101_hacene halouane

Upload: tasedlist

Post on 09-Oct-2015

55 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    1/54

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    2/54

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    3/54

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    4/54

    Hacene HALOUANE

    Tamekrust

    akked tullisin nnien

    Asqamu Unnig n Timmuza2014

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    5/54

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    6/54

    I widen yettergigin fell-ane,

    i widen ief nettergigi,

    i Ali, atan nga-k d alemmas.

    as teqqen ti-ik,

    mazal-ik teddre ur-ne.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    7/54

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    8/54

    - 7 -

    TAZWART

    Ayen yuran deg tutlayin n wiya yeldi-ane allen efwayen ierrun deg umaal : amek yettidir umdan, d acu it-yessruyen, d acu i t-yessesayen, ayen umi ikennu dwayen i d-yesseknuy, tirga-s, asirem-is, tudert n yal ass.

    Ldint wallen-nneef umaal s wallen n wiya, nwala swallen n wiya Armi nekcem s axxam-nnead t-nissins wiya.I nekkni anda nella ?

    Nekkni, nedda deg tmeriwin n medden, nettu iman-nne. Newwet-asen bel, nema-asen tiqwit, feren yis-neimi nessawel am nitni, nefreimi feren yis-ne. Ass-agi tuniqt tual d asekkil, yers wawal ef yifer n lkae,yufa amkan-is, yerked, ad yesrifeg seg yiwen er waye,

    seg tallit er taye, seg tmurt er taye Ad yini i widenur a-nessin amek i nettwali iman-nne, amek i ten-nettwali. Zik ncennu, nessefruy gar-ane win yeslanyesla win ur nesli tarbut tekkes.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    9/54

    - 8 -

    Ass-a tagdurt-nni n tsusmi i nerra ef uqerru-nnenera-tt. Nni i yiwen n umeddakel ef tira yal tafyirt ara d-taru

    d tar

    a

    t ara yeslilwen deg tme

    ra n tmazi

    t.

    Nesserwas tutlayin nnien, mai i yiman-nnei nella degumaal, nessaram ad d-yas wass ad issinen medden ayla-nne, ad issisnen Dadda d Nanna. Irisen-agi i d-uweseg taddart, seg tuddar-nne, d cwi seg tmuli-w, segwayen ief ters tmuli-w, seg wayen i yi-yessrun, segwayen i yi-yesnecraen. Ur d-snulfa ara, sneqde wid i

    yi-d-yezzin, rri-d tamuli-w d awal, uri-t ad awen-t-id-awiad t-walim. Ur t-uriara s tutlayt nnien, d tiririt nttar seg tsusmi.

    Ma yella deg-wen, kenwi ara yeren irisen-agi-inu,irisen-agi nwen imi tura ffen-iyi afus, ma yella tauri-agi terra imru s afus, turam Ayen i awen-yehwantarum-t, wicqa ! Arut kan, nnima yella yiwen ara yarun,ad as-ini ula d aris-inek d nekk i t-yuran, ne xerumttekkadeg-s. D aya i d asirem-iw, d aya i yi-yean ass-agi, mi alle i tizi n ccib, ad d-rse s annar n tira, ad d-rnu awal-iw s ayen akk i d-qqaren medden. Attantmekrust-iw, atan usar-iw, widen yeddren yid-i, walit-ten !

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    10/54

    - 9 -

    Asegmi n tament

    Seg wasmi i tezde deg temdint xai mexa mi ara d-terzuer taddart. Daenni ur tesi ara win ief ara d-terzu.Asmi i tru, tejme tagertilt-is, tuggi, taseksut, tijelin,ticeiin, tamuli er deffir ulac. Wief ara d-tezzi ? Urtesi yemma-s ne gma-s, ur tesi ultma-s, llant tebibinef Rebbi, tidak-nni mi yeur wul-nsent ad ruent ur-s

    ad runt cwi yid-s ef yieblan-is, i qqarent. D tid-nni i tt-yesan, mi tekka tekka,mi ara tsel s yiwet deg-sent tuen,ad as-d-tawi timellalin, ad d-terzu fell-as. Seg tama ad

    telu cwi, yenna-as bib yelha-am, seg tama nnien ad d-temmekti xai mai d amekti ief i tettnadi, tettqissiayen yekkan gar wass-nni d wass-agi. Anwa ara as-yinin

    ad tesu. Tbeddel teswit. Ass-agi aas i tt-id-yettmagaren

    s abrid, ad as-inint : eslama, mreba !d wayen akk i d-qqaren medden i win emmlen mi ara d-yerzu ur-sen.Ass-agi d iij, as akken d yennayer. Asemmi yetteqqeskra da d ayen i yefkan azal i amu n yiij. Deg tuddar,timarin am yiberriqen, akken ara yemu lal berra, urttnejmaent ara. Tfures tagnit, acal aya akken tesla s

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    11/54

    - 10 -

    ultma-s tuen, terra tewser deg yidis, tettu aqra ntgecrar-is tenna-as i mmi-s :

    - U

    layer teddu yid-i, anef-iyi ad ru

    e wed-

    i, ru adtelhu d ccel-ik.Netta yu lal ur tebi ara ad tt-yawi deg tkerrust, urtettwali wid teba ad ten-twali, ur tebbes anda i as-yehwa, ma iemmed-as ad tt-yeserer.Ilemiyen n tura aren.Teef-d afurgu, tuli-d. Akken i d-ters deg tiilt yewwet-

    itt-id uberi s ubeqqa. Seg yimir-nni ur tessusem, tawwurttawwurt, llan yimeca ur tessin ara as akken nutni win itt-id-yemmuggren ad as-yini : eslama a lla Tasedit,tettarra-asen s wawal iden, ara testeqsi ef yimawlan-nsen as ur teri anwa-ten.Ad teddi.Mi ara qqimen medden aas ur mmeren ara, asmi aramyagaren, ala ieblan i d lqut-nsen : Ur teri ara dacu i yeran yid-i Da ta er ta, ta deffir ta, admyuafent afus, ad snint tlufa am teqqacin n uzrar, daula i tent-iebsen.Segmi i d-tekcem lla Tasedit ar tura, atan qrib ad yeliyiij, ur d-yelli gar-asent wawal yessefraen. Wahi yerrez,

    waye yemmut, wihi nnuenTilufa n medden ur keffunt ara.

    Awal irennu ef waye, armi tekker ad teffe, tenna -as-dtaye- Wis ma tesli s Meqqran at Ureqi, la qqaren yenner, uryufi anwa ara t-irefden lamena d ayen ief inuda i yufa.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    12/54

    - 11 -

    Meqqran at Ureqi d argez n lla Tasedit uqbel ad tt-id-iegger. Imi ur-ne seg zik yella berru yella uegger ;

    berru amzun tameut tella teqqen ur tette

    debbis ala ma

    yella s rray n urgaz ; asmi ara as-yebru, ad tru, ur mazalad as-yettalas. Ma d aegger yewer, d acifu aqdim, dayen ideg yeya umdan i yetteggir. Ula d Tasedit daegger itt-iegger Meqqran at Ureqi.Tulfa amek i as-t-id-tenna, tulfa-as ma tenna-t-id amek,ma ur t-id-tenni amek. Amzun d acu i yenquqlen deg-s

    as akken tenna-as :- Asif i as-yehwan ye-it.Seg yimir-nni, igenni ur tt-yewwi, tamurt ur tt-tewwi.

    Ur tulfa ara i ubrid am wakken i as-tulfa mi tuli, iwerra-as-d Rebbi teffe-d seg uxxam n ultma-s, tekcem saxxam-is. Ur tesi, ur asen-temmeslay ef wayen i as-d-nnan deg taddart i warraw n mmi-s am wakken tutannumi.

    Teef tasga, tessusem. Deg walla-is d amennu.Am wass-agi asmi i yunagen s araben, aman deg litrisiti deg lxi. Ass-nni san yiwet n teqcict reba nyiseggasen ur teli. Ulac lemqam ur tzur, ulac aleb ur as-d-nuri. Deg temdint llan ebba yettdawin ala win

    yemmuten i ur d-ttarran ara er ddunit. Tewwe ertemdint aqerru yeur d asirem, rrbe d tezi n lemerqqaren-t seg zik, tikkelt-agi d nnuba-s nettat. Argaz-is ur-s, yelli-s ara tdawi, mazal lxir er sdat.Tlul-d teqcict, ilul-d umennu.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    13/54

    - 12 -

    Yal mi ara d-isew d tamera deg uxxam. D rregmat, dtisusaf, d llqub :

    - D nettat i d-

    yesan

    taqcict ur nleu, dlluzin n tullas, d

    tin ief ur d-irezzu yiwen seg wayla-sTarewla ula sani, issuan d zzehwan n liran neblaidrimen. as ma yella i wudem-nsen, ad tessusme, adieddi, d tissit kan id-yeswa, ne akken id-teqqar nettat :d ayen i d-yeswa i d-ineqen seg-s.Sin n yiseggasen ilul-d Latamen. Argaz iberren cclaem-is,

    yessewa-as akanaf. Izux sdat medden. Nettat, yekfaRebbi fell-as lif, tufa taekkazt n tmeddit. Akken aggur,sin, taraiwt n ugdi, qqaren seba n yiseggasen i tt-cudden akken ad teggem, asmi i as-serren tual akkentella. Argaz yual er tissit d wayen akk yeddan yid-s. Mit-zzefen berra, a tamebunt a lla Tasedit. Ur terbi, ur t -ufint yessi-s, wala mmi-s. Yal yiwen yewwi aric-is, ula dllufan deg ddu berrik, yecmet, ad yecbu yemma-s.Qqaren seg zik lerba tewer. Mi teqqim wed-s deguxxam, mi ara yeffe wazen, tettru, tettnadi win arairun yid-s. Yelli-s tameqqrant, yessnen tura as akka danunef i tettenunuf seg umiq er waye, ad d-ta eryemma-s, ad d-tsers taqerruct-is deg yirebbi-s ad tru. Da

    yemma-s ad-as-tini :- Ur ttaggad ara a yelli ad yimur gma-m ad a-yesfeimeawen.Akken armi d asmi i d-yekcem ttnafa n wass. Yutannumi seg be er lmeba. Ass-nni akken i t-id-tefka

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    14/54

    - 13 -

    tewwurt, tetti tasa-s. Tera ayen id-yetteddun yugar ayeni ieddan.Yenna-as :-

    Jme lqecc-im, tura ad d-

    uale.

