1-intro katanalotiki empistosini v10 epimelitirio.pub … · 2010. 7. 23. · Έρευνα...

Τριμηνιαία Έρευνα

B΄ Τρίμηνο 2010

Αθήνα, Ιούλιος 2010

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ

2

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ)

3

Έρευνα Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης

Β΄ Τρίμηνο 2010


4


5

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Απρίλιος — Ιούνιος 2010

ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 18 ΕΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΩ

ΔΕΙΓΜΑ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ ΑΝΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΑ 1042 ΑΤΟΜΑ

ΠΕΡΙΟΧΗ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

ΤΥΠΟΣ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ, ΜΕ ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΥ

ΤΥΠΙΚΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ 3,04% +

‐

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ


6


7

Είναι προφανές, ότι οι δείκτες εκτίμησης των μελλοντικών οικονομικών εξελίξεων δεί-

χνουν τη «θερμοκρασία» της οικονομίας και προβλέπουν την ανέλιξή της.

Ένας δείκτης αυτού του τύπου, είναι και ο δείκτης εμπιστοσύνης του καταναλωτή, ο

οποίος αποτυπώνει τις αντιλήψεις των καταναλωτών και των προσδοκιών τους για το μέλλον.

Πριν όμως σχολιάσουμε συνοπτικά τα ευρήματα της παρούσας έρευνας - συγκυρίας, είναι

πολύ σημαντικό να επισημάνουμε γνωστά και άγνωστα στοιχεία που σχετίζονται με την κατανά-

λωση. Συνοπτικά λοιπόν μπορούμε να παρατηρήσουμε τα εξής:

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η γενική εικόνα της ελληνικής οικονομίας εξακολουθεί να μην είναι καλή. Προκειμένου

να σχηματίσει κάποιος μια αντικειμενική εικόνα αρκεί να λάβει υπ’ όψη του τα στατιστικά δεδο-

μένα που αφορούν στις ακάλυπτες επιταγές που έχουν σφραγισθεί στις Τράπεζες και τις απλή-

ρωτες συναλλαγματικές (που ελάχιστα χρησιμοποιούνται για μικροποσά).


Ακάλυπτες Επιταγές και Απλήρωτες Συναλλαγματικές =

Τοξικά Απόβλητα της Οικονομίας

Στα 641 εκατ. ευρώ έχει διαμορφωθεί η αξία των ακάλυπτων επιταγών στο χρονικό διά‐

στημα Ιανουάριος – Μάιος 2010.

Η πορεία για το 2010 έχει ως εξής:

8


Γεγονός είναι ότι η εικόνα των ακάλυπτων επιταγών και των απλήρωτων συναλλαγματι-

κών δείχνει σε κάποιο βαθμό την έλλειψη ρευστότητας που αντιμετωπίζει η αγορά ως αποτέλεσμα

της οικονομικής κρίσης.

9

Η ανεργία, το πρώτο τρίμηνο του 2010, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Ελληνι-

κής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑ), διαμορφώθηκε στο 11,7%, έναντι 9,3% του αντίστοιχου τρι-

μήνου του 2009.

Χαρακτηριστικό των στατιστικών στοιχείων της ΕΛΣΤΑ είναι και η περιφερειακή δια-

μόρφωση του ποσοστού της ανεργίας, όπως φαίνεται και στον ακόλουθο Πίνακα:

Πηγή: ΕΛΣΤΑ


Παρατηρείται:

10

Αύξηση του ποσοστού της ανεργίας καταγράφηκε το Αο τρίμηνο του 2010,

σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑ και διαμορφώθηκε στο

11,7%

Το ποσοστό ανεργίας των

μακροχρονίων ανέργων

(αυτοί που αναζητούν εργασία από 12 μήνες και άνω)

διαμορφώνεται στο

32,9%

του συνόλου των ανέργων.

Το ποσοστό ανεργίας των γυναικών φθάνει στο

15,5%,

και είναι σχεδόν διπλάσιο από των ανδρών που ανέρχεται στο

9,0%.

