1-vb_ders
TRANSCRIPT
-
8/19/2019 1-VB_Ders
1/43
VISUAL BASIC
Visual Studio Ürünleri
Microsoft firmasının ürünü olan Visual Studio, aşağıdaki paketlerden oluşmaktadır. İlk iki
paket ücretlidir, üçüncü paket ilk iki pakete göre bazı kısıtlamalara sahiptir fakat kayıt
(register) olmak şartıyla ücretsiz olarak indirilip kullanılabilmektedir (bir MSN hesabına sahip
iseniz, msn kullanıcı ismi ve şifreniz ile Visual Studio Express Edition sürümüne kayıt
olabilirsiniz, aksi halde bu ürünü kısıtlı bir sürede kullanabilirsiniz).
Visual Studio 2005 Professional Edition
Visual Studio 2005 Standard Edition
Visual Studio 2005 Express Edition:
Not1: Ücretsiz olarak indirilip kurulabildiğinden, bundan sonraki anlatımlar Visual Basic
Express Edition esas alınarak yapılacaktır.
Not2: Express Editon ile oluşturulan programlar Professional ve Standart Edition
sürümlerinde problemsiz çalışabilmektedir.
Not3: Şu anda Visual Studio 2010 sürümü kullanımdadır. Anlatacaklar ımız açısından 2005
sürümü ile 2010 sürümü arasında herhangi bir fark bulunmamaktadır. Bundan sonra
anlatılacaklar 2005 sürümü üzerinde yapılacaktır fakat anlatılanlar ın hepsi 2010 sürümünde
de problemsiz kullanılabilir.
Visual Studio 2005 Express ürünleri, öğrencilerin, hobi olarak bu işi yapanlar ın ve sektöreyeni girenlerin Microsoft.NET Framework üzerinde programlamayı öğrenebilmeleri için
geliştirilmiştir. Express Edition, Windows programlar ı ve dinamik web siteleri yapabilmek için,
diğer Visual Studio ürünlerine göre kullanımı kolay olan (kısıtlı) araçlar ı üzerinde
bulundurmaktadır.
- 1 -
http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/
-
8/19/2019 1-VB_Ders
2/43
♦ Web ortamı
Visual Web Developer 2005 Express Edition: Bu sürüm, yalnızca
web uygulamalar ı üzerine yoğunlaşmış olup Asp.NET ile birlikte
Visual Basic, C#, veya J# dillerinden birini kullanabilirsiniz.
♦ Veritabanı SQL Server 2005 Express Edition: Bu sürüm ile, başlangıç
düzeyinde veritabanı uygulamalar ı geliştirebilirsiniz.
♦ Windows ortamı: Aşağıdaki programlama dillerinden herbiri, windows form
uygulamalar ı (Windows ortamında çalışacak programlar) geliştirmek için
kullanılabilirler.
Visual Basic 2005 Express Edition
Visual C# 2005 Express Edition Visual C++ 2005 Express Edition
Visual J# 2005 Express Edition (Java Programlama Dili)
.NET Framework Nedir?
Bir çok uygulama geliştirme dili ve bu dillerle
yazılmış uygulamalar ı çalıştırmak için ise farklı
platformlar vardır. .net Framework, windows
tabanlı uygulamalar geliştirebilmek için farklı
programlama dillerinin birlikte çalışabileceği
ortak bir geliştirme ortamıdır. Bu ortam hem
yazılımlar ı geliştirmek hem de çalıştırmak için gereklidir. .net Framework bileşen yönelimli
uygulamalar ın geliştirilmesini ve yürütülmesini destekleyen bir ortam tanımlamaktadır. Bu
sayede; farklı programlama dilleri, farklı işletim sistemleri ile çalışabilme özelliğine sahiptir.
.net Framework aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
The Common Language Runtime (CLR), Ortak Dil Çalışma Zamanı:
Uygulamalar ın çalışabilmesi ve yönetilmesine yardımcı olan, dilden bağımsız bir
yazılım geliştirme ve çalışma ortamıdır. Programlar ın çalışmasını idare eden,
programlar ın taşınabilirliğini sağlayan, aynı zamanda diğer avantajlar ının dışında
kar ışık dilde programlamayı destekleyen ve güvenliği sağlayan parçadır.
- 2 -
http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/vwd/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/vwd/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/sql/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/vwd/
-
8/19/2019 1-VB_Ders
3/43
The Framework Class Libraries (FCL), Framework sınıf kütüphaneleri:
Framework çatısı altındaki dillerin ortak kullanabilecekleri kütüphaneleri bar ındır ır.
.net Framework Özellikleri
Standart ağ protokollerine ve standartlar ına destek: TCP/IP, SOAP, XML, HTTP
gibi standart internet protokolleri ve standartlar ına destek verir.
Farklı programlama dillerine destek: Programcılara istedikleri dilde geliştirme
özgürlüğü sunan .net bünyesinde bir çok programlama dilini bar ındır ır.
Farklı dillerde geliştirilen programlama kütüphanelerine destek: .net Framework,
farklı dillerde oluşturulmuş programlama dillerinde oluşturulmuş program
kütüphanelerine destek verir. Kütüphaneler uygulama geliştirmeyi kolaylaştı
ran birkere yazılmış bir program parçasını tekrar tekrar yazmaktan kurtaran yapılardır.
Farklı platformlara destek: .net Framework bütün windows platformlar ı için
mevcuttur. Farklı bilgi işlem platformlar ından insanlar ı, sistemleri ve cihazlar ı
birbirine bağlar. Meselâ, Windows XP gibi bir masaüstü platformunu kullanan
insanlar veya Windows CE kullanan gezgin bir platformu kullanan insanlar
Windows 2003 Server gibi bir sunucu sistemine bağlanabilir.
Visual Basic (VB) 2005 Express Edition (VBEE)
Visual Basic 2005 Express Edition bir programlama arabirimidir. Kullanıcılar için arayüz
geliştirme, kod yazma, yazılan kodun hatalar ını ayıklama, derleme vb. fonksiyonlar ıyla
yazılımcılar ın çözüm geliştirmelerini sağlar ve Visual Studio 2005 üzerinde çalışır.
Profesyonel programcılar ın program geliştirme yöntemi olarak kullandıklar ı Nesne Yönelimli
Programlamayı tam olarak destekleyen Visual Basic 2005, profesyonel uygulamalar
geliştirmek için kullanılan bir dildir. VBEE de bu dilin tüm özelliklerini destekler. Diğer taraftan
sihirbazlar, sürükle-bırak, hazır programcıklar ve akıllı etiketler sayesinde çok kısa zamanda,
çok daha az kod yazarak başar ımı yüksek uygulamalar geliştirmeye zemin sağlar.
VB 2008 Express Edition, Microsoft firmasının,
http://www.microsoft.com/express/vb/default.aspx
internet adresinden şimdilik ücretsiz olarak indirilebilmektedir .
- 3 -
http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/http://msdn.microsoft.com/vstudio/express/
-
8/19/2019 1-VB_Ders
4/43
İndirilen dosyanın içinde;
− VB 2008 Express Edition,
− .Net Framework 3.5,
− MSDN Express Library 2008,− Microsoft SQL Server 2008 Express Edition bulunmaktadır.
Bu programlar ın istenirse hepsi aynı anda bilgisayar ınıza kurulabileceği gibi, sadece bir veya
birkaçı da, o anda veya daha sonra kurulabilir.
VBEE’ı çalıştırabilmek için bilgisayar ınızda bulunması gereken asgari şartlar şunlardır:
İşlemci: 600 MHz veya daha hızlı (Tavsiye edilen: 1 GHz veya daha hızlı).
RAM: Minimum: 192 MB (Tavsiye edilen: 256 MB, eğer VBEE ile birlikte SQL Express
yüklendiyse, 512 MB veya daha fazlası).
Hard Disk: Sabit diskinizde en az 500 MB. Boş yeriniz olmalı.
Tam kurulum: VBEE kurulum programının tamamını (VB 2008 Express Edition, .Net
Framework 3.5, MSDN Express Library 2008, Microsoft SQL Server 2008 Express Edition)bilgisayar ınıza yüklemek isterseniz, sabit diskinizde 1.3 GB. Boş alana ihtiyacınız olacaktır.
Uyar ılar : VBEE’nin bilgisayar ınızda çalışabilmesi için, .NET Framework 3.5
bilgisayar ınıza kurulu olmalıdır.
VBEE Hakkında Temel Bilgiler
Event (Olay): VB Olay Sürümlü (Event-Driven) bir programlama dilidir. VB’de Olay için
tıklama, yazı kutusuna bir harf yazma örnekleri verilebilir. Olay Sürümlü ifadesi, olay işlemi
olmadan Windows’un hiçbir şey yapmadan kullanıcıyı beklemesi anlamındadır.
Proje: VBEE programının kodlar ı (program satırlar ı), formlar ı, kontrolleri, nesneleri, yardımcı
program parçalar ı vbg. olan bütün bileşenleridir. Yani bir VB programından bahsederken
aslında bir VB projesinden bahsetmiş oluyoruz.
