11Ο ∆ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΒΑΛΑΣ ΤΑΞΗ Α΄

ΚΑΒΑΛΑ 2012

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ Αποφασίσαmicroε να ασχοληθούmicroε microε το πρόγραmicromicroα της Στοmicroατικής Υγιει-νής ύστερα από την επίσκεψη των οδοντιάτρων του ΕΟΠΥ για προλη-πτική εξέταση των παιδιών και της θλιβερής διαπίστωσης ότι 12 στα 25 παιδιά είχαν προβλήmicroατα microε τα δόντια τους Προκειmicroένου να microάθουν τα παιδιά όσα πρέπει να ξέρουν για να διατηρήσουν το λαmicroπερό τους χαmicroό-γελο για πάρα πολλά χρόνια ξεκινήσαmicroε το πρόγραmicromicroα Επιmicroέρους θέmicroατα

bull Τα δόντια του ανθρώπου bull Οι ασθένειες των δοντιών bull Η φροντίδα των δοντιών bull ∆ιατροφικές συνήθειες για υγιή δόντια

Η ταυτότητα της τάξης

Το συγκεκριmicroένο πρόγραmicromicroα πραγmicroατοποιήθηκε από τους microαθητές της Α΄ τάξης του 11ου ∆ηmicroοτικού Σχολείου Καβάλας Οι microαθητές που συmicromicroε-τείχαν είναι Καραβελίδης Βασίλειος Βογιατζής Χαράλαmicroπος Ευθυmicroίου Εmicromicroανουήλ Νελόπουλος Εmicromicroανούηλ Μούτσα Ματέο Σαλιακούρας Αθανάσιος Μιχαέλα Χαρά Παπαδοπούλου Πετρά Ιφιγένεια Κάλο Σουέλα Στεργιανά Κατερίνα Ζαλούmicroη Μαρία Ιωάννου Ηλιάνα Καχέ-λου Θεολογία Εmicromicroανουέλα Φιλίππου Σοφία Χριστοφιδέλη Ευφραιmicroία Θαγγοπούλου Ελένη Τσολάκης Παρασκευάς Παράσογλου Κυριάκος Μπίλαλας Παύλος-Χρήστος Υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί Κοσmicroίδου Σωτηρία Καζανίδου Μαρία ∆ιάρκεια προγράmicromicroατος12 διδακτικές ώρες Στόχοι του προγράmicromicroατος

Ευαισθητοποίηση των microαθητών απέναντι σε θέmicroατα που αφορούν την υγιεινή των δοντιών

Να γνωρίσουν οι microαθητές τα δόντια τους να microάθουν να τα ονοmicroά-ζουν

Να γνωρίζουν τις ασθένειες των δοντιών και τον τρόπο προφύλα-ξής των από αυτές

Να microάθουν το σωστό τρόπο βουρτσίσmicroατος και τα είδη που είναι απαραίτητα για τη σωστή περιποίησή τους

Να εντοπίσουν τα λάθη της διατροφής τους λάθη που ευθύνονται για την κακή κατάσταση των δοντιών τους και να microάθουν να τα αποφεύγουν

Να αντιληφθούν την αναγκαιότητα της επίσκεψής τους στον οδο-ντίατρο και πώς να microην το αναβάλλουν

Συνεργασία microε φορείς και άτοmicroα Συνεργασία microε τον οδοντιατρικό σύλλογο Καβάλας και τον ΕΟΠΥ Στα πλαίσια της συνεργασίας microας microε τους γονείς των παιδιών στείλαmicroε στους γονείς microια επιστολή

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ Όσο κι αν φαίνεται παράξενο πρέπει ν αρχίζουmicroε να φροντίζουmicroε τα δό-ντια ενός παιδιού πριν ακόmicroα εmicroφανιστούν Τα πρώτα δόντια δηmicroιουρ-γούνται microεταξύ του 3ου και του 4ου microήνα της εγκυmicroοσύνης Το microωρό γεννιέται microε δόντια ∆ε φαίνονται όmicroως επειδή καλύπτονται από τα ούλα του Από τον 6ο microήνα της ζωής του αρχίζει η λεγόmicroενη ανατολή των δοντιών του και microέχρι 3 ετών το microωρό θα έχει εmicroφανίσει όλα του τα δο-ντάκια που λέγονται νεογιλά Τα νεογιλά διατηρούνται στο παιδί ως την ηλικία των 10-12 ετών Από 6 ετών και microετά αρχίζει να εmicroφανίζεται το πρώτο microόνιmicroο δόντι του

Η σωστή αγωγή ξεκινά από το σπίτι

Η microίmicroηση είναι ο καλύτερος τρόπος για να microάθει το παιδί να βουρτσίζει τα δόντια του σωστά Από την ηλικία των 2 έως 3 ετών microαθαίνει να βουρτσίζει τα δόντια του παρατηρώντας τους γονείς Αρκεί βέβαια οι γο-νείς να εφαρmicroόζουν ένα σωστό τρόπο βουρτσίσmicroατος Συνηθίστε το παιδί να βουρτσίζει τα δόντια του 2 φορές την ηmicroέρα και να χρησιmicroοποιεί οδο-ντικό νήmicroα Μέχρι τα οκτώ του χρόνια θα πρέπει να έχει microάθει να χρησι-microοποιεί σωστά την οδοντόβουρτσα και το νήmicroα Αν κατά τη διάρκεια κά-ποιου παιδικού παιχνιδιού κάποιο δόντι βγει microαζί microε τη ρίζα microην πανικο-βληθείτε διατηρείστε το δόντι σε κρύο γάλα ή νερό και microέσα σε microισή ώρα πηγαίνετέ το στον οδοντίατρο Ο γιατρός microπορεί να εmicroφυτεύσει πάλι στο στόmicroα του παιδιού

Σηmicroασία του φθορίου και του ασβεστίου στο χτίσιmicroο και διατήρηση γερών δοντιών

Το φθόριο (fluoride) είναι ένα φυσικό microεταλλικό στοιχείο που δυναmicroώ-νει το σmicroάλτο των δοντιών και τα προστατεύει από την τερηδόνα Το ασβέστιο είναι το φυσικό στοιχείο από το οποίο αποτελούνται τα κό-καλα και τα δόντια του ανθρώπου Το έχει ανάγκη σε όλη του τη ζωή Το φθόριο και το ασβέστιο είναι απαραίτητα στοιχεία στην καθηmicroερινή microας διατροφή Πολύ περισσότερο στη διατροφή των βρεφών και των παιδιών Τροφές πλούσιες σε φθόρια είναι όλα τα θαλασσινά (ψάρια ο-στρακοειδή) και πλούσιες σε ασβέστιο όλα τα γαλακτοκοmicroικά (γάλα γιαούρτι τυρί)

Γνωριmicroία microε τον οδοντίατρο Όταν συmicroπληρώσει το 1ο

έτος της ζωής του είναι καιρός να του συστήσετε τον οδοντίατρό του Μεθοδολογία προγράmicromicroατος

Η microεθοδολογία του προγράmicromicroατος βασίζεται στην βιωmicroατική microάθηση microε την ενεργητική συmicromicroετοχή των microαθητών ως εξής

Ελεύθερο συνειρmicroό Καλλιτεχνική δηmicroιουργία Χρήση οπτικοακουστικού υλικού Επίσκεψη οδοντιάτρου Οmicroαδικές εργασίες

∆ιαθεmicroατική προσέγγιση Μέσα από διάφορες δραστηριότητες προσπαθούmicroε να κατακτήσουmicroε τους στόχους που έχουmicroε θέσει Το έναυσmicroα νrsquo ασχοληθούmicroε στην τάξη microε τα δόντια το πήραmicroε από το microάθηmicroα της microελέτης περιβάλλοντος laquoτο σώmicroα microαςraquo τα παιδιά παρατήρη-σαν το πρόσωπό τους στο καθρέφτη το περιέγραψαν ώσπου έφτασαν στο στόmicroα Συζητήσαmicroε microε τα παιδιά τους διάφορους τρόπους microε τους οποίους χρησιmicroοποιούmicroε το στόmicroα microας (microιλάmicroε τρώmicroε αναπνέουmicroε) Ε-πισηmicroάναmicroε τα microέρη του στόmicroατος (χείλη γλώσσα δόντια) Τα παιδιά ζήτησαν να ζωγραφίσουν το στόmicroα τους Το ζωγράφισαν όλοι microε τα ά-σπρα λευκά δόντια Με αφορmicroή τη ζωγραφιά τους άρχισε η συζήτηση Τι microπορούmicroε να κάνουmicroε microε τα δόντια microας Πως microπορούmicroε να έχουmicroε ά-σπρα κατάλευκα δόντια και στην πραγmicroατικότητα Η απάντηση δόθηκε microε microια φωνή απ΄ όλα τα παιδιά microε καθηmicroερινό βούρτσισmicroα Τα παιδιά έδειξαν ενδιαφέρον και αποφασίσαmicroε να ασχολη-θούmicroε εκτενέστερα microε τη στοmicroατική υγιεινή Τα παιδιά διατύπωσαν τις προτάσεις τους και τις καταγράψαmicroε

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙ∆ΙΩΝ

1 Να microάθουmicroε για τα δόντια microας (Εmicromicroανουήλ)

2 Να πάmicroε επίσκεψη στον οδοντίατρο (Μάνος)

3 Να παίξουmicroε τον οδοντίατρο (Ιφιγένεια)

4 Να microάθουmicroε γιατί χαλούν τα δόντια microας (Κατερίνα)

5 Να microάθουmicroε τι πρέπει να τρώmicroε (Θάνος)

6 Να ζωγραφίσουmicroε τα δόντια (Χαρά)

7 Να διαβάσουmicroε παραmicroύθια (Θέλmicroα)

8 Να κάνουmicroε αφίσα (Ελένη)

9 Να παίξουmicroε παιχνίδια (Μαρία)

10 Να τραγουδήσουmicroε τραγούδια (Σουέλα)

Γλώσσα

Καλλιεργήσαmicroε τις δεξιότητες της γραφής-οmicroιλίας

Κάναmicroε γλωσσικές ασκήσεις ∆ηmicroιουργήσαmicroε σύνθετες λέξεις καθώς και οικογένεια λέξεων microε τις λέ-ξεις Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Ο∆Ο-ΝΤΟΦΥΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΕΙΟ Ο∆ΟΝΤΟΓΛΥΦΙ∆Α Ο∆Ο-ΝΤΟΣΤΟΙΧΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΤΕΧΝΙΤΗΣ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ Έπειτα γρά-ψαmicroε προτάσεις microε αυτές τις λέξεις Συγκεντρώσαmicroε διάφορες παροιmicroίες και αινίγmicroατα για τα δόντια και προ-σπαθήσαmicroε να τις κατανοήσουmicroε laquoΓύρω γύρω κάγκελα στη microrsquoεση πάπια παίζειraquo laquoΕίκοσι βασιλοπούλες microέσα σε ένα ροζ παλάτιraquo laquo∆ε είναι για τα δόντια σουraquo laquoΤου τριξε τα δόντιαraquo Ήλιος microε δόντιαraquo laquoΠαλεύω microε νύχια και microε δόντιαraquo laquoΈχει γερό δόντιraquo laquoΜε τη ψυχή στα δόντιαraquo

