1 the 5th kamphaeng national - kpru ·...

14
930 การศึกษาดัชนีเน้นภาพพืชพรรณหลายช่วงเวลาจากข้อมูล MODIS สาหรับติดตามพื้นที่เกษตรกรรมและพื้นที่ป่าไม้ จังหวัดกาแพงเพชร Study of Multi-temporal MODIS Enhance Vegetation Index for Agriculture and Forest Monitoring, Kamphaeng Phet Province สุภาสพงษ์ รู้ทานอง 1 วีระพงษ์ สถาพร 2 และ ชลธี จุลจันทร์ 3 Suphatphong Ruthamnong1 1 , Wiraphong Sathaphon 2 , and Chonlathi Chunlachan 3 1 ดร., อาจารย์ประจาโปรแกรมภูมิสารสนเทศ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาแพงเพชร 2, 3 นักศึกษาโปรแกรมภูมิสารสนเทศ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาแพงเพชร บทคัดย่อ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ค่าดัชนีดัชนีเน้นภาพพืชพรรณ ( Enhance Vegetation Index: EVI) หลายช่วงเวลาจากข้อมูลโมดิส สาหรับติดตามพื้นที่เกษตรกรรมและพื้นที่ป่าไม้ จังหวัดกาแพงเพชร ปี พ.ศ. 2555 ถึง พ.ศ. 2559 มีขั้นตอนโดยการรวบรวมข้อมูล EVI ผสม 16 วัน จากอัลกอริทึม MOD13A1 จากนั้นแปลง เป็นข้อมูลรายเดือน เพื่อวิเคราะห์เปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลงตามช่วงเวลาของข้อมูลดังกล่าว ผลการศึกษา พบว่า ค่าเฉลี่ย EVI ทั้งพื้นที่มีค่าเท่ากับ 0.4158 เฉพาะในพื้นที่เกษตรกรรมเท่ากับ 0.3736 และในพื้นที่ป่าไม้เท่ากับ 0.4580 ค่าตาสุดของแต่ละปีจะตรวจพบในเดือนมีนาคม และสูงสุดช่วงเดือนสิงหาคม เมื่อพิจารณาค่าทั้ง 5 ปี พบว่า ปี พ.ศ. 2559 เป็นปีท่มีค่าเฉลี่ยของ EVI ต่าสุด รองลงมา ได้แก่ ปี พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2557 พ.ศ. 2558 และพ.ศ. 2556 ตามลาดับ ซึ่งสอดคล้องกับสภาพความแห้งแล้งในพื้นที่ ปริมาณน้าท่า และปริมาณน้าฝนในพื้นทีคาสาคัญ: ดัชนีเน้นภาพพืชพรรณ / โมดิส / รีโมทเซนซิง Abstract The purpose of the study was to analysis of multi-temporal MODIS Enhance Vegetation Index (EVI ) for agriculture and forest monitoring during 2012-2016, Kamphaeng Phet province. The processes were to collect 16 days composite of EVI from MOD13A1 algorithm, converted to monthly data, and comparative of the temporal data. It was found that the average of EVI was 0.4158, an especially in agricultural area was 0.3736, and only forest land was 0.4580. The minimum value in each year was found in March and the maximum found in August. Comparative in five years found that, in 2016 have the lowest of average EVI, follow by 2012, 2014, 2015, and 2013, respectively. Herein, there were consistent with drought conditions, runoff and rainfall in the area. Keywords: Enhance Vegetation Index / MODIS / Remote Sensing ความเป็นมาและความสาคัญของปัญหา โมดิส ( Moderate-resolution Imaging Spectroradiometer: MODIS) เป็นตัวบันทึกที่ติดตั้งบน ดาวเทียม TERRA และ AQUA ตัวอุปกรณ์แบ่งการตรวจจับข้อมูลช่วงคลื่นออกเป็น 36 แบนด์ ( spectral range หรือ band) ครอบคลุมช่วงความยาวคลื่นตั้งแต่ 0.4 μm ถึง 14.4 μm และมีหลายความละเอียดเชิงพื้นที่ ( spatial resolution) โดยมี 2 แบนด์ที่มีความละเอียดเชิงพื้นที่ 250 เมตร 5 แบนด์ มีความละเอียดเชิงพื้นที่ 500 เมตร และ ที่เหลืออีก 29 แบนด์ มีความละเอียดเชิงพื้นที่ 1 กิโลเมตร มีความละเอียดของการบันทึกซ้า ( revisiting time) เท่ากับ 1-2 วัน (NASA, 2017) ถึงแม้ MODIS จะมีรายละเอียดเชิงพื้นที่หยาบ (coarse spatial resolution) แต่ก็มี ความสามารถในการให้ข้อมูลแบบใกล้เวลาจริง ( near real time) และมีประสิทธิภาพของการใช้งานที่หลากหลาย ทั้งการศึกษาปรากฏการณ์ภาคพื้นดิน การศึกษาอุณหภูมิพื้นผิว และอุณหภูมิเมฆ การศึกษาบรรยากาศ และ The 5th Kamphaeng Phet Rajabhat Univercity National Conference