- 4 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
5/43
Bir projede bulunabilecek dosyalar ve uzantılar ının anlamlar ı
Dosya İsmi.uzantısı Dosyanın anlamı
Solution İsmi.sln Solution dosyası
Solution İsmi.suo Solution seçimlik dosyası Proje İsmi.vbproj Proje dosyası – Çözümdeki her bir proje için bir tane
Proje İsmi.vbproj.user Bir başka proje dosyası – Çözümdeki her bir proje
için bir tane
Form İsmi.Designer .vb Form designer dosyası – her bir form için bir tane
Form İsmi.vb Formu oluşturan program satırlar ı-kod satırlar ı
dosyası – her bir form için bir tane
Form İsmi.resx Form kaynaklar ı
dosyası
– her bir form için bir tane
VBEE’nin çalıştır ılması
Eğer VBEE kurulumunuzu problemsiz bir şekilde gerçekleştirdiyseniz;
Başlat-Programlar-Microsoft Visual Basic 2005 Express Edition
yolunu takip ederek VBEE’yi çalıştırabilirsiniz. Sonradan açılış ile ilgili bazı değişiklikler
yapmadıysanız (bu işlemi; VBEE editörüne girdiğinizde, Tools-Options (bu pencerede en
alttaki “Show all settings” seçili olmalı)-Environment-Startup-At startup yolu ile
değiştirebilirsiniz) büyük bir ihtimalle aşağıdaki açılış ekranı ile kar şılaşırsınız.
- 5 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
6/43
Bu ekrandaki;
“Recent Projects” pencerindeki
“Open” ifadesinin yanındaki “Project” seçeneği; daha önce üzerinde çalıştığınız bir VBEE
projesini tekrar açmak için kullanılır.
“Create” ifadesinin yanındaki “Project” seçeneği; ilk defa oluşturacağınız (başlayacağınız)bir VBEE projesini açmak için kullanılır.
Diğer pencerelerde, VBEE ile ilgili son haberler, yeni kullanıcılar için yardım bölümleri vbg.
Linkler bulunmaktadır.
Yeni bir projeyi başlatma
Açılış ekranından “Create Project” seçeneği tercih edilirse, aşağıdaki açılış ekranı ile
kar şılaşılır.
Windows Applications: Bu derste Windows Uygulamalar ı üzerinde çalışılacağından,
Tempalates kısmından “Windows Applications” seçeneği tercih edilmeli ve pencerenin
altındaki “Name” kutusunda (istenirse) projeye bir isim verilmelidir (projeye isim verme
işlemini bu pencerede yapmak zorunda değilsiniz, isterseniz sonraki adımlarda da bu işlemigerçekleştirebilirsiniz).
- 6 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
7/43
VBEE Çalışma Ortamı
Çalışma ortamında üç halde bulunabilirsiniz;
1-Design modu: projenizi geliştirme, tasarlama durumunda çalıştığınız ortamdır (aşağıdaki
ekran görüntüsündeki; Form1.vb [Design] sekmesine dikkat edin, bu ifade kullanıcının şuanda tasar ım (design) durumunda olduğunu göstermektedir).
2-Run modu: tasarladığınız projeyi çalıştırdığınız durumdur.
3-Debug modu: projenizi çalıştırma sırasında, sonlandırmadan (proje sonlanmadan)
hatalar ı ayıklamak (bulmak) için bulunulan durumdur (projenizin sonlanmadan hangi satırda
duracağı
nı
siz belirlersiniz, bu durum projenizden uygun değerleri elde edemediğinizdurumlarda ve özellikle “programın hangi aşamasında hangi değerler elde ediliyor” sorusu
için çok kullanışlıdır).
Form Penceresi: Projemizi tasarladığımız penceredir (nesne-kontrol-obje’dir), dolayısıyla
projeyi oluşturan nesneleri üzerinde bulundurur. Aksi belirtilmediği sürece projemizi
çalıştırdığımızda kar şımıza gelecek ilk ekrandır. Bundan dolayı bu pencerenin üzerine
- 7 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
8/43
yerleştirilenler aynı zamanda başlangıç görüntümüz olur. Form penceresine, ekranın
sağındaki “Solution Explorer” penceresindeki Form1.vb ifadesine tıklanarak da ulaşılabilir.
Toolbox Penceresi: Projemizi tasarlarken kullanabileceğimiz nesneleri üzerinde bulunduran
penceredir. Toolbox üzerinde bulunan nesneler form penceresine taşınarak projeleroluşturulur. Yeri gelmişken şunu da belirtelim; Nesne-Obje- Kontrol ifadeleri VBEE’de
benzer ifadelerdir ve VBEE nesne yönelimli (object-oriented language) bir
programlama dilidir .
Properties Penceresi: Form penceresine taşınan nesnelerin özelliklerini ve olaylar ını
(event) üzerinde bulunduran penceredir. Bu pencere sayesinde projemizde kullanacağımız
nesnelerin; boyutlar ı
, rengi, üzerinde bulunması
nı
istediğimiz yazı
, büyüklüğü, resmi vbg.özelliklerini değiştirebiliriz ve sözkonusu nesnenin hangi olaylar ının kullanılabilir olduğu ve
hangilerinin kullanıldığını Properties penceresi sayesinde görebiliriz.
Solution Explorer: Projeyi oluşturan bütün program parçalar ını üzerinde bulunduran ve bu
programlara istediğimiz anda ulaşmamızı sağlayan penceredir. Projede kaç tane form,
module, sınıf vs. kullanılmış, bu pencere sayesinde öğrenebiliriz.
En sık kullanılan nesneler
- 8 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
9/43
Toollar (aletler) Visual Basic'in solunda bulunan ToolBox'in üzerindeki elemanlardır.
Pointer (İmleç): Form üzerine yerleştirilmiş kontrol nesnelerini seçmek, yerini ve
boyutunu değiştirmek için kullanılır.
Button (Komut Düğmesi): Programın belirli bir işi yerine getirmesi için onaylama
düğmesidir.
CheckBox (Onay Kutusu): Birden fazla seçeneğin olduğu ve bu birden fazla seçeneğin
de aynı anda seçilebildiği durumlarda kullanılabilir.
RadioButton (Seçenek Düğmesi): Birden fazla seçeneğin olduğu fakat sadece bir
tanesinin seçilebildiği durumlarda kullanılır.
ComboBox (Kombine Kutu): Yerden tasarruf etmek amacıyla, birden fazla seçeneğin
açılır bir metin kutusunda toplandığı durumlarda kullanılır. Birden fazla seçeneğin olduğu
bütün uygulamalarda kullanılabilir.
ListBox (Liste Kutusu): ComboBox nesnesine benzer, tek farkı seçeneklerin bu nesne
içinde bir veya birden fazla satırlık alanda listelenebilmesidir.
Label (Etiket): Diğer nesneleri tamamlayıcı (tanımlayıcı) ifadeleri form üzerinde
tanımlayabilmek (yazabilmek) için kullanılır.
PictureBox (Resim Kutusu): Form üzerinde resim gösterebilmek için kullanılır.
TextBox (Yazı Kutusu): Metin ifadelerin ekranda gösterilmesi için kullanılır. Örneğin;
programın çalışması sırasında elde edilen bir sonucun gösterilmesi, program içinde
kullanılacak bilinmeyenlerin sordurulması gibi durumlar için uygundur.
HORIZONTAL SCROLL BAR (Yatay Hareket Çubuğu): Veri girişi için kullanılır.
- 9 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
10/43
VERTICAL SCROLL BAR (Düşey Hareket Çubuğu): Veri girişi için kullanılır.
TIMER (Zamanlayıcı): Formun çalıştığı sırada, zamana bağlı olarak belirli aralıklarla,
eylemlerin gerçekleşmesini denetler.
DRIVE LIST BOX (Sürücü Listeleme Kutusu): Geçerli sürücülerin bir listesini
göstermeye yarar. Aynı zamanda sürücüler arası geçiş için kullanılır.
DIRECTORY LIST BOX (Dizin Listeleme Kutusu): Sürücülerin içerisindeki dizinleri
(klasörleri) görüntüler.
FILE LIST BOX (Dosya Listeleme kutusu): Bir dizin (Klasör) içindeki tüm dosyalar ı
listeler.
SHAPE (Sekil): Form üzerine geometrik şekiller çizmek için kullanılır.
LINE (Çizgi): Form üzerine çizgi çizmek için kullanılır.
IMAGE (Görüntü): Resim kutusu gibi bir resmi gösterir.
DATA ACCESS (Veriye Erişim): Sistemdeki mevcut veri tabanına erişerek, bilgi
güncelleme ya da görüntüleme işlemlerinin yapılabilmesine olanak sağlar.
OLE CLIENT (Ole Istemcisi): Bu araç ile form içine bir Windows programından (Access,
Excel gibi) nesneler aktarmak mümkündür.
- 10 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
11/43
VISUAL BASIC’TE FORMLAR
Visual Basic' te iki çeşit form vardır. Bunlardan bir tanesi tek başına çalışan form türü olan
Visual Basic ilk çalıştığı zaman ekrana gelen form ve projeye her eklenen yeni formun türü
olan SDI (Single Document Interface) formlar ı
dı
r. Bu tür formlar ı
n içinde başka formlarçalışamazlar. İkinci tür form çeşidi ise içerisinde başka formlar ın çalışmasına izin veren ve
MDI (Multi Document Interface) olarak bilinen form türüdür. Bu tür formlar ın içinde Child form
olarak adlandır ılan ve normal SDI formlar ın Child özelliğinin true yapılmasıyla oluşan formlar
çalıştır ılabilir.
