.1~ ILlIEUCHARISTIA

VERBUM PACIS

CARMEN HEBRAEORUM RITU

NEERLANDICE CECINIT

F. ·VAN EEDEN

LATINE VERTIT

C. WILDE S. J.

IMAGINEM CARMINI PRAEFIXAM DEL.

J. TOOROP

APOLOGETISCH BUREAU .,HOUVASTtt

BREEDSTRAAT 9 ALKMAAR

111 19

ELiCHAR1STIAVERBUM PACIS

CARMEN HEBRAEORUM RITU

NEERLANDICE CECINIT

F. VAN EEDEN

LATINE VERTIT

C. WILDE S. J.

I NIAGIN E1VI CARMINII PRAEFIXAIVI DEL.

J. TOOROP

APOLOGETISCH BUREAU „H OU V A S T"BREEDSTRAAT 9 ❑ ❑ ALKMAAR

ILLmO ET REVTM° DNO

DNO HENRICO VAN DE WETERINGARCH. ULTRAJ.

DDD.POETA4

cs, • , ; o andem, sera licet, cum spe mihi vita renata estDiffugiunt tenebrae, iam nitet alma dies !

Supremas, ut olor, fundam de gutture vocesIpse dolor vati carminis auctor erit !

Siccabit lacrymas ploranti pectoris ardorMulcebitque animum gratia sancta Dei !

At quae materies modulis erit apta canentis,Quid dignum tremulo proferet ore senex ?

Divinas cantabo epulas, Iesuque SacratumCorpus, mortales quo cibat ipse Deus.

5

e ersus eram tenebris, animum nox asra premebatNulla dies, non lux, sidera nulla micant.

Pallida mors regnat ; funesta silentia lateCuncta sopita tenent et sonus omnis abest.

Arens terra sitit, foedoque horrore subactaDurescit, torpent victaque prata situ.

Infensus Daemon per tristia regna vagatur ;Odit cuncta ferox est odioque pari !

Labebar, praecepsque ferebar in ima profundiGurgitis, hiscebat Tartarus ore niger.

Non solacia iam luctus, non gaudia moerensCernebam, nec spes ulla relicta mihi.

b

Ipsaque, quae dederat Fortuna benignior olimMunera, lugenti iam meminisse dolet,

Fiere nefas, questusque tamen retinere nequibam :Nulla quies, nusquam dulce levamen erat.

Peccatis veniam supplex pacemque petebamOrabamque Deum parceret immerito !

At clemens cunctis Dominus mihi ferreus uni,Nec miserans misero mitia dicta tukt.

Pandere foeda fremens meditor dum vulnera mentis,Dum quaero tantis verbaque digna malis,

Dicere tentantem pudor, heu, deterret inanisHorrescitque animus Judicis ora Dei I

7

Non medicina malo, non herba benigna (erebatLenimen, sprevit pharmaca cuncta dolor ;

In lacrymas solvi cupiebam ; nescia fletusMoerenti stillam lumina sicca negant.

Tristis erat lux ipsa mihi, dum lidera coeloPallent, nec vitam reddit amara dies !

Dura dies ! quam atro voltu properare videbam, .

Vescentique cibus dulcis acerbus erat.

Quocumque aspicerem, miserae nil gaudia menti .

Praebebat : prendit nil nisi inane manus !

Adstabant cari fratres fidique sodalesTendebant monitis ferre salutis opem :

8

At nostros poterat quisquam pensare dolores,Ulcera rimari pectore dira meo ?

Verba dabant aegro vani fallacia, nusquamQui morbum nosset, gnarus amicus erat.

Sic nec sol oriens nec vesper pectore curasDepellit ; lucent sidera celsa procul !

Ut lorica premit glacies concreta gemiscensCor ; sedet irridens perfidus ore Satan !

„Hei, quam caeca ambit nox astra micantia coelo„Intus at immanis flammeus ardor edit.

„Igneus exitium splendor mortemque minatur,„Non patitur vitam vivere quidquid habet.