Upload: others

Post on 21-Mar-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

930

การศกษาดชนเนนภาพพชพรรณหลายชวงเวลาจากขอมล MODIS ส าหรบตดตามพนทเกษตรกรรมและพนทปาไม จงหวดก าแพงเพชร

Study of Multi-temporal MODIS Enhance Vegetation Index for Agriculture and Forest Monitoring, Kamphaeng Phet Province

สภาสพงษ รท านอง1 วระพงษ สถาพร2 และ ชลธ จลจนทร3

Suphatphong Ruthamnong11, Wiraphong Sathaphon2, and Chonlathi Chunlachan3

1 ดร., อาจารยประจ าโปรแกรมภมสารสนเทศ คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร 2, 3 นกศกษาโปรแกรมภมสารสนเทศ คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงคเพอวเคราะหคาดชนดชนเนนภาพพชพรรณ (Enhance Vegetation Index: EVI) หลายชวงเวลาจากขอมลโมดส ส าหรบตดตามพนทเกษตรกรรมและพนทปาไม จงหวดก าแพงเพชร ป พ.ศ. 2555 ถง พ.ศ. 2559 มขนตอนโดยการรวบรวมขอมล EVI ผสม 16 วน จากอลกอรทม MOD13A1 จากนนแปลงเปนขอมลรายเดอน เพอวเคราะหเปรยบเทยบการเปลยนแปลงตามชวงเวลาของขอมลดงกลาว ผลการศกษา พบวา คาเฉลย EVI ทงพนทมคาเทากบ 0.4158 เฉพาะในพนทเกษตรกรรมเทากบ 0.3736 และในพนทปาไมเทากบ 0.4580 คาต าสดของแตละปจะตรวจพบในเดอนมนาคม และสงสดชวงเดอนสงหาคม เมอพจารณาคาทง 5 ป พบวา ป พ.ศ. 2559 เปนปทมคาเฉลยของ EVI ต าสด รองลงมา ไดแก ป พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2557 พ.ศ. 2558 และพ.ศ. 2556 ตามล าดบ ซงสอดคลองกบสภาพความแหงแลงในพนท ปรมาณน าทา และปรมาณน าฝนในพนท ค าส าคญ: ดชนเนนภาพพชพรรณ / โมดส / รโมทเซนซง

Abstract The purpose of the study was to analysis of multi-temporal MODIS Enhance Vegetation Index (EVI ) for agriculture and forest monitoring during 2012-2016, Kamphaeng Phet province. The processes were to collect 16 days composite of EVI from MOD13A1 algorithm, converted to monthly data, and comparative of the temporal data. It was found that the average of EVI was 0.4158, an especially in agricultural area was 0.3736, and only forest land was 0.4580. The minimum value in each year was found in March and the maximum found in August. Comparative in five years found that, in 2016 have the lowest of average EVI, follow by 2012, 2014, 2015, and 2013, respectively. Herein, there were consistent with drought conditions, runoff and rainfall in the area. Keywords: Enhance Vegetation Index / MODIS / Remote Sensing ความเปนมาและความส าคญของปญหา

