01 lubrucation - r1

99
Fundamental of Lubrication ความรู ้เบื ้องต ้นเรื่องน ้ามัน และสารหล่อลื่น

Upload: malone-wanger

Post on 19-Jul-2015

450 views

Category:

Engineering


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: 01 lubrucation - r1

Fundamental of Lubrication

ความรเบองตนเรองน ามน และสารหลอลน

Page 2: 01 lubrucation - r1

หนาทของน ามน หรอสารหลอลนในเครองจกร 1

หลกการพนฐานของน ามน และสารหลอลน 2

สวนประกอบของน ามน และสารหลอลน 3

ความรเรองการสกหลอ ของชนสวนเครองจกร 4

5 สารหลอลนประเภทจารบ

Contents

มาตรฐานของสารหลอลนในเครองจกร 6

การตรวจสอบ และบ ารงรกษา 7

การวเคราะหสารหลอลน 8

Page 3: 01 lubrucation - r1

หนาทของน ามน หรอสารหลอลนในเครองจกร

Page 4: 01 lubrucation - r1

คณไดถอนหญาแบบถอนรากถอนโคนแลวหรอยง? Are you Pulling Your weed out by the Roots?

Page 5: 01 lubrucation - r1

ประโยชนทองคกรไดรบจากการหลอลนทดเลศ Benefit Form Excellent in Lubrication

องคกรไดรบผลประโยชนอยางมาก เนองจาก ระบบหลอลนทยอดเยยม จ านวนความถ และความรนแรงของการช ารด เสยหายลดลงไปเรอย ๆ ลดปรมาณการใชน ามนหลอลน และไสกรอง ลดความสญเสยการผลต และอน ๆ ทเกยวเนอง เพมประสทธภาพในการแกไขจดบกพรอง และ วเคราะหจดเสยหายดขนมาก

Page 6: 01 lubrucation - r1

โดยทวไปแลว การตดสนใจเลอกสารหลอลนทมประสทธภาพมกจะนยมใชหลกการงาย ๆ 4 อยาง ซง รจกกนในชอของ 4R โดยมผลตอการประหยดพลงงานในเครองจกรเปนอยางยง หากเลอกใชอยางถกวธ ซงใน 4R มรายละเอยดดงน 1) R - Right Lubricant Type เลอกชนดของสารหลอลนใหถกตอง โดยยดหลกเบองตนดงน * เลอกคาความหนดของสารหลอลนใหตรงตามวตถประสงคและการใชงานของเครองจกร * เลอกใชลกษณะของสารหลอลน แบบน ามน หลอลนหรอจารบใหถกตอง * เลอกสารหลอลนทสงผลกระทบตออปกรณและสภาพการท างานรวมใหนอยทสด

หลกการเลอกสารหลอลน

Page 7: 01 lubrucation - r1

2) R - Right Place * เลอกใชสารหลอลนใหเหมาะสมกบสภาพพนผวตาง ๆ เชน ในสวนของชดตลบลกปนมกจะถกออกแบบ ใหมรองภายในเพอใหสารหลอลนสามารถไหลผาน ไปยงพนผวสมผสตาง ๆ เพอลดแรงเสยดทานได เปนตน * ในการหลอลนอปกรณฟนเฟองตาง ๆ ควร ใชวธการหยดสารหลอลนในจดรวมของฟนเฟอง 2 ฟนเฟองทขบกนอย 3) R - Right Amount * ตองพจารณาปจจยตาง ๆ เพอหาความตองการของสารหลอลนในอปกรณตาง ๆ ซงแนนอนวาตางอปกรณกยอมมความตองการสารหลอลนทตางกน โดยพจารณาปจจยตาง ๆ จากการออกแบบในชดตลบลกปน, ความฟต (หลวม-แนน) ของอปกรณ, ความเรวของเครองจกร, ภาระงาน (Load) ของเครองจกร, ชนดของสารหลอลน, สภาพแวดลอมของงาน และพนทผวของสวนทตองการ หลอลน

เทคนคการเลอก 4R (ตอ)

Page 8: 01 lubrucation - r1

4) R- Right Time * วศวกรและชางเทคนคควรมตารางการบ ารงรกษาเครองจกรตาง ๆ โดยน าชวงเวลาในการเปลยน สารหลอลนเปนสวนหนงทส าคญของการบ ารงรกษาดวย * โดยทวไปแลว การเตมสารหลอลนทพรอง หายไปหรอหมดอายใชงาน ควรเตมในจ านวนนอย แตเตมบอย จะใหประโยชนมากกวาการเตมสารหลอลนแตละครงเปนจ านวนมากแตนานนานครงจงจะเตม

เทคนคการเลอก 4R (ตอ)

Page 9: 01 lubrucation - r1

หลกการพนฐานของน ามนและสารหลอลน

Page 10: 01 lubrucation - r1

ชนดของฟลมน ามนหลอลน Type of lubrication film

Viscosity oil films ฟลมน ามน

Solid Suspension films ฟลมของสารหลอลนของแขง

Chemical oil films ฟลมของสารเคม

Hydrodynamic Lubrication

Elastro-Hydrodynamic lubrication

Borate Molybdenum Disulfide(MoS2)

