e powik∏ania tej choroby w postaci
krwawienia z górnego odcinka przewodu
pokarmowego zdarzajà si´ cz´Êciej w czasie
ciep∏ych frontów atmosferycznych.
Do trzeciej grupy zalicza si´ tzw. objawy mó-
zgowe, wyra˝ajàce si´ zaburzeniami sfery
emocjonalnej i intelektu. Opisywana jest tu
depresja zimowa, zwiàzana ze skróceniem
czasu trwania dnia. Objawia si´ ona apatià,
sta∏ym zm´czeniem i zmniejszeniem reaktyw-
noÊci na bodêce zewn´trzne. Przy zmianach
ciÊnienia atmosferycznego, a tak˝e podczas
nap∏ywu mas goràcego i suchego powietrza
nasilajà si´ te˝ dolegliwoÊci u chorych na schi-
zofreni´. W jednym z badaƒ klinicznych wy-
odr´bniono trzy czynniki majàce zwiàzek
z pogodà, których wspó∏wyst´powanie zwi´k-
sza ryzyko udarów mózgu. Sà nimi: obni˝o-
na temperatura powietrza, wzrost ciÊnienia
atmosferycznego w przeddzieƒ oraz wzrost
wilgotnoÊci w dniu zachorowania.
Odr´bne zagadnienie stanowià choroby me-
teorotropowe, w których istnieje wyraêny
zwiàzek pomi´dzy wyst´powaniem i nasile-
niem objawów chorobowych a czynnikami
Z badaƒ przeprowadzonych przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wynika, ˝e zjawisko meteopatii dotyczy ponad po∏owy Polaków.
P O R A D N I K lek. med.
Eryk Matuszkiewicz
internistaklinika medyczna LUX-MED
w Poznaniu
anomalie pogodowe
Jak z tym ˝yç?
Dieta bogata w witaminy i minera∏y tobardzo wa˝ny element profilaktyki.
Foto
: Fi
lip S
prin
ger
Foto
: ar
chiw
um M
edia
polis
9 LUX-MED marzec 2007
meteorologicznymi. Zalicza si´ tutaj wiele
wy˝ej ju˝ wymienionych chorób, jak: RZS,
choroba wrzodowa ˝o∏àdka i dwunastnicy,
udary mózgu, a tak˝e choroba wieƒcowa,
zawa∏ serca, nadciÊnienie t´tnicze, choroby
alergiczne i infekcyjne. Z obserwacji wyni-
ka, ˝e zawa∏y serca zdarzajà si´ cz´Êciej je-
sienià i zimà, rzadsze sà wiosnà i sporadycz-
ne w czerwcu. Potwierdzi∏y to badania
zwracajàce uwag´ na wzrost liczby zawa∏ów
serca przy niskiej temperaturze otoczenia
i spadek zachorowalnoÊci w miesiàcach cie-
plejszych. Chorzy na nadciÊnienie t´tnicze
nara˝eni sà na zwy˝ki ciÊnienia przy prze-
chodzeniu frontów ch∏odnych, na spadki
zaÊ w ciep∏ych porach roku i podczas cie-
p∏ych frontów powietrza. Bezsprzeczny wy-
daje si´ te˝ zwiàzek infekcji wirusowych
górnych dróg oddechowych (katar, grypa)
z och∏odzeniem. Szczególnie sprzyjajàce
zachorowaniom wirusowym sà wahania
temperatur, kiedy to organizm nie potrafi
zaadaptowaç si´ do istniejàcych warunków
atmosferycznych, oraz pogoda ni˝owa z sil-
nymi wiatrami. Wykazano tak˝e, ˝e chorzy
z astmà oskrzelowà cz´Êciej majà napady
dusznoÊci przy nag∏ym nap∏ywie ch∏odnych
mas powietrza ni˝ podczas stopniowego
och∏adzania.
