1

การแตงกายในงานพธตางๆ 1.งานพธทมหมายก าหนดการใหแตงกายตามหมายก าหนดการ ซงจะระบวาแตงเครองแบบปกตกากคอพบ กากคอตง ปกตขาว ครงยศหรอเตมยศ โดยเฉพาะงานพระราชทานผาพระกฐนและพระราชพธส าคญจะระบถงการประดบสายสะพายดวย กตองแตงกายและประดบสายสะพายตามหมายก าหนดการนน ถาหมายก าหนดการไมระบการสวมสายสะพาย ระบแตเพยงวาแตงกายเตมยศ กตองแตงเตมยศ สวมสายสะพายสงสดทไดรบพระราชทาน 2.งานทไมมหมายก าหนดการ แตมหมายรบสงสงไปใหเจาภาพและมการก าหนดการแตงกายไวในหมายรบสงนนหมายถงใหเจาหนาทผปฏบตตองแตงกายตามทหมายรบสงก าหนดไว 3.ในการแตงกายเขาเฝาฯหรอมการเสดจพระราชด าเนน จะตองแตงเครองแบบปกตขาว สวนในตางจงหวดขาราชการส านกพระราชวงและส านกราชเลขาธการจะแตงเครองแบบปกตกาก คอตงหรอคอพบ หมายเหต การสงหมายของส านกพระราชวงจะสงเฉพาะงานทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวและสมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ เสดจพระราชด าเนนเทานน งานอนๆ เชน การรบเสดจการสงเสดจพระบรมวงศานวงศอนๆ ส านกพระราชวงจะออกประกาศเปนทางการทงทางสถานวทยกระจายเสยงและโทรทศนผานทางกรมประชาสมพนธโดยไมมการสงหมาย

การแตงกายประดบเครองราชอสรยาภรณ ในหมายก าหนดการ หรอก าหนดนดหมายของทางราชการในพระราชพธ หรอรฐพธตาง ๆ จะมขอความ ระบการแตงกายในแตละโอกาส เชน ใหแตงกายเตมยศ ครงยศ หรอปกตขาว แลวแตละกรณผแตงกายตองตรวจสอบหมายก าหนด หรอขอความทระบการแตงกายในก าหนดนดหมายของทางราชการใหชดเจน แลวแตงกายแลวประดบเครองราชอสรยาภรณใหถกตอง ทงน การทจะประดบเครองราชอสรยาภรณ รวมกบการแตงกายดงกลาวตามทระบไวไดอยางถกตองนน มหลกส าคญทควรทราบ ดงน

1.กรณใหแตงกายเตมยศ (เสอขาว กางเกงหรอกระโปรงด า) 1.1 ไมระบชอสายสะพายเครองราชอสรยาภรณ ใหสวมสายสะพายเครองราชอสรยาภรณ

ชนสงสด ทไดรบพระราชทานเพยงสายเดยว โดยใหประดบดาราของเครองราชอสรยาภรณชนสงสด ทไดรบพระราชทานแตละตระกลตามล าดบเกยรต

2

1.2 ระบชอสายสะพายเครองราชอสรยาภรณ ใหสวมสายสะพายเครองราชอสรยาภรณตามทระบ ซงแมวาจะไดรบพระราชทานสายสะพาย ทมล าดบเกยรตสงกวากตาม เชน ระบใหสวมสายสะพายมงกฎไทย หากไดรบพระราชทานประถมาภรณมงกฎไทย และประถมาภรณชางเผอกแลว กใหสวมสายสะพายประถมาภรณมงกฎไทย แตใหประดบดาราเครองราชอสรยาภรณชนสงสดของแตละตระกล ทไดรบพระราชทานตามล าดบเกยรต แตหากมไดรบพระราชทานสายสะพายเครองราชอสรยาภรณ ตามทระบชอใหสวมสายสะพาย หรอประดบเครองราชอสรยาภรณชนสงสด ทไดรบพระราชทาน โดยประดบดาราตามล าดบเกยรต อาท หากหมายก าหนดการใหแตงกายเตมยศ สวมสายสรอยจลจอมเกลา หรอใหแตงกายเตมยศสวมสายสะพายชางเผอก หรอผไดรบพระราชทานปฐมดเรกคณาภรณเปนชนสงสด ใหสวมสายสะพายประถมาภรณมงกฎไทยหรอ สายสะพายปฐมดเรกคณาภรณแลวแตกรณ 2. กรณใหแตงกายครงยศ (เสอขาว กางเกงหรอกระโปรงด า) จะแตงกายเชนเดยวกบเตมยศโดยประดบ เครองราชอสรยาภรณชนสงสดทไดรบพระราชทาน เวนแตผทไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณชนสายสะพาย เมอประดบดาราชนสงสดทไดรบพระราชทานแตละตระกลแลว ไมตองสวมสายสะพาย เฉพาะผไดรบ พระราชทานเครองขตตยราชอสรยาภรณมหาจกรบรมราชวงศ (ฝายใน) เครองราชอสรยาภรณอนเปนโบราณมงคลนพรตนราชวราภรณ (ฝายใน) เครองราชอสรยาภรณปฐมจลจอมเกลาและทตยจลจอมเกลาวเศษ (ฝายใน) ใหน าดวงตราหอยกบแพรแถบผกแมลงปอ ประดบทหนาบาเสอเบองซาย โดยไมตองประดบดาราของเครองราชอสรยาภรณดงกลาว

3. กรณใหแตงกายปกตขาว (เสอขาว กางเกงหรอกระโปรงขาว) ใหประดบแพรแถบยอของเครองราชอสรยาภรณ ตามชนตราทไดรบพระราชทาน แตหากระบใหแตงกายปกตขาวประดบเหรยญใหประดบเฉพาะเหรยญ ราชอสรยาภรณทอกเสอเบองซาย โดยไมประดบดาราหรอสายสะพาย อนง ในกรณเปนงานศพซงมก าหนดการระบใหแตงกายเตมยศ ครงยศ หรอปกตขาวไวทกข ใหสวมปลอกแขนสด าทแขนเสอขางซาย

4. ในโอกาสพเศษบางพธ อาจมหมายก าหนดการระบใหแตงกายปกตขาวประดบเหรยญ เชน งานเลยงพระ และสมโภชราชกกธภณฑ ในการพระราชพธฉตรมงคล กใหแตงกายปกตขาว แตประดบเหรยญราชอสรยาภรณแทนแพรแถบยอของเครองราชอสรยาภรณ และไมตองสวมสายสะพายหรอสวมแพรแถบ สวมคอแตอยางใด

3

อนง เมอแตงกายชดสากลจะไมมการประดบเครองราชอสรยาภรณ หรอแพรแถบยอของเครองราชอสรยาภรณเปนอนขาด เวนแตจะประดบดมเสอเครองราชอสรยาภรณ

การประดบแพรแถบยอของเครองราชอสรยาภรณ

โดยปกตการประดบเครองราชอสรยาภรณ และเหรยญราชอสรยาภรณ ทไดรบพระราชทาน จะประดบกบเครองแบบเตมยศ และเครองแบบครงยศ ตามหมายก าหนดการ หรอก าหนดนดหมายของทางราชการ สวนการประดบแพรแถบยอของเครองราชอสรยาภรณ ซงแสดงถงเครองราชอสรยาภรณ และเหรยญราชอสรยาภรณทไดรบพระราชทาน จะใชประดบแทนเครองราชอสรยาภรณ และเหรยญราชอสรยาภรณในโอกาสแตงกายดวยเครองแบบปฏบตราชการ เครองแบบพธการ (ยกเวนเครองแบบเตมยศและครงยศ) และเครองแบบปฏบตงาน เวนแตกรณทหมายก าหนดการ หรอก าหนดนดหมายของทางราชการ ไดก าหนดไวเปนอยางอน โดยใหประดบบรเวณหนาอกเหนอกระเปาเสอเบองซาย

การประดบเครองราชอสรยาภรณส าหรบสตรซงไมมกฎหมายหรอขอบงคบของ ทางราชการก าหนดใหมเครองแบบเฉพาะ บคคลทวไป (สตร) ซงไมมกฎหมายหรอขอบงคบของทางราชการก าหนด ใหมเครองแบบเฉพาะในโอกาสเขาเฝา ฯ ในงานพระราชพธหรอเขารวมในงานรฐพธตาง ๆ ทตองแตงกายดวยเครองแบบพธการใหแตงกายดวยชดไทยประดบเครองราชอสรยาภรณ แลวแตกรณทงน ใหรวมถงสตรทเปนขาราชการหรอเปนผทใชเครองแบบราชการตามกฎหมาย แตมไดเขาเฝา ฯ หรอเขารวมในงานพระราชพธหรอรฐพธในต าแหนงเฝา ฯ ตามทตนสงกดก าหนด เชน เขาเฝา ฯ ในฐานะคสมรสขาราชการชนผใหญ เปนตน ใหแตงกายดวยชดไทยและประดบเครองราชอสรยาภรณได ดงน

1. ใหประดบเครองราชอสรยาภรณไดกบชดไทยจตรลดา ชดไทยอมรนทร และชดไทยบรมพมาน

2 ใหประดบดมเสอเครองราชอสรยาภรณไดกบชดไทยเรอนตน ชดไทยจตรลดา ชดไทยอมรนทร และชดไทยบรมพมาน

