1

REPUBLIKA E SHQIPRIS

KUVENDI

Komisioni pr Veprimtarin Prodhuese, Tregtin dhe Mjedisin

Dokument parlamentar

PROCESVERBAL

Dat 04.12.2014, ora 11:00

Drejton mbledhjen:

Eduard Shalsi kryetar i Komisionit

Rendi i dits:

1. Miratimi i procesverbalit.

2. Shqyrtimi i projektligjit Pr ratifikimin e marrveshjes s huas, ndrmjet

Republiks s Shqipris dhe Banks Ndrkombtare pr Rindrtim dhe Zhvillim, pr

financimin e projektit pr rimkmbjen e sektorit t energjis elektrike.

Marrin pjes:

Eduard Shalsi, Robert Bitri, Artan Gai, Esmeralda Shkjau, Artur Bushi, Besnik Baraj,

Piro Kapurani, Ervin Koi, Namik Kopliku, Gentian Bejko, Rakip Suli, Sadri Abazi, Vladimir

Kosta, Ervin Buashti, Dashamir Kamberi, Blerina Gjylameti, Silvi Caka dhe Kejdi Mehmetaj.

Mungojn:

Genc Ruli, Sherefedin Shehu, Ardian Turku, Agron Duka, Besnik Dushaj,Voltana

Ademi, Gjergji Papa, Helidon Bushati, Kozma Dashi, Dashamir Tahiri, Parid Cara, Ilir Xhakolli,

Fatmir Toi, Bujar Derveni dhe Monika Kryemadhi.

T ftuar:

Ilir Bejtja - zvendsministr i Energjis dhe Industris.

2

Sokol Kikino - drejtor Njsis s Projekteve t BB-s.

Miranda Lila kshilltare e ministrit pr Marrdhniet me Parlamentin.

Dardan Malaj kshilltar i ministrit, pr mediet.

Milbana Treska - drejtoresh e Drejtimit t Borxhit Publik, n MF.

3

HAPET MBLEDHJA

Eduard Shalsi Prshndetje, t nderuar koleg deputet!

Para se t fillojm mbledhjen, a jan konfirmuar emrat q do t vijn n mbledhjen e

nesrme?

(Ndrhyrje pa mikrofon).

Sot n rend t dits, kemi shqyrtimin e projektligjit Pr ratifikimin e marrveshjes s

huas, ndrmjet Republiks s Shqipris dhe Banks Ndrkombtare pr Rindrtim dhe

Zhvillim, pr financimin e projektit pr rimkmbjen e sektorit t energjis elektrike.

T ftuar n komision kemi:

Zotin Ilir Bejtja, zvendsministr i Energjis dhe Industris, zotin Sokol Kikino,

drejtor i njsis s Projekteve, zonjn Miranda Lila, kshilltare e ministrit pr Marrdhniet me

Parlamentin dhe zotin Dardan Malaj, kshilltar i ministrit pr mediet.

Mirserdht n komision!

Zoti Sokol Kikino sht drejtor i njsis s projekteve, ndrsa Miranda Lila, sht

kshilltare pr marrdhniet me parlamentin.

Zoti Koi, keni fjaln n cilsin e relatorit!

Ervin Koi Kjo hua sht n funksion t prmirsimit t infrastrukturs s rrjetit

energjetik. Ka nj vler prej 112 milion euro dhe vjen n vijim t reformave t ndrmarra nga

qeveria n t gjith sektorin energjetik.

Projekti ka 4 komponent kryesor: komponenti i par sht pr plotsimin e nevojave

me energji, pr arsye se prodhimi vendas nuk i plotson nevojat. sht nj mbshtetje

afatshkurtr pr importin energjis.

Komponenti i dyt ka t bj me prmirsimin e infrastrukturs s shprndarjes.

