บทที่12(d) mindmapping
TRANSCRIPT
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 1
การฝกอบรมภาคปฏบต
ฝกประยกต
1Creative Thinking
ศกดดา หวานแกว[email protected]
Practical Exerciseเครองมอ
บทนา
Critical thinkingMind Map
วธการเขยน
เครองมอ
2Creative Thinking
Creative thinking
การประยกต
บทสรป
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 2
Mind MapMind Map
Mind Map Exercise1วธการเขยน ตวอยาง Exercise2 บทสรปเครองมอตางๆบทนา
3Creative Thinking
Tips: Think outside the box สรางนวตกรรมใหมเสมอ
แผนทความคด (Mind Mapping)
• ไดรบการพฒนาขนในป ค.ศ. 1960 โดย Tony Buzan วตถประสงคใน
การพฒนาเครองมอ เพอชวยนกศกษาในเรองการจดคาบรรยาย(make
t b ) โ ใ ใ (k d )
ประวตความเปนมา
notes by) โดยใชแผนภาพหรอการใชคาสาคญ(keywords)
• ไมใชการคดเชงเสนตรง(Non-linear thinking) แตเปนโปรแกรมท
เกยวของกบการชวยจา
• ใชเครองมอระดมสมองผานการมองเหน(Visual brainstorming)
• ใชการเชอมโยงระหวาง คาสาคญ(keywords) กบ แผนทความร เพอชวย
4Creative Thinking
พฒนาความเขาใจ และการตอกยาความจา
• เปนบนไดไปสการพฒนาความคดขนสงเพอสรางความคดเชงสรางสรรค
หรอแกไขปญหาทซบซอนได
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 3
Tony Buzan – The originator of Mind Mapping
เปนผลงานของนกจตวทยาชาวองกฤษ ชอ โทน บซาน (Tony Buzan:www.mind-map.com)Buzan:www.mind map.com)
ไดรบการเผยแพรสสาธารณะครงแรกทางรายการ Use Your Head ของสถานโทรทศน บ บซ และหนงสอชอเดยวกนโดยสานกพมพ
5Creative Thinking
Source: www.passallexams.org/tony.html
บบซ เมอป 2517
Tony Buzan เปนทงนกคดและนกเขยนดานการคดและสมอง ทไดรบการยอมรบจากทวโลก หนงสอและผลงานของเขา ตดอนดบหนงสอขายดของโลก และไดรบการแปลออกเปนหลายภาษา
ป 1968 Tony Buzan ทางานทลอนดอนในตาแหนงบรรณาธการของthe Mensa International Journal และประสบความสาเรจอยางมาก เมอสถานวทย BBC เชญเขาเปนหวหนาทมสอนทางดานการพฒนาสมอง ซงทาให BCC เปนทรจกในตลอดระยะเวลา 25 ปทผานมา
นอกจากนนเขสยงมผลงาน หนงสอทตดอนดบขายด มากกวา 20
6Creative Thinking
นอกจากนนเขสยงมผลงาน หนงสอทตดอนดบขายด มากกวา 20 เลม โดยยอดขาย 2 ลานกวาเลมทวโลก งานอนๆ เชนเปน Presenter โฆษณา, เปนทปรกษา ทมโคชโอลมปก ฯลฯ
Source: www.speakers.co.uk/ Retro/5126.htm
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 4
• The Mind Map Book (2000)
• Speed Reading (2000)
• Speed Memory (2000) The Brain Users Guide (out of print)
รายชอหนงสอทตดอนดบขายด
• Lessons from the Art of Juggling (out of print)
• Use Both Sides of Your Brain (USA)
• Use Your Perfect memory (USA)
• Get Ahead
• Head First
7Creative Thinking
• Head First
• The Power of Spiritual Intelligence
• The power of Spiritual Creativity
• วธการจดภาพบนทกชวยจา
แผนทความคด (Mind Mapping)
ความหมาย
• การระดมสมอง(Brainstorming)
• การคดเชงการจดการ(Organizing thoughts)
• การสรางความสมพนธระหวางไอเดย มาผกเปน
8Creative Thinking
การสรางความสมพนธระหวางไอเดย มาผกเปน
ไดอะแกรมของความทรงจา
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 5
• เทคนคของการเขยนแผนภาพโดยไมไดปดกนศกยภาพของ
มนสมอง
แผนทความคด (Mind Mapping)ความหมาย
• การเตมพลงเกยวกบทกษะ ดานการเขยน ภาพจนตนาการ การใช
ตวเลข ตรรกะ จงหวะ ส หรอระยะทาง โดยไมมขดจากด เปนการ
เสรมเรองความคดเชงสรางสรรค
• โปรแกรมประยกตใชในชวตประจาวน การพฒนาการเรยนร ความ
9Creative Thinking
• โปรแกรมประยกตใชในชวตประจาวน การพฒนาการเรยนร ความ
เขาใจ ทมงไปสการเพมผลผลต
แผนทความคด (Mind Mapping)ตวอยางความหมาย
10Creative Thinking
