1. thời vụ thoi vu.pdf · - máy xới gắn bông trục, tang kéo - máy cày bánh lồng...

Mục tiêu bài giảng Nâng cao kiến thức cho nông dân thông qua:

• Hiểu thời vụ và cơ cấu giống lúa

• Hiểu kỹ thuật làm đất

• Biết kiến thức để lúa giống

• Hiểu và biết xử lý hạt giống

• Hiểu và biết kỹ thuật gieo, cấy

Thời vụ, cơ cấu giống, kỹ thuật sạ cấy lúa ĐBSCL

Kết cấu bài giảng Bài 1. Thời vụ Bài 2. Cơ cấu giống lúa Bài 3. Kỹ thuật làm đất Bài 4. Kỹ thuật gieo cấy


Cơ sở bố trí

thời vụ?

Thủy văn

Né rầy Né

mặn

Né hạn

Bài 1: Thời vụ


Vùng

Đông xuân

Hè thu

Thu đông

Vụ mùa

2 vụ lúa

1/11 đến

30/12

1/5 đến

30/6

15/8 đến

15/9

3 vụ lúa

10/11 đến 30/12

15/4 đến

15/5

20/7 đến

20/8


Thời vụ gieo sạ lúa như thế nào?

• Chọn giống phù hợp vùng sinh thái

• Sử dụng giống lúa ngắn ngày

• Giống cùng TGST cùng trà, liền vùng

• Dễ trồng, cho năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế cao

• Có đầu ra


Bài 2: Cơ cấu giống lúa

Nguyên tắc chọn giống?

• Giống lúa chịu hạn, mặn TB-khá

• OM 6976, OM 2517, OM 5629, OM 8017, OM 9921, OM 6677, OM 4900, OM 5451, ST5,...

Vùng ven biển nhiễm mặn

phèn

• Giống OM5451, OM 2017, OM6377, OM6677, OM7347, OM2514, OM2017… lúa lai HR182, BTE1…

Vùng nước lợ

• Giống chủ lực: IR50404, OM2517, OM576, AS996, OM5451, OM6976, OM5472...

• Giống bổ sung: ST5, OMCS2000, Jasmine 85, Đài thơm 8, OM4900, OM7347, RVT, VD20

Vùng nước ngọt


Thế nào là chọn giống phù hợp vùng sinh thái?

• Nhấn chìm rơm rạ (mùa lũ)

hoặc bơm nước ngâm 1-2 tháng

• Chủ động bơm nước ra nước ~ 5-10cm

• Đánh bùn, san bằng mặt ruộng bằng:

- Máy xới gắn bông trục, tang kéo

- Máy cày bánh lồng gắn bông trục


Bài 3: Kỹ thuật làm đất

Đối với vụ đông xuân

Vùng phù sa ngọt

Cày ải, phơi đất (≥3 tuần)

Tác dụng?

• Cắt đứt mao quản

• Giảm xì phèn

• Bộ rễ lúa phát triển

Vùng bị hạn và nhiễm mặn

Khi có nước ngọt, rửa mặn 1-2 lần sau làm đất.

Kiểm tra độ mặn của đất

dưới 0,2% => xuống giống.


Đối với vụ hè thu

• Sau hè thu, trục, xới đất ngay

thay nước nhiều lần

• Ngâm nước từ 3-5 ngày

=> Tháo nước vừa đủ

=> Xới, trang phẳng

• Tháo hết nước, đánh rãnh

• Gieo sạ vụ thu đông


Đối với vụ thu đông

Tác dụng

Tăng năng suất từ

5 -15% Tăng tỉ lệ

hạt chắc

khoảng 2%

Dễ kiểm soát cỏ dại, quản lý được ốc bươu vàng

Tăng hiệu quả phân đạm, tiết kiệm phân bón

Tiết kiệm nhiên liệu bơm

tưới khoảng 20%

Tiết kiệm nước từ 20-40%

Thuận lợi sử dụng máy sạ hàng, máy

cấy, máy thu hoạch lúa

Thực hành


Kỹ thuật san phẳng

San ruộng bằng trang gắn theo máy cày bừa

San ruộng bằng máy sử dụng tia laser

Tạo rãnh thoát nước quanh ruộng để thoát phèn, gom ốc bươu vàng



Bộ phận máy san phẳng bằng laser:



Nguyên tắc làm việc máy san phẳng bằng laser:



1. Chuẩn bị hạt giống

2. Xử lí hạt giống

3. Ngâm hạt giống

4. Ủ hạt giống

5. Kỹ thuật gieo cấy


Bài 4: Kỹ thuật gieo cấy

• Sử dụng giống xác nhận 1 và 2

Độ sạch > 99% khối lượng

Hạt khác giống < 0,3-0,5% số hạt

Hạt cỏ dại nguy hại < 10-15 hạt/kg

Tỉ lệ nảy mầm > 80%

Độ ẩm < 13,5%


1. Chuẩn bị hạt giống


Lượng giống sạ

80 - 100kg/ha

30 – 50kg/ha

60 – 80kg/ha

Phơi hạt giống dưới nắng nhẹ 3-5h

Xử lý bằng nước nóng 54oC

Xử lý bằng nước muối 15%

Xử lý bằng thuốc hóa học

Diệt trừ nguồn nấm bệnh

LÝ DO?

