તારણ અવસા..કળી ી ફલ બનવાની ���ણા...

ડૉ.ગૌરાગ દર�

ડૉ.�હરલ ભાવસાર

(આર.બી.એસ.ક એમ.ઓ.)

શ છ આ તરાવસા???

સામાનણ રીત ૧૦ વષર ી ૧૯ વષર સી નન ગાળન તર વણ નન ગવામા આવ છ...

આ સમણ ગાળન બાળક અન ણવાની વચ નન સમણ ગાળન હનવાી મહતવ નન છ..

આ ગાળા મા શારી�રક,માનિસક અન વહવા�રક ફરફારન તા હનવાી તમજ પ�રપકવતા નન અભાવ હનવાી આ ગાળન બ અગતણ નન છ...

શારી�રક ફરફારન :કનણા દસ વષરની ાણ પછી બ-ત વષરમા તમનામા ભાર ફરફાર વા લાગ છ.શરીર કળીમા ી ફલ બન તમ િવકસવા લાગ છ. દબળ પાતળ શરીર ભણ� ભણ� બનવા માડ છ.

છનકરી

લાબા-પાતળા પગ અન વાકા-કા હા માસલ બનવા લાગ છ. સતન,કમર,વક સળનન િવકાસ ાણ છ

ામડી મા ીકાશ- ીલ વ

બગલમા-ગ�ાગ પર કશ વિ� વી

માિસક ની શરઆત ાણ છ

ગભારશણ-બીજ �ી નન િવકાસ ાણ છ

બા� જનનાગન નન િવકાસ ાણ છ

બાળકી ીમ ીમ સપ ર �કશનરી બનતી �ણ છ.

હરન આકષરક બની �ણ છ

લાગી જનણ અન સામાિજક ફરફારન:ઉમર વવાની સા કનણાના શરીરમા જ નહહ, મનમા પ પ�રવતરન ાણ છ. તન હવ ની ઢહગલા-ઢહગલીની રમત રમવી ગમતી ની ક ની સાભળવી ગમતી-એક હતન રા�ની વાતાર. તન હવ સમવણસક સહલીઓ અન છનકરાઓ સા હરવ-ફરવ ગમ છ. તની એવી ઇચછા ાણ છ ક તના તરફ કનઇ આકષારણ,એના માટ ન રા કર છતના પહરવશ,મકઅપ અન વાળની સટાઇલ બદલાઇ �ણ છપહલા કરતા અરીસા ની સામ ક બારમ મા વ સમણ ગાળ છપનતાની આગવી ઓળ ઉભી કરવા મ છતની ભણ િમિશત શરમ પ વતી �ણ છ. ઉતસાહ વ છ..ાક લાગતન ની..નવા નવા િમતન બનાવ છ..

પનતાનન ક�ન-મત સાન ઠરવવા ઝગડી પડ છમતભદ ાણ છ...નવ નવ �વાની ઈચછા ાણ છ..અનક ��ન ાણ છ..મનમા સકસની ઝ ના �ગ છત હવ નવલકાઓ અન �ફલમનની કાવસતમાી માત મનનરજન જ ની માતી, ત તની નાિણકા સા તાદાતણ અનભવ છ.તના માઘણમ ારા ત પનતાના સપનાની દિનણા સ�વ છ. હવ ગીત અન સગીતી તના હદણના તાર ઝઝી ઉઠ છ.

આવી િસિતમા તન પનતાની િસિત કઇક નવાઇભરી લાગ છ. તની ગતરી હવ બાળકી તરીક ની તી તમજ �ી તરીક પ ની તી. તન સમ�ત ની ક આ બ શ ઇ ર� છ. આ સમણ

દરિમણાન તન �મ માિસક આવ છ, તી ત િવારમા પડી �ણ છ, અર ! આ વળી કણા નવી મકલી આવી ?

શારી�રક માનિસક ફરફારન અન આરનગણશારી�રક માનિસક ફરફારન આરનગણ

વતન જતન િવકાસ ઉતજના અન િતા

ઊાઈ વવી પનષ વારવ પડ છ,� ના વાર

તન કપનષ ક એનિમણા નન િશકાર

બન છ

સતન નન િવકાસ કરનડ ર� અન ભા પર ભાર વ છ

..કમર દ: છ

ામડી મા િકાસ વવી ીલ વા..

પાતળા બનવાની ક

�ફગર �ળવવાની મામકપનષ,એનિમણા,�નટીન-

િવટામીન ની ઉપ

શારી�રક માનિસક ફરફારન અન આરનગણશારી�રક માનિસક ફરફારન આરનગણ

પનતાની આગવી ઓળ ઉભી કરવા મ

મઝવ,િનરાશા,ગસસન વ છ...