Pami´tajmy o profilaktycePozostaje wa˝ne pytanie, jak radziç sobie
z objawami meteopatii. Na przestrzeni wie-
ków cz∏owiek poddawany by∏ dzia∏aniu ró˝-
nych czynników pogodowych, jak: wiatr,
deszcz, mróz, upa∏ i wykszta∏ci∏ mechanizmy
neutralizujàce negatywny wp∏yw pogody
na jego organizm. Powstanie tych mechani-
zmów uwarunkowane by∏o sta∏ym kontaktem
z przyrodà. Nie mniej wa˝ne by∏o od˝ywia-
nie si´ naturalnymi produktami, dost´pnymi
o danej porze roku, prowadzenie higienicz-
nego trybu ˝ycia, zachowanie równowagi
mi´dzy pracà a odpoczynkiem. Kiedy spoj-
rzymy na nasze ˝ycie, okazuje si´, ˝e wi´cej
czasu sp´dzamy w zamkni´tych, coraz cz´-
Êciej klimatyzowanych pomieszczeniach,
jemy w poÊpiechu, doÊwiadczamy ró˝nego
rodzaju stresów, a praca wype∏nia wi´kszoÊç
naszego czasu. Tak wi´c kluczowe wydaje si´
zachowanie zdrowej równowagi mi´dzy tym,
co niezb´dne i konieczne, a tym co dla nas
po˝yteczne i dobre. Wa˝ne pozostajà tak˝e
dzia∏ania profilaktyczne, dieta bogata w wita-
miny i minera∏y, regularny sen i wysi∏ek
fizyczny na Êwie˝ym powietrzu, techniki
relaksacyjne zwalczajàce napi´cie i stres.
Skuteczne mogà byç równie˝ wyciàgi z ko-
rzenia koz∏ka lekarskiego, szyszek chmielu,
ziela m´czennicy czy melisy, które dzia∏ajà
uspokajajàco, u∏atwiajà zasypianie, podnoszà
koncentracj´ i sprawnoÊç umys∏owà. Pomoc-
na mo˝e byç nowoczesna medycyna, pami´-
taç jednak musimy, ˝e leki ∏agodzà tylko
objawy i nie usuwajà przyczyny dolegliwoÊci,
a zdrowie i dobre samopoczucie le˝y przede
wszystkim w naszych r´kach.
chorych na reumatoidalnezapalenie stawówodczuwadolegliwoÊcibólowe przyspadku ciÊnieniaatmosferycznego.
70%
SKALA CARRY’EGO
Trzy typy reakcji w zależności od czynni-ków meteopatycznych:➤ Typ K: to osoby odczuwające dolegliwo-
ści przy przechodzeniu frontu chłodne-go, a dobrze znoszące łagodny i ciepłyklimat; są to osoby skłonne do przezię-bień i nerwic.
➤ Typ W: to osoby odczuwające dolegliwo-ści przy przechodzeniu frontu ciepłego;dobrze znoszą klimat chłodny, np. górski.
➤ Typ G: jest typem mieszanym – spotyka-nym najczęściej. Należą do niego osobyreagujące zarówno na fronty ciepłe, jaki na zimne.
W walce ze zjawiskiem meteopatiimo˝e nam pomóc wspó∏czesna medycyna
„
LUXMED
Foto
: Sh
utte
tsto
ck
Na ca∏ym Êwiecie oko∏o 630 mln ludzijest zaka˝onych wirusem HPV.
Wpewnym momencie swojego ˝y-
cia oko∏o po∏owa aktywnych sek-
sualnie kobiet i m´˝czyzn zostaje
zaka˝ona wirusem HPV.
Jakie sà skutki zaka-˝enia wirusem HPV?Do tej pory wyodr´bniono
kilka typów wirusa, z któ-
rych cz´Êç wià˝e si´ z wy˝-
szym ni˝ pozosta∏e ryzy-
kiem. Zaka˝enie wirusami
„wysokiego ryzyka”, wÊród
których najgroêniejsze sà ty-
py HPV 16, 18, 31 i 45, mo˝e
prowadziç do rozwoju raka
szyjki macicy lub innych no-
wotworów narzàdów mo-
czowo-p∏ciowych. Wirusy HPV 16 i 18 sà
odpowiedzialne za oko∏o 70% przypadków
raka szyjki macicy. Cz´sto spotyka si´ te˝ wi-
rusy HPV „niskiego ryzyka”, np. HPV typ 6
i 11, które powodujà powstawanie brodawek
– mi´sistych zmian rozrostowych w okolicy
narzàdów moczowo-p∏ciowych.
