1. zbk. ba kio gaztelugatxe bizi erakutsi behar dugu baina ......turismo jasangarria garatzea da...
TRANSCRIPT
Bakioko UdalaAyuntamiento de Bakio
1. Z
bk.
AP
IRIL
A
AB
RIL
201
8
bakiobizi
Gaztelugatxe erakutsi behar dugu
baina maitatu eta zaindu ere bai Desde la grabación de la serie “Game of Thrones”, Gaztelugatxe se ha posicionado en la ruta de cinéfilos de todo el mundo y ya hemos empezado a notar el impacto. Tenemos que mostrar esta joya de nuestro patrimonio, pero también cuidarla.
Plazer bat da niretzat udal aldizkari berri hau aurkez-
tea. Legegintzaldi hasieran Bakioko Kronika aurkeztu
genizuen, herriko komertzio, jatetxe eta udal eraikine-
tan izaten zen eskuragarri. Baina aurrekontu parte-har-
tzaileen testuinguruan egindako inkestaren bitartez,
herritar asko izan zarete adierazi duzuenok udalean
hartzen diren erabaki eta dinamika desberdinen ingu-
ruan daukazuen informazio eza. Horregatik, aldizka-
ri barri honen helburua da informazio falta horren ara-
zoari irtenbidea emotea. Guretzat garrantzitsua delako
Udalaren eta herritarren artean zubiak eraikitzea, Uda-
la herritartuko duten tresnak martxan jartzea eta gar-
dentasunez jokatzea.
Aldizkari berri honek Bakio Bizi
izango du izena, bi arrazoi nagu-
sigatik: lehenengoa, Bakio urte-
rik urtera biziagoa izanda, aldizkari
honek horren isla izatea nahi dugu-
lako; eta bigarrena, Bakio bizitze-
ko gonbita luzatu nahi dizuegulako,
Bakio bizi, disfrutatu, gozatu…
Aurkezpen honen bitartez adierazi
nahi dizuet Udaleko ateak herrita-
rrontzako zabalik daudela eta zuen
esanetara gaudela.
Herria behetik gora eraikitzeko herritarren inplikazio aktiboa behar dugu.
Es un placer para mí presentaros la nueva revista municipal. A
principios de legislatura os presentamos “Bakioko Kronika”, la
cual estaba disponible en los comercios, restaurantes y en los
edificios públicos. Pero fuisteis muchas las personas que, me-
diante la encuesta realizada en el contexto de los presupues-
tos participativos, nos hicisteis saber la falta de información
sobre las decisiones que se toman en el Ayuntamiento y las
dinámicas que se llevan a cabo. Uno de los objetivos que per-
sigue esta revista es hacer frente a esa falta de información, ya
que para nosotras y nosotros es importante construir puen-
tes entre el Ayuntamiento y la ciudadanía, integrar el Ayunta-
miento en el pueblo y actuar con transparencia.
Esta nueva revista se llamará “Bakio Bizi”, por dos razones prin-
cipales: la primera, porque, siendo Bakio año tras año un pue-
blo más vivo, esta revista quiere ser un fiel reflejo de ello; y, la
segunda, porque queremos invitaros a vivir Bakio, disfrutarlo,
vivirlo, gozarlo…
Queremos recordaros que las
puertas del Ayuntamiento es-
tán abiertas para todas y todos
y que estamos a vuestra dispo-
sición.
Para construir un pueblo de abajo arriba necesitamos vuestra implicación activa.
Memoriaberreskuratzen
G erra Zibileko eta Frankismoaren lehen urteeta-
ko biktimen memoria berreskuratzeko ikerketa
hasi du Bakioko Udalak, Aranzadi Zientzia Elkarteagaz
batera abiatutako proiektuan. Garai hartan giza esku-
bideen urraketak jasan zituzten emakume eta gizon
guztiei egia, justizia eta erreparazioa eskaintzea da hel-
burua. Eta, lan guzti hori egitea ez da posible izango
herritarren ekarpenik barik; ezkutuan egon diren iraga-
neko gertakariak argitzeko, herritarrek dakizkiten testi-
gantzak eta informazioak batzea ezinbestekoa da. Ho-
rregatik, Memoriaren Bulegoa zabaldu da udaletxean,
datuak jasotzeko gune lez. Bertaratu ezin duenak, 943
46 61 42 telefono zenbakira deitu ahal du, edo mezu
bat idatzi [email protected] helbide elektronikora.
LarrialdiakEmergencias112
Bakioko Osasun ZentroaConsultorio Médico de Bakio94 619 42 07
Mungiako Osasun ZentroaConsultorio Médico de Mungia94 600 71 50
Larrialdiak (Osakidetza)Emergencias Médicas (Osakidetza)94 410 00 00
Bakioko FarmazioaFarmacia de Bakio94 619 44 72
Bakioko UdaltzaingoaPolicía Municipal de Bakio656 788 623
Gernikako ErtzaintzaErtzaintza de Gernika94 465 34 90
Bakioko UdalaAyuntamiento de Bakio94 619 40 01
Bakioko Kultur EtxeaCasa de Cultura de Bakio94 619 33 69
Bakioko Urkitza Ikastetxea94 619 42 12
Haurreskola BakioGuardería de Bakio94 619 40 79
Turismo BulegoaOficina de Turismo94 619 33 95
Txakolingunea94 602 85 13
Kiroldegia/Polideportivo94 619 32 31
Garbigunea94 619 48 40
Mungialdeko Gizarte Zerbitzuen MankomunitateaMancomunidad Mungialde de Servicios Sociales94 615 55 51
Behargintza (Mungia)94 615 62 44
Lanbide (Mungia)945 160 600
Bilbao Bizkaia Ur PartzuergoaConsorcio de Aguas Bilbao Bizkaia 94 487 31 87
BizkaiBus94 612 55 55
Taxia Ruper662 698 014
Taxia Iban688 899 170
Genero indarkeria Violencia de Género016
Eusko Jaurlaritza (SATEVI)900 840 111
Bizkaiko Foru Aldundia (Tartekari Sarea)688 727 193
Entzuteko eta hitz egiteko arazoak badituzu:Discapacidad auditiva y/o del habla envía SMS al:600 123 112
Gernikako Arbolaren kimuaren landaketea. Martxoaren 17an, Oroimenaren monolitoaren ondoan Gernikako Arbolaren kimua landatu egin genuen. Udaleko ordezkariez gain, Bizkaiko Batzar Nagusietako lehendakariak, Ana Otaduyk parte hartu zuen.