    Tawwurt tefk-it. Tejme arraw-is, ticeiin-nsen, teqqim.Yelli-s s idis-is, mmi-s deg yirebbi-s tettrau. Tamecwartyual-d :- Kker !

    Daya i as-yenna. Tewwi mmi-s gar yifassen-is, tsers-it deg

    ukamyu i iebsen sdat n tewwurt, tual terfed yelli -s.

    Argaz yerkeb er sdat netta d win i inehhren.Iqelle ukamyu.Ur as-yenni sani, ur teri acuerwala amek. Ttnafa n yi,armi yebes, argaz yers-d, yeldi-d tawwurt n deffir,yenna-as :

    - Ers, ad d-yessers Rebbi ddwaher-im.

    Ters-d nettat, arraw-is d tceiin-is, netta yerkeb degukamyun iru.D i, taddart-is teqel-itt. Iqjan sseglafen. Dinna tama ntnelin, tsers arraw-is i yesen, tumm-iten, teqqim er-sen, terra-tt i yimei :- I tura sani ? Amek ? Ar melmi ?

    La ttezzin akken deg uqerru-s armi tesla i urgaz yeneq-d

    er-s :- Acu i la txeddme dagi a tameut kemm d warrac-agilawan-a ?

    Yuli wass, ruen-d at lara iwnen-tt armi d axxam nurgaz-is. Ldin tawwurt, tekcem, ruen, yal wa yelha-d dccel-is.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    15/54

    - 14 -

    Mi ara ttlaaben yimeca aciri n ddubil qqaren : s wayentedda temme!. Ula d lla Taseditakken, s wayen tedda

    temme! Tessared tad

    u i medden, teza iceien, telqeazemmur, tejre asaur, tessenz timellalin, trebba iwetlan,teftel ula d seksu. Mi tekka-tekka ad terr uraw deg yidis d

    imensi, Rebbi ad isemme, yera! Medden ur ten-id-tecbiara, arraw-is ur mmuten ara seg la.Llan wussan mai am wiya. Aqcic iwala tizya-s s tarbatn urum s wudi. Ara ihemmej bab-is, tamart-is tettudum.

    Netta yesludduy. Yessuter cwi. Arrac d iqeraniyen, amyimeqqranen : ru ur yemma-k ad ak-d-tefk ad tece, ias-d-yenna gar tuffit d taye. Yekcem-d s axxam ifassen-is d izegzawen seg usemmi, udem-is yeurres :imeawen, ileddayen, axlul.Yemma-s tenna-as : ulac. Aqcic yettrara. Ultma-s degtesga tezzuzun iman-is. Tera yemma-s terfa. Tulfa itbuciant attaya. Tellu ula d nettat. Texmet. Tettrau.Aqcic yesnenu. Yemma-s tettezi armi ur tufi sani araterr, temmerme:- Ru ur baba-k ad ak-d-yawi udi, nekk ur yelli wayenara ssenze, ur si tistan, ur ssine imeksawen!Ur yeri ansi i d-yekka ubeqqa, iulfa i umag-is yera.

    Yeli yessusem. Tebbat-id ur-s yemma-s, tsers aqerru-isdeg yirebbi-s, tru, tettru temmal-as :

    - Ad timure, ad txedme fell-a, am nekk am ultma-k,ad a-d-tettawi, tament, arum n ubulunji. Ad tesuarraw-ik ad en ad wun, ass-nni a mmi, mi d-tenni

    bi arum s wudi ad ak-t-id-awi... Ne mai d nekk

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    16/54

    - 15 -

    ara ak-t-id-yawin, d tameut-ik ara a-d-yefken i sin yid-ne arum s wudi

    Teffe-

    as targit er lxir. Yeggra-d liser. Tezwe

    -as-d i

    mmi-s, textar-as-d yelli-s n umarkanti. Ad ren meddenazal n mmi-s, ad afen sani ara tekkin warraw-is.

    Da d arraw-nni n mmi-s i tu tannumi tettmeslay-asenef wayen i d-tera di taddart, ef wayen i as-d-nnanmedden, wid i tt-iemmlen d wid yettasmen seg-s.Dacu ass-agi segmi i d-tual ur tt-id-yuli wawal attan deg

    tesga, deg tenact-is, tuam awal.eren yimeca ad tt-nebcen, tugi ad d-terr awal. Yusa-dmmi-s ur-s ad ier ma yella mai d aan i tuen.Tenna-as :

    - Qqim ad ak-mle.Yeqqim-d mmi-s ur-s ef umere-is, tenna-as :- Meqqran at Urezqi, baba-k...

    - ri ula i yi-d-tini, yea-a, isers-a-d deg ubrid,lemer i d-yesteqsa fell-a...Ssne tamacahut-agi, mai nwass-agi-tt !

    - ri tessne-tt, mai d annect-n ur-k d tamacahut,nekk d tafuffut. Yal mi ara ken-wali ad d-mmekti ansi id-tekkam, amek i ken-id-ssawe akka. D tirget-nni i d-

    sersen deg tdikelt n ufus-iw, mazal-itt la treqq. Alamma dasmi ara yi-rren takurt tasemmat ara tt-ttu, newissenAhat yis-s ara neqe mi ara d-aki deg uekka.Mai d ayen i d-lha ass-a. Telli meiye ; san fell-imedden, nekk i d-iegger urgaz, yea-yi wed-i degubrid, san medden fell-as, netta yean arraw-is am yir

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    17/54

    - 16 -

    ir. san fell-as mi yeswa as akken ttessen yid-s, dessenyid-s. Ass-agi uggade ad sen fell-ak keini-

    ef wacu ara sen fell-i nekkini ? Ad as-

    anze iRebbi

    mai d zzux, lumena at taddart ur-i i d-ttarran mi arayili wayen waen- Mai ef wannect-n, ekk-iyi deg wawal yennerMeqqran at Urezqi, baba-k, sli seg taddart yuen,yenner, tameut-nni ief iyi-yea, tea-t. Ass-agi atanwed-s deg tmurt n medden. ess a mmi, ma ur tebi

    ara ad nkemmel akka nella... ad nekkes dawessu, baba-kur t-mazal d argaz-iw, ma d ke mazal-it d baba-k. Iuzekka ma yemmut d arib, amender ma ad trued ad t-id-tawi ne ala. Ma tue awal-iw, ru awi-t-id, adyemmet deg uxxam n mmi-s, ad nenel dawessu.Yemmuqel-itt, yeereq d imei.Azekka-nni akken yekker, iru yewwi-d baba-s. Yerra-ter texxamt-is netta, yessuffe iceien-is netta ertexxamt n yinebgawen, yeffe lexbar deg taddart :Meqqran at Urezqi yejme-it mmi-s.Meqqran at Urezqi, ula d netta, ur yufi ayen ara d-yini, ur

    yezre ara ad yemger, yettmuqul deg medden id-irezzunfell-as ur ten-yessin, qqaren i mmi-s : ur ttaggad,

    yettmekti-d ayen iga, mai d ayen ara d-yerr. Lemmeryettaf ad yemmet, imi yal ass mi ara iwali tislit-is la as-d-

    tqeddec, ad yekkat fell-as ddel.

    Lla Tasedit ef tewwurt n uxxam, a win i as-yennanyelha wayen i txedmem tini-as : ni yezmer ad ye

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    18/54

    - 17 -

    baba-s ad yemmet wed-s ? Tera mazal-itt ad tzux yis-s,yettban ef wudem-is.Meq

    qran d udiq, ayet fell-

    as timit ur mmi-s, yal

    tiremt d rregmat, yal tarzeft d tisusaf. Ddurt kan, yiwet n

    ddurt, seba wussan akken id-yusa medlent wallen-is.Wwin-t er taddart,ssarden-t, cebben-t am yisli, sseen,iulan n mmi-s gaggin-d meccuc qeccuc. Ayen yesa dameddakel n mmi-s yusa-d ur-s. Mai aas n medden id-ta tmera am tinna.

    Tulfa lla Tasedit terra-d ttar-is.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    19/54

    - 18 -

    Asar yezzelgen tirint

    Ass amezwaruD imeca, d iuaen akken qqaren kra. Netteddu deffirwin i a-yugaren, urar deg taddart, deg ugni ne akkinnas asammar deg ubrid ameqqran ; tameddit n wass. Ma d

    tanezzayt, mai d urar i d-yefnan, d tallit n tkessawt.Nesa ikerri ne sin, ni tecfi i emza. Ikerri-nni i d-

    trebba yaya am mmi-s, yeggan ur-s, yettett seg ufus-is,armi d asmi yessawe ad yeddu yid-ne er lexla. Yessen-a, iemmel ad yurar yid-ne, ne ahat ula d netta mazal-it mei. Ad yual er deffir, ad yeknu aqerru-is, adyewwet taqaet s uar-is ad yazzel alamma yessawe-dacciwen-is s afus-iw ne s afus-ik ad iemmer dinna,ad yual er deffir am win ara ak-yinin ssaggde-k !