Graphite,PTFE

Oiliness Agent Fatty Acid Zinc phosphate(AW)

Tricresyphosphate(AW) Sulfur Phosphorus(EP)

Thick films ชนดเตมฟลม

Boundary ชนดฟลมแบบบาวดดาร

ฟลมน ามน ชวยแยก(ยก) ชนสวนคสมผสออกจากกน

Page 11: 01 lubrucation - r1

Lubrication oil function หนาทของสารหลอลน

Friction Control ลดแรงเสยดทาน แยก ยกพนผวของอปกรณทมการเคลอนไหว ถไถล

Wear Control Corrosion Control ปองกนพนผวจากการกดกรอน

ลดการสกหรอ

Temperature control Contaminate control

Power Transmission

Damper shock control Insulation control

Heat transfer

ดดซบ และ ถายเท และระบายความรอน

น าอนภาคตาง ๆ และ การปนเปอนไปไสกรอง และตวแยก

ลดการสนสะเทอน

เปนฉนวนไฟฟา(น ามนหมอแปลงไฟฟา)

สงผานแรงและ ขบเคลอน(เฉพาะในระบบไฮโดรลก)

เปนตวแลกเปลยนความรอน (น ามนถายเทความรอน)

Page 12: 01 lubrucation - r1

พนฐานขอบเขตการหลอลน แบงไดเปน 4 ขอบเขตหลกไดแก

Stribeck Curve

สภาวะไรสารหลอลน

ขอบเขตการหลอลนแบบบาวเดอร

ขอบเขตการหลอลนแบบสมบรณ(เตมฟลม) ขอบเขตการแบบกงสมบรณ

Page 13: 01 lubrucation - r1

การหลอลนผวสมผสทมการเคลอนทแบบลนไถล Sliding Contact Lubrication

Hydrodynamic Lubrication

The minimum film thickness in most journal bearings is about 0.001 inches. The pressure in that region ranges from 40 to 400 psi.

Oil Wedge provides hydrodynamic lift

Page 14: 01 lubrucation - r1

การหลอลนผวสมผสทมการเคลอนทแบบลนไถล(ตอ) Sliding Contact Lubrication

-บางครงเรยกวาการหลอลนแบบเตมฟลม(Full Film.) -ใชหลกการเกดลมน ามน (Oil Wedge)เกดจากการ ไหลของน ามนเขาสชองแคบ ๆ ดวยความเรวสง -ความหนาของฟลมน ามนจะขนอยกบความเรว -ความหนด และ ภาระ(5-200 ไมครอน) -สามารถเพมความหนาฟลมน ามนไดโดยเพม ความเรว ลดหรอ ระบายความ รอน ลดภาระการใชงาน -จะเกดการหลอลนแบบบาวดาร (โลหะตอโลหะท ผวสมผส)เมอปฏบตงานเดน ๆ หยด ๆ และทความเรวต า -อนภาคสงสกปรก และความชน จะท าลายฟลมน ามน -ตวอยางงานทมการหลอลนแบบนไดแก Journal bearingลกสบ กระบอกสบ ลกเบยว

Page 15: 01 lubrucation - r1

การหลอลนผวสมผสทมการเคลอนทแบบกลงตว Rolling Contact Lubrication

Rolling Elastic contact

Elastrohydrodynamic Lubrication -เมดลกกลงกบรางวงมการยบตว และคนตวได เพอลดความเคน (เพมพนทสมผส) - ถายทอดแรงแบบจด หรอ แบบเสนมพนทในการรบภาระนอยมาก -โดยปกตความหนาฟลมน ามนจะนอยกวา 1 ไมครอน ถาหากตองการเพมความหนาฟลมน ามนเปน 2 จะตองเพมความหนด 4 เทา -ทจดสมผส ความดนอาจสงถง 500,000 PSI ซงน ามนจะเปลยนเปนของแขง ณ จดสมผส ในเวลาเสยววนาท มความหนาฟลมน ามนไมเกน 1 ไมครอน เมอชวงเวลาการรบภาระผานไปน ามนจะกลบเปนของเหลวเหมอนเดม - อนภาคสงสกปรก ความชนจะท าลายฟลมน ามน -ตวอยางของงานทมการหลอลนแบบนไดแก Ball Bearing, Roller Bearing เฟองตรง ลกเบยว เปนตน

Page 16: 01 lubrucation - r1

การหลอลนแบบบาวดาร Boundary Lubrication

- เมอผวสมผสทงคไมสามารถกอใหเกดการหลอลนแบบเตมฟลม การควบคมไมใหเกดแรงเสยดทานและการสกหรอจงเปนหนาทของสารหลอลนโดยตรง ชวงทผวคสมผสมโอกาสสมผสกนเรยกวาการหลอลนแบบ บาวดาร มกเกดขนจาก 1. เมอความหนาของฟลมน ามนมคานอยกวาคาเฉลยของความหยาบผวของคสมผส 2. เมอระบบมการใชงานแบบเดน ๆ หยด ๆ หรอ มภาระการกระแทก มภาระสงทความเรวรอบต า ๆ 3. เงอนไขการใชงานทจ าเปนตองหลอลนทมความหนดต า ๆ **การหลอลนแบบน ตองใชวสดความแขงต า เพอลดการสกหรอ และตองใชสารปรงแตงทผสมในน ามนหลอลนท สปส. การเสยดทานต ากวาผววสด