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 6
วงการแพทยยอมรบวาสมองทงสองฝง
11Creative Thinking
www.smartbrain.com
วงการแพทยยอมรบวาสมองทงสองฝง ตองทางานประสานกน สมองของเดกเจรญเตบโตสงสดในชวงอาย 12 ป ถาไดรบการพฒนาในชวงอาย 7-13 ป จะทา
ใหสมองดเลศ จนอายได 70 ป
ทกษะดานการเรยนร
ทกษะดานระยะทางการใชศกยภาพของสมองและ
แผนทความคด (Mind Mapping)สรป
ทกษะดานการเรยนรการจา และการสอสาร
ของสมองและรางกายสวนอนๆ(ขา มอ)
ทกษะการเขยนภาพจนตนาการ การใชตวเลข
12Creative Thinking
ตรรกะ
การพฒนาไปสการแกปญหาและตดสนใจทซบซอน
การคดเชงระบบการตดสนใจ
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 7
หลกการขนพนฐาน• ความสนใจของคน เหมอนกบ แกวผลก ในสวนใจ
กลางของความคด
• ในผลก จะมแกนหลกของเนอหา ซงจะแผรงส
ออกมาจากอานภาพเสนใยในใจกลางของความคด
• เสนใยความคด กเปรยบเหมอนกญแจหลก หรอ เปน
ขอความทนามาเรยงรอยกน เพอไขเปดประต เพอด
รายละเอยดในความคดนน
13Creative Thinking
• ในเสนใยของความคด คอ การกอใหเกดโครงสรางท
สมพนธกน และจบตองไดในทสด
ความคดทจบตองไมไดมากอนคอ บอเกดของนวตกรรม
+
-
?
14Creative Thinking
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 8
รจกอจฉรยะกลไก ในระบบสมองของมนษย
15Creative Thinking
Source: Introduction to Mindmapping,1st November 2005 for Reading Evening Meeting Presenter Ruth Hilbourne
ใชสมอง 2 ซก ดกวา ซกเดยว
ควบคมการทางานของรางกายฝงขวา
ควบคมการทางานของรางกายฝงซาย
สมองซกซาย สมองซกขวา
16Creative Thinking
รางกายฝงขวา รางกายฝงซาย
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 9
ใชสมอง 2 ซก ดกวา ซกเดยว
ตรรกะภาษาคณตศาสตรการจดลาดบการฟงการเขยน
นวตกรรมการกะระยะจงหวะ ลลาดนตรการวาดภาพการใชส
17Creative Thinking
การอาน คดสรางสรรค
สมองซกซาย สมองซกขวา
เชงเสน(Linear) vs องคประกอบ(Organic)• Mind maps คอ แผนทภายในจตใจของคน ซงมความคดทเกดมาจากการทางานของระบบสมอง ใชเชอมตอกบ สงทมองเหน(ภาพและส) และความสมพนธตางๆ ทเกยวของกบมองเหน(ภาพและส) และความสมพนธตางๆ ทเกยวของกบการดาเนนชวต
18Creative Thinking
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 10
Step by step
Step by step
Mind Map Exercise1วธการเขยน ตวอยาง Exercise2 บทสรปเครองมอตางๆบทนา
pp
19Creative Thinking
Tips: นกคดเชงระบบ ตองเปนนกออกแบบและนกเขยน
เรมตนจากเขยนคา วล หรอรปภาพ (Image) ไวตรงกลางหนากระดาษ
เรมเขยนบนทกความคดเหน (Idea) โดยการแตกกง (braches) ออกไปรอบจดกลาง แตละสาขาทแตกออกไป สามารถมกงยอยลงไปอกไดไมจากด
แตละกงกานสามารถเชอมโยงหากนไดถาสมพนธกน โดยการเชอมโยงดวยลกศร
ป
20Creative Thinking
มเครองหมายสญลกษณ และรปภาพทผสมผสานรวมกนอยางเรยบงาย
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 11
เครองมอชวยของความคดสรางสรรค
21Creative Thinking
Trends in Knowledge Creation and New Ideas
Office of ScienceOffice of ScienceAdvisory Committee ChairsAdvisory Committee Chairs
22Creative Thinking
See also THE TASK FORCE ON THE FUTURE OF AMERICAN INNOVATION, “Innovation is America’s Heartbeat”, www.futureofinnovation.org
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 12
เครองมอทนามาส Mind Maps
• การเรยนร Learning • ระดมสมอง Brainstorming
• ภาพรวม Overviewing
• การจดการ Organizing
• การนาเสนอ Presenting
• การวางแผน Planning
• การสอสาร Communicating
• การแกปญหา Problem
analyzing/solving
• การฝกอบรม Training
23Creative Thinking
• การประชม Meetings • รายงาน Reporting
หลกการเขยน Mind mapping (1)• Mind Map จะมโครงสรางในการเขยน แตโดยทวไปแลว ขนอยกบความอสระและความคดสรางของผเขยน