9

„Crescit in immensum flagrantis sideris aestus„Non produnt terris secula mille jubar !

„Legibus aeternis rapida vi caeca feruntur„Grandia terrigenas lumina nosse negant !

„Vestras, astra, vias quicumque inquirere tentat,„Infremit admirans attonitusque silet !

„Quid iam damná valent stultis quae summa videntur 1„Astrum unum e multis Tinge flagrasse miser !

„Terrea cuncta nihil : credis quae maxima demens,Pulveris haec instar, quem fugat aura levis !”

10

Talia perversus tentator protulit ore ;Eloquio valeat quis superare vafrum ?

Solus enim solum verum se dicere mendaxMentitur, fraudes verba aliena vocat.

Coelorum Dominum simulat veterator acerbus,Infernis tenebris captus et usque miser !

Astutus, plenusque doli secretaque doctusAbdita, quae tellus celat et unda maris ;

Arripit imbelles mortales dextra furentisUt miseram prendit callida felis avem

Lumina falsa micant et fascina noxia torquent :Decipit, heu, plebem splendida forma levem !

1 1

Vae nobis, si quos fatalia munera vincunt,Vinclis vincla addunt singula dona novis.

Qui veneremque crepat, linguae moderetur et auri ;Rete latens caute, garrula turma, cave !

Retibus infestis hominis nam semita plena,Venator lepori tendis inique plagas !

In mare dimittit piscator lina profundum :Saevior est undis lingua maligna maris !

Quaeritis haec quorsum, fratres cari atque sorores :Daemonis, en, vobis faeda cloaca patet !

Foetorem infernum ut bene dignoscatis, amici,Vitetis moniti damna nefanda fuga.

12

Praeterea, quae justa miser solacia vobis,Utile responsum reddere quod valeam ?

Ipse, dolens sensi quae sunt tristissima. Nemo estCui non jure loquar : Te, bone, plura tuli !

Sola fides restat. Flentem ne spernite, neu sitDum mea damna queror candida lingua gravis !

Incidit in vastam, qui non vult cernere abyssum,Praeda fit is Satanae, qui Satanam esse negat.

Ergo laetitiae nimium ne fidite vestrae,Neu quis nota putet cuncta pericula sibi !

Cernere vos videor vestis candore nitentes ;Vento agitante levi carbasa Testa volant !

13

Quae species ! Quae firma nimis fiducia rerum !Plaudentes colles scanditis Elysios 1

Ingentes animi I Cantant praecordia gratesEt fruitur Jesu mens pia colloquiis !

Ipse probos etenim celsa ad fastigia ducet ;Recta via est : numquam deseret Ille suos !

Sed quid mox ? ignes fundent cum Tartara. saevos,Terra tremiscet hians, aurea tecta ruent !

Nutabunt montes, tetri volventur odores,Faecundas segetes hauriet unda vorax !

jam superat tonitru vocem et lamenta paventum :Mille salutem orant, est ubi nulla salus !

14

Talia dum terrent, ales num laeta manebitDe vestro fundens pectore dulce melos ?

Prodit pompa strepens auroque ostroque decora,Thus redolet, Cantu tympana mixta sonant !

Ut Cassandra gravis, mendicus ut ulcere plenusMiror felices, assideoque viae!

Audite, o, miserum fratres, audite sororesNil ego, sed fides pectore firma zamen !

Vincla haec cernite ! Sunt ea munera Daemonis ! IpseDementem haec docuit me fabricare manu I

Sed tamen usque Deum clementem credite, NatumQui lacrymas voluit fundere sanguineas !

15

Quam simus fragiles pensate et pulveris instar,Quod leve per spatium fertur inane volans !

Quid sumus Huic, tenues, sacro qui Numine finditMontes, qui populos conterit ut culices !

Ipse Pius vanis, quae poscimus, annuet ? IpseCorporibus parcet, dum pereunt animi ?

