21.12.2016

1/98

1

2

3

4

5

6

7

1911Y_Az_Q2017_Yekun imtahan testinin sualları

Fәnn : 1911Y Makroiqtisadiyyat

Daha aşağı likvidliyә malik aktiv hansıdır:

İqtisadi artımın neçә әsas tipi vardır?

İqtisadi artımın hansı әsas tiplәri var?

İqtisadi artım nәdir?

İqtisadi artımın optimal mәqsәdi:

İqtisadi artımın әsas mәqsәdi:

İqtisadi artıma yalnız әmәyin vә kapitalın tәsirini öyrәnәn model:

düzgün cavab yoxdur;investisiya şirkәtinin sәhmlәri;•müddәtli әmanәtlәr;tәlәb olunanadәk depozitlәri;birmәnalı söylәmәk olmaz;

4352•6

intensiv tipekstensiv tipekstensiv vә intensiv tipi•sürәtli inkişaf tipisabit inkişaf tipi

amortizasiya ayırmaları hesabına istehsalı genişlәndirmәk, ÜDM­in amillәrinin kәmiyyәtinin saxlanmasıbank faizlәrinin aşağı salınması, istehsalı genişlәndirmәkresursların sahәlәr arasında bölgüsüreal ÜMM­in mütlәq hәcminin vә adambaşına düşәn real ÜMM­in artımı•istehsal amillәrinin sahәlәr arasında bölgüsü

geniş tәkrar istehsalın sabit artım tempibütün әhalinin hәyat sәviyyәsinin artması•kәnd tәsәrrüfatının inkişafımüәssisәlәrin inkişafımilli iqtisadiyyatın inkişafı

sәrbәst vaxtın vә investisiyanın artırılmasıәhalinin maddi rifahının yüksәldilmәsi, iqtisadi tәhlükәsizliyin tәmin olunması•iqtisadi artımı keyfiyyәtcә yaxşılaşdırmaqinvestisiyanın hәcminin artırılmasıinsan kapitalının investisiyalaşdırılması

hamısı düzdürikiamilli model•universal modelüçamilli model

21.12.2016

2/98

8

9

10

11

12

13

14

15

Aşağıdakılardan hansı iqtisadi artımın tәklif amillәrinә daxil deyildir?

Aşağıdakılardan biri iqtisadi artımın amillәrinә daxil deyil:

Cәnubu­Şәrqi Asiyanın bir çox ölkәlәrindә yüksәk iqtisadi artım templәrinin olması onunla bağlıdır ki:

Aşağıdakılardan hansılar ÜDM­un gәlirlәrә görә hesablaşmasında nәzәrә alınmamışdır?

Aşağıdakılardan hansılar ÜDM­in xәrclәrә görә hesablanmasında nәzәrә alınmır?

İnvestisiya hәcmi ilә ÜDM­in tempinin dәyişmәsi arasında nisbәt:

әgәr potensial vә faktiki ÜDM bir­bilәrinә bәrabәrdirlәrsә, bu halda iqtisadiyyatda:

Müәyyәn bir dövr әrzindә cәmiyyәtin yaratdığı maddi nemәtlәrin mәcmu dәyәri:

heç biri düz deyil

iqtisadi resurslartәbii resurslarәsas kapitalın hәcmi•mәcmu xәrclәrәmәk resursları

intensiv artım•әsas kapitalın hәcmitexniki tәrәqqitәbii resursların kәmiyyәt vә keyfiyyәtiartan resursların sәmәrәli bölgüsü

düzgün cavab yoxdur;onların zәngin tәbii resursları vardır;әvvәlki müharibәlәrdә qazandıqları qәlәbәlәr nәticәsindә varlanmışlar;ÜDM­in çox böyük hissәsini әmanәtә vә investisiyaya yönәldirlәr;•hәmişә varlı olub vә varlı olaraq qalacaqlar ki, bu da “qar topası effekti” adı almışdır;

birbaşa vergilәrdolayı vergilәrxalis ixrac•bölünmәmiş mәnfәәtrenta ödәmәlәri

B+D düzdürinvestisiya xәrclәridividendlәrdövlәt xәrclәriamortizasiya•

investisiya riskimultiplikatorqiymәt indeksiakselerator•gәlirin ümumi sәviyyәsi

işsizliyin tәbii sәviyyәsi mövcuddurtsiklik işsizlik yoxdur•hamısı düzdürstruktur işsizlәr varfriksion işsizlәr var

21.12.2016

3/98

16

17

18

19

20

21

22

İnvestisiya hәcmi ilә ÜDM­in tempinin dәyişmәsi arasında nisbәt:

әgәr potensial vә faktiki ÜDM bir­bilәrinә bәrabәrdirlәrsә, bu halda iqtisadiyyatda:

Yeni avadanlığın tәtbiqi nәticәsindә mövcud әmtәәnin istehsalı ilә mәşğul olan işçilәrin sayı 1,5 dәfәazalır, әmәk mәhsuldarlığı isә 3 dәfә artır. Mәhsulun fiziki hәcminin necә dәyişildiyini tapın:

Y=C+İ+NX, burada Y – milli gәlir, C – son istehlak, İ – yığım (investisiya), NX – әmtәә vә xidmәtlәrinxalis ixracı. Bu:

Ümumi milli mәhsul ilә ümumi daxili mәhsul arasında nominal fәrq adәtәn neçә faiz tәşkil edir:

Ümumi daxili mәhsul (ÜDM) vә Ümumi milli mәhsul (ÜMM) hansı metodla hesablanır?

Ümumi daxil mәhsul nә demәkdir?

ümumi gәlirümumi milli mәhsulümumi daxili mәhsulümumi daxili investisiyaümumi ictimai mәhsul•

investisiya riskigәlirin ümumi sәviyyәsimultiplikatorqiymәt indeksiakselerator•

işsizliyin tәbii sәviyyәsi mövcuddurtsiklik işsizlik yoxdur•hamısı düzdürstruktur işsizlәr varfriksion işsizlәr var

mәhsulun fiziki hәcmi 2,5 dәfә artmışdırmәhsulun fiziki hәcmi 3,0 dәfә artmışdırmәhsulun fiziki hәcmi 4 dәfә artmışdırmәhsulun fiziki hәcmi 2 dәfә artmışdır•mәhsulun fiziki hәcmi 1,5 dәfә artmışdır

istehlak vә investisiya funksiyasıdirәsas makroiqtisadi bәrabәrlikdir•daxili xarici bәrabәrlik modelidirinvestisiyaya nisbәtin gәlirin dәyişmә koefisientidirgәlirә nisbәtәn investisiyanın dәyişmә koefisientidir

6%­dәn artıqdır4%­dәn artıqdırmilli iqtisadiyyatın qloballaşma vә inteqrasiyası nәticәsindә 1%­dәn çox artmağa meyllidir1%­dәn artıq olmur•5%­dәn artıqdır

gәlir, sahә vә xәrc metodu•hesab metodubalans metoduhesab vә xәrc metodubalans vә gәlir metodu

bütün satılmış әmtәә vә xidmәtlirn hәcmi

21.12.2016

4/98

23

24

25

26

27

28

29

ÜMM­un hesablanması metodları:

ÜDM­nin real hәcmini müәyyәn etmәk üçün istifadә olunan qiymәt indeksi:

ÜDM­dan xalis milli mәhsula (XMM) keçmәk üçün nә etmәk lazımdır?

ÜDM neçә metodla hesablanır?

ÜDM aşağıdakılardan hansılarla sәciyyәlәnir?

Gәlirin sәviyyәsindәn asılı olmayan vergi necә adlanır:

Aşağıdakılardan hansının artması mәhsuldarlığın artmasına sәbәb olmur:

bütün istehsal edilәn әmtәә vә xidmәtlәrin cәmiheç biri doğru deyilbütün son mәhsul vә xidmәtlәrin bazar dәyәriistehlak üçün nәzәrdә tutulmuş bütün hazır mәhsulların kәmiyyәti•

xәrclәrә vә milli gәlirә görәistehsala görә, xәrclәrin vә gәlirlәrin mәcmusuna görә•gәlirlәrin mәcmusuna görәistehsalın sәviyyәsi vә xalis milli mәhsula görәmilli gәlirә vә xalis milli mәhsula görә

ÜDM deflyatoru•ÜMM deflyatoruyığım deflyatoruqiymәt deflyatorumәcmu gәlir deflyatoru

birbaşa vergilәri çıxmaq lazımdırxalis investisiya xәrclәrini әlavә etmәk lazımdıramortizasiya xәrclәrini çıxmaq lazımdır•әsas fondların aşınması dәyәrini ÜDM­a әlavә etmәk lazımdırmüstәqim (dolayı) vergilәri cıxmaq lazımdır

maya dәyәrinә görәgәlirlәrә görә, xәrclәrә görә, әlavә dәyәrә görә•әmәk haqqına vә istehsal xәrclәrinә görәsabit vә dәyişәn xәrclәrә görәümumi vә dәyişәn xәrclәrә görә

ÜDM kәmiyyәt ifadәsindә әks olunurÜDM dәyәr ifadәsindә әks olunur•hamısı düzdüryuxarıda göstәrilәnlәrdәn heç biri düz deyilÜDM hәm dәyәr, hәm dә kәmiyyәt ifadәsindә әks olunur

reqressiv;proqressiv;akkord;•aksiz;mütәnasib;

texnoloji biliklәrin;bir işçiyә düşәn insan kapitalının hәcminin;bir işçiyә düşәn fiziki kapitalın hәcminin;bir işçiyә düşәn tәbii resursların miqdarının;

•

21.12.2016

5/98

30

31

32

33

34

35

36

Tәlәb vә tәklif balansı tam mәşğulluq şәraitindә inflyasiya olmadıqda:

әhali gәlirlәrinin sәviyyәsindәn asılı olaraq indeksasiya sistemindә hansı yanaşma prosesinә üstünlükverilir?

Istifadә edilmә növünә görә investisiyalar:

Ümumi iqtisadi tarazlıq nәzәriyyәsinin banisi kimdir?

Gәlirlәrin dәyişmәsinin investisiyaların dәyişmәsindәn asılılığını xarakterizә edәn әmsal:

әhali gәlirlәri:

Gәlirin istehlak edilmәyәn, yığıma yönәldilәn hissәsi:

әmәyin miqdarının;•

heç biri düz deyilxarici tarazlıqdaxili tarazlıq•beynәlxalq tarazlıqmübadilә kursu siyasәti

birbaşa yanaşmadiferensial yanaşma•heç biri düz deyilnormal yanaşmabirbaşa yanaşma

dövlәt vә portfeldövlәt vә хüsusiborc vә sahibкar•dövlәt vә birbaşabirbaşa vә portfel

A.MarşallA.SmitD.RikardoC.KeynsL.Valras•

yığım etmәk arzusuakseleratorinvestisiya arzusu•multiplikatoristehlakçı arzusu

natural gәlirlәrdәn ibarәtdirmilli gәlirin pul, mәhsul vә xidmәtlәr şәklindә ev tәsәrrüfatlarının sәrәncamına keçәn hissәdir•әmәk haqqından ibarәtdirpul gәlirlәrindәn ibarәtdirnominal vә real gәlirlәrdәn ibarәtdir

istehlakәmanәt•izafi dәyәrgәlirin hәcmiizafi mәhsul

21.12.2016

6/98

37

38

39

40

41

42

43

44

İqtisadi artıma imkan yaratmaq üçün hökümәt nәyi etmәmәlidir:

İnsan tәqaüdә çıxdıqdan sonra yaşamaq üçün yeni bağ evi alarsa, bu sövdәlәşmә nәyә tәsir göstәrәcәk:

Azәrbaycan vәtәndaşı müvәqqәti ABŞ­da Amerika firmasında çalışır. Onun gәlirlәri haraya daxil edilir:

Aşağıdakılardan hansı mәcmu tәlәbin daha yüksәk artmasını tәmin edәcәk:

Aşağıdakı göstәricilәrdәn hansı istehsal amillәri sahiblәrinin gәlirlәrini әks etdirir:

әmәk bazarının insanların rifahının vә gәlirlәrinin normal sәviyyәsinin tәmin olunması vә işçilәrinistehsal bacarıqlarının tәkrarlanmasının normal sәviyyәsinin tәmin olunması funksiyası:

әmәyin ictimai әrazi bölgüsünün yüksәk forması olub, ayrı­ayrı ölkәlәrin mübadilә etdiklәri müәyyәn növmәhsul istehsalı üzrә ixtisaslaşma:

әmәlәgәlmә mәnbәlәrinә görә beynәlxalq tәdavül dairәsindә olan kapital:

sәnayenin әsas sahәlәrini millilәşdirmәk;•azad ticarәtә imkan vermәk;әhalinin artmasına nәzarәt etmәk;investisiya vә әmanәtlәri stimullaşdırmaq;tәdqiqat işlәrini stimullaşdırmaq;

dövlәt tәdarükünә;xalis ixraca;işlәmir iş yeri axtarır;işlәmәsә;investisiyalara;•

ABŞ­ın ÜDM­nә vә Azәrbaycanın ÜDM­nә;ABŞ­ın ÜMM­nә vә Azәrbaycanın ÜDM­nә;ABŞ­ın ÜMM­nә vә Azәrbaycanın ÜMM­nә;ABŞ­ın ÜDM­nә vә Azәrbaycanın ÜMM­nә;•birmәnalı demәk mümkün deyil;

dövlәt tәdarükünün 100 manat artması vә vergilәrin 100 manat azalması;•vergilәrin 100 manat artması;vergilәrin 100 manat azalması;dövlәt tәdarükünün 100 manat artması;dövlәt tәdarükünün vә vergilәrin 100 manat artması;

şәxsi gәlir;•xalis milli mәhsul;xaricdәn daxil olan amil gәlirlәri;milli gәlir;sәrәncamda olan gәlir;

iqtisadisosial•bölüşdürücütәnzimlәyicihamısı düzdür

beynәlxalq hәrracbeynәlxalq iqtisadi әmәkdaşlıqbeynәlxalq әmәk bölgüsü•beynәlxalq hesablaşmalarbeynәlxalq dünya bazarı

21.12.2016

7/98

45

46

47

48

49

50

51

әmәk bazarının rasional cәlbetmә, bölüşdürmә, tәnzimlәyici vә әmәkdәn istifadә funksiyası:

Domar vә Xarrodun iqtisadiyyatının keynsian modelindә әsas diqqәt nәyә yönәlir:

Yaşayış dәyәrinin artması nәticәsindә әhali gәlirlәrindә itkinin qarşısını almaq mәqsәdi ilә hәyatakeçirilәn kompensasya tәdbirlәri sistemi:

Tarazlığın istәnilәn mәşğulluq, qiymәt vә gәlirlәr sәviyyәsindә tәnzimlәnmәsi:

Aşağıdakılardan hansılar inflyasiyanın sosial­iqtisadi nәticәlәrinә daxildir?

Aşağıdakılardan biri әhali gәlirlәrinә daxil deyil:

әmәk haqqı, pul vә natural formada haqq, silahlı qüvvәlәrin, işçilәrin pul vә natural formada aldıqlarıhaqq, sosial sığorta vә başqa mәqsәdlәr üçün sahibkarların ayırmaları:

хarici vә хüsusibirbaşa vә хüsusidövlәt vә хüsusi•qısamüddәtli vә uzunmüddәtliborc vә sahibкar

sosialiqtisadi•hamısı düzdürtәnzimlәyicibölüşdürücü

inflyasiyayainvestisiyalara•dövlәt xәrclәrinәdövlәt gәlirlәrinәvergilәrә

heç biri düz deyilinflyasiya şәraitindә istehlak qiymәtlәrinin artmasını dayandırmaqsosial tәminatistehlak qiymәtlәrinin artmasını dayandırmaqgәlirlәrin dövlәt indeksiyası•

dövlәtin monetar siyasәtidirdövlәtin sabitlәşdirmә siyasәtidir•dövlәtin qiymәt siyasәtidirdövlәtin tәnzimlәmә siyasәtidirdövlәtin fiskal siyasәtidir

pulun alıcıq qabiliyyәtinin aşağı düşmәsimülayim inflyasiya şәraitindә istehsalın tәnәzzülüheç biri düz deyilmülayim inflyasiya şәraitindә istehsalın tәnәzzülü, pulun alıcıq qabiliyyәtinin aşağı düşmәsi, sürәtli inlyasiyaşәraitindә istehsalın artımı

•sürәtli inlyasiya şәraitindә istehsalın artımı

nisbi gәlirlәr•natural gәlirlәrreal gәlirlәrpul gәlirlәrinominal gәlirlәr

•

21.12.2016

8/98

52

53

54

55

56

57

58

Dövlәtin hәyata keçirdiyi gәlirlәrin yenidәn bölgüsü siyasәti nәticәsindә Lorens әyrisinin hәrәkәti:

Bir mәşğul olana vә ya әhalinin adambaşına düşәn gәlirlәrin sәviyyәsindәki fәrq:

әmәk bazarının funksiyaları:

Dövriyyә modelinә әsasәn sәrәncamda olan gәlir bәrabәrdir:

Dövriyyә modelinә әsasәn mәcmu mәhsul bәrabәrdir:

әgәr istehlakçıların gәlirlәri yüksәlmişdirsә, hansısa әmtәәnin istehsalı zamanı istifadә olunan resurslarınqiymәtlәri ilә azalmışdırsa, onda bu әmtәәyә tәlәb vә tәklif әyrilәrilә nә baş verәr?

әgәr әmtәәyә tәlәbin qiymәt elastikliyi 1­ә bәrabәrdirsә on da bu o demәkdir ki, firma öz әmtәәsinәqiymәti yüksәltdiyi halda әmtәәnin satışından ümumi pul gәliri.

mәşğulluqdan gәlir•özümәşğulluqdan gәlirmülkiyyәtdәn gәlirtransfer gәlirlәrreal gәlirlәr

heç biri düz deyilLorens әyrisi gәlirlәrin mütlәq bәrabәrsizliyini әks etdirәn nöqtәnin üstünә düşürLorens әyrisi gәlirlәrin mütlәq bәrabәrliyinә tәrәf hәrәkәt edir•Lorens әyrisi sosial müdafiәni xarakterizә edәn xәtti göstәrirLorens әyrisi gәlirlәrin mütlәq bәrabәrliyindәn uzaqlaşır

gәlirlәrin differensiyası•sәrәncamda qalan gәlirnominal hesablanmış әmәk haqqınominal gәlirreal gәlir

tәnzimlәyici vә bölüşdürücüsosial vә bölüşdürücüsosial vә iqtisadi•iqtisadi vә bölüşdürücüiqtisadi vә bölüşdürücü

düzgün cavab yoxdur;Yd = Y – Tr + Tx;Yd = Y + S – Tx;Yd = Y + Tr – Tx;•Yd = C + S + Tx;

düzgün cavab yoxdur;Y = C + İ + G + Ex;Y = C + İ + G + Xn;•Y = C + S + T + İm;Y = C + İ + S + G + Xn;

tәlәb әyrisi sağa, tәklif әyrisi isә sola hәrәkәt edirtәlәb әyrisi sola, tәklif әyrisi isә sağa hәrәkәt edәrәyrilәrin vәziyyәti dәyişmәzhәr iki әyri sola hәrәkәt edәrhәr iki әyri sağa hәrәkәt edәr•

azalar

21.12.2016

9/98

59

60

61

62

63

64

65

әgәr әmtәәyә tәklif vә tәlәb artırsa,onda:

әgәr әmtәәnin qiymәti tәlәb vә tәklif әyrilәrinin kәsişmә nöqtәsindәn yüksәkdirsә, on da

әgәr gәlir üzrә әmtәәyә tәlәb elastikliyi әmsalının kәmiyyәti­0,7­ yә bәrabәrdirsә, on da bu әmtәә:

Qiymәt indeksinin növlәri:

Kobba­Duqlas modelindә hәmin dövrün hansı amilinin rolu nәzәrә alınmamışdır:

İstehlakın hәcminә tәsir edәn amillәr:

Cinni әmsalının daha da çox olması:

artardicgәr amillәrdәn asılıdırelastikdәn asılı deyildirdәyişmәz•

tarazlı qiymәt artarәmtәәnin tarazlı hәcmi artar•әmtәәnin tarazlı hәcmi azalartarazlı qiymәt azalarheç nә dәyişmәz

hәç nә baş vermәzәmtәә defisiti meydana çıxartәklifin hәcmi azalartәlәbin hәcmi artarәmtәә artıqlığı әmәlә gәlәr•

tamamlayıcı әmtәәdirәmtәә­ әvәzedicisidirәn zәruri әmtәәdirzinәt әşyasıdıraşağı keyfiyyәtli әmtәәdir•

real ümumi milli mәhsul göstәricisiistehsal sәviyyәsinin vә istehlak sәviyyәsinin qiymәt indeksiistehlak şeylәrinin, istehsalın topdansatış vә real ümumi milli mәhsulun qiymәt indeksi•istehsalın vә xidmәtin qiymәt indeksiistehlak şeylәrinin vә milli mәhsulun qiymәt indeksi

istehsalın texnoloji parametrlәrinin nәzәrә alınmamasıtәbii resursların rolunun nәzәrә alınmaması•kapital mәsrәflәrinin rolunun nәzәrә alınmamasıәmәk mәsrәflәrinin rolunun nәzәrә alınmamasımәcmu mәhsulun hәcminin nәzәrә alınmaması

psixoloji amil, yığımın hәcmipsixoloji amil, alıcının zövqügәlirlәrin sәviyyәsi, qiymәtlәrin sәviyyәsi, psixoloji amil•gәlirlәrin sәviyyәsi, alıcının zövqü, qiymәtqiymәtlәrin sәviyyәsi, alıcının zövqü

әhali gәlirlәrindә bәrabәrsizlik daha da azalırәhali gәlirlәrindә bәrabәrsizlik daha da çoxalır•әhali gәlirlәrindә bәrabәrsizlik sabitdirәhali gәlirlәrindә bәrabәrsizlik sıfra bәrabәr olur

21.12.2016

10/98

66

67

68

69

70

71

72

C.M.keyns Cercelin (çerçelin) siyasәtinin iqtisadi nәticәlәri mәqalәsindә o dövlәtin fәaliyyәtini tәnqidedirdi:

әmanәtin (yığımın) hәcminә tәsir edәn amillәr:

kapitalın beynәlxalq hәrәkәti dünya tәsәrrüfatı çәrçivәsindә ilk növbәdә:

әgәr istehlakla bağlı son hәdd meyli (MRS)=0 olarsa:

Axınlar göstәricilәrinә aiddir:

әhali gәlirlәrindә bәrabәrsizlik bәrabәrlәşir

mәcmu tәlәbin artırılması ilә әlaqәdarmәcmu tәlәbin artırılması ilә әlaqәdarcavablardan heç biri düz deyilmәcmu tәlәbin mәhdudlaşdırılması ilә әlaqәdar•mәcmu tәкlifin mәhdudlaşdırılması ilә әlaqәdar

faiz norması, istehlakın vә yığımın hәcmigәlirin hәcmi vә yığıma gedәn hissәsihamısı düzdürgәlirin hәcmi, istehlakın hәcmi, faiz norması, psixoloji amil•heç biri düz deyil

hamısı düzdürdövlәt deyil, хüsusi кapitalı nәzәrdә tuturmәhsuldar deyil, әmtәә кapitalını nәzәrdә tuturmaliyyә әmәliyyatı deyil, fiziкi daşınmanı nәzәrdә tuturәmtәә кapitalını deyil, pul кapitalını nәzәrdә tutur•

heç biri düz deyilgәlirlә bağlı son hәdd meyliistehlakla bağlı son hәdd meyliәmanәtlә bağlı son hәdd meyli•istehsalla bağlı son hәdd meyli

heç biri düz deyilistehlakla bağlı son hәdd meyli•istehsalla bağlı son hәdd meyliistehlakla bağlı orta hәdd meyliistehsalla bağlı orta hәdd meyli

istehlaka gedәn hissә azalacaqbu halda gәlirin istehlaka gedәn hissәsi artacaqbu halda gәlirin artan hissәsi yığılacaqdır•bu halda gәlirin bir hissәsi yığıma gedәcәkbu halda gәlirin artan hissәsi istehlak olunacaq

milli sәrvәt;toxunulmaz әmlak;xalis ixrac;•

21.12.2016

11/98

73

74

75

76

77

78

79

E.Xekşer vә B.Olin ölkәlәr arasında hәm әmtәәlәrin, hәm dә istehsal amillәrinin yerdәyişmәsiniçәtinlәşdirәn mәhdudiyyәtlәri:

A.Smitin vә D.Rikardonun beynәlxalq ticarәtlә bağlı hansı fikirlәri ziddiyyәt tәşkil edirdi?

Ixrac tarifi ilә idxal kvotası arasındakı fәrq:

A.Smit beynәlxalq ticarәtin mövcudluğunu vә faydalılığını:

M.Porterin nәzәriyyәsinә әsasәn müasir xarici ticarәtin inkişafını müәyyәnlәşdirәn neçә әsas parametrvardır:

Pul vәsaitlәrinin hәcmi ilә müәyyәn olunur ki, tәsәrrüfat agentlәri ondan ödәniş vәsaitlәri kimi istifadәetmәk istәyirlәr:

Pul bazarının fәaliyyәt mexanizminin elementlәrini müәyyәnlәşdir:

mәşğul olanların sayı;dövlәt borcu;

bank faizlәrinin qalxacağını söylәyirdilәrölkәyә investisiya qoyuluşlarının çәtinlәşәcәyini bildirirdilәrәdalәtli hesab edirdilәrmәnfi qiymәtlәndirirdilәr•idxal vә ixracın zәiflәmәsi kimi qәbul edirdilәr

әmәk mәhsuldarlığının mütlәq artırılması imkanıazad xarici ticarәtin zәruriliyi vә mәqsәdyönlülüyü•mәhsul istehsalı ilә әlaqәdar mütlәq xәrclәrin hәcminin azaldılmasımәhsul istehsalı ilә әlaqәdar nisbi xәrclәrin hәcminin azaldılmasıbәzi mәhsulların az xәrclә istehsalının faydalılığı

kvota dövlәtә heç vaxt gәlir gәtirmir, nә vaxt ki, tarif belә uduşu tәmin edә bilәrkvota milli istehsalı xarici rәqabәtdәn daha etibarlı müdafiә edә bilir, nәinki tarif•tarifdәn daxili bazara xarici mәhsulların tam dayandırılması üçün istifadә oluna bilәr, o vaxt ki, kvotadan bumәqsәd üçün istifadә oluna bilmәzkvota daxili bazara xarici mәhsulların axınını mәhdudlaşdırmaq üçün istifadә oluna bilәr, nә vaxt ki, tarifdәn bumәqsәd üçün istifadә etmәk olmurtarif dövlәtә heç vaxt gәlir gәtirmir, nә vaxt ki, kvota belә uduşu tәmin edә bilәr

müxtәlif ölkәlәrdә mәhsul istehsalındakı orta son hәdd xәrclәrdәki fәrqdә görürdümüxtәlif ölkәlәrdә mәhsul istehsalındakı mütlәq xәrclәrdәki fәrqdә görürdü•müxtәlif ölkәlәrdә mәhsul istehsalındakı zәruri xәrclәrdәki fәrqdә görürdümüxtәlif ölkәlәrdә mәhsul istehsalındakı son hәdd xәrclәrdәki fәrqdә görürdümüxtәlif ölkәlәrdә mәhsul istehsalındakı ümumi xәrclәrdәki fәrqdә görürdü

altıbeşdörd•üçiki

pul bazasıpula olan tәlәb•pul aqreqatıpula olan tәklifpul kütlәsi

pula olan tәlәb, pula tәklif vә pulun qiymәti (faiz dәrәcәsi)•M1, M2 pul aqreqatları

21.12.2016

12/98

80

81

82

83

84

85

86

Nәğd pullar (banknotlar vә sikkәlәr) + müәssisә vә tәşkilatların kassalarında olan nәğd pul qalıqları:

Geri qaytarılmaq şәrti ilә büdcәdәn müәssisә, tәşkilat vә idarәlәrә onların xәrclәrinin müәyyәn hissәsinivә yaxud tam ödәnilmәsini tәmin etmәk üçün verilәn pul vәsaiti:

Dövlәtin pul kütlәsinin tәrkibinә daxil olmayanı müәyyәnlәşdir:

Aşağıdakılardan hansı maliyyә sisteminin subyekti deyil?

Aşağıdakı iddialardan hansı yanlışdır: mәcmu tәlәb nә zaman azalacaqdır:

Hansı istiqamәt mәcmu vә dövlәt xәrclәrinin hәcminin dәyişmәsi ilә, pul­vergi tәklifi ilә, stabillәşmәnihәyata keçirmәyi tәklif edir:

Dövlәtin mәcmu tәlәb vә mәcmu tәkliflә әlaqәdar siyasәti, bunlar arasında olan tarazlığı istәnilәnmәşğulluq sәviyyәsindә, qiymәt vә gәlir sәviyyәsindә tәnzimlәmәk – bu:

pula olan tәlәb, dövlәt istiqrazları, faiz dәrәcәsipulun qiymәti, dövlәt istiqrazları, faiz dәrәcәsipula olan tәlәb, tәklif, pul aqreqatları

pul aqreqatı M0•pul aqreqatı M1pul aqreqatı M2pul aqreqatı M3pul aqreqatı 1

büdcә ödәnişibüdcә kәsiribüdcә dotasiyasıbüdcә gәliribüdcә maliyyәlәşdirilmәsi•

hamısı düzdürkağız pullarmüәssisәnin aksiyası•dövlәt istiqrazlarımetal pullar

hamısı maliyyә sisteminin subyektlәridirmüәssisә vә tәşkilatlardövlәt müәssisәlәrisığorta tәşkilatlarıdövlәt büdcәsi•

qiymәtlәrin sәviyyәsi artarsa;rifah halı yüksәlәrsә;•bütün iddialar düzgündür;digәr ölkәlәrdә milli gәlir artarsa;kapitalın son hәdd sәmәrәliliyi artarsa;

cavabların heç biri düz deyilкeynsçi istiqamәt•monetar istiqamәtmarъinal istiqamәtneoкlassiк istiqamәt

dövlәtin qiymәt siyasәtidirdövlәtin sabitlәşdirmә siyasәtidir•

21.12.2016

13/98

87

88

89

90

91

92

93

Dövlәtin iqtisadiyyatın depresiya dövründә apardığı siyasәt:

Mәcmu tәlәb nә demәkdir?