Formlar ın özellikleri:
Caption: Formun başlığına yazılacak yazıyı belirtir. Bu özelliğe formun özelliklerpenceresinden ulaşılabileceği gibi program içerisinde de formun başlığı değiştirilebilir.
İkon : Formda kullanılacak simgeyi belirtir. Bu simge aynı zamanda programınıza ait bir
kısayol oluşturduğunuzda gözükecek simgedir.
BorderStyle : Formun sınırlar ının belirlendiği bu özellik aşağıda belirten değerleri alabilir.
0-None: Bu değer verildiğinde form boyutlandır ılamaz, taşınamaz ve kapatılamaz. Ayr ıcaformun çerçevesi, başlığı, kontrol kutusu, min ve max düğmeleri de formda yer almayacaktır.
- 11 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
12/43
1-FixedSingle: Bu değer verildiğinde kullanıcı formu büyültüp küçültemez ama formu
taşıyabilir ve kapatabilir. Ayr ıca formun boyutlar ında herhangi bir değişiklik yapılamaz.
2-Sizable: Varsayılan değer budur ve formun tüm özellikleri kullanılabilir.
3-FixedDouble: Kullanıcı formu boyutlandıramaz ama formu taşıyabilir ve formu kapatabilir.
4-FixedToolWindow: Normal forma göre başlığı daha küçük olan ve kontrol menüsü
içermeyen bir form oluşturur. Bu formun boyutlar ı kullanıcı taraf ından değiştirilemez.
5-SizableToolWindow: Yukar ıdaki forma benzer terk farkı boyutlar ı kullanıcı taraf ından
değiştirilebilir.
MaxButton, MinButton: Formun sağ üst köşesinde bulunan ve formun büyültülüp
küçültülmesi işlemleri için kullanılan düğmelerin formda bulunup bulunmamasını belirler.
ControlBox: Formun sol üst köşesinde bulunan kontrol menüsünün görünüp görünmemesini
sağlar. Bu değer true veya false değerlerini alabilir. Eğer bu değer true ise kontrol menüsü
görünür ve bu form Alt+F4 tuş kombinasyonu kullanılarak kapatılabilir.
Moveable: Bu özellik ile kullanıcının formu taşıyıp taşıyamayacağı belirlenir. Bu özellik true
veya false değerini alabilir. Eğer bu değer true ise kullanıcı formu taşıyabilir.
ShowInTaskbar: Bu özellik formun çalışma esnasında görev çubuğunda görünüp
görünmeyeceğini belirler. True ya da false değerlerini alabilir. Eğer bu özellik true ise
program çalıştığında form görev çubuğunda görünür.
AutoRedraw: Bu özellik ile formun üzerine başka bir form geldiğinde veya formun
boyutlar ıyla oynandığında formun üzerindeki yazı veya çizimlerin yenilenip yenilenmeyeceği
belirlenir. Bu özellik true veya false olmak üzere iki değer alabilir. Eğer bu değer true ise
formda yenileme yapılır ve formun üzerindeki yazı ve çizimler kaybolmaz.
FontTransparent: Formun üzerine Print metodu ile yazılan yazılar ın zemin renginin olup
olmamasını belirler. Bu özellik true yada false olabilir. Eğer true ise yazılar ın zemin rengi
olmayacaktır. False ise yazı kandı zemin rengi üzerine yazılır ve altındaki nesneyi göstermez.
WindowState: Formun ilk çalışmaya başlayacağı zaman alacağı durumu belirler. Bu özellik
üç değer alabilir.
- 12 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
13/43
0-Normal: Normal durumda açılır.
1-Minimized: Simge durumunda açılır.
2-Maximized: Ekranın tamamını kaplayacak şekilde açılır.
StartupPosition: Formun yüklenmeye başlandığı zaman ekran koordinatlar ının neye göre
belirleneceğini belirler. Bu özellik dört farklı değer alabilir.
0-Manuel: Form tasarlandığı zamanki konumda açılır.
1-CenterOwner: Child özelliği true yapılmış formlar ın MDI formun ortasında açılmasını
sağlar.
2-CenterScreen: Formun ekranın ortasında açılmasını sağlar.
3-WindowsDefault: Formun konumunu Windows belirler.
KeyPreview: Form aktifken basılan tuşlardan formun etkilenip etkilenmeyeceği bu özellik
kullanılarak ayarlanılır. Bu özellik iki değer alabilir. Eğer değer true ise formda bulunan
herhangi bir kontrolün üzerinde basılan tuşlar ilk önce formun KeyPress, Keydown, KeyUp
olaylar ını meydana getirir. Bu değer false ise kontrolün üzerinde basılan tuşlar o kontrolünKeyPress, Keydown, KeyUp olaylar ını meydana getirir.
Count: Formdaki menüler dahil kontrol sayısını belirtir.
Picture: Formun üzerinde gösterilecek resmi belirtir.
MDIChild: Yukar ıda bahsettiğimiz MDI formlar ın içinde çalışabilen bir form istiyorsak bu
özelliği true yapmamı
z gerekiyor.
CurrentX, CurrentY: Formun üzerindeki aktif pixelin yerini belirtir. Formun üzerine
yazdır ılacak yazılar bu noktadan başlayarak yazdır ılır.
Width: Formun genişliğinin belirlendiği özellik.
Heigth: Formun yüksekliğinin belirlendiği özellik.
Left: Formun ekranın ne kadar solunda olacağının belirlendiği özellik.
- 13 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
14/43
Top: Formun ekranın ne kadar üstünde yer olacağının belirlendiği özellik.
Font: Formlara yazılacak yazılar ın fontlar ının belirlendiği özellik.
BackColor: Formun zemin renginin belirlendiği özellik.
ScaleMode: Formda kullanılan ölçü birimini belirtir. Varsayılan ölçü birimi Twip'dir.
Kullanılabilecek ölçü birimleri ise;
1-Twip 2- Point 3- Pixel 4- Character 5- Inch 6- Millimeter 7- Centimeter
(1 inch = 1440 twip = 72 point = 2.54 cm)
MousePointer: Form üzerindeki fare işaretçisinin şeklini belirler.
Enabled: Formlar ın kullanılabilir olup olmamasının belirlendiği özellik. Eğer bu özellik bir
form için false ise o form proje içerisinde kullanılamaz.
VISUAL BASIC’TE FORMLARA UYGULANABİLECEK OLAYLAR
Visual Basic “olay temelli” bir programlama aracı olup, kullanılan kontroller için önceden
tanımlanmış olaylara ilişkin kodlar yazılarak programın çalışması sağlanır. Örneğin siz,
formun üzerine çift tıklanması durumunda bir olayın meydana gelmesini istiyorsunuz. Bunun
için formda tanımlanmış DblClick olayına ilgili kodu yazarak bu olayın meydana gelmesini
sağlayabilirsiniz. Şimdi sırasıyla formlara uygulanabilecek olaylar ı inceleyelim.
Load() : Formun ilk defa haf ızaya yüklendiği zaman meydana gelen olaydır. Bu olay
kullanı
larak, kullanı
cı
ya formu göstermeden önce yapı
lması
gereken işler yapı
labilir. Örneğin,kullanıcı programı başlattığında ilk önce kullanıcıdan, kullanıcı adı ve şifresini alarak daha
sonra yüklenecek ana formda bu bilgileri kullanarak bir veritabanına bağlantı sağlayabiliriz.
Activate() : Formun, programda aktif olması sırasında meydana gelir. Eğer programımızda
bir tane form varsa bu form her zaman aktiftir. Bu olaya, formun aktif olması sırasında
yapılmasını istediğimiz olaylar ı yazabiliriz.
Deactivate() : Formun, programda aktivitesini kaybetmesi sırasında meydana gelen olaydır.Bu olaya, formun aktivitesini kaybetmesi sırasında yapılmasını istediğimiz olaylar ı yazabiliriz.
- 14 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
15/43
Unload(Cancel As Integer) : Formun kapatılması sırasında meydana gelen olaydır. Ayr ıca
bu olayda tanımlanmış Cancel değişkenini kullanarak sadece bizim istediğimiz durumda
formun kapanmasını sağlayabiliriz. Bunu gerçekleştirmek için, yani formun kullanıcı
taraf ından hiçbir şekilde kapatılmaması için Cancel değişkenine True değerini atamalıyız.
Aşağıdaki örnekte kullanıcı formu kapatmak istediği zaman bir pencereyle (inputbox)kar şılaşıyor ve bir değer girmesi isteniyor. Eğer girdiği değer 2 ve 2'den büyükse form
kapanmıyor.
Private Sub Form_Unload(Cancel As Integer)
Dim c
c = InputBox("Formu kapatmak için bir sayi giriniz", "Çikis")
If c > 2 Then
Cancel = True
Else
Cancel = False
End If
End Sub
Not : Bu olay formun End komutuyla sonlandır ılması sırasında meydana gelmez. Yani bu
olayın meydana gelebilmesi için formun program taraf ından End komutu kullanılaraksonlandır ılmaması gerekir.