નવ નવ �વાની ઈચછા �ત �ત ના �ણનગન કર,� મ ઉભ કર

બદલાતી જતી લાઈફ સટાઈલ નટી સનબત મા ફસાઈ �ણ

અભણાસ બગડ

આડડ ાણ,વજન વ

સમન�કગ,દાર જવા ણસન વ

સપીડ મા વાહન લાવ,અકસમાત વ

આરનગણ િવભાગ ન સકલન મા આવા લકર આપવાની જરર કમ પડી??અમન શ રસ હનણ???

ભારત મા ૨૨% વસતી �કશનરન ની છ...

� તમની પર ધણાન ના આપીએ અન તમન િશક ના આપીએ તન...

સમણ પહલા ગભર રહવન,માતા- બાળક ન મતણ વ

એઇડસ જવા �તીણ રનગન તમજ કપનષ-ટીબી વગર વવા

ડી�શન, ,ભણ,િનરાશા વવા

આતમહતણા ન �મા વવ

ગનાઓ,હતણા,નરી,બળાતકાર વવા

ણસન,દાર-િસગારટ વગર વવાી હદણ-ફફસા ના રનગન કનસર જવા રનગન વ છ...

ાલન હવ નડી માિસક અગ ાર કરી લઈએ..સ� �સતા ક સગભાર �ીઓ િસવાણ ની ણવાવસા �ા� �ીઓમા ગભારશણ માી �િત માસ �િમક કલા સા જ િનણિમત રકત શાવ ાણ છ તન માિસક કહ છ..

સામાનણ સમણ: ૩ ી ૪ �દવસ,વ મા વ ૭ �દવસ

માિસક � નન ગાળન: ૨૮ ી ૩૨ �દવસ

બળતરા ક દ: ાવન ના હનવન �ઈએ...અિતશણ ીકાશ ક અનણ રગ ન માિસક ના હનવ �ઈએ...

છતા પ ઘી બી એટલ ક ૬૦-૭૦% છનકરીઓમા ની ના લકન �વા મળ છ:

શરીર ભાર લાગવ,બની વી,પઢ,�ઘન ક પટ મા દઃ ાવન વનકમર દ: વી સતન ગૌરવવારવાર પશાબઉલટી,મા દઃ વશારી�રક-માનિસક કમ�રીિડીણાપણ

માિસક પહલાના લકનના ઉદાહરનસન ફલી �ણ અન બકારા અનભવાણ

ણનિનમા જવાળ

ધણાન કિનનત કરવામા મકલી પડ

ઊઘ ન આવ

ાવાની લાલ રહ

ણાકળતા

િ �તા

ી�ડણાપણ

મડમા ફરફાર

સનાણ ક સાામા દ ાવન

બહ ગરમી લાગ

સતનન નરમ ઈ �ણ

આફરન ડ

નડા વ ત માટ વજન વી �ણ

મા દખણા કર

કમરમા દ ાવન

ાક લાગ

નસ ઝલાઈ �ણ

દઃ ાવનસહન ન ાણ

�કાશ ન ગમ

જવાળ

ઝાડા

આના ી બવા શ કરશન??

સ��ણ રહનઃ ઘી �ીઓનન અનભવ છ ક હદણના પપના કાણરન વાર શિકત આપ એવી ‘એરનિબક’ એકસરાસાઇઝન કાર એમન િ �તા અન િતાઓ દર કરવામા મદદ મળ છ. આહારમા ફરફાર કરનઃ વાર સવાસસણ�દ આહાર લવાી PMSના લકન હળવા શ. ફળન, શાકભા� અન આ અનાજ વાર લન. ાડ ઓછી કરી ના ન, કિતમ સવીટનરન, રબીવાળા ક કારવાળા પદાર ઘટાડી ના ન. ા કનફી ઘટાડન

મનન હળવ રા નઃ “મનન હળવ રા ન” એમ કહી દવાન તન સહલ છ, પ કરવાન અઘર છ. ણનગ, �ાાણામ, ધણાન કરન

ગરમ પાીીસનાન કરન તન પ શરીર હળવ ઈ જશ.

ાવાની ઇચછા પર કાબ રા ન: તળલી વસત ાવાન મન ાણ તન પટ ભરીન ન ાઓ, ા વા પરત ાઓ.પાી પરી ાસ

આણનરની ગનળીઓ લનઃ આણનર (લનહત�વ) લવાન તન સાર જ ગાણ, કાર ક માિસક દરિમણાન આણનર બહ નીકળી �ણ છ.