โมด ส (Moderate-resolution Imaging Spectroradiometer: MODIS) เ ป นต วบ นท กท ต ดต งบนดาวเทยม TERRA และ AQUA ตวอปกรณแบงการตรวจจบขอมลชวงคลนออกเปน 36 แบนด (spectral range หรอ band) ครอบคลมชวงความยาวคลนตงแต 0.4 µm ถง 14.4 µm และมหลายความละเอยดเชงพนท (spatial resolution) โดยม 2 แบนดทมความละเอยดเชงพนท 250 เมตร 5 แบนด มความละเอยดเชงพนท 500 เมตร และทเหลออก 29 แบนด มความละเอยดเชงพนท 1 กโลเมตร มความละเอยดของการบนทกซ า (revisiting time) เทากบ 1-2 วน (NASA, 2017) ถงแม MODIS จะมรายละเอยดเชงพนทหยาบ (coarse spatial resolution) แตกมความสามารถในการใหขอมลแบบใกลเวลาจรง (near real time) และมประสทธภาพของการใชงานทหลากหลาย ทงการศกษาปรากฏการณภาคพนดน การศกษาอณหภมพนผว และอณหภมเมฆ การศกษาบรรยากาศ และ

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 2: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

931

การศกษาดานอทกศาสตร เหมาะส าหรบการตรวจจบการเปลยนแปลงเชงพนทและภยพบตทางธรรมชาตตางๆ ทงในระยะสนและระยะยาว ทงเพอการบรหารจดการ และการเฝาระวงและเตอนภย เชน การศกษาการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนและสงปกคลมดน (Land use and Land cove change) การศกษาดานอณหภม การศกษาดานไฟปา การศกษาดานภยแลงและความแหงแลง เปนตน นอกจากนยงมอลกอรทมตางๆ ทใหบรการขอมลพรอมใชในการจดการเชงพนททหลากหลาย เชน อลกอรทม MOD11 Land-Surface Temperature อลกอรทม MOD12 Land cover product/LULC อลกอรทม MOD13 Vegetation Index อลกอรทม MOD14 MODIS fire product หรอ MODIS Hotspot / MODIS burned area product อลกอรทม MOD16 evapotranspiration data set และอลกอรทม MOD20 Land-Surface Temperature and emissivity เปนตน (สภาสพงษ รท านอง, 2558; NASA, 2017)

อลกอรทม MOD13 Vegetation Index เปนอลกอรทมของโมดสทใชในการศกษาคาดชนพชพรรณ (MODIS Vegetation Index) โดยมคาดชนชวดส าคญสองตว คอ คาดชนความแตกตางพชพรรณแบบนอรมอลไลซ (Normalized Difference Vegetation Index: NDVI) และคาดชนเนนภาพพชพรรณ (Enhanced Vegetation Index: EVI) (Didan et al., 2015) คา EVI เปนดชนพชพรรณทถกออกแบบมาเพอเนนสญญาณจากพชพรรณและปรบปรงความไว (sensitivity) ในการตรวจวดพชพรรณบรเวณทมมวลชวภาพสง (high biomass) คาดชนจะชวยลดอทธพลของพนหลงเรอนยอด (canopy background) และอทธพลจากชนบรรยากาศ (atmosphere influence) ในการตรวจจบการถกปกคลมพนทโดยพชพรรณ ทงนคา EVI มประโยชนหลากหลาย เชน ใชศกษาการกระจายตวของพชพรรณและความหนาแนนของพชปกคลมดน ใชจ าแนกประเภทของพชพรรณ รวมไปถงการเปลยนแปลงตามชวงเวลาของปรมาณพชพรรณ ใชศกษาสภาวะความแหงแลง และความสมบรณของพชพรรณ และใชในการค านวณคามวลชวภาพสมพนธ (relative biomass) (Liu & Huete, 1995)