Yukar ıdaki programı çalıştırdığınızda aşağıdakine benzer bir ekranla kar şılaşmalısınız.
- 15 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
16/43
Resize() : Formun boyutlar ının değiştirilmesi sırasında meydana gelir. Örneğin formun
genişliğinin veya yüksekliğinin değiştirilmesi bu olayın meydana gelmesini sağlar.
KeyPress(KeyAscii As Integer) : Formun çalışması sırasında yön ve kontrol(Ctrl, Alt, Shift)
tuşlar ı dışında herhangi bir tuşa basılması sırasında meydana gelen olaydır. Bu olayda
basılan tuşun Ascii değeri KeyAscii değişkenine atanır. Bu değişkeni kullanarak hangi tuşa
basıldığını öğrenebilirsiniz. Aşağıdaki program, formun çalışması sırasında hangi tuşa
basıldığını ekrana yazar.
Private Sub Form_KeyPress(KeyAscii As Integer)
Show
Print Chr(KeyAscii) & " tusuna bastiniz."
End Sub
KeyDown(KeyCode As Integer, Shift As Integer) : Bu olay herhangi bir tuşa basıldığı anda
meydana gelir. Bu olayda iki parametre kullanılır. Bu parametrelerin biri basılan tuşun Ascii
değerini, diğeri ise bu tuşla birlikte Shift, Ctrl ve Alt tuşlar ından herhangi birine basılıp
basılmadığı konusunda bilgi tutar. Aşağıdaki tabloda Shift parametresinin alabileceği değerler
ve açıklamalar ını bulabilirsiniz.
- 16 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
17/43
Shift Parametresinin Değeri Açıklama
0 Shift, Ctrl, Alt tuşlar ından herhangi birisi basılı durumda değil.
1 Shift tuşu basılı durumda.
2 Ctrl tuşu basılı durumda.
3 Shift ve Ctrl tuşlar ı basılı durumda.
4 Alt tuşu basılı durumda.
5 Shift ve Alt tuşlar ı basılı durumda.
6 Ctrl ve Alt tuşlar ı basılı durumda.
7 Shift, Ctrl ve Alt tuşlar ı basılı durumda.
Aşağı
daki örnekte kullanı
cı
Ctrl tuşu ile birlikte A tuşuna basarsa kullanı
cı
ya mesaj verecektir.
Private Sub Form_KeyDown(KeyCode As Integer, Shift As Integer)
If KeyCode = 65 And Shift = 2 Then
MsgBox "Ctrl+A tus kombinasyonunu kullandiniz."
End If
End Sub
- 17 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
18/43
KeyUp(KeyCode As Integer, Shift As Integer) : Bu olay ise kullanıcının bastığı tuşu
bırakması sırasında meydana gelir. Yukar ıdaki tabloda Shift parametresi için gösterilen
değerler bu olayda da geçerlidir.
MouseDown(Button As Integer, Shift As Integer, X As Single, Y As Single) : Bu olay
formun üzerinde mouse'un herhangi bir tuşuna basılması sırasında meydana gelir. Bu olayda
kullanılan parametrelerden Button parametresi, kullanıcını mouse'un hangi tuşuna bastığı
bilgisine tutar ve kullanıcı mouse'un sol tuşuna basmışsa 1, sağ tuşuna basmışsa 2, her iki
tuşa birlikte basmışsa 3 değerini alır. İkinci parametre olan Shift ise mouse'un tuşlar ına
basıldığı sırada herhangi bir kontrol karakterine basılıp basılmadığı bilgisini tutar ve
yukar ıdaki tabloda açıklanan değerler bu olaydaki Shift parametresi için de geçerlidir. X ve Y
parametreleri ise bu olayının meydana geldiği andaki mouse işaretçisinin yerinin Twip
cinsinden değerlerini tutarlar. Aşağıdaki örnekte mouse'un sol tuşuna tıklandığı yerin Twip
olarak değeri kullanıcıya mesaj olarak gösteriliyor.
Private Sub Form_MouseDown(Button As Integer, Shift As Integer, X As Single, Y As Single)
If Button = 1 Then
MsgBox ("Mouse'un yeri :" & Str(X) & "," & Str(Y))
End If
End Sub
- 18 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
19/43
MouseUp(Button As Integer, Shift As Integer, X As Single, Y As Single) : Bu olay
kullanıcını mouse'un bastığı tuşunu serbest bırakması sırasında meydana gelir ve kullanılan
parametreler MouseDown olayındakilerle aynıdır.
MouseMove(Button As Integer, Shift As Integer, X As Single, Y As Single) : Bu olay
mouse işaretçisinin form üzerindeki yerinin değişmesi sırasında meydana gelir ve kullanılan
parametreler MouseDown olayındakilerle aynıdır.
Click() : Bu olay mouse ile formun herhangi bir yerine tek tıklama yapıldığında meydana
gelir.
DblClick() : Bu olay mouse ile formun herhangi bir yerine üst üste iki tıklama yapıldığında
meydana gelir. Aşağı
daki programda kullanı
cı
ya, formun herhangi bir yerine çift tı
klaması
durumunda bir mesaj gösterilecektir.
Private Sub Form_DblClick()
MsgBox "Mouse ile Çift Tıklama Yaptiniz.", , "Çift Tiklama"
End Sub
VISUAL BASIC’TE VERİ YAPILARI
1-)Sabitler (Constants)
Programın içinde değeri değişmeyen sabitlerdir. VB'de hazır bu tip değişkenler olduğu gibi
programı yazarken kendi ellerimizle de tanımlayabiliriz.
String türü ifadeler sayısal işlemlere sokulmazlar. Sabit tanımlamak için mutlaka ihtiyacımız
olan şeyler "const" ve sabitin ismidir. Private ve public, değişkenlerin etkili olacağı alanlar ı
- 19 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
20/43
belirlememizde işe yarar. Çoğu zaman private'yi kullanın çünkü standart.exe olarak açtığınız
formlarda public işe yaramaz, hata verir.
2-)Değişkenler
Program içerisinde değerleri sürekli olarak değişebilen veri yapısıdır. x=23 iken x=x+3
dersek x'in değerini 26 yaparak değiştirmiş oluruz. Yani bir değişkene yeni bir değer atanırsa
eski değeri silinecektir.
a-)Değişkenlere isim verme
• Değişken isminin ilk karakteri rakam olmamalıdır.
• Diğer karakterler harf, rakam, alt çizgi_ olabilir.
• Harflerin küçük ya da büyük olmasının bir önemi yoktur.
• Değişken isimlerinin uzunluklar ı 40 karaktere kadar olabilir.
• Değişken isimleri içerisinde diğer semboller (+,-,/ vb) bulunmamalıdır.
b-)Değişken türleri
Bu bölümde, VB'de program yazarken, programınızda kullanabileceğimiz veri türleri
tanıtılacaktır.
variant:
Bu tipte tanımlanmış bir değişkene herhangi bir tip’te veri yüklenebilir. Yani ne tür bir veri
gireceğimizi bilmediğimiz değişkenlerde Variant kullanabiliriz. Bu tür değişkenler haf ızada
sayısal değerler için 16 byte ve her bir karakter için 1 byte yer kaplarlar.
Örnek:
Private Sub Form_Load()
Dim Ad As Variant , No As Variant
Dim Dogum As Variant
Ad="Ali ÇELİK"
Tel="5551234567"
Dogum=#Oct,25,1983#
End Sub
- 20 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
21/43
string:
Matematiksel işlemlere sokulamayan karakter veri tipidir. Her karakter için 1 byte yer kaplar.
Uzunluğu 65000 karaktere kadar olabilir. İki karakter ifade arasındaki + işareti bu karakterleri
birleştir anlamına gelir.
Integer:
Tamsayılar için kullanılır. 2 byte yer kaplar, -32768 ile 32767 arasında değer alabilir.
long:
Daha büyük bir aralıkta integer yani tamsayı tanımlamak için kullanabileceğimiz bir veri
tipidir. Haf ızada 4 byte yer kaplar. Sınır değerler -2,147,483,648 ile +2,147,483,647 dir.
currency:
Para hesaplar ında kullanılmak üzere tanımlanmış bir veri tipidir. Haf ızada 8 byte yer
kaplarlar. 4 hane ondalık kısmı olmak üzere toplam 19 haneden oluşur. (nokta hariç)
Alabileceği sınır değerler -922,337,203,685,477.5808 ile 922,337,203,685,477.5807 dir.
date:
Tarih türündeki bilgileri kullanmak için oluşturulmuş bir değişken tipidir. Haf ızada 8 byte yer
kaplarlar. 1 Ocak 100 ile 31 Aralık 9999 arasındaki tarihleri kullanabilirsiniz
Örnek:
Private Sub Form_Load()
Dim Dogum_tarihi As Date , Olum_Tarihi As Date
Dogum_tarihi =#Oct,25,1955#
Olum _Tarihi=#Oct,6,2002#
End Sub
boolean:
Mantıksal veri tipleri için kullanılır. İki seçenekten birisini (True, False) alabilir. Bellekte 2 byte
yer işgal ederler.
- 21 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
22/43
byte:
O ile 255 arasındaki tamsayılar ı ifade etmek için kullanılabilecek veri tipidir. Bellekte 1 byte
yer kaplar.