Επίσης γράψαmicroε τι πρέπει να αποφεύγουmicroε για να έχουmicroε γερά δόντια

Λύσαmicroε την Ακροστιχίδα της Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑΣ

Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Γιατρός των δοντιών ∆ΟΝΤΙΑ Τα έχουmicroε στο στόmicroα microας Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Αλλιώς η οδοντόκρεmicroα ΝΕΟΓΙΛΑ Λέγονται τα πρώτα δόντια microας ΤΕΡΗ∆ΟΝΑ Αρρώστια των δοντιών Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Με αυτή καθαρίζουmicroε τα δόντια ΠΑΥΣΙΠΟΝΟ Το παίρνουmicroε όταν πονάει το δόντι ΑΣΠΡΑ Είναι τα γερά δόντια ΣΤΟΜΑ Μέσα του είναι τα δόντια ΤΡΟΧΟΣ Εργαλείο του οδοντίατρου ΑΣΧΗΜΑ Τα χαλασmicroένα δόντια microυρίζουνhellip

∆ιαβάσαmicroε το παραmicroύθι laquo∆όνα η Τερηδόνα και το microυστικό της γαmicroήλιας τούρτας raquo και το εικονογραφήσαmicroε

Βρήκαmicroε στο internet υλικό για τα δόντια Ετοιmicroάσαmicroε ερωτήσεις για microια συνέντευξη που θα γινόταν στο χώρο του σχολείου microας microε την επίσκεψη οδοντίατρου

Ερωτήσεις

1 Πώς δηmicroιουργείται η τερηδόνα 2 Πώς δηmicroιουργείται η ουλίτιδα 3 Πώς πρέπει να τα προστατεύουmicroε 4 Μπορούmicroε να ασπρίσουmicroε να δόντια microας 5 Θα αλλάξουν όλα τα δόντια microου 6 Τι είναι το σφράγισmicroα Πονάει 7 Κάθε πότε πρέπει να επισκεπτόmicroαστε τον οδοντίατρο 8 Πόσο συχνά πρέπει να βουρτσίζουmicroε τα δόντια microας 9 Γιατί πρέπει να πίνουmicroε γάλα 10 Γιατί τα microικρά παιδιά έχουν λιγότερα δόντια

Μαθηmicroατικά Φτιάξαmicroε και λύσαmicroε προβλήmicroατα σε σχέση microε τον αριθmicroό των δοντιών (πόσα χαλάσανε πόσα είναι υγιή) πχ Στα δοντάκια microας επιτέθηκαν 17

microικρόβια Η οδοντόβουρτσα έδιωξε τα 11 Πόσα έmicroειναν Κάναmicroε αντιστοίχιση οδοντόβουρτσες microε οδοντόκρεmicroες Απαντήσαmicroε στο αν οι οδοντόβουρτσες όσες και οι οδοντόκρεmicroες Ποιες είναι περισ-σότερες Ποιες είναι λιγότερες

∆ηmicroιουργήσαmicroε πίνακα διπλής εισόδου όπου κάθε παιδί έβαζε ένα αυτο-κολλητάκι δίπλα στο όνοmicroά του στην αντίστοιχη microέρα της εβδοmicroάδας σε περίπτωση που βούρτσιζε τα δόντια του Το παιδί που συγκέντρωσε τα περισσότερα αυτοκόλλητα πήρε ένα σετ περιποίησης των δοντιών (οδο-ντόκρεmicroα και οδοντόβουρτσα)

Αισθητική αγωγή Φτιάξαmicroε ένα εκmicroαγείο microε πλαστελίνη και φασόλια

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι χαρούmicroενο

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ Αποφασίσαmicroε να ασχοληθούmicroε microε το πρόγραmicromicroα της Στοmicroατικής Υγιει-νής ύστερα από την επίσκεψη των οδοντιάτρων του ΕΟΠΥ για προλη-πτική εξέταση των παιδιών και της θλιβερής διαπίστωσης ότι 12 στα 25 παιδιά είχαν προβλήmicroατα microε τα δόντια τους Προκειmicroένου να microάθουν τα παιδιά όσα πρέπει να ξέρουν για να διατηρήσουν το λαmicroπερό τους χαmicroό-γελο για πάρα πολλά χρόνια ξεκινήσαmicroε το πρόγραmicromicroα Επιmicroέρους θέmicroατα

bull Τα δόντια του ανθρώπου bull Οι ασθένειες των δοντιών bull Η φροντίδα των δοντιών bull ∆ιατροφικές συνήθειες για υγιή δόντια

Η ταυτότητα της τάξης

Το συγκεκριmicroένο πρόγραmicromicroα πραγmicroατοποιήθηκε από τους microαθητές της Α΄ τάξης του 11ου ∆ηmicroοτικού Σχολείου Καβάλας Οι microαθητές που συmicromicroε-τείχαν είναι Καραβελίδης Βασίλειος Βογιατζής Χαράλαmicroπος Ευθυmicroίου Εmicromicroανουήλ Νελόπουλος Εmicromicroανούηλ Μούτσα Ματέο Σαλιακούρας Αθανάσιος Μιχαέλα Χαρά Παπαδοπούλου Πετρά Ιφιγένεια Κάλο Σουέλα Στεργιανά Κατερίνα Ζαλούmicroη Μαρία Ιωάννου Ηλιάνα Καχέ-λου Θεολογία Εmicromicroανουέλα Φιλίππου Σοφία Χριστοφιδέλη Ευφραιmicroία Θαγγοπούλου Ελένη Τσολάκης Παρασκευάς Παράσογλου Κυριάκος Μπίλαλας Παύλος-Χρήστος Υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί Κοσmicroίδου Σωτηρία Καζανίδου Μαρία ∆ιάρκεια προγράmicromicroατος12 διδακτικές ώρες Στόχοι του προγράmicromicroατος

Ευαισθητοποίηση των microαθητών απέναντι σε θέmicroατα που αφορούν την υγιεινή των δοντιών

Να γνωρίσουν οι microαθητές τα δόντια τους να microάθουν να τα ονοmicroά-ζουν

Να γνωρίζουν τις ασθένειες των δοντιών και τον τρόπο προφύλα-ξής των από αυτές

Να microάθουν το σωστό τρόπο βουρτσίσmicroατος και τα είδη που είναι απαραίτητα για τη σωστή περιποίησή τους

Να εντοπίσουν τα λάθη της διατροφής τους λάθη που ευθύνονται για την κακή κατάσταση των δοντιών τους και να microάθουν να τα αποφεύγουν

Να αντιληφθούν την αναγκαιότητα της επίσκεψής τους στον οδο-ντίατρο και πώς να microην το αναβάλλουν

Συνεργασία microε φορείς και άτοmicroα Συνεργασία microε τον οδοντιατρικό σύλλογο Καβάλας και τον ΕΟΠΥ Στα πλαίσια της συνεργασίας microας microε τους γονείς των παιδιών στείλαmicroε στους γονείς microια επιστολή

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ Όσο κι αν φαίνεται παράξενο πρέπει ν αρχίζουmicroε να φροντίζουmicroε τα δό-ντια ενός παιδιού πριν ακόmicroα εmicroφανιστούν Τα πρώτα δόντια δηmicroιουρ-γούνται microεταξύ του 3ου και του 4ου microήνα της εγκυmicroοσύνης Το microωρό γεννιέται microε δόντια ∆ε φαίνονται όmicroως επειδή καλύπτονται από τα ούλα του Από τον 6ο microήνα της ζωής του αρχίζει η λεγόmicroενη ανατολή των δοντιών του και microέχρι 3 ετών το microωρό θα έχει εmicroφανίσει όλα του τα δο-ντάκια που λέγονται νεογιλά Τα νεογιλά διατηρούνται στο παιδί ως την ηλικία των 10-12 ετών Από 6 ετών και microετά αρχίζει να εmicroφανίζεται το πρώτο microόνιmicroο δόντι του

Η σωστή αγωγή ξεκινά από το σπίτι

Η microίmicroηση είναι ο καλύτερος τρόπος για να microάθει το παιδί να βουρτσίζει τα δόντια του σωστά Από την ηλικία των 2 έως 3 ετών microαθαίνει να βουρτσίζει τα δόντια του παρατηρώντας τους γονείς Αρκεί βέβαια οι γο-νείς να εφαρmicroόζουν ένα σωστό τρόπο βουρτσίσmicroατος Συνηθίστε το παιδί να βουρτσίζει τα δόντια του 2 φορές την ηmicroέρα και να χρησιmicroοποιεί οδο-ντικό νήmicroα Μέχρι τα οκτώ του χρόνια θα πρέπει να έχει microάθει να χρησι-microοποιεί σωστά την οδοντόβουρτσα και το νήmicroα Αν κατά τη διάρκεια κά-ποιου παιδικού παιχνιδιού κάποιο δόντι βγει microαζί microε τη ρίζα microην πανικο-βληθείτε διατηρείστε το δόντι σε κρύο γάλα ή νερό και microέσα σε microισή ώρα πηγαίνετέ το στον οδοντίατρο Ο γιατρός microπορεί να εmicroφυτεύσει πάλι στο στόmicroα του παιδιού

Σηmicroασία του φθορίου και του ασβεστίου στο χτίσιmicroο και διατήρηση γερών δοντιών

Το φθόριο (fluoride) είναι ένα φυσικό microεταλλικό στοιχείο που δυναmicroώ-νει το σmicroάλτο των δοντιών και τα προστατεύει από την τερηδόνα Το ασβέστιο είναι το φυσικό στοιχείο από το οποίο αποτελούνται τα κό-καλα και τα δόντια του ανθρώπου Το έχει ανάγκη σε όλη του τη ζωή Το φθόριο και το ασβέστιο είναι απαραίτητα στοιχεία στην καθηmicroερινή microας διατροφή Πολύ περισσότερο στη διατροφή των βρεφών και των παιδιών Τροφές πλούσιες σε φθόρια είναι όλα τα θαλασσινά (ψάρια ο-στρακοειδή) και πλούσιες σε ασβέστιο όλα τα γαλακτοκοmicroικά (γάλα γιαούρτι τυρί)

Γνωριmicroία microε τον οδοντίατρο Όταν συmicroπληρώσει το 1ο

έτος της ζωής του είναι καιρός να του συστήσετε τον οδοντίατρό του Μεθοδολογία προγράmicromicroατος

Η microεθοδολογία του προγράmicromicroατος βασίζεται στην βιωmicroατική microάθηση microε την ενεργητική συmicromicroετοχή των microαθητών ως εξής