Nie tylko osoby doros∏e, ale tak˝e noworod-
ki mogà zostaç zara˝one wirusem HPV (ty-
py 6 i 11), w efekcie mo˝e to spowodowaç
rozwój zespo∏u „RRP” – nawracajàcej bro-
dawczakowatoÊci uk∏adu
oddechowego – choroby,
w której przebiegu pojawia-
jà si´ ∏agodne zmiany w ob-
r´bie uk∏adu oddechowego
powodujàce chrypk´ oraz
w niektórych sytuacjach
utrudniajàce oddychanie.
W jaki sposób wirusyHPV prowadzà do roz-woju raka? W wi´kszoÊci przypadków
zaka˝enie wirusami HPV
ust´puje samoistnie, jednak w przypadkach
zaka˝eƒ wirusami HPV wysokiego ryzyka
mo˝e dojÊç do rozwoju raka szyjki macicy.
Zmiany w obr´bie szyjki macicy powsta∏e
na skutek zaka˝enia wirusem HPV sà opi-
sywane jako Êródnab∏onkowa zmiana no-
wotworowa. W zale˝noÊci od typu wirusa
dr n. med.Joanna Perkowicz,Lekarz Naczelny LUX-MED
WartoÊç innowacji
W C E N T R U M U W A G Iinnowacje
Innowacyjność w medycynie służy zwiększeniubezpieczeństwa pacjenta, ułatwieniu pracy lu-dzi, a także tworzeniu nowych, zupełnie od-miennych rozwiązań. Wartość innowacji toprzede wszystkim jej wpływ na jakość leczenia.Nowoczesna diagnostyka, testy DNA czy wyna-lezienie szczepionek na wiele chorób stworzo-ne zostały właśnie po to, by pomóc potrzebują-cym. Innowacyjność w medycynie to jednaknie tylko nowe terapie, ale też nowoczesne po-dejście do pacjenta.Coraz częściej pacjent traktowany jest jakowspółtwórca procesu leczenia, jego zaangażo-wanie nie polega już tylko na przyjmowaniu le-ków według napisanego na kartce dawkowania,ale także na zrozumieniu choroby i umiejętno-ści dostosowania.
dr n. med. Marek JareckiDyrektor MedycznyRegionu WarszawskiegoLUX-MED
Innowacyjnością było przed laty wprowadzeniestandardów w diagnostyce i terapii, ponieważ mini-malizowały one możliwość nieustalenia właściwegorozpoznania i wybór niewłaściwej terapii. Skutkowałoto większym bezpieczeństwem pacjenta, ale i leka-rza. Obecnie innowacyjność może polegać m.in.na wprowadzaniu zmian – uzasadnionych stale na-gromadzającą się wiedzą medyczną – do obowiązu-jących standardów diagnostycznych i terapeutycz-nych. Podstawą innowacyjności są więc standardykształtujące wysoką jakość i profesjonalizm świad-czonych usług. To dzięki ustaleniu standardów moż-liwe jest myślenie o innowacyjności. Zyskują na niejwszyscy: lekarze oraz pacjenci, a także ich rodziny.Niektóre innowacje na początku są trudne zarównodla lekarzy, jak i pacjentów. Ich wprowadzenie wiążesię z dużymi zmianami, zaangażowaniem ludzi i cza-su. Wartość innowacyjności zależna jest też od tego,czy po pewnym okresie nie okaże się ona tylko mo-dą, która przeminęła równie szybko, jak nastała.
Zaka˝enie wirusem HPVnajbardziejrozpowszech-nione jestwÊród osób doros∏ychw wieku 18-28 lat.
Najbardziej istotnymielementami
zapobieganiazaka˝eniom HPV
pozostajà: wzgl´dniepóêna inicjacjaseksualna oraz
monogamiczne zwiàzkiseksualne.
Uwaga
10 LUX-MED marzec 2007
dr n. med.Zoulikha Jabiry-Zieniewiczginekolog po∏o˝nikklinika medyczna LUX-MEDw Warszawie
Foto
: ar
chiw
um L
UX-
MED
Foto
: ar
chiw
um L
UX-
MED
Foto
: Ar
tur
Biƒc
zyk
Foto: archiwum LUX-MED
11 LUX-MED marzec 2007
HPV przebieg zaka˝enia prowadzàcy
do rozwoju raka szyjki macicy mo˝e byç
ró˝ny.