จงหวดก าแพงเพชร ตงอยบรเวณภาคเหนอตอนลาง หรอภาคกลางตอนบนของประเทศไทย มพนทรวม 8,510.93 ตารางกโลเมตร หรอคดเปน 5,319,331 ไร แบงการปกครองสวนภมภาคแบงออกเปน 11 อ าเภอ 78 ต าบล 939 หมบาน ลกษณะภมประเทศโดยสวนใหญเปนทราบซงคดเปนมากกวารอยละ 80 ของพนท ระดบความสงของพนทเทากบระดบทะเลปานกลาง (Mean Sea Level: MSL) หรอมากกวาเลกนอย จดทสงทสดสงเทากบ 1,944 เมตร ภาพรวมพนทแบงเปน 3 ลกษณะ คอ พนทตอนเหนอและตอนกลางเปนเนนเขาเตย สลบทราบและ ทดอน สวนพนททางดานทศตะวนออก ทางตอนกลางและทางทศใต เปนทราบและทราบลมแมน าปง และทางดานตะวนตกเปนภเขาสงสลบซบซอน ความลาดชนสง ตดกบเขตผนปาตะวนตกของประเทศ ดานการใชประโยชนทดนและสงปกคลมดน รปแบบหลกจะเปนพนทเกษตรกรรม รวม 3,556,170 ไร คดเปนรอยละ 66.85 แบงเปนนาขาว รอยละ 46.87 พชไร รอยละ 41.95 ไมผล รอยละ 5.30 พชสวน รอยละ 5.22 และพนทเกษตรอนๆ รอยละ 0.66 รองลงมาคอพนทปาไม ซงมพนทรวม 1,367,867 ไร คดเปนรอยละ 25.72 แบงเปน ปาดบรอยละ 52.03 ปาผลดใบสมบรณ รอยละ 43.38 ปาผลดใบรอสภาพพนฟรอยละ 3.15 และสวนปารอยละ 0.99 นอกจากนนเปนพนทเมองหรอชมชน 230,95 ไร คดเปนรอยละ 4.34 พนทแหลงน า 70,178 ไร คดเปนรอยละ 1.32 และพนทอนๆ 94,157 ไร คดเปนรอยละ 1.77 ทงนโดยภาพรวมทางดานทศตะวนออกของพนทเปนทราบเพอการเกษตรขนาดใหญ สวนทางดานทศตะวนตกเปนพนทปาไม ในเขตอ าเภอคลองลาน อ าเภอโกสมพ และอ าเภอปางศลาทอง การใชเทคโนโลยและการแสดงกระบวนวธการในการตดตามสงแวดลอม ทงพนท เกษตรกรรมและพนทปาไมจงเปนสงทจ าเปนในการสรางสารสนเทศเพอสนบสนนการตดสนใจเฉพาะดาน (สภาสพงษ รท านอง, 2559; สภาสพงษ รท านอง, 2560) จงเปนทมาของการศกษาน ทมเปาหมายเพอวเคราะหคา EVI จากขอมลโมดส ป พ.ศ. 2555 ถง พ.ศ. 2559 รวมจ านวน 5 ป เพอใหไดซงสารสนเทศพนฐานเพอน าไปสการสนบสนนการตดสนใจในการจดการพนทเกษตรกรรมและปาไมในพนท ตอไป วตถประสงคของการวจย

รวบรวมและวเคราะหคา EVI จากขอมลโมดส ป พ.ศ. 2555-2559 ในเขตพนทเกษตรกรรมและพนท ปาไม จงหวดก าแพงเพชร

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 3: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

932

วธด าเนนการวจย พนทศกษา

พนทเกษตรกรรมและพนทปาไมในเขตจงหวดก าแพงเพชร แสดงแผนทการใชประโยชนทดนและสงปกคลมดน ไดดงภาพท 1

ภาพท 1 การใชประโยชนทดนและสงปกคลมดน จงหวดก าแพงเพชร

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอ และอปกรณ ทใชในการศกษา มดงน 1. ชดคอมพวเตอร 2. โปรแกรม QGIS ซงเปนฟรแวรดานระบบสารสนเทศภมศาสตร

การเกบรวบรวมขอมล 1. ขอมลผลตภณฑ MODIS EVI จากอลกอรทม MOD13A1 เปนขอมลราสเตอร (raster) ผสม 16