Ελεύθερο συνειρmicroό Καλλιτεχνική δηmicroιουργία Χρήση οπτικοακουστικού υλικού Επίσκεψη οδοντιάτρου Οmicroαδικές εργασίες

∆ιαθεmicroατική προσέγγιση Μέσα από διάφορες δραστηριότητες προσπαθούmicroε να κατακτήσουmicroε τους στόχους που έχουmicroε θέσει Το έναυσmicroα νrsquo ασχοληθούmicroε στην τάξη microε τα δόντια το πήραmicroε από το microάθηmicroα της microελέτης περιβάλλοντος laquoτο σώmicroα microαςraquo τα παιδιά παρατήρη-σαν το πρόσωπό τους στο καθρέφτη το περιέγραψαν ώσπου έφτασαν στο στόmicroα Συζητήσαmicroε microε τα παιδιά τους διάφορους τρόπους microε τους οποίους χρησιmicroοποιούmicroε το στόmicroα microας (microιλάmicroε τρώmicroε αναπνέουmicroε) Ε-πισηmicroάναmicroε τα microέρη του στόmicroατος (χείλη γλώσσα δόντια) Τα παιδιά ζήτησαν να ζωγραφίσουν το στόmicroα τους Το ζωγράφισαν όλοι microε τα ά-σπρα λευκά δόντια Με αφορmicroή τη ζωγραφιά τους άρχισε η συζήτηση Τι microπορούmicroε να κάνουmicroε microε τα δόντια microας Πως microπορούmicroε να έχουmicroε ά-σπρα κατάλευκα δόντια και στην πραγmicroατικότητα Η απάντηση δόθηκε microε microια φωνή απ΄ όλα τα παιδιά microε καθηmicroερινό βούρτσισmicroα Τα παιδιά έδειξαν ενδιαφέρον και αποφασίσαmicroε να ασχολη-θούmicroε εκτενέστερα microε τη στοmicroατική υγιεινή Τα παιδιά διατύπωσαν τις προτάσεις τους και τις καταγράψαmicroε

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙ∆ΙΩΝ

1 Να microάθουmicroε για τα δόντια microας (Εmicromicroανουήλ)

2 Να πάmicroε επίσκεψη στον οδοντίατρο (Μάνος)

3 Να παίξουmicroε τον οδοντίατρο (Ιφιγένεια)

4 Να microάθουmicroε γιατί χαλούν τα δόντια microας (Κατερίνα)

5 Να microάθουmicroε τι πρέπει να τρώmicroε (Θάνος)

6 Να ζωγραφίσουmicroε τα δόντια (Χαρά)

7 Να διαβάσουmicroε παραmicroύθια (Θέλmicroα)

8 Να κάνουmicroε αφίσα (Ελένη)

9 Να παίξουmicroε παιχνίδια (Μαρία)

10 Να τραγουδήσουmicroε τραγούδια (Σουέλα)

Γλώσσα

Καλλιεργήσαmicroε τις δεξιότητες της γραφής-οmicroιλίας

Κάναmicroε γλωσσικές ασκήσεις ∆ηmicroιουργήσαmicroε σύνθετες λέξεις καθώς και οικογένεια λέξεων microε τις λέ-ξεις Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Ο∆Ο-ΝΤΟΦΥΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΕΙΟ Ο∆ΟΝΤΟΓΛΥΦΙ∆Α Ο∆Ο-ΝΤΟΣΤΟΙΧΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΤΕΧΝΙΤΗΣ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ Έπειτα γρά-ψαmicroε προτάσεις microε αυτές τις λέξεις Συγκεντρώσαmicroε διάφορες παροιmicroίες και αινίγmicroατα για τα δόντια και προ-σπαθήσαmicroε να τις κατανοήσουmicroε laquoΓύρω γύρω κάγκελα στη microrsquoεση πάπια παίζειraquo laquoΕίκοσι βασιλοπούλες microέσα σε ένα ροζ παλάτιraquo laquo∆ε είναι για τα δόντια σουraquo laquoΤου τριξε τα δόντιαraquo Ήλιος microε δόντιαraquo laquoΠαλεύω microε νύχια και microε δόντιαraquo laquoΈχει γερό δόντιraquo laquoΜε τη ψυχή στα δόντιαraquo

Επίσης γράψαmicroε τι πρέπει να αποφεύγουmicroε για να έχουmicroε γερά δόντια

Λύσαmicroε την Ακροστιχίδα της Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑΣ

Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Γιατρός των δοντιών ∆ΟΝΤΙΑ Τα έχουmicroε στο στόmicroα microας Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Αλλιώς η οδοντόκρεmicroα ΝΕΟΓΙΛΑ Λέγονται τα πρώτα δόντια microας ΤΕΡΗ∆ΟΝΑ Αρρώστια των δοντιών Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Με αυτή καθαρίζουmicroε τα δόντια ΠΑΥΣΙΠΟΝΟ Το παίρνουmicroε όταν πονάει το δόντι ΑΣΠΡΑ Είναι τα γερά δόντια ΣΤΟΜΑ Μέσα του είναι τα δόντια ΤΡΟΧΟΣ Εργαλείο του οδοντίατρου ΑΣΧΗΜΑ Τα χαλασmicroένα δόντια microυρίζουνhellip

∆ιαβάσαmicroε το παραmicroύθι laquo∆όνα η Τερηδόνα και το microυστικό της γαmicroήλιας τούρτας raquo και το εικονογραφήσαmicroε

Βρήκαmicroε στο internet υλικό για τα δόντια Ετοιmicroάσαmicroε ερωτήσεις για microια συνέντευξη που θα γινόταν στο χώρο του σχολείου microας microε την επίσκεψη οδοντίατρου

Ερωτήσεις

1 Πώς δηmicroιουργείται η τερηδόνα 2 Πώς δηmicroιουργείται η ουλίτιδα 3 Πώς πρέπει να τα προστατεύουmicroε 4 Μπορούmicroε να ασπρίσουmicroε να δόντια microας 5 Θα αλλάξουν όλα τα δόντια microου 6 Τι είναι το σφράγισmicroα Πονάει 7 Κάθε πότε πρέπει να επισκεπτόmicroαστε τον οδοντίατρο 8 Πόσο συχνά πρέπει να βουρτσίζουmicroε τα δόντια microας 9 Γιατί πρέπει να πίνουmicroε γάλα 10 Γιατί τα microικρά παιδιά έχουν λιγότερα δόντια

Μαθηmicroατικά Φτιάξαmicroε και λύσαmicroε προβλήmicroατα σε σχέση microε τον αριθmicroό των δοντιών (πόσα χαλάσανε πόσα είναι υγιή) πχ Στα δοντάκια microας επιτέθηκαν 17

microικρόβια Η οδοντόβουρτσα έδιωξε τα 11 Πόσα έmicroειναν Κάναmicroε αντιστοίχιση οδοντόβουρτσες microε οδοντόκρεmicroες Απαντήσαmicroε στο αν οι οδοντόβουρτσες όσες και οι οδοντόκρεmicroες Ποιες είναι περισ-σότερες Ποιες είναι λιγότερες

∆ηmicroιουργήσαmicroε πίνακα διπλής εισόδου όπου κάθε παιδί έβαζε ένα αυτο-κολλητάκι δίπλα στο όνοmicroά του στην αντίστοιχη microέρα της εβδοmicroάδας σε περίπτωση που βούρτσιζε τα δόντια του Το παιδί που συγκέντρωσε τα περισσότερα αυτοκόλλητα πήρε ένα σετ περιποίησης των δοντιών (οδο-ντόκρεmicroα και οδοντόβουρτσα)

Αισθητική αγωγή Φτιάξαmicroε ένα εκmicroαγείο microε πλαστελίνη και φασόλια

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι χαρούmicroενο

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

Ευαισθητοποίηση των microαθητών απέναντι σε θέmicroατα που αφορούν την υγιεινή των δοντιών

Να γνωρίσουν οι microαθητές τα δόντια τους να microάθουν να τα ονοmicroά-ζουν

Να γνωρίζουν τις ασθένειες των δοντιών και τον τρόπο προφύλα-ξής των από αυτές

Να microάθουν το σωστό τρόπο βουρτσίσmicroατος και τα είδη που είναι απαραίτητα για τη σωστή περιποίησή τους

Να εντοπίσουν τα λάθη της διατροφής τους λάθη που ευθύνονται για την κακή κατάσταση των δοντιών τους και να microάθουν να τα αποφεύγουν

Να αντιληφθούν την αναγκαιότητα της επίσκεψής τους στον οδο-ντίατρο και πώς να microην το αναβάλλουν

Συνεργασία microε φορείς και άτοmicroα Συνεργασία microε τον οδοντιατρικό σύλλογο Καβάλας και τον ΕΟΠΥ Στα πλαίσια της συνεργασίας microας microε τους γονείς των παιδιών στείλαmicroε στους γονείς microια επιστολή

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ Όσο κι αν φαίνεται παράξενο πρέπει ν αρχίζουmicroε να φροντίζουmicroε τα δό-ντια ενός παιδιού πριν ακόmicroα εmicroφανιστούν Τα πρώτα δόντια δηmicroιουρ-γούνται microεταξύ του 3ου και του 4ου microήνα της εγκυmicroοσύνης Το microωρό γεννιέται microε δόντια ∆ε φαίνονται όmicroως επειδή καλύπτονται από τα ούλα του Από τον 6ο microήνα της ζωής του αρχίζει η λεγόmicroενη ανατολή των δοντιών του και microέχρι 3 ετών το microωρό θα έχει εmicroφανίσει όλα του τα δο-ντάκια που λέγονται νεογιλά Τα νεογιλά διατηρούνται στο παιδί ως την ηλικία των 10-12 ετών Από 6 ετών και microετά αρχίζει να εmicroφανίζεται το πρώτο microόνιmicroο δόντι του

Η σωστή αγωγή ξεκινά από το σπίτι

Η microίmicroηση είναι ο καλύτερος τρόπος για να microάθει το παιδί να βουρτσίζει τα δόντια του σωστά Από την ηλικία των 2 έως 3 ετών microαθαίνει να βουρτσίζει τα δόντια του παρατηρώντας τους γονείς Αρκεί βέβαια οι γο-νείς να εφαρmicroόζουν ένα σωστό τρόπο βουρτσίσmicroατος Συνηθίστε το παιδί να βουρτσίζει τα δόντια του 2 φορές την ηmicroέρα και να χρησιmicroοποιεί οδο-ντικό νήmicroα Μέχρι τα οκτώ του χρόνια θα πρέπει να έχει microάθει να χρησι-microοποιεί σωστά την οδοντόβουρτσα και το νήmicroα Αν κατά τη διάρκεια κά-ποιου παιδικού παιχνιδιού κάποιο δόντι βγει microαζί microε τη ρίζα microην πανικο-βληθείτε διατηρείστε το δόντι σε κρύο γάλα ή νερό και microέσα σε microισή ώρα πηγαίνετέ το στον οδοντίατρο Ο γιατρός microπορεί να εmicroφυτεύσει πάλι στο στόmicroα του παιδιού