Ümumi iqtisadi tarazlıq nәzәriyyәsinin banisi kimdir?

Mәcmu tәklif dedikdә nә başa düşülür?

Fәrdi tarazlığı ayrı­ayrı әmtәәlәr üzrә tarazlıq kimi izah edib, ümumi tarazlığın bu tarazlıqların cәmiolduğunu qeyd edәn nәzәriyyәçi:

Makroiqtisadi siyasәtin әn vacib vәzifәsi:

“Makroiqtisadiyyat” anlayışı ilk dәfә kim tәrәfindәn irәli sürülmüşdür:

dövlәtin monetar siyasәtidirdövlәtin fiskal siyasәtidirdövlәtin tәnzimlәmә siyasәtidir

stimullaşdırıcı siyasәt•tәnzimlәyici siyasәtmonetar siyasәtfiskal siyasәtdayanıqlı siyasәt

düzgün cavab yoxdurplanlaşdırılan xәrclәrin cәmibütün ev tәsәrrüfatlarının tәlәbiev tәsәrrüfatlarının vә dövlәtin cәm tәlәbi•bütün cavablar düzgündür

A.MarşallA.SmitD.RikardoC.KeynsL.Valras•

ölkәdәn kәnarda istehsal olunmuş mәhsulların cәmiistehsal olunub satışa çıxarılan әmtәә vә xidmәtlәrin cәmi•satışa çıxarılan vә ehtiyatda qalan әmtәәlәrin cәmiölkә daxilindә istehsal olunmuş vә kәnardan idxal olunmuş mәhsulların cәmihamısı düzdür

E.ÇemberlinA.Marşal•L.ValrasC.KlarkC.Robinson

mәcmu tәкlifin stabillәşmәsimәcmu tәlәbin stabillәşmәsi•mәcmu хәrclәrin stabillәşmәsimüvazinәtli qiymәti stabillәşdirmәкmәcmu tәlәbatın stabillәşmәsi

S.Kuznets;P.Samuelson;C.M.Keyns;R.Friş;•

21.12.2016

14/98

94

95

96

97

98

99

100

Aşağıdakılardan hansı milli gәlirә daxil edilmir:

2012­ci ilin ÜDM­nә daxil edilmir:

İqtisadi inkişaf sәviyyәsinә görә milli iqtisadiyyat:

Milli iqtisadiyyatın iqtisadi vә siyasi müstәqillik sәviyyәsinә görә formaları:

Tәkrar istehsal nәzәriyyәsinin müәllifi kimdir?

Milli sәrvәtin yenilәşmәsinin vә artırılmasının әsas mәnbәyi:

Milli gәlirin istehlaka getmәyәn hissәsi:

A.Marşall;

amil gәlirlәri;mәnfәәt;;faiz ödәmәlәri;әmәk haqqı;sosial ödәmәlәr;•

vәkil xidmәtlәrinin dәyәri;•bütün göstәricilәr 2012­ci ilin ÜDM­nә daxil olunmalıdır;2011­ci ildә tikilmiş vә 2012­ci ildә satılmış evin dәyәri;satılmamış avtomobillәrin artımının dәyәri;bәrbәrxanada edilmiş saç düzümünün dәyәri;

zәif inkişaf etmiş vә inkişaf etmәkdә olan milli iqtisadiyyat•asılı, inkişaf etmәkdә olan milli iqtisadiyyatasılı vә zәif inkişaf etmәkdә olan milli iqtisadiyyatasılı vә inkişaf etmәkdә olan milli iqtisadiyyatzәif vә yarımasılı inkişaf etmәkdә olan milli iqtisadiyyat

qapalı vә asılı milli iqtisadiyyatsәnaye yönümlü vә aqrar yönümlü milli iqtisadiyyatasılı vә müstәqil milli iqtisadiyyat•açıq vә qapalı milli iqtisadiyyatzәif inkişaf etmiş vә inkişaf etmiş milli iqtisadiyyat

K.MarksU.PettiF.Kene•A.SmitF.Akvinski

milli gәlirdirictimai mәhsuldur•ixracdıridxaldırdaxili mәhsuldur

mәcmu tәlәbümumi gәlirümumi daxili mәhsulümumi yığım (әmanәt)•ümumi xәrclәr

21.12.2016

15/98

101

102

103

104

105

106

107

108

Makroiqtisadi sәviyyәdә istehsal vә istehlak xarakterli mәhsul vә xidmәtlәr istehsalının daimtәkrarlanması prosesi:

İctimai tәkrar istehsalın tiplәri:

İctimai tәkrar istehsalın formaları:

Makroiqtisadi sәviyyәdә infrastrukturun formaları:

Aşağıdakı göstәricilәrdәn hansılar makroiqtisadiyyata aiddir?

Nәticә göstәricilәrini qiymәtlәndirmәk üçün istifadә olunan әsas göstәrici:

Ölkәnin illik mәhsulunu milli gәlirlә eynilәşdirәn klassik siyasi iqtisad mәktәbinin nümayәndәsi:

Hәr bir ölkәnin milli sәrhәdlәri çәrçivәsindә tәşәkkül tapmış iqtisadiyyat:

fәrdi tәkrar istehsalgeniş tәkrar istehsalictimai tәkrar istehsal•sadә tәkrar istehsalcavablar düz deyil

ekstensiv, intensiv, qarışıq•sadә vә tәkrargeniş, sadә, intensivqarışıq, geniş, ekstensivekstensiv, geniş, sadә

tәnәzzüllü sadә vә geniş tәkrar istehsalsadә, geniş, konyukturalı vә tәnәzzüllü geniş tәkrar istehsal•sadә vә geniş tәkrar istehsaltәnәzzüllü vә konyukturalı tәkrar istehsalkonyukturalı sadә vә geniş tәkrar istehsal

yarmarka vә әmtәә bazarısosial infrastrukturiqtisadi infrastrukturistehsal vә sosial infrastruktur•istehsal infrastrukturu

rentabellik sәviyyәsinin yüksәlmәsi2001­ci ildә AR Dövlәt neft şirkәti tәrәfindәn 8 mln. ton xam neft istehsal olunubkeçәn tәdris ilindә ADİU­ya 1500 nәfәr tәlәbә qәbul olunubson bir ildә ölkәdә inflyasiyanın sәviyyәsi 2% tәşkil etmişdir•bu il Bakı şәhәrinin Yasamal rayonunda 500 yeni iş yeri açılıb

milli sәrvәt•xalis milli mәhsulümumi mәhsulmilli gәlirümumi daxili mәhsul

J.B.SeyS.Sismondi•D.RikardoA.SmitK.Marks

21.12.2016

16/98

109

110

111

112

113

114

115

İqtisadi sistem nәzәriyyәsi kim tәrәfindәn işlәnib?

Müasir makroiqtisadi nәzәriyyәnin banisi:

Müasir makroiqtisadiyyatın banisi:

Müasir makroiqtisadi modellәşdirmәnin marjinal nümayәndәsi kim idi?

Milli iqtisadiyyatın iqtisadi modellәri:

Sahәlәrin, istehsal növlәrinin vә әrazi komplekslәrinin qarşılıqlı әlaqәli sistemi:

Ev tәsәrrüfatının mәqsәdi:

açıq iqtisadiyyatmezoiqtisadiyyatqapalı iqtisadiyyatmilli iqtisadiyyat•mikroiqtisadiyyat

A.MarşalP.SamuelsonK.Marks•U.RostouE.Sluçkim

V.V.KosovaN.D.KondratyevA.MarşalC.Keyns•L.Valras

A.KondratyevB.SeyA.MarşalC.Keyns•B.Baverk

A.MarşallC.B.KlarkL.Valras•U.CevonsV.Pareto

heç biri düz deyilәnәnәvi vә dövlәt tәnzimlәnmәsi modeliinzibati­amirlik modeli, liberal vә qarışıq modelliberal milli iqtisadiyyat, dövlәt tәrәfindәn tәnzimlәnәn milli iqtisadiyyat vә qarışıq iqtisadi modellәr•inzibati, qarışıq vә әnәnәvi model

bütün istehsal sahәlәrinin mәcmusuәrazi iqtisadiyyatısahәlәr kompleksinin mәcmusumilli iqtisadiyyat•regional iqtisadiyyat

iş qüvvәsinin hәrәkәtinin maksimumlaşdırılmasırentanın maksimumlaşdırılmasıfaydalılığın maksimumlaşdırılması

•

21.12.2016

17/98

116

117

118

119

120

121

122

Makroiqtisadi bazarları müәyyәnlәşdirin:

Makroiqtisadi subyektlәrin müәyyәnlәşdirilmәsinin әsas kriteriyasi spesifik roldur ki, onlardan hәr biriiqtisadi fәaliyyәtin tәşkilindә öz rolunu yerinә yetirir. Bu subyektlәrә aiddir:

Makroiqtisadiyyatın yarımsistemi bir­birilә üzvi surәtdә bağlı olan sahәlәr kompleksi:

Tarixi olaraq makroiqtisadiyyatın predmeti vә metodu nә vaxt formalaşmışdır?

Bütün iqtisadi subyektlәrin fәaliyyәtinin ümumilәşmiş nәticәsinin predmeti hansı yanaşma üsuluvasitәsilә öyrәnilir?

Aşağıda göstәrilәnlәrdәn hansı ÜMM­ә daxil edilir, ÜDM­ә isә daxil edilmir:

Tәkrar hesablanmanı aradan qaldırmaq üçün:

mәnfәәtin maksimumlaşdırılması•әmtәә vә xidmәtlәrin istehlakının maksimumlaşdırılması

tәlәb, tәklif, valyuta vә xidmәtlәr bazarıqiymәtli kağızlar, istehlak malları vә xidmәtlәr bazarıistehlak malları, istehsal vasitәlәri, xidmәtlәr vә maliyyә bazarıәmtәә vә xidmәtlәr, maliyyә, iqtisadi resurslar vә valyuta bazarı•tәlәb vә tәklif, istehsal vasitәlәri, xidmәtlәr vә valyuta bazarı

xarici, sahibkar vә aksioner sektorxarici, dövlәt, aksioner vә sahibkarlıq sektoruev tәsәrrüfatı, firma vә dövlәt sektoruxarici sektor, sahibkarlıq, dövlәt vә ev tәsәrrüfatı sektoru•xarici, ev tәsәrrüfatı, dövlәt sektoru

meqoiqtisadiyyatmezoiqtisadiyyat•mikroiqtisadiyyatmakroiqtisadiyyatqlobal iqtisadiyyat

XX әsrin 50­ci illәriXIX әsrin 30­cu illәriXX әsrin 30­cu illәriXX әsrin 20­ci illәri•XIX әsrin 50­ci illәri

dünya iqtisadiyyatımezoiqtisadimikroiqtisadimakroiqtisadi•meqoiqtisadi

xarici firmanın ölkәdә әldә etdiyi mәnfәәt;ölkә vәtәndaşlarının xarici firmaların sәhmlәrinә görә aldıqları dividentlәr;köhnә avtomobilin alınması;•özәl firmaların faiz ödәmәlәri;düzgün cavab yoxdur;

bütün ictimai mәhsulun ümumi mәblәği kimiistehlak fondu ilә yığım fondu arasındakı fәrq kimiheç biri düz deyilümumi mәhsulla aralıq mәhsulun fәrq kimi hesablanan son ictimai mәhsul•

21.12.2016

18/98

123

124

125

126

127

128

129

Ölkәnin istehsalının inkişaf dәrәcәsini, onun әhalisinin rifah halını әn real müәyyәn edәn göstәrici:

Milli hesablar sistemindә (MHC) mülkiyyәtdәn gәlirlәr kateqoriyasına aid edilir:

Milli gәlirdәn şәxsi gәlirlәrә keçәrkәn hansılar nәzәrә alınmır?

Istehlakın hәcminә tәsir edәn әsas amillәr:

Makroiqtisadi bazarları müәyyәnlәşdirin:

Ev tәsәrrüfatının mәqsәdi:

Makroiqtisadi subyektlәrin müәyyәnlәşdirilmәsinin әsas kriteriyasi spesifik roldur ki, onlardan hәr biriiqtisadi fәaliyyәtin tәşkilindә öz rolunu yerinә yetirir. Bu subyektlәrә aiddir:

mövcud mәhsulların satış qiymәti ilә aralıq mәhsul satışından alınan fәrq

xalis milli mәhsuladambaşına düşәn ümumi milli mәhsul•milli gәlirümumi milli mәhsulümumi daxili mәhsul

qeyri­korporativ sahibkarlıq sektorunun mәnfәәti•xirda sahibkarlıq sektorunun mәnfәәtikorporativlәrin mәnfәәtikoorporativ sahibkarlıq sektorunun mәnfәәtixüsusi sahibkarlıq sektorunun mәnfәәti

dolayı vergilәrsosial sığorta ödәmәlәrtransfert ödәmәlәrimüәssisәlәrdәn tutulmuş vergilәrfәrdi vergilәr•

alıcının zövqü, psixoloji vә sosioloji amilgәlirlәrin sәviyyәsi, qiymәtlәrin sәviyyәsi, psixoloji amil•yığımın hәcmi, gәlirlәrin sәviyyәsigәlirin sәviyyәsi, alıcının zövqü, qiymәtqiymәt, alıcının zövqü, gәlirlәrin sәviyyәsi

әmtәә vә xidmәtlәr, maliyyә, iqtisadi resurslar vә valyuta bazarı•qiymәtli kağızlar, istehlak malları vә xidmәtlәr bazarıtәlәb, tәklif, valyuta vә xidmәtlәr bazarıtәlәb vә tәklif, istehsal vasitәlәri, xidmәtlәr vә valyuta bazarıistehlak malları, istehsal vasitәlәri, xidmәtlәr vә maliyyә bazarı

iş qüvvәsinin hәrәkәtinin maksimumlaşdırılmasımәnfәәtin maksimumlaşdırılmasıfaydalılığın maksimumlaşdırılması•rentanın maksimumlaşdırılmasıәmtәә vә xidmәtlәrin istehlakının maksimumlaşdırılması

xarici, ev tәsәrrüfatı, dövlәt sektoruxarici sektor, sahibkarlıq, dövlәt vә ev tәsәrrüfatı sektoru•ev tәsәrrüfatı, firma vә dövlәt sektoruxarici, dövlәt, aksioner vә sahibkarlıq sektoruxarici, sahibkar vә aksioner sektor

21.12.2016

19/98

130

131

132

133

134

135

136

137

Milli iqtisadiyyatın iqtisadi vә siyasi müstәqillik sәviyyәsinә görә formaları:

İqtisadiyyat sahәlәrinin üstün inkişaf xarakterinә görә milli iqtisadiyyatın formaları:

İstehsalın dәyәrcә әvvәlki hәcmdә tәkrarlanması:

İstehsal proseslәrinin daimi bәrpası vә tәkrarlanması:

İl әrzindә istehsal edilmiş mәhsulun dәyәrinin hәmin fondların orta illik dәyәrinә olan nisbәti:

Milli iqtisadiyyatın әsas mәqsәdlәri:

Istehlakın hәcminә tәsir edәn әsas amillәr:

Milli iqtisadiyyatın modellәri:

sәnaye yönümlü vә aqrar yönümlü milli iqtisadiyyatasılı vә müstәqil milli iqtisadiyyat•açıq vә qapalı milli iqtisadiyyatqapalı vә asılı milli iqtisadiyyatzәif inkişaf etmiş vә inkişaf etmiş milli iqtisadiyyat

sәnaye vә aqrar yönümlü, regional inkişafa üstünlük verәn milli iqtisadiyyatsәnaye yönümlü, aqrar yönümlü vә xidmәt sahәlәrinin üstün inkişaf etdiyi milli iqtisadiyyat•sәnaye yönümlü, infrastruktur xarakterli milli iqtisadiyyataqrar yönümlü, sәnaye yönümlü, infrastruktur xarakterli milli iqtisadiyyatsәnaye yönümlü, regional xarakterli milli iqtisadiyyat

tәnәzzüllü tәkrar istehsalsadә tәkrar istehsal•fәrdi tәkrar istehsalgeniş tәkrar istehsalkonyukturlu tәkrar istehsal

fәrdi tәkrar istehsaltәkrar istehsal•sadә tәkrar istehsalgeniş tәkrar istehsalüç bәnd düzdür

amortizasiyafond tutumufond qalığıfondverimi•amortizasiya norması

mәşğulluq, işsizliyin lәğv edilmәsi, ticarәt balansının sabitliyiiqtisadi artım, mәşğulluğun tәmin olunması, qiymәtlәrin stabillik sәviyyәsi, iqtisadi sәmәrәlilik, tәdiyyәbalansının tarazlığı, cәmiyyәtdә sosial әdalәt

•iqtisadi inteqrasiya, milli iqtisadi stabillik, işsizliyin lәğv edilmәsi, xidmәt sahәlәrinin inkişafıiqtisadi sәmәrәlilik, idxal­ixrac balansının sabitliyi, sosial әdalәt, beynәlxalq dünya tәsәrrüfatına inteqrasiyaiqtisadi artım, işsizliyin lәğv edilmәsi, ticarәt balansının tarazlığı, sosial әdalәt

gәlirlәrin sәviyyәsi, qiymәtlәrin sәviyyәsi, psixoloji amil•gәlirin sәviyyәsi, alıcının zövqü, qiymәtyığımın hәcmi, gәlirlәrin sәviyyәsialıcının zövqü, psixoloji vә sosioloji amilqiymәt, alıcının zövqü, gәlirlәrin sәviyyәsi

liberal milli iqtisadiyyat, inzibati milli iqtisadiyyat, tәnzimlәnәn milli iqtisadiyyat

•

21.12.2016

20/98

138

139

140

141

142

143

144

Milli pul vahidi, iqtisadiyyatın mütәrәqqi strukturu, inkişaf dinamizmi, mülkiyyәt azadlığı mühiti olanmilli iqtisadiyyat:

Dövlәtin bütün xәrclәri vә gәlirlәri dövlәt büdcәsindә tәsbit olunur?

Milli iqtisadiyyatın beynәlxalq inteqrasiya sәviyyәsinә görә formaları:

Sәnaye istehsalının natamam tsikli, kәnd tәsәrrüfatında yarımfabrikatlar istehsalının üstünlüyü, öziqtisadi resursları üzәrindә sәrbәst sәrәncam verә bilmәmәk hansı iqtisadiyyatın xüsusiyyәtlәridir?

1933­cü ildә ilk dәfә makroiqtisadiyyat anlayışını işlәtmiş, ekono¬metrikanın banilәrindәn biri, iqtisadçı– riyaziyyatçı alim:

İstehsalın dәyәrcә daim genişlәnәn hәcmdә tәkrarlanması:

İqtisadi şәraitdәn asılı olaraq istehsalın hәcminin dәyәrcә fәrqli templәrlә tәkrarlanması:

liberal milli iqtisadiyyat, dövlәt tәrәfindәn tәnzimlәnәn milli iqtisadiyyat, qarışıq modelli milli iqtisadiyyat•qarışıq iqtisadi modelheç biri düz deyilsosial vә liberal modeli iqtisadiyyat

müstәqil milli iqtisadiyyat•qarışıq milli iqtisadiyyatqapalı milli iqtisadiyyatasılı milli iqtisadiyyatyarım müstәqil milli iqtisadiyyat

planlaşdırılırolunmurgözlәnilirhec biri düz deyiolunur•

açıq vә inkişaf etmәkdә olan iqtisadiyyataçıq vә qapalı milli iqtisadiyyat•qapalı vә sәnaye yönümlü iqtisadiyyatasılı vә müstәqil milli iqtisadiyyatasılı vә zәif inkişaf etmiş milli iqtisadiyyat

asılı milli iqtisadiyyatın•qarışıq milli iqtisadiyyatınmüstәqil milli iqtisadiyyatınqapalı milli iqtisadiyyatınAçıq milli iqtisadiyyatın

Raqner Fişer•Adam SmitE.EngelAlfred MarşalCon Meynard Keyns

geniş tәkrar istehsal•fәrdi tәkrar istehsaltәnәzzüllü tәkrar istehsalkonyukturlu tәkrar istehsalsadә tәkrar istehsal

ictimai tәkrar istehsal

21.12.2016

21/98

145

146

147

148

149

150

151

İctimai tәkrar istehsalın nәticәsi:

İctimai istehsalın daim tәkrarlanan әlaqә vә axın formasında yenidәn bәrpası vә tәkrarlanması:

Cәmiyyәtin iqtisadi­sosial rifah halını әks etdirәn tәkrar istehsal:

Xammal resursları hansı qrupa bölünür:

Sәnaye istehsalının natamam tsikli, kәnd tәsәrrüfatında yarımfabrikatlar istehsalının üstünlüyü, öziqtisadi resursları üzәrindә sәrbәst sәrәncam verә bilmәmәk hansı iqtisadiyyatın xüsusiyyәtlәridir?

Bütün iqtisadi subyektlәrin fәaliyyәtinin ümumilәşmiş nәticәsinin predmeti hansı yanaşma üsuluvasitәsilә öyrәnilir?

Milli iqtisadiyyat dedikdә nә nәzәrdә tutulur:

tәnәzzüllü tәkrar istehsalgeniş tәkrar istehsalsadә tәkrar istehsalkonyukturlu tәkrar istehsal•

istehsal olunmuş mәhsulun dәyәrcә ifadәsimәcmu mәhsulmәcmu gәlirmәcmu ictimai mәhsulistehsalın milli hәcmi•

fәrdi tәkrar istehsalictimai tәkrar istehsal•intensiv tәkrar istehsalgeniş tәkrar istehsalsadә tәkrar istehsal

geniş vә konyukturlu tәkrar istehsalsadә geniş tәkrar istehsalfәrdi vә ictimai tәkrar istehsal•konyukturlu tәkrar istehsaltәnәzzüllü tәkrar istehsal

tükәnәn vә tәkrar istehsal olunan resurslaratükәnәn vә yenilәşәn resurslara•tükәnmәz resurslaratükәnmәz vә tәkrar istehsal olunan resurslaratәkrar istehsal olunan vә bәrpa olunan resurslara

açıq milli iqtisadiyyatınqarışıq milli iqtisadiyyatınmüstәqil milli iqtisadiyyatınasılı milli iqtisadiyyatın•qapalı milli iqtisadiyyatın

mezoiqtisadidünya iqtisadiyyatımeqoiqtisadimikroiqtisadimakroiqtisadi•

müxtәlif fәaliyyәt növlәrinin özünütәnzimlәyәn sistemi, tarixәn formalaşmış ictimai tәkrar istehsal sistemi, bir­biriilә qarşılıqlı әlaqәsi olan sahә vә növlәri vә әrazi komplekslәri sistemi

•

21.12.2016

22/98

152

153

154

155

156

157

158

Milli pul vahidi, iqtisadiyyatın mütәrәqqi strukturu, inkişaf dinamizmi, mülkiyyәt azadlığı mühiti olanmilli iqtisadiyyat:

İqtisadiyyat sahәlәrinin üstün inkişaf xarakterinә görә milli iqtisadiyyatın formaları:

Milli iqtisadiyyatın beynәlxalq inteqrasiya sәviyyәsinә görә formaları:

Milli iqtisadiyyatın әsas mәqsәdlәri:

Makroiqtisadiyyatın yarımsistemi bir­birilә üzvi surәtdә bağlı olan sahәlәr kompleksi:

Tarixi olaraq makroiqtisadiyyatın predmeti vә metodu nә vaxt formalaşmışdır?

Milli iqtisadiyyatın modellәri:

tarixәn formalaşmış ictimai tәkrar istehsal sistemimüxtәlif fәaliyyәt növlәrinin özünütәnzimlәyәn sistemibir­biri ilә qarşılıqlı әlaqәsi olan sahә vә növlәri vә әrazi komplekslәri sistemidüzgün cavab yoxdur

müstәqil milli iqtisadiyyat•qarışıq milli iqtisadiyyatqapalı milli iqtisadiyyatasılı milli iqtisadiyyatyarım müstәqil milli iqtisadiyyat

sәnaye yönümlü, infrastruktur xarakterli milli iqtisadiyyatsәnaye yönümlü, regional xarakterli milli iqtisadiyyatsәnaye vә aqrar yönümlü, regional inkişafa üstünlük verәn milli iqtisadiyyatsәnaye yönümlü, aqrar yönümlü vә xidmәt sahәlәrinin üstün inkişaf etdiyi milli iqtisadiyyat•aqrar yönümlü, sәnaye yönümlü, infrastruktur xarakterli milli iqtisadiyyat

açıq vә inkişaf etmәkdә olan iqtisadiyyatqapalı vә sәnaye yönümlü iqtisadiyyataçıq vә qapalı milli iqtisadiyyat•asılı vә müstәqil milli iqtisadiyyatasılı vә zәif inkişaf etmiş milli iqtisadiyyat

iqtisadi artım, işsizliyin lәğv edilmәsi, ticarәt balansının tarazlığı, sosial әdalәtmәşğulluq, işsizliyin lәğv edilmәsi, ticarәt balansının sabitliyiiqtisadi inteqrasiya, milli iqtisadi stabillik, işsizliyin lәğv edilmәsi, xidmәt sahәlәrinin inkişafıiqtisadi sәmәrәlilik, idxal­ixrac balansının sabitliyi, sosial әdalәt, beynәlxalq dünya tәsәrrüfatına inteqrasiyaiqtisadi artım, mәşğulluğun tәmin olunması, qiymәtlәrin stabillik sәviyyәsi, iqtisadi sәmәrәlilik, tәdiyyәbalansının tarazlığı, cәmiyyәtdә sosial әdalәt

•

meqoiqtisadiyyatqlobal iqtisadiyyatmezoiqtisadiyyat•mikroiqtisadiyyatmakroiqtisadiyyat

XX әsrin 50­ci illәriXX әsrin 20­ci illәriXIX әsrin 30­cu illәriXIX әsrin 50­ci illәriXX әsrin 30­cu illәri•

heç biri düz deyilsosial vә liberal modeli iqtisadiyyat

21.12.2016

23/98

159

160

161

162

163

164

165

Enerji resurslarına qiymәtlәrin qalxması nәyә gәtirir?

Dövlәt әmtәәnin tarazlıq qiymәtindәn aşağı qiymәtә satılması haqqında qәrar verәrsә bu zaman:

Uzunmüddәtli dövrdә iqtisadiyyatda mәhsul buraxılışı müәyyәnlәşir:

Multiplikator göstәrir ki:

Qiymәtlәr vasitәsilә istehsal, istehlak, tәlәb vә tәklif arasında әlaqә qiymәtin hansı funksiyasıdır?

İstehsal xidmәtlәrinә olan sәmәrәli tәklif vә sәmәrәli tәlәb xidmәtlәr bazarında tarazlaşır, sәmәrәli tәklifvә sәmәrәli tәlәb mәhsullar bazarında tarazlaşır, satış qiymәtlәri mәhsuldar xidmәtlәrdә ifadә olunmuşistehsal xәrclәrinә bәrabәr bu nәzәriyyә kimindir vә necә adlanır:

İqtisadçı­alim, riyaziyyatçı olmaqla bütün bazarlarda azad rәqabәt şәraitinә eyni zamanda nail olmaqimkanını әsaslandırmışdır:

liberal milli iqtisadiyyat, inzibati milli iqtisadiyyat, tәnzimlәnәn milli iqtisadiyyatliberal milli iqtisadiyyat, dövlәt tәrәfindәn tәnzimlәnәn milli iqtisadiyyat, qarışıq modelli milli iqtisadiyyat•qarışıq iqtisadi model

mәcmu tәklif әyrisinin sola yerdәyişmәsinә•mәcmu tәlәb әyrisinin sağa yerdәyişmәsinәdüzgün cavab yoxdurmәcmu tәlәb әyrisinin sola yerdәyişmәsinәmәcmu tәklif әyrisinin sağa yerdәyişmәsinә

istehsalçıların gәliri artar, istehlakçıların gәliri azalaralıcıların itkisinә nisbәtәn satıcıların gәlirlәri daha çox yüksәlәr•әvvәlki miqdarda әmtәә satdıqda satıcı ziyana düşmürheç biri doğru deyilistehsalçıların gәliri hökmәn artar, istehslakçıların gәliri isә hökmәn azalar

qiymәt sәviyyәsinә tәsir ilәкapitalın vә әmәyin hәcmi ilә vә hәm dә istifadә olunan teхnologiya ilә•әhalinin seçimi ilәfaiz dәrәcәsinin sәviyyәsi ilәpul tәкlifi, dövlәt хәrclәrinin sәviyyәsi vә vergilәrlә

tәlәb әyrisini sağa istiqamәtlәndiririnvestisiyanın artması ÜMM­un artımında artan effektә sәbәb olurinvestisiyanın artması ÜMM­un analoji artımına sәbәb olur•investisiyanın artdığı şәraitdә ÜMM­un artımı müşahidә olunmurinvestisiyanın artımı bazar tarazlığından asılıdır

rәqabәttәlәbat vә tәklifin balanslaşdırılmasıtәlәbat vә tәlәbin balanslaşdırılmasıtәlәb vә tәklifin balanslaşdırılması•müәssisә qiymәtlәrinin balanslaşdırılması

C.Xiksin fәrdi texnoloji nәzәriyyәsiE.Çemberlinin ümumi tarazlıq nәzәriyyәsiA.Marşalın fәrdi tarazlıq nәzәriyyәsiL.Valrasın ümumi iqtisadi tarazlıq nәzәriyyәsi•C.Klarkın inkişaf edәn sistem daxilindә tarazlıq nәzәriyyәsi

L.Valras•C.Keyns

21.12.2016

24/98

166

167

168

169

170

171

172

C.M.keyns "siyasәtinin iqtisadi nәticәlәri" mәqalәsindә dövlәtin fәaliyyәtini tәnqid edirdi:

әgәr istehlakçılar qısamüddәtli dövrdә cari istehlaka xәrclәrini artırmağı qәrara alsa:

Milli hesablar sisteminә әsasәn makroiqtisadi göstәricilәr hesablanarkәn hansı sahәlәr arasında fәrqmüәyyәnlәşmir:

Milli gәlirdәn xalis gәlirә keçәrkәn nә nәzәrә alınmır?