Telefono erabilgarriak eta larrialdietan erabiltzeko telefonoakListado de teléfonos útiles y de emergencias
kaixo lagun,
Amets Jauregizar BaraiazarraBAKioKo ALKAtEsAALcALdEsA dE BAKio
L ehen aldiz Umeen Udal Kontseilua ipini du martxan udalak,
umeen desioak eta iritziak ezagutzeko asmoz. Horrela, alkateak
eta udalak herriarekiko duten ikuspegia aberastea da helburua. 9 eta
12 urte arteko umeek osatzen dute kontseilua, eta hilean behin ba-
tzea da asmoa, eskola orduetan. Batzuetan ikastetxean bertan, eta
besteetan udaletxean. LHko 4., 5., eta 6. mailetako ikasleekin osatu
da taldea, zozketa bidez.
Umeen desioakentzuten
Bak
io b
izi
2 3
Baki
oko
Uda
la
K ostaldeko herri polita da gurea, Euskal Herriko
paisaje ederrenetakoak bere baitan dituena. He-
rritarrok maite dugu, eta kanpotik etortzen direnek ere
berau ezagutzeko irrika edukitzen dute. Gaztelugatxe,
gure nortasunaren eta historiaren parte dena, Bakioko
inguruak daukan erakarmen handiena dela esan dai-
teke. Hain da ederra, bertakoek eta bisitariek mirestua
izan dela beti.
Eta, ezin uka, Game of thrones telesail famatuan ager-
tu zenetik beste dimentsio bat hartu duenik. Mundu-
ko seriefiloen mapan kokatu da eta hasi gara igartzen
horren eragina. Horrek eta azken urteotako turismoa-
ren gorakada orokorrak bisitari kopurua asko handitu
du, eta horren aurrean, zentzuz jokatzeko beharrizana
ikusten dugu. Gaztelugatxe erakutsi behar dugu, bai-
na maitatu eta zaindu ere bai.
Nuestro pueblo tiene en sus límites uno de los paisajes
más bonitos de Euskal Herria. Las personas del pueblo lo
apreciamos y las que nos visitan tienen ganas de conocer-
lo. Gaztelugatxe es parte de nuestra identidad y de nuestra
historia. Se puede decir que es uno de los atractivos más
fuertes del entorno de Bakio.
Por otra parte, no se puede esconder que desde la graba-
ción de la serie “Game of Thrones” ha adquirido otra di-
mensión. Se ha posicionado en la ruta de los cinéfilos de
todo el mundo y ya hemos empezado a notar el impacto.
Creemos que ante el aumento de las personas visitantes
debemos actuar con sentido común. Tenemos que mos-
trar Gaztelugatxe, pero también cuidarlo.
T urismo jasangarria garatzea da gure helburua, ingurunea
zaindu, errespetatu eta balioan jarriko duena. Horra begi-
ra lan egin asmoz, 2016an turismo Mahaia osatu zuen udalak.
Jata ondo garapen agentziak, turismo Bulegoko teknikariak, Ba-
kio Hedatzen ostalarien elkarteak eta udalak parte hartzen dute
mahaian. Hile birik behin elkartzen da gutxi gorabehera, eta tu-
ristei produktu turistiko on bat eskaintzeko lanetan da-
bil. Aipagarria da Juan Requejo adituaren aholkularitza
duela mahaiak.
Jasangarritasunaren ikuspegitik, Gaztelugatxeko bisi-
tarien hazkundea ere aztertu da bertan. izan ere, haz-
kunde horrek hainbat arazo sortu ditu batez ere san
Pelaio auzoan. Bizkaiko Foru Aldundiak plan integral
bat ipini du martxan turisten bisitak eta ingurunea be-
rrantolatzeko, eta turismo Mahaiak bere ikuspuntua
helarazi dio herrialde mailako instituzioari, plan horre-
tan jaso dadin. ikuspuntu hori dekalogo batean jaso
da, udalak osoko bilkuran onartua, eta dagoeneko bi-
dali da Aldundira.
Egun hauetan Bizkaiko Foru Aldundiak ingurua ordenatzeko pro-
posamen batzuk aurkeztu ditu prentsaren aurrean. Bakioko Udale-
tik gure harridura agertu gura dugu, prentsarekin batera enteratu
garelako proposamen horiez. Esandakoek sortu duten ezinegona-
ren aurrean, gutun bat helarazi diegu proposamenak aztertu eta
adosteko mahai bat osatu dezaten eskatuz. Gainera, erabakiak
hartzeko herritarrekin batera elkarlanean aritzeko konpromisoa
berretsi dugu.