4

การประดบดาราเครองราชอสรยาภรณ

การประดบดาราของเครองราชอสรยาภรณทกชนดทมดารา กบเครองแบบเตมยศหรอครงยศของบรษ จะประดบทอกซายระดบใตชายปกกระเปา สวนเครองแบบเตมยศหรอครงยศของสตร หรอชดไทยจะประดบทอกเสอเบองซายเชนกนในระดบพองาม ยกเวน เครองราชอสรยาภรณทมกฎหมายก าหนดไวเปนอยางอน อาท เครองราชอสรยาภรณรามาธบด ชนท ๒ มหาโยธน ซงจะประดบดาราทอกเสอเบองขวา กใหถอแนวทางปฏบตเชนเดยวกบดาราทประดบทอกเสอเบองซาย กรณผไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณหลายตระกลและมดาราหลายดวง มวธประดบตามความเหมาะสมและสวยงามกบสายสะพายทจะสะพายจากบาขวาเฉยงลงทางซาย หรอจากบาซายเฉยงลงทางขวา ไดหลายแบบ ดงน

๑. การประดบดารา ๒ ดวง

การประดบดารา ๒ ดวง แบบท ๑ แบบท ๑ ๑) ดาราดวงแรกประดบทอกเสอเบองซายพองาม ๒) ดาราทสองทมล าดบเกยรตรองลงมาประดบในระดบต ากวาดาราดวงแรกเยองไปทางซาย

5

การประดบดารา ๒ ดวง แบบท ๒

แบบท ๒ ๑) ดาราดวงแรกประดบทอกเสอเบองซายพองาม ๒) ดาราดวงทสองทมล าดบเกยรตรองลงมาประดบในแนวเดยวกบดาราดวงแรกเยองไปทางซาย การประดบดารา ๒ ดวง แบบท ๓ แบบท ๓ ๑) ดาราดวงแรกประดบทอกเสอเบองซายพองาม ๒) ดาราดวงทสองทมล าดบเกยรตรองลงมาประดบในระดบต ากวาดาราดวงแรกในแนวดง (ดาราดวงทสองอยตรงกบดาราดวงแรก) การประดบดารา ๒ ดวง แบบท ๔ แบบท ๔ ๑) ดาราดวงแรกประดบทอกเสอเบองซายพองาม ๒) ดาราดวงทสองทมล าดบเกยรตรองลงมาประดบในระดบต ากวาดาราดวงแรกในแนวดง (ดาราดวงทสองอยตรงกบดาราดวงแรก) ๒. การประดบดารา ๓ ดวง

6

การประดบดารา ๓ ดวง แบบท ๑

แบบท ๑ ๑) ดาราดวงทมล าดบเกยรตสงสดประดบทอกเสอเบองซายพองาม ๒) ดาราดวงทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบสองประดบในระดบต ากวาดาราดวงแรกในแนวดง (ดาราดวงทสองอยตรงกบดาราดวงแรก) ๓) ดาราดวงทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบสามประดบในแนวเดยวกบดาราดวงทสองเยองไปทางซาย

การประดบดารา ๓ ดวง แบบท ๒ แบบท ๒ ๑) ดาราดวงแรกทมล าดบเกยรตสงสดประดบทอกเสอเบองซายพองาม ๒) ดาราดวงแรกทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบสองประดบในระดบต ากวาดาราดวงแรกเยองไปทางซาย ๓) ดาราดวงทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบสามประดบในระดบต ากวาดาราดวงทสองเยองไปใกล

แนวรงดม

การประดบดารา ๓ ดวง แบบท ๓ แบบท ๓ ๑) ดาราดวงทมล าดบเกยรตสงสดประดบทอกเสอเบองซายพองาม ๒) ดาราดวงทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบสองประดบในแนวเดยวกบดาราดวงแรกเยองไปทางซาย ๓) ดาราดวงทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบสามประดบในระดบต ากวาดาราทงสองดวงขางตน โดย

ใหมระยะหางจากดาราดวงแรกเทากบดาราดวงทสอง

7

การประดบดารา ๓ ดวง แบบท ๔ แบบท ๔ ๑) ดาราดวงแรกทมล าดบเกยรตสงสดประดบทอกเสอเบองซายพองาม ๒) ดาราดวงแรกทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบสองประดบในระดบต ากวาดาราดวงแรกเยองไปทางซาย ๓) ดาราดวงทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบสามประดบในระดบต ากวาดาราดวงทสองเยองไปทางซาย นอกจากน ยงสามารถประดบไดตามรปแบบอนทเหมาะสมและสวยงามอก โดยยดหลกใหดาราทมล าดบเกยรตสงสดอยบนสด กรณประดบดาราดวงทสองในระดบเดยวกนดาราดวงแรกทมล าดบเกยรตสงสดจะตองอยใกลแนวรงดม ทงน ใหรวมถงกรณประดบดารามากกวา ๓ ดวงขนไปดวย ๔. เครองแบบปกตขาวขาราชการพลเรอน ๑. เสอขาว กางเกงขาว รองเทาหมสนและถงเทาด า ๒. กระดมกลมรปครฑ ๓. ตดเครองหมายสงกดทคอเสอทงสองขาง ๔. ประดบแพรแถบยอของเครองราชอสรยาภรและ

เหรยญราชอสรยาภรณทอกเสอเหนอกระเปาดานซาย

๑. เสอขาว กระโปรง รองเทาหมสนด า (ไมสวมถงนองสเขม หรอสด า)

๒. กระดมกลมรปครฑ ๓. ตดเครองหมายสงกดทคอเสอทงสองขาง

๔. ประดบแพรแถบยอของเครองราชอสรยาภรณและ เหรยญราชอสรยาภรณทอกเสอดานซาย

8

๕. เครองแบบปกขาวประดบเหรยญขาราชการพลเรอน ๑. เสอขาว กางเกงขาว รองเทาหมสนและถงเทาด า ๒. กระดมกลมรปครฑ ๓. ตดเครองหมายสงกดทคอเสอทงสองขาง ๔. ประดบแพรแถบเหรยญราชอสรยาภรณและ

เหรยญทระลกตาง ๆ ๕. ไมประดบเครองราชอสรยาภรณ

๑. เสอขาว กระโปรงขาว รองเทาหมสนด า ๒. กระดมกลมรปครฑ ๓. ตดเครองหมายสงกดทคอเสอทงสองขาง ๔. ประดบเหรยญราชอสรยาภรณและเหรยญทระลกตางๆ หอย

กบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ๕. ไมประดบเครองราชอสรยาภรณ

9

ตวอยางการแตงกาย และการประดบเครองราชอสรยาภรณในโอกาสตาง ๆ ค าเรยกองคประกอบของเครองราชอสรยาภรณ ๑. สายสะพาย สวมสายสะพายเครองราชอสรยาภรณเฉยงจากบาซาย หรอบาขวาตามทกฎหมายก าหนด ๒. ดวงตรา หอยกบสายสะพาย ๓. ดารา ประดบบรเวณใตชายปกกระเปาลดหลนกนตามล าดบเกยรต

๔. แพรแถบเหรยญราชอสรยาภรณและเหรยญทระลกตาง ๆ ประดบเหนอปกกระเปาเสอเบองซาย โดยใหตวเหรยญอย ระหวางขอบบนปกกระเปาพองาม

เตมยศ ๑. สายสะพาย สวมสายสะพายเครองราชอสรยาภรณเฉยง จากบาซายหรอบาขวาตามทกฎหมายก าหนด ๒. ดวงตรา หอยกบสายสะพาย ๓. ดารา ประดบบรเวณอกเสอเบองซาย โดยเทยบเคยงกบบรษ

และประดบลดหลนกนตามล าดบเกยรต ๔. ดวงตราเครองราชอสรยาภรณและเหรยญราชอสรยาภรณ และเหรยญทระลกตาง ๆ หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอประดบท

หนาบาเสอเบองซาย ลดหลนกนตามล าดบเกยรต เครองแบบเตมยศขาราชการพลเรอน ๑. เสอขาว กางเกงด า รองเทาหมสนและถงเทาด า ๒. กระดมกลมรปครฑ ๓. ตดเครองหมายสงกดทคอเสอทงสองขาง

10

๑. เสอขาว กระโปรงด า รองเทาหมสนด า ๒. กระดมกรมรปครฑ ๓. ตดเครองหมายสงกดทคอเสอทงสองขาง

ท.จ.ว. ประดบรวมกบ ม.ป.ช. ม.ว.ม. ๑. ขาราชการพลเรอน (บรษ) และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ)

ดวงตรา ท.จ.ว. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก ดวงตรา ม.ป.ช. หอยกบสายสะพาย สะพายบาซายเฉยงลงทางขวา

ดารา ม.ป.ช. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดารา ม.ว.ม. ประดบในระดบต ากวาดารา ม.ป.ช. เยองไป

ใกลแนวรงดม ดารา ท.จ.ว. ประดบในระดบเดยวกบดารา ม.ว.ม. เยองไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ ประดบทอกเสอเบองซายเหนอปกกระเปา

ท.จ.ว. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ) ดวงตรา ท.จ.ว. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก

ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออกจาก

รงดมเมดทสอง โดยใหอยใตดม ดวงตรา ป.ม. หอยกบสายสะพาย สะพายบาขวาเฉยงลงทางซาย ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดารา ท.จ.ว. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ม. เยองไปใกล