Ingentes nutu iussit qui currere soles,Concutit astra, puer iactat ut orbe pilas !

Cladibus horrendis fatuos involvier IdemEt patitur meritorum exitium Omnipotens !

In vallem fertur celso de monte ruina,Cum tonitru matres subruit et pueros

16

In natis, Judex, patrum delicta requirit :Justitia immensus, nec bonitate minor !

Experti, fratres, mihi credite vera monenti :Ne pudeat Domino pandere corda pio !

Nascentem largus donis ornarat opimisNunc Idem sapiens abstulit illa seni !

Corpus erat validum, mens laeta, vigentia membra,Ac somni faciles, absque dolore dies !

Non aequo gravius tolerabam taedia vitae,Gratus eram sorti nec ducis impatiens !

Ast insano animo non munera tanta placebantDementemque egit per fera tesqua furor !

17

Ecce canes iuveni insiliunt Acheronte ruentes,Viribus hos fretus sponte lacesso ferox.

Ipse at max stolidum Daemon invadit hiulcoOre ; hosti trador praeda cruenta truci !

Ultra invado audax temere spernoque frementem :Hei mihi jam sauces bestia dente tenet !

Turn vero ex oculis erroris vela cadebant :Tu profugam, Pastor summe, relinquis ovem !

Nil nisi perniciem quacumque ex parte videbam :Concidit, en, vitae gloria vana meae !

Viribus audetis, proh stulti ! fidere vestris ?Credite ei, lapsus quern docuere sui !

18

Donec eram validus pacem simulabat Avernus,Infirmum Satanas versat agitque senem !

Nunc capio, quanta fuerim caligine caecus :Vita mihi misero pessimus error eraf I

Quae bona sunt dixi bona, quae mala prava vocabam :Sed traxit laevum forma nitore fugax

Et vox dulcis et illecebris male grata voluptas :Saepe dolo multis nomen amoris eraf !

In pravis, fateor, vecordi multa placebant :Peccanti favit risus in ore meo !

Quin quoties caderem Dominum incusare solebamRobora quod fragili plura negasset iners !

Non quotquot peccant Ipsius dextra creavit,Perdere possit opus Conditor ipse suum ?

* *

19

O Deus Omnipotens, coelo qui cuncta gubernas,Consisto ut quondam prodigus ante patrem !

Quam simus dubii, quam sint conamina nostraVana, memento pius ; lumina caeca vide !

Praevalidus molli foribus rabie imminet hostis,Intus cor saliens dira libido petit !

Quis sine Te possit pestem depellere saevam ;Quis ratione satis consilioque valet ?

Te precor, ah, miseris clemens succurre Redemptor,Queis foes primus erat propria culpa mali !

Tu vide languorem nostroque ignosce veterno ;Infernum vinclis comprime, Christe, canem

20

Syrbus infestis iactatos eripe fratres,Fratribus infaustis sit mea poena salus !

Forsitan haec possit saevos lenire dolores,Nostrum forte aliis utile vulnus erit !

Ut salvem socios tingant opprobria frontem :Hoc pretium Regi si placuisse potest !

Ergo, Sancte Pater, „Pax tecum" fare petenti,Pectoris ut sileant aequora vasta mei !

Non metuo tormenta, nigrae sed frigora mortisAtque a Patre procul pulsus abesse Deo.

Et tenebras paveo stygias, ubi lumina lucentNulla, sed horrida nox avia saxa tegit,

0 Pater, o clemens, vultus intende vocanti :Tu dextram nato porrige ne peream !

21

Limine in extremo caelorum stare videbar,Cum natis hominum ludit ubi Omnipotens,

Nox erat atra polo : mortalia cuncta silebant ;Immotum ut plumbi massa liquata salum.

Contra assurgebat nigrum de gurgite saxumPraeruptum atque ingens terrificumque oculis :

Cum subito mediae findunter fulmine sautesEt micat e tenebris candidus axe nitor,

Clarescit pontus resplendent cuncta serenaLuce, quies et pax omnia grata tenet.