Nuestro objetivo es desarrollar un turismo sos-
tenible. Un turismo que cuide el entorno, lo res-
pete y lo ponga en valor. con el deseo de tra-
bajar sobre estos valores, el Ayuntamiento de
Bakio creó una mesa local de turismo donde
agrupa a la Asociación de comerciantes y Hos-
teleros Bakio Hedatzen, la oficina de turismo, la
asociación de desarrollo rural Jata ondo y repre-
sentantes del Ayuntamiento. Esta mesa se reúne
cada dos meses aproximadamente y actualmen-
te se está trabajando en crear un producto turís-
tico de calidad. Es destacable que la mesa cuen-
ta con el Asesoramiento de Juan Requejo.
desde la perspectiva de la sostenibilidad, el cre-
cimiento de visitantes en Gaztelugatxe ha crea-
do y está creando problemas en el barrio san
Pelaio de Bakio. La diputación Foral de Bizkaia
ha contratado un plan integral para reordenar
la zona y, desde la mesa de turismo local, le hi-
cimos llegar nuestro decálogo de valores en fe-
brero.
Estos últimos días los responsables políticos de
esta institución han presentado una serie de
propuestas para implementar en san Juan de
Gaztelugatxe. desde el Ayuntamiento de Bakio
hemos mostrado nuestro asombro por enterar-
nos de estas propuestas a la vez que la prensa,
y ante el revuelo montado hemos requerido por
carta formar una mesa de trabajo donde todos
los agentes que tenemos competencias en San
Juan de Gaztelugatxe estemos representados.
Además, hemos reiterado nuestro compromiso
de trabajar junto con la ciudadanía en la toma de
decisiones.
Mostrar, amar y cuidar
ERAKUTSI, MAITATU ETA ZAINDU
Gaztelugatxe
Hacia un turismo sostenible
Turismojasangarrirantz
Bak
io b
izi
4 5
Baki
oko
Uda
la
ZaToZGaZTelekUra!
GAzTe lekuA Ibarretako geletan zabalik daukagu, zapatu, domeka eta jai-egunetan, arratsaldeko 17:00etatik 21:00etara.
Zerbitzu hau 13 eta 17 urte bitarteko gazteentzat zuzenduta dago, eta lekua solasgune izateaz gain, gazteen arloan garrantzitsuak diran baloreak lantzen dira, hezitzaileen laguntzaz.
O bra txiki batzuk egin eta gero, dagoene-
ko martxan dago Bakioko Gaztelekua.
Hemendik aurrera, 13 eta 17 urte arteko herri-
ko gazteek badute non elkartu, ondo pasatze-
ko eta harremanak lantzeko. ibarretan dagoen
gunean tailerrak egin ahalko dituzte, eta ekin-
tzez harago, baita lagunartean lasai egon ere.
Gainera, begiraleen laguntza edukiko dute
gunea euren erara prestatzeko. Proiektu hau
gazteekin egindako partaidetza fase baten on-
dorio da; udalak herritarren iritzia baloratzen
duen beste adibide bat, hain zuzen.
G aztelugatxeko san Juan ondare kultural eta pai-
sajistiko itzela da, eta bisiten eskari handi ba-
tek ezin du bere balioa kaltetu. Etorkizuneko era-
bilera bermatu behar da, arrisku eta eraginetatik
babestuta.
Bisiten hazkundea bakiotarrentzat karga bihurtzea
saihestuko da, eta ekonomikoki ere balantze positiboa
ekarri beharko du, ez negatiboa. Bakio Lau Estazioen
ereduan kokatuta, bisitari kopuru batek herriko osta-
laritza eta zerbitzuak erabiltzea bultzatuko da.
sustatuko diren bisitak Atxuloko kostako bidetik
egingo dira, motor bako garraioekin edo kutsakorra
ez diren garraio kolektiboen bitartez. Errepidea za-
rratuta egongo da, eta bizilagunei eta garraio publi-
koari utziko zaie sartzen bakarrik.
Gainera, masifikazioak saihesteko, Gaztelugatxeko
eskaileretan eta ermitan egon ahal diren bisitarien
kopuru maximoa erreserbekin edo aparkalekuko in-
formazioarekin koordinatu behar dela uste dugu.
Neurri horiekin, Gaztelugatxe eta Bakio atsegin izatea lortuko dela uste dugu, bai herritarrentzat bai turistentzat.
san Juan de Gaztelugatxe tiene un gran valor como pa-
trimonio cultural y paisajístico, y creemos que las visitas
no deben dañar su valor. Tenemos que garantizar el dis-
frute de las generaciones futuras protegiendo la zona de
riesgos y peligros.
Debemos evitar que las visitas se vuelvan un problema para
Bakio y, por otro lado, tenemos que trabajar para conseguir
un balance económico positivo. trabajando por un Bakio de
cuatro estaciones queremos conseguir un impacto positivo
en la hostelería y en los servicios de Bakio.
El objetivo es encaminar las visitas por la zona del cami-
no de costa de Atxulo y que éstas se realicen mediante
medios no motorizados y con vehículos colectivos no
contaminantes. La carretera se cerrará para los vehícu-
los de motor y solamente lo podrán utilizar las y los ve-
cinos de la zona.
Para evitar las masificaciones creemos que hay que ges-
tionar el servicio mediante reservas y coordinarlo con la
información en las zonas de parking.
De esta forma, queremos que disfruten de la zona tanto las personas que nos visiten como las que viven o pasan el verano en Bakio.
C on el objetivo de proteger la biodiversidad del eco-
sistema fluvial y mejorar la capacidad hidráulica, el
Ayuntamiento ha firmado un protocolo de colaboración con
URA, agencia pública vasca del agua. Se redactará un plan
de actuaciones para adelantarnos a posibles riesgos. El con-
venio estará en vigor durante cuatro años, siendo prorroga-
ble por cuatro años más.