    Llan sin wakraren, taemriwt d tixsi, seg wasmi id-cfi iyiman-iw, nettat deg uxxam. D tamushilt, d tudiqt, degin-is ur tunif er wayla n medden as ulamma deg ubrid.Tella tfunast, d tamecut, d taqurant, seg lmal n udraras akken d uzmir, rremma ulac, ayefk d taadt. Ma tecfimi d-yual lmal s addaynin, iij yewwe ad yeli, mazal

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    20/54

    - 19 -

    tafat. Ad nru ad nurar ne ala ad nru ad turare,nekk ad nezzhe deg-k. Tugare-iyi, tizyiwin-ik daen.Ama d tiqqar, ama d ddubbil, ama d timzizzelt, nekk

    mai d tanudda-nsen. Ke ad turare nekk ad nezzhe,ma tufrare-d amzun d nekk i d-yufraren.Ass-nni deg ugni n Qasi -wissen ma tecfi !- turaremddubbil, armi yiwen ur yettwali s anda tewwe tdubbiltyewwet. Nekk ef ubabdar asmi trebe, teure-dleyubat-ik d tidubbilin, d yilellucen. Ahat tettu

    ismawen-agi ? Ad ak-d-smekti : tadubbilt d imi ntumlilt, d tubrint, d taleggat, cwi kan ad tt-yessames ;ma d alelluc n za, d awra, d azegga ne d ajenaridaxel-is am ti n umcic, izerrigen d iberkanen. Nni-akass-nni tewwi-d aas, nekk tamurt ur iyi-tewwi, igenni uriyi-yewwi, anida ara kem-ge a tumert. Nuli-d, d abrid saxxam, ssutre-ak sin n yilellucen, awal ur iyi-t-id-terri,ssusme, ue-tt mkummda ! Wissen ma tulfa i-nni,ddaw tduli, snexfate armi iyi-tewwi tnafa.

    Ass wis sin

    Deg tmurt ur nessin, akken kan i tt-nekcem, ne i a-wwinur-s yimawlan. D iriben d tidet, ur nessin ad neddu am

    warrac n tmurt-nni, ur ssinen ad uraren ayen akkennessen, ur nessawal am nutni, ur fehmen ayen i as-neqqar.

    Nekk ad ili si mraw n yiseggasen, keini ugar.Nekcem s aerbaz, yu lal nera deg taddart dacu ayenakken nera ulac-it, ayen qqaren ur t-nessin, nezga-d i

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    21/54

    - 20 -

    yiman-nne. Llan kra yessawalen am nekkni, ssefhamen-a ayen id-qqaren yiselmaden.Tallit-nni, nettwat yal ass, yettzeggir deg-

    ne uselmad.Akken kan ad d-neqqim Kker! Ini-d ayen i tefe! Adas-d-qqaren seg deffir mawec afe ! mawec afe !nukni ur neri d acu-t, d acu kan, nera fell-a i d-greniman-nsen. Da ula d nekkni ad as-nini mawec afe !ad yecmume am win ad ak-yinin i tura ni fe-k !da ad yeli deg-ne s tyita. Netta ad yekkat, nekk ad

    ttru, wiya ad dessen, ma d ke, afus yeel er sdat...ma d imei, degin i d-yeli seg ti-ik.Ma tecfi asmi i d-tuddre isem n uselmad nnien, ur as-tenni Si -n mass-. Ke d nekkni ur nu ara tannuminessawal akkenni i uselmad imi s tefransist i nera. Nettayeqqar-ak :anwa ? ke teqqare-as :d iza. Nettayekkat ke allen-ik deg-s, nekk deg abla tamezwarut,ttru. Ke d argaz, teddez tasa-k, nekk leqqaqet anef adru deg umur-ik. san fell-i mazal-iyi meiye maiam ke.Tameddit, aerbaz ad yemdel tiwwura-s, medden s inurarwa ad yazzel, wa ad iwali nukkni ad nru s axxam. Manessenger-itt, ad nessuffe ticiret ad nurar i yiman-nne

    sdat tewwurt. Din din ad nual s axxam ad nere adnefe ayen i a-d-yefka uselmad, ad nesmeckukel akkaasekkil er waye -ad ten-nessene- ad t-nawi azekka-nni yid-ne, ad nezzwer ifassen-nne imi nera am yielli,am wass-a, am uzekka ad nettwet.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    22/54

    - 21 -

    as akken d tarbat n tezyiwin mai d aseggas ne d sinara isefen tikli-nni neddukel akken, tiyita nettewwet

    akken ke ad teddu, nekk am tili-

    k, ansi i tekkseaar, ad serse ayla-w.Nere iman-nne, neckente armi i nual segyimezwura, ni tecfi i warrazen-nni i d-nmegger degtaggara n useggas. Ulac win ur nusim seg baba-tne miara d-yual tameddit s wannect-nni gar yifassen-is.Ni tecfi!

    Ass wis kraTugare-iyi, tezware-iyi mi txedme axxam. as akkenyebed wanda i txeddme, mmi-k amenzu, yekker-d ammmi. Ma ffe yedda yid-i, ma unage ad t-awi, mamai ef yiil-iw atan yeckente deg yijufar-iw.Keini tettase-d tikkelt i sin n wagguren, tettimi snatledwar. Ddurt tamezwarut tesi, tennecrae, ddurt tissnat ad yemdel unyir-ik, tekfa tesa, yekfa wawal.Neqqar-as alil, lerba tewer ! Ni nukkni seg zik akka,ulac gar-ane win id-yessasen arum-is sdat uxxam. Winyeqqimen deg tferka-s d lif alamma d tewser, ma d winyeban liser, tarewla ! Abel-ik, d mmi-k ? Akken ara

    yebdu ad yetta tannumi yid-k, ke ad tuale.Yual-ak d aan!Tecfi ass-nni d nekk i d baba-s, d nekk i d gma-sameqqran, d nekk i d ifqir i d-tettaa deg uxxam. Ad d-qu, ad d-errfe, ad d-awi, ad d-qare !... as akken,asmi ara d-tase d tamera, keini tettase-d d ameqqran

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    23/54

    - 22 -

    Acuer tagi ? Acuer akkagi ? Ansi ? Amek ? Anwa iawen-yennan ? I terum !

    Qqare i yiman-iw ; yecqa-k

    ! yeya-d, anef-

    as ad yeher!

    Ke daleaz: ijebbed yetta!Mi rri aurif er deffir, ke ad d-tqerrbe s waye.Ayen i, yual d ayla-k ! Ma ssusme, tesi leqq !ri! as akken: zemmem, qemmem !Yekfa wawal i tmenna !

    Ass-agiNettemsawal sin n yiberdan i useggas, ur nettaf ara d acu

    ara d-nini : Amek i telli ? Ma semmet tegnawt ? Iyielli ? Ihi akka, qqim deg lehna !Ni akkaNnan-ak yejre, thuzze tuyat.Nnan-ak yeli, tenni inuda fell-as.Tesli i medden ad kkaten, trefde timmi, tulfa itidirin-iw d lehhu-k, ma fue ke tebbae. Akka i ak-nnan, akka i tile.Ass-a, ma nemyagar ad nemsalam, ad nemmesteqsi adnemsefraq yal yiwen ad yenu abrid-is. Mai am tallitn ulelluc, ass-agi ma tewwi-d ur wala, ur ssutredimi

    ur ttru ara. Yak teqqare: winna d asaryezzelgen tirint.Ass-a nekk yid-k, mai d yiwet n tirint, tirint amyiselman deg tcabcaqt : len aqerru s aar, ayen yugarenad yegzem. Wa ur yettagar wa. Tirint d ieddalen, saniyezzi yiwen, ad zzin wiya. Nekk yid-k mai akkenni,

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    24/54

    - 23 -

    ass-a ur mazal ara anwa ara yergagin ef waye, tagmattru d iceqfan, ajebbar ulac.Tez

    zewre aanzu i umennu, ur d-teqqim tuzzma, ur d-

    yeqqim usissef. Ierman-nne ur msaaen ara, yiwenyu iil ayeffus, waye yea-t uzelma. Ru a gma, awerteli ma ulac ad ulfe, mazal tasa-w rqiqet, tettsefriwis,awer ticcige, awer ak-yereq ubrid. Ddu ad ddu, dtameddit, uglan lin, aqerru d ilis ur mazal ara ayenieddan, ma d asirem aas aya ur iban tamda i t-yean.

    Argaz mai d aanim, argaz ur yessegmay almend nwau i d-isuen, argaz yettwali, yettnadi abrid ara ya,argaz ad yeddu akkin akka alamma yers ef ufurk ief arayerked, d win ukkud ad yeqqar, argaz mai d izimer,anda yedda gma-s iger aar as ur iwala sani, ma dtagmat i k-iceben a gma, tagmat mai d cceddseg uarne seg yiccew, tagmat d tilelli. Tagmat d axenawi-d, syasyinna, sur-i ur-k. Ma ke d gma ula d nekk d gma-k, agma, ulac tacrurt.

    Ma ulac, ulac.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    25/54

    - 24 -

    Finat

    Amar n Tebbant yesa abla n dduxxan sdat nlqahwa n Yiiqel deg tlemmast n Lareba n at Wasif.Akken kan ad tzegre i tqenert taqdimt, ad t-in-tafeyeqqim ef yidis n abla-s, taekkazt deg ufus-is, mategre-as tamawt yeserjdil cwi mi ara yetteddu. Tamart-is d tin n waggur, d tacebant yezga ufus-is deg-s,

    yeslufuy-as am win yettgallan deg walba, d aqudac,tezga tesa ef wudem-is, ad yasem seg-s win izedenrayat.Amar yettidir i yiman-is, d gma-s i d acuddu aneggaru i

    as-d-yeqqimen, yemmut d ilemi. Ur t-yu ur t-yebli.Yezwar s axxam, tufa-t-in tmeut-is yeqqur sdat tewwurt.Nnan d ul-is i iebsen. Ma d yemma-s, tewser, tidderelt,

    lqella n yimawlan. Ccwi kan llan wa s wa. Amar akkedTebbant.Zeden taecciwt, ssqef-is d lelya, mi d-yecreq yiij degunebdu, d tiwwit, ma deg tegrest, ur tezmire ara adtsersefell-as afus-ik.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    26/54

    - 25 -

    Tallit-nni, Amar mazal-it mei, yettemdeggar d wussan.Iger iman-is ula deg lebni, yu lal ixa, yu, yessenz.

    Ulac ayen ideg ur igir afus, ulac ayen yeffen fell-as.

    Akken ara d-tban tafat, ad yekker ad iru s ixeddim-is. Adiheyyi lqahwa i yemma-s, ad as-yetabidunt n waman sanda ara tt-twa melba ma tebded. Netta ad yeffe, nettatad teldi cwi tawwurt, ad yekcem ur-s uberi, ad teqqimad tettrau alamma yual-d tameddit. Ma tellu neteffud, ad tesferfec s ufus-is ad taf deg wacu ara temme.