Ηλικιακά το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας

καταγράφεται στους

νέους ηλικίας από 15 έως 29 ετών και είναι:

22,3%


στις 572.720 έφθασαν οι άνεργοι στη χώρα μας, σύμφωνα με τα

στοιχεία του ΟΑΕΔ το Μάρτιο του 2010.

11

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑ, ο τιμάριθμος (Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλω-

τή) παρουσίασε αύξηση της τάξης του 5,2% τον Ιούνιο του 2010 σε σύγκριση με τον αντί-

στοιχο δείκτη του Ιουνίου του 2009.

Εξακολουθούν να σημειώνονται σημαντικές αυξήσεις σε βασικά είδη και υπηρεσίες ευ-

ρείας κατανάλωσης.

Το γεγονός αυτό απεικονίζεται και στον πιο κάτω Πίνακα όπου παρουσιάζονται οι κυ-

ριότερες μεταβολές τιμών από τη σύγκριση των δεικτών των τιμών του καταναλωτή.


Πηγή : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ)

12


Σημειώνουμε επίσης, ότι ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή του Ιουνίου σε σύγκριση με

τον αντίστοιχο δείκτη του Μαΐου

Παρά την μεγάλη οικονομική ύφεση ο τιμάριθμος βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα κυρί-

ως λόγω τον αυξήσεων στον καπνό, στα καύσιμα, στα τέλη κυκλοφορίας και στα ασφάλι-

στρα οχημάτων. Επίσης, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑ, από τις 44 βασι-

κές κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών, στις 39 σημειώθηκαν αυξήσεις των τιμών τους.

μειώθηκε κατά 0,3%

13


Επίπτωση της οικονομικής κρίσης στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Η οικονομική κρίση έχει έντονα επηρεάσει τη ρευστότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσε-ων, με αποτέλεσμα αυτές να οδηγούνται στη διακοπή της επιχειρησιακής δράσης. Σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα των επιμελητηρίων, η ιδιαίτερα δύσκολη των επιχει-ρήσεων απεικονίζεται στον ακόλουθο πίνακα:

14


Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Eurostat το κόστος ζωής των ελληνικών νοικοκυριών το 2009 έφθασε στο επίπεδο των 97,4 μονάδων με κοινοτικό μέσο τις 100 μονάδες. Αυξήσεις σε διάφορα προϊόντα μεταξύ άλλων καταγράφηκαν:

Βασικά είδη όπως είναι τα τρόφιμα, φαίνεται ότι στη χώρα μας είναι ακριβότερα του κοινοτικού μέσου όρου, αυξάνοντας αρκετά το βάρος που επωμίζονται τα μεσαία ελληνικά νοικοκυριά. Αξίζει να αναφερθεί ότι οι μισθοί αντιστοιχούν στο 63,6% του κοινοτικού μέσου όρου. Με δεδο-μένη τη μείωση των μισθών των νοικοκυριών και τα συνεχή εισπρακτικά μέτρα, αντιλαμβάνεται εύκολα κάποιος τη δυσχερή θέση των νοικοκυριών το 2010.

•Στο ψωμί (17,2%) υψηλότερη του κοινοτικού μέσου όρου (=100)

•Στα έπιπλα (10,4%)

•Στα αναψυκτικά – χυμούς (15,3%)

•Στα γαλακτοκομικά (32,4%) υψηλότερη του κοινοτικού μέσου (=100).

Πηγή : Eurostat

Κόστος ζωής των ελληνικών νοικοκυριών

15

Ποσοστό 20% των πολιτών ζει κάτω από το όριο της φτώχειας – έχοντας εισόδημα

μικρότερο του 60% του μέσου εθνικού εισοδήματος- και τονίζεται ότι το ποσοστό αυτό είναι

από τα υψηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 χωρών.

Δηλαδή, αυτό σημαίνει ότι ένας στους πέντε πολίτες της χώρας μας βρίσκεται κάτω από

το όριο της φτώχειας. Σημειώνεται, ότι από το 20% εκείνων που ζουν στα όρια της φτώχειας, το

33% έχει ηλικία άνω των 65 ετών.