Σηmicroασία του φθορίου και του ασβεστίου στο χτίσιmicroο και διατήρηση γερών δοντιών

Το φθόριο (fluoride) είναι ένα φυσικό microεταλλικό στοιχείο που δυναmicroώ-νει το σmicroάλτο των δοντιών και τα προστατεύει από την τερηδόνα Το ασβέστιο είναι το φυσικό στοιχείο από το οποίο αποτελούνται τα κό-καλα και τα δόντια του ανθρώπου Το έχει ανάγκη σε όλη του τη ζωή Το φθόριο και το ασβέστιο είναι απαραίτητα στοιχεία στην καθηmicroερινή microας διατροφή Πολύ περισσότερο στη διατροφή των βρεφών και των παιδιών Τροφές πλούσιες σε φθόρια είναι όλα τα θαλασσινά (ψάρια ο-στρακοειδή) και πλούσιες σε ασβέστιο όλα τα γαλακτοκοmicroικά (γάλα γιαούρτι τυρί)

Γνωριmicroία microε τον οδοντίατρο Όταν συmicroπληρώσει το 1ο

έτος της ζωής του είναι καιρός να του συστήσετε τον οδοντίατρό του Μεθοδολογία προγράmicromicroατος

Η microεθοδολογία του προγράmicromicroατος βασίζεται στην βιωmicroατική microάθηση microε την ενεργητική συmicromicroετοχή των microαθητών ως εξής

Ελεύθερο συνειρmicroό Καλλιτεχνική δηmicroιουργία Χρήση οπτικοακουστικού υλικού Επίσκεψη οδοντιάτρου Οmicroαδικές εργασίες

∆ιαθεmicroατική προσέγγιση Μέσα από διάφορες δραστηριότητες προσπαθούmicroε να κατακτήσουmicroε τους στόχους που έχουmicroε θέσει Το έναυσmicroα νrsquo ασχοληθούmicroε στην τάξη microε τα δόντια το πήραmicroε από το microάθηmicroα της microελέτης περιβάλλοντος laquoτο σώmicroα microαςraquo τα παιδιά παρατήρη-σαν το πρόσωπό τους στο καθρέφτη το περιέγραψαν ώσπου έφτασαν στο στόmicroα Συζητήσαmicroε microε τα παιδιά τους διάφορους τρόπους microε τους οποίους χρησιmicroοποιούmicroε το στόmicroα microας (microιλάmicroε τρώmicroε αναπνέουmicroε) Ε-πισηmicroάναmicroε τα microέρη του στόmicroατος (χείλη γλώσσα δόντια) Τα παιδιά ζήτησαν να ζωγραφίσουν το στόmicroα τους Το ζωγράφισαν όλοι microε τα ά-σπρα λευκά δόντια Με αφορmicroή τη ζωγραφιά τους άρχισε η συζήτηση Τι microπορούmicroε να κάνουmicroε microε τα δόντια microας Πως microπορούmicroε να έχουmicroε ά-σπρα κατάλευκα δόντια και στην πραγmicroατικότητα Η απάντηση δόθηκε microε microια φωνή απ΄ όλα τα παιδιά microε καθηmicroερινό βούρτσισmicroα Τα παιδιά έδειξαν ενδιαφέρον και αποφασίσαmicroε να ασχολη-θούmicroε εκτενέστερα microε τη στοmicroατική υγιεινή Τα παιδιά διατύπωσαν τις προτάσεις τους και τις καταγράψαmicroε

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙ∆ΙΩΝ

1 Να microάθουmicroε για τα δόντια microας (Εmicromicroανουήλ)

2 Να πάmicroε επίσκεψη στον οδοντίατρο (Μάνος)

3 Να παίξουmicroε τον οδοντίατρο (Ιφιγένεια)

4 Να microάθουmicroε γιατί χαλούν τα δόντια microας (Κατερίνα)

5 Να microάθουmicroε τι πρέπει να τρώmicroε (Θάνος)

6 Να ζωγραφίσουmicroε τα δόντια (Χαρά)

7 Να διαβάσουmicroε παραmicroύθια (Θέλmicroα)

8 Να κάνουmicroε αφίσα (Ελένη)

9 Να παίξουmicroε παιχνίδια (Μαρία)

10 Να τραγουδήσουmicroε τραγούδια (Σουέλα)

Γλώσσα

Καλλιεργήσαmicroε τις δεξιότητες της γραφής-οmicroιλίας

Κάναmicroε γλωσσικές ασκήσεις ∆ηmicroιουργήσαmicroε σύνθετες λέξεις καθώς και οικογένεια λέξεων microε τις λέ-ξεις Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Ο∆Ο-ΝΤΟΦΥΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΕΙΟ Ο∆ΟΝΤΟΓΛΥΦΙ∆Α Ο∆Ο-ΝΤΟΣΤΟΙΧΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΤΕΧΝΙΤΗΣ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ Έπειτα γρά-ψαmicroε προτάσεις microε αυτές τις λέξεις Συγκεντρώσαmicroε διάφορες παροιmicroίες και αινίγmicroατα για τα δόντια και προ-σπαθήσαmicroε να τις κατανοήσουmicroε laquoΓύρω γύρω κάγκελα στη microrsquoεση πάπια παίζειraquo laquoΕίκοσι βασιλοπούλες microέσα σε ένα ροζ παλάτιraquo laquo∆ε είναι για τα δόντια σουraquo laquoΤου τριξε τα δόντιαraquo Ήλιος microε δόντιαraquo laquoΠαλεύω microε νύχια και microε δόντιαraquo laquoΈχει γερό δόντιraquo laquoΜε τη ψυχή στα δόντιαraquo

Επίσης γράψαmicroε τι πρέπει να αποφεύγουmicroε για να έχουmicroε γερά δόντια

Λύσαmicroε την Ακροστιχίδα της Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑΣ

Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Γιατρός των δοντιών ∆ΟΝΤΙΑ Τα έχουmicroε στο στόmicroα microας Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Αλλιώς η οδοντόκρεmicroα ΝΕΟΓΙΛΑ Λέγονται τα πρώτα δόντια microας ΤΕΡΗ∆ΟΝΑ Αρρώστια των δοντιών Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Με αυτή καθαρίζουmicroε τα δόντια ΠΑΥΣΙΠΟΝΟ Το παίρνουmicroε όταν πονάει το δόντι ΑΣΠΡΑ Είναι τα γερά δόντια ΣΤΟΜΑ Μέσα του είναι τα δόντια ΤΡΟΧΟΣ Εργαλείο του οδοντίατρου ΑΣΧΗΜΑ Τα χαλασmicroένα δόντια microυρίζουνhellip

∆ιαβάσαmicroε το παραmicroύθι laquo∆όνα η Τερηδόνα και το microυστικό της γαmicroήλιας τούρτας raquo και το εικονογραφήσαmicroε

Βρήκαmicroε στο internet υλικό για τα δόντια Ετοιmicroάσαmicroε ερωτήσεις για microια συνέντευξη που θα γινόταν στο χώρο του σχολείου microας microε την επίσκεψη οδοντίατρου

Ερωτήσεις

1 Πώς δηmicroιουργείται η τερηδόνα 2 Πώς δηmicroιουργείται η ουλίτιδα 3 Πώς πρέπει να τα προστατεύουmicroε 4 Μπορούmicroε να ασπρίσουmicroε να δόντια microας 5 Θα αλλάξουν όλα τα δόντια microου 6 Τι είναι το σφράγισmicroα Πονάει 7 Κάθε πότε πρέπει να επισκεπτόmicroαστε τον οδοντίατρο 8 Πόσο συχνά πρέπει να βουρτσίζουmicroε τα δόντια microας 9 Γιατί πρέπει να πίνουmicroε γάλα 10 Γιατί τα microικρά παιδιά έχουν λιγότερα δόντια

Μαθηmicroατικά Φτιάξαmicroε και λύσαmicroε προβλήmicroατα σε σχέση microε τον αριθmicroό των δοντιών (πόσα χαλάσανε πόσα είναι υγιή) πχ Στα δοντάκια microας επιτέθηκαν 17

microικρόβια Η οδοντόβουρτσα έδιωξε τα 11 Πόσα έmicroειναν Κάναmicroε αντιστοίχιση οδοντόβουρτσες microε οδοντόκρεmicroες Απαντήσαmicroε στο αν οι οδοντόβουρτσες όσες και οι οδοντόκρεmicroες Ποιες είναι περισ-σότερες Ποιες είναι λιγότερες

∆ηmicroιουργήσαmicroε πίνακα διπλής εισόδου όπου κάθε παιδί έβαζε ένα αυτο-κολλητάκι δίπλα στο όνοmicroά του στην αντίστοιχη microέρα της εβδοmicroάδας σε περίπτωση που βούρτσιζε τα δόντια του Το παιδί που συγκέντρωσε τα περισσότερα αυτοκόλλητα πήρε ένα σετ περιποίησης των δοντιών (οδο-ντόκρεmicroα και οδοντόβουρτσα)

Αισθητική αγωγή Φτιάξαmicroε ένα εκmicroαγείο microε πλαστελίνη και φασόλια

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι χαρούmicroενο

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ Όσο κι αν φαίνεται παράξενο πρέπει ν αρχίζουmicroε να φροντίζουmicroε τα δό-ντια ενός παιδιού πριν ακόmicroα εmicroφανιστούν Τα πρώτα δόντια δηmicroιουρ-γούνται microεταξύ του 3ου και του 4ου microήνα της εγκυmicroοσύνης Το microωρό γεννιέται microε δόντια ∆ε φαίνονται όmicroως επειδή καλύπτονται από τα ούλα του Από τον 6ο microήνα της ζωής του αρχίζει η λεγόmicroενη ανατολή των δοντιών του και microέχρι 3 ετών το microωρό θα έχει εmicroφανίσει όλα του τα δο-ντάκια που λέγονται νεογιλά Τα νεογιλά διατηρούνται στο παιδί ως την ηλικία των 10-12 ετών Από 6 ετών και microετά αρχίζει να εmicroφανίζεται το πρώτο microόνιmicroο δόντι του