Page 17: 01 lubrucation - r1

ความหนาของฟลมสารหลอลน-คาระยะหางในการเคลอนไหวของเครองกล Oil Film Thicknesses in machine Dynamic Clearances

Page 18: 01 lubrucation - r1

แนวทางตาง ๆในระบบการจายสารหลอลน Lubricant delivery option

Page 19: 01 lubrucation - r1

การหลอลนแบรงแบบเมดลกกลง Rolling Element Bearing Lubrication

Page 20: 01 lubrucation - r1

ขอควรปฏบตในการหลอลนระบบเกยรปด Lubrication Best Practice for Enclosed Gears

Page 21: 01 lubrucation - r1

สวนประกอบของน ามนและสารหลอลน

Page 22: 01 lubrucation - r1

น ามนหลอลนสวนใหญ ผลตจากน ามนปโตเลยม (95%) Most Lubricating Oils Come From Petroleum(About 95%)

Page 23: 01 lubrucation - r1

สตรผสมน ามนหลอลน How lubrication are Formula

90% 5-10%

Page 24: 01 lubrucation - r1

คณสมบตทางกายภาพของน ามน Base Stock Physical Properties

Page 25: 01 lubrucation - r1

ความหนด (Viscosity)

Page 26: 01 lubrucation - r1

สารปรงแตง หรอ สารเคมเพมคณภาพ (Additive)

สารช าระลาง(Detergent)

สารปองกนสนม(Rust inhibitors)

สารปองกนการกดกรอน(Corrosion Inhibitors)

สารชวยใหแขวนลอย (Dispersants)

สารรบแรงดน(Extreme pressure)

สารชวยการไหลเท(Pour point Depressure)

สารใหความลน(Oiliness Agent)

สารปองกนออกซเดชน(Oxidation Inhibitors)

สารปองกนการสกหรอ(Antiwear agent)

สารปองกนฟอง(Antifoam)

สารเพมความลน(Friction Modifiers)

สารเพมดชนความหนด(Viscosity index improvement)

Page 27: 01 lubrucation - r1

แบบทดสอบเพอส ารวจการจดการระบบหลอลน Take The Sump Management Self exam

Page 28: 01 lubrucation - r1

ขอปฏบตส าหรบการบ ารงรกษาอางน ามนหลอลน Best Practice for Servicing Lubrication Compartment

Page 29: 01 lubrucation - r1

ขอปฏบตในการถายนามนหลอลน Oil Draining – Best Practice

Page 30: 01 lubrucation - r1

ขอปฏบตในการท าฟลชชง Oil Flushing – Best Practice

Page 31: 01 lubrucation - r1

ขอปฏบตในการเตมสารหลอลน Refilling-Best practice

Page 32: 01 lubrucation - r1

กรณศกษา – หองจดเกบน ามนหลอลน และ อปกรณทด

Page 33: 01 lubrucation - r1

แนวทางปฏบตตาง ๆ ส าหรบอปกรณเตมสารหลอลน Refilling-Equipment Options

Page 34: 01 lubrucation - r1

Oil Station & Oil Safe Can

Proper storage of Lubricant

Proper tools to dispense oil

Page 35: 01 lubrucation - r1

ขอปฏบต -กรวยเตมน ามน Funnel Management-Best Practice

Page 36: 01 lubrucation - r1

ภาชนะในการเตมสารหลอลน ชวยใหน ามนมความสะอาด Top-up Container Keep Oil Clean

Page 37: 01 lubrucation - r1

กรองน ามน หลอลน ทถงบรรจ 200 ลตร Filtration of Oil Stored in Drums

Page 38: 01 lubrucation - r1

หากเลยงไมไดทจะตองเกบถงน ามนไวภายนอกอาคาร ควรมการปองกนทด Protection practice When Outdoor Storage Cannot be avoided

Page 39: 01 lubrucation - r1

ถงน ามนอยนอกอาคารทโดนน าฝน Outdoor Drums Exposed Rain

Page 40: 01 lubrucation - r1

ความรเรองการสกหรอของชนสวนเครองจกร

Page 41: 01 lubrucation - r1

การสกหรอเบองตน (Basic of wear)

การสกหรอแบบยดตด (Adhesion) การสกหรอแบบขดขด (Abrasion)

เกดการท าใหเกดชนเนอวตถเชอมกนเรยกวา Junction และขาดอกจากกนเรยกวาเชอมเยน (Cold Welding)มกเกดเมอมการลนไถลแบบไรสารหลอลน และมกมการเกดเศษโลหะขนระหวางหนาสมผสการเกดการสกหรอแบบนในกรณชนงานมสานหลอลนกแสดงวาฟลมน ามนหลอลนบางเกนไป