Komponenti i tret ka financimin pr prmirsimin e matsve, transmetimit dhe

qendrs s t dhnave dhe komponenti i katrt, sht pr mbshtetjen e reformave n sektorin

energjetik dhe zbatimi i projektit.

sht pr tu vlersuar, sepse kjo hua vjen pas reforms q ka br qeveria n sektorin

energjetik, pr marrveshjen q bri n kompanin CEZ-i, pasi i mori prsri aksionet, qoft

pr sa i prket reformave q ka br s fundi, t cilat kan krijuar besim te partnert tan.

4

Mbetet pr tu vlersuar si hua, pasi norma e interesit sht shum e ult. Kredia ka nj

afat maturimi prej 22,5 vjetsh. Tarifa e angazhimit sht 0,25% e shums s kredis dhe

interesi sht: norma e referencs + marzhin e pandryshueshm (0,75%), por qeveria do tia oj

t gjith sektorit me norm interesi 0,75%. Pr 7 vjet, qeveria nuk do ta paguaj principalin, por

do t paguaj vetm interesin.

Eduard Shalsi Zoti Bitri do t dij m shum pr shtjen e norms s interesit, pra,

kushtet e kredis.

Ervin Koi Interesi baz sht: norma e referencs + marzhin e pandryshueshm

(0,75%). Norma e referencs sht pak a shum e ndryshueshme, por pak prgjithsisht sht...

(do ta shpjegoj edhe drejtoresha e Ministris s Financave).

(Ndrhyrje pa mikrofon).

1,1% ven t dyja (Euribor + 0,75%), por qeveria merr prsipr q kt shum q e

merr Ministria e Financave, ta transferoj ose ta huazoj te KESH-i, OSHE-ja dhe OST-ja, me

norm interesi 0,75%. Marzhi prej 0,35%, do t prballohet nga buxheti i shtetit.

(Ndrhyrje pa mikrofon).

Robert Bitri Sa prqind e ksaj shume do t vej pr blerje energjie dhe sa do t vej

pr teknologjin?

Ervin Koi Mendoj se kt prgjigje duhet ta japin prfaqsuesit e qeveris. Un, si

relator i projektligjit, jam dakord me kt hua, e cila do ta prmirsoj ndjeshm kt sektor, n

t gjitha aspektet, por sidomos n infrastruktur, pr t prballuar nevojat urgjente q ka sektori

dhe pr t importuar energji. Ftoj komisionin ta mbshtes nismn, pr ta prcjell m pas te

komisioni prgjegjs.

Eduard Shalsi Faleminderit, zoti Koi!

Para se tu jap fjaln prfaqsuesve t ministris, do t doja t dija pr orientim: prse

shuma 150 milion euro dhe jo (t themi), 50 milion apo 300 milion?

Sokol Kikino Shuma sht 150 milion dollar, q sht e barabart me 112 milion

euro.

Eduard Shalsi Nse shuma sht 150 milion dollar, prse flasim pr euribor dhe

nuk flasim pr libor?

(Ndrhyrje pa mikrofon).

5

Dakord. Si sht arritur n kt shum, pra, prse 112 milion euro dhe jo nj shum

tjetr?

E dyta: si jan prcaktuar komponentt q do t financoj kjo shum? A do t shkohet

drejt matsve inteligjent fillimisht dhe pastaj rrjetit, do t shtohet nj pjes e vlers s energjis,

pastaj e matsve inteligjent, pra strategjia e shpenzimeve dhe investimeve n rrjetin energjetik?

Kjo sht t paktn pr ta orientuar diskutimin. Pastaj koleg t ndryshm, jam i sigurt q

do t ken pyetje.

Ilir Bejtja Kredia duhet par.

N qoft se do t shikonim nevojn ton pr investime, do t kishte qen mrekulli t

kishte qen 900 milion dollar, se kaq kemi n dor sot q ta zgjidhim totalisht problemin.

Po t kemi parasysh aftsit mbuluese q ka buxheti i shtetit sot n kushtet e regjimit

financiar, t cilin po e ndjekim n do investim, kapacitetet e garancis sovrane q ne mund t

mbulonim nuk na lejonin t merrnim m shum se 150 milion dollar ose 112 milion euro.

