12 รหัสวิชา ว 40244edltv.thai.net/courses/584/51bim5-kos050401.pdf ·...

11

ครูผูสอน นางสาวกลัยา สีดอกบวบ

รหัสวิชา ว 40244ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 5

ครูผูสอน นางสาวกัลยา สดีอกบวบโรงเรียนวังไกลกังวล

22


หนวยที่ 4 การดํารงชีวิตของพชืบทที่ 12

โครงสรางและหนาที่ของพืชดอก

33


ผลการเรยีนรูทีค่าดหวังผลการเรยีนรูทีค่าดหวัง

สืบคนขอมูลและอธิบายลักษณะโครงสรางและหนาที่ของราก

ลําตน ใบ ทั้งภายในและภายนอก

4ครูผูสอน นางสาวกลัยา สีดอกบวบ

12.4 การคายน้ําของพืชการคายน้ํา (transpiration) ของพืชคือการที่พืชสูญเสียน้ําในรูป ไอน้ําออกสูบรรยากาศ สวนใหญผานทางปากใบ ทางผิวใบคายไดเพียงเล็กนอย


12.4.1 ปากใบและการคายน้ําของพืชหลังจากฝนตกใหมๆ พชืจะคายน้ําไดลดลง แตแรงดันของน้ําในพืชยังสูงอยู น้ําจึงถูกปลอยออกมาทาง


12.4.1 ปากใบและการคายน้ําของพืชรูเล็กๆซึ่งอยูปลายสุดของเสนใบ ที่เรียกวา ไฮดาโทด (hydathode) ในรูปของหยดน้ํา เรียกการคายน้ําแบบนี้วา กัตเตชัน (guttation)

7ครูผูสอน นางสาวกลัยา สีดอกบวบ 8ครูผูสอน นางสาวกลัยา สีดอกบวบ

นอกจากนี้ยังมีการเสียน้ําออกทางเลนทิเซล (lenticel) ซึ่งเปนรอยแตก ที่ผิวของลําตน ไดบาง


สวนใหญน้ําในพืชจะระเหยออกทางปากใบโดยวิธีการคายน้ํา 80-90%และการสูญเสียน้ําผานทางผิวใบและ เลนทิเซล มีพียง 10 %


การปดเปดของปากใบขึ้นอยูกับ เซลลคุม ถาเซลลคุม เตง ปากใบจะเปด ถาเซลลคุมสญูเสียน้ํา ปากใบจะปด


12.4.2 ปจจยัที่มีผลตอการคายน้ําเปนปจจยัสําคัญตอการปดเปดของปากใบและการคายน้ําไดแก


อุณหภูมิที่เหมาะสม ประมาณ 25-30 ๐C ทําใหปากใบเปด แตถาอุณหภูมิสูงหรือต่ํากวานี้ปากใบจะปด


ความชื้นในอากาศลดลง จะทําใหการคายน้ํามากขึ้น ถาความชื้นเพิ่มขึ้น การคายน้ําจะลดลง


ลม จะชวยทําใหการคายน้ํามากขึ้นสภาพน้ําในดิน ถาน้ําในดินมากปริมาณการคายน้ําจะสูง ถาน้ําในดินนอย การคายน้ําจะต่ําตามไปดวย


ความเขมของแสง มากจะทําใหอัตราการคายน้ําสูงขึ้นดวย

พืชโดยทั่วไปปากใบจะเปดในเวลากลางวัน จะปดในเวลากลางคืน


พืชบางชนิดปรับโครงสราง ใหเหมาะกับการดูดน้ํา โดยที่ราก แผขยายเปนบริเวณกวาง หรือ รากยาวหยั่งลึกลงไปในดิน เชนหญาแฝก


บางชนิดปรับโครงสรางเพื่อลดการคายน้ํา เชน ปากใบอยูต่ํากวาระดับผิวใบ (sunken stomata) เชน ปากใบตนยี่โถ


12.5 การลําเลยีงน้ําของพชื (conduction of water)