การขดขดจากเนอวสดหลดหายไปจากการถกขดขวนจนเกดเปนรองลก(2Body Abrasive) หรอ อาจเกดจากผงฝนทมความแขงมาก ๆ แทรกอยตรงกลางระหวางผวคสมผส และท าใหเกดรองลกหรอ รอยขดขวน(3Body abrasive) หากมการกรองน ามนหลอลนใหสะอาดจะท าใหการสกหรอแบบน นอยลง ปจจยทท าใหเกดการสกหรอแบบขดขดมาจาก 1.ชนดอนภาคสงสกปรก 2.ขนาดอนภาค 3. ปรมาณสงสกปรก 4. ชนดวสดคสมผส 5. ปจจยการใชงาน รอบ ภาระ ชนดสารหลอลน และ อณหภม

การสกหรอ หมายถงการตองสญเสยเนอสารจ านวนหนงออกไปจากชนวตถโดยไมปรารถนา สาเหตของการสกหลอมหลายประการ และมกจะเกดจากหลายสาเหตพรอม ๆ กน การสกหลอสามารถแบงไดตามสาเหตเปน 4 ประเภทใหญ ๆ คอ

Page 42: 01 lubrucation - r1

การสกหรอเบองตน (DIN 50320)

การลาตว (Material Fatigue) ปฏกรยาไทรโบเคมคอล

(Tribochemical Reaction) ท าใหเหนผววสดมหลม รอยแตก หรอ รอบแยก(Spalling and Fissuring or Crack) เปนผลมาจากการเสยรปทงถาวร และคนรปได (Plastic and Elastic Deformation) มกเกดกบงานทรบภาระสลบหรอเปนวงรอบ ท าใหเกดตามด หลม หรอ รอยแตก มกจะเกดกบชนงานทมการหลอลนแบบไฮโดรไดนามก หรอ อลาสโตรไฮโดรไดนามก

เกดขนบรเวณผวควสดคสมผสกบสารหลอลนในระหวางผวคสมผส ภายใตการเคลอนทมความเคนกด ชนผวของปฏกรยาดงกลาวมความไวตอปฏกรยาเคม

Page 43: 01 lubrucation - r1

การสกหรอ หมายถงการตองสญเสยเนอสารจ านวนหนงออกไปจากชนวตถโดยไมปรารถนา สาเหตของการสกหลอมหลายประการ และมกจะเกดจากหลายสาเหตพรอม ๆ กน การสกหลอสามารถแบงไดตามสาเหตเปน 4 ประเภทใหญ ๆ คอ 1. การสกหรอแบบ Adhesive เกดจากการทผวโลหะมาเสยดสกน และยอดแหลมทหลอมตดกนถกกระแทกใหแตกหกอนเปนขบวนการเกดแรงเสยดทานนนเอง น ามนหลอลนปองกนและลดการสกหรอประเภทนโดยการท าหนาทลดการสมผสกนระหวางหนาสมผสได อนเปนการลดแรงเสยดทานไปในตว การสกหลอประเภทนมกเกดจากการหยดและไปของผวหนาสมผสกอนทฟลมน ามนจะเกดขนได หรอความลมเหลวอน ๆ ของฟลมน ามนทจะแยกหนาสมผสออก 2. การสกหรอแบบ Abrasive เกดจากการทมชนสวนของแขงขนาดเลกหลดเขาไปในบรเวณผวสมผส และครดไถไปบนผวหนาทอาจจะออนกวาชนสวนของแขงนอาจจะเปนสงแปลกปลอมจากภายนอก หรอเศษทแตกหกมาจากการสกหรอนนเอง ดงนนปจจยของการสกหลอแบบ Abrasive คออนภาคของแขงตองมขนาดใหญกวาความหนาของฟลมน ามนและมความแขงกวาผวหนาสมผส น ามนหลอลนสามารถท าหนาทชะลางหรอพดพาเอาอนภาคของแขงทเปนอนตรายตอผวหนานไปได เปนการลดการสกหรอโดยทอปกรณของระบบหลอลน เชนชลและไสกรอง มสวนสมพนธกบหนาทนมาก

การสกหรอ (Wear)

Page 44: 01 lubrucation - r1

3. การสกกรอน ( Corrosive) หมายถงการทเนอสารถกสารอนเขากดกรอนท าปฏกรยาเคม เชน จากในบรรยากาศทว ๆ ไป จากสารทเกดจากน ามนหลอลนทเสอมสภาพกลายเปนกรด หรอจากไอกรดก ามะถนจากน ามนเชอเพลงทใชเผาไหมและอน ๆ น ามนหลอลนชวยลดการสกกรอนได 2 วธ คอ การท าตวเปนฟลมเคลอบผวหนาปองกนไมใหเกดปฏกรยากบออคซเจน และการทน ามนหลอลนมสารเคมทจะหยดย งหรอชงเขาท าปฏกรยากบสารทเปนอนตรายนนเสยกอน 4. Fatigue Wear เกดจากความเสยหายภายใตผวหนาอนเปนผลมาจากการทผวหนาถกแรงกระท าซ าๆ กนเปนเวลานาน และเกดการลาของเนอสารนน อาการทพบไดมกจะเปนร หรอการแตกทเกดโดยฉบพลน ไมสามารถคาดการณได ส าหรบการสกหลอประเภทนยงไมสามารถชชดถงความสามารถของน ามนหลอลนวามสวนชวยลดหรอปองกนไดประการใด หลกการของน ามนหลอลนในการลดแรงเสยดทานและการสกหรอจะเปนความรเบองตนส าหรบการออกแบบ การเลอกใช และความสามารถในการใชงานจรงของน ามนหลอลน โดยทควรตระหนกวาน ามนหลอลนยงมหนาทอน ๆ อก และบางครงอาจจะส าคญไมยงหยอนกวาหนาทหลก 2 ประการนกไดเชน ในงานตดโลหะ การระบายความรอนอาจเปนหนาททส าคญทสด