Jak rozpoznaç zaka˝enie? Zaka˝enie mo˝e rozpoznaç ginekolog pod-
czas badania cytologicznego, stosowanego ja-
ko badanie przesiewowe zmian w obr´bie
szyjki macicy. Badanie to nie jest specyficzne
dla wirusów HPV, dlatego te˝ wynik testu nie
mo˝e w jednoznaczny sposób Êwiadczyç
o istnieniu lub braku zaka˝enia. Dla kobiet
po 30. roku ˝ycia odkryto niedawno test mo-
lekularny, który pozwala na identyfikacj´ za-
ka˝enia wirusem HPV w sposób bardziej
wiarygodny i w po∏àczeniu z wynikami cyto-
logii jest on szczególnie u˝yteczny przy po-
twierdzeniu, czy zauwa˝one zmiany sà spo-
wodowane zaka˝eniem HPV.
Jak zapobiegaç? Ryzyko zaka˝enia mo˝na ograniczyç zarów-
no wÊród m´˝czyzn, jak i kobiet poprzez
ograniczenie liczby partnerów seksualnych.
Równie˝ prawid∏owe u˝ywanie prezerwatyw
mo˝e zredukowaç ryzyko zaka˝enia wirusa-
mi HPV. Jednak˝e ca∏kowite zabezpieczenie
za pomocà prezerwatyw nie zosta∏o jeszcze
dok∏adnie okreÊlone.
Nale˝y pami´taç o tym, ˝e zaka˝enie wi-
rusami HPV cz´sto przebiega bezobjawo-
wo, tak wi´c nie mo˝na w sposób ca∏kowi-
cie pewny stwierdziç, czy dana osoba jest
zdrowa.
Jak leczyç? Obecnie nie ma na rynku leków antywiruso-
wych do leczenia zaka˝enia wirusami HPV.
Jest natomiast wiele sposobów leczenia objawo-
wego zmian powodowanych przez wirusy
HPV – brodawek narzàdów moczowo-p∏cio-
wych, zmian przedrakowych i raka szyjki ma-
cicy. W przypadku podejrzenia zara˝eniem na-
le˝y jak najszybciej zg∏osiç si´ do ginekologa.
– wirus HPV!– wirus HPV!
Pierwsza i na razie jedyna szczepionka zapo-biegająca rakowi jest już w Polsce. Mogą się niązaszczepić m.in. pacjenci LUX-MED. Badania kliniczne wykazały 100% skutecz-ności szczepionki w zapobieganiu rakowi szyjkimacicy, zmianom przednowotworowym, w tymzmianom przednowotworowym sromu i po-chwy. Rutynowe szczepienie dziewcząt w wie-ku 11-12 lat oraz szczepienia dziewcząt i kobietw wieku od 13 do 26 lat zalecane są przez pol-skie towarzystwa medyczne w rekomenda-
cjach dotyczących szczepień przeciwko wiru-sowi HPV. Szczepienia mogą być wykonywanetakże u młodszych dziewcząt, począwszyod ukończenia przez nie 9. roku życia, orazu chłopców w wieku 9-15 lat. Najkorzystniejszejest szczepienie kobiet przed inicjacją seksual-ną. Pełny cykl szczepień obejmuje podanie do-mięśniowe trzech dawek szczepionki. Drugai trzecia dawka powinny być podane odpowied-nio po 2 i po 6 miesiącach od dawki pierwszej. Więcej informacji: www.luxmed.pl, www.hpv.pl
Nowatorska szczepionka w LUX-MED
LUXMED
Foto
: M
ediu
m
12 LUX-MED marzec 2007
W C E N T R U M U W A G Iinnowacje
Efekt wirusa wysokiego ryzyka
Co powoduje raka szyjki macicy?Niektóre typy wirusa brodawczaka ludzkiego – HPV sà odpowie-
dzialne za powstawanie raka szyjki macicy. Ponad 2/3 przypadków ra-
ka szyjki macicy spowodowane jest przez typy wirusa HPV 16 i 18.
Czym jest rak szyjki macicy? To jeden z oko∏o 200 ró˝nych typów raka. Rozwija si´ w obr´bie szyj-
ki macicy, kiedy uszkodzone komórki nab∏onka zaka˝one wirusem
HPV zaczynajà si´ dzieliç bez kontroli. Komórki te mogà si´ groma-
dziç w jednym miejscu, tworzàc guz. Guzy ∏agodne sà z regu∏y nie-
szkodliwe. Guzy z∏oÊliwe stanowià powa˝ne zagro˝enie dla ˝ycia.