İstehsal funksiyası nә demәkdir?

Xaricdә fәaliyyәt göstәrәn iqtisadi subyektlәrlә vә xarici institutlarla tәmsil olunur:

Sahәlәrarası balans modeli istiqamәtlәnib:

R.XarrodE.DomarK.Marks

cavablardan heç biri düz deyilmәcmu tәкlifin mәhdudlaşdırılması ilә әlaqәdarmәcmu tәlәbin artırılması ilә әlaqәdarmәcmu tәlәbin artırılması ilә әlaqәdarmәcmu tәlәbin mәhdudlaşdırılması ilә әlaqәdar•

ilк öncә mәhsul istehsalı hәcmi vә mәşğulluq artar•şәrtlәr eyni qaldıqda qiymәt vә mәşğulluq artarilк öncә mәhsul istehsalı hәcmi vә mәhğulluq azalarfaiz dәrәcәlәri istehsal hәcmini vә mәşğulluğu sabit saхlayırşәrtlәr eyni qaldıqda mәhsul istehsalı vә mәşğulluq azalar

qeyri­maddi istehsal vә onun bölmәlәri arasındamaddi vә qeyri­maddi istehsal•qeyri­maddi istehsal vә xidmәt sahәlәri arasındamaddi istehsal vә xidmәt sahәlәri arasındamaddi istehsal vә onun bölmәlәri arasında

dolayı vergilәrfәrdi vergilәr•müәssisәlәrdәn tutulan verginәqliyyat ödәmәlәrisosial sığorta ödәmәlәr

ÜMM­un nominal hәcmiÜDM vә milli gәlirin nominal hәcmiinflyasiya vә işsizliyin qarşılıqlı әlaqәsiәmәk vә kapital mәsrәflәrinin mәhsulun hәcminә tәsiri•xalis milli mәhsulun istehsalı amillәri

iqtisadi konyukturaümumilәşdirilmiş bazarlarxarici bölmә•firmareal kapital bazarı

sahәnin iqtisadi inkişafınasahәlәrarası proporsiyalarda nisbәti tәnzimlәmәyәayrı­ayrı sahәlәrin mәhsul istehsalı vә onların ehtiyatlarının yaranmasıhәr sahәnin mәhsul istehsalının ehtiyatına, mövcud tәlәbin dolğun olması mәqsәdi ilә•

21.12.2016

25/98

173

174

175

176

177

178

179

180

Makroiqtisadi modelin iqtisadiyyatın dörd әsas funksional asılılığına müvafiq quruluşu:

İstehsalın dәyәrcә hәcminin әvvәlki dövrә nisbәtәn aşağı sәviyyәdә tәkrarlanması:

Maliyyә bazarının tәrkib hissәlәridir :

Mәşğulluq, inflyasiya işsizlik, planlaşdırılmış xәrclәri hansı dәyişәnlәrә aid etmәk olar:

Paretoya görә ümumi iqtisadi müvazinәtliyin meyarı (kriteriya) nәdir?

İnflyasiya zamanı real gәlir azalarsa, nominal gәlir:

Friksion işsizlik o zaman baş verir ki:

Aşağıdakılardan hansı inflyasiya göstәricisi kimi çıxış edә bilәr:

sahәdaxili istehsal ehtiyatlarına, tәklifi dolğun tәşkil etmәk üçün

texnoloji, defision, davranışlı, institusional•davranış, texnoloji, qiymәt, qәrar qәbul olunmasıtәlәb­tәklif әlaqәsi, texnoloji, qiymәt, davranışdavranış, qәrar qәbul olunması amili, institusional, tәlәb­tәklif әlaqәsiqәrar qәbul olunması, qiymәt, xarici iqtisadi vә institusional

geniş tәkrar istehsalsadә tәkrar istehsalfәrdi tәkrar istehsalkonyukturalı tәkrar istehsaltәnәzzüllü tәkrar istehsal•

tәbii resurslar bazarıpul bazarı vә qiymәtli kağızlar bazarı•hamısı düzdürtorpaq bazarıәmәk bazarı

texnoloji dәyişikliklәrhamısı düzdürendogen (daxili) dәyişәnlәr•ekzogen (xarici) dәyişәnlәrdavranış dәyişikliklәri

ictimai rifah halının yaxşılaşdırılmasıfәrdlәrin vә әhalinin rifah halının yaxşılaşdırılması•mәcmu faydalılığın açıqlanmasımaksimum faydalılıqfәrdi rifah halının qiymәtlәndirilmәsi

heç biri düz deyilartacaq;azalacaq;dәyişmәz qalacaq;birmәnalı söylәmәk mümkün deyil;•

düzgün cavab yoxdur;iqtisadiyyatda texnoloji dәyişiklәr baş verir;iqtisadi tәnәzzül şәraitindә firmalar iş yerlәrini ixtisar edir;fәhlәlәr yeni iş yeri axtarmaq üçün iş yerlәrini tәrk edirlәr;•fәhlәlәr iş yerlәrinin tәrk edir vә yeni iş yerinin axtarışını dayandırırlar;

•

21.12.2016

26/98

181

182

183

184

185

186

187

Aşağıda göstәrilәn hansı halda friksion işsizlik baş vermir:

Sosial bazar tәsәrrüfatı anlamı ilk dәfә kimin tәrәfindәn istifadә olunub?

Makroiqtisadi sabitliyin mәqsәdi:

İqtisadi tsiklin fazalarına görә fiskal siyasәtin növlәri:

Dövlәtin sabitlәşdirmә siyasәtini hәyata keçirmәk üçün istifadә etdiyi üsullar –bu:

Dövlәtin iqtisadiyyatın depresiya dövründә apardığı siyasәt:

Azad yarış sosial bazar tәsәrrüfatının әsas elementidir fikri kimә aiddir:

istehlak qiymәtlәri indeksi;•valyuta mәzәnnәsi;pul kütlәsinin artım tempi;Dou­Cons indeksi;faiz dәrәcәsi;

bәzi firmalar iflasa uğrayırlar;fәhlәlәr iş yerindә bәrpa olmalarını gözlәyirlәr;düzgün cavab yoxdur;iqtisadiyyatda struktur dәyişikliklәr baş verir;•fәhlәlәr yeni iş yeri axtarmaq üçün iş yerlәrini tәrk edirlәr;

K.MengerC.KeynsM.FridmenA.Myüller­Armak•P.Samuelson

idxalla ixrac balansını sabitlәşdirmәkistehsalı genişlәndirmәkişsizliyin sәviyyәsini sabit saxlamaqMG­in artımı, işsizliyin saxlanılması, xalis ixrac vә qiymәt sәviyyәsi•idxala üstünlük vermәk

pul­kredit (monetar siyasәt)avtomatik fiskal siyasәtdiskresion fiskal siyasәtstimullaşdırıcı vә lәngidici fiskal siyasәt•büdcә­vergi siyasәti

heç biri düz deyilfiskal, pul­kredit vә kombinәlәşdirilmiş•mәcmu tәlәbin tәnzimlәnmәsimәcmu tәklifin tәnzimlәnmәsimәcmu tәlәb vә tәklifin tәnzimlәnmәsi

fiskal siyasәttәnzimlәyici siyasәtstimullaşdırıcı siyasәt•dayanıqlı siyasәtmonetar siyasәt

L.Erxard•A.RyustovV.Renke

21.12.2016

27/98

188

189

190

191

192

193

194

Sosial plüralizm konsepsiyası kimә aiddir:

Proteksionalizm sәnaye üçün qanundur fikri kimә mәxsusdur?

Sosial bazar tәsәrrüfatı nәzәriyyәsini praktiki olaraq hәyata keçirәn kim olmuşdur?

Sosial bazar tәsәrrüfatı nәzәriyyәsinin әsas prinsiplәrini kim işlәyib hazırlamışdır?

Alman tarixi mәktәbi nәyi iqtisadi tәhlilin predmeti hesab edirdilәr?

Şәxsi yardımçı tәsәrrüfatda yaradılan vә әhalinin şәxsi istehlakına natural şәkildә daxil olan vәsaitlәrindәyәrini әks etdirir:

Indeksasiya tәqaüdçülәrin vә qәrarlaşmış gәlirlәrә malik olan cәmiyyәtin digәr üzvlәrinin hәyatsәviyyәsinin:

F.XayekV.Oyken

V.OykenF.XayekV.RenkeA.RyustovV.Zombart•

L.MizesF.List•L.ErxardA.MonkretyenV.Oyken

L.MizesV.OykenL.Erxard•F.XayekA.Ryustov

C.KeynsV.Oyken•Y.ŞumpeterC.RobinsonF.Xayek

әmәk haqqını vә istehsal dairәsinitәbii resurslarıistehsal sferasınıistehsal vә tәdavül sferasınıiqtisadi vә qeyri­iqtisadi amillәri•

natural gәlirlәr•pul gәlirlәrireal gәlirlәrşәxsi sәrәncamda qalan gәlirlәrnominal gәlirlәr

heç biri düz deyilartan sәviyyәdә saxlanılması üçün istfadә ediliraşağı sәviyyәdә saxlanılması üçün istifadә edilirüstün sәviyyәdә saxlanılması üçün istifadә edilir

•

21.12.2016

28/98

195

196

197

198

199

200

201

202

Aşağıdakı göstәricilәrdәn hansı yoxsulluğun hәdlәrini xarakterizә etmir?

Ümidini itirmiş işçi işlәmәk istәyir, ancaq iş yeri axtarmağı dayandırıb:

Alman tarixi mәktәbinin II mәrhәlәsinin әsas nümayәndәlәri kimdir:

V.Oykenә görә bәşәr cәmiyyәtindә iqtisadiyyatın tipi necә olmalıdır?

Sosial bazar tәsәrrüfatı ifadәsi ilk dәfә kim tәrәfindәn istifadә olunub?

İnsanların hәyat sәviyyәsi yüksәk olduqca onların әrzaq mәhsullarına mәsrәflәri nisbәtәn azalır:

Aşağıdakı kateqoriyalardan hansı sosial plüralizm konsepsiyasının tәrkib hissәsidir?

Makroiqtisadi siyasәtin әn vacib vәzifәsi:

normal sәviyyәdә saxlanılması üçün istifadә edilir•

tәdricinisbimütlәqiqtisadi•xroniki

işsizlәrin hәcmindә gözlәyәnlәr sırasındadırfriкsion işsizliyin hәcmindә nәzәrә alınırgizli işsizlәr sırasındadırartıq işçi qüvvәsi tәrкibindә hesaba alınmır•qanunauyğun olaraq minimum әmәк haqqı sәviyyәsindә yardım alır

Q.Şmoller, L.Brentano, K.Büxer•V.Roşer, B. Hildebrand, K.KnisB.Zombart, R.Ştolsman, R.Ştammler, A.AmonF.List, A.MüllerK.Marks, F.Engels

mәrkәzdәn idarә edilәn vә mübadilә iqtisadiyyatı•imperializmtotalitarizmazad, açıq tәsәrrüfatkommunizm

K.MarksC.KeynsA.Myüller­Armak•M.FridmenP.Samuelson

Engel qanunu•Sey qanunuValras qanunuQossen qanunuOyken qanunu

bunların hamısı•kapitalizmkonerativ tәsәrrüfatictimai tәsәrrüfatsәrvәt vә kәndli tәsәrrüfatı

21.12.2016

29/98

203

204

205

206

207

208

209

İqtisadi tsiklin fazalarına görә fiskal siyasәtin növlәri:

Aşağıdakı әsәrlәrdәn V.Zombarta aid olanını seçin:

Yunan sözü olub kuklos tsikl anlayışı:

Uzunmüddәtli işsizliyә aiddir:

Müasir kapitalizm cәmiyyәtindә istehsal sәviyyәsi ilә mәşğulluğu – istehsal olunan әmtәәlәr, xidmәtlәrvә uyğun olaraq mәşğulluq sәviyyәsinin ümumi vә mәcmu mәsrәflәrin sәviyyәsindәn birbaşa asılı olduğunutәdqiq edәn nәzәriyyәçi:

Qiymәtlәrin ümumi sәviyyәsi durmadan yüksәlir, pulun alıcılıq qabiliyyәti durmadan aşağı enir:

Qiymәt artımı vә işsizlik dinamikası arasında qrafik asılılıq:

müvazinәtli qiymәti stabillәşdirmәкmәcmu tәlәbatın stabillәşmәsimәcmu tәкlifin stabillәşmәsimәcmu tәlәbin stabillәşmәsi•mәcmu хәrclәrin stabillәşmәsi

büdcә­vergi siyasәtistimullaşdırıcı vә lәngidici fiskal siyasәt•avtomatik fiskal siyasәtdiskresion fiskal siyasәtpul­kredit (monetar siyasәt)

bunların hamısı•"Tәsәrrüfat hәyatının quruluşu""Müasir kapitalizm""Sosializm vә XIX әsrin sosial hәrәkatı""Alman sosializmi"

dövr demәkdirçevrә demәkdir•dalğa demәkdirdövriyyә demәkdirkontur demәkdir

tsiklik friksionmövsümi, tsiklikfriksion, strukturmövsümi, friksiontsiklik, struktur•

C.MillA.MarşalJ.B.SeyC.Keyns•A.Piqu

tәklif inflyasiyasıaçıq inflyasiya•tәlәb inflyasiyasıgizli inflyasiyaxәrclәr inflyasiyası

Engel әyrisi

21.12.2016

30/98

210

211

212

213

214

215

216

Qısamüddәtli işsizliyә aiddir:

İnflyasiyanın sәbәblәri hansılardır:

İnflyasiyanın әksi olub qiymәtlәrin ümumi sәviyyәsinin davamlı vә ardıcıl olaraq aşağı düşmәsi:

Alman tarixi mәktәbinin metodologiyasını klassik mәktәbdәn fәrqlәndirәn cәhәtlәr:

Fasilәsiz proses olub cәmiyyәtin inkişafının bütün mәrhәlәlәrindә baş verәn mütәrәqqi dәyişikliklәriifadә edir:

Artan kapitalla silahlanma vә artan әmәk mәhsuldarlığı daimi kapitalverimi ilә müşayiәt olunur. Bu:

İnflyasiya vә işsizliyin nәticәlәri iqtisadiyyatın hansı sәviyyәsinin problemidir:

Lorens әyrisiFilips әyrisi•Laffer әyrisiValras әyrisi

mövsümi, tsikliktsiklik, friksionmövsümi, friksion•struktur, tsiklikfriksion, tsiklik

hamısı düzdürsabit templi iqtisadi artimәmәk haqqının әmәk mәhsuldarlığına nisbәtәn üstün artımıistehsalın sürәtli inkişafıistehsalçılar arasında rәqabәtin pozulması•

qiymәtin ümumi sәviyyәsinin dәyişmәsideflyasiya•qiymәt indeksiinflyasiya tempistaqflyasiya

bunların hamısı•ictimai mәnafenin şәxsi mәnafedәn üstün tutulmasıiqtisadi vә qeyri­iqtisadi amillәrә üstünlük verilmәsisiyasi iqtisada milli elm kimi baxılmasıiqtisadi hadisәlәrә tarixi mövqedәn yanaşılması

elmi nailiyyәtlәrtәrәqqitexnoloji tәkmillәşmәsürәtli inkişafelmi­texniki tәrәqqi•

әmәkqoruyucu ETPneytral ETP•Xiksә görә ETPETP kapitalqoruyucu tipiXarroda görә ETP

dünya iqtisadiyyatınınmakroiqtisadiyyatın•qlobal iqtisadiyyatın

21.12.2016

31/98

217

218

219

220

221

222

223

İnflyasiya ilә işsizlik arasında әlaqәni ilk dәfә kim araşdırmışdır?

İnflyasiyanın sәbәblәri hansılardır:

İnflyasiyanın әksi olub qiymәtlәrin ümumi sәviyyәsinin davamlı vә ardıcıl olaraq aşağı düşmәsi:

İnflyasiya vә işsizliyin nәticәlәri iqtisadiyyatın hansı sәviyyәsinin problemidir:

İnflyasiya ilә işsizlik arasında әlaqәni ilk dәfә kim araşdırmışdır?

İqtisadi tsiklin tәbiәti xarici sәbәblәrdәn asılıdır:

İqtisadi tsiklin tәbiәti ekzogen vә endogen meyillәrin vәhdәtindәn yaranır:

regional iqtisadiyyatınmeqaiqtisadiyyatın

K.MarksM.FridmanO.Filips•V.OykenC.Keyns

hamısı düzdürsabit templi iqtisadi artimәmәk haqqının әmәk mәhsuldarlığına nisbәtәn üstün artımıistehsalın sürәtli inkişafıistehsalçılar arasında rәqabәtin pozulması•

qiymәtin ümumi sәviyyәsinin dәyişmәsideflyasiya•qiymәt indeksiinflyasiya tempistaqflyasiya

dünya iqtisadiyyatınınmakroiqtisadiyyatın•qlobal iqtisadiyyatınregional iqtisadiyyatınmeqaiqtisadiyyatın

K.MarksM.FridmanO.Filips•V.OykenC.Keyns

hamısı düzdürekzogen faktor•qısamüddәtlielektik faktorendogen faktor

ekzogen faktorheç biri düz deyilelektik faktor•endogen faktorhamısı düzdür

21.12.2016

32/98

224

225

226

227

228

229

230

231

İqtisadi tsiklin mәzmunu onun daxili qanunauyğunluqlarından asılıdır:

İqtisadi böhran, durğunluq, canlanma, yüksәlişin dövrü olaraq tәkrarlanması:

Xarakterinә görә inflyasiyanın növlәri:

Bir­birini ardıcıl әvәz edәn tsiklin fazalarını iqtisadçılardan kim müәyyәnlәşdirmişdir:

Aşağıdakılardan hansılar inflyasiyanın sürәtli artım növünә aid deyil?

Aşağıdakılardan hansılar iqtisadi tsikl fazalarına aid deyil?

7­12 ili әhatә edәn tsikllәr:

40­60 ili әhatә edәn tsikllәr:

uzunmüddәtliendogen faktor•elektik faktorqısamüddәtliekzogen faktor

iqtisadi tәnәzzüliqtisadi yüksәlişiqtisadi böhraniqtisadi tsikl•iqtisadi artım

heç biri düz deyilaçıq­gizli•tәlәb vә tәklifuyğunlaşan­gözlәnilәnhiper­mülayim

Q.XablerK.Marks•D.KondratyevJ.SismondiK.Mitçel

qәfilgözlәnilәn•sürәtlimülayimifrat (hiper)

canlanmayüksәlişdurğunluqböhranbüdcә kәsirinin artımı•

Forrester tsikllәriortamüddәtli tsikllәr•uzunmüddәtli tsikllәrToffer tsikllәriqısamüddәtli tsikllәr

Forrester tsikllәri

•

21.12.2016

33/98

232

233

234

235

236

237

238

2­4 ili әhatә edәn tsikllәr:

әhalinin hәr nәfәrinә düşәn maddi nemәtlәrin vә xidmәtlәrin kәmiyyәt vә keyfiyyәtini әks etdirәngöstәrici:

Dövlәtin sabitlәşdirmә siyasәtini hәyata keçirmәk üçün istifadә etdiyi üsullar –bu:

Vәtәndaşların, ilk növbәdә әhalinin әn ağır maddi vәziyyәtdә olan tәdbirlәrinin inflyasiyadan,işsizlikdәn müdafiәsinә yönәldilәn siyasәt:

İnflyasiya zamanı nominal ÜDM:

Tarazlığın istәnilәn mәşğulluq, qiymәt vә gәlirlәr sәviyyәsindә tәnzimlәnmәsi:

Böhran fazasının әlamәtlәri:

uzunmüddәtli tsikllәr•qısamüddәtli tsikllәrToffer tsikllәriortamüddәtli tsikllәr

ortamüddәtli tsikllәrqısamüddәtli tsikllәr•Forrester tsikllәriToffer tsikllәriuzunmüddәtli tsikllәr

әmәk haqqıhәyat sәviyyәsi•hәyat tәrziyaşayış vasitәlәrihәyat göstәricisi

heç biri düz deyilmәcmu tәklifin tәnzimlәnmәsimәcmu tәlәbin tәnzimlәnmәsifiskal, pul­kredit vә kombinәlәşdirilmiş•mәcmu tәlәb vә tәklifin tәnzimlәnmәsi

heç biri düz deyildövlәtin monetar siyasәtidövlәtin sosial siyasәti•dövlәtin iqtisadi siyasәtidövlәtin antiinflyasiya siyasәti

düzgün cavab yoxdur;real ÜDM­dәn zәif artır;real ÜDM­dәn tez artır;•real ÜDM­in tempi ilә artır;dәyişmәz qalır;

dövlәtin qiymәt siyasәtidirdövlәtin fiskal siyasәtidirdövlәtin monetar siyasәtidirdövlәtin sabitlәşdirmә siyasәtidir•dövlәtin tәnzimlәmә siyasәtidir

istehsalın dirçәlişiişsizlәrin sayının artması•

21.12.2016

34/98

239

240

241

242

243

244

245

Iqtisadi şok anı vә iqtisadi siyasәtin cavab tәdbirlәrinin qәbul edildiyi an arasındakı dövr:

Aşağıdakılardan hansılar inflyasiyanın sosial­iqtisadi nәticәlәrinә daxildir?

Amerikan iqtisadçısı A.Oukenin hesablamasına görә faktiki işsizlik mәşğulluğun tәbii sәviyyәsindәn 1%olunması, bu ÜDM­un hәcminin aşağıdakı qәdәr itirilmәsidir:

200 ili әhatә edәn tsikllәr:

Müәyyәn dövrdә ev tәsәrrüfatları tәrәfindәn әldә edilmiş vә istehsal olunmuş natural vә pul vәsaitlәrininmәcmusu:

Mәhsul istehsalı zamanı iqtisadi resurslardan sәrbәst istifadә etmәk, nә istehsal etmәk, bazarda kimә vәneçәyә satmaq vә iqtisadi baxımdan tam sәrbәst olmaq?

Cәmiyyәtin sosial­iqtisadi strukturunda әhalinin müxtәlif ictimai qruplarının hәrәkәtini, dәyişikliklәrinmüәyyәnlәşdirilmәsi:

istehsalda durğunluqistehsalın hәcmi sabitdiryuxarıda göstәrilәnlәrin hamısı

heç biri düz deyilstimullaşdırıcı siyasәtxarici sabitlәşmә siyasәtidaxili sabitlәşmә siyasәti•stimullaşdırıcı xarici ticarәt siyasәti

heç biri düz deyilsürәtli inlyasiya şәraitindә istehsalın artımıpulun alıcıq qabiliyyәtinin aşağı düşmәsimülayim inflyasiya şәraitindә istehsalın tәnәzzülümülayim inflyasiya şәraitindә istehsalın tәnәzzülü, pulun alıcıq qabiliyyәtinin aşağı düşmәsi, sürәtli inlyasiyaşәraitindә istehsalın artımı

•

3,5%2,5%•2%1,5%3%

ortamüddәtli tsikllәrForrester tsikllәri•uzunmüddәtli tsikllәrToffer tsikllәriqısamüddәtli tsikllәr

әhali gәlirlәri•nominal pul gәliripul gәlirlәriәhalinin natural gәlirlәrireal pul gәlirlәri

azad menecerazad sahibkarlıq•azad kooperativçiazad insanazad istehsalçı

•

21.12.2016

35/98

246

247

248

249

250

251

252

İnstitusional әhali göstәricisi, iş qüvvәsi tәrkibinә daxil olmayan mәşğul, işsizlәrin sayı nәyi xarakterizәedir?

İnflyasiyanın tam mәzmunu özünü aşağıdakılardan hansında әks etdirir?

Mәcmu tәlәbin cәmi bütövlükdә necә ifadә oluna bilәr?

Sәrvәti istehlak predmetlәrindә görәn iqtisadçı kim olmuşdur:

Milli istehsalın (mәhsulun) real hәcminin qiymәtlәrinin sәviyyәsindә aslılığı әyrisi:

J.B.Seyin fikrinә görә:

J.B.Sey qanunu belәdir ki:

cәmiyyәtin mobilliyi•iqtisadi mobilliksosial mobillikdemoqrafik mobillikәhali hәrәkәti

işlәmәyәn işçilәrin sayınıәmәkqabiliyyәtli әhalinimәşğulluğu­işsizliyi•işsizliyiişlәk insanların sayını

gәlirlәrin hәcminin artması nәticәsindә qiymәtlәrin artımıbüdcә kәsirinin artması ilә әlaqәdar qiymәtlәrin qeyri­proporsional artımımәcmu tәlәblә mәcmu tәklif arasında tarazlığın pozulması nәticәsindә qiymәtlәrin ümumi sәviyyәsinin artması•qiymәtlәrin sәviyyәsinin uzun müddәtli artım tempiistehlak mallarının istehsalının azalması nәticәsindә qiymәtlәrin artımı

dövlәt tәdrarüklәri kimixüsusi bölmәnin investisiya xәrclәri kimixalis ixrac kimiev tәsәrrüfatlarının istehlak xәrclәri kimibütövlükdә götürülәn xәrclәrin cәmi kimi•

P.Buagilber•K.MarksU.S.CevonsS.SismondiA.Marşal

mәcmu tәklif әyrisi•mәcmu tәlәb әyrisihamısı düzdürheç biri düz deyilmilli gәlirin dinamikası әyrisi

doğumun yüksәk tempi әhali artıqlığı yaradırpul tәkrar istehsalın müstәqil amilidirtәlәb müfaviq tәklif yaradırdövlәt iqtisadiyyata müdaxilә etmәmәlidir•dövlәtin iqtisadiyyata müdaxilәsi zәruridir

qiymәtin artımı tәklifin azalmasına gәtirib çıxarırtәklif özünün xüsusi tәlәbini yaradır

21.12.2016

36/98

253

254

255

256

257

258

259

Mәntiqi, qrafiki vә cәbri formada müxtәlif iqtisadi hadisәlәrin vә proseslәrin bir­biri ilә funksionalasılılığının müәyyәnlәşdirilmәsi:

İqtisadi tsiklin әsas sәbәbi cari gәlirlәrin çox hissәsinin әmanәtә, az hissәsinin isә şәxsi istehlakayönәlmәsidir. Bu hansı nәzәriyyәdir?

Aşağıdakı nәzәriyyәlәrdәn hansı S.Sismondiyә mәxsusdur:

J.B.Sey göstәrmişdir ki:

Aşağıdakı nәzәriyyәlәrdәn hansı Maltusa mәxsusdur:

Aşağıdakı iqtisadçılardan hansı iqtisadiyyata dövlәt müdaxilәsinin tәrәfdarı olmuşdur?

1000­2000 ili әhatә edәn tsikllәr:

tәlifin, elәcә dә tәlәbin әyrisinin hәrәkәtlәri bazar tarazlığına gәtirib çıxarırqiymәtlәrin artımı tәklifin çoxalmasına gәtirib çıxarır•әmәk haqqı vә qiymәt çevik hesab olunmur, ona görә dә bazar tarazlığının әldә olunmasına әngәl yaradır

maкroiqtisadi siyasәtin izahımaкroiqtisadi modellәrmaкroiqtisadi göstәricilәrmaкroiqtisadi dәyişәnlәr•maкroiqtisadi aхınlar

ifrat yığım nәzәriyyәsinatamam istehlak nәzәriyyәsi•monetar nәzәriyyәxarici amillәr nәzәriyyәsimarksist nәzәriyyә

böhran tәsadüfi deyil, o daxili ziddiyyәtlәrin, yәni istehsal vә istehlak arasındakı ziddiyyәtin mühüm tәzahürüdür•bütün alıcı vә satıcılar “Zәnginlik zәnciri” içindә bir­biri ilә sıx şәkildә bağlanmışdırböhran tәlәbin artıqlığı üzündәn baş verirümumi böhran mümkün deyil, yalnız tәsadüfi ayrı­ayrı mәhsullar istehsalının böhranı labüddüradamlar nemәtlәrin nәinki çatışmazlığından, eyni zamanda artıqlığından da ölә bilәrlәr

qiymәtin artımı tәklifin azalmasına gәtirib çıxarırtәklif özünün xüsusi tәlәbini yaradırtәlifin, elәcә dә tәlәbin әyrisinin hәrәkәtlәri bazar tarazlığına gәtirib çıxarırqiymәtlәrin artımı tәklifin çoxalmasına gәtirib çıxarır•әmәk haqqı vә qiymәt çevik hesab olunmur, ona görә dә bazar tarazlığının әldә olunmasına әngәl yaradır

satış problemini iqtisadi nәzәriyyәnin mәrkәzinә qoymuşdur•bütün alıcı vә satıcılar “Zәnginlik zәnciri” içindә bir­biri ilә sıx şәkildә bağlanmışdırböhran tәlәbin hәm artıqlığı, hәm dә çatışmazlığı üzündәn baş verirümumi böhran mümkün deyil, yalnız tәsadüfi ayrı­ayrı mәhsullar istehsalının böhranı labüddüradamlar nemәtlәrin nәinki çatışmazlığından, eyni zamanda artıqlığından da ölә bilәrlәr

P.BuagilberD.RikardoS.Sismondi•J.B.SeyA.Smit

uzunmüddәtli tsikllәrqısamüddәtli tsikllәrForrester tsikllәri

21.12.2016

37/98

260

261

262

263

264

265

266

Yaşayış dәyәrinin artması nәticәsindә әhali gәlirlәrindә itkinin qarşısını almaq mәqsәdi ilә hәyatakeçirilәn kompensasya tәdbirlәri sistemi:

Ümumilәşdirilmiş makroiqtisadi modellәrin kömәyi ilә müәyyәnlәşdirilir:

İnflyasiya nәyә gәtirir?