การสกหรอ (Wear)-ตอ

Page 45: 01 lubrucation - r1

สารหลอลนประเภทสารบ

Page 46: 01 lubrucation - r1

น ามนพนฐาน 70-95% สารอมน ามน 3-30%

สารปรงแตง 0-10 %

จาระบ (Grease) สารหลอลนกงของแขงกงของเหลว ส าหรบการหลอลนในทน ามนไมสมบรณ จาระบประกอบดวย น ามนพนฐาน (Based Oil), สารเพมคณภาพ (Additives) และสารอมน ามน (Thickener) หรอพดงาย ๆ คอเอาน ามนหลอลนมาอมดวยสารอมน ามนนนเอง ทงน สารอมน ามนจะท าหนาทเหมอนฟองน าทอมน ามนหลอลนไว สวนใหญจาระบมกจะใชไขสบรปแบบใดรปแบบหนงมาเปนตวท าไข เชน สบลเธยม, โซเดยม, แคลเซยม, แบเลยม เปนตน

หมายเหต ขณะท างานจารบจะท าหนาทเปรยบเสมอนฟองน า นนคอ เมอเกดความรอนขนในเครองจกร จารบจะละลายเปนน ามนมาหลอลนผวสมผส และรบความรอนมาจากสวนนน จนกระทงเมอเยนตวลง จารบจะเปลยนสภาพกลบมาส สารกงแขงตามเดม ผลจากคณลกษณะทคลายฟองน าของจารบน จะท าใหชดตลบลกปนทใชจารบในการหลอลน จะท างานทอณหภมสงกวาชดตลบลกปนทใชน ามนเปนสารหลอลน สารหลอลน

Page 47: 01 lubrucation - r1

สวนประกอบของจาระบ Anatomy of Lubricating grease

70-95 % Base oil

น ามนพนฐาน

3-30 % Thickener สารอมน ามน

0-10 % Additive

สารเคมเพมคณภาพ

Lubricating Grease + + =

- น ามนพนฐาน Mineral Oil -สารสงเคราะห Synthetic Oil

- Simple Metal Soaps -Complex Metal Soaps -Non-Soap thickeners

-เพมคณสมบตใหดขน -ยบยงคณสมบตทไมตองการ -เพมคณสมบตใหม

Page 48: 01 lubrucation - r1

การแบงประเภทของจาระบ; แบงตามประเภทของตวอมน ามน Grease Classification-By Thickener Type

Page 49: 01 lubrucation - r1

ขอด และ ขอเสย ของจาระบ Grease Advantages and disadvantage

Page 50: 01 lubrucation - r1

ขอพจารณาในการเลอกจาระบ How to consider about grease

Page 51: 01 lubrucation - r1

1. คาความแขงออน - เปนคาบงบอกถงความแขงออนของเนอจาระบ ก าหนดโดย สถาบนแหงชาตในการก าหนดมาตรฐานจาระบ (NLGI : National Lubricating Grease Institute) วดดวยเครองมอวดการเจาะลก (Penetrometer) โดยใชกรวยมวลมาตรฐานปลอยใหตกลงอยางอสระทอณหภม 25 oC รอนาน 5 วนาท แลววดระยะลก (หนวยเปน 1/10 mm.) จากนนน าคาทวดไดไปจดล าดบความแขงออน โดยเบอรยงนอย เนอจาระบจะมความออนนม เบอรยงมาก เนอจาระบจะยงแขง

คณสมบตทส าคญของ จาระบ

Page 52: 01 lubrucation - r1

2) จดหยด จาระบ ทมสารอม น ามน เปนประเภทสบเมอถกท าใหรอนขนเนอสบบางสวนจะละลายใน น ามน ท าให จาระบ ออนตวลงเรอย ๆ จนกลายเปนของไหลในทสด อณหภมต าสดท จาระบ เรมไหลหยด ในการทดสอบตามวธ ASTM D-566 ถอเปนจดหยดของ จาระบ นน ซงแตกตางกนไปแลวแตชนดของสบ จาระบ ทมสารอม น ามน ประเภทอนนทรย เชน ดนเหนยวเบนโดไนท จะไมมการละลายของสารอม น ามน เมอถกท าใหรอนขน ท าใหไมมการหลอมไหล จาระบ ประเภทนจงไมมจดหยด 3) ความคงทนตอแรงเฉอน เมอ จาระบ ถกใชงานโครงสรางของ สารอมน ามน จะถกฉกขาดไปเรอยภายใตแรงเฉอน ท าใหความแขงของ จาระบ ลดลง จาระบ ทท าจากสารอม น ามน ตางประเภทกนจะใหโครงสรางทมความคงทนตอแรงเฉอนแตกตางกน