ขนาดของตนจะเล็กขึ้นอยูในบริเวณที่ชุมชื้นอยูตลอดเวลา เซลลทุกเซลลไดรับน้ําอยางทั่วถึง

พชืที่ยังไมมีทอลําเลียง เชน มอส จะมีความเหมาะสม คอื


พชืที่มีทอลําเลียง จะเริ่มมีการลําเลียงน้ําโดยที่ ขนรากจะดูดน้ําเขาสูเนื้อเยื่อ ไซเลมของราก


จากนั้นน้ําจะถูกลําเลียงขึ้นไปยัง ไซเลมของลําตนจนถึงใบ มีทิศทางขึ้นสูเบื้องบนเทานั้น


การเคลื่อนที่ของน้ําในดินเขาสูราก ผานชั้นคอรเท็กซ เขาไปถึงชั้นเอนโดเดอรมิส โดยน้ําจะผานจากเซลลหนึ่งไปยังอีกเซลลหนึ่ง


ถาผานทางผนังเซลล หรือ ชองวางระหวางเซลล

เรียกการเคลื่อนที่แบบนี้วา อโพพลาส (apoplast)


ถาผานทางไซโทพลาซึม (ที่เรียกวา พลาสโมเดสมา)เรียกการเคลื่อนที่แบบนี้วา ซิมพลาส (symplast)

25ครูผูสอน นางสาวกลัยา สีดอกบวบ 26ครูผูสอน นางสาวกลัยา สีดอกบวบ

การลําเลียงน้ําทางไซเลมของรากขึ้นสูลําตนจนถึงใบ เปนระยะที่สูง ขึ้นไป ตองอาศัยแรงตางๆ มาชวยเชน


แรงดันราก (root pressure)


แรงดันราก (root pressure) เปนแรงที่เกิดขึน้เนื่องจากรากดูดน้ําอยูตลอดเวลา ทําใหปริมาณน้ําสะสมใน ไซเลมของรากมากขึ้น


แรงดันราก (root pressure) เปนแรงที่เกิดขึน้เนื่องจากเกิดแรงดันภายในราก ดันน้ําในไซเลม เคลื่อนขึ้นสูขางบน


แรงดึงจากการคายน้ํา (transpiration pull)

ยิ่งมีการคายน้ํามาก การดูดน้ําและการลําเลียงน้ําก็จะมากตามไปดวย


แรงดึงจากการคายน้ํา เปนแรงที่ทําใหเกิดการลําเลียงน้ําไดมากที่สุด


แรงดึงจากการคายน้ํา เปนแรงดึงที่เกิดขึ้นเนื่องจาก การคายน้ําออกทางใบ โดยมี...


แรงยึดเหนีย่วระหวางโมเลกุลของน้าํดวยกนัที่เรยีกวา โคฮีชัน(cohesion) ทาํใหดึงน้ําเขามาในไซเลมไมขาดตอน


ยังมีแรงยึดเหนีย่วระหวางโมเลกลุของน้ํากับผนงัของทอไซเลมที่เรยีกวา แอดฮีชัน (adhesion) ชวยอีกดวย


คะปลลารีแอคชัน (capillary action) เปนความสามารถในการลาํเลียงน้ําของทอไซเลม ที่มีขนาดเล็กมาก แตขึ้นไปไดในระยะไมสูงมากนกั


จากแรงตางๆที่กลาวมาแลว จะทําใหพชืสามารถลําเลียงน้าํขึ้นสูยอดไมที่สงูมากได


ในตนยาสูบมีอัตราการลําเลียงน้ําได 4.7 ฟุตตอชั่วโมง พบวาพชืสามารถลําเลียงไดสูงถึง 131 ฟตุตอชัว่โมง



เราจะศึกษาการคายน้ําของพืชโดยใช โพโตมิเตอร (potometer) อยางงาย จากกิจกรรมที่ 12.6

12 รหัสวิชา ว 40244edltv.thai.net/courses/584/51bim5-kos050401.pdf ·...

Documents