วน มความละเอยดเชงพนทเทากบ 500 เมตร จาก NASA, USGS. (2016) มคาสเกลปจจย (scale factor) เทากบ 0.0001 จดเกบขอมลในชวง 16 บท และมคาประจ าพกเซลอยในชวง -2,000 ถง 10,000 ครอบคลมพนทและชวงเวลาทศกษา

2. ขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตร ไดแก ขอมลขอบเขตการปกครอง และขอมลการใชประโยชนทดนและสงปกคลมดน เปนขอมล Shape file มาตราสวน 1:50,000 จากกรมพฒนาทดน ป พ.ศ. 2556

การวเคราะหขอมล

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 4: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

933

1. ดาวนโหลดขอมล EVI จากฐานขอมลของ NASA เวบไซต https://earthexplorer.usgs.gov/

เปนขอมล EVI ผสม 16 วน (NASA, USGS, 2016) จ านวน 5 ป ปละ 24 ภาพ รวม 120 ภาพ ทงน สตรในการค านวณดชน EVI แสดงไดดงสมการ (1) (Liu & Huete, 1995; Jiang et al., 2008)

EVI = G ∗NIR−REd

NIR+(C1 ∗ R−C2 ∗ B)+L, (1)

เมอ EVI คอ ดชน EVI G คอ คาระดบของพลงงาน (Grain Factor)

NIR คอ คาสะทอนพลงงานในชวงคลน NIR RED คอ คาสะทอนพลงงานในชวงคลน Red

B คอ คาสะทอนพลงงานในชวงคลน Blue 𝐶1, 𝐶2 คอ คาสมประสทธส าหรบฝนละอองในอากาศ L คอ คาปรบแกส าหรบดน

ทงน การก าหนดคาโดยทวไปมดงน L = 1, 𝐶1 = 6, 𝐶2 =7.5 และ G = 2.5 2. น าเขาขอมลยงโปรแกรม QGIS พรอมแปลงคาพกดของขอมล EVI ใหอยในระบบ WGS84 UTM

47 North 3. รวมและวเคราะหขอมลผสม 16 วน EVI เพอสรางเปนขอมลรายเดอน 4. แปลงคา EVI ใหเปนคาจรง โดยใชคาประจ าพกเซล (pixel) คณดวยคาสเกลปจจย คอ 0.0001 5. เลอกคา EVI เฉพาะพนททมรปแบบการใชทดนแบบเกษตรกรรมและพนทปาไม เพอศกษา 6. วเคราะหคาต าสด คาสงสด คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน ของ EVI รายเดอน พรอมจดท า

เปนแผนทการกระจายตวของคา EVI เพอการเผยแพร 7. บนทกและสรปผลการศกษา

สรปผลการวจย การศกษาคาดชน EVI ในพนทจงหวดก าแพงเพชร ป พ.ศ. 2555 ถง พ.ศ. 2559 พบวา มคาเฉลยรวมทง

พนทเทากบ 0.4158 มคาเฉลยในพนทเกษตรกรรมเทากบ 0.3736 และมคาเฉลยในพนทปาไมเทากบ 0.4580 แสดงคาขอมลในแตละเดอนของคาเฉลย 5 ป ในพนทเกษตรกรรม ปาไม และรวมทงพนทเกษตรและปาไม ไดดงภาพท 2 ถงภาพท 4 เมอพจารณาคารายเดอนพบวาขอมลสถตของการตรวจวดทงสามรปแบบจะมเสนแนวโนมทเหมอนกนคอมคาต าในชวงเดอนมกราคม จากนนคอยๆ ลดลงในเดอนกมภาพนธ และลดต าสดในเดอนมนาคม ในเดอนเมษายนคา EVI จะเรมสงขนจากเดอนกอนหนา และคอยๆ เพมอยางตอเนองจนมคาสงสดในชวงเดอนสงหาคมและกนยายนจากนนคอยๆ ลดต าลงในเดอนตลาคม จนถงเดอนธนวาคม จะมคา EVI ใกลเคยงกบเดอนมกราคมของปถดไป แตจะสงกวาเพยงเลกนอย