Γίνεται αντιληπτό, ότι το 20% του πληθυσμού στερείται στοιχειωδών ανέσεων, αλλά υ-

πάρχουν επίσης πολλές περιπτώσεις πολιτών που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις βασικές

τους ανάγκες.

Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα για το εισόδημα και τις συνθήκες διαβίωσης των νοι-

κοκυριών της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος, που πραγματοποιήθηκε για τα

εισοδήματα του 2006 (προτού ξεσπάσει η οικονομική κρίση) και χωρίς να διακινδυνεύουμε θε-

ωρούμε ότι η τάση δεν άλλαξε για το 2009:

• 838.910 νοικοκυριά, με 2.190.933 μέλη, βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχιας

(οικογενειακό εισόδημα 12.852 ευρώ ετησίων

• Οι ανισότητες στα εισοδήματα είναι μεγάλες. Ο δείκτης που εξετάζει το μερίδιο του εισοδή-

ματος του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού, προς το εισόδημα του φτωχότερου 20% του

πληθυσμού, έχει τιμή ίση με 5. Δηλαδή, αυτό σημαίνει ότι το μερίδιο του εισοδήματος του

πλουσιότερου 20% του πληθυσμού, είναι πέντε φορές υψηλότερο από το εισόδημα του φτω-

χότερου 20% του πληθυσμού.



16


Στην έρευνά μας αυτή ενσωματώσαμε δύο ερωτήσεις που συνδέονται με τη φτώχεια.

Με βάση τις δύο αυτές ερωτήσεις εκτιμήθηκε ο δείκτης προσδοκώμενης μεταβολής της

φτώχειας.

Η τιμή του δείκτη απεικονίζει την έντονη απαισιοδοξία των ερωτηθέντων, σχετικά με τη

μείωση της φτώχειας στη χώρα μας. Ο δείκτης σημείωσε υποχώρηση έναντι του προηγούμενου

τριμήνου.

Σημείωση: η τιμή του δείκτη κινείται από 0 έως 100. Τιμή του δείκτη μεγαλύτερη του 50, υποδηλώνει θετική στάση. Πηγή : ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ)

17

Το Β’ τρίμηνο του 2010, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης συνέχισε την πτωτική

του τάση και μειώθηκε κατά 2,8 μονάδες σε σύγκριση με το Α’ τρίμηνο του 2010. Υπέστη δηλα-

δή σημαντική μείωση.

Γύρω στα μέσα του 2009 οι προσδοκίες των καταναλωτών μειώθηκαν, αφού ο δείκτης

ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στο Δ’ τρίμηνο του 2009 μειώθηκε σε σύγκριση με το

Γ’ τρίμηνο. Η μείωση συνεχίστηκε και για το Α’ τρίμηνο του 2010 για να καταλήξει στις 30,4

μονάδες το Β΄ τρίμηνο του 2010. Η τιμή του δείκτη παραμένει κάτω από τις 50 μονάδες, που

δείχνει ότι οι καταναλωτές παραμένουν απαισιόδοξοι.


Όπως δείχνει ο Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτή, η εμπιστοσύνη μειώθηκε και η απαι-

σιοδοξία παραμένει.

Η επιδείνωση της ανεργίας και η ακρίβεια συμβάλουν στην αγωνία και το φόβο των κατα-

ναλωτών. Η κρίση εξακολουθεί να πλήττει την πραγματική οικονομία της χώρας μας.


18

Η εκτίμησή τους για την προσωπική τους οικονομική κατάσταση δείχνει να μειώνεται,

για το πρώτο τρίμηνο του 2010, όπως φαίνεται στο πιο κάτω διάγραμμα:

Σημείωση: η τιμή του δείκτη κινείται από 0 έως 100. Τιμή του δείκτη μεγαλύτερη του 50, υποδηλώνει θετική στάση.