આના ી બવા શ કરશન??

પાી વાર પીઓ અન કિલશણમ અન િવટાિમન ‘ડી’ની ગનળીઓ લનઃ એનાી નસન ઝલાઈ જવાન ઓછ શ. શરીર પર ડતા સન�ન �મા પ ઘટશ. પરત ાસ ણાદ રા વાન ક, કિલશણમ આણનર માટ અવરનરપ છ. એટલ બ�ની ગનળીઓ �દવસમા જદા જદા સમણ લવી.

રડવ આવ તન આમ શા માટ ાણ છ ત િવારનઃ અધણણનન દશારવ છ ક �ીઓ પરષનની સર ામીમા આસ સા સટસના રસાણ વાર બહાર કાઢ છ.

મડ સારન કરવા માટ ાશન નહહ; શનિપગ પ એનન ઉપાણ નીઃ નડા વ ત માટ તન એની સારી અસર દ ાશ પ લાબા ગાળ એના નકસાન છ. તન બદલ ઑનલાઇન ગમમા મન પરનવન તન લાભ શ.

સટસ ઘટાડનઃ સટસ ઓછન હશ તન તમારા શરીરના હૉમૉન તમારી મદદ આવશ અન પરક હૉમૉન લવા નહહ પડ. ણાણામ અન જદી જદી રીત સટસન બહાર કાઢન.

બ મન પર ન લનઃ એમ માનન ક તમન ફરસદ મળી છ. હવ મિનકણનર, ફિસણલ ક હરકટ માટ િનરાત છ. ટીવી જઓ, મનગમતી ઑનલાઈન ગસ રમન, સ ીઓ સા ફનન પર ક ઑનલાઇન ગપપા હાકન.

આના ી બવા શ કરશન??

તમારી સા રહતા હનણ તમન તવી દનઃ કહી દન ક તમન અમક તકલીફન શ, જ ી સટસ ઘટાડવામા તમન મદદ મળી રહ.

સમાઇલ કરન અન સામની ણિકતન સવાગત કરનઃ એક અભણાસ �મા બનાવટી સમાઇલી પ સટસ ઓછન ાણ છ.

ણાણામ કરનઃ ણાણામી એનડન�ફરન પદા ાણ છ, જ સ ની લાગી આપ છ.

વ વજન ના ઉપાડવ,આરામ કરવન.

જનનાગન ની પરતી સફાઈ કરવી

નપકીન િનણિમત રીત બદલવા

ગરમ-તી ા-અાા-આા વાળા નરાક ના ાવા

�દવસ સવ ન�હ

કબિજણાત વા દવી ન�હ,સાદન-પી �ણ તવન નરાક લવન

માિસક મર ‘શાપ’ ની. એ તન આશીવારદ છ ક

તમ સતાનની માતા બની શકન છન. એ તમારા �ીતવન �તીક છ.

હસત મન ી દનરવાઈ જવ ન�હ

લ� પહલા આ સમણમા સકસ ણવહારના સવાભાિવક અવસરના અભાવન કાર છનકરીઓ તના શમન માટ િવકલપ શની કાઢ છ. આટલી વણ પહોલી અિકાશ છનકરીઓન આના ઉપાણનની સમજ પડી ગઇ હનણ છ.ત કણારક નહાતી વ ત પનતાના શરીરના કટલાક અગનના સપશર,મસાજ, મદરન અન ઘસારાી આનદ મળવતી હનણ છ. ત કણારક સાઇકલ લાવ છ, �નની વચ કનઇક ીજ દબાવીન બસ છ, બન �ઘન ભીડીન બસ છ, ક ઓિશકાન છાતી પર દબાવીન સએ છ તણાર તન સતનષની અનભિત ાણ છ. એકવાર તનન અનભવ ણા પછી તન વારવાર એમ કરવાની ઇચછા ણા કર છ. આમ કરવાની �રા ાસ કરીન શાળા, કનલજ ક હનસટલ �વન દરિમણાનસાી છનકરીઓ પાસી મળ છ. કટલીક છનકરીઓ પનતાના હા અન આગળીઓ ઉપરાત અનણ ી�નન પ ઉપણનગ કર છ. આ ઉપરાત અનકવાર ફકત માનિસક ઉતજના સતનષ માટ પરતી બની �ણ છ. ઘીવાર ઉઘમા પ આવ ાણ છ. આ બાબતના ફલાવા અગ કહી શકાણ ક મહદઅશ છનકરીઓ આવ કરતી હનણ છ. જમનામા સકસનન આવગ ઓછન હનણ, તમન આવ કરવાની જરર ની પડતી, પ વાર ઉતિજત છનકરીઓ આમ વ કરતી હનણ છ.