คณสมบตทส าคญของ จาระบ-ตอ

Page 53: 01 lubrucation - r1

4) การแยกตวของน ามน เนองจาก จาระบ ตางชนดกนมโครงสรางของ สารอมน ามน ทไดไมเหมอนกนความสามารถในการเกบกก น ามน ไวในโครงสรางของสารอมไดไมเทากน โอกาสแยกตวของ น ามน จะเกดมากเมอถกบบหรออดใน การหลอลน ภายใตแรงอดในระบบ Centralized Lubrication การแยกตวของ น ามน อาจกอใหเกดความเสยหายเนองจาก จาระบ แหงอดตนในทอจาย จาระบ อยางไรกตามการแยกตวของ น ามน เพยงเลกนอยในระหวางการเกบถอเปนเรองปกต 5) ความทนตอการชะของน า ความสามารถในการตานทานการชะของน าเปนคณสมบตพนฐานจ าเพาะของ จาระบ แตละชนด ซงแตกตางกนออกไปตามชนดของสารอม น ามน นอกจากคณสมบตพนฐานทกลาวมาน จาระบ แตละชนดยงสามารถถกปรบปรงใหมคณสมบตพเศษอน ๆ เชน การเกาะตดผว ฯลฯ ตามตองการไดโดยการใสสารเพมคณภาพ

คณสมบตทส าคญของ จาระบ-ตอ

Page 54: 01 lubrucation - r1

การผสมกนเขากนไดของจาระบตางชนดกน

- โดยทวไมควรใชจาระบทตางชนดทมองคประกอบทางเคมทแตกตางเพราะ จะมผลกระทบตอการหลอลน -จาระบทมสารอมน ามนชนดเดยวกน และมน ามนพนฐานใกลเคยงกน สามารถผสมกนได - จาระบทมสารองน ามนสองชนดซงเขากนไมไดมาถกผสมกน ผลทไดจะเปนสวนผสมทเหลวกวา หรอ บางครงแขงกวาเดมดวยซ า

ตวอยางการผสมของจาระบตางชนดกนตามรป ผลทไดจะเหลวกวาจาระบทงสองทน ามาผสมกน อณหภมการใชงานลดลง และ ความสามารถในการรบรงลดลง

Page 55: 01 lubrucation - r1

•Compatible – The properties of the mixture are similar to those of the individual grease.

•Incompatible – The properties of the mixture are significantly different than those of the individal greases.

•Borderline – The properties of the mixture may or may not be acceptable, depending on the nature of the application. Remark: จาระบ Polyurea บางชนด อาจเขาไมไดกบจาจาระบ Polyurea บางชนด

การรวมตวเขากนไดของสารองน ามนส าหรบจาระบ

Page 56: 01 lubrucation - r1

การเลอกจาระบ ส าหรบมอเตอรไฟฟา

1. ไหลไดดในทอ หรอ ทางเดน 2. NLGI Grades 2-3 ISO VG 100-150 3. High Dropping Point,205 C Min 4. น ามนแยกตวจากจาระบไดต า 5.ตานทานการเกดออกซเดชนทอณหภมสงไดดเยยม 6.มทอรคไมสงมากนกทอณหภมต า 7. ตานทานการสกหรอด แตไมดตอการตานทานแรงกระแทก

ปรมาณจาระบทเหมาะสมทอยในแบรงและหองเสอประมาณ 20- 100 เปอรเซน ทงนใหตรวจสอบจากคมอผผลตมอเตอร ปจจบน แบรงมอเตอร

ของ GE มจาระบอย 7/8

ตวอยาง จาระบลเธยมเชงซอน Polyurea และจาระบทน ามนพนฐานแบบสงเคราะห

Page 57: 01 lubrucation - r1

การอดจาระบ

Page 58: 01 lubrucation - r1

การหลอลนดวยจาระบ โดยใชปนอดจาระบ Grease Application-Manaul grease gun

Page 59: 01 lubrucation - r1

การหลอลนดวยปนอดจาระบ และหวอดจาระบชนดตาง ๆ Servicing Grease gun and fitting

Page 60: 01 lubrucation - r1

ศกษาคมอปนอดจาระบใหเรยบรอยกอนใชงาน

Page 61: 01 lubrucation - r1

สาเหตของทท าใหตลบลกปนเกดการเสยหาย (มากกวา 60 เปอรเซนทสามารถ ปองกนได)

16 % ของสาเหตเบองตนทท าใหตลบลกปนมอายการใชงานลดลง เกดจากตดตงตลบลกปนทไมถกตอง

14 % เกดจากปญหาสงสกปรก แปลกปลอมจากภายนอก เชน ฝ น น า

36 % เกดจากการใชสารหลอลนทมคณสมบตไมเหมาะสม การก าหนดระยะเวลาการเปลยนถาย และ ปรมาณสารหลอลนไมเหมาะสม