Από το πιο πάνω διάγραμμα γίνεται φανερό ότι ο δείκτης μειώθηκε το Β’ τρίμηνο του

2010 σε σύγκριση με το Α’ τρίμηνο του 2010, δείχνοντας ότι οι καταναλωτές είναι απαισιόδοξοι

για την προσωπική τους οικονομική κατάσταση.

Η γνώμη των καταναλωτών για τη γενικότερη οικονομική κατάσταση της χώρας μας ε-

ξακολουθεί και για το πρώτο τρίμηνο του 2010 να είναι απαισιόδοξη, όπως φαίνεται και στο α-

κόλουθο γράφημα:



19

Από τις απόψεις των καταναλωτών παρατηρούμε ότι διαγράφεται μια μείωση στις ανα-

μενόμενες αγορές αγαθών. Ο δείκτης ροπής προς κατανάλωση έχει μειωθεί.


Συμπερασματικά, η εν λόγω έρευνα, καταγράφει απαισιόδοξες προθέσεις των καταναλω-

τών για καταναλωτικές δαπάνες, τους επόμενους 12 μήνες.



Από τα δεδομένα του δείκτη της προσδοκώμενης μεταβολής της ανεργίας, για τους

επόμενους 12 μήνες, προκύπτει ότι οι καταναλωτές αναμένουν να αυξηθεί σημαντικά η ανεργία,

τους επόμενους 12 μήνες, όπως φαίνεται και γραφικά πιο κάτω:


20

Όσον αφορά στις δυνατότητες αποταμίευσης, οι απόψεις των καταναλωτών, δείχνουν

μια πτωτική τάση στην πρόθεσή τους για αποταμίευση. Λόγω του ότι η τιμή του δείκτη είναι

μικρότερη του 50, συνεχίζεται να παρατηρείται κάποια επιφυλακτικότητα, όσον αφορά στην

πρόθεση των καταναλωτών για αποταμίευση.




Οι καταναλωτές εμφανίζονται πιο απαισιόδοξοι, σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμη-

νο, για την οικονομική κατάσταση της χώρας μετά από 4 χρόνια.

Η τιμή του δείκτη παραμένει κάτω από 50. Αυτό δηλώνει ότι εντείνεται η απαισιοδοξία

των πολιτών όσον αφορά στις προοπτικές της οικονομίας, για τα επόμενα 4 χρόνια. Αυτό φαίνε-

ται στο σχήμα που ακολουθεί:


21

Λόγω των πιο κάτω καθοριστικών παραγόντων

• της οικονομικής ύφεσης • της αύξησης της ανεργίας • των χαμηλών αμοιβών • της άτυπης απασχόλησης

οι ερωτηθέντες προβλέπουν αδυναμία της ελληνικής οικονομίας για δημιουργία θέσεων απασχό-λησης. Τα ερωτήματα αποκαλύπτουν ότι οι ερωτηθέντες εκφράζουν έντονα την απαισιόδοξη στά-ση τους, αφού και η τιμή του αντίστοιχου δείκτη διαμορφώνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα (9,6).

Αυτό αποτυπώνεται και από το σχήμα που ακολουθεί:



Οι ερωτηθέντες είναι έντονα απαισιόδοξοι, τόσο με την ανεργία, όσο και με τη γενική κα-τάσταση του τομέα της απασχόλησης, και σύμφωνα με τα πορίσματα της έρευνας βλέπουν με α-παισιοδοξία την ατομική τους εργασιακή κατάσταση, όπως δείχνει και η τιμή του σχετικού δείκτη.




22

Οι τιμές των αγαθών πρώτης ανάγκης ακολουθούν αυξητική πορεία και ως εκ τούτου αυτό αποτελεί μεγάλο κόστος για το καλάθι του νοικοκυριού.

Η ακρίβεια είναι από τα σημαντικότερα προβλήματα του Ελληνικού νοικοκυριού.

Το κόστος ζωής στη χώρα μας παραμένει υψηλό σε σχέση με τα εισοδήματα των νοικο-κυριών, όπως έχουν δείξει τα στατιστικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας.

Με την έρευνα αυτή συγχρόνως ζητούμε τις απόψεις των καταναλωτών για το κό-στος ζωής.