Protección y mejora de los cauces
Bases del decálogo
DEKAlogoARENoINARRIAK
GaztelugatxeBak
io b
izi
6 7
Baki
oko
Uda
la
G obernu aldaketa izan zenetik, gure
lehentasunetariko bat udalaren egoe-
ra ekonomikoa hobetzea izan da. Aurreko le-
gegintzaldietan baliabide publikoak ez ziren
modu egokian kudeatu, zorpetzea posibilita-
teen oso gainetikoa izan zen eta horrek kin-
ka larrira eraman zuen udala. Zorra 6 milioi
eurokoa izatera iritsi zen. Arazo hori 2012an
zuzentzen hasi zen, Bizkaiko Foru Aldundia-
rekin izenpetutako doikuntza planari esker.
Gaur egun, gobernu taldeak baiezta dezake
udala orain dela 6 urte aurkitutako zulotik ir-
teten ari dela. 2017. urtea giltzarria izan da
gure ekonomiari begira.
2012an udal zorraren maila %184koa zen,
baina egokiro egindako lanari esker urte-
ro-urtero murriztuz joan da. 2017. urtea
amaitzean, zorra %46koa izan da; horrek
esan nahi du %138 jaitsi dela. Horrega-
tik, 2017ko ekitaldi ekonomikoaren itxie-
ra mugarri gisa defini daiteke gure udala-
rentzat.
Zor maila %46an egonik, egoera ekonomikoa
guztiz aldatzen da bi faktoreri esker. Batetik,
%60tik behera egonik, 2012ko doikuntza pla-
nean ezarritako murrizketa neurriak ezeztatu
dira. Bestetik, %50eko mailatik jaitsiz, udalak
aukera dauka gerakin guztia zorra amortizatze-
ra ez bideratzeko. Hemendik aurrera, geraki-
naren %50 erabili behar da zorra estaltzeko eta
gainerako zatia udalaren esku egongo da. Fak-
tore horrek lagunduko digu baliabide gehiago
inbertitzen Bakioko herritarren onuraz. 2017a
amaitzean, gerakin positiboa 706.850 eurokoa
izan da; %50eko koltxoiari esker, udal kutxetan
353.425 euro geratuko dira.
2012ko politika ekonomikoaren
helburua zorraren ordainketan
zetzan. Aldundiak eta bankuek
ezarritako neurriak murriztai-
leak izan ziren: gobernu taldeak
zergak eta tasak igo zituen eta
ezin izan zuen udal plantilla in-
dartu bajak izaten zirenean, ez
eta udan ere. dena dela, gober-
nu taldeak zehaztu zituen lehen-
tasunak gastua ordenatzea eta
oinarrizko zerbitzuei eustea izan
ziren.
Desde que se produjo el cambio de gobierno, una de
nuestras prioridades ha sido mejorar la situación eco-
nómica del Ayuntamiento. Y es que, desde legislatu-
ras anteriores, la mala gestión de los recursos públicos
y el endeudamiento por encima de las posibilidades
encaminaron al Ayuntamiento a una situación críti-
ca. La deuda ascendió a 6 millones de euros. Un pro-
blema que se comenzó a atajar en 2012, gracias a un
plan de ajuste que firmamos con la Diputación Foral
de Bizkaia. A día de hoy, el equipo de gobierno pue-
de anunciar que el Ayuntamiento está saliendo
del agujero hallado hace 6 años. 2017 ha sido
un año clave para nuestra economía.
En 2012 el nivel de la deuda municipal era de
un 184% y, gracias al trabajo efectuado con es-
mero, cada año ha ido disminuyendo. Al fina-
lizar el 2017 la deuda ha sido del 46%, lo que
supone una bajada del 138%. Por ello, el cierre
económico del 2017 se puede definir como un
hito para nuestro Ayuntamiento.
Fijando el nivel de la deuda en el 46%, la situación eco-
nómica cambia por completo gracias a dos factores. Por
estar por debajo del 60% se han anulado las medidas
restrictivas contempladas en el plan de ajuste del 2012.
Por otra parte, bajando del umbral del 50%, el ayunta-
miento tiene la opción de no destinar todo el remanen-
te a subsanar la deuda. A partir de ahora, debemos des-
tinar el 50% del remanente a la deuda, y el resto queda
en manos del ayuntamiento. Este factor nos ayudará a
invertir más recursos en beneficio de la ciudadanía de
Bakio. El remanente positivo al cerrar el 2017 ha sido de
706.850 euros; gracias al colchón del 50%, 353.425 eu-
ros quedarán en las arcas municipales.
El objetivo de la política económica
en 2012 se centraba en el pago de la
deuda. Las medidas impuestas por
la diputación y los bancos eran res-
trictivas: el equipo de gobierno tuvo
que subir los impuestos y las tasas,
y no pudo reforzar la plantilla muni-
cipal en casos de bajas ni en verano.
Aun así, las prioridades que se mar-
caron desde el equipo de gobierno
fueron ordenar el gasto y mantener
los servicios básicos.
Murrizketa gutxiago, baliabide gehiago Menos restricciones, mas recursos
Prozesuan atzera begira Retrospectiva del proceso
2017 gIlTZARRIA gURE EKoNoMIARI BEgIRA
Zorraren %138 murrizketaReducción de la deuda del 138%
Clave para nuestra economía
>
>
Tuneletik irteteko bidea erakusten digun gertakari historikoaUn hecho histórico que nos muestra la salida del túnel
zorraren ordainketaren bilakaera egokiak berekin dakar neurri murriztaile horiek ezeztatzea. La buena evolución del pago de la deuda conlleva la anulación de aquellas medidas restrictivas.