Örnek
Private Sub Form_Load()
Dim A As Byte , B As Byte
A =23
B= 143
End Sub
single:
Tam sayı olmayan sayılar için kullanabileceğimiz bir veri tipidir. Single tipindeki veriler
bellekte 4 byte yer kaplarlar. Negatif sayılar için alabileceği aralık -3.402823E38 ile
-1.401298E-45, pozitif sayılar için alabileceği aralık 1.401298E-45 ile 3.402823E38
arasındadır.
double:
Visual Basic’te kullanılabilecek en büyük sayısal değerlerin veri tipidir. Haf ızada 8 byte yer
kaplarlar. 16 basamağa kadar duyarlıdır. Sınır değerler pozitif sayılar için
4.94065645841247E-324 ile 1.797693134862232E308, negatif sayılar için de
-1.797693134862232E308 ile -4.94065645841247E-324 arasındadır.
b-)Tip bildirimi için DIM deyimi
İyi bir program oluşturmak için, değişkenlerin tiplerini önceden bildirmek faydalı bir
alışkanlıktır. Tip bildiriminde bulunulmazsa, değişkenlerin tipi variant olarak atanır . Bu
da haf ızada gereksiz yer kaplamaya neden olur.
Dim x as integer
Dim a, b, c, d as double şeklindeki ifade, sedece d'yi double olarak atayacak, a, b, c
değişkenleri ise variant olarak kalacaktır.
- 22 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
23/43
Doğru kullanım ise: Dim A As Double, B As Double, C As Double, D As Double şeklinde
olmalıdır.
c-)Zorunlu tip bildirimi
VB'de tip bildirimi zorunlu değildir. Fakat yazılımcı isterse bunu zorunlu hale getirebilir. Bunun
için şu adımlar izlenmelidir.
• Kod penceresi açılır.
• General, declarations kısmı; seçilir.
• Bu bölüme option explicit yazılır.
Option Explicit komutu, değişkenlerin tanımlanmasını zorunlu hale getirmek veyadeğişkenleri tanımlama zorunluluğunu ortadan kaldırmak için kullanılır. Bu komutun
kullanılma mecburiyeti yoktur, kullanılmazsa, değişkenleri mutlaka tanımlamak zorundasınız
demektir (option explicit on), aksi durumda, yani değişkenlerin kullanılma zorunluluğu ortadan
kaldır ılmak istenirse kullanılması mecburidir.
Kullanılış şekli;
Option Explicit On (Kullandı
ğı
nı
z değişkenleri tanı
mlamak zorundası
nı
z).Option Explicit Off (Kullandığınız değişkenleri tanımlamak zorunda değilsiniz)
General Declerations Bölümü
Option Explicit komutu kullanılmak istenirse, VB editörünün sadece General Declerations
bölümüne yazılması gerekir, aksi halde VB hata mesajı verir. General Declerations
bölümü; bütün yordamlar ı n ve program sat ı rlar ı nı n en üstündeki sat ı rd ı r , aşağıdaki
örnekte bu bölümün yeri gösterilmektedir.
- 23 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
24/43
bunu yaptıktan sonra programınızı yazarsanız, eğer değişkenleri tanımlamadıysanız,
programı da o halde çalıştırdıysanız "Variable not defined" hatası verecektir.
d-)Değişkenlerin tanımlandıklara yere göre durumlar ı
Değişkenler iki yere göre tanımlanırlar:
Genel tanımlamalar: Yordamlar ın üzerinde yapılan tanımlamadır. Bu şekilde yapılan
tanımlar yordamlar üstü olduğu için, Class içindeki bir veya birden fazla yordam içinde bu
tanımlar geçerli olacaktır.
Özel tanımlar: Yordamlar ın içinde yapılan tanımlardır. Bu şekilde yapılan tanımlar yordam
içinde olduğundan, sadece tanımlandığı yordamlarda geçerli olacaktır, program akışı ilgili
yordamın dışına çıktığında, yordam içinde yapılan tanımlar geçersiz olacaktır.
Aşağıdaki örnek, iki tür tanımlamayı da içermektedir. Öncelikle bu programın “Option Explicit
On” satır ından dolayı çalışmayacağını belirtmek gerekir. Bu programın hatasız çalışması için
“Option Explicit On” satır ının “Option Explicit Off” haline getirilmesi gerekir. Çünkü bu örnek
tanımlamalar ı göstermek için özellikle bu şekilde düşünülmüştür.
Bu satır, program içinde kullanılan bütün değişkenlerin tanımlanmasını zorunlu hale getiriyor
Bu satırda a değişkeni “genel” olarak ve 12 başlangıç değeri ile
tanımlanmıştır. Genel tanımlaması, CLASS satır ından sonra ve 2 SUB
yordamın üzerinde olmasından anlaşılmaktadır. Bu tanıma göre a değişken
değerine Sub Form1_Load ve Sub Button1_Click yordamlar ından ulaşılabilir.
Bu yordamdaki b değişken tanı
mlaması
sadece bu yordam içinde geçerlidir. Buyordamın içinde a ve b değişken değerleri tanımlıdır, c değişken değeri tanımsız
olarak işlem görür.
Bu yordamdaki c değişken tanımlaması sadece bu yordam içinde
geçerlidir ve “deneme” başlangıç değeri ile tanımlanmıştır. Buyordamın içinde a ve c değişken değerleri tanımlıdır, b değişken
değeri tanımsız olarak işlem görür.
- 24 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
25/43
Aşağıdaki örnekte a değişkeni önce genel olarak integer sayı tipinde ve 12 başlangıç değeri
ile tanımlanmış, ancak daha sonra Form1_Load yordamının içinde aynı değişken özel
tanımlamaya, string değişken tipine ve “Ali” başlangıç değerine döndürülmüştür. Buna göre
Form1_Load yordamının içinde a değişken değeri, tipi string’e ve başlangıç değeri de “Ali”
ifadesine döndürülür, bu kullanımda Form1_Load yordamının içinde a değişken değeri “Ali”olarak işleme girer. Ama buna kar şın “deneme” yordamının içinde a değişkeni ile ilgili bir
değişiklik yapılmadığı için bu yordamın içinde a değişken değeri integer ve 12 olarak işleme
girer.
e-) Değişkenlerin statik ve dinamik durumlar ı
Aksi belirtilmediği sürece tanımladığımız değişkenler dinamiktir; yani olay, prosedürün her
çalışmasında (mesela, her command1_click olduğunda) bir önceki işlem sonundaki
hesaplanmış değeri saklamazlar. Fakat değişkenimizi tanımlarken Dim X As integer değil de
Static X As integer olarak tanımlarsanız her prosedür çalıştığında bir önceki proceduresonundaki hesaplanmış değeri saklar onun üstünden işlem yapar.
Veri Tiplerine (değişkenlere) başlangıç değeri atanmamışsa !!!
Sayı değişken tipleri için (byte, integer, double vb.) sıf ır (O sayısı).
String değişken tipleri için (char, string vbg.) "" değeridir, bu değerin yazı olarak ifadesi
şudur: çift tırnak işareti açılır ve arada boşluk olmadan kapatılır.
Boolean mantıksal değişken tanımlama tipinde False değeridir.Date değişken tanımlama tipinde "00:00:00" değeridir.
- 25 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
26/43
VB’DE FONKSİ YONLAR
Asc: Klavyeden girilen herhangi bir ifadenin, nümerik ascii kar şılığını verir. Eğer tek harfli
ifade yerine sözcük girerseniz, sözcüğün ilk karakterini baz alacaktır. Mesela asc (bilgisayar)
denirse b'nin nümerik ascii kar şı
lı
ğı
olan 98 elde edilir.
Chr$: 0-255 arasında girilen bir nümerik ascii koduna kar şılık gelen karakteri verir.
Örnek:
Bu programda text1'e gireceğiniz karakterin kar şılığı text2'de, text3'de girdiğiniz karakterin
kar şılığı text4'de görünecektir.
Private Sub Command1_Click()
a = Text1.Text
a = Asc(a)
Text2.Text = Str(a)
End Sub
Private Sub Command2_Click()
b = Text3.Textb = Val(b)
If b > 255 Then GoTo son
b = Chr(b)
Text4.Text = b
son:
End Sub
Space$(n): Belirtilen text'e veya herhangi bir yere n kadar boşluk koyar.
Text1.text=space$(4) gibi
- 26 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
27/43
Right$: Belirtilen stringin en sağından başlayarak belirtilen sayıda stringi kopyalamak için
kullanılır. A=Right$("pamukkale",4) derseniz A="kale" olacaktır.
Left$:Belirtilen stringin en solundan başlayarak belirtilen sayıda stringi kopyalamak için
kullanılır. A=Leftt$("pamukkale",5) derseniz A="pamuk" olacaktır.
Mid$: Belirtilen stringin belirtilen karakterinden başlayarak, soldan sağa doğru belirtilen kadar
karakter kopyalamaya yarar. A=Mid$("pamukkale",4,4) derseniz A="ukka" olacaktır.Yani 4.
karakterden başlayarak sağa doğru 4 karakter kopyalayacaktır.