Η σωστή αγωγή ξεκινά από το σπίτι

Η microίmicroηση είναι ο καλύτερος τρόπος για να microάθει το παιδί να βουρτσίζει τα δόντια του σωστά Από την ηλικία των 2 έως 3 ετών microαθαίνει να βουρτσίζει τα δόντια του παρατηρώντας τους γονείς Αρκεί βέβαια οι γο-νείς να εφαρmicroόζουν ένα σωστό τρόπο βουρτσίσmicroατος Συνηθίστε το παιδί να βουρτσίζει τα δόντια του 2 φορές την ηmicroέρα και να χρησιmicroοποιεί οδο-ντικό νήmicroα Μέχρι τα οκτώ του χρόνια θα πρέπει να έχει microάθει να χρησι-microοποιεί σωστά την οδοντόβουρτσα και το νήmicroα Αν κατά τη διάρκεια κά-ποιου παιδικού παιχνιδιού κάποιο δόντι βγει microαζί microε τη ρίζα microην πανικο-βληθείτε διατηρείστε το δόντι σε κρύο γάλα ή νερό και microέσα σε microισή ώρα πηγαίνετέ το στον οδοντίατρο Ο γιατρός microπορεί να εmicroφυτεύσει πάλι στο στόmicroα του παιδιού

Σηmicroασία του φθορίου και του ασβεστίου στο χτίσιmicroο και διατήρηση γερών δοντιών

Το φθόριο (fluoride) είναι ένα φυσικό microεταλλικό στοιχείο που δυναmicroώ-νει το σmicroάλτο των δοντιών και τα προστατεύει από την τερηδόνα Το ασβέστιο είναι το φυσικό στοιχείο από το οποίο αποτελούνται τα κό-καλα και τα δόντια του ανθρώπου Το έχει ανάγκη σε όλη του τη ζωή Το φθόριο και το ασβέστιο είναι απαραίτητα στοιχεία στην καθηmicroερινή microας διατροφή Πολύ περισσότερο στη διατροφή των βρεφών και των παιδιών Τροφές πλούσιες σε φθόρια είναι όλα τα θαλασσινά (ψάρια ο-στρακοειδή) και πλούσιες σε ασβέστιο όλα τα γαλακτοκοmicroικά (γάλα γιαούρτι τυρί)

Γνωριmicroία microε τον οδοντίατρο Όταν συmicroπληρώσει το 1ο

έτος της ζωής του είναι καιρός να του συστήσετε τον οδοντίατρό του Μεθοδολογία προγράmicromicroατος

Η microεθοδολογία του προγράmicromicroατος βασίζεται στην βιωmicroατική microάθηση microε την ενεργητική συmicromicroετοχή των microαθητών ως εξής

Ελεύθερο συνειρmicroό Καλλιτεχνική δηmicroιουργία Χρήση οπτικοακουστικού υλικού Επίσκεψη οδοντιάτρου Οmicroαδικές εργασίες

∆ιαθεmicroατική προσέγγιση Μέσα από διάφορες δραστηριότητες προσπαθούmicroε να κατακτήσουmicroε τους στόχους που έχουmicroε θέσει Το έναυσmicroα νrsquo ασχοληθούmicroε στην τάξη microε τα δόντια το πήραmicroε από το microάθηmicroα της microελέτης περιβάλλοντος laquoτο σώmicroα microαςraquo τα παιδιά παρατήρη-σαν το πρόσωπό τους στο καθρέφτη το περιέγραψαν ώσπου έφτασαν στο στόmicroα Συζητήσαmicroε microε τα παιδιά τους διάφορους τρόπους microε τους οποίους χρησιmicroοποιούmicroε το στόmicroα microας (microιλάmicroε τρώmicroε αναπνέουmicroε) Ε-πισηmicroάναmicroε τα microέρη του στόmicroατος (χείλη γλώσσα δόντια) Τα παιδιά ζήτησαν να ζωγραφίσουν το στόmicroα τους Το ζωγράφισαν όλοι microε τα ά-σπρα λευκά δόντια Με αφορmicroή τη ζωγραφιά τους άρχισε η συζήτηση Τι microπορούmicroε να κάνουmicroε microε τα δόντια microας Πως microπορούmicroε να έχουmicroε ά-σπρα κατάλευκα δόντια και στην πραγmicroατικότητα Η απάντηση δόθηκε microε microια φωνή απ΄ όλα τα παιδιά microε καθηmicroερινό βούρτσισmicroα Τα παιδιά έδειξαν ενδιαφέρον και αποφασίσαmicroε να ασχολη-θούmicroε εκτενέστερα microε τη στοmicroατική υγιεινή Τα παιδιά διατύπωσαν τις προτάσεις τους και τις καταγράψαmicroε

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙ∆ΙΩΝ

1 Να microάθουmicroε για τα δόντια microας (Εmicromicroανουήλ)

2 Να πάmicroε επίσκεψη στον οδοντίατρο (Μάνος)

3 Να παίξουmicroε τον οδοντίατρο (Ιφιγένεια)

4 Να microάθουmicroε γιατί χαλούν τα δόντια microας (Κατερίνα)

5 Να microάθουmicroε τι πρέπει να τρώmicroε (Θάνος)

6 Να ζωγραφίσουmicroε τα δόντια (Χαρά)

7 Να διαβάσουmicroε παραmicroύθια (Θέλmicroα)

8 Να κάνουmicroε αφίσα (Ελένη)

9 Να παίξουmicroε παιχνίδια (Μαρία)

10 Να τραγουδήσουmicroε τραγούδια (Σουέλα)

Γλώσσα

Καλλιεργήσαmicroε τις δεξιότητες της γραφής-οmicroιλίας

Κάναmicroε γλωσσικές ασκήσεις ∆ηmicroιουργήσαmicroε σύνθετες λέξεις καθώς και οικογένεια λέξεων microε τις λέ-ξεις Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Ο∆Ο-ΝΤΟΦΥΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΕΙΟ Ο∆ΟΝΤΟΓΛΥΦΙ∆Α Ο∆Ο-ΝΤΟΣΤΟΙΧΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΤΕΧΝΙΤΗΣ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ Έπειτα γρά-ψαmicroε προτάσεις microε αυτές τις λέξεις Συγκεντρώσαmicroε διάφορες παροιmicroίες και αινίγmicroατα για τα δόντια και προ-σπαθήσαmicroε να τις κατανοήσουmicroε laquoΓύρω γύρω κάγκελα στη microrsquoεση πάπια παίζειraquo laquoΕίκοσι βασιλοπούλες microέσα σε ένα ροζ παλάτιraquo laquo∆ε είναι για τα δόντια σουraquo laquoΤου τριξε τα δόντιαraquo Ήλιος microε δόντιαraquo laquoΠαλεύω microε νύχια και microε δόντιαraquo laquoΈχει γερό δόντιraquo laquoΜε τη ψυχή στα δόντιαraquo

Επίσης γράψαmicroε τι πρέπει να αποφεύγουmicroε για να έχουmicroε γερά δόντια

Λύσαmicroε την Ακροστιχίδα της Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑΣ

Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Γιατρός των δοντιών ∆ΟΝΤΙΑ Τα έχουmicroε στο στόmicroα microας Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Αλλιώς η οδοντόκρεmicroα ΝΕΟΓΙΛΑ Λέγονται τα πρώτα δόντια microας ΤΕΡΗ∆ΟΝΑ Αρρώστια των δοντιών Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Με αυτή καθαρίζουmicroε τα δόντια ΠΑΥΣΙΠΟΝΟ Το παίρνουmicroε όταν πονάει το δόντι ΑΣΠΡΑ Είναι τα γερά δόντια ΣΤΟΜΑ Μέσα του είναι τα δόντια ΤΡΟΧΟΣ Εργαλείο του οδοντίατρου ΑΣΧΗΜΑ Τα χαλασmicroένα δόντια microυρίζουνhellip

∆ιαβάσαmicroε το παραmicroύθι laquo∆όνα η Τερηδόνα και το microυστικό της γαmicroήλιας τούρτας raquo και το εικονογραφήσαmicroε

Βρήκαmicroε στο internet υλικό για τα δόντια Ετοιmicroάσαmicroε ερωτήσεις για microια συνέντευξη που θα γινόταν στο χώρο του σχολείου microας microε την επίσκεψη οδοντίατρου

Ερωτήσεις

1 Πώς δηmicroιουργείται η τερηδόνα 2 Πώς δηmicroιουργείται η ουλίτιδα 3 Πώς πρέπει να τα προστατεύουmicroε 4 Μπορούmicroε να ασπρίσουmicroε να δόντια microας 5 Θα αλλάξουν όλα τα δόντια microου 6 Τι είναι το σφράγισmicroα Πονάει 7 Κάθε πότε πρέπει να επισκεπτόmicroαστε τον οδοντίατρο 8 Πόσο συχνά πρέπει να βουρτσίζουmicroε τα δόντια microας 9 Γιατί πρέπει να πίνουmicroε γάλα 10 Γιατί τα microικρά παιδιά έχουν λιγότερα δόντια

Μαθηmicroατικά Φτιάξαmicroε και λύσαmicroε προβλήmicroατα σε σχέση microε τον αριθmicroό των δοντιών (πόσα χαλάσανε πόσα είναι υγιή) πχ Στα δοντάκια microας επιτέθηκαν 17

microικρόβια Η οδοντόβουρτσα έδιωξε τα 11 Πόσα έmicroειναν Κάναmicroε αντιστοίχιση οδοντόβουρτσες microε οδοντόκρεmicroες Απαντήσαmicroε στο αν οι οδοντόβουρτσες όσες και οι οδοντόκρεmicroες Ποιες είναι περισ-σότερες Ποιες είναι λιγότερες

∆ηmicroιουργήσαmicroε πίνακα διπλής εισόδου όπου κάθε παιδί έβαζε ένα αυτο-κολλητάκι δίπλα στο όνοmicroά του στην αντίστοιχη microέρα της εβδοmicroάδας σε περίπτωση που βούρτσιζε τα δόντια του Το παιδί που συγκέντρωσε τα περισσότερα αυτοκόλλητα πήρε ένα σετ περιποίησης των δοντιών (οδο-ντόκρεmicroα και οδοντόβουρτσα)

Αισθητική αγωγή Φτιάξαmicroε ένα εκmicroαγείο microε πλαστελίνη και φασόλια

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι χαρούmicroενο

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

Η microεθοδολογία του προγράmicromicroατος βασίζεται στην βιωmicroατική microάθηση microε την ενεργητική συmicromicroετοχή των microαθητών ως εξής

Ελεύθερο συνειρmicroό Καλλιτεχνική δηmicroιουργία Χρήση οπτικοακουστικού υλικού Επίσκεψη οδοντιάτρου Οmicroαδικές εργασίες