Bak
io b
izi
8 9
Baki
oko
Uda
la
refuerzos de personal
L a apuesta por mejorar o renovar los servicios supone reforzar el personal del
Ayuntamiento en varias áreas, sobre todo en épocas en que el trabajo au-
menta. Por ejemplo, se contratará una persona para Kultur Etxea en los meses de
verano, ya que se triplica su actividad. Durante esa misma temporada, una perso-
na reforzará el equipo de policía municipal, y tres albañiles lo harán en la brigada.
En cambio, en invierno, dos personas receptoras de la RGI serán las que traba-
jarán con la brigada municipal, gracias al plan de empleo comarcal. Un plan que
también contemplará un auxiliar administrativo más para el sAc. Por otra parte,
una empresa subcontratada realizará varios trabajos pendientes, tales como re-
visar las licencias de negocios o analizar proyectos para la eficiencia energética.
2017ko
E zina, ekinez egina dio euskal esaera zaharrak. Bada,
horixe esan daiteke aurtengo Bakioko txakolinaren
uztaz. Urte zaila izan da ekoizleentzat, eta ohi baino lan
gehiago egin behar izan dute mahatsaren zuku preziatu
hau kontsumitzaileei eskaintzeko. Azkenean, kalitate han-
diko uzta ekarri dute, san Joseetan gustu handiz dastatu
ahal izan duguna, gure eztarrien eta arimen gozagarri.
Udako eguraldi lainotsuak
ez zuen askorik lagundu, eta
mahatsa gaixotzeko arrisku
handia egon zen. Hori kontro-
latzeko, txakolingileek aparteko
esfortzua egin behar izan dute,
eta eskuz egin beharreko lana
ere handiagoa izan da. Adibi-
dez, hezetasun fokoak saiheste-
ko, adarrak eta orriak kentzeko
zeregina biderkatu zaie. Eta, azken hilabeteetan eguraldia
hain txarra izanik, mahats-bilketa ere asko zaildu da. Bai-
na, kontrako faktore guzti horiei aurre egin diete txakolin-
gileek. Zorionak eta eskerrik asko guztiei!
Ha sido un año difícil para el
txakoli de Bakio. Los y las pro-
ductoras han llevado a cabo un
duro trabajo para ofrecer a los
consumidores este preciado
jugo de nuestra uva. Pero el tra-
bajo ha dado sus frutos y hemos
podido degustar un txakoli de
primera en la feria de san Jose.
La meteorología de verano no
ayudó mucho y la uva tuvo un
riesgo alto de padecer enfer-
medades. Para controlar este
riesgo los productores tuvieron que hacer mucho trabajo a
mano. Por ejemplo, para evitar focos de humedad, duplica-
ron los trabajos para cortar las ramas y las hojas. Además,
en los últimos meses, el tiempo ha dificultado las labores de
vendimia. Pero tenemos que decir que al final se ha conse-
guido un producto de calidad, por lo tanto, Zorionak y eske-
rrik asko a todas y todos!
TXAKolINA, EKINEZ EgINAEl txakoli del 2017 el resultado de un trabajo duro
BEHARREZKO INBERTSIOAK INVERSIONES NECESARIAS
KONPROMEZUAK INVERSIONES COMPROMETIDAS
Sabino Aranaren garajeen konponketa Arreglar los garajes de Sabino Arana
Skate park
Eskolako aterpeaCubierta exterior escuela
Plan Orokorraren erredakzioa Redacción del PGOU
Kontainerren erosketa Compra de contenedores
Eneperiren saneamendua Saneamiento Eneperi
150.000€
70.000€
200.000€
100.000€
22.000€
20.000€
553.005,09€
707.722,61€
2.974.928,77€
InbertsioakInvesiones
Gastu finantzarioak, zorra ordaintzeko gastuakGastos bancarios para hacer frente a la deuda
Egiturazko gastuak, udaletxeak ondo funtzionatzeko beharrezko gastuaGastos estructurales para el buen funcionamiento del Ayuntamiento
aurrekontuak 2018Presupuestos
Udan Udal brigada indartzeko hiru igeltsero kontratuko dira. Udaberri honetan lan poltsa bat sortuko da.
Kultur Etxean lagileek egiten duten lana laguntzeko kontratazio bat egingo da. Deialdia udaberrian egingo da.
>
Bak
io b
izi
10 11
Baki
oko
Uda
la
UZTA BERRIA
P asa berri dira san Jose jaiak, eta bertan, Bakioko
txakolina izan da protagonista nagusia. Bertan aur-
keztu da uzta berria, eta berau ezagutzera emateko hain-
bat ekitaldi egin dira. Adibidez, asteburuan zehar doako
sarrera eskaini zen txakolingunean. 17an eta 19an, oste-
ra, txakolingunera eta txakolindegi batera bisitak antola-
tu ziren, bertakoei zein kanpotik etorritakoei begira. Ba-
kio Hedatzen elkartearen eskutik, gainera, pintxoak eta
txakolina eskaini ziren 19an. Bestalde, hilaren 24an das-
taketa gidatu zuen itziar insaustik txakolingunean.
Pasadas ya las fiestas de San Jose, podemos recalcar que de
nuevo el protagonista ha sido el Txakoli. Se ha presentado pú-
blicamente la nueva cosecha, y para dar a conocer la misma
se han organizado diferentes actividades. Entre otros la entra-
da al txakoligune ha sido libre y se han organizado visitas a las
bodegas del pueblo. Además, el día 19 se han podido degus-
tar pintxos en el frontón de la mano de la Asociación de hos-
teleros y comerciantes Bakio Hedatzen. Y para finalizar se ha
celebrado una cata dirigida por itziar intsausti el día 24 en el
txakolingune.