Örnek:
Standart.exe olarak açtığınız form'a 1 tane text kutusu(text1.text), 3tane command butonu
yerleştirin, command butonlar ının adını ister değiştirin ister değiştirmeyin program yinede
çalışır. Butonlar ın üzerlerine sıra ile çift tıklayarak sıra ile aşağıdaki kodlar ı yazın. Programı
çalıştırdıktan sonra "sağdan" butonuna tıklarsanız, text1 kutusuna ,"pamukkale" stringinin
içindeki "kale"yi alıp yazacaktır, "soldan" butonuna tıkladığınızda ise "pamuk", ortadan
butonuna tıkladığınızda ise "ukka" yazacaktır...
Private Sub Command1_Click()
Dim a As String
a = Right$("pamukkale", 4)
Text1.Text = aEnd Sub
Private Sub Command2_Click()
Dim b As String
b = Left$("pamukkale", 5)
Text1.Text = b
End Sub
Private Sub Command3_Click()
- 27 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
28/43
Dim c As String
c = Mid$("pamukkale", 4, 4)
Text1.Text = c
End Sub
Private Sub Form_Load()
Text1.Text = "pamukkale"
End Sub
Len(String): Girilen stringin kaç karakter uzunluğunda olduğunu öğrenmemize yardımcı olur.
Sayısal bir değer alır. A=Len("pamukkale") derseniz A=9 olur.
Val(String): Girilen stringi sayısal ifadeye çevirir ve bize, onu toplama, çıkarma gibiişlemlerde kullanma imkanı sağlar. A=val("15") ifadesi text kutusundan veya herhangi bir
yolla girilmiş 15 yazısını rakamsallaştırmaya yarar.
Str(Rakam): Val'ın yaptığını tam tersini yapar. Örneğin text kutusunda rakamsal ifadeleri
kullanamayız, ancak onlar ı str ile string haline getirip kullanabiliriz. A=Str(15) derseniz A="15"
olacaktır.
Lcase(String): İçine girilen küçüklü büyüklü yazıyı tamamen küçük harfe çevirir.
A=Lcase("PamUKKale") derseniz A="pamukkale" olacaktır.
Ucase(String): İçine girilen küçüklü büyüklü yazıyı tamamen büyük harfe çevirir.
Ucase("PamUKKale") derseniz A="PAMUKKALE" olacaktır.
Instr(Rakam,String1,String2): Birinci karakter içinde ikinci karakteri arar. Eğer aradığını
bulursa değeri bulduğu karakterin sıra numarası olur. Örneğin birinci karakterimiz
"pamukkale" ikinci karakterimiz "a" yani birinci karakter içinde a'yı ar ıyacağız. Programı yazıp
çalıştırdığımızda değer 2 olacaktır, yani "a" 2. sırada. İsterseniz aramayı istediğiniz sıradan
başlatabilirsiniz. Örneğin A=Instr(5,"pamukkale","a") derseniz A=7 olacaktır. Çünkü 5.
karakterden aramaya başlattığımız için 7. sıradaki "a" yı gördü.
Trim(String): Parantez içine girilen karakterin sağındaki ve solundaki boşluk karakterini siler.
Ltrim(String): Parantez içine girilen karakterin solundaki boşluk karakterini siler.
Rtrim(String): Parantez içine girilen karakterin sağındaki boşluk karakterini siler.
- 28 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
29/43
Date: Bu komut sayesinde sistemin tarihini öğrenebilir yada onu yeniden ayarlayabiliriz.
A=Date dersek A o günün tarihi olacaktır. Yalnız atlanılmaması gereken önemli bir ayr ıntı ise
A yı dim ile tanımlarken “dim A as date” demeliyiz. Eğer bilgisayar ın tarihini ayarlamak
istiyorsak Date="aa-gg-yyyy". Bir de date olarak tanımladığımız bir değişkene tarih
atayabiliriz. Mesela “dim t as date” olarak tanımladığımız değişkene tarih atamak istersek“t=#aa-gg-yyyy#” şeklinde bir ibare kullanmalıyız. Eğer ay kısmına 13 ve daha büyük yada
gün kısmına 32 ve daha büyük rakamlar girerseniz programın çalışması esnasında hata
verecektir.
Time:
Hem zamanı öğrenmede hem de zamanı set etmede kullanılır. Time="SaSa:dkdk:snsn"
şeklinde set edilebilir. Ayr ıca...Private Sub Command1_Click()
Text1.Text = Time
End Sub
ile zamanı bir değişken olarak elimizde tutabiliriz
Now: Programın çalıştığı anki tarih ve zamanı bize verir.
Private Sub Command1_Click()
Text1.Text = Now
End Sub
Datevalue(string): İçine girilen string türü bir ifadeyi date türü bir değişkende tutmamıza
yarar. Örneğin programda kullanıcıdan textboxa doğum tarihini girmesini istediniz, textbox
bunu tabi ki string türü bir ifade olarak saklayacaktır. Bunu date türü bir ifadeye çevirmede
datevalue komutu devreye giriyor...
Dim t as date
Text1.text="25-10-1983"
t= Datevalue("text1.text")
Dateserial(Yıl,Ay,Gün): Girilen integer türü değişkenleri date türü değişkenlere çevirmeye
yarar. Ayr ıca Dateserial(1996,10,28)-Dateseria(1954,3,5) gibi bir kullanımla 2 tarih arasındaki
gün sayısını bulabiliriz.
- 29 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
30/43
Timeserial(saat,dakika,saniye): Parantez içine girilen ifadeyi zaman türünde değişkene
çevirir. A=Timeserial(22,11,08) komutu ile A; 10:11:08 PM değerine eşit olacaktır.
Day(Tarih): Verilen tarih türü bilginin içinden gün kısmını alır. A=Day("10/25/1983")
ifedesinde A=25 olacaktır.
Month(Tarih): Verilen tarih türü bilginin içinden ay kısmını alır.
Year(Tarih): Verilen tarih türü bilginin içinden yıl kısmını alır.
Hour(Zaman): Zaman türü bilginin içinden saati alır.
Minute(Zaman): Zaman türü bilginin içinden dakikayı alır.
Second(Zaman): Zaman türü bilginin içinden saniyeyi alır.
VB’DE İŞLETİM SİSTEMİ İLE İLGİLİ KOMUTLAR
MKDiR: DOS’tan alınmış bir komuttur. Aktif dizinin altında yada belirlenen yeni bir yola uygun
olarak yeni dizin yaratır. Örneğin MkDir "ders" ile aktif yolun altına yeni bir dizin açabilirsiniz.Bu dizin zaten mevcutsa hata verir.
RmDir: DOS’tan alınmış bir komuttur. Geçerli yolun altındaki belirtilen klasörü silmeye yarar.
Örneğin RmDir "ders" ile aktif yolun altındaki ders dizinini siler. Eğer öyle bir dizin yoksa hata
verir. Ayr ıca dizinin içi boş olmalı yoksa gene hata verecektir.
Kill: Belirtilen bir dosya veya dosya gurubunu siler. Mesela RmDir ile içi dolu dizini
silemezsiniz ilk önce kill "ders\*.*" diyerek içini boşaltırsınız. Sonra içi boş dizini RmDir ile
silersiniz.
ChDrive: Aktif sürücüyü değiştirir. ChDrive "D" komutu ile aktif sürücüyü D yapmış olursunuz.
ChDir: Aktif dizini değiştirir. Örneğin ChDir "D:\MsOffice\Excel"
Name: Belirtilen dosyanın adını ve yolunu değiştirir. Name "c:\Vb\alan.bas" as
c:\Hb\Hesap.bas
- 30 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
31/43
CurDir: O anki geçerli olan sürücünün yolunu (aktif dizini) veya o anda kullan ılmayan fakat
daha önce kullanılmış sürücünün en son yolunu verir. String türü ifade yollar. A=Curdir(c)
şeklinde kullanılır.
Shell: Kullanılış şekli Değişken=Shell(Yol Adı,Pencere Stili) şeklindedir.Com, Exe, Bat
uzantılı dosyalar ın Vb içinden çalıştırmaya yarar.
Örnek:
Private Sub Command1_Click()
x=Shell("c:\msoffice\excel\excel.exe,1)
End Sub
FileCopy: Kaynaktaki dosyalar ı alır hedefe kopyalar. FileCopy"c:\a1.bmp",c:\Vb\a1.bmp
SetAttr: Belirtilen dosyanın özelliklerini değiştirmek için kullanılır. Örneğin, SetAttr
"C:\Vb\Xdat", vbHidden+vbReadOnly ifadesi ile, x.dat adlı dosya, sadece okunabilir ve gizli
olarak değiştirilir.
Dir: Yazılış biçimi Dir(Yol Adı) şeklindedir. Yol adında belirtilen dosyanın olup olmadığını
araştır ır, eğer varsa dosyanın yolunun ismini string olarak gönderir. ?ve* gibi joker karakterler
kullanmaya izin verir.
VB’DE KARAR KOMUTLARI
if-then-else
if koşul then KOMUTU
Belirtilen koşulun olması halinde programa yaptırmak istediğimiz şeyleri yaptırmaya yardımcı
komuttur. Kullanımı;
if koşul then
KOMUTLAR
end if
- 31 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
32/43
Şeklindedir. Yani belirttiğimiz koşul sağlanırsa program, if ile end if arasında belirttiğimiz
komutlar ı uygulayacaktır. Eğer belirttiğimiz koşul sağlanmamışsa program -end if- komutunun
bir alt satır ına atlayacaktır. Yani if ve end if komutlar ı arasındaki hiç bir işlemi yapmayacaktır.