Tum media de luce mihi procedere visus,Qui solus nullum, quem vereatur habet.

22

Non poteram in Summi fulgorem intendere Regis oAdstabat leni luce beata cohors!

Dulcis et adstabat Mater, quam lumine supplexEt veneror tangens fronte rubente solum.

Ora premunt angorque pudorque ; latere volebamUt qui scit ferulas se meruisse puer.

Turn vero Jesu quae sit dementia sensiPeccantis Judex os pius ore premit !

Max genua amplexus fundo de pectore voces ;,,Pro pietate Tua nunc miserere mei !"

,,Tandem sancte Pater : „Pax tecum" fare petenti"„Pectoris ut sileant aequora vasta mei !"

23

Dixeram, at Ipse manu de terra sustulit aegrumAc flebam, felix, nectare dulce magis !

0 quae verba mihi dixit, quaeque ipse locutus :Haec non ulla satis lingua referre queat !

Tum quoque speratum : „Pax tecum" fluxit ab oreDivino et pectus ilammat amore meum !

Ipse videbatur labiis mihi dicere sacris :,,Hoc Patris est Verbum verbaque pacis habet."

Prendens Ipse manu limum, quern condidit olim,Omne quod est finxit, iussit et esse simul.

Huic fixae parent stellae profugique cometaeEt quaecumque nigra sidera nocte micant.

24

Particulae pariter, minima quae mole ferantur,Exigui ut soles cum comitante choro.

Astraque mille, quibus conflantur corpora nostra,Moleculae atque atomi quaeque minora atomis.

Mutat ubi quos quondam illis praescripserat orbes :Iussa Dei pariter sol atomusque facit.

Dixit : fitque caro Verbum. De sanguine potusFit verbo Christi : sumitur ore pio.

Millia ieiunorum ut pavit piscibus Idem,Quos agiles numquam senserat unda maris.

Panesque apposuit mirantibus ; ubere glebaNon tulit ullus ager, praebuit alma manus !

25

Tura rupe de media visus procedere JesusAd coenam cunctos advocat Ipse swam.

,,Ad festas epulas, inquit, properate frequentes,, Haec vox pacis erit : „Sumite Pascha novum" !

Pascha novum ! Corpus proprium nam porrigit Agnus.Non vino, Christi labra cruore rubent.

Pertulit hoc Corpus, quondam tormenta furentum,Mundavit fusus noxia corda Cruor.

Lumine in aethereo, spectant quod regna beata,Nulla acies hominis cernere viva potest,

Angelicae turmae visae concurrere sanctis,Queis similes facies corpora sacra gerunt ;

26

Qualia promisit Clara atque carentia morteCunctis qui sacris accubuere epulis.

Talia de vili finxit, mirabile, limoHis quibus invictus pectore durat amor !

Ut ventos quondam domuit stridore ruentesSic atomos idem flectere iussit iter.

Sic pascit fidos animos. Nequit ille perireDivina vivus qui dape pastus erit !

Ardeat immensus flammis crepitantibus orbisInnumeras gentes sorbeat ore fretum

Nullius ille pii Clemens erft immemor unquamAeternum Jesu verbaque certa manent

* *^

27

^^a ^,^ • • • • ',, ,̂ ;^^9' II^.^^ erba senis, fratres, mendici audite, sorores .CAS*.

Discite qui discat taedia ferre viae !

Atra dies misero fluxit tristesque tenebrae,Aerumnas vitae quis tolerare valet ?

Firmus at adiutor Deus adstat Trinus et LInus :Ipse dolor suavis, pascit ubi Ille suos !

Vis immensa mali, fidei sed gratia maior :Arduum et asperum iter : dulce redire domum !

L. D.

28

Evulgetur :G. P. J. v. d. BURG pr.libr. censor ad hoc dep.

BERGEN, 15 Maji 1924.

Druk ..Dante Alighieri" - Castricum