U kogo rozwija si´ rak szyjki macicy?Najcz´Êciej u kobiet pomi´dzy 40. a 59. rokiem ˝ycia. Wy˝szy wskaê-
nik zachorowalnoÊci wyst´puje wÊród kobiet wywodzàcych si´ z ni˝-
szych warstw spo∏ecznych, poniewa˝ one rzadziej poddawane sà te-
stom przesiewowym w kierunku raka szyjki macicy.
Jakie sà objawy raka szyjki macicy? Zmiany przedrakowe i wczesny rak nie powodujà bólu czy te˝ innych
objawów, dlatego te˝ szczególnie wa˝ne jest okresowe prowadzenie cy-
tologicznych badaƒ przesiewowych, aby wykryç zmiany przedrakowe.
W miar´ jak dochodzi do rozwoju choroby, kobiety mogà za-uwa˝yç jeden lub kilka z poni˝szych objawów: ➤ Nietypowe krwawienie z pochwy:
– krwawienie, które pojawia si´ pomi´dzy regularnymi krwa-
wieniami miesi´cznymi
– krwawienie po stosunku, prysznicu lub
badaniu ginekologicznym
– krwawienie miesi´czne, które trwa d∏u-
˝ej i jest bardziej obfite ni˝ zwykle
– krwawienie po menopauzie
➤ Obfite up∏awy z pochwy
➤ Ból w podbrzuszu
➤ Ból podczas stosunku.
Najwa˝niejsze jest, aby regularnie przepro-
wadzaç badania cytologiczne, poniewa˝
podczas badania ginekolog mo˝e wykryç
zmiany, zanim nabiorà one charakteru no-
wotworowego. W Polsce rutynowym bada-
niom poddaje si´ jedynie ok. 1/3 kobiet.
W jaki sposób mo˝na leczyç raka? Istnieje wiele metod leczenia zmian rakowych
i przedrakowych w obr´bie szyjki macicy.
W ka˝dym przypadku wybór najbardziej odpo-
wiedniej metody zale˝y od decyzji kobiety i jej
lekarza prowadzàcego.
Efekt wirusa niskiego ryzyka Co to sà k∏ykciny koƒczyste? To brodawkowate zmiany w kolorze cia∏a, wywo∏ane przezokreÊlone typy wirusa brodawczaka (HPV). Najcz´Êciej poja-wiajà si´ na zewn´trznych narzàdach p∏ciowych lub w pobli˝uodbytu u kobiet i m´˝czyzn, rzadziej w pochwie lub na szyjcemacicy. Zazwyczaj nie wywo∏ujà pieczenia, sw´dzenia lub bólu.
Jak cz´sto wyst´pujà k∏ykciny koƒczyste? Bardzo cz´sto. Szacuje si´, ˝e jedynie w Stanach Zjednoczonych
w 2003 roku odnotowano ponad 260 tys. nowych przypadków wystà-
pienia k∏ykcin koƒczystych. Oko∏o 1-2 % aktywnych seksualnie osób
aktualnie choruje na k∏ykciny. W wi´kszoÊci przypadków wyst´pujà
one u osób doros∏ych: u kobiet szczyt zachorowaƒ przypada na okres
mi´dzy 20. a 24. rokiem ˝ycia, a u m´˝czyzn mi´dzy 25. a 29. rokiem
˝ycia. W Polsce w ciàgu ostatnich 15 lat liczba rozpoznanych nowych
przypadków k∏ykcin koƒczystych wzros∏a ponadtrzykrotnie. W 2004
roku k∏ykciny koƒczyste by∏y przyczynà 31% wizyt w przychodniach
dermatologiczno-wenerologicznych.
K∏ykciny koƒczyste pojawiajà si´ zwykle kilka tygodni lub miesi´cy
po kontakcie seksualnym z osobà zaka˝onà, mogà te˝ w ogóle si´ nie
pojawiç (tzw. zaka˝enie utajone).
Jak rozpoznaje si´ k∏ykciny koƒczyste? Najcz´Êciej na podstawie ich charakterystycznego wyglàdu – naroÊli
na narzàdach moczowo-p∏ciowych. W przypadku stwierdzenia zmian
nale˝y zg∏osiç si´ do lekarza, poniewa˝ przy zara˝eniu typem wirusa
HPV niskiego ryzyka istnieje prawdopodobieƒstwo zara˝enia tak˝e
wirusem wysokiego ryzyka, powodujàcym raka
szyjki macicy, dlatego podczas wizyty lekarz
mo˝e wykonaç u kobiety z k∏ykcinami koƒczy-
stymi badanie cytologiczne, poszukujàc niepra-
wid∏owych komórek.