Ο Δείκτης Αντίληψης του Κόστους Ζωής (18,7) που εκτιμήσαμε δείχνει ότι ο κατανα-λωτής έχει την αίσθηση πως έχει αυξηθεί το κόστος ζωής σήμερα σε σύγκριση με αυτό που ήταν 12 μήνες πριν.




23

Συνοπτικά, οι δείκτες που υπολογίσθηκαν στην παρούσα έρευνα της καταναλωτικής εμπιστοσύ-

νης, που αποτυπώνουν την αντίληψη των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση καθώς

και τις προσδοκίες τους για διάφορα οικονομικά θέματα, έχουν ως εξής:

ΠΡΟΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΨΕΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ



24


25


Οι Έλληνες καταναλωτές αρχίζουν να αντιλαμβάνονται την οικονομική κρίση και πα-

ράλληλα φαίνεται να εξασθενεί η Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, όπως γίνεται αντιληπτό από τα

στοιχεία της παρούσας μέτρησης του Δείκτη Εμπιστοσύνης Καταναλωτή ο οποίος το δεύτερο

τρίμηνο του 2010 παρουσίασε μείωση κατά 8,4% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2010.

Η απαισιοδοξία, και παράλληλα η μείωση της πραγματικής αγοραστικής δύναμης των

καταναλωτών, φαίνεται να οδηγούν τους καταναλωτές στην πρόβλεψη της αύξησης του κόστους

ζωής. Η πτώση κατά 11,8% του Δείκτη Κόστους Ζωής το Β’ τρίμηνο του 2010 σε σύγκριση με

το Α’ τρίμηνο του 2010, δείχνει ότι οι Έλληνες καταναλωτές θεωρούν ότι η χώρα περνάει περίο-

δο οικονομικής κρίσης.

Το επίπεδο απαισιοδοξίας είναι ιδιαίτερα υψηλό όσον αφορά στις προσδοκώμενες αλλα-

γές της προσωπικής τους οικονομικής κατάστασης.

Παρατηρείται, χαρακτηριστικά, πτώση κατά 11,5% του Δείκτη Προσδοκώμενων Αλλα-

γών της Προσωπικής Οικονομικής Κατάστασης το Β’ τρίμηνο του 2010 σε σύγκριση με το Α’

τρίμηνο του 2010, ενώ είχε ήδη εμφανίσει μείωση της τάξης του 26,7% το προηγούμενο τρίμη-

νο.

Αρνητικές είναι οι προβλέψεις των καταναλωτών για την πορεία της Ελληνικής Οικο-

νομίας τους προσεχείς 12 μήνες. Ο Δείκτης Προσδοκώμενης Οικονομικής Κατάστασης της Χώ-

ρας του Προσεχείς 12 μήνες μειώθηκε κατά 12,5% το Β’ τρίμηνο του 2010 σε σύγκριση με το

Α’ τρίμηνο του 2010.

Σε ότι αφορά στην πρόβλεψη των καταναλωτών για την πορεία της ανεργίας τους προ-

σεχείς 12 μήνες, επιδεινώνεται και η τιμή του Δείκτη Προσδοκώμενης Μεταβολής της Ανεργίας

υποχωρεί κατά 12,9% το Β’ τρίμηνο του 2010 σε σύγκριση με το Α’ τρίμηνο του 2010.

Η εμπιστοσύνη των καταναλωτών και η ψυχολογία τους στην οικονομία έχει σημαντική

επίπτωση, αφού καθορίζει την πορεία των δαπανών στην πραγματική οικονομία. Γίνεται αντιλη-

πτό από την συνολική εξέταση των δεικτών ότι οι καταναλωτές πιθανόν να περιορίσουν σημα-

ντικά τις δαπάνες τους και ως εκ τούτου δεν μπορούμε να προσδοκούμε μια καλή περίοδο για

την κατανάλωση τους επόμενους μήνες.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

1-intro katanalotiki empistosini v10 epimelitirio.pub … · 2010. 7. 23. · Έρευνα...

Documents