∆ιαθεmicroατική προσέγγιση Μέσα από διάφορες δραστηριότητες προσπαθούmicroε να κατακτήσουmicroε τους στόχους που έχουmicroε θέσει Το έναυσmicroα νrsquo ασχοληθούmicroε στην τάξη microε τα δόντια το πήραmicroε από το microάθηmicroα της microελέτης περιβάλλοντος laquoτο σώmicroα microαςraquo τα παιδιά παρατήρη-σαν το πρόσωπό τους στο καθρέφτη το περιέγραψαν ώσπου έφτασαν στο στόmicroα Συζητήσαmicroε microε τα παιδιά τους διάφορους τρόπους microε τους οποίους χρησιmicroοποιούmicroε το στόmicroα microας (microιλάmicroε τρώmicroε αναπνέουmicroε) Ε-πισηmicroάναmicroε τα microέρη του στόmicroατος (χείλη γλώσσα δόντια) Τα παιδιά ζήτησαν να ζωγραφίσουν το στόmicroα τους Το ζωγράφισαν όλοι microε τα ά-σπρα λευκά δόντια Με αφορmicroή τη ζωγραφιά τους άρχισε η συζήτηση Τι microπορούmicroε να κάνουmicroε microε τα δόντια microας Πως microπορούmicroε να έχουmicroε ά-σπρα κατάλευκα δόντια και στην πραγmicroατικότητα Η απάντηση δόθηκε microε microια φωνή απ΄ όλα τα παιδιά microε καθηmicroερινό βούρτσισmicroα Τα παιδιά έδειξαν ενδιαφέρον και αποφασίσαmicroε να ασχολη-θούmicroε εκτενέστερα microε τη στοmicroατική υγιεινή Τα παιδιά διατύπωσαν τις προτάσεις τους και τις καταγράψαmicroε

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙ∆ΙΩΝ

1 Να microάθουmicroε για τα δόντια microας (Εmicromicroανουήλ)

2 Να πάmicroε επίσκεψη στον οδοντίατρο (Μάνος)

3 Να παίξουmicroε τον οδοντίατρο (Ιφιγένεια)

4 Να microάθουmicroε γιατί χαλούν τα δόντια microας (Κατερίνα)

5 Να microάθουmicroε τι πρέπει να τρώmicroε (Θάνος)

6 Να ζωγραφίσουmicroε τα δόντια (Χαρά)

7 Να διαβάσουmicroε παραmicroύθια (Θέλmicroα)

8 Να κάνουmicroε αφίσα (Ελένη)

9 Να παίξουmicroε παιχνίδια (Μαρία)

10 Να τραγουδήσουmicroε τραγούδια (Σουέλα)

Γλώσσα

Καλλιεργήσαmicroε τις δεξιότητες της γραφής-οmicroιλίας

Κάναmicroε γλωσσικές ασκήσεις ∆ηmicroιουργήσαmicroε σύνθετες λέξεις καθώς και οικογένεια λέξεων microε τις λέ-ξεις Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Ο∆Ο-ΝΤΟΦΥΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΕΙΟ Ο∆ΟΝΤΟΓΛΥΦΙ∆Α Ο∆Ο-ΝΤΟΣΤΟΙΧΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΤΕΧΝΙΤΗΣ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ Έπειτα γρά-ψαmicroε προτάσεις microε αυτές τις λέξεις Συγκεντρώσαmicroε διάφορες παροιmicroίες και αινίγmicroατα για τα δόντια και προ-σπαθήσαmicroε να τις κατανοήσουmicroε laquoΓύρω γύρω κάγκελα στη microrsquoεση πάπια παίζειraquo laquoΕίκοσι βασιλοπούλες microέσα σε ένα ροζ παλάτιraquo laquo∆ε είναι για τα δόντια σουraquo laquoΤου τριξε τα δόντιαraquo Ήλιος microε δόντιαraquo laquoΠαλεύω microε νύχια και microε δόντιαraquo laquoΈχει γερό δόντιraquo laquoΜε τη ψυχή στα δόντιαraquo

Επίσης γράψαmicroε τι πρέπει να αποφεύγουmicroε για να έχουmicroε γερά δόντια

Λύσαmicroε την Ακροστιχίδα της Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑΣ

Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Γιατρός των δοντιών ∆ΟΝΤΙΑ Τα έχουmicroε στο στόmicroα microας Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Αλλιώς η οδοντόκρεmicroα ΝΕΟΓΙΛΑ Λέγονται τα πρώτα δόντια microας ΤΕΡΗ∆ΟΝΑ Αρρώστια των δοντιών Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Με αυτή καθαρίζουmicroε τα δόντια ΠΑΥΣΙΠΟΝΟ Το παίρνουmicroε όταν πονάει το δόντι ΑΣΠΡΑ Είναι τα γερά δόντια ΣΤΟΜΑ Μέσα του είναι τα δόντια ΤΡΟΧΟΣ Εργαλείο του οδοντίατρου ΑΣΧΗΜΑ Τα χαλασmicroένα δόντια microυρίζουνhellip

∆ιαβάσαmicroε το παραmicroύθι laquo∆όνα η Τερηδόνα και το microυστικό της γαmicroήλιας τούρτας raquo και το εικονογραφήσαmicroε

Βρήκαmicroε στο internet υλικό για τα δόντια Ετοιmicroάσαmicroε ερωτήσεις για microια συνέντευξη που θα γινόταν στο χώρο του σχολείου microας microε την επίσκεψη οδοντίατρου

Ερωτήσεις

1 Πώς δηmicroιουργείται η τερηδόνα 2 Πώς δηmicroιουργείται η ουλίτιδα 3 Πώς πρέπει να τα προστατεύουmicroε 4 Μπορούmicroε να ασπρίσουmicroε να δόντια microας 5 Θα αλλάξουν όλα τα δόντια microου 6 Τι είναι το σφράγισmicroα Πονάει 7 Κάθε πότε πρέπει να επισκεπτόmicroαστε τον οδοντίατρο 8 Πόσο συχνά πρέπει να βουρτσίζουmicroε τα δόντια microας 9 Γιατί πρέπει να πίνουmicroε γάλα 10 Γιατί τα microικρά παιδιά έχουν λιγότερα δόντια

Μαθηmicroατικά Φτιάξαmicroε και λύσαmicroε προβλήmicroατα σε σχέση microε τον αριθmicroό των δοντιών (πόσα χαλάσανε πόσα είναι υγιή) πχ Στα δοντάκια microας επιτέθηκαν 17

microικρόβια Η οδοντόβουρτσα έδιωξε τα 11 Πόσα έmicroειναν Κάναmicroε αντιστοίχιση οδοντόβουρτσες microε οδοντόκρεmicroες Απαντήσαmicroε στο αν οι οδοντόβουρτσες όσες και οι οδοντόκρεmicroες Ποιες είναι περισ-σότερες Ποιες είναι λιγότερες

∆ηmicroιουργήσαmicroε πίνακα διπλής εισόδου όπου κάθε παιδί έβαζε ένα αυτο-κολλητάκι δίπλα στο όνοmicroά του στην αντίστοιχη microέρα της εβδοmicroάδας σε περίπτωση που βούρτσιζε τα δόντια του Το παιδί που συγκέντρωσε τα περισσότερα αυτοκόλλητα πήρε ένα σετ περιποίησης των δοντιών (οδο-ντόκρεmicroα και οδοντόβουρτσα)

Αισθητική αγωγή Φτιάξαmicroε ένα εκmicroαγείο microε πλαστελίνη και φασόλια

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι χαρούmicroενο

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

Καλλιεργήσαmicroε τις δεξιότητες της γραφής-οmicroιλίας

Κάναmicroε γλωσσικές ασκήσεις ∆ηmicroιουργήσαmicroε σύνθετες λέξεις καθώς και οικογένεια λέξεων microε τις λέ-ξεις Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Ο∆Ο-ΝΤΟΦΥΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΕΙΟ Ο∆ΟΝΤΟΓΛΥΦΙ∆Α Ο∆Ο-ΝΤΟΣΤΟΙΧΙΑ Ο∆ΟΝΤΟΤΕΧΝΙΤΗΣ Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ Έπειτα γρά-ψαmicroε προτάσεις microε αυτές τις λέξεις Συγκεντρώσαmicroε διάφορες παροιmicroίες και αινίγmicroατα για τα δόντια και προ-σπαθήσαmicroε να τις κατανοήσουmicroε laquoΓύρω γύρω κάγκελα στη microrsquoεση πάπια παίζειraquo laquoΕίκοσι βασιλοπούλες microέσα σε ένα ροζ παλάτιraquo laquo∆ε είναι για τα δόντια σουraquo laquoΤου τριξε τα δόντιαraquo Ήλιος microε δόντιαraquo laquoΠαλεύω microε νύχια και microε δόντιαraquo laquoΈχει γερό δόντιraquo laquoΜε τη ψυχή στα δόντιαraquo

Επίσης γράψαmicroε τι πρέπει να αποφεύγουmicroε για να έχουmicroε γερά δόντια

Λύσαmicroε την Ακροστιχίδα της Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑΣ

Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Γιατρός των δοντιών ∆ΟΝΤΙΑ Τα έχουmicroε στο στόmicroα microας Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Αλλιώς η οδοντόκρεmicroα ΝΕΟΓΙΛΑ Λέγονται τα πρώτα δόντια microας ΤΕΡΗ∆ΟΝΑ Αρρώστια των δοντιών Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Με αυτή καθαρίζουmicroε τα δόντια ΠΑΥΣΙΠΟΝΟ Το παίρνουmicroε όταν πονάει το δόντι ΑΣΠΡΑ Είναι τα γερά δόντια ΣΤΟΜΑ Μέσα του είναι τα δόντια ΤΡΟΧΟΣ Εργαλείο του οδοντίατρου ΑΣΧΗΜΑ Τα χαλασmicroένα δόντια microυρίζουνhellip

∆ιαβάσαmicroε το παραmicroύθι laquo∆όνα η Τερηδόνα και το microυστικό της γαmicroήλιας τούρτας raquo και το εικονογραφήσαmicroε

Βρήκαmicroε στο internet υλικό για τα δόντια Ετοιmicroάσαmicroε ερωτήσεις για microια συνέντευξη που θα γινόταν στο χώρο του σχολείου microας microε την επίσκεψη οδοντίατρου

Ερωτήσεις

1 Πώς δηmicroιουργείται η τερηδόνα 2 Πώς δηmicroιουργείται η ουλίτιδα 3 Πώς πρέπει να τα προστατεύουmicroε 4 Μπορούmicroε να ασπρίσουmicroε να δόντια microας 5 Θα αλλάξουν όλα τα δόντια microου 6 Τι είναι το σφράγισmicroα Πονάει 7 Κάθε πότε πρέπει να επισκεπτόmicroαστε τον οδοντίατρο 8 Πόσο συχνά πρέπει να βουρτσίζουmicroε τα δόντια microας 9 Γιατί πρέπει να πίνουmicroε γάλα 10 Γιατί τα microικρά παιδιά έχουν λιγότερα δόντια

Μαθηmicroατικά Φτιάξαmicroε και λύσαmicroε προβλήmicroατα σε σχέση microε τον αριθmicroό των δοντιών (πόσα χαλάσανε πόσα είναι υγιή) πχ Στα δοντάκια microας επιτέθηκαν 17

microικρόβια Η οδοντόβουρτσα έδιωξε τα 11 Πόσα έmicroειναν Κάναmicroε αντιστοίχιση οδοντόβουρτσες microε οδοντόκρεmicroες Απαντήσαmicroε στο αν οι οδοντόβουρτσες όσες και οι οδοντόκρεmicroες Ποιες είναι περισ-σότερες Ποιες είναι λιγότερες