Örnek:
Standart.exe olarak açmış olduğunuz formunuza bir textbox (text1) ve bir commandbutton
(command1) ekleyiniz. Sonra tasar ım penceresindeyken command buttona çift tıklayarak
açılan kod penceresine aşağıdaki kodlar ı yazınız. Daha sonra F-5'e basarak programı
çalıştır ınız. Program sayınızın tek mi çift mi olduğunu kontrol ediyor ve ona göre mesaj
veriyor.
Private Sub Command1_Click()a = Text1.Text
a = Val(a)
If a Mod (2) = 0 Then
MsgBox "girdiğiniz sayı çifttir"
End If
If a Mod (2) 0 Then
MsgBox "girdiğiniz sayı tektir"
End If
End Sub
if koşul then.... else...KOMUTU
If ... end if 'ten tek farkı vardır, koşulun sağlanmadığı durumda da programa müdahale
edebilirsiniz. Örneğin belirttiğiniz koşulun olup olmadığını if ile kontrol ediyordunuz, şimdi
burada da else diyerek, programa; koşulun olmadığı durumda da şunu yap diye emir
veriyorsunuz. Kullanımı şu şekildedir:
if koşul Then
KOMUTLAR
else
KOMUTLAR
- 32 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
33/43
End if
Eğer belirttiğiniz koşul varsa if' in altındaki komutlar yerine getiriliyor, eğer belirttiğiniz koşullar
yoksa else’nin altındaki komutlar yerine getiriliyor.
Örnek: Yukar ıda 2 tane if komutu kullanarak yazdığımız komutu daha kısa satırda else
kullanarak yazacak olursak;
Private Sub Command1_Click()
a = Text1.Text
a = Val(a)
If a Mod (2) = 0 Then
MsgBox "girdiğiniz sayı
çifttir"Else
MsgBox "girdiğiniz sayı tektir"
End If
End Sub
If koşul then..... ElseIf koşul then.....KOMUTU
Birden fazla koşulumuzun olduğu durumlarda defalarca if kullanmaktansa if ve else if lerledurumu bağlayabiliriz.
If koşul Then
KOMUTLAR
ElseIf Koşul1 Then
KOMUTLAR
ElseIf Koşul2 Then
KOMUTLAR
End If
Örnek: 1'den 5 e kadar olan sayılar ın kontrolünü yapan, girdiğiniz sayının kaç olduğunu sizesöyleyen ve 5 ten büyük bir sayı girmişseniz uyaran bir program yazıyoruz. Formunuza bir
- 33 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
34/43
textbox ve bir command buton ekleyin ve tasar ım aşamasındayken command butona cift
tıklayıp açılan pencerede bu kodu yazın..
Private Sub Command1_Click()
a = Text1.Text
a = Val(a)
If a > 5 Then
MsgBox "5'ten büyük sayı giremezsiniz"
End If
If a = 1 Then
MsgBox "Girdiğiniz sayı=1"
ElseIf a = 2 Then
MsgBox "Girdiğiniz sayı=2"
ElseIf a = 3 Then
MsgBox "Girdiğiniz sayı=3"
ElseIf a = 4 Then
MsgBox "Girdiğiniz sayı=4"
ElseIf a = 5 Then
MsgBox "Girdiğiniz sayı=5"
End If
End Sub
Select .... Case
Mantık olarak yukar ıda anlattığımız If..ElseIf yapısının aynısıdır. İlgili değişken Select Case
DEGİŞKEN komutuyla seçilir ve bu değişkenin birden fazla durumlar ı Case Değer1... CaseDeğer2.... komutlar ıyla kontrol edilir. Kullanımı;
Select Case Değişken
Case Değer1
.....
Case Değer2
- 34 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
35/43
.....
Case Değer3 to Değer 10
.....
Case Else
End Select
Görüldüğü gibi birden fazla koşullu durumda select case yi kullandık. Case değer 3 to değer
10 yazan satır değişkenin değerinin belli bir şeyden diğer şeye kadar olan durumda şunu yap
anlamına gelir. Dikkat edilmesi gereken diğer komut da Case Else. Bu da belirtilen tüm
seçeneklerin dışında başka bir değer olması durumunda altında belirtilen komutlar ı uygulatır.
InputBox
Visual Basic programının çalışması sırasında klavyeden bilgi girmek amacıyla kullanılır.
Buradan gelecek değer string türü bir değerdir, eğer girilecek bu değeri sayısal bir hesapta
kullanmak istiyorsak Val(String) komutuyla sayısal değere çevirmeliyiz. Kullanımı
Değişken=Inputbox("Başlık") şeklindedir.
Örnek: Standart.exe olarak açtığınız formunuza bir adet text.box koyun ve textbox
koyduğunuz projenin üzerinde herhangi bir yere çift tıklayarak (Private Sub Form_Load() ve
End Sub ifadelerini otomatik olarak elde edebilmek için forma çift tıkladık) aşağıdaki ifadeleri
yazın.
Private Sub Form_Load()
a = InputBox("İsminizi Giriniz...")
Text1.Text = a
End Sub
Yani inputbox, programa dışar ıdan bir veri girmek istediğimizde kullanılıyor.
MsgBox
Visual Basic programının çalışması sırasında elde edilen bazı sonuçlar ı ve kullanıcıyı
uyaracak gerekli bazı mesajlar ı ekrana taşımamıza yardımcı olur. Kullanımı:
A=MsgBox("Mesaj",Görünüm,"başlık") şeklindedir. Görünüm ve başlık kısımlar ı
- 35 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
36/43
kullanılmasa da olur. Bu kısımlar kullanılmazsa sadece MsgBox "mesaj" şeklinde
kullanımımız doğru olanıdır. Görünüm kısmında tanımlayacağımız komutlarla ok, cancel, yes,
no gibi kontrol butonlar ı koyabileceğiz. Mesela bazen Kullanıcıya ....... yapmak istermisiniz
diye sorarsınız, evet mi hayır mı deyip demediğini bu gürünümün değişkene yollayacağı
ifadeyle anlar ız. Ama görünüm kısmına Hiçbir şey yazmazsak sadece ok butonu olacaktırmesaj kutumuzda. Görünümde; VbOkOnly, VbOkCancel, VbYesNo, VbYesNoCancel... gibi
tanımlamalarla mesaj kutumuza birden fazla buton koyabiliriz. Kullanıcının tıklayacağı buton
A değişkenine Vbok, VbCancel... gibi yansıyacaktır. Daha sonra işlemlerimizi bunlara göre
yapacaksak, if kontrolüyle bunlar ı yönlendirebiliriz.
Örnek: Standart.exe olarak açtığınız formunuza bir adet text.box koyun ve programın
tasar ım aşamasındayken forma çift tıklayarak (Private Sub Form_Load() ve End Sub
ifadelerini otomatikman elde edebilmek için) aşağıdaki ifadeleri yazınız. Programınızı
çalıştırdığınızda isminizi soracak, sonra isminizi text kutusuna yazacak, text kutusunda yaz ılı
olan isminizin doğru olup olmadığını soracak eğer eveti tıkladıysanız program ekranına geri
dönecek, hayır ı tıkladıysanız bir uyar ı mesajı daha gönderecektir.
Private Sub Form_Load()
a = InputBox("İsminizi Giriniz...")
Text1.Text = aForm1.Show
b = MsgBox("İsminiz Doğrumu?", vbYesNo, "Sorgu Ekranı")
If b = vbNo Then
MsgBox ("Yanlış Olması İmkansız")
End If
End Sub
VB’DE DÖNGÜLER
Programlama dillerinde döngüler genelde aynı işi birden fazla yaptırmak amacıyla işlemi
istenilen miktarda tekrarlamak için kullanılır. Ya da belli aralıklarda bir şey arattırmak için veya
belli aralı
ğa bir şeyler eklemek için aynı
işlemi tekrar tekrar yapmaktan kurtulmak için.
- 36 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
37/43
Döngüler yapı olarak ikiye ayr ılır. For....Next Ve Do...Loop . VB de Do...Loop sözcüklerini
içeren dört ayr ı tür mevcuttur.
1)Do While ... Loop Yapısı
Bu yapıda önce koşul kontrol edilir. Kontrol doğruysa programın akışı döngünün içine girer.
Değilse döngüye bir kez bile girilmeden program işleyişine devam edecektir. Şunu da
unutmamak gerek, döngü while koşulu sağlandığı sürece işlevine devam edecektir. Yapısı;
Do While Koşul
Komutlar
Loop
Örnek: Standart.exe olarak açtığınız bir forma bir buton yerleştirin. Butonu çift tıklayın Private
Sub Command1.click ile başlayan paragraf ı yazın. Sonra tekrar project penceresine geçin ve
formun herhangi bir yerine çift tıklayın Private Sub Form Load ile başlayan paragraf ı Yazın.
Sonra F5 e basarak çalıştır ın. Project penceresinden çift tıklatmamızın sebebi, ilgili kısma ait
private sub... end sub metinlerini VB’nin otomatik yazması sebebiyledir.