Jak leczyç k∏ykciny koƒczyste? Istnieje mo˝liwoÊç samoistnego ustàpienia
k∏ykcin. Na ogó∏ jednak k∏ykciny majà tenden-
cj´ do utrzymywania si´ lub powi´kszania.
W zale˝noÊci od rozmiaru oraz umiejscowie-
nia istnieje kilka opcji leczenia. Lekarz mo˝e
wybraç specjalnà maÊç lub roztwór przezna-
czony do stosowania miejscowego. Niektóre
k∏ykciny koƒczyste mo˝na usunàç poprzez za-
mra˝anie, elektrokoagulacj´ lub za pomocà la-
sera. Czasami potrzebna jest ingerencja chirur-
ga. Cz´sto dochodzi te˝ do nawrotu. Dzieje si´
tak, poniewa˝ wirusy HPV, wywo∏ujàce k∏ykci-
ny, mogà wcià˝ byç obecne na b∏onach Êluzo-
wych narzàdów p∏ciowych, a proces gojenia
sprzyja aktywacji cyklu ˝yciowego tego wirusa.
Szacuje si´, ˝e na Êwiecie liczbakobiet chorych na raka szyjkimacicy si´ga 1,4 miliona. W Polsce zapada na ten typ rakaponad 3600 kobiet rocznie,z czego umiera ok. 2000 – jest tojeden z najwy˝szych wskaênikóww Europie (9,4/100 000).
Foto
: Sh
utte
tsto
ck
13 LUX-MED marzec 2007
Wed∏ug danychz lat 80. fagipomog∏y 85%z 1,3 tys.leczonych nimipacjentów.
Czy wyleczà nas wirusy?Bakteriofagami mo˝na leczyç m.in. przewlek∏e infekcjeskóry, koÊci, rany pooperacyjne. W przeciwieƒstwie do antybiotyków nie niszczà „dobrej” flory bakteryjnej.
Wostatnich latach powstaje coraz
mniej antybiotyków, koszty pro-
dukcji i ryzyko niepowodzenia sà
tak du˝e, ˝e firmy farmaceutyczne ogranicza-
jà inwestycje. Coraz cz´Êciej wraca si´ do sta-
rych i sprawdzonych metod. Jednà z nich jest
terapia bakteriofagami, inaczej zwana fagowà.
Istnienie bakteriofagów og∏osi∏ w 1917 r.
paryski lekarz Felix d’Herelle, który odkry-
te w wodzie wirusy zastosowa∏ do leczenia
czerwonki u dzieci. Jego terapia przynios∏a
fantastyczne efekty i wkrótce preparaty fa-
gowe stosowane by∏y powszechnie. Jednak
ich popularnoÊç nie trwa∏a d∏ugo. W latach
50. ca∏y Êwiat zach∏ysnà∏ si´ nowym odkry-
ciem – antybiotykami, zapominajàc o bak-
teriofagach zupe∏nie. Dopiero brak reakcji
bakterii na kolejne antybiotyki wymusi∏ po-
wrót do korzeni.
W aptekach ich nie znajdziemyBakteriofagi to wirusy atakujàce bakterie. Po-
zyskuje si´ je ze Êcieków, brudnych rzek, ka-
∏u˝, gnijàcego mi´sa, ropy sàczàcej si´ z ran.
Zbudowane sà z g∏ówki zawierajàcej materia∏
genetyczny (DNA lub RNA) oraz ogonka,
który wbija si´ w komórk´ bakteryjnà i przez
nià wstrzykuje materia∏ genetyczny. Od tego
momentu w bakteryjnej komórce zachodzà
burzliwe przemiany. Ca∏y jej metabolizm
„przestawiany” jest tak, by produkowa∏a nowe
czàsteczki wirusa, identyczne z tym, który jà
zaatakowa∏. W ciàgu 30-60 minut wewnàtrz
komórki gromadzi si´ ich kilkadziesiàt. Prze-
pe∏niona komórka p´ka. Z jej wn´trza wydo-
stajà si´ wirusy. Poszukujà kolejnej bakterii
i cykl si´ powtarza.