แนวรงดม ดารา ท.ช. ประดบในระดบเดยวกบดารา ท.จ.ว. เยองไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ ประดบทอกเสอเบองซายเหนอปกกระเปา

11

ท.จ. ประดบรวมกบ ป.ช. ป.ม. และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ)

ดวงตรา ท.จ. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก ดวงตรา ป.ช. หอยกบสายสะพาย สะพายบาขวาเฉยงลงทางซาย ดารา ป.ช. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดารา ป.ม. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ช. เยองไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ ประดบทอกเสอเบองซายเหนอปกกระเปา

ท.จ. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ)

ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก ดวงตรา ท.จ. หอยกบแพรแถบสวมคม แพรแถบบอดออกจาก รงดมเมดทสอง โดยใหอยใตดม ดวงตรา ป.ม. หอยกบสายสะพาย สะพายบาขวาเฉยงลงทางซาย ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดารา ท.ช. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ม.เยองไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ ประดบทอกเสอเบองซายเหนอปก

กระเปา

ต.จ.ว. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ) ดวงตรา ต.จ.ว. หอยกบแพรแถบประดบทอกเสอเบองซายเหนอปก กระเปารวมกบเหรยญราชอสรยาภรณอน ๆ ดวงตรา ป.ม. หอยกบสายสะพาย สะพายบาขวาเฉยงลงทางซาย ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดารา ท.ช. ประดบทอกเสอเบองซายระดบต ากวาดารา

12

ป.ม. เยองไปทางซาย

ต.จ.ว. ประดบรวมกบ ต.ม. จ.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ)

ดวงดารา ต.จ.ว.และดวงตรา จ.ช. หอยกบแพรแถบประดบทอก เสอเบองซายเหนอปกกระเปารวมกบเหรยญ ราชอสรยาภรณอนๆ

ดวงตรา ต.ม. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก

ต.จ. ประดบรวมกบ ท.ช. ท.ม.

และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ) ดวงตรา ต.จ. หอยกบแพรแถบประดบทอกเสอเบองซาย

เหนอปกกระเปา รวมกบเหรยญราชอสรยาภรณ อน ๆ

ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดอก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก

ดวงตรา ท.ม. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออกจาก รงดมเมดทสอง โดยใหอยใตดม

ดารา ท.ช. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดารา ท.ม. ประดบในระดบต ากวาดารา ท.ช.เยองไปทางซาย

ต.จ. ประดบรวมกบ ต.ม.จ.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ)

ดวงตรา ต.จ.และดวงตรา จ.ช. หอยกบแพรแถบประดบทอก เสอเบองซายเหนอปกกระเปารวมกบเหรยญ ราชอสรยาภรณอน ๆ

ดวงตรา ต.ม. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก

13

ต.อ.จ. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช.

และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ) ดวงตรา ต.อ.จ. หอยกบแพรแถบประดบทอกเสอเบองซาย

เหนอปกกระเปารวมกบเหรยญราชอสรยาภรณ อน ๆ

ดวงตรา ป.ม. หอยกบสายสะพาย สะพายบาขวาเฉยงลงทางซาย ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก

ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดารา ท.ช. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ม.เยองไปทางซาย ต.อ.จ. ประดบรวมกบ ต.ม. จ.ช.

และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ) ดวงตรา จ.ช. และดวงตรา ต.อ.จ. หอยกบแพรแถบประดบทอก

เสอเบองซายเหนอปกกระเปา รวมกบเหรยญ ราชอสรยาภรณอน ๆ

ดวงตรา ต.ม. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก

๒.ขาราชการพลเรอน (สตร)

ท.จ.ว. ประดบรวมกบ ม.ป.ช. ม.ว.ม. และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ)

ดวงตรา ท.จ.ว. หอยกบสายสะพาย สะพายบาซายเฉยงลงทางขวา ดารา ม.ป.ช. ประดบทอกเสอเบองซาย ดารา ม.ว.ม. ประดบในระดบต ากวาดารา ม.ป.ช. เยองไป

ทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ

14

ประดบทหนาบาเสอเบองซาย ท.จ.ว. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช.

และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ) ดวงตรา ท.จ.ว. หอยกบสายสะพาย สะพายบาซายเฉยงลงทางขวา ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบท

หนาบาเสอเบองซาย ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซาย

ดารา ท.ช. ประดบในระดบต ากวา ดารา ป.ม.เยองไปทางซาย

เหรยญราชอสรยาภรณ หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบในระดบต ากวาดวงตรา ท.ช. เยองไป ทางซาย

ท.จ. ประดบรวมกบ ป.ช. ป.ม. และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ)

ดวงตรา ท.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบท

หนาบาเสอเบองซาย ดวงตรา ป.ช. หอยกบสายสะพาย สะพายบาขวาเฉยงลงทางซาย ดารา ป.ช. ประดบทอกเสอเบองซาย ดารา ป.ม. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ช.เยองไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ

ประดบในระดบต าวาดวงตรา ท.จ. เยองไปทางซาย

ท.จ. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ)

ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบท หนาบาเสอเบองซาย

ดวงตรา ท.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบใน ระดบต ากวาดวงตรา ท.ช. เยองไปทางซาย

ดวงตรา ป.ม. หอยกบสายสะพาย สะพายบาขวาเฉยงลงทางซาย

15

ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซาย ดารา ท.ช. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ม.เยองไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณหอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอประดบในระดบต ากวาดวงตรา ท.จ.เยองไปทางซาย ต.จ. ประดบรวมกบ ท.ช. และ ท.ม. (เตมยศ)

ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบท หนาบาเสอเบองซาย

ดวงตรา ท.ม. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบใน ระดบต ากวาดวงตรา ท.ช. เยองไปทางซาย

ดวงตรา ต.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบใน ระดบต ากวาดวงตรา ท.ม.เยองไปทางซาย

ดารา ท.ช. ประดบทอกเสอเบองซาย ดารา ท.ม. ประดบในระดบต ากวา ดารา ท.ช.เยองไปทางซาย ต.จ. ประดบรวมกบ ต.ม. และ จ.ช. (เตมยศ) ดวงตรา ต.ม. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบท

หนาบาเสอเบองซาย ดวงตรา ต.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบใน

ระดบต ากวาดวงตรา ต.ม. เยองไปทางซาย ดวงตรา จ.ช. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบใน

ระดบต ากวาดวงตรา ต.จ. เยองไปทางซาย จ.จ. ประดบรวมกบ ป.ม. และ ท.ช. (เตมยศ) ดวงตรา ป.ม. หอยกบสายสะพาย สะพายบาขวาเฉยงลงทางซาย

ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบท หนาบาเสอเบองซาย ดวงตรา จ.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบใน

ระดบต ากวาดวงดารา ท.ช. เยองไปทางซาย

16

ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซาย ดารา ท.ช. ประดบในระดบต ากวาดาราป.ม. เยองไปทางซาย จ.จ. ประดบรวมกบ จ.ม.

และ เหรยญราชอสรยาภรณ (เตมยศ) ดวงตรา จ.ม. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบท

หนาบาเสอเบองซาย ดวงตรา จ.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบใน

ระดบต ากวาดวงตรา จ.ม. เยองไปทางซาย

เหรยญราชอสรยาภรณ หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบในระดบต ากวาดวงตรา จ.จ. เยองไปทางซาย

เครองแบบครงยศขาราชการพลเรอน ๑. เสอขาว กางเกงด า รองเทาหมสนและถงเทาด า ๒. กระดมกลมรปครฑ ๓. ตดเครองหมายสงกดทคอเสอทงสองขาง

๔. ประดบดวงตราและดาราเครองราชอสรยาภรณ ทไดรบพระราชทานเหมอนแตงเตมยศ ๕. ยกเวนผไดรบพระราชทานชนสายสะพาย เมอ ประดบดวงตราและดาราเครองราชอสรยาภรณ แลวไมตองสวมสายสะพาย

๑. เสอขาว กระโปรงด า รองเทาหมสนด า ๒. กระดมกลมรปครฑ ๓. ตดเครองหมายสงกดทคอเสอทงสองขาง ๔. ประดบดวงตราและดาราเครองราชอสรยาภรณ ทไดรบพระราชทาน ๕. สวนผไดรบพระราชทานชนสายสะพาย เมอ

17

ประดบดวงตราและดาราเครองราชอสรยาภรณแลว ไมตองสวมสายสะพาย

๑. ขาราชการพลเรอน (บรษ) ท.ว.จ. ประดบรวมกบ ม.ป.ช. ม.ว.ม. และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ)

ดวงตรา ท.ว.จ. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบ ลอดออกระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก

ดวงตรา ม.ป.ช. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดวงตรา ม.ว.ม. ประดบในระดบต ากวาดารา ม.ป.ช. เยอง ไปใกลแนวรงดม ดวงตรา ท.จ.ว. ประดบในระดบเดยวกบดารา ม.ว.ม. เยอง ไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ ประดบทอกเสอเบองซายเหนอ ปกกระเปา (ไมสวมสายสะพาย)

ท.จ.ว. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช.และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ) ดวงตรา ท.จ.ว. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบ ลอดออกระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก จากรงดมเมดท สอง โดยใหอยใตดม ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดารา ท.จ.ว. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ม. เยอง ไปใกลแนวรงดม ดารา ท.ช. ประดบในระดบเดยวกบดารา ท.จ.ว. เยอง ไปทางซาย

เหรยญราชอสรยาภรณ ประดบทอกเสอเบองซายเหนอปกกระเปา (ไมสวมสายสะพาย)

ท.จ. ประดบรวมกบ ป.ช. ป.ม และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ) ดวงตรา ท.จ. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออกระหวาง

18

ตะขอ ตวลางกบดมเมดแรก ดารา ป.ช. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปาดารา ป.ม.

ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ช. เยอง ไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ ประดบทอกเสอเบองซายเหนอปกกระเปา (ไมสวมสายสะพาย)

ท.จ. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ) ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบ

ลอดออกระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก ดวงตรา ท.จ. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก จากรงดมเมดท สอง โดยใหอยใตดม ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดารา ท.ช. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ม. เยอง ไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ ประดบทอกเสอเบองซายเหนอ ปกกระเปา (ไมสวมสายสะพาย)

ต.จ.ว. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ)

ดวงตรา ต.จ.ว. หอยกบแพรแถบประดบทอกเสอ เบองซายเหนอปกกระเปารวมกบเหรยญ

ราชอสรยาภรณอนๆ ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดารา ท.ช. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ม. เยอง ไปทางซาย (ไมสวมสายสะพาย)

ต.จ.ว. ประดบรวมกบ ต.ม. จ.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ) ดวงตรา ต.จ.ว. และดวงตรา จ.ช. หอยกบแพรแถบประดบทอกเสอ

19

เบองซายเหนอปกกระเปารวมกบเหรยญ ราชอสรยาภรณอนๆ

ดวงตรา ต.ม. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก (เหมอนเตมยศ)

ต.จ. ประดบรวมกบ ท.ช. ท.ม. และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ)

ดวงตรา ต.จ. หอยกบแพรแถบประดบทอกเสอเบองซาย เหนอปกกระเปารวมกบเหรยญ ราชอสรยาภรณอนๆ ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก ดวงตรา ท.ม. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก จากรงดมเมดทสอง โดยใหอยใตดม ดารา ท.ช. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกประเปา ดารา ท.ม. ประดบในระดบต ากวาดารา ท.ช. เยองไป ทางซาย (เหมอนเตมยศ)

ต.จ. ประดบรวมกบ ต.ม. จ.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ) ดวงตรา ต.จ. และดวงตรา จ.ช. หอยกบแพรแถบประดบท อกเสอเบองซายเหนอปกกระเปารวมกบ เหรยญราชอสรยาภรณ ดวงตรา ต.ม. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก (เหมอนเตมยศ) ต.อ.จ. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ) ดวงตรา ต..จ. หอยกบแพรแถบประดบทอกเสอเบองซาย เหนอปกกระเปารวมกบเหรยญ

20

ราชอสรยาภรณอนๆ ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา ดารา ท.ช. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ม. เยองไป ทางซาย (ไมสวมสายสะพาย)

ต.อ.จ. ประดบรวมกบ ต.ม. จ.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ)

ดวงตรา จ.ช. และดวงตรา ต.อ.จ. หอยกบแพรแถบประดบ ทอกเสอเบองซายเหนอปกกระเปารวมกบ เหรยญราชอสรยาภรณอนๆ ดวงตรา ต.ม. หอยกบแพรแถบสวมคอ แพรแถบลอดออก ระหวางตะขอตวลางกบดมเมดแรก (เหมอนเตมยศ)

๒. ขาราชการพลเรอน (สตร) ท.จ.ว. ประดบรวมกบ ม.ป.ช. ม.ว.ม. และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ)

ดวงตรา ท.จ.ว. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบทหนาบาเสอเบองซาย ดารา ม.ป.ช. ประดบทอกเสอเบองซาย ดารา ม.ว.ม. ประดบในระดบต ากวา ดารา ม.ป.ช. เยองไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบในระดบต ากวาดวงตรา ท.จ.ว. เยองไปทางซาย (ไมสวมสายสะพาย)

ท.จ.ว. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ)

ดวงตรา ท.จ.ว. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบทหนาบาเสอเบองซาย

21

ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอประดบในระดบต า กวาดวงตรา ท.จ.วเยองไปทางซาย ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซาย ดารา ท.ช. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ม. เยองไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ

ประดบในระดบต ากวาดวงตรา ท.ช.เยองไป ทางซาย (ไมสวมสายสะพาย)

ท.จ. ประดบรวมกบ ป.ช. ป.ม.

และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ) ดวงตรา ท.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ ทหนาบาเสอเบองซาย ดารา ป.ช. ประดบทอกเสอเบองซาย

ดารา ป.ม. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ช. เยองไป

ทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบในระดบต ากวาดวงตรา ท.จ. เยองไป ทางซาย (ไมสวมสายสะพาย) ท.จ. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช.

และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ) ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบทหนาบาเสอเบองซาย ดวงตรา ท.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ ในระดบต ากวาดวงตรา ท.ช. เยองไปทางซาย ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซาย ดารา ท.ช. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ม. เยองไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ

22

ประดบในระดบต ากวาดวงตรา ท.จ. เยองไป ทางซาย (ไมสวมสายสะพาย)

ต.จ. ประดบรวมกบ ท.ช. และ ท.ม. (ครงยศ) ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ ทหนาบาเสอเบองซาย ดวงตรา ท.ม. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ ในระดบต ากวาดวงตรา ท.ช. เยองไปทางซาย ดวงตรา ต.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ ในระดบต ากวาดวงตรา ท.ม. เยองไปทางซาย ดารา ท.ช. ประดบทอกเสอเบองซาย ดารา ท.ม. ประดบในระดบต ากวาดารา ท.ช. เยองไป ทางซาย (เหมอนเตมยศ)

ต.จ. ประดบรวมกบ ต.ม. และ จ.ช. (ครงยศ)

ดวงตรา ต.ม. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ ทหนาบาเสอเบองซาย ดวงตรา ต.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ ในระดบต ากวาดวงตรา ต.ม. เยองไปทางซาย ดวงตรา จ.ช. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ ในระดบต ากวาดวงตรา ต.จ. เยองไปทางซาย (เหมอนเตมยศ)

จ.จ. ประดบรวมกบ ป.ม. ท.ช. และเหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ) ดวงตรา ท.ช. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ ทหนาปกเสอเบองซาย ดวงตรา จ.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ

23

ในระดบต ากวาดวงตรา ท.ช. เยองไปทางซาย ดารา ป.ม. ประดบทอกเสอเบองซาย ดารา ท.ช. ประดบในระดบต ากวาดารา ป.ม. เยองไป ทางซาย

เหรยญราชอสรยาภรณ หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบในระดบต ากวาดวงตรา จ.จ. เยองไป ทางซาย (ไมสวมสายสะพาย)

จ.จ. ประดบรวมกบ จ.ม. และ เหรยญราชอสรยาภรณ (ครงยศ)

ดวงตรา จ.ม. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ ทหนาบาเสอเบองซาย

ดวงตรา จ.จ. หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบ ในระดบต ากวาดวงตรา จ.ม. เยองไปทางซาย เหรยญราชอสรยาภรณ หอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอ ประดบในระดบต ากวาดวงตรา จ.จ. เยองไป ทางซาย (เหมอนเตมยศ)

24

ระเบยบส านกนายกรฐมนตร วาดวยการประดบเครองราชอสรยาภรณไทย

พ.ศ.๒๕๔๑ -------------------------

โดยทเปนการสมควรปรบปรงระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการประดบเครองราช-อสรยาภรณ ซงใชแกบคคลทวไปทไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ ใหมความเหมาะสมยงขน อาศยอ านาจตามความในมาตรา ๑๑ (๘) แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ.๒๕๓๔ นายกรฐมนตร โดยความเหนชอบของคณะรฐมนตร จงวางระเบยบไว ดงตอไปน

ขอ ๑ ระเบยบนเรยกวา “ ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการประดบเครองราชอสรยาภรณไทย พ.ศ. ๒๕๔๑ ”

ขอ ๒ ระเบยบนใหใชบงคบตงแตวนท ๕ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๔๑ เปนตนไป

ขอ ๓ ใหยกเลกระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการประดบเครองราชอสรยาภรณไทย พ.ศ. ๒๕๓๖

บรรดาระเบยบ ขอบงคบ มตคณะรฐมนตร และค าสงอนใดทก าหนดไวแลวในระเบยบน หรอซงขด หรอแยงกบระเบยบน ใหใชระเบยบนแทน

ขอ ๔ ระเบยบนก าหนดใหใชแกบคคลทวไป สวนการประดบเครองราชอสรยาภรณของพระบรมวงศานวงศใหเปนไปตามพระราชนยม

ขอ ๕ ใหนายกรฐมนตรเปนผรกษาการใหเปนไปตามระเบยบน โดยใหส านกเลขาธการคณะรฐมนตรด าเนนการเกยวกบปญหาในทางปฏบตตามระเบยบน หากไมไดขอยต ใหน าเสนอนายกรฐมนตรเพอวนจฉย ค าวนจฉยของนายกรฐมนตรใหถอเปนทสด

25

หมวด ๑ บททวไป

ขอ ๖ ตามระเบยบน เครองราชอสรยาภรณใหหมายความถงเครองราชอสรยาภรณไทย และเหรยญราชอสรยาภรณไทย เวนแตจะไดก าหนดไวเปนอยางอน