    Mi ara d-yawe tameddit, ad d-yawi yid-s imensi. Andatella tmera, anda i d-ira seksu, atan din, medden akkssnen-t, snubguten-t. Netta mi yea, ad yessuter aric nuksum nnien -tamera d tawant- ad d-yejme iclawen issagren medden, aftat i yemma-s, isan d yeclawen iFinat.

    Gma-s amecu yexdem axxam, as akken taebbantteqqim ur Amar. Am wakken msufan. Netta d yemma-s,yemma-s yis-s ! Asmi i tru yemma-s, as akken d tasa, urd-yeli ara fell-as yi. Yu-itt lal tuen, yewwi-as-d ayeni wumi yezmer, iwea fell-as liran-is, ssefqaden-tt-id degwass, ibedd-as, yerfed-itt dacu kan tewser ur tesiddwa. Yusa-d wass tewwe s anda ara nawe. Iru fell-as ;

    agujil d agujil s tamart-a ayen bun idiren-t yimawlanasmi ara qqnent wallen-nsen d icerrig. Nnan at zik, ulac

    win yewan imawlan-is.Tru temart, yeqqim-d Amar akked Finat. Finat dtaqjunt, d tamkewect, ulac deg-s, ad taggade ma isu-dwau, ad tt-yawi. D tawrat, tesa tibreqtin d tiiniyin,

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    27/54

    - 26 -

    tiya d tiqehwiyin ef udil aclenta. Mellul amzunyumes. Taqerruct-is am tfekka-s. Azamum-is d arqaq,

    time

    uinrr

    ent, tencew, isan n yiberdiyen-is qrib ad d-

    ffen.Nnan awer temmle aru mulac ad t-tbabbe. Amariemmel Finat, Finat temmel Amar. Ad tt-ye sdattexxamt-nni s tezi n wass. Ur tettixir, ur tettnadi acu aratawi ad t-te. Ad as-tini teqqen er tewwurt. Tettrau,tera tameddit anda yedda Amar ad d-yas, ad as-d-yawi

    ayen ara tt-yesferen. Akken kan ara t-tesri, d tazzla, daseres er-s. Ad t-teelbab, ad t-temce segyifassen, adtelleb fell-as. Ad teddu sdat-s tetteriiw am tin iceen,da netta ad yemme er tcullit-is, ad d-yeddem ayen ias-d-yewwi. Ad t-tessegi, d asegi, la yea iberdiyen-is. Ur d-tecqi seg twaffa ne ad as-taf lbenna. Lbenna nlqut d taart n uebbu.Ad dduklen er tecciwt, ad qqimen akken tallit, ad yeslefi tqerruct n Finat da nettat ad teqqen allen-is, ur yeri urteri alamma tban-d tafat.Taecciwt-nsen am nutni, tbedd ef wulac, s wulac.Leyu d tilajurin id-yejme ur yiwen ihudden axxam-isaqdim. Llant tiden i mazal bubbent asla aqdim, llant

    tiden i mazal s yemi n zik, yessembabb-itent ta ef ta, dayekcem, da yeffe Armi tewwe d taxxamt ma s ufellad lelya kan i as-yesburr.Nu tannumi yal mi ara a-d-awin taqsit n uersiwixeddmen ayen ur yexdim yiwen, am tinna n uqjun-nni

    yeran bab-is d iseggasen deg unafag n Musku. Nettwali

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    28/54

    - 27 -

    iqjan-nni n Lalman yellan nnig wamek ttidiren yirgazen

    ama deg wui-nsen, ne deg tnezdut-nsen ama degudawi i ten-ttdawin. Neqqar-as win yel

    lan nnig wiya adyexdem ugar n wayen xeddmen wiya. Mai am Finat.Finat ma yella ulac i as-yefka Amar, tettidir s cwi nurum d wudi n uzemmur. Am tinna yeddren zik-nni sfare mellal! Dayen itt-yean ala aglim ef yies asma yella deg teylewt-nni-ines iebbek wul annect-ila-t.D tallit n tegrest, asemmi la igezzem, ageffur seg yigenni

    seg tmurt. Iezran la cexxren tlata n wussan d tlata nwuan ayagi ur t-teri. D lxi seg yigenni, d iberburen i d-yettmaren. Ulac win ara d-yeffen ma yella ur yesi araccel, d i, Amar yecel times, agerru deffir waye, aqjuntama n lkanun, yessemuy ula d netta. Ageffur yettawitiri ef lelya, irennu-as deg lehd. Tikkelt-agi d tidet, adtenger ! Iemmalen, iberdan saxen, tagnawt mazal-itt dtaberkant. Mazal lxir er sdat ! Tierert la teggar aman,Amar deg usu-ines, taftilt ur texsi, mi tekka tekka ad

    tergagi amzun teba ad tru. Finat tettini, berra auireffed ineer, akka akka ad tesle i ufurk yeereq.S udem n tanzayt, Amar tewwi-t ti-is. Yekbel degtferadit-is, yejme iarren-is, icax. Finat, ti teqqen taye

    er tewwurt, tameut tebded amzun yella wacu iwumitesla. Simmal tettini, Amar yees Armi i d-yerregragli am win iwumi tqerde aar. Finat tsu, ma d Amaryees! Tennezrureg-d Finat er berra. Tafekka-s am tin ntedaat, anda i tedda ti-is ad teddi. Teffe, tettazzalArmi d axxam n Qasi. Qasi yees : axxam yema, aman

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    29/54

    - 28 -

    ulac ansi ara d-kecmen, yera d acu i yebna, ur yuinabel. Finat la tesseglaf Qasi d at uxxam-is sen amwin ara d-

    yeslen seg targit

    tiri n uqjun yeffe leqelnetta deg in-is ur irebba aqjun Finat n Amar deg in-is ur d-tru ur-sen yekker-d ad ier d acu-t wa. Yelditawwurt yufa d Finat i la d-yesseglafen s axxam.

    - er lxir ma yeba Rebbi ! D acu i tebi, rre akkin !Finat ad tru sin tlata iurifen ad tual. Qasi imedlentawwurt yeffe-d tikkelt nnien ad yestixxer tin i as-

    yesxerben tanafa n be ass am wass-a.Finat tual sin tlata iurifen, tezzi er deffir am tinyettraun ad tt-id-yefer ad yeddu yid-s. Gar uxxam nAmar d uxxam n Qasi azal n xemsa n tzemrin settin,sebin n lmitrat.Tikkelt-a Qasi yeddem-d aru, ad yewwet Finat, as madeg in-is ur tt-yewwit ula d nettat deg in-is ur texdimakka. D acu kan tanafa n be am yiij n tegrest ttakenfell-asen medden aerbun.Finat terwel mi tt-yerjem, tual-d armi d ur-s, tesseglaf.Am win ifehmen, yedda deffir-s armi i iwala taxxamt

    teli.D tazzla, yessaki-d at uxxam, yuzen arraw-is s abrid

    ameqqran ad d-awin irgazen tamecwart kan atanwwen-d medden d tazzla. Kkes lelya, rfed tamawaytur-k s leder ssuffen-d Amar, yebubez deg yidim,iarren rren, ssarden-as udem-is, yeldi-d allen-is- urwat Finat, efk-as ad te simi ara d-uale.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    30/54

    - 29 -

    Yesedda-d reba n wagguren deg sbiar, yal mi ara yerzufell-as walba -taddart akk tru ur-s- yettwei yeqqar

    mazal urwat Finat

    ! urwat ad tt-tettum, fket-as ad

    te. Tura Amar yual s ixeddim-is, er abla-s, Finattewwet-itt tewser mazal-itt deg texxamt n Amar, iawedyebna-tt, tebna-as-tt taddart. Finat attan sdat tewwurt,

    tettrau Amar ad d-yual tameddit ad as-d-yawi ayen arad-yelqe seg yiseuyen n temdint ief i d-yettezzi yiwenyiwen, ad as-d-year tabiduntad temce ayen iwumi

    tezmer.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    31/54

    - 30 -

    Laluc

    Lqedd d ayen i d-yefka, yerna acentuf d tuzzut i yettawief uqerru-s, aserwal pas dlphant, cclaem aggur-agillan, azekkawissen. D iseggasen n 1970. Mai win tufid asdawan. D anelmad deg tesdawit, yeqqar ad d-yeffe damejjay. Mi ara yetteddu deg ubrid yettban-d mai amnetta am wiya, netta yellan, s tidet-is mai am netta am

    wiya.Tazwara-s, d mmi-s n temdint. Imawlan-is an tamurt.Ruen s anda igran alamma d igenni. Ikufan uren asakken d iil i zzan. Yedda d tezyiwin, tamurt tettnadiwiden ara d-tessekker ad tt-refden, thuzz-it tallit.

    Imawlan-is mlan-as belli alamma yufrar-d s tmusni-s. Ur

    sin tiuna, ur d-ufin tijlibin. Asmi d-usan seg tmurt,

    imensi d liran i ten-id-iwalan, wammag wissen amekakken.

    Tbeddel teswit, baba-s as akken cwi cwi kan, yettawi-d arum azuran s axxam. Xuen, deg in lluen.Deg uerbaz, d acqirrew ! wiya lsan, rebban lenak,netta yerec. Awal nezwar-d deg-s, ifa d ayen yellan, ma

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    32/54

    - 31 -

    d alla, d alla, armi usmen seg-s widen yellan degtazwara ttasan ef yiselsa n tfawtin, ef ucebbub iqerrcen

    deg yi s temqessin n ubujad.

    Asmi i yewwe er lbak yessefre baba-s armi i yetteddudeg yizenqan yeqqar i wid yessen d wid ur yessin : d mmi

    win akken i d-yewwin lbak !

    Yewwi-t-id deg tallit-nni ideg ulac timeriwin-agi ierttnekkaren medden ma yerbe uqcic ne taqcict akkenqqaren.