Txakolina, jaietako protagonista
El txakoli, protagonista de la fiesta
kalitateaAunque por el mal tiempo se ha pro-ducido menos cantidad, la calidad no ha disminuido. El Txakoli del 2017 es de una alta calidad, con una graduación más baja y con un toque más acido.
Eguraldiaren eraginez gutxiago produzitu den arren, kalitatean ez dago beherakadarik. 2017ko txakolina kalitate handikoa dela azpimarratu behar da. Xehe-tasunetan sartuta, graduazio eta azidotasun gutxia-goko edaria lortu dela nabarmentzekoa da.
Zabala zuria: 15.000 lBeltza: 350 l
abio zuria: 45.000 lGorria: 100 lBeltza: 100 l
baSarTe zuria: 8.000 lBeltza: 800 l
DoNieNe GorroNDoNazuria: 69.000 lBeltza: 4.500 lTxakolin Bereziak (aparduna, barrikan ondua...): 4.500 l
Txakolina gustuko duzu, beraz. Zein da zure ustez edateko momentu ona?Etxean beti edukitzen dut, ze ardo zurien artean nire fa-
boritoa da. Beltza ere edaten dut, baina txakolina sua-
beagoa egiten zait. Poteoan edaten dut, eta gurago iza-
ten dut gauetan. izan ere, hobeto sartzen zait. Jendeak
normalean eguerdietan hartzen du, baina niri gora etor-
tzen zait (barrez).
Nor gonbidatuko zenuke Bakioko txakolin bat hartzera?Aspaldiko partez Loreak pelikulako taldekook bazkari
bat egiteke dugu. Jendea oso lanpetuta dabil eta... Be-
raz, bazkaria egiten dugunean eurek gonbidatuko di-
tut: akoteak, zuzendariak, talde teknikoa...
‘Loreak’ pelikulak asko markatu zaitu?Bai, dudarik barik. Euskal Herrian beti ibi-
li naiz beharrean, baina film honek bes-
te ate batzuk zabaldu ditu, eta nire ka-
suan ere uste dut horrela izan dela.
Esaterako, La casa de papel serie-
rako castinga egin zidaten Loreak
ikusita ezagutu nindutelako.
‘Errementari’ estreinatu berrian ikusi zaitugu orain.
Harrera ona izaten ari da, ezta?Bai. Uste dut oso ondo dabilela fun-
tzionatzen. Paper txikerra daukat ber-
tan. Birritan ikusi dut pelikula eta asko gus-
tatu zait. Kandido Uranga eta Eneko sagardoy
terrible daude! Gainera, beti gustatu izan zait zine fan-
tastikoa, eta hemen euskaraz egindako lan bat ikusteak
kristoren poza ematen du.
Eta zer lanetan zabiltza orain? Zer proiektu duzu esku artean?Hika taldeagaz Koadernoa zuri lana egiten nabil an-
tzerkian, Euskal Herrian. Abuztuan amaitu genituen
La casa de papel serieko grabaketak, eta ordutik ho-
negaz nabil. Beste proiektu batzuk ere baditut; uda
partean antzezlan bat estreinatuko dut Pabellon 6en,
eta Huescako zuzendari batek laburmetrai bat egitera
gonbidatu nau. datorren urteari begira, agian peliku-
la bat ere bai, baina oraindik airean dago.
Pozik hartu duzu amabitxi izendapena?Bai! Ezustean harrapa-
tu ninduen. Loreak es-
treinatu zen garaian ere
Astigarragako ‘txotx’-era
gonbidatu gintuzten; bai-
na ni basauritarra naiz, eta
Bizkaian horrelako gonbida-
pen bat jasotzeak sekulako ilusioa
egin dit. Nitaz akordatu dira, eta txakolina
bultzatzeko arduraz aparte, errekonozimendu lez ere
ikusten dut. Pozgarria da niretzat.
Aurrerantzean, beraz, Bakioko txakolinaren izen ona zabaldu beharko duzu. Hemengo kulturaz berba egiten duzu kanpoan?Kulturaz, euskarari buruz... Nongoa naizen galdetzen
didatenean, Euskal Herrikoa naizela esaten dut. txa-
kolina asko gustatzen zait, eta askotan eskatzen dut,
hemen, Madrilen eta dagoen leku denetan. Gainera,
oso opari ona da; lanean egiten dituzun lagunek afal-
tzera gonbidatzerakoan, botila bat txakolin eraman
eta primeran geratzen zara eurekin!
Itziar Ituño (Basauri, 1974) aktore ezaguna izan da 2018ko Bakioko Txakolinaren Amabitxia. Pozez hartu du izendapena eta gustura bete du ardura, txakolinaren zalea baita.
“Loreak pelikulako taldekideak gonbidatuko ditut txakolin bat hartzera”
Bak
io b
izi
12 13
Baki
oko
Uda
la
Z elako Bakio eraiki nahi dugu datozen urteetarako?
zer zerbitzu eskaini? zer bizimodu sustatu?
Galdera horiek erantzun eta ametsak errealitate
bihurtzeko asmoz ipini zen martxan Hirigintza Plan
orokorra berrikusteko prozesua, herritarren partai-
detza oinarrian duena. Urtarrileko osoko bilkuran
planaren helburuak eta irizpideak onartu ziren, eta
orain, plangintza idazten hasiko gara udalean. Lehia-
keta publiko bidez, idazketa hori egiteko enpresa bat
aukeratu nahi dugu udara orduko.