∆ηmicroιουργήσαmicroε πίνακα διπλής εισόδου όπου κάθε παιδί έβαζε ένα αυτο-κολλητάκι δίπλα στο όνοmicroά του στην αντίστοιχη microέρα της εβδοmicroάδας σε περίπτωση που βούρτσιζε τα δόντια του Το παιδί που συγκέντρωσε τα περισσότερα αυτοκόλλητα πήρε ένα σετ περιποίησης των δοντιών (οδο-ντόκρεmicroα και οδοντόβουρτσα)

Αισθητική αγωγή Φτιάξαmicroε ένα εκmicroαγείο microε πλαστελίνη και φασόλια

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι χαρούmicroενο

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

Λύσαmicroε την Ακροστιχίδα της Ο∆ΟΝΤΟΠΑΣΤΑΣ

Ο∆ΟΝΤΙΑΤΡΟΣ Γιατρός των δοντιών ∆ΟΝΤΙΑ Τα έχουmicroε στο στόmicroα microας Ο∆ΟΝΤΟΚΡΕΜΑ Αλλιώς η οδοντόκρεmicroα ΝΕΟΓΙΛΑ Λέγονται τα πρώτα δόντια microας ΤΕΡΗ∆ΟΝΑ Αρρώστια των δοντιών Ο∆ΟΝΤΟΒΟΥΡΤΣΑ Με αυτή καθαρίζουmicroε τα δόντια ΠΑΥΣΙΠΟΝΟ Το παίρνουmicroε όταν πονάει το δόντι ΑΣΠΡΑ Είναι τα γερά δόντια ΣΤΟΜΑ Μέσα του είναι τα δόντια ΤΡΟΧΟΣ Εργαλείο του οδοντίατρου ΑΣΧΗΜΑ Τα χαλασmicroένα δόντια microυρίζουνhellip

∆ιαβάσαmicroε το παραmicroύθι laquo∆όνα η Τερηδόνα και το microυστικό της γαmicroήλιας τούρτας raquo και το εικονογραφήσαmicroε

Βρήκαmicroε στο internet υλικό για τα δόντια Ετοιmicroάσαmicroε ερωτήσεις για microια συνέντευξη που θα γινόταν στο χώρο του σχολείου microας microε την επίσκεψη οδοντίατρου

Ερωτήσεις

1 Πώς δηmicroιουργείται η τερηδόνα 2 Πώς δηmicroιουργείται η ουλίτιδα 3 Πώς πρέπει να τα προστατεύουmicroε 4 Μπορούmicroε να ασπρίσουmicroε να δόντια microας 5 Θα αλλάξουν όλα τα δόντια microου 6 Τι είναι το σφράγισmicroα Πονάει 7 Κάθε πότε πρέπει να επισκεπτόmicroαστε τον οδοντίατρο 8 Πόσο συχνά πρέπει να βουρτσίζουmicroε τα δόντια microας 9 Γιατί πρέπει να πίνουmicroε γάλα 10 Γιατί τα microικρά παιδιά έχουν λιγότερα δόντια

Μαθηmicroατικά Φτιάξαmicroε και λύσαmicroε προβλήmicroατα σε σχέση microε τον αριθmicroό των δοντιών (πόσα χαλάσανε πόσα είναι υγιή) πχ Στα δοντάκια microας επιτέθηκαν 17

microικρόβια Η οδοντόβουρτσα έδιωξε τα 11 Πόσα έmicroειναν Κάναmicroε αντιστοίχιση οδοντόβουρτσες microε οδοντόκρεmicroες Απαντήσαmicroε στο αν οι οδοντόβουρτσες όσες και οι οδοντόκρεmicroες Ποιες είναι περισ-σότερες Ποιες είναι λιγότερες

∆ηmicroιουργήσαmicroε πίνακα διπλής εισόδου όπου κάθε παιδί έβαζε ένα αυτο-κολλητάκι δίπλα στο όνοmicroά του στην αντίστοιχη microέρα της εβδοmicroάδας σε περίπτωση που βούρτσιζε τα δόντια του Το παιδί που συγκέντρωσε τα περισσότερα αυτοκόλλητα πήρε ένα σετ περιποίησης των δοντιών (οδο-ντόκρεmicroα και οδοντόβουρτσα)

Αισθητική αγωγή Φτιάξαmicroε ένα εκmicroαγείο microε πλαστελίνη και φασόλια

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι χαρούmicroενο

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

∆ιαβάσαmicroε το παραmicroύθι laquo∆όνα η Τερηδόνα και το microυστικό της γαmicroήλιας τούρτας raquo και το εικονογραφήσαmicroε

Βρήκαmicroε στο internet υλικό για τα δόντια Ετοιmicroάσαmicroε ερωτήσεις για microια συνέντευξη που θα γινόταν στο χώρο του σχολείου microας microε την επίσκεψη οδοντίατρου

Ερωτήσεις

1 Πώς δηmicroιουργείται η τερηδόνα 2 Πώς δηmicroιουργείται η ουλίτιδα 3 Πώς πρέπει να τα προστατεύουmicroε 4 Μπορούmicroε να ασπρίσουmicroε να δόντια microας 5 Θα αλλάξουν όλα τα δόντια microου 6 Τι είναι το σφράγισmicroα Πονάει 7 Κάθε πότε πρέπει να επισκεπτόmicroαστε τον οδοντίατρο 8 Πόσο συχνά πρέπει να βουρτσίζουmicroε τα δόντια microας 9 Γιατί πρέπει να πίνουmicroε γάλα 10 Γιατί τα microικρά παιδιά έχουν λιγότερα δόντια

Μαθηmicroατικά Φτιάξαmicroε και λύσαmicroε προβλήmicroατα σε σχέση microε τον αριθmicroό των δοντιών (πόσα χαλάσανε πόσα είναι υγιή) πχ Στα δοντάκια microας επιτέθηκαν 17

microικρόβια Η οδοντόβουρτσα έδιωξε τα 11 Πόσα έmicroειναν Κάναmicroε αντιστοίχιση οδοντόβουρτσες microε οδοντόκρεmicroες Απαντήσαmicroε στο αν οι οδοντόβουρτσες όσες και οι οδοντόκρεmicroες Ποιες είναι περισ-σότερες Ποιες είναι λιγότερες

∆ηmicroιουργήσαmicroε πίνακα διπλής εισόδου όπου κάθε παιδί έβαζε ένα αυτο-κολλητάκι δίπλα στο όνοmicroά του στην αντίστοιχη microέρα της εβδοmicroάδας σε περίπτωση που βούρτσιζε τα δόντια του Το παιδί που συγκέντρωσε τα περισσότερα αυτοκόλλητα πήρε ένα σετ περιποίησης των δοντιών (οδο-ντόκρεmicroα και οδοντόβουρτσα)

Αισθητική αγωγή Φτιάξαmicroε ένα εκmicroαγείο microε πλαστελίνη και φασόλια

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι χαρούmicroενο

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

1 Πώς δηmicroιουργείται η τερηδόνα 2 Πώς δηmicroιουργείται η ουλίτιδα 3 Πώς πρέπει να τα προστατεύουmicroε 4 Μπορούmicroε να ασπρίσουmicroε να δόντια microας 5 Θα αλλάξουν όλα τα δόντια microου 6 Τι είναι το σφράγισmicroα Πονάει 7 Κάθε πότε πρέπει να επισκεπτόmicroαστε τον οδοντίατρο 8 Πόσο συχνά πρέπει να βουρτσίζουmicroε τα δόντια microας 9 Γιατί πρέπει να πίνουmicroε γάλα 10 Γιατί τα microικρά παιδιά έχουν λιγότερα δόντια

Μαθηmicroατικά Φτιάξαmicroε και λύσαmicroε προβλήmicroατα σε σχέση microε τον αριθmicroό των δοντιών (πόσα χαλάσανε πόσα είναι υγιή) πχ Στα δοντάκια microας επιτέθηκαν 17

microικρόβια Η οδοντόβουρτσα έδιωξε τα 11 Πόσα έmicroειναν Κάναmicroε αντιστοίχιση οδοντόβουρτσες microε οδοντόκρεmicroες Απαντήσαmicroε στο αν οι οδοντόβουρτσες όσες και οι οδοντόκρεmicroες Ποιες είναι περισ-σότερες Ποιες είναι λιγότερες

∆ηmicroιουργήσαmicroε πίνακα διπλής εισόδου όπου κάθε παιδί έβαζε ένα αυτο-κολλητάκι δίπλα στο όνοmicroά του στην αντίστοιχη microέρα της εβδοmicroάδας σε περίπτωση που βούρτσιζε τα δόντια του Το παιδί που συγκέντρωσε τα περισσότερα αυτοκόλλητα πήρε ένα σετ περιποίησης των δοντιών (οδο-ντόκρεmicroα και οδοντόβουρτσα)

Αισθητική αγωγή Φτιάξαmicroε ένα εκmicroαγείο microε πλαστελίνη και φασόλια

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι χαρούmicroενο

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

∆ηmicroιουργήσαmicroε πίνακα διπλής εισόδου όπου κάθε παιδί έβαζε ένα αυτο-κολλητάκι δίπλα στο όνοmicroά του στην αντίστοιχη microέρα της εβδοmicroάδας σε περίπτωση που βούρτσιζε τα δόντια του Το παιδί που συγκέντρωσε τα περισσότερα αυτοκόλλητα πήρε ένα σετ περιποίησης των δοντιών (οδο-ντόκρεmicroα και οδοντόβουρτσα)

Αισθητική αγωγή Φτιάξαmicroε ένα εκmicroαγείο microε πλαστελίνη και φασόλια

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι χαρούmicroενο

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι χαρούmicroενο

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

Ζωγραφίσαmicroε τι τρώει το δοντάκι και είναι λυπηmicroένο

Ερευνήσαmicroε τι χρησιmicroοποίησε το δοντάκι και είναι καθαρό

Βρήκαmicroε εικόνες από περιοδικά και κολλήσαmicroε κοντά στο δοντάκι Θεατρική αγωγή Μοιράσαmicroε ρόλους και δραmicroατοποιήσαmicroε το παραmicroύθι που διαβάσαmicroε Παίξαmicroε microε microιmicroητικές κινήσεις το laquoΈτσι βουρτσίζουmicroε τα δόντιαraquo

Τα παιδιά έφεραν οδοντόβουρτσες και οδοντόκρεmicroες στο σχολείο και κάθε microέρα microετά το φαγητό έπλεναν τα δοντάκια τους για να είναι πάντα καθαρά Μουσική Τραγουδήσαmicroε τραγουδάκια για τα δόντια