İqtisadi tsiklin sәbәblәrindәn biri:

İqtisadi aktivlik mövsümü xarakter daşıyan sahәlәrdә baş verir vә bayramlar әrәfәsindә daha dagüclәnir:

İki konsepsiyaya müvafiq olaraq bazar konyuktura mexanizminin dinamikasını әks etdirәn işgüzar tsiklmodeli, akselerator vә multiplikator prinsipi:

Gözlәnilәn inflyasiya:

ortamüddәtli tsikllәrToffer tsikllәri•

heç biri düz deyilistehlak qiymәtlәrinin artmasını dayandırmaqsosial tәminatinflyasiya şәraitindә istehlak qiymәtlәrinin artmasını dayandırmaqgәlirlәrin dövlәt indeksiyası•

höкumәt tәdbirlәri кoordinasiya ediliriqtisadi problemlәrin hәlli aхtarılırmaкroiqtisadi siyasәtin elastiкliyiidarәetmәnin кompleкs alternativ üsulları•maкroiqtisadi göstәricilәr optimallaşdırılır

düzgün cavab yoxdurmәcmu tәlәbin azalmasınaev tәsәrrüfatlarının alıcılıq qabiliyyәtinin aşağı düşmәsinәreal gәlirlәrin azalmasınahamısı düzdür•

heç biri doğru deyilelmi­texniki tәrәqqi•mәcmu xәrclәrdәki dәyişikliktәbii resurs yataqlarının tapılmasıhamısı düzdür

resurslardan qeyri­sәmәrәli istifadәqeyri­tsiklik aktivlik•antitsiklik aktivliktsiklik aktivlikresurslardan sәmәrәli istifadә

Xekşer­OlinMarks­EngelsSamuelson­Xiks•Smit­RikardoKeyns­Marşal

açıq inflyasiyadırәvvәlcәdәn nәzәrә alınan, proqnozlaşdırılan inflyasiyadır•tәbii inflyasiyadır

21.12.2016

38/98

267

268

269

270

271

272

273

İnflyasiya tempini hesablamaq üçün hansı qiymәt indeksi daha xarakterikdir?

Hәr hansı bir iqtisadi siyasәt tәdbirlәrinin hәyata keçirilmәsi dövrü ilә bu tәdbirlәrin nәticәsinin hәyatakeçirildiyi dövr arasında vaxt:

İşsizlik nәticәsindә potensial әmtәә vә xidmәtlәrin itkisinin hesablanması kimin işlәdiyi qanuna әsasәnhәyata keçirilir?

İş qabiliyyәtli әhalinin hәrәkәtini vә istifadәsini xarakterizә edәn qanun necә adlanır?

İş axtarmaqla, iş yeri gözlәmәklә vә yaxın gәlәcәkdә işlә tәmin olunan әmәk qabiliyyәtli adamlar aiddir:

Ölkә iqtisadiyyatının әksәr sahәlәrindә tәlәblә tәklif arasında uzunmüddәtli tarazlığın pozulması ilәәlaqәdar qiymәtlәrin ümumi sәviyyәsinin artması:

Mövsümi işsizlik hansı növ işsizlik daxilindә öyrәnilir?

tәlәb inflyasiyasıdırtәklif inflyasiyasıdır

heç biri doğru deyilreal ümumi mәhsul indeksi•istehslak vasitәlәri indeksiistehsal vasitәlәri indeksihamısı düzdür

stimullaşdırıcı idxal siyasәtdaxili sabitlәşmә siyasәti vaxtı•xarici sabitlәşmә siyasәtiinvestisiya proyektlәrinin hәyata keçirilmәsixalis ixrac siyasәti

amerikan alimi X.Berneringilis iqtisadçısı A.Filiksamerikan iqtisadçısı M.Fridmenamerikan alimi A.Ouken•amerikan alimi P.Samuelson

әhalinin hәrәkәt vә yerdәyişmә qanunuәhali mәşğulluğu qanunu•әhalinin yerdәyişmәsi qanunuәhalinin hәrәkәt vә istifadәsi qanunubelә bir qanun yoxdur

tsiklik işsizliyәinstitutsional işsizliyәstruktur işsizliyәfriksion işsizliyә•tәbii işsizliyә

tәnzimlәnmәnin pozulmasıinflyasiya•tarazlığın pozulmasıdeflyasiyainhisarçılıq

natamam işsizlikstruktur işsizliktsiklik işisizlik

•

21.12.2016

39/98

274

275

276

277

278

279

280

Mәsrәflәrin ümumi hәcminin artması ilә bağlı inflyasiyanın sәbәblәrini öyrәnәn nәzәriyyә:

Qiymәtlәrin aşağıdakı hansı artım sürәti sürәtli inflyasiyaya aiddir?

Kurnest tsikllәri:

Uzunmüddәtli iqtisadi tsikllәr kim tәrәfindәn araşdırılmışdır?

Struktur böhranın әhatә dairәsi:

Sosial siyasәtin xarakteri vә mәzmunu sosial proseslәrin idarә edilmәsinә dövlәtin müdaxilә etmәsisәviyyәsindәn asılı olaraq sosial siyasәt neçә qrupa bölünür:

İşsizliyin iş qüvvәsinә faizlә olan nisbәti:

friksion işsizlik•hamısı daxilindә

tәlәb nәzәriyyәsitәklif nәzәriyysi•gözlәmә nәzәriyyәsixәrclәr nәzәriyyәsiyığım nәzәriyyәsi

10%­dәn 500%­ә50%­dәn 500%­ә qәdәr10%­dәn 50%­ә qәdәr•il әrzindә qiymәtlәrin artım sürәti 10%­ә qәdәr500%­dәn yuxarı

qısamüddәtli tsikllәrtikinti tsikllәri•Forrester tsikllәriToffer tsikllәriuzunmüddәtli tsikllәr

R.LukasC.KitçinN.Kondratyev•U.MitçelK.Juqlyar

hamısı düzdürhәr ikisiistehsalın bir neçә sahәsi•bütövlükdә iqtisadiyyatheç biri düz deyil

heç biri düz deyilüç – qalıq, monetar vә inistitusional prinsipli sosial siyasәtiki – qalıq vә institusional prinsipli sosial siyasәt•bir institusional prinsipli sosial siyasәtdörd – qalıq, monetar, institusional vә proteksionist sosial siyasәt

işsizlik norması•işsizliyin sәviyyәsiişsizliyin әyrisiişsizliyin kәmiyyәtiişsizlik

21.12.2016

40/98

281

282

283

284

285

286

287

288

İstehsalın durğunluğu zamanı baş verәn işsizlik:

Uzunmüddәtli dövrdә iş qüvvәsinin tәrkibindә işsizlәrin payını ifadә edir:

Ölçülәn işsizlik, faktiki işsizlikdәn az ola bilәr, belә ki:

Iqtisadi siyasәtin әnәnәvi tәhlil metodu iqtisadi gözlәmәyә adekvat tәsir edә bilmir, bunu müasir iqtisadinәzәriyyәdә necә adlandırırlar:

Fiskal siyasәtin tәsir dairәlәri:

Fiskal siyasәtin mәqsәdi:

Barter sazişlәri aşağıdakıların hansından asılılıqdadı: 1.inflyasiya sәviyyәsindәn 2.defisit dәrәcәsindәn3.әhalinin tәlәbatının aşağı düşmәsindәn 4.әhali gәlirlәrinin artmasından 5.gәlirlәrin sәviyyәsindәn

Aşağıda qeyd olunanlar hökumәtin möhkәm kursu adlanır, biridәn başqa onu müәyyәnlәşdirin:

axıcı işsizliktsiklik işsizlik•struktur işsizlikxroniki işsizlikgizli işsizlik

cavablardan heç biri düz deyiltәbii özümәşğulluqişsizliyin tәbii sәviyyәsi•işsizliyin tәbii normasıtәbii ikili mәşğulluq

bütün cavablar düzdürözünü işsiz elan edәnlәrin bәzilәri ciddi olaraq iş aхtarmaqla mәşğul olmurlarölçülәn işsizliк friкsion işsizliyi nәzәrә almırbәzi işçilәr iş tapmaq istәyirlәr, ancaq yorulub onu aхtarmağı dayandırırlar•ölçülәn işsizliк öz tәrкibinә yeniyetmә işsizliyin daхil etmir

Xiksin tәnqidiOykenin tәnqidiKeynsin tәnqidiFişerin tәnqidiLukasın tәnqidi•

bütün iqtisadi resursların sәmәrәli istifadәsini tәmin etmәkmәcmu tәlәb (mәcmu gәlirlәrin kәmiyyәti), mәcmu tәklif (mәcmu xәrclәr vә iqtisadi aktivlik)•dövlәt transfertlәri + mәcmu tәlәbdövlәt transfertlәri + mәcmu tәklifdövlәt büdcәsinin mәcmu xәrclәri vә mәcmu gәlirlәri

ÜDM­un stabil artımını tәmin etmәkÜDM­un artımını, iqtisadi resursların sәmәrәliliyini vә qiymәtlәrin sabitliyini tәmin etmәk•büdcәnin gәlir vә xәrclәrini tәmin etmәksabit vergi siyasәti,iqtisadi resurslardan sәmәrәli istifadәqiymәtlәrin sabit artımını, iqtisadi artımı, sabit vergini tәmin etmәk

1, 51, 2, 3•1, 3, 52, 42, 3, 4

21.12.2016

41/98

289

290

291

292

293

294

295

xarici (ekzogen) dәyişәnlәr kimi, hәcmi makroiqtisadi modeldәn kәnarda müәyyәnlәşәn, hökumәtinfiskal siyasәti, Mәrkәzi Bankın monetar siyasәtindә ifadә olunan dәyişәn:

Makroiqtisadi sabitliyin mәqsәdi:

Günәş aktivliyinin 11 illik tsiklini iqtisadi tsikllә әlaqәlәndirәn müәllifin adını vә nәzәriyyәsinimüәyyәnlәşdirin:

Dövlәt әmtәәnin tarazlıq qiymәtindәn aşağı qiymәtә satılması haqqında qәrar versә:

Bütün makroiqtisadi göstәricilәr dәyişikliyә uğrayır vә işgüzar aktivliyin dәyişmәsi iqtisadiyyatın bütünbölmә vә sahәlәrini әhatә edir:

Aşağıdakılardan hansılar yüksәliş fazasının әlamәtlәrinә daxil deyil?

Aşağıdakılardan hansılar tsiklәr nәzәriyyәsinә aiddir?

dövlәt idxal vә ixracı tәnzimlәmәlidirMәrkәzi Bank gәlәcәkdә pul­kredit siyasәtinin aşağıdakı modellәrini rәhbәr tutacaq: M/M = 3% x 2 x (işsizliyinfaktiki sәviyyәsi – işsizliyin tәbii sәviyyәsi)Mәrkәzi Bank pul tәklifi ilә 3% avtomatik olaraq artırırdövlәt xәrclәri aşağı düşdükdәn sonra, parlament vergilәrin azalması yolu ilә mәcmu tәlәbi stimullaşdırmaqqәrarına gәlir

•Konstitusiyanın tәlәbinә görә hökumәt hәr il dövlәt büdcәsini balanslaşdırmalıdır

heç biri düz deyilхarici endogen dәyişәndaхili eкzogen dәyişәnхarici eкzogen dәyişәn•daхili endogen dәyişәn

idxalla ixrac balansını sabitlәşdirmәkMG­in artımı, işsizliyin saxlanılması, xalis ixrac vә qiymәt sәviyyәsi•işsizliyin sәviyyәsini sabit saxlamaqistehsalı genişlәndirmәkidxala üstünlük vermәk

hamısı düzdürC.Cevinson – xarici amillәr nәzәriyyәsi•R.Xoutri – monetar nәzәriyyәQ.Xabler – yığımlar nәzәriyyәsiK.Marks – izafi dәyәr nәzәriyyәsi

bu zaman istehsalçının mәnfәәti artırbu zaman kredit faizlәri yüksәlirbu zaman büdcә ödәmәlәri artırbu zaman istehsalçının mәnfәәti sabit qalırbu zaman istehsalçının mәnfәәti azalır•

antitsiklik dәyişikliklәrtsiklik dәyişikliklәr•firma sәviyyәsindә dәyişikliklәrqeyri­tsiklik dәyişikliklәrbir sahәdә olan dәyişikliklәr

qiymәtlәrin aşağı düşmәsi, işçi qüvvәsinә tәlәbin artması•texniki resurslardan istifadәnin sabitlәşmәsiişçi qüvvәsinә tәlәbin artmasıqiymәtlәrin aşağı düşmәsiiqtisadi kapital qoyuluşlarının çoxalması

21.12.2016

42/98

296

297

298

299

300

301

302

Aşağıdakı amillәrdәn hansı tәlәb inflyasiyasını yarada bilәr?

Açıq inflyasiya hansı formalarda tәzahür edir?

A. Lauqulerin Tәklif iqtisadiyyatı nәzәriyyәsi hansı problemin hәllini nәzәrdә tutmurdu?

Sәmәrәli gözlәmә nәzәriyyәsi hansı iqtisadi siyasәti nәzәrdә tutmur?

әhalinin tәbii hәrәkәti, işә qәbul olunan vә işdәn çıxan, pensiyaya gedәn әhalinin tәrkibi vә sayındakıdәyişikliklәr:

Yoxsulluq hәddinin müәyyәn edilmәsi metodları:

Renta, netto­faiz, dividendlәr bu:

heç biri düz deyiliqtisadi tsiklin sinxronlaşdırılması nәzәriyyәsimonetarist nәzәriyyәlәrkeynsçi nәzәriyyәlәrkeynsçi nәzәriyyәlәr, monetarist nәzәriyyәlәr, iqtisadi tsiklin sinxronlaşdırılmsası nәzәriyyәsi•

kommunal xidmәt qiymәtlәrinin artırılmasıistehlaka meyllilik hәddinin azalmasıneftin qiymәtinin artmasıdövlәt büdcә kәsirinin artması•әhalidәn tutulan gәlir vergisinin artırılması

hamısı düzdürqiymәt inflyasiyası vә gözlәmә adaptasiya olma inflyasiyasısürüşәn inflyasiya vә xәrclәr inflyasiyası formasındatәlәb inflyasiyası, xәrclәr inflyasiyası vә struktur inflyasiyası formasında•hiper inflyasiya, tәklif inflyasiyası vә tәlәb inflyasiyası formasında

inflyasiyanın tәnzimlәnmәsi•büdcәnin sağlamlaşdırılmasıtәklifin stimullaşdırılmasıvergilәrin azaldılmasısosial proqramların dondurulması

mәşğulluğun tәnzimlәnmәsini•gözlәmәnin mümkün tәsiriniiqtisadi siyasәtin nәticәsinin dәyişmәsinimakro vә mikro iqtisadi әlaqәlәndirmәnidövlәtin iqtisadiyyata mәhdud müdaxilәsini

demoqrafik mobillik•cәmiyyәtin mobilliyiәahilinin işlә tәmin olunmasısosial mobillikiqtisadi mobillik

nisbi vә mütlәq yoxsulluq hәddi•minimum vә nisbi yoxsulluq hәddimaksimum vә mütlәq yoxsulluq hәddiminimum vә mütlәq yoxsulluq hәddimaksimum vә nisbi yoxsulluq hәddi

mülkiyyәtdәn gәlir•

21.12.2016

43/98

303

304

305

306

307

308

309

Mövcud ölkәdә (regionda) orta sәviyyәdә yaşamağa imkan verәn minimal istehlak sәbәtinin dәyәriningöstәricisi:

Mәhsulun qiymәtinin dәyişmәsinin alıcının real gәlirinә vә buna uyğun olaraq mәhsulun miqdarına tәsirgöstәrmәsi:

İstiqamәtindәn asılı olaraq әhali mobilliyinin formaları:

İstehlak әmtәә vә xidmәtlәrinin bahalaşmasını tam vә ya qismәn ödәmәk mәqsәdi ilә әhalinin pulgәlirlәrinin dövlәt tәrәfindәn müәyyәn olunmuş mexanizmi:

İnsan inkişafı indeksini müәyyәn edәn göstәricilәr sistemi:

İqtisadi aktiv әhali vә ya iş qüvvәsi hәrәkәtinin bütün formalarını әhatә edәn mobillik:

Cari transfertlәr, kompaniyanın xeyriyyәçiliyi, dövlәt müavinәtlәri vә digәr ödәnişlәr:

transfert gәlirlәrireal gәlirmәşğulluqdan gәlirnominal gәlirlәr

nisbi yoxsulluq hәddi•yoxsulluqminimum istehlak büdcәsimütlәq yoxsulluq hәddiyaşayış minimumu

gәlir normasıgәlir effekti•mәnfәәtgәlirgәlir faizi

gendaxili, şaquligenarası, şaquligendaxili, üfüqigenarası, üfüqişaquli, üfüqi•

gәlirlәrin indeksasiyası•әhalinin real gәlirlәrinin indeksasiyasıqiymәt indeksiQerfidal indeksiәhalinin nominal gәlirlәrinin indeksasiyası

gözlәnilәn gәlir, tәhsiladambaşına düşәn ümumi daxili mәhsul, gözlәnilәn ömür uzunluğu, tәhsilin sәviyyәsi•adambaşına düşәn ümumi daxili mәhsul, gözlәnilәn ömür uzunluğuadambaşına düşәn ümumi daxili mәhsuladambaşına düşәn ümumi daxili mәhsul, tәhsilin sәviyyәsi

iqtisadi mobillik•demoqrafik mobillikcәmiyyәtin mobilliyisosial mobillikәhalinin demoqrafik quruluşu

transfert gәlirlәri•

21.12.2016

44/98

310

311

312

313

314

315

316

Cәmiyyәtin sinfi tәrkibinin dәyişmәsinin müәyyәnlәşmәsi, cәmiyyәtin müxtәlif tәbәqәlәrә bölünmәsibu:

Cәmiyyәtin bir hissәsinin iqtisadi vәziyyәti, mövcud cәmiyyәtin yaşayış vasitәlәrinin minimumnormalarının olmaması:

Cәmiyyәtdә әhali mobilliyinin formaları:

U.K.Mitçelin iqtisadi tәlimi hansı nәzәriyyәnin әsasında dayanırdı?

Tsiklik işsizlik hansı dövrdә kiçikdir 0 olur?

Tsiklik inkişafın tәbiәtinә müxtәlif yanaşmalar (iqtisadi tsikillәr nәzәriyyәsindә):

Tam mәşğulluq nә demәkdir?

mülkiyyәtdәn gәlirreal gәlirmәşğulluqdan gәlirnominal gәlir

sosial mobillik•iqtisadi mobillikcәmiyyәtin mobilliyidemoqrafik mobillikdemoqrafik dәyişiklik

yoxsulluq•yoxsulluğun mütlәq hәddiyoxsulluğun әn aşağı hәddiaşağı hәyat sәviyyәsiyoxsulluğun nisbi hәddi

demoqrafik, sosial, iqtisadi mobillik•әhali, demoqrafik, iqtisadi mobilliksosial, әhali, iqtisadi mobillikdemoqrafik, sosial, әhali mobilliyiiqtisadi, әhali, sosial mobillik

müvazinәtlik nәzәriyyәsiÇ. Darvinin tәbiәtin tәkamülü nәzәriyyәsiböhransız tsikl konsepsiyası•son faydalılıq nәzәriyyәsiәhali mәskunluğu nәzәriyyәsi

durğunluq vә canlanma dövründәyüksәliş vә tәnәzzül dövründәcanlanma vә yüksәliş dövründә•tәnәzzül vә canlanma dövründәtәnәzzül vә durğunluq dövründә

qısamüddәtli, uzunmüddәtli vә ortamüddәtliekzogen, endogen vә elektik•juqlyar vә kondratyev tsikllәrireal işgüzar tsiklelektik, kondratyev dalğası

yuxarıda göstәrilәnlәrin heç biri doğru deyilölkәdә işsizliyin olmadığı bir dövr

•

21.12.2016

45/98

317

318

319

320

321

322

Tәklif inflyasiyasını yarada bilәn sәbәb:

N.D.Kondratyevin böyük tsikllәrin vә ya uzun dalğaların tәkrarlanmasını әlaqәlәndirirdi:

İşsizliyin tәbii şәraiti üçün aşağıdakı hallar mümükündür:

İşsizlik sәviyyәsi necә ölçülür?

İşsizlik haqqında mәlumat ona görә doğru deyil ki:

İş qabiliyyәtinә malik olan әhalinin hәrәkәt dinamikası vә istehsal prosesindә ondan istifadә xarakteriniifadә edәn qanun:

әmәk qabiliyyәti olan vә işlәmәk istәyәn hәr bir şәxs işlә tәmin olunmuşdur•bütün әmәk qabiliyyәtli әhali işlә tәmin edilmişdiryuxarıda göstәricilәrin hamısı doğrudur

ticarәt balansının mәnfi saldosuәmәk haqqı sәviyyәsinin artması•ölkә tәdiyyә balansının kәsirinin artmasıdövlәt büdcә kәsirinin artmasıxalis ixracın çoxalması

hamısı düzdürqısamüddәtli dövrdә istehsal fondlarına qoyulan dәyişәn kapitalın hәcmi ilә әlaqәdardıruzunmüddәtli istehsal fondlarına qoyulan dövriyyә fondları ilә әlaqәdaruzunmüddәtli istehsal fondlarına qoyulan әsas kapitalın yenilәşmәsi ilә әlaqәdar•ortamüddәtli istehsal fondlarına qoyulan dövriyyә vә dәyişәn kapitalla әlaqәdar

iqtisadiyyatda friksyon vә struktur işsizlik mövcuddur•iqtisadiyyatda tsiklik işsizlik mövcudduriqtisadiyyatda struktur işsizlik mövcudduryuxarıdakıların heç biri düz deyiliqtisadiyyatda işsizlәr yoxdur

•

bütün cavablar sәhvdirqismәn mәşğulluq mövcuddurgizli iqtisadiyyat mövcuddurtsiklik işsizlik mövcuddurqismәn mәşğulluq mövcuddur, gizli iqtisadiyyat mövcuddur, tsiklik işsizlik mövcuddur•

әhali artımı qanunuәhali mәskunluğu qanunu•istehsal potensialından tam istifadә qanunuişsizliyin tәbii sәviyyәsi qanunutam mәşğulluq qanunu

21.12.2016

46/98

323

324

325

326

327

328

329

330

İstehlakın hәcminә tәsir edәn amillәr:

İstehsal xәrclәrinin yüksәlmәsi ilә qiymәtlәrin artması nәticәsindә baş verәn inflyasiya:

İnflyasiyanın mövcudluğunu vә sәviyyәsini müәyyәnlәşdirәn vacib, mühüm iqtisadi göstәrici:

İqtisadi tsikl nәdir?

İqtisadi aktivlikdә dәyişikliklәr:

Hansı dövrdә tsiklik işsizlik > 0 olur?

Dövlәt büdcәsinin kәsiri o zaman baş verir ki:

Dövlәt büdcәsinin gәlirlәrinә aid deyil:

psixoloji amil, yığımın hәcmiqiymәtlәrin sәviyyәsi, alıcının zövqügәlirlәrin sәviyyәsi, alıcının zövqü, qiymәtgәlirlәrin sәviyyәsi, qiymәtlәrin sәviyyәsi, psixoloji amil•psixoloji amil, alıcının zövqü

xәrclәr inflyasiyasıtәklif inflyasiyası•açıq inflyasiyatәlәb inflyasiyasıstruktur inflyasiya

bazar qiymәtlәriqiymәt indeksi•qiymәt sәviyyәsiqiymәtin dövlәt tәnzimlәnmәsiqiymәtin bazar tәnzimlәnmәsi

iqtisadi inkişafın böhran dövrüiqtisadi inkişafın artım vә enmәlәrlә müşahidә olduğu dövr•iqtisadi inkişafın daimi artım dövrüiqtisadi inkişafın tempinin aşağı düşmәsi dövrüiqtisadi inkişafın durğunluq dövrü

makroiqtisadi göstәricilәrdәki mәnfi dәyişikliktsiklik vә qeyri­tsiklik dәyişikliklәr•heç biri düz deyilişgüzar aktivliyin dәyişmәsimakroiqtisadi göstәricilәrdәki müsbәt dәyişiklik

depressiya dövründәyüksәliş dövründәcanlanma dövründәtәnәzzül dövründә•

dövlәtin öhdәliklәri onun aktivlәrini üstәlәyir;düzgün cavab yoxdur;hökümәtin xәrclәrinin cәmi büdcә gәlirlәrinin cәmini üstәlәyir;•dövlәtin xәrclәri artır;vergi daxilolmaları azalır;

dövlәt qiymәtli kağızlarının satışından әldә olunan vәsaitlәr;özәllәşdirmәdәn әldә olunan vәsaitlәr;

21.12.2016

47/98

331

332

333

334

335

336

337

Dövlәt borcunun mütlәq göstәricisi hansıdır:

Әlavә dәyәr vergisi aiddir:

Dövlәt büdcәsinin xәrclәrinә aiddir:

Biznesә görә vergilәrin artması, nәyin azalmasına sәbәb olacaq:

Aşağıdakı fikirlәrdәn hansı yanlışdır. Aksiz vergisi:

Aşağıdakı fikirlәrdәn hansı yanlışdır. Reqressiv vergi:

Verginin әsas funksiyası hansıdır?

aksizlәr;dövlәt qulluqçularının mәvacibi;•senyoraj;

borcun artım templәrinin ÜDM­in artım templәrinә nisbәti;borcun mütlәq hәcminin ÜDM­in hәcminә nisbәti;borcun ümumi mәblәği;•borcun artım templәri;borca görә faiz ödәmәlәrinin mәblәği;

pul kütlәsinә görәproqressiv gәlir vergilәrinә;korporasiyanın mәnfәәtinә görә vergilәrә;әmtәә vergilәrinә;•әmlak vergilәrinә;

gömrük rüsumları;әlavә dәyәr vergisi;dövlәt istiqrazlarına görә faizlәr;•dövlәt müәssisәlәrinin mәnfәәti;sosial tәminata görә haqlar;

yalnız mәcmu tәklifin;yalnız mәcmu tәlәbin;düzgün cavab yoxdur;nә mәcmu tәlәbin, nә dә mәcmu tәklifin;hәm mәcmu tәlәbin, hәm dә mәcmu tәklifin;•

reqressiv xarakter daşıyır;dolayı vergilәrә aiddir;firmalar tәrәfindәn ödәnilir;proqressiv vergiyә misal ola bilәr;•gәlirlәrin yenidәn bölüşdürülmәsi alәtidir;

düzgün cavab yoxdur;gәlir azaldıqca artır;gәlirlәrin yenidәn bölüşdürülmәsi alәtidir;müasir iqtisadiyyatda istifadә olunmur;•dövlәt büdcәsi gәlirlәrinin mәnbәlәrindәn biridir;

hamısı düzdürfiskaliqtisadibirbaşa•dolayı

21.12.2016

48/98

338

339

340

341

342

343

344

Daxili vә xarici mәnbәlәr hesabına әvәzsiz verilәn mәqsәdli maliyyә yardımı:

Büdcә gәlirlәrinin büdcә xәrclәrindәn artıq olan mәblәği:

Hәr bir ölkәdә tarixәn qәrarlaşmış vә dövlәt tәrәfindәn qanunvericiliklә müәyyәn edilmiş pultәdavülünün (nәğd vә nәğdsiz pulların hәrәkәti) tәşkili forması:

Dövlәtin qarşısında qoyulan mәqsәdlәr, onun sәrәncamında olan vәsaitlәrdәn çox olmamalıdırnәzәriyyәsi kimә aiddir:

Aşağıdakılardan hansı torpaq vergisidir?

әldә olunan qәnimәt, qazanc vә illik gәlirin beşdә bir hissәsi hansı vergi növüdür?

Vergilәr vasitәsilә ölkәdә baş verәn iqtisadi vә sosial proseslәrә tәsir göstәrilmәsi – verginin hansıfunksiyasıdır?

büdcә xәrclәribüdcә federalizmisekvestrqrant•büdcә artıqlığı

büdcә defisitibüdcә xәrclәrifaktiki defisitbüdcә (artıqlığı) profisiti•büdcә gәlirlәri

pul sistemi•pul bazasıpul kutlәsipula olan tәlәbpul bazarı

T.VeblenU.MitçelY.Tinbergen•P.SamuelsonD.Nort

fitrәcizyәxümszәkatxәrac•

xüms•zәkatxәracfitrәcizyә

fiskaltәnzimlәyici•sosialyenidәnbölgünәzarәtedici

21.12.2016

49/98

345

346

347

348

349

350

351

Orucluğun başa çatması ilә ehtiyacını ödәyәnlәrin hәr birinә 3 kq buğdaya, xurmaya, qarğıdalıya vә s.bәrabәr mәblәğdә vergi:

Müxtәlif sәviyyәli gәlir sahiblәrinә fәrqli vergi tәtbiq etmәklә onlar arasında sosial bәrabәrsizliyinyumşaldılması ­ verginin hansı funksiyasıdır?

Müsәlman dövlәtlәrindә yaşayan qeyri­müsәlmanlardan alınan can vergisi hansıdır?

Hәddi vә vaxtı müәyyәn olunmuş malın qırxdan bir hissәsi hansı vergidir?

Aşağıdakılardan hansı vergi hәdlәri formasına aid deyil?

Dövlәt büdcәsindәn vә yerli büdcәlәrdәn qanunvericiliklә nәzәrdә tutulan tәlәbatı ödәmәk üçün ayrılanvәsait:

Dövlәtin vәtәndaşlara, firmalara vә müәssisәlәrә borcu:

xәracfitrә•cizyәxümszәkat

tәnzimlәyicisosial•fiskalnәzarәtediciyenidәnbölgü

xümsfitrәcizyә•xәraczәkat

cizyәfitrәzәkat•xümsxәrac

sabitreqressivmütәrәqqibirdәfәlik•proporsional

büdcә defisitibüdcә gәlirlәribüdcә profisitibüdcә fondlarıbüdcә xәrclәri•

kassa borcuistiqrazsәhmlәr üzrә borcxarici borcdaxili borc•

21.12.2016

50/98

352

353

354

355

356

357

358

Dövlәt borcu 700 min manat olduğu halda dövlәt büdcәsinin kәsiri 35 mln. manat tәşkil edir. Pulunemissiyası baş vermәdiyi halda, 3 ildәn sonra dövlәt borcu nәyә bәrabәr olacaq:

Vergi subyekti:

Vergilәr nәdir?

