15 januari 2013 pieter groen katwijk. pel van hattum gezondheidsbevordering ggd hollands midden
TRANSCRIPT
15 januari 2013Pieter Groen
Katwijk
Pel van HattumGezondheidsbevordering
GGD Hollands Midden
Programma 15 januari 2013
0.00 Inleiding over genotmiddelen0.05 Energydrinks, tabak en alcohol0.20 Genotmiddelen en opvoeding0.40 Vragen
Indeling naar werkingVerdovend Stimulerend HallucinerendAlcohol
Cannabis
Heroïne
GHB
Slaapmiddelen Kalmeringsmiddelen
Cannabis
Tabak
Koffie
Energydrink
XTC
Speed
Cocaïne
Ritalin
Snuifmiddelen
Cannabis
XTC
Paddo’s
Energydrinks
• Goedkoop: 28 eurocent• Omzet Nederland 115 miljoen
Euro in 2007
• Dikmaker (calorieënbom) • Slecht voor tanden• Cafeïne, vooral veel taurine en suikers: ‘ADHD uit een blikje’• Leidt tot druk en ongeconcentreerd gedrag
• Op veel scholen verboden, in sommige landen verboden• Jong beginnen maakt het gemakkelijk tot een gewoonte• Maximaal 1 per dag en niet alle dagen
Tabak
• Zéér ongezond: de dodelijkste drug van allemaal• Iedereen weet dat en is het daar over eens• Maar er zijn nog altijd meer dan 3.7 miljoen rokers• Niet roken
Startleeftijd
• Roken:Jong beginnen met roken betekent dat je er moeilijk mee kunt stoppen
• Algemeen:De startleeftijd van het gebruik
van een middel is zeer bepalend voor het ontstaan van een gewenning of verslaving.
Waterpijp roken is minder slecht
dan roken.
waar niet waar
Niet waar
Waterpijp roken is nog ongezonder dan het roken van
sigaretten omdat je langer rookt en dieper inhaleert.
Alcohol
• Alcohol heeft geen kleur of smaak• Is altijd giftig• Je hebt door de tijd heen een grotere hoeveelheid nodig• Werkt verdovend:
1. Verdooft de remmingen: wordt ‘losser’ 2. Afname reactiesnelheid, slechtere coördinatie
• Geeft zelfoverschatting• Effect per glas duurt 1,5 a 2 uur• Is goed te ruiken en te merken in gedrag
Alcohol• Goedkoop• Gemakkelijk te verkrijgen• Is zeer geaccepteerd• Wordt met name door jongeren
veel en vaak gebruikt• Is economisch belangrijk• Is sterk in het nieuws• Niet onder 16 jaar, daarna matig
• abstract denken• ontwikkelen eigen mening • mening wordt te pas en te
onpas gegeven• veel “zwart-wit”-denken• kritisch• verbanden leggen• leren plannen• afgewogen beslissingen
leren nemen
Genotmiddelen
& Puberteit
Experimenteren
Overmoedig
Korte termijn denken
Gevoelig voor groepsdruk
Genotmiddelen
& Puberteit
Genotmiddelen- gebruik tast de jonge hersenen
aan.
Stelling 1
waar niet waar
Waar!
• tabak, alcohol, hasj en wiet zijn extra schadelijk voor jongeren omdat zij volop in de groei zijn.
Het gebruik verstoort de ontwikkeling van de hersenen.
• als je jong begint met roken, drinken en blowen, heb je veel meer kans om later verslaafd te
raken.
Risico’s op korte termijn: • Meer risico’s op onveilige seks.• Meer risico’s op ongelukken en agressie.• Coma en black-out door alcoholvergiftiging.
Risico’s op lange termijn: • Meer kans op verslaving op latere leeftijd.• Slechtere leerprestaties en schooluitval.• Hersenbeschadiging:
slechter plannenonthouden concentreren afgewogen beslissingen nemen
Alcohol en de schade
Het verschil:
15-jarige jongen
drinkt niet
15-jarige jongen
drinkt vaak, veel
en is jong begonnen
Je kunt het beste je kind thuis
laten wennen aan alcohol.
Stelling 2
eens oneens
Oneens!
Ondanks de goede bedoeling om ze goed te leren omgaan met
alcohol gebeurt juist het tegenovergestelde!
Omdat ze het thuis mogen, doen ze het dubbelop; thuis én buiten.
Zolang we in gesprek zijn komen we er wel!
Deels!
Praten is een middel, géén doel
Belevingswerelden
Jongeren: <>
Identiteitsontwikkeling <>
Hier en nu <>
Ontdekken/genieten <>
Mateloos is stoer <>
Volwassenen:
Gezondheidsbesef
Lange termijn
Gebruik = probleem
Mateloos is negatief
Tips voor een gesprek over genotmiddelen
• Informeer u zelf vooraf• Kies een rustig moment• Niet te vaak• Wees open, eerlijk maar duidelijk• Praten is een middel, géén doel
Ik kan wel regels opstellen, maar ze luistert toch niet meer naar ons,
haar vrienden zijn veel belangrijker.
Stelling 3
eens oneens
Oneens;ouders hebben juist veel invloed!
Jongeren protesteren vaak maar tegelijkertijd:
• vinden ze het belangrijk wat u denkt• kijken ze naar hoe u het doet en
• hebben ze uw regels nodig
Juist in de puberteit!
Alcohol en opvoeding in Katwijk
Jongerenpeiling 2008 / GGD HM
Als je ouders alcohol gebruiken, kunnen ze jou niet verbieden om
te drinken!