• การเรมตน จะเรมจากจดศนยกลางของภาพหรอหวขอทจะเขยน
• การใชส อยางนอยจะตองมไมตากวา 3 ส
• การใชภาพประกอบ สญลกษณ ตวเลข รหส มต องคประกอบ เปนสงจาเปนสาหรบการถายทอด Mind Map
• ตองมการเลอกคาหลก(key words) และเนนการเขยนหวขอหลกให
24Creative Thinking
ชดเจน
• ในแตละหวขอหลกจะตองอยบนเสนแผนทของตวเอง
ทมา: BUZAN, Tony. The Mind Map Book. Chapter "Mind Mapping Guidelines"
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 13
หลกการเขยน Mind mapping (2)• ในแตละเสนหลก จะมการเชอมตอกบเสนยอย(หวขอรอง) เชอมโยงกบศนยกลาง
• เสนกลาง ถอเปนเสนหลกใหญ จะตองมความหนากวาเสนอนๆ• เสนกลาง ถอเปนเสนหลกใหญ จะตองมความหนากวาเสนอนๆ
• การเขยนองคประกอบ หรอผงการไหล จะตองเชอมตอกน และงายตอความเขาใจ
• การลากเสนตางๆ ควรใหมความยาวทใกลเคยงกนกบแผนภาพตางๆ
• การใชส ผเขยนแบงสไดอยางอสระ ตามความคดของตนเอง
• การเขยน Mind Map ทดตองมาจาก สไตลหรอสรางสไตลของตนเอง
25Creative Thinking
การเขยน Mind Map ทดตองมาจาก สไตลหรอสรางสไตลของตนเอง
• การเขยนทด ตองมลาดบ แตกกงความคด หรอโครงสรางชดเจน
ทมา: BUZAN, Tony. The Mind Map Book. Chapter "Mind Mapping Guidelines"
โครงสรางในการเขยน Mind mapping
26Creative Thinking
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 14
โครงสรางในการเขยน Mind mapping
27Creative Thinking
องคประกอบของปญหา
กาหนดเกณฑในการคดเลอก
การเกดแนวคด การประเมนผล
หลกการเขยน Mind mapping (3)
การสรางไอเดย
ขอมลภายนอก
ขอมลภายใน
การทบทวน
การวเคราะหประเมนคะแนน
ใ
28Creative Thinking
กลม กลม
การคดเชงระบบ(แผนผง,โครงราง)
การตดสนใจ
แนวคดทดทสด
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 15
• การรวบรวมไอเดย (วธการอาจมาจากการระดมสมอง)
หลกการเขยน Mind mapping (4)
• ออกแบบโครงสรางทซบซอนมากขน
• ทาการสอสารความคดทซบซอนเหลานน
• กระตนและชนาใหเหนระหวางไอเดยเกา กบไอเดย จะรวมกน หรอ แยกขอด ขอดอยออกมาความร
29Creative Thinking
• ประเมนความเขาใจ หรอ ประเมนความสงสย
เทคนคการคดโดยใชกระดาษ Post-it®
• Post-it Note คอ การระดมความคดทงายตอความเขาใจ คดอะไร ก
เขยนลงไปใสกระดาษความคดเขยนลงไปใสกระดาษความคด
• ทาความเขาใจในปญหา พยายามแกไขปญหา โดยการหาไอเดย
ใหมๆ มาเพอยตปญหา หรอคลายความสงสยจากการแกไขในสงท
บกพรอง
• การเขาไปทขอเทจจรงหรอรากเหงาของปญหา ซงอาจมาจาก
30Creative Thinking
ประสบการณ การประเมน ทานาย
• เมอเขยนใหนาไปปดบนฝาผนง หรอ บนกระดาน เพอใหทกคนมา
สรปรวมกน อกครง
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 16
Post-It Notesfor learning biochemical pathways
โจทย
ขอเทจจรง2
p y
ขอเทจจรง1
สงทเกยวของ
วงจรการเรยนร:
31Creative Thinking
ขนตอน 1: แนะนาแนวคด หรอโจทยปญหา แจงรายละเอยด ขอจากดตางๆ
ขนตอน 2: จดเตรยมรปแบบ(template) หรอเครองมอ ในการแกปญหา
32Creative ThinkingTOWARDS A KNOWLEDGE SOCIETY –THE NORDIC
EXPERIENCE, 14TH – 15TH NOVEMBER 2005
Riga, 16th of February 2006
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 17
33Creative Thinking Source: Blended Learning Toolkit
34Creative Thinking
http://freemind.sourceforge.net/wiki/index.php/Main_Page
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 18
CONCEPT MAPLINEAR CLUSTER
SPIDER MAP ORGANIZATION MAP
35Creative Thinking
REPRESENTATION MAP
Joint Venture
36Creative Thinking
Matchmaker
เอกสารประกอบการฝกอบรม ศกดดา หวานแกว
Creative Thinking Workshop Program 19
ExerciseExercise
Mind Map Exercise1วธการเขยน ตวอยาง Exercise2 บทสรปเครองมอตางๆบทนา
ExerciseExercise
37Creative Thinking
Tips: นกคดเชงระบบ ตองเปนนกออกแบบและนกเขยน