ขอ ๗ สทธของบคคลในการประดบเครองราชอสรยาภรณ แพรแถบยอของเครองราช-อสรยาภรณ และดมเสอเครองราชอสรยาภรณในประเภท ขอ ๘ การประดบเครองราชอสรยาภรณใหประดบตามทหมายก าหนดการหรอก าหนดนดหมายของทางราชการระบไว โดยใหเปนไปตามบทบญญตของกฎหมายวาดวยเครองราชอสรยาภรณนน ๆ ประกาศส านกนายกรฐมนตร เรองล าดบเกยรตเครองราชอสรยาภรณไทยและทก าหนดไวในระเบยบน ขอ ๙ เครองราชอสรยาภรณส าหรบพระราชทานแกบรษ แบงตามชนดและลกษณะของการประดบโดยเรยงตามประเภท ตระกล และชนตราสงสด ตามล าดบ ดงน

ก. เครองราชอสรยาภรณชนดมสายสะพานมดารา ไดแก (๑) เครองราชอสรยาภรณอนเปนมงคลยงราชมตราภรณ (มสายสรอย) (๒) เครองขดตยราชอสรยาภรณอนมเกยรตคณรงเรองยงมหาจกรบรมราชวงศฝายหนา (มสายสรอย) (๓) เครองราชอสรยาภรณอนเปนโบราณมงคลนพรตนราชวราภรณ ฝายหนา (๔) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายหนา ชนท ๑ ชนดท ๑ (ปฐมจลจอมเกลาวเศษ/มสายสรอย) (๕) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายหนา ชนท ๑ ชนดท ๒ (ปฐมจลจอมเกลา/มสายสรอย) (๖) เครองราชอสรยาภรณอนมศกดรามาธบด ชนท ๑ (เสนางคะบด) (๗) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนสงสด (มหาปรมาภรณชางเผอก) (๘) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย ชนสงสด (มหาวชรมงกฎ)

(๙) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนท ๑ (ประถมาภรณชางเผอก) (๑๐) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย ชนท ๑ (ประถมาภรณมงกฎไทย) (๑๑) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทสรรเสรญยงดเรกคณาภรณ ชนท ๑

26

(ปฐมดเรกคณาภรณ) ข. เครองราชอสรยาภรณชนดคลองคอมดารา ไดแก (๑) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายหนา ชนท ๒ ชนดท ๑

(ทตยจลจอมเกลาวเศษ) (๒) เครองราชอสรยาภรณอนมศกดรามาธบด ชนท ๒ (มหาโยธน)

(๓) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนท ๒ (ทวตยาภรณชางเผอก) (๔) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย ชนท ๒ (ทวตยาภรณมงกฎไทย) (๕) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทสรรเสรญยงดเรกคณาภรณ ชนท ๒ (ทตยดเรกคณาภรณ)

ค. เครองราชอสรยาภรณชนดคลองคอไมมดารา ไดแก (๑) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายหนา ชนท ๒ ชนดท ๒ (ทตยจลจอมเกลา) (๒) เครองราชอสรยาภรณอนมศกดรามาธบด ชนท ๓ (โยธน) (๓) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนท ๓ (ตรตาภรณชางเผอก) (๔) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย ชนท ๓ (ตรตาภรณมงกฎไทย) (๕) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทสรรเสรญยงดเรกคณาภรณ ชนท ๓ (ตตยดเรกคณาภรณ) (๖) เครองราชอสรยาภรณอนเปนสรยงรามกรตลกเสอสดดชนพเศษ

ง. เครองราชอสรยาภรณชนดประดบหนาอกเสอ (๑) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายหนา ชนท ๓ ชนดท ๑ (ตตยจลจอมเกลาวเศษ) (๒) เครองราชอสรยาภรณอนมศกดรามาธบด ชนท ๔ (อศวน)

(๓) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายหนา ชนท ๓ ชนดท ๒ (ตตยจลจอมเกลา) (๔) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนท ๔ (จตรถาภรณชางเผอก)

27

(๕) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย ชนท ๔ (จตรถาภรณมงกฎไทย)

(๖) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทสรรเสรญยงดเรกคณาภรณ ชนท ๔ (จตตลดเรกคณาภรณ)

(๗) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายหนา ชนท ๓ ชนดท ๑ (ตตยานจลจอมเกลา) (๘) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนท ๕ (เบญจมาภรณชางเผอก)

(๙) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย ชนท ๕ (เบญจมาภรณมงกฎไทย)

(๑๐) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทสรรเสรญยงดเรกคณาภรณ ชนท ๕ (เบญจมดเรกคณาภรณ)

(๑๑) เหรยญราชอสรยาภรณตาง ๆ

ขอ ๑๐ เครองราชอสรยาภรณส าหรบพระราชทานแกสตร แบงตามชนดและลกษณะของการประดบ โดยเรยงตามประเภท ตระกล และชนตราสงสด ตามล าดบ ดงน

ก. เครองราชอสรยาภรณชนดมสายสะพานมดารา ไดแก (๑) เครองราชอสรยาภรณอนเปนมงคลยงราชมตราภรณ (มสายสรอย)

(๒) เครองขตตยราชอสรยาภรณอนมเกยรตคณรงเรองยงมหาจกรบรมราชวงศ ฝายใน (มสายสรอย) (๓) เครองราชอสรยาภรณอนเปนโบราณมงคลนพรตนราชวราภรณ ฝายใน

(๔) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายใน ชนท ๑ (ปฐมจลจอมเกลา) (๕) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนสงสด (มหาปรมาภรณชางเผอก) (๖) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย ชนสงสด (มหาวชรมงกฎ)

(๗) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนท ๑ (ประถมาภรณชางเผอก) (๘) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทยชนท ๑ (ประถมาภรณมงกฎไทย)

28

(๙) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทสรรเสรญยงดเรกคณาภรณ ชนท ๑ (ปฐมดเรกคณาภรณ)

ข. เครองราชอสรยาภรณชนดมสายสะพานไมมดารา ไดแก เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายใน ชนท ๒ ชนดท ๑ (ทตยจลจอมเกลาวเศษ)

ค. เครองราชอสรยาภรณชนดประดบหนาบาเสอมดารา ไดแก (๑) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนท ๒ (ทวตยาภรณขางเผอก) (๒) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย ชนท ๒

(ทวตยาภรณมงกฎไทย) (๓) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทสรรเสรญยงดเรกคณาภรณ ชนท ๒ (ทตยดเรกคณาภรณ)

ง. เครองราชอสรยาภรณชนดคลองคอไมมดารา ไดแก เครองราชอสรยาภรณอนเปนสรยง รามกรตลกเสอสดดชนพเศษ

จ. เครองราชอสรยาภรณชนดประดบหนาบาเสอไมมดารา ไดแก (๑) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายใน ชนท ๒ ชนดท ๒ (ทตยจลจอมเกลา) (๒) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนท ๓ (ตรตาภรณชางเผอก) (๓) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย ชนท ๓ (ตรตาภรณมงกฎไทย) (๔) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทสรรเสรญยงดเรกคณาภรณ ชนท ๓ (ตตยดเรกคณาภรณ) (๕) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายใน ชนท ๓ (ตตยจลจอมเกลา) (๖) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนท ๔

29

(จตรถาภรณชางเผอก) (๗) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย ชนท ๔ (จตรถาภรณมงกฎไทย) (๘) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทสรรเสรญยงดเรกคณาภรณ ชนท ๔ (จตตถดเรกคณาภรณ) (๙) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ฝายใน ชนท ๔ (จตตถจลจอมเกลา) (๑๐) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทเชดชยงชางเผอก ชนท ๕

(เบญจมาภรณชางเผอก) (๑๑) เครองราชอสรยาภรณอนมเกยรตยศยงมงกฎไทย ชนท ๕

(เบญจมาภรณมงกฎไทย) (๑๒) เครองราชอสรยาภรณอนเปนทสรรเสรญยงดเรกคณาภรณ ชนท ๕ (เบญจมดเรกคณาภรณ)

(๑๓) เหรยญราชอสรยาภรณตาง ๆ

หมวด ๒

การประดบเครองราชอสรยาภรณ

ขอ ๑๑ การประดบเครองราชอสรยาภรณ ใหปฏบต ดงน (๑) เครองราชอสรยาภรณททรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหผไดรบพระราชทานเขา

เฝาฯรบพระราชทาน มใหประดบเครองราชอสรยาภรณนนกอนก าหนดเวลาททรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหเขาเฝาฯ รบพระราชทาน หากทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหเขาเฝาฯ รบพระราชทานแลว แตไมสามารถเขาเฝาฯ รบพระราชทานได จะประดบเครองราชอสรยาภรณนนไดนบตงแตผานพนพธพระราชทานแลว เวนแตไดรบพระมหากรณาธคณโปรดเกลาฯ ใหเขาเฝาฯ ในโอกาสตอไป จงใหน าความในวรรคแรกมาใชบงคบโดยอนโลม

หากมความจ าเปนไมสามารถรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณในวนพธพระราชทานไดในกรณใดกตาม จะประดบเครองราชอสรยาภรณนนได นบตงแตสนสดพธพระราชทาน (๒) เครองราชอสรยาภรณอน ๆ ให ประดบไดตงแตวนเนองในโอกาสพระราชทาน หรอตงแตวนทมประกาศของทางราชการแลวแตกรณ หมวด ๓