    Ass-nni yewwi-d axaer ilaq ad d-yawi, akken i tteddunlecal. Iubb ad ier deg Lezzayer, deg tesdawit nLezzayer. Fkan-as taxxamt netta d yiwen ur t-yessin ara,

    ttaken-as la bourse, iulfa d wayen ireffed, iulfa adyizmir ad yeltef tisfiwin n temer n yemma-s. Yemma-syessenzen ameclux n tissulya-s s tuffra i wakken ad ternu

    cwi i mmi-s. Werent tmura n medden, tewer lerba.Yemma-s yettekksen tacrit, asmi ara sluen tuggict, ad tt-teffer i wasmi ara d-yas li.Tasdawit d temi, ccbaa n temi d tisselbi. Yedda swulac, ulac tamurt ur yekcim, ulac tafelquqt ur yexdim :

    am netta am wiya. Yelsa, yea, yeswa, armi ula dddexxan : anef ad nesleb, i as-yeqqar yal tikkelt. Yesleb

    yual d lilu. lilu ur as-tezmir Iil Izzan. Tere fell-as,texneq-it am laba meiyen. Mi d-yual unebdu, akkenkan ara teddi yiwet n ddurt netta d yimawlan-is, ad d-iger rrwa er tmurt. Ad ddun yid-s, ur zmiren, yefferikbel-it wulac, tura meqqer, s anda yeba ad iru,tameddit ad d-yezzi ur-ne.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    33/54

    - 32 -

    li deg tmurt d ies mi ara d-yali wass. Tizyiwin cfan fell-as. Taguni, anda i ten-tu armi ula deg tejmat. Asif,

    timedwin, tiegwa, adrar, yal ass s anda, yal tikkelt s

    wacu. Zi ttidiren medden s wulac.Anebdu d abib n yigellilen. Tafeqqust, taumaict dtiremt. Taceit i twara d tlaba, ur tewae axxam,yerna tesi ixeddim. Attafttar deg lib ne deg yiwen nuqrab n uglim n uqelwac, ielleq er tayet, anda yeleq adyebru i letater-is, ru s yinakint anwa ara t-yessekkren.

    Lexrif, ail ula d tizwal s tawant : mme tee ! ula diselman ! Ddaw yira n wasif, nadi ad tafe. li yexdemafus n tfercit ad tual am tazzart tamecut, ad yetbelxi n waman swadda d asawen i wakken ur rewwlen arayiselman. Aslem mi d iban ad t-tewwte, ad yentu degtazzart. Mi tsemde tiremt ru ad teskenfe.Yettual er tudert tamezwarut, i as-qqaren s tefransist,tilin deg tmurt i yella, ma d awali, ala kra n yimeddukal-is

    i yeran anida i yetteddu. Aas n at taddart i ibeqqun ad t-id-snubegten, ur ten-id-ia ara, imi ur t-ufin ara. I daezzer, d ccna, ass ma mai d tamda d adrar.D wagi i dagni n uberwaq !

    D ccfawat n tallit-nni i as-d-yessawlen asmi meqqer.

    Qqaren akal am yidim yessawal. Zi ula d tiegwa santtiri-nsent.li d amejjay akkin inna deg yiwet n tfilat. Iemmelayen ixeddem, emmlen-t medden. Deg in-is ur yeifidrimen ef win yessen, ay akken yebu yili. Widenixuen, d netta i asen-yettaken s wacu ara d-aen isufar n

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    34/54

    - 33 -

    tujjya-nsen. Yexdem axxam, yesa dderya : sin d snat.Amzun ur t-ixu wara.

    D acu kan tiri n wakal, tiri n tegi, mazal-itt, tettawi

    deg-s aratus. Ur ihenna armi d asmi i d-yual.Tameut, asmi i as-yenna, til d tiqecma. D acu n tmurt ?Ur yesi deg-s axxam, ur yelli walag ara ten-yemmagren. Iyimeddukal-is, widen yettemsefaren, d tirebbuya : tateffe, taye attaya, i widen ad ten-ye? S tidet-is da?Tamurt mi ara d-tessiwel, ur d-yeqqim rrebg, ur d-yeqqim

    walag. Adrar yettak ttri: ru ad tinige, ru ad tissine,ru ad twali, ru ad d-tawi, ddu anda yedda walla-ik,ur k-id-iebbes wagu, tiniri ne illel. Merra d ayla-k. Asmiara bu ad d-uale, d lxi-nni gar-ane ara d-jebde.Ni yeqqen s iri-k, ni ur as-tulfaara ? I d-nnan widenyettwalin.

    Nnan amzun d afran i d-tferren deg warraw-is. Mi tekka

    tekka ad tedlu, ad tnadi fell-asen. Asmi ara yers lebi-s efyiwen, ad temme fell-as ad t-id-terr. Ama yeba ama uryebi, ad n-ye rayat n temdint d tedrimt i deg-syessurugen, ad n-ye ayen yebna, ayen ihegga, adyesseres ad d-yual d tazzla. as ulac axxam, as ma degwul yuggad ad yendem imi yera tualin er deffir ulac.

    Ad n-ye tiftilin n temdint, tiden n Lpari ne n Lezzayer,ad yual s axlen d inijjel n yieran. Ad yennejma sacruf d ikacraren. Ad yual am uejmi ara n-yeen igerzegzawen ad inadi ef yemma-s as ma yella deguddaynin.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    35/54

    - 34 -

    Akken i tera d li-nne : yedda, iwala, yela, yera,yessen, yual-d s anda teli tmi i yemma-s. Anda akken,d llu

    fan yemce aebbar n sdat tewwurt, anda akkenyeli, yenxez, yekker, yesfe imei-s, ikemmel abrid-is.Yusa-d li. Taddart ur teggaggi ara ur-s. Taddart amyirgazen : as tefre, as teba alba ur d-tezzakan ara.Ar deqqal-nni, d acu yeran ? Yual-d mmi-s n taddarter taddart-is, d aya, yal ass yettual-d lmal s addaynin, atuxxam ur ttnekkaren ara er tmera ! Akka i tteddun

    lecal, ula d at taddart, am taddart. Win i t-id-yemmuggren yenna-as eslama ne Alxir am wakkeni t-ttemyalasen medden merra. Da dayen Alxir, Alxira li ne Alxir a Dadda li i widen yugar. Ula d netta,azekka-nni kan n tualin-is, yeef amkan-is. D amejjay.Yettdawi. waen-t, yettruu eryixxamen.Yal ddurt, yesa yid-sen ttiad. D ass n usgunfu-ines. Adyerfed taessast-is, ad yebdu taddart axxam axxam. Ayanda tella temart ad fell-as yebded. Ta d tissegnit, ta daltaf, ta d awal iden kan i tt-ixuen, tayenin, awi-d kananwa ara as-yeslen. Seg uxxam er waye, da d tafenaltn lqahwa, da d lkas n yii, dahi d tabult,akkin d tijelt numeqful. Ass-nni ur yettett deg uxxam, ur ttnadin fell-as.

    Armi yual, limmer ad d-yas wass-nni ur t-ttwalin ara,an, yella wayen yeran, ne ayen i t-yefen.D iseggasen aya tura, s kra n win yemmuten deg taddart,

    d netta i as-imedlen allen. Armi nnan kra : ma ur as-yefki

    ttri ur yezmir yiwen ad iru. Yual-asen d netta i d

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    36/54

    - 35 -

    amrabe, d netta i d lqebla, d netta i d Dadda awaren-t ula deg beu n tmurt, ula deg nnesba.Ussan tteddun, asmi ara d-iger yifer i as-ilaq ad yexdem

    lesab i wasmi ara ier. D acu kan, ussan tteddun s leqel,ur sen-nettulfu ara, armi tikwal nettil ayen yellan urikeffu as akken nettwali widen i d-yettasen ilaq-asenwanda ara ddun, nettwali widen i yettruun. lilu, li, Dadda li, Laluc akken i as-ssawalenttemarin, am wakken d mmi-tsent. D taekkazt n tmeddit,

    skud yella, ulac ailif. Siwel ne azen-as, anda yella ad d-yas.

    I netta ? I lemmer ad yaen ? Ne amejjay yerna aan ?Ni aan ad yaf amek ara d-yerr ttar seg-s ? Ma drus iyennu yid-s ? I lemmer ad yeli?Nnan tella taddart ddaw uru, temer, teher, tekkuffetarmi dayen kan. Yiwen wass, yiwen ur yebni fell-as,

    yiwen ur yeri amek, d acu n tezmert i ihuzzen adrar, trutaddart wakali, ur d-yeqqim later-is. Yeqqim-d i at

    temnat-nni d awal li-d ay adrar fell-i akka ay at ugniuberwaq, win akken i teddurim, yettnadi tasea ara t-yesdarin, ara yerren fell-as igenni i d-yelin. erren-twussan er tesga, ur yezmir ad iqazem, ur yelli win ara t-

    iudden.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    37/54

    - 36 -

    Nna ila

    Seg wasmi i d-cfi i yiman-iw, Nna ila tella tama-w,amzun d yemma tis snat. Qqaren d nettat i yi-igezmen

    timi. Mai ala nekkini. Tizyiwin-iw merra d wid i yi-yugaren cwi eddan-d ef ufus-is. Thucc-iten, tecrew-iten, tettel-iten, tectedduy-iten, teef-asen afus ad grentaqejjirt.

    Nna ila zuret. Aar-is d asagem. Ddmuj-is d llufanyufan. Seg wasmi i as-d-cfi ur tbeddel : ur tcab -as matcab wi i yeran ? Imi aqerru-s yezga iumm- ur yekmicwudem-is.

    Seg wasmi i d-cfi i yiman- iw, qqaren-d tesa aqcic dteqcict. Taqcict deg uxxam-is ad tt-ihenni Rebbi, aqcic deg

    Lezzayer, -ur ten-ssine imi deg in-iw ur ten-wala ur-s

    uma nettat werin tewwi-ten-id deg wawal- Akli dFerrua -akka i d ismawen-nsen, ran medden llan amyiwudam n Teryel ne n Mqidec, deg tmucuha iyettidiren.

    Am wakken i d-qqaren Lmulud n at Wadda d gma-s.

    Ssne Lmulud n at Wadda, d tidet yettak-as anzi cwi.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    38/54

    - 37 -

    Zur, berrik, acu wis d acu i t-ixuen i wakken ad yilwiwudem-is, ad tinin tmuli-s am tmuli n ultma-s. Xai.