Produkcja fagów polega na pobraniu od ka˝dej
osoby próbki bakterii i dopasowaniu do niej od-
powiedniego faga lub mieszaniny fagów. Na-
st´pnie z dobranych fagów ka˝dej z osób przy-
gotowuje si´ preparat do picia.
Bakteriofagi nie sà dost´pne w aptekach ani
w szpitalach, poniewa˝ dotàd nie przesz∏y ba-
daƒ klinicznych.
Europejski OÊrodek TerapiiFagowej i LUX-MEDJedyny w Europie oÊrodek terapii fagowej spe∏-
niajàcy wymogi unijne – Instytut Immunologii
i Terapii DoÊwiadczalnej PAN we Wroc∏awiu
prowadzony jest przez prof. Andrzeja Górskie-
go. W zasobach oÊrodka znajduje si´ 300 gatun-
ków fagów, a specjaliÊci Instytutu dysponujà
praktycznà wiedzà dotyczàcà ich wykorzystania.
W ostatnim czasie LUX-MED podpisa∏ z pla-
cówkà umow´ o wspó∏pracy. Pacjenci, u któ-
rych nie zadzia∏a∏a terapia antybiotykowa, b´-
dà mogli skorzystaç z terapii fagowej. Osoby te
b´dà konsultowane przez lekarzy LUX-MED
oraz Instytutu, a nast´pnie oÊrodek przygotuje
dla nich potrzebne fagi.
Redakcja dzi´kuje
Panu prof.
Andrzejowi Górskiemu,
dyrektorowi Instytutu
Immunologii i Terapii
DoÊwiadczalnej PAN
we Wroc∏awiu za pomoc
w przygotowaniu tekstu.
W materiale wykorzystano
informacje zawarte w:
1) „Befsztyki z wirusem”
„Gazeta Wyborcza”,
14.11.2006 r.
2) „Bakteriofagi — leki ze
Êcieków” www.biolog.pl
LUXMED
Foto
: Sh
utte
tsto
ck
o ró˝nicy wieku F E L I E T O N
Kwestia wieku tylko w ciàgu
ostatnich kilkudziesi´ciu lat ule-
g∏a znaczàcemu przewartoÊcio-
waniu. Niech Êwiadczy o tym doniesienie,
jakie zamieszczono w rubryce „z miasta”
w wychodzàcym w Warszawie na prze∏o-
mie XIX i XX stulecia „Tygodniku Ilu-
strowanym”: „Wczoraj, na Placu Zamko-
wym furgon potràci∏ czterdziestoszeÊcio-
letnià kobiet´. Nieprzytomna staruszka
zosta∏a odwieziona karetkà konnà
do Szpitala Dzieciàtka Jezus”. Któ˝ dzi-
siaj oÊmieli∏by si´ nazwaç staruszkà kobie-
t´, która mia∏aby 46 lat? Przecie˝ Sharon
Stone ma 48 lat!
Co na to podr´czniki?W podr´cznikach seksuologii pisze si´,
˝e potrzeby seksualne bardzo m∏odych
kobiet najlepiej zaspokajajà doÊwiadcze-
ni m´˝czyêni i vice versa: potrzeby seksu-
alne m∏odych m´˝czyzn najlepiej zaspo-
kajajà doÊwiadczone kobiety. M∏odym
dziewcz´tom zwykle nie zale˝y jeszcze
na seksie, one potrzebujà wzruszeƒ,
a seks staje si´ tylko dope∏nieniem tych
wzruszeƒ. Starsi m´˝czyêni, których
mo˝liwoÊci seksualne nie mogà si´ rów-
naç z mo˝liwoÊciami dwudziestolatków,
zaspokojà zarówno potrzeb´ wzruszeƒ
– d∏u˝sza gra wst´pna, tworzenie nastro-
ju – jak i zrealizujà, nierozwini´te jesz-
cze w pe∏ni, potrzeby seksualne dziewi´t-
nastolatek. Ale u kobiet czterdziestolet-
nich te potrzeby sà ju˝ znacznie wi´ksze.
W wielu przypadkach wa˝ne sà tak˝e bo-
gate doÊwiadczenia, wiedza o swoich po-
trzebach i brak dziewiczego skr´powania.
Nic te˝ dziwnego, ˝e czterdziestolatki
mogà spe∏niaç wszystkie, nawet najskryt-
sze marzenia i potrzeby swoich dwudzie-
stoletnich partnerów.