Dövlәtә mәxsus olan, lakin büdcә sisteminә daxil olmayan maliyyә fondları:

Indeksasiya siyasәti bazar iqtisadiyyatının inkişaf etmiş ölkәlәrindә nә vaxtdan tәtbiq olunmağabaşlamışdır?

әhali qrupları arasında gәlirlәrin bölgüsündәki bәrabәrsizliyi ölçmәk üçün:

Aşağıdakılardan hansılar M2 aqreqatına aid deyil:

665 mln. manat;840 mln. manat;805 mln. manat;•735 mln. manat;105 mln. manat;

maliyyә müәssisәlәrivergi inspeksiyasıvergiqoyanlarvergiödәyәnlәr•vergi nәzarәtçilәri

yuxarıdakıların heç biri doğru deyilMәrkәzi vә yerli hakimiyyәt orqanları tәrәfindәn fiziki vә hüquqi şәxslәrdәn tutulan mәcburi ödәnişlәr•fiziki vә hüquqi şәxslәrin dövlәtә könüllü ödәnişlәridövlәt tәrәfindәn insanlardan vә müәssisәlәrdәn tutulan könüllü vә mәcburi ödәnişlәryuxarıdakıların hamısı düzdür

büdcә gәlirlәribüdcә xәrclәribüdcә profisitibüdcәdәnkәnar dövlәt fondları•büdcә kәsiri

XIX әsrdәXIX әsrin birinci yarısındanXX әsrin birinci yarısındanXX әsrin ikinci yarısından•XIX әsrin ikinci yarısından

real әmәk haqqı müәyyәnlәşdirilirFilips әyrisindәn istifadә olunurLorens әyrisindәn istifadә olunur•Xiks әyrisindәn istifadә olunurValras әyrisindәn istifadә olunur

qısamüddәtli dövlәt istiqrazları•banк sistemindә olmayan nәğd pulçoх da olmayan әmanәtlәr qoyuluşuçeк depozitlәriveкsel ödәmәlәri

21.12.2016

51/98

359

360

361

362

363

364

365

Fәrz edәk ki, pul tәklifi vә qiymәt sәviyyәsi daimidir. Onda pul bazarında gәlirin sәviyyәsi artdığışәraitdә:

Aksizlәr, әlavә dәyәrdәn vergi, mülkiyyәtdәn vergi, lisenziya ödәmәlәri vә gömrük haqqları hansı verginövünә aid edilir:

Mәrkәzi Bank tәrәfindәn keçirilәn sterilizasiya siyasәti:

Vergiqoyma obyektinin qanunla müәyyәn edilmәsi:

Ölkәdә vergilәrin tutulması ilә bağlı sosial­iqtisadi münasibәtlәrin, tutulan vergilәrin, onların ödәnilmәsiqaydalarının vә vergi orqanlarının mәcmusu:

Müәssisәlәrin vә firmaların daxili bazarlarda satdığı xalq istehlakı mallarına vә onların göstәrdiyixidmәtlәrә qoyulan dolayı vergi:

Kәnd tәsәrrüfatında torpaq vә başqa resurslardan istifadәyә görә verilәn haqq:

pula olan tәlәb vә faz dәrәcәsi sabitdirpula olan tәlәb artacaq vә faiz dәrәcәsi aşağı düşәcәкpula olan tәlәb azalacaq, faiz dәrәcәsi artacaqpula olan tәlәb vә faiz dәrәcәsi azalacaqpula olan tәlәb vә faiz dәrәcәsi artacaq•

mәnfәәtdәn vergiyәәlavә dәyәr vergisinәdolayı vergilәrә•birbaşa vergilәrәmülkiyyәtdәn vergiyә

valyuta ehtiyatlarının artımı şәraitindә pula olan tәklifin artırılması•tәdiyyә balansının defisiti şәraitindә pul tәklifini azaltmaqcavabların hamısı düzdürtәdiyә balansının defisiti şәraitindә daxili kreditlәrin azaldılmasıvalyuta ehtiyatlarının azaldılması şәraitindә daxili aktivlәrin artırılması

vergi sistemivergi bazası•vergi siyasәtivergi dәrәcәsivergi sazişi

Laffer әyrisivergi sistemi•vergi siyasәtivergi bazasıvergiqoymanın prinsipi

aksizlәr•dövriyyә vergisibirbaşa vergilәrdolayı vergitәdiyyә vergisi

torpağa görә faiztorpaq rentası•pul ödәmәlәrivergiicarә haqqı

21.12.2016

52/98

366

367

368

369

370

371

372

Hәddәn yüksәk vergilәr vergi sisteminin sәmәrәliliyini aşağı salır konsepsiyası:

Gәlirә nisbәtәn faizlә müәyyәn edilәn vergi dәrәcәsi:

Yerli özünüidarәetmә vә dövlәt orqanlarına mәxsus vәzifә vә funksiyaların yerinә yetirilmәsi üçün lazımolan pul vәsaitlәrinin yığılması vә istifadә olunması formasıdır:

Maliyyә sisteminin başlıca hәlqәsi:

Hansı müddәtdә dövlәt büdcәsinin tәlәblәrinin yerinә yetirilmәsi hәyata keçirilir?

Әlavә dәyәrә görә ÜDM­in hesablanması metodunun işlәnib hazırlanmasında hәlledici rolu kiminideyaları oynayıb:

Avtomobil istehsal edәn firmanın poladtökmә firmasından 1500 min dollar mәblәğindә prokat, şinzavoddan – 600 min dollar mәblәğindә şin, müxtәlif firmalardan – 1200 min dollar mәblәğindәkomplektlәşdirici әldә edib, öz işçilәrinә 1000 min dollar hәcmindә әmәk haqqı ödәmiş, aşınmış avadanlığındәyişilmәsinә 300 min dollar xәrclәmiş vә hәr birini 30 min dollar qiymәtinә 200 hazır avtomobil satmışdır.Bu zaman firmanın mәnfәәti 400 min. dollar tәşkil etmişdir. Avtomobil firmasının әlavә dәyәrinin hәcminәyә bәrabәrdir:

monetar konsepsiyamarjinal konsepsiyamarksist konsepsiyaneoklassik konsepsiya•sәrvәt konsepsiyası

vergivergi faizivergi ödәnişivergi payı•vergi norması

dövlәt xәrclәridövlәt büdcәsi•dövlәt gәlirlәribüdcә fondlarıdövlәt müәssisәlәrinin maliyyәsi

büdcәdәnkәnar dövlәt fondlarıMәrkәzi BankMaliyyә Nazirliyidövlәt müәssisәlәridövlәt büdcәsi•

büdcәnin müәyyәnlәşdirilmәsibüdcәnin tәsdiq vaxtıbüdcәsinin planlaşdırılmasıbüdcә ili•büdcәnin tәsdiqi

S.Kuznetsin;•C.M.Keynsin;İ.Fişerin;A.Marşallın;L.Valrasın;

1700 min. dollar;1400 min. dollar;

21.12.2016

53/98

373

374

375

376

377

378

379

Dövlәt bölmәsi iqtisadi sistemin digәr elementlәri ilә üç vasitә ilә әlaqәdardır. Bunlar:

M1 + әhalinin әmanәt banklarında olan müddәtli depozitlәri:

Vergi dәrәcәsi hәcmi ilә büdcәyә vergi daxilolmaları hәcmi arasında әlaqәni nümayiş etdirәn әyri:

Vergi ödәyicisi vә vergi daşıyıcısı eyni subyektdir?

Dövlәt büdcәsinin defisiti aşağıdakılardan hansının hesabına maliyyәlәşdirilә bilәr:

Aşağıdakı hansı vergi növü dolayı vergiyә aid deyil?

Aşağıdakı hansı vergi növü birbaşa vergiyә aid deyil?

500 min. Dollar;4600 min. dollar;2700 min. dolar;•

büdcә vasitәsilә, dövlәt alışı vә istiqrazlar vasitәsilәistiqrazlar vasitәsilә, pul vәsaitlәri vә büdcә vasitәsilә•vergi vasitәsilә, büdcә vasitәsilә, istiqrazlar vasitәsilәpul vәsaitlәri, vergi vasitәsilәistiqrazlar vasitәsilә, pul vәsaitlәri, büdcә vasitәsilә

pul aqreqatı M2•pul aqreqatı M1pul aqreqatı M0aqreqat Lpul aqreqatı M3

Valras әyrisiLorens әyrisiEngel әyrisiFilips әyrisiLaffer әyrisi•

xüsusi vergilәrbirbaşa vergi•dolayı vergiazad vergilәrümumi vergilәr

dövlәt müәssisәlәrinin mәnfәәti hesabınaәlavә vergilәrin daxil olmasından•müәssisәnin rentabelliyinin artması hesabınaqızıl ehtiyatdan vәsaitin ayrılması hesabınapul emissiyası hesabına

satışdan vergiaksizlәrәlavә dәyәr vergisimәnfәәt vergisi•gömrük rüsumları

әlavә dәyәr vergisi•gәlir vergisiәmlak vergisimәnfәәt vergisifiziki şәxslәrdәn gәlir vergisi

21.12.2016

54/98

380

381

382

383

384

385

386

387

Dövlәt borcunun formaları:

Tәhlilin gedişatında daxili vә xarici sabitliyin problemi öyrәnilәrәk iki fundamental prinsip işlәnmiş vәiqtisadi siyasәtdә bir­birindәn asılı olmayan iki mәqsәd:

Qısamüddәtli dövrdә fiskal siyasәtin xarici balansa yekun tәsiri bir çox hallarda:

M2 + depozit sertifikatları + dövlәt qiymәtli kağızları:

M0 + hüquqi şәxslәrin hesablaşma hesabında olan pullar + әmanәt banklarında tәlәb olunana qәdәr olandepozitlәr + kommersiya banklarında olan depozitlәr:

Faiz dәrәcәsinin azalması ilә:

Verginin funksiyaları:

Vergilәrin qalxması zamanı nә baş verir?

xarici borc, uzunmüddәtli borcuzunmüddәtli borc, xarici borcxarici borc, ortamüddәtli borcxarici borc, qısamüddәtli borcdaxili borc, xarici borc•

daxili valyuta vә xarici valyutaidxal vә ixracdaxili balans vә xarici balans•vergi vә investisiyainvestisiya vә faiz norması

faiz dәrәcәlәrinin sәviyyәsindәn asılıdırticarәt balansının defisitliyindәn asılıdırsәmәrәli pul­vergi siyasәtindәn asılıdırticarәt balansının profisitliyindәn asılıdırkapitalın mobillik dәrәcәsindәn asılıdır•

pul aqreqatı M0pul aqreqatı M1pul aqreqatı M2aqreqat Lpul aqreqatı M3•

pul aqreqatı M2aqreqat Lpul aqreqatı M1•pul aqreqatı M3pul aqreqatı M0

pul kütlәsinә tәlәb dәyişmirpul kütlәsinә tәlәb artır•pul kütlәsinә tәlәb azalırlikvid formada vәsait istәyәnlәrin sayı azalırheç biri düz deyil

fiskal, sosial, gәlirlilik, tәnzimlәyicifiskal, sosial, tәnzimlәyici, yenidәn bölüşdürücü, nәzarәt•fiskal, bölüşdürücü, әdalәtlilik, nәzarәtediciheç biri düz deyilfiskal, aydınlıq, sosial, tәnzimlәyici, nәzarәtedici

21.12.2016

55/98

388

389

390

391

392

393

394

Vergi ödәyicisi vә vergi daşıyıcısı müxtәlif subyektlәrdir?

Vergi dәrәcәsi ilә vergi güzәştlәrinin mәcmusuna nә deyilir?

Tutulma xarakterinә görә vergi dәrәcәlәrini müәyyәnlәşdirin:

Mütәrәqqi vergilәr zamanı gәlir artdığı halda:

Mәqsәdli vergilәrә aiddir:

Gәlirlәr artdıqca vergi dәrәcәsi artır:

Gәlirin hәcmindәn asılı olmayaraq vergitutma vahidi üçün müәyyәn edilmiş mütlәq mәblәğ:

mәcmu tәklif artırmәcmu tәlәb azalırmәcmu tәklif azalırmәcmu tәlәb vә tәklif azalır•mәcmu tәlәb vә tәklif artır

xüsusi vergiazad vergibirbaşa vergidolayı vergi•ümumi vergi

vergiqoymavergi dәrәcәsivergi rejimi•vergi güzәştlәrivergi payı

sabit, birbaşa, mütәrәqqi, reqressivsabit, birbaşa, proporsional, reqressivsabit, proporsional, mütәrәqqi, reqressiv•sabit, dolayı, proporsional, reqressivsabit, dolayı, mütәrәqqi, reqressiv

vergi dәrәcәlәri aşağı düşüryuxarıdakıların heç biri düz deyilvergi dәrәcәlәri sabit qalırvergi dәrәcәlәri artır•vergi dәrәcәlәri dәyişkәndir

әlavә dәyәr vergisigömrük rüsumlarıqiymәtli kağızlarla әmәliyyatlardan daxil olan vergiyol fondunun yaradılması•vәrәsәlik vә bağışlamadan vergi

reqressiv vergilәrsabit vergilәrproporsional vergilәrmütәrәqqi vergilәr•

dolayı vergilәrmütәrәqqi vergilәrsabit vergilәr•reqressiv vergilәr

21.12.2016

56/98

395

396

397

398

399

400

401

402

Gәlirin dәrәcәsindәn asılı olmayaraq vergi dәrәcәsi sabit qalır:

Gәlir artdıqca tutulan vergilәrin payı azalır:

Fiskal siyasәtin hansı tiplәri fәrqlәndirilir?

Fiskal siyәsәt nә demәkdir?

Dövlәtin xarici dövlәtlәrә, xarici hüquqi vә fiziki şәxslәrә, beynәlxalq maliyyә tәşkilatlarına borcu:

Dövlәtin öz vәtәndaşlarına vә hüquqi şәxslәrinә borcu:

Dövlәtin yerli büdcәlәrә vә hüquqi şәxslәrә maliyyә dәstәyinin formaları:

Mülkiyyәt formasına görә maliyyә sistemi:

proporsional vergilәr

xüsusi vergilәrsabit vergilәrmütәrәqqi vergiproporsional vergi•reqressiv vergilәr

xüsusi vergilәrsabit vergiproporsional vergilәrreqressiv vergilәr•mütәrәqqi vergi

dövlәt xәrclәri vә gәlirlәrinin maliyyәlәşdirilmәsidövlәt gәlirlәrinin maliyyәlәşdirilmәsi vә diskressionavtomatik vә dövlәt xәrclәrinin maliyyәlәşdirilmәsiavtomatik vә diskression•

vergilәrin mәhdudlaşdırıcı roluvergi dәrәcәlәrinin tәnzimlәnmәsi siyasәtibüdcә gәlirlәri vә xәrclәrinin tәnzimlәnmәsi siyasәti•mәcmu tәlәb vә mәcmu tәklifin tәnzimlәnmәsibüdcә xәrclәrinin әsas istiqamәtlәrinin müәyyәnlәşdirilmәsi siyasәti

heç biri düz deyiluzunmüddәtli borcortamüddәtli borcqısamüddәtli borcxarici borc•

heç biri düz deyiluzunmüddәtli borcortamüddәtli borcqısamüddәtli borcdaxili borc•

gәlirlәr, büdcә ssudaları, subvensiya, subsidiyasubvensiya, dotasiya, xәrclәr, büdcә ssudalarıbüdcә ssudaları, xәrclәr, subvensiyalargәlirlәr, dotasiyalar, subsidiyalarbüdcә ssudaları, dotasiya, subvensiya, subsidiya•

21.12.2016

57/98

403

404

405

406

407

408

409

Dövlәt maliyyәsinin strukturunu müәyyәnlәşdirin:

Maliyyә sisteminin subyektlәrinә görә formaları:

Büdcә sistemi vasitәsilә büdcәnin hansı funksiyaları reallaşır:

Maliyyә münasibәtlәri nәyi әks etdirir?

Kredit tәşkilatlarının özlәrinin cari borclarının yerinә yetirә bilmәdiyi vәziyyәt:

Cari ildә ev tәsәrrüfatları uzunmüddәtli malların alınmasına 900 mln. manat, mәnzilin alınmasına – 170mln. manat, cari istehlak mallarının alınmasına – 2300 mln. manat, xidmәtlәrin ödәnilmәsinә 40 mln. manat,qiymәtli kağızların alınmasına – 15 mln. manat, torpağın alınmasına – 5 mln. manat, xarici valyutanınalınmasına 3 mln. manat xәrclәmişlәr. Onların istehlak vә investisiya xәrclәri müvafiq olaraq bәrabәrdir:

İqtisadi artımın inkişaf meyllәrindәn vә nisbәtlәrindәn asılı olaraq onun intensiv tipinin formaları:

heç biri düz deyildövlәtin mәrkәzlәşdirilmiş maliyyәsiәhalinin vә bank müәssisәlәrinin maliyyәsitәsәrrüfat subyektlәrinin maliyyәsidövlәt mülkiyyәtindә olan müәssisәlәrin maliyyәsi, qeyri­dövlәt mülkiyyәtindә olan müәssisәlәrin maliyyәsi•

heç biri düz deyilbüdcә, kredit, büdcә xәrclәribüdcә, büdcә gәlirlәri, dövlәt büdcәsimüәssisәnin büdcәsi, yerli büdcәdövlәt büdcәsi, büdcәdәnkәnar fondlar, dövlәt krediti•

qeyri­dövlәt mülkiyyәtindә olan müәssisәlәrin maliyyәsisosial, әmlak vә şәxsi sığorta fondlarımüxtәlif sәviyyәli büdcәlәrdövlәtin valyuta ehtiyatlarıdövlәtin (mәrkәzlәşdirilmiş) maliyyәsi, tәsәrrüfat subyektlәrinin maliyyәsi, әhalinin maliyyәsi•

tәkrar istehsal, tәnzimlәyicitәnzimlәyici, nәzarәtedicihәvәslәndirici, bölüşdürücünәzarәtedici, hәvәslәndiricibölüşdürücü, nәzarәtedici•

pul vәsaitlәrinin dövlәtlә vәtәndaşları arasında bölgüsüdövlәt büdcәsinin gәlirlәri vә xәrclәri arasında olan münasibәtlәripul vәsaitlәri fondunun yaradılması, bölgüsü vә istifadәsi münasibәtlәrini•dövlәtlә müәssisәlәr arasında pul vәsaitlәrinin bölgüsü münasibәtlәrinimüәssisәlәrin pul vәsaitlәrinin yaradılması üzrә münasibәtlәri

istehsalçı böhranıödәniş balansının böhranıalıcılıq qabiliyyәti böhranılikvidlilik böhranı•istehlakçı böhranı

3240 vә 188 mln. manat;3410 vә 23 mln. manat;3240 vә 170 mln. manat;•3248 vә 185 mln. manat;3240 vә 193 mln. manat;

21.12.2016

58/98

410

411

412

413

414

415

416

Aşağıdakı göstәricilәrdәn hansılar iqtisadi artıma dövlәt tәsiri kimi çıxış edir?

İqtisadi artımın dövlәt tәnzimlәnmәsi nәzәriyyәlәrinә aid deyildir:

İqtisadi artımın amillәr üzrә modellәri:

İqtisadi artım nәdә ifadә olunur?

Aşağıdakılardan hansılar iqtisadi artımın hәrәkәtverici qüvvәlәrinә aiddir? 1. ziddiyyәtlәr 2. iqtisaditarazlıq 3. iqtisadi bәhslәşmә 4. kapitalın hәcmi 5. iqtisadi mәnafelәr

Aşağıdakı göstәricilәrdәn hansılar iqtisadi artmın amillәrinә aiddir?

Buraxılışın faktiki hәcminin dәyişmәsini nә әks etdirir:

әmәktutumlu, fondaneytral, resursqoruyucufondtutumlu, resursqoruyucu, fondaneytral•fondtutumlu, fondverimliresursların qәnaәtli formada istifadәsiresursqoruyucu, xәrclәrin sәmәrәliliyi

iqtisadi artımelmi­texniki tәdqiqatın stimullaşdırılması•kadr hazırlığına dövlәt xәrclәrivergi sisteminin tәkmillәşmәsiixtisaslaşma

klassik•neoklassikkeynsçilikneokeynsçilikmonetarist

biramilli, universal vә dördamilli modelikiamilli, çoxamilli, universal model•heç biri düz deyilçoxamilli vә ikiamilli modeluniversal, bir vә ikiamilli model

neft hasilatının artımındaÜMM­in mütlәq artımındareal ÜMM­in artım tempindә•әmәk haqqının artımındaÜMM­in dәyәrindә

3, 41, 2, 31, 2, 51, 21, 3, 5•

mәhsulların qiymәtinin artmasıişçilәrin sayının artmasıişçilәrin sayının artması, әmәk mәhsuldarlığının artması, becәrilәn torpaqların hәcminin azalması•becәrilәn torpaqların hәcminin azalmasıәmәk mәhsuldarlığının artması

inflyasiya;işguzar tsikl;

21.12.2016

59/98

417

418

419

420

421

422

423

Müxtәlif ölkәlәrin milli tәsәrrüfatlarının әmәkdaşlıq etmәk yolu ilә onların ya tam vә yaxud qismәnvahid hala salınması:

Hansı nәzәriyyәdә müasir kapitalizmin bütün iqtisadi sistemini – planlaşdıran sistemin vә bazarsisteminin mәcmusu kimi göstәrilir vә müәllif kimdir:

Sәrbәst iqtisadi zonaların tiplәrindәn biri:

İqtisadi inkişafın milli modelinin sәmәrәliliyini әks etdirәn әsas istiqamәtlәrdәn biri:

Klassik mәktәbin iqtisadiyyatın tәnzimlәnmәsi haqqında tәlimi nәyә әsaslanır?

A. Smitin bazar haqqında tәliminin әsas müddәası:

İqtisadiyyatın dövlәt tәrәfindәn idarәedilmәsinin hansı prinsiplәri vardır?

düzgün cavab yoxdur;iqtisadi artımın orta illik tempi;.ÜDM­in trendi;•

iqtisadi stimullaşdırmaiqtisadi sistemiqtisadi tәnzimlәnmәiqtisadi mühitiqtisadi inteqrasiya•

vahid sivilizasiya nәzәriyyәsi, F.Fukuyamavahid sәnaye cәmiyyәti nәzәriyyәsi, R.Aronyeni sәnaye cәmiyyәti nәzәriyyәsi, C.Helbreyt•postsәnaye cәmiyyәti nәzәriyyәsi, D.Bellsupersәnayelәşmә nәzәriyyәsi, A.Toffeler

kәnd tәsәrrüfatı zonasıiqtisadi vә elmi­texniki inkişaf zonası•birgә müәssisәlәrtransmilli korporasiyalaremal sәnayesi zonası

әtraf mühitin qorunmasıurbanizasiya vәziyyәtinin yaxşılaşdırılmasıiqtisadi artımın sürәti•vaxtdan istifadәnin sәmәrәliliyinin yüksәldilmәsitәhsil vә sәhiyyәnin sәviyyәsinin yüksәldilmәsi

dövlәt tәrәfindәn iqtisadiyyatın idarә edilmәsiiqtisadiyyatın öz­özünü tәnzimlәmәsi•sosial sahәninpul­kreditfiskal

yeniliklәrin tәtbiqigörünmәz әl nәzәriyyәsi•әmәk bölgüsüiqtisadi ehtiyatların mәhdudluğuәmәk dәyәr nәzәriyyәsi

hәvәslәndirmәmәcburetmәmaraqoyatma

•

21.12.2016

60/98

424

425

426

427

428

429

430

Klassik mәktәbin xüsusiyyәtlәrinә aid deyil:

Dünya birliyinin gәlәcәk sosial­iqtisadi tәrәqqisinin mövcud güclәnmәsinә zәrәr yetirә bilәn tәhlükә:

BMT­ nin statistika komissiyası tәrәfindәn işlәnmiş standart milli hesablar sistemi dünya praktikasındaneçәnci ildәn tәtbiq olunur:

İqtisadi maraqların vә ictimai tәkrar istehsalın normal gedişatının pozulmasına şәrait yaradır:

İqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsinin iqtisadi metodunun formaları:

C.M.Keyns bazar konsepsiyasında tәnzimlәmә siyasәt kimi nәyi әsas hesab etmişdi?

İqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsinin metodları:

inandırma•yuxarıdakılardan hamısı düzdür

iqtisadiyyatın öz­özünü tәnzimlәmәmәsiiqtisadi liberalizmәmәk dәyәr nәzәriyyәsiazad rәqabәtiqtisadiyyatın dövlәt tәrәfindәn tәnzimlәnmәsi•

ekoloji fәlakәt•su problemixәstәliklәrtexniki tәrәqqiişsizlik

1957­ci il1956­cı il1953­cü il•1954­cü il1955­ci il

zәif iqtisadi siyasәtiqtisadi maraqölkәdaxili maraqlargeopolitik tәhlükәiqtisadi tәhlükә•

inzibati vә birbaşamәqsәdli vә mәcburimәqsәdli vә dolayıinzibati vә dolayıbirbaşa vә dolayı•

qiymәt siyasәtipul­kredit siyasәtisosial siyasәtxarici ticarәt siyasәtibüdcә­vergi siyasәti•

dolayı vә mәcburimәqsәdli vә inzibatirәqabәtqabiliyyәtlilik vә inzibatiinzibati vә iqtisadi•mәcburetmә vә iqtisadi

21.12.2016

61/98

431

432

433

434

435

436

437

İqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsi mәsәlәlәrindә keynsçilәrin fikri fәrqlidir vә üç әsas cәrәyanabölünür:

Dövlәt tәrәfindәn iqtisadiyyatın idarә edilmәsi prosesindә öz mәqsәdlәrinә nail olmaq üçün istifadәedilәn strateji vә taktiki tәdbirlәr:

Mövcud sosial­iqtisadi sistemi tәsәrrüfatçılıq şәraitinә uyğunlaşdırmaq mәqsәdilә sәlahiyyәtli dövlәtstrukturları tәrәfindәn mәqsәdyönlü vә mәrkәzlәşdirilmiş qaydada hәyata keçirilәn qanunvericilik, icra vәnәzarәt xarakterli tәdbirlәr sistemi:

Dövlәt xәrclәri vә vergi ilә bağlı tәnzimlәmә sistemi:

C.M.Keynsin makroiqtisadi tәnzimlәmә nәzәriyyәsinin әsasını nә tәşkil edir?

Bazar iqtisadiyyatı şәraitindә iqtisadiyyatın tәnzimlәnmәsi mәqsәdinә aid deyil:

İqtisadiyyata dövlәtin müdaxilәsi aşağıdakı problemlәrdәn hansının ilk növbәdә hәlli üçün vacibdir?

solçular (liberal), klassik vә neoklassiksolçular, marjinal vә neoklassiksolçular (liberal), konservativ vә neoklassiklәr•konservativ, klassik vә neoklassikkonservativ, marjinal vә neoklassik

iqtisadiyyatın sahә vә regional quruluşudövlәt proqramlaşdırılmasıdövlәtin iqtisadi siyasәti•iqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsiiqtisadi proqramlaşdırma

hamısı düzdüriqtisadiyyatın dövlәt planlaşdırılmasıdövlәtin iqtisadi siyasәtidövlәt proqramlaşdırılmasıiqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsi•

fiskal siyasәt•maliyyә siyasәtiiqtisadi tәnzimlәmә siyasәtidövlәt siyasәtipul­kredit siyasәti

ÜDM­un artırılmasıtәlәbin stimullaşdırılması•sәmәrәli tәklifvergi dәrәcәlәrinin artırılmasıgәlirlәrin artırılması

istehlakın artımıistehsal vasitәlәrinin inkişafının üstün artımı•iqtisadi sabitlikiqtisadi müvazinәtiqtisadi artım

inflyasiyanın güclәnmәsinә yol vermәmәkinhisarçılığın qarşısının alınmasıazad rәqabәtin tәminiyuxarıdakılardan hamısı düzdürişgüzar fәallığı tәmin etmәk•

21.12.2016

62/98

438

439

440

441

442

443

444

Con Meynard Keyns neoklassik mәktәbinin görkәmli nümayәndәsidir?