    Nna ila ur tesi baba-

    s, ur tesi gma-

    s, ur tesi yelli-s

    wala mmi-s. Da bitt argaz-is, yiwen ur as-d-yecfi armiula d isem-is, yiwen ur t-yessin.

    Nna ila tezde wed-s, deg tlemmast n taddart. asakken seg berra, am uxxam-is am yixxamen n wiya, miara tkecme, d ayen nnien, mazal ttwali-t gar wallen-iw, aanu-nni as qqen deg-s izgaren. Cfi nettemzazzal

    dinna. Mi ara muqle ass-agi, qqare-as ahat d targit i t-urga ne ahat d temi-nni-nne i yesmeren axxam-nnideg wallen-nne.D tagi i d Nna ila. Iciwi-s yezga yemer : ma mai dtalawat ne d tajurt n ssker d iniman. Ay anda i tedda,tettawi tiedt yid-s. A win i d-temlal deg-ne, ad as-tesslef, ad terfed, ad as-tear afus-is ternu-as : Rebbi rez.Da netta ula d nekkni, win yelin, win yennunan, win iwumi i yedda usennan, yazzel s irebbi n Nna i. Dindin, tesfe-as imeawen, tezzuzen-it imi irebbi n tyemmatyemer urad yettadded yiwen mi ara d-yas gma-s.Ussan ttazzalen am wau wa yedeggir wa. Nettnerni,nettimur, nettettu. Nesa ixxamen tura, nesa dderya,

    nesa ieblan-nne, xai mexa n win mazal yettmekti-direbbi n Nna ila. as ma nekk, ar i-a, lemmer urdessen ara fell-i medden, ad as-li deg yirebbi, ad rucwi gar yifassen-is, ad iyi-tesslef i uqerru-w. i, urwatwi yi-d-isellen, er ccib-iw ! Nna ila mazal-itt wed-s,am zik. Lemmer di trebba akraren, ass-a tajlibt-is meqqret,

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    39/54

    - 38 -

    imi d irgazen i d-trebba, attan wed-s. Ass-a ur mazal adtegzem timi i yiwen. Qqaren : wissen ifassen-is mazeddigit ? U

    ma yella sbiar, dinna i rebbunt tlawin ass-agi.

    Timqessin n Nna ila yuli-tent a, as akken mazal-itt axxam yettak-itt i waye, da ad testeqsi ef umar, daef llufan yunen, da aas ayagi ur tedda, tejjem-iten kan.Ad teqqim sdat n tewwurt, ad as-fken afenal n lqahwa,ad temmekti zik-nni, ad tes cwi d at uxxam, syinna adtennejma er texxamt-is, ula d trisiti ur tt-tessekcem am

    nettat am wiya, s wacu ara tt-txelle ? Da nettat urtettar ara ad tual er dinna, tettwali-t amzun d aekka.Yelli-s, tura arraw-is d irgazen, tettmekti-tt-id kan mi ara

    tewi amwanes. Mulac ad k-ihenni Rebbi ihenni-a.Mmi-s, ar ass-a d isem kan, yiwen ur yessin udem-is. Ma d

    at taddart, buh, wi iqeen iman-is ar d-yelhu d wiyanin.Akken kan ara yali wass, ad tiwel ad d-teffe seg"uekka-s" ad tezzuer iman-is, as ma mazal-itt tqeeb.Mazal imecta emmlen ad tt-walin tusa-d. Dacu maiam zik, as tilawatin rrant tiqit, afus ara yesselfen ulacwin i t-yerwan. Ayen ara yekk yiij deg yigenni, nettataxxam yettak-itt i waye alamma yeli-d yi.D acu ara yerren amebus er lqebs-is ? Tettaggad i tt-

    yettaen, wed-s, alamma tra-d. Tera ddunit tbeddel,ulac anwa ara d-yasen ad yesteqsi fell-as, ma yella ur d-

    tban ara.

    Armi d assen tameddit n wass. Ageffur seg yigenni seg

    tmurt. lam imelles, tubb s axxam-is, tessen iseddarenn ubrid am wakken d nettat i ten-inejren, tetteddu s

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    40/54

    - 39 -

    leder, akessar, taayt, yecce uar-is. Tulfa i tmeccact-istennel, teqqim-d ef yiman-is tumm iarren-is, teggemacemmal-is. Tessawel, abrid, berdayen : ay abbuh ay at

    lara ! Yu lal yiwen seg liran-is imir-nni i d-yennejma, yesla i teri, yessawel ula d netta i medden. Tamecwart akka nnejmaent-d fell-as tlawin, zzint-as, ta latettara ad tt-terfed, ta teqqar-as : ur ttaggad. Uzzlenyirgazen, wwin-d acei ideg ara tt-awin er sbiar.Tenna-asen :

    - Rut, bi ad sle i umeed uqbel ad rue !- Wief ara nmeed ? i as-nnant tlawin i as-d-yezzin.- Medemt fell-i, ri ur d-ttuale ara, tarui n winmeqqren, d tarui n ubuqal, uggade mi ara yi-d-awin,ulac win ara imeden fell-i. Ahamt a tulawin, bi ad t-awi deg umeu-iw.Lehwa la tekkat, bu tkerrust la yettrau. Irgazen ffrenacei mulac ad yebzeg. Tulawin refdent tiri. Nna iladeg tlemmast tefre, tesa, tenna : ad akent-yefu Rebbi.Refden-tt yirgazen, awlen yis-s. Tulawin nnejmaent eryixxamen-nsent. Nettat ala rrwa n wass-nni. Tikwal, miara qqime sdat n tewwurt n uxxam-is, iwerra-yi-d Rebbi,ttwali Nna ila tettali-d tiseddarin-nni sdat-i.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    41/54

    - 40 -

    Tamekrust

    Reba n yiseggasen aya ur asen-uri ur steqsa fell-asen.Win yekkren er waye yini-as : ad ak-yeg Rebbi amtwaffa n uberriq seg uriq. Neqqar-it d awal, nekk ass-agi ri d acu-t.Nadin tesa inebgawen. Tesnejma-d imeddukal-is : wid nzik, wid n temi, wid n tirga d wid n wass-a. Mi d-kecme

    s axxam, s axxam-iw, ufi-t-id yemer. an, swan, waicee, wa yettasa kan wed-s ur yeri ef wacu.Uma eggne-as : nekkni mai akka i nga.Mi ara d-nawiinebgi s lerma-s ; ad ye, ad isew, ad yekker ad fell-asisahel Rebbi. Yal yiwen ad t-ihenni Rebbi deg uxxam-is.

    Uma nni-as : nekkni ur-ne d irgazen i yesnubgutenirgazen. Si zik akka.

    Uma nni-as : ur qebble ara akken nnien.Tea-yi-d, tea fell-i, tenna-yi-d : lemmer i tebi akkatili akka ad nteqqime deg yifri-k, deg uddaynin-ik ula ik-id-yawin er Lpari.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    42/54

    - 41 -

    Annect-a akk yekfel-iyi-d am tidi, ttmuqule degyinebgawen-is deg wagu n wabbu n ddexxan. Bbi iman-

    iw ad re ma mai d targit.

    Twala-yi-d Nadin, tga-d i yiman-is abrid gar

    yimeddukkal-is amzun deg tegi, as akken ula d nettatteswa mazal-itt tqeeb.- A ni tettu, mon petitAkli, ass-a d amulli-w ?- Ih ttu, teri tezde deg-i tatut ; ttu baba d wayeneggme, ttu yemma, ttu taddart, ttu tamurt tikwal

    qqare-as wis ma s tidet nekk d Akli, Akli n Yidir dTsedit ne mi-d kan akka wed-i gar yiberdan, ur rid acu i yi-d-yewwin ur ri d acu i la ttnadi.Sew, sew ad ak-yekkes eggu.Swi. Yiwen n lkas, sin n lkisan, tlatayereq-iyi lesab.ulfa i yidmaren-iw ban ad reqen, taqqfe. Muqleakka d wakka yiwen ur d-yelhi yid-i, yiwen ur iyi-d-iwala,

    ceen, ttessen. Fe.Rue ad nadi cwi n uberi i turin-iw, ufi-n acelya.Din din yekkes-iyi udubbez-nni lli dubbze.Tafat n yiwerraet, au yettsuu, aqjun yesseglaf muqle akkin,anda tenneqa tmuli-w wala yemma, d lexyal kan,maca d yemma tessawal-d s lqedd n ugerjum-is imi tiri-s

    yettawi-tt wau, sli-as teqqar : ay Akli a mmi ! urektamekrust ad ak-tefsi ! ri yemma deg tmurt, acu ara tt-id-yawin ? Ur tesi s wacu, ur tessin abrid, lemmer tesa,lemmer tessin ur as-ttemmiden. Nettat am tyazit mrrebg : seg uxxam, er tala, er lexla. Qqaren tbeddelteswit, ef medden, ma d yemma, d ielli i d ass-a. Tera

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    43/54

    - 42 -

    uma ran akk medden. Yemma, deg in-is ur telli ammedden, seg zik-is d agecmuc, mai ayen tufi ad tt-yessenquqel.

    Qqime ef trottoir, rri-d ayen swi d wayen i, liam uzeqqur. Kemce iman-iw am llufan, umme aqerru-w s lkol n ubalto, rue...D asemmi, yewwet udfel ef udrar, widen ileqqenazemmur, zik i ubben er lexla. S kra n win izemren adyexdem yedda, neqqim-d deg uxxam nekk d yemma :

    nettat ad theggi imekli, nekk ad t-awi.as akken d asemmi, taddart temer. Wa yewwi-disaren, waye yettheggi asaur, ta tugem-d, ta tezdem-d Mi qrib d lawan n yimekli, teddem-d yemmatabernust-iw, d tamecut am nekkini. Teef-iyi icua-isdeffir temgert-iw, tcudd-iten d tamekrust.Tenna-iyi :

    - ader ad ak-fsin yicua n tbernust-ik, ma ulac ad ak-yeddem wau.Tikerrist tekres, tcudd-iyi imekli deg tyemmust, teef-iyi-d seg tuyat tenna-k :

    - Ru a mmi, iwel, win ixeddmen yettla.emmle aubbu seg taddart, emmle akessar. Deg

    tmurt-nne ulac lua ; d akessar ne d asawen ; asawentakemt as ma d annan, yeqqim-d ukessar emmlent-ttqejjarin tileqqaqin. Ula d nekk akken. Asawen, mi tegreaar ad tuale d timendeffirt, abrid yettnejbad ur ikeffu.Ma d akessar ijebbed ; as tbubbe rfed kan aar-ik ad k-issum. Muqel kan anda ara teddu imi akken teshel tikli i

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    44/54

    - 43 -

    yewer uneluy.emmle akessar dimi tteddu cennu.Hemmle ad ulfu i uberi deg yimeuen-iw as

    akken iumm uqerru-w.