Private Sub Command1_Click()
End
End Sub
Private Sub Form_Load()
a = MsgBox("Devam için evet,bitirmek için hayır ı tıkla",
vbOKCancel, "DoWhile-Loop Yapısı incelemesi")
Do While a = vbOK
a = MsgBox("Devam için evet,bitirmek için hayır ı tıkla",
vbOKCancel, "DoWhile-Loop Yapısı incelemesi")
Loop
End Sub
- 37 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
38/43
2)Do Until ... Loop
Bu yapıda da önce koşul kontrol edilir ancak while..loop yapısının tersine burada koşul doğru
olmadığı sürece programın akışı döngünün içine girer, doğru olduğunda döngünün dışına
çıkar. Yada koşul zaten doğruysa hiç döngünün içine girmez. Yapısı;
Do Until Koşul
Komutlar
Loop
Örnek: Yukar ıda While..Loop Yapısındaki yaptığımız programla aynı işe yarayan programı
until..loop ile yapacağız. Yapmanız gereken while’ı silip until, vbOK’u silip vbcancel
yapmanız.
Private Sub Command1_Click()
End
End Sub
Private Sub Form_Load()
a = MsgBox("Devam için evet,bitirmek için hayır ı tıkla",
vbOKCancel, "DoWhile-Loop Yapısı incelemesi")
Do Until a = vbCancel
a = MsgBox("Devam için evet,bitirmek için hayır ı tıkla",
vbOKCancel, "DoWhile-Loop Yapısı incelemesi")
Loop
End Sub
3)Do ... Loop While
Burada koşul altta kontrol ediliyor. Koşul sağlansa da sağlanmasa da döngü yukar ıdan
aşağıya en az bir kez akacaktır, sonra aşağıdaki while ile belirtilen koşul sağlandığında
döngü yukar ı çıkıp bir kez daha dönecektir, ta ki koşul sağlanmayıncaya dek. Sağlanmayınca
programın akışı döngüden çıkar ve alt satırdan devam eder. Yani birinci ve ikinci yapıdan
farkı, hiçbir şey olmasa bile döngü, koşul en aşağıda kontrol edildiği için en az bir kez icra
eder. Yapısı;
- 38 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
39/43
Do
Komutlar
Loop While Koşul
4)Do ... Loop Until
Bu da koşulu aşağıda kontrol ediyor. Yani koşul kontrol edilmesi için program döngünün
içinde en az bir kere akıyor. Yapısı;
Do
Komutlar
Loop Until Koşul
5)For ... Next
For..Next döngüsünde olay for ve next arasında istenilen miktarda tekrar edilerek döner.
Kullanımı:
For x=a to b step Y
Komutlar
Next x
Burada sayacımız x oluyor. Bu x, a dan b ye kadar Y kadar atlayarak sayıyor. Mesela For
x=1 to 10 step 1 gibi bir ifadeyle döngü 1 den 10 a kadar 10 kez dönecektir. Yani yukar ıdaki
ifadede x=1 alacak next’e kadar olan komutlar ı yerine getirecek, bir sonraki adımda x=2
alarak next’e kadar olan komutlar ı yerine getirecek, son olarak x=10 alarak next’e kadar olan
komutlar ı yerine getirecek ve döngüden çıkıp artık next’in altındaki komutlar ı yerine
getirmeye başlayacak. Eğer step 2 deseydik x 1,3,5,7,9 değerlerini olacaktı, eğer for x=0 to
10 step 2 deseydik x 0,2,4,6,8,10. Mesela 0 den 10 a kadar olan çift say ılar ın toplamını bu
şekilde döngü içerisinde yapabiliriz.
Örnek: Sıf ır ile 10 arasındaki çift sayılar ı toplayan çok küçük bir program yazacağız.
Standart.exe olarak açtığınız programa bir tane command buton koyarak çift tıklayın. Çift
tıklayınca project penceresinden command penceresine geçecektir. Bu pencerede şu kodu
- 39 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
40/43
yazın ve F5 e basarak programı çalıştır ıp command butonunu tıklayın. İçinde 30 yazan bir
Mesaj kutusu elde edeceksiniz.
Private Sub Command1_Click()
For x = 0 To 10 Step 2
a = a + x
Next x
MsgBox a
End Sub
VB'DE ALT SIRALI (İNDİSLİ) DEĞİŞKENLER
Vektör ve matris gibi indislerle ifade edilebilen değişkenler alt sıralı değişken olarak
tanımlanır. Böylece aynı isme ve değişken türüne ait bir değerler dizisi elde edilir.
ALT SIRALI DEĞİŞKENLERİN TANIMLANMASI
VB'de değişkenler, indislerinin alt ve üst sınır değerleri belirtilerek alt sıralı olarak tanımlanır.
Dim a( )
Dim Vektor(1 to 20) as Integer
Dim Matris (1 to 3, 1 to 4) as Long
Birinci değişkenin sınırlar ı ve değişken türü belirtilmemiştir. İndislerin sayısı, alt ve üst sınır ı
yoktur ve Variant olarak alınacaktır. İkinci değişken bir boyutlu, indis değerleri 1 den 20 ye
kadar değerler alabilen bir sayı dizisidir ve Integer türünde bir alt sıralı değişkendir. Üçüncü
değişken iki boyutludur. Birinci indis 1 den 3 e kadar ikinci indis 1 den 4 e kadar değerler
- 40 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
41/43
alabilmektedir. (3 x 4) elemanlı bir matris için kullanılabilir. Matrisin elemanlar ı long değişken
türünde tanımlanmıştır.
Eğer alt sıralı bir değişkenin indislerinin alt ve üst sınırlar ı belirtilmezse o değişken program
içerisinde kullanılmadan önce yeniden tanımlanmalıdır. Buna dinamik alt sıralı değişkendenir. İndislerinin sınırlar ı program içinde değişebilen değişkenler için uygundur. Eğer
indislerin alt ve üst sınırlar ı belirtilmişse programda bu değerlerin dışına çıkamaz. Böyle
değişkenlere statik alt sıralı değişken denir.
Dim A( )
………………
………………i = 10 : j = 100
ReDim A(i to j)
………………
Burada i ve j nin değerleri program içinde değiştirilerek A değişkeninin alt ve üst sınırlar ı farklı
değerler alabilir.
Aşağıdaki programda (10 x 10) luk bir M matrisinin değerlerinin text1 yazı kutusu ile girilmesi,
matrisin tüm elemanlar ın toplanması ve sonucun text2 yazı kutusuna yazdır ılması işlemi
yapılmaktadır.
Dim I As Integer, J As Integer
Dim M (1 To 10, 1 To 10) As Single
For I = 1 To 10
For J = 1 To 10
M ( I , J ) = Val ( text1 . text )
T = T + M ( I , J )
Next J
Next I
text2 . text = T
Erase Değişken( ) ile alt sıralı bir değişkenin değerleri silinir. Bir değişkenin alt sıralı olup
olmadığı IsArray (değişken) komutu yardımıyla anlaşılır. Eğer değişken indisli ise IsArray
- 41 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
42/43
fonksiyonunun değeri True değilse False olur. VB'de en fazla 60 boyutlu değişken
kullanılabilir.
VB DE DOSYA İŞLEMLERİ
Bir dosya üzerinde okuma yazma yapılabilmesi için öncelikle o dosyanın açılması gerekir.Open "Dosya Adı" For Append As # Dosya No
Binary
Input
Output
Random
Dosyalar ı
kapatmak için Close Dosya No
Açılmış olan tüm dosyalar ı kapatmak için sadece Close komutlar ı kullanılabilir.
Dosyayı bilgisayardan tamamen silmek için Kill Dosya Adı komutu kullanılabilir. Açık olan
bir dosya silinemez önce dosyayı kapatmak gerekir.
Dosya yada dizinlerin isimlerini değiştirmek için;
Name eski dosya veya dizin ismi As yeni dosya veya dizin ismi
Dosyaya yazma işlemi;
Write # Dosya No, Değişkenler veya Print # Dosya No, Değişkenler
ile yapılabilir. Dosyaya yazılacak sayısal değerler Val(Değer) şeklinde tanımlanmalıdır. Aksi
taktirde karakter olarak yazılır.
Dosyadan okuma işlemi;
Input # Dosya No, Değişkenler
ile yapılabilir.
- 42 -
-
8/19/2019 1-VB_Ders
43/43
RASGELE ERİŞİMLİ DOSYALAR
Buraya kadar incelenenler "sıralı dosyalar" dır. Bunun dışında "rasgele erişimli dosyalar" da
kayıt işlemlerinde kullanılmaktadır. Rasgele erişimli dosyalarda bilgiye daha hızlı
erişilmektedir. Bu tip dosyalarda aynı anda okuma ve yazma işlemi yapılabilir.
Rasgele erişimli dosyalarda değişkenlerin dosya içerisindeki sıralaması
Type veri grubunun adı
Değişken1 As Değişken Türü
Değişken2 As Değişken Türü
Değişken3 As Değişken Türü……….
End Type
komutlar ı yardımıyla belirlenir. Open deyimi ile dosya açılır. Dosya türü Random olarak
seçilir. Dosyaya kayıt Put, dosyadan okuma ise Get deyimleriyle yapılır. Rasgele erişimli
dosyalar yine Close komutu ile kapatılır.