આનાી રનગન વી �ણ છ અન બી� રસત ડી જવાણ છ..અભણાસ વગર ી મન બીજ વળી �ણ છ...

આ બ નકસાન કારક છ...

સકસનન �બળ આવગ

આજકાલની �કશનરીઓન આ વાતનમા જનવાી િવારની ગ આવી શક છ. આજ લ� સસાન મહતવ ન સવીકારનાર �ગિતશીલ ગાણ છ. આવા આઘિનક લનકન કદા આ સલાહ નહહ પ માન. આજની કટલીક ણવતીઓ પનતાની �ત જ િન રણ લશ, પ એ બાબત ત�ન િનિવરવાદ છ ક,તમન ગલમરસ �વન ર ર એક દભ માત છ. તન અનકર ન કરવામા જ આપી ભલાઇ છ.આજની �કશનરીઓ રનમાસ તરફ એવી શ�ાી પગલા ભર છ ક, ત હવ નાની રહી ની, ત સમજ છ. ત શ કરવ �ઇએ, તની તન બર છ. ર ર વાસતિવકતા એ છ ક તમના અનમાન સાા હનતા ની.સકસ એવ કત છ ણા એકવાર ભરલ પગલ બીજ પગલ ભરવા િવવશ બનાવી દ છ. આમ જ �મ ાલણા કર છ. ત સમણ સણમ િશિલ બની �ણ છ અન સકસનન આવગ �બળ બનતન �ણ છ. આ એક એવી આગ છ, જ એકવાર સળગી ઉ�ા પછી બાળીન ભસમ કણાર િવના ઓલવાતી ની. કન કટલ દાઝશ, તન અગાઉી અનમાન કરવાન શકણ ની. એ પછી તનન કાળન ડાઘ આ ા �વનન કલ�કત કરી મક છ. � અહહ સણમ અન ,સમજી કામ લવામા ન આવ, તન લપસી જવાણ છ. એક જ નાનકડી ભલી આ �વન પ�ાતાપની આગમા સળગણા જ કર છ.

સણમની જરર ણવાનીના આગમન સમણ મનમા સકસના િવારન ઇન સણમ ગમાવી ણિકતી અિવવકી ન બની જવાણ. સણમ તન �ળવવન જ �ઇએ.માસ બિ�શાળી અન સભણ�ાી છ, તનામા અનણ �ાીઓ કરતા ફરક છ. ત સમજ કળવવી જ �ઇએ. તમ ન બન તન માસમા અન પશમા શન ફર રહ ? પશઓન કનઇ િનણમ,સણમ ક મણારદાન બન હનત ની.

દરક ણવતીએ પનતાન ણનગણ �વનસાી પસદ કરવાનન હનણ છ. તજ રીત દરક ણવાન પ પનતાન ણનગણ પતની પસદ કર છ. માતા-િપતા ક વડીલન આ બાબત મા આપા ી વ અનભવી હનણ છ..તમના િવાર સામ પડવ ન�હ તમના મત પર એક વાર િવાર કરી �વન...પસદગીની આ ���ણામા સમજપવરકના િવાર િવિનમણન અનભવની જરર પડ છ. તમા ઉતાવળ ન ાલ, ણા સી વાત પાકી ન ઇ �ણ, તણા સી િવવકપવરક સણમ �ળવવન જરરી છ. સ ી દાપતણ અન કૌટિબક �વનની ઇચછા રાવતી ણવતીઓ માટ આ જટલ જરરી છ, તટલ જ ણવકન માટ પ છ.

પાપા કહત હ બડા નામ કરગા..બટા(દીકરન/દીકરી)હમારા ઐસા કામ કરગા....

અત બસ એટલ જ ક...

આવતી કાલ ના ભિવષણ એવા તમારા પાસ માતા-િપતા,વડીલન,સમાજ,િશકકન,સરકાર તમામ ન કનઈક ન કનઈક આશા હનણ છ...

કનઈક તબ� તમ એ આશા પરી કરવામા ઉા ના ઉતરન અન દશ ના શર નાગ�રક બનન એજ અભણરના...

જણ �હનદ...વદ માતરમ ...ભારતમાતાકી જણ...