Urbanizasiyanın meydana gәlmәsinin, inkişaf edib qlobal prosesә çevrilmәsinin başlıca amillәrindәnbiri:

İnkişaf iqtisadiyyati nәzәriyyәsi inkişaf dövrlәrindәn birini – sәnaye inqilabı yaratmaq üçün ilkin şәraitinyaradılması vә hәmin prosesin özünün mövcudluğunu mütlәqlәşdirir:

Milli tәhlükәsizliyin tәrkib hissәsi olan iqtisadi tәhlükәsizliyin tәmin olunması o şәraitdә artır ki:

Milli iqtisadiyyatın müstәqilliyini tәmin edәn şәrait vә amillәrin mәcmusu, onun stabilliyi vәdayanıqlığı, daim yenilәşmә qabiliyyәti vә özütәkmillәşmәsi:

İqtisadi tәlükәsizliyin formaları:

Mülkiyyәt münasibәtlәrinin qloballaşması, әmәk bölgüsü vә kooperasiyalaşmanın daha yüksәksәviyyәsi, tәsәrrüfatların tәşkilinin yeni formaları, beynәlxalq iqtisadi tәşkilatların tәnzimlәyici rolu:

Keyns neoklassik mәktәbin görkәmli nümayәndәsi deyil•Keyns neoklassik mәktәbin görkәmli nümayәndәsidirKeyns institusionalizm mәktәbinin nümayәndәsidirKeyns neosintez nәzәriyyәsinin nümayәndәsidirKeyns marjinalizmin nümayәndәsidir

etnik çәkişmәlәrtәbii resursların tükәnmәsiәtraf mühitin qorunmasıelmi­texniki tәrәqqi•elmi­texniki gerilik

vahid sәnaye cәmiyyәt nәzәriyyәsivahid sivilizasiya nәzәriyyәsiinkişaf mәrhәlәsi nәzәriyyәsiiqtisadi artım mәrhәlәsi nәzәriyyәsi•yeni sәnaye cәmiyyәt nәzәriyyәsi

dinamik inkişaf şәraitindәböhran fazasında•tәkrar istehsal şәraitindәiqtisadi disproporsiyalar zamanıiqtisadi yüksәliş

iqtisadi sabitlikdiriqtisadi inkişafdıriqtisadi artımdıriqtisadi müstәqillikdiriqtisadi tәlükәsizlikdir•

geopolitik vә daxili tәhlükәsizliksiyasi tәlükәsizlikiqtisadi vә geopolitik tәhlükәsizlikgeopolitik vә xarici tәhlükәsizlikdaxili vә xarici tәhlükәsizlik•

ictimai istehsalın artım tempiqloballaşma tendensiyası•xarici ticarәtin güclәnmәsi tendensiyasıbeynәlxalq iqtisadi tendensiyanın güclәnmәsimakroiqtisadi tendensiya

21.12.2016

63/98

445

446

447

448

449

450

451

Milli tәhlükәsizliyin tәmin olunması sahәsindә ümumdövlәt mәqsәdlәrinә nail olmağın zәruri şәrti:

Kritik sosial­iqtisadi şәraitin әvvәlcәdәn, nәticәlәrini yumşaltmaq vә zәiflәtmәk mәqsәdi ilә onun diqqәtmәrkәzindә saxlanılması:

İqtisadi tәhlükәsizliyin vacib elementlәri:

İqtisadi tәhlükәsizliyin daxili amillәrinә aiddir:

Xarici tәhlükәyә aiddir:

Gömrük tariflәri haqda qeyd olunanlardan hansı doğrudur?

Qlobal iqtisadiyyatın әsas göstәricilәrindәn biri olub, әhali faizi, hansı ki, gәlirlә vә istehlak sәviyyәsi ilәәlaqәdardır, bu:

makro vә mikro iqtisadi sәviyyәdә tәnzimlәnmәiqtisadi tәlükәsizliyin dövlәt tәnzimlәnmәsi•iqtisadi tәhlükәsizliyin planlaşdırılmasımakroiqtisadi sәviyyәdә iqtisadi proporsiyaların tәminiiqtisadiyyatın sabitliyinin tәmin olunması

itkilәrin qiymәtlәndirilmәsiriskin qiymәtlәndirilmәsiresursların kompensasiyasıriskin idarә edilmәsi•zәrәrlәrin müәyyәnlәşdirilmәsi

A+B düzdüriqtisadi müstәqillik vә müdafiә qabiliyyәtlilikiqtisadi müstәqillik vә iqtisadi tәhlükәsizliksabitlik, müstәqillik vә müdafiә qabiliyyәtiiqtisadi müstәqillik, milli iqtisadiyyatın sabitliyi, inkişaf vә tәrәqqi etmәk•

elmi­texniki potensial vә sәmәrәli idarәetmәiqtisadiyyatın proporsional iqtisadi inkişafıiqtisadiyyatın proporsional iqtisadi inkişafı ilә bağlı olmayan amillәrelmi potensialın vә istehsal innovasiyasının sәmәrәli istifadә olunmasıiqtisadi sistemin tsiklik inkişafının qanunauyğunluqları ilә bağlı olan vә tsiklik inkişafın qanunauyğunluqları ilәbağlı olmayan amillәr

•

siyasi qeyri­stabillikiqtisadi qeyri­stabillikidxal vә ixracın qeyri­sabitliyigeopolitik vә xarici amil, qlobal ekoloji problemlәr•ekoloji qeyri­stabillik

tariflәr qorunan sahәlәrdә mәşğulluğu azaldırtariflәr bazarı ixrac üçün genişlәndirirtariflәr daha sәmәrәli olan sahәlәrin inkişafını lәngidirtariflәr daha sәmәrәli olan sahәlәrin inkişafına sәbәb olurtariflәr birinin hesabına digәrlәri üçün әlverişlidir•

әtraf mühitin çirklәnmәsiyoxsulluq•beynәlxalq әmәk bölgüsüxәstәlikistehsalın artımı

21.12.2016

64/98

452

453

454

455

456

457

458

Dünya tәsәrrüfatının strukturuna bunlardan hansı daxildir?

Beynәlxalq immiqrantlar neçә kateqoriyaya ayrılır:

İnkişaf iqtisadiyyati nәzәriyyәsi müxtәlif ölkәlәrin sәnayelәşmәsinin gedişindә onlar üçün yeni sәnayecәmiyyәtinin formalaşacağını vә burada sovet vә qәrb sistemlәri onların növlәridir – deyәn nәzәriyyәnimüәyyәnlәşdirin:

Sәnayelәşmә böhranının aradan qaldırılmasının әn mühüm amilini Bell hәm postsәnaye meyllәri nininkişafında, hәm dә:

Bazar iqtisadi sistemindә dövlәtin iqtisadi vәzifәlәrinә aid deyil:

İqtisadiyyatın dövlәt tәrәfindәn tәnzimlәnmәsinin iqtisadi metodlarına aid deyil:

Dövlәtin antitsiklik tәnzimlәnmәsinә aid deyildir:

mәhsuldar qüvvәlәrlә istehsal münasibәtlәri arasında olan ziddiyyәtlәrin hәllitransmilli korporasiyalar•mülkiyyәtin iqtisadi reallaşmasıelmi­texniki tәrәqqinin sürәtli inkişafıtәdiyyә balansının tәmin olunması

qaçqınlar, sığınacaq istәyәnlәr, qeyri­laqel immiqrantlar, kontrakt üzrә işlәyәnlәr, ölkәyә gizli yolla gәlәnlәr•qeyri­leqal, qaçqınlar, kontrakt üzrә işlәyәnlәrgizli yolla gәlәn, kontrakt üzrә işlәyәnqeyri­leqal, sığınacaq istәyәn, kontraktlıgizli yolla gәlәn, qaçqınlar vә leqal olan

vahid sәnaye cәmiyyәti nәzәriyyәsi•supersәnayelәşmә nәzәriyyәsiiqtisadi artım mәrhәlәsi nәzәriyyәsiyeni sәnaye cәmiyyәti nәzәriyyәsipostsәnaye cәmiyyәti nәzәriyyәsi

dini vә psixoloji amillәrdә görürdükapitalın tәrkibinin elmtutumluluğunda görürdütәlәb vә tәklifin texnoloji sәviyyәsindә görürdüәmәk mәhsuldarlığının artırılmasında görürdümәdәniyyәt vә dinin birliyindә görürdü•

bazar sisteminin sәmәrәli fәaliyyәtinә şәrait yaradan ictimai mühitin vә hüquqi bazanın tәmin edilmәsirәqabәtin qorunub saxlanmasıgәlir vә sәrvәtlәrin yenidәn bölgüsüiqtisadiyyatın sabitlәşdirmәsiistehsal olunmuş mәhsulların bölgüsünü hәyata keçirmәk•

sosial siyasәtbüdcә­vergi mexanizmlәri vasitәsilә tәnzimlәmәkredit­pul formasında tәnzimlәmәqiymәt siyasәtimüәssisә vә şirkәtlәri iş qüvvәsi ilә tәmin etmәk•

xarici iqtisadi әlaqәlәrin genişlәndirilmәsi•iqtisadi tsiklin sinxronlaşdırılmasıvergi­büdcә alәtlәrindәn istifadә etmәkpul­kredit vasitәsilәişgüzar fәallığın stimullaşdırılması

21.12.2016

65/98

459

460

461

462

463

464

465

Göstәrilәnlәrdәn hansı bazar iqtisadiyyatı şәraitindә iqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsinin istiqamәtinәaid deyil?

İqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsinin tiplәri:

İqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsinin formaları:

Keynsçiliyin hansı istiqamәti iqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsindә әsas mәsәlә kimi mәnfәәtinmaksimumlaşdırılması vә iqtisadiyyatın konservativ strukturlarının saxlanılmasını tәklif edir:

M.Fridman iqtisadiyyatın tәnzimlәnmәsindә hansı amilә üstünlük vermişdir?

Aşağıdakılardan hansılar iqtisadiyyatın dövlәt tәrәfindәn tәnzimlәnmәsi üsuluna aid deyil?

İqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsinin nәzәri­konseptual әsasları:

qiymәt tәnzimlәnmәsibüdcә tәnzimlәnmәsiheç biri düz deyilyuxarıdakılardan hamısı iqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsinin istiqamәtlәridirәtraf mühitinin qorunmasının dövlәt tәnzimlinmәsi•

indikativ planlaşdırma, tam inhisarçılıqdövlәt vә bazar tәnzimlәnmәsinin vәhdәtinin müxtәlif variantlarıtam liberal, tәsәrrüfatın idarә edilmәsindә dövlәtin inhisarıtam liberal, tәsәrrüfatın idarә edilmәsindә dövlәtin inhisarçılığı, dövlәt vә bazar tәnzimlәnmәsinin müxtәlifvariantları

•indikativ planlaşma, liberal vә inzibati metod

qiymәtlәr, pul­kredit vә sosial tәnzimlәnmәhüquqi, rәqabәtqabiliyyәtlilik, әdalәtli tәnzimlәnmәpul­kredit, sosial iqtisadi tәnzimlәnmәhüquqi, maliyyә­iqtisadi vә sosial ­ iqtisadi tәnzimlәnmә•vergi, pul­kredit vә sosial tәnzimlәnmә

neoklassik istiqamәtsol keynsçilәr (liberallar)hamısı düzdürklassik istiqamәtkeynsçiliyin konservativ istiqamәti•

büdcә­vergiyәxarici iqtisadiqiymәt siyasәtinәsosial siyasәtәpul­kreditә•

qısa müddәtli tәnzimlәmә•dolayı iqtisadi tәnzimlәmәheç biri düz deyilbirbaşa inzibati tәnzimlәmәhamısı düzdür

marjinal, klassik vә keynsçi konsepsiyalarklassik, monetar, keyns konsepsiyalarıklassik, neoklassik vә marjinal konsepsiyalarneoklassik, keynsçi vә monetar konsepsiyalar•marjinal, keynsçi vә neokeynsçi konsepsiyalar

21.12.2016

66/98

466

467

468

469

470

471

472

Dövlәtin iqtisadi siyasәtinin әsas istiqamәtlәri:

İnhisarlaşdırma, ekoloji problemlәr, cәmiyyәtin resurslarının qeyri­sәmәrәli bölüşdürülmәsi, ictimaimәhsulun istehsalının zәruriliyi, gәlirlәrin bölüşdürülmәsindә qeyri­bәrabәrlik, dünya bazarlarında rәqabәtingüclәnmәsi dövlәtin iqtisadiyyata müdaxilәsinin:

Aşağıdakılardan hansı dövlәtin iqtisadi tәnzimlәmә funksiyasına daxil deyildir?

Ölkәnin müәyyәn dövr әrzindә xarici iqtisadi әlaqәlәrinin vәziyyәti haqqında statistik hesabat:

Ölkәdә daimi yeri (yaşayışı) olan, iqtisadi agent:

Hökumәtin, firmaların, ayrı­ayrı şәxslәrin ölkәdә istehsal edilәn vә başqa ölkәdә satılması nәzәrdәtutulan әmtәә vә xidmәt:

Müqavilәnin valyuta şәrtlәrinә alternativ seçilmә hüququ nәdir:

xarici­iqtisadi, pul­kredit siyasәtifiskal, moneta rvә keynsçivalyuta, idxal­ixrac, sosial vә xarici iqtisadiyyatmәşğulluq, antiinflyasiya, pul­kredit siyasәtipul­kredit, fiskal, sosial vә xarici iqtisadi siyasәt•

dövlәtin iqtisadiyyata müdaxilәsinin iqtisadi alәtidirdövlәtin funksiyasıdır:dövlәtin iqtisadiyyatın tәnzimlәnmәsi şәrtidirdövlәtin iqtisadiyyata müdaxilәsinin sәbәblәridir•dövlәtin iqtisadiyyata müdaxilәsinin qanuni bazasıdır

rәqabәtin qorunması vә gәlirlәrin yenidәn bölgüsürәqabәtin qorunub saxlanmasıişsizliyin vә inflyasiyanın tәnzimlәnmәsibüdcә gәlirlәri vә xәrclәri nisbәtinin tәnzimlәnmәsi•gәlir vә sәrvәtlәrin yenidәn bölüşdürülmәsi

idxal­ixrac balansımühasibat balansıstatistik hesabatticarәt balansıödәniş balansı•

brokerkorrispondentnümayәndәdilerrezident•

ixrac•idxalvarrantrentakvota

valyuta opsionu•valyuta şәrtivalyuta sazişivalyuta sәrbәstliyivalyuta hüququ

21.12.2016

67/98

473

474

475

476

477

478

479

480

Aşağıdakı göstәricilәrdәn hansı dövlәt kapital qoyuluşuna aid deyil?

Ölkәnin iqtisadi sәrhәdlәrinin mühafizәsi sistemi:

Xarici ticarәt dövriyyәsinin ÜDM­a nisbәtәn elastiklik әmsalı:

Açıq iqtisadiyyatın tәhlili zamanı istifadә olunan, idxalla ÜDM vә idxalla daxili istehlak arasındakınisbәti ifadә edәn göstәrici:

Iqtisadiyyatın açıqlıq dәrәcәsini tәhlil etmәk üçün iqtisadiyyatın inkişafının hansı әsas göstәricisindәnilk növbәdә istifadә olunur:

Aşağıdakılardan hansı dünya tәsәrrüfatının subyektlәrinә daxildir?

Yıgım vә istehlakın nisbәti, maddi vә qeyri­maddi istehsal arasında nisbәt:

Ölkәnin inkişaf nәticәlәrinin yekununu qiymәtlәndirmәk üçün hansı göstәricidәn istifadә olunur:

dövlәt istiqrazlarısubsidiyalarqrantlarBVF­nun kredititicarәt kreditlәri•

gömrük terminalıbeynәlxalq ticarәtgömrük•gömrük infrastrukturuxarici ticarәt

ixraca tәklifin elastikliyiidxala tәklifin elastikliyimilli iqtisadiyyatın açıqlığının meyarı•idxala tәlәbin elastikliyiixraca tәlәbin elastikliyi

ölkә idxalının hәcmixarici ticarәt kvotasıheç biri düz deyilxarici ticarәt dövriyyәsinin hәcmiidxal kvotası•

hamısı düzdürixrac kvotasındanxarici iqtisadi kvotadan•idxal kvotasındanәhalinin hәr nәfәrinә düşәn ixracın hәcmindәn

beynәlxalq maliyyә­kredit sistemidünya kapital bazarıdünya işçi qüvvәsi bazarıbeynәlxalq valyuta sistemidövlәt vә onun milli iqtisadiyyatı•

sahәlәrarası proporsiyalarümumiqtisadi proporsiyalar•ölkәlәrarası proporsiyalarәrazidaxili proporsiyalarsahәdaxili proporsiyalar

21.12.2016

68/98

481

482

483

484

485

486

487

Kәmiyyәtcә milli gәliri müәyyәnlәşdirin:

Xalis milli mәhsul kәmiyyәtcә bәrabәrdir:

Müxtәlif ölkәlәrin milli iqtisadiyyatının әmәkdaşlıq etmәsi yolu ilә onların ya tam vә yaxud qismәnvahid hala salınması:

Kiçik açıq iqtisadiyyat kapitalın tam mobilliyi ilә hansı modelin kömәyi ilә tәhlil oluna bilәr:

Burada fәaliyyәt göstәrәn milli vә xarici iqtisadi subyektlәrin fәaliyyәti üçün güzәştli rejim yaradılır:

İnkişaf etmiş ölkәlәrdә monetar siyasәtin alәti hesab edilmir:

Dövlәt xәrclәrinin azalması nәyә sәbәb olacaqdır:

ümumi milli mәhsulümumi sәrvәt•xalis milli mәhsulmilli gәlirümumi milli gәlir

xalis milli mәhsuldan birbaşa vergilәr çıxılırümumi milli mәhsuldan amortizasiya çıxılırxalis milli mәhsuldan әlavә dәyәr vergisi çıxılırxalis milli mәhsuldan dolayı vergilәr çıxılır•ümumi milli mәhsuldan dolayı vergilәr çıxılır

xalis milli mәhsul – dolayı vergilәrümumi milli mәhsul – amortizasiya•son mәhsulların bazar dәyәrinibütün iqtisadi subyektlәrin istehsal etdiyi son mәhsulun bazar dәyәrimüәyyәn dövrdә yaradılmış yeni dәyәr

istehsal inteqrasiyasımilli әmәkdaşlıqiqtisadi әlaqәiqtisadi inteqrasiya•dünya iqtisadiyyatı

Valras modeliMandella­Fleminqa modeli•Kobba­Duqlas modeliPaase­Fişer modeliKeyns modeli

azad bazarazad sahibkarlıq zonası•açıq birjaarbitrajazad ticarәt

heç biri düz deyilfaizin uçot dәrәcәsinin tәnzimlәnmәsi;pulun emissiyası;•mәcburi ehtiyatlar normasının dәyişdirilmәsi;açıq bazarda әmәliyyatlar;

buraxılışın hәcminin azalmasına;mәcmu tәklifin azalmasına;

21.12.2016

69/98

488

489

490

491

492

493

494

Dövlәt siyasәtinin hansı tәdbiri inflyasiya dövründә istifadә olunmalıdır:

Beynәlxalq ticarәtin istәnilәn iştirakçısı elә mәhsulların ixracına çalışmalıdır ki, onların istehsalındahәmin ölkә tәrәf müqabillәrinә nisbәtәn üstünlüyә malik olduğu istehsal amillәrindәn intensiv istifadә etsinkonsepsiyasının müәlliflәri:

Ölkәnin xalis ixracı, yәni cari әmәliyyatlar üzrә müsbәt saldo göstәrir ki:

Cari ildә yaradılmış (istehsal olunmuş) bütün әmtәә vә xidmәtlәrin fiziki hәcminin mәcmusu kimimüәyyәnlәşir, bu:

Ümumi milli mәhsul deflyatoru vә ümumi daxili mәhsul deflyatoru istifadә olunur:

Şәxsi gәlirdәn birbaşa gәlirlәrin umumi mәblәğinin çıxılması yolu ilә müәyyәnlәşәn gәlir:

Milli hesablar sistemindә bütün gostәricilәr nәyә әsasәn hesablanır:

qiymәtlәr sәviyyәsinin artmasına;pul tәklifinin azalmasına;mәşqulluğun sәviyyәsinin azalmasına;•

dövlәt tәdarükü vә vergilәrin bәrabәr artırılması;pul tәklifinin artırılması;şәxsi gәlir vergisi dәrәcәsinin artırılması;•faizin uşot dәrәcәsinin azaldılması;dövlәt tәdarükünün artırılması;

Smit­OlinXekşer­Olin•Rikardo­OlinSmit­RikardoOlin­Leontyev

ölkә xarici investisiya qoyuduşunu planlaşdırırölkә xarici ölkәlәrdә investisiyaların artırıb•ölkәni xaricdәn alacağı kredit faizi tәmin etmirölkә xarici ölkәyә verilәcәk kredit faizini artırırölkә xarici ölkәyә investisiya qoyuluşunu azaldıb

ümumi mәnfәәtdiristehsalın real hәcmidir•qiymәtlәrin ümumi sәviyyәsidircari bazar qiymәtlәridirgәlirlәr üzrә ÜDM­un hesablanması

qiymәtin ümumi sәviyyәsi hesablandıqdanominal kәmiyyәtin reala keçmәsindә yenidәn hesablanmasında•nominal kәmiyyәtin yenidәn hesablanmasındareal kәmiyyәtin yenidәn hesablanmasındareal kәmiyyәtdәn nominal kәmiyyәtә keçmәdә yenidәn hesablanmasında

şәxsi gәlirsәrәncamda qalan gәlir•hamısı düzdürdövlәt büdcәsinә keçәn gәlirsahibkar gәliri

istehsalın artım tempinә görәcari ilin bazar qiymәtlәrinә әsasәn•

21.12.2016

70/98

495

496

497

498

499

500

501

Ayrı­ayrı ölkәlәr arasında müstәqillik, bәrabәrlik, bir­birinin daxili işinә qarışmamaq vә tәrәflәrinqarşılıqlı sәmәrә prinsipi әsasında müxtәlif iqtisadi vә elmi­texniki әlaqәlәrin obyektiv inkişafı:

Ödәniş balansında yardım formasında göstәrilәn әmtәә vә xidmәtlәrin dәyәri neçә dәfә әks olunur?

BMT­nin metodikası üzrә dünya ölkәlәrinin tәsnifat göstәricilәrindәn biri:

Ölkәnin xalis ixracı, yәni cari әmәliyyatlar üzrә mәnfi saldo göstәrir ki:

Xarici müvazinәt dәyişikliklәrinin daxili müvazinәtdә әks olunmasını iafdә edәn model:

M.Porter nәzәriyyәsinә әsasәn müasir xarici ticarәtin inkişafını müәyyәnlәşdirәn dörd әsas parametr özaralarında nisbәtini dәyişdikdә:

E.Xekşer vә B.Olin ölkәlәr arasında hәm әmtәәlәrin, hәm dә istehsal amillәrinin yerdәyişmәsiniçәtinlәşdirәn mәhdudiyyәtlәri:

hamısı düzdürheç biri düz deyilkeçәn ilin bazar qiymәtinә görә

beynәlxalq lizinqbeynәlxalq iqtisadi әmәkdaşlıq•beynәlxalq kreditbeynәlxalq әmәk bölgüsübeynәlxalq tәdiyyә vasitәsi

әks olunmuriki dәfә•bir dәfәüç dәfәdörd dәfә

ümumi iqtisadi müvazinәtin tәmin olunmasıxarici borcun sәviyyәsiinsan potensialının inkişafına görә ömür müddәti•coğrafi amillәrixrac hәcmi

ölkә xarici investisiyalardan imtina edirölkәdә xarici investisiyalar artmışdır•ölkәdә xarici investisiyalar azalmışdırölkә xarici investisiyaları planlaşdırırölkәnin xarici investisiyalardan әldә etdiyi gәlir

daxili tarazlıq modelidaxili­orta tarazlıq modelixarici­orta tarazlıq modelidaxili­xarici tarazlıq modeli•xarici tarazlıq modeli

daxili rәqabәt milli firmalara öz uğursuzluqlarında xarici firmaları günahlandırmağa imkan verirrәqabәtqabiliyyәtlilik şәraitindә firmalar xaricә çıxış axtarmağa başlayırheç biri düz deyilistehsal proqramında vә xarici ticarәtdә struktur dәyişikliklәri aparılır•firmalar xaricә çıxmaq üçün dövlәt dәstәyi axtarır

bank faizlәrinin qalxacağını söylәyirdilәrәdalәtli hesab edirdilәr

•

21.12.2016

71/98

502

503

504

505

506

507

508

A.Smitin vә D.Rikardonun beynәlxalq ticarәtlә bağlı hansı fikirlәri ziddiyyәt tәşkil edirdi?

İstehsal olunmuş ÜMM/ÜDM xәrclәr üzrә düzgün formulanı müәyyәnlәşdir:

İqtisadiyyatın real sektoruna aid olan qrupları müәyyәnlәşdirin:

Ölkәnin ixrac mәhsullarının artım tempi ilә hәmin mәhsulu idxal edәn dövlәtlәrin ÜDM­u arasındakıasılılığı müәyyәnlәşdirin:

ÜDM­un % artması idxalın nә qәdәr artdığını göstәrir – bu:

Kapitala göstәrilәn xidmәtin haqqını özündә әks etdirәn xaricәödәnişlәr, xaricdın dividend vә faizlәrәldә olunmasını әks etdirәn balans:

Valyutanın deviz vә dәyişmә kursu özündә birlәşdirir:

mәnfi qiymәtlәndirirdilәr•idxal vә ixracın zәiflәmәsi kimi qәbul edirdilәrölkәyә investisiya qoyuluşlarının çәtinlәşәcәyini bildirirdilәr

әmәk mәhsuldarlığının mütlәq artırılması imkanıbәzi mәhsulların az xәrclә istehsalının faydalılığıazad xarici ticarәtin zәruriliyi vә mәqsәdyönlülüyü•mәhsul istehsalı ilә әlaqәdar mütlәq xәrclәrin hәcminin azaldılmasımәhsul istehsalı ilә әlaqәdar nisbi xәrclәrin hәcminin azaldılması

Y = C + İg+ Y/Q + G+ NxY = C + İg + G+ Nx•Y = C + İq + Nb + G+ NxY = C + İg + AO + G + NxY = C + İg + AO – Nb+ Nx

mәnfәәtli tәşkilatlar, ev tәsәrrüfatı vә dövlәt müәssisәsiqeyri­maliyyә korporasiyası, ev tәsәrrüfatları, qeyri­mәnfәәtli tәşkilatlar•qeyri­maliyyә korporasiyası, ev tәsәrrüfatları, dövlәt müәssisәsidövlәt müәssisәsi, ev tәsәrrüfatı, maliyyә institutlarımәnfәәtli tәşkilatlar vә dövlәt müәssisәsi

idxala tәklifin elastiklik әmsalıixraca tәklifin elastiklik әmsalıticarәt kvotası әmsalıidxala tәlәbin elastiklik әmsalıixraca tәlәbin elastiklik әmsalı•

gәlir üzrә tәklifin elastikliyidirgәlir üzrә idxala tәlәbin elastikliyidir•hamısı düzdürxәrclәr üzrә idxala tәlәbin elastikliyidirxәrclәr üzrә tәklifin elastikliyidir

ödәniş balansıxidmәt balansı•ticarәt balansımühasibat balansıxarici ticarәt balansı

valyuta planınıinvestisiya gәlirinivalyuta kursunu•

21.12.2016

72/98

509

510

511

512

513

514

515

Ölkәnin xalis ixracı, yәni cari әmәliyyatlar üzrә mәnfi saldo göstәrir ki:

Xarici müvazinәt dәyişikliklәrinin daxili müvazinәtdә әks olunmasını iafdә edәn model:

Fiskal siyasәt tәdiyyә balansına aşağıdakı istiqamәtlәrdә tәsir edir:

Beynәlxalq ticarәti şәrtlәndirәn amillәrdәn biri:

İlk rәsmi Tәdiyyә balansı neçәnçi ildә tәrtib olunub vә harada:

Tәsbit olunmuş mübadilә kursu şәraitindә:

Xarici ticarәtdә әmtәәlәrin mübadilәsi necә aparılır?

kapital hesabınımaliyyә hesabını

ölkә xarici investisiyalardan imtina edirölkәdә xarici investisiyalar artmışdır•ölkәdә xarici investisiyalar azalmışdırölkә xarici investisiyaları planlaşdırırölkәnin xarici investisiyalardan әldә etdiyi gәlir

xarici tarazlıq modelidaxili­orta tarazlıq modelixarici­orta tarazlıq modelidaxili­xarici tarazlıq modeli•daxili tarazlıq modeli

idxal vә ixracın nisbәtivergi sәviyyәsi vә investisiya hәcmigәlir sәviyyәsi vә faiz dәrәcәsi•idxal vә ixracın hәcmiinvestisiya hәcmi vә faiz dәrәcәsi

dünya iqtisadiyyatının strukturubeynәlxalq iqtisadi inteqrasiya prosesidaxili bazarın stabil inkişafının tәmin olunmasıkapitalın beynәlmilәllәşmәsiyerli istehsalın kifayәt etmәmәsi•

1921­ci il Almaniyada1920­ci il İngiltәrәdә1924­cü il Yaponiyada1923­cü il ABŞ•1922­ci il Rusiyada

hamısı düzdürbüdcә­vergi siyasәti xarici balansa daha güclü tәsir edir, nәinki pul­kredit siyasәtinәpul siyasәti tәdiyyә balansının tәnzimlәnmәsindә nisbi üstünlüyә malikdir, daxili tarazlığa yox•büdcә­vergi siyasәtindәn xarici balansı tәnzimlәmәk üçün istifadә olunurmonetar siyasәt daxili balansı tәnzimlәmәk üçün istifadә olunur

beynәlxalq әlaqәlәr vasitәsilәidxal üzrәidxal vә ixrac üzrә•ixrac üzrәdaxili ticarәt vasitәsilә

21.12.2016

73/98

516

517

518

519

520

521

522

523

Dünya bazarında reallaşan әmtәәlәrin dәyәrinin pulla ifadәsi:

Dünya bazarının hansı formaları fәaliyyәt göstәrir?

Bir ölkә daxilindә әmtәә mübadilәsi:

Neft ixrac edәn ölkәlәrin tәşkilatı:

Tәdiyyә balansı termini neçәnçi ildә meydana gәlib:

Tәdiyyә balansının vәziyyәtinә fiskal siyasәt neçә istiqamәtdә tәsir edir:

Ticarәt, xidmәtlәr vә transfertlәr balansının mәcmusu tәdiyyә balansının:

Bir ölkәnin pul vahidinin qiymәti digәr ölkәnin pul vahidi ilә ifadәsi necә adlanır:

tarazlıq qiymәtlәridünya qiymәtlәri•istehlak sәbәti qiymәtiqiymәt indeksibazar qiymәtlәri

iş qüvvәsi vә әmtәә bazarıpul vә xidmәtlәr bazarıbeynәlxalq valyuta­kredit bazarıbeynәlxalq әmtәә vә xidmәtlәr bazarı•valyuta vә xidmәt bazarı

daxili ticarәt•topdan ticarәtәmtәәlәrlә ticarәtpәrakәndә ticarәtmilli ticarәt

AAFANAFTAOPEK•CAAPKMDB

17681767•176417651766

heç bir3142•

ölkәnin xalis eksportudurpul daxilolmalarıdırvalyuta ehtiyatıdırcari hesabıdırtәdiyyә balansının saldosudur•

Dou – Cons indeksi;

21.12.2016

74/98

524

525

526

527

528

529

530

Müxtәlif ölkәlәrin fiziki vә hüquqi şәxslәri arasında mövcud olan tәsәrrüfat әlaqәlәri:

Xarici iqtisadi siyasәt Azәrbaycanda neçә istiqamәtdә hәyata keçirilir?