¿Cómo queremos que sea Bakio en el futuro? ¿Qué servicios queremos ofrecer? ¿Qué modo de vida deseamos impulsar en Bakio?
con el objetivo de responder a estas preguntas y hacer reali-
dad nuestros sueños, se puso en marcha la adecuación a las
normas vigentes el Plan General de ordenación Urbana, un
plan que tiene como base la participación ciudadana. En el
pleno de enero se aprobaron los criterios y objetivos del plan
y, ahora, iniciaremos su redacción. Nuestra intención es que
la empresa encargada de redactar dicho plan este contrata-
da para antes de verano; una contratación que se efectuará
mediante concurso público.
EtorkizunaAMESTEKo plANA
Un plan para soñar el futuro
Norantz goazenNuestro caminooreka bilatuko du planak. Alde batetik, integrazio
handiagoa sortzea da helburuetako bat. Herrigu-
nea lurraldeagaz integratuta, bizi kalitatearen eta
herriko produkzio ereduaren balioak indartuko
dira. Bestetik, dimentsio egokia (beharrizanen ara-
berakoa) emango zaie hurrengo arloei: etxebizitza,
espazio libreak, ekipamenduak eta azpiegiturak.
El equilibrio será el eje del plan. Por un lado, uno de los
objetivos es conseguir una mayor integración del pue-
blo en el territorio, reforzando la calidad de vida y los
valores del modelo de producción local. Por otro lado,
se dimensionarán de forma adecuada la vivienda, el es-
pacio público, los equipamientos y las infraestructuras.
Bak
io b
izi
14 15
Baki
oko
Uda
la
IRIZpIDE oRoKoRRAKCriterios generales
TurismoaTurismo
bizi kalitatearen hobekuntzaMejorar la calidad de vida
lurraTerritorio konponbide kolektiboak
Soluciones colectivas
bipolartasunaBipolaridad
etxebizitzaVivienda
Udazkenean, neguan eta udaberrian ere
gauak igarotzeko aukera bultzatzea. Gaz-
telugatxe eta inguruak babestea, turismo
jasangarria ardatz hartuta.
Se impulsará la pernoctación en otoño, prima-
vera e invierno. Gaztelugatxe y sus alrededo-
res serán protegidos basándonos en un turis-
mo sostenible.
Nekazaritza, abeltzaintza eta basoak bultzatzea. Natur
arriskuen gestioa defendatzea.
se impulsarán la agricultura, la ganadería y el sector
forestal. se impulsará la gestión de los riesgos natu-
rales.
Neguaren eta udaren berezitasunak kontuan hartzea
proiektuak diseinatzerakoan.
tendremos en cuenta la dicotomía invierno y verano a
la hora de desarrollar proyectos.
Partaidetzaren bidez erantzutea mugikor-
tasunean, energian, kulturan eta kirolean
sortzen diren erronkei.
Energia berriztagarriak erabiltzea, harre-
man espazioak indartzea, eta ekipamen-
duak eta zerbitzuak hobetzea.
Etxe hutsen eta bigarren eskukoen be-
rrerabilpena priorizatzea. Berriak eraikiz
gero, babesekoak lehenestea, biztanleak
herrian geratzeko eta aukera berdintasu-
na segurtatzeko.
Dar respuesta a los retos que se generen en
las áreas de movilidad, energía, cultura
o deporte mediante participación
ciudadana.
Utilizar energías renovables, refor-
zar los espacios sociales y me-
jorar tanto los equipamientos
como los servicios.
se priorizarán la utilización de la segun-
da vivienda y vivienda vacía. En el caso
de viviendas de nueva construcción se
priorizará la vivienda protegida, con el
fin de garantizar que las personas pue-
dan vivir en Bakio y para asegurarnos la
igualdad de oportunidades.
Bak
io b
izi
16 17
Baki
oko
Uda
la
“Herritarren bizimodua hobetzea da Mugikortasun Planaren azken helburua”
kimetz Munitxa, ingeniero del grupo
Urak Bide, es el encargado de dirigir el pro-
ceso para la definición del nuevo plan de
movilidad urbana. El rediseño del mode-
lo de movilidad era una de las conclusiones
importantes del estudio para el nuevo Plan
General de ordenación Urbana. Mientras
que en verano las infraestructuras y los par-
kings suelen estar a rebosar, en invierno no
resultan funcionales, conllevando a un uso
excesivo del automóvil. “El máximo objetivo
del plan de movilidad es mejorar la calidad
de vida de la ciudadanía”, remarca Munitxa.
En busca de alternativas, el 1 de marzo se
celebró una reunión abierta en la que par-
ticiparon 50 bakiotarras. se dibujaron varias
redes peatonales que tendrían preferencia
sobre las de transporte. Munitxa valora muy
positivamente el trabajo y las conclusiones
de los y las participantes.
Además de fomentar los movimientos de a
pie, se están estudiando diferentes opcio-
nes para disminuir el tráfico en verano, ta-
les como un servicio de bicicletas eléctricas
u ofrecer un transporte público adaptado a
las necesidades específicas de Bakio.
Zer filosofia jarraituko duzue?Planak ezartzen du mugikortasun iraunkorraren bidetik joan behar
dugula. Autoen trafikoa murriztea eta alternatibak ematea da for-
mula: bizikleta elektrikoen mailegu zerbitzua eskaintza, garraio
publikoko autobus txikiak ipintzea, eta batez ere oinez ibiltzea.
Lehen ideia biak, batez ere, udara begirakoak dira. Baina, aukerak
aztertzen ari gara, eta bideragarriak ote diren ikusi behar da.