KiedyÊ to by∏o prosteW drugiej po∏owie XX wieku ludnoÊç Eu-
ropy leczy∏a rany wojenne, nast´powa∏y fa-
le wy˝ów demograficznych, a wojny i cho-
roby nie dziesiàtkowa∏y ju˝ dzieci i m∏o-
dzie˝y. W Polsce dojrza∏oÊç seksualnà rów-
noczeÊnie – corocznie – osiàga∏y pokolenia
liczàce prawie po milion osób. Paƒstwo za-
pewnia∏o im wykszta∏cenie, prac´, a cza-
sem nawet mieszkania. Nic te˝ dziwnego,
˝e ciàgle by∏o du˝o kandydatów do ma∏-
˝eƒstwa, a dzi´ki tradycyjnemu modelowi
rodziny fala rozwodów nas omija∏a. Teraz
bardzo wiele si´ zmieni∏o. Prawie ca∏a
m∏odzie˝ si´ kszta∏ci, dziewcz´ta konku-
rujà z ch∏opcami o lepszà p∏ac´, stanowi-
ska, awans. Szczury uczestniczàce w wy-
Êcigu nie majà p∏ci! Nie ma czasu, ani
miejsca na konwenanse, na umizgi i zalo-
ty. Owszem – szybkie numerki, seks bez
zobowiàzaƒ. Ale nie ma∏˝eƒstwo, nie ro-
dzina, nie dzieci! WyÊcig trwa… i nagle
okazuje si´, ˝e szybko przyrasta nam licz-
ba kobiet po trzydziestce i po czterdziestce,
które nie mia∏y dotàd czasu, by znaleêç so-
bie partnera ̋ yciowego. Zadbana, atrakcyj-
na i samodzielna finansowo czterdziesto-
latka z ∏atwoÊcià znajdzie sobie m∏odszego
partnera.
Statystyka nie k∏amieRoczniki statystyczne podajà, ˝e coraz cz´-
Êciej na Êlubnych kobiercach stajà kobiety
w wieku powy˝ej 35 lat, które biorà sobie
m´˝ów o dziesi´ç, pi´tnaÊcie lat m∏odszych.
Odsetek m´˝czyzn po czterdziestce i pi´ç-
dziesiàtce, którzy ˝enià si´ z kobietami o 10-
-20 lat m∏odszymi, jest jeszcze wi´kszy.
Mo˝na sàdziç, ˝e we wszystkich tych przy-
padkach decyzje sà przemyÊlane, ale zwiàz-
ki nie zawsze majà charakter „ma∏˝eƒstw
z rozsàdku” czy zwiàzków kontraktowych.
Czy takie rozwiàzania sà dobre z punktu
widzenia spo∏eczeƒstwa? Takie rodziny
nie zawsze dajà r´kojmi´ posiadania po-
tomstwa, a to nie jest zgodne z demogra-
ficznym interesem naszego kraju.
Ale czy ze szcz´Êciem mo˝na walczyç?
14 LUX-MED marzec 2007
dr n. med. Medard Lech
ginekolog po∏o˝nikklinika medyczna LUX-MED
w Warszawie
ON M¸ODSZY, ONA STARSZA...
NASI NOWI PARTNERZY
AMBRA– salon kosmetyczny w Krakowie – pielęgnacja twarzyi ciała. Rabat 10% na zabieg mikrodermabrazji diamento-
wej, 15% na zabieg fotoodmładzania systemem IPL oraz depilacji lase-rowej, 5% na zabiegi specjalistyczne francuskiej marki THALGO.
ATELIER URODY„SESJA”– salon kosmetyczny i fryzjerski w Łodzi. Rabat 10%na wszystkie usługi.
CARE CENTER SARA– nowatorskie usługi systemu teleopieki dla ludzi w po-
deszłym wieku. Rabat 10% na wszystkie usługi.
DWÓR OLIWSKI– pięciogwiazdkowy hotel i restauracja, położone
w sercu zabytkowej dzielnicy Gdańska – Gdańsku-Oliwie. Rabat 10 % na noclegi od cen standardowych.
NIKU– nowoczesny kompleks rekreacyjny w Poznaniu.
Rabat 15% na karnety roczne.
wi´cej na www.luxmed.pl
Foto
: ar
chiw
um L
UX-
MED