30

การประดบเครองราชอสรยาภรณส าหรบเครองแบบเตมยศ

ขอ ๑๒ เครองราชอสรยาภรณชนดประดบหนาอกเสอและชนดประดบหนาบาเสอเครองแบบ ใหปฏบต ดงน (๑) บรษ ใหประดบไวเหนอปกกระเปาเสอเบองซายต ากวาแนวรงดมเมดทหนงลงมา โดยใหดวงตราอยระหวางขอบบนปกกระเปาเสอพองามและใหเรยงล าดบเกยรตจากดานรงดมไปทางเบองซาย

(๒) สตร ใหประดบไวทหนาบอเสอเบองซายพองาม โดยใหเรยงล าดบเกยรตจากดาน รงดมลดหลนไปปลายบาซาย

ขอ ๑๓ เครองราชอสรยาภรณชนดคลองคอไมมดารา ใหคลองไวในปกเสอโดยใหหวงและ แพรแถบหอยดวงตราออกมานอกเสอระหวางตะขอตวลางทขอบคอเสอกบกระดมเมดทหนงพองาม และให สวนสงสดของดวงตราจรดขอบลางของคอเสอ หากไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณชนดคลองคอ มากกวา ๒ ดวง เพอความเรยบรอยสวยงาม ควรประดบเครองราชอสรยาภรณชนสงสดทไดรบพระราชทาน เพยง ๒ ดวง โดยประดบดวงตราของเครองราชอสรยาภรณทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบทสอง ใหแพรแถบลอด ออกมาระหวางกระดมเมดทสองกบขอบลางของรงดมพองาม ขอ ๑๔ เครองราชอสรยาภรณชนดคลองคอมดาราและชนดประดบหนาบาเสอมดาราให ปฏบต ดงน

(๑) บรษ การประดบดวงตราใหปฏบตเชนเดยวกบขอ ๑๓ สวนดาราใหประดบไวท อกเสอเบองซายระดบใตชายปกกระเปา

กรณไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณชนดคลองคอมดารามากกวา ๑ ดวง เพอความเรยบรอยสวยงาม ควรประดบดาราของเครองราชอสรยาภรณชนตราเดยวกบดวงตราทคลองคอเพยง ๒ ดวง โดยใหประดบดาราในล าดบเกยรตทสงกวาตามวรรคหนง สวนดาราทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบทสอง ใหประดบในระดบต ากวาหรอเยองไปเบองซายพองาม

(๒) สตร การประดบดวงตราใหปฏบตเชนเดยวกบขอ ๑๒(๒) สวนดาราใหประดบ ไวทอกเสอเบองซาย โดยเทยบเคยงในต าแหนงและระดบเดยวกบบรษ กรณไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณชนดประดบหนาบาเสอมดารา ๒ ดวง ใหประดบดาราของเครองราชอสรยาภรณชนตราเดยวกบทประดบหนาบาเสอ โดยใหประดบดาราตาม (๑) วรรคสอง หากไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณดงกลาวมากกวา ๒ ดวง ใหประดบดาราตามขอ ๑๕ (๒) หรอขอ ๑๕ (๓) แลวแตกรณ เครองราชอสรยาภรณทก าหนดใหประดบดาราไวทอกเสอเบองขวาใหน าความใน วรรคหนงมาใชบงคบ

31

ขอ ๑๕ เครองราชอสรยาภรณชนดมสายสะพาย ใหสวมสายสะพายตามกฎหมายวาดวยเครองราชอสรยาภรณนน ๆ สวนการประดบดาราใหยดแนวรงดมเปนหลก โดยใหประดบดาราทมล าดบเกยรต สงสดไวใกลแนวรงดม สวนดาราทมล าดบเกยรตรองลงไป ใหประดบต ากวาหรอเยองไปเบองซายของล าตว ลดหลนกนไป โดยมวธปฏบต ดงน

(๑) กรณไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณมดาราไมเกน ๒ ดวง ใหประดบดาราทมล าดบเกยรตสงสดไวทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา และใหประดบดาราทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบทสองในระดบต ากวาหรอเยองไปเบองซายพองาม

(๒) กรณไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณมดารา ๓ ดวง ใหประดบดาราทมล าดบ

เกยรตสงสดไวทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปา สวนดาราทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบทสองใหประดบในระดบต ากวาดาราดวงแรกเยองไปใกลแนวรงดม และดาราทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบทสามใหประดบในแนวระดบเดยวกบดาราดวงทสองเยองไปทางซาย โดยใหมระยะหางกนพองาม (๓) กรณไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณทมดารา ๔ ดวง หรอมากกวา อาจพจารณาประดบเพยง ๔ ดวงตามความเหมาะสม โดยประดบดาราทมล าดบเกยรตสงสดไวทอกเสอเบองซายใตชายปกกระเปาดาราทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบทสอง ใหประดบในระดบต ากวาดาราดวงแรก เยองไปใกลแนวรงดม สวนดาราทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบทสาม ใหประดบในแนวระดบเดยวกบดาราดวงทสองเยองไปทางซาย และดาราทมล าดบเกยรตสงเปนล าดบทส ใหประดบไวเบองลางสดตรงกบดาราดวงแรกโดยมระยะหางจากดาราดวงทสองและดวงทสามพองาม การประดบดาราของเครองราชอสรยาภรณชนดมสายสะพายรวมกบดาราของเครองราชอสรยาภรณชนดคลองคอหรอชนดประดบหนาบาเสอ ใหน าความในขอ ๑๔ มาใชบงคบ ขอ ๑๖ กรณหมายก าหนดการระบชนดของสายสะพาย ใหสวมสายสะพายตามทหมายก าหนดการระบ โดยประดบดาราของเครองราชอสรยาภรณชนสงสดของแตละตระกลทไดรบพระราชทานตามล าดบ ผทมไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณตามทหมายก าหนดการระบไว ใหสวมสายสะพายชนสงสดหรอเครองราชอสรยาภรณชนสงสดทไดรบพระราชทาน สวนการประดบดาราใหน าความตามวรรคหนงมาใชบงคบ ขอ ๑๗ กรณหมายก าหนดการมไดระบชนดของสายสะพาย ใหสวมสายสะพายทมล าดบเกยรตสงสดทไดรบพระราชทาน หากมไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณชนสายสะพาย ใหประดบเครองราชอสรยาภรณทมล าดบเกยรตสงสดทไดรบพระราชทาน

32

ขอ ๑๘ การประดบเครองขตตยราชอสรยาภรณอนมเกยรตคณรงเรองยงมหาจกร บรมราชวงศ แมจะสวมสายสะพานเครองราชอสรยาภรณตระกลใดกตาม ตองสวมสายสรอยหอยตรา มหาจกรกบประดบดาราจกรดวยทกครง ขอ ๑๙ การประดบเครองราชอสรยาภรณอนเปนโบราณมงคลนพรตนราชวราภรณ ใหสวมสายสะพายเฉพาะงานทเปนมงคล หรอในงานทหมายก าหนดการระบไว หากไมไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณดงกลาว ใหน าความในขอ ๑๖ วรรคสอง มาใชบงคบ ขอ ๒๐ การประดบเครองราชอสรยาภรณปฐมจลจอมเกลาวเศษหรอปฐมจลจอมเกลา ใหสวมสายสรอยพรอมดวงตราหรอสายสะพายพรอมดวงตราอยางใดอยางหนงตามทหมายก าหนดการระบไว หากจะสวมสายสรอยจลจอมเกลารวมกบการสวมสายสะพาย ใหสวมสายสะพายเครองราชอสรยาภรณชนดอนทไดรบพระราชทาน กรณหมายก าหนดการระบใหสวมสายสรอยจลจอมเกลา หากไมไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณปฐมจลจอมเกลาวเศษ หรอปฐมจลจอมเกลา ฝายหนา ใหสวมสายสะพายทมล าดบเกยรตสงสดอนทไดรบพระราชทาน และหากไมไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณชนสายสะพาย ใหประดบเครองราชอสรยาภรณทมล าดบเกยรตสงสดทไดรบพระราชทาน ขอ ๒๑ การประดบเครองราชอสรยาภรณอนมศกดรามาธบด ควรสวมสายสะพายรามาธบดเฉพาะงานทเกยวกบราชการทหาร ซงมหมายก าหนดการระบไวโดยเฉพาะวาใหสวมสายสะพายรามาธบด ขอ ๒๒ การประดบเครองราชอสรยาภรณอนเปนสรยงรามกรตลกเสอสดดชนพเศษ ใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยลกเสอก าหนดไว กรณสตรทไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณรามกรตลกเสอสดดชนพเศษ ใหคลองแพรแถบไวใตปกเสอเชตตวใน โดยใหหวงและแพรแถบหอยดวงตราทบอยบนผาผกคอ ขอ ๒๓ กรณหมายก าหนดการหรอก าหนดนดหมายของทางราชการระบใหแตงกาย ดวยเครองแบบเตมยศ ประดบเครองราชอสรยาภรณประเภทหรอตระกลใดกตาม หากผไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณไมเปนผทมกฎหมายหรอขอบงคบของทางราชการใหมเครองแบบเฉพาะ ใหแตงกาย ดงน