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

Ερωτηmicroατολόγιο για διατροφικές συνήθειες των παιδιών για να έχουν

γερά δόντια

Αγόρι ------------

Κορίτσι---------------

Ηλικία ----------

1Κάθε πότε τρως γλυκά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

2Πόσο συχνά καταναλώνεις αναψυκτικά

Κάθε microέρα Μια φορά την εβδοmicroάδα Ποτέ

3 Τρως συχνά φρούτα

Ναι Όχι

4Τρως συχνά λαχανικά

Ναι lsquoΟχι

5Ξέρεις τι είναι το φθόριο

Ναι lsquoΟχι

6 Πόσο συχνά πλένεις τα δόντια σου

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

Μία φορά τη microέρα ∆υο φορές τη microέρα Μια φορά την ε-

βδοmicroάδα

Ποτέ

7 Φοβάσαι τον οδοντίατρο

Ναι Όχι Εξαρτάται από

8 Αν πεινούσες λίγο και σου έδιναν τώρα ένα από τα παρακάτω τρόφιmicroα

ποιο θα ήθελες (διάλεξε microόνο ένα)

Γάλα Μπισκότα

Γλυκό Καραmicroέλες

Φυσικό χυmicroό Φρούτα

Αναψυκτικό Γιαούρτι Παγωτό

Πατατάκια Γαριδάκια

Ξηρούς Καρπούς Αυγό

∆ηmicroητριακά Γκοφρέτα

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

Αξιολόγηση

Για την αξιολόγηση του προγράmicromicroατος microας δώσαmicroε στα παιδιά ένα ερω-τηmicroατολόγιο για να εκmicroαιεύσουmicroε τις γνώσεις που πήρανε Από τις απα-ντήσεις των παιδιών και πραγmicroατοποιώντας όλες τις παραπάνω δραστη-ριότητες microε τα παιδιά και συζητώντας συνεχώς microαζί τους θεωρούmicroε ότι πετύχαmicroε σε ένα ικανοποιητικό βαθmicroό τους στόχους που αρχικά είχαmicroε θέσει Τα παιδιά είναι σηmicroαντικό να τονίσουmicroε ότι κυρίως microέσα από το παιχνίδι και microε την δική microας ενθάρρυνση microπόρεσαν να προσεγγίσουν το θέmicroα της στοmicroατικής υγιεινής να ευαισθητοποιηθούν σηmicroαντικά και να αντιληφθούν την αξία και την αναγκαιότητα της φροντίδας των δοντιών του ανθρώπου

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

Πληροφοριακό υλικό (από το ίντερνετ)

Η στοmicroατική υγιεινή των παιδιών

Οι δύο κύριες νόσοι του στόmicroατος που microπορούν να εmicroφανιστούν στα παι-διά είναι η τερηδόνα και η ουλίτιδα Υπεύθυνη γιrsquo αυτές είναι microια κολ-λώδης άχρωmicroη στρώση βακτηριδίων η οποία δηmicroιουργείται συνέχεια πάνω στα δόντια microετά από το φαγητό η οδοντική microικροβιακή πλάκα Η microεmicroβράνη αυτή microπορεί να αποmicroακρυνθεί microόνο microε το βούρτσισmicroα των δο-ντιών Αν τα δόντια δεν βουρτσίζονται στην επιφάνεια τους συσσωρεύο-νται όλο και περισσότερα microικρόβια τα οποία παράγουν κολλώδεις ουσίες που αυξάνουν τον όγκο της πλάκας και οξέα τα οποία διαλύουν το σmicroάλτο των δοντιών

Το καθηmicroερινό συχνό βούρτσισmicroα των δοντιών έχει σαν στόχο την απο-microάκρυνση της οδοντικής microικροβιακής πλάκας Πέρα όmicroως από την απο-microάκρυνση των τροφών σηmicroασία έχει και η καθιέρωση σωστών διατροφι-κών συνηθειών από microικρή ηλικία Μία υγιής και ισορροπηmicroένη διατροφή που θα περιλαmicroβάνει microεταξύ άλλων άφθονα φρούτα και λαχανικά γάλα και γαλακτοκοmicroικά προϊόντα θα συmicroβάλει στην διατήρηση της υγείας των δοντιών Αντίθετα η συχνή κατανάλωση σακχαρούχων τροφών α-νάmicroεσα στα γεύmicroατα και ιδιαίτερα τροφών microε κολλώδη σύσταση ( όπως

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

είναι πχ οι καραmicroέλες ) θα ευνοήσει την εmicroφάνιση τερηδόνας στα ευαί-σθητα παιδικά δόντια

Ένα τρίτο βασικό στοιχείο στην πρόληψη της τερηδόνας αποτελεί η χρή-ση του φθορίου σε διαφορές microορφές Το φθόριο που περιέχεται κυρίως στο νερό έχει την ικανότητα να ενσωmicroατώνεται στο σmicroάλτο των δο-ντιών κάνοντάς τα πιο ανθεκτικά στις επιθέσεις της τερηδόνας Εάν κρι-θεί απαραίτητο microπορεί να χορηγηθεί από την παιδοδοντίατρο σε microορφή σταγόνων ή ταmicroπλέτας ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 6 ετών microπορεί να συστηθεί η καθηmicroερινή χρήση φθοριούχων στοmicroατοπλυmicroάτων στο σπίτι Το φθόριο θα πρέπει επίσης να περιέχεται στην κατάλληλη αναλο-γία στις οδοντόκρεmicroες που χρησιmicroοποιούν τα παιδιά Τέλος ιδιαίτερη θέση στην πρόληψη της τερηδόνας κατέχει η τοπική εφαρmicroογή φθορίου στο οδοντιατρείο σε microορφή ζελέ που έχει γεύση φρούτων Η microέθοδος αυ-τή εφαρmicroόζεται συνήθως κάθε εξάmicroηνο και είναι ευχάριστη και εντελώς ανώδυνη

Ο οδοντίατρος ή ο παιδοδοντίατρος microπορεί ακόmicroη να προστατέψει τα δό-ντια των παιδιών και ιδιαίτερα τα microόνιmicroα microε την εφαρmicroογή των προλη-πτικών καλύψεων οπών και σχισmicroών Οι προληπτικές αυτές καλύψεις προστατεύουν τις microασητικές επιφάνειες των πίσω δοντιών που λόγω των έντονων σχισmicroών που εmicroφανίζουν microπορούν να τερηδονιστούν εύκολα Πρόκειται για διαφανή ή λευκά υλικά που γεmicroίζουν τις σχισmicroές αυτές και

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

δεν επιτρέπουν στις τροφές και τα microικρόβια να παγιδευτούν στα σηmicroεία αυτά και να προκαλέσουν τερηδόνα Η εφαρmicroογή τους είναι γρήγορη και απλή και microπορεί να προστατεύσει αποτελεσmicroατικά τα δόντια για πολλά χρόνια

Η σωστή φροντίδα των δοντιών θα πρέπει να ξεκινά microε την εmicroφάνιση του πρώτου νεογιλού δοντιού Οι γονείς θα πρέπει να καθαρίζουν το πρώτο αυτό δοντάκι microε microια βρεγmicroένη γάζα microετά από κάθε τάισmicroα και λίγο αρ-γότερα όταν τα δοντάκια πληθύνουν microε microια microαλακή παιδική οδοντό-βουρτσα Αν το microικρό παιδί θέλει microπορεί να δοκιmicroάσει να βουρτσίσει τα δοντάκια του microόνο του

Μέχρι την ηλικία πάντως των 6 ndash7 χρονών όπου το παιδί αποκτά microεγα-λύτερη κινητική δεξιότητα υπεύθυνοι για το σωστό βούρτσισmicroα των δο-ντιών είναι οι γονείς Ιδιαίτερα το βραδινό βούρτσισmicroα θα πρέπει πάντα να γίνεται ή να επιβλέπεται από κάποιον microεγάλο Η οδοντόκρεmicroα που χρησιmicroοποιείται θα πρέπει να είναι παιδική ώστε να περιέχει την κατάλ-ληλη ποσότητα φθορίου που θα προστατέψει τα παιδικά δόντια από την τερηδόνα χωρίς να διατρέχουν όmicroως κάποιο κίνδυνο τα παιδιά από την τοξικότητά της σε περίπτωση που την καταπιούν Στις microικρές ηλικίες ε-ξάλλου συνιστάται η χρήση πολύ microικρής ποσότητας οδοντόκρεmicroας κα-θώς τα πολύ microικρά παιδιά δεν microπορούν να ελέγξουν πλήρως το αντανα-κλαστικό της κατάποσης Η χρήση του οδοντιατρικού νήmicroατος microπορεί να βοηθήσει πιο αποτελε-σmicroατικά στην αποmicroάκρυνση των τροφών που παγιδεύονται ανάmicroεσα στα

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή

δόντια θα πρέπει όmicroως πάντα να γίνεται microετά την ηλικία των 3 χρόνων και πάντα microε την βοήθεια των γονέων microέχρι την ηλικία των 7 χρόνων

Μία ιδιαίτερα καταστροφική microορφή τερηδόνας που microπορεί να προληφ-θεί είναι η τερηδόνα του θηλασmicroού που microπορεί να εmicroφανιστεί σε microωρά αλλά και σε microεγαλύτερα παιδιά που πίνουν το γάλα τους microε το microπιmicroπερό ενώ κοιmicroούνται ή που χρησιmicroοποιούν πιπίλα βουτηγmicroένη σε microέλι ή ζάχα-ρη Το γάλα ή το microέλι και η ζάχαρη που microένουν πάνω στα δόντια ιδιαί-τερα τη νύχτα που η έκκριση του σάλιου στο στόmicroα microειώνεται προκα-λούν την ταχύτατη εmicroφάνιση τερηδόνας Το τάισmicroα του παιδιού θα πρέ-πει εποmicroένως να γίνεται πάντα ενώ αυτό είναι ξύπνιο και τα δόντια του να είναι πάντα καθαρά όταν αυτό κοιmicroάται

Η προστασία της στοmicroατικής υγείας των παιδιών βρίσκεται στα χέρια των γονιών Οι γονείς θα πρέπει να πηγαίνουν τακτικά τα παιδιά τους στον οδοντίατρο από πολύ microικρή ηλικία Ο οδοντίατρος θα microπορέσει έτσι να προτείνει ένα εξατοmicroικευmicroένο πρόγραmicromicroα προληπτικής φροντίδας που οι γονείς θα φροντίσουν να ακολουθήσουν Η σωστή φροντίδα των δο-ντιών στο σπίτι σε συνδυασmicroό microε τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντία-τρο και microε microια σωστή και ισορροπηmicroένη διατροφή θα χαρίσουν στο παιδί σωστές συνήθειες και υγιές χαmicroόγελο για microια ζωή