Arsyeja e vetme sht se kompania ose tri kompanit i kan t konsumuara krejt kapacitetet e

tyre kolaterale pr t marr m tepr se kaq dhe, duke qen se jan totalisht me kapital publik, n

kt rast pr do kompani me kapital publik krkohet edhe garanci sovrane, n mnyr q borxhi

t jet totalisht i siguruar. Pra, kapaciteti i buxhetit shqiptar nuk ishte m i madh se 112 milion

euro pr ta mbuluar kt kredi. N kt logjik, ne kemi br nj prioritizim, duke marr tri

elemente baz.

S pari, kushtet e emergjencs q jan gjithmon trokitse n dyert e sistemit energjetik

shqiptar, sepse varen totalisht nga klima, nga kushtet e motit.

Robert Bitri Pr blerjen e energjis.

Ilir Bejtja - Duhet nj garanci pr blerje energjie, n mnyr q t garantojm furnizim

t qndrueshm t tregut energjetik. Pra, ajo nuk sht e dhn q patjetr t konsumohet, por t

mbetet n form garancie pr blerje energjie. I sht dhn ndrmarrjes gjeneruese, KESH-it.

Kjo vjen nga detyrimi q KESH-i ka pr t furnizuar tregun e rregulluar, me tarif t rregulluar.

Q KESH-i ta garantoj kt furnizim duhet t jap rregullisht nga 4,4 deri n 4,7 tera energji

do vit dhe pjes kryesore mbi 70% e ksaj energjie duhet t jet prodhimi i vet (furnizuesi

publik me shumic); kshtu sht i programuar, e ka prodhimi i hidrocentraleve t vogla.

N kushtet ku jemi, kur kemi filluar remontin e digs s Komanit, turbinn e Komanit

dhe deri n mesin e vitit 2017 ne do t jemi me 1,15 turbina____ (nuk dgjohet mir).

6

Eduard Shalsi Falemnderit z. Bejtja.

Ilir Bejtja Prodhimi yn nuk mund t jet n kushte mesatare t motit m shum se

3,2-3,3 teravat nga 3,8-4 teravat q kta duhet t lvrojn. Kshtu q duhet t ken nj garanci,

nse moti do t prkeqsohet se kaq sa jemi, q ne t kemi nj fond rezerv q do t jepte

mundsin t blinin energji jasht pr t furnizuar tregun me tarif t rregulluar.

Pr t arritur te kjo shifr jan br analiza t detajuara matematikore. sht pasur

parasysh edhe trendi i mimeve t importit t energjis elektrike dhe nevoja q ne kemi pr t

kompletuar krkesn pr energji n vend.

Pjesa tjetr e kredis, prej 93 milion dollarsh, po flas n dollar se e kam n termat e

studimit t marrveshjes, do t prdoret nga OSHEE-ja, nga shprndarja, bashk me nj

pjesmarrje t saj n bank me 46 milion dollar me kosto lokale.

(Ndrhyrje pa mikrofon.)

Pr ta kompletuar t gjith projektin pr projektet q jan zgjedhur.

Projekti prmban brenda 300 mij mats, t cilt do t blihen dhe nuk jan smartmeters,

por n nivele t ndryshme, nga 35 kilovoltshi deri te 0,4-shi edhe pr familjart.

sht parapar nevoja q ne kemi sot pr zvendsimin e matsve ekzistues dhe pr

kompletimin e rreth 60 mij konsumatorve, t cilt jan pa mats. Kemi br nj prllogaritje.

Nga 930 mats q ne kemi n treg, nj pjes e mir e tyre jan t dmtuar pr shkak t

anakronizmit t kohs, pra ka kaluar shum koh q kur jan instaluar pr her t par dhe nuk u

prgjigjen programeve teknike pr matje.

Elementi i dyt ka qen dmtimi pr shkak t vjedhjes ose t manipulimit t rrjetit nga

konsumatort. Nga studimi q kemi br, na ka rezultuar se n do tre mats q ne heqim t

dmtuar, mund t rikuperojm 1,8 prej tyre n total. Kjo ka sjell nevojn pr matsit q na

duhen pr t komplet