Martxoaren 1ean partaidetza tailerra egin zenuten, plan honetarako iritziak batzeko. 50 lagun inguruk parte hartu zuten.Lehenik oinezko sareak diseinatu zituzten, gero bizikletakoak, eta
azkenik, autoena. Hau da, ideiari buelta eman eta autoen sarea
geratuko litzateke besteen menpe. Hori gauzatzeko, zelako be-
rregituraketa egin beharko litzatekeen ere hausnartu zuten. Par-
te-hartze egokia izan zen: sektore ugaritakoa, adinean anitza,
parekidea... Mahai desberdinetan banatutako lana izan zen, eta
emaitzak nahiko koherenteak izan ziren denen artean, herrita-
rren iritzia nahiko ondo islatzen dute. Guk ere hobeto diseinatu
ahal izateko bidea ematen digute. orain, emaitza horien gainean
eta irizpide teknikoak kontuan hartuta, herriko mugikortasun ja-
sangarriaren eskema diseinatuko dut.
Prozesua amaitu ostean, planak jasotakoa bideratzen hasi beharko da udala?Apurka-apurka egin beharko da. Kaleak norabidez al-
datu beharko dira, norabide bikoitzekoak diren batzuk
norabide bakarreko ipini, azpiegituraren bat eraiki...
Batzuk nahiko arin egin ahalko dira, baina azpiegitu-
ra berriak egiteak beti eskatzen du denbora, eta epe
ertainean garatuko dira. Leku askotan egiten dira mu-
gikortasun planak, baina gero gauzatzea gaitza izaten
da. Kasu honetan, plan orokorraren barnean dagoe-
nez, egi bihurtzeko bidea emango du.
zein da plan honen azken helburua?Herritarren bizimodua hobetzea, elkarbizitza aberastea eta bi-
zimodu iraunkorrago bat edukitzea. Autoz egiten den mugikor-
tasuna da karbono aztarnaren sortzaile nagusiena, eta negute-
gi efektuko gasen murrizketa ekarriko dute neurriek.
Z ergatik sortzen ari da mugikortasun plana? Plan orokorreko ardatzetako
bat da, ezta?
Plan orokorrean aurreikusten zen gako nagusietako
bat zen mugikortasun eredua aldatu beharra. Batez
ere, egoera bi oso desberdinekin aurkitzen direlako he-
rrian: asteburuetako zein udako egoera eta negukoa.
Gainera, Gaztelugatxeren inguruan sortu den fenome-
noa gehitu behar zaio horri. Herrian dauden azpiegitu-
rak, aparkalekuak eta abar udari begirakoak dira, eta
hala eta guztiz ere, gainezka egiten du. Neguan, ostera,
horren funtzionaltasuna ez da egokia, eta jendeak au-
toa edozertarako erabiltzea eragiten du. Herrian inpak-
tu paisajistiko bat ere badakar, herria desatsegin bihur-
tzen dute hainbeste asfalto eta aparkalekuk.
“El máximo objetivo del plan de movilidad es mejorar la calidad de vida de la ciudadanía”.
Bakioko Mugikortasun Planaren prozesua gidatzen dabil Kimetz Munitxa, Urak Bide taldeko ingeniaria. Herritarren iritzia jasota, eskema edo plana diseinatuko du, Bakion oinezkoen eta garraioen arteko elkarbizitza aberatsago bat sortu dadin.
18 19
Bak
io b
izi
Baki
oko
Uda
la
koNTUlekU Bakioko liburutegian3-4 urte bitarteko umeengan, gurasoen laguntzaz, literatura zaletasuna eta irakurzaletasuna pizteko “KONTULEKU” espazioa zabaldu da Bakioko Liburutegian.
Apiriletik ekainera eguaztenero 17:00etatik 18.00etara.
SToP bUllYiNG Marta Txorik zenbait hitzaldi antolatu ditu bullying-aren inguruan; berbaldiak Jorge Madariaga psikologoak emango ditu.Hitzaldietan jorratuko dituen gaiak honakoak izango dira:
• Bullying-a eta elkarbizitza arazoak.
• Tratu txarra eta tratu ona.
• Bullying-ean esku hartzen duten agente nagusien ezaugarriak eta ondorioak: erasotzaileak, biktimak eta ikusleak.
• Familiaren zeregina.
• Prebentzioa, atzematea eta esku hartzea.
Apirilak 26 eta maiatzak 7 Hitzaldiak 19:00etan izango dira kultur etxean.
ApIRIlAMAIATZAEKAINA
bakio kaNTari“IV. Bakio kantari eguna” festa, bakiotarrei musika hurreratzeko asmoz.• 12:00-tan edo hasita talde
bakoitza gune diferente baten joko dau
• Talde guztien bilgunea (oraindik ere sarratzeke lekua)
• Bazkari herrikoia Probalekuan
• Bazkal osteko kantuak
ekainak 16, zapatua
baSiGoko Jaiak Animatu eta parte hartu!Herritar talde batek aspaldiko tradizioak berreskuratzeko asmoz, maiatzaren 12an, Basigo auzoko jaiak antolatu ditu. Txupina, herri bazkari, erromeria,…
Maiatzak 12, zapatua
TXiSTUlari eGUNaTxistuen doinuek musikaz beteko dituzte, aurten ere, Bakioko kaleak.Txistulari Egunaren hamaikagarren edizioa ospatuko da. Zenbait herritako txistulari taldeak arituko dira, euren musika erakusten.
EgiTArAuA
• Aurreskue eta Alborada Udaletxeko plazan
• Kalerik kalekoa herriko gune diferenteetan
• Talde guztien bilgunea (oraindik ere lekua definitzeko dau, bazkariaren arabera)
• Kontzertu txikiak herriko 4-5 puntutan
• Txistularien bazkaria
ekainak 9, zapatua
Ag
END
A