(๑) บรษ แตงเครองแบบขอเฝา (เตมยศ) (๒) สตร แตงชดไทย

หมวด ๔

การประดบเครองราชอสรยาภรณส าหรบเครองแบบครงยศ

33

ขอ ๒๔ การประดบเครองราชอสรยาภรณส าหรบเครองแบบครงยศ ใหประดบเชนเดยวกบการประดบเครองราชอสรยาภรณ ส าหรบเครองแบบเตมยศ สวนผไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณชนสายสะพายใหประดบดาราของเครองราชอสรยาภรณ แตไมสวมสายสะพายและไมสวมสายสรอย เวนแตผไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ ดงตอไปน

(๑) เครองขตตยราชอสรยาภรณอนมเกยรตคณรงเรองยงมหาจกรบรมราชวงศ ฝายใน (๒) เครองราชอสรยาภรณอนเปนโบราณมงคลนพรตนราชวราภรณ ฝายใน (๓) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ชนท ๑ ปฐมจลจอมเกลา ฝายใน

(๔) เครองราชอสรยาภรณจลจอมเกลา ชนท ๒ ทตยจลจอมเกลาวเศษ ฝายใน ไมตองประดบดาราของเครองราชอสรยาภรณดงกลาว แตใหน าดวงตราหอยกบแพรแถบผกเปนรปแมลงปอประดบทหนาบาเสอเบองซาย ผไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณอนเปนโบราณมงคลนพรตนราชวราภรณ จะประดบแตงกายครงยศเฉพาะงานทเปนมงคลเทานน กรณผไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณไมเปนผทมกฎหมายหรอขอบงคบของทางราชการใหมเครองแบบเฉพาะ ใหน าความในขอ ๒๓ มาใชบงคบ

หมวด ๕

การประดบเครองราชอสรยาภรณส าหรบเครองแบบปกตขาว

ขอ ๒๕ ใหประดบแพรแถบยอจองเครองราชอสรยาภรณทไดรบพระราชทานทอกเสอเหนอ ปกกระเปาเบองซาย โดยไมตองประดบเครองราชอสรยาภรณ เวนแตก าหนดนดหมายของทางราชการระบไว เปนอยางอน กรณหมายก าหนดการหรอก าหนดนดหมายของทางราชการระบใหแตงกายเครองแบบปกตขาวประดบเหรยญ ใหประดบเฉพาะเหรยญราชอสรยาภรณทไดรบพระราชทานและเหรยญทระลก โดยไมตองประดบเครองราชอสรยาภรณทไดรบพระราชทาน และแพรแถบยอของเครองราชอสรยาภรณ กรณหมายก าหนดการหรอก าหนดนดหมายของทางราชการระบใหแตงกายเครองแบบปกตขาว หากผไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณไมเปนผทมกฎหมายหรอขอบงคบของทางราชการใหมเครองแบบเฉพาะใหแตงกายดงน

(๑) บรษ เครองแบบขอเฝา (ปกตขาว) (๒) สตร ชดไทย ไมประดบแพรแถบยอของเครองราชอสรยาภรณตามความในวรรคหนง

34

หมวด ๖

การประดบแพรแถบยอของเครองราชอสรยาภรณส าหรบเครองแบบปฏบตงาน

ขอ ๒๖ การประดบแพรแถบยอของเครองราชอสรยาภรณส าหรบเครองแบบปฏบตงานของทางราชการ รฐวสาหกจ สภากาชาดไทยและหนวยงานตาง ๆ ใหน าความในขอ ๒๕ วรรคหนง มาใชบงคบ

หมวด ๗

การประดบเครองราชอสรยาภรณส าหรบเครองแบบสโมสร

ขอ ๒๗ การประดบเครองราชอสรยาภรณส าหรบเครองแบบสโมสร ใหปฏบตดงน (๑) การประดบเครองราชอสรยาภรณชนดประดบหนาอกเสอส าหรบเครองแบบสโมสร ใหประดบเครองราชอสรยาภรณยอสวนตามขนาดททางราชการก าหนดทปกเสอเบองซายของเสอชนนอก ใตเครองหมายสงกดพองาม หากไมมเครองหมายสงกด ใหประดบทปกเสอพองาม (๒) การประดบเครองราชอสรยาภรณชนดคลองคอและเครองราชอสรยาภรณชนดคลองคอ มดาราส าหรบเครองแบบสโมสร ใหประดบเครองราชอสรยาภรณทไดรบพระราชทานโดยไมยอสวน หากไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณชนดคลองคอหรอชนดคลองคอมดาราหลายดวง ใหประดบเฉพาะเครองราชอสรยาภรณทมล าดบเกยรตสงสดเทานน โดยคลองดวงดาราใหแพรแถบอยใตผาผกคอ สวนดาราใหประดบทอกเสอเบองซายดานนอก

(๓) การประดบเครองราชอสรยาภรณชนดสายสะพายส าหรบเครองแบบสโมสร ใหประดบเครองราชอสรยาภรณทไดรบพระราชทานโดยใหน าความในหวด ๓ วาดวยการประดบเครอง ราชอสรยาภรณส าหรบเครองแบบเตมยศ ขอ ๑๕ ถงขอ ๒๑ มาใชบงคบ โดยใหสวมสายทบเสอตวในโดยไมสวมสายสรอย ขอ ๒๘ การแตงกายเครองแบบสโมสรทมหมายก าหนดการหรอก าหนดนดหมายของทางราชการระบใหประดบเครองราชอสรยาภรณ ใหประดบเครองราชอสรยาภรณทไดรบพระราชทานโดยไมประดบเครองราชอสรยาภรณยอสวน

กรณไมเปนผทมกฎหมายหรอขอบงคบของทางราชการใหมเครองแบบเฉพาะ ใหแตงกาย ดงน (๑) บรษ เครองแบบขอเฝา (เตมยศ) (๒) สตร ชดไทย

หมวด ๘

35

การประดบดมเสอเครองราชอสรยาภรณส าหรบชดสากลและชดไทย

ขอ ๒๙ การประดบดมเสอเครองราชอสรยาภรณส าหรบขดสากลใหประดบทปกเสอสวนลางเบองซายของเสอขนนอก หากไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณหลายตระกล ใหประดบดมเสอเครองราชอสรยาภรณทมล าดบเกยรตสงสดทไดรบพระราชทานของตระกลใดตระกลหนงเพยงตระกลเดยว ขอ ๓๐ การประดบดมเสอเครองราชอสรยาภรณส าหรบชดไทย ใหปฏบตดงน (๑) บรษ ใหประดบทอกเสอเบองซายบรเวณปากกระเปาเสอใกลแนวรงดม หากไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ ใหประดบดมเสอเครองราชอสรยาภรณทมล าดบเกยรตสงสดทไดรบพระราชทานของตระกลใดตระกลหนงเพยงตระกลเดยว

(๒) สตร ใหประดบทอกเสอเบองซาย หากไดรบพระราชทานเครองราช-อสรยาภรณหลายตระกล ใหประดบดมเสอเครองราชอสรยาภรณทมล าดบเกยรตสงสดทไดรบพระราชทานของตระกลใดตระกลหนงเพยงตระกลเดยว การประดบดมเสอเครองราชอสรยาภรณดงกลาว ใหประดบไดเฉพาะส าหรบชดไทยเรอนตน ชดไทยจตรลดา ชดไทยอมรนทร และชดไทยบรมพมาน

หมวด ๙

การประดบเครองราชอสรยาภรณ เครองอสรยาภรณ เหรยญหรอตรา ทเปนเครองประดบตางประเทศรวมกบเครองราชอสรยาภรณไทย และเหรยญราชอสรยาภรณไทย

ขอ ๓๑ การประดบเครองราชอสรยาภรณ เครองอสรยาภรณ เหรยญหรอตราทเปนเครองประดบตางประเทศ ซงมระเบยบขอบงคบของตางประเทศวาใหประดบไดจะตองไดรบพระราชทานพระบรมราชานญาตใหประดบไดในโอกาสอนควรกอน ไดแก การตอนรบพระราชอาคนตกะ อาคนตกะ หรองานทเกยวเนองกบประเทศนน ๆ ขอ ๓๒ ใหประดบเครองราชอสรยาภรณไทยหรอเหรยญราชอสรยาภรณไทยไวในล าดบสงกวาเครองราชอสรยาภรณ เครองอสรยาภรณ เหรยญหรอตราทเปนเครองประดบตางประเทศ แลวแตกรณ แตการประดบเหรยญราชอสรยาภรณไทยใหประดบไวในล าดบต ากวาเครองราชอสรยาภรณหรอเครองอสรยาภรณตางประเทศ กรณทตองประดบเครองราชอสรยาภรณ เครองอสรยาภรณ เหรยญหรอตราไปในงาน หรอโอกาสทประมขตางประเทศของประเทศใดประเทศหนงมาเยอนประเทศไทย ใหประดบเครองราชอสรยาภรณ เครอง

36

อสรยาภรณ เหรยญหรอตราทเปนเครองประดบตางประเทศของประเทศนนไวในล าดบสงกวาเครองราชอสรยาภรณไทยหรอเหรยญราชอสรยาภรณไทย แลวแตกรณ ขอ ๓๓ การประดบเครองราชอสรยาภรณ เครองอสรยาภรณ เหรยญหรอตราทเปนเครองประดบตางประเทศ ทมวธการประดบแตกตางกบเครองราชอสรยาภรณไทยหรอเหรยญราชอสรยาภรณไทยแลวแตกรณใหประดบรวมกนได