    Akken ad iyi-d-walin at uxxam-nne, win yellan eftzemmurt ad d-yers, win yefen aeqqa ad t-yessers. Adiyi-d-zzin, ad iyi-kksen tayemmust, ad iyi-fsin tamekrust,

    ad ulfu i ucelya asemma yeskawayen tidi n tazzla. Asemmi yekcem-iyi ies, nuda icua n tbernust-iw adumme yis-sen, nuda, nuda... ldi allen-iw, ufi-d

    iman-iw ef trottoiri se, sdat n uxxam-iw.Uale er deffir. D amulli n Nadin. Axxam yeur dinebgawen-is, nekk swi.ere ad sefe udem-iw, ula swacu : iudan-iw dduzen. Kkre, ddi armi d axxam,sebbe sebbe ulac.Qqime ef tewwurt n uxxam-iw dinna iyi-d-ufan mid-kkren be yinebgawen n Nadin. Sli mi as-nnan :muqel wid ur nessin ad swen ! Nutni ruen, nekk kecmeafe-n Nadin tnax.Dme-d tabalizt n wasmi i d-usi. Belle tawwurt ntexxamt-iw s tsarut. Ddme-d abernus-iw : ala winna i yi-d-tettem yemma, tenna-k : timura n medden werent !Ddme-t-id, zwi-t yettra d lkafur i as-d-terra yemma

    ma ulac tune.Lsi-t. Sbedde lqedd-iw. Muqle iman-iw deg lemri,tekfel-iyi-d yiwet n tefyirt i nera asmi nella d arracimeca:Akli est un petit kabyle. ulfa zzin-iyi-d warrac ntaddart deg Ueccad n Wafir, kkaten-iyi afus, cennun-iyi,ttasan fell-i amzun yeli-yi wagus.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    45/54

    - 44 -

    emde icua n ubernus-iw ef tuyat-iw, qqime efumere, ttru.

    Refde, serse

    : Nadin, yemma, lerba, tamurt, tadrimt,arum ttmeran akk deg walla-iw am warrac degunnar. Dayen : tru ufi-tt ! Mai da, uale s axxammebla takerrust, mebla leuro ! mai da qime dagi.Dayen, ayen ier id-nettazzal wala-t. wi barka-yi !Azekka zik ad kkre, ad ddme idrimen seg texrit nNadin, ad qesde Orly, dinna ad asen-ini d yemma i

    yemmuten ad iyi-zzewren. Ad awe er tmurt : segLezzayer er Tizi, seg Tizi er Tizi. Iwsawen, Tizi Uqellal,anda i mlalen idurar, dinna i tella tewwurt n wau. Ansi id-ilul cwi uzemmerir ad t-icuff ad t-yerr d tabuciant.Alil a win ara d-yaf dinna tallit n tegrest. Ad kebleiman-iw deg tbernust-iw, ad cudde icua-is sdat-iwsyin akkin d tawazya kan ara ttezzi. Ad qqime dinna.Di tegrest abrid-nni yezga yergel seg udfel, ttkukrun

    medden ad kken syinna.

    Dinna ara qqime : ur ttette, ur ttesse ad ieddi fell-iudfel, adfel ad yefsi, imsebriden ad ualen ad afenagecmuc-iw yettel deg ubernus. Yiwen ur yeri ansi d-kki, yiwen ur yeri wi iyi-ilan.

    Yemma ad tru ad tru ad iyi-tayes.Nadin ddurt ne snat ad iyi-tettu.Nekkini : akka i terru d win yean tamekrust ad as-tefsi.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    46/54

    Tirigin n Usqamu Unnig n Timmuza

    Editions du Haut Commissariat l'Amazighit-o-O-o-

    Collection Idlisen-nne01- Khalfa MAMRI,Abane Ramdane, ar taggara d netta i d bab n timmunent, 2003.(Tasuqelt : Abdenour HADJ-SAID d Youcef MERAHI)

    02- Slimane ZAMOUCHE, Uan n tegrest, 2003.03- Omar DAHMOUNE,Bu tqulhatin, 2003.04- Mohand Akli HADDADOU,Lexique du corps humain, 2003.05- Hocine ARBAOUI,Idurar ireqmanen(Sophonisbe), 2004.06- Slimane ZAMOUCHE,Inagan, 2004.07- S. HACID & K. FERHOUH,Lael ittabalael akk d : Tafunast igujilen, 2004.08- Y. AHMED ZAYED & R. KAHLOUCHE,Lexique des sciences de la terre et

    lexique animal, 2004.09- Lhadi BELLA,Luna, 2004.10- Antoine de St EXUPERY,Le Petit Prince, 2004.

    (Tasuqelt : Habib Allah MANSOURI,Ageldun amecu)11- Djamel HAMRI,Agerruj n teqbaylit, 2004.12- Ramdane OUSLIMANI,Akli ungif, 2004.13- Habib Allah MANSOURI,Amawal n tmazit tatrart, dition revue et augmente,

    2004.14- Ali KHELFA,Angal n webrid, 2004.15- Halima AIT ALI TOUDERT,Ayen i -d-nnan gar yetran, 2004.16- Mouloud FERAOUN,Le fils du pauvre, 2004.

    (Tasuqelt : Moussa OULD TALEB,Mmi-s n yigellil,Tazwart : Youcef MERAHI)

    17- Mohand Akli HADDADOU,Recueil des prnoms amazighs, 2004.18- Nadia BENMOUHOUB, Tamacahut n Basar, 2004.19- Youcef MERAHI, Taqbaylit ass s wass, 2004.20- Abdelhafid KERROUCHE, Tezi n yiles, 2004.21- Ahmed HAMADOUCHE, Tiri n umsedrar, 2004.22- Slimane BELHARET,Awal ef wawal, 2005.23- Madjid SI MOHAMDI,Afus seg-m, 2005.24- Abdellah HAMANE,Merwas di lberj n yiij - aric I, 2005.

    25- Collectif, Tibirt n yimedyazen, 2005.26- Mourad ZIMU, Tikli, tullisin nnien, 2005.27- Tayeb DJELLAL, Si tinfusin n umaal, 2005.28- Yahia AIT YAHIATENE,Fama n Summer, 2006.29- Abdellah HAMANE,Merwas di lberj n yiij - aric II, 2006.30- Lounes BENREJDAL, Tamacahut n bu yedmim, 2006.31- Meziane OU MOH, Tamacahut n umeksa, 2006.32- Abdellah ARKOUB,Nnig wurfan, 2006.33- Ali MAKOUR,med n ugellid, 2006.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    47/54

    34- Y. BOULMA & S. ABDENBI,Am tmeqqunt n tjeigin, 2006.35- Ali EL-HADJEN, Tudert d usirem, 2006.36- Hadjira OUBACHIR, Uzzu n tayri, 2007.37- Djamel BENAOUF,Di tmurt uekki, 2007.

    38- Said IAMRACHE, Timenna n Said Iemrac, 2007.39- Mohamed MEDJDOUB,Baba Carlu, 2007.40- Nadia BENMOUHOUB, Tafunast igujilen, 2007.41- Ali MOKRANI,Agama s tugniwin, 2007.42- Fatma ELKOUCHA, Tamedyazt n Yasmin, 2007.43- Naima HADJOU,Amennun tudert-iw, 2007.44- Hocine LAOUES, Gar umqadmu d umnelti, 2007.45- Omar KHAYAM,Rubaiyyat, 2007 (Tasuqelt : Abdellah HAMANE)46- Ferdinand DUCHENE, Tamilla, 2007(Tasuqelt : Habib Allah MANSOURI)47- Slimane ZAMOUCHE,Agellil akk d ineffuten yelhan, 2007.

    48- Djamel HAMRI,Anadi di tmedyazt, 2007.49- Khaled FERHOUH,ku-ya-d tamacahut, 2007.50- Lhadi BELLA,Awal d usefru, 2007.51- Omar DAHMOUNE,Agu, 2007.52- SOPHOCLE, Untigun, 2007 (Tasuqelt : Yahia AIT YAHIATENE)53- Ahmed HAMADOUCHE,Inzan tiqsiin, 2007.54- Ouiza GRAINE,Isefra n tmazit, 2007.55- Louns BENREJDAL,Inzan n teqbaylit, 2007.56- Akli OUTAMAZIRT, Targit, 2008.57- Mohamed Salah OUNISSI, Tametna n umenzu, 2008.58- Ramdane ABDENBI,Anagi, 2008.59- Ramdane LASHEB, Ccna n tlawin ef rad 54/62, 2008.60- Said CHEMAKH, Ger zik d tura, 2008.61- Tiddukla Yusef U Qasi - Si Muend U Mend, Tafaska n tmedyazt_1, 2008.62- Sadi DOURMANE,Abrid n tudert-iw, 2008.63- Dahbia AMOUR, Tudert s tmedyazt, 2009.64- TANASLIT,Akli n tayri, 2009.65- Djaffar CHIBANI,Ddeqs-nne,2009.66- Belkacem IHIDJATEN,Iij asemma, 2009.67- Abdellah HAMANE, Tisri n tayri, 2009.68- Said ABDELLI,Tidwirin, 2009.