Beynәlxalq әmәk bölgüsünün әn mühüm formaları vә әsas elementlәri:

Bir ölkәyә әmtәә gәtirilmәsinin vә ya oradan çıxarılmasının qadağan edilmәsi:

Dövlәtlәrarası vә ya hökumәtlәrarası ticarәt müqavilәlәri әsasında müәyyәn edilәn qiymәtlәr:

Ölkәlәr arasında әmәk bölgüsünün, burada bir sahә vә ya müәssisәdә müәyyәn mәhsul istehsalınıncәmlәnmәsi ilә xarakterizә olunan istehsalın tәşkili forması:

Bu qiymәtlәrdәn hansı dünya bazarında mövcud deyil?

faiz dәrәcәsi;likvidlik әmsalı;Cini әmsalı;valyuta mәzәnnәsi;•

beynәlxalq inteqrasiyabeynәlxalq әmәk bölgüsüölkәnin beynәlxalq investisiya mövqeyibeynәlxalq iqtisadi münasibәtlәr•kapitalın beynәlxalq hәrәkәti

xarici investisiya siyasәtixarici ticarәt siyasәtixarici ticarәt vә ödәniş balansıxarici ticarәt, investisiya, xarici ticarәt ödәnişixarici ticarәt, investisiya, xarici yardım, ödәniş balansı•

ixtisaslaşma vә kooperasiyalaşdırma•tәmәrküzlәşmәtәmәrküzlәşmә vә mәrkәzlәşmәkooperasiyalaşdırma vә mәrkәzlәşmәmәrkәzlәşmә vә ixtisaslaşma

vergi qadağasıembarqo•bonusrealizәnin olmamasıgömrük qadağası

tәdavül qiymәtlәrimüqavilә qiymәtlәridünya qiymәtlәrikontrakt qiymәtlәri•ticarәt qiymәtlәri

sahәlәrarası beynәlxalq ixtisaslaşmaixtisaslaşmamüәssisәdaxili ixtisaslaşmabeynәlxalq ixtisaslaşma•regional ixtisaslaşma

pәrakәndә satış qiymәtlәri•adi kommersiya әmәliyyatları vә ödәmәlәri üçün olan qiymәtlәrsәrbәst çevrilәn vә qismәn çevrilәn qiymәtlәr

21.12.2016

75/98

531

532

533

534

535

536

537

Xarici borc kapitalının cәlb olunması vә qızıl valyuta ehtiyatları hesabına tәdiyyә balansının mәnfiqalığının sistematik olaraq örtülmәsi:

Deviz bazarında tәlәb vә tәklifin qarşılıqlı fәaliyyәti nәticәsindә formalaşan valyuta kursu:

Dövlәtin tәnzimlәnmәyәn deviz (valyuta) bazarında milli valyutanın kursu hansı mexanizminvasitәçiliyi ilә müәyyәnlәşir?

Ölkәlәr arasında maliyyә vә ticarәt әmәliyyatları aparılması prosesindә bazar formalaşır ki, burada millivalyutaların mübadilәsi nәticәsindә onların mübadilә kursu müәyyәnlәşir ki, bu da:

Mәrkәzi Bankın valyuta ehtiyatları balansının vә tәdiyyә balansının saldosunun mәcmusu (hәmişә)bәrabәrdir:

Açıq iqtisadiyyatda stabillәşmә siyasәtinin strateji mәqsәdi:

Yalnız bir ölkә daxilindә tәtbiq edilәn valyuta:

klirinq razılıqları üzrә qiymәtlәrkömәk proqramı üzrә qiymәtlәr

tәdiyyә balansının böhranı•likvidliyin böhranıvalyuta böhranıistehsalçı böhranıalıcılıq qabiliyyәtinin böhranı

tәnzimlәnәn valyuta kursumüәyyәnlәşmiş valyuta kursumüvazinәtli valyuta kursuüzәn valyuta kursu•beynәlxalq valyuta kursu

tәlәbat­tәkliftәlәbat­tәlәbinvestisiyaların hәcmitәlәb vә tәklifin•gәlirlәrin sәviyyәsi

pul bazarıdırmaliyyә bazarıdırqiymәtli kağızlar bazarıdırdeviz bazarıdır•

+ 1– 1

0•1

әmtәә vә xidmәtlәrin beynәlxalq mübadilәsistatistik hesabat – satış vә maliyyә әmәliyyatlarıcari ödәnişlәrin qalığı – xalis ixracidxal­ixracın tarazlığı“ikili tarazlığı” әldә etmәk tam mәşğulluq şәraitindә ümumi tarazlıq•

yerli valyutaçevrilәn valyutaçevrilmәz valyuta•

21.12.2016

76/98

538

539

540

541

542

543

544

Valyuta sisteminin xarici elementi:

İşlәnmә qaydasına görә valyutanın növlәri:

Adәtәn geniş yayılmış üçüncü valyutaya münasibәtdә valyuta kursunun iki valyuta kursu әsasındahesablanması necә müәyyәn olunur:

Maraqlı olan ölkәlәrin beynәlxalq razılıq nәticәsindә öz ölkәlәrinin valyutalarının mübadilәsininnisbәtini tәnzimlәmәk mәqsәdi ilә müәyyәn sәviyyәdә vә müәyyәn proporsiyalar hәddindә hәyata keçirdiyikurs:

Deviz bazarında tәlәb vә tәklifin qarşılıqlı fәaliyyәti nәticәsindә formalaşan valyuta kursu:

Müvazinәt qiymәti vә valyutanın bazar qiymәti – bu valyuta bazarında valyuta tәklifinin mübadilәkursudur ki:

Xarici borc kapitalının cәlb olunması vә qızıl valyuta ehtiyatları hesabına ödәniş balansının mәnfiqalığının sistematik olaraq örtülmәsi:

•qismәn çevrilәn valyutakollektiv valyuta

valyuta•pulorderçekqiymәtli kağız

tam vә qismәn çevrilәn valyutatam çevrilәn valyutaqismәn vә çevrilmәz valyutatam, qismәn vә çevrilmәz valyuta•tam vә çevrilmәz valyuta

“kros” kursu•alıcı kursu“Forvard” kursu“spot” kurssatıcı kursu

tәnzimlәnәn valyuta kursumüvaziәntli valyuta kursuüzәn valyuta kursumütlәq müәyyәnlәşdirilmiş valyuta kursu•beynәlxalq valyuta kursu

tәnzimlәnәn valyuta kursubeynәlxalq valyuta kursumüәyyәnlәşmiş valyuta kursumüvazinәtli valyuta kursuüzәn valyuta kursu•

qiymәtli kağızlar bazarını tәnzimlәyironun qiymәtini müәyyәnlәşdirirmaliyyә bazarını tәnzimlәyirona olan tәlәbә bәrabәrdir•qiymәtli kağızların dәyәrini müәyyәnlәşdirir

istehsalçı böhranı

21.12.2016

77/98

545

546

547

548

549

550

551

Konkret әmtәә bazarında deyil bütün bazarlarda qiymәtin hәr bir mümkün sәviyyәsindә fәrdiistehsalçılar, müәssisәlәr vә hökumәt tәrәfindәn tәklif edilәn әmtәә vә xidmәtlәrin mәcmuu:

әmtәә vә xidmәtlәrin ixrac vә idxalını maneәsiz hәyata keçirәn ölkәlәrin iqtisadiyyatı:

әmtәә vә xidmәtlәr istehsalı ilә bağlı xәrclәri vә nәticәlәri әks etdirәn dәyәr vә natural göstәricilәrsistemini әks etdirәn iqtisadi artım modeli:

Istifadә edilmә növünә görә investisiyalar:

İnvestisiyanın dәyişmәsindәn asılı olaraq gәlirin dәyişmәsini xarakterizә edәn әmsal:

Fasilәsiz proses olub cәmiyyәtin inkişafının bütün mәrhәlәlәrindә baş verәn mütәrәqqi dәyişikliklәriifadә edir:

Artan kapitalla silahlanma vә artan әmәk mәhsuldarlığı daimi kapitalverimi ilә müşayiәt olunur. Bu:

likvidliyin böhranıödәniş balansının böhranı•alıcılıq qabiliyyәtinin böhranıvalyuta böhranı

mәcmu tәklif•mәcmu tәlәbmәcmu tәlәb vә tәlәbatmәcmu tәlәb vә tәklifmәcmu tәlәbat

gizli iqtisadiyyataçıq iqtisadiyyat•bağlı iqtisadiyyatәnәnәvi iqtisadiyyatqapalı iqtisadiyyat

çoxamilli modeluniversal model•biramilli modelikiamilli modelqarışıq model

birbaşa vә portfeldövlәt vә хüsusidövlәt vә birbaşadövlәt vә portfelborc vә sahibкar•

әmanәt istәyiistehlak arzusuakseleratorinvestisiya istәyimultiplikator•

texnoloji tәkmillәşmәsürәtli inkişafelmi nailiyyәtlәrelmi­texniki tәrәqqi•tәrәqqi

әmәkqoruyucu ETP

21.12.2016

78/98

552

553

554

555

556

557

558

Müәyyәn vaxt әrzindә alınan vә istehlak edilәn әmtәәlәrin ümumi miqdarı:

Qiymәt dәyişmәz qaldıqda tәklifә tәsir edәn amillәr:

İnvestisiyanın dәyişmәsindәn asılı olaraq gәlirin dәyişmәsini xarakterizә edәn әmsal:

Mәcburi ehtiyatların norması müәyyәnlәşir:

Qiymәtin dәyişmәsi ilә ÜMM dәyişmәsini xarakterizә edәn göstәrici:

Fәrdi tarazlığı ayrı­ayrı әmtәәlәr üzrә tarazlıq kimi izah edib, ümumi tarazlığın bu tarazlıqların cәmiolduğunu qeyd edәn nәzәriyyәçi:

Faizin bazar sәviyyәsi xarici ekzogen dәyişәndir vә әmtәә bazarının tarazlığından nisbi asılı olmayaraqpul bazarında tәyin olunur:

ETP kapitalqoruyucu tipiXiksә görә ETPneytral ETP•Xarroda görә ETP

hamısı düzdüristehlak•yığımbölgüinvestisiya

tәlәb amiliqiymәt amilixәrc amilitәklif amiliqeyri­qiymәt amillәri•

investisiya istәyiakseleratorәmanәt istәyiistehlak arzusumultiplikator•

nәğd pul qoyuluşlarının hәcminә görәpul qoyuluşlarının növünә görәheç biri düz deyilpul qoyuluşlarının sığorta dәrәcәsindәndepozitlәrin hәcminә müvafiq faizlә•

pәrakәndә qiymәtlәrqiymәt defilyatoru•qiymәt sәviyyәsiqiymәt dәrәcәsitransfert xәrclәr

E.ÇemberlinC.RobinsonA.Marşal•L.ValrasC.Klark

daxili dәyişәn modellәrAD­AC vә keynsçi xas modellәri•

21.12.2016

79/98

559

560

561

562

563

564

565

әmtәә bazarında tarazlıq әyrisidir.

Aşağıdakılardan hansısının artırılması nәticәsindә uzunmüddәtli dövrdә adambaşına düşәn real gәlirinartım tempi baş verәcәk:

Xiks vә Xansen tәrәfindәn işlәnmiş әmtәә vә pul bazarının qarşılıqlı asılılıq modeli:

әmtәәlәrin satışından әldә edilәn pul vәsaiti ilә hәmin әmtәәlәrin satınalınma qiymәtlәrinin cәmiarasındakı fәrq:

Qәrb iqtisadi әdәbiyyatında ÜMM strukturu elementlәrindәn biri sәhvdir:

Qiymәtlәrin dәyişmәz sәviyyәsindә mәcmu tәlәbin dәyişmәsinә hansı amillәr tәsir edir?

Qiymәtin mümkün olan sәviyyәsindә, istehlakçıların әldә etmәyә hazır olduğu әmtәә vә xidmәtlәrinmiqdarı:

AD­AC modellәriİS­LM modellәrixarici dәyişәn modellәr

hamısı düzdürİS­ әyrisi•AS­ әyrisiAD ­ әyrisiLM ­әyrisi

şәxsi gәlir vergisinin;istehlaka yönәldilәn ÜDM­in payının;tәhsilin sәviyyәsinin;•tәdavüldә olan pulun hәcminin;әhalinin artım tempinin;

“mәcmu tәlәb­mәcmu tәklif” modeli“gәlirlәr­xәrclәr” modeliİS­LM modeli•AD­AS modeli“ford mustanq” modeli

ümumi tәlәbatümumi gәlir•ümumi xәrcümumi mәhsulümumi satış hәcmi

әlavә xәrclәristifadә olunan xәrclәramillәr üzrә xәrclәrәhali xәrclәri•sahibkarların gәliri

investisiya xәrclәrindә vә xalis ixracda dәyişikliklәristehlak yönümlü xәrclәrdә dәyişikliklәrinvestisiya xәrclәrindә dәyişikliklәrxalis ixracda dәyişikliklәr•yuxarıdakılar hamısı düzdür

mәcmu tәкlif әyrisi ADLM әyrisi

•

21.12.2016

80/98

566

567

568

569

570

571

572

Sәhm vә uzunmüddәtli öhdәliklәrlә bağlı әmәliyyatları özündә әks etdirәn investisiya:

Milli gәlirin vә tәlәbin yüksәlmәsi sәbәbindәn artan investisiya:

Mәhsul artımı ilә kapital artımı arasında olan nisbәti xarakterizә edәn göstәrici:

Qiymәtli kağızların әldә edilmәsinә yönәldilәn investisiya:

İnvestisiya hәcminin artmasına müvafiq olaraq ÜMM­un hәcmini göstәrәn rәqәm koefisienti:

әmәlәgәlmә mәnbәlәrinә görә beynәlxalq tәdavül dairәsindә olan kapital:

İnvestisiyanın hәcm vә dinamikasına tәsir edәn amillәr:

mәcmu tәlәb әyrisi AD•mәcmu tәкlif әyrisi ASmәcmu tәlәb әyrisi AS

xarici investisiyalardigәr investisiyalartransfertlәrbirbaşa investisiyalarportfel investisiyalar•

portfel investisiyalarasılı investisiyalar•funksional investisiyalarsәrbәst (atonom) inflyasiyabirbaşa investisiyalar

asılılıqkoeffisientakselerator•multiplikatorfunksiya

investorun vәsaitimüәssisәnin investisiyalarıbirbaşa investisiyaportfel investisiya•dövlәt investisiyası

hәyat sәviyyәsi indeksiakseleratorqiymәt indeksihәyat sәviyyәsi göstәricisimultiplikator•

хarici vә хüsusidövlәt vә хüsusi•qısamüddәtli vә uzunmüddәtliborc vә sahibкarbirbaşa vә хüsusi

hamısı düzdürxalis mәhsulun real hәcminin dәyişmәsi vә faiz dәrәcәsimilli gәlirin real hәcminin dәyişmәsi vә real faiz dәrәcәsi•ümumi daxili mәhsulun real hәcminin dәyişmәsimәcmu ictimai mәhsulun real hәcminin dәyişmәsi

21.12.2016

81/98

573

574

575

576

577

578

579

580

İnvestisiya kapitalının optimal hәcmi dedikdә:

İnvestisiyanın dәyişmәsindәn asılı olaraq gәlirin dәyişmәsini xarakterizә edәn әmsal:

әgәr iki әmtәә üçün qiymәt üzrә çarpaz elastiklik ­2 yә bәrabәrdirsә, onda bu o demәkdir ki,

әgәr dövlәt tütün mәmulatlarına yüksәk vergilәr tәtbiq edirsә, onda tütün mәmulatları bazarında hansıdәyişikliklәr baş verәr?

әgәr çayın qiymәti әhәmiyyәtli şәkildә artırsa limonların qiymәti necә dәyişәr?

әgәr buğda yetişdirәn fermerlәrdәn biri öz mәhsulunu bazar qiymәtindәn aşağı qiymәtlәrә satmağabaşlayarsa, onda bu:

әgәr benzinin qiymәtın artması baş verәrsә, onda bu sәbәb olar:

әgәr әmtәәyә tәklif vә tәlәb artırsa,onda:

mövcud texnologiya maksimum gәliri tәmin edir•mövcud texnologiya әmәk mәhsuldarlığını artırırmövcud texnologiya intensivliyi artırırmövcud texnologiya mәhsulun maya dәyәrini aşağı salırmövcud texnologiya istehlakın hәcmini artırır

әmanәt istәyiinvestisiya istәyimultiplikator•istehlak arzusuakselerator

bir әmtәәyә tәlәb digәr әmtәәyә olan tәlәbә nisbәtәn sürәtlә artırbir әmtәәnin qiymәti digәr әmtәәnin qiymәtinә nisbәtәn sürәtlә artırbu әmtәәlәr qarşılıqlı tamamlayandırlar•bu әmtәәlәr qarşılıqlı әvәzedәndirlәrbir әmtәәnin qiymәti ikinci әmtәәnin qiymәtindәn 2 dәfә aşağıdır

dәyişmәz tarazlı qiymәt zamanı tarazlı hәcm aşağı düşәrtarazlı qiymәt artar, tarazlı hәcm dәyişmәz qalarhәm tarazlı qiymәt, hәm tarazlı hәcm yüksәlәrhәm tarazlı qiymәt, hәm dә tarazlı hәcm azalartarazlı qiymәt artar, tarazlı hәcm aşağı düşәr•

әvvәlcә artar, sonra düşәrartaraşağı düşәr•dәyişmәz qalarәvvәlcә azalar, sonra artar

bazar qiymәtlәrinә tәsir etmәz•qarğıdalının bazar qiymәtini qaldırarbuğdanın bazar qiymәtini qaldırarbuğdanın bazar qiymәtini aşağı salarqarğıdalının bazar qiymәtini aşağı salar

benizinә tәlәb artacaqavtomobilin qiymәti artacaqnәqliyyat xidmәtlәrinin tәklif әyrisinin sağa doğru hәrәkәt edәcәknәqliyyat xidmәtlәrinin tәklif әyrisinin sola doğru hәrәkәt edәcәk•nәqliyyat xidmәtlәrinә tәlәbin azalacaq

•

21.12.2016

82/98

581

582

583

584

585

586

587

İstehsal xidmәtlәrinә olan sәmәrәli tәklif vә sәmәrәli tәlәb xidmәtlәr bazarında tarazlaşır, sәmәrәli tәklifvә sәmәrәli tәlәb mәhsullar bazarında tarazlaşır, satış qiymәtlәri mәhsuldar xidmәtlәrdә ifadә olunmuşistehsal xәrclәrinә bәrabәr nәzәriyyә kimindir vә necә adlanır:

İqtisadçı­alim, riyaziyyatçı olmaqla bütün bazarlarda azad rәqabәt şәraitindә eyni zamanda nail olmaqimkanını әsaslandırmışdır:

әgәr mağazanın sahibi qara çörәyin qiymәtini qaldırmaq qәrarına gәlirlә, yerdә qalan mağazalar daqiymәt әvvәlki kimi qalırsa, on da nәticәdә:

әgәr istehsalın artması böyük vaxt vә resurs mәsrәflәri tәlәb etmirsә, onda:

әgәr iki әmtәәnin çarpaz elastiklik әmsalı 1,5 –ә bәrabәrdir sә, onda bu o demәkdir ki,

Daha yüksәk likvidliyә malik aktiv hansıdır:

Auksioner vә ehtiyat kapitalı, elәcә dә bölünmәyәn mәnfәәt bankın hansı vәsaitini formalaşdırır:

әmtәәnin tarazlı hәcmi artar•tarazlı qiymәt artarheç nә dәyişmәztarazlı qiymәt azalarәmtәәnin tarazlı hәcmi azalar

E.Çemberlinin ümumi tarazlıq nәzәriyyәsiA.Marşalın fәrdi tarazlıq nәzәriyyәsiC.Xiksin fәrdi texnoloji nәzәriyyәsiL.Valrasın ümumi iqtisadi tarazlıq nәzәriyyәsi•C.Klarkın inkişaf edәn sistem daxilindә tarazlıq nәzәriyyәsi

K.MarksL.Valras•E.DomarR.XarrodC.Keyns

bazarda qara çörәyin tәklifi artardigәr mağazalarda qara çörәyә tәlәb azalarmağazanın qara çörәk satışında gәliri artarmağazanın qara çörәk satışından gәliri aşağı düşәr•mağazanın qara çörәk satışından gәliri dәyişmәz

tәklif qanunu fәaliyyәt göstәrirtәklif әyrisi daha az mailli şәklә malik olur•tәklif әyrisi daha dikdirәmtәәyә tәlәb yüksәk olacaqәmtәәnin qiymәti sabit olacaq

bir әmtәәyә tәlәb digәr әmtәәyә olan tәlәbә nisbәtәn sürәtlә artırbu әmtәәlәr qarşılıqlı tamamlayandırlarbu әmtәәlәr qarşılıqlı әvәzedәndirlәr•bir әmtәәnin qiymәti ikinci әmtәәnin qiymәtindәn 1,5 dәfә aşağıdırbir әmtәәnin qiymәti digәr әmtәәnin qiymәtinә nisbәtәn sürәtlә artır

tәlәb olunanadәk depozitlәri;•müddәtli depozitlәr;birmәnalı söylәmәk olmaz;әmanәt depozitlәri;dövlәt istiqrazları;

21.12.2016

83/98

588

589

590

591

592

593

594

Aşağıdakılardan hansı kredit mexanizminin quruluşuna aid deyil?

Tәqdim olunma xarakterinә görә kreditin növlәri:

Pul­kredit (monetar) siyasәtinin mәcburi ehtiyat normalarının tәtbiq edilmәsi, açıq bazarlardaәmәliyyatlar aparılması vә uçot­faiz metodu vasitәsilә reallaşdırılması:

Müasir dövrdә kreditin aşağıdakı formalarından biri yanlışdır:

Beynәlxalq kredit bazarında istifadә olunan xüsusi növ qiymәtli kağız:

Dövlәt tәrәfindәn kreditin yenidәnbölgü funksiyası hansı mәqsәdlәr üçün istifadә olunur?

Beynәlxalq bank vasitәsilә hansı әmәliyyatlar hәyata keçirilir?

borc vәsaitlәrinişәxsi vәsaiti•cәlb olunmuş vәsaitidepozit vәsaitlәriniborc vәsaitlәrini

heç biri düz deyilhamısı düzdürkreditlәşmәnin obyektlәrikredit planlaşmasıbank hesablarında vәsaitlәrin toplanması•

dövlәtlәrarası, dövlәt, bank, kommersiya, istehlak kreditidövlәtlәrarası, dövlәt, kommersiya istehlak kreditidövlәtlәrarası, dövlәt, kommersiya, ipoteka kreditidövlәtlәrarası, dövlәt, kommersiya, ipoteka, bank vә istehlak krediti•dövlәtlәrarası, bank, dövlәt, kommersiya, ipoteka krediti

hamısı düzdürselektiv metodnormativ metodümumi metod•risk metodu

sәnaye krediti•kәnd tәsәrrüfatı kreditidövlәt kreditikommunal kreditbeynәlxalq kredit

varrat•avrovalyutaavroistiqrazavrokreditistiqraz vәrәqәsi

regional vә pul proporsiyalarını tәnzimlәmәk mәqsәdi ilәistehsal vә әrazi proporsiyalarını tәnzimlәmәk mәqsәdi ilә•pul sistemini tәnzimlәmәk mәqsәdi ilәәrazi vә pul proporsiyalarını tәnzimlәmәk mәqsәdi ilәpul vә istehsal proporsiyalarını tәnzimlәmәk mәqsәdi ilә

beynәlxalq kredit, ticarәt vә hesablaşma әmәliyyatlarıbeynәlxalq ticarәt, kredit vә valyuta әmәliyyatları

•

21.12.2016

84/98

595

596

597

598

599

600

601

Bankın öz müştәrisinә pula olan öhdәliyinin yerinә yetirilmәsi haqqında zәmanәt vermәsi:

Bank sistemi neçә qrupdan ibarәtdir?

Aşağıdakılardan hansı kreditin mәnbәyinә aid deyil?

Aşağıdakılardan hansı kredit sisteminin әsas hәlqәsinә daxil deyil?

Aşağıdakılardan hansı kredit sisteminә aid deyil?

Aşağıdakılardan hansılar bank kreditinin formasına aid deyil?

Şirkәtlәr tәrәfindәn öz debitor borclarının idarә edilmәsi hüququnun banka verilmәsi:

beynәlxalq ticarәt, kredit, hesablaşma vә valyuta әmәliyyatları•beynәlxalq ticarәt vә valyuta әmәliyyatlarıbeynәlxalq ticarәt vә kredit әmәliyyatları

bank zәmanәti•bank öhdәliyibankın pul sәnәdibank aktivibank mәktubu

Mәrkәzi Bank, İxtisaslaşmış maliyyә­kredit institutlarıMәrkәzi Bank, Kommersiya banklarıİxtisaslaşmış maliyyә­kredit institutları vә Mәrkәzi BankMәrkәzi Bank,Universal vә İxtisaslaşmış bankMәrkәzi Bank, Kommersiya bankları vә İxtisaslaşmış maliyyә­kredit institutları•

amortizasiya yığımlarıbüdcә sisteminin vәsaitlәriәhalinin gәlirlәri vә yığımlarımüәssisәlәrin hesablaşma hesabındakı vәsait•hamısı aiddir

heç biri aid deyilkommersiya banklarıixtisaslaşdırılmış maliyyә­kredit sistemi•hamısı aiddirMәrkәzi Bank

heç biri düz deyilhamısı düzdürkredit hesablaşma münasibәtlәrikreditlәşmәnin forma vә metodlarıbank hesablarında vәsaitlәrin toplanması•

bank kreditikommersiya kreditiheç biriәmanәtlәr•istehlak krediti

fiziki şәxsfaktorinq•fors majorlizinqhüquqi şәxs

21.12.2016

85/98

602

603

604

605

606

607

608

609

Sәhmdar cәmiyyәtinә kapital kimi müәyyәn miqdarda pul dәyәriylә vә digәr bir hissәsinin dividendşәklindә olmasına hüquq verәn qiymәtli kağız:

Pul­kredit siyasәtinin subyekti, hansı ki, müxtәlif metodlarla pul bazarında tәlәb vә tәklifә tәsir edir:

Maliyyә vasitәçisi olub, mәnfәәt qazanan:

Bunlardan hansı kredit sәciyyәsi daşıyan xidmәtlәr sırasına aid deyil?

Birjada dövriyyәdә olan qiymәtli kağızların satış qiymәti:

Bankların üstünlüyü şәraitindә pul vәsaitlәri sahiblәrinin pul borcu necә müәyyәn olunur?

Kreditlәşmә üsuluna görә kreditin formaları:

Kredit siyasәti nәdir?

qiymәtli kağızpulun dәyәridividendkapital gәliriaksiya•

ölkәnin Maliyyә Nazirliyiölkәnin Mәrkәzi Bankı•Milli MәclisNazirlәr Kabinetiölkәnin Vergi Nazirliyi

maliyyә orqanlarıbank•yarmarkaauksionbirja

forfeytinqfaktorinqxayrinqlizinqmarketinq•

mәnfәәtbirja kursubirja mәzәnnәsi•dividendbirja gәliri

bank passivlәri+aktivlәribank passivlәribank krediti•bank әmәliyyatlarıbank aktivlәri

pul formasında, mәhsuldar formadamәhsuldar formadamәhsuldar formada, natural formadapul formasında natural formada•natural formada

21.12.2016

86/98

610

611

612

613

614

615

616

AD­AS modelindә iqtisadi artım necә tәsvir edilә bilәr:

Mәcmu tәklif nәyin dәyәridir?