34 % เกดจากการความลาของตลบลกปน ในการใชงาน เชน ในสภาวะทตองรบแรงสงไป หรอ ในกรณการใชงานผดประเภท

Page 62: 01 lubrucation - r1

ขนตอนการอดจาระบมอเตอรไฟฟา (แบรงแบบไมมซลปด) Electric Motor Re-grease Producers (Un-Sheilded Bearing)

Page 63: 01 lubrucation - r1

ตวอยางการอดจาระบโดยศกษาจากคมอ ของเจาของมอเตอร

Page 64: 01 lubrucation - r1

ตวอยางการอดจาระบโดยศกษาจากคมอ ของเจาของมอเตอร

Page 65: 01 lubrucation - r1

1. การอดจาระบมอเตอรกรณเครองท างาน 1.1 เปด Grease outlet Valve 1.2 ตรวจสอบใหแนใจวาวาวปด เรยบรอยแลวยงครบ 1.3 อดจาระบ ตามจ านวนทก าหนดไปในแบรง 1.4 ปลอยใหมอเตอรท างานไปสก 1-2 ชวโมงเพอให แนใจวาจาระบสวนเกนไดถกขบออกไป 1.5 ปด Grease outlet Valve 2. การอดจาระบกรณ เครองหยด(5 คะแนน) 2.1 เปด Grease outlet Valve 2.2 ตรวจสอบใหแนใจวาวาวลเปด เรยบรอยแลวยงครบ 2.3 อดจาระบ จ านวนครงหนงของทก าหนดไปใน Nameplate 2.4 สตารทมอเตอรใหเดนเตมความเรว ประมาณ2-3 นาท 2.5 หยดมอเตอรอดสวนทเหลออกครงหนงของปรมาณท ก าหนดลงไป 2.6 รอใหมอเตอรท างานไปสก 1-2 ชวโมงเพอใหแนใจวาจาระบสวนเกนไดถกขบ ออกไปแลวคอยปด

ตวอยางการอดจาระบโดยศกษาจากคมอ ของเจาของมอเตอร-ตอ

Page 66: 01 lubrucation - r1

Nameplate of main motor of Regeneration gas compressor

~1 Month

แบบฝกหดจงตอบค าถามตอไปน ปรมาณของจาระบทดาน Drive-end……..กรม ปรมาณของจาระบทดาน Non-Drive-end………..กรม ถามอเตอรนท างานแบบแนวดง (Vertical) ทความเรวรอบ 3000 RPM.และอหภมบรรยากาศ 40 C เราตองอดจาระบทก.........ชวโมง ถามอเตอรนท างานแบบแนวนอน (Horizenical) ทความเรวรอบ 3000 RPM. เราตองอดจาระบและอหภมบรรยากาศ 40 C ทก......ชวโมง จงยกตวอยางจาระบทใชกบ มอเตอรตวนได สก 2 ชนด…………………………………………..

Page 67: 01 lubrucation - r1

มาตรฐานของน ามนหลอลนในเครองจกร

Page 68: 01 lubrucation - r1

มาตรฐานน ามนเครอง มาตรฐานของสมาคมวศวกรรมยานยนต (Society of Automotive Engineer : SAE) ใชระบความหนด (ความขนใส) ของน ามนเครอง คายงมากกยงมความหนดมาก โดยแบงน ามนเครองออกเปน 2 ประเภทใหญๆ เกรดเดยว (monograde) คอน ามนเครองทมคาความหนดคาเดยว เชน SAE 40 หมายความวา ณ อณหภม 100 องศาเซลเซยส น ามนจะมคาความหนดอยท เบอร 40

เกรดรวม (multigrade) คอน ามนเครองทมคาความหนด 2 คา เชน SAE 20W-50 หมายความวา ในอณหภม -25 องศาเซลเซยส น ามนจะมคาความหนดอยท เบอร 20 แตเมออณหภมสงถง 100 องศาเซลเซยส จะเปลยนคาความหนดเปน เบอร 50 อกษร "W“(Winter) ใชเปนตวบงบอกวาคาความหนดนเปนเกรดฤดหนาว (วดท -25 องศาเซลเซยส) หากไมมจะเปนเกรดฤดรอน (วดท 100 องศาเซลเซยส) มาตรฐานของสถาบนปโตรเลยมอเมรกน (The American Petroleum Institute : API) ใชระบประเภทของเครองยนต และสมรรถนะในการปกปองชนสวนของเครองยนต ส าหรบเครองยนตเบนซนใชอกษร "S" (spark ignition) เชน SA SC SD SE SF SG SH SI SJ สวนเครองยนตดเซลใชอกษร "C" (compress ignition) เชน CD CB ... CF4 บางครงเราอาจเหนทง "S" และ "C" มาดวยกน เชน SG/CH4 หมายถง น ามนเครองนเหมาะส าหรบการใชกบเครองยนตเบนซน แตกสามารถใชกบเครองยนตดเซลไดในระยะสน หรอ CH4/SG กจะกลบกนกบกรณขางตนคอเหมาะส าหรบการใชกบเครองยนตดเซล แตกสามารถใชกบเครองยนตเบนซนไดในระยะสน