การวเคราะหคาดชน EVI ในพนทเกษตรกรรม ป พ.ศ. 2555 ถง พ.ศ. 2559 พบวา มคาเฉลยเทากบ 0.3720 0.3731 0.3806 0.3757 และ 0.3664 ตามล าดบ ในขณะเดยวกนการวเคราะหคาดชน EVI ในพนทปาไม ป พ.ศ. 2555 ถง พ.ศ. 2559 พบวา มคาเฉลยเทากบ 0.4510 0.4705 0.4513 0.4612 และ 0.4563 ซงแสดงใหเหนวาคาเฉลย EVI ในพนทปาไมมคามากกวาพนทเกษตรกรรม โดยคาดชน EVI รวมทงในพนทเกษตรกรรมและพนทปาไม มคาเฉลยเทากบ 0.4115 0.4218 0.4159 0.4184 และ 0.4114 ตามล าดบ ทงน เมอพจารณาคาทง 5 ป พบวา ป พ.ศ. 2559 เปนปทมคาเฉลยของ EVI ต าสด รองลงมา ไดแก ป พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2557 พ.ศ. 2558 และพ.ศ. 2556 ตามล าดบ ซงชใหเหนวา ป พ.ศ. 2555 และ พ.ศ. 2559 มแนวโนมของเหตการณความแหงแลงในพนทมากกวาปอนๆ (ภาพท 5)

เมอพจารณาการกระจายตวของคา EVI พบวา ในจงหวดก าแพงเพชร บรเวณทมคา EVI มาก จะอยบรเวณฝงตะวนตกของพนท ซงเปนพนทปาไมในอ าเภอคลองลาน โดยเดอนทมคา EVI สง จะอยในชวงเดอนกรกฏาคมถงเดอนสงหาคม โดยเดอนสงหาคมจะปรากฏวามคา EVI สงทสด สวนในบรเวณพนทเกษตรกรรมบรเวณทมคา EVI มากจะอยในเขตทราบตอนกลางของจงหวด เชน อ าเภอไทรงาม อ าเภอพรานกระตาย อ าเภอเมอง

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 5: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

934

ก าแพงเพชร และอ าเภอคลองลาน ซงมรปแบบของแนวโนมของคาขอมลในแตละเดอนเหมอนกบพนทปาไม แตจะมคาทต ากวา ซงเปนลกษณะของขอมล EVI ตามปรกต ทงน แสดงตวอยางของแผนทการกระจายตวของคา EVI ในพนทเกษตรกรรม และคา EVI ในพนทปาไม ปพ.ศ. 2559 แสดงไดดงภาพท 6 ถงภาพท 11

ภาพท 2 คาเฉลย EVI ในพนทเกษตรกรรม รวม 5 ป (พ.ศ. 2555-2559)

ภาพท 3 คาเฉลย EVI ในพนทปาไม รวม 5 ป (พ.ศ. 2555-2559)

ภาพท 4 คาเฉลย EVI ในพนทเกษตรกรรมและปาไม รวม 5 ป (พ.ศ. 2555-2559)

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 6: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

935

ภาพท 5 คาเฉลย EVI รายป พ.ศ. 2555-2559 จงหวดก าแพงเพชร

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 7: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

936

มกราคม พ.ศ. 2559 กมภาพนธ พ.ศ. 2559

มนาคม พ.ศ. 2559 เมษายน พ.ศ. 2559

พฤษภาคม พ.ศ. 2559 มถนายน พ.ศ. 2559

ภาพท 6 คา EVI เดอนมกราคมถงเดอนมถนายน พ.ศ. 2559

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 8: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

937

กรกฎาคม พ.ศ. 2559 สงหาคม พ.ศ. 2559

กนยายน พ.ศ. 2559 ตลาคม พ.ศ. 2559

พฤศจกายน พ.ศ. 2559 ธนวาคม พ.ศ. 2559

ภาพท 7 คา EVI เดอนกรกฎาคมถงเดอนธนวาคม พ.ศ. 2559

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 9: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