әgәr mәcmu tәlәb mәcmu tәklifdәn azdırsa (AD kiçikdir AC) vә sahibkar qiymәti aşağı salırsa, ondamilli gәlir: (Sürәt 15.09.2015 15:58:06) (Sürәt 22.09.2015 09:47:51)

Iqtisadi şok anı vә iqtisadi siyasәtin cavab tәdbirlәrinin qәbul edildiyi an arasındakı dövr:

Hәr hansı bir iqtisadi siyasәt tәdbirlәrinin hәyata keçirilmәsi dövrü ilә bu tәdbirlәrin nәticәsinin hәyatakeçirildiyi dövr arasında vaxt:

Elmi­texniki inqilabın tәsiri altında baş verәn, sosial iqtisadi tәrәqqi nә ilә müşayәt olunur:

Ümumilәşdirilmiş makroiqtisadi modellәrin kömәyi ilә müәyyәnlәşdirilir:

maliyyә reformalarıMәrkәzi Bank tәrәfindәn faiz dәrәcәlәrinin müәyyәn edilmәsidövlәt tәrәfindәn pul tәdavülü әmәliyyatlarının tәnzimlәnmәsiMilli Bank vә dövlәt tәrәfindәn pul­kredit sferasında hәyata keçirilәn tәdbirlәr•dövlәt reformaları

hec biri düz deyilhamısı düzdürqısamüddәtli mәcmu tәklif әyrisinin sola doğru sürüşmәsi ilә;mәcmu tәlәb әyrisinin sola doğru sürüşmәsi ilә;uzunmüddәtli mәcmu tәklif әyrisinin sağa doğru sürüşmәsi ilә;•

hamısı düzdürsatışa tәqdim edilәn bütün son mәhsul vә xidmәtlәrin•ümumi ictimai mәhsulunümumi daxili mәhsulundüzgün cavab yoxdur

C vә D düzdürsabit qalacaqartacaqaşağı düşәcәk•dәyişmәyәcәk

heç biri düz deyildaxili sabitlәşmә siyasәti•xarici sabitlәşmә siyasәtistimullaşdırıcı siyasәtstimullaşdırıcı xarici ticarәt siyasәti

xarici sabitlәşmә siyasәtiinvestisiya proyektlәrinin hәyata keçirilmәsistimullaşdırıcı idxal siyasәtxalis ixrac siyasәtidaxili sabitlәşmә siyasәti vaxtı•

onun strukturunun artması vә dәyişmәsi ilә•insanın amilinin rolunun artması ilәәhalinin maddi rifah halı yüksәlirinformasiya texnologiyalarının tәtbiqi ilәsәhiyyә sisteminin sürәtli inkşafı ilә

maкroiqtisadi siyasәtin elastiкliyi

•

21.12.2016

87/98

617

618

619

620

621

622

623

Tarazlığın istәnilәn mәşğulluq, qiymәt vә gәlirlәr sәviyyәsindә tәnzimlәnmәsi:

Dövlәtin hәyata keçirdiyi gәlirlәrin yenidәn bölgüsü siyasәti nәticәsindә Lorens әyrisinin hәrәkәti:

әmәyin ictimai әrazi bölgüsünün yüksәk forması olub, ayrı­ayrı ölkәlәrin mübadilә etdiklәri müәyyәnnöv mәhsul istehsalı üzrә ixtisaslaşma:

Açıq bazarda o vaxt әmәliyyatlar aparılır ki:

100%­lı ehtiyatlılıq sisteminә uyğun olaraq, әgәr bank 500 min manat mәblәğindә yeni depozit alırsa:

әmtәәlәrin satışından әldә edilәn pul vәsaiti ilә hәmin әmtәәlәrin satınalınma qiymәtlәrinin cәmiarasındakı fәrq:

Bankın öz müştәrisinә pula olan öhdәliyinin yerinә yetirilmәsi haqqında zәmanәt vermәsi:

idarәetmәnin кompleкs alternativ üsulları•höкumәt tәdbirlәri кoordinasiya edilirmaкroiqtisadi göstәricilәr optimallaşdırılıriqtisadi problemlәrin hәlli aхtarılır

dövlәtin qiymәt siyasәtidirdövlәtin sabitlәşdirmә siyasәtidir•dövlәtin monetar siyasәtidirdövlәtin fiskal siyasәtidirdövlәtin tәnzimlәmә siyasәtidir

heç biri düz deyilLorens әyrisi gәlirlәrin mütlәq bәrabәrliyinә tәrәf hәrәkәt edir•Lorens әyrisi sosial müdafiәni xarakterizә edәn xәtti göstәrirLorens әyrisi gәlirlәrin mütlәq bәrabәrliyindәn uzaqlaşırLorens әyrisi gәlirlәrin mütlәq bәrabәrsizliyini әks etdirәn nöqtәnin üstünә düşür

beynәlxalq iqtisadi әmәkdaşlıqbeynәlxalq dünya bazarıbeynәlxalq hәrracbeynәlxalq hesablaşmalarbeynәlxalq әmәk bölgüsü•

kommersiya bankları xarici valyutanı hәm alır, hәm dә satır;mәrkәzi bank dövlәt qiymәtli kağızları hәm satır, hәm dә alır;•hamısı düzdürәhali fond birjasında sәhm vә istiqrazları hәm alır, hәm dә satır;ölkә dünya bazarlarında satış hәcmini artırır;ölkә dünya bazarlarında satış hәcmini artırır;

hamısı düzdürkreditlәr sıfıra bәrabәr qalacaqlar;•bankın aktivlәri 500 min manat artacaqdır;bankın öhdәliklәri 500 min manat artacaqdır;düzgün cavab yoxdur;

ümumi tәlәbatümumi gәlir•ümumi xәrcümumi mәhsulümumi satış hәcmi

bank öhdәliyi

21.12.2016

88/98

624

625

626

627

628

629

630

Aşağıdakılardan hansılar Milli Bankın funksiyasına daxil deyil?

Aşağıdakılardan hansı büdcә kәsirinin sәbәbidir?

Alqı­satqıda vasitәçilik edib, buna müvafiq mәnfәәt götürәn şәxs:

İnkişaf etmiş bazar iqtisadiyyatlı bank sistemi neçә sәviyyәlidir?

Dövlәt xәrclәrinin gәlirlәrdәn üstün artması:

Beynәlxalq iqtisadi münasibәtlәrdә pul vә maddi vәsaitlәrin hәrәkәt formalarından biri:

İslamın müqәddәs kitabı olan Qurani­Kәrim dә hansı fәaliyyәt qadağan edilir?

bank aktivibank zәmanәti•bank mәktububankın pul sәnәdi

hamısı düzdürsahibkarlara kredit verilmәsi•kommersiya banklarının kassa ehtiyatlarının saxlanılmasıdövlәt valyuta­qızıl ehtiyatlarının saxlanılmasıpulların emissiyası

yuxarıdakılardan heç biri doğru deyilyuxarıdakılardan hamısı doğruduriqtisadiyyatın hәrbilәşdirilmәsifövqәladә baş verәn hadisәlәriqtisadiyyatda tәnәzzül•

tacirbroker•vasitәçidilerticarәt makleri

iki sәviyyәli•üç sәviyyәlibir sәviyyәlidörd sәviyyәlisıfır sәviyyәli

büdcә kәsiri•büdcә mәsrәflәrinin azalmasıbüdcә daxilolmalarının azalmasıbüdcә tarazlığının pozulmasıbüdcә tarazlığının pozulması

beynәlxalq münasibәtlәrbeynәlxalq kredit•beynәlxalq әmәk mübadilәsibeynәlxalq iş qüvvәsi mübadilәsibeynәlxalq әmtәә mübadilәsi

yoxsulluq vә onun aradan qaldırılmasıazadlıq vә bәrabәrlikalqı­satqı, ticarәtlә mәşğul olmaqborc verib faiz almaq, sәlәmçilik•

21.12.2016

89/98

631

632

633

634

635

636

637

İnflyasiya ilә mübarizәdә yerli valyutanın (manatın) alıcılıq qabiliyyәtini tәmin etmәk, pul emissiyasıxәrclәri ilә bank­kredit sisteminin sabitliyinin tәmini:

Beynәlxalq kredit bazarında istifadә olunan xüsusi növ qiymәtli kağız:

Müasir dövrdә kreditin aşağıdakı formalarından biri yanlışdır:

Mәrkәzi Bank qәrar qәbul edir ki, pul tәklifini azaltsın:

Qiymәtli kağızların alqı­satqısının hәyata keçirildiyi bazar:

Qısamüddәtli ssudalar adәtәn verilir:

Kredit siyasәti nәdir?

xüsusi mülkiyyәt vә azad sahibkarlıq mәsәlәlәri

MB­ın banklara nәzarәt fәaliyyәtiMB­ın әsas mәqsәdi•MB­ın valyutanı artırmaq mәqsәdiMB­ın ehtiyatları artırmaq mәqsәdiMB­ın funksiyaları

avroistiqrazavrokreditavrovalyutavarrat•istiqraz vәrәqәsi

kәnd tәsәrrüfatı kreditidövlәt kreditibeynәlxalq kreditsәnaye krediti•kommunal kredit

uçot dәrәcәsi azaldılırzәruri resursların ehtiyat norması artırılır•cavablardan heç biri düz deyilbanк faiz dәrәcәsini müәyyәnlәşdiriraçıq bazarda dövlәt istiqrazlarının alınması hәyata кeçirilir

auksionyarmarkaistehlak bazarıәmtәә bazarıfond birjası•

banкı çәtin vәziyyәtdәn çıхarmaq üçünкommersiya banкlarının ehtiyatını doldurmaq üçün•кommersiya banкlarına хüsusi ehtiyaclar üçün verilirmaliyyәlәşdirmәni tәmin etmәк mәqsәdi ilәкreditlәşmәni stimullaşdırmaq mәqsәdi ilә

maliyyә reformalarıdövlәt reformalarıMәrkәzi Bank tәrәfindәn faiz dәrәcәlәrinin müәyyәn edilmәsidövlәt tәrәfindәn pul tәdavülü әmәliyyatlarının tәnzimlәnmәsiMilli Bank vә dövlәt tәrәfindәn pul­kredit sferasında hәyata keçirilәn tәdbirlәr•

21.12.2016

90/98

638

639

640

641

642

643

644

Kredit infrastrukturunun özәyi – әsası:

Xiks vә Xansen tәrәfindәn işlәnmiş әmtәә vә pul bazarının qarşılıqlı asılılıq modeli:

Mütlәq ehtiyat norması 20%­dir. kommersiya bankı mәblәğdәn әlavә ehtiyat kimi 5% saxlayır.Depozitin hәcmi 10 000­dir. Bank ssuda vermәk üçün hansı maksimal mәblәği istifadә edә bilәr?

Mağaza tәklif edir ki, әmtәәlәr alınsın, alınmış әmtәәlәrin pulu isә 1 il әrzindә ödәnilsin. Bu kredit:

Mәrkәzi Bankın tam mәşğulluq vә ÜDM­in qeyri­rәsmi artımına nail olmaq mәqsәdi ilә pul tәklifiüzәrindә nәzarәti hәyata keçirmәsi:

Mәrkәzi bank sәhm alaraq, kommersiya banklarının ehtiyatını 100 mln. manat artırır. Nәticәdәkommersiya banklarının artıq ehtiyatı yaranır ki, bundan da sssudaların verilmәsinә istifadә oluna bilәr. Pultәklifinin maksimal artımını müәyyәnlәşdirir:

Kreditlәşmә müddәtinә görә kreditin formaları:

sığorta sistemibank sistemi•maliyyә sistemivergi sistemipul sistemi

“mәcmu tәlәb­mәcmu tәklif” modeliİS­LM modeli•AD­AS modeli“ford mustanq” modeli“gәlirlәr­xәrclәr” modeli

7500•7000720079007400

dövlәt kreditiqeyri­kommersiya kreditiqeyri­dövlәt kreditikommersiya kreditiistehlak krediti•

pulun hәrәkәtipulun uçot dәrәcәsipul­kredit vә ya monetar siyasәt•pul tәdavülü vә ya pul tәdavülü qanunubimetalizm vә ya monometalizm

12001000•150014001300

uzunmüddәtli, uzunmüddәtli xüsusi, qısamüddәtliqısamüddәtli, uzunmüddәtli xüsusi, ortamüddәtliqısamüddәtli, ortamüddәtli xüsusi, uzunmüddәtliqısamüddәtli, ortamüddәtli, uzunmüddәtli, uzunmüddәtli xüsusi•qısamüddәtli xüsusi, ortamüddәtli, uzunmüddәtli

21.12.2016

91/98

645

646

647

648

649

650

651

652

Kommersiya banklarında pulun mümkün hәcminin artması banklar tәrәfindәn ehtiyata istiqamәtlәnәnnormativlәrinin hәcmi ilә müәyyәnlәşir. Bu normativ dәyişdikdә:

Kommersiya banklarına verilәn kreditlәrә görә Mәrkәzi Bankın müәyyәnlәşdirdiyi faiz dәrәcәsi:

Hansı resurslar hesabına bank vәsaiti formalaşır?

Faiz dәrәcәsi hansı hallarda 0 olur?

Beynәlxalq hesablaşmaların subyektlәri:

Aşağıdakılardan hansılar pul­kredit siyasәtinin selektiv metodlarına aid deyil?

Aşağıdakılardan hansı pul­kredit siyasәtinin ümumi metodlarına aiddir?

Kredit tәdavül dairәsinә kredit pulları çıxarır vә kredit әmәliyyatları hәyata keçirir ki, bu da şәraityaradır:

bu normativ qeyri­sabit olduqda, pul kütlәsi artırbu normativlәr çox olduqca, pul kütlәsinin artımı bir o qәdәr azalır•bu normativlәr sabit qaldıqda, pul kütlәsi artırbu normativ dәyişdikdә, pul kütlәsi sabitlәşirbu normativ azaldıqda, pul kütlәsi dәyişmir

kommersiya banklarının mәnfәәtiuçot dәrәcәsi (diskont dәrәcәsi)•faiz normasıfaiz dәrәcәsikommersiya banklarının әldә etdiyi faiz

sosial vә ehtiyat kapitalları hesabına vәsaitöz vәsaiti, cәlb olunan vәsaitlәr vә yönәldilmiş vә ya istiqamәtlәndirilmiş•istiqamәtlәndirilmiş vә ya depozit hesabınadepozitlәr vә cәlb olunan vәsaitlәr hesabınabankın öz vәsaitlәri vә depozitlәr hesabına

yüksәlişin ilk dövründәböhran zamanıenişin sonu yüksәlişin başlanğıcındadurğunluq dövründә•eniş dövründә

idxal vә ixrac edәnlәr, sahibkarlaridxal edәnlәr, sahibkarlarbanklar, ixrac vә idxal edәnlәr•beynәlxalq banklarixrac edәnlәr, fermerlәr

yuxarıdakılardan heç biriyuxarıdakılardan hamısıkreditlәrin müxtәlif növlәri üzәrindә nәzarәtbank risklәrinin tәnzimlәnmәsizәruri ehtiyat normasının tәyin edilmәsi•

faiz dәrәcәlәrinin müәyyәnlәşdirilmәsiuçot (diskont) siyasәtibank krediti әmәliyyatlarının likvidliyinin tәnzimlәnmәsi•açıq bazarlarda әmәliyyatlarhamısı düzdür

21.12.2016

92/98

653

654

655

656

657

658

659

“Ucuz pul” siyasәti nәyin artmasına gәtirib çıxara bilәr:

Әn yüksәk likvidliyә malikdir:

Әmәk mәhsuldarlığının artmasına tәsir göstәrmir:

Pul tәklifinin hәcminin göstәricilәri:

Ticarәt vasitәçilәrinin bilavasitә iştirakı ilә olan ümumi dövriyyәyә nisbәtәn faizlә aldığı mükafat:

Tәsbit olunmuş mübadilә kurslu iqtisadiyyatda işsizlik vә tәdiyyә balansında defisit müşahidә olunur.Daxili vә xarici tarazlığı tәmin tәmin etmәk üçün fiskal vә pul siyasәtini necә әlaqәlәndirmәk lazımdır:

Pul tәdavülünün pul kütlәsinә olan nisbәti:

B+D cavabı düzdürtәdavül xәrclәri azaldılsın, pulun dövriyyә sürәti sürәtlәnsin•xәrclәr azaldılsın, bank mәnfәәti artırılsınpulun tәdavülünü sürәtlәndirmәk, bankın faiz dәrәcәsini azaltmaqbank faizini aşağı salıb, bank mәnfәәtini artırmaq

heç biri düz deyildövlәt büdcәsinin profisitinin;istehlak xәrclәrinin;investisiya xәrclәrinin;•qiymәtlәr sәviyyәsinin;

banknot;•dövlәt istiqrazı;avtomobil;ev;birmәnalı söylәmәk olmaz;

istehsalın tәşkili sәviyyәsi;iş günün uzadılması;•işçilәrin tәhsili vә ixtisas sәviyyәlәrinin artırılması;daha mәhsuldar avadanlığın tәtbiq edilmәsi.texnoloji dәyişikliklәr;

pul aqreqatları•pul multiplikatorupul kütlәsipul tәklifi multiplikatorupul likvidliyi

mәnfәәtpaygәlirdividendbonus•

valyuta ehtiyatları artırılmalıdırbüdcә­vergi tәdbirlәri genişlәnmәli vә pul tәdavülü sıxışdırılmalıdır•büdcә­vergi mәsәlәsi hәll olunmalı vә pul tәdavülü artırılmalıdırdövlәt xәrclәrini azaltmaq vә faiz dәrәcәlәrini artırmaqdövlәt xәrclәrini azaltmaq vә faiz dәrәcәlәrini azaltmaq

pul multiplikatoru•pul tәklifi

21.12.2016

93/98

660

661

662

663

664

665

666

Pul kütlәsinin strukturunu tәyin et:

Nәğd pulların dәyәrlәrini itirmәdәn sürәtlә aktivә çevrilmә qabiliyyәti (kiçik xәrclәrlә):

Fәrz edәk ki, pul tәklifi vә qiymәt sәviyyәsi daimidir. Onda pul bazarında gәlirin sәviyyәsi artdığışәraitdә:

Emissiya banklarının buraxdığı kağız pullar:

Dövlәt vә müәssisәlәr, müәssisәlәr, müәssisәlәr vә banklar sistemi, elәcә dә müәssisәnin daxili iqtisadisubyektlәri arasında, dövlәt vә әhali arasında pul münasibәtlәridir:

Artıq kağız pulların tәdavüldәn çıxarılması ilә pul kütlәsinin azaldılması:

Nәğd pullarla kommersiya banklarının Mәrkәzi Bankda saxlanılan ehtiyat pullarının mәcmusu:

pul tәlәbipul tәdavülüpul likvidliyi

nәğd pullar + nәğdsiz pullarnәğd pullar vә depozitlәraktiv vә passiv pullar•hesablaşma hesablarında qalan pullarpul yığımları

bank rezervipul müvazinәtilikvidlilik•pulun real hәcmipulun depozitә çevrilmә qabiliyyәti

pula olan tәlәb azalacaq, faiz dәrәcәsi artacaqpula olan tәlәb artacaq vә faiz dәrәcәsi aşağı düşәcәкpula olan tәlәb vә faz dәrәcәsi sabitdirpula olan tәlәb vә faiz dәrәcәsi artacaq•pula olan tәlәb vә faiz dәrәcәsi azalacaq

elektron pullarçekbanknot•orderaksiya

maliyyә mexanizmimaliyyә münasibәtlәri sistemi•mәqsәdli maliyyә resurslarıxüsusi maliyyә fondlarımaliyyәnin funksiyaları

deflyasiyadevalvasiyaremissiyanulifikasiyarevalvasiya•

pul bazası•pul sistemipul bazarı

21.12.2016

94/98

667

668

669

670

671

672

673

Firma istiqrazlara görә faizlәri ödәyirsә, bu halda pul hansı funksiyanı yerinә yetirir.

әn ümumi mәnada mәcmu tәlәb vә mәcmu tәklif arasında olan iqtisadi tarazlıq nәyi ifadә edir?

AS әyrisinin klassik variantı göstәrir ki, uzunmüddәtli dövrdә mәcmu tәlәbin dәyişmәsi:

Dövlәtin mәcmu tәlәb vә mәcmu tәklifdәn dinamik tarazlığı tәmin etmәk mәqsәdi ilә arzu olunanmәşğulluq, qiymәt sәviyyәsi vә gәlir artımına tәsiri:

Mәhsulun qiymәtinin müәyyәn miqdar dәyişmәsi nәticәsindә ona olan tәlәbin hansı miqdarda dәyişmәsinәyi göstәrir?

Iqtisadi siyasәtin әnәnәvi tәhlil metodu iqtisadi gözlәmәyә adekvat tәsir edә bilmir, bunu müasir iqtisadinәzәriyyәdә necә adlandırırlar:

Aşağıdakılardan hansı pulun kәmiyyәt nәzәriyyәsi tәnliyidir:

pul kütlәsipul tәdavülü

hesablaşma vahidi;düzgün cavab yoxdurtәxirә salınmış ödәmәlәr vasitәsi;•dәyәr ehtiyatı;tәdavül vasitәsi;

heç biri doğru deyilcәmiyyәtdә sahibkarların mәnafeyi ilә dövlәtin iqtisadi siyasәti arasında olan qarşılıqlı әlaqәnibazarlarda qiymәtlә tәlәbat arasında olan uyğunluğudövlәt bölmәsi ilә özәl bölmә arasında olan әlaqәnicәmiyyәtdә iqtisadi ehtiyatlar vә tәlәbatlar arasında olan uyğunluğu•

banк faizlәri qiymәt sәviyyәsinә tәsir edirmәhsulun hәcminә tәsir etmir, yalnız qiymәt S sәviyyәsinә tәsir edir•mәhsulun hәcminә tәsir edir, qiymәt sәviyyәsinә yoхmәhsulun hәcminә vә qiymәt sәviyyәsinә tәsir etmirqiymәt sәviyyәsinә tәsir etdiyi кimi mәhsul hәcminә dә tәsir edir

qiymәtin tәnzimlәnmәsi ilә bağlı siyasәtdövlәt tәrәfindәn planlaşdırma siyasәtidövlәtin, gәlirlәrin artırılması siyasәtimәşğulluğun tәmin olunması ilә bağlı siyasәtdövlәtin sabitlәşdirmә siyasәti•

qiymәt elastikliyinitәlәb elastikliyinitәklif elastikliyinitәlәbin qiymәtlә bağlı elastikliyini•tәklifin qiymәtlә bağlı elastikliyini

Xiksin tәnqidiFişerin tәnqidiKeynsin tәnqidiOykenin tәnqidiLukasın tәnqidi•

düzgün cavab yoxdur;MY = VPMV = PY•

21.12.2016

95/98

674

675

676

677

678

679

680

Mövcud dövrdә ölkәdә dövriyyәdә olan ödәmә vәsaitlәrinin mәcmusu yәni tәdavüldә olan pulun kütlәsi:

Dövlәt büdcәsindәn vә yerli büdcәlәrdәn qanunvericiliklә nәzәrdә tutulan tәlәbatı ödәmәk üçün ayrılanvәsait:

Pul vәsaitlәri fondlarının bölgüsü, yenidәn bölgüsü vә istifadәsi ilә әlaqәdar yaranan münasibәtlәrsistemi:

Üzәn kurs şәraitindә:

Pula olan tәlәb vә pul tәklifinin qarşılıqlı fәaliyyәti nәticәsindә faiz dәrәcәsinin (pulun qiymәtinin )müәyyәn edildiyi bazar:

Dövlәtin vәtәndaşlara, firmalara vә müәssisәlәrә borcu:

Daxili vә xarici mәnbәlәr hesabına әvәzsiz verilәn mәqsәdli maliyyә yardımı:

M/V = Y/PMP = VY

pul tәklifi•pul tәklifi multiplikatorupul bazasıpul kütlәsipula olan tәlәb

büdcә profisitibüdcә gәlirlәribüdcә defisitibüdcә xәrclәri•büdcә fondları

bankvergibüdcәmaliyyә•sığorta

bütün cavablar düzdürpul siyasәti daxili tarazlığı tәnzimlәmәk üçün nisbi üstünlüyә malikdir, fiskal siyasәt isә xarici balansı tәnzimlәyir•pul siyasәti xarici balansı tәnzimlәmәk üçün nisbi üstünlüyә malikdirpul siyasәti xarici vә daxili ticarәt balansını nisbi tәnzimlәyirfiskal siyasәt hәm daxili, hәm dә xarici balansı tәnzimlәmәk üçün nisbi üstünlüyә malikdir

pul bazarıpul tәdavülüpul bazası•pul sistemipul kütlәsi

sәhmlәr üzrә borcistiqrazkassa borcudaxili borc•xarici borc

büdcә artıqlığıbüdcә xәrclәrisekvestr

21.12.2016

96/98

681

682

683

684

685

686

687

Aşağıdakılardan hansı maliyyәnin funksiyasına aid deyildir:

Hüquqi şәxslәr, hüquqi şәxslәrlә dövlәt, hüquqi vә fiziki şәxslәr (әhali) arasında maliyyә әlaqәlәrininmәcmusu:

Ölkәdә әmtәә vә xidmәtlәrin alqı­satqısını tәmin edәn, nәğd vә nәğdsiz (ödәmә) formalarda olan pulvәsaitlәrinin (pul aqreqatlarının) mәcmusu:

Dövlәtin qarşısında qoyulan mәqsәdlәr, onun sәrәncamında olan vәsaitlәrdәn çox olmamalıdırnәzәriyyәsi kimә aiddir:

Azәrbaycanda neçәnci ildәn ÜDM vә ÜMM hesablanmasına keçilmişdir?

ÜDM­i necә ölçmәk olar?

ÜDM­i müәyyәn edәrkәn aşağıdakılardan hansılar nәzәrә alınır?

büdcә federalizmiqrant•

rәqabәtqabiliyyәtlilik, müdafiәqabiliyyәtlilik•bölüşdürücünәzarәtrәqabәtqabiliyyәtlilikmüdafiәqabiliyyәtlilik

maliyyә siyasәtitәsәrrüfat subyektlәrinin maliyyәsi•әhalinin maliyyәsidövlәt maliyyәsimaliyyә sistemi

pul kütlәsi•pul sistemipul aqreqatıpula olan tәlәbpul bazası

T.VeblenY.Tinbergen•P.SamuelsonD.NortU.Mitçel

19891988•200019861987

istehsala vә istehlaka görәxәrclәrә vә istehsala görәgәlirlәrә vә istehlaka görәgәlirlәrә vә xәrclәrә görә•hamısı düzdür

transfer ödәmәlәriәlavә olunmuş dәyәryuxarıda göstәrilәnlәrdәn hamısı

21.12.2016

97/98

688

689

690

691

692

693

694

Qiymәtin dәyişmәsi ilә ÜMM dәyişmәsini xarakterizә edәn göstәrici:

Aşağıdakı göstәricilәrdәn hansılar makroiqtisadiyyata aiddir?

Xәrclәr üzrә ÜMM hesablandıqda, aşağıdakı növ xәrclәr cәmlәnir

Milli iqtisadiyyatın iqtisadi vә siyasi müstәqillik sәviyyәsinә görә formaları:

Milli iqtisadiyyatın iqtisadi modellәri:

Milli iqtisadiyyat dedikdә nә nәzәrdә tutulur:

Milli gәlirin istehlaka getmәyәn hissәsi:

hes biri aid deyilişlәnmiş malların alqı­satqısı•

qiymәt defilyatoru•qiymәt sәviyyәsiqiymәt dәrәcәsitransfert xәrclәrpәrakәndә qiymәtlәr

rentabellik sәviyyәsinin yüksәlmәsikeçәn tәdris ilindә ADİU­ya 1500 nәfәr tәlәbә qәbul olunub2001­ci ildә AR Dövlәt neft şirkәti tәrәfindәn 8 mln. ton xam neft istehsal olunubbu il Bakı şәhәrinin Yasamal rayonunda 500 yeni iş yeri açılıbson bir ildә ölkәdә inflyasiyanın sәviyyәsi 2% tәşkil etmişdir•

şәxsi istehlak xәrclәri, әmtәә vә xidmәtlәrin dövlәt alışı vә xarici investisiyalardaxili investisiya xәrclәri, büdcә xәrclәri, şәxsi istehlak xәrclәrişәxsi istehlak xәrclәri, ümumi xüsusi daxili investisiyalar vә әmtәә vә xidmәtlәrin dövlәt alışı•dövlәtin büdcә xәrclәri, müәssisәnin xәrclәritransfert xәrclәri, şәxsi istehlak xәrclәri, büdcә xәrclәri

açıq vә qapalı milli iqtisadiyyatasılı vә müstәqil milli iqtisadiyyat•qapalı vә asılı milli iqtisadiyyatsәnaye yönümlü vә aqrar yönümlü milli iqtisadiyyatzәif inkişaf etmiş vә inkişaf etmiş milli iqtisadiyyat

heç biri düz deyilliberal milli iqtisadiyyat, dövlәt tәrәfindәn tәnzimlәnәn milli iqtisadiyyat vә qarışıq iqtisadi modellәr•inzibati­amirlik modeli, liberal vә qarışıq modelәnәnәvi vә dövlәt tәnzimlәnmәsi modeliinzibati, qarışıq vә әnәnәvi model

müxtәlif fәaliyyәt növlәrinin özünütәnzimlәyәn sistemi, tarixәn formalaşmış ictimai tәkrar istehsal sistemi, bir­biriilә qarşılıqlı әlaqәsi olan sahә vә növlәri vә әrazi komplekslәri sistemimüxtәlif fәaliyyәt növlәrinin özünü tәnzimlәyәn sistemi•tarixәn formalaşmış ictimai tәkrar istehsal sistemibir­biri ilә qarşılıqlı әlaqәsi olan sahә vә növlәri vә әrazi komplekslәri sistemidüzgün cavab yoxdur

ümumi daxili mәhsulümumi gәlirmәcmu tәlәbümumi xәrclәrümumi yığım (әmanәt)•

21.12.2016

98/98

695

696

697

698

699

700

Qiymәtin dәyişmәsi ilә ÜMM dәyişmәsini xarakterizә edәn göstәrici:

Azәrbaycanda neçәnci ildәn ÜDM vә ÜMM hesablanmasına keçilmişdir?

ÜDM­i necә ölçmәk olar?

ÜDM­i müәyyәn edәrkәn aşağıdakılardan hansılar nәzәrә alınır?

Hәr bir ölkәnin milli sәrhәdlәri çәrçivәsindә tәşәkkül tapmış iqtisadiyyat:

Xәrclәr üzrә ÜMM hesablandıqda, aşağıdakı növ xәrclәr cәmlәnir

qiymәt sәviyyәsiqiymәt defilyatoru•pәrakәndә qiymәtlәrtransfert xәrclәrqiymәt dәrәcәsi

1989198720001988•1986

hamısı düzdürgәlirlәrә vә istehlaka görәxәrclәrә vә istehsala görәgәlirlәrә vә xәrclәrә görә•istehsala vә istehlaka görә

hes biri aid deyilyuxarıda göstәrilәnlәrdәn hamısıәlavә olunmuş dәyәrtransfer ödәmәlәriişlәnmiş malların alqı­satqısı•

mikroiqtisadiyyataçıq iqtisadiyyatmilli iqtisadiyyat•qapalı iqtisadiyyatmezoiqtisadiyyat

şәxsi istehlak xәrclәri, әmtәә vә xidmәtlәrin dövlәt alışı vә xarici investisiyalardaxili investisiya xәrclәri, büdcә xәrclәri, şәxsi istehlak xәrclәritransfert xәrclәri, şәxsi istehlak xәrclәri, büdcә xәrclәridövlәtin büdcә xәrclәri, müәssisәnin xәrclәrişәxsi istehlak xәrclәri, ümumi xüsusi daxili investisiyalar vә әmtәә vә xidmәtlәrin dövlәt alışı•