Page 69: 01 lubrucation - r1

เลอกความหนดทเหมาะสม-ความตองการขอท 1 Select the right Viscosity grade -1st requirement

Page 70: 01 lubrucation - r1

เลอกความหนดทเหมาะสม-ความตองการขอท 1 Select the right Viscosity grade -1st requirement

Page 71: 01 lubrucation - r1

เลอกประสทธภาพของน ามนหลอลน-ความตองการขอท 2 Select the right oil performance –as 2nd requirement

Page 72: 01 lubrucation - r1

ตารางแสดงคณภาพของน ามนเครอง

Page 73: 01 lubrucation - r1

อานสเปคน ามนหลอลนจากภาชนะบรรจ How to read oil can

Page 74: 01 lubrucation - r1

ใชสารหลอลนเครองยนตสงเคราะหเพออะไร Us Synthetic Engine Lubricant for

Page 75: 01 lubrucation - r1

การตรวจสอบ และบ ารงรกษา

Page 76: 01 lubrucation - r1

การตรวจสอบสภาพเครองจกรกลภายนอกดวยสายตา Visual External Machinery Inspection

Page 77: 01 lubrucation - r1

ตรวจดการปนเปอนของน า เพยงแคใชสายตาอยางสม าเสมอ Do regular Walk-Around Visual Inspect for water

Page 78: 01 lubrucation - r1

ตวอยางการตรวจสอบระบบหลอลนของ Lean Solution Pump

Page 79: 01 lubrucation - r1

Inspect oil tubing system Inspect oil Level and color

Inspect oil Filter Diff, Oil Pressure, Lube Oil Temp

ตวอยางการตรวจสอบระบบหลอลนของ Regeneration Gas Compressor

Page 80: 01 lubrucation - r1

Running oil level on sight glass should be 3/4

ตวอยางการตรวจสอบระดบน ามนของเครองจกรตาง ๆ ในโรงงานเรา

Page 81: 01 lubrucation - r1

Desiccant Air breather

ประโยชน -กรองฝ นหรอ สงสกปรกทจะเขาไปใน Gear box -ดดซมความชนจากภายนอกทจะเขาไปในระบบ -ระบาย รบ อากาศระหวาง Gear box กบ ขางนอก -ลดปญหา Corrosion -ลดการเกดปฏกรยา Oxidation -ยดอายของน ามน และ ฟลเตอร

Page 82: 01 lubrucation - r1

Desiccant Air breather-ตอ

Page 83: 01 lubrucation - r1

การตรวจสอบโดยดการเปลยนสของน ามน..ภาคสนาม Using Oil Color as a filed Test

Page 84: 01 lubrucation - r1

ใชสามญส านกอน ๆ ทมในการตรวจสอภาคสนาม Other Sensory Inspection

Page 85: 01 lubrucation - r1

การตรวจ Blotter Spot filed Test :Blotter Spot

Page 86: 01 lubrucation - r1

การตรวจสอบน ามนเครองยนต Blotter Spot Blotter Spot For Engine oil Condition

Page 87: 01 lubrucation - r1

การวเคราะหสารหลอลน

Page 88: 01 lubrucation - r1

การวเคราะหน ามนหลอลน Oil Analysis

Page 89: 01 lubrucation - r1

Basic Oil Analysis

Emission Spec:21 wear, additive, and contaminant metals Viscosity: cSt @ 40° C, 100° C, or both Total Acid Number: mg/gm sample Total Base Number: mg/gm sample Karl Fischer Water Titration: Water in ppm Direct Read Ferrography; DRS & DRL Wear Particle Analysis: Microscopic Analysis Particle Count Analysis: ISO Cleanliness Classification FTIR: Oxidation, Nitration, Fuel, Glycol, Soot Flash Point: Degrees F. Color ….other tests when required

Page 90: 01 lubrucation - r1

องคประกอบแรก-การวเคราะหคณสมบตของสารหลอลน 1St Category of Oil Analysis: Fluid Properties Analysis-Oil Condition

Page 91: 01 lubrucation - r1

ควรเปลยนน ามนหลอลนเมอไหรด ? Question :When to Change the Oil

Page 92: 01 lubrucation - r1

อปกรณทใชเกบตวอยาง Sampling Tool and Device

Page 93: 01 lubrucation - r1

ปรบปรงการเกบตวอยางจากถงพกน ามนหลอลน Improvement of Reservoir Sampling

Page 94: 01 lubrucation - r1
Page 95: 01 lubrucation - r1
Page 96: 01 lubrucation - r1

โลหะวทยาของเครองยนต Metallurgy

Page 97: 01 lubrucation - r1

โลหะวทยาของแบรงกาบ Journal Bearing Metallurgy

Page 98: 01 lubrucation - r1

การศกษา การสกหรอเรยงตามชนโลหะทเคลอบของแบรงกาบ Case Study :Sequenced Wear of Crankcase Journal Bearing

Page 99: 01 lubrucation - r1