938

มกราคม พ.ศ. 2559 กมภาพนธ พ.ศ. 2559

มนาคม พ.ศ. 2559 เมษายน พ.ศ. 2559

พฤษภาคม พ.ศ. 2559 มถนายน พ.ศ. 2559 ภาพท 8 คา EVI ในพนทเกษตรกรรมเดอนมกราคมถงเดอนมถนายน พ.ศ. 2559

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 10: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

939

กรกฎาคม พ.ศ. 2559 สงหาคม พ.ศ. 2559

กนยายน พ.ศ. 2559 ตลาคม พ.ศ. 2559

พฤศจกายน พ.ศ. 2559 ธนวาคม พ.ศ. 2559 ภาพท 9 EVI ในพนทเกษตรกรรมเดอนกรกฎาคมถงเดอนธนวาคม พ.ศ. 2559

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 11: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

940

มกราคม พ.ศ. 2559 กมภาพนธ พ.ศ. 2559

มนาคม พ.ศ. 2559 เมษายน พ.ศ. 2559

พฤษภาคม พ.ศ. 2559 มถนายน พ.ศ. 2559

ภาพท 10 คา EVI ในพนทปาไมเดอนมกราคมถงเดอนมถนายน พ.ศ. 2559

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 12: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

941

กรกฎาคม พ.ศ. 2559 สงหาคม พ.ศ. 2559

กนยายน พ.ศ. 2559 ตลาคม พ.ศ. 2559

พฤศจกายน พ.ศ. 2559 ธนวาคม พ.ศ. 2559

ภาพท 11 คา EVI ในพนทปาไมเดอนกรกฎาคมถงเดอนธนวาคม พ.ศ. 2559

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 13: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

942

อภปรายผลการวจย เมอเปรยบเทยบคาเฉลย EVI รายเดอน พบวา ชวงเดอนทมคา EVI ต าสด คอ เดอนมนาคมถงเดอนเมษายน และชวงเดอนทมคา EVI สงสด คอ เดอนสงหาคมถงเดอนกนยายน และป พ.ศ. 2559 เปนปทมภาพรวมของคา EVI ต ากวาปอนๆ ซงคา EVI สามารถแสดงการถกปกคลมของพชทงในพนทพนทเกษตรกรรมและพนทปาไมไดด และการแสดงภาพรายเดอนสามารถสงเกตการเปลยนแปลงตามชวงเวลาไดอยางชดเจน การศกษานชใหเหนวาดชน EVI สามารถใชชวดการเปลยนแปลงของการถกปกคลมของพชไดด สอดคลองกบการศกษาของ Liu & Huete (1995) ทกลาววาคาดชนนจะชวยลดอทธพลของพนหลงเรอนยอด และอทธพลจากชนบรรยากาศ และการศกษาของ Wim et al. (2002) ทพบวาเมอใชสรางความสมพนธเชงเสนกบคารงสการสงเคราะหแสงแอคทพ (photosynthetically active radiation) ดชนพนทใบ (leaf area index) และมวลชวภาพ (biomass) ของพชพรรณ คาดชน EVI จะใหผลทสอดคลองกวา NDVI นอกจากนการศกษาของ Huete et al. (2002) ยงพบอกวา EVI สามารถใหชวงพสยไดนามกไดกวางกวาคา NDVI ในการศกษาพชพรรณ การศกษานเปนการตดตามพนทเกษตรกรรมและพนทปาไมโดยใชขอมลโมดส ซงเปนดาวเทยมทมรายละเอยดเชงพนทหยาบ ทงนหากตองการขอมลทมความละเอยดสงกวา ในการประเมนอาจใชขอมลดาวเทยมหรอตวบนทกอนๆ ทมใหบรการฟรได ดงเชน Landsat TM, Landsat ETM+, Landsat OLI/TIRS, หรอ Sentinel-2 อยางไรกตามสงทท าใหขอมลโมดสมประโยชนอยางมากตอการน ามาประยกตใชดานการศกษาพชพรรณ คอ 1) ขอมลสามารถดาวนโหลดไดฟร 2) มขอมลใหเลอกหลากหลาย ทงขอมลแบบใกลเวลาจรง (near real time) และขอมลภาพผสมหลายชวงเวลา เชน 8 วน 16 วน หรอ 1 เดอน 3) มอลกอรทมหรอผลตภณฑทเกยวของกบการศกษาดานความแหงแลง ดงเชน NDVI, EVI จาก MOD13 หรอ LST จาก MOD11 ทใชในการศกษาน และยงมอลกอรทมอนๆ ทเกยวของอก ดงเชน LULC จาก MOD12 หรอ ET และ PET จาก MOD16 เปนตน ทงนขอมลดงกลาวมใหบรการผานระบบ LPDAAC เวบไซตhttps://lpdaac.usgs.gov/ และ https:// earthexplorer.usgs.gov/ (NASA, USGS., 2016) ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