หมวด ๑๐

การประดบเครองราชอสรยาภรณไทยของชาวตางประเทศ

ขอ ๓๔ ชาวตางประเทศจะมสทธในการประดบเครองราชอสรยาภรณไทยได ตองเปนผทไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณไทย ตามความในขอ ๗ ขอ ๓๕ การประดบเครองราชอสรยาภรณไทยของชาวตางประเทศ ใหน าความในขอ ๘ มาใชบงคบโดยอนโลม ขอ ๓๖ การแตงกายประดบเครองราชอสรยาภรณไทยของชาวตางประเทศ ใหแตงกาย ดงน (๑) บรษ แตงเครองแบบขอเฝา เครองแบบ ชดประจ าชาตพธกร ชดราตรสโมสร หรอ ชดสากล แลวแตกรณ

(๒) สตร แตงชดไทย เครองแบบ ชดประจ าชาตพธการ ชดราตรยาวสภาพ หรอชดสภาแลวแตกรณ

ขอ ๓๗ การประดบเครองราชอสรยาภรณไทยรวมกบเครองราชอสรยาภรณ เครอง อสรยาภรณ เหรยญหรอตราทเปนเครองประดบของประเทศทชาวตางประเทศนน ๆ ถอสญชาตอย ใหเปนไปตามทกฎหมายหรอระเบยบวาดวยการประดบเครองราชอสรยาภรณ เครองอสรยาภรณ เหรยญหรอตราทเปนเครองประดบของประเทศนน ๆ ก าหนดไว เวนแตไมมกฎหมายหรอระเบยบก าหนดไว จงใหน าความในหมวด ๙ มาใชบงคบในลกษณะถอยทถอยปฏบตตอกน ประกาศ ณ วนท ๒๑ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๔๑ นายชวน หลกภย (นายชวน หลกภย)

นายกรฐมนตร หมายเหต ประกาศราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศทวไป เลม ๑๑๕ ตอนพเศษ ๑๑๘ ง ลงวนท ๔

ธนวาคม ๒๕๔๑

37

ล าดบเกยรตเครองราชอสรยาภรณไทย

ตามประกาศส านกนายกรฐมนตร เรอง ล าดบเกยรตเครองราชอสรยาภรณไทย ไดกลาวถงการจดล าดบเกยรตเครองราชอสรยาภรณและเหรยญราชอสรยาภรณใหเรยงตามประเภทตระกลหรอชนตราสงสดตามล าดบ ดงน

(๑) เครองราชอสรยาภรณไทย (๒) เหรยญบ าเหนจกลาหาญ (๓) เหรยญบ าเหนจในราชการ (๔) เหรยญบ าเหนจในพระองค (๕) เหรยญทระลกตาง ๆ

สวนเหรยญทระลก ใหถอเหรยญทระลกของทางราชการมากอนเหรยญทระลกซงมใชเปนของทางราชการ และถอเวลาในการสรางกอนหลงของเหรยญแตละชนดเปนการเรยงล าดบ ซงจะไดถอล าดบดงตอไปน

เครองราชอสรยาภรณ

(๑) ราชมตราภรณ The Most Auspicious Order of the Rajamitrabhorn (๒) มหาจกรบรมราชวงศ The Most Illustrious Order of the Royal House of

Chakri. (๓) นพรตนราชวราภรณ The Ancient and Auspicious Order of the Nine Gems. (๔) ปฐมจลจอมเกลาวเศษ Knight Grand Cordon (Special Class) of the Most

Illustrious Order of Chula Chom Klao. (๕) รตนวราภรณ TheRatana Varabhorn Order of Merit. (๖) ปฐมจลจอมเกลา Knight Grand Cross (First Class) of the Most Illustrious Order of Chula Chom Klao. (๗) รามาธบด ชนท ๑ (เสนางคะบด) “Senângapati” (Knight Grand Commander) of

the Honourable Order of Rama. (๘) มหาปรมาภรณชางเผอก Knight Grand Cordor (Special Class) of the Most Exalted

Order of the White Elephant. (๙) มหาวชรมงกฎ Knight Grand Cordor (Special Class) of the Most Noble

Order of the Crown of Thailand.

38

(๑๐) ประถมาภรณชางเผอก Knight Grand Cross (First Class) of the Most Exalted Order of the White Elephant.

(๑๑) ประถมาภรณมงกฎไทย Knight Grand Cross (First Class) of the Most

Noble Order of the Crown of Thailand. (๑๒) ปฐมดเรกคณาภรณ Knight Grand Cross (First Class) of the Most

Admirable Order of the Direkgunabhorn. (๑๓) ทตยจลจอมเกลาวเศษ Knight Grand Commander (Second Class,

higher grade) of the Illustrious Order of Chula Chom Klao.

(๑๔) รามาธบด ชนท ๒ (มหาโยธน) “Mahâ Yodhin” (Knight Commander) of the Honourable Order of Rama.

(๑๕) ทวตยาภรณชางเผอก Knight Grand Commander (Second Class) of the Most Exalted Order of the White Elephant.

(๑๖) ทวตยาภรณมงกฎไทย Knight Grand Commander (Second Class) of the Most noble Order of the Crown of Thailand.

(๑๗) ทตยดเรกคณาภรณ Knight Grand Commander (Second Class) of the Most Admirable Order of the Direkgunabhorn.

(๑๘) ทตยจลจอมเกลา KnightGrand Commander (SecondClass,lowergrade)ofthe Most Illustrious Order ofChulaChom Klao.

(๑๙) รามาธบด ชนท ๓ (โยธน) “Yodhin” (Commander) of the Honourable Order of Rama.

(๒๐) วลลภาภรณ The VAllabhâbhorn Order. (๒๑) ตตยจลจอมเกลาวเศษ Grand Companion (Third Class, higher grade) of the

Most Illustrious Order of Chula Chom Klao. (๒๒) รามาธบด ชนท ๔ (อศวน) “Asvin” (Companion) of the Honourable Order of Rama. (๒๓) ตรตาภรณชางเผอก Commander (Third Class) of the Most Exalted Order of

the White Elephant.

39

(๒๔) ตรตาภรณมงกฎไทย Commander (Third Class) of the Most Noble Order of the Crown of Thailand.

(๒๕) ตรยดเรกคณาภรณ Commander (Third Class) of the Most Admirable Order of the Direkgunabhorn.

(๒๖) รามกรต ลกเสอสดดชนพเศษ The Order of Symbolic Propitiousness Ramakeerati Boy Scout Citation Special Class.

(๒๗) ตตยจลจอมเกลา Companion (Third Class, lower grade) of the Most Illustrious Order of Chula Chom Klao.

(๒๘) จตรถาภรณชางเผอก Companion (Fourth Class) of the Most Exalted Order of the White Elephant.

(๒๙) จตรถาภรณมงกฎไทย Companion (Fourth Class) of the Most Noble Order of the Crown of Thailand.

(๓๐) จตตถดเรกคณาภรณ Companion (Fourth Class) of the Most Admirable Order of the Direkgunabhorn.

(๓๑) ตตยานจลจอมเกลา Junior Companion of the Most Illustrious Order of Chula Chom Klao.

(๓๒) จตตถจลจอมเกลา Member (Fourth Class) of the Most Illustrious Order of Chula Chom Klao.

(๓๓) เบญจมาภรณชางเผอก Member (Fifth Class) of the Most Exalted Order of the White Elephant.

(๓๔) เบญจมาภรณมงกฎไทย Member (Fifth Class) of the Most Noble Order of the Crown of Thailand.

(๓๕) เบญจมดเรกคณาภรณ Member (Fifth Class) of the Most Admirable Order of the Direkgunabhorn.

(๓๖) ตราวชรมาลา Member of the Vajira Mâlâ Order.

40

คณะผจดท า ทปรกษา

๑. นายสมชาย เสยงหลาย ผตรวจราชการกระทรวงวฒนธรรม ๒. นายสมยศ สงหค า ผอ านวยการส านกบรหารกลาง

คณะท างาน ๑. นางสาวณฐปรยา บญมสก เจาหนาทบรหารงานทวไป ๗ ว หวหนาคณะ ๒.นางประภสสร ตรศลา นกวชาการวฒนธรรม ๗ ว ๓. นางสาวแวววมล ขนทอง นกวชาการวฒนธรรม ๖ ว ๔. นางวาณ สงขวจตร เจาพนกงานธรการ ๕ ๕. นางอารยา ทวรภาพ เจาพนกงานธรการ ๕ ๖. นางสาวสณฎฐา จตรสภาพ เจาพนกงานธรการ ๔ ๗. นางทพวลย จนทรด พนกงานราชการ ๘. นายศรศกด สมประสงค พนกงานราชการ ๙. นางสาวกลยา อยณรงค เจาหนาทบรหารงานทวไป ๑๐. นางสาวสนสา พลทรพย เจาหนาทธรการ

คนควา/รวบรวม/เรยบเรยง ๑. นางสาวณฐปรยา บญมสก เจาหนาทบรหารงานทวไป ๗ ว

๒. นางสาวแวววมล ขนทอง นกวชาการวฒนธรรม ๖ ว