Kích thích nảy mầm


2. Xử lí hạt giống

Lúa thuần 24 - 30h

Lúa lai 20 - 24h

10-12 giờ thay nước 1 lần

Hạt no nước

Mép hạt hơi sưng

Vỏ trấu trong suốt thấy

rõ phôi hạt bên trong


3. Ngâm hạt giống

Ủ trong bao vải/thúng

Nhiệt độ 30- 32oC

Thời gian ủ 20 -24 giờ

10-12h rửa đãi chua 1 lần

Hạt giống sau khi ngâm ủ


4. Ủ hạt giống

A. Kỹ thuật gieo sạ

- Kỹ thuật sạ lan

- Kỹ thuật sạ bằng công cụ sạ hàng

- Sạ bằng máy phun hạt giống

B. Kỹ thuật cấy bằng máy

- Kỹ thuật làm mạ khay cấy máy

- Kỹ thuật cấy bằng máy



Đất đai, thời vụ, độ thoát nước…

=> hình thức gieo cấy

Nếu ruộng bằng phẳng, thoát nước tốt

=> sạ lan, sạ hàng

Nếu thoát nước không triệt để => cấy



Làm đất trang

bằng mặt ruộng

Đánh rãnh thoát nước

Để cho lớp bùn

nhão

se lại

Gieo sạ

Mật độ sạ 80-100 kg/ha Tối đa 120 kg/ha tùy mùa vụ => sạ lan hoặc sạ hàng.


Kỹ thuật gieo sạ

• Giống có rễ, mầm ra dài ~ ½ hạt

• Lưu ý:

+ Chia lượng giống theo diện tích nhỏ

+ Gieo 2 lần trên 1 ô diện tích nhỏ

đã xác định lượng giống

=> tăng độ đồng đều.


Kỹ thuật sạ lan

Ưu điểm

• Giảm lượng giống sạ

(40-60% so với sạ lan)

• Giảm phân bón

• Dễ chăm sóc

• Cây lúa cứng cáp -> đỡ

đổ ngã

• Áp lực sâu bệnh giảm

Nhược điểm

• Tăng chi phí sạ

• Yêu cầu làm đất kỹ

• Ngâm ủ giống khắt khe

• Nếu mầm mạ dài quá

=> lượng hạt xuống ít

• Nếu mầm mạ ngắn quá

=> hạt xuống nhiều


Kỹ thuật sạ bằng công cụ sạ hàng

• Mật độ: điều chỉnh bởi vòng cao su che dãy lỗ trống ~ 50-75-100kg/ha

• Khoảng cách: ~ 20cm.

• Dụng cụ sạ: trống, nằm trên 1 trục gắn bánh xe & tay cầm để kéo

• Đổ lúa ~2/3 trống, KHÔNG đổ đầy, đậy kín nắp trống



Hoặc



Tác dụng? Giảm công lao động

Giải quyết tình trạng thiếu nhân công

Rút ngắn thời gian sạ (4ha/ngày/máy)

Sạ đều -> dễ chăm, lúa phát triển

Cơ giới hóa trong sản xuất lúa

Giảm chi phí, tăng lợi nhuận


Sạ bằng máy phun hạt giống


Sạ bằng máy phun hạt giống

Lượng giống cho 1000 m2

lúa lai 3kg, lúa thuần 4-6kg.

Ngâm ủ: kỹ thuật như đã nêu

Chuẩn bị khay

Chuẩn bị giá thể:

dùng đất bột hoặc bùn


Kỹ thuật làm mạ khay cấy máy

Giá thể bằng đất bột

Gieo 200 khay (cấy ~ 1ha)

Đất bột 1 m3

Mụn dừa 0,5 m3

Super lân 10 kg

Ure 1,6 kg

Kali 1,6 kg



Giá thể bằng đất bột

Kỹ thuật gieo Cho giá thể vào khay, dày 1,5-2 cm

Tưới thật đẫm nước => gieo hạt

Gieo dày, đều, gieo cả mép khay

Gieo xong tưới nước

=> phủ kín hạt bằng lớp đất bột.



Giá thể bằng bùn (gieo 8-9 khay mạ)

Đất bùn sạch 10 xô (10 lít)

Mụn dừa 2-3 xô (10 lít)

Lân trộn đều 0,3kg

Đất bột/ tro trấu 1- 2 xô (1-2 lít)



Giá thể bằng bùn

Cách gieo:

+ Cho bùn vào khay, bùn dày 2 cm

+ Bùn không lỏng => tránh chìm mộng mạ

+ Đảm bảo hạt gieo đều mép khay

+ Gieo xong phủ hạt bằng tro trấu

+ Chồng các khay lên nhau.



Ưu điểm

Đỡ tốn nhân công

Giảm lượng giống

Công suất cấy cao

Đảm bảo mật độ và độ

sâu cây mạ cấy đồng đều

Điều chỉnh độ sâu khi cấy



Nhược điểm

Chi phí mua máy cao

Yêu cầu mặt bằng đồng

ruộng phải tốt

Chủ động nước

Yêu cầu kỹ thuật làm mạ

khắt khe hơn


Kỹ thuật cấy bằng máy

Các bộ phận: Một số lưu ý:

Kiểm tra tất cả vị trí (ốc vít, động cơ, hộp số,...), gạt cần ly hợp về ‘phân ly’ =>khởi động: không tiếp xúc với bộ phận cấy

Vòng cua, ga nhỏ, rẽ góc > 55 độ, tắt chế độ cấy

NGUY HIỂM: KHÔNG đứng trước máy sau khởi động

TẮT MÁY => điều chỉnh, kiểm tra, thêm dầu



Đã giành thời gian lắng nghe

và tham gia cùng chúng tôi.

CCAFS

Climate Change,

Agriculture and

Food Security

RESEARCH PROGRAM ON

1. thời vụ thoi vu.pdf · - máy xới gắn bông trục, tang kéo - máy cày bánh lồng...

Documents