1. ควรน ากระบวนการและผลการวเคราะหขอมลดชน EVI ไปใชในการตดตามพนทเกษตรกรรมและพนทปาไม จงหวดก าแพงเพชร

2. ควรมการน ากระบวนการวธสรางคาดชนพชพรรณจากขอมล Landsat 8 ไปใชประโยชนในการสรางดชนเพอตดตามปาไม พชพรรณ และสงปกคลมดน ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

1. ควรมดชน EVI ไปใชในการตดตามพนทเกษตรกรรมและพนทปาไมอยางตอเนอง 2. ควรมการน าดชน EVI ไปประยกตใชรวมกบดชนอนๆ ดงเชน เพอใชในการประเมนความแหงแลงเชง

พนท

เอกสารอางอง สภาสพงษ รท านอง. (2558). รโมทเซนซง (เอกสารประกอบการสอน). ก าแพงเพชร: มหาวทยาลยราชภฏ

ก าแพงเพชร. สภาสพงษ รท านอง. (2559). ระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอการสนบสนนการด าเนนงานตามแผนยทธศาสตร

จงหวดก าแพงเพชร. วารสารพกล, 14 (1), 105-140. สภาสพงษ รท านอง. (2560). ภมสารสนเทศส าหรบการวเคราะหพนทเสยงน าทวมและเสยงภยแลงลมน าคลองสวน

หมาก จงหวดก าแพงเพชร. สกทอง: วารสารมนษยศาสตรและสงคมศาสตร (สทมส.), 23 (2), 64-80.

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence

Page 14: 1 The 5th Kamphaeng National - KPRU · บันทึกและสรุปผลการศึกษา สรุปผลการวิจัย การศึกษาค่าดัชนี

943

Didan, K., Munoz, A., Solano, R., & Huete, A. (2015). MODIS Vegetation Index User’s Guide (MOD13

Series). [ Online]. Available: https://vip.arizona.edu/documents/MODIS/MODIS_ VI_UsersGuide_June_2015_C6.pdf [2017, January 16].

Huete, A., Didan, K., Miura, T., Rodriguez, E. P., Gao, X., & Ferreira, L. G. (2002). Overview of the radiometric and biophysical performance of the MODIS vegetation indices. Remote Sensing of Environment, 83(1-2), 195-213.

Jiang, Z., Huete, A., Didan, K., & Miura, T. (2008). Development of a two-band enhanced vegetation index without a blue band. Remote Sensing of Environment, 112(10), 3833-3845.

Liu H.Q., & Huete A.R. (1995). A feedback based modification of the NDV I to minimize canopy background and atmospheric noise. IEEE Transactions on Geoscience and Remote Sensing. 33. 457–465.

NASA. (2017). MODIS. [Online]. Available: https://modis.gsfc.nasa.gov/ [2017, January 16]. NASA, USGS. (2016). MODIS Version 6 Vegetation Indices Data. [Online]. Available: https://earth

explorer. usgs.gov/. [2016, December 31]. Wim, J. D., Huete, A. R., & Laing, T. W. (2002). MODIS vegetation index composition approach: A

prototype with AVHRR data. Remote Sensing of Environment, 69(3), 264-280.

The 5

th Ka

mphae

ng Ph

et Ra

jabha

t Univ

ercity

Natio

nal C

onfer

ence