Heb belangstelling voor de leefwereld Bang maken of veroordelen werkt niet
Geef zelf het ‘goede voorbeeld’Praat eens met andere oudersBevorder zelfvertrouwen en eigenwaarde
Grenzen stellen én handhaven werkt welOok (juist!) pubers hebben behoefte aan regels
StartleeftijdVerband tussen jong roken en drinken en druggebruik
12 jr. 13 jr. 14 jr. 15 jr. 16 jr. 17 jr.
18 jr.
19 jr. 20 jr.
21 jr.
Bungee jumpen?
Straatracen?
Harddrugs?
Startleeftijd
12 jr. 13 jr. 14 jr. 15 jr. 16 jr. 17 jr.
18 jr.
19 jr. 20 jr.
21 jr.
Roken Drinken Veel roken
en drinken
Bungee jumpen?
Straatracen?
Harddrugs?
Startleeftijd
12 jr. 13 jr. 14 jr. 15 jr. 16 jr. 17 jr.
18 jr.
19 jr. 20 jr.
21 jr.
Roken Drinken Veel roken
en drinken
Blowen Veel blowen Bungee jumpen?
Straatracen?
Harddrugs?
12 jr. 13 jr. 14 jr. 15 jr. 16 jr. 17 jr.
18 jr.
19 jr. 20 jr.
21 jr.
Roken en
drinken
Veel roken
& drinken
Blowen? Baan wisselen?
Andere relatie?
Wereldreis?
Niet doen!
Normen gebruik van alcohol
Nog net gezond:• Mannen: 5 maal per week 3 glazen• Vrouwen: 5 maal per week 2 glazen
Gezond:• Onder de 16 jaar geen alcohol• Vanaf 16 jaar: 2 x 2 of 2 x 3 glazen per
week
Guus Smit (neurobioloog):
1. Geeft veel schade, juist op de lange termijn2. Jongeren tussen 12 en 16 zijn op belangrijke
onderdelen neurobiologisch nog niet in staat te kiezen.
N.B. Dit hangt samen met leeftijd, niet met het leervermogen!
Rutger Engels (orthopedagoog):
1. Ouders, opvoeders en overheden beslissen 2. Ze moeten praten, uitleggen maar vooral ook
grenzen stellen en handhaven; dus verbieden en eraan houden
Wat zegt de wetenschap?
Meer weten?www.hoepakjijdataan.nlwww.uwkindenalcohol.nlwww.uwkindenroken.nl
www.uwkindenblowen.nl
U kunt mij bellen 071-405 66 67 of mailen [email protected]
U kunt met vragen of voor hulp ook terecht bij:Zorgcoördinator van de school
GGD-schoolverpleegkundige Katelijne Ferman 071-5163571 of 06-51598399De Brug 071-40 33 733Brijder 071-56 85 880
Heeft u vragen of opmerkingen?
Ritalin
• Pillen of capsules• Slikken• Op recept• Werkt tot 2 uur• Stimulerend middel, bevat amfetamine• Samen met andere middelen gebruiken gaat de
werking tegen• Niet op recept innemen is een groot risico• Zelf vervangende middelen zoeken is een risico
Cannabis• Gemaakt van de hennepplant (cannabis sativa)• Marihuana / wiet of hasj• Wordt vooral gerookt• Verdovend en hallucinerend• Is nog veel ongezonder dan een sigaret• Kans op geestelijke verslaving (onverschilligheid)• Bij gevoeligheid risico op psychose• Is overal verkrijgbaar• Kost maar 2 tot 5 Euro per gram• Handel is in handen van de
georganiseerde misdaad
Cannabisde wet
• Nog steeds verboden o.g.v. de Opiumwet• Softdrug = drug met een aanvaardbaar risico (lijst 2)
Het is ingewikkeld geregeld in de vervolging, de twee belangrijke punten daaruit zijn:
• Niet onder 18 jaar• Niet meer dan 5 gram
Cannabisde signalen
Signalen bij gebruik:– gelukzalige stemming (lachkick, alles is te gek’)– In zichzelf gekeerd en lui gedrag– Onverschillig, ontspannen (relaxed)– Vergeetachtigheid bij het praten– Veel, langzaam en onsamenhangend praten (associatief)– Honger (vreetkick)– Dorst (veelvuldig naar de WC om water te drinken)– Stoned zijn (zware benen en armen)– Rode ogen, lichtschuwheid
Andere kenmerken:– Cannabisgeur in kleding– Afbeelding hennepblad op kleding of agenda– Wietzakjes op schoolplein of in agenda– Praten over blowen– Kennis van allerlei soorten hasj en wiet
Cannabisde ontwikkelingen
• Is ‘gewoon’ geworden• Mensen staan er vaak permissief tegenover• Wordt slecht gehandhaafd• Door teeltmethoden een flink hoger THC-gehalte bereikt• Problemen verharden • Groep gebruikers groeit niet maar wordt wel jonger• Groeiend aantal jonge verslaafden (14 - 20)• Hulpvraag stijgt de afgelopen jaren met 25% per jaar
• 363.000 probleemgebruikers in Nederland • Advies: onder 18 jaar niet.
Daarboven hoogstens 1 maal per week
Redenen voor gebruik
NieuwsgierigMode
MeedoenGroepsdruk
Genieten
Experimenteelgebruik
Gewoonte Verveling
In de cultuur
Sociaal gebruik
ProblemenAngst
Eenzaamheid Vluchten
Overmatig gebruik