    69- Said ZANOUN,Bururu yeya-d, 2009.70- U LAMARA, Tullianum, taggara n Yugurten, 2009.71- Tiddukla Yusef U Qasi - Si Muend U Mend, Tafaska n tmedyazt_2, 2009.72- Chabane OULAMARA,Azamul n tmusni, 2010.73- Mehenna SEHRANE,Awal ef yiersiwen, 2010.74- Mohand Ouali KEZZAR, Tibratin, 2010.75- R. OULHA, M. BOURIDANE, K. HOCINE, Tamellat n Beleggal, 2010.76- Mohamed Zakaria BENRAMDANE,Isan s teqbaylit, 2010.77- M. DJEGHALI, S. SELLAH,Amawal n yiersiwen n yilel, 2010.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    48/54

    78- Abdellah HAMANE, Tawait n tayri, 2011.79- Rosa CHELLI,Itran, lezen, tirga, asirem, 2011.80- Collectif,Amezgun s tmazit, 2011.81- Islam BESSACI,Azal n tayri, 2011.

    82- Dahbia AMOUR, Tiri n wul, 2011.83- Said DEBIANE,Ay irfiqen, 2011.84- Youcef ACHOURI,Aklan n tayri, 2012.85- Rabah BETTAHAR, Teffe Fransa, 2012.86- Hamou AMARENE, Ula deg wawal, 2012.87- Med-Zakaria BENRAMDANE,Amawal n waanen, 2012.88- Abdellah HAMANE, Tudert-iw di tegrawla, 2012.89- Boussad KEBIR,Awfus n tutlayt tamazit, 2012.90- Hocine LAOUES,Abucian, 2012.91- Kamel SI MOHAMED,Imsebriden n leryuf, 2013.

    92- Abdelmalek AIT SI ABDELKADER, Tiri yerin, 2013.93- Louiza KANEB, 5 yulyu, 2013.94- Mohand Amokrane ZIZI,Isefra i medden irkelli, 2013.95- Arezki GRANE,Isefra n La Muend Said, 2013.96- Albert CAMUS,Misre de Kabylie, 2013.

    (Tasuqelt : Hocine HADID,Lif n tmurt n Leqbayel)97- Malek HOUD, Timucuha akked temayin, 2013.98- Mohamed Zakaria BENRAMDANE,Amawal azerfan, 2013.99- Sadia BOUNADI, Gar yielli d wass-a, 2013.100- Nadia BENAMAR, Ticra.com, 2013.

    Actes de colloques01- Actes des journes d'tude surLa connaissance de l'histoire de l'Algrie, mars

    1998.- Actes des journes d'tude surL'enseignement de Tamazight, mai 1998.- Actes des journes d'tude sur Tamazight dans le systme de la

    communication,juin 1998.02- Actes des journes dtude surLa rhabilitation de lenvironnement culturel

    amazigh et sur tamazight dans lenvironnement juridique, 2000.03- Actes des sminaires sur la formation des enseignants de Tamazight et

    l'enseignement de la langue et de l'histoire amazighe, 2000.04- Actes des journes d'tude surApproche et tude sur l'amazighit, 2000/2001.05- Actes du colloque surLe mouvement national et la revendication amazighe,

    2002.06- Actes du colloque international sur Tamazight face aux dfis de la modernit,

    2002.07- Actes du colloque :Identit, langue et Etat, 2003.

    - Actes du colloque :La permanence de l'architecture amazighe et l'volution descits en Algrie, 2003.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    49/54

    08- Actes des stages de perfectionnement pour les enseignants de tamazight, mars2004.

    09- Actes du stage de perfectionnement des enseignants de la langue amazighe,30/31 mars 2004.

    10- Actes du Colloque :Le passage l'crit des langues et cultures de tradition orale,le cas de Tamazight, 2004. (Voir Timmuzgha N13)11- Actes du Colloque :La littrature amazighe : de l'oralit l'crit, 2005

    (Voir Timmuzgha N14)12- Actes du colloque surLe patrimoine culturel immatriel amazigh, 2005.13- Actes du Colloque : Tamazight dans les mdias et l'cole : hypofonctionnalit

    et usages du lexique, 2006 (Voir Timmuzgha N15)14- Actes des Journes d'tude sur lenseignement de Tamazight, Rgion Est, 2006.

    - Actes de la Gense de lenseignement de Tamazight depuis le XIXmesicle, 2006.

    - Actes du Stage de perfectionnement pour les enseignants du primaire,2006.15- Actes du colloque surLe libyco-berbre ou le Tifinagh ; de l'authenticit

    l'usage pratique, 2007.16- Actes du colloque :Lapport des amazighs la civilisation universelle, 2008.17- Actes du colloque surLa standardisation de lcriture amazighe, 2010.18- Actes du colloque surLes Royaumes amazighs de la priode musulmane, 2010.

    - Actes du colloque surLe Royaume de Koukou, 2010.19- Actes du colloque,Aslugen n tira n tmazit, 2012.20- Actes du colloque surPierre Bourdieu et lAlgrie, 2012.

    Revue Timmuzgha Revue d'tudes amazighes du Haut Commissariat l'Amazighit :N 1, avril 1999, ----- N22, janvier 2011.

    - N10, octobre 2004, Spcial Mohya, Entretien.-N12, dcembre 2006, Tajmilt i Si Muend U Mend.- N spcial en Tamazight :

    . N16, janvier 2008.

    . N17, avril 2008.

    . N19, aot 2008.

    Revue Tamazight tura Revue en Tamazight du Haut Commissariat l'Amazighit :N1, janvier 2009, ----- N12, janvier 2014.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    50/54

    Autres publications01- Chafik MOHAMED,Aperu sur trente trois sicles de l'histoire des imazighnes,

    1997.02- Annuaire des associations culturelles amazighes, 2000.

    03- Idir El-Watani,L'Algrie libre vivra, 2001.04- Mohand Oulhadj LACEB,La phonologie gnrative du kabyle: l'emphase et sonharmonie. Tome1,Histoire et fondements d'un dbat argumentaire, 2007.

    05- Mohand Oulhadj LACEB,La phonologie gnrative du kabyle: l'emphase et sonharmonie. Tome2,Analyse et reprsentation phonologique, 2007.

    06- Collectif,Mouloud FERAOUN, Evocation, Actes du Colloque, 2008.07- Catalogue des publications du HCA, 2008.08- Catalogue des publications du HCA, 2009.09- Boudjema AZIRI,Nologismes et calques dans les mdias amazighs, 2009.10- Mohand Idir AIT AMRANE,Kker a mmi-s umazi, 2010.

    11- Agenda de poche, 2012.

    Consultings01- Kamel BOUAMARA,Nekni d wiyi, 1998.02- Mouloud FERAOUN,Jours de Kabylie, 1999.

    (Tasuqelt : Kamel BOUAMARA, Ussan di tmurt)03- Nora TIGZIRI - Amar NABTI, Etude sur L'enseignement de la langue

    amazighe : bilan et perspectives, 2004.04- Mohand Akli HADDADOU,Dictionnaire des racines berbres communes,

    2006/2007.05- Abdellah NOUH, Glossaire du vocabulaire commun au Kabyle et au Mozabite,

    2006/2007.06- Sadaq BENDALI,Awfus amaynut n tutlayt tamazit, 2007.07- M'hammed DJELLAOUI, Tiwsatin timensayin n tesrit taqbaylit, 2007.08- Kamel BOUAMARA,Amawal n tunuin n tesnukyest, 2007.09- Moussa IMARAZENE,Manuel de syntaxe berbre, 2007.10- M'hammed DJELLAOUI, Tiwsatin timensayin n tmedyazt taqbaylit, 2007.11- Moussa IMARAZENE, Timayin n leqbayel, 2007.12- Nora BELGASMIA,L'expression crite en tamazight, 2007.13- Mouloud LOUNAOUCI,Projet de cration dun Centre de terminologie

    amazighe, TERAMA, 2007.14- Zahir MEKSEM,Isuraz n usezdi d tenmela tarisant n tmazit : Asnekwu d

    teslet, 2008.15- Mohammed Brahim SALHI,La tariqa Rahmaniya : De lavnement

    linsurrection de 1871, 2008.16- Fakihani TIBERMACINE, Tanast u kajjuf, 2009.17- Mohand Akli HADDADOU,Introduction la littrature berbre, 2009.18- M'hammed DJELLAOUI, , Tome1, 2009.19- M'hammed DJELLAOUI, , Tome2, 2010.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    51/54

    20- Zahir MEKSEM, Tisekkiwin n yirisen, tagmert d teslet, 2010.21- Mohand MAHRAZI,Lexique de didactique et des sciences du langage, 2013.22- Lamri BENGASMIA, (( , 2013.

    Codition

    ANEP01- Iddir AMARA,Les inscriptions alphabtiques amazighes d'Algrie, 2006.02- Kemal STITI,Fascicule des inscriptions libyques graves et peintes de la grande

    Kabylie, 2006.03- Mohand Akli SALHI,Amawal n tsekla, 2006.04- O. KERDJA & A. MEGHNEM,Amawal amecu n ugama, 2006.

    ENAG01- Mohand Akli HADDADOU, Glossaire des termes employs dans la toponymiealgrienne, 2011.

    02- Mohand Akli HADDADOU,Prcis de lexicologie amazighe, 2011.03- Mohand Akli SALHI,Posie traditionnelle fminine de Kabylie, 2011.04- Mohand Akli SALHI,Etudes de littrature Kabyle, 2011.05- Habib-Allah MANSOURI,La Kabylie dans les crits franais du XIXe

    sicle, 2011.06- Mohand MAHRAZI,Dictionnaire dlectrotechnique Franais-Tamazight, 2011.07- A. NOUH-MEFNOUNE & B. ABDESSALAM,Dictionnaire Mozabite-Franais,

    2011.

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    52/54

    Cet ouvrage est publi dans le cadre de la collectionIdlisen-nne

    Initie par la Direction de la promotion culturelle duHaut Commissariat l'Amazighit

    Tous droits rservs

    Conception et PAO :

    Dpt Lgal : 6920-2013ISBN : 978-9961-789-75-9

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    53/54

    Achev d'imprimer sur les presses de

    Imprimerie Brise-marineVilla N18, Brise-marine, Bordj El-Bahri, Alger

    Tel : 0771-11-10-18Fax : 021-86-50-05

  • 5/19/2018 101_Hacene Halouane

    54/54